Urinestoma Afdeling Urologie

Urinestoma Afdeling Urologie

Deze patiënteninformatie map is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Plaats: Telefoon:

04-2015-7291

Uw afspraak Datum

Tijd

Behandelaar

2

Inhoud Persoonlijke gegevens Uw afspraak Woord vooraf 1. Belangrijke informatie, telefoonnummers, routenummers en adressen 2. Het Radboudumc



• • • •

Wegwijzer bij opname Polikliniek Urologie Rechten en plichten Het Radboudhotel

3. Urinestoma

• Inleiding • Blaasvervangende operaties • Stoma en seksualiteit • Stomaboekje van Hoogland Medical



4. Onderzoeken

• Inleiding • Blaasonderzoek (cystoscopie) • CT-scan van de urinewegen (CTU) • Urodynamisch onderzoek

3

5. Opname in het ziekenhuis

• Inleiding • Verpleegafdeling Gynaecologie / Urologie



6. Medicijnen



•

Medicijnenlijst

7. Ondersteuning en patiëntenverenigingen

• Inleiding • Patiëntenverenigingen • Folder en websites

8. Weer thuis

• Inleiding • Materialen • Checklist voor ontslag Folders:





• Na een urologische operatie • Adviezen voor de verzorging van een urinestoma • Stappenplan bij de verzorging van een urinestoma • Folder Hoogland Medical

4

Woord vooraf Uw uroloog heeft met u gesproken over het krijgen van een urinestoma. Hiervoor wordt een operatie uitgevoerd op de afdeling Urologie/ Gynaecologie van het Radboudumc. Uw blaas functioneert niet meer optimaal en het is dus noodzakelijk het urinestoma aan te brengen als een vervangende oplossing voor het verwijderen van uw blaas. De diagnose en operatie kunnen veel vragen en emoties bij u oproepen. In een korte tijd krijgt u veel te horen over de operatie die u moet ondergaan en wat dat betekent voor uw gezondheid. Om u zo goed mogelijk te ondersteunen en voor te bereiden op de operatie en u te informeren over de opname en het herstel, ontvangt u deze Patiënt Informatie Map (PIM). Deze map is uw persoonlijke eigendom. Het is belangrijk om deze map bij ieder bezoek mee te nemen, zodat deze kan worden aangevuld met informatie die op dat moment voor u van belang is. Ook kunt u de map meenemen naar een bezoek bij andere hulpverleners zoals de huisarts. Deze PIM begint met algemene informatie over het ziekenhuis en specifieke informatie over de kliniek en polikliniek Urologie. Vervolgens wordt ingegaan op uw behandeling, de medicijnen die u mogelijk krijgt voorgeschreven en adviezen en richtlijnen voor de periode wanneer u weer thuis bent. In het laatste gedeelte kunt u een dagboekje bijhouden om zodat u en ook de arts en verpleegkundig specialist stomazorg inzicht krijgen in hoe het met u en uw urinestoma gaat. U kunt aantekeningen en uitslagen hier opschrijven.

5

Tot slot, het kan zijn dat er van de beschreven gang van zaken wordt afgeweken. Uw arts zal uw persoonlijke situatie met u bespreken. De medewerkers van de afdeling Urologie hopen u met deze PIM zo goed mogelijk te informeren en te kunnen begeleiden bij uw ziekte en de behandeling. Heeft u na het lezen van deze informatie of de gesprekken met de artsen of andere hulpverleners nog vragen, stel deze dan gerust. U kunt u vragen noteren in het dagboekje en ze stellen bij uw volgende bezoek aan het ziekenhuis. Ook kunt u gedurende de hele behandelingsperiode, maar ook na ontslag uit het ziekenhuis, voor al uw vragen bellen naar de polikliniek Urologie of de verpleegafdeling Urologie/ Gynaecologie. Met vriendelijke groet, Medewerkers afdeling Urologie

6

1.

