v)

Brussel, 4 juni 2008

Standaard Ervaringsbewijs mecanicien (m/v)

Standaard voor het ervaringsbewijs mecanicien (m/v)

Standaard voor het ervaringsbewijs mecanicien (m/v) Omschrijving van het beroep: De mecanicien onderhoudt en herstelt zelfstandig de systemen en componenten van het voertuig (vrachtwagen, autobus, autocar of auto) zodat dit optimaal functioneert. Hij doet dit volgens de voorschriften van de constructeur en op een veilige manier. Kerncompetenties: De mecanicien kan:

Mechanische onderdelen controleren

Standaardnummer: 06/10

Eenvoudige elektrische kringen controleren Demonteren en monteren

Veilig en milieubewust werken Algemene informatie:

Categorie: 3 Argumentatie: de kost voor wagenpark en materiaal Brondocument(en): SERV-beroepencluster auto- en aanverwante sectoren Datum advies van de SERV: 4 juni 2008

2


Mechanische onderdelen controleren Succescriteria:

vult de checklist in zodat blijkt dat alle onderdelen gecontroleerd worden en alle mechanische problemen gedetecteerd worden

spoort actieve en niet-actieve fouten op via de foutmeldingen op het instrumentenbord, de display en de controlelampen adhv. de chauffeurshandleiding en meldt actieve fouten op de checklist

meet mechanische waarden op de manier die de constructeur voorschrijft

meldt mechanische waarden die van de fabriekswaarde afwijken boven de maximum- of onder de minimumgrens op de checklist

reinigt waar nodig de onderdelen om een goede visuele controle uit te kunnen voeren

gebruikt het meetgereedschap dat aangepast is aan de te meten waarde en het te meten mechanische onderdeel.

controleert oliepeil en lekken na het draaien van de motor

Eenvoudige elektrische kringen controleren Succescriteria:

vindt een storing in een eenvoudige elektrische kring door uitsluiting van mogelijke oorzaken

meldt elektrische waarden die afwijken van de fabriekswaarde boven de maximum- of onder de minimumgrens

kiest vervangonderdelen met de elektrische waarden die de constructeur voorschrijft koppelt de multimeter aan op de componenten en bedrading en meet spanning en weerstand

3


Demonteren en monteren Succescriteria:

demonteert en monteert onderdelen volgens de voorschriften van de constructeur

reinigt waar nodig de te (de)monteren onderdelen en dekt deze af met gepaste materialen om schade door vuil te vermijden.

gebruikt het gepaste gereedschap bij het demonteren en monteren. herstelt elektrische bedrading duurzaam met het geschikte materiaal controleert de werking en bevestiging van de gemonteerde onderdelen en leidingen na de herstelling.

Veilig en milieubewust werken Succescriteria:

handelt volgens de veiligheidsvoorschriften en veiligheidsvoorzieningen voor werkplek en voertuig

reinigt en bergt materiaal en gereedschap na het werk op de juiste plaats weg om gevaarlijke situaties (vallen, struikelen en uitglijden) te vermijden.

tilt het voertuig op op de voorziene steunpunten schakelt de stroomtoevoer van een elektrische kring uit vooraleer er werkzaamheden aan uit te voeren.

beschermt het interieur van het voertuig tegen vlekken en beschadiging.

Mechanische onderdelen controleren

sorteert het afval in de daartoe voorziene afvalbak. Toepassingsgebied:

Eenvoudige elektrische kringen controleren Demonteren en monteren

4


Richtlijnen voor de beoordeling

De kandidaat kiest zelf het voertuig (vrachtwagen, autobus, autocar of auto) waarop/waarover hij tijdens de beoordeling zal werken en bevraagd worden. Dit voertuig wordt voorzien door het testcentrum. De kandidaat die slaagt voor de beoordeling bekomt het ervaringsbewijs mecanicien, met vermelding van het voertuig waarop de beoordeling gericht was: vrachtwagen, autocar, autobus of auto.

De beoordeling bestaat uit minstens volgende beoordelingstechnieken:

1.

