Utopia-avond Onderzoekers uit diverse disciplines stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor 19.30-21.30 uur, refter Hollands College
Utopia Revisited 2016 = 500 jaar publicatie Thomas Morus' boek Utopia in Leuven Diverse utopia-evenementen vanuit universiteit en stad, o.a.: • 2014-2015: brainstorm-avondenreeks door Metaforum: onderzoekers stellen hun utopische toekomstdroom voor de samenleving voor (bijkomende voorstellen welkom) • 2015-2016: studentenwedstrijd ‘schrijf een nieuwe utopie’
• najaar 2016: tentoonstellingen (o.a. Museum M), lezingen en voorstellingen
Utopia-avond 17 februari 2015: • Frank Fleerackers, rechten Recht zonder wet: over de ideale rechter/jurist
• Geertrui Van Overwalle, intellectueel recht Innoveren zonder geld • Thomas D’Hooghe, fertiliteit Universal reproductive freedom and health
• Marc Craps, Styn Grieten & René Bouwen, sociale wetenschappen Utopia begint hier en nu: co-creatie als proces
Metaforum: “Utopia Revisited”
Utopia begint hier en nu: co-creatie met verschillen Marc Craps, Styn Grieten, René Bouwen 17 februari 2015
Co-creatie met verschillen
Wat als? … Samenwerking als utopie
De belangrijke spanningsthema’s van onze tijd: 3 +1 P’s
Planet
+
People/ Politeia Profits
Carl Folke, Directeur Stockholm Resilience Institute, Eredoctor KU Leuven 2015
“…Resilience is the capacity of a system — be it an individual, a forest, a city, or an economy — to deal with change and continue to develop. It is both about withstanding shocks and disturbances (like climate change or financial crisis) and using such events to catalyze renewal, novelty, and innovation. In human systems, resilience thinking emphasizes learning and social diversity. At the level of the biosphere, it focuses on the interdependence of people and nature, the dynamic interplay of slow and gradual change…”
Hoe kunnen we het onmogelijke wat meer mogelijk maken?
Hoe kunnen we een verstikkende dystopie vermijden?
Utopia begint hier en nu Geen vaststaand, totaliserend einddoel “Wie zal zeggen dat wat wij hopen bestaat? Het is ermee als met de wegen op aarde. Eerst zijn er geen wegen, maar ze ontstaan als vele mensen in dezelfde richting gaan.”
Multi-actor samenwerking “…een proces waardoor partijen die verschillende aspecten van een probleem zien, constructief hun verschillen exploreren, en op zoek gaan naar oplossingen die verder gaan dan hun eigen gelimiteerde visie van wat mogelijk is.” (Barbara Gray, 1989)
Craps (2014) O.O. Multiactor samenwerking - Gray
Van een objectiverende “ene” waarheidsopvatting: • Kennis-als-substantie: • “de Waarheid” van “de Wetenschap” over dé wereld zoals hij is
• een ‘PARADIGMA-SHIFT’
Naar een “intersubjectieve” opvatting: Kennis als interactieproces De sociale realiteit is niet zo maar als een “gegeven” te ontdekken, Maar de realiteit ontstaat in de interactie tussen de ‘constituerende’ partijen, met de gepaste instrumenten: we-maken-het-samen Kennis-is-Participatie: Sociaal Constructieproces.
Kennis als co-creatief proces • Van één enkelvoudig kader: ‘zo is het…’ • Naar multipele kaders (kaleidoscoop): ‘zo zie ik het…’ ‘zo zie jij het…’ ‘zo zien anderen het… • Overbruggende kaders worden-samen-gemaakt HERKADEREN wordt mogelijk… ‘zo kan het ook’ (frame breaking) ‘zo kan het samen’(frame bridging)
Kwalitatieve Relationele praktijken co-creëren de ‘gedeelde sociale realiteit’ • • • • • • •
Ieder zijn perspectief Open, persoonlijke en concrete communicatie Toetsbaar en tegenspreekbaar Wederkerig in dialoog Creëert lidmaatschap Energiegevend werkverband Leerkansen en beklijvende werkvormen.