Belangrijke informatie: telefoonnum- mers, routenummers en adressen

Verpleegafdeling Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 753, zone C5 Telefoonnummer: 024 - 361 34 20/ 024 - 361 34 24 Short Stay Unit (SSU) Hoofdingang Geert Grooteplein- Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 821 Telefoonnummer: maandag t/m vrijdag 024 - 361 34 73 Polikliniek Urologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6526 GA Nijmegen Volg route 725, Poliplein C0 Telefoonnummer maandag t/m vrijdag 8.00- 17.00 uur 024 - 361 38 03

1-1

Polikliniek Anesthesiologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6526 GA Nijmegen Volg route 725, Poliplein C0

•

Bezoektijden verpleegafdeling

De bezoektijden op de afdeling Urologie/ Gynaecologie zijn van 15.00 tot 20.00 uur. Er worden niet meer dan twee bezoekers per patiënt toegelaten vanwege de rust van de patiënt en de medepatiënt.

•

Bereikbaarheid stomaverpleegkundigen

De stomaverpleegkundigen zijn te bereiken op de maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. Het stomaspreekuur vindt plaats op de donderdag. Wij zijn telefonisch te bereiken op 024 - 361 38 03. U kunt vragen naar Hanny Cobussen, Anita Smits en Jose Theunissen.

1-2

2.

Het Radboudumc

Hieronder staan een aantal folders op een rij. Deze vindt u in deze PIM.

• • • • •

Wegwijzer bij opname Polikliniek Urologie Rechten en plichten Bent u ontevreden of heeft u een klacht? Het Radboudhotel

2-1

3. Urinestoma Inleiding In dit hoofdstuk vindt u een korte beschrijving van de werking van de urinewegen. Vervolgens wordt uitleg gegeven over het urinestoma. De urinewegen bestaan uit twee nieren, urineleiders, de blaas en de plasbuis. De nieren filteren het bloed en halen schadelijke en afvalstoffen uit het bloed. Samen met overtollig vocht vormt dit de urine. De urine wordt vanuit de nier via de urineleiders (ureteren) naar de blaas getransporteerd. De blaas is een hol orgaan omgeven door een spierwand en is min of meer bolvormig. De blaas ligt vlak achter het schaambeen in het kleine bekken, als het ware op de bekkenbodem. Deze werkt als een reservoir voor de urine. Bij de aanleg van een urinestoma wordt de blaas verwijderd of buiten werking gesteld. De twee urineleiders kunnen in de buikwand worden gehecht (uretero-cutaneostomie) maar dit gebeurt zelden of nooit. De meest gebruikte manier is de Brickerafleiding. Wanneer er een urinestoma volgens de Brickermethode wordt aangelegd betekent dit dat er een directe afvoer van de urine naar de huid is. Hiervoor wordt er een stukje dunne darm gebruikt van ongeveer 15 centimeter lengte uit het gebied van het laatste deel van de dunne darm. De bloedvaten van dit stukje darm worden zorgvuldig geselecteerd. De darm behoudt hierbij zijn peristaltiek. Het kleine stukje darm wordt aan een zijde verbonden met de beide urineleiders. Het uiteinde aan de andere zijde wordt in de buikwand gehecht en in de buikwand geïmplementeerd. Dit vormt de stoma. Doordat het gebruikte stukje darm zijn peristaltiek behoudt wordt de urine 3-1

naar buiten bewogen. Hierdoor is de kans dat de urine terugstroomt naar de nieren, en dus infecties kan veroorzaken, verminderd. De urinestoma steekt twee tot drie centimeter boven de buikwand uit. Hierdoor kan het stomamateriaal goed rondom de stoma worden vastgemaakt. Hieronder staan een aantal folders op een rij. Deze vindt u in deze PIM.

• • •

Blaasvervangende operaties Stoma en seksualiteit Stomaboekje van Hoogland Medical

3-2

4. Onderzoeken Inleiding In dit hoofdstuk vind u informatie over verschillende onderzoeken die gedaan worden om tot een juiste diagnose en het juiste behandelbeleid te komen.

