unseenmasterpieces I. Persbericht Op het kruispunt van kunst en technologie: een unieke kijk op de werken van Bruegel

PERSDOSSIER INHOUDSOPGAVE I. Persbericht II. Op het kruispunt van kunst en technologie III. Een project met internationale uitstraling IV. In het museum: activiteiten rond de tentoonstelling V. Bijlagen 1. Het erfgoed van Bruegel de Oude, bewaren en verspreiden van kunst 2. Biografische achtergrond van Pieter Bruegel de Oude 3. Publicatie 4. Partners

g.co/UnseenMasterpieces

I. Persbericht Op het kruispunt van kunst en technologie: een unieke kijk op de werken van Bruegel Brussel – Op 15 maart 2016 lanceren de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België en het Google Cultural Institute het project Bruegel / Unseen Masterpieces. Voor de eerste keer verenigen acht prestigieuze internationale musea zich rond de figuur van Bruegel de Oude. Dit unieke initiatief biedt iedereen de kans om zich onder te dompelen in de meesterwerken van Bruegel via een breed spectrum van virtuele en onsite ervaringen. De kunstwerken - waarvan er vele vanwege hun kwetsbaarheid al meer dan 100 jaar niet meer werden verplaatst - worden nu samengebracht met behulp van baanbrekende technologie. Onder de werken twaalf schilderijen, een vierde van de werken die Bruegel heeft geschilderd, die voortaan online te bewonderen zijn in ultrahoge gigapixel resolutie. Met 45 schilderijen, tekeningen en gravures die online beschikbaar zijn, is het Google Cultural Institute goed op weg om het referentieplatform te worden voor de werken van Bruegel. “Unseen masterpieces” ? Bruegel / Unseen Masterpieces / maakt gebruik van beelden in ultrahoge resolutie om de werken van Pieter Bruegel de Oude († Brussel, 1569) van binnenuit te beleven. De kijker zal immers onverwachte details ontdekken in de schilderijen die het hoogtepunt vormen van het vakmanschap van deze Vlaamse meester. De kunstenaar en zijn werk zijn wereldwijd bekend, maar elke compositie bevat talloze personages – sommige verrassend, andere vertrouwd – en portretten die kanttekeningen zijn bij de geschiedenis: het zijn meesterwerken op zich die beslist het ontdekken waard zijn.

www.fine-arts-museum.be

g.co/UnseenMasterpieces 1

Een unieke ervaring op het kruispunt van kunst en technologie Dankzij de technologie van het Google Cultural Institute toont het project Bruegel / Unseen Masterpieces / 12 meesterwerken van Bruegel uit enkele van de meest prestigieuze musea ter wereld, met een niveau van detail dat voor het blote oog niet zichtbaar is. In combinatie met iconografische bronnen en de gespecialiseerde kennis van elk museum zorgen deze beelden voor innovatieve ervaringen die het publiek een brede waaier van details en verhalen tonen: - 19 virtuele tentoonstellingen met de meesterwerken en documentatie over het leven van de schilder, wat hem heeft beïnvloed en wat hij de wereld heeft nagelaten, zijn nu voor iedereen toegankelijk op de website van het Google Cultural Institute. In de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België zijn 12 van deze multimediatentoonstellingen te zien op interactieve terminals die speciaal voor dit project werden ontwikkeld. - De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België hebben met de steun van de wereldwijde energiespeler Engie ook een uniek toestel ontwikkeld, de Bruegel Box. In een van de zalen van het museum worden immersieve video’s – elk gewijd aan één bepaald schilderij - geprojecteerd op drie wanden, van de vloer tot het plafond, dankzij een gesofistikeerd systeem van projectoren en beelden in ultrahoge resolutie afkomstig van het Google Cultural Institute. De kijkers staan schouder aan schouder met de dorpelingen op Bruegels schilderij Nederlandse Spreekwoorden (1559), oog in oog met de handlezer op het doek De prediking van de Heilige Johannes de Doper (1566) of duiken in het werk De val van de opstandige engelen (1566). - De Google Cardboard virtual reality viewer biedt een andere innovatieve ervaring die de kijker met behulp van een smartphone onderdompelt in een 360° universum rond De val van de opstandige engelen. Deze virtual reality-ervaring is beschikbaar op het YouTube-kanaal en de mobiele app van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Het schilderij komt voor je ogen tot leven, ook jij wordt een van Bruegels personages. Kunstwerken van 8 musea uit 7 landen Het project Bruegel / Unseen Masterpieces / brengt de bekendste werken van de Vlaamse meester samen met behulp van geavanceerde technologie en maakt zo een groot deel van Bruegels collectie voor iedereen toegankelijk. Met de steun van het Google Cultural Institute is een vierde van de schilderijen van Bruegel de Oude (van de ongeveer 40 momenteel bekende werken van de schilder) nu in ultrahoge definitie te bewonderen. Acht prestigieuze, voornamelijk Europese, musea werken mee aan deze eerste fase van het project en stelden afbeeldingen en gespecialiseerde kennis ter beschikking: ● Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel ● The Frick Collection, New York ● Gemäldegalerie, Staatliche Museen zu Berlin, Berlijn ● The Metropolitan Museum of Art, New York ● Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam ● Museum voor Schone Kunsten, Boedapest ● Royal Collection Trust, Londen ● Statens Museum for Kunst, Kopenhagen



Cultureel erfgoed beschermen en delen De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België lanceerden dit project in samenwerking met het Google Cultural Institute in de aanloop naar de 450e verjaardag van het overlijden van Bruegel in 2019 en de officiële opening van het Bruegelmuseum in Brussel dat jaar. Hoewel het originele werk bekijken een unieke ervaring blijft, biedt digitale technologie nieuwe oplossingen om de kwetsbare oude meesterwerken te beschermen. Ze helpt dit onvervangbare patrimonium van onschatbare waarde bewaren, biedt nieuwe manieren om de werken te bekijken en maakt cultuur beter toegankelijk omdat ze een veel groter publiek bereikt. --HET PROJECT IN CIJFERS Online: 8 werken van Bruegel zijn voor het eerst te bekijken in ultrahoge resolutie (gigapixel) zodat nu in totaal 12 schilderijen van Bruegel online beschikbaar zijn in dit formaat 19 virtuele tentoonstellingen door 8 partnermusea 1 virtual reality-ervaring met De val van de opstandige engelen dankzij de Cardboard viewer In het museum: 3 immersieve video’s geprojecteerd in de Bruegel Box, gewijd aan werken van Bruegel die te zien zijn in Brussel, Berlijn en Boedapest 9 interactieve terminals in 5 zones van de Old Masters-collectie oude kunst in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België CITATEN "Dankzij technologie ontstaat er een nieuwe dialoog tussen bezoekers en schilderijen in het museum. Via het samenspel van beeldschermen en schilderijen kan iedereen nu virtueel in de kunstwerken stappen om ze beter te leren kennen en nieuwe verhalen te beleven. De ontmoeting tussen kunst en technologie maakt het mogelijk om geheimen te ontdekken die tot nog toe verborgen bleven voor het grote publiek." “De meeste schilderijen van Bruegel zijn houten panelen die erg kwetsbaar zijn en dus moeilijk te vervoeren. Dankzij het gebruik van nieuwe technologie zullen de toekomstige generaties deze werken, die de geschiedenis hebben overleefd, kunnen bekijken. In detail, op elke denkbare manier, volkomen vrij, waar en wanneer ze willen.” Michel Draguet (Algemeen directeur van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België)



