Vaardigheidstraining ClaroRead

7-7-2015 beschikbaar gesteld aan Quadraam

Vaardigheidstraining

ClaroRead


Auteur training: Woordhelder, Mathieu van de Water Titel training: Vaardigheidstraining ClaroRead © 2015, Woordhelder Schoonstraat 23 5384 AK Heesch Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

2


Inhoudsopgave

Inhoudsopgave .................................................................................................................. 3 Inleiding............................................................................................................................. 4 Hoe deze training in elkaar zit ............................................................................................... 5 Algemeen ........................................................................................................................... 8 Maak kennis met ClaroRead ................................................................................................. 10 Stap 1: ClaroRead Opstarten ............................................................................................ 10 Stap 2: De Werkbalk van ClaroRead .................................................................................. 10 Stap 3: Het laten lezen van tekst ...................................................................................... 11 Stap 4: Spraakinstellingen wijzigen ................................................................................... 12 Instellingen maken ............................................................................................................. 16 Stap 1: De werkbalk zwevend maken ................................................................................ 16 Stap 2: Werkbalkfuncties aan of uit zetten ......................................................................... 17 Stap 3: Overige beeldinstellingen ...................................................................................... 18 De werkbalk functies: Lezen van tekst .................................................................................. 20 Stap 1: Herhaling van de mogelijkheden met de Afspeel en Stop .......................................... 20 Stap 2: Kennis maken met de Lettertype en Afstand knop .................................................... 21 De werkbalk functies: Typen van tekst .................................................................................. 26 Stap 1: Teksten typen en controleren ................................................................................ 26 Stap 2: Kennis maken met de Homofonen functie ............................................................... 26 Stap 3: Maak kennis met de ‘Controleren’ knop .................................................................. 30 Stap 4: Maak kennis met de woordvoorspeller .................................................................... 32 De werkbalk functies: Leren en studeren van teksten ............................................................. 36 Stap 1 Hoe gebruikt u de functies binnen ClaroRead om te studeren...................................... 36 Stap 2 Gebruik maken van teksten opslaan als audio fragment ............................................. 36 Stap 3 Maak kennis met de ‘Extra’ functies in ClaroRead ...................................................... 40 Stap 4 Leer het maken van een samenvatting met ClaroCapture ........................................... 41 Stap 5 Mindmappen met ClaroIdeas .................................................................................. 47 Het maken van instellingen met ClaroRead ............................................................................ 50 Stap 1 Standaard Instellingen maken met de knop Instellingen ............................................ 54 Stap 2 Geavanceerde instellingen ...................................................................................... 64 Voorlezen Extra.................................................................................................................. 70 Stap 1 ClaroRead gebruiken in Word, op het internet en in PowerPoint .................................. 70 Stap 2 Een PDF laten voorlezen met ClaroRead ................................................................... 70 Stap 3 invullen van een PDF ............................................................................................. 71 Help en Afsluiten ................................................................................................................ 74 Stap 1 Help functie gebruiken ........................................................................................... 74 Stap 2 De knop afsluiten gebruiken ................................................................................... 76

3


Inleiding Deze training is speciaal ontwikkeld om vaardig te worden met het programma ClaroRead. De training kan zelf doorlopen worden al dan niet in de aanwezigheid van een trainer van Woordhelder. Deze trainer zal u eerst een korte introductie van ClaroRead geven waarna u zelf deze vaardigheidstraining kunt doorlopen. Er zijn verschillende versies van ClaroRead:   

ClaroRead Standaard (op USB en CD) ClaroRead Plus (op CD) ClaroRead Pro (op CD)

De verschillende versies hebben met name te maken met gebruiksmogelijkheden in het programma. Simpel gesteld zit het grootste verschil in het al dan niet kunnen scannen van documenten en op wat voor een manier deze scan opgeslagen kan worden (PDF, Word enz.) De verschillen tussen de versie zijn hieronder weergegeven.

4


Hoe deze training in elkaar zit De training is doorlopend opgebouwd. Na het volledig afronden van de training kan er op een goede manier gewerkt worden met ClaroRead. Deze training bestaat uit hoofdstukken. Ieder hoofdstuk behandelt bepaalde onderdelen van ClaroRead. Het is uiteraard niet verplicht om de gehele training achter elkaar te voltooien. Het is wel verstandig om het hoofdstuk waarin u bezig bent af te maken. 1. Lezen Er zijn een aantal teksten die gelezen moeten worden. Echter het grootste deel van de training bestaat uit doe opdrachten. Omdat de training ook gebruikt kan worden voor de gebruikers zelf worden deze teksten ook digitaal aangeleverd. Zo kan men de gehele training laten voorlezen met ClaroRead. De teksten die gelezen moeten worden zijn in kantlijn aangeduid met dit logo: 2. Doe opdrachten Het grootste gedeelte van deze training bestaat uit doe opdrachten. De doe opdrachten worden aangeduid (kantlijn) met dit logo: . Alle doe opdrachten werken aan de hand van een stappenplan. De meeste stappen worden ondersteund door afbeeldingen. 3. Kennen en Kunnen Aan het einde van ieder hoofdstuk wordt het geleerde getoetst aan de hand van een aantal vragen. Vragen worden aangeduid met dit logo: . Bij sommige vragen moeten teksten van de bijgeleverde USB stick gehaald worden. Als dat zo is staat er dit logo in de kantlijn:

We hopen dat u het fijn vindt om deze training te doorlopen.

5


6


Hoofdstuk 1 Algemeen

7


Algemeen Wat is voorleessoftware Voorleessoftware is software die van uw computer een voorleesapparaat maakt. Gescande of getypte documenten kunnen door deze programma’s eenvoudig worden voorgelezen. Zo kunnen teksten die geleerd moeten worden auditief aangeboden worden. Voor Claroread geldt dat alle tekst die digitaal is, voorgelezen kan worden. Dit kan in alle software op de computer. Voorleessoftware is ondersteunende software. Meestal maken deze programma’s lezen en schrijven eenvoudiger voor mensen met taalproblematiek. Claroread is een zeer geavanceerd programma dat speciaal ontworpen is gebruikers met lees- en schrijfproblemen te laten lezen en schrijven (ontwikkelen van teksten) op een voor hen eenvoudige manier. Uit onderzoek is gebleken dat teksten beter en makkelijker begrepen worden wanneer deze auditief worden aangeboden aan mensen met taalproblematiek. Mensen met problemen bij de automatisering van het lezen en/of de spelling (dyslexie) kunnen met behulp van deze software actief meelezen en oefenen.

8


Hoofdstuk 2 Basiskennis ClaroRead

Uw leerdoelen: 1. 2. 3. 4.

U leert ClaroRead op te starten U maakt kennis met de werkbalk van ClaroRead U leert hoe u teksten voor kunt laten lezen U leert hoe u het voorleestempo, de voorleesstem en de voorleestaal kunt wijzigen.

9


Maak kennis met ClaroRead Stap 1: ClaroRead Opstarten ClaroRead kan op twee manieren aangeleverd worden. Op CD en op USB. Als u ClaroRead op CD hebt dan is er een vaste installatie gemaakt (dit kan ook op het netwerk zijn). Als u ClaroRead op USB hebt dan betekent dit dat u een mobiele installatie heeft (Dongel). De USB stick moet in de computer zitten om ClaroRead op te starten. Standaard installatie op CD* Bij een standaard installatie staat 1 van de onderstaand snelkoppelingen op het bureaublad:

Dubbelklik op de snelkoppeling. ClaroRead zal opgestart worden.

ClaroRead op USB Als u start vanaf de USB stick dan gaat u naar: 1. ‘Deze Computer’ (of ‘Computer’) 2. Open ClaroRead USB stick (dubbelklik) 3. Klik op ‘ClaroRead’ starten ClaroRead zal opgestart worden. * Als ClaroRead op het netwerk geïnstalleerd is dient u aan de systeembeheerder de opstartlocatie te vragen.

