Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422
Newsletter VERENIGING BEDRIJFSLEVEN CURAÇAO
NEWSLETTER JUNI 2013
1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Suppletoire begroting 2013 Verlaging loon,- inkomsten en winstbelasting in 2015 Aanwijzing Minister van Financiën uitstel OB verplichtingen betreffende prijsaanduiding en kassabonnenvereisten Herziening kredietbeoordeling Standard & Poor’s 3.RAPPORTEN Speech Hr. Willy Maal in het kader van de VBC LB Smithlezingen cyclus 4.(Nieuwe)Wetgeving 5.ECONOMISCHE INDICATOREN 1.EDITORIAL Het is goed om te vernemen dat de nieuw aangetreden Regering bekend gemaakt heeft prioriteit te zullen geven aan het bevorderen van duurzame economische groei. Zowel de Minister President als de Minister van Financiën en Economische Ontwikkeling hebben zich publiekelijk hierover uitgelaten. De MinFin heeft het zelf over verlaging van de belastingen in 2015 waardoor de economie verder kan groeien. Een lovenswaardig streven. Tussen uitspreken van intenties en de dagelijkse (economische) realiteit bestaat er echter een wereld van verschil. De huidige realiteit is dat alle indicaties duiden op economische krimp. De invoering van een groot aantal lastenverzwarende maatregelen in combinatie met de regeer instabiliteit (vier kabinetten in nog geen drie jaar tijd) hebben het vertrouwen enigszins aangetast waardoor investeerders een pas op de plaats hebben gedaan. Gezien de enorme potentie welke de Curaçaose economie bezit en treffend in beeld gebracht is door de voormalige Minister van Economische ontwikkeling, kan op relatief eenvoudige wijze dit vertrouwen snel worden hersteld. Hiertoe zal uiteraard wel aan een aantal voorwaarden voldaan moeten worden. Onder meer tonen van daadkracht, visie en consistentie van de bestuurders en het instellen van een onafhankelijke tripartiete “regulatory board”.
1
Een voorbeeld van een project met grote potentie is het Oostpuntproject. Studies welke in opdracht van de overheid zijn uitgevoerd tonen aan dat implementatie van dit project de komende twintig jaar kan resulteren in investeringen ten bedrage van totaal ongeveer ANG 7 miljard, een jaarlijkse economische groei van bijna 10% kan en toename van de werkgelegenheid met meer dan 8000 banen. Dit project komt echter (nog) niet van de grond omdat niet aan de hiervoor genoemde voorwaarden worden voldaan. Zo ontbreekt de daadkracht om het in de jaren 90 ingevoerd Eilandelijk Ontwikkelingsplan (EOP) aan te passen terwijl afgesproken was om deze om de vijf jaar te evalueren. Niet alleen het Oostpunt project is hiervan de dupe, doch ook projecten zoals San Juan, San Nicolaas/Sta Martha en Lagoon kunnen als gevolg van de niet aangepaste EOP (nog) niet worden ontwikkeld. Het is bekend dat de overheid met budgettaire problemen kampt waardoor het moeilijk is om middelen vrij te maken om grote publieke investeringen te plegen. Zelfs als het lukt, zullen prioriteiten gesteld moeten worden. Dit gegeven hoeft geen belemmering te zijn voor verdere economische groei mits aan de andere investering bevorderende vereisten wordt voldaan. Concreet wordt hiermee onder andere bedoeld aanpak en reduceren van de bureaucratie, het in toom houden van de collectieve lastendruk (concurrerende belastingen tarieven en premies sociale verzekeringen), concurrerende utiliteit en telecom tarieven, adequaat opgeleid personeel alsook flexibele markten in het bijzonder de arbeidsmarkt ( ontslagwet, 80/20 regeling, LTU/LAV, carenzdagen) en aanpassing van het EOP. Al deze door te voeren investering bevorderende maatregelen kosten in beginsel geen extra geld. Het is eerder een kwestie van nauwe samenwerking tussen de Staten en de Regering om op snelle en consistente wijze de nodige aanpassingen door te voeren. De Regering heeft thans de mogelijkheid om haar beloften, de economie te doen groeien, snel ten uitvoer te brengen. Er is genoeg potentie en er zijn voldoende economische groeiprojecten geïdentificeerd. Nu nog de daad bij het woord voegen.