"Vandaag hebben we de ideeën en methoden van Bruegel een stap dichterbij gebracht met digitale technologie van de 21e eeuw. Met beelden in ultrahoge resolutie, virtual reality en andere immersieve tools brengen we de kijker dichter bij de eigenaardig vertrouwde scènes van Bruegel. Het is alsof we uitgenodigd zijn op een Vlaams huwelijksfeest, een schaatspartij of een oogstfeest 500 jaar geleden. We nodigen iedereen uit om de wereld van Bruegel online of in het museum te beleven." Amit Sood (Directeur van het Google Cultural Institute) “The Lab van het Google Cultural Institute is de plaats om met partners te experimenteren rond nieuwe tools en ideeën. Het was een voorrecht om met het team van curatoren van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België te kunnen samenwerken rond nieuwe concepten voor immersieve en boeiende ervaringen met digitale culturele content binnen de muren van het museum” Laurent Gaveau (Directeur van the Lab, Google Cultural Institute) Over de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België bezitten de grootste kunstcollectie van België. Ongeveer 20.000 kunstwerken en zes musea vertellen het verhaal van onze geschiedenis, van de 15e tot de 21e eeuw, via schilderijen, beeldhouwwerken en tekeningen. Het Old Masters museum, Magritte-museum, Fin-deSièclemuseum, Modern Art museum (selectie) en het Wiertz museum en Meunier museum zijn uniek cultureel erfgoed en tegelijk plaatsen waar we de toekomst kunnen verkennen, als burger kunnen reflecteren en onze hedendaagse identiteit kunnen vormen. Over het Google Cultural Institute Het Google Cultural Institute en zijn partners brengen cultuurschatten uit de hele wereld binnen handbereik van de internetgebruikers en ontwikkelen tools waarmee de culturele sector meer van zijn gevarieerde patrimonium online kan delen. In samenwerking met meer dan 1000 instellingen uit 70 landen biedt het Google Cultural Institute een platform voor meer dan 200.000 kunstwerken en in totaal 6 miljoen foto’s, video’s, manuscripten en andere kunst-, culturele en historische documenten. Over Engie ENGIE is een wereldspeler in energie en expert in drie domeinen: elektriciteit, aardgas en energiediensten. PRAKTISCHE INFORMATIE Persconferentie Dinsdag 15 maart 2016 | 11 uur Regentsschapsstraat 3 | 1000 Brussel | Auditorium B RSVP: [email protected]



II. Op het raakvlak van kunst en technologie Een unieke digitale belevenis Naar aanleiding van de 450ste verjaardag van de dood van Bruegel (in 2019) bereiden de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België de opening van het Bruegelhuis voor. In dat huis zou de kunstenaar namelijk in zijn Brusselse periode gewoond hebben. Met het oog op deze opening vroeg het museum Google om digitale oplossingen aan te dragen die een voorsmaakje moesten geven van de nieuwe culturele trekpleister. Het project Bruegel / Unseen Masterpieces / is het resultaat van deze samenwerking en bevindt zich op het raakvlak van kunst en technologie.

Copyrights : © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels / photo : J. Geleyns / Ro scan

●

Ultrahoge resolutie

Het Google Cultural Institute werkt al sinds 2011 samen met het museum en had onder andere al De val der opstandige engelen (1562) gedigitaliseerd, in ultrahoge definitie. In het kader van het project Bruegel / Unseen masterpieces / zijn alle schilderijen van Pieter Bruegel in het museum met behulp van de gigapixel-technologie gedigitaliseerd. Dat betekent dat ze nu allemaal online kunnen worden bekeken, ook details die niet met het blote oog te zien zijn.



Detail from The Fall of the Rebel Angels, Pieter Bruegel, 1562 © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

Copyrights : © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

In Berlijn en Boedapest zijn volgens hetzelfde procedé drie schilderijen gedigitaliseerd: Nederlandse Spreekwoorden (1559) en de Twee Apen, die deel uitmaken van de collectie van de Gemäldegalerie, en de Prediking van Johannes de Doper (1566), die te zien is in het Museum voor Schone Kunsten van Boedapest. Dankzij de daaruit resulterende beelden en het beeldmateriaal van de deelnemende musea en hun conservatoren konden innovatieve ervaringen worden ontwikkeld die de blik van de bezoeker verrijken en die steeds meer mensen die internet gebruiken toegang verschaffen tot de meest uiteenlopende details en verhalen.

●

Virtuele tentoonstellingen

De partners van het project hebben gezamenlijk negentien virtuele tentoonstellingen opgezet waarin de meesterwerken van de schilder worden bestudeerd en zijn leven, zijn invloeden en zijn erfgoed worden gedocumenteerd. Twaalf van deze tentoonstellingen worden verzorgd door de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België: bezoekers aan het museum kunnen ze bekijken op interactieve terminals. Zo kunnen ze hun kennis verdiepen en een beter beeld krijgen van de werken zelf. Elke tentoonstelling combineert werken, teksten, archiefdocumenten en getuigenissen op audio en video om contextuele elementen en inzicht te verschaffen aan nieuwe en oude doelgroepen.