Stap 2: De Werkbalk van ClaroRead De werkbalk van ClaroRead (zie onderstaande afbeeldingen) bestaat uit een aantal knoppen met mogelijkheden. ClaroRead werkt met de ‘on topic’ methode. Dit wil zeggen dat de werkbalk van ClaroRead altijd in beeld staat. De werkbalk kan connectie maken met alle bestaande programma’s op de computer (deze programma’s moeten wel opgestart worden). Dit betekent dat wanneer de werkbalk van ClaroRead in beeld is alle tekst op de computer voorgelezen kan worden. ClaroRead Pro werkbalk

ClaroRead Plus werkbalk

ClaroRead Standaard werkbalk

10


We gaan even uit van de Standaard werkbalk en komen later terug op de mogelijkheden die de Plus en Pro versie extra hebben.

Stap 3: Het laten lezen van tekst We gaan een stuk tekst in Microsoft Word laten voorlezen. Voorlezen met de afspeelknop 1. Start Microsoft Word op (klik op het Word icoon 2. Type in Word de volgende tekst*: Ik loop door de straat.

)

3. Zet de cursor (het knipperende streepje in Word) nu voor de tekst. 4. Druk nu op de ClaroRead balk op Afspelen:

* ClaroRead staat standaard zo ingesteld dat als er tekst getypt wordt dit onmiddellijk uitgesproken wordt. U zal dus direct wat horen als u tekst intypt. Dit kunt u desgewenst uitzetten door te gaan naar: Instellingen  Geavanceerde spraak  nu het vinkje weghalen voor ‘Woorden’  Klik op OK

Voorlezen door selectie 1. Open de internetsite: www.claroread.nu* 2. Selecteer de tekst op de homepage

3. U zal merken dat deze tekst onmiddellijk voorgelezen wordt. Let wel dat als u de muis verplaatst ClaroRead stopt met voorlezen en de tekst onder de muis zal voorlezen. Dit is een instelling die aan staat. Het beste kan u: - De tekst selecteren (de tekst zal direct uitgesproken worden) - Vervolgens klikken op de afspeelknop van ClaroRead - De selectie zal nu voorgelezen worden - Wilt u de geselecteerde tekst herhalen klik dan opnieuw op de afspeelknop

* U dient verbinding te hebben met internet

11


Stap 4: Spraakinstellingen wijzigen

We gaan nu de spraakinstellingen wijzigen. We kunnen een stem kiezen en we kunnen het tempo veranderen.

Veranderen van voorleestempo

1. Ga op de werkbalk naar instellingen

2. Het onderstaande venster zal geopend worden:

3. Verander nu het voorleestempo, dit kan bij: Snelheid

4. De knop zal standaard op het normale leestempo staan. Dit is in het midden van de balk. Om de snelheid te vertragen moet de knop naar links geschoven worden, om de snelheid te verhogen moet de knop naar rechts geschoven worden. 5. Zet de snelheid nu helemaal omlaag

6. Klik op ‘OK’ 7. Ga nu terug naar Word 8. Stop de USB stick in de computer 9. Open op de USB stick het Word document met de naam: ‘bestand 1’ 10. laat nu een stukje tekst in Word voorlezen met het tempo op de laagste stand 11. Zet de snelheid nu naar de hoogste stand

12


12. Ga terug naar Word 13. Laat nu hetzelfde stukje tekst voorlezen met de voorleessnelheid in de hoogte stand 14. Zoek nu naar een voorleestempo dat goed bij u past en laat een stukje tekst voorlezen in Word. De meeste leerlingen stellen het voorleestempo in op een tempo aangegeven tussen de twee zwart lijnen in de onderstaande afbeelding. Zorg dat de leerling zijn of haar leestempo goed instelt zodat er goed meegelezen kan worden. Dit is erg belangrijk.

De voorleesstem zal tussen deze snelheid ook het minste vervormen.

Veranderen van Voorleesstem (of voorleestaal) 1. Ga op de werkbalk naar instellingen

2. Het onderstaande venster zal geopend worden:

3. Verander nu het voorleesstem, dit kan bij: Stem

4. Klik nu op het pijltje achter de naam van de stem

13


5. Er zal een keuzescherm omlaag komen. Afhankelijk van uw versie en/of de hoeveelheid stemmen die aangekocht zijn ziet u nu tussen de 2 en 10 stemmen staan.

6. Klik nu op de stem ‘Vocalizer Daniel – Claro English

7. Klik op ‘OK’ 8. Open op de USB stick het Word document met de naam: ‘bestand 2’ 9. Zet de Cursor vooraan de Engelse tekst. 10. Laat de Engelse tekst voorlezen 11. Herhaal stap 1 tot en met 10 alleen kiest u bij stap 6 voor: a. Vocalizer Steffi – Claro German en laat de Duitse tekst voorlezen* b. Vocalizer Virginie– Claro French en laat de Franse tekst voorlezen* * Indien aanwezig

De stem zal starten met de naam van de leverancier (ScanSoft) daarna staat de naam van de stem, voor het Nederlands is dit Claire, Laura of Xander. Claire komt het meeste voor. Kies altijd een stem uit de lijst waar 22kHz of vocalizer achter staat. Dit zijn de stemmen die geleverd zijn door ClaroRead. Deze stemmen zijn goed van kwaliteit en werken uiteraard goed samen met ClaroRead.

14


Hoofdstuk 3 Beeldinstellingen maken

Uw leerdoelen: 1. U leert de ClaroRead werkbalk te laten zweven 2. U leert knoppen in de werkbalk te deactiveren en weer te activeren 3. U maakt kennis met de overige beeldinstellingen

15


Instellingen maken Stap 1: De werkbalk zwevend maken Standaard staat de werkbalk van ClaroRead zo ingesteld dat hij koppelt aan ieder actief programma. Een actief programma is het programma waar u op dat moment mee aan het werken bent. Stel u hebt 4 programma’s opgestart en één van die programma’s is Microsoft Word. Als u aan het werken bent in Word (bijvoorbeeld als u een brief aan het typen bent) dan is dat het actieve programma. De andere drie programma’s staan wel aan maar zijn niet actief. Als ClaroRead koppelt aan het actieve programma dan is het niet mogelijk om de werkbalk van ClaroRead te verplaatsen. De meeste gebruikers willen dit wel. Bij ClaroRead noemen ze dat de werkbalk ‘zweeft’. Vaak vinden mensen het prettiger als de werkbalk zweeft. U kan dan zelf bepalen waar u de werkbalk neerzet. Maak de werkbalk zwevend 1. Ga naar instellingen 2. Ga naar het tabblad ‘Beeld’

3. Ga naar de functie ’Werkbalk koppelen aan actief venster’

4. Zet het vinkje uit

5. Klik op ‘OK’ 6. De werkbalk is nu zwevend

16


Stap 2: Werkbalkfuncties aan of uit zetten Het is mogelijk om functies (knoppen) in de werkbalk te verwijderen. De werkbalk wordt zo overzichtelijker. Een gebruiker dient alleen de functionaliteit die gebruikt wordt in de werkbalk aan te zetten.

Knoppen verwijderen 1. Ga naar instellingen 2. Ga naar het tabblad ‘Beeld’

3. Je ziet nu direct de knoppen in de werkbalk. Vink de knoppen ‘Afstand’ en ‘Lettertype’ uit.

4. Klik op ‘OK’ 5. De Knoppen zijn nu uit de werkbalk van ClaroRead verdwenen.

6. Zorg nu dat de knoppen weer terug komen in de werkbalk.

17


Stap 3: Overige beeldinstellingen Er zijn nog een aantal beeldinstellingen die u niet hoeft uit te voeren maar waarvan u wel moet weten dat deze instellingen mogelijk zijn. 1. Het uiterlijk van ClaroRead (de werkbalk) kan aangepast worden.