Directe observatie van het proces in een beroepsrelevante context. De kandidaat krijgt de opdracht om op het gekozen voertuig: • de mechaniek te controleren aan de hand van een checklist voor het voertuig en mechanische fouten te melden op dit document. De controle gebeurt zintuiglijk en aan de hand van de display en boordinstrumenten van het voertuig. Een controle met een voertuigtester behoort niet tot de praktijkproef. De categorieën van de checklist en de onderdelen die gecontroleerd moeten worden tijdens de proef zijn vastgelegd in de checklists in bijlage. De mecanicien die op vrachtwagen, autobus of autocar de proef aflegt, volgt de checklist in bijlage 1. De mecanicien die getest wordt op een auto, gebruikt de checklist in bijlage 2. Elke onderstaande soort fout moet minstens 1 keer voorkomen in de praktijkproef. • afwijkend vloeistofniveau • losse bevestiging of overmatige speling • onderdeel niet conform met de voorschriften van de constructeur • versleten of kapot onderdeel • lekkage De soorten fouten die ingebouwd worden in de test, moeten in overeenstemming zijn met de controles op de checklist. In elk van de 6 categorieën van de checklist wordt een fout ingebouwd die de mecanicien moet vinden en melden op de checklist. • één eenvoudige elektrische storing, met name een onderbreking (relais of zekering) op te sporen in een eenvoudige elektrische kring, met name de lichtkring. • de weerstand van een component te meten, los van het voertuig • de elektrische bedrading te herstellen, los van het voertuig • de volgende componenten te demonteren en monteren: • Wiel • Voorste remblokken

2.

Criteriumgericht interview, waarbij de kandidaat verduidelijking dient te geven bij de praktische proef (keuze van het materiaal, de wijze van monteren, controleren)

Voor de beoordeling wordt er met een 3-puntenschaal gewerkt. De betekenis van de puntenschaal is de volgende: 1 = het gedrag wordt niet geobserveerd 2 = onzeker over het geobserveerde gedrag 3 = het gedrag wordt geobserveerd

5


De duurtijd van de beoordeling bedraagt maximum 8 uur, met maximum 30 minuten/uren voorbereidingstijd inbegrepen. De beoordeling wordt aaneensluitend in 1 dag voorzien, met de nodige pauzetijd.

Er kunnen maximum 2 personen tegelijk per beoordelaar worden geobserveerd

Om als competent beschouwd te worden dient de kandidaat aan te tonen • alle kerncompetenties in deze standaard te beheersen • de opdracht binnen de voorziene tijd volledig af te werken • volledig te slagen voor de kennisproef

In het beoordelingscentrum is het volgende minstens aanwezig: Een testvoertuig dat voldoet aan de volgende voorwaarden: • Vrachtwagen, autobus, autocar: minimaal 300.000 km op de teller en maximaal 6 jaar oud is. • Auto: diesel, minimaal 120.000 km op teller en 3 à 4 jaar oud. De voorschriften van de constructeur en de chauffeurshandleiding van het voertuig Technische meetgegevens of -tabellen van de componenten die mechanisch of elektrisch gemeten worden. Een multimeter, de kandidaten kunnen er ook voor kiezen om zelf een toestel mee te brengen. Het testcentrum verwittigt de kandidaat hierover op voorhand. Persoonlijke beschermingsmiddelen zoals veiligheidsschoenen en werkhandschoenen. De kandidaten kunnen er ook voor kiezen om dit zelf mee te brengen. Het testcentrum verwittigt de kandidaat hierover op voorhand. Toegepast gereedschap voor de diverse proeven, waaruit de kandidaat het gepaste materiaal moet kunnen kiezen: • Verschillende soorten meetinstrumenten (meetklok, manometer, schuifmaat, momentsleutel, voelermaten, bandendrukmeter…) • Materiaal om elektrische bedrading te herstellen: soldeerapparatuur, klemverbindingen, connectoren… • Verschillende middelen om ordelijk te kunnen werken (poetsdoeken, stofhoezen, vodden, karton…) • Verschillende soorten montagegereedschap • Sorteercontainers • Verschillende hefwerktuigen om zware onderdelen te heffen en vervoeren

6


Bijlage 1: Checklist vrachtwagen, autobus, autocar Afhankelijk van de uitkomst van de controle bij de vrachtwagen, autobus of autocar, vult de mecanicien de checklist als volgt in: X gecontroleerd, zonder opmerkingen 1 opvolging in de toekomst 2 directe herstelling - niet van toepassing