●

Immersive video’s

Met de steun van Engie hebben de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België tevens de Bruegel Box ontwikkeld, een gloednieuw concept waarbij het publiek als het ware in de kunst wordt ‘ondergedompeld’. In een van de museumzalen (die geheel aan het project is gewijd) zijn verschillende geavanceerde projectoren geïnstalleerd. Op drie muren worden van vloer tot plafond immersive hogedefinitie-video's geprojecteerd, zodat de bezoekers volledig in de werken van de meester kunnen duiken en er alle geheimen van kunnen ontdekken. Deze immersive video’s zetten verschillende meesterwerken in de schijnwerpers. In maart 2016 werden in de Bruegel Box al drie schilderijen gepresenteerd: De val der opstandige engelen (1562), De Prediking van Johannes de Doper (1566) en Nederlandse Spreekwoorden (1559), respectievelijk in Brussel, Boedapest en Berlijn.

●

Cardboard / Virtual Reality

In combinatie met een culturele content kan virtual reality de bezoeker een bepaalde sensoriële artistieke beleving verschaffen. Zo ontstaat een nieuwe relatie met de kunst en de plaatsen waar deze kunst wordt aangeboden. Bezoekers van alle leeftijden schommelen tussen opwinding en verwondering, waardoor hun nieuwsgierigheid wordt gewekt. Cardboards illustreren dit potentieel als geen ander. Dit 'virtual reality'-masker, dat in 2014 werd bedacht door twee ingenieurs van het Google Cultural Institute, bestaat uit niet meer dan wat karton, kunststof lenzen en een magneet. Maar leg er een smartphone op en er wordt onmiddellijk een stereoscopische afbeelding geprojecteerd. Nu kan het avontuur beginnen… Cardboards zijn eenvoudig te gebruiken en erg toegankelijk. Ze storten ons onmiddellijk in een wereld in 360 graden. Sinds 2 jaar zijn tal van ontwikkelaars, ingenieurs en kunstenaars volledig in de ban van de cardboard-maskers. Zij maken dankbaar gebruik van deze open source technologie. In twee jaar tijd zijn zo al zo'n 1000 cardboard-toepassingen gecreëerd.



In het kader van het Bruegel-project / Unseen Masterpieces / heeft het Google Cultural Institute een immersive ervaring gecreëerd waarmee de toeschouwers De val der opstandige engelen als nooit tevoren kunnen bewonderen. Tijdens de rondleiding langs alle fascinerende details komt het schilderij onder de ogen van de toeschouwer tot leven. Via de Youtube-pagina van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België staat deze ervaring voor iedereen open in het Engels, Frans en Nederlands: https://youtu.be/LqdY3amCL0I

De technologische experimenten met virtual reality en interactieve terminals moeten de belangstelling van het publiek wekken, ter voorbereiding van de geplande festiviteiten in 2019.



PRESENTATIE GOOGLE CULTURAL INSTITUTE Het Google Cultural Institute maakt samen met diverse partners culturele schatten van de wereld bereikbaar voor internetgebruikers. Met behulp van verschillende ‘tools’, zoals de door Google ontwikkelde gigapixel, kan de culturele sector het diverse erfgoed beter online ontsluiten. Het Google Cultural Institute werkt voor dit project samen met meer dan 1000 instellingen uit 70 landen. Het online platform creërt voor meer dan 200.000 kunstwerken en in totaal 6 miljoen foto’s, video’s, manuscripten en andere documenten op het gebied van kunst, cultuur en geschiedenis. Lees hier verder. Het doel van het Google Cultural Institute is tweeledig. Enerzijds wil het gebruikers op nieuwe manieren laten kennismaken met kunstwerken en anderzijds helpt het de cultuursector het allerbeste uit zijn digitale mogelijkheden te halen. ● Het Google Cultural Institute laat cultuurliefhebbers kunstschatten van overal ter wereld ontdekken, verkennen en delen. Dankzij immersive technologieën en de verhalen achter kunstwerken en historische momenten doet het dit tot in de meest uitzonderlijke details. ● Honderden jaren lang hebben culturele instellingen onze geschiedenis en ons erfgoed verzameld en geconserveerd. Met haar cultureel instituut helpt Google dit cultuurerfgoed nu online te brengen, via krachtige technologieën om kunst op nieuwe manieren te digitaliseren en een breder publiek te bereiken.

PRESENTATIE KONINKLIJKE MUSEA VOOR SCHONE KUNSTEN VAN BELGIË De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België hebben de grootste collectie beeldende kunsten van het land: 20.000 schilderijen, beelden en tekeningen, verspreid over zes musea, vertellen onze geschiedenis van de 15e tot de 21e eeuw. De musea OldMasters, Magritte, Fin-de-Siècle, Modern (selectie) en de atelierwoningen Wiertz en Meunier vormen tezamen een uniek cultureel erfgoed dat ons voedsel biedt voor een reflectie over onze vroegere en toekomstige identiteit. De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België zijn een plaats van superlatieven (de meest bezochte musea van België, de op een na grootste collectie werken van Bruegel ter wereld, de grootste collectie werken van Magritte ter wereld, uitzonderlijke ensembles, enz.). Hierdoor zijn ze een culturele, wetenschappelijke en sociale aantrekkingspool ten dienste van de maatschappij en haar ontwikkeling. Dankzij de nieuwe technologieën en de verbeterde toegankelijkheid voor alle doelgroepen verschaffen de musea voortdurend een nieuwe blik op de meesterwerken van Bruegel, Rubens, Jordaens, David, Rodin, Ensor, Gauguin, Khnopff, Moore, Delvaux, Magritte, Broodthaers, Fabre,…



III. Een project met internationale uitstraling De grootste collecties uit Europa en Amerika verzameld Verspreid over de hele wereld zijn nog maar een veertigtal schilderijen van Bruegel de Oude overgebleven. Daarom heeft het project Bruegel / Unseen masterpieces / de internationale ambitie om alle bekende museumstukken van de Vlaamse meester virtueel bijeen te brengen en zodoende een digitale retrospectieve op te zetten die voor iedereen toegankelijk is. Met de steun van het Google Cultural Institute en dankzij de inzet van verscheidene grote musea is in 2016 al een kwart van Bruegels schilderijen verzameld: een eerste grote mijlpaal dus. Om het voorbeeld van deze eerste musea te volgen, worden alle andere musea die één of meer van zijn schilderijen bezitten gevraagd om ook mee te werken aan dit unieke project dat voor musea een nieuw soort wetenschappelijke samenwerking inluidt.

