Memo aan onderwerp
De WMO raad Reactie op vragen met betrekking tot compensatiebeleid WTCG/CER
van directie afdeling datum
Het college van burgemeester en wethouders MO Maatschappelijk beleid / D. Rexwinkel 11 december 2014
De signalen van de WMO Raad worden in hoge mate gewaardeerd en kunnen dankzij de discussie een bijdrage leiden aan de vorming van beter en intergraler beleid. Wij danken u dan ook hartelijk voor uw betrokkenheid en inzet. Met dit memo informeren wij de WMO raad over het door ons gekozen beleid en onze beeweegredenen om de door uw Raad ingebrachte adviezen niet te volgen. Wij hopen dat de WMO Raad met deze informatie hun achterban goed kan informeren over achtergronden en beweegredenen van de door de gemeente Gouda gekozen beleidslijn voor de compensatie van de gevolgen van de afschaffing van de Wtcg en CER. Op 9 december heeft u bij mail vragen gesteld over ons beleid ter compensatie van de gevolgen van de afschaffing van de Wtcg en CER met ingang van 1 januari 2015. Deze vragen heeft u eveneens kenbaar gemaakt per mail van 18 november en bij uw advies op het voorgenomen beleid d.d.27 oktober 2014. Hierop hebben wij u reeds bij schrijven van 7 november 2014 antwoord gegeven, welke inhoud in deze memo kort wordt herhaald en daar waar nodig nader toegelicht. Kort weergegeven stelt de WMO raad dat de gemeente Gouda een regeling zou moeten treffen conform de afgeschafte Wtcg en CER. Deze stelling is onjuist aangezien het Rijk aan gemeenten juist maximale beleidsvrijheid heeft gegeven. Tevens stelt u dat het beleid van de gemeente Gouda om de gevolgen van de afschaffing van twee wetten door het rijk op geheel andere wijze vorm te geven, te weten door uitbreiding van de collectieve ziektekostenverzekering voor minima, ontoereikend zou zijn. Uw zienswijze dat dit beleid niet toereikend is baseert u, kort weergegeven- op de volgende overwegingen: 1. De gemeente Gouda heeft conform de handreiking voor gemeenten gekozen voor een oplossing voor de afgeschafte regelingeving maar heeft daarbij in uw visie nagelaten om een aanvullende regeling via de WMO te treffen voor die gevallen waarbij mensen geen gebruik willen maken van de collectieve zorgverzekering. 2. De raad is van mening dat alle mensen met een laag inkomen tot 120% in aanmerking zouden moeten komen voor de tegemoetkoming en niet alleen de mensen die via de collectieve verzekering van VGZ deelnemen. 3. De gemeente wil mensen met de laagste inkomens en een hoge zorgbehoefte/-kosten compenseren door hen in staat te stellen tegen gereduceerd tarief aanvullende verzekeringen af te sluiten op de collectieve zorgverzekering minima. Echter, deze zorgverzekering is niet de goedkoopste verzekering in Nederland wat in uw zienswijze leidt tot discriminatie omdat de gemeente Gouda mensen die ‘recht’ hebben op een tegemoetkoming in de ziektekosten verplicht zouden zijn een dure verzekering te kiezen;.