• • •

Cystoscopie: met een scoop in de blaas kijken. Dit onderzoek kan poliklinisch worden verricht om vast te stellen hoe de plasbuis en de blaas er van binnen uitzien; CT-scan van de urinewegen (CTU); Urodynamisch onderzoek (UDO). Dit onderzoek kan poliklinisch worden verricht om de werking van de blaas en de sluitspier te bekijken.

Hieronder staan een aantal folders op een rij. Deze vindt u in deze PIM.

• • •

Blaasonderzoek (cystoscopie) CT-scan van de urinewegen (CTU) Urodynamisch onderzoek

4-1

5.

Opname in het ziekenhuis

Inleiding Omdat u wat langer in het ziekenhuis zult verblijven in verband met het krijgen van een urinestoma verblijft u op de verpleegafdeling Urologie/Gynaecologie. Deze is permanent geopend. Artsen en verpleegkundigen geven u gedurende de opname informatie over de behandeling en verpleging. Met vragen en problemen kunt u altijd bij hen terecht. In deze folder vindt u informatie over de verpleegafdeling. Deze vindt u in deze PIM.

•

Verpleegafdeling Gynaecologie/Urologie

5-1

6. Medicijnen Inleiding Veel mensen gebruiken in het dagelijks leven diverse soorten medicijnen. Het is voor de arts en voor de verpleegkundige van belang dat zij op de hoogte zijn van uw medicijngebruik. Bij zowel geplande opnames als spoedopnames is het van belang om een actuele medicijnlijst bij de hand te hebben. Daarom vragen wij u zelf zorg te dragen voor een recente medicijnlijst (medicijnpaspoort). Deze kunt u verkrijgen bij uw eigen apotheek. Als er wijzigingen in medicijnen zijn, is het belangrijk deze toe te voegen. U kunt ook bijgevoegde lijst zelf invullen. Bij startdatum kunt u de datum noteren wanneer u (ongeveer) bent gestart met het medicijn. Vervolgens noteert u in de volgende kolom de naam van het medicijn. In de kolom ernaast noteert u het aantal keren per dag dat u het medicijn inneemt, samen met de hoeveelheid. In de laatste kolom noteert u de tijdstippen van inname. Met eventuele vragen kunt u terecht bij de verpleegkundige van de afdeling en/of polikliniek.

Voorbeeld Start datum

Naam medicijn

Dosering

Tijdstippen inname

Jan. -2008

Paracetamol

4x 1000 mg

7.00 - 12.00 - 17.00 - 22.00 uur

6-1

Medicijnlijst Start datum

Naam medicijn

Dosering

Tijdstippen inname

6-2

7.

Ondersteuning en patiëntenverenigingen

Inleiding Wanneer u wordt geconfronteerd met een urinestoma kunt u problemen hebben op lichamelijk, psychisch, sociaal en/of levensbeschouwelijk vlak. Wellicht kan het helpen hierover -eventueel samen met uw naasten- te spreken met hulpverleners binnen het ziekenhuis. De volgende disciplines zijn betrokken bij de zorg.

•

Verpleegkundige De verpleegkundige is degene die de zorg voor u en uw naasten coördineert. Samen met u wordt er gekeken hoe de problemen het best kunnen worden aangepakt. U kunt bij de verpleegkundige met

• •

uw vragen terecht. Arts De arts informeert u over de behandeling en gaat in op de medische gevolgen die deze met zich meebrengt. U kunt ook hier altijd met uw vragen terecht. Verpleegkundig specialist Deze verpleegkundige is tijdens het poliklinische traject bereikbaar voor u.

Naast verpleegkundigen en artsen zijn is het ook mogelijk om contact te zoeken met verenigingen zoals onderstaand:

• • •

Nederlandse stomavereniging (Harry Bacon), www.stomavereniging.nl Voor en door stomadragers, www.levenmeteenstoma.nl www.stomaatje.nl

7-1

8.