III.1. De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

Detail from The Fall of the Rebel Angels (1562), Pieter Bruegel the Elder © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

De val der opstandige engelen (1562) In De val der opstandige engelen toont Pieter Bruegel ons het begin en het einde der tijden, met de bestraffing van Lucifer en het doden van de draak uit de Openbaring door aartsengel Michaël. Het bruisende paneel toont allerlei schitterende maar ook monsterlijke wezens die verwijzen naar de evolutie van de 16de-eeuwse technieken en de fascinatie voor de Nieuwe Wereld. In het detail van een verentooi of een ruwe schub klinkt zowel de fascinatie als de angst voor het Amerikaanse continent door, dat in die tijd menig curiositeitenkabinet vult.



Detail from Landscape with the Fall of Icarus (undated), Pieter Bruegel the Elder © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

Landschap met de Val van Icarus (ongedateerd) Het schilderij Landschap met de val van Icarus is niet gesigneerd of gedateerd. In 1912 verschijnt het op de kunstmarkt en nog hetzelfde jaar komt het in de collectie van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Sindsdien is het doek gehuld in mysteriën. De compositie is zo schitterend dat verscheidene conservatoren het toeschrijven aan de vermaarde meester, maar tot op de dag van vandaag heeft geen enkele technische studie, ook niet de meest recente, hierover uitsluitsel kunnen geven. In de compositie is de aanwezigheid van Icarus slechts een detail. We zien van de mythische held immers niet veel meer dan zijn wanhopig spartelende benen te midden van een fijne verenregen. Om hem heen gaat het leven onverstoorbaar verder, alsof zijn lot niemand iets kan schelen.

Detail from Winter Landscape with Skaters and Bird Trap (1565), Pieter Bruegel the Elder © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

Winterlandschap met schaatsers en vogelknip (1565) De winter speelt zo'n grote rol in Bruegels composities dat hij ook wel de vader wordt genoemd van een schildertraditie die een eeuw later erg populair zal worden in de lage landen: het schilderen van



winterlandschappen. Die wintervoorstellingen gaan dikwijls gepaard met een hele stoet pittoreske en anekdotische details die door Bruegel met veel tederheid en humor worden afgebeeld, zoals in Winterlandschap met schaatsers en vogelknip. Tal van verborgen betekenissen dienen als waarschuwing voor de toeschouwer. Rechtsonder waarschuwt een vogelval bijvoorbeeld voor de gevaren en onzekerheden van het bestaan, net als het ijs waarop de dorpelingen zo zorgeloos schaatsen.

Detail from The Census at Bethlehem (1566), Pieter Bruegel the Elder © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

De Volkstelling te Bethlehem (1566) In De Volkstelling te Bethlehem staat niets stil: de toeschouwer wordt op een enorme hoeveelheid personages getrakteerd. Het werk gaat over een heel specifieke episode uit de Bijbel, maar in de compositie is zij niet meer dan een detail. Jozef en Maria komen in Bethlehem aan om zich te laten inschrijven voor de volkstelling waartoe Keizer Augustus opdracht heeft gegeven. Het tafereel is hier echter geactualiseerd naar de Nederlanden in de 16e eeuw. Een van de details die het schilderij actualiseren is te zien op de gevel van de herberg op de voorgrond: een officiële boodschap met het wapen van de Habsburgers, de heersende familie in die tijd. III.2. Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam

© Museum Boijmans Van Beuningen and museum garden, studio Hans Wilschut



Het Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam heeft De Toren van Babel (rond 1568) in zijn collectie, dat sinds 2014 in Gigapixel-formaat beschikbaar is. Op het platform van het Google Cultural Institute is een virtuele tentoonstelling aan dit schilderij gewijd, dat de geheimen van dit wereldberoemde meesterwerk verkent.

Detail from The tower of Babel (c.1565), Pieter Bruegel The Elder © Studio Tromp, Rotterdam

In dit beroemde schilderij beschrijft Bruegel het Bijbelse verhaal over de menselijke overmoed en de wens om een toren te bouwen die tot de hemel zou reiken: God straft de mensen hiervoor met een Babylonische spraakverwarring. Talloze mensen drommen samen rond de tot hoog in de wolken reikende structuur. Volgens oude kunstgeleerden putte Bruegel voor de architectuur van zijn toren inspiratie uit het Colosseum in Rome. III.3. Gemäldegalerie, Staatliche Museen zu Berlin



© Staatliche Museen zu Berlin / Achim Kleuker

Nederlandse Spreekwoorden (1559) en de Twee Apen (1562) maken deel uit van de collectie van de Gemäldegalerie van de Staatliche Museen zu Berlin. Zij prijken nu ook in ultrahoge resolutie op het platform van het Google Cultural Institute. Aan de Nederlandse Spreekwoorden (1559) is een virtuele tentoonstelling gewijd. In dit schilderij zijn zo'n 120 spreekwoorden verborgen, boordevol vreemde taferelen die geïnspireerd zijn op de overtuigingen uit die tijd.

Detail from The Proverbs (1559), Pieter Bruegel the Elder © Staatliche Museen zu Berlin, Gemäldegalerie

In een huis trekken twee mannen elkaar aan de neus. Deze scène verwijst naar het gezegde ‘elkaar bij de neus nemen’: de mannen houden elkaar voor de gek. Een derde man hangt achterover uit het venster met een spel kaarten in de hand: een verwijzing naar het gezegde ‘de gekken krijgen de beste kaarten’. III.4. Szépmüvészeti Múzeum (Museum voor Schone Kunsten), Boedapest

© Museum of Fine Arts Budapest

De Prediking van Johannes de Doper (1566) is te zien in het Szépmüvészeti Múzeum in Boedapest, maar kan nu ook in Gigapixel-formaat worden bewonderd op het platform van het Google Cultural Institute.



In de virtuele tentoonstelling over het artwork ontdekt de lezer hoe de kunstenaar, in het tafereel van de preek, talrijke elementen uit het dagelijks leven in de 16de eeuw verborg.

Detail from The Sermon of Saint John the Baptist (1566), Pieter Bruegel the Elder © Museum of Fine Arts Budapest

Op dit schilderij van Bruegel de Oude, dat te bewonderen is in het Museum voor Schone Kunsten van Boedapest, kijkt iedereen in de menigte naar Johannes. Maar onze blik ligt vreemd genoeg elders. Te midden van een zee van gezichten en gewoonten wordt het oog van de toeschouwer naar een veelheid van details en uitdrukkingen getrokken. Bij de links wijzende hand van de prediker zien we een man die bijna in trance is. Hij zit met het hoofd in zijn handen, zijn mond staat open en zijn ogen zijn gesloten. III.5. Royal Collection Trust, Londen

Royal Collection Trust / © Her Majesty Queen Elizabeth II 2016 / John Freeman

De Kindermoord te Bethlehem (rond 1566) maakt deel uit van de British Royal Collection. Het schilderij is te zien op Windsor Castle, een van de officiële residenties van Koningin Elizabeth II. Op het platform



van het Google Cultural Institute is er een virtuele tentoonstelling aan gewijd. Hierin wordt bijvoorbeeld uitgelegd hoe het schilderij in de jaren na zijn vervaardiging is bijgewerkt om bepaalde

als subversief beschouwde details te verbergen. Om dezelfde redenen is ook de titel van het werk meerdere malen bijgesteld.