2.ECONOMIE
Suppletoire begroting 2013
De eerste suppletoire begroting 2013 is conform afspraak door de Regering ingediend bij de Staten. De redenen waarom dit instrument wordt gebruik houdt verband met het feit dat bij de wisseling van de Regering er onvoldoende tijd was om het beleid in de reguliere begroting te verwerken. Voorts moeten de belastingopbrengsten worden bijgesteld vanwege doorgevoerde wijzigingen bij de omzetbelasting alsook latere implementatie van deze aanpassingen. Zowel de Raad van Advies als het College Financieel Toezicht hebben een aantal kanttekeningen geplaatst bij de suppletoire begroting. In het kort laten deze zich als volgt samenvatten: Raad van Advies:
2
-
Het beleid dient op onderdelen zowel tekstueel als cijfermatig nader worden uitgewerkt en onderbouwd. Volgens de Regering is het niet per definitie zo dat beleidswijzingen een cijfermatige aanpassing tot gevolg moeten hebben. - Specificeren waaraan het extra bedrag van ANG 1,77 miljoen jeugdzorg besteedt zal worden. De Regering zal dit advies opvolgen. - Nadere precisering waar de bijdrage van ANG 1 miljoen aan de Curaçao International Financial Center (CIFC) besteed gaat worden evenals inbouwen van evaluatiemomenten. De Regering neemt dit advies over. - Bijstellen van de gehanteerde 2,1% inflatie. De Regering ziet geen aanleiding om aanpassingen door te voeren. - Onderbouwen derving en financiering aanpassing OB voorstellen o.a. niet langer van toepassing verklaren van het hoger OB tarief voor bepaalde goederen. De Regering geeft aan dat ter compensatie van de derving de tarieven zegelbelasting en leges en retributies van o.a. tewerkstelling en verblijfsvergunningen zullen worden verhoogd. Tevens zal uitstroom van personeel gehandhaafd worden wat zal leiden tot lagere personeelskosten. College Financieel Toezicht: - Informatie over de bouw van het nieuw ziekenhuis na motie van de Staten en aanpassing locatie en mogelijke gevolgen hiervan ontbreekt. De Regering heeft een “second opinion” aangevraagd. Hierna zal de zaak worden afgehandeld. - Reparatiewetgeving Basisverzekering ziektekosten ontbreekt. De regering heeft besloten om het zorg pakket uit te breiden met tandheelkundige zorg, brillen en prothesen voor on-en minvermogenden en 60 plussers tot een inkomen van 3500 per maand. De meerkosten zullen gecompenseerd worden door handhaven receptregelvergoeding op ANG 7 (verwacht effect ang 2 mln. per jaar ), besparing kosten medische specialistische zorg (verwacht effect ang 2 mln. per jaar), verlaging beheerskosten SVB ( verwacht effect ang 2,1 mln. per jaar). Voorts zullen de Statenleden en Ministers ondergebracht worden in de basisverzekering. - Effecten verhoogde tarieven van Aqualectra zijn niet in de begroting opgenomen. De Regering geeft aan dat de verwachte toename van de operationele kosten binnen de begroting gecompenseerd gaan worden. Optimalisatie van het apparaat en centrale huisvesting zullen toenamen van kosten moeten opvangen. - Zich niet houden aan de vacature stop (in dienstneming strandverzorgers en kabinetsmedewerkers) waarvan alleen afgeweken kan worden voor kritische functies. De Regering is van mening dat het goedkoper is om medewerkers in dienst te nemen dan uitbesteden van het werk. Voor kabinetsmedewerkers wordt een afwijkende procedure gevolgd waarbij het vertrouwenselement een zwaarwegend criterium is. - Nadere toelichting en onderbouwing besparingsverliezen bij de omzetbelasting ontbreken. De Regering verwijst naar de maatregelen die ook aan de Raad van Advies bekend zijn gemaakt. Het betreft verhoging tarieven zegelbelasting, leges en retributies en verlaging personeelskosten. Redactioneel commentaar: Met het op de lange baan schuiven van de bouw van het nieuw ziekenhuis en de aankondiging dat de costs of doing business ( verhogen tarieven zegelbelasting en leges 3