Continuüm van actiestrategieën • Van “VECHTEN” ‘win – lose’ • Distributief ONDERHANDELEN het verschil in twee doen • Integratief ONDERHANDELEN het verschil in elkaar passen • Naar “SAMENWERKEN” co-creatief, ‘win–win’, synergie
Onmogelijk? Onwenselijk? Inspirerende voorbeelden in onze wereld hier-en-nu o Projecten o Praktijken o Metaforen o Concepten o Methodologieën
“Multivoiced” conferentie
Duurzame drinkwatervoorziening Cañar, Ecuador Multiactor analyse: wederzijdse afhankelijkheden Visie workshop NGO als go-between
Innovatief legaal kader: gedeelde taken en verantwoordelijkheden Meervoudige identiteit vertegenwoordigers
Dienstencentra : samen doen in praktijk
Van afvalproblemen naar duurzaam materialenbeheer • Diepgaande veranderingen vereist: Legale, fysieke en sociale infrastructuur Waarden, normen en attitudes • Verschillende maatschappelijke sectoren: Overheden, bedrijven, civiele samenleving, wetenschappers, .. • Nieuwe kaders : Transitiemanagement, sociaal leren, appreciative inquiry, multiactor governance, … • Werkvormen om verschillen te verbinden Transitie-arena: ontwikkeling Leitbild” Thematische werkgroepen - transitiepaden Prototypen: mobiliseren actieve partners Community meetings: netwerking; Leerforums
Tools en Methodologieën
Appreciative Inquiry
Echter: “There is no method, just watch the relationship” (McNamee)
“To a hammer, everything looks like a nail” “Nothing ever works the same way twice, so best practice is an illusion
Kan je je een concrete ervaring herinneren waarin je geconfronteerd werd met ogenschijnlijk grote verschillen (in soorten kennis, cultuur, macht, status, gender, ...) die op een constructieve manier aangepakt werden en leiden tot betere, meer duurzame uitkomsten? Wat maakte dat precies mogelijk? Wat hielp daarbij (denk aan: werkvormen, rollen, praktijken, verhalen, symbolen, …)
Welke leerconclusies trek je daaruit? "
Enkele ankerpunten voor een utopie met verschillen • Met een nieuwe blik, een nieuw paradigma, naar verschillen kijken: MEER-TALIG of MULTI-PERSPECTIEF
• Nieuwe combinatie- strategieën hanteren om verschillen te 'plaatsen' door CO-CREATIE met RELATIONELE PRAKTIJKEN
• Werken met GENERATIEVE METAFOREN of toekomstscheppende concepten en praktijken
• De toekomst OPEN HOUDEN
Metaforum als utopische co-creatie Onze utopie begint hier-en-nu: In dit Metaforum hebben we zoveel verschillende utopieën naast en na elkaar gehoord… “Hoe kunnen we dit proces transformeren tot een utopie-metelkaar die inspirerend werkt voor de universitaire gemeenschap?”
Bedankt voor jullie medewerking!
Metaforum: “Utopia Revisited”
Utopia begint hier en nu: co-creatie met verschillen Marc Craps, Styn Grieten, René Bouwen 17 februari 2015
Co-creatie met verschillen
Wat als? … Samenwerking als utopie
De belangrijke spanningsthema’s van onze tijd: 3 +1 P’s
Planet
+
People/ Politeia Profits
Carl Folke, Directeur Stockholm Resilience Institute, Eredoctor KU Leuven 2015
“…Resilience is the capacity of a system — be it an individual, a forest, a city, or an economy — to deal with change and continue to develop. It is both about withstanding shocks and disturbances (like climate change or financial crisis) and using such events to catalyze renewal, novelty, and innovation. In human systems, resilience thinking emphasizes learning and social diversity. At the level of the biosphere, it focuses on the interdependence of people and nature, the dynamic interplay of slow and gradual change…”
Hoe kunnen we het onmogelijke wat meer mogelijk maken?
Hoe kunnen we een verstikkende dystopie vermijden?
Utopia begint hier en nu Geen vaststaand, totaliserend einddoel “Wie zal zeggen dat wat wij hopen bestaat? Het is ermee als met de wegen op aarde. Eerst zijn er geen wegen, maar ze ontstaan als vele mensen in dezelfde richting gaan.”