2. De werkbalk kan kleiner of groter gemaakt worden.

3. De opschriften in de werkbalk kunnen verwijderd worden.

18


Hoofdstuk 4 De Werkbalk functies Lezen van teksten

Uw leerdoelen: 1. U leert de functies (knoppen) Lettertype en Afstand in ClaroRead kennen. 2. U herhaalt de mogelijkheden met de afspeel en stop knop.

19


De werkbalk functies: Lezen van tekst Stap 1: Herhaling van de mogelijkheden met de Afspeel en Stop

De Knoppen De menubalk van ClaroRead heeft een aantal duidelijke knoppen voor de diverse functies. Knoppen die u niet zo vaak gebruikt, kunnen eenvoudig worden verwijderd door op Instellingen te klikken en vervolgens de Instellingen Weergave te wijzigen. Afspelen*

Met de knop Afspelen begint ClaroRead voor te lezen: a. Klik voor het lezen van Microsoft Word-documenten op het begin van de tekst die u wilt laten voorlezen. Klik op de knop Afspelen om het document vanaf de muiscursor te laten voorlezen. Zie Worddocumenten laten voorlezen. b. Om webpagina's in Internet Explorer te laten voorlezen klikt u met de muis op het punt waar het voorlezen moet beginnen. Klik op de knop Afspelen om het voorlezen te starten vanaf het betreffende punt. Zie Webpagina's laten voorlezen. c. Om PDF-bestanden in Adobe Reader te laten voorlezen klikt u met de muisaanwijzer op de plek waar het voorlezen moet beginnen. Klik op de knop Afspelen om het voorlezen te starten vanaf het betreffende punt. Zie PDF bestanden laten spreken. d. Anders leest ClaroRead voor wat zich op het klembord bevindt, dus u kunt tekst selecteren, deze kopiëren en op Afspelen klikken om de tekst te horen. Zie Andere computerprogramma's laten voorlezen. Eigenlijk leest ClaroRead dus voor wat u met de muis selecteert, zodat u e-mails of PDF-bestanden kunt laten voorlezen zonder dat het nodig is om op Afspelen te drukken. * Deze functies hebt u al leren kennen in hoofdstuk 3

Stoppen*

Klik op Stoppen om ClaroRead met het uitspreken van de tekst te laten stoppen. U kunt ook met de muis klikken (ongeacht waar) of op de toets Control of F8 drukken om het voorlezen van ClaroRead te stoppen. * Deze functies hebt u al leren kennen in hoofdstuk 3

20


Stap 2: Kennis maken met de Lettertype en Afstand knop

Lettertype

Met de knop Lettertype kunt u snel het lettertype van een compleet Microsoft Worddocument wijzigen in een van de drie lettertypes. U kunt de tekengrootte eenvoudig wijzigen door het gehele document of een tekstgedeelte te selecteren. De grootte van het lettertype kan in Internet Explorer worden verhoogd of verlaagd. Het is ook mogelijk de tekstkleur in het gehele document of voor bepaalde tekstgedeeltes te wijzigen. De knop lettertype wordt niet zo vaak gebruikt doordat de huidige Word functionaliteiten de mogelijkheden van deze knop vrijwel overbodig maken. Omdat de knop voor zeer jonge gebruikers toch erg handig kan zijn blijft hij aanwezig in ClaroRead. De Knop Lettertype gebruiken 1. Open document 1 op de USB stick 2. Klik op de knop Lettertype 3. Het onderstaande menu rolt uit:

4. Klik een aantal maal op Lettertype vergroten 5. Klik nu weer op Lettertype verkleinen 6. Klik nu op het bovenste lettertype De lettertypes in het menu zijn naar eigen wens aan te passen. Standaard is er geen Verdana aanwezig in de menubalk. Dit kan toegevoegd worden. 7. Klik op de Knop Extra’s 8. Klik nu op Advanced Settings Editor

21


9. Het onderstaande menu wordt nu geopend.

10. Het tabblad algemeen is direct open. Bij Lettertype en achtergrond is het nu mogelijk om de lettertype 1, 2 en 3 aan te geven. 11. Maak van Lettertype 1 ‘Verdana’

12. Klik nu op ‘OK’ 13. Ga nu terug naar de ClaroRead werkbalk en klik weer op Letterype 14. Het eerste lettertype is nu gewijzigd in ‘Verdana’ 15. Klik nu weer op Lettertype in de ClaroRead balk 16. Klik op Voorgrondkleur 17. Klik nu op de Rode kleur

De tekst in document 1 zal nu rood worden

22


18. Klik nu op achtergrondkleur en klik op de lichtgele kleur

19. De achtergrond van het Worddocument zal nu lichtgeel worden. De tekst in document 1 moet er nu uitzien als onderstaande tekst.

Er is me verteld dat er in de tijd van de Vorst der Gelovigen Haroen ar-Rasjied in Bagdad een man leefde die Sindbad de Sjouwer heette. Hij leidde een karig bestaan en droeg zware lasten op zijn hoofd om geld te verdienen. Het geviel dat hij op een keer een zware last aan het versjouwen was.

20. Sluit nu Document 1 weer af. Sla het bestand niet op.

De achtergrondkleur van het document is te wijzigen omdat mensen met dyslexie het veelal als prettig ervaren dat het contrast van de tekst niet zo hard is. Bij zwart op wit is het contrast erg hoog. Door de achtergrondkleur lichtgeel te maken en de letters zwart te laten of blauw te maken verlaag je het contrast. Iemand met dyslexie kan dit als prettig ervaren en zo de tekst makkelijker lezen.

Afstand

Met ClaroRead kunt u met de knop Afstand eenvoudig de afstand tussen tekens, regels en alinea's wijzigen. Deze functie kan worden gebruikt in Microsoft Word en Internet Explorer. De knop Afstand wordt niet zo vaak gebruikt doordat de huidige Word functionaliteiten de mogelijkheden van deze knop vrijwel overbodig maken. Omdat de knop voor zeer jonge gebruikers toch erg handig kan zijn blijft hij aanwezig in ClaroRead. De Knop Afstand gebruiken 1. Open Document 1 op de USB 2. Klik op de knop ‘Afstand’

23


3. Het onderstaande menu rolt uit:

4. Klik nu op ‘Regelafstand wijzigen’

De Afstand tussen de regels wordt nu groter. Dit is een functie die voor sommige teksten in Microsoft Word gebruikt kan worden. De overige functies Tekenafstand wijzigen en Alinea-afstand wijzigen gebruiken we niet.

5. Sluit nu Document 1 weer af. Sla het bestand niet op.

24


Hoofdstuk 5 De Werkbalk functies Het typen van tekst

Uw leerdoelen: 1. U leert de functies (knoppen) Homofonen, Controleren kennen. 2. U leert om te gaan met de woordvoorspeller

25


De werkbalk functies: Typen van tekst Stap 1: Teksten typen en controleren Het typen (maken van) een tekst is een lastige opgave voor de meeste mensen met dyslexie. Ons advies is om bij het typen van een tekst na iedere alinea de volgende stappen te volgen om de tekst goed te controleren: 1. Nalezen met ClaroRead Laat de tekst voorlezen met behulp van ClaroRead. Men kan dan controleren of de tekst overkomt zoals deze bedoeld is. 2. Controleren op spelfouten Controleer met de knop ‘Controleren’ alle spelfouten in ClaroRead en verbeter ze. 3. Selecteer de alinea en controleer op homofonen. Toch behandelen we eerst de ‘homofonen’ knop omdat deze eerder in de werkbalk staat.

