Uitslagen PMT-K-2 test gekoppeld aan Profielen Hoogbegaafde leerlingen Betts en Neihart (herziene versie 2010) APS oktober 2013

Uitslagen PMT-K-2 test gekoppeld aan Profielen Hoogbegaafde leerlingen Betts en Neihart (herziene versie 2010) APS oktober 2013

!

Wanneer een kind de PMT-K-2 test gemaakt heeft, moet de uitslag geinterpreteerd worden. In dit overzicht worden de Profielen van hoogbegaafde leerlingen van Betts en Neihart gekoppeld aan mogelijke uitslagen op de PMT-K-2 test. 
 PMT-K-2 test Prestatie Motivatie: Hieronder wordt verstaan de tendens om te willen presteren. Waarbij presteren wordt opgevat in de zin van excelleren, zowel in de ogen van anderen als van zichzelf.

! ! ! ! !

Negatieve Faalangst: Hiermee wordt bedoeld een angst om te falen die de leerling doet disfunctioneren. Positieve Faalangst: Is een vorm van angst die de persoon in een optimale spanningstoestand brengt. Sociale Wenselijkheid: Heeft betrekking op de neiging om zich in het algemeen naar anderen toe goed voor te doen. De schalen tezamen geven een goed beeld van de beleving van het kind van de schoolse taken en kunnen een verklaring bieden, indien deze schoolse vaardigheden achter blijven bij de capaciteiten van het kind (onderpresteren). Profielen hoogbegaafde leerlingen van Betts en Neihart Dé (hoog)begaafde leerling bestaat niet. Er zijn verschillende typen (hoog)begaafde leerlingen te onderscheiden, die verschillen in (gedrags)kenmerken, behoeften en hierop afgestemde begeleiding. Om van (hoog)begaafdheid te spreken, spelen verschillende aspecten een rol. Waar het om gaat, is hoe deze verschillende aspecten op het niveau van de individuele (hoog)begaafde leerling op elkaar inwerken. (Hoog)begaafden kunnen niet gezien worden als één groep. Dit wordt ook benadrukt door Betts & Neihart (1988), die vanuit een ‘gestalt’ benadering op het niveau van de individuele leerling richtlijnen voor identificatie hebben ontwikkeld. Aangezien persoonlijkheid het resultaat is van ervaring en aanleg, worden (hoog)begaafden niet op dezelfde wijze beïnvloed door hun bijzondere vermogens. Bij deze ontwikkeling moet rekening gehouden worden met de interactie van emotionele, sociale, cognitieve en fysieke factoren. Al deze gebieden hangen met elkaar samen en werken op elkaar in. Op grond van jarenlange ervaring, in de vorm van observaties, interviews en literatuuronderzoek, hebben Betts & Neihart vanuit dit perspectief zes profielen opgesteld, die informatie verschaffen over gedrag, gevoelens en behoeften van verschillende typen (hoog)begaafde en getalenteerde leerlingen.

