v) Proefwerk a) Wint na inzet van tactische kernwapens

GRATIS Wii + Samsung C180 INCL. SUCCESGAME WII-SPORTS!

K

N

Controller (m/v)

Zeker ook aan de prosecco straks?

N IEUW A JA LL AR ER S !

IN BUSINESS

Goeie kans dat uw nep-champagne nep is. Niet elke witte wijn met een bubbel is prosecco.

18.00 v.a.

Werken bij het Europese hoofdkantoor van een bekend merk in de food sector met een productiefaciliteit in Almere. Collectieve pensioenregeling, bonus en opleidingsmogelijkheden. Jij bent een financiële professional, HBOwerk- en denkniveau met ervaring in Excel en ERP programma’s. Kijk op vijzelaar.com of bel 035 692 55 30.

5

p/mnd

Incl. 150 belmin/sms

Bestel op www.ritel.nl. Of ga snel naar één van onze winkels continuïteit in finance

DORDRECHT • BREDA • ETTEN-LEUR • ROOSENDAAL • BERGEN OP ZOOM • OOSTERHOUT • GOES • VLISSINGEN • MIDDELBURG • TERNEUZEN

Silvester? geeft antwoord op pagina 3

WWW.DEPERS.NL

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

Proefwerk 2009

MARC DE HAAN/HH

31 Woensdag December2008

Geef antwoord op de belangrijkste vragen over komend jaar en win een week hoofdredacteurschap van Dagblad De Pers. Jan-Jaap Heij AMSTERDAM

...

U hebt ze de afgelopen dagen overal kunnen aantreffen: nieuwsquizzen over wat er in 2008 zoal gaande was in de wereld. Big deal: iedereen met enig langetermijngeheugen en toegang tot Wikipedia kan winnen. Vooruitkijken is een stuk ingewikkelder. Wat er komend jaar zo’n beetje gaat gebeuren: het blijft een gok. Maar laat dat nu net een van de belangrijkste vaardigheden van journalisten zijn: beargumenteerd op de zaken vooruitlopen. Vandaar de hoofdprijs van de Nieuwsquiz 2009 van De Pers: een week hoofdredacteurschap van deze krant. Wie begin 2010 de meeste van de onderstaande twaalf vragen goed blijkt te hebben

WERELD

Gazabrandt, Amerikazwijgt George W. Bush buikt uit van de kerstkalkoen, zijn beoogde opvolger Barack Obama golft op Hawaii. De twee halve presidenten houden zich muisstil over de Israëlische bombardementen op Gaza. ‘Het enige wat nodig is om het conflict op te lossen is een beetje goede wil van Amerika.’

Lees meer op pagina 4

gehad, mag hier een week op de winkel komen passen. Dus mocht u vanavond uw proseccolurkende vrienden en oudejaarsconferences zat worden: gokken maar!

1

Koningin Beatrix wordt op 31 januari 71 jaar oud en: a) Kondigt in het kader van het langer doorwerken-beleid van het kabinet aan dat ze er nog tien jaar aan vastknoopt. b) Maakt plaats voor koningin Mabel omdat Nederland nog niet toe is aan een man op de troon en Máxima te druk is met de kinderen. c) Treedt af, waarna ze met strakke hand de kroning van haar oudste zoon regisseert.

2

Israël start een grootscheeps offensief in de Gazastrook en:

a) Wint na inzet van tactische kernwapens. b) Krijgt net zo op z’n donder van Hamas als in 2006 van Hezbollah in Libanon. c) Moet zich terugtrekken nadat president Barack Obama verklaart dat Amerika het nu echt gehad heeft met dat eindeloze gedonderjaag aan de oostelijke Middellandse-Zeekust.

3

Het WK Schaatsen in Hamar wordt gewonnen door: a) Sven Kramer. Toelichting overbodig. b) Chad Hedrick, die verklaart: ‘Ik dacht, met het oog op de Spelen volgend jaar, ik ga weer eens een beetje trainen.’ c) Enrico Fabrice, nadat Kramer, net als het publiek, tijdens zijn afslui-

NL

2009 wordt uitgesteld

Schrik niet van de schrikkelseconde

3

tende 10 kilometer op een recordschema van 12.05 van pure verveling in slaap valt.

4

Na de laatste speelronde in de Eredivisie staat AZ: a) Eerste, waarmee de ambities van Dirk Scheringa zijn vervuld. b) Vijfde, waarmee de doelstelling van trainer Louis van Gaal is gehaald. c) Achtste, waarna Van Gaal net als in 2007 het vertrouwen in zichzelf opzegt en toch aanblijft.

5

Puriteins zedenprediker van het jaar wordt: a) Ab Klink, die een alcoholverbod in de horeca door het parlement krijgt. Drinken mag voortaan alleen nog maar op straat. b) Al Gore, die in een deel 2 van An

Inconvenient Truth een reportage maakt over ‘zon, zee en strand’vakanties op Groenland. c) Femke Halsema, die op de golven van de kredietcrisis succes boekt met haar in 2008 gelanceerde idee om Louis Vuitton-tassen te boycotten.

6

In 2009 verdwijnt er een gratis krant, te weten: a) Sp!ts, makkelijk doelwit voor een muitende Telegraaf-redactie. b) Nrc.next, dat na een doorstart als gratis krant onder de naam V.Day een tikje te elitair blijkt voor een grotere doelgroep dan de Amsterdamse grachtengordel. c) De Pers: 2009 is geen goed jaar voor optimisten. Lees verder op pagina 2

IN BUSINESS

OPWARMING

Blote basten en een Teutoonse voorgevel waren de trend bij de wereldleiders dit jaar. Pagina 6.

De zeeschildpad komt van alle diersoorten het meest in de verdringing door de opwarming van de aarde. Reden is dat door het warmere water er vooral mannetjes worden geboren. In de topvijf van dieren in gevaar, die het Wereld Natuur Fonds gisteren bekendmaakte, staan ook de tijger, orang-oetan, de bonte vliegenvanger en het koraal.

Zeeschildpad ‘JP staat in gevaar echt niet drie keer per week in de sportschool’

 

 

NL

2

  

 




Proefwerk 2009 in twaalf vragen

Weg bij Journaal

Wat zegt Wilders na een Al-Qaida-aanslag?

NOOIT MEER NORALY

Vervolg van pagina 1

...

7

Eind 2009 wordt Barack Obama vergeleken met George Bush en scoort dan in de polls: a) Nog lager, doordat hij een puinhoop maakt van het economische crisismanagement. b) Hoger, doordat hij zijn bijnanaamgenoot Osama laat oppakken en de Amerikaanse troepen terugtrekt uit Irak. c) Even hoog, omdat ook voor de miljoenen failliete Amerikanen inmiddels alle politici één grote liegende pot nat zijn.

8

Automerk van het jaar wordt: a) Hummer. Wat nou permanent stijgende olieprijzen? b) Mini. Ze zien eruit als kadetjes, ze verkopen in 2009 als warme broodjes.

c) Porsche. Enige autofabriek die (zie de Volkswagen-beleggingen van dit jaar) ook zonder auto’s te verkopen flink winst kan maken.

ker in sombere tijden. c) Pastinaak: de economie lijkt op die van de jaren dertig, de groente die we eten ook.

9

11

De ergste natuurramp van 2009 is: a) Een tsunami in Australië nadat het landijs van Antarctica in zee is gevallen. b) De mededeling van minister Cramer dat het verbod op gloeilampen van de baan is omdat spaarlampen kankerverwekkend blijken. c) Het onderlopen van twee weilanden in de uiterwaarden van de Betuwe, of een overstroming van vergelijkbare aard.

10

Het favoriete gerecht van het jaar is: a) Boerenkoolstamppot met Hemarookworst. Goedkoop, voedzaam en lekker. b) Truffels. Een beetje luxe is wel lek-

De AEX-index staat eind 2009 op: a) 104: what goes down, must go down some more. b) 244: lager dan nu kan eigenlijk niet. c) 311: de wereldeconomie stort in, maar dankzij vooruitziend beleid van de Nederlandse regering – met z’n allen tegen de wind in trappen, daar zijn we goed in tenslotte – heeft Nederland er weinig last van.

12

Politicus van het jaar wordt: a) Opnieuw Wouter Bos, die na nog een paar nationalisaties van banken de geschiedenis ingaat als redder van onze spaartegoeden. b) Geert Wilders, die na een gelukte

Al-Qaida-aanslag in Nederland wereldwijd scoort met het eenregelige persbericht: ‘I told you so, you fucking fools.’ c) Rita Verdonk, die de beste comeback sinds Lazarus maakt. 1 Inzendingen voor 9 januari naar: [email protected]. Voor de goede orde: onze motiveringen van de bovenstaande antwoorden hoeven niet te kloppen om de vraag goed te hebben. Als Wouter Bos bijvoorbeeld politicus van het jaar wordt omdat hij de PvdA verlost van het multiculti-trauma, zonder ook maar een bank te nationaliseren, en u hebt bij 12a) ingevuld, hebt u ’m goed. Als Israël wint zonder kernwapens, is 2a) goed etc. Twijfelgevallen zijn ter beoordeling van de redactie. De winnaar krijgt begin 2010 bericht. Mochten er meerdere winnaars zijn, dan kunt u gezamenlijk hoofdredacteur komen wezen.

Noraly Beyer heeft gisteren voor de laatste keer het NOS Journaal gepresenteerd. Beyer (62) werkte ruim 23 jaar bij het Journaal. Ze gaat zich nu concentreren op het theater. Tot eind maart speelt ze de rol van het koor in theaterproductie Medea, van het Noord Nederlands Toneel.

Cees van Dijk

EX-MINISTER OVERLEDEN Oud-minister van Binnenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking Cees van Dijk (CHU/CDA) is maandag op 77-jarige leeftijd in zijn woonplaats Rotterdam overleden. Hij werd bekend als voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie die de RSV-affaire onderzocht.

Hoerenkrediet

Seksbazen klagen: ‘Banken weigeren ons’ Redactie economie AMSTERDAM

...

Er is een ondernemingstak in Nederland die vreemd genoeg alles cash moet regelen. Raamexploitanten, escortbedrijven en massagesalons krijgen steeds vaker geen bankrekening meer, of banken sluiten zelfs bestaande rekeningen, ook al hebben de bedrijven de benodigde vergunningen. Dat zei directeur André van Dorst van de Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven (VER) gisteren tegen persbureau ANP. De brancheorganisatie heeft een brandbrief geschreven aan het kabinet. Daarin vraagt zij de regering ervoor te zorgen dat bonafide onderne-

mers gewoon een rekening kunnen hebben. Van de grote banken zou volgens de VER alleen de Postbank nog in zee gaan met bonafide ondernemers. Financiële instellingen zouden als reden voor hun terughoudendheid geven dat de seksbranche wordt geassocieerd met zaken als vrouwenhandel en witwassen. Van Dorst wijst erop dat de bedrijfstak de afgelopen jaren transparanter is geworden door strenge eisen van de overheid. Als bedrijven bijvoorbeeld een vergunning aanvragen, kijkt het bureau Bibob (integriteitsbeoordeling) of ze zich niet mogelijk schuldig maken aan criminele activiteiten. Van Dorst: ‘De kans om te sjoemelen is kleiner dan in welke andere branche dan ook.’ 1

Andere verhalen over het spoor. Ze doen het nu ook al in Zeewolde Tussen het riet in natuurreservaat Harderbroek bij Zeewolde heeft zich een ijslaag gevormd van tussen de vijf en tien centimeter. Gisteren werd daar al uitgebreid ge-

Een goed jaar! ...

HANS

WIEGEL

2

008 was een roerig jaar, ook politiek gezien. De groei van de nieuwe beweging van Geert Wilders Het vertrek van Jan Marijnissen als leider van de SP. De heropstan-

KUNST GAAT ONDERGRONDS IN EEN AMERSFOORTSE TUNNEL KIJK ZONDAG VANAF 15.55 UUR

schaatst en de verwachting luidt dat ijspret ook na Oud en Nieuw mogelijk blijft. Er zijn zelfs mensen die het E-woord al in de mond durven te nemen. 1 FOTO: RUBEN SCHIPPER

ding van Wouter Bos. Het grote gebrek aan vertrouwen in de gevestigde politiek. De uitbraak van de geldcrisis. Veroorzaakt door Amerikaanse hypotheekverstrekkers aan huiseigenaren, van wie men van tevoren al wist dat ze hun schulden niet zouden kunnen betalen. Die windhandel werd doorgeplaatst naar Europa. Vervolgens barstte de bom. Dan grijpen de regeringen in. Er is opluchting. Maar ook die is tijdelijk. Overal tegenvallende cijfers. Ook de pensioenfondsen lijken in de knel te komen, vanwege de waardedaling van hun beleggingen. Toch moeten we die zorgen niet over-

drijven. In Amerika kijkt men hoopvol uit naar de maatregelen van de nieuwe regering. En wij hier leven nog steeds in een welvarend land. Een beetje de broekriem aanhalen, in het besef dat de bomen niet tot in de hemel groeien, is niet dramatisch. Waar we wel behoefte aan hebben is aan houvast. Aan een regering die regeert, die daden stelt. Ministers die dat doen – ook al zijn we het niet altijd met hen eens – krijgen vertrouwen. 2009 wordt voor ons land niet gemakkelijk. Ik zou zeggen: gewoon de voeten op de grond, de handen uit de mouwen en de neus in de wind. We hebben zwaardere

SPOOR VAN LEVEN WWW.SPOORVANLEVEN.NL

tijden meegemaakt. Denk aan de Tweede Wereldoorlog, met alle ellende van dien. Ik was, toen de oorlog was afgelopen, een klein jongetje van 4 jaar. Maar ik herinner mij alles nog haarscherp. Er was overal gebrek aan, elk dubbeltje moest worden omgedraaid. Maar we waren gelukkig en zagen de toekomst voor ons. Er is toen hard gewerkt en we kwamen er weer bovenop. Optimisme, vertrouwen, je best doen, elkaar een handje helpen. En: ‘ontspannen zijn, dan lukt alles!’, zei oud-premier Jelle Zijlstra eens tegen mij. Ik wens u allen voor 2009 een goed jaar. 1

Lange Poten ...

PETER

MIDDENDORP Peter Middendorp is de komende weken met kerstreces. 1

Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

Klaar-over

Vroege vogels

Moeder Teresa

Bijna 120.000 padden, kikkers, salamanders en andere amfibieën zijn dit jaar met hulp van vrijwilligers veilig de Nederlandse wegen overgestoken.

In Utrecht is gisteren een moedereend met elf kuikentjes gesignaleerd. De dierenambulance moest één vastgevroren kuikentje bevrijden.