Stap 2: Kennis maken met de Homofonen functie

Homofonen

Homofonen zijn woorden die hetzelfde klinken maar anders geschreven worden. Voorbeelden van homofonen zijn wij/wei of hart/hard. ClaroRead heeft de meeste homofonen in de Nederlandse taal verzameld. Het controleren van de homofonen gebeurt nadat de tekst gemaakt is.

26


De Knop Homofonen gebruiken 1. Open document 3 op de USB stick 2. Selecteer de eerste alinea van de tekst

3. Klik op de knop ‘Homofonen’ 4. Klik vervolgens op ‘Homofonen weergeven’

U zal merken dat alle homofonen in de tekst blauw worden. Als een woord blauw wordt betekent dit dat het woord een homofoon heeft. Lastig aan deze manier van werken is dat de computer niet kan herkennen of dat de juiste vorm is gebruikt. De gebruiker zal dit zelf moeten controleren. Deze functie werkt dus anders dan de spellingcontrole waarbij aangegeven wordt dat een woord niet goed gespeld is. 5. Plaats de cursor in het woord dat als homofoon aangemerkt is

Ik rijd hart door de straat.

6. Klik nu op ‘Controleren’ knop

27


U krijgt onderstaande pop-up in beeld: Hier kijkt naar het woord dat getypt is en ziet u daaronder het alternatief.

Hier controleert u de betekenis van het woord dat geselecteerd is bij Alternatieven*.

Hier ziet u, indien aanwezig, een afbeelding van het woord dat geselecteerd is bij Alternatieven. Hier staat, indien aanwezig, een uitleg van het woord dat geselecteerd is bij Alternatieven.

Hier staat de context, oftewel hoe het woord in de zin staat.

7. Om de juiste vorm te kiezen selecteert u bij de voorbeeldzin het woord ‘hard’ bij Alternatieven.

* Om de tekst voor te laten lezen gaat u er met de muis op de tekst staan. Klik niet in niet voorgelezen worden.

28

de tekst deze zal dan


8. Klik nu op ‘wijzigen’

9. Het woord is gewijzigd. 10. Klik nu op ‘Sluiten’

I

29


11. U ziet nu het volgende in beeld staan: Ik rijd hard door de straat.

12. Wijzig nu alle homofonen daarna is het zaak om de homofonen weer zwart te maken 13. Selecteer de alinea waarin de homofonen in het blauw staan. 14. Klik op de knop ‘Homofonen’ 15. Klik op ‘Homofonen wissen’

16. U bent klaar met de Homofonen bewerking.

Stap 3: Maak kennis met de ‘Controleren’ knop Controleren

ClaroRead bevat een geïntegreerde controlefunctie voor woorden en documenten. De spellingcontrole en thesaurus zijn samengevoegd tot een afzonderlijke knop Controleren. de knop ‘Controleren’ wordt gebruikt om woorden te controleren op spelfouten of om de betekenis op te zoeken van een woord. ClaroRead maakt gebruik van het wikipedia woordenboek. Dit is een digitaal woordenboek*. Het woordenboek is niet zo uitgebreid als bijvoorbeeld het Van Dale woordenboek maar de meeste woorden staan er in. Het woordenboek zal steeds verder uitgebreid worden. Met nieuwe updates wordt de woordenlijst dus iedere keer wat groter. * Tijdens examens is een digitaal woordenboek verboden. Neem contact met ons op voor een speciale examenversie van ClaroRead of om het woordenboek tijdelijk uit te schakelen.

De knop ‘Controleren’gebruiken 1. Open document 4 op de USB stick 2. Lees de eerste alinea door en bekijk de door Microsoft Word aangemerkte fouten 3. Ga met de cursor in het eerste fout gespelde woord staan: Ik loop door de strat

30


4. Klik op de knop ‘Controleren’

U krijgt nu de onderstaande pop-up nu in beeld

Hier ziet u het woord dat als fout aangemerkt is

Hier ziet u de suggesties die ClaroRead u geeft Hier ziet u de betekenis van de suggestie Hier ziet u een alternatief van de suggestie.

5. Klik nu op het juiste woord ‘straat’ en klik op Wijzigen.

6. Klik nu op ‘OK’ en ga door met het volgende woord,

31


7. Klik als u weer in het controlevenster bent op ‘spellingcontrole alles’

8. Controleer alle woorden 9. U bent klaar met dit onderdeel.

Stap 4: Maak kennis met de woordvoorspeller Voorspellen

Voorspellen kan erg nuttig zijn voor specifieke schrijfstijlen. De functie voorspellen in ClaroRead bevat de meest gebruikte Nederlandse woorden. U kunt Voorspellen ook trainen voor gebruik van uw eigen vocabulaire, vanuit een document of terwijl u typt. Woordhelder is in veel gevallen niet voor het gebruik van de woordvoorspeller. We vinden dat de functie te veel helpt. Uiteraard zijn er leerlingen die erg veel baat bij een dergelijk hulpmiddel kunnen hebben maar deze zijn in de minderheid. Meestal zal de knop ‘voorspellen’ uit de menubalk gehaald zijn. Als dit het geval is kunt u de knop uiteraard terugplaatsen bij: Instellingen  tabblad ‘Beeld’  knoppen  knop voorspellen aanzetten  ‘OK’ Om het juiste woordenboek te selecteren gaat u naar: Instellingen  tabblad ‘Voorspelling’  Voorspellingsbestand  Kies voor ‘Dutch’  ‘OK’ Als u de woordvoorspeller wilt gebruiken klik u dan in de ClaroRead werkbalk op ‘Voorspellen’

Als u nu begint met typen verschijnen de voorspelde woorden onder het woord dat u aan het typen bent:

32


De knop ‘Voorspellen’ gebruiken 1. Stel de woordvoorspeller in op de Nederlandse taal (indien aanwezig) 2. Laat een aantal woorden voorspellen Functies van de voorspeller Voorspelde woorden Meer woorden in de lijst weergeven

1. Ga nu naar instellingen  Voorspelling 2. U ziet de onderstaande mogelijkheden

Wij vinden vooral de mogelijkheid om te voorspellen na… letters en de mogelijkheid tot het instellen van de minimum woordlengte erg belangrijk. Zo kan een woordvoorspeller niet te voorspellend ingezet worden. Wanneer u van taal of woordenboek wilt wisselen dan klikt u hier.

We behandelen de woordvoorspeller maar kort omdat wij het nut van de woordvoorspeller voor de meeste gebruikers niet erg groot vinden.

33


34


Hoofdstuk 6 De Werkbalk functies Functies voor het leren van teksten

Uw leerdoelen: 1. 2. 3. 4.

U U U U

leert een tekst op te slaan als audiobestand. leert een tekst samen te vatten. leest over de mogelijkheden van mindmappen met ClaroIdeas leest over de overige extra functies bij ClaroRead

35


De werkbalk functies: Leren en studeren van teksten Stap 1 Hoe gebruikt u de functies binnen ClaroRead om te studeren ClaroRead kan ook ingezet worden bij het leren dan wel bestuderen van teksten. De volgende functies zijn hiervoor in te zetten. Laten lezen van de tekst Laat de tekst die u geleerd moet worden voorlezen doormiddel van de afspeelknop. Het maken van een samenvatting met ClaroCapture ClaroCapture is een op zichzelf staand programma dat erg handig is bij het maken van samenvattingen. Interessante stukken kunnen geselecteerd of gemarkeerd worden en doormiddel van Clarocapture opgeslagen worden in een samenvatting. Als de tekst volledig voorgelezen is en er geen interessante stukken meer instaan slaat de gebruiker via Clarocapture de samenvatting op als een Word file. Ook stukken uit een PDF file, teksten van een internetsite of afbeeldingen kunnen in de samenvatting geplaatst worden. Opslaan als audio fragment Sla een samenvatting op als audio file. De samenvatting kan vervolgend als audio file geplaatst worden op een MP3 speler of telefoon. Zo kan er op locatie zonder computer geluisterd worden naar de samenvatting. Ideaal is als diegene de samenvatting ook op papier bij zich heeft zodat er meegelezen kan worden. Dit heeft een positief effect bij het leren van een tekst of het leren van woordjes voor een vreemde taal.