en retributies) nog verder zullen worden verhoogd lijkt het erop dat de Regering in tegenstelling tot wat publiekelijk wordt gepropageerd, geen prioriteit geeft aan het stimuleren van duurzame economische groei. Het enige positieve punt op dit gebied dat in de suppletoire begroting is opgenomen, is het reserveren van ANG 1 miljoen om via een “public-private” samenwerkingsverband de aantrekkelijkheid en activiteiten in de internationale financiële dienstverlenende sector op te voeren. Een goed initiatief. Hopelijk wordt deze vorm van samenwerking en financiering uitgebreid naar andere (deviezen genererende) activiteiten van onze economie. Duurzame economische groei is namelijk het middel om onder meer de financiële problemen structureel op te lossen. Het is dan ook teleurstellend dat hieraan geen topprioriteit wordt gegeven. Een punt dat grote zorgen baart zijn de ontwikkelingen ten aanzien van de basis ziekteverzekeringen. Uitbreiding van het voorzieningenpakket, gerechtelijke uitspraken dat medische specialisten recht hebben op een hoger tarief, (nog) geen aanpassing kring der verzekerden en herstructurering van het stelsel (meerdere onderling met elkaar concurrerende uitvoerders en meer nadruk op nominale premies), handhaven van art 21 landsverordening SVB waarbij de overheid zich garant stelt voor alle tekorten, vormen allemaal signalen dat de ZV premie verder omhoog zal moeten met alle gevolgen van dien voor nieuwe economische activiteiten. Het laatste waarop investeerders echter zitten te wachten is verdere toename van de collectieve lasten druk ( belastingen en premies sociale verzekeringen), in het bijzonder indien ook sprake is van lage arbeidsproductiviteit. Ten aanzien van het onderdeel personeelslasten bij de overheid wordt telkens door de Regering verwezen dat deze verlaagd gaan worden. In een recent artikel in de media heeft de Minister van Financiën het zelf over afvloeien van 800 personen in de komende 4 jaar. Uit de meerjarenbegroting blijkt echter dat de post personeelskosten tot en met het jaar 2016 jaarlijks toeneemt ( van 505 mln. in 2012 naar 562 mln. in 2016). Hoe rijmt dit? Andere ontwikkelingen die tot het nodige scepticisme op dit punt leiden zijn het in dienst blijven nemen van personeel ondanks het bestaan van een personeelsstop en de sterke weerstand van de bonden die zich telkens beroepen op een sociaal akkoord die geruime tijd geleden is overeengekomen terwijl de ( economische) omstandigheden ondertussen sterk zijn veranderd. Ook bestaat er niet een wet die “politieke benoemingen” verbiedt waardoor de “achterdeur” voor in dienstnemen en benoemen van personen in de publieke sector wagenwijd open blijft en afname van het personeelsbestand in deze sector illusoir maakt. Een ontwikkeling die zich de afgelopen jaren “accross the board” heeft gemanifesteerd. De VBC pleit voor het sterk stimuleren van economische groei via toename van investeringen. Met betrekking tot de onderdelen Ziektekosten en verlaging personeelslasten zou het goed zijn om te overwegen om het ZV stelsel snel te herstructureren en het voorzieningenpakket tegen het licht te houden. Wat betreft het onderdeel personeelsgebeuren in de publieke sector zou depolitiseren een effectief instrument kunnen zijn.
4
Een sterke en duurzame economische groei is gewenst omdat deze de basis vormen voor structurele oplossing voor niet alleen de financiële doch ook de sociale problemen.