Een hoogbejaarde vrouw uit Limburg is maandag betrapt bij het stelen van een trui. Ze zei dat ze deze aan een arme sloeber in haar buurt wilde geven.

 

 

NL

  

 




3

Seconde Nieuwjaar uitgesteld!!

Internationale tijdwaakhonden zetten klokken stil 2009 laat vanavond op zich wachten. Een seconde om precies te zijn. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Oudejaarvierders opgelet: open de champagne niet te vroeg! Het nieuwe jaar start dit jaar namelijk later dan iedereen verwacht. Tijdmeters over de hele aarde hebben gezamenlijk besloten dat Nieuwjaar uitgesteld moet worden. Met één seconde. Alle klokken moeten met Oudjaar gedurende één seconde stilgezet. Mondiaal opererende telecombedrijven en internetproviders, voor wie elke seconde er één is, zijn uiterst onaangenaam verrast door deze noodmaatregel, maar de tijdwaakhonden zijn onverbiddelijk – en almachtig. De aarde heeft een ernstige vertraging opgelopen. Een correctie is dringend noodzakelijk. De belangrijkste oorzaken van deze ellende zijn eerdere klimaatrampen zoals El Nino, orkanen als

Katrina, en de honderden aardbevingen elk jaar. Deze rampen zorgen voor de verplaatsing van immense hoeveelheden aarde, water en lucht over en onder het aardoppervlak, en die verplaatsingen zorgen ervoor dat de aarde trilt en schudt, energie verspilt, en langzamer gaat draaien.

De maan Een tweede belangrijke oorzaak van de klokellende is de maan. In zijn maandelijkse rondje om de aarde trekt de maan niet alleen aan zeewater (met als gevolg: eb en vloed) maar ook aan de aarde zèlf. Daardoor verliest niet alleen de maan snelheid (en komt ze elk jaar vier centimeter verder van ons af te staan); daardoor verliest de aarde zelf opnieuw een beetje energie en gaat de dag weer wat langer duren. En een langere dag betekent weer dat het moment waarop wij vanaf de aarde, nadat de aarde zijn

GETTY IMAGES

zoveelste rondje om de zon heeft voltooid, weer exact dezelfde sterrenhemel zien steeds langer op zich laat wachten. Vroeger, om precies te zijn vóór 1970, had niemand daar last van – of beter: niemand wilde dat echt weten. De seconde werd gewoon gedefinieerd op basis van het jaar: een seconde was 1/31.557.600 van een jaar. Met het langer worden van het jaar werd dus ook de seconde steeds ietsepietsie langer! Maar in 1970 schakelden de tijdmeters over op een andere standaard: atoomklokken. Voortaan werd ‘een seconde’ gedefinieerd als 9.192.631.770 trillingen van het atoom cesium-133. En na die overstap werd al snel duidelijk dat er iets mis was met onze planeet: dat het jaar alsmaar langer wordt. Aangezien

de seconde niet meer kan worden opgerekt, wordt er sindsdien met het jaar gemorreld: naast de vierjaarlijkse ‘schrikkeldag’ wordt er nu regelmatig een extra ‘schrikkelseconde’ aan toegevoegd. De vorige schrikkelseconde werd met Oudjaar 2005 toegevoegd,

Vóór 1970 werd de seconde net als het jaar steeds een beetje langer. en dankzij enkele klappers (met name de zeebeving en daaropvolgende tsunami van Kerst 2004 gooide de aarde flink uit balans) is het alweer tijd om de klok te verzetten. Voor de goede orde: het is NIET zo dat

Website De Geest van Humor

2008

Prijs voor wereldvreemdste christen

Rotterdam meeste geweldsdoden

Christenen die altijd ergens tégen zijn. Het gelovige broertje van GeenStijl zet ze met de zelfbedachte Gouden Bikini-prijs te kakken.

Redactie binnenland

Maaike Boersma AMSTERDAM

...

Wie kan zich de ophef van de ChristenUnie in Utrecht nog herinneren over een poster van een vrouw in sexy gouden bikini? Voor enkele christelijke columnisten was het destijds dé aanleiding om de satirische website Goedgelovig.nl te beginnen, het christelijke broertje van GeenStijl. Sindsdien reiken ze elk jaar de Gouden Bikini uit aan de wereldvreemd-

ste christelijke organisatie of persoon. ‘We doen dit als protest tegen moralistisch kleinchristelijk activisme’, zegt Andries (pseudoniem) van Goedgelovig. ‘Christenen die altijd ergens tégen zijn, of het nu een billboard met bikini of Madonna aan het kruis is.’

Kromme tenen Dit jaar strijden moraalridder en antiabortus-activist Bert Dorenbos en de organisatie TRIN om de eer. ‘Dorenbos kwam dit jaar in het nieuws met enkele omstreden acties waarvan zelfs veel gelovigen kromme tenen kregen’, aldus Andries. ‘TRIN kondigde met veel tamtam een opwekking in Nederland aan, huurde daar-

voor zelfs de Arena af, maar schakelde al snel een tandje terug met opgehypte gebedsgenezingsdiensten.’ Op 1 januari wordt de prijs uitgereikt. Goedgelovig is niet bepaald op het christelijke mondje gevallen. ‘Het christelijke ‘establishment’ heeft moeite met de luis in de pels die wij zijn’, zegt Andries. Humor en zelfspot, dat is waar het volgens Goedgelovig aan ontbreekt. Zijn doelstelling is: ‘Van grijze kerkmuizen, depressieve gereformeerden en hemel-ofheldenkers maken wij met medewerken van de Geest van Humor vrije gelovigen die kunnen lachen en relativeren – over kerkelijk poppentheater, gristelijke zeepbellen en evangelische hypes. Amen.’ 1

het jaar langer duurt omdat het aardse rondje om de zon steeds langer duurt. Het probleem zit ‘m in de draaiing van de aarde om zijn as. Wel is het zo dat de zon steeds lichter wordt (omdat ze atoomenergie produceert, en daarbij geldt E=MC 2, zoals u weet), en dat lichter worden betekent dat de zon onze planeet langzaam ‘loslaat’. Maar dat effect is zó klein, daar zijn de tijdmeters nog niet aan toegekomen. Superstormen en maangetijden zijn belangrijker. De nieuwe schrikkelseconde wordt de een na laatste seconde van het jaar; hij komt direct na 23 uur, 59 minuten en 59 seconden. Daarna volgt nog de zestigste, de laatste echte seconde van 2008. En pas dan – pas dan mogen de kurken knallen. Niet eerder. 1

AMSTERDAM

...

In de regio Rotterdam zijn afgelopen jaar de meeste mensen door geweld om het leven gekomen; 21 in totaal. Vijf personen kwamen om door huiselijk geweld, evenveel personen werden vermoord na onenigheid met bekenden. Vier keer betrof de moord een afrekening in het criminele circuit. Over vijf achtergronden tast de politie nog in het duister. Vorig jaar stond Amsterdam nog aan kop, met 28 geweldsdoden. Dit jaar kwamen er in Amsterdam negentien mensen om door een misdrijf. In Utrecht zijn het afgelopen jaar tien

ANP

mensen vermoord, in vergelijking met het jaar daarvoor een verdubbeling. ‘Maar dat is toeval, de cijfers fluctueren van jaar tot jaar’, verklaart een politiewoordvoerder. De politie in Den Haag spreekt dit jaar van een ‘historisch laagtepunt’; er waren ‘slechts’ acht geweldsdoden in de Hofstad. 1

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus Israël wijst staakt-het-vuren af

Silvesteravond Bij de naam Sylvester schiet u misschien meteen de naam Sylvester Stallone te binnen. In Duitsland zal men echter aan iets anders denken, zeker vandaag: het is namelijk de Duitse naam voor oudejaarsdag . De Duitsers schrijven de naam overigens niet met een y maar met een i: Silvester. Ook het Nederlands kent volgens de Grote Van Dale het woord silvesteravond, maar dat heeft niet dezelfde bekendheid als Silvester in Duitsland. Waarom heet deze dag Silvester? De reden is te vinden in het Etymologisch woordenboek van Van Dale. Bij silvesteravond staat vermeld dat deze avond genoemd is naar Silvester I, die vanaf 314 paus was. Hij overleed in het jaar 335 en wel op 31 december. Oudejaarsdag is dus zijn sterfdag. In

813 werd zijn naam op de liturgische kalender gekoppeld aan 31 december. Overigens werd 31 december pas bij de invoering van de gregoriaanse kalender in 1582 de laatste dag van het jaar. Er zijn nog drie andere Silvesters paus geweest, maar na Silvester IV, die in 1111 overleed, is de naam nooit meer gebruikt door een paus. De naam Silvester is afkomstig uit

het Latijn. Silva betekent in die taal ‘bos, woud’. Letterlijk betekent Silvester dus ‘bosmens’. Een grappige bijkomstigheid dat juist op de naamdag van deze bosmens om 12 uur ‘s nachts zoveel bomen in brand worden gestoken. Zou hij zich vannacht in zijn graf omkeren? 1 www.depers.nl/vandale

Grote woordenboeken Duits (set) €179

4

 

 

Wereld

  

 




België

DOORSTART KABINET België heeft een nieuwe regering. Formateur Herman Van Rompuy heeft gisteren een akkoord bereikt met de vijf coalitiepartijen (Vlaamse en Franstalige christen-democraten en liberalen en Franstalige socialisten) over een doorstart. Van Rompuy wordt de nieuwe premier, Stefaan De Clerck wordt minister van Justitie. De rest blijft op z’n plek. Het vorige kabinet (Leterme) moest aftreden na beschuldigingen van manipulatie van de rechtsgang.

Journalisten in de wereld

2008 MINDER DODELIJK Zestig journalisten, onder wie een blogger, zijn dit jaar tijdens hun werk omgekomen. Dat blijkt uit cijfers die de internationale journalistenorganisatie Reporters Sans Frontières (RSF) gisteren vrijgaf. Het dodental is fors minder dan vorig jaar. Toen stierven 86 verslaggevers en 20 media-assistenten. Ook het aantal arrestaties nam af.

President Bush was deze week alleen te zien op brandende foto’s; Barack Obama speelde golf en sportte wat op Hawaii. FOTO’S: REUTERS

Gaza Enige wereldmacht die conflict kan oplossen kijkt weg

Amerika muisstil over Israël Dag vier van de aanval op Gaza en Amerika heeft nog niets van zich laten horen. Obama is aan het golfen, waar Bush uithangt is onbekend.

ideeën om het conflict op te lossen dan president Bush. Verontrustend, want die kwam in zijn hele ambtstermijn tot niet één constructief ideetje. Dat kon ook niet, omdat zijn blik door de War on Terror op Irak en Afghanistan was gericht. Sindsdien is het conflict een ondergeschoven kindje en voor Amerika (en de we-

Oorlog is politiek. En in de politiek maakt timing het verschil. Zo beschouwd komen de aanvallen van Israël op Gaza op een uitgekiend moment. De spijkerharde aanvallen liggen electoraal goed bij het Israëlische publiek, dat over zes weken een nieuw kabinet kiest. Amerika, het enige land dat een vuist zou kunnen maken, kijkt tandeloos toe. Het heeft een nieuwe man die nog nét geen president is, en een oude die het de facto al een half jaar niet meer was. En omdat twee halve presidenten niet één hele maken, heeft Israël vrij spel. Eigenlijk zijn alle ogen gericht op aanstaand president Barack Obama. Wat hij zegt, wordt beleid. Maar op

dag vier van de bombardementen heeft Obama nog geen woord gerept over de ruim 360 Palestijnse doden en 1.700 gewonden. Hij ontspant zich op Hawaii: hij roeit, golft en loopt hard. Hij verwijst (lees: ontwijkt) iedereen met vragen door naar president George W. Bush want ‘Amerika heeft maar één president’. Waar Obama precies voor staat ten aanzien van het Israëlisch-Palestijns conflict is onduidelijk. Tijdens de verkiezingen was hij er ronduit vaag over. Vroeg in de campagne riep Obama dat hij niet per se tegen onderhandelingen mét Hamas is. Dat kwam hem op een golf van kritiek te staan, waarop hij snel bijdraaide en de harde lijn koos. Tijdens een bezoek in juli aan het Israëlische dorpje Sderot, dat schurkt aan de grens met Gaza, zei Obama: ‘Als iemand raketten op mijn huis afschiet, waar mijn twee dochters slapen, dan zou ik alles doen om dat te stoppen. En van Israeliërs verwacht ik hetzelfde.’ Obama heeft voorlopig weinig betere

kerstballetjes en ander kerstgrut hangen. En hij heeft natuurlijk lichtjes die aan- en uitgaan. Een beetje zielig staat hij daar op de kleine rotonde bij de ingang. Hoe zou het gegaan zijn? Zijn verschijning drukt op z’n minst lichte weerzin uit voor het kerstgebeuren. Waarschijnlijk vond het management van onze compound dat ze niet achter kon blijven bij de andere woonerven in de buurt: die hebben allemaal een flinke naaldboom voor de ingang staan, behangen met kerstballen en de goudgekleurde letters: ‘Merry Christmas’. Onze kerstconifeer is in mijn ogen een jammerlijke capitulatie voor de

wereldwijde jolly Christmas-manie die evenveel met Kerstmis te maken heeft als het voedsel van de Nederlandse afhaalchinees met Chinees eten. Toen we vijf jaar geleden in Shanghai arriveerden, was er nog geen spoor van Kerstmis te bekennen. Om wat kerstsfeer op te snuiven ging je naar een van de grote internationale hotels, het Hilton of het Marriott, waar een indrukwekkende kerstboom de lobby sierde en waar zachtjes ‘I’m dreaming of a white Christmas’ door de speakers klonk. Waar je thee dronk uit Engelse kopjes en met poedersuiker bestoven boterkoekjes in de vorm van een ster at. Die tijden zijn voorgoed voorbij. Nu

kun je geen winkel binnenlopen of Santa Claus lacht je toe bij de rekken en de kassa. Het personeel van de wat grotere restaurants en winkels draagt collectief een kerstmuts en in de bazaar van Yu Yuan, in het hart van de oude stad, word je doodgegooid met alle mogelijk kerstversiering: kerstballen in allerhande soorten en maten, sterren, slingers, pieken, rendieren en kerstbomen van zilver- en gouddraad. Terwijl ik daar rondloop en me verbaas over de barrage aan kerstmeuk, zie ik opeens dingen die niet helemaal kloppen. Tussen de rendieren duikt de gouden os op – Chinezen vieren over een paar weken het Jaar

Lars Anderson AMSTERDAM

...