Hierdoor is een theoretisch concept ontstaan dat inzicht geeft en bijdraagt aan een beter begrip van deze leerlingen. Dit is van belang om optimale groeimogelijkheden op cognitief, sociaal en emotioneel gebied te helpen realiseren. De eerste kolom betreft de typeringen van de verschillende schalen met die uitslagen die verklarend goed passen bij een profiel. De profielen van Betts en Neihart worden in onderstaande tabel in de tweede kolom met een beknopte typering weergegeven. De succesvolle leerling
 Deze (hoog)begaafde leerling levert goede prestaties, maar presteert niet naar eigen vermogen. Er is daarom sprake van relatief onderpresteren. Deze leerling is perfectionistisch ingesteld en wil graag "succesvol" blijven Hierdoor worden risico's vermeden en kan deze leerling zich afhankelijk opstellen van volwassenen, bijvoorbeeld door (onnodig) bevestiging te zoeken van de leerkracht om zeker te weten dat iets "goed" is en om te voorkomen dat er fouten gemaakt worden. Deze leerling is erg gevoelig voor en gericht op het voldoen aan verwachtingen van anderen. Als deze leerling niet gestimuleerd wordt om te gaan met uitdagingen boven het beheersingsniveau (de zone van naaste ontwikkeling), bestaat het risico op het ontwikkelen van faalangst en onderduikend gedrag. De uitdagende leerling
 Deze leerling is creatief en komt met bijzondere oplossingen of invalshoeken. Hij neemt scherp waar en ziet uitzonderingen (ook op regels). Hij staat kritisch tegenover beweringen en neemt niet zomaar iets aan (ook niet van de leerkracht). Deze leerling komt op voor eigen opvattingen en is eerlijk en (te) direct. In zijn werkwijzen en gedrag is hij inconsistent, waardoor hij wisselende resultaten haalt. Hij is competitief ingesteld en kan grote stemmingswisselingen laten zien. Deze leerling heeft behoefte aan erkenning van zijn sterke kanten, wil graag gezien worden, met name voor zijn creativiteit. Wanneer deze leerling onvoldoende uitgedaagd wordt, zal hij geneigd zijn de leerkracht bezig te houden, bijvoorbeeld door clownesk gedrag De onderduikende leerling Deze leerling doet alles om niet op te vallen en ondermijnd hiermee het belang van de ontwikkeling van zijn of haar begaafdheid. De leerling vermijdt uitdagingen, is erg onzeker en faalangstig. In de perceptie van deze leerling is het halen van hoge prestaties en tegelijkertijd sociaal geaccepteerd worden onverenigbaar. De onderduikende leerling is zoekend naar sociale acceptatie en wisselt in vriendschappen, maar heeft moeite om hierin echt zijn plek te vinden, weet niet goed wat hij/zij zelf eigenlijk zou willen en streeft dan ook vrijwel geen eigen doelen na. Deze leerling past zich te veel aan en kan mede hierdoor psychosomatische klachten ontwikkelen (hoofdpijn, buikpijn). Er bestaat een risico dat deze leerling zich verder terugtrekt, depressief wordt en uiteindelijk uitvalt in het onderwijs door gebrek aan een reëel perspectief op de eigen mogelijkheden. De wegloper Deze leerling is creatief en over het algemeen erg gevoelig. De drop-out is niet gemotiveerd voor schoolse taken en zoekt buitenschoolse uitdaging om zijn interesses te volgen. Deze leerling geeft blijk van een negatief zelfbeeld: isoleert of verwaarloost zichzelf, verstoort situaties, bekritiseert zichzelf en anderen, voelt zich snel aangevallen of afgewezen. De drop-out is een absolute onderpresteerder (presteert gemiddeld of minder) en heeft baat bij alternatieve leerervaringen.

Deze leerling is op school slechts nog fysiek aanwezig, maar voelt en toont zich niet echt betrokken, of neemt zelfs onregelmatig deel aan het onderwijs. Er is een risico dat deze leerling uiteindelijk (zonder diploma) het onderwijs verlaat. De dubbel geëtiketteerde leerling Deze (hoog)begaafde leerling vertoont gedragsproblemen en/of heeft een onderliggend leerprobleem. Vaak worden begaafdheidskenmerken hierdoor onvoldoende (h)erkend. Ook kan het zijn dat een eventueel leerprobleem niet onderkend wordt door sterke compensatiemogelijkheden als gevolg van de (hoog)begaafdheid. Deze leerling werkt inconsistent, presteert gemiddeld of minder, verstoort en is chaotisch. Hoewel een leer- of gedragsstoornis oorzaak kan zijn van gesignaleerde problemen, kan ook een gebrek aan (h)erkenning van de mogelijkheden van deze (hoog)begaafde leerling de oorzaak zijn van afwijkend gedrag of tegenvallende prestaties. Er bestaat dan een risico dat deze leerling onjuist gelabeld wordt en hiermee inadequaat ondersteund wordt in de ontwikkeling van zijn talenten. De zelfstandige leerling De zelfstandige leerling weet wat hij/zij kan en laat dit ook zien. Deze leerling heeft een goed zelfinzicht en goede sociale vaardigheden. Daarnaast werkt deze leerling zelfstandig, ontwikkelt eigen doelen, is ondernemend, komt op voor eigen opvattingen en is bereid tot het nemen van risico's. Deze leerling wil en durft te leren! Hoewel dit de ideale leerling lijkt, blijft het alsnog belangrijk ook deze autonome leerling te ondersteunen. De focus ligt hierbij vooral op het zo veel mogelijk faciliteren van mogelijkheden tot onbegrensd leren.

