Nieuwsbrief April 2015
Inhoud Update bloemrijke akkerrandenproject: Slingers in het Landschap
2
10-jarig jubileum van de VAL, een terugblik
4
Even voorstellen: Koen van Schriek
7
Nieuwe landschapssubsidie van start
8
Interview wethouder Gerritsen
9
De VAL gaat de slingers ophangen! Als VAL zijn we ontzettend blij met alle steun die we hebben gehad voor ons Slingers in het Landschap project. Ons doelbedrag is gehaald, de vlag mag uit en de slingers kunnen gezaaid worden! Dat lijkt ons een mooie activiteit nu het voorjaar echt lijkt te zijn begonnen. Veel leesplezier gewenst!
Bestuur VAL Oude IJssel
Update bloemrijk akkerrandenproject Slingers in het landschap! Om ons 10-jarig bestaan te vieren is VAL Oude IJssel een bloemrijk akkerrandenproject gestart dat we deze maand gaan uitvoeren. Een mooi moment om jullie bij te praten over de stand van zaken! Je kon amper om het project heen. In onze vorige nieuwsbrief hebben we verteld over ons bloemrijk akkerrandenproject, we hebben jullie via de mail gewezen op onze crowdfunding website, onze secretaris heeft enthousiast over ‘de slingers’ verteld op Optimaal FM, een artikel in de krant en natuurlijk het filmpje van het jaar op YouTube van onze voorzitter en secretaris! Als dat geen Oscar nominatie wordt… Crowdfunding succesvol Als VAL wilden we graag met de tijd mee en kijken of crowdfunding een methode was om ons idee werkelijkheid te laten worden. Het uitgangspunt om de crowd, de inwoners van ons werkgebied, te vragen om het project mee te financieren (funden), past goed bij ons motto: samen maken we het landschap mooier!
Alleen blijft het dan natuurlijk wel spannend: is er genoeg animo in het gebied om een financiële bijdrage te leveren aan dit project? Het was even spannend, maar het is ons met z’n allen gelukt! Voor de einddatum van de crowdfunding actie is het doelbedrag gehaald om 3,5 km akkerrand te kunnen inzaaien. Maar liefst 76 donateurs hebben gezamenlijk € 2.508,verzameld! Grondeigenaren ook enthousiast Ook was het voor ons even afwachten hoe de animo zou zijn van de grondeigenaren. Wat als we wel het geld bij elkaar krijgen voor het inzaaien, maar niet genoeg grond tot onze beschikking hebben? Ook dat bleek een onterechte zorg. We kregen zelfs meer aanmeldingen dan we (financieel) aankonden. Daarom heeft onze coördinator alle
aanmeldingen beoordeeld: is het echt op akkergrond gelegen, gaat het niet om een tuin, etc. Het resultaat mag er zijn: 16 locaties in Oude IJsselstreek voor een totale lengte van 2725 meter, 2 locaties in Montferland voor een lengte van 640 meter en 7 locaties in gemeente Doetinchem voor een totale lengte van 1772 meter. In totaal dus ruim 5 kilometer! Extra bijdrage van de gemeenten De gemeenten waren erg enthousiast over het idee en vonden het, net als wij, jammer om locaties af te wijzen om financiële redenen. De gemeenten hebben daarom aangeboden een bijdrage te doen aan het project. Daarmee hebben zij het mogelijk gemaakt om alle geschikte locaties te kunnen inzaaien. Gemeenten, bedankt!!! Tijd voor de uitvoering… Eind april willen we overgaan tot het inzaaien van de akkerranden. Daarvoor worden goede afspraken
gemaakt met de grondeigenaren en de loonwerkers. Voor het inzaaien maken we gebruik van een mengsel van bloemen en granen dat geschikt is voor zowel akkervogels en wild, als voor insecten (bijen). Dit mengsel is geschikt voor de meeste grondsoorten en wordt veel toegepast bij akkerrandenbeheer. Het mengsel heeft een mooie balans tussen bloemen en granen en bloeit lang door. …en tijd voor een beloning! Alle grondeigenaren krijgen een vergoeding voor de grond die zij beschikbaar stellen. Maar ook de donateurs worden beloond! Zo zullen we als bestuur de komende maand alle 76 donateurs bedanken voor hun hulp en uitnodigen voor de fietstocht die deze zomer wordt uitgezet, gaan we 61 mensen bedanken met een mooie foto van akkerbloemen, brengen we 29 honingpotjes rond, evenals 14 flesjes speltbier. En tot slot krijgen twee mensen een exclusieve rondleiding op de boerderij van een deelnemende boer. 3
10-jarig jubileum van de VAL: een terugblik Het Slingers in het Landschap project is mede ter ere van ons 10-jarig bestaan. Een terugblik over deze periode: In 2003 startte een werkgroep o.l.v. ambtenaar Pim Leemreise in opdracht van LTO Wisch om de oprichting van een ANV te verkennen met als werkgebied de drie gemeenten Montferland, Doetinchem en Oude IJsselstreek. Op 27 oktober 2004 vind de oprichting statutair plaats van de Coöperatieve Vereniging Agrarisch Landschapsbeheer Oude IJssel,
De werkploeg gaat eerst op cursus.