Verlaging loon-, inkomsten- en winstbelasting in 2015
De Minister van Financiën heeft op 18 juni onderstaand persbericht wereldkundig gemaakt. “Het ministerie van Financiën werkt nauw samen met de private sector van Curaçao voor de hervormingen van de fiscale wetgeving om de economie op orde te krijgen. In speciale werkgroepen worden naar oplossingen gezocht om de hervormde fiscale wetgeving gereed te maken zodat het in 2015 en 2016 geïmplementeerd kan worden. Het doel van de fiscale hervormingen is om het belastingsysteem eenvoudiger en transparent te maken, zodat de commercie en de gehele bevolking er profijt van kan hebben. Ook de controle door de overheid kan dan beter uitgevoerd worden en dat moet allemaal resulteren dat de bevolking in 2015 de vruchten er van kan plukken. Minister van Financiën, José Jardim doet zijn uiterste best om in 2015 de belastingen te verlagen en iedereen kan profiteren van de fiscal hervormingen. Vanaf het begin heeft minister Jardim aangegeven dat de economie van de ondergang gered moet worden maar dat de bevolking daar ook iets voor terug moet krijgen in de vorm van belastingverlaging. In 2015 is er ruimte op de begroting om een verlaging van 50 miljoen gulden door te voeren. Dit voordeel zal de gemeenschap ten goede komen. De belastingverlaging zal dan te merken zijn in verlaging van de loonbelasting, de inkomstenbelasting en de winstbelasting. Er zal dan een verlaging ingevoerd worden op de directe belasting zonder dat de indirect belastingen verhoogd worden. Dit system is uniek en is nog nooit eerder voorgekomen. Door de fiscale hervormingen zullen investeerders ook geïnteresseerd raken omdat het nieuwe fiscale systeem veel simpeler en transparent is. De belastingverlaging zal Curaçao veel interessanter maken voor buitenlandse investeerders. Buitenlandse investeerders zijn heel belangrijk voor het eiland omdat ze het economische potencieel vergroten, zodat we kunnen groeien en andere financiële problemen zoals de betalingsbalans kunnen aanpakken. Buitenlandse investeringen genereren deviezen en daar heeft het eiland profijt van. Minister Jardim wil Curaçao ook weer terug hebben op de international map en aantrekkelijk maken in de financiele dienstverlening. Er worden allerlei overeenkomsten gereed gemaakt om Curaçao interessant te maken voor het toerime, als logistiek centrum, in de olie industrie, de agrarische sector en voor de visserij. Volgens minister Jardim is er veel ruimte om in die sectoren verder te groeien. Minister Jardim staat voor een solide en verantwoord financieel economisch beleid dat ruimte biedt voor een verantwoordelijke ontwikkeling zodat de economie gestimuleerd wordt en verder kan groeien. Het beleid staat voor een stevige fundering door alle maatregelen en hervormingen die geïntroduceerd worden. Hierdoor kan de economie van Curaçao verder uitgroeien. De minister van Financiën legt uit dat dit van groot belang is om het onderwijs en de gezondheidszorg te financiëren en te kunnen garanderen dat het welzijn van de bevolking voorop staat.”
5
Redactioneel commentaar: De aankondiging van de MinFin dat in 2015 de belastingen ( LB/IB en WB) verlaagd zullen worden is reeds bij de behandeling van de begroting 2013 door hem kenbaar gemaakt en wordt thans door de MinFin herhaald. De VBC juicht het streven van de MinFin om de gemeenschap een “alivio” te geven ten zeerste toe omdat dit een effectieve manier is om het vertrouwen in de economie te herstellen en te verbeteren. De economie die zich momenteel in een krimpfase bevindt kan een dergelijke stimulans goed gebruiken. De vraag is echter hoe realistisch het voornemen van de MinFin is. Waar moet de ruimte voor verlichting vandaan komen? Er is geen economische groei, de sociale verzekeringsfondsen vertonen nog altijd tekorten ondanks verhoging van de premies, aangekondigde bezuinigingen bij de overheid ( in het bijzonder personeelskosten) stuiten op grote weerstand bij de overheidsvakbonden en een groot aantal overheid N.V. „s en stichtingen kampen met tekorten. Wellicht kan de MinFin concreet aangeven hoe deze dreigende toenemende lasten voor de overheidsbegroting opgevangen en omgebogen gaan worden opdat middelen vrijkomen om de door hem aangekondigde zeer gewenste lastenverlichting door te kunnen voeren. Ook een uitleg waarom de aangekondigde “alivio” in 2015 niet eerder verstrekt kan worden is wenselijk. Een goede onderbouwing zal de geloofwaardigheid van het voornemen van de MinFin om de belastingen te verlagen vergroten. In de optiek van de VBC is het streven van de MinFin om de directe belastingen te verlagen zonder verhoging van de indirecte belastingen positief en constructief omdat het zal leiden tot verbetering van het investeringsklimaat.