Turkije

HEMEL VOOR VERZAMELAAR Turkije krijgt na vier jaar weer een nieuwe munt. Op 1 januari verdwijnt de yeni Türk lirasi (nieuwe Turkse lira), die in 2005 werd ingevoerd voor economische hervormingen. De waarde van de munt werd opgewaardeerd: één miljoen Turkse lira werd één nieuwe Turkse lira. De periode van gewenning is voorbij. Het woord yeni (nieuw) wordt weer weggelaten en de biljetten krijgen een ander uiterlijk.

Kerstboom ...

PETRA

QUAEDVLIEG

O

p onze compound (omsloten woonerf) is de kerstboom gearriveerd. Het is geen naaldboom, maar een lange, magere conifeer. De boom is versierd met een lintje waaraan wat

‘Politieke wil van Amerika is het enige wat nodig is voor een oplossing.’ reld) vervallen tot een onbeduidend regionaal probleempje. De laatste Amerikaanse president die nog een (moedige) poging ondernam de Israëliërs met de Palestijnen te verzoenen, was Bill Clinton. Maar zijn Oslo-akkoorden smoorden in ruzies, die eind 2000 leidden tot de tweede intifada van de Palestijnen.

De komst van Hillary als minister van Buitenlandse Zaken kan met een beetje goede wil als een positief signaal gezien worden. Want met haar komt ook Bill weer een beetje terug. Maar, evenals Bush en Obama, blijft zij angstvallig stil. Amerika geniet na van de Kerst en heeft duidelijk geen zin in dit conflict. Europa staat zoals gebruikelijk machteloos. Een oproep van de Europese Commissie aan Hamas en Israël tot een staakt-het-vuren is door Israël afgewezen. ‘Met een wapenstilstand kan Hamas over de schok heenkomen en een hardere aanval voorbereiden’, aldus minister van Infrastructuur Benjamin Ben-Eliezer. Maar oproepen van Europa, Rusland of de VN zijn vruchteloos zonder Amerika. Anoush Ehteshami, vooraanstaand Midden-Oostendeskundige aan de Universiteit van Durham laat daarover geen misvertand bestaan: ‘Het enige wat nodig is om het conflict op te lossen is een beetje politieke wil van Amerika.’ 1

van de Os – en naast het gezicht van Santa Claus verschijnt dat van Confucius. Op een en dezelfde poster prijkt naast Merry Christmas het karakter Fu (Geluk) dat met Chinees Nieuwjaar overal op de deuren hangt. Ineens begrijp ik het: Chinezen gebruiken Kerstmis als grappige opmaat voor het grootste Chinese feest van het jaar. Al die kerstmeuk is over twee jaar totaal versmolten met de parafernalia van het Chinese feest. Aandoenlijk eigenlijk, onze kerstconifeer. 1

Proficiat, familie Palin!

Vuurwerk in metropolen

Gelukkig nieuwjaar!

Natuurlijk feliciteert De Pers Bristol Palin, de 18-jarige dochter van Sarah Palin die zo hevig onder vuur lag. Ze is bevallen van een gezonde zoon.

Natuurlijk zijn er weer immense vuurwerkshows in Sydney, Londen en New York. Sydney looft zelfs een prijs uit voor de mooiste foto vanuit het publiek.

Natuurlijk wenst de buitenlandredactie alle lezers een warme en liefdevolle jaarwisseling, en een gelukkig en onderhoudend 2009.

Dagblad De Pers

BEURS

Hoe laag eindigt ’ie? Wat wordt de eindstand van de AEX-index in dit dramatische beursjaar? De laatste Gong voorspelt 249 punten... 9

In Business

Bubbels Veel namaak op de markt

5    

Hierdoor komt vandaag de dag 60 procent van alle Prosecco – ofwel acht miljoen dozen – van producenten buiten de traditionale proseccoregio Conegliano-Valdobbiadene, een groep dorpjes een half uur buiten Venetië. De nieuwkomers gebruiken daarbij de platste marketingmethoden om hun waar aan de man te brengen. Zo kwam het Oostenrijkse Rich prosecco onlangs met prosecco in blikjes die gepromoot worden door glamoursterretje Paris Hilton.

Platte stunts met prosecco roepen protest op

Half miljoen flessen Fris, bubbelend en een stuk goedkoper dan champagne. De opmars van prosecco is nietmeer te stuiten. En daarvan profiteren ze niet alleen in Italië. Edward Deiters AMSTERDAM

...

Bubbeldrinkers kiezen steeds vaker voor prosecco. In Nederland gingen dit jaar zo’n drie miljoen flessen van de Italiaanse bubbeltjeswijn over de toonbank. ‘In 2004 verkochten wij 20.000 flessen prosecco’, zegt Michiel van Wijk van Vinites, de grootste Nederlandse prosecco-importeur. ‘Dat zijn er nu twee miljoen.’ Jaarlijks worden ruwweg 150 miljoen flessen Italiaanse prosecco geproduceerd en ook internationaal is

de Italiaanse mousserende wijn in razend tempo doorgebroken. Dat blijkt uit een studie van het Osservatorio Nazionale Economico Spumanti (ONES). In de eerste helft van 2008 steeg de waarde van de verkoop met 60 procent en het volume met 10 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2007.

Kapers op de kust En dat succes zorgt voor kapers op de kust. De makers van de originele prosecco voeren sinds kort vanuit hun traditionele Noord-Italiaanse herkomstgebied een heuse oorlog tegen een hele horde nieuwkomers. Zelfs in Brazilië zitten tegenwoordig producenten die een graantje van het prosecco-succes proberen mee te pikken. Daarom eist een consortium van Ita-

De Paris Hilton Prosecco: ‘Absoluut vulgair.’ HOLLANDSE HOOGTE

liaanse proseccoboeren nu bij de EU een eigen goedkeuringsstempel, net als bijvoorbeeld champagne of parmaham dat hebben.

De moeilijkheid daarbij is dat prosecco de naam van een druif is, net als chardonnay of cabernet, zodat eigenlijk iedereen de naam kan gebruiken.

Vittorio Zoppi, marketing manager van het Italiaanse prosecco consortium noemde de campagne met Paris Hilton tegen The New York Times ‘absoluut vulgair.’ Ook Van Wijk is niet blij met de Oostenrijkse prosecco uit blik. ‘Dit soort dingen is funest voor de markt. Niet elke witte wijn met een klein bubbeltje is prosecco. De producenten zijn terecht boos. Het is heel goed dat ze proberen hun product te beschermen. Als de kwaliteit van deze wijn niet op een constant peil blijft is de prosecco straks niet meer dan een tijdelijke trend die weer voorbijwaait.’ Hoeveel prosecco de Nederlanders vandaag tijdens de jaarwisseling naar binnen gieten, vindt Van Wijk lastig te voorspellen. ‘Ik gok op een half miljoen flessen.’ 1

Schadevergoeding

Oprotpremie Schmittmann krijgt 8 miljoen euro mee

DNB wacht nog op duizenden gedupeerde Icesave-spaarders

ABN Amro-topman riant uitgeluid Oud ABN Amro-topman Jan Peter Schmittmann heeft 8 miljoen euro bij de rechter weten te bedingen voor zijn vertrek. De bank wilde hem maar 2,4 miljoen euro meegeven.

Redactie economie AMSTERDAM

...

Ongeveer 17.000 gedupeerde klanten van Icesave hebben nog geen beroep gedaan op de garantieregeling van De Nederlandsche Bank (DNB). Dat heeft een woordvoerder gisteren laten weten. Nog eens 5.500 klanten van de omgevallen IJslandse spaarbank hebben hun aanvraag niet per post ingediend en bij 3.500 spaarders ontbreken gegevens op het formulier. Ruim 118.000 spaarders die zich wel hadden gemeld, hebben inmiddels hun geld teruggekregen tot een maximum van 100.000 euro per rekening. Ook de hoofdredacteur van deze krant, Jan-Jaap Heij, heeft inmiddels zijn geld, inclusief rente, terug. Hij had 14.000 euro op een rekening

Financieringsprobleem

Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

... REUTERS

staan bij Icesave. Dat spaargeld heeft hij inmiddels ondergebracht bij de Haagse zakenbank NIBC. In totaal heeft DNB tot dusver 1,53 miljard euro aan schadevergoeding uitgekeerd aan gedupeerden van Icesave. De centrale bank ging uit van een totale schadepost van 1,6 miljard euro. 1

Oud ABN Amro Nederland-topman Jan Peter Schmittmann luidt het oude jaar riant uit. Hij wist 8 miljoen te bedingen bij de rechter voor zijn vertrek bij de bank. Deze wees hem het bedrag toe volgens de kantonrechtersformule. Hiermee wordt op basis van het aantal dienstjaren en leeftijd de vergoeding bepaald. Schmittmann (52) was 26 jaar in verschillende functies in dienst bij ABN Amro. De bank had hem oorspronkelijk maar 2,4 miljoen euro mee willen

Consumentenvertrouwen

De inwoners van IJsland zijn in de maand december iets optimistischer geworden over de ontwikkeling van de IJslandse economie dan een maand eerder. Dat maakte Gallup gisteren bekend. In oktober ging de economie van IJsland ten onder aan de internationale financiële crisis. De grootste banken van het land, waaronder Landsbanki, werden genationaliseerd en de IJslandse munt, de kroon, verloor bijna al zijn waarde.

Onbegrip Schmittmann wordt per 1 januari bij ABN Amro opgevolgd door oud-minister van Financiën, Gerrit Zalm. Die krijgt dan ook de leiding over het Nederlandse deel van Fortis dat inmiddels genationaliseerd is. Aan Zalm de moeilijke taak de twee banken samen te smeden. De oud-minister reageerde tegenover het ANP als volgt op de vertrekregeling van Schmittmann bij ABN: ‘Ik begrijp dat het bedrag dat Schmittmann meekrijgt in deze tijd tot het

Jan Peter Schmittman. HH

nodige onbegrip leidt.’ Zalm zei ook dat bij de nieuwe koers van Fortis-ABN Amro een nieuw beloningsbeleid hoort dat beter past bij de nieuwe bank. 1

Rotterdam

J-HOTEL GAAT IJSLANDER NIET DOOR OPTIMISTISCH De kredietcrisis raakt ook de sterren. De plannen van rapper Jay-Z om een zogeheten J-hotel te bouwen op Manhattan gaan waarschijnlijk niet door, zo meldt de site Female First. Het J-Hotel zou ergens in 2009 klaar moeten zijn, maar Jay-Z krijgt de financiering niet rond. Zakenpartner Chris Blaichman zegt dat het geld dat zij in 2007 nodig hadden nog een redelijk bedrag was, maar dat de banken het nu niet meer hebben.

geven, wat gelijk is aan zijn jaarsalaris over 2007. De topman spande hiertegen een procedure aan en de rechter heeft hem nu in het gelijk gesteld. Volgens een woordvoerder van ABN Amro is nog niet bekend wat Schmittmann nu gaat doen. ‘Hij is zich aan het bezinnen op zijn toekomst buiten de bank.‘

HAVEN VERWACHT TERUGVAL

ANP

Ondanks een slecht vierde kwartaal heeft de Rotterdamse haven dit jaar een overslagrecord behaald. 2,7 procent meer goederen dan vorig jaar gingen de haven in en uit. Voor begin volgend jaar verwacht het Havenbedrijf Rotterdam een zeer sterke teruggang, zo waarschuwde het gisteren. Zo ongeveer vanaf het moment dat eindelijk werd begonnen met de aanleg van de Tweede Maasvlakte, begin september, zette de neergang in hoog tempo in. ‘Rotterdam is een van de belangrijke

draaipunten in de wereldhandel. Neemt die af, dan gaan wij mee en andersom’, verduidelijkte havendirecteur Hans Smits. Hij verwacht dan ook dat de totale overslag in 2009 zo’n 5 tot 8 procent lager uitkomt dan dit jaar. Smits vreest dat verschillende sectoren volgend jaar klappen krijgen. Vooral de overslag van containers, ijzererts en kolen krijgt het zwaar. Smits zag in de laatste maanden al dat de vraag naar bouwgrondstoffen en ruwe olie afnam.

Big spender

Schiphol van Brabant

Voorzichtig brand stichten...

Een Chinese toerist heeft op Kerstavond op de Franse luchthaven Charles de Gaulle in een taxfreewinkel het duizelingwekkende bedrag van 46.423 euro uitgegeven. Hij kocht er wijn.

Nog nooit had Eindhoven Airport zoveel passagiers als dit jaar: 1,63 miljoen (+5 procent).

Vandalen gewaarschuwd: verzekeraars gaan gezamenlijk optrekken om nieuwjaarschade op u te verhalen. Vorig jaar was de schade 20 miljoen euro.

6

 

 

In Business Koster & Jojanneke

  

 




Met medewerking van: Lorianne van Gelder

Q&A ‘Möllenkamp komt misschien terug’ Nu zou de Rochdale-directeur ook nog kantoorpanden te duur hebben verkocht. Een woordvoerder van de corporatie: ‘De kwestie wordt in het onderzoek meegenomen.’ AMSTERDAM

...

Oei, nu wordt meneer Möllenkamp, de directeur van woningcorporatie Rochdale, die zich in een Maserati liet rondrijden, er ook nog van verdacht panden te duur te hebben verkocht aan vakantievriendjes in Spanje. ‘Dat weet ik niet. Een onafhankelijk onderzoek van Deloitte zal uitwijzen wat de positie is van meneer Möllenkamp. Ook deze kwestie, waarbij een kantorenpand is verkocht voor 46,5 miljoen euro, wordt meegenomen.’ Trots en standvastig: Merkel met haar Teutoonse voorgevel. REUTERS

Beslist niet slecht: Obama in de branding. AP

Blote basten en een goed netwerk

Een beetje te duur die verkoop, zeggen insiders. De meerprijs zou verdeeld onder de Nederlandse vrienden in het zonnige Altea, suggereert Het Financieele Dagblad. ‘In januari komt het onderzoek. Tot die tijd is meneer Möllenkamp vrijgesteld van werkzaamheden.’

Het decolleté van Merkel, de dunne dasjes van de crisis en de 150.000 dollar-garderobe van Sarah Palin. 2008 was het jaar van de crisis, gegraai en neo-calvinisme.

Hij viert Oud en Nieuw in Spanje. ‘Geen idee. Ik mag geen contact met hem opnemen omdat het onderzoek nog loopt.’