4. In dat kader stelt de WMO raad dat het maar de vraag is of de burger met een laag inkomen zich wel aanvullend wil verzekeren omdat deze voldoende heeft aan de basisverzekering en de meerkosten van het aanvullende pakket zal willen uitsparen.. In uw schrijven gaat u wat uitvoeriger in op een aantal zaken maar omwille van de discussie, reageren wij hierbij op uw adviezen. Ad 1. De raad adviseert het college om naast het aanbod van een collectieve gemeentelijke zorgverzekering ook nog een WMO-regeling te treffen voor het compenseren van de gevolgen van de afschaffing van de Wtcg en CER. Dit advies zullen wij niet overnemen om redenen zoals per brief van 7 november 2014 van het college aan uw raad reeds medegedeeld. Samengevat ging het om het volgende: Het Rijk heeft aan de gemeenten minder dan 30% van de oorspronkelijke budgetten Wtcg en CER toegekend voor het voeren van alternatief beleid gericht op de ondersteuning van mensen met hoge zorgkosten. Dit maakt duidelijke keuzes noodzakelijk. De zeer beperkte middelen hebben geleid tot de keuze om nieuw beleid inkomensafhankelijk te maken en alleen de financieel kwetsbare mensen te ondersteunen. Via de WMO is het niet mogelijk om inkomensgrenzen te hanteren, reden waarom is gekozen voor vormgeving via de bijzondere bijstand. Per 2015 laat de Participatiewet geen categoriale regelingen meer toe met uitzondering van de collectieve ziektekostenverzekering en kan derhalve algemene regeling voor compensatie zorgkosten van chronisch zieken en/of gehandicapten worden uitgevoerd. Een algemene regeling Bijzondere Bijstand voor de ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten is met de invoering van de Participatiewet niet meer mogelijk. Voorzover zorgkosten gecompenseerd zouden kunnen worden, kan dit op individuele grondslag en voorzover er geen dekking voor is vanuit de zorgverzekering. Onder meer om die reden heeft de gemeente een zorgverzekering met aanvullend pakket die de meeste medische en zorgkosten vergoed en daarmee een voorliggende voorziening vormt in plaats van individuele bijzondere bijstand. In plaats van individuele toetsing of de zorgkosten niet anders gedekt kunnen worden en noodzakelijke kosten zijn die iemand niet kan dragen, is gekozen voor de vergoeding via de zorgverzekering met ruime aanvullende pakketten. Ad 2. Alle mensen met een laag inkomen zouden recht moeten hebben op een tegemoetkoming in de premie ongeacht zorgverzekering. Het college heeft echter met de uitwerking via de collectieve zorgverzekering minima,expliciet gekozen voor lage uitvoeringslasten waardoor zoveel mogelijk van de schaarse budgetten ten goede kunnen komen aan de burger. Dat is ook de reden voor de keuze voor een relatief eenvoudige regeling. Het openstellen van een compensatie voor iedere willekeurige verzekering en verzekeraar betekent nadere toetsing of het om vergelijkbare dekking van de pakketten zou gaan (compenseren we dezelfde kosten?) en om het organiseren van betalingen naar meerdere rechthebbenden. Met de keuze voor één verzekeraar verloopt de compensatie via de premieheffing en rekent de gemeente af met de verzekeraar. Hierdoor is er minder van het budget nodig voor uitvoeringskosten van de gemeente. Deze keuze pleit tegen het compenseren van alle burgers met een laag inkomen in de premie van hun zorgverzekering, het college is niet voornemens voor 2015 het beleid op dit punt te wijzigen. Ad 3. De WMO raad stelt dat mensen die ‘recht hebben’ op tegemoetkoming nu verplicht worden een dure verzekering af te sluiten. Het college is van mening dat er geen plicht is om de geboden verzekering af te sluiten en bovendien is er geen sprake van dat het een onevenredig dure verzekering zou zijn. Kortom de stellingname van de WMOraad is, naar mening van het college, onjuist om de volgende redenen: 1. Op de eerste plaats is er geen ‘recht op tegemoetkoming’ sinds het Rijk heeft besloten per 1 januari 2014 de CER en WTCG af te schaffen. Hoewel er sinds die datum geen recht meer bestaat op 2
