ITS 2011
Uitgangspunten ITS‐Publiek en ITS‐Totaal
ITS‐Publiek Heeft betrekking op onderdelen van een gebouw die door bezoekers gebruikt worden. Voor het ITS-Publiek moeten de ruimten en de voorzieningen die bij de hoofdfunctie horen aan de ITS criteria voldoen, m.a.w. voor bezoekers Bereikbaar, Betreedbaar en Bruikbaar zijn. Ruimten en voorzieningen die bij een subfunctie horen, moeten wel bereikbaar zijn, maar hoeven voor het ITS-symbool niet betreedbaar en bruikbaar te zijn.
ITS‐Totaal Heeft betrekking op een object (gebouw, ruimte of (semi-)openbare ruimte) dat door alle gebruikers inclusief bezoekers wordt gebruikt of kan worden gebruikt. Technisch personeel vormt hierbij een uitzondering, waardoor de criteria niet voor technische ruimten gelden.
In dit hoofdstuk zijn gebouw‐ en objectsoorten beschreven. De indeling die hierbij is gebruikt komt overeen met de functiesoorten zoals deze zijn opgenomen in het Bouwbesluit. De samenstellers beogen dat qua terminologie en uitgangspunten zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van algemeen geldende voorschriften en handelwijzen. Uiteindelijk maakt toegankelijkheid deel uit van een veel breder scala van eisen en wensen van opdrachtgevers, overheden, etc.
Functies Hoofdfuncties en subfuncties Hoofdfunctie bereikbaar, betreedbaar en bruikbaar Een gebouw heeft vaak meerdere gebruiksfuncties. De hoofdfunctie van het gebouw wordt door de aanvrager aangegeven op het opdrachtformulier. Bij alle eisen geldt: de hoofdfunctie moet bereikbaar, betreedbaar en bruikbaar zijn, de subfuncties moeten bereikbaar en betreedbaar zijn, maar hoeven niet per definitie voor iedereen bruikbaar te zijn.
Voorbeeld 1: Hoofdfunctie van een object is ‘hotel’ en bevat een zwembad. Dit zwembad (subfunctie) moet als ruimte wel bereikbaar en betreedbaar zijn, maar hoeft niet te zijn voorzien van een zwembadlift.
Voorbeeld 2: Hoofdfunctie van een object is ‘zwembad’. Het zwembad moet bruikbaar zijn en dus zijn voorzien van een zwembadlift.
Multifunctionele gebouwen: Dit houdt in dat zich meerdere hoofdfuncties achter dezelfde entree bevinden. Bijvoorbeeld: politiebureau/stadsdeelkantoor/bibliotheek op één locatie. Per hoofdfunctie dienen de verplichte onderdelen voor het ITS toegankelijk te zijn. Deze kunnen gedeeld worden, bijvoorbeeld een gezamenlijk integraal toegankelijk toilet in de centrale hal, voor zover dit vanuit de betreffende hoofdfuncties te allen tijde bereikbaar is. Gebouwdelen met verschillende hoofdfuncties met een eigen entree welke direct toegang geeft tot de openbare weg, worden per hoofdfunctie van een afzonderlijk ITS‐keurmerk voorzien.
01-2012
1
ITS 2011 Gebruiksfuncties In de hieronder opgenomen lijst zijn de te onderscheiden gebruiksfuncties opgenomen. Deze gebruiksfuncties komen overeen met de beschreven functies in het bouwbesluit. Bouwbesluit objectsoorten: 1. Woonfunctie. 2. Bijeenkomstfunctie . 3. Celfunctie. 4. Gezondheidszorgfunctie. 5. Industriefunctie. 6. Kantoorfunctie. 7. Logiesfunctie. 8. Onderwijsfunctie. 9. Sportfunctie. 10. Winkelfunctie. 11. Overige gebruiksfunctie. 12. Bouwwerken geen gebouw zijnde (bijv. OV‐halte, vissteiger, brug). Overige objecten (geen onderdeel uitmakend van de functies in het bouwbesluit). 13. Openbare ruimte (stedenbouwkundig gebied of landschap). 14. Niet‐ (of semi‐) openbare ruimte (diverse functies). 15. Vervoermiddel en overige gebruiksfunctie voor het personenvervoer. 16. Product, apparaat, inrichtingselement, enz.. 17. Tijdelijke voorzieningen.