2008 Lifestyle ten tijde van crisis

met Poetin maar beter vermijden. Jozefzoon: ‘Het ziet er misschien niet mooi uit, maar hij moet beresterk zijn.’

sten: Angela Merkel. Van haar trotse standvastige houding in tijden van crisis, tot het zelfverzekerd etaleren van haar Teutoonse voorgevel in de Noorse opera. Tot slot willen we graag een eervolle vermelding voor ons eigen Erica Terpstra. Helaas wees onze olympische vuurvlam onze herhaalde verzoeken voor een interview af (om haar eens uit te horen over haar crisisdieet), want wij ‘Ericaden’ uit va n a l l e M c Drive-happen

AMSTERDAM

...

Wereldvrouw

Dat de blote basten van supermachtleiders Poetin, Obama en niet te vergeten onze eigen Jan Peter, het publiek bereikten, werd de media niet in dank afgenomen. Toch konden wij ons geluk niet op. Obama’s pecs kwamen tijdens een korte vakantie op Hawaii tot ons: een goedgevormde strakke borstkas en sterke armen boven een lange zwembroek. Trainer Urly Jozefzoon van Fitness First laat zijn kennersoog over de president-elect gaan en bevestigt dat hij heel wat uren in de sportschool moet doorbrengen. Poetin daarentegen, hoewel ook hij een imposante borstmassa torst, is volgens de expert minder goed gevormd. ‘Poetin ziet eruit alsof hij alleen massa heeft.’ Bij het noemen van Balkenende barst Jozefzoon in lachen uit. ‘Die staat echt niet drie keer per week in de sportschool. Dan heb je niet zo’n bol gezicht.’ Een fysieke strijd moet Balkenende niet met zijn Russische en Amerikaanse collega aangaan. Maar ook Barack Obama kan een robbertje vechten

Waren vrouwen de wereldleiders van vandaag, dan zou alles veranderen, zei Witte Huis-woordvoerster Dee Dee Meyers toen er nog hoop was op Hillary Clintons overwinning. Hoe dit vrouwelijk leiderschap dan vorm moet krijgen, daar zijn de dames nog niet uit. Sarah Palins nouveau-riche tactiek met het voor 150.000 dollar bij elkaar graaien van vicepresidentiële kledij, redde het niet. Helaas bracht ook Hillary Clintons kledingkast haar niet tot een Democratische nominatie (tot groot verdriet van Jojanneke). Nee, het meest vrouwelijke leiderschap – met succes incluis – drukte zich uit in bor-

Megarally in 2010 ...

MARK

LEENARDS

K

waad moet met kwaad bestreden worden. En daarom pompen de wereldwijde overheden gezamenlijk ruim 4 biljoen dollar in de economie, een bedrag gelijk aan het bruto nationaal product van Japan. Overvloedige geldschepping door lage rentes en hoge financiering is immers ook de oorzaak van de huidige problemen. Het gevolg van deze nieuwe geldcreatie laat zich eigenlijk wel raden.

Shock Toch zal het naar mijn mening tot

2010 duren voordat het ‘nieuwe geld’ ook daadwerkelijk gaat bijdragen aan de economische activiteit. De enorme hoeveelheid onvoorstelbaar slecht nieuws dat de afgelopen maanden naar buiten kwam, heeft de wereld in een shock gebracht die nog veel ellende zal veroorzaken. Toch hoor ik iedere gerespecteerde analist, maar ook iedere huis-tuinen-keuken-belegger roepen dat er vanzelf weer betere tijden aan gaan komen. Gelukkig, want als iedereen dat roept dan komen ze ook. Anders dan het Japan uit de jaren tachtig en de VS in de jaren dertig van de vorige eeuw beschikt de huidige westerse samenleving over een sterk ontwikkelde kortetermijnvisie en een flinke dosis zelfvertrouwen. Logisch, want we leven niet op het randje van oorlog, werkloosheid is geen immens probleem en we zijn gewend aan technologische evolutie en een maatschappelijk vangnet. Die voorwaarden zijn dan ook de redding

voor een paar euro.

LinkedIn vs MySpace Sociale netwerken groeiden en bloeiden. Op de laptop, de iPhone of Blackberry. Voor sommigen was dit jaar een succes, voor anderen ging het minder. Zo vloeide de champagne rijkelijk bij de lancering van MySpace

voor de economie. Het echte gevaar schuilt in mijn ogen in de omvang en gevolgen van de volgende megarally.

Lemmingen De afgelopen decennia hobbelden de financiële markten namelijk van hype naar hype. Van vastgoedbubbels in de jaren negentig naar de internethype rond de eeuwwisseling en kort daarna de opkomende markten- en grondstoffenrally. De voorwaarden voor een nieuwe hype zijn ideaal: de rentes zijn lager dan ooit, overheden doen er veel aan om geld beschikbaar te maken, kredietverstrekkers worden overeind gehouden en er is geld onttrokken aan vrijwel iedere beleggingscategorie. Al dat geld staat werkloos tegen (nu nog) 3 tot 5% te wachten op de volgende trend waarin wij ons als lemmingen zullen storten. Zo zijn we immers geprogrammeerd. Als een vervent gokker aan de roulettetafel drie keer achter elkaar

Nederland. Vol verwachting klopte het hart van directeur Derek Fehmers: deze onderneming, die internationaal een succes was, moest ook Nederland veroveren. ‘We gingen in korte tijd de nummer één positie veroveren.’ Het pakte anders uit: in november was het MySpace-kantoor aan de Keizersgracht verlaten. De kredietcrisis gaf de nekslag, al verwoordt Fehmers het liever niet zo. ‘De groei viel tegen’, zegt de directeur met Engelse tongval. ‘Hyves verliest jammer genoeg niets.’ Want Hyves en Facebook grepen verder om zich heen. En ook netwerksite LinkedIn spon haar web over het web. Zelfs Koster maakte een profiel aan en voegde zich bij de miljoen Nederlandse gebruikers (met een schamele 250 inteeltcontacten). Een snelle speurtocht over de netwerksite leverde wel een jaloersmakend voorbeeld op: Spits-journalist Jan Dijkgraaf heeft 500+ vrienden en werd daarmee hoofdredacteur van het zieltogende tijdschrift HP/De Tijd. We schreven u over crisismode in de vorm van dunne dasjes en sobere hemden. We brachten u nieuws over trendsetters en trendbrekers. Voor nu: een goede jaarwisseling. Kleed u warm, bijvoorbeeld in een donkerblauwe Ralph Laurenjas à la Bernie Madoff. Ons horror-stijlicoon voor de kredietcrisis en daarmee 2008. 1

het getal 8 ziet vallen, dan zal hij zijn geld ook op dat nummer zetten. Als uw buurman schathemelrijk wordt met de handel in aandelen, dan gaat het bij u ook kriebelen.

Grond en valuta Wat de nieuwe hype gaat worden die de volgende megarally teweeg brengt is voor mij helaas nog onduidelijk. Ik geloof niet echt in een structurele groei van de obligatiemarkt en al zeker niet van de spaarmarkt (laten we eerlijk zijn, dat kun je eigenlijk geen markt noemen). Grond en valuta zijn wel prima kandidaten voor ‘the next big thing’. Grond vanwege z’n ‘waardevaste’ karakter en het simpele feit dat er steeds minder van beschikbaar is. Valuta’s zijn al jaren populair bij handelaren, maar gelden ook als het minst voorspelbaar in de financiële wereld. Althans, op langere termijn, want op korte termijn blijken de koersen van munten vaak wel erg trendge-

Waarom week Möllenkamp af van de prijs die intern bij Rochdale was vastgesteld: 30 miljoen euro, exclusief de huuropbrengsten? ‘Weet ik niks van. Is dat zo?’ We hoorden dat hij zijn vertrek intern al een paar keer heeft aangekondigd. ‘Ja, voor halverwege volgend jaar.’ In het jaarverslag over 2007 staat dat de financieel directeur Van Nimwegen hem gaat opvolgen. ‘Dat is nu niet aan de orde. Misschien zit hij in januari wel weer achter zijn bureau.’ 1

voelig. Fundamentele beleggers bijten hun tanden stuk op de onverklaarbare bewegingen van de dollar (die eigenlijk als een baksteen zou moeten zakken). Technische analisten verdienen een aardig zakcentje door mee te surfen op de golfbewegingen.

Aandelen Ik sluit het zeker niet uit dat aandelen in 2010 of daarvoor ook massaal gaan profiteren van de liquiditeitsexplosie die als tegengif wordt gebruikt. Specifieke sectoren durf ik niet te noemen, maar ik weet zeker dat de financieel sterke aandelen die nu tegen vier keer de winst verhandelen, na de megarally in 2010 minstens het driedubbele kosten. 1

 

 

De betere wereld

  

 




7

WWW.DEBETEREWERELD.NL

World Expo Rotterdams paviljoen draait om water Oplaadauto’s

Spannend leven onder de zeespiegel

Israël werkt aan elektrische snelweg

AMSTERDAM

AMSTERDAM

...

In Israël is begonnen met het aanleggen van een weg die elektriciteit opwekt als er overheen wordt gereden. Die energie kan worden gebruikt om elektrische auto’s op te laden. Israëlische ingenieurs hebben een elektriciteitsopwekkende weg ontwikkeld. Volgende maand worden er de eerste tests gedaan met een honderd meter lang stuk in het noorden van Israël. In het wegdek zitten piezoelektrische kristallen verwerkt. Die geven energie af als er overheen wordt gereden. Eén kilometer van deze weg kan 400 kW opwekken en dat is genoeg om acht elektrische auto’s van het formaat Ford Fiesta van energie te voorzien. De Environmental Transport Association heeft berekend dat als alle wegen in Groot-Brittannië van deze techniek worden voorzien er genoeg energie vrijkomt voor 34.500 elektrische auto’s. ‘Als de we in de toekomst elektrisch gaan rijden, is dit misschien de manier om die van energie te voorzien,’ zegt de organisatie. 1

Centraal in het ontwerp voor Shanghai staan water, klimaat en innovatie. Zo zorgt het waterplein – een Rotterdamse vinding - bij hevige regenbuien voor de afvoer van water waardoor straten niet meer blank staan. In drogere tijden doet het plein dienst als speelplaats.

...

Rotterdam toont met een spectaculair ontwerp op de World Expo in Shanghai in 2010 hoe je veilig onder de zeespiegel kunt leven. Het Rotterdamse paviljoen bevat een heuse dijk, een waterplein, bolvormige verblijven en een zes meter hoge waterprinter waar in het neerstortende water tekstboodschappen verschijnen. Met een kunstmatige wolk worden extreme weersituaties nagebootst waarbij het vernuftige waterplein onderloopt en soelaas biedt.

Laag maar veilig

Waterstad De gemeente Rotterdam heeft gekozen voor het ontwerp van de Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam. Een afvaardiging van de ontwerpers is net terug uit China. ‘Rotterdam Waterstad’ is de Rotterdamse bijdrage aan Urban Best Practices Areas. Naast de landenpaviljoens toont een selectief gezelschap steden hier hoe ze vernieuwend en duurzaam omgaan met stadse problemen. De World Expo begint op 1 mei 2010 en er worden ongeveer 70 miljoen bezoekers verwacht.

In een zes meter hoge waterprinter verschijnen tekstboodschappen.

In China presenteert Rotterdam zich als kenniscentrum voor watermanagement en als een aantrekkelijke woonstad die interessante investeringsmogelijkheden biedt. De deelname aan de World Expo maakt onderdeel uit van het programma Rotterdam Climate Proof (RCP) dat de stad in 2025 klimaatbestendig moet maken. RCP werkt daarbij sa-

  
  
"

-"


  !
 
 

,
'(
+ 286(

"##
 286( )"
'*(
)') 286(


,)
%'
$/ 286( $
$(

,
'(
+ 286( %*"$
%*
286( 
0)

."+()'
23 #%*(
-*&'()'/
286(
85%$1

-&

$(

 

-&

$(


% *
%(. ---*/% *%#

,%

#' 
%
$)*($ ---,&* &%)%#

,%

#' %*(#
*+ &)
*(* ---% *#  (+)%#

225

*(6(/(&7((5'
$/6

9$1
'(

%(67(
(:
#($56
9(
3$57;6
$$51$$67
.207
(11;
2'5,48(<
/$7(1
+25(1
:$$520
+,-
9(5.2<(1
,6
727
%(67(
286(

9$1




(7
2&.67($';&21&(37
<25*7
$&+7(5
(/.$$5
9225
8,79(5.2&+7(
<$/(1
5($.(56
%,.(56
.8167(1$$56
08<,(.
<21'(5
%8//6+,7
75$$7&8/7885
<2$/6
675$$7&8/7885
+2257
7(
<,-1
2&.67($';
<$/
'$$520
+(7
1,(8:(
-$$5
,1
'(
(856*(%28:
,1
,1'+29(1
,1/8,'(1
1
856(/9(6
!(
5867
$1'
7($',/;
!(
2&.

2&$7,(  
"#' !(%6,7( ,,,*$!"$"

2&$7,( *'(%*,
$%+$ !(%6,7( ,,,'%!().%$"$%#


)*()*(( %
$)*($ ---## )&%%#

,%

#' +*#%
&**($ ---%-.(), %#

,%

#' 1

 

,%

#'

,%

#'

#()'#(
"%' 286(

men met diverse organisaties, zoals de waterschappen, kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Het stadsbestuur ziet water niet langer als een bedreiging maar als een economische kans. Het pakket klimaatmaatregelen stimuleert de innovatie bij bouwbedrijven, architecten en bedrijven die zich bezig houden met watermanagement.

Met de prominente plek voor een dijk straalt Rotterdam uit dat de stad een veilige plek is ondanks de lage ligging. De bezoeker krijgt de kans te ervaren wat wonen onder de zeespiegel betekent: er zijn lichtprojecties, en theatereffecten om het zo realistisch mogelijk te maken. Een kunstmatige wolk, die afhankelijk van het gewenste weer van kleur verandert, laat het waterplein echt onderlopen. De realisatie van het ontwerp kost een kleine 1,3 miljoen euro. RCP participeert in het Rotterdam Climate Initiative dat als doelstelling heeft de uitstoot van schadelijke broeikasgassen te halveren. Alle innovatieve maatregelen spelen in op de klimaatveranderingen en maken van Rotterdam een nog veiligere, bereikbare en prettige stad om in te wonen. 1



-&

$(


  

-&

$(

"
+ 
$)*($
---#+#)) %#

,%

#'

(()
#/
((- !" ---(()'#/%#

,%

#'

%%&
#$( ---%%&#$(%#

,%

#'

(77(
/,1(83
9225
28'(-$$56$921'
285$',
.207
*(<(//,*
2375('(1
(1
9(5'(5
.20(1
21'(5
$1'(5(1
5/$1'$
(1
5,*,1$/
(1,(7
9$1
((1
9(7
)((67-(
23
'(
(0.$'(


$$67
'(
7236
286(48$.(
-
22*
96
5,&.