tegemoetkomingen zoals geboden in die wetten, heeft het college van de gemeente Gouda besloten om, binnen de beperkte middelen, een alternatieve vorm van ondersteuning te bieden en wel uitsluitend voor mensen met een laag inkomen en gericht op het verminderen van kosten voor zorg. Het college biedt hiervoor een financiële tegemoetkoming in de kosten van de aanvullende zorgverzekeringen zodat ook mensen met een laag inkomen in staat zijn om zich goed te verzekeren tegen de meest voorkomende kosten van zorg. Met die keuze is er in Gouda alleen recht op financiële tegemoetkoming voor de kosten van een zorgverzekering met brede dekking voor de doelgroep met een inkomen tot en met 120% van het sociaal minimum. 2. Op de tweede plaats is de stelling dat mensen verplicht worden een dure verzekering af te sluiten onjuist. Mensen hebben de keuze om die zorgverzekering te kiezen die bij hun past en bij hun zorgbehoefte. Bovendien heeft deze gemeentelijke collectieve zorgverzekering een acceptatieplicht voor toegang tot de aanvullende verzekeringen. Mensen kunnen (mits er geen betalingsachterstanden zijn) altijd overstappen naar die zorgverzekering van VGZ en de aanvullende pakketen zonder voorafgaande medische screening. Hiermee is dan ook geen sprake van een discriminerende maatregel omdat deze voor een ieder met een vergelijkbaar inkomen open staat. 3. De WMO raad stelt dat de gemeente Gouda een (te) dure verzekering aanbiedt en komt met een aantal voorbeelden. Zorgverzekeringen kunnen qua inhoud echter enorm verschillen. Een budget basisverzekering, waarbij je alleen kunt communiceren via e-mail en een wettelijk eigen risico hebt van €875 euro is er al vanaf € 66 euro per maand. Dit is een stuk goedkoper, maar voor minima (die gemiddeld een hoge zorgconsumptie hebben) geen adequate verzekering. Brillen, tandartskosten, fysiotherapie, alternatieve geneeswijzen zijn kosten waarvoor geen vergoeding wordt gegeven. Bovendien zijn niet veel minima in staat om het eigen risico ineens te betalen, wat veelal direct leidt tot schuldenproblematiek. De premie voor minimazorgverzekeringen is niet de laagste in de markt, omdat het pakket veel vergoedt. Dankzij de bijdrage van de gemeente wordt een adequaat pakket door de gemeente toegankelijker gemaakt. In de meest uitgebreide variant van de gemeente Gouda is de dekking toegespitst op mensen met een hoge zorgvraag. Zo krijgen klanten geen eigen risico opgelegd. Een rekensom op premie (niet geheel zuiver gelet op de complexiteit van vergelijking in dekking) laat het volgende zien: VGZ niet gemeentelijke minimapolis
VGZ minimapolis bijdrage Gouda
FBTO
DSW
Basis verzekering ruime keuze: €107,95 Aanvullende verzekering Beter (middenpakket) € 17,49 Tandverzekering middenpakket € 17,79
Basisverzekering Ruime Keuze
Basisverzekering Module extra zorg Module tand € 500,Geen fysio
Basisverzekering plus aanvullend pakket Geen extra tandzorg, Restitutiepolis Lagere dekking
Totaal € 143,23
Totaal €123,77
Totaal € 125,50
€ 113,75
Totale kosten inclusief gebruik eigen risico ad €375,-
Totale kosten inclusief eigen risico herverzekeren (pakket comfort plus
Inclusief eigen risico gebruik
Inclusief gebruik eigen risico
€ 156,75
€ 145
Aanvullend pakket Compleet = € 123,77 inclusief tand/fysio
€ 178,48 € 143,42 Bron: independer en gezondverzekerd.nl
3
De WMO Raad maakt vergelijkingen met de pakketten van DSW en FBTO en stelt dat deze een goedkopere verzekering biedt. Hoewel de prijs van de afgesloten verzekeringen inderdaad lager ligt dan die van de gemeentezorgpolis, wijst een inhoudelijke vergelijking van de pakketten ook uit dat er dan sprake is van een minder uitgebreide dekking, voornamelijk op het vlak van fysiotherapie, GGZ-zorg en tandzorg. Het is aan de mensen zelf om te bepalen welke zorgbehoefte ze willen verzekeren en hun eigen prijs-kwaliteit afwegingen te maken. Bovenstaande vergelijking wijst uit dat de gemeentelijke collectiviteit