Stap 2 Gebruik maken van teksten opslaan als audio fragment Opslaan

Het is mogelijk de tekst te converteren naar een Microsoft document of een webpagina in een audio- of videobestand, om deze op te slaan op uw computer. Klik op de knop Opslaan in Microsoft Word en het huidige document wordt opgeslagen, of selecteer tekst vanuit een andere tekstbron en kopieer deze naar het klembord.

De knop ‘Opslaan’ gebruiken 1. Open document 5 op de USB stick 2. Plaats de cursor in de tekst 3. Klik op de knop ‘Opslaan’

36


4. Er schuift nu een lijstje uit met een aantal mogelijkheden:

5. Kies nu voor ‘Opslaan als geluid’

6. U krijgt nu het volgende scherm in beeld (Windows 7): Hier staan de mappen die op uw computer staan. Hier staan de mappen/ documenten in de map die u hebt aangeklikt bij organiseren. Hier staat de bestandsnaam. Deze kunt u wijzigen. Hier kunt u het bestand opslaan.

7. Sla het bestand op in een map die u kent en terug kunt vinden (bijvoorbeeld: ‘Mijn documenten’) 8. Verander de bestandsnaam in: ‘test’ en klik op ‘Opslaan’

9. Ga nu naar de bestandslocatie waar u het audio bestand ‘test’ hebt opgeslagen 10. Beluister kort het audio fragment. * De functie naar iTunes verzenden komt alleen in beeld bij ClaroRead Pro en enkel wanneer u ook daadwerkelijk iTunes op uw systeem geïnstalleerd hebt.

37


Er is nog een mogelijkheid om bestaande teksten op te slaan. U kunt ook kiezen voor ‘Opslaan als video’. ClaroRead zal een video maken waarbij de tekst in beeld komt en uitgesproken wordt. Een uniek systeem dat gebruikt kan worden bij het maken van proefwerken (niet fraudegevoelig) maar ook als algemene lesondersteuning kan werken. Het nadeel van opslaan als video is de grootte van de bestanden. Deze worden al snel te groot om mee te werken. Het opslaan van 1 a4 document gaat goed. Er worden geen afbeeldingen meegenomen bij het opslaan als video document. U krijgt dus alleen de tekst in beeld. De knop ‘Opslaan als video’ gebruiken 1. Open document 5 op de USB stick 2. Plaats de cursor in de tekst 3. Klik op de knop ‘Opslaan’ 4. Kies nu voor ‘Opslaan als video’

5. U krijgt nu het onderstaande pop-up scherm in beeld. Hier kies u voor Wat voor media het bestand geschikt moet zijn. Hier ziet u hoe de film er uit komt te zien. Hier ziet u de kaders waaruit u kunt kiezen. Hier ziet u de tekst. Deze kunt u ook nog Aanpassen.

38


6. Kies indien u dit wenst een andere omlijning of laat hem weg.

7. Verander de tekst en zet voor ‘Sneeuwwitje’: Het sprookje

8. Standaard zal u opslaan als een iPhone of iPod Touch bestand. Daar kunnen we op de computer niets mee. Kiest u voor AVI file 480 x 320

9. Klik nu op ‘Maken’

U zal zien dat de balk langzaam vol loopt:

10. Als de balk half vol is krijgt u de gelegenheid om het bestand op te slaan. 11. Kies nu dezelfde locatie als waar u het audiobestand hebt opgeslagen 39


12. Geef het bestand de bestandsnaam: ‘test-video’

13. Klik nu op ‘Opslaan’

14. Klik nu op Afsluiten

15. Ga naar de locatie waar u de video hebt opgeslagen 16. Bekijk kort de video 17. U bent nu klaar met het onderdeel ‘Opslaan’

Stap 3 Maak kennis met de ‘Extra’ functies in ClaroRead De extra functies in ClaroRead werken allemaal als afzonderlijke programma’s. Dat betekent dat u ook van deze functionaliteit gebruik kunt maken. Onderstaande programma’s kunt u terugvinden onder de Extra knop in de ClaroRead werkbalk*: Screenruller is een programma dat werkt als een leesliniaal op het scherm of als aanwijzer op het scherm. Het programma is vooral ontwikkeld voor mensen met een visus handicap.

Claroview is een programma dat een gekleurde overlay over het scherm legt. Mensen met een visus handicap kunnen hier baat bij hebben.

ClaroCapture is een programma om samenvattingen te maken. Hier komen we uitgebreid op terug.

* Sommige programma’s worden niet standaard geïnstalleerd. Zo is het mogelijk dat ClaroIdeas (mindmappen) en AMIS Daisy Reader ontbreken. Wanneer u een installatie maakt van deze programma’s verschijnen ze vanzelf in de ‘Extra’s’ menubalk.

40


Met de komst van versie 5.7 is dit programma volledig overboden geworden. Het is nu mogelijk om een accessible PDF direct in Adobe PDF voor te laten lezen. Het programma wordt nu niet meer gebruikt.

De Sprekende rekenmachine wordt door sommige gebruikers als erg waardevol gezien. Hij werkt alleen als de cijfers via het toetsenbord ingegeven worden.

ClaroIdeas is een mindmap programma. Dit programma zit standaard in ClaroRead Pro. Het is ook als los programma verkrijgbaar. We komen dadelijk kort terug op dit programma.

Amis is een gratis programma om Daisy CD’s af te spelen. U kunt dit programma gratis downloaden bij het daisy consortium.

Bij ClaroRead Extra’s en Update’s kunt u extra mogelijkheden bekijken en Update’s downloaden voor ClaroRead. U dient wel een internetverbinding te hebben.

De Advanced settings editor is er om bepaalde extra instellingen in ClaroRead te maken. We komen hier dadelijk kort op terug.

Als u screenruller opgestart hebt dan kan deze uitgezet worden door te klikken op het rode kruis in Screenruller. Echter wanneer u dat venster geminimaliseerd hebt dan vindt u deze niet terug onder in de Windowsbalk. U kan Screenruller vervolgens afsluiten door naar het pijltje rechtsonder inhet scherm te gaan (naast de klok). En daar rechts te klikken op het logo van screenruller. Kies vervolgens voor afsluiten.

41


Stap 4 Leer het maken van een samenvatting met ClaroCapture Samenvattingen maken

Het maken van een goede samenvatting is erg moeilijk. Het programma ClaroCapture kan helpen om een samenvatting te maken echter iemand moet wel zelf in staat zijn om de hoofd en bijzaken te kunnen onderscheiden. Met ClaroCapture is het mogelijk om tekst samen te vatten vanuit Word, PDF (tekst-PDF) en vanuit internetsites. ClaroCapture gebruiken 1. Start ClaroCapture op vanuit de ‘Extra’s’ werkbalk in ClaroRead

2. Het onderstaande programma zal zich openen:

3. Open nu document 6 op de USB stick 4. Maak nu een korte samenvatting van de tekst en onderscheid hoofd en bijzaken. (De samenvatting hoeft natuurlijk niet perfect te zijn. Het gaat om het idee). a. Laat de tekst voorlezen door ClaroRead b. Gebruik voor het maken van de samenvatting de markeerstiften in Word*

c. Gebruik voor de hoofdzaken de gele markeerstift d. Gebruik voor de bijzaken de rode markeerstift e. Als u klaar bent met markeren klikt u bovenin het venster van ClaroCapture om het programma actief te maken.

f.