Detail from Massacre of the innocents (c.1565-1567), Pieter Bruegel the Elder © Royal Collection Trust / Her Majesty Queen Elizabeth II 2016

Bruegels Kindermoord te Bethlehem illustreert de opdracht van Koning Herodes, na het bericht van de geboorte van Jezus, om alle kinderen in Bethlehem onder de twee jaar te doden. Kort nadat het doek geschilderd was, kwam het in het bezit van de keizer van het Heilige Romeinse Rijk, Rudolf II in Praag. De vermoorde baby's werden overschilderd met details als balen stro, voedsel en dieren, zodat het schilderij niet zozeer een kindermoord als wel een plundering voorstelt. Onder de overschilderde zones zijn de schaduwen van de zuigelingen nog te zien. III.6. Metropolitan Museum of Art, New York

The Metropolitan Museum of Art, Fifth Avenue Facade / Image © The Metropolitan Museum of Art



De Oogst, dat te zien is in het Metropolitan Museum of Art in New York, behoort tot een reeks schilderijen die de Antwerpse koopman Niclaes Jongelinck had besteld voor zijn huis buiten de stad. Oorspronkelijk bevatte de cyclus zes schilderijen over de jaargetijden, waarvan er nog vijf over zijn.

Detail from The Harvesters (1565), Pieter Bruegel the Elder, Oil on panel © The Metropolitan Museum of Art, Rogers Fund, 1919.19.164

We lopen als het ware met de vrouwen mee van de velden naar de haven. Zo slenteren we langs verschillende taferelen uit het plattelandsleven: van een vijver met badende monniken tot een groep dorpelingen met spelende kinderen en appeldieven die door veldwachters worden achtervolgd. Kleding, bezigheden, voedsel: elk detail draagt ertoe bij dat we ons volledig in de scène inleven. III.7. The Frick Collection, New York

Copyrights : © The Frick Collection, New York, Fifth Avenue Garden and façade with magnolias in bloom / Photo: Michael Bodycomb

De drie soldaten (1568) maakt deel uit van de permanente collectie van The Frick Collection in New York. Het kunstwerk is nu ook in hoge definitie te bewonderen op het platform van het Google Cultural



Institute. Via een virtuele tentoonstelling deelt de Frick-collectie alle verborgen details en verhalen met het publiek.

Detail from Three Soldiers (1568), Pieter Bruegel the Elder © The Frick Collection, New York

Dit kleine paneel, dat vroeger deel uitmaakte van de collectie van Karel I van Engeland, toont drie landsknechten, Duitse huurling-infanteristen die met hun pittoreske gewoonten en stoere gedrag populaire motieven waren voor de graveerders uit de 16e eeuw. Zoals wel duidelijk is in dit detail, is dit schilderij een grauwschildering, variërend in de kleur van gebroken wit in de lichtere zones tot zwart op de achtergrond en in de schaduwen op de personages. De bruinachtige tinten van de grond komen tegenwoordig onder de dunne verflaag door, waardoor de grauwschildering nu een donkerder tonaliteit heeft dan oorspronkelijk. III.8. The Statens Museum for Kunst, Kopenhagen

© Magnus Kaslov/SMK

Het schilderij Jezus verjaagt de kooplui uit de tempel (na 1569) werd lange tijd toegeschreven aan Pieter Bruegel de Oude. In de virtuele tentoonstelling die eraan is gewijd, bestudeert het Statens Museum for Kunst van Kopenhagen de redenen waarom de experts er zo lang de hand van de Vlaamse meester in



hebben gezien, en hoe een recent onderzoek naar dit werk en drie andere met exact hetzelfde motief, nieuwe inzichten hebben opgeleverd in de herkomst en de meerlagige betekenissen ervan.

Detail from Christ driving the Traders from the Temple (after 1569), Unknown Artist CC0/Public Domain, Statens Museum for Kunst

Dit kunstwerk, ongetwijfeld geïnspireerd door Bosch, wijst naar de ondeugden van de mensen, terwijl die verschillende vormen aannemen van hebzucht en bedrog. Bij de vele details van dit schilderij, kunnen we een charlatan observeren die een dame geneest door het uittrekken van een van haar tanden. Ondertussen wordt er een man in het publiek bestolen.



IV. In het Museum: activiteiten rond de tentoonstelling De educatieve dienst van de KMSKB (Educateam) biedt rondleidingen, conferenties, ateliers voor kinderen en andere activiteiten rond Bruegel. De dienst is er voor iedereen: kinderen, jongeren, volwassenen, alleen, in groep of met de familie. Ook voor mensen met een handicap zijn er activiteiten op maat.

Individuele of begeleide bezoeken om Bruegel te herontdekken

Regentschapsstraat 3 | 1000 Brussel Dinsdag > zondag | 10:00 > 17:00 WE : 11:00 > 18:00 Gesloten op maandag, 1 en 11 november, 25 december, 1 en 8 januari Tarieven € 8 volwassenen € 6 senioren € 2 jongeren, personen met een handicap en begeleiders, leerkrachten



€ 0 Vrienden van de KMSKB, ICOM leden, kinderen (<5 j.) vergezeld door een volwassene

Begeleide bezoeken Duur : 1u30 Tarief : 65€/groep van max. 15 (WE : 80€) + 6€ (groepstarief) inkom p.p. Vreemde taal +12,5€/gids [email protected] T +32 (0)2 508 33 33

> MUSEUM OP MAAT Museum op maat wil ervoor zorgen dat iedereen, over handicap, cultuur, taal of welke beperking ook heen, een gelijke kans krijgt om op een persoonlijke en aangepaste manier het museum te bezoeken. Museum op maat onderscheidt vier publieksgroepen met een specifiek aanbod: Komeet voor mensen met een mentale en/of fysieke beperking

Equinox

voor de blinde en slechtziende bezoeker

Gebarentaal

voor doven en slechthorenden



Sesam

voor mensen in economische, sociale of culturele moeilijkheden

Info & reservatie: T +32(0)2 508 34 66 / [email protected]

V. Bijlagen V. BIJLAGE 1. Het erfgoed van Bruegel de Oude Hoe bewaren en verspreiden we kunst?

De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België hebben de op één na grootste collectie van Bruegel de Oude ter wereld.