8&,(1
2257
+(7

'82
811(5;
$0(6

;$1
$5&,$12
81.,(
"
(1
'(
,17(51$7,21$/(
7233(5
67(//(
<$/
22.
/6(
'(
$1*(
+$$5
23:$&+7,1*
0$.(1
7,-'(16
'(
$7,21$/(
,(8:-$$561$&+7
%,-
'(
5$6086%58*
,1
277(5'$0


2&$7,( #!
$# !(%6,7( ,,,&')."!$"

2&$7,( %%#& (!
%))'# !(%6,7( ,,,$*, '($)$"

(*.) '
%
,
$)*($ ---#*%#

,%

#' #+
&%/
+*(* ---#+$&%/%#

   


 

 

 


   

8

 

 

In Business De markt

BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL Winst is een mening, cash is een feit

B

edrijven worden meestal beoordeeld op basis van de winstcijfers. Hoe hoger de winst en hoe sneller deze groeit, des te aantrekkelijker is het aandeel. In 2009 komt echter een andere maatstaf in de schijnwerpers te staan. Ondanks de renteverlagingen in de VS en Europa zitten de kapitaalmarkten grotendeels op slot, wat betekent dat ondernemingen met aflopende leningen in de problemen kunnen komen. Dit is precies de reden waarom de koers van bedrijven zoals TomTom en Wavin in 2008 extreem hard daalde. De free cashflow geeft een veel beter beeld hoeveel geld er bij een bedrijf naar binnen of buiten stroomt dan de nettowinst. Winst is namelijk een veel subjectiever begrip dan beleggers denken. Hetzelfde bedrijf kan bijvoorbeeld zowel een verlies als een winst laten zien, afhankelijk van de boekhoudmethode die gebruikt wordt. Vanaf 1 januari 2005 moeten alle Nederlandse bedrijven met een beursnotering resultaten rapporteren volgens IFRS-regels. Door die nieuwe boekhoudregels zagen de cijfers van Ahold er opeens een stuk mooier uit. Over 2004 kon de supermarktketen met terugwerkende kracht een winst publiceren van bijna 900 miljoen euro. Onder de oude boekhoudmethode was dat een verlies van 436 miljoen euro. Ahold is ook actief in de Verenigde Staten en volgens de Amerikaanse USGAAP voorschriften had het concern in 2004 een winst geboekt van 89 miljoen euro. Welk bedrag moeten beleggers nu geloven? Daar komt bij dat een bedrijf dat op papier winst maakt toch in liquiditeitsproblemen kan komen door uitgaven die niet in de winstberekening worden meegenomen (bijvoorbeeld een forse uitgave voor een nieuwe fabriek). ‘Winst is een mening, maar cash is een feit’ geldt niet voor niets als een bekend spreekwoord bij boekhouders. De free cashflow wordt berekend door de kapitaaluitgaven (investeringen in nieuwe machines, fabrieken, etc.)

  

 




af te trekken van de operationele cashflow (de hoeveelheid geld die een onderneming verdient met de normale bedrijfsactiviteiten). Deze gegevens zijn te vinden in het cashflow (of kasstroom-)overzicht dat meestal op een van de laatste pagina’s staat van de financiële toelichting bij de kwartaalcijfers. De uitkomst van deze som geeft aan wat overblijft na de noodzakelijke investeringen die ervoor zorgen dat het concern ook in de toekomst gewoon zaken kan blijven doen. Om bedrijven onderling beter te vergelijken, kan de free cashflow worden afgezet tegen de beurswaarde. Dit levert het zogenaamde free cashflow rendement op. Een hoog percentage geeft aan dat een bedrijf relatief veel geld overhoudt voor rente- en dividendbetalingen. Beleggers die niet het risico willen lopen dat aandelen in hun portefeuille opeens in liquiditeitsproblemen komen, kunnen dus het beste kiezen voor ondernemingen met een stabiele ontwikkeling van de free cashflow die bovendien hoog genoeg is om de nettoschuldpositie binnen enkele jaren tot nul terug te brengen. Voorbeelden hiervan zijn Ahold, DSM, Heineken, Philips, TNT en Unilever. Royal Dutch Shell kan daar eventueel nog aan toegevoegd worden, aangezien dat concern er in 2008 voor gekozen heeft om de kapitaalinvesteringen fors op te schroeven (ruim 10 miljard dollar meer dan vorig jaar). Bij een dalende olieprijs kan dat bedrag geleidelijk verlaagd worden zodat de free cashflow minder snel daalt of zelfs stijgt. SBM Offshore is het enige bedrijf in de AEX met een negatieve free cashflow. Toch is de kans klein dat de onderneming volgend jaar in de problemen komt, omdat veruit het grootste deel van de leningen pas na 2010 afgelost moeten worden. Cyclische aandelen zoals TomTom en USG People vallen wat dat betreft in een aanzienlijk hogere risicocategorie. 1

5,13

TomTom

De markt in kaart VS DOW JONES VS NASDAQ

LONDEN FTSE 100 KOERS:

8668,39 % VERSCHIL:

KOERS:

KOERS:

2,17%

1550,70

4392,68

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

2,67%

1,70% FRANKRIJK CAC 40

KOERS:

BRAZILIË BOVESPA

3217,13

% VERSCHIL:

2,76% KOERS:

37552,77 NEDERLAND AEX

% VERSCHIL:

1,33%

KOERS:

246,58

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens: 31 december 07

2,40%

30 december 08

VERSCHIL:

% VERSCHIL:

+0,33

+6,85%

Nederland AEX Index - slotkoersen 30 december AANDEEL

SLOT

aegon 4,619 ahold 8,85 29,475 akzo nobel arcelor mittal 17,245 12,57 asml holding 6,331 bam groep 31,95 corio dsm, kon. 18,295 0,94 fortis 20,545 fugro 21,46 heineken 7,713 ing groep c. kpn 10,36 13,91 philips, kon. 14,38 randstad 8,46 reed elsevier royal dutch shell a 18,535 9,267 sbm offshore tnt 13,545 5,129 tomtom unibail-rodamco 104,875 17,42 unilever c. 9,096 usg people wereldhave 61,905 13,815 wolters-kluwer c.

VORIG SLOT

VERSCHIL

4,375 0,24  8,769 0,08  29,355 0,12  16,75 0,50  12,09 0,48  6,101 0,23  30,71 1,24  18,355 -0,06
0,904 0,04  19,68 0,86  21,36 0,10  7,19 0,52  10,22 0,14  13,795 0,12  14,00 0,38  8,358 0,10  18,15 0,38  8,77 0,50  13,11 0,44  4,80 0,33  101,60 3,28  17,20 0,22  9,029 0,07  61,345 0,56  13,53 0,28 

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 30 december HOOG

4,619 8,86 29,65 17,30 12,90 6,349 31,975 18,545 0,94 20,58 21,67 7,713 10,43 14,07 14,38 8,667 18,58 9,41 13,62 5,23 106,06 17,45 9,24 63,01 13,84

LAAG

VOLUME

4,303 3991029 8,67 2104991 28,93 382375 16,81 1507099 12,27 1788479 6,05 364114 30,19 248393 17,85 810532 0,901 6081009 19,71 380285 21,165 344095 7,00 6193496 10,21 3215243 13,685 2462625 13,875 278559 8,345 1296893 18,37 4597092 8,963 448953 13,225 596936 4,892 1018775 102,50 16305 17,13 4249005 9,08 171801 61,905 48455 13,525 345663

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding oce opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

5,062 6,88 9,30 6,11 5,45 16,185 10,805 11,50 6,312 23,82 3,495 11,985 0,68 23,225 3,14 9,49 2,929 0,648 35,50 3,79 15,77 35,245 26,93 2,28 4,40

VORIG SLOT

VERSCHIL

4,916 0,15  6,732 0,15  9,25 0,05  6,00 0,11  5,53 -0,08
15,65 0,54  10,75 0,06  10,895 0,60  6,395 -0,08
23,60 0,22  3,448 0,05  10,785 1,20  0,68 0,00 22,995 0,23  3,025 0,12  9,10 0,39  2,465 0,46  0,645 0,00  35,25 0,25  3,75 0,04  16,00 -0,23
33,52 1,72  26,75 0,18  2,182 0,10  4,39 0,01 

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 30 december

HOOG

LAAG

VOLUME

AANDEEL

SLOT

5,098 7,00 9,35 6,25 5,54 16,255 11,09 11,52 6,47 24,38 3,50 11,99 0,69 23,395 3,14 9,49 2,93 0,658 35,50 3,79 16,10 35,50 27,28 2,32 4,495

4,93 6,81 9,06 6,00 5,38 15,70 10,67 10,90 6,308 23,82 3,45 10,91 0,67 23,035 3,056 8,87 2,49 0,645 35,00 3,655 15,77 32,99 26,725 2,165 4,39

260414 68020 123380 43849 117122 126452 288687 264933 104785 72982 67427 287929 560433 69985 126612 129195 495802 85474 21590 170947 15292 32830 80389 857122 264654

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

18,00 0,19 12,30 8,509 8,10 27,00 13,40 6,999 6,24 17,90 3,149 1,575 10,30 47,45 6,50 2,09 11,15 0,24 14,805 2,57 2,48 8,00 12,00 7,86 7,02

VORIG SLOT

17,49 0,19 12,00 8,50 8,199 26,75 13,50 6,59 6,24 17,445 3,05 1,461 9,799 46,10 6,60 2,02 10,41 0,235 14,90 2,501 2,72 8,129 12,14 7,85 6,776

VERSCHIL

0,51  0,00 0,30  0,01  -0,10
0,25  -0,10
0,41  0,00 0,46  0,10  0,11  0,50  1,35  -0,10
0,07  0,74  0,00  -0,10
0,07  -0,24
-0,13
-0,14
0,01  0,24 

HOOG

LAAG

VOLUME

18,00 0,19 12,50 8,51 8,30 27,49 13,58 6,999 6,33 17,90 3,15 1,59 10,45 47,56 6,60 2,16 11,20 0,24 14,99 2,57 2,73 8,10 12,01 7,979 7,05

17,20 0,18 11,905 8,33 8,10 26,185 13,25 6,60 6,20 17,445 3,00 1,50 9,80 46,10 6,50 2,02 10,50 0,225 14,80 2,50 2,48 7,984 11,50 7,69 6,88

18769 889043 73296 12883 8977 2676 18435 7478 7907 7085 55950 92793 3526 1460 13159 117664 73486 75037 60806 1402 186320 39907 61559 53119 81886

 

 

In Business De markt

  

 




DE GONG DUITSLAND DAX

JAPAN NIKKEI 225

AMSTERDAM

...

Gisterochtend was het de eer aan Felix Rhodius om met een gongslag de handel aan het Damrak in te luiden. Hij was in de periode 1991-2006 directeur van het Kabinet der Koningin. In 2006 heeft Hare Majesteit de Koningin het Erekruis in de Huisorde van Oranje aan hem toegekend wegens de belangrijke verdiensten die

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

4810,20

KOERS:

8859,56

% VERSCHIL:

2,24%

9

hij in vijftien jaar aan het Koninklijk Huis heeft verleend. Hoe verwacht hij dat de huidige kredietcrisis zich verder zal ontwikkelen? ‘Die zal zich eerst nog verder verdiepen. Uiteindelijk zal er een nieuw evenwicht worden gevonden met een beter toezicht op banken en andere financiële instellingen. Op internationaal niveau is als gevolg van deze crisis een verschuiving in de internationale politieke verhoudingen te verwachten met een afnemende macht en invloed van de VS en de dollar.’ Als eindstand van de AEX dit jaar voorspelt Rhodius 249 punten. Vanmiddag weten we het… 1

% VERSCHIL:

1,28%

KOERS:

625,42 % VERSCHIL:

-2,71%

HONGKONG HANG SENG

HET PANEL REDACTIE: IEX.NL STELLINGVANDEDAG:

KOERS:

Jaar na jaar na jaar….

14235,50

Vorig jaar zette de AEX zich op 515,77 aan de champagne en vuurwerk. Hoe lang gaat het duren voordat we die indexstand weer zien? Als we dan toch bezig zijn, maken we ooit nog mee dat de index de all time high op 703,18 van september 2000 aantikt?

SINGAPORE STRAITS TIMES

% VERSCHIL:

-0,65%

DIVIDEND BUITEN BEELD

Ad van Tiggelen (aandelenstrateeg ING) ‘We moeten ons niet blind staren op de AEX. Ten eerste is het een smalle index die regelmatig van samenstelling verandert, ten tweede registreert de AEX alleen de prijsveranderingen en niet de hoge dividenduitkeringen! Zelfs als de AEX pas rond 2020 weer

KOERS:

1770,65

% VERSCHIL:

-0,56%

AEX Index

31 december 07

VERSCHIL:

+5,77

246,58 Hang Seng

30 december 08

% VERSCHIL:

+2,40%

Euro/Dollar

31 december 07

VERSCHIL:

-92,98

1,4068 Goud

14235,50

Dow Jones

30 december 08

% VERSCHIL:

31 december 07

VERSCHIL:

-0,65%

+184,46

868,20

Olie

8668,39

31 december 07

VERSCHIL:

30 december 08

% VERSCHIL:

+0,79%

2 januari 08

VERSCHIL:

-11,42

30 december 08

% VERSCHIL:

30 december 08

% VERSCHIL:

+2,17%

39,68

-1,30%

2 januari 08

VERSCHIL:

+0,87

30 december 08

% VERSCHIL:

+2,24%

KWESTIE VAN JAREN

Michiel Pekelharing (senior editor IEX) ‘Halverwege de jaren 90 schoot de AEX binnen anderhalf jaar van 250 naar 515. De wereld ziet er nu echter compleet anders uit. Een gemiddeld koersrendement van 7% betekent dat de index pas in 2018 weer op het niveau van 2007 komt. Door de enorme volatiliteit is de kans groot dat de AEX al binnen enkele jaren de grens van 515 neemt.’

HOLLEN OF STILSTAAN

Arend Jan Kamp (content manager IEX) ‘Always expect the unexpected is dé beurswijsheid van 2008. Die 515 en 703 kunnen daarom sneller op het bord staan dan zelf de grootste optimist nu kan fantaseren. Toch denk ik dat die 515 een paar jaar op zich laat wachten en die 703 al helemaal. Het vertrouwen is zó kapot, dat duurt misschien een generatie.’ 1




  
 

 

+0,0110

500 aantikt, maak je, inclusief dividend, bijna 10% rendement per jaar.’

 
 

 

Regio Valencia. Heeft het helemaal.

www.comunitatvalenciana.com www.spain.info SPAANS VERKEERSBUREAU Laan van Meerdervoort 8ª, 2517 AJ DEN HAAG Tel.: (070) 346 59 00 Fax: (070) 364 98 59 [email protected] www.spaansverkeersbureau.nl www.spain.info/nl


   


 



  








    

)!
#$
,-*

-#$(,
"-
,-&&(
2
-#)
#(
/))+
.0
%)+-#(!
(
!+-#,
/+2(#(! . ! 
&-
)*
2
)
#,
")) &--+!/)&#!
-
.(#%
/(
*(,
0#$((
-
(
4
,+#$*#(!
#$()+(
!/(
".(
+)
0#$((
*,
/+#$
/))+
/+%))*

&,
2
(
/+-+)-&#(!
))+
#%(
/-(
))%
()!
(
-#$
&(!
)*
4
,
"(
!+#$*-
2
,&)0
0#(3
&),)3

#(
)'#(-#
'-
))+
)/+/&)#!
2)(
!,-+&
'*+(#&&)+.#/(
!/(
/%
/(
#
4
.0&(
+#$*
+)(#(!(
0+
&#7
+,
/++.%-
/(
+%(6
/
%  %
-&(*
#,(
, 

(#%)
 !%+()
#
$(
%

!(
*
)*
()
,&&(

)*
- !%%

    
&*
/
- !%
&$
-*
,&&(
(%
&&"
% *
%
+-
,(-* %
,&#&%
%
-&(*
/
*&*
%
!(
%
*
&'
(&%"
/ !%
,(,%%
%
-#
%
+
*(+*#

Alcohol onder de 16, natuurlijk niet.

(
-
#,
+#0+
"-
!/&
/))+
2
+($)
'*+(#&&)
.#-

*
+)(%
#,
()!
2"-$,
.#-!+.%-
#-
#,
(
,'&-(
!&,
+)(
0&
0+'
"-
!)
+&1(
#,
))+

*+#$,
") -
.
"-
2%+
(#-
-
&-(
.
,&"-,
8

*+
4
,
#(
*&-,
/(
8
 
5
2)&(!

/))++
,-+%-

)*#
%+
, 
---'()%#- !%#


 

 

Uit & thuis Hap & Sap

  

 




11

Jaarwisseling Antikaterstamppot

Geluk begint in oude jaar met nieuwe recepten Iedere keer de oubollige oliebol op 31 december: dat kan beter. Linzen of wortelmuntstukken, elke streek heeft zijn eigen culinaire geluksbrengers. Hindoestaans nieuwjaar in Paramaribo. REUTERS Dirk Koppes

...

Italië Op San Silvestro, de Italiaanse variant van Oudjaar, eet je traditioneel linzen met zampone (gevulde varkenspoot). Je wordt dan in het nieuwe jaar rijk, want de kleine linzen staan voor muntstukken die moeten komen binnenrollen, de gevulde worst symboliseert de beurs waar het geld in moet. 1 voorgekookte zampone van circa 1 kilo, of 1 kilo verse, grove varkensworst; 400 g groene linzen; 2 uien; 2 stengels bleekselderij; 1 teen knoflook; 5 bladen verse salie; takje rozemarijn; 5 el olijfolie; 4 zongedroogde tomaten, fijngehakt; zout, peper.

Breng de voorgekookte zampone in een pan koud water aan de kook en kook zachtjes circa 20 minuten door. Of prik de worst hier en daar in en bak de worst lichtbruin in wat olie. Voeg 5 à 6 dl water toe en sudder de worst zachtjes gaar. Zet de gewassen, uitgelekte linzen op met ruim water, 1 gepelde ui, 1 stengel selderij, de gehalveerde teen knoflook, salie en ro-

PLOP

WINTERS BIBBERWIT Cor Hospes

...

H

et kwik daalt, de Elfstedenkoorts stijgt, het wijnglas kleurt alsmaar donkerder. Stoofschotels en draadjesvlees sudderen nou eenmaal lekkerder bij zwaar en kruidig rood. Er bestaat evenwel ook winterwit. Maar bij dat woord verwijst ook de Mitra-slijter naar Chardonnay, en dan met name naar dat zwoele karakterloze druivenspul uit nieuwe wijnwereldlanden, en laat ik het daarmee nou net hebben gehad. Maar gelukkig, net voordat ik de Mitra misnoegd achter mij laat, ontdekt de slijter een fles Australische Verdelho, en dan veer ik op. Verdelho, oh, heerlijke Verdelho.

zemarijn en kook 20 minuten zachtjes door. Snipper de andere ui en selderijstengel fijn. Giet de linzen af en verwijder groenten en kruiden. Verhit de olie en bak de ui- en selderijsnippers lichtbruin. Doe de linzen erbij, de tomaten en een flinke scheut kookvocht van de worst. Breng op smaak met zout en peper en sudder gaar. Snijd de worst in plakken en leg die op de linzen. Bij het hindoestaanse Nieuwjaar kom je een vergelijkbare traditie tegen, al gaat het daar om spliterwten. Op Holi Pagua bekogelt men elkaar met verfpoeder, maar eet men ook gefrituurde balletjes van gele erwten, knoflook en peper.

Sauteer in een wijde pan de wortelen in de olie, roer ze om en om. Voeg de rest van de ingrediënten toe en zo veel water dat ze onderstaan. Laat dit afgedekt 30 minuten zachtjes koken tot de wortelen zacht zijn. Verwijder op het laatst de deksel zodat het vocht inkookt en er een mooie glans ontstaat.

750 gr wortel; 3 el plantaardige olie; zout; sap van 1 sinaasappel; ¼ tl gemberpoeder; 2 el honing

Ik herinner me een terras van een bekend aspergerestaurant langs de Maas waar ik ooit als aperitief Verdelho dronk, ook uit Down Under. Want die druif komt weliswaar uit Portugal, maar ze weten die het lekkerste uit te persen in Australië, tot zwoel aromatisch in de neus en appeltjesfris in de mond. Daarvan werd ik die middag zo intens gelukkig dat ik bijkans bloot de Maas in sprong. Nu verbind je zomers billetjesbloot niet snel met winters bibberkoud. De Mitraman had me evenwel op een spoor gezet waar ik niet meer vanaf te branden was. Vooral omdat ik niet vaak een Verdelho, ook wel Verdello geheten, bij een grootgrutter of slijter was tegengekomen. Ik schroefde dan ook gretig de fles open van het Australische wijnhuis Angoves, en ja hoor, tropische fruitvelden en gemaaide grasvelden stoven in mijn neusgaten. Echt wintersvol, nou nee, dat was de wijn niet, integendeel. De volsappige mix van granny smith, lime en grapefruit doet vooral verlangen naar vis. Aan het wijnetiket kleeft gek genoeg een koalabeertje; een deel van de verkoop gaat naar de Australian Koala Foundation en dat maakt elk slokje dubbel zo goed besteed. Tijdens mijn Oudjaar staat er dan ook koala op het menu, nou ja, op de fles dan. 1

Angovese, 2008 Verdelho. Bin 1704. Mitra. Prijs: 7,99 euro.

Chinese leeuw De Chinezen kennen karrenvrachten nieuwjaarsgerechten, zoals leeuwengehaktballen, edele acht-pudding, slahapjes met gedroogde oester en natuurlijk speciale gelukskoekjes.

Marokkaans Deze tegenhanger van onze oliebol wordt in Marokko gegeten ten tijde van het islamitische Nieuwjaar, de Moeharram. Dit recept voor dadelbeignets gaat gegarandeerd goed, want de verse dadels smaken in deze tijd van het jaar heerlijk.

Polen In de Jiddische leer worden plakjes wortel geassocieerd met gouden munten. Worteltzimmes worden gegeten met Rosj Hasjana (joods Nieuwjaar) als symbool voor voorspoed en rijkdom. De honing symboliseert de hoop dat het nieuwe jaar zoet wordt.

Op het moment dat de klok twaalf uur begint te slaan, eet men één druif per klokslag. Dit moet geluk en voorspoed geven. De truc is om andermans druif in te pikken, dit leidt tot grote hilariteit.

12 stuks: 12 verse dadels; 12 amandelen; 100 gr bloem; zout; 2 eidooiers; geraspte schil van sinaasappel; ½ l bier; 1 el gesmolten boter; 2 eiwitten; 3 el suiker gemengd met kaneel

Spanje De Spanjaarden eten klokslag twaalf een druif. De traditie van het druivenhappen (‘Las Uvas de la Suerte’) stamt uit het begin van de twintigste eeuw. Iedereen krijgt een schaaltje met twaalf druiven.

Ontvel de dadels en snijd ze in de lengte door. Vervang de pit door een amandel. Meng bloem, zout, suiker, sinaasappelschil en eidooiers. Roer bier en boter erdoor. 20 minuten laten rusten. Klop de eiwitten stijf en schep ze door het beslag. Druk de dadels goed dicht en schep ze door het beslag. Bak ze bruin in de frituur. Wentel ze door de kaneelsuiker.

Nederland Een bijna verdwenen streekrecept is ‘blote billetjes in het groene gras’. Het conserveren van groenten met zout wordt niet veel meer gedaan. Dit gerecht komt op 1 januari op tafel. Het verhaal gaat dat men na de zilte maaltijd de kater die men op Oudejaarsavond had opgelopen weer kwijt was. 600 gr zoute snijbonen; 1 kilo kruimige aardappels; 2 dl melk; ½ tl nootmuskaat; 1 tl bouillonpoeder; peper; 1 el boter; azijn; zout; ½ potje witte bonen

Kook de gezouten snijbonen in ruim water en giet ze daarna af. Zet de snijbonen opnieuw onder water, breng ze aan de kook en kook ze vervolgens in 10 minuten gaar. Kook ondertussen de geschilde aardappelen met een beetje zout in 20 minuten gaar. Stamp de aardappelen met een stamper fijn, voeg melk, nootmuskaat, bouillonpoeder, boter, peper en wat azijn toe. Stamp alles tot een smeuïge puree. Roer er voorzichtig de uitgelekte bonen en de snijbonen door. Serveer de stamppot met een sudderlapje of een balletje gehakt. In Groningen met rookworst en spek. 1

Een serieuze zaak moet kleven als een pleister, zuigen als een vampier en haar tent niet om de vijf of tien jaar elders opslaan. - Lijmen Word lid van het W.E.G. (Willem Elsschot Genootschap) en automatisch van de W.E.B. (Willem Elsschot Bibliotheek) voor slechts €75 en ontvang het volgende jaarpakket 2009:

Onze ereleden: AMVC-Letterenhuis Canvas Commerzbank De Groene Amsterdammer De Morgen De Standaard Ernst & Young Gazet van Antwerpen Het Belang van Limburg Het Parool Hollands Diep KBC Bank & Verzekering Knack-Weekend Lessius Hogeschool McKinsey & Company Mercator Verzekeringen Propria Cures Vlaams Fonds voor de Letteren Vrij Nederland VVL BBDO Dagblad De Pers

W.E.G.-selectie 2009 • Gerard Reve, Verzameld werk, zes delen in cassette W.E.G.-serie • Willem Elsschot, Gedichte. Verzen, W.E.G.-serie 51 • Willem Elsschot, Het Dwaallicht. Een beeldroman door Dick Matena, W.E.G.-serie 52 W.E.G.-cahier • C.J. Aarts, Al is hun taal mij zo vreemd. Elsschot in vertaling, W.E.G.-cahier 6 • Guido Lauwaert, Neem een doek, W.E.G.-cahier 7 W.E.B.-reeks • Joris van Parys, Het leven, niets dan het leven. Cyriel Buysse & zijn tijd, W.E.B.-18 • Laurent Graff, De man die op reis ging, W.E.B.-19

Elsschottiana • Tafelen voor Elsschot, De benefietdiners 2006-2008 • Willem Elsschot & Georgette Hagedoorn, De Parelduiker 2008/3 • Muurvast, postkaartenset van de stripmurenroute in Antwerpen • 3 nieuwsbrieven Achter de schermen, jrg.11, nr. 1-3 • 1 nieuwsbrief Achter de schermen, extra editie • Bijlagen: Elsschot en het W.E.G. in de media, aflevering 21 deelname aan W.E.G.-activiteiten *

sommige uitgaven zijn nog in voorbereiding: aanbod onder voorbehoud.

Om lid te worden, stort u € 75 op rekening 53 28 77 713 bij de ABN AMRO Bank. Onmiddellijk na ontvangst van de betaling gaat de eerste grote verzenddoos de deur uit.

20.05

JUST LIKE HEAVEN BBC2 Mierzoete romantische film met Reese Witherspoon en een dooie echtgenoot.

Nederland 1 17:00 17:01 17:08 17:11 17:15 17:22 17:25 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:25 23:50

23:59

  

 




21.30

20.30

TV-MOMENT VAN HET JAAR NED1 Show met Mathijs van Nieuwkerk en Co.

THE WITCHES NET5 De allerbeste verfilmde Roald Dahl, met een briljante Angelica Huston.

Nederland 2

KRO Kindertijd Knapper Capoeira Er was eens... Judy Garland Kikker Wilfredo gaat tandenpoetsen Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De Centrale Huisartsenpost NOS Journaal Karin Bloemen 25 jaar Jubileumshow Het TV moment van het Jaar: De aftrap Youp van ‘t Hek Klok en vuurwerk

17:00 17:10 17:35 18:30 18:55 19:50 20:20 21:05 22:00

RTL GP: Africa race AC/DC - No bull Het beste van Vrienden van Amstel Live! in Ahoy’ Klok & vuurwerk

17:05 19:00 21:00

RTL 7 18:00 18:30 19:30

 

 

Op de buis

12

23:20 23:55

Nederland 3

NOS Journaal Kijk het Vaticaan Cranford That’s the question Joanna Lumley en het noorderlicht Voor Elkaar specials Tien voor taal Planet Earth Joseph and the amazing technicolor dreamcoat Op zoek naar... 2009! Dit is de klok!

17:25 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:30

Jumanji Wie ben ik? Guido Weijers: Oudejaarsconference 2008 Het Staatsloterij Oudejaarsfeest

17:40 18:35 20:30 22:20 23:55

SBS 6

22:30

20:45 22:20 00:00

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 22:00 23:58

ER Simply irresistible The witches Practical magic Klok en vuurwerk

17:10 17:35 18:00 18:30 18:50 19:15 19:40 20:00 20:35 21:15 22:45 23:30

Wallace and Gromit: A close shave Top of the pops New Year’s Eve special Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Celebrity mastermind Last of the summer wine The weakest link: West End special Meet the Fockers New Year live

18:35 19:20 20:05 21:30 22:00 23:55

NET 5

22:30 23:30

19:40 19:55 20:00 20:30 21:00 22:00 23:50

Eén

Famous 5 Phineas & Ferb My wife and kids According to Jim Will & Grace Friends Freddie Onze jongens live vanuit Uruzgan Jaaroverzicht 2008 Eddie Murphy’s Raw Jaaroverzicht 2008 Onze jongens live vanuit Uruzgan

18:00 18:10 18:35 19:00 19:40 20:05 20:10 20:15 20:45 20:50 21:20 21:45 22:30 22:31 22:32 22:35

Flog it! Escape to the country Just like heaven The Good life Chocolat Jools’ annual Hootenanny 2008

20:00

BBC 2

Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Joker- en lottotrekking Het weer Thuis Super lottotrekking De rode loper De leukste eeuw - Er was eens ‘Allo ‘allo! Winstverdeling joker en lotto Winstverdeling super lotto KENO-uitslagen Clouseau party concert

Comedy Central 20:01 21:10 22:45

Comedy Central presenteert Oudjaars Stand-up Roast of Pamela Anderson Martin Lawrence, You so crazy Chris Rock, Never scared

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

Oplossingen puzzels

4 1 2 6 5 9 3 7 8

9 3 7 4 8 1 2 6 5

3 7 1 8 9 6 4 5 2

2 9 6 7 4 5 8 3 1

8 5 4 1 3 2 6 9 7

1 4 9 3 2 7 5 8 6

7 6 3 5 1 8 9 2 4

5 2 8 9 6 4 7 1 3

2 4 3 5 9 1 7 8 6

9 5 7 6 2 8 4 1 3

8 1 6 4 3 7 9 5 2

1 2 8 7 5 3 6 9 4

3 6 4 9 8 2 5 7 1

7 9 5 1 6 4 3 2 8

4 8 9 3 1 5 2 6 7

6 3 2 8 7 9 1 4 5

5 7 1 2 4 6 8 3 9

22:00 23:00

19:00 19:30 20:30 21:30

6 8 5 2 7 3 1 4 9

21:00

Biker build-off: Mike Metzger vs Larry Linkogle Miami Ink: We’re all family Mythbusters: Viewers special Dirty jobs with Peter Schmeichel: Russia Ultimate survival: Bear’s essentials Chris Ryan’s elite police: Mexico Overhaulin’

18:00

Cryptogram Horizontaal: 1. Rosmalen; 4. goudstuk; 6. goed; 8. sterkte; 9. leut; 10. kampanje; 11. aaseters. Verticaal: 1. Regaal; 2. modest; 3. latwerk; 5. koksmes; 6. gepast; 7. dadels.

18:05 19:00 20:00

23:58

Veronica

BBC 1 18:05 18:35

Breaking up the biggest: Dam busters Megastructures: Sinking a destroyer Battlefront: Battle of Malta Predator CSI: Bodiless bear Megastructures: Man-made sun Earth investigated: Glacier Meltdown Earth investigated: Bermuda triangle Most amazing moments

21:00 23:00

PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef? Dharma & Greg Joling & Gordon: Lachend het jaar uit! Joling & Gordon: Over de vloer RTL 5 presenteert: De nationale nieuwjaarsnacht Klok & vuurwerk

Zweeds






 





 
 
   

  WALHALLA

Discovery Channel 17:05

National Geographic 17:00

17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00

Gelijke vormen: A en D

17:30 17:40 17:45 18:00 18:10 18:20 18:35 18:45 19:00 19:20 19:30 19:59 20:00 20:20 21:55 23:45

Disney’s The emperor’s new school Missy Mila Pat & Stan George van de jungle Chinees voor mij Karrewiet Amika Lolmops En daarmee basta! Carl2 Karrewiet Shoebox zoo CANVAS Het journaal Cirque du Soleil: Kooza The Ziegfeld follies Cokes & Vanthilt

0.00

TOP 2000 IN CONCERT NED3 Nederlandse artiesten als Normaal en Direct zingen hun eigen top2000 hit.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Tineke Schouten! Ik hou van Holland - Oud & nieuw Klok & vuurwerk

Oprah Winfrey show LookingGood Het zonnetje in huis Dr. Phil About Adam De bruiloft van... As the world turns

Canvas 17:05

RTL 4

Peter en de Wolf Dunya & Desie Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 Tequila Top 2000 à gogo - De verhalen achter de hits Top 2000 Jaaroverzicht Top 2000 telt af! Top 2000 in concert

RTL 8 17:10 18:05 19:05 19:35 20:30 22:15 22:45

22.00

JOSEPH NED2 Andrew Lloyd Webbers klassieker Joseph and the amazing techicolor dreamcoat.

Vuurwerk

Filmpje

Geweld in Gaza

Paard afgemaakt na vlucht voor vuurwerk

Supersale loopt uit de hand www.depers.nl/laptop

Strijd Gazastrook in beeld www.depers.nl/gazastrook

 

 

Op de bank

  

 




13

Cabaret Guido Weijers sluit voor de derde keer bij SBS6 het jaar af

‘Ik ben sterker en scherper dan ooit’ Voor de derde keer ‘doet’ Guido Weijers zijn oudejaarsshow bij SBS6 - en het is zijn beste tot dusver. Vindt hij zelf. Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Hij is rustiger dan we hem van tv kennen. De Bredase cabaretier Guido Weijers, 31 pas, is een dagje ‘rustig’ wat interviews aan het doen. Best gek, voor de man die vaak als een hyperactieve stuiterbal over het toneel stuift en met zijn eerste voorstelling Oxymoron maar liefst 350 keer het theater in ging, Vriendelijk maar duidelijk zucht hij dat het vorige interview ‘best saai’ was. Die duidelijkheid moeten we –als het effe kan- ook terugzien in zijn nieuwe oudejaarsshow, die hij al sinds september in theaters in heel het land aan het try-outen is. ‘Het voelt alsof mijn puberteit nu pas begint! Ik vind het steeds leuker om te rebelleren. Zeker als Balkenende ter sprake komt, ben ik niet bepaald mals. Dat je Gregorius Nekschot oppakt, iemand die alleen zijn creativiteit en de vrijheid van meningsuiting gebruikt, is te schandalig voor woorden. De vorige keren speelde ik De Oudejaarsconference 15 tot 20 keer voor ik op tv kwam, nu heb ik ‘m al veertig keer gespeeld. Ja, belachelijk perfectionistisch. Roosevelt zei eens na een speech van twee uur: ‘Ik wilde er eigenlijk één schrijven van drie kwartier, maar daar had ik geen tijd voor.’

Ik heb die tijd nu wel genomen en dat merk je. Ik ben sterker en scherper dan ooit.’ Dit is je derde oudejaarsconference op rij, ben je dan niet ‘n beetje geneigd op de automatische piloot over te gaan? ‘Nee. Maar ik laat wel anderen makkelijker voor me werken. ‘Vroeger’ wilde ik ook over het decor, het licht en de flyer beslissen. Dat kost veel energie, die kan ik ook slapend doorbrengen. Ook een verschil: medewerkers van de show weten nu dat ik in de laatste week voor de opnames nog impulsief kan bellen: ‘Trouwens, ik heb nog een limo nodig en drie hockeyvrouwen.’ Dan moet je niet met me in discussie gaan hoor.’ Je hebt bewezen dat er bij de commerciëlen ook ruimte is voor cabaret. ‘Ik zat bij de VARA en meerdere zenders waren in me geïnteresseerd. Dan ga je nadenken. Bij de VARA moet je je altijd aanpassen, je show mag maar 47 minuten duren, geen seconde langer. En je wordt laat uitgezonden en er kijken vooral 49-plussers naar. Toen ik bij SBS aan tafel zat en vroeg: ‘Hoe lang mag mijn show duren?’, kreeg ik als antwoord: ‘Zolang als jij denkt dat goed is.’ In tegenstelling tot wat iedereen altijd denkt bij commercie, heb ik bij SBS meer vrijheid dan

Guido Weijers: ‘De grootste groep kijkers zal heus bij Youp zitten hoor.’ SBS/ELVIN

ooit. Als ik wil kan ik ook SBS afzeiken. Ik heb het ook over Joling overigens en Peter R. de Vries en Joran, daar kon ik niet omheen.’ Krijg je eigenlijk nog wel eens negatieve reacties op je overstap? ‘Nee, van collega’s niet. Dat is eigenlijk meer een dingetje van journalisten. Zo heeft er wel eens één in de wereld geholpen dat Najib Amhali mij niet zou mogen, dat is onzin.’

Wat vind je ervan dat je nu midden op oudejaarsavond geprogrammeerd bent? ‘Het is een grote eer om op tv het jaar af te sluiten, maar ik heb geen last van die druk. Maar nu je het zegt: drie jaar terug had SBS amper oudejaarsprogrammering en nu hebben ze allemaal zwaargewichten om me heen gebouwd. Voor me Wie ben ik?, na mij De Staatsloterijshow. Dat is toch een compliment? Maar goed, Nederland vergrijst, dus de grootste groep kijkers

zal heus bij Youp op Nederland 1 zitten hoor. En daar kan ik prima mee leven: ik vind het leuk om twee of drie keer per jaar op tv te zijn, maar tv kan nooit op tegen het theater. Daar ligt mijn passie, mijn geluk. En daarom beginnen ook over twee weken de try-outs van mijn nieuwe show alweer!’ 1 Guido Weijers: Oudejaarsconference 2008, SBS6 21.00 uur. Vanaf 8 januari is de show ook te koop op dvd.

Ontwijk-tv

Even een avondje geen Geer, please

2008 was het jaar van Gerard Joling al was maar omdat hij bijna non-stop op tv was. Voor wie daarom 2009 zonder Geer wil inluiden, is een goede voorbereiding handig. Joling zou kunnen opduiken in Het TV-moment van het jaar (21.30 NED1), met een filmpje waarin hij tongzoent met ‘n

TMF-vj. Mijdt verder vooral RTL 5, want hier is Geer prime time te zien met Joling en Gordon: lachend het jaar uit! en Joling & Gordon over de vloer. Ook op SBS6 bent u niet veilig: Geer is vast panellid in Wie ben ik? en kom waarschijnlijk even langs in Staatsloterij Oudejaarsfeest. Ook na middernacht niet op deze zender afstemmen: dan is de concertregistratie Gerard Joling: Stout en Nieuw 2008 te zien. Succes! 1

Songfestival

Feest

LANDEN HAKEN AF

60 JAAR ELLEBOOG

De kredietcrisis raakt ook de vrolijke Songfestivalwereld, want steeds meer landen haken, vanwege de enorme kosten, af. Letland heeft al definitief gecanceld, San Marino ook en Litouwen twijfelt nog. De finale van het Songfestival is op zaterdag 16 mei 2009 in Moskou. Rusland besteedt dertig miljoen euro aan de organisatie van de wedstrijd. De wedstrijd in Belgrado van dit jaar kostte nog 20 miljoen euro.

60 jaar bestaat het Amsterdamse Circus Elleboog, één van de grootste jeugdcircussen van Europa. Om dat te vieren staat op 4 januari de Melkweg in het teken van dit jeugdcircus. Op het programma: een film over het circus, een pasgeboren olifantje, spetterende optredens van kampioen jongleren Marco Bonissimo, Circus Poehaa, Circus Santelli en het Braziliaanse Arricirco. Oh ja, en een levende taart.

Media-redactie AMSTERDAM

...

Helaas, te laat! Wie nog mee wil doen aan de oudejaars-Staatsloterij, heeft pech. Gisteren werd om 10.22 uur het laatste lot verkocht, in een tabakswinkel in Bovenkarspel. De trekking is vanavond op SBS6.

 

 

Doe het zelf

  

 




CRYPTOGRAM:

OPLOSSINGEN: 

De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.

duinvallei





4

8

SUDOKU 


IDENTIEKE VORMEN: Welke twee vormen zijn identiek?

6

3 1

SUDOKU 



2

5

7 4

3

6 9

4

3

5

2

5

9 1

4 2

6 5

6

2

4

1

5

7

7

4

3

sales: [email protected] 020-3460512 marketing: [email protected]

uitgever: Ben Rogmans

5

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Antoine Hamers

4 5 3

1

1 6

distributie: [email protected] 020-3460530

oprichter: Cornelis van den Berg

6

3 8

website: www.depers.nl

9

7

9

7

9

8

5

8

1 8

8

2

7

5 7 1 2 4 6 8 3 9

7

6 3 2 8 7 9 1 4 5

6

4 8 9 3 1 5 2 6 7

5

7 9 5 1 6 4 3 2 8

4

3 6 4 9 8 2 5 7 1

3

1 2 8 7 5 3 6 9 4

Verticaal: 1. Orgelregister van de koning (6); 2. Wordt na gebruik heilig en eerbaar (6); 3. Voor een relatie moet je wat doen met je tengels! (7); 5. Snijdt de premier hiermee in de begroting? (7); 6. Zo betaald dat het geen aanstoot geeft (6); 7. Engelse vader voor een boom met vruchten (6).

gebraad

8 1 6 4 3 7 9 5 2

Horizontaal: 1. Plaats om een paard fijn te bewerken (8); 4. Mooie vrouw met een Olympische medaille? (8); 6. Deze kleding is deugdelijk (4); 8. De intensiteit van een fort (7); 9. Drink het met plezier! (4); 10. Hoorbare actie aan boord (8); 11. Zulke dieren zijn consumenten van de kaart (8).

7

ratelpopulier

2

8

hof

9 5 7 6 2 8 4 1 3

1

2 4 3 5 9 1 7 8 6

ivoor

1

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596





Noach cadet bij de marine

5 2 8 9 6 4 7 1 3

drank

5

Een uitgave van Mountain Media BV

tegen

7 6 3 5 1 8 9 2 4

2




oude Spaanse munt

1 4 9 3 2 7 5 8 6

hierheen



6

8 5 4 1 3 2 6 9 7

edel helikopterschroef knoest in hout bedwelming



2 9 6 7 4 5 8 3 1

3

 

3 7 1 8 9 6 4 5 2

bloedwei

cijfer met andere woorden

9 3 7 4 8 1 2 6 5

dansfeest

4 1 2 6 5 9 3 7 8

wasgelegenheid



6 8 5 2 7 3 1 4 9

zonder haar




diepvries oppervlaktemaat

Cryptogram Horizontaal: 1. Rosmalen; 4. goudstuk; 6. goed; 8. sterkte; 9. leut; 10. kampanje; 11. aaseters. Verticaal: 1. Regaal; 2. modest; 3. latwerk; 5. koksmes; 6. gepast; 7. dadels.

hoofdmatras in hoge mate

vreemde

Zweeds






 





 
 
   

  WALHALLA

ZWEEDS RAADSEL:

Gelijke vormen: A en D

14

2

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Lezerscolumn

Op de muziek Cornelis de Vet

...