Klik nu op het pijltje naar beneden naast vastleggen

42


g. Het onderstaande menu rolt uit:

h. Klik op ‘Gemarkeerde tekst in Word vastleggen’

* Iedere versie van Microsoft Word heeft markeerstiften. Krijgt u deze niet gevonden vraag dan aan de trainingsleider de plaats waar u deze kunt vinden in uw versie van Microsoft Word.

5. U ziet nu het onderstaande in beeld:

6. De samenvatting is nog niet compleet. Ga naar de website www.wikipedia.nl 7. Klik op Wikipedia in het Nederlands 8. Type in de zoekopdracht: Planeet

9. Druk op ‘enter’ 10. Selecteer het eerste gedeelte op de website

43


11. Klik nu bij ClaroCapture op ‘vastleggen’

12. De website staat nu ook in de samenvatting. Om de samenvatting te bekijken kan u op ‘Tonen’ klikken.

13. U krijgt dan het volgende in beeld:

44


14. De samenvatting is nog niet af. Er moet ook nog een afbeelding bij. Klik op het pijltje naast ‘Vastleggen’ en klik vervolgens op ‘Schermselectie vastleggen’ 15. U krijgt een kruis in beeld. Selecteer de afbeelding rechts op de webpagina van Wikipedia.

16. Klik nu op ‘Tonen’ in ClaroCapture

17. U krijgt het volgende in beeld:

Hier staat de samenvatting

Hiermee scrolt u door de samenvatting

Hiermee kunt u een gedeelte van de samenvatting verwijderen Hiermee kan u het betreffende gedeelte van de samenvatting verplaatsen of er een audionotitie aan toevoegen.

18. Klik nu op ‘Project verzenden naar..’

19. Klik op ‘Microsoft Word’

45


20. Er zal nu automatisch een Microsoft Word document geopend worden waarin de samenvatting staat. Standaard staat aan dat alle bronvermeldingen meegenomen worden. Dit is uit te zetten.

21. Om de bronvermelding uit te zetten gaat u bij ClaroCapture naar: Instellingen  Exporteren  Itemkopteksten exporteren Hier kunt u ook kiezen of u een bibliografie wilt aan het einde van de samenvatting 22. We zijn nu klaar met dit onderdeel.

46


Stap 5 Mindmappen met ClaroIdeas

ClaroIdeas is het nieuwste programma van ClaroRead. Het kan gebruikt worden om een mindmap (woordspin)* te maken. ClaroIdeas zit niet standaard bij iedere versie van ClaroRead. ClaroIdeas is een los programma en kan wel altijd aangekocht worden. Het is dus wel te koppelen met iedere versie van ClaroRead. Voor ClaroIdeas is een aparte training ontwikkelt. Deze is op aanvraag verkrijgbaar. Om u een idee te geven hoe ClaroIdeas er uit ziet hebben we hieronder een aantal screenshots geplaatst. Startscherm:

Start van de mindmap

Tekstueel overzicht van de mindmap

Notities in de mindmap

Er zijn erg veel voorbeeldafbeeldingen aanwezig in ClaroIdeas. U kunt dus een mindmap bouwen met behulp van afbeeldingen. Uiteraard is het ook mogelijk om eigen afbeeldingen, bijvoorbeeld van Google afbeeldingen, toe te voegen. Afbeeldingen toevoegen kan hier:

47

Totaaloverzicht


Een complete mindmap

Als een mindmap voltooid is dat is het ook mogelijk om per onderdeel een audionotitie toe te voegen.

Uiteraard kan ook alles voorgelezen worden door ClaroRead.

48


Hoofdstuk 7 Boeklezer gebruiken Leer Boeklezer kennen Leer ESDNOW protection manager kennen

Uw leerdoelen: 1. U leert over Boeklezer. 2. U leert ESDNOW protection manager kennen en gebruiken. 49


Leer Boeklezer kennen Boeklezer is het programma van ClaroRead om digitale boeken van Dedicon te openen. Deze boeken hebben een zeer strenge beveiliging. Door deze beveiliging was het nodig om hier een apart programma voor te ontwikkelen. De boeken van Dedicon zijn beveiligd met ESDNOW Protection manager. Dit gratis programma zal op de computer aanwezig moeten zijn om de boeken te kunnen openen. Stap 1: Openen van ClaroRead Boeklezer

1. Ga naar bestand en klik op openen 2. Ga naar een digitaal boek van Dedicon (indien niet aanwezig open dan een PDF bestand)

50


3. Als het boek geactiveerd is dan komt er een welkomsttekst in beeld te staan en de datum tot wanneer het boek te gebruiken is. Klik op sluiten en het boek zal openen.

4. Als het boek niet geactiveerd is dan krijgt u een melding om het boek te activeren. Deze activatie moet met ESDNOW Protection manager gedaan worden. Als dit programma niet op de computer aanwezig is dan zal Boeklezer vragen om eerst dit programma te installeren. Er zijn netwerk en stand alone versies van ESDNOW Protection manager. Boeklezer zal standaard de stand alone versie willen installeren. Voor de netwerkversie moet er een verzoek ingediend worden bij Dedicon.

51


Stap 2 invullen van een Dedicon bestand

Het is mogelijk om een Dedicon bestand in te vullen. Het opslaan van een bestand is niet direct mogelijk. Om de eigen ingevulde teksten op te slaan kan het werkboek uitgeprint worden. Ook kan er via afdrukken virtueel een PDF geprint worden. Zichtbaar maken van hulpmiddelen. Ga naar Beeld  Hulpmiddelen  Bewerken

De balk met hulpmiddelen verschijnt in beeld. U kan nu teksten invullen, markeren of lijnen trekken. Bijgevoegd is de handleiding van Boeklezer voor meer informatie.

52


Hoofdstuk 8 Instellingen maken Standaard instellingen Geavanceerde instellingen

Uw leerdoelen: 3. U leert over alle mogelijke instellingen. 4. U leert geavanceerde instellingen te maken.

53


Het maken van instellingen met ClaroRead In dit hoofdstuk wordt er niet gewerkt met specifieke doe-opdrachten. Alle mogelijke instellingen worden via screenshots uitgelegd. Het is de bedoeling dat u zelf alle mogelijkheden bekijkt op uw computer. Stap 1 Standaard Instellingen maken met de knop Instellingen Instellingen

De knop instellingen leren kennen

Open de instellingen in ClaroRead U krijgt het volgende in beeld:

Tabbladen om naar verschillende onderdelen te gaan om instellingen te maken.

54


1. Tabblad Spraak

1

5

2 3 4

7 5 6

6 5 6 8 5 6

U stelt hier in: 1. 2. 3. 4.

De stem en de voorleestaal De voorleessnelheid Het Volume van voorlezen Instellingen die te maken hebben met het voorlezen van teksten

5. 6. 7. 8.

Nadat u de stem en voorleessnelheid hebt ingesteld kunt u testen of u tevreden bent U kunt woorden veranderen van uitspraak (wordt uitgelegd op de pagina 50) Nogmaals de knop Opslaan als geluid (vindt u ook terug in de normale werkbalk) Geavanceerde spraakinstellingen (wordt uitgelegd op de pagina 49)

55


Woorden veranderen van uitspraak Hier kunt u woorden die niet goed klinken wijzigen. Bijvoorbeeld de plaatsnaam Veghel wordt niet goed uitgesproken door voorleesstem Claire. Stel de voorleesstem eerst in op Claire en klik op ‘OK’. Ga terug naar de instellingen en klik vervolgens op ‘uitspreken’ Het volgende scherm komt in beeld:

Zet nu bij het ‘Te vervangen woord’ Veghel en vervolgens bij ‘nieuwe uitspraak’ Vechel. Klik nu op ‘Test’ achter ‘Nieuwe uitspraak’. Nu wordt Veghel uitgesproken zoals het hoort. Nog een voorbeeld van een woord dat niet goed uitgesproken wordt is koebel.