© Christian Carez

Hoewel Bruegel één van de beroemdste Vlaamse schilders is, dateert de laatste grote tentoonstelling van zijn werk in België toch alweer van 1980. Het ging toen ook niet echt om een retrospectieve, want de meeste werken die toen te zien waren, waren van de hand van zijn zoons. De tentoonstelling met als titel Bruegel, een dynastie van schilders, vond plaats in het kader van het Europalia-festival en was een enorm publiek succes. Dat is op deze archieffoto duidelijk te zien.Het hele najaar van 1980 verdrongen de bezoekers zich om de werken van de schilder te kunnen bewonderen.



Detail from The Numbering at Bethleem (1566), Pieter Bruegel the Elder Copyrights : © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels

'[…] zo ver je kunt kijken staan op het plein voor het Koninklijk Paleis bussen die een aanhoudende stroom Fransen, Nederlanders en Belgen van buiten de hoofdstad aanvoeren […]. Al die luidruchtige toeristen lopen de straat over en gaan moedig in de rij staan totdat ze door de kleine ingang van het Paleis voor Schone Kunsten worden opgeslokt. […] het is mooi weer en de tentoonstelling over Bruegel is bijna afgelopen. Ook ik laat me door de stroom meevoeren. Net als iedereen duw ik een beetje. Een dikke dame die me aan een gepensioneerde schooljuffrouw doet denken, duwt me vol minachting terug. Uit haar tas steekt een opvouwbare paraplu die zij - volgens mij met opzet - in mijn ribben drukt. ‘Wat een chaos’, zegt ze tegen de vrouw naast haar […]’ Colette Bertot, "Les dernières heures de Brueghel", in La Libre Belgique, 21 november 1980. Waarom is er in het geboorteland van Bruegel al sinds 1980 geen grote tentoonstelling meer aan hem gewijd? Twee elementen spelen hierin mee: de te hoge verzekeringskosten maar bovenal de zeer grote kwetsbaarheid van de werken zelf. Zoals dat in de tijd van Bruegel gebruikelijk was, zijn de meeste van zijn werken olieverfschilderijen op hout (meestal eikenhout), die zeer gevoelig zijn voor de minste verandering van temperatuur of vochtigheidsgraad. In dergelijke omstandigheden valt het niet mee om een grote reizende retrospectieve van de Vlaamse schilder te organiseren.

Detail from The Numbering at Bethleem (1566), Pieter Bruegel the Elder Copyrights : © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels



De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België zijn de thuisbasis van 's werelds op een na grootste collectie van werken van Bruegel de Oude. Ze begonnen na te denken over deze vragen vele jaren geleden.

Copyrights : © Ilan Weiss / Daniel piaggio

Al in 1969 probeerden de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België hier iets op te vinden voor de tentoonstelling “Bruegel: de schilder en zijn wereld” ter gelegenheid van de 400e verjaardag van de dood van de schilder. 'Omdat het vervoer van kwetsbare en wijdverspreide schilderijen om vanzelfsprekende veiligheidsredenen uitgesloten is, probeert de tentoonstelling alle schilderijen van Bruegel voor het eerst bijeen te brengen in een denkbeeldig museum, in de vorm van zwart-witfoto's in het formaat van de oorspronkelijke werken.’ Philippe Roberts-Jones, Bruegel: de schilder en zijn wereld, Brussel, KMSKB, 1969.



Copyrights : © KIK-IRPA, Brussels

Een halve eeuw na de tentoonstelling ‘Bruegel: de schilder en zijn wereld’ zijn de problemen nog altijd dezelfde. De technologische middelen zijn gelukkig wel aanzienlijk geëvolueerd.

VI. BIJLAGE 2. Biografische informatie over Pieter Bruegel de Oude

Datum en geboorteplaats onbekend – waarschijnlijk Breugel of Antwerpen, rond 1525-1530 Rond 1545-1550

1551 1551-1552

1552

1552-1554 1553-1554 1554 1554-1562 1557 1560 1561-1562

1562 ?

Waarschijnlijk leerling van Pieter Coecke van Aelst (eerst atelier in Antwerpen en daarna in Brussel); de beginselen van het miniatuurschilderen worden hem waarschijnlijk bijgebracht door de vrouw van Coecke, Mayken Verhulst Ingeschreven in de Antwerpse St.-Lucasgilde Voor de Mechelse gilde van de handschoenmakers werkt hij samen met Pieter Balten aan de luiken van een altaarstuk voor de Sint-Romboutskathedraal (inmiddels verloren). Zij ontvangen de bestelling van schilder en kunsthandelaar Claude Dorisi Ongetwijfeld eerste professionele contacten met de prentenuitgever Hiëronymus Cock Eerste gedateerde tekeningen Reis naar Italië, waarschijnlijk via Lyon, misschien in gezelschap van schilder Maarten de Vos en beeldhouwer Jacob Jongelinck In Rome, waar hij regelmatig ontmoetingen heeft met de miniatuurschilder Giulio Clovio; in die periode reist hij ook naar het zuiden van Italië (Reggio di Calabria) Hij keert naar de Nederlanden terug, ongetwijfeld via Venetië en de Alpen Heel waarschijnlijk woont hij in Antwerpen. Hij legt zich hoofdzakelijk toe op prenten, samen met Hiëronymus Cock en zijn uitgevershuis "In de Vier Winden" Eerste gedateerde schilderijen Hij maakt de enige ets die we van hem kennen Hij gaat zich steeds meer toeleggen op schilderen, hiertoe mogelijk gestimuleerd door Nicolaes Jongelinck die tijdens het leven van de kunstenaar de meeste werken van Bruegel heeft besteld en verzameld. Verhuizing naar Brussel



1563 1563

1563/64 1567 1568

1568/69 ? 1569

Huwt in de Brusselse Onze-Lieve-Vrouw-ter-Kapellekerk Mayken Coecke, dochter van Pieter Coecke en Mayken Verhulst Legt zich nu volledig toe op zijn loopbaan als schilder; naast Jongelinck, zijn andere opdrachtgevers van zijn werken de geograaf en humanist Abraham Ortelius, de directeur van de Antwerpse Munt Jean Noirot en kardinaal Antoine Perennot de Granvelle, aartsbisschop van Mechelen Geboorte van zijn zoon Pieter – Pieter Brueghel de Jonge Ludovico Giucciardini looft Bruegel in zijn werk over de Nederlanden: Descrittione di Tutti i Paesi Bassi Giorgio Vasari looft hem in de tweede editie van zijn De levens van de grootste schilders, beeldhouwers en architecten Geboorte van zijn zoon Jan – Jan Brueghel de Oude Laatste bekende schilderijen en tekeningen De Stad Brussel geeft hem opdracht de aanleg van het kanaal Brussel-Antwerpen (ingehuldigd in 1575) te schilderen Sterft in Brussel en wordt begraven in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Kapellekerk Bron: Manfred SELLINK, Bruegel, The Complete Paintings, Drawings ans Prints, Ludion, 2007.

VI. BIJLAGE 3. Publicatie In december 2014 stelden de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België het resultaat voor van meerdere jaren onderzoek naar het oeuvre van Pieter Bruegel de Oude. Het boek onthulde de geheimen van dit meesterwerk, in het bijzonder de weergave van fantasiedieren en enigmatische objecten door nieuwe verbanden te leggen tussen kunst, kennis en politiek in de tijd van Bruegel.

Technische fiche Pieter Bruegel the Elder, Fall of the Rebel Angels Art, Knowledge and Politics on the Eve of the Dutch Revolt



© Silvana Editoriale, 2014

Auteur: Tine L. Meganck Cahier n° 16 van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België Uitgave : Silvana Editoriale, 2014 Datum van uitgave: 05.12.2014 17 × 24 cm 208 pagina’s 100 illustraties Zachte cover In het Engels EAN 978883662920-6 € 28,00 (Beschikbaar in de Museum Shop en in de grote boekhandels)

Samenvatting van de publicatie Pieter Bruegel de Oude, Val van de opstandige engelen Kunst, kennis en politiek aan de vooravond van de Nederlandse opstand Pieter Bruegel the Elder, Fall of the Rebel Angels is het eerste omvattende boek over één van de meest geliefde meesterwerken van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel. Het betoogt dat Pieter Bruegel de Oude (sterft in 1569) met de Val van de opstandige engelen (1562) een traditioneel devotioneel thema omvormt tot een innovatieve commentaar op zijn eigen tijd, en situeert het schilderij binnen de vroeg moderne kennis- en verzamelcultuur. Het suggereert in het bijzonder dat verschillende hybride vallende engelen nauwgezet samengesteld zijn uit naturalia en artificialia,



zoals ze op dat moment verzameld werden in kunsten curiositeitenkabinetten van zijn tijd. Bruegels veel opgemerkte emulatie van Hieronymus Bosch was dus slechts één aspect van zijn veel grotere interesse in het verzamelen, inspecteren en imiteren van artistieke en natuurlijke wereld rond hem. Deze interesses vormen de aanzet tot een studie van de wereld in de tijd dat Bruegel de Val van de opstandige engelen heeft geschilderd: lokaal, in de urbane en hoffelijke centra van Antwerpen en Brussel op de vooravond van de Nederlandse Opstand, en globaal, aangezien de ontdekking van de Nieuwe Wereld de Europese perceptie van kunst en natuur vooral altijd had veranderd. Geschilderd als een waarschuwing tegen hoogmoed, presenteert Bruegel de Val van de opstandige engelen als een meditatie op de gevaren en mogelijkheden van het menselijke streven in kunst, kennis en politiek, een universeel thema ook vandaag niet aan belang heeft ingeboet.

Fragmenten







VI. BIJLAGE 4. Partners 1.

Staatliche Museen zu Berlin

De Nationale Musea in Berlijn zijn ondergebracht in verscheidene historische gebouwen. Zij vormen tezamen een Universeel Museum voor het behoud, het onderzoek en de bemiddeling van kunsten cultuurschatten uit de hele geschiedenis van de mensheid. Hun collecties beslaan kunst, archeologie en etnologie van binnen en buiten Europa. De oorsprong van de Nationale Musea in Berlijn ligt in het Koninklijk Museum, dat door Friedrich Wilhelm III van Pruisen was opgericht. Zij zijn eigendom van de Stiftung Preußischer Kulturbesitz. Andere leden van deze Stichting zijn de Nationale Bibliotheek, het nationaal Archief, het Ibero-Amerikaans Instituut en het Nationaal Instituut voor Muziekonderzoek, alsook het Muziekinstrumentenmuseum. De Nationale Musea in Berlijn worden gezamenlijk gefinancierd door de Duitse regering en de bondsstaten en moeten het cultureel federalisme in Duitsland bevorderen. De Nationale Musea in Berlijn zijn te vinden op vijf locaties in Berlijn: Museumsinsel Berlin / Mitte, Kulturforum, Tiergarten, Charlottenburg, Dahlem en Köpenick. 2. Szépművészeti Múzeum (Museum voor Schone Kunsten), Boedapest Boedapests Museum voor Schone Kunsten is een verborgen schatkamer vol unieke meesterwerken. Hoewel het museum de grootste Europese kunstcollectie heeft tussen Wenen en Sint-Petersburg, is het nog altijd een van de “best bewaarde geheimen” van de Europese musea, met een rijkdom die iedereen die het museum voor het eerst bezoekt gegarandeerd versteld doet staan. De schitterende collectie van onze hoofdstad aan de Donau bevat de meest uiteenlopende meesterwerken, van ver vervlogen tijden tot vandaag de dag. Zo is in het Museum een reeks wereldberoemde kunstwerken te bewonderen, niet alleen van Giorgione, Rafäel, Titiaan, Brueghel, El Greco, Velázquez, Goya, Manet, Monet, Cézanne en Gauguin, maar ook van tal van andere meesters. Het Museum voor Schone Kunsten van Boedapest is op het ogenblik gesloten voor renovatie. Hierdoor kan het tot het voorjaar van 2018 niet worden bezocht. Een selectie van 50-60 kunstwerken uit de collecties van het Museum is momenteel te bezichtigen in het Hongaarse Nationaal Museum. 3. Statens Museum for Kunst, Kopenhagen Het SMK is het Deense nationale museum en het grootste kunstmuseum in het land. Elke dag bestuderen, restaureren, fotograferen, verplaatsen, exposeren en bespreken wij kunst. Gasten kunnen kunst op een geheel eigen manier verkennen. Zij kunnen bij ons terecht voor nieuwe tentoonstellingen, performances, concerten, kunstlezingen, films, creatieve workshops en rondleidingen van de collecties. Onze collecties met ongeveer 250.000 werken omvatten een rijke en gevarieerde selectie kunst - van de Europese klassiekers uit de Renaissance tot een overweldigende diversiteit aan moderne en hedendaagse kunst. Het SMK is vooral vermaard om zijn uitgebreide collectie kunst uit de Deense Gouden Eeuw, de grootste collectie Deense hedendaagse kunst van het land en een van de mooiste Matisse-collecties ter wereld. De geschiedenis van het museum begint met het dagboek van de Duitse schilder Albrecht Dürer. In 1521 schreef deze illustere kunstenaar dat de koning van Denemarken, Christiaan II, "de beste kopieën van al mijn prenten" had gekregen. Met deze gift werd de eerste steen gelegd voor het Deense nationale museum.



4. Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam Een bezoek aan Museum Boijmans Van Beuningen is een reis door de geschiedenis van de kunst. Nederlandse en Europese topstukken geven een overzicht van de vroege middeleeuwen tot de 21e eeuw. Van Bosch, Rembrandt en Van Gogh tot Dalí en Dutch Design. Museum Boijmans Van Beuningen is een van de oudste musea van Nederland. In het jaar 1849 laat de jurist Boijmans zijn kunstverzameling na aan de stad Rotterdam. Met de verwerving van de collectie Van Beuningen in 1958 wordt de naam van het museum uitgebreid. Het museum bezit een unieke verzameling schilderijen, sculpturen en gebruiksvoorwerpen. De collectie tekeningen en prenten behoort tot de mooiste ter wereld. Het gehele jaar door organiseert het museum bovendien spectaculaire tentoonstellingen over uiteenlopende onderwerpen (zie de officiële website). 5. The Frick Collection, New York De kolen- en staalindustrieel, filantroop en kunstverzamelaar Henry Clay Frick (1849–1919) liet zijn woning in New York en zijn opmerkelijke collectie westerse schilderijen, beeldhouwwerken en decoratieve kunsten aan het publiek na "om een kunstgalerie op te zetten en in stand te houden, de bestudering van fijne kunsten aan te moedigen en de algemene kennis van verwante onderwerpen te bevorderen”. De villa werd in 1913 en 1914 door Thomas Hastings van de firma Carrère and Hastings ontworpen en gebouwd voor de heer Frick. Ze verschaft een grootste huiselijke omgeving die wel wat doet denken aan de woningen van edelen in Europa, en is daarom perfect geschikt voor onze meesterwerken, van de Renaissance tot de 19e eeuw. Speciale vermelding verdienen de schilderijen van Bellini, Constable, Corot, Fragonard, Gainsborough, Goya, El Greco, Holbein, Ingres, Manet, Monet, Rembrandt, Renoir, Titiaan, Turner, Velázquez, Vermeer, Whistler en andere meesters. De schitterende exemplaren van Frans 18e-eeuws meubilair, bronzen beelden uit de Italiaanse Renaissance en email uit Limoges verschaffen de galeries een heel speciale sfeer, en de binnentuin en de voorzieningen die zijn aangebracht sinds de oprichter hier in de jaren 30 woonde, dragen allemaal bij tot een zo sereen mogelijke beleving voor de bezoeker. De Frick Collection is verder beroemd om haar kleine, specifieke tentoonstellingen en haar zeer populaire concertreeksen en dynamische educatieve programma. Naast The Frick Collection staat de Frick Art Reference Library, een naslagbibliotheek die ruim negentig jaar geleden werd opgericht door Henry Clay Fricks dochter Helen Clay Frick. De bibliotheek, die is ondergebracht in een beschermd gebouw aan de 10 E. 71st Street, is een van de belangrijkste onderzoeksinstellingen op het gebied van kunstgeschiedenis en -verzameling. Meer dan een kwart van de gespecialiseerde boekverzameling is in geen enkele andere bibliotheek te vinden. Dankzij de omvangrijke archieven en het fotoarchief is het een belangrijke bron voor herkomstonderzoek. De catalogus, zoekhulpmiddelen, volledige documenten en afbeeldingen zijn allemaal online beschikbaar op http://arcade.nyarc.org. De bibliotheek ondersteunt verder het Center for the History of Collecting, 4 dat symposia organiseert en beurzen verstrekt. The Frick Art Reference Library is gratis voor het publiek toegankelijk. 6. Royal Collection Trust The Royal Collection Trust, een afdeling van het Koninklijk Hof, is verantwoordelijk voor het behoud van de Koninklijke Collectie en beheert de openstelling van de officiële residenties van koningin Elisabeth II voor het publiek. De inkomsten uit entreegelden en verwante commerciële activiteiten dragen



onmiddellijk bij tot The Royal Collection Trust, een geregistreerde liefdadigheidsinstelling. The Trust heeft tot doel de koninklijke collectie te verzorgen en te beschermen, en de toegang en beleving van The Trust te verbeteren middels tentoonstellingen, publicaties, leningen en educatieve programma's. Het werk van The Royal Collection Trust wordt mogelijk gemaakt door uiteenlopende overheidssubsidies. The Royal Collection is een van de grootste en belangrijkste kunstcollecties ter wereld, en een van de laatste grote Europese koninklijke collecties die nog intact is. Ze omvat bijna alle aspecten van de fijne en decoratieve kunsten, en is verspreid over zo'n 13 (voormalige) koninklijke residenties in het Verenigd Koninkrijk, waarvan de meeste regelmatig open zijn voor het publiek. The Royal Collection wordt door de vorstin in bewaring gehouden voor haar opvolgers en de natie, en is geen individueel eigendom van de koningin. 7. Metropolitan Museum of Art, New York The Met staat voor ruim 5.000 jaar kunst van overal ter wereld, waarvan iedereen kan genieten. Het museum is verspreid over drie iconische locaties in New York City – het hoofdgebouw aan Fifth Avenue, The Met Breuer en The Met Cloisters. Miljoenen mensen nemen verder online deel aan The Met-ervaring. Al sinds zijn oprichting in 1870 wil The Met meer zijn dan een schat van zeldzame, mooie voorwerpen. Elke dag komt de kunst tot leven in de galeries, de tentoonstellingen en evenementen van het museum. Zo ontstaan voortdurend nieuwe ideeën en worden onverwachte verbanden gelegd tussen periodes en culturen.



unseenmasterpieces I. Persbericht Op het kruispunt van kunst en technologie: een unieke kijk op de werken van Bruegel

Recommend Documents