Weer thuis

Inleiding Als u voldoende bent hersteld van de behandeling in het ziekenhuis mag u weer naar huis. De eerste periode thuis moet u het over het algemeen rustig aan doen. Uitgebreide informatie is te vinden in de betreffende folders. Bij ontslag uit het ziekenhuis wordt een afspraak gemaakt voor een controlebezoek aan uw behandelend arts op de polikliniek. Vervolgbezoeken worden daarna met u afgesproken. Wanneer u problemen ondervindt aan het urinestoma kunt u contact opnemen met de polikliniek. Soms kan uw huisarts hulp bieden, maar in andere gevallen is het beter direct de polikliniek te bellen. Telefoonnummers en bereikbaarheid vindt u voorin deze PIM. Bij Hoogland Medical kunt u terecht voor het bestellen van benodigde materialen. De folder hierover is bijgevoegd in dit hoofdstuk.

Checklist bij ontslag Als u met ontslag gaat uit het ziekenhuis zijn enkele punten van belang. In onderstaande lijst vindt u deze systematisch opgesomd. Met behulp van deze lijst kunt u voor uzelf nagaan of u voldoende bent voorbereid op de eerste dagen thuis.

□

Is het duidelijk welke activiteiten u zelf mag doen en welke u voorlopig beter nog achterwege kunt laten (bijvoorbeeld douchen, baden, huishoudelijk werk, autorijden, eigen werkzaamhe-

□

den)? Heeft u de juiste folder(s) ontvangen? 8-1

□

Als u verzorging nodig heeft, zijn er dan personen uit uw directe omgeving die u gaan helpen bij de verzorging? Denk bijvoorbeeld aan hulp bij douchen, wondverzorging, stomaverzorging en

□ □ □ □ □

dergelijke. Als u hulp van de thuiszorg nodig heeft, is er een afspraak gemaakt wanneer en hoe vaak deze bij u langs komen? Is duidelijk wanneer de thuiszorg van start gaat? Weet u wanneer u contact op moet nemen met uw behandelend arts (koorts etc.)? Heeft u de juiste telefoonnummers gekregen, ook voor buiten kantooruren en in het weekend? Als u hulpmiddelen nodig heeft, is het dan duidelijk hoe u deze moet gebruiken? Denk aan verbandmaterialen voor wondzorg,

□ □ □

katheters, stomamaterialen e.d. Zijn deze hulpmiddelen besteld en bij u thuis bezorgd? Heeft u recepten meegekregen en/of telefoonnummers van medische speciaalzaken (Hoogland) die deze hulpmiddelen leveren? Als u nieuwe medicijnen bent gaan gebruiken, weet u dan welke werking deze hebben, en wanneer u ze moet innemen? Indien

□ □ □ □ □

van toepassing: weet u ook hoe lang u hiermee door moet gaan? Heeft u een recept meegekregen van deze medicijnen voor thuis? Heeft u de eigen medicijnen, die u al voor de operatie gebruikte, teruggekregen? Heeft u een vervolgafspraak met uw behandelend arts op de polikliniek gekregen? Indien van toepassing: heeft u een vervolgafspraak met de verpleegkundig specialist? Is het vervoer naar huis (eigen vervoer, taxi, ambulance) geregeld? 8-2

□

Indien van toepassing: zijn er vervolgafspraken gemaakt met eventuele medebehandelaars? Denk aan andere specialisten,

□

diëtist, fysiotherapeut enz. Heeft u in een gesprek met een verpleegkundige of via een vragenlijst kunnen melden hoe de opname u is bevallen wat betreft verpleging en verzorging?

Hieronder staan een aantal folders op een rij. Deze vindt u in deze PIM.

• • • •

Na een urologische operatie Adviezen verzorging urinestoma Stappenplan bij de verzorging van een urinestoma Hoogland Medical

8-3