!

PMT-K-2 test Typering Waarschijnlijke Betts en uitslag Neihart P schaal score 7-9 > tamelijk hoge PROFIE scores op prestatieL 1: 
 motivatie. Heeft grote behoefte om te De presteren succesvolle leerling F- schaal score 4-9 > Gemiddelde tot hoge score op negatieve faalangst. Gemiddelde tot tamelijk sterke angst om te falen

! !

F+ schaal score 4-9 > Gemiddelde tot hoge score op positieve faalangst. Deze leerlingen worden pas geactiveerd/ halen goede resultaten als de druk hoog is.

!

SW schaal score 7-9 > Neiging om sociaal wenselijke antwoorden te geven. Wil graag aan verwachtingen van omgeving voldoen. De hoge score maakt test niet zonder meer betrouwbaar.

gevoel & houding gedragskenmerke n

! ! ! !!

-verveeld
 -afhankelijk
 -positief zelfconcept 
 -bezorgd
 -schuldgevoel over falen 
 -extrinsieke motivatie 
 -voelt zich verantwoordelijk voor anderen 
 -weinig zelfgevoel (verdringt eigen emoties) 
 -kritisch op zichzelf

!

-perfectionist 
 -goede prestaties 
 -zoekt bevestiging en structuur bij de leerkracht 
 -neemt geen risico 
 -lijkt ideale leerling 
 -accepterend & conformerend 
 -afhankelijk

behoeften

!

perceptie

!

-tekorten onder ogen zien 
 -geliefd bij docenten 
 -uitgedaagd worden 
 -bewonderd door peers 
 -assertiviteitstraining 
 -geliefd en geaccepteerd -(versterking van) door ouders autonomie 
 -hulp tegen de verveling 
 -passend curriculum

herkenning

!

-gemiddelde schoolprestaties 
 -IQ Tests 
 -nominatie door leerkracht

actie thuis

!

-onafhankelijkheid versterken
 - verantwoordelijkheid geven 
 -keuzevrijheid geven 
 -tijd voor eigen interesses 
 -risicovolle experimenten - faalangstreductietraining

actie school

!

-versneld en verrijkt curriculum 
 -ingedikte leerstof met pretest -tijd voor eigen interesses -gelegenheid om peers te ontmoeten - vaardigheden ontwikkelen die zelfstandig leren begunstigen 
 -in-depth studies 
 -mentorschap 
 -school & beroeps Counseling - leren omgaan met faalangst

! ! ! !

P schaal score 1-5 >
 PROFIE lage tot laag L 2: 
 gemiddelde score op prestatie-motivatie. De uitdager Weinig intrinsieke motivatie om te presteren.

!

F- schaal score 4-9 > gemiddelde tot hoge score op negatieve faalangst. Heeft tamelijke angst om te falen.

!

F+ schaal score 1-2 > Kan niet goed omgaan met druk. Het kind wordt niet geactiveerd. Dit kan de resultaten in negatieve zin beinvloeden.

!

SW schaal score 1-3 > De lage score op Sociale Wenselijkheid betekent dat het kind niet de neiging heeft om aan de verwachtingen van zijn omgeving zich sociaal wenselijk te gedragen te willen voldoen.

-verveeld 
 -gefrustreerd 
 -laag zelfbeeld 
 -ongeduldig 
 -defensief 
 -zeer sensitief 
 -onzeker over sociale rollen

!

- corrigeert docent 
 - stelt (gedrags-)regels ter discussie 
 - eerlijk, direct 
 - stemmingswisselingen 
 - vertoont inconsistente werkwijze 
 - onvoldoende zelfcontrole 
 - creatief 
 - kiest hyperactieve benadering, - trekt alles in twijfel 
 - staat voor eigen overtuiging - competitief

!

-aansluiting bij anderen 
 -tact, flexibiliteit, zelfbewustzijn, zelfcontrole, zelf acceptatie 
 -ondersteuning van creativiteit 
 -contracten

!

-irritant 
 -opstandig
 -betrokken in machtsstrijd 
 -creatief 
 -disciplineprobleem 
 -peers vinden hen amusant -iedereen wil hen veranderen 
 -zien er niet uit als HB

!

-aanbeveling door peers 
 -nominatie door ouders 
 -interviews 
 -prestaties
 -aanbeveling door derden -creativiteitstests 
 -begripvolle docent

!

!

-acceptatie en begrip 
 -tolerantie 
 -ruimte om interesse -plaatsing bij passende te docent 
 volgen 
 -ontwikkeling van -verdediging cognitieve tegenover & sociale vaardigheden 
 school 
 -directe & duidelijke -passend gedrag communicatie 
 aanleren 
 -ruimte voor gevoelsuiting 
 -gezinsprojecten -in-depth studies 
 - faalangstreductie-mentorhulp bij de vorming training van een positief zelfbeeld 
 -gedragscontracten - ZKM-Motivatieonderzoek - Leren omgaan met falen/ faalangst

P schaal score 1-3> Lage score op Prestatie-motivatie wil zeggen dat het kind weinig intrinsieke motivatie voelt om te presteren.

!

F- schaal score 7-9 > tamelijk hoge score op negatieve faalangst. Het kind heeft een sterke angst om te falen.

!

F+ schaal score 1-2 > Kan niet goed omgaan met druk. Het kind wordt niet geactiveerd. Dit kan de resultaten in negatieve zin beinvloeden.

!

SW schaal score 7-9 > Neiging om sociaal wenselijke antwoorden te geven. Wil graag aan verwachtingen van omgeving voldoen. De hoge score maakt test niet zonder meer betrouwbaar.

! !

PROFIE L 3: 
 De Onderduiker

!!

-onzeker 
 -gespannen
 -verward
 -snel schuldgevoel
 -onbetrouwbaar
 -weinig zelfgevoel verdringt eigen emoties

!

-ontkent talent 
 -ontloopt passende aandacht 
 -vermijdt uitdaging
 -wil bij de groep horen 
 -wisselt telkens van vriend

!

!

!

-keuzevrijheid 
 -gezien als leider -nominatie door -bewustzijn van -niet herkend 
 lotgenoten 
 tegenstrijdigheden 
 -gezien als doorsnee en -nominatie door -bewustzijn van gevoelens 
 als ouders 
 -steun for abilities 
 succesvol 
 -prestatietests 
 -contact met lotgenoten 
 -soepel, meegaand type 
 -IQ-tests 
 -school-, -rustig, verlegen 
 -doen en laten 
 loopbaanoriëntatie 
 -heeft geen zin in -begripvolle docent -zelf-acceptatie risico’s 
 -verzet zich

!

-accepteer underground 
 -help bij school- & loopbaanplanning 
 -geef gelegenheid om met leeftijd- & lotgenoten om te gaan 
 -zoek HB-rolmodellen 
 -geef vorm aan een lerende levenshouding 
 -geef keuzevrijheid

!

-herkennen & goed plaatsen 
 -toestaan om niet altijd optimaal te presteren -geef sexe rolmodel 
 -school- en loopbaanoriëntatie voortzetten - ZKM-Motivatieonderzoek

P schaal score 1-3> Lage score op Prestatie-motivatie wil zeggen dat het kind weinig intrinsieke motivatie voelt om te presteren.

!

F- schaal score 1-4 > Lage tot gemiddelde score op negatieve faalangst. Voelen weinig tot geen angst om te falen uit desinteresse. Het ‘raakt’ ze niet.

!

F+ schaal score 4-9 > Uit hoge score blijkt dat dat het zo kan zijn dat het kind veel druk van buitenaf nodig heeft om aan het werk te gaan.

!

SW schaal score 1-3 > De lage score op Sociale Wenselijkheid betekent dat het kind niet de neiging heeft om aan de verwachtingen van zijn omgeving zich sociaal wenselijk te gedragen te willen voldoen.

! ! ! !! !

PROFIEL 4: 
 De Wegloper

!

-rancune 
 -is vaak absent -boos
 -maakt werk niet af -neerslachtig
 -uitdaging buiten -explosief 
 school -zwak zelf-concept 
 -plaatst zich buiten -defensief 
 de klas 
 -kenmerken van -zorgt slecht voor burn-out zichzelf 
 -isoleert zich 
 -is creatief 
 -bekritiseert zichzelf & anderen 
 -werkt inconsistent -stoort, reageert af -presteert gemiddeld of laag 
 -is defensief

!

-individueel 
 programma 
 -intensieve ondersteuning 
 -alternatieven (nieuwe kansen) 
 -counseling (individueel, in een groep, of met gezin) 
 -extra aandacht bij


 
 vaardigheidsontw ikkeling

!

-afkeuring door volwassene 
 -peers zijn kritisch 
 -gezien als zonderlinge eenlingen, rebellen, uitvallers, dopers 
 -worden afgewezen en uitgelachen 
 -gezien als gevaarlijk

!

!

-analyse verzameld -zoek begeleiding voor het werk 
 gezin -informatie van vroegere leerkrachten 
 -verschil tussen IQscore en prestatie -inconsistente prestaties -creativiteitstest 
 -tips van begaafde medeleerlingen 
 -buitenschoolse prestaties

!

-diagnostisch onderzoek 
 -groepstherapie -niet-traditionele studieaanpak 
 -in-depth studies 
 -persoonlijk mentor 
 -alternatieve leerervaringen buiten de klas 


P schaal score 4-7 > gemiddelde tot tamelijk hoge score op Prestatiemotivatie. Het kind heeft voldoende tot grote behoefte om te presteren.

!

F- schaal score 4-9 > gemiddelde tot hoge score op negatieve faalangst. Heeft tamelijke angst om te falen. Daarin speelt frustratie en niet weten hoe ook een rol.

!

F+ schaal score 1-2 > Kan niet goed omgaan met druk. Het kind wordt niet geactiveerd. Dit kan de resultaten in negatieve zin beinvloeden.

!

SW schaal score 1-3 > De lage score op Sociale Wenselijkheid betekent dat het kind niet de neiging heeft om aan de verwachtingen van zijn omgeving zich sociaal wenselijk te gedragen te willen voldoen.

! ! ! !

-machteloos 
 -gefrustreerd 
 -laag zelfbeeld 
 De dubbel - -wereldvreemd
 geëtiketteerde -boos PROFIEL 5: 


!

-heeft leer- of gedragsproblemen -werkt inconsistent 
 -presteert gemiddeld of minder 
 -kan storend zijn of reageert af

!

-benadrukken van sterke punten 
 -leren omgaan met ... 
 -HB-begeleiding 
 -counseling 
 vaardigheidsontw ikkeling

!

-gezien als "vreemd" 
 -gezien als "dombo" 
 -beschouwd als hulpeloos 
 -vermeden door peers 
 -capaciteiten ingeschat als (laag-) gemiddeld 
 -vraagt veel van omgeving, vindt men -toont alleen de handicaps

!

-sterk uiteenlopende resultaten op testonderdelen 
 -herkenning door veelbetekenende anderen 
 -herkenning door speciale begeleider of begripvolle docent 
 -Interview 
 -manier van doen

!

-erken hoogbegaafdheid 
 -daag hen uit 
 -stimuleer het nemen van risico -verdedig het kind op school 
 -gezinsprojecten 
 -gezinsbegeleiding

!

-plaatsing in HB-programma 
 -zorg voor de nodige hulpmiddelen 
 -zorg voor (niet-traditionele) leerervaringen 
 -start het doen van verkenning, ontdekkingen en onderzoek 
 -zorg voor contact met peers 
 -geef individuele begeleiding

P schaal score 7-9 > tamelijk hoge scores op prestatiemotivatie. Heeft grote behoefte om te presteren

!

F- schaal score 4 -6 > Een gemiddelde score op negatieve faalangst betekent dat het kind niet opvallend veel angst heeft om te falen.

!

F+ schaal score 3 (4-6)> Uit de tamelijk lage score op positieve faalangst blijkt dat het kind goed met druk kan omgaan.

! ! ! !

PROFIEL 6: 
 De 
 autonome leerling

!

-zelfvertrouwen 
 -sociaal vaardig 
 -zelfaanvaarding 
 -onafhankelijk 
 -enthousiast 
 -ontwikkelt eigen -voelt zich doelen 
 geaccepteerd 
 -zet door 
 -voelt zich -heeft geen gesteund
 bevestiging -wil weten & leren 
 nodig 
 -durft fouten te -volgt eigen maken 
 interesse -intrinsieke -is creatief 
 motivatie 
 -staat voor eigen -persoonlijke overtuiging 
 power 
 -neemt risico -accepteert anderen

!

-voorspraak
 -feedback 
 -facilitering 
 -steun bij het nemen van risico 
 -goede kans

!

-geaccepteerd door peers en volwassenen 
 -bewonderd om talenten 
 -gezien als bekwaam en verantwoordelijk door ouders 
 -positieve invloed 
 -succesvol 
 -psychologisch sterk

!

-schoolresultaten 
 -manier van doen 
 -producten 
 -prestatietests 
 -nterviews 
 -nominatie door leerkracht, peer, ouder, zichzelf 
 -IQ tests 
 -creativiteitstests

!

-verdedig het kind op school en in de buurt 
 -schep voorzieningen om interesses uit te leven -betrek het kind bij eigen interesses -neem beperkingen van tijd en plaats weg -sta vriendschap toe met alle leeftijden 
 -gezinsprojecten 


!

-geef gelegenheid om een lange termijn studieplan op te stellen -versneld en verrijkt curriculum 
 -neem beperkingen van tijd en plaats weg 
 -ingedikte leerstof met pretest 
 -in-depth studies 
 -persoonlijk mentor 
 -studie- en loopbaancounseling 
 -maak dubbele opleiding mogelijk (vervroegd WO) -wees soepel met schoolregels en -regelingen

!

SW schaal score 1-3 > Een lage score op Sociale Wenselijkheid. Dat betekent dat het kind niet de neiging heeft om zich aan de verwachtingen van de ongeving zich sociaal wenselijk te gedragen te willen voldoen. Geinterpreteerd uit PMT-K-2 Prestatie Motivatie Test voor Kinderen, Hubert J.M. Hermans, 2e editie, Pearson.

overgenomen uit George T. Betts & Maureen Neihart, Profiles of the Gifted and Talented. (Gifted Child Quarterly, volume 32 No 2, spring 1988 248-253.) vertaling: [email protected]