E

lke dag mag ik graag een poos uit het raam kijken en wegdromen op muziek. Ik kijk dan vanuit de eerste verdieping neer op een straat in een volksbuurt, waar ik me van enige afstand verbaas over hoeveel tijd mensen elke dag bezig zijn met bezig zijn. Dat is het voorrecht van een wat oudere man.

Laatst op een dergelijk moment, net tijdens de prachtig opbouwende Bolero van Ravel, dacht ik een kreet van beneden te horen. Licht gealarmeerd stond ik op, draaide de enkele fluit met de kleine trom zachter. Een stilte volgde van beneden. Ik twijfelde al snel, maar wederom klonk er een kreet. En nog een, harder. Mijn eerste ingeving was om een verdieping lager te gaan kijken of er iets aan de hand was. Ik wilde me naar de deuropening begeven,

Het leek echt alsof ze beneden het crescendo van de Bolero volgden. wanneer de kreten elkaar sneller in ritmisch tempo opvolgden, terwijl de trompetten op de achtergrond inzetten. Ik realiseerde me dat de pas verhuisde onderbuurvrouw op dat moment waarschijnlijk niet verlegen zat om een oudere man die aan komt bellen of alles wel is. Dus schroefde

ik het volume weer op en plaatste me weer in de stoel. En, werkelijk, het was alsof ze beneden samen het crescendo van de Bolero volgden. Nu kon ik daar best om lachen, die eerste keer. Deze geluiden werden echter een herhalend element waaraan ik me begon te storen. Maar loopt men dan de trap af om een kop koffie te komen drinken om, terwijl je de melk mengt met het zwart, en passant een opmerking te maken over de gehorigheid van slaapkamers? Ik heb slechts eenmaal kort kennisgemaakt met haar en ik ben niet gewoon dan over zulke intimi-

teiten te beginnen. Dus nu draai ik enkel de muziek iets harder. Kort geleden kwam ik haar echter weer tegen in de gang. Tijdens het korte gesprekje vroeg ze: ‘Bent u trouwens erg hardhorend? Ik geloof dat ik u soms muziek hoor draaien.’ Toen voegde ze glimlachend eraan toe: ‘Geeft niet hoor, het is mooie muziek.’ 1

Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Den Haag (bus)

Morgen rijdt HTM-lijn 27 de gehele dag niet.

Grootegast (bus)

Op 2 januari van 8.00 tot 12.00 uur. Arriva-lijnen 33, 39 en 133. Halten Het Steen en Raadhuis vervallen.

Amsterdam (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

Op steeds meer plaatsen kunnen de schaatsen uit het vet. Na een nacht met matige vorst, lokaal zelfs -10, is het vanmiddag fraai winterweer met veel zon. Het kwik ligt rond het vriespunt en er staat weinig wind. Rond de jaarwisseling neemt de kans op mist en gladheid in de kustprovincies toe.

De vuurpijlen laten vooral in de kustprovincies lang hun rooksporen na. Vanaf de Noordzee sijpelt namelijk vochtige lucht binnen die zich aan de kruitdeeltjes hecht. Mist lijkt onvermijdelijk, maar ook de kans op gladheid neemt toe. In het binnenland is de lucht droger en valt de overlast mee. Overdag is het nevelig.

Vandaag vanaf 21.00 uur tot en met morgen 23.00 uur. GVB-lijnen 355, 357, 359, 361, 362 en 363. Halten Dam, Spui (Rokin) en Muntplein vervallen.

Rotterdam (tram)

Wegens Oud en Nieuw rijden lijnen 20, 23 en 25 een aangepaste route. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

 

 

Sport

  

 




In opspraak Ook in de laatste week van december

Voetbal

Met een kater het jaar uit

‘Aissati kiest voor Marokko’

Sommige spelers en trainers kunnen nog wel een goed voornemen gebruiken. Niet gearresteerd of ontslagen worden bijvoorbeeld. TEKST: GEERT JAN HAHN

ANP

REUTERS

SOENAR CHAMID

Hans Westerhof

Steven Gerrard

Bram Wassenaar

Ontslag uit onrust

Ontplofte Phil-fan

Te oud of te mondig? Met zaag op veld

O

r was een tijd dat Steven Gerrard zijn collega Wayne Rooney begeleidde bij het nationale team. Rooney staat bekend als een trotse, temperamentvolle jongen en Gerrard kreeg de taak om de spits in te gaten te houden. Maar waar is Rooney als Gerrard moet worden afgeremd? De Liverpool-aanvoerder werd gisteren in staat van beschuldiging gesteld, nadat hij met twee andere mannen maandagnacht in een nachtclub in Southport de dj had aangevallen. Volgens de Engelse berichtgeving zou de plaatjesdraaier Gerrards aanvraag voor een nummer van Phil Collins hebben geweigerd. En dat schoot bij de 70-voudige international, die een groot fan is van de kale zanger, weer in het verkeerde keelgat. Gerrard kwam gisterochtend op borgtocht vrij, maar hoort 23 januari in de rechtbank wat zijn straf wordt. Hij kan maximaal vijf jaar cel krijgen. 1

E

B

f Hans Westerhof de Kerst zou halen? Technisch directeur Marc van Hintum beantwoordde die vraag anderhalve week geleden bevestigend. En Van Hintum hield zijn woord. Westerhof kreeg namelijk een week langer de tijd om zijn bureau leeg te maken. ‘Het is spijtig, maar in onze evaluatie hebben wij moeten constateren dat er geen basis is om met Hans verder te gaan’, aldus algemeen directeur Paul van der Kraan. Vitesse staat na de eerste competitiehelft op de vijftiende plek, tot groot ongenoegen van supporters, directieleden én spelers. Bovendien straalde Westerhof (60) in zijn half jaar dienstverband bij Vitesse nooit de rust uit waar men in het rumoerige ‘Hollywood aan de Rijn’ zo naar smacht. Zijn mogelijke opvolgers? John van den Brom (AGOVV), Ernie Brandts (werkloos) en assistent Edward Sturing. 1

Voetbal

KNVB wil zwarthandelaren aanpakken ANP AMSTERDAM

...

Voetbalbond KNVB kondigt een offensief aan tegen zwarthandelaren bij wedstrijden van het Nederlands elftal. De bond gaat voor de komende WK-kwalificatiewedstrijden tegen Schotland (28 maart) en Macedonië (1 april) in de Amsterdam Arena gericht zoeken naar kaartjes die op de

zwarte markt zijn gekocht. Volgens de KNVB is de illegale handel in tickets de laatste tijd toegenomen. Mensen die via een site als Marktplaats.nl tickets aanbieden, zijn al in overtreding. Wie een ticket via de officiële weg heeft gekocht, maar dat vervolgens weer op de markt brengt, krijgt volgens de KNVB een stadionverbod van achttien maanden en een boete van 450 euro. De bewuste kaarten worden geblokkeerd. 1

Veldrijden

BOOM KNEUST SCHOUDER

ANP

Veldrijder Lars Boom heeft gisteren tijdens de cross in Loenhout een gekneusde schouder opgelopen. De wereldkampioen ging op zijn 23e verjaardag in de derde ronde onderuit op het bevroren parcours. Met pijn aan de schouder en enkele diepe snijwonden moest Boom opgeven. De zege in het Belgische plaatsje ging naar de Tsjech Zdenek Stybar. Het WK over ruim een maand in Hoogerheide komt volgens Boom niet in gevaar.

Oplossen blessure levert blessure op NEC’er Mark Otten had gisteren ter controle een operatie aan zijn linkerknie. Bij het schoonmaken van het gewricht bleek hij echter een meniscuskwetsuur te hebben. Hij is zes weken uit de roulatie.

onje bij de Atletiekunie. Bondscoach Bram Wassenaar heeft na vandaag geen contract meer. En daar is hij het niet mee eens. ‘Mijn leeftijd is volgens de Atletiekunie de reden het contract niet te verlengen’, aldus Wassenaar, die in maart 2009 de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar bereikt. Hij denkt echter dat het einde van de samenwerking een andere reden heeft. ‘Mijn kop moet hangen omdat ik uit de school heb geklapt’, zei Wassenaar gisteren in de Volkskrant. De looptrainer doelt op de affaire rond ex-steeplechaseloper Simon Vroemen. Wassenaar trad onlangs op als klokkenluider toen hij vertelde dat bij de Atletiekunie wel degelijk bekend was dat Vroemen de dopingregels had overtreden. Volgens Wassenaar was er al een nieuw akkoord met de bond, maar zou die na zijn uitspraken teniet zijn gedaan. 1

Anthony Lloyd

U

15

had gedronken, u gedroeg zich onaangenaam, u liep weg en kwam toen, om één of andere reden, terug met een lopende kettingzaag.’ Zo vatte de rechter deze week de toestand samen waar de Engelse amateurvoetballer Anthony Lloyd op 23 juli in verkeerde. Lloyd werd door de arbiter van het veld gestuurd omdat hij vuile taal uitsloeg en kwam terug met een kettingzaag uit de bosjes om wraak te nemen op tegenstander Paul Westwood. Terwijl de 20-jarige Lloyd ‘I’m a crank’ schreeuwde, probeerde hij de handen van Westwood eraf te zagen. Westwood verdedigde zich zo goed en zo kwaad als het kan, en kwam er uiteindelijk nog goed van af met een wond aan zijn borst. Lloyd vluchtte na zijn doldwaze actie, maar kon worden gearresteerd. De maniak moet nu een jaar de cel in en moet verplicht afkicken in een kliniek. 1

Ismaïl Aissati heeft de nationale ploeg van Marokko boven het Nederlands elftal verkozen. Redactie sport AMSTERDAM

...

Dat liet een woordvoerder van de Marokkaanse bond FRMF gisteren weten aan het Franse persbureau AFP. De 20-jarige Ajacied beschikt over de Nederlandse en Marokkaanse nationaliteit. Tot nu toe speelde de geboren Utrechter altijd voor de Nederlandse jeugdelftallen. ‘Ismaïl Aissati heeft ervoor gekozen om voortaan in de kleuren van Marokko te spelen. Zijn familie en hij hebben dat onlangs in Amsterdam medegedeeld aan een bestuurder van de Marokkaanse bond’, aldus de FRMF. De Marokkaanse bond hoopt dat Aissati op 11 februari in het oefenduel met Tsjechië zijn debuut kan maken. Op de website van de FRMF staat nog geen officieel bericht. Aissati, herstellende van een knieblessure, werd in 2006 met Jong Oranje Europees kampioen. Een jaar later prolongeerde hij met het jeugdteam die titel, al was zijn bijdrage daaraan nihil door eveneens een knieblessure. 1

ORANGE PICTURES

LEZERSVOORDEEL ANDRÉ RIEU in WENEN Op 16 februari staat violist André Rieu met zijn Johann Strauss Orkest in Wenen en daar kunt u bij zijn! Want speciaal voor u hebben wij een waanzinnig arrangement naar Wenen, inclusief toegangskaart voor het concert van André Rieu, samengesteld! Laat u op de sierlijke klanken meevoeren naar lang vervlogen tijden en bewonder de prachtige kostuums en het indrukwekkende decor. Als dit geen heerlijke avond wordt! Bovendien verblijft u in een comfortabel 3-sterren hotel, waar elke ochtend een heerlijk ontbijt voor u klaar staat. U boekt deze 4-daagse reis al vanaf slechts € 159, maar u als lezer van deze krant krijgt met de speciale actiecode DP70000 ook nog eens een korting van € 20 bij 2 personen!

ve Exclusie ing rt lezersko ! € 20 rs.)

(bij 2 pe

Boek voor uw korting met actiecode DP70000 ANDRÉ RIEU IN WENEN Violist André Rieu is wereldberoemd geworden met zijn meeslepende walsen! Hij heeft de klassieke muziek voor iedereen toegankelijk gemaakt. André Rieu is een entertainer van hoog niveau en waar hij ook komt, iedereen kent hem en zijn muziek. De manier waarop hij klassieke muziek introduceert spreekt iedereen aan en mede daarom zijn zijn concerten binnen no time uitverkocht! Ga genieten van de bekende walsen, het prachtige decor en het Johann Strauss Orkest met muzikanten van internationaal topniveau. Dit wordt zeer zeker een fantastische avond uit! Aarzel dus niet langer en boek dit geweldige 4-daagse arrangement.

Paleis Belvedere - Wenen

INCLUSIEF: verblijf in een 3-sterren hotel, in een 2-persoonskamer met ontbijt en 4e rangs toegangskaart voor het concert van André Rieu in de Stadthalle in Wenen. EXCLUSIEF: toeslag 3e rangs kaart € 15 p.p., toeslag 2e rangs kaart € 33 p.p. of toeslag 1e rang kaart € 50 p.p. (optioneel), vervoer, reis- en annuleringsverzekering, reserveringskosten € 17,50 per boeking (verplicht) en bijdrage Calamiteitenfonds € 2,50 per boeking.

DATA en PRIJZEN Aankomstdatum: zondag 15/2 15 februari 4 dagen Normaal v.a. € 159 nu vanaf € 149 Prijzen zijn per persoon, bij een bezetting van 2 personen. Reserveringskosten € 17,50 per boeking (verplicht). Zie www.kras.nl/LR50399 Alleen met de actiecode DP70000 komt u in aanmerking voor de lezerskorting.

Oud

Nieuw Tijdelijk Haal in 2009 alles uit uw HDTV. Steeds meer zenders hebben het goede voornemen om in haarscherpe HD-kwaliteit uit te gaan zenden. Zo kunt u in het nieuwe jaar nog meer uit uw HDTV halen. Het enige dat u nodig heeft voor de overstap van oud naar nieuw is een HD-ontvanger met Ziggo Startpakket. En daarop krijgt u nu tijdelijk een feestelijke korting bij de onderstaande winkels. Daarnaast krijgt u er van Ziggo ook nog eens gratis 6 maanden lang 3 extra HD-zenders plus een halfjaarabonnement TVfilm Magazine bij. En natuurlijk de beste wensen van Ziggo voor 2009.

€ 50

retour op het aankoopbedrag*

Gratis Gratis

6 maanden lang TVfilm Magazine

6 maanden lang 3 extra HD-zenders

*Bij aanschaf van een digitale HD-ontvanger met Ziggo Startpakket. Vraag in de winkel naar de voorwaarden.