Aanwijzing Minister van Financiën uitstel OB verplichtingen betreffende prijsaanduiding en kassabonvereisten
De Minister van Financiën (MinFin) heeft op 28 mei 2013 een aanschrijving doen uitgaan waarbij hij uitstel OB verplichtingen betreffende prijsaanduidingen en kassabonvereisten verleent. In het kort omvat de aanwijzing het volgende: Prijsaanduiding: Ondernemers zijn met ingang van 1 mei 2013 verplicht om goederen en diensten tegen de zogenaamde consumentenprijs aan te bieden. Dit is de prijs inclusief OB. Vanwege de complexiteit van automatiseringssystemen en het korte tijdsbestek waarbinnen de aanpassingen doorgevoerd moeten worden is het technisch vrijwel onmogelijk om aan de in de wet opgenomen eisen te voldoen. - De MinFin komt het bedrijfsleven op dit punt tegemoet en heeft de datum van 1 mei 2013 verplaatst naar 1 oktober 2013. Tot die tijd mogen goederen en diensten aangeboden worden in een prijs exclusief OB. Aan deze goedkeuring wordt wel de voorwaarde verbonden dat expliciet aangegeven wordt dat in de prijsaanduidingen de verschuldigde OB niet is inbegrepen. Ook dient het van toepassing zijnde OB percentage tarief tot uiting worden gebracht. De MinFin heeft tevens goedgekeurd dat ondernemers die voor meer dan 70% aan andere ondernemers goederen en/of diensten leveren tot nader bericht een 6
prijsaanduiding exclusief OB mogen hanteren. Aan deze goedkeuring gelden de zelfde voorwaarden als hiervoor genoemd. Dubbele prijsaanduiding: Ondernemers dienen conform de geldende overgangsbepaling tot 1 januari 2014 een dubbele prijsaanduiding te hanteren d.w.z. een prijsaanduiding met prijzen inclusief en exclusief OB. - De MinFin keurt goed dat de verplichting van dubbele prijsaanduiding niet op 1 mei 2013 maar op 1 oktober 2013 ingevoerd moet zijn. Dubbele prijsaanduiding op goederen en diensten kan ook achterwege blijven indien de prijsontwikkeling op een andere wijze gevolgd kan worden b.v. door middel van een prijsconversielijst. De verplichting om een dubbele prijsaanduiding kan ook achterwege blijven indien ondernemers al voor 1 mei 2013 een prijsaanduiding inclusief OB hanteerden. Kassabonvereisten: Per 1 mei 2013 zijn aanpassingen ten aanzien van kassabon vereisten doorgevoerd. - De MinFin keurt goed dat tot uiterlijk 1 oktober 2013 de praktijk van prijsaanduiding exclusief OB wordt toegepast. Vanaf 1 oktober 2013 dient de prijsaanduiding de consumentenprijs ( inclusief OB) te omvatten. Administratieplichtigen die geen gebruik hoeven te maken van een kasregistratiesystem hoeven niet te voldoen aan de vereisten welke het vierde lid Art 44a van de ALL voorschrijft. In plaats daarvan dient elke kassabon doorlopend genummerd te zijn. Voor ondernemers in de Binnenstad geldt de regeling dat indien voor meer dan 50% goederen aan toeristen worden geleverd de vermelding van OB op de kassabon achterwege kan blijven onder de voorwaarde dat op de kassabon “tax free” wordt vermeld. De ondernemer die deze regeling hanteert dient een schriftelijke verklaring aan de Inspecteur te overleggen, waarin aannemelijk wordt gemaakt dat grotendeels aan toeristen wordt geleverd. De verschuldigde OB wordt door de ondernemer op de gebruikelijke wijze voldaan. Indien een ondernemer niet (meer) aan de gestalde eisen voldoet of zijn fiscale verplichtingen niet nakomt, vervalt deze goedkeuring en dient op de kassabon de verschuldigde OB te worden vermeld. Deze goedkeuring geldt alleen voor levering van goederen. Voor diensten ( horeca) kan geen beroep op deze goedkeuring worden gedaan.
Herziening kredietbeoordeling Standard & Poor’s
Kredietbeoordelaar Standard & Poor‟s heeft halverwege juni 2013 bericht dat de kredietwaardigheid van Curaçao hetzelfde is gebleven: A- (A minus) . De (krediet)vooruitzichten voor Curaçao zijn echter aangepast van negatief naar stabiel. Standard & Poor‟s baseert haar beoordeling op de ontwikkelingen en maatregelen welke de overheid heeft genomen om de financiële positie te verbeteren. Onder meer de doorgevoerde hervormingen in de gezondheidszorg en op het gebied van ouderdomsvoorzieningen. Door de ziektekostenverzekerings- en 7
ouderdomspensioenpremies te verhogen evenals het optrekken van de pensioengerechtigde leeftijdgrens van 60 naar 65 jaar wordt verwacht dat de tekorten van deze sociale verzekeringsfondsen geleidelijk zullen veranderen in overschotten. De fiscale positie van de overheid zal hierdoor geleidelijk verbeteren en de schuldenlast verminderen. Deze ontwikkeling wordt ondersteund door het verhogen van de omzetbelasting op „luxe” goederen, verhogen van de onroerende zaakbelasting en het streven het overheidsapparaat te verkleinen. Standard & Poor‟s verwacht dat door deze maatregelen de economie in 2013 met 2% zal krimpen maar dat de algemene schuldenlast zich zal stabiliseren op het niveau van ongeveer 30% van het bruto binnenlands product.