weliswaar niet de goedkoopste is maar wel een compleet pakket biedt tegen een goedkoop tarief waarbij de meest voorkomende zorgvragen onder minima in dit pakket zijn meeverzekerd. Het inhoudelijk vergelijken van de pakketen is complex en is hier slechts oppervlakkig gedaan met behulp van vergelijkingssites. Ad 4. Mensen met een laag inkomen en een lage zorgebehoefte hebben geen baat bij de aanvullende pakketten en zullen zich niet willen verzekeren. Hierover het volgende: De WMO-raad stelt dat mensen met een laag inkomen die voldoende hebben aan de basisverzekering hiervan geen gebruik zullen willen maken en het college onderschrijft die stelling. Dit is volledig in lijn met het beleid om mensen die verwachten hoge zorgkosten te hebben, in staat te stellen om zich te verzekeren en zo de hogere kosten grotendeels via de verzekering te laten lopen. Mensen die daaraan geen behoefte hebben maken andere keuzes en hebben derhalve ook geen ondersteuning op grond van hun zorgbehoefte nodig. De opdracht aan de gemeenten was om met gebruikmaking van hun beleidsvrijheid een regeling te treffen ter ondersteuning van mensen die op grond van een chronische ziekte of beperking geconfronteerd worden met hoge zorgkosten. Voor mensen met lage zorgkosten, is aanvullende ondersteuning op dit vlak derhalve niet nodig. Via de collectieve zorgverzekering met aanvullende pakketten bieden wij mensen met een hoge zorgbehoefte de gelegenheid zich te verzekeren tegen de meeste meerkosten tegen een acceptabel tarief, zulks in lijn met hetgeen door het Rijk werd beoogd toen zij de ongerichte ondersteuning via WTCG en CER afschafte. Mensen zonder die zorgbehoefte of mensen die op grond van hun inkomen zelf deze kosten kunnen dragen, kunnen andere afwegingen maken en hoeven geen gebruik te maken van deze polis. Dankzij dit mechanisme kunnen mensen zelf op grond van hun persoonlijke situatie persoonlijk afwegen welke kosten ze zelf kunnen en willen dragen en welke kosten ze willen verzekeren. Tot Slot: Hoewel er meerdere manieren zijn om beleid voor de ondersteuning van mensen met een chronische ziekte en/of handicap en hoge kosten daarvan te ondersteunen, ziet het college momenteel geen aanleiding om alternatieven te ontwikkelen voor de gekozen lijn voor het verruimen van de deelname aan de collectieve zorgverzekering voor mensen met een laag inkomen. Wanneer in de praktijk blijkt dat grote groepen die behoren tot de doelgroep niet profiteren met als reden dat men geen overstap van verzekeraar wenst te maken, kan dat op zich aanleiding zijn om meerdere aanbieders mee te laten doen. Het college besluit niet op voorhand meerdere aanbieders te contracteren aangezien nu de inschatting is dat men vanwege het financiële voordeel best zal willen overstappen. Zodoende komt nu zoveel mogelijk van het budget ook terecht waar het terecht moet komen: de cliënten. We zullen de ontwikkelingen rondom deelname aan de gemeentelijke collectieve zorgverzekering volgen en indien nodig kan in de loop van 2015 worden onderzocht in hoeverre het aanbieden van meerdere zorgverzekeringen noodzakelijk is teneinde meer mensen die tot de doelgroep behoren te bereiken. Signalen van de WMO raad omtrent die behoefte en omtrent de overwegingen van de doelgroep om geen gebruik te maken van het aanbod van de gemeente Gouda, vernemen wij graag en zullen wij bij deze evaluatie betrekken.
4
Van: WMO-Raad Gouda [mailto:
[email protected]] Verzonden: dinsdag 9 december 2014 14:54 Aan: Tetteroo, Rogier CC: Zilver, Ellen van de; Boer, Peter den; Boschma, Eppy; Defesche, Charlotte; Dijk, Hans van; Eersel - Bezemer, Astrid van; Haak, Harry van den; Hardjono, Teun; Karkache, Rachid; Kerkmans, Corina; Klijmij - van der Laan, Michel; Koning, Jan de; Krins, Theo;