afgekort VAL Oude IJssel. Het eerste bestuur wordt gevormd door Henk te Rietstap (voorzitter), Theo Giesen (secretaris), Theo Bolder (penningmeester), Ad Arentsen, Jan te Kloeze, Wim Mulder en Jos Roemaat. Er is een startkapitaal van € 49.000,- bijeen gebracht door de drie gemeenten, provincie Gelderland en de Rabobank. Als coördinator wordt op 1 oktober 2005 Theo Freriks aangesteld en een werkploeg. Deze werkploeg bestaat dan uit Evert Weening, Vincent Snelting, Alex Ruiken, Frank Arentsen, André Vossers, Joop Lammers en Arjan Groot Wassink o.l.v. voorman Gerrit Vossers. Na een cursus bij ‘t AOC is de werkploeg gecertificeerd en kan ze aan de slag met aanleg en onderhoud van landschapselementen.
4
Wat hoogte- en dieptepunten 14 februari 2006: de eerste opdracht voor de werkploeg van het Waterschap Rijn en IJssel. 1 mei 2006: VAL betrekt eigen kantoor aan de Lichtenberg bij Vossers in Silvolde. 2006: VAL wint publieksprijs 2005 bij verkiezing tot Prima Plattelandsproject voor Oost Gelderland. 23 april 2007: 36 uilenkasten worden aangeboden aan wethouder Drenth van Doetinchem tijdens de jaarvergadering. 21 april 2008: gedeputeerde Keereweer spreekt tijdens de jaarvergadering over het subsidiestelsel voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer: Programma beheer. December 2009: de start van de samenwerking tussen de zes Achterhoekse ANV’s in VALA. 2008-2010: ontzettend veel aanvragen i.h.k.v de PSAN subsidieregeling. Vanaf 2011: mogelijkheden voor landschapsubsidie worden sterk ingeperkt.
De eerste klus wordt feestelijk afgesloten.
2012 en 2014: bestuursleden en medewerkers van het eerste uur Henk te Rietstap, Wim Mulder (2012) Theo Giesen (2013), Theo Freriks en Johanna te Rietstap (2014) nemen afscheid bij de VAL. Oktober 2014: VAL initieert het jubileumproject Slingers in het Landschap via crowdfunding.
Vooruitblik naar de toekomst 2015: VAL voor gemeenten Oude IJsselstreek en Montferland waarschijnlijk loketfunctie voor de provinciale subsidiemogelijkheden binnen Regeling Landschap (hierover zijn we nog samen in gesprek). 2016: het subsidiestelsel van agrarisch natuuren landschapsbeheer start met een collectieve aanpak. VALA is hierbij het collectief voor de Achterhoek. 2016: VALA gaat van start met het uitvoeren van Blauwe 5
Diensten voor het Waterschap, o.a. onderhoud van maaipaden. Meer samenwerking met terrein beherende organisatie zoals SBB, NM en Gelders Landschap in Stichting Stoken op Streekhout en beheerwerkzaamheden; Meer projecten van onderaf samen met boeren en burgers.
Rob Geerts
6
inVALshoek: Koen van Schriek
Geachte leden, Jezelf voorstellen als nieuw bestuurslid vanuit Montferland voor uw vereniging kan vrij eenvoudig. Je schrijft dat je Koen van Schriek heet, 43 bent. Samen met je partner 3 dochters hebt die naar de basisschool in Zeddam gaan. Samen ook een bedrijf runt met 125 koeien. Een jaar of vier biologisch.
almaar toenemende bureaucratie een halt toe te roepen. Ik dank de leden voor het in mij gestelde vertrouwen als nieuw bestuurslid. Het huidig bestuur ervaar ik als een prettige groep. Zij hebben daarbij behoorlijk bestuurlijke ervaring. Kijken of vergaderen ook aan mij is besteed... Praktische groet,
Wat lastiger ligt het om te beargumenteren waarom je “ja” zegt tegen deze functie. Ons landschap is voor mij nog best iets “vanzelfsprekends”. Maar een VAL kan goed zijn. Landschapsbeheer moet je niet zomaar uit handen geven. Voor je het weet wordt een en ander ons opgelegd. Niet dat dat per definitie fout hoeft te zijn overigens!
Koen van Schriek
Ik hoop dat het beleid zoals dat nu via VALA wordt uitgerold een succes gaat worden. Maar ook lang stand houdt. Dit ook om de 7
Nieuwe subsidieregeling van kracht! Sinds begin dit jaar is de Regeling Landschap van kracht. Dit is de opvolger van de GPL-regeling, waarmee we de laatste jaren talloze landschapselementen hebben aangelegd en waarmee veel achterstallig onderhoud is weggewerkt. Binnen de nieuwe regeling zijn er subsidiemogelijkheden voor de volgende activiteiten: 1. Aanleg van nieuwe en herstel van bestaande landschapselementen Denk aan: houtwal, singel, knotbomen, struweelhaag, bosje of hoogstamboomgaard. 2. Aanleg van poelen 3. Wegwerken van achterstallig onderhoud aan de volgende elementen: • Poelen • Struweelhagen • Lanen ouder dan 60 jaar gelegen op landgoederen. 4. Aanleg van eenvoudige openbaar toegankelijke onverharde paden 5. Aanleg van kleinschalige recreatieve voorzieningen en aanleg van eenvoudige houten loopbruggetjes in openbaar toegankelijke routes wanneer de oorspronkelijke brug verdwenen is. De mogelijkheden kunnen per gemeente verschillen. Mocht u interesse hebben in een van bovenstaande maatregelen, neem dan contact op met onze coördinator Robert Boevink (tel. 0315 – 63 00 02 of
[email protected]) en laat u voorlichten over de mogelijkheden op uw locatie.