56


Geavanceerde spraakinstellingen Als u klikt op Geavanceerde spraakinstellingen krijgt u het onderstaande in beeld:

3 1

2

1. Hier stelt u de mogelijkheden in om tekst direct uit te laten spreken zonder dat u de afspeelknop in de ClaroRead werkbalk nodig hebt. U kunt aan of uit zetten dat u geselecteerde tekst direct wilt laten uitspreken. Als u een selectie maakt (maakt niet uit in wat voor een programma) dan zal de geselecteerde tekst direct uitgesproken worden. U kunt ook instellen dat de tekst onder de muis direct uitgesproken wordt. Standaard staat ingesteld dat de tekst onder de muis op internetsites wordt uitgesproken. Dat betekent dat daar waar u met de muis op een stuk tekst staat (of een menuknop bijvoorbeeld) deze direct uitgesproken wordt. Het is ook mogelijk om alle tekst onder de muis te laten uitspreken. Overal waar de muis over tekst heen gaat (dus ook in Windows) wordt uitgesproken. De meeste dyslectische gebruikers ervaren dit als vervelend. Voor mensen met een visus probleem kan dit wel een oplossing zijn.

2. In ClaroRead is het mogelijk om woorden of zinnen direct uit te laten spreken als deze getypt zijn. Hier kunt aangeven of u wilt dat woorden die u typt direct uitgesproken worden of dat dit juist zinnen moeten zijn (ClaroRead reageert dan op een punt (.) en een spatie). Ook kunt u instellen dat de letters voorgelezen moeten worden bij het verplaatsen van de cursor in een woord met de pijltjestoetsen. De meeste gebruikers zetten dit geheel uit en typen eerste een alinea om hem vervolgens met de afspeelknop na te luisteren. Voor jonge gebruikers kan het wel interessant zijn om per woord te controleren.

3. Hier kunt u aangeven hoe u bij het voorlezen geholpen wilt worden door de meeleescursor (highlightning). Wilt u per woord (het woord dat gelezen wordt krijgt een andere kleur) of juist per zin (de zin die gelezen wordt krijgt een andere kleur). U kunt bij het voorlezen in Microsoft Word ook kiezen dat de focus op de zin gelegd wordt. Dit betekent dat u kan werken met een dubbele meeleescursor. Ook is het 57


mogelijk om de markeringskleur van de meeleescursor in te stellen en al dan niet aan te geven of er een achtergrondkleur aanwezig moet zijn.

58


2. Tabblad Beeld

Tabblad beeld is behandeld in hoofdstuk 3

59


3. Tabblad Voorspelling

1 2

3

Het tabblad Voorspelling is er om de woordvoorspeller in te stellen. Alle instellingen staan goed. U kunt hier wisselen van voorspellingsbestand (woordenboek). Het is ook mogelijk om een eigen woordenboek aan te maken. Dit wordt uitgelegd bij de geavanceerde settings editor op pag 58. 1. Hier kiest u het juiste voorspellingsbestand. Er zal een Nederlands (Dutch) en Engels voorspellingsbestand aanwezig zijn. Klik op de pijl rechts om het juiste voorspellingsbestand te selecteren.

2. Hier kiest u na hoeveel letters er een woord voorspelt wordt, hoeveel voorspellingen er zichtbaar zijn en de minimale woordlengte. 3. Hier kiest u hoe de voorspelling weergegeven dienen te woorden (kleuren).

60


4. Tabblad Controleren

3

1

2

Hier maakt u instellingen voor het controleren van de woorden. U kunt instellingen maken voor de spellingcontrole en de homofonen. 1. Hier stelt u in of u wilt dat de spellingcontrole werkt, of er afbeeldingen bij de woorden toegevoegd moeten worden (er zijn bij ongeveer 2000 woorden afbeeldingen toegevoegd), of de betekenissen en woordenboek info weergegeven moeten worden. De standaardinstellingen staan goed. In principe hoeven deze niet veranderd te worden. 2. Hier maakt u instellingen voor de homofonen. U kunt de kleur instellen waarmee de homofonen zichtbaar worden (standaard blauw), u kunt ook instellen of u de homofonen wel of niet wilt weergeven in de tekst. Verder kunt u homofonen uitsluiten. Sommige homofonen kunnen juist verwarrend zijn. Zo zou u bijvoorbeeld nog en noch kunnen uitsluiten.

61


3. Hier maakt u instellingen voor de toetsbediening. Zo kunt u bepaalde toetsenbord functies altijd aan of juist uit zetten wanneer ClaroRead werkt. Er wordt wel eens gekozen om bijvoorbeeld altijd de Insert toets uit te schakelen

Met de Insertknop kan er over reeds getypte tekst heen getypt worden. Dit kan wanneer een gebruiker niet weet hoe dit uitgeschakeld moet worden erg vervelend zijn.

62


5. Tabblad Scannen

Is alleen aanwezig bij de Plus en Pro versie van ClaroRead. Het scannen van documenten wordt uitgelegd in een aparte training afhankelijk van het pakket. We hebben een training voor het scannen met ClaroRead (ClaroRead Pro) en een training om te scannen met ABBYY Finereader (scanprogramma).

63


Stap 2 Geavanceerde instellingen

ClaroRead kent naast de standaard instellingen nog de mogelijkheid om geavanceerde instellingen te maken. Om hier te komen opent u het programma: Advanced settings editor Maak kennis met de geavanceerde instellingen 1. Ga naar Extra en klik op ‘Advanced settings editor’

2. U krijgt het onderstaande in beeld:

Tabbladen om naar verschillende onderdelen te gaan om instellingen te maken.

64


1. Tabblad Algemeen

1 3 2

1. Hier stelt u de lettertypen in die gebruikt worden bij de knop ‘lettertype’ in de werkbalk van ClaroRead 2. Hier stelt u zaken in voor de woordvoorspeller. Als u ‘volgend woord voorspellen’ aanvinkt dan zal de woordvoorspeller zelflerend worden en zal ook proberen te voorspellen wat uw volgende woord wordt. Als u venster altijd zichtbaar aanvinkt dan is het voorspellingsvenster altijd in beeld. Ons advies is om deze twee mogelijkheden niet te gebruiken. Verder kunt u ook instellen na hoeveel letters de woordvoorspeller moet gaan werken. Deze kunt u op bijvoorbeeld 4 zetten zodat alleen hulp geboden wordt bij langere woorden. 3. Hier kan u uw instellingen exporten en importen. Zo kan een gebruiker gebruik maken van zijn of haar eigen instellingen door die simpelweg op de server op te halen. Ook is het hier mogelijk om te kijken of er updates zijn. ClaroRead zal dit ook automatisch controleren. Online support opstarten heeft alleen zin als u iemand van de helpdesk aan de telefoon hebt. Er is dan een mogelijkheid om uw computer vanaf afstand over te nemen.

65


2. Tabblad Homofonen

2

1

3

1. Hier staan alle Homofonen in het systeem. In het voorbeeld is de lijst leeg. Deze kan gevuld worden met alle Nederlandse homofonen. 2. Hier staat de uitleg van de homofonen en het woord dat hetzelfde klinkt. Bijvoorbeeld: Oorspronkelijk woord: Wij Alternatief: Wei Omschrijving: Eerste persoon, persoonlijk voornaamwoord. Voorbeeldzin: Wij lopen naar huis. 3. Hier kan u een homofoon toevoegen, bewerken of verwijderen. Toevoegen en of bewerken

Type hier het woord dat u wilt toevoegen. Bijvoorbeeld: wij

Type hier het alternatief. Bijvoorbeeld: wei

Geef een omschrijving van het woord.

