Uitwerking workshop Creatief reflecteren met kinderen 4 november 2011 NJPV Conferentie door Welmoed Lockefeer – Onderwijs Maak Je Samen
Waarom reflecteren met kinderen? Roepvraag met hele groep, bij aanvang van workshop •
Benoemen/vertellen
•
Leren van anderen
•
Nadenken over wat goed en niet goed ging, op product en proces
•
Verbeterpunten identificeren, in het vervolg het beter kunnen
•
Startpunt voor volgende keer
•
Om een doel te bereiken
•
Om te zien wat beklift
•
Om te zien wat is bedacht
•
Hoe is het proces verlopen?
•
Creatief nadenken over oplossingen
•
Bewust worden van keuzes
•
Zichzelf in beeld brengen
•
Eigenaarschap van eigen leerproces
•
En nu? Voorbeelden van reflectievragen Roepvraag met hele groep, na het uitvoeren van de oefening met papieren toren
•
Heb je antwoord op je vraag gekregen van de groep?
•
Hoe zou je het volgende keer doen?
•
Wisten jullie van elkaars ideeën?
•
Is er overleg geweest?
•
Hoe vond je het? (gevoel)
•
Hebben jullie allemaal evenveel inbreng gehad?
•
Is dit jouw strategie? Vind je dat zo prettig?
•
Wat gebeurde er toen je naar anderen keek?
•
Waar wilden jullie op letten?
•
Wat was je doel?
•
Waarom veranderde je het doel tijdens de opdracht?
•
Is je doel bereikt?
•
Wat was je conclusie, zou je voor een andere aanpak kiezen volgende keer?
•
Je inbreng werd niet opgevolgd, waarom niet?
•
Wat doet dat met jou?
Rollen Voorbeeldrollen voor de brillenwinkel. •
Optimist
•
Pessimist
•
Doorvrager (zeur)
•
Criticus
•
Twijfelaar
•
Perfectionist
•
Doener
•
Emotionele
•
Creatieveling
•
Denker
•
Clown / Speelvogel
•
“ja maar”
•
Nieuwsgierige
•
Ja-knikker
•
Het baasje
•
Doordrukker
•
Haantje (baasje en doordrukker samen)
•
Realist
•
Econoom
•
Angsthaas Reflectiematrix De ingevulde reflectiematrix op de volgende pagina bevat vragen die je als leerkracht kunt stellen aan de leerlingen. Je kan deze vragen natuurlijk ook ombuigen naar een vraagstelling voor de leerlingen zelf. Een voorbeeld:
-
Hebben jullie alles (de uitleg van de opdracht) begrepen? à als leerkracht
-
Hebben we alles begrepen? à leerlingen Als de vraag gericht is aan de groep (jullie) kun je hem ook persoonlijk maken door de vraagstelling naar ‘je’ te veranderen. Of andersom. Stimuleer je leerlingen zelf met reflectievragen te komen, help ze deze te formuleren als ze dat nog niet gewend zijn. Door als leerkracht reflectievragen te stellen, uit alle cellen van de matrix, leren kinderen hierop te anticiperen en gaan ze steeds meer zelf deze
vragen stellen. Aan zichzelf of aan de groep waarin ze moeten werken. Bij elke cel in de matrix kun je ook de kinderen vragen elkaar of zichzelf ‘tips en tops’ te geven. Deze inbreng van een van de deelnemers is niet in elke cel verwerkt, maar is een mooie manier om op elke moment zowel op product als proces de kinderen te laten reflecteren. Zie ook los document om zelf te gebruiken in de klas. Vul de antwoorden op de reflectievragen in in de matrix. Zo ontstaat een overzicht van leerpunten.
Reflectiematrix met voorbeelden van reflectievragen Ingevuld door beide workshopgroepen.
PROCES
Uitvoering van het werk (algemeen)
VOOR
TIJDENS
NA
Hebben jullie alles begrepen?
Lukt het?
Was de opdracht duidelijk?
Wat wil je doen?