8
3.RAPPORTEN
SPEECH WILLY MAAL VBC Lunch Meeting
21 JUN 2013
“ The road to economic recovery , the Oostpunt scenario”
9
Dignitaries, ladies and gentlemen, good afternoon thank you for coming. I‟ld like to thank the board of the VBC for the opportunity to do a short introduction about the issues currently regarding Oostpunt. First, allow me to point out that it‟s my first time in front of such a big audience without a judge or lawyers, or mob with guns, so bear with me…. Oostpunt: actually is comprised of 5 plantations owned by the Maal family since the 1870‟s. They were used primarily for agriculture, cattle, quarrying and mining and sand dredging. In 1987, we were approached by the Government to allow a master-planned destination resort. Those plans soon started taking more definite form. Suddenly however, without any advance evaluation, in 1993 the Island Wide Zoning plan EOP was announced, imposing severe restrictions on Oostpunt. In the wink of an eye all 4,400 hectares of Oostpunt were declared „conservation‟ or „open land‟, prohibiting any development whatsoever. Since the Government firmly stood by the EOP zoning against all reason, we had no choice but to go to court. Part of that development is the Atlantis Resort, which now resides in the Bahamas instead of Curacao. I will spare you the details, intrigues , legal and political battles of more than 20 years. Suffice to say all verdicts were in our favour. The court considered in 1999 that the EOP has to be changed allowing development of 50% of the area, to prevent further damages. Nonetheless, from 1999 it took till 2010 for the government to concede and approve the settlement that includes the partial rezoning of Oostpunt to make 50% developable, while preserving 50% based on actual studies to be done by objective, professional international environmental researchers and planners. Also 75 prime hectares would be transferred to the government for public housing developments. This settlement was consequently ratified in AUG 2010 by a vast majority of the Island Council of Curacao in public hearings, and after 10-10-10, also by the Council of Ministers. It has since been the Basis for the re-zoning procedure of Oostpunt. It still is! Ladies and Gentleman, “Conservation and preservation” cannot be achieved merely by “ZONING “ an area as such! You cannot preserve a Rolls Royce, by putting it in a shed on the coast and not touch it, maintain it, or protect it! Nature, left to it‟s own recourse, will also ruin itself. Even worse, MAN, as part of that “nature” will destroy it even faster. 10
Oostpunt, and the lop-sided EOP, are clear evidence of this. The natural richness and potential of Oostpunt since 1993 is under huge stress due to natural deterioration, and rampant illegal practices such as spear fishing, plundering of baby conch, lobsters and the capture of sea turtles and rays, poaching of goats/sheep and donkeys, while a variety of other criminal activities savagely take place in the area, like car theft and stripping, the smuggling of drugs and people, trash dumping, etc. This destruction can only be stopped by durable and well-balanced responsible development of Oostpunt. This requires the re-zoning Oostpunt according to logical, objective, professional on – site evaluations taking into consideration all the specific aspects that do merit such. We sincerely hope that when the EOP is finally changed accordingly, there will still be developers with sufficient financial capacity interested in Curacao and willing take on certain other local factors. After all, the Maal family are not developers. We are owners who want logical, objective sustainable guidelines that the future developers will have to adhere to. The fact is that the Maal family for centuries maintained and preserved this area, and never allowed piecemeal or bit-parcelization or undesireable projects. For instance when in the 60‟s & 70‟s we were approached with Govt support for projects such as trash incinerators, giant sludge pits and garbage quarries or oil terminal at Hambrak, to name but a few. None of these are desireable or beneficial to either the property or its potential for development, and CERTAINLY not for the surrounding areas and the inhabitants. The Maal family‟s continued efforts and sacrifices resulted in the availability of a huge tract of land, uninhabited, with tremendous potential. A unique opportunity to impose an objective, logical EOP zoning regime, incorporating ALL the criteria the EOP originally included to FACILITATE responsible development, NOT block all development under the guise of “conservation” only. Only then can Oostpunt lead “the road to economic recovery of Curacao”, which is ultimately what we are all here for. It is evident that development of parts if Oostpunt will have many positive effects for the economy and people. These will be elaborated on by the following speakers as it‟s their area of expertise: Ladies and gentlemen, The fate of the economic recovery of Curacao, is now in the hands of the Government and the Parliament of Curacao.