66


3. Tabblad Voorspelling trainen

3 1 2

1. Hier staan alle woorden die de woordvoorspeller kent. In het voorbeeld staan er 2012 woorden in. Onze grootste lijst kent ruim 30.000 woorden. 2. Hier kunt woorden toevoegen aan de woordvoorspeller. Als u woorden in Microsoft Word plaatst dan worden deze woorden met de knop ‘Nieuwe woorden leren’ toegevoegd. Zo kan u een zeer specifieke lijst maken van woorden die gebruikt mogen worden bij het maken van een oefening. Woordfrequentie en Woordvolgorde is alleen bruikbaar als u de woordvoorspeller ook inzet om de volgende woorden te laten voorspellen (2e woord). 3. Hier kan u een nieuwe lijst maken, de naam van een bestaande lijst veranderen (bijvoorbeeld Dutch veranderen in Nederlands) of een lijst verwijderen.

67


4. Tabblad Spelling

1

3

2

4

1. Hier staan alle spellingcorrecties. Als u deze niet zelf overbrengt of aanbrengt blijft de lijst leeg. 2. Hier kan u een nieuwe spellingcorrectie aanbrengen (autocorrectie). Dit betekent als ik zou toevoegen: Weps is Wesp er van Weps direct Wesp gemaakt wordt. Wij zijn niet voor het gebruik van deze functie omdat het zo erg makkelijk wordt. In een werksituatie is deze functie natuurlijk wel zeer goed bruikbaar. 3. Dit is een lijst met gemaakt fouten en verbeteringen. De lijst wordt gevuld met woorden die verbeterd zijn met de ‘Controleren’ knop in de werkbalk van ClaroRead. 4. Hier kunt u woorden in de lijst verwijderen, de hele lijst verwijderen of een rapport maken van de woorden. Ook is het mogelijk om een spellingfout direct over te zetten naar een autocorrectie.

Als u voordat een leerling een opdracht gaat maken de lijst leeg maakt dan kunt u na de oefening (moet een oefening in Word zijn) zien welke woorden nog niet goed gaan. Zo kan er bijvoorbeeld specifiek geoefend worden op bepaalde woordgroepen.

68


Hoofdstuk 9 Voorlezen extra Voorlezen in iedere omgeving Voor laten lezen in een PDF Invullen van een PDF

Uw leerdoelen: 1. ClaroRead in iedere omgeving gebruiken 2. Een tekst PDF laten voorlezen in Adobe PDF 3. Invullen van een PDF bestand 69


Voorlezen Extra Dit hoofdstuk is deels herhaling. Omdat wij het laten voorlezen van teksten erg belangrijk vinden hebben we een kort hoofdstuk gemaakt om u te laten zien dat ClaroRead overal bruikbaar is, mits er echte tekst aanwezig is.*

Stap 1 ClaroRead gebruiken in Word, op het internet en in PowerPoint

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Sluit alle programma’s af (behalve ClaroRead) Start nu Word op Open document 7 op de USB stick Start nu Internet explorer op en ga naar de website: www.kennisnet.nl Start nu PowerPoint op en start een lege presentatie Ga nu terug naar het Word document en laat de tweede alinea voorlezen. De cursor bepaalt het startpunt van voorlezen. 7. Stop het voorlezen 8. Ga nu naar de internetsite en ga over de links op de homepage 9. Open een artikel en laat dat voorlezen (deels) doormiddel van selectie 10. Stop het voorlezen 11. Ga nu naar PowerPoint en klik in de eerste dia 12. Type daar: Onze school 13. Maak een selectie van de woorden ‘Onze school’ 14. Stop het voorlezen U merkt dat ClaroRead overal inzetbaar is. Als u een abonnement op nieuwsbegrip hebt dan is ClaroRead ook daarvoor prima te gebruiken. Nieuwsbegrip levert aan in Microsoft Word of PDF formaat en kan dus direct gelezen worden.

Stap 2 Een PDF laten voorlezen met ClaroRead

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Sluit alle programma’s af (behalve ClaroRead) Start nu Adobe PDF op Open PDF document 1 op de USB stick Zet de cursor daar waar u wilt starten met voorlezen (vanaf versie 5.7) Klik op afspelen Stop het voorlezen

Wanneer u nog niet over versie 5.7 beschikt (middels een update gratis verkrijgbaar) dient u de tekst die u wilt laten voorlezen te selecteren.

* Echte tekst is tekst die door de computer aangemerkt wordt als leesbare letters. In sommige programma’s en in sommige websites staat tekst die wij als mens kunnen lezen maar die voor de computer een afbeelding is. U kan controleren of er echte tekst aanwezig is door een selectie van de tekst te maken. Is dit op regelniveau mogelijk dan is het echte tekst die gelezen kan worden door ClaroRead.

70


Stap 3 invullen van een PDF

Een veel gevraagde mogelijkheid is het kunnen invullen van een PDF bestand. ClaroRead heeft hier zelf nog geen oplossing voor omdat het programma gebruik maakt van bestaande omgevingen. Echter er zijn programma’s te vinden waarmee een PDF in te vullen is. Adobe PDF Professional (niet gratis) Met Adobe PDF Professional is het mogelijk om een PDF file in te vullen. Alle mogelijke bewerkingen kunnen gedaan worden. Adobe PDF Reader (Gratis) Met Adobe Reader kan op een lijn ingevuld worden. Bij de laatste versie (11) is dit mogelijk. Ook is het mogelijk om teksten te arceren of om een lijn te trekken. PDF X Change (Gratis) U kunt PDF X Change downloaden op de website: www.tracker-software.com Met PDF X change kunt u erg veel functies gebruiken die in Adobe PDF Professional zitten. U kan hier op de lijntjes van een werkboek invullen, lijnen trekken, tekst selecteren enz. Het nadeel van werken met PDF X Change is dat ClaroRead geen meeleescursor heeft in dit programma. Er zal dus gewerkt moeten worden met selectie. Boeklezer Met ClaroRead Boeklezer kan u een PDF invullen. U kan de antwoorden op de lijntjes direct invullen. Tevens is het mogelijk om lijnen, pijlen of cirkels te maken.

71


72


Hoofdstuk 10 Help en Afsluiten

Uw leerdoelen: 1. Help functie gebruiken 2. Programma Afsluiten.

73


Help en Afsluiten Stap 1 Help functie gebruiken

Als u een functie niet begrijpt of wilt weten of bepaalde functies mogelijk zijn binnen ClaroRead dan kunt u de Help functie van ClaroRead gebruiken.

De knop ‘Help’ gebruiken

1. Klik op de knop ‘Help’

2. U krijgt het onderstaande in beeld (de gebruikshandleiding):

3. U kunt gemakkelijk door de handleiding zoeken door te klikken op ‘zoeken’

74


4. Klik op zoeken en geeft bij trefwoord zoeken het woord ‘afstand’ in

5. Bij ‘selecteer het weer te geven onderwerp’ komt de informatie in beeld waar u uit kunt kiezen:

6. Selecteer Afstand (dubbelklikken) en u zal in het rechterscherm de informatie zien.

75


Stap 2 De knop afsluiten gebruiken De knop ‘Afsluiten’ gebruiken 1. Klik op de knop ‘Afsluiten’

U hebt ClaroRead afgesloten.

EINDE TRAINING

Hebt u nog vragen dan wel opmerkingen? Wij horen deze graag! [email protected]

76

Vaardigheidstraining ClaroRead

Recommend Documents