Liggen jullie nog op schema? (doel)
Wat is je/jullie doel?
Doe je het nog goed?
Wat wil je leren?
Ben je op de goede weg?
Hoe ga je het Wat gaat er tot nu toe aanpakken? Wat ga je goed? doen? Hoe ga je te werk? Ga je het alleen doen of samen? Wat is je eerste stap die je gaat nemen?
Hebben jullie tussentijds de werkwijze veranderd?
Is het gelukt? Is het doel bereikt? Is iedereen tevreden over het proces? Wat hadden jullie anders kunnen doen? Wat zouden jullie de volgende keer anders doen?
Wat wil je nu al veranderen Ging er iets mis? verbeteren? Wat kan je daar aan doen? Wat vertel je thuis over wat je hebt geleerd vandaag?
Samenwerking (interpersoonlijk )
Hoe gaat het? Wat kunnen jullie van elkaar leren? Welke kwaliteiten ga je van elkaar gebruiken? Op welke manier verdelen jullie onderling de taken? Wat wordt de taakverdeling?
Zijn de taken (nog) duidelijk? Klopt de samenwerking? Zijn jullie goed op weg? Heb je genoeg inbreng bij het samenwerken? Doet iedereen mee?
Voel je je genoeg Hoe ga je samenwerken? betrokken? Ben je tevreden over je eigen rol? Hoe zorg je ervoor dat iedereen tevreden is? Maken jullie gebruik van elkaars kwaliteiten? Wat gaat jouw inbreng worden in de groep? Hoe kun je een probleem oplossen?
Hoe ging de samenwerking? Hoe ben je (zijn jullie) begonnen? (doen/denken) Hoe heeft het samenwerken bijgedragen aan het resultaat? Wat maakte de samenwerking makkelijk/ moeilijk? Hoe was de inzet van iedereen? Hoe vond je de werkverdeling? How was jouw inbreng?
Werd er naar je geluisterd? Is jouw idee ook gebruikt? Hoe heb je gebruik gemaakt van elkaars kwaliteiten?
Eigen leren (intrapersoonlijk )
Wat heb je al geleerd? Wat wil jij te weten komen Moet je je eigen doel(en) bijstellen? Waarom? / leren? Wat wil jij bereiken? Wat heb je daarvoor nodig?
Wat heb jij tot nu toe ingebracht? Ben je hier tevreden over?
Waar denk je hulp bij nodig te hebben, en van wie?
Waar merkte je aan dat je gebruik maakt van elkaars kwaliteiten? Voelde iedereen zich fijn?
Wat vond je bij jezelf goed / niet goed gaan? Welke problemen kwam je tegen? Hoe voelde je je tijdens de samenwerking?
Wat is voor jou belangrijk?
Heb je fijn gewerkt? Wat vond je wel/niet fijn? Wat vond je wel/niet moeilijk?
Welke persoonlijke doelen heb je de vorige keer gesteld?
Wat was jouw bijdrage?
Wat beteken jij voor de groep?
Wat zou je weer doen?
Wat zijn jouw kwaliteiten en welke ga je inzetten?
Wat zou je anders hebben gedaan?
Waar ga je op letten als je gaat beginnen?
Hoe pak je het de volgende keer aan?
Wat is jouw taak? Hoe ga jij dat organiseren?
Ben je trots / tevreden over jezelf?
Wanneer ben jij tevreden?
PRODUCT Resultaat
Wat heb je in gedachte? Wat wil je maken/doen?
Hebben jullie genoeg materiaal?
Ben je tevreden over het resultaat?
Waar kun je ideeën opdoen?
Hebben jullie hulp nodig? (mens of materiaal)
Is het doel bereikt?
Waar (naar welke Zal/gaat het lukken? eindresultaat) willen jullie naartoe? Hebben jullie al verbeteringen Wie/wat heb je hiervoor aangebracht? nodig? (materiaal)
Is het geworden hoe je het had bedacht? Wat heb je geleerd?
Wie kan je vragen voor hulp? Wanneer zijn jullie tevreden?