[email protected]; Lange, Ed de; Leeuw, Rommy de; Massrour, Siham; Popering - Kalkman, Anna van; Quik, Christiaan; Roelofs, Lenny; Ronde, Elma de; Rossum, Huibert van; Rozendaal, Jacques; Saddiki, Zouhair; Schmidt, Wim; Schonewille, Wout; Sikkes, Michiel; Suijker, Marion; Tatou, Khalid; Tweel, Marjolijn van den; Verkuijl, Ronald; Versteeg, Arjan; Vugt, Thierry van; Wal - Hortensius, Hannie van der; Weeber, Johan; Werger, Laura; Bergman, Daphne; Laat, Jan de; Niezen, Hilde; Bakker, Loes;
[email protected]; Aydemir Çetin; Bertus Overkamp; Chahida El Mossaoui; Eline van Krimpen; Erik Zwart; Erika van Bommel; Gusta Lagerwaard; Jan Hafkamp;
[email protected]; Joost van Tilborg; Mounir el Moussaoui; Neriman Çetin; Nico van Zaanen; Ron de Leeuw den Bouter; Yasmina ElYaakoubi; Rob Koopmans;
[email protected]; Ton Renes Onderwerp: Reactie WMO-Raad Gouda op gepubliceerde zorgpremies
Geachte heer Tetteroo, De Wet Tegemoetkoming Chronisch Gehandicapten (Wtcg) zal per 1-1-2015 door de gemeente uitgevoerd gaan worden. Op 18 november 2014 hebben wij u al een mail gestuurd met vragen over uw beleid in deze, hierop hebben wij tot op heden nog geen antwoord mogen vernemen, ondanks uw toezegging aan ons en de leden van de gemeenteraad om hier snel op terug te komen. De bedoeling van de wetgever is dat er een bijdrage aan de ziektekosten gegeven gaat worden aan alle mensen met hoge zorgkosten en een inkomen van maximaal 120% van de bijstandsnorm. U heeft nu het plan opgepakt om deze tegemoetkoming te geven aan de mensen die een VGZziektekostenverzekering hebben afgesloten via de gemeente. Met deze ontwikkelingen met de zogenoemde “goedkope” ziektekostenverzekering houden onze achterbannen zich intensief bezig en daarom voelen wij ons als WMO-Raad Gouda genoodzaakt om wederom deze zorgen aan u over te brengen. De regeling en de kosten hiervoor zijn nu gepubliceerd door de gemeente: http://www.gouda.nl/Gemeente/Digitale_balie/Product_op_alfabet/C/Collectieve_ziektekostenverz ekering De Standaard verzekering inclusief aanvullende ziektekostenverzekering, komt nu op € 123,77. De korting van de Gemeente Gouda is hier in verwerkt. Als wij deze premie vergelijken met de overige ziektekostenverzekeringen, dan zien wij hier er grote verschillen, ook bij verzekeraars met een vrije zorgkeuze.
Bijvoorbeeld DSW, met een basisverzekering van € 95,- en een aanvullende verzekering van € 18,75 komt met een totaal van € 113,75 zelfs €10,- lager uit dan VGZ inclusief de korting van de gemeente. Zo kunnen wij nog meer voorbeelden geven die een lagere premie geven.
Als tenslotte voor een zogenaamde ruime zorgkeuzepolis wordt gekozen, waarbij de cliënt minder vrije keuze heeft, komt voor bijvoorbeeld de polis van FBTO (€ 92,- + € 14,38 = € 106,38) het verschil op € 17,39 per maand! Een totaal overzicht van alle zorgverzekeraars is terug te vinden op: http://www.independer.nl/zorgverzekering/info/premieoverzicht.aspx Daarbij is het ook de vraag of de betreffende burger wel een aanvullende ziektekostenverzekering wil. Met name de financieel zwakkeren die voldoende hebben aan de basis verzekering, zullen een extra uitgave graag willen uitsparen. Door het ministerie is een handreiking voor de gemeenten gepubliceerd (zie bijlage) met hierin een aantal opties. Door Gouda is optie 2 gekozen, maar dan zonder de laatste regel. Deze regel geeft aan dat, indien men geen gebruik maakt van de ziektekostenregeling via de gemeente, de financiële tegemoetkoming via bijvoorbeeld de Wmo of individuele bijstand kan worden gegeven. Als we kijken naar de oplossing in Roermond (zie bijlage) dan wordt de tegemoetkoming gegeven via het Wmo. Dit is optie 1 uit de handreiking. Hierdoor krijgen de mensen dan korting op de eigen bijdrage op hulpmiddelen of ondersteuning. Kortom: de mensen die recht hebben op een tegemoetkoming in de ziektekosten, zijn verplicht om een dure zorgverzekering te nemen. Dit is toch discriminatie? Mocht u nog vragen hebben of nader uitleg over deze mail wenst te ontvangen, dan kunt u ons altijd benaderen. Wij hopen zeer spoedig een antwoord van u te mogen ontvangen. Met vriendelijke groet, Namens de WMO-Raad Gouda,
Rob Koopmans, Secretaris.
-->