ONDERDEEL

Uitkomst vd controle

1. Cabine en elektrische installatie a b c d e f g h i j k l m n o p q r

wissers, ramen, reflectoren en spiegels controleren vloeistofniveau ruitensproeier controleren scharnieren, deurvangers en afdichtlijsten controleren pedaalrubbers controleren werking van binnenverlichting en instrumentenbordverlichting controleren werking waarschuwingslichten en zoemer controleren werking instrumenten en schakelaars controleren verlichting controleren aansluiting accu controleren vloeistofniveau accu controleren vloeistofniveau kantelcabinepomp controleren cabine‐ophanging controleren cabine kantelen en kantelmechanisme controleren draaipunten versnellingshendel en schakelstang controleren veiligheidsgordels controleren voertuigdisplay controleren standverwarming controleren claxon controleren

2. Motor, koelsysteem en brandstofsysteem a b c d e f g h

motoroliedruk controleren oliepeil controleren luchtfilterelement controleren waterafscheider brandstofsysteem controleren brandstofsysteem op lekkage controleren V‐riem controleren antivriesconcentratie koelsysteem controleren vloeistofniveau koelsysteem

7


i j k l m n o p

slangen van koelsysteem op lekkage en beschadiging controleren radiator/interkoelelement op vervuiling controleren slangen van luchtinlaatsysteem op bevestiging en beschadiging controleren uitlaatsysteem controleren op bevestiging en beschadiging luchtfilter voor klimaatinstallatie controleren ophanging van de alternator controleren pompkoppeling van de inspuitpomp controleren motor op lekkage van olie controleren

3. Stuurinrichting en remsysteem

a b c d e f g

stuurkogel (bolgewrichten, chappen)controleren op beschadiging, slijtage en speling stuurkolom controleren vloeistofniveau hydraulische stuurinrichting controleren slangen en verbindingen hydraulische stuurinrichting controleren luchtketels op condenswater controleren remcomponenten en ‐leidingen op lekkage controleren remvoeringsdikte en werking automatische remstellers controleren

4. Aandrijving en chassis

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v

koppeling controleren op lekkage en niveau van lucht en vloeistof differentieel op lekkage controleren olie differentieel controleren werking differentieel‐blokkering controleren schokdempers op bevestiging en lekkage controleren veerbladen, veerbeugels en veerstroppen op toestand en bevestiging controleren asophanging controleren versnellingsbak/verdelerbak/hulpbak op lekkage controleren olieniveau versnellingsbak/verdelerbak/hulpbak controleren ontluchters van de versnellingsbak en differentieel controleren aandrijfassen, schuifstukken en kruiskoppelingen op slijtage controleren luchtbalgen en niveauvoelers van de luchtvering controleren werking centrale smering controleren olie‐gesmeerde naven op lekkage en niveau controleren banden en velgen op slijtage controleren bevestiging wielen controleren bandenspanning controleren opleggerkoppeling op speling en bevestiging controleren bevestiging opbouw controleren speling op wielnaven en fusees controleren olieniveau automatische versnellingsbak controleren verzegeling van de snelheidsvoeler en voegkoppeling controleren

8


w

a b c

geluidsschermen en niveauvoelers van de luchtvering controleren

5. Eindcontrole

cabineblokkering/serviceluiken controleren afstelling koplampen controleren voertuigdisplay controleren

6. Opmerkingen*

* meldt afwijkende mechanische waarden bij metingen aan componenten * meldt directe herstellingen die hoge kosten of veiligheidsrisico meebrengen * meldt reden voor opvolging van een component * meldt actieve fouten op het instrumentenbord, de display en de controlelampen

9


Bijlage 2: Checklist auto Afhankelijk van de uitkomst van in: X 1 2

-

de controle bij de auto, vult de mecanicien de checklist als volgt gecontroleerd, zonder opmerkingen opvolging in de toekomst directe herstelling niet van toepassing