11
I wish them wisdom and courage to continue to take the last hurdles to enable the sustainable development of Oostpunt initiated with the agreement of 2010. I leave you now to Henk de Zeeuw of KPMG, involved on behalf and request of the Government, and Lyongo Juliana on behalf of UNA, to elaborate on how Oostpunt can responsibly be developed to a win-win situation for all, finally allowing it to be part of the economic recovery of Curacao. Thank you. The Economic Impact Study project Oostpunt Data presented by Mr. Henk de Zeeuw KPMG was selected by the Government of Curaçao to carry out the Economic Impact Study (EIS) (approved by the Council of Ministers in June 2011). The Economic Impact study shows that responsible development of Oostpunt will bring significant economic benefits to Curaçao: ■ Temporary effect during construction phase (20 years): increase of GDP of ANG 395 million and 5,400 fte‟s; ■ ANG 625 million permanent GDP growth; ■ 8,400 permanent FTE‟s created after development is completed. □ Total direct investments (20 years): approx. ANG 7 billion. ■ Impact on government finances: ■ ANG 185 million permanent increase of annual tax income; ■ Temporary increase of tax income of ANG 74 million during development phase (20 years); ■ ANG 90 million of permanent additional government expenses; ■ Investment in infrastructure to make Oostpunt accessible estimated at ANG 26 million ; ■ No infrastructure investments on Oostpunt development (according to the settlement agreement, the development is assumed to be self sufficient in terms of infrastructure); ■ Annual permanent savings of ANG 18 million on unemployment benefits due to created employment; ■ Annual temporary savings of ANG 10 million on unemployment benefits during development phase.
4.(Nieuwe)Wetgeving Beknopt overzicht recente (initiatief) wetsvoorstellen/aanpassingen op sociaaleconomisch gebied welke door de Regering dan wel als initiatief ontwerp van de Staten aan de wetgevende macht ter behandeling zijn aangeboden en waar de SER advies over dient uit te brengen (periode mei 2013 t/m juni 2013). In de betreffende verslagperiode heeft de regering geen nieuwe stukken wetgeving aan de SER aangeboden ter advisering. 5.ECONOMIC INDICATORS Foreign Exchange Position (x mln) : May 2013 : NAƒ 2,238 May 2012 : NAƒ2,500 12
Consumer Price Index (Oct 2006 = 100)
April 2013 April 2012 Change
Average inflation past 12 months
Population and Employment Curaçao Total population Employed population Unemployed population Labor Force Unemployment rate
GDP Curaçao (x mln) Private consumption ( x mln) Private investments (x mln) Export of goods & services (x mln) Imports of goods & services (x mln)
:
2011 150,563 62,042 6,721 68,763 9.8%
2009 5072 3826 1510 3211 4526
:123,7 :119.9 : 2,9% : 2,8%
2009 146,426 59,453 6,325 65,778 9.6%
2008 5080 3713 1641 3382 4564
2007 4666 3327 1410 2875 3789
2006 4390 2918 1282 2789 3423
Stay over tourism no of visitors
: Jan-April 2013 year to date :149.010 Jan-April 2012 year to date: 140.203 Change : 6%
Cruise tourism no. of passengers
: Jan-April 2013 year to date : 293.956 Jan- April 2012 year to date :267.109 Change: 3%
Stay over nights
Occupancy rate Hotels May Average YTD Jan-May
Jan-April 2013 year to date: 1,277,044 Jan-April 2012 year to date: 1,279,510 Change: - 0%
2013 59,70 % 71,08 %
13
2012 71,72% 75,20%
Shipping Freight Tanker Cruise Others
: Jan - May 2013 405 472 155 142
Jan-Dec 2012 Cargo movements, metric tons Unloaded Loaded
Total companies Commercial Register Local International Total
Jan - May 2012 451 475 141 124
Jan-Dec 2011
698.596 252,438
647,254 226,173
March 2013
March 2012
23,076 15,015 38,091
22,834 15,629 38,463
Source: Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten, Central Bureau of Statistics, Curaçao Tourism Development Foundation, Curaçao Port Authority, MEO, CHATA, Chamber of Commerce Curaçao
14
