ITs:
veel meer dan een
festival ITs beleidsplan 2013-2016
INTERNATIONAL THEATRE SCHOOL FESTIVAL
1 Inleiding Inhoud 1
Inleiding
ITs is al bijna een kwart eeuw de opstap voor jonge theatermakers en dansers naar een beroepscarrière. Op het jaarlijkse ITs Festival Amsterdam presenteren jonge acteurs, dansers en theatermakers uit binnen- en buitenland die de theater- en dansopleidingen verlaten zich aan elkaar en aan de buitenwereld, scouten ervaren professionals de nieuwe theaterbeloften en ontdekt het publiek de grote namen van morgen. Jaarlijks bezoekt een groeiend (inter)nationaal publiek van vooral jongeren, het festival in het Compagnietheater en de theaters in de Nes.
3
2 ITs Festival Amsterdam: de betekenis nu en de koers 2013-2016
4
2.1 Wat is ITs Festival Amsterdam?
4
2.2 Missie en doelgroepen
5
2.3 Visie en koers 2013-2016
6
3 ITs 2013-2016
7
3.1. ITs On Stage
7
3.2 ITs Off Stage
9
4 ITs & partners
10
5 ITs organisatie en financiën
11
ITs… veel meer dan een festival ITs gaat in de nieuwe Kunstenplanperiode 2013-2016 zijn 24ste editie in en staat daarmee in een stevige traditie. In zijn lange bestaansperiode heeft het festival zijn ups en downs gekend en zijn eigen unieke vorm gaandeweg gevonden. De schakelfunctie tussen opleiding en beroepspraktijk staat centraal. ITs is het stadium van ‘theaterschoolfestival’ al lang voorbij. Sinds het aantrekken van artistieke leiders voor theater en dans in de personen van Theu Boermans en Tim Persent in 2005 heeft de artistieke programmering sterk aan kwaliteit gewonnen en is de focus en daarmee het netwerk van het festival verbreed.
★
Naast de eindexamenvoorTheu Boermans - artistiek directeur ITs en Nationaal Toneel: stellingen, die nog steeds een “Het ITs is voor jonge Nederlandse podiumkunbelangrijke plaats innemen stenaars de poort naar Europa; dat internationale in het programma, is er veel werkterrein wordt steeds belangrijker, ook vanwege meer ruimte voor de ‘state of de bezuinigingen. Ik zeg ze altijd, ga een taal leren, the art’ van eigen werk van de wereld ligt voor je open. Je ziet hoe steeds meer jonge makers, en is tegenjonge Nederlanders dankzij het ITs kansen krijgen. woordig een breed aanbod Maar het ITs is ook de poort voor jonge buitenlandse van internationale produckunstenaars naar Nederland. Daardoor ontstaat arties te zien. De theaterschotistieke uitwisseling. Dat is voor de toekomst van de podiumkunsten len werken structureel samen van grote waarde. Podiumkunstenaars zijn professionals in mensemet collega-opleidingen in lijkheid. Die heb je in deze tijd meer dan ooit nodig. Dat geloof ik echt het buitenland en ontwiken dat is waarom ik dit met zoveel enthousiasme doe en blijf doen.“ kelen met hen coproducties voor het festival. De artistieke kwaliteit van de theatervoorstellingen is door de samenwerking tussen de scholen en professionele regisseurs sterk toegenomen. De openingsvoorstelling 2011, De Hollanders van de Amsterdamse theaterschool, met een nieuwe toneeltekst van Arnon Grunberg, en onder regie van Gerardjan Reijnders, kreeg alom lovende kritieken. ITs heeft zijn activiteiten in het doorprogrammeren van succesvolle voorstellingen sterk uitgebreid, en met succes. Deze lopen het hele jaar door en leiden ertoe dat steeds meer ITs voorstellingen hun weg vinden naar theaters en festivals in binnen- en buitenland. ITs heeft zich ontwikkeld tot een internationale ‘hotspot’, een ontmoetingsplek voor mensen, nieuwe ontwikkelingen en nieuwe ideeën.
Bijlage: meerjarenbegroting 2013-2016 met toelichting
ITs staat in 2011 op de kaart. Er is echter wel sprake van een cruciaal moment in de ontwikkeling van het festival. De activiteiten zijn sterk uitgebreid ondanks de beperkte basisbezetting van het bureau. Dit was mogelijk door de structurele basis die sinds Kester Freriks - theaterrecensent: “Het ITs Festival bruist en wervelt telkens weer. De jonge makers 2009 is gelegd door subbezoeken elkaars voorstellingen, praten erover. Ze zijn hongerig naar sidies van de gemeente nieuwe ideeën. Dat hoort bij een internationaal festival. Want de ech- Amsterdam en het Fonds te festivalsfeer ontstaat waar regisseurs en spelers vanuit alle hoe- Podiumkunsten, en door ken en windstreken elkaar ontmoeten, elkaars voorstellingen zien en het succesvol binnenhalen erover in het openbaar van gedachten wisselen. Dan ontstaat artis- van verschillende incidentele bijdragen van de Eutieke opwinding.” (NRC, 12 mei 2011) ropese Commissie en van private fondsen. ITs Festival Amsterdam is er tot nu toe altijd in geslaagd anderen van zijn belang te overtuigen. Dat heeft ertoe geleid dat het ITs uit diverse bronnen bijdragen ontvangt: van de theaterscholen, van overheden, fondsen, van Europa, en van een groot aantal private sponsors. ITs ontvangt jaarlijks hogere sponsorinkomsten en vergroot jaarlijks het aandeel eigen inkomsten. Nu al haalt ITs ruimschoots alle normen voor eigen inkomsten. Voor ITs Festival Amsterdam is er geen weg terug; we willen verder! