UNIH VAN WATĽRSCHAPPĽN

Bezoekadres

UNIH VAN WATĽRSCHAPPĽN

K o n i n g s k a d e 40 2596 A A D e n H a a g Postadres Postbus 93218 2509 A E D e n H a a g

1

iiiii

2

DEC.

Telefoon

2013,

070 351 97 5' Fax

1

^

070 354 46 42 1

De leden-waterschappen t.a.v. hoofden Financiën

j s k L Leen o f^ -: 13

Aí a

datum

ons kenmerk

contactpersoon

10 december 2013

-

mr.P.M. Landstra

bijlage(n)

uw kenmerk

e-mail

1

-

[email protected]

betreft

doorkiesnummer

begroting 2014 Unie van Waterschappen

070-351 97 57

Geachte heer/mevrouw, Hierbij ontvangt u de op 4 oktober 2014 vastgestelde begroting van de Unie van Waterschap­ pen. Begin januari ontvangt u de factuur inzake uw jaarlijkse bijdrage.

Landstra

U N I Ľ VAN WATĽRSCHAPPĽN

Begroting 2014

Kader Programma's M e e r j a r e n b e g r o t i n g o p hoofdlijnen B e g r o t i n g baten en lasten Toelichting begroting baten en lasten Contributiebijdrage W a t e r s c h a p p e n 2 0 1 4

KADER De Unie van Waterschappen is de vereniging van alle waterschappen in Nederland en de werkgeversorganisatie van ongeveer 11.000 waterschapsmedewerkers bij 24 waterschappen in Nederland. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor het beheer van waterkeringen, het regionale waterbeheer en het zuiveren van afvalwater. Het bureau van de Unie van Water­ schappen ondersteunt de vereniging op het gebied van beleidsontwikkeling, belangenbeharti­ ging en lobby bij de Europese Unie, het parlement, de ministeries, en de bestuurlijke besluit­ vorming (binnen de vereniging, met het Rijk, IPO en de VNG, het Parlement, de Europese in­ stellingen en andere belangenorganisaties). Daartoe is een uitgebreid netwerk opgebouwd. De­ ze taken worden voor en met de waterschappen voorbereid en uitgevoerd, waarbij bestuurders en medewerkers van waterschappen betrokken worden bij Uniewerkzaamheden; tevens wordt bij het implementeren van vastgestelde of nieuwe regelgeving (meer) gebruik gemaakt van de expertise van medewerkers van waterschappen. Visie en doelstelling De Unie van Waterschappen wil leidend zijn in de strategische discussie over regionaal water­ beheer, in zowel de nationale als internationale context, met als doel: 'Duurzaam waterbeheer'. De Unie streeft ernaar de meest inspirerende gesprekspartner over regionaal waterbeheer te zijn en dus aanwezig te zijn op plekken waar (belangrijke) besluiten worden genomen. De ambi­ tie is te excelleren in strategisch netwerken, adequaat in te spelen op veranderingen, initiatie­ ven te nemen en communicatief te zijn: te inspireren en te verbinden, kennis van zaken te heb­ ben, inhoudelijk generalist en volwaardige gesprekspartner te zijn en het kennen van de 'ins' en 'outs' van de 'Haagse' en 'Brusselse' bureaucratie. Een vereniging die er ook voor zorgt dat haar leden als regionale waterbeheerders optimaal kunnen (samen)werken aan waterveiligheid, vol­ doende en schoon water. Kortom, een (h)erkend belangenbehartiger die: " de waterschappen in Den Haag en Brussel (via Bureau Brussel) door middel van een krachtige lobby vertegenwoordigt en zichtbaar laat zijn als een krachtige, doeltreffende, doelmatige, transparante en dienstverlenende overheid; « als volwaardige partner meepraat en meebeslist over alle zaken die raken aan 'het zijn' van een professionele, moderne overheid; * beschikt over goede contacten/netwerken bij verschillende ministeries zoals Financiën, EZI, l&M, BZK, SZW, andere koepelorganisaties, verenigingen, maatschappelijke organisa­ ties en het parlement; " zo mogelijk gezamenlijk optrekt met andere koepels zoals VNG en IPO; met als doel de samenwerking tussen waterschappen, gemeenten en provincies in de regio te bevorderen; de ervaringen van de waterschappen optimaal inzet als belangenbehartiger; hiertoe zijn er goede contacten binnen de waterschappen; " brede kennisuitwisseling en samenwerking tussen de waterschappen onderling, maar ook tussen de waterschappen en andere partijen, stimuleert en faciliteert; daarbij worden de nodige verbanden gelegd en belemmeringen weggenomen; er voor zorgt dat waterschappen met één mond naar buiten treden en doen wat ze beloven. Hiermee anticipeert de Unie op veranderende wensen van waterschappen, veranderende maatschappelijke vraagstukken en toenemende internationalisering. De beoogde proactieve inzet van het Unie wordt bereikt met een programmaorganisatie die op samenwerking is gericht. Deze begroting vormt het raamwerk voor de werkzaamheden van de Unie van Waterschappen in 2014. De begroting is met name gebaseerd op het Bestuursprogramma het Bestuursakkoord Water en er is, voor zover nodig, rekening gehouden met het Regeerakkoord.

5

Bestuursprogramma Het bestuur van de Unie van Waterschappen heeft in het Bestuursprogramma 2010- 2013, ge­ naamd Scherp aan de wind, het beleid op hoofdlijnen vastgelegd. Zij streeft hierin naar een daadkrachtige, zichtbare, eensgezinde en betrouwbare Unie van Waterschappen. Het Be­ stuursprogramma focust op een viertal thema's, te weten: 1. Wateropgaven (kernwoorden: waterveiligheid, waterkwantiteit en waterkwaliteit). 2. De kracht van de waterschappen (kernwoorden: slagvaardig, doelmatig, zichtbaar). 3. Innovatieve oplossingen (kernwoorden: innovatieve overheid, internationale samenwerking). 4. De kracht van de Unie (kernwoorden: visievorming, aangaan nieuwe coalities, aantrekkelijk werkgeverschap). Deze thema's zijn in het Bestuursprogramma verder uitgewerkt, met onderwerpen als watervei­ ligheid, -kwaliteit en -kwantiteit, doelmatig waterbeheer, waterschapsverkiezingen, internationa­ le samenwerking en aantrekkelijk werkgeverschap. Zichtbaarheid, verbinding met de water­ schappen en het aangaan van (nieuwe) coalities zijn daarbij steeds terugkomende elementen. In 2013/2014 zal het Bestuursprogramma worden geactualiseerd. Bestuursakkoord Water Op 23 mei 2011 is het Bestuursakkoord Water getekend door Rijk, VNG, IPO, VEWIN en Unie. Waterschappen, gemeenten, provincies, drinkwaterbedrijven en het Rijk hebben concrete af­ spraken gemaakt over het waterbeleid in Nederland. Het belangrijkste doel van het Bestuursak­ koord Water is met minder kosten en minder bestuurlijke drukte Nederland de komende jaren droog en veilig te houden. Dit is een belangrijke stap vooruit, gezien de uitdagingen waarvoor de watersector staat. In het akkoord hebben de waterschappen meer taken en verantwoorde­ lijkheden gekregen. De uitdagingen om Nederland nu en in de toekomst droog te houden, en voldoende schoon water beschikbaar te hebben, zijn groot. Door de klimaatverandering neemt de wateroverlast toe. Verdroging is een steeds groter probleem voor de landbouw en de natuur. Het Bestuursakkoord Water anticipeert op deze veranderingen en de benodigde investeringen, door de komende jaren, onder andere, in te zetten op een doelmatigheidswinst die oploopt tot 750 miljoen euro per jaar in 2020. Naast structurele besparingen voorziet het Bestuursakkoord Water een stevige reductie van 'bestuurlijke drukte'. Uitgangspunt hierbij is 'je gaat erover of niet'. Op het gebied van de waterveiligheid krijgen de waterschappen meer verantwoordelijk­ heid. De waterschappen nemen de helft van de financiering en uitvoering van het Hoogwater­ beschermingsprogramma voor hun rekening. Organisatie De Unie wordt aangestuurd door een managementteam onder leiding van de Algemeen Direc­ teur. Er wordt gewerkt binnen vier programma's die de doelstellingen van de Unie op een sa­ menhangende wijze clusteren: Vereniging 8. Communicatie, Waterbeleid, Moderne Overheid en Innovatie&lntemationaal. Hiernaast kent de Unie een Stafbureau Bedrijfsvoering met als apart onderdeel team Bestuurlijk Juridische Zaken. De Programma's worden hieronder kort beschreven, verderop in deze begroting volgt een uit­ gebreidere beschrijving. Programma Vereniging Å Communicatie: sturing van beleids- en besluitvormingsprocessen. Kenmerkende producten en diensten in dit programma: »

Lobby/public affairs, communicatie, communicatiebewustzijn, mediabeleid en educatie.

»

Stroomlijning van informatievoorziening via SharePoint, digitale nieuwsbrieven (maan­ delijkse publieke nieuwsbrief en wekelijkse nieuwsbrief aan voorzitters en SD-en), web­ sites www.waterschappen.nl en www.uvw.nl, Twitter, de knipseldienst en bijeenkom­ sten.

6

»

Visievorming over de vereniging, strategieontwikkeling, standpuntbepaling en besluit­ vorming over de vereniging (relatie met uitwerking resultaten commissie Organisatie en Werking Unie van Waterschappen (Commissie Doornbos).

In 2014 wordt voor dit programma een uitgave begroot van C 773.000,tieprijs en geen sponsoring

Watermuseum

meer; 260.000 euro; communicatie

verkiezingen

(extra to.v. 2013 de innova­ 2013: 193.000

Kosten 'Het W a t e r s c h a p '

euro)

162.000

Educatie

25.000

Digitale Media

115.000

Sponsoring ' G e m a l e n Stichting'

8.000

Landelijke Waterschapsverkiezingen

193.000

Waterschapsdag.diner en bestuurdersdagen

107.500

Innovatieprijs

50.000

L o b b y en C o m m u n i c a t i e

112.500

B e s c h i k b a r e f o r m a t i e is 6 . 4

Programma Waterbeleid: de beïnvloeding van het nationale beleid à besluitvormingsproces. Kenmerkende producten en diensten in dit programma zijn: »

Richting geven, sturen en bijdragen aan het Hoogwaterbeschermingsbeleid.

»

Volgen van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en Waterkwantiteit (WB21) en het NBW.

«

Richting geven aan het volgende KRW-proces en agrarische emissies verder terugdrin­ gen.

»

Zorgen dat waterschappen goede instrumenten bezitten om hun taken uit te voeren (fiscale beleid herijken en waterschappen profileren in Waterwetgevingsprocessen en onderliggende AMvB's).

In 2014 wordt voor dit programma een uitgave begroot van C 230.000,Waterkwantiteit

60.000

Hoogwaterbescherming

110.000

Waterkwaliteit

60.000

B e s c h i k b a r e f o r m a t i e is 7.7

Programma Moderne Overheid: waterschappen positioneren als volwaardige medeoverheid die goed toegerust is op zijn taak. Het programma vertegenwoordigt de waterschappen in Den Haag en Brussel door middel van een krachtige lobby en maakt hen zichtbaar als een krachti­ ge, doeltreffende, doelmatige, transparante en dienstverlenende overheid. De prioriteiten voor 2014 zijn: »

Inzet op behoud van financiële ruimte voor de waterschappen om blijvend te kunnen in­ vesteren in waterveiligheid, bestrijding wateroverlast, zoetwatervoorziening, verbetering van de waterkwaliteit en zuivering van afvalwater.

«

Verankering van informatieveiligheid door de waterschappen met als beoogd einddoel een verplichtende vorm van zelfregulering.

«

Vergroten van de doelmatigheid, onder andere door de samenwerking tussen water­ schappen onderling, en waterschappen en derden, te versterken. Een van de thema's waarop wordt ingezet is de samenwerking op het terrein van Inkoop en Aanbesteden.

»

Professionaliseren van de bedrijfsvergelijkingen, monitoring en informatievoorziening. 7

»

Aantrekkelijk werkgeverschap.

In 2014 wordt voor dit programma een uitgave begroot van C 705.000,Waarderingskamer

wordt gecompenseerd

schoven naar programma

Financiële

via Algemene

(waarvan

e 100.000

voor

Reserve; t.o.v. 2013 is 6 200.000,- voor Afvalwaterketen

ver­

l&l))

25.000

onderwerpen, dienstverlening, e-overheid e.d.

225.000

Bedrijfsvergelijkingen Inkoop en aanbestedingen

90.000

Crisisbeheersing

40.000

Aantrekkelijk Werkgeverschap

75.000

Informatieveiligheid

150.000

Compensatie kosten W a a r d e r i n g s k a m e r

100.000

B e s c h i k b a r e f o r m a t i e is 8.4

Programma Innovatie en Internationaal: het profileren van innovatie en bestuurlijke vernieuwing. Kenmerkende thema's in dit programma zijn: »

Kennis en Innovatie.

»

Klimaat en Energie.

»

Europese beleidsontwikkeling en belangenbehartiging.

«

Coördinatie van de sectorale inzet van waterschappen op bepalend (inter) nationaal be­ leid (Water Mondiaal, Water 2020).

»

Versterken strategische positie van waterschappen bij gebiedsontwikkeling.

In 2014 wordt voor dit programma een uitgave begroot van C 782.000,ongeveer 6 130.000 t.b.v. van lidmaatschappen, programma

contributies

(waarvan

e.d.; t.o.v. 2013 is Afvalwaterketen

toegevoegd

vanuit

MO)

313.000

Internationaal

27.000

Stichting Schildhuisfonds

152.000

Kennis en Innovatie

80.000

Klimaat en Energie

200.000

Afvalwaterketen

10.000

Programmazaken (werksessies) B e s c h i k b a r e f o r m a t i e is 6.9

Team Bestuurlijk Juridische zaken (onderdeel Bedrijfsvoering), interne afstemming en samen­ werking op bestuurlijk juridisch gebied versterken. Kenmerkende producten en diensten van dit onderdeel zijn: «

Participeren/lobby in wetgevingstrajecten met alle nazorg.

»

Algemeen: Grondwet, Wet gemeenschappelijke regelingen, Algemene Wet Bestuurs­ recht e t c .

«

Waterschapswet.

«

Fiscale Wetgeving.

«

Omgevingswetgeving: milieu, water (wijzigingen Waterwet), ruimtelijke ordening en na­ tuur. 8

In 2014 wordt voor dit onderdeel een uitgave begroot van C 73.000,ÉT 25..000

t.b.v. verplichte bijdrage Landelijk Aanpak Toezicht Risico

(waarvan

Bedrijven).

W e t en regelgeving

27.000

Fiscale wetgeving en beleid

46.000

B e s c h i k b a r e f o r m a t i e is 5.0

Daarnaast zorgt het Stafbureau Bedrijfsvoering voorde ondersteuning van het bureau en de vereniging (inclusief BJZ 1 4 . 3 fte) Bezetting Uniebureau Ongeveer 5 5 medewerkers voeren de werkzaamheden uit. Hierbij wordt er naar gestreefd 10 Zo in te vullen met medewerkers van waterschappen voor tijdelijke projecten, in verband met tijde­ lijke vervanging en uit een oogpunt van loopbaanontwikkeling. Het totale aantal fte zal ook in 2 0 1 4 gelijk blijven ( 5 1 , 7 ) . Dat de totale salariskosten toch stijgen heeft met de gecumuleerde verhogingen van een aantal onderdelen van de salarissen te maken (ikb, pensioenen e.d.), en het opnemen van salariskosten welke weer gecompenseerd worden via de post 'teruggave sa­ larissen'. De verhoging van de post 'uitzendkrachten/externen' heeft te maken met de compen­ serende inhuur van capaciteit in verband met detachering medewerkers aan het programma nHWBP. Daarnaast is gekeken naar de benodigde middelen in de afgelopen jaren. o

Personeel De nadruk binnen werkzaamheden van de beleidsmedewerkers ligt op de lobby, communicatie (in- en extern) en de regie van beleidsprocessen. In 2 0 1 1 is een strategische HR-notitie vastge­ steld waarin dit wordt aangegeven, maar waarin ook de persoonlijke ontwikkeling in relatie tot de organisatiedoelstellingen centraal staat. De sleutel tot succes is het bieden van richting, ruimte en resultaat en vanuit die conclusie zijn de benodigde competenties nader beschouwd en aangepast. Financiële gevolgen en verwachte contributiestijging De totale begroting bedraagt ongeveer 9 miljoen euro. Daarvan is ongeveer 6 , 5 miljoen be­ stemd ten bate van de exploitatie (kapitaallasten, personeelslasten, huisvesting et cetera). Dit betekent dat uiteindelijk circa 2 , 5 miljoen euro bestemd is om de programma's hun activiteiten te kunnen laten verrichten; hiervan is een deel bestemd voor zogenaamde niet beïnvloedbare posten zoals contributies, lidmaatschappen e.d. Maar ook voor reeds eerder aangegane ver­ plichtingen als Bedrijfsvergelijkingen en Afvalwaterketen. Om het juiste percentage in 2 0 1 4 van de contributiebijdrage ten opzichte van 2 0 1 3 te kunnen bepalen is een aantal zaken van belang. Het Watermuseum wordt niet meer van subsidie voor­ zien; er is reeds een besluit genomen geld uit te trekken voor Informatiebeleid en er wordt reke­ ning gehouden met een inflatiecorrectie. Daarnaast is nog een bedrag gereserveerd voor de verkiezingen 2 0 1 5 . Samenvattend betekent dit dat de contributiebijdrage ten opzichte van de in 2 0 1 3 gehanteerde nullijn met 1 M zal stijgen (-3,1 Zo vanwege einde bijdrage aan Watermuse­ um, + 1,8 Zo vanwege eenmalig besluit Informatiebeleid, +2Č "/o vanwege een inflatiecorrectie en + 2 7o vanwege de verkiezingen). Eenmalig zal ë 1 0 0 . 0 0 0 , - extra aan de Algemene Reserve worden onttrokken ten behoeve van compensatie Waarderingskamer. 0

0

0

0

Risico's en onzekerheden Er is een aantal risico's en onzekerheden in 2 0 1 4 (en daarna) voor het financieel beheer. Hieronder een overzicht. In de begroting voor 2 0 1 4 zal conform de meerjarenbegroting gerekend worden met huurop­ brengsten die op ongeveer 2 / 3 van de inkomsten liggen van de huurinkomsten in 2 0 1 1 . Dit on­ danks het feit dat de te verhuren ruimten op dit moment bijna volledig bezet zijn maar nieuwe contracten moeten voor veel lagere huurprijzen worden afgesloten vanwege de marktwerking. 9

Met de aanname als bovengenoemd wordt er overigens van uitgegaan dat het programmabu­ reau nHWBP in ieder geval in 2014 gehuisvest zal blijven op de K oningskade 40. Daarnaast is eerder geconstateerd dat de financieringsprojecten de komende jaren naar ver­ wachting 'opdrogen' en dat dit voor een korte periode in het jaar liquiditeitsbehoefte met zich kan brengen. Door een tijdige betaling van de contributiebijdrage van de leden lijkt dit in 2014 nog niet tot een knelpunt te leiden. Een ander risico is dat de capaciteit (vaste formatie) van het Uniebureau nog immer krap is voor de hoeveelheid werk. Dit wordt o.a. opgevangen met de tijdelijk detachering van betaalde krachten en/of met hulp van waterschappen (zogenaamde flexibele kop). De hoop is dat met name de inzet van de waterschappen kan worden gecontinueerd. Extra inzet betekent overigens wel, niet altijd te voorziene, extra kosten. Voor het overige zijn de volgende zaken van belang: ­Vergaderkosten/Het Waterschapshuis 2.0: Sinds Het Waterschapshuis een vergadercentrum heeft ingericht worden de kosten van dat centrum (los van de kosten van bijvoorbeeld lunches e.d.) betaald via de begroting van Het Wa­ terschapshuis. Bezien is of het gewenst is, vanwege de transparantie van de begroting, de kos­ ten op te nemen in de begroting van de organisatie die gebruik heeft gemaakt van het verga­ dercentrum. Bekeken is wat de kosten voor de Unie van Waterschappen zijn. Dit komt neer op o n g e v e e r d 80.000,­ per jaar. Mede omdat op dit moment wordt nagedacht hoe de organisatie rond het Waterschapshuis in de toekomst moet worden ingericht en op welke wijze de Unie daarbij betrokken is, zal nadere integrale besluitvorming later plaatsvinden. ­Verkiezingen In verband met de waterschapsverkiezingen, en met name de voorbereiding daarvan, is een bedrag van ê 193.000,­ geraamd voor 2014. De totale lasten voor de waterschappen zullen vanzelfsprekend hoger zijn. ­Sharepoint Het gebruik van sharepoint is een succes. De Unie faciliteert dit. Op dit moment zijn er onge­ veer 3000 gebruikers. De verwachting is dat dit aantal de komende jaren stabiel zal blijven. Er zal een besluit moeten worden genomen om te bezien op welke wijze het gebruik van share­ point zal worden voortgezet. Als gehoor wordt gegeven dan de wens tot optimalisering zullen de kosten hoger worden. Een voorstel daaromtrent zal later nog worden voorgelegd. Waarschijnlijk heeft dit echter pas effect in de begroting 2015. ­Algemene Reserve Sinds een aantal jaren wordt structureel een bedrag van C 189.000,­ uit de Algemene Reserve gehaald en in 2014 zou dat eenmalig C 289.000,­ zijn (in verband met de weggevallen Rijks­ compensatie waarmee kosten voor Waarderingskamer zijn gedekt). Uiteindelijk zou dan de Al­ gemene Reserve worden afgebouwd naar het berekende benodigde weerstandsvermogen van ē 1 miljoen in 2020. Dit was gebaseerd op een aantal risico's waarover tijdens de bespreking van de begroting 2013 op 14 september 2012 in de CBCF en op 5 oktober 2012 in de LV is gesproken. Eén onderwerp is op dit moment van belang om nader te belichten t.w. de waarde van het vast­ goed (pand van de Unie). Deze is de laatste jaren fors minder geworden. Dit betekent dat er sprake is/kan zijn van een substantiële negatieve stille reserve. Hoewel geen urgent probleem omdat geen plannen bestaan om het pand aan de K oningskade te Den Haag te veriaten bete­ kent het wel dat onzekerheid bestaat over het werkelijke weerstandsvermogen. De boekhoud­ kundige Algemene Reserve vormt dus geen echte buffer voor eventuele tegenvallers. In de le­ 10

denvergadering van juni 2013 is dit besproken en door de leden aanvaard. In 2014 zal bij het opstellen van de begroting 2015 nader worden ingegaan op de Algemene Reserve, mede ge­ baseerd op een, vóór de jaarrekening 2013, op te maken taxatie. Op dit moment ziet de ontwikkeling van de boekhoudkundige Algemene Reserve er als volgt uit. Ontwikkeling Algemene Reserve grafisch weergegeven (weerstandvermogen van 1 miljoen wordt ongeveer in 2020/2021 bereikt) 4.500.000 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000

13. 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 O

-I

1

2009

1

2010 2011

1 2012

1

1

1

2013

2014

11

2015

1

1

2016

2017

1 2018

1

1

2019

2020

PROGRAMMA VERENIGING EN COMMUNICATIE Programmaleider: Portefeuillehouder:

Sonja Timmer Peter

Brand

Glas

Het programma Vereniging en Communicatie zorgt ervoor dat de Unie toegankelijk en transpa­ rant communiceert. Het programma zorgt voor draagvlak bij de achterban en in het netwerk en voor het imago van de waterschappen als een daadkrachtige en betrouwbare overheid. Het programma verbindt de waterschappen in de vereniging en de vereniging met de politiek en maatschappelijke organisaties. Het programma faciliteert visievorming, strategieontwikkeling, standpuntbepaling en besluitvorming zodat de waterschappen voor het gezamenlijke belang gaan. SharePoint is hiervoor een centrale schakel. Communicatiebewustzijn is een voorwaarde voor goede belangenbehartiging. Het programma geeft bestuur en medewerkers advies op het gebied van communicatie. Speerpunten 2014 (sluiten aan bij Bestuursprogramma en het Bestuursakkoord Water): -Verkiezingen waterschappen - Provinciale Staten in maart 2015. In 2014 wordt volop begon­ nen met de voorbereiding van deze verkiezingen. -Verbinding tussen public affairs (Den Haag en Brussel) en communicatie. -Verbinding vanuit de Unie met het ministerie van lenľvl rondom het nieuwe nationale program­ ma voor sectorcommunicatie (de follow up van Nederland Leeft met Water). -Mogelijkheden van SharePoint worden op een rij gezet en de koers wordt bepaald. -Zichtbaarheid naar de leden: accountgesprekken, Roadshow (presentatie) bij de waterschap­ pen, verbinding met de bestuursdiensten, communicatiebewustzijn. -Nieuwe Unie-huisstijl, in relatie tot het merkenbeleid, loopt door in 2014. -Communicatiebewustzijn is de rode draad binnen de Unie. Bestuursprogramma 1. Krachtige organisatie Het bestuur staat voor een daadkrachtige, eensgezinde en betrouwbare Unie van Waterschap­ pen. Een vereniging die zorgt dat haar leden optimaal kunnen samenwerken. Het Programma Vereniging en Communicatie zorgt er voor dat de waterschappen zichtbaar zijn. De belangenbehartiging in Brussel loopt primair via het programma Innovatie en Internatio­ naal, ondersteund door Vereniging en Communicatie. Unie als

communicatieregisseur

De cultuur van waterschappen is heel aards. Deze staan dichtbij gemeenten en de inwoners. Dit willen we in beeld brengen. Unie en de waterschappen moeten eikaars boodschap verster­ ken en samen optrekken. De Unie voert de regie waar het landelijke issues betreft. De Unie is bij landelijke issues de spin in het communicatieweb van de waterschappen en treedt op als spelverdeler en informatieverstrekker en stimuleert dat de waterschappen elkaar vinden en goed geïnformeerd zijn. Communicatieprofessionals uit de waterschappen nemen binnen de werkgroep Communicatie deel aan Unie-activiteiten. Een goede samenwerking ont­ staat door elkaar te leren kennen, kennis en ervaringen te delen en elkaar scherp te houden. Het geen concreet betekent dat van de waterschappen wordt verwacht dat ze alert zijn op za­ ken die van landelijk belang zijn en dus pro-actief de Unie betrekken wanneer dergelijke zaken zich aandienen. Dit geldt zowel voor de ambtelijke lijn als de bestuurlijke. W e investeren in ons netwerk. We zijn op de hoogte van wat er speelt en spelen er op in. We organiseren bijeenkomsten om onze punten over het voetlicht te brengen en te netwerken. Samen met de waterschappen wordt een jaarkalender opgesteld met thema's waarmee de wa­ terschappen zich profileren. Deze kalender voegt zich naar nieuwe ontwikkelingen. 12

Samenvattend is onze aanpak: -Werken met kernboodschappen. -Unie voert regie bij landelijke issues: initieert, jaagt aan en agendeert. -Samen met de waterschappen het waterschapswerk zichtbaar maken. -Focus op gratis publiciteit. -Communicatie naar/via de media ondersteunt communicatie met politici en beleidmakers. -Scherp monitoren en inspelen op nieuwe ontwikkelingen. -Goed voorbereid zijn (Q&A's over alle issues). -Intensief contact met beslissers en opinieleiders onderhouden. -Intensief contact met de media onderhouden en deze proactief benaderen. -Waterschappen geïnformeerd houden: o.a. via de website, social media en de nieuwsbrieven. -Van waterschappen mag worden verwacht dat ze de Unie 'in de loop' meenemen als zich bij individuele waterschappen zaken aandien die landelijke implicaties hebben. /Wed/äsrVaŕeg/e Het hoofddoel van de mediastrategie is dat de waterschappen actiever naar buiten treden en zelf mediamomenten bepalen en publiciteit generen. Binnen de mediastrategie kunnen de wa­ terschappen vanzelfsprekend zelf hun persbeleid vormgeven, waarbij de communicatie­ inspanningen van de Unie en de waterschappen elkaar versterken. De mediastrategie sluit aan bij de communicatiestrategie zoals deze door de Unie van Water­ schappen is geformuleerd. Deze communicatiestrategie heeft vier doelstellingen: -Politiek en inwoners beslissen op basis van feitelijk juiste informatie over de onderliggende thema's in lijn met de belangen van de waterschappen -Politiek en inwoners begrijpen waarom de waterschappen bestaan als aparte bestuurslaag en geloven in de voordelen. Eigen waterschapsverkiezingen horen daarbij -De stakeholders voelen zich gebonden aan de waterschappen vanwege hun expertise -Bestuurders, directies en medewerkers van waterschappen beschikken voortdurend en op tijd over de benodigde informatie binnen de impliciet en expliciet overeengekomen condities. De belangrijkste doelgroepen waarop de mediastrategie zich richt: politiek (kabinet, ambtenaren ministeries, Kamerleden, Brussel), stakeholders, maatschappelijke organisaties en inwoners. Drie elementen zijn essentieel voor een coherente landelijke mediastrategie: -Centrale coördinatie. -Voorzitter is boegbeeld. -Proactief is beter dan reactief. Het mediabeleid is in belangrijke mate ondersteunend aan de strategische doelen van het Pu­ blic Affairs beleid. Hierbij is goede afstemming nodig. Door de politieke agenda goed te benut­ ten, kunnen we zowel politiek als publicitair aandacht krijgen. Het waterschapswerk: werk in uitvoering We maken het werk van de waterschappen zichtbaar. De waterschappen worden gepositio­ neerd als innovatieve, kostenbewuste, verantwoordelijke en toekomstgerichte organisaties. Niet alleen het heden is van belang, ook de lange termijn. Voor wie: De sleutelpersonen in bestuurlijk en politieke kringen en via de media het algemene publiek. Met voorbeelden uit de dagelijkse praktijk wordt een issue zichtbaar en concreet gemaakt. Re­ gionaal versterkt nationaal en andersom. Lobby/Public Affairs, pers,

communicatie

De rechtvaardiging van een eigen functioneel bestuur en het daaraan gekoppelde imago vragen blijvend aandacht. Sinds 2009 is lobby/public affairs flink uitgebouwd bij de Unie. Er worden contacten met Kamerleden en de media onderhouden en er worden met koepels en belangengroeperingen gezamenlijke communicatieactiviteiten gepland. De Unievoorzitter voert

13

jaarlijks gesprekken met belangrijke stakeholders om relaties op te bouwen of te versterken. Eerste Kamerleden worden vanaf medio 2013 nadrukkelijker betrokken in de lobby. Aangaan nieuwe coalities Samenwerken met andere partijen en nieuwe coalities, met bijvoorbeeld het bedrijfsleven en andere koepelorganisaties, bieden mogelijkheden. De Unie regisseert en verbindt om coalities tot stand te laten komen. In 2014 ligt de focus, op het versterken van de positie van de water­ schappen, bij de partnerorganisaties. Om als krachtige sector te kunnen opereren wordt de sa­ menwerking met de koepelorganisaties IPO en VNG op strategische onderwerpen versterkt. Daarnaast dragen het blad Het Waterschap, het Twitter-account, de inbrengen voor Kamerde­ batten, de wekelijkse en maandelijkse nieuwsbrieven en de websites door middel van duidelijke boodschappen richting pers en politiek er aan bij dat de Unie als inspirerende gesprekspartner wordt gezien. Tijdschrift Het Waterschap en Watersch@pp Het Waterschap brengt het werk van de waterschappen en de belangengroepen daaromheen vanuit een bestuurlijk perspectief over het voetlicht. Het blad heeft een strategische functie. On­ derzoek laat zien dat e-lezers het blad waarderen met een 7,2 op een schaal van 10 en dat 85 7o van de lezers tevreden is over de inhoud en diepgang van de artikelen. Uit het onderzoek kwam het verzoek om een digitale uitgave van Het Waterschap. De App-versie is inmiddels ge­ lanceerd voor iOS (Apple). Op termijn wordt het blad ook beschikbaar voor Android. De kwaliteit van het blad wordt zo mogelijk versterkt. Een bredere verspreiding naar bedrijven en kennisinstellingen op het gebied van water kan daaraan bijdragen. In overleg met de uitge­ ver wordt nagedacht hoe dit te realiseren. 0

Werkgroep

Communicatie

Het uitstralen van eenheid binnen de waterschappen is een voorwaarde om een goede positio­ nering te waarborgen. Eenheid in strategische keuzes, afstemming van communicatie en een­ heid in visuele uitstraling vormen het uitgangspunt. De waterschappen stemmen een gezamen­ lijke communicatie met elkaar af. De Unie is daarbij faciliterend, niet dirigerend. Een aantal activiteiten die zijn opgepakt op basis van het communicatieplan Samen m

-

-

sterker.

In 2012 is een O-meting gehouden over de bekendheid van de waterschappen. In 2014 volgt een 1-meting. Uit de 0-meting bleek dat een grote meerderheid van de Nederlanders wel eens van het waterschap gehoord heeft. Verder heeft men een goed beeld van het wa­ terschap: de associatie die men heeft bij het waterschap is met name het waterbeheer en het onderhouden van dijken. Vier op de tien respondenten weten het eigen waterschap te noemen. Men is over het algemeen redelijk positief over het waterschap. De bekendheid van het waterschapsbestuur is laag. Schoon water is een onderwerp waar we veel mee doen. De werkgroep ontwikkelde een zwemwaterApp waarop men kan zien waar veilig kan worden gezwommen. Er wordt geke­ ken in hoeverre dit middel de communicatie kan ondersteunen. Veiligheid (voorkomen overstromingen) staat bij alle waterschappen voorop. Weinig mensen weten dat er veel werk wordt verzet om die veiligheid te behouden. We wonen in een land dat voor een groot deel onder de zeespiegel ligt en in de overstromingsgebieden van de ri­ vieren. Om mensen bewuster te maken van het feit dat dit niet zo vanzelfsprekend is, orga­ niseren wij de Dag van de Dijk.

14

Corporate story Het werk van waterschappen is voor de meeste mensen vanzelfsprekend en daarmee onzicht­ baar. Daardoor wordt soms de vraag gesteld of waterschappen wel nodig zijn. We willen als antwoord daarop een helder verhaal hebben. Op dit moment vertelt ieder waterschap zijn eigen verhaal en komt het gemeenschappelijke verhaal niet altijd goed uit de verf. Er is met medewerking van alle waterschappen een gemeenschappelijk verhaal ontwikkeld. Nu wordt gericht gekeken hoe het verhaal in middelen vertaald kan worden. Er is een boekje in de maak en de mogelijkheden van een film worden onderzocht. Ook worden er workshops corpo­ rate story gehouden. Water-In no vatieprijs De Water-Innovatieprijs wordt georganiseerd door de werkgroep Communicatie, met de Unie als trekker. Het doel is om innovatieve projecten van waterschappen, bedrijfsleven, kennisin­ stellingen en particulieren rond de kerntaken van de waterschappen in de schijnwerpers te zet­ ten. De prijs levert veel publiciteit op en is ook een moment voor waterschappen en partners om elkaar te ontmoeten. In 2014 neemt de Unie de kosten voor haar rekening. Verkiezingen De werkgroep Communicatie heeft een werkgroep Verkiezingen samengesteld. Deze werk­ groep bedenkt een landelijke communicatiestrategie als leidraad voor succesvolle water­ schapsverkiezingen in 2015. Communicatie naar de achterban Het vergroten van zichtbaarheid van de inspanningen van de Unie van Waterschappen is een belangrijk aandachtspunt. Ook voor medewerkers van de waterschappen zelf is het belangrijk te weten wat de Unie voor hen doet en kan doen. De Unie organiseert een roadshow waarin wordt uitgelegd wat de Unie doet. De taak van de Unie is om de bestuurders bewust te maken van het feit dat zij verantwoordelijk zijn voor het communiceren van belangrijke resultaten naar hun eigen organisatie. We zetten in op communicatie via bestaande overlegstructuren en ook stimuleren we het gebruik van digitale media zoals Twitter en onze eigen websites. Relatiebeheer Relatiebeheer is belangrijk bij het zichtbaar maken van de waterschappen en het belang van hun werk voor Nederland. De Waterschapsdag, Bestuurdersdag, Waterdebat, Waterdiner en Waterbarbecue zijn hiervoor goede gelegenheden. Voor belangrijke dossiers zijn factsheets opgesteld. Deze bevatten de punten die onder de aandacht van derden moeten worden ge­ bracht. Vanaf najaar 2013 wordt er een zogenaamde roadshow langs alle waterschappen geor­ ganiseerd om informatie te geven over het belang van de Unie van Waterschappen. Digitale communicatie Digitale communicatie is onmisbaar voor het verspreiden van informatie en het creëren van draagvlak bij achterban, politiek, media en de inwoners van Nederland. Hiermee profileren en bevestigen we onze corporate identity als leidende waterautoriteit. De Unie communiceert via de websites www.uvw.nl en www.waterschappen.nl. Op de websites staan onder andere nieuwsberichten, brochures, ledenbrieven en factsheets, informatie over de onderwerpen waar de Unie bij betrokken is, en achtergrondinformatie over de vereniging en de waterschappen. Wekelijks worden voorzitters, secretarissendirecteuren en hoofden communicatie in een nieuwsbrief geïnformeerd over lopende zaken. Daarnaast is er een maandelijkse nieuwsbrief

15

voor het algemene publiek met een overzicht van de activiteiten en gebeurtenissen op water­ gebied. Ook geeft de Unie haar achterban een media-overzicht met de digitale nieuwsdienst en knipseldienst. Een gedegen intranetomgeving draagt bij aan de communicatie en verbinding tussen werknemers. De Unie van Waterschappen is aanwezig op social media-kanaal Twitter met het account ©waterschappen. Educatie Het educatiebeleid richt zich op vergroting van de kennis over en de interesse voor waterbeheer bij jongeren. Het is gekoppeld aan arbeidsmarktcommunicatie en activiteiten op het gebied van water governance en de waterleerstoelen. Het educatiebeleid draagt bij aan het creëren van draagvlak voor de waterschappen. Het Platform Watereducatie, waarbinnen de Unie een trekkersrol vervult, zorgt voor verbinding van educatieactiviteiten op landelijk niveau. De Unie be­ trekt de waterschappen hierbij. Daarnaast faciliteert de Unie het uitwisselen van kennis en erva­ ring. Om de jeugd te laten meedenken over doelmatig waterbeheer en de wijze waarop waterschap­ pen de jeugd kunnen bereiken, is het jeugdwaterschap geïntroduceerd. De Unie vervult hierbij een coördinerende rol. De educatieve Droppie Water website is gemaakt in opdracht van de waterschappen. Droppie Water blijft een op zichzelf staande organisatie. Zodra alle waterschappen mee doen met Drop­ pie Water kan de Unie eventueel de financiën overnemen. Tot die tijd is de Unie nauw betrok­ ken bij Droppie Water. Droppie Water-producten zijn via de website www.uvw.nl te bestellen. Interne communicatie We richten ons ook op interne communicatie. Het is belangrijk te communiceren over voortgang en resultaten. De communicatieadviseurs zijn vanaf het begin bij een project betrokken, nemen actief deel aan alle programma's bij de Unie en kunnen zo een gedegen advies geven over de inzet van communicatie. 2. De kracht van de Unie Visievorming en standpuntbepaling zijn de belangrijkste taken van de Unie. Een goede vereni­ gingsstructuur is daarvoor onmisbaar. De door de commissie Organisatie en Werking Unie van Waterschappen (Commissie Doornbos) geformuleerde adviezen, en door het bestuur overge­ nomen voorstellen voor de besluitvorming en samenwerking binnen de verenigingsstructuur, worden verder vormgegeven. In 2014 worden voorstellen gedaan om tegemoet te komen aan de noodzaak om als Unie steeds sneller met een standpunt te komen. Daarnaast houden de portefeuillehouders via de accountgesprekken contact met de besturen van (de andere) water­ schappen. In overleggen wordt het geluid van de waterschappen naar voren gebracht en wor­ den hun belangen behartigd. SharePoint; binding en zichtbaarheid door online samenwerking UvW SharePoint is een krachtig communicatie-instrument om waterschappen te verbinden met de vereniging en met elkaar, om kennis en ervaringen uit te wisselen en om belangrijke infor­ matie uit te wisselen. Themagroepen, commissies, werkgroepen en andere samenwerkingsver­ banden binnen de Unie en waterschappen kunnen met SharePoint online samenwerken. Sha­ repoint is een centrale schakel in het faciliteren van standpuntbepaling en besluitvorming van de vereniging en waterschappen. SharePoint heeft een enorme vlucht genomen sinds de introductie in 2010. Het is belangrijk om een koers te kiezen voor dit medium. Wordt SharePoint nu zo optimaal mogelijk benut? Wat zijn de behoeften van de gebruikers?

16

Willen wij SharePoint ook aanbieden aan waterschappen om regionale werkgroepen te faciliteren? Zo ja, is dit dan onder verantwoordelijkheid/facilitering van de Unie? Blijft SharePoint be­ staan uit besloten omgevingen of gaan we als vereniging voor transparantie en moet de infor­ matie beschikbaar zijn voor alle gebruikers, in de wetenschap dat het aantal gebruikers nog steeds groeit? De antwoorden op deze vragen kunnen consequenties hebben voor de technische beheeromgeving, zoals uitbreiding van servers, een upgrade naar een ander SharePoint-pakket, licentieafname per gebruiker en de helpdeskfunctie vanuit de Unie (menskracht). Dit betekent een gro­ tere kostenpost. In 2014 worden al deze vragen opgepakt, resulterend in een gedragen koers voor UvW SharePoint richting 2015. Verenigingsstructuur De verenigingsstructuur is in 2012 samen met de waterschappen geoptimaliseerd. De toegan­ kelijkheid van vergaderstukken voor alle waterschappers is met de komst van SharePoint sterk verbeterd. Ook in 2014 zijn de vergaderingen van de commissies zo ingepland dat alle stukken van de commissies in een bepaalde week beschikbaar zijn voor behandeling in het eigen wa­ terschap. Om als Unie snel met een standpunt of een reactie te kunnen komen wordt de man­ datering van de portefeuillehouder versterkt: van mandatering vooraf naar verantwoording ach­ teraf. Ook wordt een structuur voor snelle besluitvorming ontwikkeld. Er wordt extra aandacht besteed aan de betrokkenheid van AB-leden en secretarissendirecteuren bij de vereniging. Secretariaat werkgroepen, commissies,bestuur en LV Alle beleidsmedewerkers van de Unie (ongeveer 30 fte) leveren een bijdrage om tot besluitvor­ ming te komen. Hun inzet resulteert in beleidsnotities, rapporten en brieven die aan werkgroe­ pen, commissies, bestuur en ledenvergadering worden voorgelegd. Om die stukkenstroom in goede banen te leiden en vergaderingen te faciliteren heeft elke werkgroep, commissie, het be­ stuur en de ledenvergadering een eigen secretaris. Ze faciliteren de totstandkoming van helde­ re bestuurlijke kaders vooraf en de besluitvorming binnen de Uniestructuur. Ze zorgen voor het opstellen van de agenda, het verzamelen van de stukken, het maken van het verslag en het uitzetten van eventuele acties. Daarbij vindt regulier overleg plaats tussen programmaleiders, secretaris en de portefeuillehouders in de aanloop naar behandeling van stukken in commis­ sies, bestuur en LV. Het overleg met de bestuursdiensten van de waterschappen wordt geïn­ tensiveerd, ondermeer om de uitkomsten van het klanttevredenheidsonderzoek en mogelijke vervolgacties te toetsen en om tot verdere efficiency in de stukkenstroom en besluitvorming te kunnen komen. SharePoint is de centrale schakel in de informatievoorziening naar de leden. Waterschapsaccounts De leden van het bestuur zijn als waterschapsaccounthouder aanspreekpunt voor de regio. Zij worden daarbij ondersteund door medewerkers van de Unie. De bestuursleden houden contact met de besturen van de waterschappen door in elk geval één keer per jaar een bestuursverga­ dering van het waterschap bij te wonen om over bestuurlijke onderwerpen met het bestuurslid van de Unie van gedachten te wisselen. Overleggen Het Bestuursprogramma en het Bestuursakkoord Water worden uitgevoerd via een gestroom­ lijnde interne besluitvormingsstructuur. Waterschappen spreken als regel met één mond. On­ derwerpen worden in de daarvoor geschikte gremia geagendeerd om doelmatig waterbeheer en de positie van de waterschappen te versterken. Er wordt structureel overleg gepleegd met van belang zijnde departementen en belangrijke koepelorganisaties. Belangrijke koepelorganisaties

17

zijn bijvoorbeeld: VNG, IPO, VNO-NCW, VEWIN, Landbouw- en Tuinbouworganisatie Neder­ land en Vereniging Eigen Huis. Het betreft ongeveer 40 overleggen. Daarnaast is er regelmatig inhoudelijk overleg met Kamerleden. Het in 2011 vastgestelde bestuursprogramma bevat 24 ambities die doorwerken in concrete acties in de diverse programma's. De voortgang daarvan wordt door het programma Vereniging en Communicatie bewaakt en geëvalueerd en waar nodig geactualiseerd. Het Bestuursakkoord

Water

Eind 2011 is een groot aantal acties en maatregelen geformuleerd. De van belang zijnde acties voor het programma Vereniging en Communicatie zijn: -het samen met Rijkswaterstaat opstellen van een gezamenlijk mobiliteitsplan. -het versterken van inspanningen om het onderwijs over water te structureren en te verbeteren. Eind 2013 wordt het Bestuursakkoord Water geëvalueerd. Het programma Vereniging en Communicatie speelt een belangrijke rol in het bewaken van de uitvoering van alle acties uit het Bestuursprogramma. Mogelijke knelpunten worden gesignaleerd en mogelijke oplossingen ge­ formuleerd. In 2014 ligt de focus op evaluatie van de uitvoering zoals overeengekomen in het Bestuursakkoord Water en op communicatie van de successen om draagvlak voor het proces te behouden.

18

PROGRAMMAPLAN W A T E R B E L E I D Programmaleider:

Pierre de Vries

Portefeuillehouders: voor

Hans Oosters

voor Hoogwaterbescherming,

Stefan Kuks voor Waterkwantiteit

en Hennie

Roorda

Waterkwaliteit

De werkzaamheden van het programma Waterbeleid hebben tot doel de waterschappen te faci­ literen om de Nederlandse regionale waterhuishouding op het gebied van waterkwantiteit, wa­ terkwaliteit en hoogwaterbescherming op orde te krijgen, en te houden, tegen een aanvaardba­ re prijs. Het speerpunt is om de waterschappen in de Haagse discussies over waterbeheer be­ ter te positioneren. Om de doelen te bereiken richt het programma Waterbeleid zich op de beïnvloeding van het beleid en het besluitvormingsproces voor de primaire taken van het waterschap (waterkwanti­ teit, waterkwaliteit en hoogwaterbescherming). Dit geschiedt via de Unievereniging (themagroepen, werkgroepen en commissies). Hiervoor worden de ministeries (ambtelijk en bestuurlijk), koepelorganisaties, verenigingen, maatschappelijke organisaties, het parlement, maar ook de waterschappen benaderd. Het programma zorgt verder voor de invulling van de behoefte van beleidsmedewerkers aan verbondenheid met collega's op inhoud en werkwijze. Het programma zorgt daarom voor in­ houdelijke dwarsverbanden binnen de drie inhoudelijke waterthema's van het programma na­ melijk: Hoogwaterbescherming, waterkwaliteit en waterkwantiteit. Het BAW en het Bestuursprogramma bepalen voor een groot deel de focus van de werkzaam­ heden. Maar ook lopende zaken, interacties met werkzaamheden uit andere programma's van de Unie en andere waterbeleidsontwikkelingen zijn medebepalend. Hieronder worden voor de drie thema's de werkzaamheden toegelicht. Waterkwaliteit (excl. Zuivering) De Unie probeert met deze activiteiten de waterschappen te helpen de waterkwaliteit verder te verbeteren tegen een aanvaardbare prijs. Het Bestuursprogramma geeft aan dat de waterschappen moeten werken aan het terugdringen van agrarische diffuse bronnen. De Unie zet zich met waterschappen in om de agrarische emissies (nutriënten, bestrijdingsmiddelen) verder terug te dringen In 2014 zal de Unie de im­ plementatie van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer verder uitwerken. Daarnaast zal de Unie inbreng leveren om het vijfde actieprogramma nitraatrichtlijn kaderrichtlijn proef te maken. In Bestuursprogramma staat verder dat de waterkwaliteit slimmer gemonitord moet worden. De Unie komt met een voorstel om waterschappen beter inzicht te laten krijgen in de toestand van de waterkwaliteit, zodat het gesprek met vervuilers kan worden aangegaan. De monitoringsprogramma's worden samen met de waterschappen tegen het licht houden. Er komt naar aanlei­ ding van het BAW een voorstel om op gebied van monitoring verdergaande samenwerking te bereiken tussen RWS en waterschappen. De Unie zorgt voor duidelijke standpunten over de KRW-consequenties van de herijking EHS en voor standpunten over hydrologische maatregelen voor de Programmatische aanpak stikstof (PAS). Insteek daarbij is synergie te brengen in water en natuur. Tevens zal worden onderzocht of de waterschappen een actievere rol in het nieuwe natuurbeleid kunnen vervullen. In het Bestuursprogramma staat dat de Unie invulling moet geven aan de lopende activiteiten. Het programma Waterbeleid gaat o.a. inzet leveren voor standpunten over visbeheer, medicijnresten, extra prioritaire stoffen, grondwaterkwaliteit, inbreng leveren op de Europese prioritaire dossiers.

19

Waterkwantiteit: De Unie stimuleert waterschappen het watersysteem op orde te krijgen en te houden. Dus niet teveel en niet te weinig water. Daarnaast zorgt de Unie ervoor dat het water- en ruimtelijk orde­ ning-domein dichter bij elkaar worden gebracht, opdat waterschappen meer invloed krijgen op ruimtelijke ontwikkelingen. Het BAW en het Delta deelprogramma Nieuwbouw en Herstructurering (dpNH) dragen bij aan het dichter bij elkaar brengen van de domeinen water en ruimtelijke ordening. De Unie stimu­ leert de waterschappen om meerdere wegen te gaan bewandelen om hun waterdoelen te be­ reiken en zal een actieve inbreng leveren aan de totstandkoming van de Deltabeslissing over Nieuwbouw en Herstructurering. De verbinding met ontwikkelingen rond de klimaatactieve stad zal worden versterkt. De Unie zorgt er voor dat de lessen uit de evaluatie van de Watertoets samen met de BAWgedachte worden overgenomen in het dpNH. De Unie biedt de lerende netwerken (COP's) ac­ tief aan aan dpNH. De inzet is verder om de watertoets te borgen in het nieuwe Omgevingswet. Het programma maakt samen met de waterschappen een standpunt over integrale gebiedsvisie en integrale gebiedsopgave om er voor te zorgen dat waterbelangen vanaf het begin worden meegenomen bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Er zal duidelijk worden gemaakt dat water­ schappen flexibel genoeg zijn om de gebiedopgave (groen, rood, blauw, maar ook onder­ grond/grondwater) centraal te stellen in plaats van vast te houden aan eigen waterbelang. Ook zal er uitvoering worden gegeven aan die acties uit de 'structuurvisie ondergrond' die voor de waterbeheerders van belang zijn. De Unie stimuleert samen met de STOWA de waterschappen om hun wateropgave te herijken volgens een met elkaar afgesproken uniforme werkwijze, de watersysteemtoets. Op die manier uiten waterbeheerders een vergelijkbare ruimteclaim en kunnen daarmee in gesprek gaan met de gebiedspartners over de vraag of potentiële overlast acceptabel is of niet. Begin 2014 komt het KNMI met nieuwe klimaatscenario's. In Unieverband zullen de consequenties daarvan in beeld worden gebracht en aanvullende acties worden geformuleerd om het watersysteem op orde te houden. Het programma zorgt voor actieve inbreng en standpuntbepaling in het Delta(deel)programma zoetwater. De Unie pleit voor een goede balans tussen hoofdwatersysteem en regionaal water­ systeem oplossingen en de financiering van regionale maartregelen mede vanuit het Delta­ fonds. Het Bestuursprogramma spreekt over het voortzetten van lopende activiteiten. Het programma Waterbeleid draagt bij aan verbetering van het beeld en de positie van de waterschappen bij de beslissers. De waterschappen dienen een krachtige uitvoerder te zijn voor de lopende en ko­ mende uitvoeringsprojecten (KRW, W B 2 1 , Hoogwaterbescherming). Het programma zet in op de uitvoering van integrale multi-sectorale gebiedprocessen opdat de fysieke ondergrond (water en bodem) medeordenende principes worden. Tevens wordt ingezet op grondwaterbeheer, on­ der andere door middel van een grondwatervisie, teneinde waterschappen daarin een stap vooruit te laten maken. De inbreng van de waterschappen zal worden gecoördineerd bij even­ tuele droogte. Hoogwaterbescherming De Unie oefent invloed uit op het rijksbeleid om de waterschappen in de discussie over hoog­ waterbescherming beter te positioneren. In 2014 staat hoogwaterbescherming centraal binnen­ liet Deltaprogramma en de start van de uitvoering van het nieuwe Hoogwaterbeschermingspro­ gramma.

20

In 2014 start de uitvoeringsfase van het nieuwe hoogwaterbeschermingsprogramma (nHWBP). De Unie denkt mee met het programmabureau over het programma en de invoeging van de resultaten van de Verlengde 3 toetsing. De implementatie van het subsidiekader en de uitvoe­ ring van de projectoverstijgende verkenningen worden gemonitord. De Unie houdt zicht op de beheersing van de dijkrekening en interveniėrt zo nodig. Daarnaast monitoren we de verbre­ ding van het nHWBP-bureau naar een programmadirectie Waterveiligheid opdat de verhouding Rijkswaterstaat-Waterschappen (gezamenlijkheidsdoel) niet wordt belemmerd. e

Het Deltaprogramma staat in 2014 in het teken van de Deltabeslissingen. De Unie draagt er toe bij dat het proces helder en transparant verloopt om van kansrijke strategieën naar de voor­ keursstrategieën en de Deltabeslissingen te komen. Position Papers en Uniestandpunten wor­ den opgesteld en ingebracht op de Deltabeslissingen. Voor het Deelprogramma Veiligheid betekent de Deltabeslissing dat er een voorstel komt voor de nieuwe veiligheidsnormen. Conform het BAW zal een uitvoerbaarheidstoets voor deze nieu­ we normen plaatsvinden en zal een procesontwerp worden gemaakt (voor zover dit niet gebeurt door DGRW) voor de nieuwe toetsronde met het nieuwe toetsinstrumentarium en de nieuwe normen. Tevens zal er naar aanleiding van de nieuwe normering een proces worden gestart voor een strategie van geleidelijke invoering van nieuwe normen in werken onder het nieuw Hoogwaterbeschermingsprogramma en de maatregelen die voortkomen uit de Deltabeslissin­ gen. Daarnaast zullen we voor het Deelprogramma Nieuwbouw en herstructurering inzetten op een procedure voor de besluitvorming van meerlaagsveiligheid. De waterschappen zijn in de lead, maar moeten wel de andere partijen voldoende ruimte geven om meerlaagse veiligheid te laten slagen. In 2014 zal ook een start moeten worden gemaakt met de implementatie van de Deltabeslissin­ gen in het Nationaal Waterplan of de opvolger daarvan (en de allocatie van de acties die volgen uit de Deltabeslissingen). Binnen Unieverband zal ook een standpunt worden ingenomen over de financiële consequenties van de nieuwe normering. In het kader van de Richtlijn Overstromingsrisico's wordt een Uniestandpunt opgesteld over de conceptplannen (ORBP's). Daarbij wordt ook ingegaan op de vraag hoe deze plannen zich ver­ houden met de WBP's. Een monitoring van de uitvoering van de maatregelen in het kader van de ROR wordt opgezet. Tevens sturen we aan op een evaluatie in 2015 van het toepassings­ bereik van de ROR. De Unie coördineert de landelijke activiteiten van de muskus- en beverrattenbestrijding. Grensbestrijding van de beverratten zal ook in 2014 de nodige aandacht vragen en de informa­ tie die uit de veldproef komt zal regelmatig in Unieverband worden besproken. Voorzien wordt dat de herziening van de gedragscode muskus- en beverratten kan worden afgerond. De ont­ wikkelingen rond het opstelling EU Richtlijn 'diervriendelijk vangen' worden kritisch gevolgd. In 2014 vervolgen we het spoor om meer te communiceren (ook naar buiten toe) over VNK. We bepalen samen met DGRW en het projectbureau de contouren van de eindrapportage van 2015 en zullen afspraken moeten maken over beheer en onderhoud van de database. Tevens zullen we samen met andere partijen (STOWA, IHW, nHWBP-bureau, Rijk) nagaan of de gegevens over m.n. de primaire waterkeringen voldoende geborgd worden door de toe­ komst. In het Bestuursprogramma wordt gesproken over het voorzetten van lopende activiteiten. Het programma draagt bij aan het streven om het beeld en de positie van de waterschappen bij de beslissers te verbeteren. Daarbij zal worden benadrukt dat waterschappen een krachtiger uit­ voerder zijn voor de lopende en komende uitvoeringsprojecten (KRW, W B 2 1 , Hoogwaterbe­ scherming). De Unie is betrokken bij de volgende dossiers Hoogwaterbeschermingsprogramma 2, Regionale keringen, Ruimte voor de Rivier, Verzekerbaarheid, Areaaloverdracht, Windener­ gie op Land en de verlengde 3 toetsing keringen. e

21

PROGRAMMA MODERNE OVERHEID Programmaleider:

Cathelijn

Portefeuillehouders:

Peters

worden genoemd bij de diverse

onderwerpen

Het programma Moderne Overheid draagt eraan bij dat de waterschappen door burgers, be­ drijfsleven en maatschappelijke organisaties worden erkend en gewaardeerd als volwaardige medeoverheid die goed toegerust is op zijn taak. Het programma Moderne Overheid houdt zich bezig met de processen die de (kern)taken van de waterschappen ondersteunen. Sleutelwoorden hierbij zijn zichtbaar, krachtig, transparant, doeltreffend, doelmatig, rechtmatig, betrouwbaar en dienstverlenend. Het programma levert een bijdrage aan het zo goed mogelijk functioneren van de waterschappen. Dit betekent dat wij namens de waterschappen in Den Haag en Brussel als volwaardige partner meepraten en meebeslissen over zaken die raken aan het zijn van een professionele, moderne overheid. Prioriteiten 2014 Het programma Moderne Overheid kent voor 2014 de volgende prioriteiten: « Inzet op behoud van financiële ruimte voor de waterschappen om blijvend te kunnen investeren in waterveiligheid, bestrijding van wateroverlast, zoetwatervoorziening, ver­ betering van de waterkwaliteit en zuivering van afvalwater. » Verankering van informatieveiligheid door de waterschappen met als beoogd einddoel een verplichtende vorm van zelfregulering. » Vergroten van de doelmatigheid, onder andere door de samenwerking tussen water­ schappen onderling, en waterschappen en derden, te versterken. Een van de thema's waarop wordt ingezet is de samenwerking op het terrein van Inkoop en Aanbesteden. ' Professionaliseren van de bedrijfsvergelijkingen, monitoring en informatievoorziening. » Aantrekkelijk werkgeverschap. Deze speerpunten sluiten nauw aan bij een aantal thema's uit het Bestuursprogramma, het Be­ stuursakkoord Water en het Regeerakkoord. 1. Het programma MO draagt bij aan de volgende thema's van het Bestuursprogramma: Wateropgaven: Krachtige organisaties: Om de wateropgaven te kunnen realiseren moeten de waterschappen kunnen opereren als krachtige, doeltreffende, doelmatige, transparante en dienstverlenende organisaties. Het programma Moderne Overheid draagt hieraan bij door de waterschappen in Den Haag en Brussel door middel van een krachtige lobby als zodanig zichtbaar te maken. Het programma zet zich in op de beïnvloeding van het nationaal en Europees beleid (in samenwer­ king met het programma l&l) als het gaat om zaken die betrekking hebben op de waterschap­ pen als overheidsorganisaties. Ruimte om te blijven investeren (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes) We hebben begin 2013 een onderhandelingsakkoord gesloten met het Rijk en decentrale over­ heden inzake de Wet Hof en het schatkistbankieren. Aan het kabinet is aangegeven dat wij zorgen hebben dat de afspraken over de ruimte in het EMU-saldo de waterschappen gaan be­ lemmeren bij het investeren in waterveiligheid, bestrijding van wateroverlast, zoetwatervoorzie­ ning, verbetering van de waterkwaliteit en zuivering van afvalwater (Mede omdat de huidige ruimte al als knellend wordt ervaren). Een andere zorg is dat waterschappen niet langer kunnen voldoen aan Europese en nationale wetgeving en bestuurlijke afspraken. In 2015 wordt beoor­ deeld of de geprojecteerde daling in 2016 en 2017 verantwoord en mogelijk is. Wij zullen alles op alles zetten om ervoor te zorgen dat deze evaluatie gedegen en volledig zal zijn. Er zal niet alleen naar de realisatie in het verleden moeten worden gekeken, maar ook naar de na 2015 geplande investeringen, de in regelgeving en bestuursafspraken vastgelegde doelen en ver22

plichtingen (waaronder decentralisaties) waaruit deze investeringen voortkomen en de lasten­ ontwikkeling die dan wordt verwacht. Dit traject zullen wij zorgvuldig met maximale input van de waterschappen vormgeven. Onze inzet: behoud van financiële ruimte voor de waterschappen om blijvend te kunnen investeren in waterveiligheid, bestrijding van wateroverlast, zoetwater­ voorziening, verbetering van de waterkwaliteit en zuivering van afvalwater. Voor wat betreft schatkistbankieren houden wij de vinger aan de pols inzake de uitvoerbaarheid van de regeling. Eventuele bedoelde of onbedoelde nadelige effecten voor de waterschappen zullen wij krachtig agenderen in Den Haag. De kracht van de waterschappen Doelmatig waterbeheer: samenwerken (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes): Het programma Mo­ derne Overheid zet zich in om de samenwerking tussen de waterschappen onderling en tussen de waterschappen en strategische partners zoals Rijkswaterstaat te bevorderen waar dit bij­ draagt aan kostenbesparingen en verbetering van efficiency. Bijkomende doelstelling is dat dit moet leiden tot het verbeteren van de zichtbaarheid en het imago van de waterschappen. Ook wordt gekeken naar samenwerkingsvormen met de regionale diensten van RWS om meer ge­ zamenlijk op te trekken als waterbeheerders in de regio. Het programma Moderne overheid faciliteert, ondersteunt, communiceert en monitort deze afspraken. Bedrijfsvergelijkingen (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes): De roep om transparantie en de be­ hoefte aan informatie nemen alleen maar toe. Ook uit het Bestuursakkoord Water en het Re­ geerakkoord komt een extra behoefte aan informatie (en dus monitoring) voort. Het programma MO draagt er zorg voordat deze extra behoefte wordt ingevuld binnen de huidige jaarlijkse uit­ vraag voor Waterschapspeil en Waterschapsspiegel zodat de toenemende behoefte aan infor­ matie niet leidt tot extra inspanningen van de waterschappen op dit terrein (zie voor verdere inzet 2014 de paragraaf 'monitoring en bedrijfsvergelijkingen'). Informatieveiligheid (Portefeuillehouder: Hans Oosters) De uitgangspunten van de Taskforce Bestuur en Informatieveiligheid en Dienstverlening (BID) zijn door de waterschappen onderschreven. Daarmee hebben wij ons als waterschappen ver­ plicht om de bewustwording van bestuur en directie op het gebied van informatieveiligheid te versterken en een lange termijn verankering van informatieveiligheid bij de waterschappen te realiseren met als beoogd einddoel een verplichtende vorm van zelfregulering. De Unie zal de­ ze opdracht samen met Het Waterschapshuis oppakken en waar mogelijk aansluiting zoeken bij initiatieven die worden ontplooid door VNG/KING. Na een aantal incidenten op het gebied van cybercrime en informatieveiligheid, zoals het hac­ ken van op afstand bestuurbare sluizen en de Diginotar affaire (certificaten van overheidswebsites die lek waren) is - na aandringen van de Tweede Kamer- door de Minister van BZK besloten dat het onderwerp informatieveiligheid beter op de agenda van de decentrale overheden en het Rijk moet komen en dat binnen overheidslagen hier zelf op gestuurd en gereguleerd moet wor­ den. De zelfregulering moet plaatsvinden op basis van de volgende uitgangspunten: 1. Een normatieve basis per organisatie en per overheidslaag (ISO 27001 en ISO 27002). 2. Een verankering van deze normatiek. Elke betrokken organisatie regelt de informatie­ veiligheid op adequaat niveau. Op het niveau van de overheidslagen is er een stelsel van afspraken over de verantwoordelijkheid van koepelorganisaties. Op landelijk niveau belegde en daarvoor ingerichte voorzieningen faciliteren deze zelfregulering. 3. Auditing is hierbij een belangrijk instrument. De ontwikkeling van een stelsel van single audit is een stimulerende factor voor zelfregulering en vindt zo veel als mogelijk plaats. 4. Elke organisatie, nader ondersteund per overheidslaag, traint regulier op een actieve gerichtheid van bestuur, management, ICT-functionarissen en andere medewerkers op informatieveiligheid. 5. Voor elke organisatie en elke overheidslaag is een probleemanalyse en veranderplan opgesteld. 23

De waterschappen zijn als sector verantwoordelijk voor het invullen van de zelfregulering, de normatieve basis en risico-analyses. In 2014 zal het in 2013 opgestelde programmaplan in de samenwerking met de Taskforce BID moeten worden uitgevoerd en worden geïmplementeerd. De Unie coördineert de aanpak op sectoraal niveau. De waterschappen zijn zelf verantwoorde­ lijk voor het op niveau brengen of houden van hun informatiebeleid. De kracht van de Unie Aantrekkelijk werkgeverschap (Portefeuillehouder: Gerard Doornbos): Het programma MO zet zich in om de waterschappen te positioneren als aantrekkelijk werkgever. De waterschappen moeten blijvend kunnen beschikken over gekwalificeerde en betrokken medewerkers om met hen de grote opgaven, waarvoor zij zich gesteld zien, in te vullen. Het programma MO zet zich hiervoor in door met de vakorganisaties een toekomstbestendige CAO af te sluiten en deze uit te voeren en door invulling te geven aan de visie op arbeidsmarktcommunicatie. We zetten in op meer evenwicht in arbeidsrelaties zowel in onze relatie met de bonden als in de relatie tus­ sen werkgever en werknemer. Hier geven we invulling aan door waar mogelijk zoveel mogelijk gezamenlijk met alle stakeholders de agenda voor de toekomst te bepalen. Kernbegrippen voor onze inzet op dit dossier zijn: in verbinding staan, van buiten naar binnen (goede voor­ beelden andere sectoren, bevorderen verdergaande samenwerking), aansluitend en inspelend op toekomstige behoeften van de waterschappen. Transparant over de voortgang: Monitoring en bedrijfsvergelijkingen (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes): In het BAW staat verwoord dat we transparant zijn over de voortgang van de uitvoering van het BAW. W e monitoren de voortgang en rapporteren hier jaarlijks over in Water in beeld. De belas­ tingen van de waterschappen krijgen aandacht in zowel de monitor van het BAW (die deels wordt gepubliceerd in Water in Beeld) als in de lokale lastenmonitor van het ministerie van BZK. De Unie is bij beide trajecten betrokken en zorgt voor een zo uniform mogelijke benadering in beide monitors. De Unie zorgt voor het zo goed mogelijk belichten van de doelmatigheidswinst die de waterschappen in het kader van het BAW bereiken. Tevens hebben wij afgesproken dat wij onze driejaarlijkse benchmarks zullen continueren. Het programma Moderne Overheid geeft hieraan invulling door twee keer per jaar de benodigde gegevens uit te vragen bij de waterschappen. Jaarlijks brengen wij een boekje uit met informa­ tie over de waterschapsbelastingen (Waterschapspeil light), tweejaarlijks geven wij een totaal­ overzicht van de prestaties van waterschappen door middel van Waterschapspeil en Waterschapsspiegel en daarnaast faciliteren wij de verschillende bedrijfsvergelijkingen. Water­ schapspeil en de bedrijfsvergelijkingen zijn bedoeld om transparant te zijn over het water­ schapswerk, om verantwoording af te leggen, om inzicht te krijgen in het eigen functioneren en daarvan te leren en zodoende de bedrijfsvoering te verbeteren. In dit kader wordt er naar ge­ streefd deze gegevens steeds meer via open data beschikbaar te stellen. Er worden vier doel­ groepen onderscheiden: externe belanghebbenden, waterschapsbestuurders, direc­ tie/management van waterschappen en de experts op de werkvloer. Transparantie en verant­ woording is vooral verbonden aan WaterschapspeilAspiegel en bedient de externe belangheb­ benden en bestuurders. Externe belanghebbenden krijgen inzicht in de doelstellingen en kosten van het waterbeheer en bestuurders van een waterschap kunnen kijken hoe de ambities van hun waterschap zich verhouden met de ambities van andere waterschappen. Het leren en ver­ beteren is vooral gerelateerd aan de bedrijfsvergelijkingen en bedient hoofdzakelijk de water­ schapsorganisaties. Een derde, afgeleid, doel is het positioneren van de waterschapssector als moderne, professionele, vernieuwende organisaties die efficiënt met de beschikbare middelen omgaan. Hierin wordt nauw samengewerkt met het programma V&C. Concrete producten in 2014: " In het voorjaar Waterschapspeil Light (de waterschapsbelastingen).

24

« * "

In het najaar verschijnt de branche- en vergelijkingsrapportage Waterschapspeil en Waterschapsspiegel. Hierbij wordt optimaal gebruik gemaakt van de database Waves. In 2014 zal voor het eerst een bedrijfsvergelijking Waterkeringen worden uitgevoerd. Mogelijk wordt er nog vervolg gegeven aan de pilot Venster Bedrijfsvoering. Ook gaan we door met de leerkringen om een impuls te geven aan het leren en verbeteren op basis van de bedrijfsvergelijkingen.

Werkzaamheden 'slim combineren' Organisatie crisisbeheersing (Portefeuillehouder: Hans Oosters) Vanuit verschillende kanten wordt er op aangedrongen een versterking van de organisatie van de crisisbeheersing bij de waterschappen te realiseren. Vanuit de waterschappen zelf, de in 2013 vastgestelde 'Visie op de crisisbeheersing', inzetten op meer samenwerking,efficiency en een meer uniforme aanpak. De belangrijkste elementen uit deze visie zijn: uniformering van de calamiteitenorganisaties, informatiemanagement (o.a. Netcentrisch werken), samenwerking bij Opleiden, Trainen, Oefenen (OTO) en kwaliteitssysteem voor calamiteitenorganisaties. In 2014 zal de implementatie van deze visie verder vorm krijgen. Op het vlak van continuïteitsmanagement (uitval van vitale infrastructuur zoals telecommunicatie en energievoorziening) zijn verbe­ teringen bij de waterschappen gewenst. Een mogelijke overstroming komt bij risicoanalyses nog altijd als één van de grootste risico's voor de Nederlandse samenleving naar voren. De af­ stemming tussen de verschillende partijen die daarbij acteren, in het bijzonder de waterschap­ pen, Rijkswaterstaat en de veiligheidsregio's is van groot belang en deze afstemming kan en moet beter. Het Rijk wil op korte termijn serieus werk maken van de invulling van de derde laag uit het con­ cept meerlaagsveiligheid. Hoewel dit vooral gaat over evacuatieplannen zal er hier toch ook van de waterschappen een behoorlijke inspanning worden gevraagd: de informatie, maar ook de oordeelsvorming over de kans dat een kering bezwijkt en dus het oordeel over de noodzaak van een evacuatie is voor een belangrijk deel de verantwoordelijkheid van het waterschap. Inkoop en aanbesteding (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes) Op het terrein van inkoop en aanbesteding wordt enerzijds invulling gegeven aan verdergaande samenwerking met RWS op het terrein van Inkoop en aanbesteden en anderzijds worden door middel van het project Professionalisering inkoop en aanbesteden waterschappen ingezet op de verdergaande professionalisering van de waterschapen als het gaat dit onderwerp. In de samenwerking met RWS is een aantal kansrijke trajecten geïdentificeerd: inkoop van energie, contractsvorming en ingenieursdiensten. Er is gekozen voor een regionale aanpak waar waterschappen en regionale diensten van RWS gezamenlijk bepalen op welke terreinen de samenwerking wordt gezocht. Met het project Professionalisering inkoop en aanbesteden waterschappen wordt voornamelijk ingezet op doelmatigheid: door professionalisering en samenwerking geld besparen. De focus ligt hier met name op de samenwerking tussen de waterschappen onderling. Het project kent de volgende doelstellingen: -

« "

Het verder professionaliseren van de uitvoering van het inkoop- en aanbestedingsproces bij de waterschappen met daarbij aandacht voor innovatief inkopen en innovatiegericht inkopen en het bereiken van duurzaamheidswinst. Het uitwisselen van kennis tussen de waterschappen onderling en tussen de waterschap­ pen en andere overheidsopdrachtgevers. Het verminderen van de kwetsbaarheid in de uitvoering. Het bereiken van doelmatigheidswinst door het gecoördineerd samenwerken bij inkooptra­ jecten.

In 2014 zal bezien worden in hoeverre deze doelstellingen zijn bereikt en welke volgende stap­ pen gezet kunnen worden om inkoop en aanbesteden bij de waterschappen verder te professi­ onaliseren. 25

Investeren in menselijk kapitaal (Portefeuillehouder:

Gerard

Doornbos)

In 2014 wordt gezamenlijk met het programma V&C verder invulling gegeven aan de Visie en strategie Arbeidsmarkt 2020. Met het doel om ook in de toekomst voldoende gekwalificeerde medewerkers aan de waterschappen te kunnen binden, wordt ingezet op het verbeteren van de bekendheid van en kennis over de waterschappen. Dit begint al op jonge leeftijd. De aanbeve­ lingen van de stuurgroep watereducatie zullen worden opgevolgd. Er zal worden ingezet op het stimuleren van de populariteit van bèta onderwijs. Gezamenlijk (ook met het bedrijfsleven) spannen we ons in om het bestaande wateronderwijs te structureren en te verbeteren. De alli­ anties met de watersector (o.a. RWS) worden verder versterkt. Daarnaast zetten wij ons in om de waterschappen te positioneren als aantrekkelijk werkgever. De arbeidsvoorwaarden van de waterschappen zullen moeten blijven aansluiten bij de wensen en behoeften van de toekomsti­ ge waterschapper (zie boven). 2. Het programma MO werkt actief aan een aantal onderwerpen uit het Regeerakkoord. Nederland uit de crisis Begrotingsbeleid: Wet Houdbare Overheidsfinanciën: zie voor onze inzet onder 'Ruimte om te blijven investeren'. Duurzaam groeien en vernieuwen Het kabinet zet in op een verbeterde (digitale) dienstverlening door overheden. Digitaal zaken­ doen met de overheid en het verminderen van de regeldruk zijn belangrijke speerpunten hierbij. Gebruik van de e-overheid is hiervoor randvoorwaardelijk. Dit leidt tot een compacte overheid: die efficiënt werkt en zo dicht mogelijk bij de burgers staat. Het Programma MO zet zit zich met de waterschappen en HWH in voor de implementatie van het Nationaal uitvoeringsprogramma e-overheid (NUP) en het project Digitaal 2017. Belangrijke bouwstenen hiervoor zijn de basis­ registraties (BGT, BRO), elektronisch bekendmaken en Europese regelgeving (zoals INPIRE en SEIS). De waterschappen hebben zich net als het Rijk, gemeenten en provincies verbonden om de administratieve lasten voor burgers en bedrijven met minimaal 5Vo per jaar te verminderen. Hiertoe is een uitvoeringsagenda opgesteld. De vermindering van regeldruk gaat samen met een verbeterde dienstverlening. Binnen het Programma MO wordt hier met de waterschappen hard aan gewerkt. De monitoring van deze afspraak zal via de jaarlijkse uitvraag van Water­ schapspeil plaatsvinden. 2014 staat in het teken van de implementatie van servicenormen bij de waterschappen. 3. Overig Naast de onderwerpen die een plek hebben gekregen in het BP, het BAW of het Regeerak­ koord voert het programma MO nog andere werkzaamheden uit. Overige Financieel economische dossiers (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes) Ook op andere dossiers van financieel-economische dan Wet Hof en schatkistbankieren blijft de Unie in 2013 de belangen van de waterschappen behartigen. Dit geldt voor onderwerpen zoals Wet Fido, rechtmatigheid, verslaggeving, markt en overheid, vpb-plicht. Deze belangenbeharti­ ging vindt onder andere plaats in gremia zoals de BZK-werkgroep Fido, de BZK-commissie BBV (verslaggeving en rechtmatigheid), het Kernteam, het Bestuurlijk Overleg Financiële Ver­ houdingen het OverhedenOverleg en alle voorbereidende overleggen voor deze platforms. De werkgroep Middelen fungeert als dossierteam om input te verzorgen op de financieeleconomische dossiers die in Brussel spelen, zoals aanbestedingen, mededinging, de diensten van algemeen belang, PPS etc.

26

Waarderingskamer (Portefeuillehouder: Huub Hieltjes) De Waarderingskamer, een zelfstandig bestuursorgaan met een publiekrechtelijke rechtsper­ soonlijkheid, bevordert in de rol van toezichthouder het vertrouwen in een juiste uitvoering van de Wet WOZ. De waterschappen dragen voor een vierde deel bij aan de apparaatskosten en participeren met de Unie in verschillende commissies (regelgeving en controle, gegevensuitwis­ seling). Jaarlijks is er een bestuurlijk WOZ-overleg met de bewindspersonen van Financiën en BZK. Geoinformatie (Portefeuillehouder: Hans Oosters) De waterschappen hebben een groot belang bij geo-informatie, omdat een groot deel van hun informatie een topografisch element heeft. De Unie van Waterschappen verzorgt de lobby en belangenbeharing in de Haagse gremia op dit vakgebied. De input hiervoor wordt geleverd door de subwerkgroep geo-informatie. De subwerkgroep haakt aan bij de landelijke ontwikkelingen op het gebied van geo-informatie en zorgt voor vakinhoudelijke coördinatie, de professionalise­ ring van het geo-werkveld en het opstellen van adviezen voor bestuur en andere overleggen. Op dit dossier wordt nauw samengewerkt met HWH. HWH is de uitvoerder van een aantal be­ langrijke geoprojecten van de waterschappen (AHN, beeldmateriaal). Wegbeheer (Portefeuillehouder: Hans Oosters) De Unie faciliteert de kennisuitwisseling tussen de wegbeherende waterschappen. De Unie fungeert als vraagbaak en makelaar tussen waterschappen en kennisorganisaties op beheer en mobiliteitsvraagstukken. Het optimaal functioneren als koepelorganisatie vraagt om het opbou­ wen en in stand houden van contacten met andere koepelorganisaties, rijksoverheid, kennis­ centra (innovatie en onderzoek). De Unie behartigt de belangen van de wegbeherende water­ schappen in het bestuurlijk overleg van het verkeersdepartement. Minder of niet In zijn algemeenheid zal binnen het programma minder tijd beschikbaar zijn voor de onder­ steuning bij implementatie en uitvoering van beleid (bijvoorbeeld op het gebied van dienst­ verlening, CAO, inkoop en aanbesteden, Europees beleid). « De (ambtelijke) inzet van de Unie in de Waarderingskamer zal worden beperkt. De inbreng van de LV WOZ zal door de waterschappen worden ingevuld. De inzet van de Unie op het dossier dienstverlening/servicenormen zal beperkt blijven tot de monitoring van de gemaakte afspraken.

27

PROGRAMMA INNOVATIE Å INTERNATIONAAL Programmaleider

Mark van de Werf

Portefeuillehouders: hetl

Stefan Kuks (Innovatie),

Gerard Doornbos (Internationaal)

en Hennie Roorda voor onderdelen

van

klimaatakkoord.

Doel Het programma ondersteunt en profileert de waterschappen op het gebied van innovatie en in­ ternationaal, zodat ze worden gewaardeerd en zich positioneren als duurzame, efficiënte en innovatieve overheid. Voor 2014 heeft het programma Innovatie Ä Internationaal de volgende speerpunten: « Imago versterken door te zorgen dat waterschappen als duurzame, efficiënte en innovatieve overheid zichtbaar zijn en blijven innoveren op een systematische manier. " Nieuwe coalities sluiten met bedrijfsleven, koepels, ministeries. ' Stimuleren dat waterschappen hun taken beter en goedkoper uitvoeren door innovaties toe te passen, door samenwerking in de waterketen te stimuleren en door te stimuleren dat wa­ terschappen gebruik gaan maken (en kunnen maken) van subsidies (nationaal S internati­ onaal). Door middel van krachtenbundeling (capaciteit en focuslanden) invulling geven aan interna­ tionale samenwerking als gerespecteerd partner binnen de gouden driehoek en zichtbaar maken dat over de grens veel waarde wordt gehecht aan het Nederlandse waterschaps­ kennis en het model. « Waterschapsinzet coördineren voor OECD studie over de toekomstbestendigheid op het gebied van fysieke klimaatverandering van de watergovernance. " Invloed uitoefenen op Europese beleidsontwikkeling en regelgeving en de implementatie daarvan in Nederland. Deze speerpunten sluiten nauw aan bij een aantal thema's uit het bestuursprogramma 'Scherp aan de Wind', het Bestuursakkoord W a t e r e n de Rijksdoelstellingen (o.a. regeerakkoord). Het programma zorgt voor inhoudelijke dwarsverbanden binnen de thema's van het programma namelijk: waterketen, innovatie, duurzaamheid, internationaal. Daarnaast maakt het programma ook de collectieve dwarsverbanden expliciet die zullen gaan over voornamelijk de werkwijzen van collega's Innovatie (R01) en Klimaat en Energie (R02) Past

bij de

Imago

speerpunten:

versterken

zichtbaar Nieuwe

coalities

Invulling

geven

sector

door

zijn en blijven sluiten

te zorgen innoveren

met bedrijfsleven,

aan internationale

(o.a. binnen

dat

gouden

waterschappen

als duurzame,

op een systematische koepels,

samenwerking

efficiënte

en innovatieve

overheid

manier; ministeries;;

als gerespecteerd

partner

binnen

de Nederlandse

water­

driehoek).

De Unie zet in op klimaat, energie en duurzaamheid, omdat de waterschappen op dit vlak zeer actief zijn en hiermee hun maatschappelijke positie verder kunnen versterken. Veel innovaties zijn gerelateerd aan duurzaamheid. De waterschappen innoveren binnen de eigen organisaties om beter en goedkoper hun taken te kunnen vervullen in een veranderende omgeving. De Unie versterkt het innovatieve vermogen van de waterschappen volgens de lijnen: voorwaarden scheppen voor innovatie; bundelen van de krachten van waterschappen; kennis delen en het zichtbaar maken van het innovatieve vermogen van de waterschapssector (Innovatievisie 2011).

28

Activiteiten die de Unie gaat ontplooien: De Unie draagt, via het Innovatieplatform informatie, over innovatieve ontwikkelingen uit in de media en de lobby binnen de Topsector Water en naar de politiek. 24 innovatieve coör­ dinatoren (Innovatieplatform) zullen intern bij het waterschap zoeken naar innovaties op be­ stuurlijk, sociaal en technisch gebied. Hiermee kunnen de waterschappen leren van elkaar (focus), meer gaan innoveren (katalyseren) en dit laten zien aan het publiek (etaleren). Voor het etaleren van de duurzame en innovatieve activiteiten wordt een aparte websi­ te/webpagina gecreëerd als etalage voor innovatieve projecten van de waterschappen. Het

«

«

-

«

*

vervolg van de Innovatie-estafette 2013 inzetten om nogmaals waterschappen als innova­ tieve overheid 'neer te zetten'. Inzet op de verbreding van de positie van de waterschappen in Den Haag door in ieder ge­ val het contact met het ministerie van EZ uit te bouwen en daarbij aandacht te vestigen op het economisch belang van waterschappen voor de thuismarkt en de export. Waterschap­ pen zijn namelijk ideaal voor innovatiegerichte experimenteerruimten. Dit heeft ook een rela­ tie met Rembrandt Water, samenwerking bedrijfsleven en overheid t.b.v. export. De Unie doet dit door de waterschappen te vertegenwoordigen binnen de Topsector Water zodat in­ teressante allianties met het bedrijfsleven en kennisinstellingen gevormd worden. We gaan er ook voor zorgen dat het ľvlKB (onze natuurlijke partner in de regionale praktijk) een plek krijgt in deze Haagse gouden Driehoek. Daarnaast er voor zorgen dat waterschappen ge­ bruik kunnen maken van de regeling Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI-regeling). Samen met de STOWA zoekt de Unie naar de kennisbehoefte van waterschappen zonder de oplossingen te geven. De innovatiekracht van het bedrijfsleven en kennisinstituten ge­ bruiken om tot innovatieve oplossingen te komen. De Unie 'trekt' aan 5 innovatiekoplopers: Building with Nature, Flood Control, Leven met Zoet, Digitale Delta en Sociale Innovatie, zodat samenwerking tussen waterschappen rond innovatiethema's versterkt wordt en het bedrijfsleven en kennisinstituten een duidelijk aanspreekpunt hebben bij de waterschappen In de verschillende vakcommissies van de Unie moet innovatie op de agenda komen. De relatie met VNO-NCW (met betrekking tot het bronbeleid, meer handelspotentieel, steun voor toekomstige discussie) en Bouwend Nederland wordt versterkt. De Unie en de water­ schappen stimuleren het bedrijfsleven tot het maken van groene producten die goed zijn voor het watermilieu (bijvoorbeeld Cradle to Cradle). Dit is een mogelijk alternatief voor 'end of pipe' oplossingen op de zuivering voor problematische stoffen. Zorgen dat waterschappen een volwaardige partij zijn in landelijke kennis- en innovatienet­ werken (Innovatieberaad l&M, Kernteam Deltatechnologie, Kernteam Watertechnologie, ProeftuinNL, Innovatie-Estafette, Raad voor Deltaonderzoek en Kennisplatform Water), Na­ tionale klankbordgroep Horizon 2020. Invloed uitoefenen op allerlei subsidievoorwaarden. Bijzondere aandacht van de Unie zal uitgaan naar energiebesparing, productie van duur­ zame energie en grondstoffenterugwinning. Hierover heeft de Unie met het Rijk voor de pe­ riode tot 201512020 afspraken gemaakt in een aantal convenanten, zoals: het Klimaatak­ koord/ Lokale Klimaatagenda (LKA), Green Deal, Ketenakkoord Fosfaat/Nutriëntenplatform en het Meerjarenakkoord Energie-efficiency (MJA3). In 2014 verwacht de Unie de positie via het SER-energieakkoord verder te verstevigen. De inspanningen zijn erop gericht om in beleid en regelgeving ruimte te scheppen voor het winnen van duurzame energie en grond­ stoffen uit afvalwater. Afval wordt grondstof. Speerpunten zijn duurzame energieproductie (biogas, warmte, wind en zonne-energie en waterkracht) en integratie met het watersys­ teem. De Energiefabriek en de Grondstoffenfabriek zijn netwerken waarmee nauw wordt af­ gestemd en die ook feitelijk deelnemen in de actieprogramma's. Een lange termijnvisie op de afvalzuivering is neergelegd in de Routekaart Afvalwaterketen 2030. Dit gedachtegoed wordt geïntegreerd in de lopende programma's. De samenwerking met de buitenwereld wordt nadrukkelijk opgezocht (gemeenten, bedrijfsleven, landbouw).

29

Afvalwaterketen beleid (L13) Past bij de speerpunten: Stimuleren

dat

waterschappen

door samenwerking maken

hun

in de waterketen

(en kunnen

maken)

taken

beter

en goedkoper

te stimuleren

van subsidies

en door

(nationaal

Ä

uitvoeren

te stimuleren

door

innovaties

toe

dat waterschappen

te

passen,

gebruik

gaan

internationaal).

Belangrijk voor de Unie is laten zien dat waterschappen een betrouwbare partner zijn en de rijksbegroting ontlasten zonder waterschapstarieven bovenmatig te laten stijgen (bestuursak­ koord water). Een zeer belangrijk onderdeel hiervan is de besparing door samenwerking in de afvalwaterketen. Activiteiten die de Unie gaat ontplooien: Stimuleren dat er in de regio wordt gewerkt aan concrete besparingsprojecten in de afval­ waterketen en zorgen dat er permanente samenwerking tussen rioleurs en waterschappers blijft bestaan. « Mede opzetten van een visitatiecommissie en interventieladder. « Etaleren innovatieve oplossingen (o.a. sluiten kringlopen inzake afvalwater en slib). " Met behulp van de Routekaart Afvalwaterketen ervoor zorgen dat de gemeentelijke netwer­ ken van de Lokale Klimaat Agenda, ambtelijk en bestuurlijk, gekoppeld worden aan de samenwerkings-regio's van Samenwerken aan Water (BAW-actie waterketen). Internationaal 115 Past bij de speerpunten: Imago

versterken

zichtbaar Nieuwe

coalities

sluiten

Stimuleren

dat

schappen

gebruik

Door

door

gerespecteerd gehecht

Invloed

dat

waterschappen

met bedrijfsleven,

waterschappen gaan

krachtenbundeling

wordt

te zorgen

als duurzame,

efficiënte

en innovatieve

overheid

zijn.

partner

maken

hun

(en kunnen

(capaciteit binnen

uitoefenen

op Europese

beter

ministeries. en goedkoper

maken)

en focuslanden)

de gouden

aan het Nederlandse

koepels,

taken

driehoek

van

invulling

geven

en zichtbaar

waterschapskennis beleidsontwikkeling

uitvoeren

door

te stimuleren

dat

water­

subsidies.

en het

aan internationale

maken

dat over

samenwerking

de grens

veel

als waarde

model.

en regelgeving

en de implementatie

daarvan

in

Ne­

derland.

Activiteiten die de Unie gaat ontplooien: Mondiaal: *

-

" «

Uitwerking geven en Unie-positie formuleren naar aanleiding van "Rembrandt water" (wat mag en wil je over de grens ondernemen: passend bij kerntaken, geen risico's lopen, vraag gestuurd werken en lokaal eigenaarschap). Zorgen voor meer (inter)sectorale krachtenbundeling op internationaal werk (bundelen ca­ paciteit in 9 focuslanden en professionalisering). Er is grotendeels aangesloten bij keuzes vanuit het Rijk zodat betere aansluiting gevonden kan worden met andere partijen en om makkelijker toegang te kunnen krijgen tot andere financieringsbronnen. Het Rijk heeft 'exportpotentieel vergroten' op het netvlies staan. VNG International vindt ook dat een gezond stabiel lokaal bestuur zorgt voor economische groei en dus handelspotentieel. Waterschap­ pen vinden dat aan de basis van dit lokaal bestuur een gezonde leefomgeving en dus wa­ tersysteem moet liggen. We promoten dus een goede waterhuishouding in de 9 focuslan­ den. CINTER discussie over toekomst rol commissie, inhoud bij de vakcommissies. Vanuit het Memorandum of Understanding verdere invulling geven aan de samenwerking met focusland Roemenie. Stimuleren samenwerking waterschappen, bedrijfsleven en de Roemeense "Rijkswaterstaat" Apele Romane. Met NWP en Deltares (en mogelijk RWS) or­ ganiseren van een jaarlijks bestuurlijke bijeenkomst en technische workshops. 30

«

«

-

Positie van waterschappen nationaal versterken door te laten zien dat men over de grens ons model en kennis op waarde schat. In Zuid Afrika CMA's opzetten en in Ethiopië een Ri­ ver basin management system en daarvan in Nederland profiteren ten aanzien van positio­ nering waterschappen. Als waterschapsmodel over de grens wordt toegepast dit nationaal gebruiken voor profilering. Betere balans creëren tussen halen en brengen (kennis, ervaringen, publiciteit). Implemen­ teren van onderzoeksresultaten afstudeeronderzoek innovatie en internationale samenwer­ king uit 2013. Aan de slag met de uitkomsten van de OECD-studie. De Unie van Waterschappen is betrokken bij toonaangevende (inter)nationale netwerken zoals UNESCO IHE en NWB-fonds Interdepartementaal overlegorgaan, Topsector Water, Water Mondiaal en Water OS.

Europa: * Inzet op prioritaire dossiers Bureau Brussel (o.a. richtlijn prioritaire stoffen, GLB, aanbeste­ den) waarbij input van beleidsmedewerkers komt. Invloed uitoefenen in samenwerking met de VEWIN op Europese richtlijnen met betrekking tot re-use, fosfaat, prioritaire stoffen. Alle Brusselse prioritaire dossiers worden door het bestuur van de Unie op inhoud verdeeld over de Uniewerkgroepen en -commissies om zorg te dragen voor een goede inhoudelijke dis­ cussie en positiebepaling. Medewerkers van de Unie zijn als dossierhouders 'spin in het web'. * De Unie zoekt actief naar nauwe samenwerking met de nationale vakdepartementen op het gebied van de Brusselse prioritaire dossiers, om beter invulling te geven aan de Haagse component van de Brusselse lobby. Relatie met het programma Vereniging S Communica­ tie door Brusselse en Haagse Lobby goed op elkaar af te stemmen. " Er is een actieve inzet in de Europese koepelorganisaties (European federation of national associations of drinking water suppliers and waste water services - EUREAU; European Union of Water Management Associations - EUWMA; European Centre of Employers and Enterprises providing public services - CEEP en WsstP). Deze koepels zijn van groot be­ lang om door een actieve inzet de Nederlandse als ook een Europese positie naar voren te brengen in Brussel. " Bureau Brussel houdt contact met waterschappen en organiseert bezoeken van water­ schappen aan Brussel. * Via Bureau Brussel invloed uitoefenen op Europese richtlijnen en de mogelijkheid creëeren dat waterschappen gebruik maken van Europese subsidies. " Er is een medewerker gedetacheerd bij de Europese Commissie die zich richt op de ontwik­ keling van een Europees Innovatieplatform Water. » Op strategische momenten wordt de Energiefabriek gepromoot bij de Brusselse instanties om het pad te effenen voor het oplossen van belemmeringen en het creëren van kansen. Onderlinge samenhang thema's Innovatie en Internationaal De thema's Innovatie en Internationaal zijn binnen één programma geplaatst opdat er een dui­ delijke samenhang is tussen beide thema's. In de visie op innovatie van de Unie (december 2011) wordt de verbinding met de positionering van de Nederlandse watersector in het interna­ tionale speelveld gelegd (Topsector Water). De Unie zet waterschappen neer als innovatieve overheid: zonder ons, minder innovaties en dus minder export potentieel. Eind 2010 is in Unie­ verband geconcludeerd dat waterschappen meer de samenwerking met het bedrijfsleven moe­ ten zoeken, mits het elders in de wereld een maatschappelijk doel dient. Waterschappen zijn kennisintensieve organisaties, die continu moeten blijven innoveren en daarvoor zijn internatio­ nale contacten onontbeerlijk.

31

Via de lobby in Brussel en door actieve deelname aan WsstP oefent de Unie invloed uit op in­ novatieprogramma's zoals European innovation platform, Horizon 2020 (onderzoeksprogramma EU). Europese beleidsbeïnvloeding op duurzaamheidsthema's: Ruse-directive, fosfaat directive. De Unie faciliteert internationale kennisuitwisseling (meer halen over de grens). De beschik­ baarheid van minder middelen maakt de weg vrij voor innovatie, hierbij kunnen we leren van voorbeelden uit het buitenland. Minder of niet: " Kennis. Hiertoe worden met STOWA afspraken gemaakt over invulling en vertegenwoordi­ -

-

ging. Ruimtelijke ordening. In 2013 is het actieprogramma Water en Ruimte vervlecht met het onderdeel Nieuwbouw en Herstructurering vanuit het Deltaprogramma en hoort het bij het programma Waterbeleid van de Unie. Recreatie. De afgelopen jaren heeft de Unie de nodige inzet geleverd. Dit wordt in 2014 'low key' ingevuld. Voor de aanwezigheid bij internationale evenementen zal de inzet low key worden ingevuld. EWA lidmaatschap rendeert niet. Unesco IHE samenwerking onder de loep. De vraag is of de MoU nu werkt.

32

Team B E S T U U R L I J K JURIDISCHE ZAKEN (Onderdeel Bedrijfsvoering) Hoofd Bedrijfsvoering (portefeuillehouder Huub Hieltjes/Hennie Roorda)

Vanaf 1 januari 2013 zijn de medewerkers van het voorheen zo genoemde Account Bestuurlijk Juridisch (BJ) bij het bureau Bedrijfsvoering ondergebracht in het team BJZ. Daarbij is de af­ stemming en samenwerking, op met name het juridisch gebied, gewaarborgd.. De medewer­ kers werken, waar nodig, samen met beleidsmedewerkers in verschillende programma's. De BJZ-werkzaamheden moeten op de juiste plek, op het juiste moment door mensen met de juiste deskundigheid worden uitgevoerd . BJZ levert bijdragen in de totstandkoming van tal van nieuwe wet- en regelgeving, voor zover van belang voor de waterschappen. Met de waterschappen wordt samengewerkt om juridische producten op te stellen (bijvoorbeeld de actualisatie van de model Keur van de Unie van Water­ schappen of een model aanvraagformulier Watervergunning). Daarbij geldt dat BJZ de regie heeft op proces en inhoud. Per jaar zijn er circa 5 Bestuurlijk-juridische Netwerkdagen en is er een fiscalistendag. Onderdelen ' Participatie/lobby in wetgevingstrajecten met alle nazorg. " Algemene aangelegenheden: Grondwet, Wet gemeenschappelijke regelingen, Algemene wet bestuursrecht, Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen, Algemene wet rijksbe­ lastingen. » Waterschapswet Fiscale Wetgeving: aanpassing belastingstelsel, modernisering verontreinigingsheffing en zuiveringsheffing, kwijtscheldingsbeleid en samenwerking met gemeenten op fiscaal gebied. " Omgevingswetgeving: water (wijzigingen Waterwet): de werkzaamheden die daar onder vallen hebben betrekking op ruimte (AMvB Ruimte), milieu (nieuwe AMvB's, vorming regio­ nale uitvoeringsdiensten, natuur (nieuwe Natuurwetgeving), bodem, Omgevingswet, Wetge­ ving die moet worden aangepast naar aanleiding van Bestuursakkoord Water en Hoofdlij­ nenakkoord, service verlenen (zo mogelijk met juristen van waterschappen) » Organiseren van BJ-Netwerkdagen en fiscale Netwerkdagen (in 2014 zullen dat er onge­ veer 5 zijn); gerechtelijke procedures voeren dan wel waterschappen hierbij ondersteuning bieden (Raad van State: Gedragscode Flora- en faunawet; Hoge Raad: Wilnisdijk; recht­ banken: bezwaren systeemheffing ongebouwd); schrijven van artikelen voor het blad 'Het Waterschap' en juridisch vaktijdschriften. Ook in 2014 zal er aandacht zijn voor de verbinding m e t ' Brussel' en de verbinding met het Wa­ terschapshuis en Stowa voor wat betreft wet- en regelgevende aspecten; het pro-actief acteren in de voorbereiding van de overdracht van het vaarwegbeheer naar waterschappen en wegenbeheer naar de algemene democratie; aanpassing wet- en regelgeving naar aanleiding van Ac­ tie Storm en Regeerakkoord; netwerken, lobbyen en regievoeren. Daar staat tegenover dat vanwege de beperkte capaciteit niet (meteen) elke vraag vanuit een waterschap kan worden beantwoord en dat de Unie meer de regie gaat voeren en juristen uit waterschappen gaat betrekken bij verschillende onderwerpen in plaats van als Unie zijnde zelf zaken uit te zoeken.

S T A F B U R E A U BEDRIJFSVOERING Het doel van het bureau is het primaire proces op adequate, snelle en efficiënte manier te on­ dersteunen/adviseren. Het betreft ondersteunen en adviseren in brede zin waarbij er voor wordt gezorgd dat werkprocessen effectief en efficiënt kunnen worden uitgevoerd. Het bureau

33

Bedrijfsvoering hecht veel waarde aan de mening van diegenen die ondersteund en geadvi­ seerd worden. Zij worden gezien als (interne) opdrachtgevers die weten wat zij nodig hebben. Het bureau speelt daar op in, maar adviseert ook pro-actief op basis van verworven nieuwe in­ zichten. Het bureau Bedrijfsvoering onderschrijft het begrip maatschappelijk verantwoord on­ dernemen en is daar alert op bij de inkoop van goederen en diensten en de keuze van leveran­ ciers. De meerwaarde van het feit dat verschillende ondersteunende diensten in één bureau zijn samengevoegd is evident en voldoet aan hetgeen gebruikelijk is bij andere organisaties. De flexibele instelling van medewerkers is daarbij een vereiste maar ook een gegeven. De begroting 2013 van het stafbureau bestaat voornamelijk uit personele kosten en de kosten die nodig zijn om het proces te laten 'draaien' zoals kantoorkosten, kosten catering, onder­ houdskosten etc. Taken en ontwikkelingen: In essentie zorgt Bedrijfsvoering er voor dat er 'gewerkt' kan worden; daarbij is een aantal taken te onderscheiden. P&O: Zorg dragen dat medewerkers voldoende plezieren uitdaging in de werkzaamheden houden. Daarvoor tools en ondersteuning aanbieden. Uitvoering geven aan afspraken die met waterschappen zijn gemaakt ofwel dat zelfstandig beleid, toegesneden op het Unie, wordt ont­ wikkeld. Zorg voor arbeidsomstandigheden en verzuimbegeleiding. In 2014 zullen adviezen die in 2011 zijn verwoord in een Strategisch HR document voor zover nog nodig een nadere invul­ ling krijgen en of worden geactualiseerd. Nadruk zal liggen op de kracht van de mensen die bij de Unie werken. De kernwoorden 'ruimte, richting en resultaat' staan bij de ontwikkeling van het HR beleid centraal. Financiën: Financiële administratie en een adequate Planning en Control cyclus. Essentieel is dat op goede wijze wordt geadministreerd en vervolgens juiste rapportages en waarheidsge­ trouwe prognoses kunnen worden gemaakt. ICT: Ook In 2014 zal de nadruk gaan liggen op het benutten van de nieuwe mogelijkheden die er zijn om processen zo efficiënt mogelijk te laten lopen en waarbij met name het tijd- en plaats onafhankelijk werken aandacht zal krijgen. De activiteiten binnen de ICT zullen zich concentre­ ren op de ondersteuning in de vorm van 1 lijns hulp, adviseren inzake gestroomlijnde proces­ sen en anticiperen op ontwikkelingen die van belang zijn om de Bedrijfsvoering in zijn totaliteit goed te laten functioneren. e

Interne zaken: (secretariaat, receptie, post en repro, Digitale Informatie Voorziening, huisves­ tingsbeheer, catering): Onder deze noemer valt een veelheid aan activiteiten. Het secretariaat zal conform het Handboek Secretariaat ondersteuning op verschillende niveaus geven aan me­ dewerkers, programmaleiders en directie. Bij de Digitale Informatievoorziening zal de aandacht steeds meer uit gaan naar de actieve informatievoorziening en daar wordt nadrukkelijk een link gelegd met het Programma Vereniging en Communicatie (bijvoorbeeld de dagelijkse digitale Nieuwsdienst en Knipseldienst). Huisvestingsbeheer: De Unie is eigenaar van het gebouw aan de Koningskade. Dat betekent dat de zorg voor de huisvesting onderdeel is van het takenpakket. Bureau Bedrijfsvoering voert onderhandelingen over een veelheid aan contracten en heeft de zorg voor het beheer daarvan. Een aantal taken zijn uitbesteed die direct of indirect met het beheer te maken hebben zoals de catering, de schoonmaak, de receptiediensten en de zorg voor alle technische installaties. Om er voor te zorgen dat een goed werkklimaat ontstaat en het (werk)proces zo min mogelijk wordt onderbro­ ken worden storingen direct gemeld aan de leveranciers en of worden door eigen personeel opgelost. Elke klacht van medewerkers wordt via een apart mailadres gemeld en zo spoedig

34

mogelijk opgelost. De reserveringen van de vergaderzalen worden centraal via geregeld. Om­ dat het gebouw ook een aantal huurders herbergt betekent dit ook de zorg als verhuurder. Dit betreft niet alleen de kantoorgebouwen doch ook de 3 appartementen die in eigendom zijn van de Unie. Een aantal speerpunten kan, min of meer los van bovenstaande, voor 2014 nog apart worden benoemd t.w.: - evaluatie 'het nieuwe werken' evalueren en voor zover mogelijk uitbouwen; - strategisch HRM beleid actualiseren en samenwerking intern bevorderen; - mobiele en vaste telefonie zo mogelijk integreren - aandacht voor servicenormen - nieuw Medewerkerstevredenheidsonderzoek - nieuwe 'tender' voor catering en schoonmaak

35

Meerjarenbegroting op hoofdlijnen 2014

Kstsrt

Omschrijving kostensoort/product

JaarRekening 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

2015

2016

2017

2018

LASTEN Exploitatie Bureau 400 410 420 430 500

Kapitaallasten Personeelslasten Huisvesting Algemene lasten Kosten diensten

721 4.781 378 409 134

727 4.757 312 422 144

603 5.046 330 426 149

615 5.147 337 435 152

627 5.250 344 444 155

640 5.355 351 452 158

653 5.462 358 462 162

Totaal exploitatiekosten

6.423

6.361

6.555

6.686

6.820

6.956

7.095

479 694 650 301 93 398

635 799 690 200 37 293

705 773 782 230 73 290

566 842 798 235 74 296

577 624 814 239 76 302

589 637 830 244 77 308

601 649 846 249 79 314

2.614

2.654

2.853

2.811

2.632

2.685

2.738

48 -337

50 -189

55 -289

56 -295

57 -301

58 -307

60 -313

Programma's Moderne Overheid Vereniging en Communicatie Innovatie en Internationaal Waterbeleid Team BJZ Directie

TOTAAL BELEIDSACTIVITEITEN Onvoorzien Toevoegen/onttrekken aan algemene reserve

9.208

36

9.580

Meerjarenbegroting op hoofdlijnen 2014

Kstsrt

823 829 830

Omschri BATEN Opbrengsten exploitatie Bureau Huuropbrengsten Opbrengsten Algemeen Rente

JaarRekening 2012

Begroting 2013

Begroting 2014 ~

2015

2016

201

382 282 20 80

426 210 176 40

475 220 185 70

485 224 189 71

494 229 193 73

504 233 196 74

514 238 200 76

Totaal opbrengst activiteiten

12

5

0

0

0

0

0

Opbrengst activiteiten

12

5

8.355

8.445

8.699

8.773

8.714

8.889

9.066

Te dekken uit opbrengst contributie

Contributiestijging

0

3,01 7o

37

0

0,86 7o

o

-0,68 7o

0

2,01 7o

0

1,99 7o

Begroting baten

en

lasten

Begroting

Begroting

2013

2014

8.355.230

8.444.744

8.699.054

281.747

210.000

220.000

I I I . Programma's

19.627

176.000

185.100

IV. Overige baten

11.912

5.000

Werkelijke cijfers 2012

Begroting baten en lasten A. B a t e n

I.

Contributies

II.

Verhuur

C

Totaal

8.668.516

C

8.835.744

9.104.154

B. L a s t e n

I.

Projectkosten programma's en directie

2.614.408

2.654.000

2.853.000

II.

Personeelskosten

4.781.219

4.757.244

5.045.993

I I I . Huisvestingskosten

378.374

297.000

330.300

IV. Algemene kosten

409.400

436.500

426.400

V.

133.780

143.500

149.300

245.317

278.575

299.575

48.001

50.000

55.000 9.159.568

Kosten diensten

VI. Afschrijvingen vaste activa VII. Onvoorzien Totale bedrijfslasten Resultaat voor financiële baten en lasten

8.610.499

ĉ

8.616.819

58.017

ĉ

218.925

55.414-

C Financiële baten en lasten

I.

Rentebaten

80.224

40.000

70.000

II.

Rentelasten

333.692

317.925

302.786

141.620

130.000

800

I I I . Overige baten en lasten Saldo financiële baten en lasten

395.088-

ĉ

407.925-

233.586-

Exploitatieresultaat

337.072-

C

189.000-

289.000-

337.072

C

189.000

289.000

Onttrekkingen via verenigingsvermogen

38

Toelichting begroting baten en lasten Werkelijke cijfers

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

156.000

162.000

20.000

23.100

Toelichtinq op bearotinq van baten en lasten A. Baten Opbrengst "Het Waterschap" In 2012 is de bijdrage van Het Waterschap in de contributiebijdrage opgenomen. Opbrengst overige publicaties I I I . Proaramma's

19.627 e

19.627 11.912

Diversen IV. Overiae baten

e

c

11.912

176.000

e

185.100

e

-

5.000 e

5.000

B. Lasten

I. Proiectkosten proqramma's

(Ĺ

2.614.408

I I . Personeelskosten

e 5.045.993

79.516 83.744 106.225 31.847 61.594 15.229 219

80.000 81.500 49.500 30.500 40.000 15.000 500

82.000 79.500 90.000 31.300 30.000 17.500

e

378.374

e

e

409.400

e

80.757 47.582 5.441 c 39

133.780

297.000

e

15.000 127.500 105.500 55.000 50.000 57.500 2.000 24.000

139.343 108.614 51.403 47.720 35.322 1.538 25.462

Restaurant Receptie Lasten verhuur VI. Kosten diensten

4.084.955 608.243 287.500 312.034 1.500 73.500 101.374 85.000 -508.113

3.903.197 585.479 130.000 300.356 5.000 73.500 97.580 74.625 -412.493 e 4.757.244

Leaseauto Kantoorkosten Telefoon- en Internetkosten Accountants- en advieskosten Documentatie Portokosten 1 drukwerk Contributies en abonnementen Verzekeringen IV. Alaemene kosten

e 2.853.000

e 4.781.219

Schoonmaak Energie Onderhoud gebouw Belastingen Kantoor Brussel Beveiliging gebouw Overige huisvestingskosten I I I . Huisvestinaskosten

e 2.654.000

3.898.038 609.108 302.264 316.603 786 115.264 61.305 96.130 -618.280

Salariskosten Pensioenlasten Uitzendkrachten Sociale lasten Wervingskosten Overige personeelskosten Opleidingskosten Reis- en verblijfkosten Terug ontvangen salarissen

773.000 230.000 705.000 782.000 73.000 290.000

799.000 200.000 610.000 690.000 37.000 318.000

693.537 300.550 479.030 650.239 93.230 397.822

Vereniging en Communicatie Waterbeleid Moderne Overheid Innovatie en Internationaal Team BJZ Directie

436.500

140.400 105.000 48.500 50.000 57.500 25.000 e

143.500

426.400 83.600 48.000 17.700

80.000 50.000 13.500 e

330.300

c

149.300

Toelichting begroting baten en lasten

Toelichtinq op beqrotinq v a n baten en lasten Afschrijvingslasten Afschrijvingslasten Afschrijvingslasten Afschrijvingslasten Afschrijvingslasten

Werkelijke cijfers 2012 162.575 40.670 10.025 32.048

gebouwen hardware software overige inventaris nieuwe investeringen e

V I I . Afschriivinaen vaste activa

245.317

e

Begroting

2013

2014

162.575 40.000 16.000 60.000

162.575 41.000 16.000 30.000 50.000

278.575

C

50.000

48.001

Onvoorzien

Begroting

299.575 55.000

e

48.001

e

50.000

e

55.000

Rente betaalrekeningen

e

80.224

e

40.000

c

70.000

I. Rentebaten

e

80.224

e

40.000

e

70.000

V I I I . Onvoorzien C. F i n a n c i ë l e b a t e n e n l a s t e n

317.925

333.064 628

Rente hypothecaire lening Financiële lasten e

I I . Rentelasten

333.692

c

302.786 e

317.925

302.786

Vrijval voorziening groot onderhoud Vrijval pensioenvoorziening Dotatie afvloeiingsregelingen

­83.211 ­3.941 228.772

120.000 10.000

800

I I I . Overige lasten

141.620

130.000

800

Begroting Muskus­ en Beverratten Muskusratten Salaris (incl. werkgverslasten) Vergaderingen, lunches Adviesgroep TechniekcVTactïek Communicatie 8i Website Huisvesting 8*. accountant (UvW) Opleidingen, cursussen, congres

110.000 1.500 2.500 3.000 3.000 5.000 12b.0üū"

eei/erraíten Inzet NONL Inzet Rivierenland Inzet Limburg Adviesgroep beverratten Kooizenders (afgerond)

225.000 250.000 300.000 1.000 49.000 ~

Totale bijdrage

Muskus- en Beverratten

*

825.000

950.000

•Bijdrage Muskus­ en Beverratten zit niet in de contrubutiebijdrage ivm andere verdeelsleutel wordt de bijdrage apart gefactureerd.

40

Contributiebijdrage Waterschappen 2 0 1 4

Contributiebijdrage Waterschappen 2014

ntnbutie 2014

Percentage aa stemgerechtigden

Verdeling

Op basis v a n

o b v aantal

• b v aantal

verdeling

gerechtigden

kiesgerechtigden

Bijdrage Het W a t e r s c h a p

en Muskusratten

(exclusief BTW)

Obv hectares

193.000,00

*

162.000

í

950.000

6 e e e e e e e e e e e e e e e e

7.043

51.778,19

6

Belastingopbrengst Waterschap Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

2013 206.609.347

7o o p b r e n g s t 8,25"/,,

H o o g h e e m r a a d s c h a p v a n Delfland

215.654.588

8,61 /.

Hoogheemraadschap Amstel, Gooi e n Vecht

173.908.951

S.95%

H o o g h e e m r a a d s c h a p v a n Rijnland

163.222.354

Waterschap Rivierenland

0

7,160/0

1.572.773

12,230/0 o

1.368.739

10,64 Zo

6,5270

711.593

5,53­/0

150.225.933

6,007o

693.614

5,39 /»

W a t e r s c h a p Hollandse Delta

145.056.252

5,79*

472.471

3,67"/»

Wetterskip Fryslãn

122.115.363

4,88y

W a t e r s c h a p Brabantse Delta

109.578.628

0

o

0

523.093

4,07 Zo

4,38 /»

0

756.363

5,88 /»

0

0

0

Waterschap A a en Maas

108.154.660

4,32 /»

701.831

5,46 /»

H o o g h e e m r a a d s c h a p D e Stichtse Rijnlanden

103.719.634

4,14 /»

317.405

2,47o/»

Waterschap De Dommel

89.130.883

3,56y

461.024

3,58 Zo

Waterschap Roer en Overmaas

79.582.241

3,180/0

550.810

4,280/0

Hoogheemraadschap v a n Schieland en d e K rimpenerwaard

84.073.870

3,360/0

141.109

1,100/0

Waterschap Hunze en Aa's

79.140.009

3.160/0

733.547

5.700/0

113.322.990

4,530/0

0

O.OOo/o

Waterschap Vechtstromen

0

bedrag

'A o p b r e n g s t 920.712

0

0

e t e e e e e e e e e e e

13.815,40

565.932,48

23.599,66

592.585,09

20.538,10

511.672,66

10.677,54

481.882,81

10.407,77

457.376,18

7.089,49

444.417,03

7.849,08

402.394,47

11.349,32

382.515,13

10.531,06

379.041,33

4.762,70

365.002,15

6.917.72

339.950,80

8.264,97

323.490,92

2.117,36

325.719,68

11.006,97

325.408,20

­

378.148,62

W a t e r s c h a p Rijn S IJssel

73.412.620

2,930/0

533.310

4,150/0

e

8.002,38

311.722,69

Waterschap Zuiderzeeland

69.164.061

2,760/0

299.332

2,330/0 ē

4.491,51

300.288,74

7.043

e e e e e e a

7.043

6

45.724,29

7.043

e e e e e e e e e e e e e e

43.426,70

7.043 7.043 7.043 7.043 7.043

7.043 7.043 7.043 7.043 7.043 7.043 7.043 7.043

120.095.500

4,800/0

763.413

5,940/0

e

11.455,11

402.233,68

7.043

W a t e r s c h a p Groot Salland

61.878.091

2,47o/»

433.693

3,370/0 6

6.507,62

288.717,33

7.043

W a t e r s c h a p Noorderzijlvest

57.132.702

2,280/0

93.923

e

1.409,33

274.769,43

«

7.043

W a t e r s c h a p Peel e n Maasvallei

53.131.962

2,12o/»

372.783

2,900/0 6

5.593,66

271.492,84

7.043

Waterschap Reest en Wieden

45.211.770

136.674

1,060/0

253.179,73

80.292.002

e e

2.050,81

Waterschap Scheldestromen

1,810/0 3,210/B

4.562,44

321.112,01

e e e

W a t e r s c h a p Vallei S V e l u w e

0,730/0

304.059

0

2,36 Zo

41

7.043 7.043

624.754

25.024,78

e e e e e e e e e

41.063,99

«

15.109,32 22.049,51 30.905,96 52.863,63 29.458,08 89.202,15

27.026,00 13.720,20 54.279.42 58.773,36

614.738 540.766 519.832 517.283 480.919 498.640 435.283 429.512 397.070 388.058 357.560

e e e

346.483 386.731 443.965

51.447,84

370.214

40.829,44

348.162

63.206,66 33.278,58

472.484

e

39.413,66 35.801,04 37.879,89 47.737,30

329.039 321.227

e e e

314.337 298.103 375.893