Beschrijving van de functies Bouwbesluit objectsoorten:
1. Woonfunctie Gebruiksfunctie voor het wonen, bijvoorbeeld: • • •
•
Woning Woongebouw (incl. woningdeel van verzorgingshuizen en Woonvoorziening lichamelijk of verstandelijk gehandicapten) Woonwagen
2. Bijeenkomstfunctie Gebruiksfunctie voor het samenkomen van mensen voor kunst, cultuur, godsdienst, communicatie, kinderopvang, het verstrekken van consumpties voor het gebruik ter plaatse en het aanschouwen van sport, bijvoorbeeld: • • • • • • • • • • • • • • • •
Bezoekerscentrum Museum Tentoonstellingsruimte Theater / Schouwburg / Concertzaal Bioscoop Restaurant Café Dorpshuis / Buurthuis / Wijkcentrum Dienstencentrum Clubgebouw (niet‐sport) Dagverblijf gehandicapten Scoutinggebouw Religieus gebouw Uitvaartcentrum / Aula Crematorium Bibliotheek
01-2012
2
ITS 2011 • • •
Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Naschoolse opvang
3. Celfunctie Gebruiksfunctie voor dwangverblijf van mensen, bijvoorbeeld: • •
Politiebureau Gevangenis
4. Gezondheidszorgfunctie Gebruiksfunctie voor medisch onderzoek, verpleging, verzorging of behandeling, bijvoorbeeld: • • • • • •
Ziekenhuis / Polikliniek Verpleeghuis Revalidatiecentrum Gezondheidszorgcentrum RIAGG (geestelijke gezondheidszorg) Praktijk (huisarts, tandarts, e.d.)
5. Industriefunctie Gebruiksfunctie voor het bedrijfsmatig bewerken of opslaan van materialen en goederen, of voor agrarische doeleinden; of industriefunctie waarin activiteiten plaatsvinden, waarbij het verblijven van mensen een ondergeschikte rol speelt, bijvoorbeeld: • • • • •
Productiehallen Boerderijen Dierenverblijven Procesruimten Technische ruimten
6. Kantoorfunctie Gebruiksfunctie voor administratie, bijvoorbeeld: • • • • • • • • • • • • • • • •
Postkantoor Bankgebouw Informatiekantoor (VVV, ANWB, reisbureaus) Gemeentelijk kantoor Archief Gemeentehuis (of stadsdeelkantoor) GGD GSD Belastingkantoor Justitiekantoor (rechtbank e.d.) Arbeidsbureau Verzekeringskantoor Woningbouwvereniging Kamer van Koophandel Omroepgebouw Politiebureau
7. Logiesfunctie Gebruiksfunctie voor het bieden van recreatief verblijf of tijdelijk onderdak aan mensen, bijvoorbeeld: • • • • •
Hotel Jeugdherberg Vakantiehuis / Bungalow Groepsaccommodatie Buitensportaccommodatie
01-2012
3
ITS 2011 8. Onderwijsfunctie Gebruiksfunctie voor het geven van onderwijs, bijvoorbeeld: • • • • • • • •
Onderwijs voor het basis‐ of voortgezet speciaal onderwijs Basisschool Voortgezet onderwijs (o.a. VMBO, HAVO, VWO, HBO, etc.) Universiteit Muziekschool Conservatorium Volwassenenonderwijs Vormingscentrum
9. Sportfunctie Gebruiksfunctie voor het beoefenen van sport, bijvoorbeeld: • • •
Sporthal (voor diverse soorten sport) Gymzaal Zwembad
10. Winkelfunctie Gebruiksfunctie voor het verhandelen van materialen, goederen of diensten, bijvoorbeeld: • • • • •
Winkel (voor winkelcentra zie overige gebruiksfuncties) Apotheek Benzinestation Postkantoor Bankkantoor
11. Overige gebruiksfunctie Niet in dit lid benoemde gebruiksfunctie voor activiteiten waarbij het verblijven van mensen een ondergeschikte rol speelt, bijvoorbeeld: • • • • •
Stationsgebouw Transferium Parkeergarage Winkelcentrum (voor de toegankelijkheid van individuele winkels zie drempelwaarde sterren) Sanitair gebouw, bijvoorbeeld op een camping of recreatieterrein
12. Bouwwerken geen gebouw zijnde Bijvoorbeeld: • • • • •
Vissteiger Brug Tram‐ / Bushalte Uitkijkpost Kijkhut (vogel / wild)
Overige objecten (geen onderdeel uitmakend van de functies in het bouwbesluit).
13. Openbare ruimte (stedenbouwkundig gebied of landschap) Vrij toegankelijk gebied, bijvoorbeeld: • • • •
Straat Wijk Natuurgebied Park
01-2012
4
ITS 2011 14. Niet‐ (of semi‐) openbare ruimte (diverse functies) Exclusief de individuele gebouwen, bijvoorbeeld: • • • • • • • • • •
Vakantie / Bungalowpark Camping Pretpark Dierentuin Park (botanische) Tuin Natuurgebied Speeltuin Volkstuin Overdekte straat (bijv. winkelcentrum)
15. Vervoermiddel en overige gebruiksfunctie voor het personenvervoer Overige gebruiksfunctie die bestemd is voor aankomst of vertrek van vervoermiddelen ten behoeve van weg‐, spoorweg‐, water‐ of luchtverkeer van personen, bijvoorbeeld: • • • • • • • •
Trein Metro Tram Bus Auto Fiets, Bromfiets, Scooter Boot (veerdienst / rondvaart) Vliegtuig
16. Product, apparaat, inrichtingselement Producten en apparaten die nagelvast en/of permanent aan een gebouw verbonden zijn. (Een industrieel koffieautomaat wel, maar een huishoudelijk koffiezetapparaat niet.) Bijvoorbeeld: • • • • • • • • • •
Lift Deurautomaat Tourniquet Geldautomaat Publieke telefoon Sanitair toestel Balie Vast meubilair Hang‐ en sluitwerk Vluchtapparaten (uitgankelijkheid)
17. Tijdelijke voorzieningen Periodieke voorziening of een éénmalige voorziening met een maximale handhavingstijd van 1 jaar. Bijvoorbeeld: • • • • •
Evenement Tentoonstelling Circus Noodgebouw / Tijdelijk paviljoen Markt
01-2012
5
ITS 2011 Gebruikers van de functie (of het object) Bij elk gebouw of object zijn diverse gebruikersgroepen te onderscheiden met een verschillende relatie tot de gewenste toegankelijke kwaliteit van dit gebouw of object. Het onderscheid wordt in algemene zin bepaald door de reden waarom de betreffende gebruiker in het gebouw aanwezig is. Toegankelijkheidseisen voor ITS worden niet gesteld ten behoeve van zogenaamde ‘technische mensen’ die in een gebouw aanwezig (kunnen) zijn om het gebouw zelf, of de installaties van dat gebouw (zoals de lift), te onderhouden of uit te breiden. In onderstaande tabel wordt weergegeven welk deel van de gebruikersgroepen bij een bepaald gebouw uitgangspunt vormt voor een ITS‐keuring en, indien van toepassing, welke drempelwaarden hierbij behoren.
Gebruiker
woongebouw
bewoners bezoekers technische mensen bewoners bezoekers personeel / medici / leveranciers technische mensen
bewoners bezoekers
verzorgingshuis, verpleeghuis, woonvoorziening lichamelijk gehandicapten, woonvoorziening verstandelijk gehandicapten 2. Bijeenkomstfunctie theater, schouwburg, concertzaal bezoekerscentrum, museum, tentoonstellingsruimte, stadion, clubgebouw (niet‐sport), scoutinggebouw dorpshuis/buurthuis/wijkcentrum trouwzaal, bibliotheek bioscoop restaurant, café, brasserie, kantine
publiek spelers / artiesten / sprekers personeel technische mensen
kinderdagverblijf peuterspeelzaal dagverblijf gehandicapten
publiek/ bezoekers/ gasten personeel technische mensen bezoekers personeel technische mensen bezoekers “verblijvers” personeel technische mensen
3. Celfunctie gevangenis politiebureau / politiedistrictsbureau
bezoekers gedetineerden personeel technische mensen
4. Gezondheidszorgfunctie ziekenhuis/polikliniek, revalidatiecentrum gezondheidszorgcentrum RIAGG (geestelijke gezondheidszorg) praktijkruimte (huisarts, tandarts, psycholoog, etc)
bezoeker patent/cliënt personeel technische mensen
uitvaartcentrum/aula crematorium
x x x x x
x x x x x x
x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x
01-2012
6
ITS‐Totaal
Hoofdfunctie 1. Woonfunctie woning, woonwagen
I TS‐Publiek
Gebruiker
bezoekers / gasten medewerkers/personeel technische mensen
6. Kantoorfunctie overheidskantoor, gemeentelijk kantoor, gemeentehuis, stadsdeelkantoor, GGD, GSD postkantoor, bankkantoor, (bankshop,) verzekeringskantoor justitie (rechtbank, gerechtskantoor, arrondissementsparket) politiebureau, arbeidsbureau, belastingkantoor Kamer van Koophandel, woningbouwvereniging informatiekantoor (VVV, ANWB, reisbureau) overige kantoorruimte 7. Logiesfunctie hotel jeugdherberg vakantiehuis/ bungalow
bezoekers medewerkers / personeel technische mensen
bezoekers/gasten medewerkers / personeel technische mensen
8. Onderwijsfunctie basisschool middelbare school (VMBO, HAVO, VWO, Gymnasium) beroepsonderwijs, lager beroepsonderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, hoger universiteit muziekschool conservatorium volwassenenonderwijs vormingscentra naschoolse opvang 9. Sportfunctie sporthal, diverse sportruimtes (fitnessruimte, bowlingbaan etc) gymzaal zwembad sportveld buitensportaccommodatie watersportvoorziening 10. Winkelfunctie winkel, apotheek, benzinestation, postkantoor
12. Bouwwerken (geen gebouw zijnde)
x x x
x
x
x x x
x
x
bezoekers sporters medewerkers / personeel technische mensen
x x
x x x
x x x
x x x x x x
bezoekers/gebruikers / reizigers medewerkers / personeel technische mensen bezoekers/klanten medewerkers / personeel technische mensen
winkelcentrum (overdekt)
x x
leerlingen/cursisten personeel (leerkrachten, gastdocenten, directie, ander personeel) bezoekers (ouders) technische mensen
bezoekers / klanten medewerkers / personeel technische mensen
11. Overige gebruiksfunctie stationsgebouw, transferium, parkeergarage, sanitair gebouw
01-2012
7
ITS‐Totaal
Hoofdfunctie 5. Industriefunctie
I TS‐Publiek
ITS 2011
Gebruiker bezoekers medewerkers / personeel technische mensen
13. Openbare ruimte (stedenbouwkundig gebied of landschap) straat, wijk, natuurgebied, park
bezoekers medewerkers / personeel technische mensen
14. Niet‐ (of semi‐) openbare ruimte (diverse functies) vakantie/bungalowpark, camping pretpark dierentuin park (botanische) tuinen natuurgebied speeltuin volkstuin 15. Vervoermiddel trein, tram, bus, taxi boot (veerdienst/rondvaart) vliegtuig
x x x x
x x x x x x x
gebruikers
technische mensen
bezoekers / klanten spelers / artiesten / sprekers medewerkers / personeel technische mensen
bezoekers bezoekers medewerkers / personeel technische mensen
bezoekers/klanten medewerkers / personeel technische mensen
16. Product, apparaat, inrichtingselement lift, deurautomaat, tourniquet, geldautomaat, publieke telefoon, sanitair toestel, balie, (vast) meubilair, hang‐ en sluitwerk, vluchtapparaat, e.d. 17. Tijdelijke voorziening evenement, tentoonstelling, circus, noodgebouw, tijdelijk paviljoen
01-2012
8
ITS‐Totaal
Hoofdfunctie Vissteiger, brug, uitkijkpost, (vogel/wild)kijkhut
I TS‐Publiek
ITS 2011
ITS 2011 DREMPELWAARDE Bij een ITS‐keuring worden niet altijd aan alle ruimten van een gebouw of object toegankelijkheidseisen gesteld. Om aan te geven waar deze nuancering ligt, is het begrip drempelwaarde geïntroduceerd. De drempelwaarde geeft per gebouwsoort voor specifieke ruimten of voorzieningen, door middel van een percentage, aan hoeveel van die ruimten of voorzieningen tenminste aan de ITS‐criteria dienen te voldoen. Drempelwaarde 1* behoort bij het ITS‐niveau 'Publiek' en drempelwaarde 2* behoort bij het ITS‐niveau 'Totaal'. Het percentage van de drempelwaarde afronden naar het dichtstbijzijnde hele getal, met een minimum van 1. Objectsoorten
Drempelwaarde objectdeel
Hotel / Logiesruimte Politiebureau / Detentiecentrum Kantoorgebouw Alle soorten gebouwen Sportgebouw Parkeergarage en ‐terrein Woongebouw (algemeen) Woongebouw (ouderen en zorg) Woongebouw één‐kamerwoningen (jongeren/studenten) Alle objecten / Gebouwen Winkelcentrum Vakantiepark Vakantiepark Pretpark Dierentuin Volkstuin Speeltuin Café / Restaurant Openbaar vervoer Schouwburg / stadion / etc. Schouwburg / stadion / etc. Schouwburg / stadion / etc. Ruimte / zaal met slechthorenden voorziening (IR + RF) Ruimte / zaal met slechthorenden voorziening (IR + RF)
Hotelkamer Cel Personeelsdouche IT‐Toilet Douche(kop) voor sporters Parkeerplaats Scootmobielberging Scootmobielberging Scootmobielberging Automaten t.b.v. primaire functie Winkel Huisje (logeervoorziening) Attractie Attractie Dierenverblijf Privé tuin Toestel Drinkplek / tafel / eetplek Opstelruimte rolstoel (zit)plaatsen 1 – 500 (zit)plaatsen 500 ‐ 5000 (zit)plaatsen ≥ 5000 (zit)plaatsen 1 – 500 (zit)plaatsen 500 ‐ 5000
1* 2 2 0 5 5 2 5 20 2 10 50 2 50 50 50 20 20 50 2 2 1 0,2 2 1
2* 100 5 2 5 100 5 100 100 100 100 100 100 100 100 5 2 1 2 1
01-2012
9