1
Voorwoord December! De laatste maand alweer van 2013, nog even en we moeten wennen aan een nieuw jaar: 2014. December, de maand van de feesten! Sinterklaas en Kerstmis. Twee echte familie feesten. Werden vroeger de cadeautjes alleen door Sinterklaas uitgedeeld, tegenwoordig (eigenlijk al heel wat jaren) doet de Kerstman hier ook hevig aan mee, Tijden veranderen nu eenmaal, maar dat Zwarte Piet een uiting van discriminatie zou zijn en daarom afgeschaft moet worden, gaat toch wel erg ver. Voor veel mensen is december ook een moeilijke maand. Heb je in de afgelopen tijd dierbaren verloren of ben je alleen, dan kan december niet snel genoeg voorbij zijn. Stonden er in de vorige Bornkrant o.a. een paar artikelen over medicijnen en het gebruik van een “slimme”pillendoos, deze keer vindt u: Informatie over de Vrijwillige bijdrage; de nieuwe website van Perspectief; het vernieuwde logo en de verplaatsing van de informatiecentra; de pagina van Perspectief is aangepast. De redactie hoopt dat deze Bornkrant een kleine bijdrage kan leveren aan de feestvreugde van december en voor de mensen waarvoor het geen feest is, dat ze des ondanks toch wat vreugde en leesplezier beleven aan deze krant. Verder wensen wij u een goede jaarwisseling en in het nieuwe jaar hopen wij u weer met goed verzorgde Bornkranten van dienst te kunnen zijn.
▼ Winter
2
Dag van de Mantelzorg 2013
Veel mantelzorgers hebben op zaterdag 9 november 2013 een gezellige middag gehad. Op deze dag is de Dag van de Mantelzorg gehouden die het thema ‘ Yes, we care’ had. In dat kader waren ook de zorgvrijwilligers van de Bezoek- en Ondersteuning Service (BOS) uitgenodigd. Men kon kiezen uit ontspannende en creatieve workshops, de middag werd afgesloten met een hapje en een drankje.
Mantelzorgsalon UITNODIGING van Zutphen komen elkaar tegen op 11 december januari in het teken Vrijwilligers 2013. van ergotherapie bij Hierbij nodigen wij u, vrijwilliger van Zutphen, uit op woensdag 11 mantelzorg december 2013. Ergotherapie zorgt ervoor dat degene waar u voor zorgt, zoveel mogelijk de dagelijkse dingen in zijn of haar eigen omgeving kan blijven doen. Maar ook moet u als mantelzorger zoveel mogelijk uw eigen bezigheden kunnen behouden. Daarnaast moet de zorg voor u fysiek niet te zwaar worden. Ergotherapie adviseert ter plekke in het omgaan met lichamelijke en psychische beperkingen en hindernissen. Hoe gaat dat precies? Over welke aanpassingen/ hulpmiddelen praten we dan? Waar helpt de ergotherapeut u bij? Wat betekent zij voor ú, als mantelzorger? Ergotherapeut Mieke Jolij van Sutfene heeft al 25 jaar ervaring met de advisering en behandeling in de thuissituatie. Zij is deskundig in de mogelijkheden om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven functioneren en het zinvol blijven deelnemen aan de maatschappij. Ook is ze op de hoogte van de diverse instanties die benaderd kunnen worden om hulpmiddelen en aanpassingen vergoed te krijgen. Niet alleen degene die zorg nodig heeft, maar ook de mantelzorger krijgt ergotherapie- advies vergoed via de basisverzekering.
Dit als waardering voor al het vrijwilligerswerk wat in de gemeente Zutphen wordt verricht. Het is een informele ontmoeting. Onder het genot van een drankje, een pannenkoek en Oud Hollandse spelen willen we, u vrijwilliger, bedanken. U bent welkom van 16.00 – 18.00 uur in Multifunctioneel Centrum ‘Waterkracht’ aan de Ruys de Beerenbrouckstraat 106 te Zutphen. Om een indicatie te krijgen hoeveel vrijwilligers er zullen komen vragen wij u om u aan te melden via
[email protected] of bellen naar 0575 517555 en vragen naar Marian van Uffelen U bent van harte welkom. Team Vrijwilligerscentrale Zutphen
CURSUSAANBOD 2014
Het cursusaanbod van de Vrijwilligerscentrale Zutphen zal in januari 2014 verschijnen. Ook in 2014 worden er avonden/middagen georganiseerd waarop u als vrijwilliger of vrijwilligersorganisatie van harte welkom bent. Avonden/middagen die zijn gericht op een stuk informatie omtrent vrijwilligerswerk, persoonlijke ontwikkeling, sociale vaardigheden en thema’s. Heeft u zelf nog behoefte aan een speciaal thema waarvan u vindt dat er aandacht aan moet worden besteed, dan kunt u dat de Vrijwilligerscentrale Zutphen laten weten.
Vrijwillige bijdrage voor 2014
De Bornkrant die u ontvangt, wordt betaald door de bijdragen van de adverteerders, Perspectief Zutphen en de ouderenbonden ANBO, KBO en PCOB. Door deze bijdragen U bent van harte welkom bij deze kunnen wij u negen keer per jaar een mantelzorgsalon die wordt gehouden Bornkrant aanbieden. op donderdag 23 januari van 10.00- De redactie probeert een keer 11.30 uur in locatie Waterkracht. per jaar een extra dik nummer te Toegang is gratis en aanmelden is presenteren. Het zal duidelijk zijn niet nodig. daar zijn kosten aan verbonden. Om dit alles te kunnen betalen, vragen wij u net als vorig jaar om eenmaal
per jaar een vrijwillige bijdrage te geven en ons in staat te stellen iets extra’s te doen. U kunt uw bijdrage overmaken op bankrekening; IBAN NL 36 RABO 0376 752 742 t.n.v. Perspectief Zutphen o.v.v. Bornkrant of bijgaande kaart insturen. Mogen wij op uw hulp rekenen?
Redactie Bornkrant
3
Locaties van Perspectief Nieuwe website Perspectief Zutphen
Vanaf 12 november is de nieuwe website van Perspectief Zutphen online. Wij nodigen u van harte uit een kijkje te nemen op www.perspectiefzutphen.nl. U zult zien dat er veel veranderd is. - De website is vormgegeven in de nieuwe huisstijl van Perspectief Zutphen De frisse en heldere uitstraling van het nieuwe logo en de nieuwe kleuren is doorgevoerd op de site De hulpvraag van de klant is als uitgangspunt genomen Hierbij is gekeken naar woorden waar klanten op zoeken. Denk hierbij aan woorden als ‘niet rond kunnen komen’ in plaats van ‘schuldenproblematiek’. Of ‘pesten/ruzie’ in plaats van ‘relationele problemen’. - De navigatie is verbeterd Door de zoektermen van de klant als uitgangspunt te nemen, komen zij sneller bij de juiste informatie. Daarnaast is de mogelijkheid gebleven op leeftijdscategorie te zoeken. Vanzelfsprekend heeft de site een goede zoekfunctie. - De site is toegankelijk gemaakt voor bezoekers die extra ondersteuning nodig hebben. Zo is er: o de voorleesfunctie o de mogelijkheid letters te vergroten o de optie om meerdere talen te kiezen - De teksten zijn herschreven Het taalgebruik is eenvoudiger en persoonlijker. - Bezoekers kunnen de website ook vanaf andere apparaten dan hun computer bekijken. Denk hierbij aan tablet of telefoon. De website is ontwikkeld in samenwerking met een vertegenwoordiging vanuit onze klanten en eigen medewerkers. Mocht u vragen of opmerkingen hebben over de nieuwe site, dan horen we het graag. U kunt contact opnemen met Ingrid ten Hove, PR Functionaris, via 0575-519 613 of
[email protected] Wij wensen u veel plezier bij het surfen op
www.perspectiefzutphen.nl
U kunt vanaf januari 2014 voor informatie terecht op de onderstaande locaties. De Born, Oude Bornhof 47a in Zutphen voor: informatie; maaltijdservice, vrijwilligerscentrale. tel. 0575-517555 MFC Waterkracht, Ruys de Beernbrouckstraat 106 in Zutphen voor: informatie, activiteiten. Tel. 0575-522796 De Uitwijk, de Brink 116 in Zutphen voor: activiteiten. Tel. 0575- 520576 ’t Warnshuus, Dreiumme 43 in Warnsveld voor: algemene informatie, activiteiten. Tel. 0575-522796 Inloophuis Noordveen, Weg naar Laren 59 voor: informatie. Tel. 0575-519613 (centralenummer van Perspectief Zutphen) Perspectief heeft een nieuw logo; Het honingraat en u blijft het woord Perspectief zien. In nummer 2 (februari) van de Bornkrant wordt de omslag aangepast met het nieuwe logo.
De inleverdata van de kopij voor de Bornkrant in 2014
9 januari; 6 februari; 6 maart; 10 april; 8 mei; 7 augustus; 11 september; 9 oktober; 6 november U kunt voor die data de kopij voor de krant inleveren. De krant verschijnt 9 keer per jaar en wordt aan het eind van de maand verspreid. U kunt daar rekening mee houden bij het aanleveren van de kopij. Wilt u een foto meesturen? Graag apart aanleveren als JPEG bestand. De redactie beslist in de redactievergadering of een tekst/ foto geplaatst kan worden en of er aanpassingen nodig zijn. De tekst moet worden ingeleverd met naam en adres/ telefoonnummer of e-mailadres. Wilt u liever anoniem blijven, dat is mogelijk, uw gegevens blijven dan alleen bekend bij de redactie. De redactie gaat vertrouwelijk met de gegevens om.
2 4
Introductie Daginzicht-agenda voor ouderen
Een agenda zonder afleiding, om beter regie te kunnen voeren over de dag ‘Is het vandaag nou maandag of dinsdag? En wanneer komt de hulp ook alweer?’ Ouderen met lichte dementie, afasie of die moeite hebben met onthouden, hebben vaak geen duidelijk zicht op de activiteiten van de dag. Daarom introduceert Stichting Doe Maar Zo! de agenda ‘Daginzicht’. Iedere dag heeft zijn eigen kleur en drie schrijfvelden voor de ochtend, middag en avond. Het is mogelijk afspraken weer te geven in taal, maar ook in beeld door middel van dertig verschillende pictogrammen. De agenda biedt een geheugensteun en houvast om beter regie te voeren over het eigen leven. Over Stichting Doe Maar ZO! Stichting Doe Maar Zo is in 2009 opgezet door ouders van kinderen met een beperking. De stichting ontwikkelde een schoolagenda voor kinderen met ernstige taal-spraakproblemen en/of autisme. Een lijn producten volgde, met agenda’s, maandkalenders en dagritmesystemen voor op magnetische planborden. In 2010 was de stichting met de ouderenagenda een van de genomineerden voor de Nationale Zorgvernieuwingprijs. Geen afleiding De agenda is tot stand gekomen in samenwerking met een grote groep gebruikers en zorgprofessionals. Alle elementen die voor afleiding kunnen zorgen, denk aan drukke lettertypes en foto’s, zijn eruit gehaald. Zo zijn er ook geen feestdagen opgenomen in het kalendergedeelte, daarvan is gebleken dat ze veel stress veroorzaken. In een los mapje zitten stickervellen met dertig verschillende pictogrammen voor dagelijkse activiteiten. Deze zijn ter ondersteuning van de beelddenkers. Ook opvallend aan deze agenda is dat iedere dag te herkennen is aan een eigen kleur, het lettertype makkelijk leesbaar is en er geen hoofdletters in voorkomen. Alles staat in het teken van het prikkelarme karakter van de agenda.
Cinemajestic
Cinemajestic introduceert in samenwerking met Stichting de Zonnebloem en Perspectief Zutphen in Zutphen speciale filmvertoningen. Een ontspannen compleet verzorgde middag uit, naar een mooie film. Komt u ook elke derde of vierde donderdagmiddag van de maand om 14.00 uur? Als u de bioscoop wilt bellen, dan kan dat na 19:30 uur elke avond. Hoe ziet de VIP middag eruit? De rode loper is voor u uitgerold en u kunt genieten van een ontspannen middagje zonder gehaast. Geen schreeuwende kinderen in de zaal of gehaaste druktemakers achter u in de rij. Voor maar € 6,50 per persoon, bent u voorzien van een middagje ontspanning in een sfeervolle omgeving. Inbegrepen in de prijs is een gratis kopje koffie of thee, iets lekkers voor erbij en het filmkaartje. Elke derde donderdag van de maand om 14:00 uur bent u van harte welkom bij servicebioscoop Cinemajestic. Wij zijn op die middag vanaf 13:30 uur geopend en u kunt op dat moment al genieten van een kopje koffie of thee. Wij verzorgen een compleet middagje uit voor u. Wij bieden u service in de zaal aan. Met één druk op de serviceknop, wordt u zo spoedig
Dag in zicht Daginzicht is een ‘instrument’ dat de gebruiker helpt bij het structureren van de dag en inzicht geeft in de planning en de dagelijkse activiteiten. Een pagina bevat voldoende schrijfruimte, wat chaos in het hoofd en het zoekraken van rondslingerende notitieblaadjes tegengaat. De agenda kan ook samen ingevuld worden, bijvoorbeeld met een hulpverlener of mantelzorger; dan is er altijd gespreksstof voor handen. Maatschappelijk kader De lancering van de agenda haakt in op actuele ontwikkelingen in de ouderenzorg. De effecten van de bezuinigingen in de AWBZ-zorg (Algemene Wet Bijzonder Ziektekosten) worden duidelijker: de verantwoordelijkheid voor zorgverlening komt steeds meer te liggen bij de zorgbehoevende zelf, familieleden, de buurvrouw of andere mantelzorger. Ouderen kunnen in de toekomst niet meer zo snel in een verzorgingstehuis terecht. Daarnaast wordt er ook gekort op voorzieningen die langer thuis wonen mogelijk maken. Voor de groeiende groep zelfstandig wonende ouderen met zorgbehoefte is dit verontrustend. De Daginzicht-agenda wil voor deze groep mensen de zelfredzaamheid vergroten. De agenda 2014 is te bestellen op www.daginzicht.nl.
mogelijk geholpen. Hiernaast zullen wij het geluidsniveau van de film aanpassen, wij zullen zo zacht als technisch mogelijk, de voorstelling vertonen. 19 december om 14.00 uur, VIP middag: De Filmkantine Filmbeschrijving de Filmkantine Filmversie van het populaire komedieprogramma ‘De TV kantine’ met Irene Moors en Carlo Boszhard Carlo Boszhard en Irene Moors nemen in deze parodie op de Nederlandse en internationale filmwereld een aantal bekende films op de hak, waarbij ze in de trant van de Scary Movie-films zelf een aantal bekende personages spelen. 16 januari om 14.00 uur, VIP middag Delivery Man Filmbeschrijving Delivery Man Remake van de Canadese komedie Starbuck over Vince Vaughn die door een fout van de spermabank 533 kinderen blijkt te hebben. David Wozniak, een permanente nietsnut, komt er achter dat zijn twintig jaar oude spermadonaties hem 533 kinderen hebben opgeleverd, en dat 142 van hen naar hem op zoek zijn. Terwijl Woniak de schok probeert te verwerken gaat hij stiekem langs bij enkele van zijn nakomelingen omdat hij toch wel nieuwsgierig is.
5
Filmtheater Luxor Houtmarkt 64 in Zutphen
In Filmtheater Luxor worden kwaliteitsfilms gedraaid voor iedereen. De organisatie heeft geen winstoogmerk en er werken vrijwilligers. Behalve de filmzaal is er bij Luxor in de middeleeuwse kelder ook een gezellig theatercafé, waar u voor en na de film met anderen kunt afspreken en iets kunt drinken. Bent nog nooit in het Luxor- filmtheater geweest? Komt u eens kijken. De toegangsprijs voor de film is € 8,50; donateurs betalen € 6, -. Betalen kunt u met contant geld of filmbon. Pinnen en chippen is niet mogelijk. Wilt u ’s avonds de deur niet meer uit? Iedere dinsdagmiddag wordt er een film gedraaid. Aanvang 14.30 uur. Reserveren is niet noodzakelijk, maar geeft u wel zekerheid dat u een plaats hebt. U kunt reserveren per telefoon 0575-513750, ’s avonds na 20.30 uur of online www.filmtheaterluxor.nl. Op de website vindt u ook het maandprogramma en informatie over de films. Ook kunt het maandprogramma afhalen bij het Luxortheater.
Enkele films in december 2013 Data: 3 december: Still Mine, Michael McGowan aanvang 14.30 uur 10 december: In another Country, Hong Sang soo aanvang 14.30 uur 31 december: De nieuwe wildernis, Mark Verkerk aanvang 14.30 uur 21, 22, 26 december De nieuwe wildernis Mark Verkerk aanvang 15.30 uur Film: De Nieuwe Wildernis In een van ’s werelds dichts bevolkte landen heeft zich een natuurgebied ontwikkeld van internationale allure. De Oostvaardersplassen. Twee jaar lang volgde een filmteam o.a. de grootste kudde wilde paarden ter wereld. Het resultaat is een natuurfilm zoals die nog nooit eerder in Nederland is gemaakt. Het is een plek die in de lente en zomer een paradijs vormt, maar in de winter een grimmig landschap. Er is dan minder voedsel waardoor de bewoners van de graslanden en de moerassen keuzes moeten maken die van levensbelang zijn. De Nieuwe Wildernis is een natuurspektakel dat jong en oud zal boeien.
6
Verhaal rond de kerst
De jager met de hondjes In de kerstnacht rijdt de jager met de hondjes door de lucht. Zien kun je ze niet maar in het Gelderse hebben een groot aantal mensen ze wel horen blaffen. Er wordt verteld dat het een man is die Christus in zijn huis geen rust wilde gunnen en daarom moet hij op jacht blijven tot op de jongste dag. Aardig is dat het verhaal ook in Twente en op de Veluwe de ronde doet, maar dan net wat anders. In Twente vertelde een kroniekschrijver dat hij eind 1800 op een avond met zijn vader naar huis terugkeerde. Plotseling reed de wilde jacht boven hun hoofd voorbij. Het was als of een grote groep vogels door de lucht vloog. Daar tussendoor was duidelijk het geblaf van honden te horen. Een broer van de verteller hoorde het zelfs op één avond twee keer. Op de Veluwe wordt dit verhaal weer anders verteld. Daar is sprake van een oude boer, die maar één zoon had waaraan hij maar weinig plezier beleefde. Die zoon liet zijn oude vader maar werken en ging zelf jagen en drinken. Zelfs toen zijn vader op sterven lag, vond hij dat geen reden om niet te gaan jagen. Toen de oude man hem hoorde weggaan zei hij: “Zo nu zul je eeuwig jagen”. Na de begrafenis vertrok de moeder en verdween het huis van de aardbodem. Niemand kan u meer zeggen waar het heeft gestaan. De zoon kon het huis ook niet meer weer vinden en zwerft sindsdien rusteloos door de bossen. Zijn honden rennen blaffend voor hem uit. De beste tijd om dit spektakel te horen is zo’n acht tot veertien dagen voor de kerst. Mocht u in die tijd, of daar buiten, een vreemd geluid horen dan weet u in ieder geval wat het mogelijk kan zijn. In Twente en de Achterhoek speelt in de kerstnacht nog een ander verhaal. Want in de nacht der wonderen (de kerstnacht) rijdt Derk met de beer (everzwijn) door het Twentse land. Wanneer het erf niet op tijd is opgeruimd en kar en ploeg niet binnen zijn gezet vertrapt het everzwijn alles onder zijn sterke hoeven. Wie die Derk was? Al eeuwen lang wordt gefluisterd dat het een boer is bij wie al het vee stierf. Hij was daarover zo kwaad dat hij zijn geweer pakte, naar buiten liep en het recht omhoog afschoot met de bedoeling om onze lieve Heer te raken. Als straf daarvoor werd hij veranderd in Derk met de Beer. In sommige plaatsen in de Achterhoek is Derk wel bekend maar de Beer niet. Daar is sprake van Derk met de hondjes. Misschien even geleend van de jager?
OV- chipkaart opladen waar en hoe
Uw OV-chipkaart opladen? Dat kan via de webwinkel op www.ov-chipkaart.nl, op stations en in sommige bussen. U kunt ook gewoon ‘om de hoek’ uw OVchipkaart opladen. Dit kan bijvoorbeeld bij diverse tabaksspeciaalzaken, supermarkten en instellingen. Op www.ov-chipkaart.nl ziet u welk oplaad- en ophaalpunt het dichtst bij u in de buurt is. Bij de oplaad- en ophaalpunten kunt u: • Saldo op uw kaart laden • Reisproducten kopen en opladen* • Bestellingen van de webwinkel ophalen • Reisproducten ophalen, zoals het studentenreisproduct • Uw kaartgegevens bekijken. Meer weten? • Een actueel overzicht van de oplaad- en ophaalpunten vindt u op www.ov-chipkaart.nl/ webwinkel. • Op www.ov-chipkaart.nl kunt u ook terecht met uw vragen over de OV-chipkaart. • U kunt ook contact opnemen met de Klantenservice OV-chipkaart: 0900-0980 (€ 0,10 p.m.) * Is nog niet overal mogelijk.
Datum Eetcafé MFC Waterkracht
Dinsdag 10 december 2013 (adventdiner) Voor het eetcafé kunt u zich aanmelden via: telefoonnummer: 0575-527376 (na 18.00 uur) deelname bedraagt € 6,00 (inclusief een kopje koffie of thee)
7
Kortingsmogelijkheden met de ov-chipkaart
Ouderen kunnen met een persoonlijke ov-chipkaart gebruik maken van het openbaar vervoer en daarmee reizen met korting. Iedereen die 65 jaar of ouder is, krijgt automatisch 34 procent korting op het opstap- en kilometertarief. Het kilometertarief met de ov-chipkaart is normaal € 0,125 en voor ouderen € 0,0825. Het opstaptarief is normaal € 0,86 euro, voor ouderen € 0,57. Voor elke reis met de ov-chipkaart moet eerst het opstaptarief betaald worden en daarna het kilometertarief. Als u binnen een half uur overstapt, betaalt u niet opnieuw het opstaptarief. Overstappen kost dus (net als met de strippenkaart) niet extra. Naast de 34 procent korting die ouderen automatisch krijgen, kan ook nog een extra korting worden aangekocht. Deze is echter niet gratis, maar kost € 7,50 per jaar. Voor dit bedrag krijgen reizigers een jaar lang 20 procent extra korting op alle reizen met de ov-chipkaart in de bus in Oost-Nederland. Deze korting heet Dalkorting Oost en is geldig na 9 uur ’ s ochtends. Hiermee kan de totale korting dus oplopen tot 47 procent. Het gemakkelijkst is te kiezen voor een ov-chipkaart met automatisch opladen. Met deze kaart kan gereisd worden zolang er genoeg saldo op staat. Als het saldo op is, wordt automatisch een bedrag afgeschreven van de bankrekening en het bedrag op de kaart weer aangevuld. Bijvoorbeeld met 10 euro. Bijvoorbeeld: Met de bus van Zutphen Station naar Warnsveld kost normaal met de ov-chipkaart € 1,44. Voor ouderen is dit € 0,95. Als daarnaast ook nog met Dalkorting Oost
gereisd wordt is de ritprijs € 0,76. Verkooppunten In Zutphen en Warnsveld U kunt een ov-chipkaart kopen of opladen bij één van de volgende verkooppunten. Bij een ophaalpunt worden geen ov-chipkaarten verkocht, maar kunt u alleen de bestelling op uw kaart zetten die u aangeschaft heeft via internet, op www. ovchipkaart.nl. Bij Primera Voskamp kunt u ook een ov-chipkaart kopen. Als u een NS- abonnement heeft, hebt u geen extra kaart nodig; deze kaart kunt u ook gebruiken als ov-chipkaart voor de bus. Primera Voskamp Adres: Korte Hofstraat 7, 7201KH ZUTPHEN Ophaal- en oplaadpunt met balieverkoop NS-station Zutphen Adres: Station, 7201ML ZUTPHEN Ophaal- en oplaadpunt Albert Heijn Adres: Polsbroek 77, 7201BX ZUTPHEN Ophaalpunt Albert Heijn Adres: De Brink 86, 7206KC ZUTPHEN Ophaalpunt Jumbo Adres: Ruys de Beerenbrouckstraat 14, 7204MN ZUTPHEN Ophaalpunt Albert Heijn Adres: Runneboom 2, 7232CX WARNSVELD Ophaalpunt
Muziek rond de jaarwisseling
Met veel bombarie wordt, traditioneel, het oude jaar uit- en het nieuwe jaar ingeluid: toeters en bellen, klokken, vuurwerk (waarvan de meeste senioren de buik van vol hebben, want je bent niet meer veilig op straat), concerten en noem maar op. Op radio en televisie wordt hier ook ruimschoots aandacht aan besteed. U kent vast wel op tv de prachtige nieuwjaarsconcerten van de Wiener Philharmoniker, o.l.v. beroemde dirigenten, met optredens van een balletgroep. Joop van Zijl, de bekende vroegere nieuwslezer, geeft de toelichting daarbij. En houdt u niet van (die) muziek, wel, u kunt nog altijd overschakelen naar het schansspringen met applaus van het toegestroomde publiek. Maar ook André Rieu zal zich vast wel laten zien en horen. Maar dat alles is zo ver weg, en waarom nu niet iets beluisteren van dichtbij? Dat kan! Al vele, vele jaren speelt het Groot Salonorkest “Happy Days” het nieuwjaarsconcert in de mooie concertzaal van de Hanzehof. Dat orkest( 25 personen) is bij velen wel bekend, speelt regelmatig in wooncomplexen en zorginstellingen in Zutphen en omgeving. Komt u op 5 januari 2014 daar maar eens luisteren naar bekende, en soms ook onbekende melodieën, gespeeld door nog steeds actieve senioren. Dit jaar werkt mee het blaassextet Vinocanka, dat blaasmuziek speelt, vooral uit Moravïe. Ze geven daar nog een geweldige show bij. Beide groepen treden ook gezamenlijk op. Om 14.30 u wordt er begonnen en het kost € 9,00. Kunt u niet op 5 januari? Op 12 januari wordt dit concert herhaald in de Schouwburg in Lochem. Zelfde tijd, zelfde prijs. U kunt ook beide keren komen natuurlijk. Tot ziens. B.V.
8
Rijbewijskeuring voor ouderen in Vorden bij Sutfene en Regelzorg
Het CBR raadt aan, om tenminste drie maanden vóór de vervaldatum van het huidige rijbewijs, actie te ondernemen voor de verkrijging van een nieuw exemplaar. 1 Laat uw ogen meten voor u gekeurd wordt bv. door een opticien. Neem uw bril of contactlenzen mee. 2 Zorg voor een formulier “eigen verklaring”, bij de gemeente te verkrijgen. 3 Neem ochtendurine mee. 4 Neem uw huidige rijbewijs mee.
Rijbewijs senioren (Klein rijbewijs) Wanneer een klein rijbewijs verloopt op of na het 70ste levensjaar, dan bent u verplicht zich medisch te laten keuren voorafgaande aan de verlenging. Met ingang van 2014 wordt de leeftijd verhoogd naar 75. Er is een groep automobilisten van wie het rijbewijs verloopt na 1 januari 2014 net voordat men 75 jaar wordt. Deze groep is eerder gekeurd rond het 70ste levensjaar. De datum waarop het rijbewijs toen is ingegaan, lag net voor dat moment. Formeel kan men nu het rijbewijs verlengen bij de gemeente. Het CBR is op dit moment bezig al de keuringsformulieren van deze groep na te kijken. Het CBR ging er vanuit dat er weer een keuring zou plaatsvinden op de leeftijd van 75 jaar. Indien daar aanleiding toe is, zal het CBR de zgn. medische indicator op JA zetten. Dat houdt in dat er een EV (Eigen Verklaring) naar het CBR moet worden gestuurd. U moet door een arts een aantekening laten plaatsen op een EV. Er hoeft geen Geneeskundig Verslag te worden gekocht. De gemeente kan zien of de medische indicator op JA staat aan de hand van het rijbewijs. Is dat het geval dan koopt u een EV. U beantwoordt de vragen en laat de arts een aantekening plaatsen als u een vraag met JA hebt ingevuld. Worden alle vragen met NEE beantwoord, stuur het formulier dan rechtstreeks naar het CBR. Wijzigingen Ook zijn de rijbewijzen van bestuurders tussen de 60 en 70 jaar langer geldig per 1 januari 2014. Een nieuw rijbewijs is dan tien jaar geldig voor de bestuurder tot 65 jaar. Na hun 70ste jaar is de geldigheidsduur 5 jaar. Op dit moment ligt de grens op 65 jaar. Vanaf 1 januari 2014 betekent dit voor de bestuurders: Jonger dan 60 jaar: wordt het rijbewijs verlengd voor het 60ste levensjaar, dan is het rijbewijs 10 jaar geldig en hoeft niet te worden gekeurd. Tussen 60 en 65 jaar: bij verlenging van het rijbewijs is dit 10 jaar geldig. Een medische keuring is niet nodig. Tussen 65 en 70 jaar: het nieuwe rijbewijs is geldig tot 75 jaar. Een medische keuring is niet nodig.
Tussen 70 en 75 jaar: het verlengde rijbewijs is 5 jaar geldig. Er hoeft alleen medische keuring plaats te vinden als het oude rijbewijs verloopt op de 75ste verjaardag of daarna, bij 75 jaar en ouder. Het rijbewijs is 5 jaar geldig en een medische keuring is in alle gevallen verplicht. Keuring rijgeschiktheid Bij een rijbewijskeuring moet een automobilist een Eigen Verklaring invullen. Deze is verkrijgbaar via mijn CBR.nl, maar ook bij veel rijscholen of gemeenten. Keuringsartsen letten bij de keuring o.a. op het gezichtsvermogen, het functioneren van de armen en benen en meten de bloeddruk. Het merendeel van de bestuurders kan na de keuring weer gewoon achter het stuur, bijvoorbeeld na een kleine aanpassing. Aandoening of medicijngebruik Voor de groep van wie het rijbewijs korter dan 10 jaar geldig is vanwege een medische aandoening of medicijngebruik blijft een rijbewijskeuring voor het rijbewijs wel verplicht bij verlenging van een rijbewijs. Voor brom- en snorfietsen verandert er niets door de verhoging van de keuringsleeftijd. Meer informatie vindt u op: www. rijksoverheid.nl of tel. 1400
Waar kunt u terecht voor een rijbewijskeuring Rijbewijskeuring in Vorden voor ouderen De ouderenbonden in Vorden e.o. bieden deze keuring voor leden tegen een laag tarief aan van € 25, -. Locatie: Woon- Zorgcentrum Sensire ”de Wehme”, Nieuwstad 32 te Vorden. Maak tijdig een afspraak via mevr. S. de Vries, telefoon. 0575-550806. De keuringsdata zijn: zaterdagmiddag 21 december 2013, zaterdag 18 januari 2014. Sutfene Rijbewijskeuring voor 70+ Iedere 2e dinsdag van de maand biedt Sutfene 70 –plussers uit Zutphen en omgeving rijbewijskeuringen aan. De kosten voor deze keuring bedragen € 30,00 inclusief BTW. De keuringsdatum is op de tweede dinsdag van de maand De keuringen worden gehouden in De Lunette aan de Coehoornsingel 3, 7201 AA in Zutphen. Voor aanmeldingen kunt u contact opnemen met Behandelcentrum Sutfene, telefoon: 0575-594 171. Voor algemene informatie Dhr. Crijns, arts- specialist ouderengeneeskunde, telefoon: 06 23 055 689. Vertrouwde rijbewijskeuringen Zutphen via Regelzorg ZUTPHEN - 70-Plussers, chauffeurs jonger dan 70 jaar met C/D/E rijbewijs en overige automobilisten, die een rijbewijskeuring moeten ondergaan, kunnen in Zutphen terecht bij MFC Waterkracht aan de Ruys de Beerenbrouckstraat 106. Het tarief varieert van € 35, -. tot € 70, -. voor jongere chauffeurs. Een afspraak maakt u via 088-23 23 300. De check staat onder auspiciën van Regelzorg.
9
Tips december Gildelezing in december 2013 Locatie: Huize St. Elisabeth, Geweldigershoek 39 in Zutphen Tijd: 14.00 tot 16.00 uur Datum: 11 december 2013 Thema:
FRISIA NON CANTAT?
Voor het gestel, bij blaren in de mond - Citroenschijfje erop doen - Aanstippen met ketjap - ’s Morgens en ’s avonds een broodje met jam - De staart van een zwarte kat door de mond trekken - Spoelen met water waar keukenzout in opgelost is - Spoelen met bier
(Zingt Nederland niet meer?)
Luisteren naar muziek
De menselijke stem is de basis van al ons musiceren. Maar helaas wordt er op scholen in Nederland (Frisia) niet meer gezongen. Toch blijkt er bij onze jeugd veel muzikaal talent te zijn. Dat talent wordt door het Prinses Christina Concours gescout en gecoacht. Ruud van der Meer, bariton en organisator van het Prinses Christina Concours (in ruste) biedt ons enkele gedachten over zingen, musiceren en jong toptalent in Nederland. Zijn verhaal wordt met vele klankbeelden geïllustreerd en geeft een beeld van hoe het Nederlandse muziekleven er (ook internationaal) voor staat.
Een gezellige en leerzame,14 daagse activiteit op de vrijdagmiddag van de oneven weken. Tussen 14:00 en 16:30 uur wordt er geluisterd naar “klassieke” muziek gecomponeerd in de afgelopen 1000 jaar. Per keer wordt er aandacht besteed aan een of meerdere componisten of uitvoerende. Ook worden er incidenteel op Dvd’s bepaalde uitvoeringen bekeken en beluisterd. Over de componisten/uitvoerende ontvangt u tevens de nodige achtergrond informatie.
Rijvaardigheidsritten 50+
Veilig Verkeer Nederland, afd. Zutphen – Warnsveld, organiseert in samenwerking met Pearl Opticiens en Beter Horen, de jaarlijkse seniorenritten op vrijdag 28 maart 2014, vanuit het Zorgcentrum “Het Bornhof”, Hobbemakade 246 te Zutphen. De deelnemers maken samen met een rijadviseur in hun eigen auto een rit door de stad en worden onderweg geconfronteerd met verschillende verkeerssituaties. De deskundige bijrijder let ondermeer op rijstijl, kijktechniek, in- en uitvoegen, snelheid en gedrag bij kruisingen. Terug bij het zorgcentrum wordt besproken welke onderdelen van de rijvaardigheid kunnen worden verbeterd. Na afloop kunnen de senioren hun gezichten hoorvermogen laten testen door medewerkers van Pearl Opticiens en Beter Horen. De avond ervoor, op donderdag 27 maart 2014, vindt in genoemd zorgcentrum een voorlichtingsavond plaats, waarin alvast verkeerssituaties, verkeerstekens en regels worden toegelicht. Wilt U op 28 maart de rijvaardigheid, gehoor en gezichtsvermogen laten testen of andere bijzonderheden weten, bel dan naar: H. van Haaren, tel: 0575 - 51 19 93.
Perspectief Zutphen organiseert al geruime tijd “Luisteren naar muziek”.
Deelname incl. een kopje koffie of thee is € 2.50. De middag wordt gehouden: In de Rode zaal van de Born, Oude Bornhof 47a in Zutphen. Er is een lift aanwezig. Informatie en reserveren: ’s morgens tussen 9.00 & 12.00 uur. Bij het informatiecentrum van Perspectief, Oude Bornhof 47a.Telefoon: 0575-517555.
10
Kruideniers in Zutphen
In een vorige Bornkrant vroeg ik u om medewerking naar aanleiding van een telefoontje van de Hr. Vreeman. Hij vertelde dat enkele kruidenierszaken op hun gevel het woord Comestibles hadden staan. Hij wilde weten hoe dat zat. Ik vroeg u om namen in te sturen. Van de dames: Schuppers, Schut, Kreijenbroek en de heer W. Jolij kreeg ik een groot aantal namen door. Aangevuld met die ik zelf kende komen we aan een indrukwekkende lijst. Door omstandigheden kon ik niet alle adressen achterhalen. Maar omdat de decembermaand er aan zit te komen en u misschien tijd heeft om te reageren toch maar vast de oogst tot nu toe. Lammers Groenesteeg; W. Schoolderman Hogestraatje 18; Klein, Severijn, Hammers en W. Terwel in de Polsbroek; Terink Rijkenhage 28; De Magneet en de Unie in de Beukerstraat; de Albino op de Markt; Degenaar Marspoortstraat 16; Bakker Barlheze 51; Zuilekom in de Spitaalstraat 90; Brus en Garssen op de Nieuwstad 36 en 28; Garssen en Weijenberg in de Laarstraat 140 en 112; in die straat zat ook een kruidenierswinkel van de Coöperatie. Van Haren Buitensingel; Veenendaal Lammersstraat 10; Jac Piet Wambuisstraat 37 hoek Lunettenstraat; Coöperatie Troelstralaan/hoek Thorbeckesingel; Ten Harkel, Braskamp hoek Buitensingel1/Emmerikseweg; Wentink hoek Vijfmorgenstraat/Emmerikseweg. Puyt Zaagmolenweg 8. Centra hoek Hemonystraat/ Weg naar Laren; Coöperatie Weg.naar Laren; Luimes Weg naar Laren; Colenbrander van Hasseltstraat 17; Thomassen Sidneystraat 58 en Tesink Slindewaterstraat 3. Gerritsen hoek Turfstraat/ Beukerstraat en Kloppers Turfstraat 6; Hissink Schapenpleintje; Veltmaat Frankensteeg 18 en IJsseldijk Frankensteeg 9;
▲ Sparwinkel Beukerstraat. (coll. Stedelijk Museum)
Doornink en Wiemer op de Groenmarkt 9 en 11; Spar Beukerstraat en Kloppers Beukerstraat 83. In de Hoven van Laar Oude Kanonsdijk 60 en de Coöperatie Oude Kanonsdijk en Barendsen Marsweg 33. Er waren drie groot grutters in Zutphen: Zijlstra Turfstraat 39, De Gruijter Turfstraat 11 en Albert Hein Korte Hofstraat 7, Simon de Wit Sprongstraat 2. Zelf weet ik nog dat de fa. Veltmaat een in mijn herinnering grote koperen koffiemolen op de toonbank had staan. Hoogstwaarschijnlijk zijn er veel meer kruideniers geweest. Zelf dacht ik dat er in de Beekstraat op de hoek van de Dieserstraat tegen het bruggetje aan ook nog een kruidenier zat. Mocht u er meer kennen of foto’s van kruidenierszaken hebben laat het ons weten. Maar misschien bestaan er ook wel anekdotes over sommige kruideniers. Kijk u maar ik ben erg benieuwd. Er waren enkele kruidenierszaken die ook bijzondere producten verkochten zoals buitenlandse hamsoorten, olijfolie, speciale dingen in blik, maar ook artikelen van buitenlandse zaken zoals van de fa. Cross and Blackwell piccalilly of bijzondere kruiden. Zij hadden dan vaak Comestibles op hun gevel staan om aan te geven dat ze een wat andere sortering hadden. Pitlo/ Rutgers in de Beukerstraat is daar een voorbeeld van. Grutterswaren is een andere naam voor Kruidenierswaren en Levensmiddelen. Jan Kreijenbroek
advertentie
11
Jaarboek Achterhoek en Liemers 37e editie
In deze editie die 1 november gepresenteerd is, wordt speciale aandacht geschonken aan de winter van 1813-1814, bekend in de streek als de Kozakkenwinter. Verder in deze uitgave besteden de auteurs aandacht aan historische en cultuurhistorische onderwerpen. Teveel om op te noemen. De heer Jan Kreijenbroek verhaalt over een wandeling over de Marschweide van Zutphen en in het artikel van de heer Jan Harenberg leest u over De buitenplaats “Groot Graffel” te Warnsveld en de heer Chris Schriks vertelt over de Zutphense Sociëteit; 250 jaar in de Achterhoek Graafschappelijk en Gelders. De 37e editie is uitgegeven door Mr. H.J. Steenbergenstichting in samenwerking met het Erfgoedcentrum Achterhoek em Liemers te Doetinchem. In de boekhandel is het Jaarboek te koop. Een aardig presentje voor de komende feestdagen.
Programma Alzheimer café Zutphen
Het Alzheimer café is een trefpunt voor mensen met dementie, hun partners, kinderen en vrienden. Ook hulpverleners en andere belangstellenden zijn van harte welkom. De gasten praten met elkaar over hun ervaringen m.b.t. dementie. 18 december 2013 Café in Kerstsfeer 15 januari 2014 “Dementie”; voorlichtingspresentatie door de afdeling Zutphen, Lochem, Vorden e.o. van Alzheimer Nederland Locatie; Bruin Café “de Buren”, De Singel Lunette, Coehoornsingel 3, 7201 AA Zutphen Info: 06 465 40 141 en/of website: alzheimer-nederland.nl/zutphen
Longpuntbijeenkomst
Longpunt de Achterhoek, locatie Zutphen: ontmoet elkaar, biedt periodieke ontmoetingsmogelijkheden voor longpatiënten en hun naasten, mantelzorger en zorgverleners. Een initiatief van en georganiseerd door het Longfonds (voorheen Astma Fonds). U bent van harte welkom van 14:00 uur – 16:00 uur (zaal open vanaf 13:30 uur), gratis toegang. Locatie: Het Bornhof, Hobbemakade 246 Zutphen. U wordt vriendelijk verzocht om tijdens de bijeenkomst
geen vluchtige stoffen en geurtjes te gebruiken, want veel longpatiënten hebben daar last van. Laatste datum Longpunt 2013 18 december; Kwaliteit van leven en omgaan met COPD; longverpleegkundige. Meer informatie: www.gelderland.longfonds.nl e-mail:
[email protected] tel. 06 – 49 878 676
Radio Kerkplein
Radio Kerkplein is een gevarieerd programma van gesprekken en muziek Elke zondag op de kabel 93.1, radio via FM 106.1 of Berkelstroom.nl Met de volgende onderwerpen: 10.02 uur: Kerkelijk nieuws 10.08 uur: Kinderverhaal 10.20 uur: Geestelijke muziek 10.45 uur: Plusminus: een overdenking, gedicht of kort verhaal 11.02 uur: Kerkelijk nieuws 11.08 uur: Klassieke muziek 11.20 uur: Gesprek over een actueel onderwerp 12.02 uur: Kerkdienst. Zondag 1 december: Wordt verzorgd door de Geref. Kerk Vrijgemaakt Zondag 8 december: Plusminus: Op verhaal komen. Door ds. Gerard v.d. Brug. Gesprek: Amnesty International heeft deze maand weer een actie. Een interview met plaatselijke initiatiefnemer Gerda Walgaard. Kerkdienst: De Wijngaard. Ds. P. Dekker. Meppel Zondag 15 december: Plusminus: “Dichters bij God” Gesprek: In de week voor Kerst zal er in Zutphen een evenement worden georganiseerd o.a. door de Prot. Gemeente Zutphen: “Spectakel”. Een andere manier om Kerst voor het voetlicht te brengen. Kerkdienst: Baptisten Gemeente. Ds. P..Kingma. Assen Zondag 22 december: Plusminus: Kennismaking met Regina van Veen, medewerkster geestelijke verzorging in Sutfene. Gesprek: Kerstliederen in het nieuwe Liedboek. Gerard v.d. Brug praat daarover met Gert Oldebeuving. Kerkdienst: Martinuskerk Warnsveld. ds C. de Gooijer. Zondag 29 december: Plusminus: Column van Ton van Ingen Schenau. Gesprek: In Warnsveld zal een gespreksgroep worden gevormd over “Anders Geloven”. Dit n.a.v. het boek van ds. Carel ter Linden “Wat doe ik hier in Godsnaam”. Een gesprek hierover met ds. Wim Stolte, die de groep zal leiden. Kerkdienst: Ontmoetingskerk Eefde. ds. D.van Doorn.
Almen
De programma’s zijn nog tot een week na uitzending te beluisteren op www.B-FM.nl
12
Van Old in Ni’j
Un kolde hooge wind broest deur de darpstraote en jig un wolke fiene stofsnee bi’j mien tegen de roeten op. De loch is blond van de kelde; kopperblond. De weinige menschen dee veurbi’j komt, haost zich um maor bi’j de warme kachel te kommen. Toch kan ‘k ’t neet too besluuten um den heelen dag achter de kachel te blieven döppen. Daor wö’j op ’t leste zoo oelderig dn lammenarig van, da’j es graag un bitjen frissche winterluch deur de longen laot spuulen. Tien minuten later loop ik in ’t vri’je veld buuten ’t darp. ’t Is oldejaorsdag. A’k effen ummekieke, zee’k den kolden glans van de winterzonne op de wiezerplaten van de toorn. Kwart veur vier, umsgeveer, rao ik. ’t Huusken van Hulsman den klompenmaker en ’t schuurken daornaost, ligt onder un warm sneedek begraven. Links in de weie lig Hövelinkplaatse en wieterop achter un breeje akkermaolshegge kan’k net ’t besni’jde dak zeen van un paar daghuurderswoontjes. De snee knerpt en kraakt zoo vaak ik un voot vezette. Oaver de vlakke roggekampen sni’jdt un scharpe wind, dee mien in de oorne knaagt en prikt as scharpe naoldpunten. Vanaf un iesplas in de weie klinkt kinderstemmekes. Zi’j sliert en valt, rolt aover mekare hen, zi’j staot weer op en begint opni’j. Anderen van ’t tröpken hebt schaatsen onder en bösselt hier met rond aover den plas. Dee dagen heb ik ook ‘ekend. Dat is al lang ‘eleen: dartig jaor, umsgeveer zeker. Waor blif de tied? En now is ’t al weer oldejaorsaovend. Ik loop wieter in gedachten. Daor rechts vlak an de weg he’j ’t Veldhuus. Ik zee de vrouw bi’j de pompe en zegge: “Goo’n dag!” “Ook goo’n dag. Kold he?” “Ja ’t is lang gin zommer.” “Bo foi, nog gin ketier ‘eleen he’k un tuite vol water uut de pompe ‘ehaald en now is e al weer an’eslagen , ’t knappen fenaol too’k pompen.””Ja ja.” “Vrus ’t in ’t darp ook zoo?” “Wi’k wel gleuven, de pook ston vanmargen stief achter de kachel bi’j ons.”
Op de götte steet Dieka, de meid, met un blooten hals oaver un zinken emmer vol warm water gebaogen en is zich an ’t wasschen. “I’j mot zeker zoo nao ow volk hen kooken, is neet Dreika?” vraog ik. “Nee, zeg ze, “Ik blieve vanaovond hier, de hande zollen ow onderweggens an ’t stuur van de fietse vaste vreezen. Nee ’t is mien te kold.” “Och,” zeg now de boerin, “en dan hef ze hier in de buurte ook nog zo’n hechtpleister zitten. Dee kump zoo straks old in ni’j kaarten. Eigeluk zunt t’r wel twee hechtpleisters, maor daor is t’r maor eene bi’j dee kleafkracht hef, wat i’j Dieka?” Dieka krig un rooie kleur tut in de nekke, ik kan ’t zeen deur de zeepschuum hen en dat kump alleene neet van ’t wasschen. “Hol ow astoebleef stille vrouw, Vri’jdagaovond stao’w in de krante met un prentjen d’r bi’j.” DE vrouw mot hierumme lachen. Ik zeg: “Dieka, weast geröst, zukke dinge doo’k neet. Stel ow veur, i’j in de krante met twee hechtpleisters, dat was toch te slim.” “Ik vertrouw ow zoo wied a’k ow zee,” zegt Dieka. Jannao gif mien stiekum un knipeugsken en samen gao’w de gang deur nao de kökken.
“A’k tied hebbe za’k ow es beklagen, Jannoa,” zeg ik. “Tied he’j wel en a’j praoten wilt mo’j d’r maor ingaon, de mansluu zunt t’r ook.” “En hoo is ’t dan met den olden baas?” “O den is weer better, jao den hef weer bi’jeteikend. Hi’j zit achter de kachel met zien piepken, gaot maor met, dan kö’j um es ansprekken.”
“Wi’j hebt vandage maor half Zaoterdag können hollen,” verklaort Jannao. “Un bitjen dweilen en un handvol frisch zand t’r oaver, daor mot ’t maor gedaon met waezen in dee kelde.” Maor dat “half Zaoterdaghollen” kan d’r bes veur heel bi’j deur. De blauwe borden veur den boozum zunt glimmend afgewreven, daor is gin stöfken op te vinden. ’t Izergrei an weerskanten van den heerd is blank ‘eschoerd en ’t köppergrei op ’t kammenet glimt met un mooien deepen glans. In de k”kken hink nog
Jannao krig eur emmer vol water van de haok en geet oaver ’t smalle, gekeerde klinkerpaedjen de götte op. Ik lao mien gin twee keer neugen, want de oorne stekt mien haoste van de kop. Un komme warme koffie en un warme kachel kan’k bes gebruuken.
De blauwe borden veur den boozum zunt glimmend afgewreven, daor is gin stöfken op te vinden.
“Bo now dan. De pook stief achter de kachel. Stek i’j d’r de gek maor met. Dee krantenkeals hebt ’t zoo slim nog neet, dat kö’j wel heurn an ow. Dee zit daags daor maor achter de kachel en prakkeziert zich maor wat in de riege. Nee dan wi’j arme sloven, weer of gin weer, altied mo’w maor an ’t wark tusschen deurn en dörpels, da’s heel wat anders.”
13
un starken geur van pufkes of ölliekrabben, dee doar gebakken zunt. In de ingebouwde glaskaste, tusschen de beide beddestean, zee’k deur de kleine vierkante ruutjes, flesschen met zuuten en starken drank en un paar potten boernjonges. Da’s veur margen. Ni’jaor en de volgende dagen, at ze uut de buurte komt Ni’jaorwinnen. Daorboaven hink in un langwarpige deuze met glas t’r veur, de met papieren reuskes versierde eerden brugomspiepe van grootvader. “Dee hink daor zoo al vieftig jaor; grootmooder is al zoo vief en tintig jaor dood,” legt Jannao uut. “Ja ja menschen, waor blif de tied.” “De mansluu zit in de ziedkamer naost de kökken. ’t Is daor warmer. Daor ligt un planken vloer en daor steet un groote potkachel. “Goon aovond, luu, kö’j nog deuj blieven daor achter de kachel?” vraog ik. “Aha, Mans komt t’r in en warmt ow.” Ik gao op un olderwetsche knopstool zitten un endjen van de gluujende kachel, want hande en oorne stekt mien zoowat af. “ En grootvader, wil ’t weer zo’n bitjen?” “’t Geet. ’t Is zo’n poeteri’je, vastgezette koldigheid ‘ewest. Met twee fleschkes dröpwater van den dokter ging ’t weer. Grootvader is bi’jnao vier- entachtig. Hi’j wil van de dokters neet volle wetten. Dee hebt maor twee soorten millesienen, dat is dröpwater en aftreksel van karweizaod, beweert grootvader. Wi’j praot den olden baas neet tegen en knikt maor jao en amen op zien gezegdens. De boer kump now op de beene en draejt ’t lech an. Harmen, den ongetrouwden bruur van den boer, schept un paar schepvol natgemaakt gruusmot op de kachel. “Wi’j stokt as ter duvel en toch kö’w de bloemen neet veur de raams hen kriegen,” zegt Harmen. De oldste zönne van den boer geet now nao buuten um de vensters too te doone, dat is Dark, den heit nao zien grootvader. Later zit wi’j weer bi’j mekare in ’t gezellige, warme vertrek. De vrouw en Dieka en nog un jong ding van un deerne uut de buurte zunt t’r now ook bi’j. grootvader hef mien zien tabakstoete too ‘eschaoven en ik motte stoppen. “I’j komt hier van ’t jaor neet weer vot Manus,” zegt de boer tegen mien, “daluk mo’j eers met ons vier uur hollen, dan mo’w effen nao de stal voeren en melken en daornao kaart wi’j tut a’w den ni’jen te pakken hebt. “I’j praot mien daor nog al un ende hen,” zeg ik. Maor daor is gin doon an, ik motte blieven kaarten van old in ni’j. “Mans hoo geet ’t met Aornt?” vrug grootvader opens. “Met Aornt?” “Bo ja met Aornt. Kan e deu’j blieven in ’t brandspuitenhuusken met dee kelde, hi’j mag now ummes gin harsnobben meer stokken?” Daor mot ze allemaole um lachen. Zoo zi’t wi’j daor te praoten. Horstmans Oldert zunt an de dattig mudde earpels in de koele bevroren, den had t’r gin dek genog oaver ‘ehad. Un rowwe, slöchterige bool is dat daor bi’j Horstmans Oldert. De borgemeister kwam d’r es un keer um appels te koopen. Hi’j zat met Oldert te praoten en had zien hood naost zich op un leogen stool ‘elegd. Opens kwam d’r un motte de kökken in wandelen en vrat den borgemeister zien hood op. Oldert zag ’t wel en zei: “I’j hebt nog al kew in den hood zitten borgemeister.” De borgemeister kwam oaverende maor dörven wieters neet wat te ondernemmen tegen de motte. “Albert, dat beest eet
mijn hoed op,” zie de borgemeister. ”O,” zei Oldert, “zi’j heft ’t trouwkleed van mien mooder ook al op, den hood kan d’r nog wel bi’j in, maak ow gin zörgen borgemeister. Dat verhaal van de borgrmeister zien hood is al old, wi’j kent ‘t. Maor Willem van ’t Harenberg is zoowat dood’evroren op de melkwagen. Dorus Rikkers zag um ankommen en dach: wat zit Willem toch raar op dee melkwagen. Hi’j reep: Willum! Willum!, maor Willum zei gin pap meer. Daornao hef hi’j en de knech Willem van den wagen ‘ebeurd en op de deale op un klap stroo ‘elegd. Daor had Willem ‘eleagen, ’t was net un klomp ies. Maor now is ’t weer aardig good met Willem, had de dokter ‘ezegd. Ook stom um met disse kelde op de melkwagen te gaon zitten. Praot t’r oaverhen. I’j bunt weg veur a’j d’r arg in hebt. Daor wet de boer van met te praoten. “t Was winter net as now en ’t vroor hos tusschen man en vrouw in. De boer waor ‘k in dee dagen deenen, had veur ’t huus un hok moes achter in den hof. Daor lee un pak snee en ’s marges ston alles vol knienepeute. De snee was gewoon plat ‘eloopen. “Daor krie’w d’r wat van onder den dekkel,” zei de boer. En ’s aovonds bi’j de maone ging e met ’t geweer in un wilgenkop zitten an de oaverkante van de graven. Hi’j was t’r un half uur too ik es ging kieken. En wat zag ik. In de boerenkool leepen wel twintig kniens en de boer zat doodstille in den wilgenkop. “Maor scheet dan toch zee’j de kniens neet!” reep ik. Hi’j zei niks. Wi’j hebt um met moeite uut den wilgenkkop ‘ehaald en met zien bevroren butte in huus ‘edragen, waor e nog al gauw weer bekwaom wier. “Zi’j zollen mien zoowat onder den dekkel ‘edaon hemmen in plaatse van wi’j de knientjes,” zei e later. Zoo zit wi’j met mekare te kösteren, tut vespertied, dat is in dit geval un uur of zes ‘ewodden. Daornao wödt t’r gemolken en ‘evoerd. Ik heur de varkes luuterkaels rearen en hongerig tegen de zonniës opklauteren. ’t Geet t’r hen op de deale, dat ow heuren en zeen vergeet. De boer eiges is nao de pompe um d’r wat zalt in te doon en un zak onder de sleager te stoppen veur ’t vastevreezen. Grootvader en ik praot wat oaver de tegels in den heerd. Hier onder de planken vloer waor de kachel now steet, zit nog un vuurkoele. Grootvader wet nog heel good, dat t’r un vuur in wier ‘estokt. Ja dat is nog zoo bar lange neet ‘eleen. En dee tegels zunt ook al old. Daor staot van allerhande Biebelsche veurstellingen op. Op un paar plaatsen kö’j zeen, hoo David den reus Goliath d’r neermikt met zien slinger. Adam en Eva staot t’r ook op, midden in ’t paradijs. En Daniël in de leeuwenkoele en Noag in de ark en Mozes in ’t biezenkörfken op de Nijl. Dat is allemaol heel old en mooi um d’r nao te kieken. Now geet de deure los en Willem van ’t olde Pasmanshuus kump t’r in. Wi’j beantwoordt zien “goeien aovond samen” en schoeft un stool bi’j. ”Gaot zitten Willem.” “Dieka soms nao eur volk?” vrug e met de deur in huus. “Nee, Dieka is op de daele, dee kump zoo wel,” antwoordt Jannao. Ik stelle vast, dat Willem van ’t olde Pasmanshuus een van dee hechtpleisters is, waor Jannao ’t oaver hadde.
14
“Wee is t’r allemaole op de deale,” vrug Willem now. “Gao maor ’s kieken, ik gleuve dat Toon Schieven d’r ook is.”
van den Vlaamschen schilder Pieter Breugel. Willem mot un heel ende de eigenste kante op as ik. Hi’j is stil.
Now hef Willem gin tied meer, hoo kold at e ook is. Hi’j veert van zien stool op en geet met groote passen ’t vertrek uut. “Konkerensie!” zegt Jannao. “Zoo zoo.” “Ja, i’j begriept ’t neet. Hi’j wet toch zoo good dat Dieka niks van um wetten wil. En altied begint e weer van achteren an.” Tja, wat zö’w daor van zeggen. Dat zunt ook al van dee dinge. Grootvader schuddekopt en greult t’r umme. “At dat maor gin ruzie gif,” mark ik op. “Och nee, ’t zunt allebei un paar goeie lobbesen van jongens maor dee Dieka, dat is un veage.”
“Wil ’t neet met Dieka Willem?” vraog ik veurzichtig. “Nee,” zucht Willem, “’t wil neet. Ik had eur un mooien wollen das willen geven vanaovond, maor ik hebbe um now eiges mao rum de oorne ‘eknupt.”
At de werkzaamheden op de deale zunt afgeloopen, gao’w um de ronde taofel zitten en begint te kaarten. Dieka draejt an de koffiemölle en Jannao zet al manges un schale vol met witte poeiersuuker bestreujde pufkes klaor, dee’w zoodemee bi’j de koffie kriegt. Willem van ’t olde Pasmanshuus kaart neet met. Zwiegend zit e achter de kachel met de vuute op de plaate nao Dieka te lonken. Maor Dieka duut net of ze um neet zut. Wel kan ze onderdoems grepkes maken met Toon Schieven.
Ik vin ’t vremd, dat e ’t mien verteld. “Ik gleuve da’j wies handelt Willem. Zooiets löt zich neet koopen of dwingen en … daor zunt altied nog meer vrouwluu as kerkteurne…. .” Met dissen troost geet e van mien af. “Maf ze,” zegt Willem. “Ja, slaop lekker.” Ik gao now stil mien weg oaver de knerpende snee. Van wiedaf en kortbi’j is t’r knallen van vuurwark. Oaveral zee’j ’t korte bliksemen tegen de loch, dat den knal veuraf geet. “Völle heil en zegen,” dat wil ’t zeggen en dat is de wensch veur al mien leazers: Völle heil en zeagen, allemaole! Uit: Achterhoeksche vertellingen deel 1 van Herman van Velzen
Eene keer hef ze um de striekszwaevel uut’eblaozen too e de piepe an wol stekken. Hierdeur hef Toon ’t rech ‘ekregen um eur un kus te geven zonder vraogen. Maor Toon mik van dat rech daluk gin gebruuk; daor is te volle dak op ’t huus. Zoo straks of margen wödt dee rekening wel vereffend. Toon hef t’r wille van en zit zachjes achter zien kaarten te greulen. Willem is dit allemaol un doorn in ’t ooge, dat is gauw gezeen, maor hi’j zegt niks. Zoo geet de aovond veurbi’j. Nao de koffie met de neudige pufkes krie’w un borreltjen, de vrouwluu zit walnötten te kraken, dee Jannao in un buul achter de schossteen hef hangen. Rook van piepen en sigaren wolkt um de lampe nao de zolder. De kettel op de kachel zingt en de groote grieze kater streelt mien spinnend langs de beene. Gezellige oogenblikken van ons leaven, wao’w later zoo graag en zoo vaak an truggedenkt. Later wödt ’t bereursleupen veur den dag ‘ehaald en Jannao begint ’t beslag klaor te maken veur de gebruukeluke pannekooke met schiefkes metwordt. Völs te gauw nao onzen zin löt de Freesche klokke twaalf heldere slagen heuren. 1938 is dood, veurbi’j, veur altied… . Wi’j staot op en drukt mekaar de hand: “Völle heil en zegen.” “Gelukzaolig ni’jaor, grootvader, nog jaoren in gezondheid heur.” “Gelukzaolig ni’jaor Jannao. Gelukzaolig ni’jaor Harm, Dieka, Toon, Willem.” Wi’j gaot zoo de riege rond, zonder iemes te vergetten. Toon en Willem geeft mekare ook de hand. “Völle heil en zeagen Willem.” “Ja, van ’t zelfde Toon. Of ’t gemeend is? Op één punt zeker neet.” A’w de pannekooke op hebt, gaot Willem en ik tegelieke vot. Wi’j bedankt en gaot dan in den sterrenklaoren ni’jaorsnacht onzen weg. De boerderi’jen en andere huuze likt onder ’t lichtende wit van de snee tusschen de beume, as un meesterwark
En gaot dan in den sterrenklaoren ni’jaorsnacht onzen weg
15
Erve Brooks
Broekhuisdijk 5, 7275 CB in Gelselaar telefoon: 0545-481371 Programma voor december 2013 en januari 2014 Vanaf zondag 1 december 2013 t/m 6 januari 2014. Elke zondagmiddag hoornblazen en kniepertjes bakken in het open vuur vanaf 14.00 tot 16.00 uur bij museumboerderij Erve Niehof. Zaterdag 7 december: Slipjacht vanaf 13.00 uur.
Heiligenbeeldenmuseum Kranenburg aan de weg van Vorden naar Ruurlo
Thema tentoonstelling 2013 Het thema voor 2013 is: Cuypers, de architect die van de familie van Dorth tot Medler de opdracht kreeg om maar liefst drie kerken te bouwen, op de Kranenburg, in Ruurlo en Lochem. Wij zijn er trots op dat op de Kranenburg zijn oudst bestaande kerk staat; zeer bijzonder is daarbij dat Pierre Cuypers vanuit de Kranenburg de opdracht kreeg via Victor de Stuers van de Wiersse om het Rijksmuseum te bouwen. We kunnen met recht zeggen dat het Rijksmuseum de opstap was voor de carrière van Pierre Cuypers, die toen nog stadsarchitect te Roermond was. Aanleiding voor het thema is geweest het aanbod van het parochiebestuur van Netterden om tijdelijk hun prachtige Cuypersbeelden te stallen vanwege een restauratie van de kerk aldaar.
Kerstgroepen- tentoonstelling Van 6 december 2013 t/m 12 januari 2014 In de periode tussen Sinterklaas en Driekoningen wordt in de kerk een ieder jaar wisselende collectie van kerstgroepen tentoongesteld, waarbij de kerk in kerstsfeer is gebracht met kerstversieringen en verlichting. Ook wordt er dan een speciaal kerstklankbeeld vertoond. Open op vrijdag, zaterdag en zondag. Gesloten op 1e kerstdag 25 december en 1 januari Nieuwjaarsdag. Verder open: maandag t/m donderdag tussen 23 december en 9 januari. Van 11.00 tot 17.00 uur. Entree € 4,- voor volwassenen; 65 plus € 3,50. Kinderen tot 12 jaar gratis. Groepen vanaf 20 personen op afspraak.
Museumboerderij Lebbenbrugge
Lebbenbruggedijk 25 in Borculo. Telefoon: 0545272178 Een uniek en authentiek trefpunt voor cultuurhistorie en natuur. Voor meer informatie: www.lebbenbrugge.nl Programma: Op 15 december 2013: Midwinterhoornmiddag met winterse gerechten en activiteiten. U bent welkom van: 13.30 tot 16.30 uur.
Midwinterhoornblazers
16
Kerstpuzzel inzenden Als u de hele puzzel hebt opgelost, zet u de letters van de onderstaande vakjes achter elkaar. Noteer de letters van de vakjes met de cijfers: 183-79-21-223-74-189-33-280-219-110-40-37-19-166-70-195-157226. De woorden die nu ontstaan vormen de oplossing van de kerstpuzzel. U kunt de oplossing van deze kerstpuzzel tot zondag 5 januari 2014 sturen naar: Perspectief Zutphen. t.a.v. Redactie Bornkrant, Postbus 418, 7200 AK Zutphen Per e-mail stuurt u de oplossing naar:
[email protected]. Wel even vermelden: De oplossing van de kerstpuzzel Uw naam en adres, postcode en plaatsnaam te vermelden. Onder de goede inzenders wordt een winnaar geloot. Deze ontvangt t.z.t. een attentie.
17
Horizontaal: 1.Kaarshouder; 8.Niet breed; 12.Kwaad; 15.Eenjarige stier; 23.Wild zwijn; 24.Grafvaas; 25.Delirium tremens; 26.Tot filet maken; 29.Luitenant; 31.Duw; 32.Kuiltje bij het golfspel; 33.Waagstuk; 34. Aanwijzend voornaamwoord; 35.Plezier; 37.Gezamenlijk; 38.Planeet; 40.Koning(Frans); 42.Chef van de luchtmachtstaf; 43.Belemmering; 44.Om die reden; 46.Biljartstok; 47.Gegraven water; 49.Engels telwoord; 51.Strooigoed; 54.Benauwdheid; 56.Tuingereedschap; 57.Vertegenwoordiger van een nieuwsdienst; 61.Plaats in België; 62.Plakmiddel; 64.Droogvloer; 66.Gewicht; 68.Hoofddeksel; 69.Regelmaat; 70.Alstublieft; 72.Wanschepsel; 75.Groet; 77.Opschrijven; 81.Europeaan; 82.Gram; 83.Rio de Janeiro; 85.Plant; 86.Maand; 88.Meubelstuk; 89.Lidwoord; 91.Persoonlijk voornaamwoord; 92.Plaats in Gelderland; 94.Lof; 95.Deel van een huis; 97.Vogel; 98.Kreet van vreugde en opluchting; 100.Omreis; 103.Papegaai; 104.Zangstem; 106.Dief; 108.Strafwerktuig; 109.Schoudermanteltje; 111. Bedeesd; 113.Eurpeaan; 114.Persoonlijk voornaamwoord; 115.Achter; 116.Vervoermiddel; 117.Paardje; 118.Bijbelse figuur; Op een keer; 121.Bezittelijk voornaamwoord; 122.Selenium; 124.Autostalling; 126.Op een zekere plaats; 128.Ten bedrage van; 130.Afgezonderd; 131.Boom; 133.Uitroep van smart; 134.Volk; 135.Lidwoord; 136.Europeaan; 138.Technische dienst; 139.Plaats in Duitsland; 140. Rivier in Italië; 142.Uitroep van afschuw; 143.Weg met bomen; 145.Eerste vrouw; 146.Zie aldaar; 147.Als boven; 148.Zeehond; 149.Houding; 152. Aangehaald werk; 153.Vervelend; 155.Hooivork; 157.Boom; 159.Plaats voor vee; 162.Muzieknoot; 163. Gereedschap; 165.Sjaal; 166.Van de; 167.Bijdehand; 168.Lager onderwijs; 169.Stad in Gelderland; 171.Stad in Colorado; 173.Kostenkoper; 175.Tegenover; 176.Gebogen haakje; 177.Vaartuig; 180.Deel van het oor; 183.Knorhaan; 184.Voorzetsel; 185.Reverende Domine; 186.Vrouwelijk schaap; 189.Hangende vasthechten; 190.Steenachtige zelfstandigheid in de galblaas; 192.Slang; 194.Gistproduct; 197.Engelse titel; 199.Geheel de Uwe; 200.Als het nodig is; 204.Larve van de langpootmug; 205.Indien; 207.Betrachten; 210.Plaatsje aan de Dedemsvaart; 212.Opschudding; 213.Stannum; 215.Vordering; 216. Rund; 218.Inhoudsmaat; 219.Mispunt; 221.Jongensnaam; 222.Public relations; 223.Voorzetsel; 225.Vazal; 227.Roem; 228.Dag van de week; 230.Jongensnaam; 231.Lusthof; 233.Op grote afstand; 234.Boonvormige klier; 236.Schroefboortje; 238.Slag; 240.Noorse lichtgoden; 241.Verstandig; 244.Levenslucht; 246.Bedehuis; 248.Toost; 250.Kever; 251.Plaats in Utrecht; 253.Vreemde munt; 255.Zich wentelend voortbewegen; 257.Eetlust; 258.Familielid; 260.Sneeuwschaats; 262.Plantengeslacht; 263.Dun; 265.Ongevuld; 266.Ex-communicatie; 267.Calorie; 269.Fris; 271.Bar; 273.Laus Deo; 274.Wandtapijt; 276.Rubidium; 277.Vrucht; 278.Niet licht brekend; 279.Wandelplein; 280.Struisachtige vogel; 281.Oningewijde; 282.Repetitie. Verticaal 1.Wig; 2.Iets ongewoons; 3.Deel van de hals; 4.Doctor; 5.Geestig; 6.Vlaktemaat; 7.Meisjesnaam; 8.Krachtig; 9.Gereed; 10.Plant; 11.Pakken; 12.Jongensnaam; 13.Niet even; 14.Rijzig; 16.Institut Pasteur; 17.Gevangenis; 18.Nakomelingen; 19.Technische Hogeschool; 20.Internationaal Olympisch Comité; 21.Rampzalig; 22.Reserve; 25.Spoedig; 27.Vernis; 28.Mannelijk dier; 30.Wagenspoor; 34.God(Latijn); 35.Onwrikbaar; 36.Deel van een bedrijf; 38.Knaagdier; 39.Vruchtennat; 41.Meisjesnaam; 43.Kledingstuk; 44.Duivel; 45.Water; 47.Stukje uitgebraden vet; 48.Eetgerei; 50.Ik(Latijn); 51.Beroep; 52.Borstkasbeen; 53.Rekenkundige opgave; 55.Lectori Salutem; 56.Heer; 58.Snelle Loop; 59.Grond bij boerderij; 60.Strekking; 63.Sterrenwichelarij; 65.Opgave; 66.Plaats in Duitsland; 67.Zijn functie neerleggen; 71.IJverig insect; 73.Ontkenning; 74.Internationale trein; 76.Spijsverteringskanaal; 78.Mak; 79.Zaak(Latijn); 80.Man; 83.Spreker; 84.Rivier in Duitsland; 86.Deel van het jaar; 87.Lijst; 89.Muziekinstrument; 90.Wiel dat door treden met de voet in beweging wordt gebracht.; 92.Noord noord oost; 93.Kiem; 95.Telwoord; 96.Tijding; 98.Haras Nationeaux; 99.Grote bijl; 101.Zwaardwalvis; 102.Kortstondige inspanning om de snelheid te verhogen; 103.Woonboot; 105.Groenten; 106.In ontvangst nemen; 107.Gravure; 110.Griekse letter; 112.Europese Economische Gemeenschap; 114.Perzië; 116.Vaatwerk van aarde; 120.Snateren; 123.Voedsel; 124.Opening; 125.Alleen; 126.Ontzag; 127.Bevel; 129.Muzieknoot; 132.Kleur; 133.Kastelein; 135.Domina; 137. 100 gram; 139. Jongensnaam; 141.Zwaardwalvis; 144.Zangstem; 149.Steek; 150.Oriënt Express; 151.Zelfvergoding; 152.Papegaai; 154.Het ademhalen; 156. Als een eerbewijs gegeven penning; 158. Adviesraad; 159.Verkeersbord; 160.Reeds; 161.Zacht metaal; 164.Het inrijden; 167.Deel van de dag; 170. Meisjesnaam; 172.Bijbelse figuur; 174.Melkleverancier; 177.Meisjesnaam; 178.Opgeld; 179.Mannetjesputter; 180.Verder in de tijd; 181.Enthousiasme; 182.Livre Sterling; 185.Wiel; 187.Vreemde munt; 188.Bier; 191.Rivier in Spanje; 193.Familielid; 194.Affiche; 195.Herkauwer; 196.Sint; 198.Langdurige twist; 201. En andere; 202. Voeg; 203.Geknotte boom; 205.Onheilsgodin; 206.Bijbelse figuur; 208.Ferm; 209.Bladzenuw; 210.Op de manier van; 211.Plechtige gelofte; 214.Onnodig; 216.Reeks; 217.Vierkante rugtas; 219.Hijswerktuig; 220.Begroten; 222.Geelachtig haar; 224.Jongensnaam; 225.Europeaan; 226.Geluid van niezen; 228.In hogere mate; 229. Scheepstouw; 230.Limburgs Symphonie Orkest; 232.Visgerei; 233.Zwijn; 235.Eminentie; 237.Rooms-katholiek; 239.Alstublieft(Engels); 240.Artikel; 242.Sporeplantje; 243.Dwaas; 244.Positieve Elektrode; 245.Steekwapen; 247.Bediende op een notariskantoor; 248.Haag; 249.Boom; 252.Spitssnuitig zoogdier; 253.Laboratorium; 254.Huid; 256.Koeienmaag; 258.In orde; 259.Slag; 261.Verboden Iers leger; 263.Afgemat; 264.Beweging van koude; 266.Praatvogel; 267.Caelum; 268.Beweging van de tong; 270.Laatstleden; 272.Gadolinium; 274.Japans bordspel; 275.Neon; 277.Broeder; 278.Te weten.
18
Zutphen neemt afscheid van StOK (Stichting’t Oude Kinderboek)
“We vertrekken met pijn in het hart,” vertelde één van de StOK-vrijwilligers aan Omroep Gelderland. Want het is zover: het pandje aan de Laarstraat moet leeggeruimd worden. Jammer voor Zutphen, maar de meer dan 20.000 dierbare oude kinderboeken van StOK pasten er niet langer in. De directeur van de Openbare bibliotheek Deventer, Jos Debeij maakte het bestuur duidelijk dat StOK daar met open armen zou worden ontvangen en dus worden de boeken nu door de vrijwilligers in verhuisdozen gepakt. Per 1 januari staan ze in Deventer: boeken die herinneringen oproepen, prachtig geïllustreerde sprookjes, Bruintje Beer, Jules Verne, de Scheepsjongens van de Bontekoe, Alleen op de Wereld, eerste leesboekjes en natuurlijk boeken die verfilmd zijn zoals Ronja de Roversdochter, de Kinderkaravaan en nog vele, vele andere boeken die de moeite van het bewaren en verzamelen waard zijn. Vooral de vaste Zutphense bezoekers zullen hun StOK- boeken en de bijzondere etalages missen. De vrijwilligers ontvingen bedankjes, kaarten, chocola en koekjes van hen. Jammer genoeg is niet iedereen is in staat om naar Deventer te reizen. Zo knus als in de Laarstraat zal het op De Brink niet zijn, maar de nieuwe situatie biedt de mogelijkheid om de collectie goed te beheren en zo nodig uit te breiden. Bij de intentieverklaring zorgden Jos Debeij, verkleed als bakker van De Soete Suikerbol (een verhaal van W.G. van der Hulst) en wethouder Hartogh Heys er door hun enthousiasme in elk geval voor dat vrijwel alle vrijwilligers van StOK de toekomst weer zonnig inzien. In Deventer komen de meeste boeken op de speciaal ingerichte zolder te staan en wordt er een gezellige, voor iedereen toegankelijke presentatieruimte ingericht. Kom vooral na 1 januari eens kijken! Bent u geïnteresseerd en kunt u met de PC overweg, bezoek dan vooral onze website: www.stichtingtoudekinderboek.nl
Wie wat bewaart...
Deze afbeelding is een zeldzame prent van Karel van Mander. Een nieuwe aanwinst in het Teylers Museum in Haarlem sinds een paar jaar. Een jonge man kijkt radeloos in zijn lege geldbuidel, een uitgemergelde vrouw knaagt aan een bot Een andere vrouw trekt wanhopig de haren uit het hoofd. Alleen de oude man ondergaat het lot gelaten. Het is geen vrolijk tafereel wat Karel van Mander (1548-1606) heeft afgebeeld op deze tekening. Het is een “genrestuk” dat het spreekwoord “Wie wat bewaart heeft wat“ verbeeld. Een genrestuk is: een schilderij dat het dagelijks leven voorstelt. En ik overdenk de financiële crisis, de financiele krapte. In de afgelopen jaren zijn veel mensen hier in terecht gekomen. Zorgverzekeraars hebben de premie als maar doen oplopen, als ook de huren, de BTW, de benzine door krapte aan energie. Zo ook krapte aan werk, hetgeen voor velen krapte aan geld heeft veroorzaakt. ‘’En wie wat bewaart…’’, maar wie niet eens tot bewaren toe komt… , die heeft tenslotte weinig, of helemaal niets. Hedendaagse situaties lijken op de bovenstaande oude afbeelding; het geld is op, niets valt meer te besteden (omgekeerde buidel), gejeremiëer (haren uit het hoofd trekken), nog maar even vol houden met aftandse spullen die allang aan vervanging toe zijn (op een kaal bot kluiven). Ja, alleen de oude man (zie afbeelding) ondergaat dit lot en lijkt de hedendaagse (gekorte) plussers, de gepensioneerden te verbeelden. Hoe ook, gelukkig worden handen uit de mouwen gestoken, zo ook in de goede doelen kringloop de H.A.N.D. Hier vinden m.n. plussers nuttige werkzaamheden te doen. Geen ach en wee, maar vele handen verlichten tenslotte veel werk. En gelukkig maar, niet alles is kommer en kwel. Er zijn ook mensen die hebben kunnen sparen, die spullen over hebben, voor hen die niet over hebben. Zij bellen de kringloopwinkel de HAND. Het kan een meubeltje zijn, maar even vlot wordt een inboedel aangeboden. De HAND kan hiermee o.m. mensen met financiële krapte voor een habbekrats aan huishoudelijke spullen helpen. Het betreft gewone dagelijkse goederen als kleding, huishoudelijke artikelen, bedden, elektra spullen, boeken en wat niet al. Door verkoop van deze tweede hands spullen in de H.A.N.D. worden gelijkertijd meerdere doelen gerealiseerd. Met de opgebrachte gelden worden regionaal goede doelen, als ook buitenlandse projecten geholpen, financieel ondersteund. Bel de HAND en de HAND komt dat wat u aanbiedt halen. Koop bij de HAND, de HAND bezorgt ’t bij u thuis. Bemand met enthousiaste medewerkers rijdt de HAND-bus (tweede hands) bijna dagelijks, steeds op zoek ‘’Wie wat bewaart…’’. De afkortingen H.A.N.D. staat voor: ‘’Hulp Aan Noodlijdende Derden’’. Bezoek eens de site www.kringloopwinkel-hand.nl transport H.A.N.D.: Jan Vreman
19
Stedelijk Museum Zutphen aan de Rozengracht Tentoonstelling Rembrandt in zwart wit Van 23 november 2013 tot 23 februari 2014
In het museum is de mooie overzichtstentoonstelling te zien met meer dan 100 etsen van Rembrandt zelf. De etsen zijn bij elkaar gebracht door een particuliere verzamelaar. Voor het eerst is deze collectie voor het publiek te zien. Rembrandt van Rijn is vooral bekend door zijn schilderijen. Aanzien had hij in zijn tijd bij zijn collega-kunstenaars door zijn etsen. Zeer terecht want zijn etsen zijn meesterwerken. U ziet een representatief overzicht van het dagelijkse leven uit de tijd van Rembrandt. Samen met nog vier musea: het Westfries Museum Hoorn, het Markiezenhof in Bergen op Zoom, het Hannemahuis in Harlingen en Museum Gouda is deze tentoonstelling tot stand gekomen.
Museum Henriëtte Polak aan de Zaadmarkt Tentoonstelling: Het leven en werk van Norbert Olthuis van 19 oktober 2013 tot 9 februari 2014
Norbert Olthuis (1925-2009) was portretschilder, tekenaar en docent. Hij liet enkele tienduizenden tekeningen, vele portretten en ontelbaar veel voorwerpen na. Na zijn overlijden werd zijn werk verspreid en verdeeld over musea en vrienden. Zijn droom was een Olthuis-boekje, die is nu verschenen en tijdens de tentoonstelling te koop in het museum.
Meer bezoekersinformatie vindt u op: Stedelijk Museum Zutphen.
▲ Atelier Norbert Olthuis
De tentoonstelling: Alleen Jeanne Een selectie uit het hoogwaardige grafische werk van Jeanne Bieruma Oosting (1898-1994). Te zien tot 9 februari 2014
Achterhoeks gezegde:
Slimmer as old worden is altied kind blieven.
20
Oude Bekenden (55) Een rubriek over schrijvers, zaken en andere mensen die we kennen van vroeger. Deze keer:
ARTI ET AMICITIAE
(HET BOEK DAT DE MINISTER VAN OORLOG GRIJZE HAREN BEZORGDE) door A.G.M.F. Brok
INLEIDING
▲ Thorbecke
De schilderkunst van de 19e eeuw is jarenlang verwaarloosd geweest. Kunsthistorici vonden het maar een ‘copieerlust des dagelijksen levens’ waar weinig aandacht aan hoefde te worden geschonken. Maar nu is dit niet meer zo. Men heeft ingezien dat de schilderkunst van de 19e eeuw in feite een voorzetting is geweest van de Gouden Eeuw. Voor schilders als Koekkoek, Schelfhout en de Haagse School bestaat grote belangstelling en de prijzen voor hun werk zijn dienovereenkomstig. Voor een gaaf schilderij van Barend C. Koekkoek wordt nu probleemloos een half miljoen gevraagd. Een bezoek aan kunsthandel Simonis en Buunk in Ede of Marc Smit in Ommen is wat dat betreft een echte eye opener. Is dit terecht? Ja zeker, dit is volkomen terecht want zeker wat betreft vakmanschap stellen de schilders van de 19e eeuw vrijwel alle hedendaagse schilders in de schaduw. Het enige waar kunsthistorica G.H. Marius al in 1903 over viel was dat op de technische uitbeelding sterk de nadruk werd gelegd waardoor de uitbeelding achterbleef. Letterlijk schreef zij in haar boek ‘De Hollandsche Schilderkunst in de Negentiende Eeuw’ over de grote Kruseman: ‘De zijne was geen kunst, die door schilderdeugden, of door oorspronkelijkheid van opvatting uitmuntte; Zij vond zoowel haar bestaansreden als haar succes in de opvatting van het onderwerp, dat, voortgekomen uit zijn tijd, met den geest van dien tijd moest ondergaan.’ Voor 1840 stond namelijk altijd het onderwerp centraal. Men schilderde vooral historische taferelen zoals de slag bij Waterloo, waarbij kroonprins Willem gewond was geraakt, of een peinzende van Speyk in het ruim van zijn schip, vlak voordat hij de lont in het kruitvat zou gooien. Het waren met name Pieneman en de gebroeders Kruseman die aan de top stonden. Die opbloei van de schilderkunst was te danken aan koning Lodewijk Napoleon. Hij stichtte in 1808 het Koninklijk Museum dat in 1885 het Rijksmuseum zou worden. Terzijde, Lodewijk Napoleon heeft vele goede initiatieven genomen. Hij was ook degene die tentoonstellingen van levende meesters organiseerde. Willem I was zo verstandig om veel van de erfenis van Lodewijk Napoleon intact te laten. Ook Willem II was een groot kunstliefhebber, vooral voor eigen gebruik en zelfs Willem III gaf opdrachten aan kunstenaars. De beeldende kunst bloeide en koning en vermogende burgers namen veel kunstwerken af. In 1839 werd in Amsterdam Arti et Amicitiae opgericht. Doelstelling was het bevorderen van de schilderkunst, het organiseren van tentoonstellingen en het onderhouden van onderlinge contacten. In 1847 volgde den Haag waar de Pulchri Studio werd opgericht. Het was de eerste stap van de schilders naar zelfstandigheid. Erg hard werkte Arti et Amicitiae overigens niet aan het bevorderen van de schilderkunst. In een satire worden de mannen van Arti beschreven als ‘vrolijke, lustige mannen, vol van geest, talent en vernuft, maar men ziet er ’s avonds een mens of zes bijeen; de een leest de nieuwsbladen (...) en drinkt een glas eau sucré, een paar anderen spelen domino en drinken samen een halve fles! En ten half elf is het gaslicht uitgedraaid en de zaal gesloten.’ Arti was overigens wel nauw betrokken bij de Rembrandtfeesten in 1852. KUNST IS GEEN REGERINGSZAAK Maar er gebeurde ook iets anders. Terwijl koning Willem III kunst nog van harte stimuleerde, trok de overheid juist haar handen van de kunst af. Het is al weer zo’n honderd en vijftig jaar geleden dat Thorbecke zo tussen neus en lippen liet vallen dat ‘kunst geen regeringszaak is.’ Letterlijk zei hij: ‘De kunst is geene regeeringszaak in zooverre (-) de regering geen oordeel, noch eenig gezag heeft op het gebied der kunst.’ De Nederlandse overheid hield zich daarna keurig aan deze uitspraak. Kunst
21
kon mondjesmaat op enige financiële steun van staatswege rekenen doch bleef, net als voorheen, vooral afhankelijk van het hof, adel en rijke burgers. De kunstenaar pretendeerde dan ook niet, zoals heden ten dage, dat hij een maatschappelijke functie had. Hij diende nauwgezet aan zijn opdracht te voldoen, meer werd er niet van hem verwacht. Zo bestelde Willem II een aantal schilderijen bij B.C. Koekkoek waarbij onderwerp en locatie nauw waren omschreven. Deze situatie bleef lang onveranderd. De meeste kunstenaars leden een karig bestaan en waren meestal overgeleverd aan de grillen van geldschieters en publiek. Pas tijdens de Duitse bezetting veranderde dit ingrijpend.
▲ B.C. Koekkoek
DE ROMANTICI In de tweede helft van de negentiende eeuw waren in de schilderkunst twee stromingen te ontdekken. Dat waren de romantische school met Koekkoek en Schelfhout als belangrijkste schilders en de Haagse School. De romantiek was vooral rond 1850 zeer in trek. De grote man was Barend Cornelis Koekkoek, die in 1803 in Middelburg werd geboren. Koekkoek, die uit een grote schildersfamilie afkomstig was – N.B. Er zijn niet minder dan 16 Koekkoeks actief geweest. Zelf bezit ik een fraai landschap van Hendrik Pieter, zoon van de broer van Barend Cornelis – werd een toonaangevend schilder die voor velen een leermeester is geweest. Hij schreef ook een boek ‘Herinneringen en Mededeelingen eenen Landschapschilder’ waarin hij visie op zijn schilderkunst weergaf. Letterlijk schreef hij: ‘De natuur is de volmaakte schilderij, daarom moeten wij zoveel studiën naar haar maken als mogelijk is.’ en ‘De natuur is louter waarheid en poëzij, de kunstenaar moet dus de natuur navolgen, haar ‘copiëren’ en zijnen wil aan haren magt, op waarheid en poëzij gevestigd, onderwerpen.’ Dat deed Koekkoek waarbij hij in zijn landschappen enige extra accenten aanbracht waardoor bijvoorbeeld bomen, zoals zijn geliefde Wodanseiken, nog ouder en dikker werden dan zij in het echt waren. Een prachtig schilder, aan wie terecht in Kleef een museum is gewijd. Andreas Schelfhout deed weinig voor hem onder. Vooral zijn winterlandschappen zijn van een uitzonderlijke kwaliteit en op dit moment zeer gewild, dus vrijwel onbetaalbaar. BARBIZON, OOSTERBEEK EN DE HAAGSE SCHOOL Nederland lag echter niet op een eiland. Langzaam drong hier door dat er zich in Frankrijk interessante ontwikkelingen voordeden. Zo werd bekend dat zich in het Franse Barbizon een aantal schilders had gevestigd die een geheel andere stijl hanteerden dan romantici als Koekkoek en Schelfhout. Willem Roelofs, die oorspronkelijk in de stijl van de romantici werkte, liet weten: ‘Zeer nieuwsgierig ben ik altijd geweest naar die nieuwe Fransche landschapschilders. Sommige van mijn kennissen die te Parijs veel gezien hebben, hebben er geweldig veel mee op. Het nieuwe heeft veel aantrekkelijks voor mij.’ En zijn collega Bilders schreef aan zijn vriend, de dichter Kneppelhout: ‘Ik heb er schilderijen gezien, waar ik niet van droomde en al datgene vond wat mijn hart begeert. Eenheid, rust, ernst en vooral eene onverklaarbare intimiteit met de natuur troffen mij in die schilderijen.’ Deze schilders troffen elkaar in Oosterbeek waar ze een geheel nieuwe stijl van schilderen introduceerden die later als impressionisme bekend zou staan. Veel meer dan Koekkoek en de zijnen legden de schilders van de Haagse School de nadruk op sfeer en minder op de exacte uitbeelding. Veel jonge schilders sloten zich bij hen aan onder wie Anton Mauve, de gebroeders Maris, Josef Israëls en vele anderen. Na enige tijd verlieten zij Oosterbeek en vestigden zich in den Haag: de Haagse School was geboren. Het werd het begin van een grote bloeiperiode in de schilderkunst, die ook nu nog de harten van de mensen weet te raken. Zo liet de criticus van Santen Kolff ooit weten: ‘Bij voorkeur zoekt zij ‘stemming’ weer te geven; aan ‘toon’ geeft zij den voorrang boven ‘kleur’. De poëzie van het ‘grijs’ heeft zij daarentegen op een tot dusverre ongekende wijze ontsluierd. In die grauwe stemming vindt zij het ideaal harer gezochte toonschakeringen, en bewonderend moeten wij erkennen, dat zij met fijn gevoel weet weer te geven waarvan men vroeger geen denkbeeld had.’ De Haagse School werd een der belangrijkste bloeiperioden in de Nederlandse schilderkunst en zette de deur open voor een onzer allergrootste schilders, Vincent van Gogh.
Bronnen Henk van Os e.a.: Een eeuw apart; Rijksmuseumstichting, Amsterdam, 1993 Mariëlle Simonis, Emilie Snellen: Andreas Schelfhout; Simonis en Buunk, Ede, 2005 Stichting B.C. Koekkoek-Huis: B.C. Koekkoek; Kleef , 2000
22
De Verschoppeling
een ‘waar gebeurd’ verhaal door Rieke Leeuwrik
In een huis vol kinderen zijn dieren onmisbaar. Naast ons eigen vijftal hebben we twee meisjes, een tweeling, geadopteerd. En met zeven kinderen kun je wel spreken over een huis vol kinderen. Toch? Pieter en ik zijn het erover eens dat ze jong moeten leren om verantwoording en zorg te dragen voor de hond en de poes. Voor de witte muizen en voor de hamster, die kort geleden was ontsnapt uit zijn kooi en zijn toevlucht had gezocht in de kast in de huiskamer, waarin een stapel verstelgoed lag te wachten op mijn inspiratie. Sokken moesten worden gestopt en knoopjes hier en daar aangenaaid. Hamster vrat zich in de nacht van zijn vrijheid door al het verstelgoed heen en na zijn bezoek kon wat er van over was verdwijnen in de lorrenmand. Dat hamster na dit gebeuren toch nog bij ons mocht blijven had hij slechts te danken aan het feit dat hij me, ondanks alles, had verlost van een van de onaangenaamste taken van mijn huisvrouwen bestaan. Een kippenhok mag in ons gezin niet ontbreken. Verse eitjes van eigen kippen… Ik verheug me er al op. Dus komen er vijf witte leghorns plus een parmantig haantje in het door Pieter zelf getimmerde kippenhok. De haan maakt ’s morgens de hele buurt wakker met zijn gekraai en het regent klachten. Als ik de mensen uitleg dat het zonder haan geen leven is voor de kippen, tonen ze enig begrip. Wat gij niet wilt dat u geschiedt… Een van de kippen is broeds en dankzij de zorg van het onvermoeide haantje, zijn de eieren bevrucht. Na wekenlang wachten, verkondigt moeder kip met een hevig getokkel aan dat de geboorte aanstaande is en ik zie dat het eerste kuikentje zich al moeizaam uit haar ei probeert te wurmen, de wijde wereld in. Een wereld zo groot als het kippenhok. ‘Wat jammer dat de kinderen naar school zijn en dit niet mee kunnen maken’, bedenk ik me. Ik zet een stoel voor het kippenhok om alles goed in de gaten te kunnen houden om, als een ervaren vroedvrouw, in te kunnen grijpen als dat nodig mocht zijn. In de loop van de dag zijn er zes kleine, vochtige frommeltjes uit de eieren gekropen. Ze zoeken meteen bescherming onder moeder kip om even bij te komen van het zware werk dat ze hebben verricht en wat te wennen aan die vreemde buitenwereld. Het is een gepiep van jewelste in de kraamkamer Dan zie ik dat moeder kip het zo wel welletjes vindt en het zevende ei, dat er iets langer over doet om uit te komen, schopt ze aan de kant. Het duurt haar te lang, maar ik neem daar geen genoegen mee en ik leg het ei voorzichtig weer onder de weerbarstige kip. Ik zit nog niet weer op mijn stoel of kip gooit het ei weer onder zich vandaan. Ze kijkt me uitdagend aan: “Wie is hier de baas, jij of ik?”
Ik neem het ei in mijn hand en zie dat het is aangepikt. Ik help de arme worstelaar een beetje en breek de eierschaal voorzichtig open. Een nattig kuikentje ligt in mijn warme hand. Ik schuif het voorzichtig weer onder de kip, maar die heeft er geen belangstelling voor. De rest van haar kroost loopt inmiddels door het hok te scharrelen en te piepen en de trotse moeder tokkelt om het hardst. Aan een nakomeling heeft ze geen behoefte en ze schopt het ongelukkige kuikentje weer opzij. Ik kan het gemartel niet langer aanzien en besluit het werk aan het minikippetje dan zelf maar af te maken. Ik heb de kunst van moeder kip afgekeken en plaats het zielige, met zand bedekte frommeltje tussen mijn borsten, die, opgewarmd door alle inspanning en de warmte van de zomerzon, als een couveuse goed blijken te functioneren. Kuiken voelt zich er merkbaar veilig en ik word als pleegmoeder geaccepteerd. Ik besluit maar te wachten tot het donker is, dan zal ik de verschoppeling weer onder de kip leggen. Dat betekent dus wel dat ik mijn huishoudelijke taken voor vandaag moet stopzetten. Ik vlij me neer in een makkelijke stoel en ga genieten van het wonder dat zich vlak onder mijn ogen in mijn V-hals afspeelt. Wie heeft er ooit een dergelijk proces van dichtbij kunnen volgen? Het is een wonder dat het zielige beestje het afschuwelijke avontuur heeft overleefd en ik zie dat het zich tussen mijn borsten ontpopt tot een prachtig en gezond kuiken. Met een luid gepiep laat ze merken dat ze heel trots is op haar gele donzen kleedje dat ze tevoorschijn tovert. Om vier uur komen de kinderen uit school. Er is geen thee vandaag. Is mama ziek? Ze ligt nooit zomaar in een luie stoel. Wat zou er aan de hand zijn? En dan zien ze dat de boezem van mama vandaag een verrassing bevat. Ze zijn diep onder de indruk van het piepende wonder, die zich in mijn blouse volkomen thuis schijnt te voelen en ze rennen naar het kippenhok om de rest van de pluimvee-uitbreiding te bewonderen. Dan worden er horden vriendjes en vriendinnetjes van de straat gevist: ’Komen jullie eens kijken, mijn moeder zit te broeden’. Ze worden mee naar ons huis gesleept om het wonder van dichtbij te aanschouwen. Als het donker is geworden, geef ik de jongste telg aan moeder kip terug en dan accepteert ze het. De volgende morgen weet ik niet meer welk kuiken van mij is.
23 3
Geloof en bijgeloof
Een hoefijzer wordt vaak in verband gebracht met geluk. Dit bijgeloof komt uit een ver verleden. Een hoefijzer wordt van ijzer gemaakt. Toen dat materiaal nog maar net bestond, zag men het als toverkracht, dat het vervormd kon worden als het gloeiend heet werd gemaakt. En nog veel magischer vond men het dat, als het uit het vuur direct aan de paardenhoef werd genageld, dat het dier geen pijn deed. Men zag het als een soort tovenarij en met tovenarij kon je boze geesten en duivels op afstand houden. Daaruit is het symbolische idee voortgekomen dat een hoefijzer bescherming geeft. Veel hoefsmeden bevestigen een hoefijzer vandaag de dag nog steeds met 7 hoefnagels: het geluksgetal 7.
Als er licht is in de ziel
Als er licht is in de ziel, zal de schoonheid zijn in de mens. Als er schoonheid is in de mens. zal er harmonie zijn in het huis. Als er harmonie is in het huis, Meestal zie je een hoefijzer aan de muur hangen met de opening naar zal er rust zijn in het land. boven. Als en letter U dus. Dat komt omdat men er vroeger een paar takjes Als er rust is in het land, in vastmaakte, die er als een soort horentjes boven uit kwamen. zal er vrede zijn op aarde. Het gebruik van horens tegen bescherming van gebouwen is al duizenden jaren oud en dat komt weer voort uit het geloof in de duivel: een duivel heeft ook altijd horentjes, en ook al is de duivel een vijand, zijn horens worden tot op de dag van vandaag beschouwd als een teken van geluk.
Een hoefijzer boven de deur hangen zou geluk brengen. Het is echter wel van belang hoe het gebeurt. De juiste wijze is met het open gedeelte naar boven in een U-vorm. Zo vangt men het geluk, dat van boven komt op. Andersom zal het ijzer dat niet doen, sterker nog: er wordt gezegd dat dan het geluk eruit loopt. Ook een oud hoefijzer met de linkerhand over de rechterschouder gooien zou geluk brengen. Een van de oudste verhalen waarin de bijzondere eigenschappen van het hoefijzer worden beschreven, is de legende van Sint Dunstan, een Engelse bisschop, die leefde in de tiende eeuw. Hij was niet alleen een groot geleerde, maar ook musicus en edelsmid. Op zekere dag kwam de duivel bij de bisschop langs en vroeg hem zijn hoeven te beslaan. Dunstan zag meteen wie hij voor zich had, bond de duivel vast, zette een van zijn tangen op de neusgaten van de duivel en dwong hem zo te beloven dat hij nooit een huis zou binnengaan waar een hoefijzer aanwezig was. Er bestaan afbeeldingen van Sint Dunstan, waarop hij de duivel met zijn tang bij de neus heeft. Dit verhaal is waarschijnlijk de oorsprong van het gezegde: “Iemand bij de neus nemen.” Een hoefijzer wordt vaak gebruikt in de heraldiek. Bron: Smidse Openluchtmuseum en internet
N.L.
▲ Sint Dunstan en de duivel
Chinees gezegde
Rode Kruis afdeling Graafschap
Het Rode Kruis afdeling Graafschap nodigt u allen uit voor een gezellige kerstinstuif op 16 december van 14.00 tot 16.30 uur. Het Rode Kruisgebouw aan de Van Drinenstraat in Zutphen is op deze middag een sfeervolle ontmoetingsplaats voor senioren, alleenstaanden en iedereen die behoefte heeft aan een gezellige middag. Op deze middag is er van alles te doen. Er is gelegenheid om te sjoelen, een gezelschapspel te spelen of te kaarten. U kunt samen met onze vrijwilligers een sieraad maken of een kleine kerstdecoratie (eigen handwerk meenemen kan natuurlijk ook), En u kunt natuurlijk ook gewoon gezellig met elkaar praten, in de leeshoek zitten of de minikerstmarkt bekijken. De entree is gratis. U krijgt van ons een lekker kopje koffie met een stukje kerstkrans. Voor de overige consumpties vragen wij een kleine bijdrage. Wij gaan ervan uit dat u op eigen gelegenheid komt. Is dit echt niet mogelijk? Neem in dat geval contact op met de coördinator sociale hulp Yneke Vollemans 0575 432200.
24
SBO-Zutphen/Warnsveld
de samenwerkende bonden voor ouderen
ANBO, KBO en PCOB Secretariaat:
dhr. drs. W. Wedemeijer Radeland 6, 6971 LV Brummen Tel. 0575-562072 e-mail:
[email protected]
Afscheid van de Beverbus….
Op zaterdag 14 december 2013 rijdt de Beverbus zijn laatste rit. Omstreeks 17:15 uur stopt de Beverbus voor de laatste keer bij de halte De Born in de Bornhovestraat. Een stukje historie De Beverbus kent een lange geschiedenis. De aanzet tot de Beverbus werd gegeven door de Raadsfractie van de PPR met een brief aan het college van burgemeester en wethouders op 23 april 1980. Daarbij werd de Nota Bustaxi aangeboden van de VVD te Zevenaar met de vraag of ook in Zutphen oproepbaar openbaar vervoer kon worden ingevoerd. Het doel van de PPR was enerzijds openbaar vervoer aan te bieden als alternatief voor particulier autogebruik en anderzijds vervoer te regelen voor kansarme groepen die geen auto hebben. Eind 1981 besluit de gemeenteraad geld beschikbaar te stellen voor een experiment van twee jaar. Het moest worden uitgevoerd door de Stichting Bejaardenwerk, waarvan Joke de Bie destijds de directeur was. Chauffeurs werden door de gemeente ingehuurd via het werkvoorzieningschap. Een van hen, Rudi Horst, rijdt nu nog steeds op de Beverbus! Vanwege het succes besluit de gemeenteraad op 25 juni 1984 het experiment om te zetten in een definitieve voorziening. In verband met wettelijke bepalingen wordt in 1987 formeel vergunning voor het vervoer verstrekt aan de GSM. Pas vijf jaar later, in 1992, wordt de Beverbus echt openbaar vervoer. Daardoor mochten niet alleen abonnementhouders van een Beverbuskaart reizen, maar ook iedereen met landelijk geldende vervoerbewijzen, zoals strippenkaart en OV-abonnementen. Omgekeerd mochten ook houders van een Beverbusabonnement voortaan in alle andere lijnbussen binnen Zutphen reizen, waardoor de reismogelijkheden met dit goedkope abonnement enorm zijn toegenomen. In dat jaar steeg het passagiersaanbod van circa 230 naar 600 per week! In 2002 werd weer een belangrijke mijlpaal bereikt. Op 12 juli van dat jaar werd een goed toegankelijke bus in gebruik genomen, die meer was toegesneden op de gebruikers: een lage instap, gelijkvloers en met voldoende ruimte voor rollators. Niettemin nam het gebruik van de Beverbus in de loop der jaren af tot zo’n 200 passagiers per week in 2013. Dit is geheel in de lijn met de landelijke ontwikkelingen. Bezuinigingen In het kader van de noodzakelijke bezuinigingen heeft de gemeenteraad op 31mei 2011 besloten het contract met de huidige vervoerder, Arriva, te beëindigen met ingang van de dienstregeling 2014. Deze dienstregeling gaat in op zondag 15 december 2013. Met beëindiging van dit contract komt er tevens een eind aan het goedkope Beverbusabonnement. Alternatieven In verband met beëindiging van het contract is er door de gemeente contact gelegd met de provincie (die de zeggenschap heeft over het openbaar vervoer) om te kijken of het wegvallen van de Beverbus opgevangen kan worden door aanpassing van de overige buslijnen in Zutphen en Warnsveld. In overleg met de Beverbuscommissie, waarin de Stichting Perspectief, de ouderenbonden en de vervoerder vertegenwoordigd zijn, is gekeken naar de bestemmingen die voor ouderen belangrijk zijn, zoals de woonzorgcomplexen, het centrum en de winkelcentra. Als grens is een loopafstand gekozen van circa 250 tot 300 meter van de voorzieningen naar een gewone lijndienst. De meeste voorzieningen bleken binnen deze afstand te liggen. Omdat provincie en vervoerder op dit moment bezig zijn met een algehele doorlichting van het netwerk in de provincie bleek het niet mogelijk de grote buslijnen een andere route te laten rijden. Wel is het mogelijk dat de buurtbus uit Eerbeek en Vierakker een wat gewijzigde route rijden. Hierdoor blijven Mulderskamp en Polbeek goed bereikbaar. De belangrijkste knelpunten zijn hiermee opgelost. Kosten Voor de buurtbus zijn aparte kaartjes te koop bij de chauffeur (enkeltje € 1,30; 10-rittenkaart € 8,60). Voor het gebruik van de overige bussen is het raadzaam een persoonlijke OV-chipkaart aan te schaffen, waarmee door
25
ouderen met korting kan worden gereisd. Aanvragen kan via www.ovchipkaart.nl of door middel van een aanvraagformulier dat te krijgen is bij de klantenservice van Arriva (telefoon 0800-0232545). De toekomst Wethouder Patricia Withagen: “Provincie, gemeente en regio zullen in de komende jaren verder gaan met de ontwikkeling van een nieuw openbaarvervoersysteem in de provincie, waarin gewoon openbaar vervoer wordt gecombineerd met het zogenaamde doelgroepenvervoer, zoals regiotaxi, leerlingenvervoer en vervoer naar dagbehandeling (AWBZ vervoer). Voor nu dank ik graag iedereen die betrokken is geweest bij de Beverbus voor hun inspanningen de afgelopen jaren en uiteraard de reizigers voor het gebruik van deze unieke voorziening.” H. van Vliet, gemeente Zutphen
Traditioneel kerstconcert
Zoals u wel bekend is, organiseren de afdelingen Zutphen en Warnsveld van de Zonnebloem ook dit jaar weer het traditionele kerstconcert. Dit concert zal plaats vinden op: Zaterdag 14 december a.s. in de kerk “Het Lichtpunt”, Willem Dreesstraat, achter het Graaf Ottobad. De aanvangstijd is om 14.00 uur, de kerk is open vanaf 13.15 uur. Het concert is om 17.00 uur afgelopen. De entreeprijs bedraagt € 5,-. Namens de organisatie D. van Slooten
Voorlichtingsbijeenkomst WMO, PGB en Thuiszorg
Dinsdagmiddag 12 november verzamelen zich in de zaal De Berkel in huize Elisabeth vele belangstellenden, de teller registreerde 78 personen, van de drie bonden ANBO, PCOB en KBO voor de voorlichtingsbijeenkomst over de WMO, PGB en Thuiszorg. De KBO, die de organisatie in handen heeft, nodigde voor deze middag de heer Andreas Noordam, beleidsmedewerker van de gemeente Zutphen uit om te vertellen over de op handen zijnde wijzigingen. Spreker begon met te zeggen dat in 2015 er vele zaken gaan veranderen. Aan de hand van informatie op beeldscherm worden de komende wijzigingen toegelicht. Onder andere de andere taak die de gemeente in dit geheel gaat vervullen. Was de AWBZ belangrijk, per 2015 verandert deze in de WLZ (Wet Langdurige Zorg). Een groter beroep zal worden gedaan op de omgeving, familie, buren enz. De PGB (Persoons Gebonden Budget) zal waarschijnlijk via de SVB gaan. Dit is voor de spreker ook nog niet duidelijk. Bij dit alles is deskundigheid van mensen die eraan werken nodig bij de gemeente. Na de pauze schetste de heer Henk Beltman , werkzaam bij de organisatie “Aandacht voor iedereen”, een beeld van wat er mogelijk is in de toekomst. De beleidsvrijheid van de gemeente om lokaal maatwerk te leveren, Uitgaande van wat kan men zelf, welke betekenis heeft de mantelzorger, een vrijwilliger, individuele voorziening, zelfzorg. De heer Beltman voorziet voor 2014 een boeiend jaar, waarin veel werk moet worden gedaan om met alle wijzigingen in 2015 te kunnen starten. Vele vragen van de toehoorders werden er beantwoord. De ouderenbonden via de SBO kunnen de gemeente adviseren, een manier om vooral de ouderen niet te vergeten. De voorzitter van de KBO de heer Th. Engelen bedankte de sprekers met een attentie en zegt toe dat er zeker vervolgbijeenkomsten over dit thema zullen volgen. En met een hoofd vol informatie vertrok ieder huiswaarts N.L
26
Katholieke belangen Organisatie voor Senioren afdeling Zutphen en omstreken Secretariaat: dhr. A.F.A. Loderus, Heeckerenlaan 16, 7203 BC Zutphen Tel. 0575-515280
e-mail:
[email protected] website: www.kbogelderland.nl, regio’s en Afdelingen, Z, (Zutphen) Bankrekeningnummer: NL29 INGB 0000 6021 59 Kvk.nummer08158894
KBO-Activiteitenkalender voor 3 december 2013 t/m 7 januari 2014 Dinsdag Dinsdag Woensdag
3 december 10 december 11 december
14.00 uur 14.00 uur 10.00 uur
Sint Nicolaas weer in ons midden. Kaarten en spelletjes. Creatief bezig verplaatst naar 17 dec. Adventsviering “Op weg naar Kerstmis” in de St. Janskerk m.m.v. het parochiële dameskoor o.l.v. Tiny Legebeke. Attentie!: Dus niet zoals eerder vermeld 17/12 maar woensdag 11 december en niet in de kapel. daarna gezellig samenzijn in het PCM. Dinsdag 17 dec. 14.00 uur Kaarten en Kerstversieringen maken o.l.v. Riky v. Midden Neem Uw eigen materiaal mee! Dinsdag 24 dec. en 31 dec. Geen bijeenkomsten. Dinsdag 7 jan. 2014 14.00 uur Nieuwjaarsbijeenkomst met muziek van Dick Wagenvoort. Voor alle informatie over het programma: Hanneke Geurtsen,Tel:0575-522954of
[email protected] Het adres van onze website: www.kbogelderland.nl, vervolgens regio’s/afdelingen en Z van Zutphen
Het mooie reisseizoen 2013 zit er op. Een terugblik:
de TREINGROEP
Op 16 mei reisden wij naar ROERMOND. De binnenstad ziet er gezellig uit met op het plein 2 rijen bomen waar het in de zomer goed toeven zal zijn. De kerk, die we wilden bezichtigen, was gesloten. We werden doorverwezen naar de kathedraal. Een prachtige kerk met mooi beschilderde ramen en de zetel van de bisschop van Rodermond. Op 16 juli bezochten we BOLSWARD om naar het Pieter Brandsma-museum te gaan. De verhalen en foto’s waren zeer indrukwekkend. We waren er stil van! Ook maakten we een tocht met de rondvaartboot. Bij het eten bestelde één van ons in het Frans een glas wijn. De eigenaar pakte haar terug met een uitgebreid Frans antwoord. Ha-ha. Op 13 augustus was kasteel HAARZUILENS aan de beurt. Tijdens de rondleiding werd er over het leven van de barones verteld. De mannenkamer werd donkerder ingericht dan de vrouwenkamer. Dat het kasteel niet aan de weg ligt, hebben we geweten! Het was gelukkig goed weer. De voordelige hap bij V en D viel tegen. Op 10 oktober bezochten we het OPENLUCHTMUSEUM in ARNHEM. Met stevig doorstappen konden we veel bekijken: smederij – wasserij – diverse boerderijen enz. In het consultatiebureau leken de personages zo écht dat we nog eens gingen kijken of hun houding veranderd was. Niet dus! Toen lazen we waarom zij zo echt leken. In Hollandrama kregen we - al draaiend – div. inkijkjes te zien, zowel interieur als landschappen en konden we wat uitrusten. Een ritje met de tram zat er niet meer in...Volgende keer? De AUTOGROEP reed op 23 mei naar het CACTUSMUSEUM in RUURLO i.p.v. de Witte Wieven in Zwiep vanwege het onbestendige weer. Annie “Cactus” vertelde ons het ontstaan van de kas waarna we wat rond keken. Er waren prachtig bloeiende exemplaren bij! Enkele van ons genoten van de modeltreintjes die je voor 1 euro kon laten rondrijden. We mochten een kleine cactus uitzoeken en meenemen. Zat bij de prijs inbegrepen. Op 27 juni gingen we naar EHZERWOLD in ALMEN. Geen museum maar heerlijk wandelen in de bossen. In het oude gedeelte van het gebouw hingen foto’s van het sanatorium wat dit vroeger was. Een van ons kon er nog verhalen van vertellen. Op 11 juli bezochten we vliegveld TEUGE. Wij zagen van dichtbij vliegtuigen opstijgen en terug komen, ook een helikopter. De vliegtuigen stijgen op tegen de wind in. Er zijn 1- en 2- persoon en een 3-persoons is een lesvliegtuig, hoorden we. Op 17 oktober bleven we in de stad en hadden een afspraak met DRIEKANT in de Lange Hofstraat. De manager legde ons uit dat de bakkerij wordt bemand door mensen met een beperking, verslaafden en werklozen. Sommigen kunnen het vak leren om door te stromen, anderen om in het dagelijkse ritme te komen. Zij moeten wel hun afspraken na komen. Er wordt met natuurlijke producten gewerkt. In de kelder kunnen lezingen worden gehouden. Op de 1e verdieping is de bakkerij en daarboven de kantoren. Annie Rood
27
Kort verslag van de lezing door stichting Kerk in Nood over het H. Land op 8 oktober
In verband met plaatsgebrek in de vorige editie, willen wij dit verslag alsnog nu aanbieden. De directeur van Kerk in Nood de heer Joris van Voorst tot Voorst en zijn naaste medewerker Peter van Hooff hielden een indrukwekkend betoog over de zorgwekkende situatie waarin met name de christenen in het Heilig Land verkeren. Deze groep, een minderheid, nog geen 2 procent van de bevolking, waarvan 85 procent Palestijn is, wordt gediscrimineerd en vervolgd, zowel door de joden als de moslims. Deze Palestijnse christenen leven in de Gazastrook en op de Westbank, tussen de 1 miljoen tellende moslim bevolking, opgesloten binnen een omheining van een 8 meterhoge kilometers lange muur. Religieuzen worden bespot en lastig gevallen. Kerken worden beklad en vernield. De economie is zo goed als tot stilstand gekomen. Vanaf de vestiging van de staat Israël zijn door de joden 450 Palestijnse dorpen verwoest. Daar en tegen gaat de illegale bouw van joodse nederzettingen nog steeds door. Kerk in Nood, werkzaam in 45 landen komt deze vervolgde christenen te hulp. Zij biedt zowel geestelijke als materiële hulp, zoals hun oprichter Pater Werenfried van Straten, de spekpater vlak na de oorlog onder de naam Oostpriesterhulp, hulp bood aan de vervolgde christenen achter het ijzeren gordijn. Bijvoorbeeld in Bethlehem probeert men de christenen te bewegen te blijven. Daar is een huisnijverheid in het maken van religieuze artikelen ontstaan ten bate van de pelgrims. Kerk in Nood steunt dit werk en vertelt hun verhaal wereldwijd. Aan het slot van zijn betoog ging de heer van Voorst tot Voorst voor in het gebed voor onze vervolgde medebroeders en zusters, daarna werd een collecte voor dit nobele doel gehouden, aangevuld door een gift van het KBO bestuur. Meer info: www.kerkinnood.nl of steek gratis via www.bidmee een digitaal kaarsje op. Secretaris A.F.A.Loderus.
Woord van de Voorzitter
Bij het naderbij komen van de feestdagen, wil ik iedereen danken voor zijn of haar inbreng. Speciaal dank aan Hanneke Geurtsen voor de succesvolle programma’s van het aflopende jaar. Tijdens de inloopmiddagen waarop wordt gekaart, is het wellicht leuk naast de gebruikelijke spelletjes ook eens te denken aan dammen of biljarten. De goede ideeën die wij via het enquêteformulier ontvingen, nemen wij mee in de plannen voor het nieuwe seizoen. Politiek en verkiezingen. Inmiddels hebben wij via de SBO Zutphen, (waarin de ANBO en PCOB) met gemeenteraadsfracties gesproken over de zorgenkindjes, WMO, Thuiszorg, het PGB( Het Persoonlijk Gebonden Budget). Zij ontvingen ons Verkiezingsprogramma2014Ouderen-beleid. Na publicatie van de verkiezingsprogramma’s zullen wij deze vergelijken en U hiermede informeren, zodat U makkelijker Uw stem kunt uitbrengen. Huize St. Elisabeth heeft ook met bezuinigingen te kampen. Uw voorzitter heeft 22 november een gesprek gehad met de ontevreden bewoners en de leiding. Het resultaat is doorgespeeld naar de gezamenlijke Zutphense ouderenbonden de SBOZ. Vervanging van de beverbus. Deze voorziening is reeds lang onrendabel. In goed overleg met Perspectief, Provincie Gelderland, Gemeente Zutphen en Arriva worden de buslijnen en haltes aangepast. De SBOZ is voor het grootste deel tevreden over de aanpassingen. In 2014 gaan we evalueren. Wij vernemen graag Uw mening vanaf januari 2014. Sport Sutfene. Bewegen en sport is een must voor senioren en … .het is gezellig! Dat is de reden waarom KBO Zutphen, de samenwerking is aangegaan met afdeling Lunette voor de wekelijkse fitnessmorgen. Voor 8 vaste deelnemers. (10 pers. per groep is mogelijk) De contactpersonen zijn José Klooster en Hanneke Geurtsen. Men kan zich nog aanmelden. Tot slot wens ik jullie allen mede namens het bestuur een
Zalig Kerstfeest, een goede jaarwisseling en een Zalig maar bovenal een gezond 2014. Theo Engelen
Het is maar van welke kant je het bekijkt, Gedicht van Willem Wilmink
Echtpaar in de trein Met de allerliefste in de trein
kan aangenaam en leerzaam zijn. De prachtig vormgegeven stoel geeft allebei een blij gevoel.
Voor ’t verre reisdoel kant en klaar, zit ik dus tegenover haar
De trein maakt zijn vertrouwd geluid en zij rijdt vóór, ik achteruit.
We zien dezelfde dingen wel,
maar ik heel traag en zij heel snel. Zij kijkt tegen de toekomst aan, ik zie wat is voorbijgegaan.
Van nieuw begin naar nieuw begin rijdt zij de wijde toekomst in, en ik rij het verleden uit,
en beiden aan dezelfde ruit.
28
Protestants Christelijke Ouderen Bond
afdeling Zutphen-Warnsveld
Secretariaat: dhr. F. Luca Rudolf Steinerlaan 67, 7207 PV Zutphen Telefoon: 0575-845087 E-mail:
[email protected] www.pcob.nl klik op >> activiteiten in de regio >>gelderland >>afdeling Zutphen-Warnsveld
Nieuws van en voor de PCOB afdeling Zutphen-Warnsveld Vrijwilligers bedankt
Op dinsdagavond 5 november 2013 was de zaal van de Eekschuur geheel gevuld met vrijwilligers en hun partners, om te genieten van het optreden van het cabaretgezelschap “De Kakelkuntjes” uit Eibergen, als dank voor hun inzet voor activiteiten binnen onze afdeling. Onder het genot van een hapje en een drankje was een ieder na afloop in de gelegenheid (hernieuwd) kennis te maken met “collega’s” of bestuursleden. Nogmaals hartelijk dank voor jullie inzet.
Ouderen in veilige handen
De PCOB wil dat ouderen op een waardige manier ouder kunnen worden. Het is dan ook belangrijk om het thema ‘ouderenmishandeling’ bespreekbaar te maken. “Ouderenmishandeling is het handelen of het nalaten van handelen van al degenen die in een terugkerende persoonlijke of professionele relatie met de oudere staan, waardoor de oudere persoon lichamelijke en/of psychische en/of materiële schade lijdt en waarbij van de kant van de oudere sprake is van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid.” Ouderenmishandeling komt vaker voor dan u denkt. Jaarlijks worden naar schatting 200.000 ouderen van boven de 65 jaar mishandeld door partners, familie, huisvrienden of zorgverleners. Wist u dat Ouderenmishandeling • • • • • • •
voorkomt in alle lagen van de bevolking verschillende verschijningsvormen kent onaanvaardbaar maatschappelijk probleem is taboeonderwerp (schaamte, angst) cyclus is die moet worden doorbroken bij geestelijk gezonde ouderen vanaf 65 jaar: 1 op de 20 voorkomt bij dementie: 1 op de 3!
Daarom heeft de PCOB-afdeling Zutphen-Warnsveld dit onderwerp ingepland voor de bijeenkomsten in 2014. Noteert u alvast dinsdag 25 maart 2014 in uw agenda Uren, dagen maanden, jaren vliegen als een schaduw heen. (Gezang 292) Zeker voor ouderen, heel bekende woorden, de dagen vliegen voorbij en sneller bij het ouder worden lijkt het wel, althans zo ervaar ik het. Deze uitgave van de Bornkrant is al weer de laatste van dit jaar en daarom wens ik u, namens het bestuur, hele
fijne Kerstdagen en een gelukkig Nieuwjaar. Klaas Brouwer, voorzitter
29
BIJEENKOMST PCOB Zutphen – Warnsveld
Dinsdag middag 22 oktober 2013 heeft mevrouw. A. van Huissteden uit Almere een muzikale lezing gehouden met als onderwerp MUZIEK IN GELOVEN. De 40 aanwezige gasten werden verwelkomd met koffie en thee. Nettie Brouwer verwelkomt de aanwezigen op deze middag, en stelt de gasten uit Almere voor, Anneke van Huissteden en haar man en Corry Hilbrink zang en uit Zutphen Henk Kloosterboer keyboard. Na enige huishoudelijke mededelingen over het verloop van deze middag, die helaas kort moet worden gehouden vanwege de begrafenis van Nettie Kleingeld, waarvoor de zaal om 16.00 uur beschikbaar moet zijn, ging Nettie voor in gebed gevolgd door het zingen van enige coupletten uit gezang 265. Hierna kreeg mevr. van Huisstede het woord. Zij vertelde dat zij ons de componisten door de eeuwen heen van J.S. Bach tot de The Beatles zal laten horen en dat vandaag de aanwezigen in de zaal als koor zullen functioneren. Zij neemt ons mee naar het Gregoriaans gezang, dat in de tijd van Paus Gregorius de Grote is ontstaan. Deze liederen zijn geschreven op een 4 notenbalk, wij hoorden een prachtig lied op CD. Vervolgens luisterde we naar Barokmuziek (feestelijke muziek) en vraagt Anneke aan de aanwezigen welke feestelijke instrumenten wij gehoord hebben in de Europa tune (trompet en pauken). De componist Erik Satie leefde van 1866-1925, hij was een meesterlijk pianist. De zangeres Corry Hilbrink, zong een lied van hem: “Licht schijnt in ons leven”. De Nederlandse componist Feike Astma heeft het prachtige lied “MIJN GEBED” voor orgel gecomponeerd. De Nederlandse zanger D.C. Lewis zong het lied op CD. Daarna zongen we samen andere tekst op dezelfde melodie. Vervolgens zongen we allemaal “Jerushalahim. Hierna luisteren we nog naar een operettekoor met het lied “GEBED”, naar muziek van Mozart, gezongen door Ellie Ameling, “Een vaste Burcht is onze God” van Marten Luther, een gedeelte uit “De Mattheus Passion”, Frida Boccara met “CENT MILLE CHANSONS”, Mahalia Jackson met, “LETS PRAY TOGETHER”. Met het zingen van “LET IT BE” van The Beatles, door alle aanwezigen, wordt een leerzame muzikale middag beëindigd. Nettie Brouwer bedankte het gezelschap voor deze middag, overhandigd een envelop en voor de dames een bloemetje. De heren Van Huissteden en Kloosterboer worden tevens bedankt voor hun medewerking. Nettie deelde mee dat de eerstvolgende bijeenkomst op donderdag 28 november om 14.00 uur aanvangt i.v.m. een korte ledenvergadering, wenste een ieder wel thuis en bedankt voor de medewerking. Na afloop werd, met begrip voor de situatie, toch wel opgemerkt dat het jammer was dat het programma te vroeg moesten worden beëindigd, want daardoor kwam niet alles evengoed tot z’n recht.
BIJEENKOMSTEN Dinsdag 17 december: Presentatie:
Dinsdag 21 januari 2014: Presentatie: Donderdag 27 februari 2014 Lezing
KERSTBIJEENKOMST
Weihnachtsoratorium Fam. De Vries uit Wierden. Jaap de Vries, oud muziekdocent, geeft in samenwerking met zijn echtgenote Faith, een voorbeschouwing en uitleg over het magistrale, werk van Johann Sebastian Bach.
De zijderoute en verder; een lezing over China
K. Terlouw uit Vianen
JAARVERGADERING
ds. Anneke de Hoop (nader bericht volgt)
Alle bijeenkomsten worden, tenzij anders aangegeven, gehouden in de “Eekschuur”, Bonendaal 2 te Warnsveld. Aanvang; 14.30 uur Hebt u zelf geen vervoer dan kunt u: - in Zutphen contact opnemen met Hans Kroes (519080) en - in Warnsveld/Leesten met Ina Nijenhuis (525418). Nadere informatie over bijeenkomsten bij: Nel Luca, tel. 845087
30
Secretariaat: Afdeling Zutphen/Warnsveld Mevrouw H.J. Faber-Meijer Van Nagellplein 6, 7231 KD Warnsveld telefoon: 0575-529649, e-mail:
[email protected] www.anbo.nl/zutphen-warnsveld
Nieuws uit de afdeling Het etentje voor vrijwilligers
Op donderdag 10 oktober trokken onze ANBO- vrijwilligers, sommige met hun partners naar Café-restaurant,”de Sluis” in Eefde. Daar werden zij getrakteerd op een heerlijke maaltijd. Ieder kon zijn /haar eigen menu kiezen. Er waren verschillende soorten soep, vis en vlees. Hierna kwam, als klap op de vuurpijl, het toetje: verrukkelijke ijstaart en pudding. Er werd gesmuld, maar minstens zo belangrijk was de stemming in de zaal. Er werd onderling gezellig gekletst en gelachen, een goede sfeer dus. Een sfeer die kenmerkend kan zijn voor onze verbondenheid in de ANBO. Dank zij onze vrijwilligers kan het bestuur van de ANBO haar werk voortzetten en de belangen van de ouderen blijven behartigen.
Activiteitenkalender Maandag Dinsdag Dinsdag Dinsdag
2,9,16,23,30 december 3 december 10 december 24 december
14.00 uur 14.00 uur 13.30 uur 14.00 uur
de Born Het Bornhof Warnshuus Warnshuus
Scrabble Bingo Koersbal Bingo
Maandag Dinsdag Dinsdag Maandag Dinsdag Dinsdag
6,13,20,27 januari 7 januari 14 januari 16 januari 21 januari 28 januari
14.00 uur 14.00 uur 13.30 uur 14.00 uur 13.30 uur 14.00 uur
De Born het Bornhof Warnshuus de Born Warnshuus Warnshuus
Scrabble Bingo Koersbal Bingo Koersbal Bingo
Maandag Dinsdag Dinsdag Maandag Dinsdag Dinsdag
3,10,17,24 februari 4 februari 11 februari 17 februari 18 februari 25 februari
14.00 uur 14.00 uur 13.30 uur 14.00 uur 13.30 uur 14.00 uur
De Born het Bornhof Warnshuus de Born Warnshuus Warnshuus
Scrabble Bingo Koersbal Bingo koersbal Bingo
31
Nieuwe afdelingswebsite online!
De vernieuwde website van de afdeling zutphen-warnsveld is vanaf heden online! Te bezoeken via www.anbo.nl/zutphen-warnsveld. Op deze site vindt u de nodige informatie over onze afdeling, een foto archief, handige links naar andere websites en nog veel meer. Ook kunt u hier de laatste Bornkranten digitaal bekijken. De site wordt bijgehouden door uw voorzitter. Voor opmerkingen of wensen kunt u mij altijd mailen via
[email protected]. Vanaf deze plaats wens ik u alvast, mede namens het Bestuur,
hele fijne feestdagen en de beste wensen voor 2014. Harry te Boekhorst, voorzitter
Actie voor alle bestaande en nieuwe leden
Bloemsierkunst Liesbeth-The Green Room, de Brink Zutphen, biedt u 5% korting aan op al hun artikelen. Banketbakker Van Zuylen bezorgt uw aankoop vanaf €10,00 euro gratis. Apotheek Mediq biedt u 5% korting aan bij aanschaf van alle niet op recept verkrijgbare recepten Dit geldt voor alle Mediq Apotheken in Zutphen en Warnsveld. PC-winkel Repairhouse, Stationsstraat Zutphen biedt u de volgende acties aan: a. Veiligheidsprogramma Bullguard Internet Security van € 49,95 voor € 39,95 en de installatie hiervan is gratis. Bij al deze zaken dient U wel Uw ANBO-pasje te tonen.
Nieuws uit het land
Volg ANBO op Facebook. Volg ANBO directeur Liane den Haan op Twitter. Bekijk ANBO op YOUTUBE
Gezocht! Leden voor de regionale Netwerken ledenwerving
Bent u creatief, kunt u goed met mensen omgaan en durft u een serieuze uitdaging aan? Vindt u het leuk om u actief in te zetten voor ledenwerving? Dan is dit uw kans! ANBO heeft de ambitie om binnen drie jaar haar ledental te verdubbelen zodat we nog meer Invloed kunnen uitoefenen met onze lobby. Want een grotere achterban geeft uiteraard meer macht en invloed. Sluit u aan bij één van de vijf netwerken ledenwerving in het land. Samen met de andere ledenwervers zorgt u voor ledengroei en ondersteunt, stimuleert en activeert u afdelingen om de ledenwerving in het land naar een hoger plan te tillen. Als ledenwerver werft u leden middels campagnes, acties, advertenties, beurzen, markten etc. Heeft u interesse? Neem dan contact op met uw regiocoördinator.
Speciale aandacht voor regio midden! Daar zoekt ANBO ook nog een netwerkcoördinator!
Danielle Pels van het verenigingsbureau kan uw vragen ook beantwoorden:
[email protected]. Dagelijks is op de website ANBO.nl bij Nieuws de mening van ANBO te vinden over een bepaalde actualiteit of onderwerp die onze achterban raakt. Hieronder een overzicht van onlangs verschenen nieuwsberichten: 18-10-2013 18-10-2013 15-10-2013 14-10-2013 12-10-2013 10-10-2013 08-10-2013 08-10-2013
Maak haast met nieuwe samenwoonregels AOW Akkoord verhelpt koopkrachtverlies niet Spruitjeslucht om begrip participatiesamenleving 9 Miljoen per jaar voor gezonder leven Akkoord verandert niets voor minima Rechter: huwelijk bepaalt hoogte AOW Voorlopig geen lagere pensioenopbouw Betalen met pin beter voor veiligheid.
Uw bestuur wenst alle leden prettige Kerstdagen en geluk in 2014
Perspectief Zutphen ondersteunt en adviseert ouderen in Zutphen en Warnsveld op het gebied van informatie en advies, diensten en ontmoeting en activiteit. Informatiecentra De Born, ‘t Warnshuus en Waterkracht Informatie over voorzieningen voor ouderen, wonen, welzijn en zorg en alle diensten en projecten van Perspectief. Vrijwilligerscentrale Zutphen De vrijwilligerscentrale Zutphen is een onderdeel van Perspectief Zutphen. U kunt daar terecht voor alles wat te maken heeft met vrijwilligerswerk. Locatie: Born, Oude Bornhof 47a. Openingstijden: maandag, dinsdag, donderdag van 10.00 tot 15.00 uur. Informatieve Huisbezoeken Kosteloos informatie thuis over voorzieningen en regelingen op het gebied van wonen, welzijn en zorg. U ontvangt hiervoor een uitnodiging. Sociaal werk Samen kijken wat kan en u vraagt, wij ook. De maatschappelijke hulp noemen wij: Het Sociaal Werk, bereikbaar van maandag t/m vrijdag: 0575-519613 van 09.00 tot 17.00 uur. Mantelzorgondersteuning Wij bieden ondersteuning d.m.v. een persoonlijk gesprek of geven informatie en advies over regelingen, 0575-519613. Maaltijdservice Warme en vriesvers maaltijden aan huis in de gemeente Zutphen. Telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9.00 uur tot 13.00 uur op 0575-515717. Personenalarmering Informatie over alarmeringssystemen; in geval van nood verzekerd zijn van goede hulp, 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Concrete Diensten Klussendienst, vervoersdienst, boodschappendienst (alleen beschikbaar in Warnsveld). Activiteiten Verschillende (buurtgerichte) activiteiten op het gebied van ontmoeting en (re)creativiteit, scholing, lichaamsbeweging en preventie. Elk jaar beschreven op de website www.perspectiefzutphen.nl
Informatiecentra Locatie de Born Oude Bornhof 47a, Zutphen, tel. 0575-517555 Geopend maandag tot en met vrijdag van 09.00 uur tot 12.00 uur. Locatie ‘t Warnshuus Dreiumme 43, Warnsveld, tel. 0575-522796 Geopend Geopend van maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur. Locatie Waterkracht Ruys de Beerenbrouckstr. 106, Zutphen, tel. 0575-571133 Geopend maandag tot en met vrijdag van 09.00 uur tot 17.00 uur en van 19.00 uur tot 23.00 uur. Koffiekamer In de koffiekamer van de Born kunt u op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur terecht voor een kopje koffie.
Contact Perspectief Zutphen Postbus 418 7200 AK Zutphen Tel. 0575-519613 Perspectief Zutphen is op wekdagen bereikbaar van 09.00 uur tot 17.00 uur. E-mail
[email protected] Internet www.perspectiefzutphen.nl