8
Interview met wethouder Walter Gerritsen In deze rubriek laten we telkens een lid van onze vereniging aan het woord. Hoewel Walter Gerritsen (nog) geen lid is, is hij als wethouder van de gemeente Montferland voor ons een interessant persoon om met hem eens van gedachten te wisselen over hoe hij over de ontwikkelingen in het buitengebied van zijn gemeente denkt. Een wethouder met de voeten in het zand. Walter Gerritsen is nu bijna een jaar de nieuwe wethouder in het College van de gemeente Montferland. In zijn portefeuille heeft hij o.a. ook natuur en landschap. Daarnaast is hij melkveehouder in Beek, daar boert hij met 180 koeien pal tegen de Duitse grens aan met uitzicht op het Bergherbos. Op zijn bedrijf zijn nog landschapselementen aan te treffen en de boerderij ligt verscholen in het groen. Verder is hij van mening dat koeien in de wei horen en niet op stal. De Montferlandse stuwwal is voor de gemeente Montferland
natuurlijk het opvallendste landschapselement, maar het vlakke uitgestrekte rivierenlandschap van Didam tot Azewijn heeft ook zijn eigen kenmerken en is vanwege de vruchtbare kleigrond bij uitstek een geschikt gebied voor agrarische bedrijvigheid. Hoe ziet de wethouder veranderingen in het landschap? Ook de wethouder ziet het landschap langzaam veranderen. De ontwikkelingen in de melkveehouderij, zoals het verdwijnen van het melkquotum en de aanscherping van de regels voor derogatie (80% grasland verplicht), zal de druk op de grond doen toenemen. Percelen worden groter, minder koeien in de wei, geen ruimte meer voor graanteelt en kleine landschapselementen die verdwijnen. Het is een sluipend proces ingegeven door de schaalvergroting. We moeten als melkveehouderij niet dezelfde kant op willen als de intensieve veehouderij, licence to produce is ook zijn motto. “Als we de
achteruitgang in het landschap kunnen stoppen is dat al winst” zegt hij. Wat moet er de komende jaren dan gebeuren? We moeten ons richten op de grotere structuren en deze versterken. De lijnstructuren langs sloten en wegen en het realiseren van de ecologische verbindingszone (EVZ) tussen de Veluwezoom en Montferland. Vooral de realisatie van deze EVZ, i.s.m. met andere gemeenten zou hij heel mooi vinden als dat zou lukken de komende jaren. De
wethouder geeft aan dat de gemeente geen extra geld heeft voor het beheer van natuur en landschap, de pot is leeg. Wel heeft de gemeente geld begroot om deel te kunnen nemen aan de subsidieregeling Landschap van de provincie Gelderland. Dit is een subsidieregeling van de provincie Gelderland waarbij met cofinanciering van de gemeente particulieren in het buitengebied aanleg van landschapselementen kunnen financieren. Ook de gemeenten Doetinchem en Oude IJsselstreek nemen deel aan deze subsidieregeling. De VAL fungeert
10
als loket en kan grondeigenaren helpen met de aanvraag voor deze regeling. Verder vindt Walter Gerritsen dat er ook nog een slag gemaakt kan worden in advisering over inpassing van natuur en landschap op de landbouwbedrijven. Er moet meer aandacht besteed worden aan het inpassen van hun gebouwen in het buitengebied. Zelf heeft hij een landschapsinpassingsplan moeten laten maken om de uitbreiding van zijn bedrijf, gelegen binnen het Gelders Natuur Netwerk (vroeger EHS geheten), mogelijk te maken. “We moeten ook zorgen voor een goed imago van onze agrarische bedrijven”. Daarom bekijkt de wethouder of hij nog ergens een akkerfaunarand kan aanleggen in het kader van ons jubileumproject “Slingers in het Landschap”.
11
Contact
Lid worden?
VAL Oude IJssel
Via onze website kunt u zich aanmelden als lid van de VAL. Ook kunt u direct contact opnemen met onze secretaris Henry Steverink.
Lichtenberg 6a 7064 LH Silvolde
E-mail:
[email protected] Telefoon:
0315 – 6300 02
Fax:
0315 – 64 27 06
Robert Boevink (coördinator) Telefoon:
06 – 27 25 03 09
E-mail:
[email protected]
Website:
www.val-oudeijssel.nl
Tips en trucks? Verbeterpunten, vragen of leuke ideeën voor de nieuwsbrief? Wij horen het graag!
12