Multi-actor samenwerking “…een proces waardoor partijen die verschillende aspecten van een probleem zien, constructief hun verschillen exploreren, en op zoek gaan naar oplossingen die verder gaan dan hun eigen gelimiteerde visie van wat mogelijk is.” (Barbara Gray, 1989)
Craps (2014) O.O. Multiactor samenwerking - Gray
Van een objectiverende “ene” waarheidsopvatting: • Kennis-als-substantie: • “de Waarheid” van “de Wetenschap” over dé wereld zoals hij is
• een ‘PARADIGMA-SHIFT’
Naar een “intersubjectieve” opvatting: Kennis als interactieproces De sociale realiteit is niet zo maar als een “gegeven” te ontdekken, Maar de realiteit ontstaat in de interactie tussen de ‘constituerende’ partijen, met de gepaste instrumenten: we-maken-het-samen Kennis-is-Participatie: Sociaal Constructieproces.
Kennis als co-creatief proces • Van één enkelvoudig kader: ‘zo is het…’ • Naar multipele kaders (kaleidoscoop): ‘zo zie ik het…’ ‘zo zie jij het…’ ‘zo zien anderen het… • Overbruggende kaders worden-samen-gemaakt HERKADEREN wordt mogelijk… ‘zo kan het ook’ (frame breaking) ‘zo kan het samen’(frame bridging)
Kwalitatieve Relationele praktijken co-creëren de ‘gedeelde sociale realiteit’ • • • • • • •
Ieder zijn perspectief Open, persoonlijke en concrete communicatie Toetsbaar en tegenspreekbaar Wederkerig in dialoog Creëert lidmaatschap Energiegevend werkverband Leerkansen en beklijvende werkvormen.
Continuüm van actiestrategieën • Van “VECHTEN” ‘win – lose’ • Distributief ONDERHANDELEN het verschil in twee doen • Integratief ONDERHANDELEN het verschil in elkaar passen • Naar “SAMENWERKEN” co-creatief, ‘win–win’, synergie
Onmogelijk? Onwenselijk? Inspirerende voorbeelden in onze wereld hier-en-nu o Projecten o Praktijken o Metaforen o Concepten o Methodologieën
“Multivoiced” conferentie
Duurzame drinkwatervoorziening Cañar, Ecuador Multiactor analyse: wederzijdse afhankelijkheden Visie workshop NGO als go-between
Innovatief legaal kader: gedeelde taken en verantwoordelijkheden Meervoudige identiteit vertegenwoordigers
Dienstencentra : samen doen in praktijk
Van afvalproblemen naar duurzaam materialenbeheer • Diepgaande veranderingen vereist: Legale, fysieke en sociale infrastructuur Waarden, normen en attitudes • Verschillende maatschappelijke sectoren: Overheden, bedrijven, civiele samenleving, wetenschappers, .. • Nieuwe kaders : Transitiemanagement, sociaal leren, appreciative inquiry, multiactor governance, … • Werkvormen om verschillen te verbinden Transitie-arena: ontwikkeling Leitbild” Thematische werkgroepen - transitiepaden Prototypen: mobiliseren actieve partners Community meetings: netwerking; Leerforums
Tools en Methodologieën
Appreciative Inquiry
Echter: “There is no method, just watch the relationship”
“To a hammer, everything looks like a nail” “Nothing ever works the same way twice, so best practice is an illusion”
Kan je je een concrete ervaring herinneren waarin je geconfronteerd werd met ogenschijnlijk grote verschillen (in soorten kennis, cultuur, macht, status, gender, ...) die op een constructieve manier aangepakt werden leidend tot betere, meer duurzame uitkomsten? Wat maakte dat precies mogelijk? Wat hielp daarbij (denk aan: werkvormen, rollen, praktijken, verhalen, symbolen, …)
Welke leerconclusies trek je daaruit?
Enkele ankerpunten voor een utopie met verschillen • Met een nieuwe blik, een nieuw paradigma, naar verschillen kijken: MEER-TALIG of MULTI-PERSPECTIEF
• Nieuwe combinatie- strategieën hanteren om verschillen te 'plaatsen' door CO-CREATIE met RELATIONELE PRAKTIJKEN
• Werken met GENERATIEVE METAFOREN of toekomstscheppende concepten en praktijken
• De toekomst OPEN HOUDEN
Metaforum als utopische co-creatie Onze utopie begint hier-en-nu: In dit Metaforum hebben we zoveel verschillende utopieën naast en na elkaar gehoord… “Hoe kunnen we dit proces transformeren tot een utopie-metelkaar die inspirerend werkt voor de universitaire gemeenschap?”
Bedankt voor jullie medewerking!