ONDERDEEL

1. Wagen op de grond a b c d e f g h i j k l a b c d e f g h i j k

wissers, ramen en spiegels controleren scharnieren, deurvangers en afdichtlijsten controleren pedaalrubbers controleren werking van binnenverlichting en instrumentenbordverlichting controleren werking waarschuwingslichten en zoemer controleren werking instrumenten en schakelaars controleren verlichting controleren veiligheidsgordels controleren claxon controleren handremslag controleren afstelling koplampen controleren voertuigdisplay controleren 2. Wagen volledig omhoog gebracht brandstofsysteem op lekkage controleren aandrijfriem (accessoire‐riem, aggregatenriem) controleren slangen van koelsysteem op lekkage en beschadiging controleren radiator op vervuiling controleren uitlaatsysteem controleren op bevestiging en beschadiging motor op lekkage van olie controleren stuurkogel (bolgewrichten, chappen)controleren op beschadiging, slijtage en speling stuurkolom controleren slangen en verbindingen hydraulische stuurinrichting controleren schokdempers op bevestiging en lekkage controleren koppeling controleren op lekkage en niveau van vloeistof

Uitkomst vd con‐ trole

10


l m n o

asophanging van differentieel en versnellingsbak controleren versnellingsbak op lekkage controleren olieniveau versnellingsbak controleren aandrijfassen, stofhoezen en kruiskoppelingen op slijtage controleren 3. Wagen half omhoog gebracht a remcomponenten en leidingen op lekkage controleren b remvoeringsdikte controleren c schokdempers op bevestiging en lekkage controleren d Schroefveren op toestand en bevestiging controleren e banden en velgen op slijtage controleren f bevestiging wielen controleren g bandenspanning controleren h speling op wielnaven en fusees controleren 4. Bewerkingen onder de motorkap a motorkapblokkering controleren b vloeistofniveau ruitensproeier controleren c aansluiting accu controleren d vloeistofniveau accu controleren e motoroliedruk controleren f oliepeil controleren g luchtfilterelement controleren h waterafscheider brandstofsysteem controleren i antivriesconcentratie koelsysteem controleren j vloeistofniveau koelsysteem k slangen van luchtinlaatsysteem op bevestiging en beschadiging controleren l luchtfilter voor klimaatinstallatie controleren m ophanging van de alternator controleren n pompkoppeling vd inspuitpomp controleren o slangen en verbindingen hydraulische stuurinrichting controleren p brandstofsysteem op lekkage controleren q aandrijfriem (accessoire‐riem, aggregatenriem) controleren r slangen van koelsysteem op lekkage en beschadiging controleren S radiator op vervuiling controleren t vloeistofniveau hydraulische stuurinrichting controleren u niveau en kwaliteit van de remvloeistof controleren

11


5. Opmerkingen*

* meldt afwijkende mechanische waarden bij metingen aan componenten * meldt directe herstellingen die hoge kosten of veiligheidsrisico meebrengen * meldt reden voor opvolging van een component * meldt actieve fouten op het instrumentenbord, de display en de controlelampen

12


Samenstelling stuurgroep en ontwikkelgroep Interviews:

Autobedrijf Woestijn

Ludo Bex – ACV-metaal Mercedes

Buga Limburg Westerlo-Oevel Paul Sauw - Groep Spillier- Decock DAF Trucks Harelbeke Francis Declercq - Groep Spillier- Decock DAF Trucks Harelbeke Emile Goetschouwers – Mercedes Wilrijk Ludo Bex- Hermans Etablissementen NV (Groep JAM) Hasselt Daniel Vanaverbeke - Man Torhout Filip Mabbe – Man Torhout Marnix Vanbecelaere – Braem n.v. Tony Deruyter - Renault België Luxemburg, Technisch centrum Jan Desmedt - Scania Brussel Sebastiaan Verstrepen – Scania Brussel Fred Saelens – Scania Brussel Marc Joosen - Scania Wijnegem Gerard Kuppens - VDAB competentiecentrum Hasselt

Etienne Vanvuchelen - Volvo Cars Belgium Ontwikkelgroep:

Florent Buyl – Buyl Transport Dirk De Ridder – Sectoraccount automobiel VDAB Stephan Delvoye – Francis Declercq – Groep Spillier- Decock DAF Trucks Jacques Devriese – Garage De Polder Valère Gaens – Autocarbedrijf ALK Reizen Marc Joosen – ABVV Scania Wijnegem Gerard Kuppens – VDAB instructeur bedrijfsvoertuigen Gaby Vervaeke – Syntra West vzw instructeur

13


Stuurgroep:

Inge De Bie – ACV-metaal Erwin Gysens - Sociaal Fonds Goederenvervoer André Sommeryns - Federauto Lieve Joos - Educam Frank Stevens - ABVV Jan Deman – FCBO Stefanie Dobbelaere – Sectorconsulente FCBO Ingrid Van Craeynest – SAV Tony Siemons – ACV Transport en communicatie Philippe Degraef - Febetra

14


Leeswijzer Deze leeswijzer verduidelijkt de wijze waarop de onderdelen van de standaard dienen gelezen of geïnterpreteerd te worden. Omschrijving van het beroep De omschrijving van het beroep in een standaard bestaat uit een weergave van de kernopdracht of de bestaansreden van het beroep, aangevuld met een beschrijving van het resultaat, de wijze waarop of de reden waarom het resultaat moet worden gehaald. De beroepsomschrijving geeft samen met de kerncompetenties een overzicht van de kern van het beroep. Kerncompetenties Kerncompetenties zijn díe competenties die cruciaal zijn voor het uitoefenen van een bepaald beroep en die het verschil maken tussen een goede en een minder goede beroepsbeoefenaar. Kerncompetenties spelen een doorslaggevende rol bij het uitvoeren van een welbepaalde beroepsactiviteit. Kerncompetenties zijn afgeleid uit het ruimere beroepsprofiel en bestaan in principe uit zowel technische als meer transversale competenties. Het aantal kerncompetenties is beperkt aangezien de standaard een bruikbaar beoordelingsinstrument moet zijn. Alle kerncompetenties moeten door een kandidaat worden beheerst om een ervaringsbewijs te behalen. Succescriteria Succescriteria zijn indicatoren die het voor de beoordelaar mogelijk maken om gericht naar een kerncompetentie te kijken. Succescriteria zijn de operationalisering of uitwerking van kerncompetenties in observeerbaar gedrag specifiek per beroep. Het gaat daarbij opnieuw om gedrag dat het verschil maakt tussen een goede en een minder goede beroepsbeoefenaar. Succescriteria zijn zo gekozen en uitgezuiverd omschreven dat ze allemaal even belangrijk zijn voor de kerncompetentie waartoe ze behoren. De succescriteria zijn richtinggevend voor het beoordelen van het geobserveerde gedrag. Het zijn bakens aan de hand waarvan beoordelaars een uitspraak doen over het beheersen van de kerncompetentie. Wanneer er een richtcijfer in een succescriterium is opgenomen wil dit niet zeggen dat dit exact moet worden nagegaan. Het is een richtcijfer voor de assessoren waarop ze zich bij hun beoordeling moeten oriënteren. Het aantal succescriteria is in functie van de bruikbaarheid eveneens beperkt. Toepassingsgebied Het toepassingsgebied dat bij een bepaalde kerncompetentie wordt vermeld, geeft weer binnen welke context of contexten de kerncompetentie dient te worden beoordeeld. Het toepassingsgebied geeft met andere woorden de context aan waarbinnen de succescriteria moeten worden geobserveerd.

15


Opmerkingen In de opmerkingen kan worden verwezen naar documenten, handboeken, die de beoordelaars als achtergrondinformatie kunnen gebruiken. Kennisvereisten In sommige gevallen kan een standaard ook bij bepaalde kerncompetenties kennisvereisten bevatten. Dit komt alleen voor wanneer de sector beslist dat de beoordeling van díe kerncompetenties ook uit een kennisproef dient te bestaan. Richtlijnen voor de beoordeling De richtlijnen voor de beoordeling hebben betrekking op de proeven die moeten worden afgelegd, de beoordelingswijze (soort evaluatie, schalen, scores,...), de maximale duur van een beoordeling,… Met een beroepsrelevante context wordt een gesimuleerde context bedoeld. De richtlijnen zijn bindend voor de inhoud en het verloop van de beoordeling en moeten door iedere beoordelingsinstantie worden opgevolgd. Dit moet een gelijke en billijke beoordeling van iedere kandidaat garanderen. Verklarende woordenlijst Als laatste onderdeel kan een standaard een verklarende woordenlijst bevatten. Begrippen die in de standaard cursief zijn gedrukt, worden in deze woordenlijst verduidelijkt.

16

v)

Recommend Documents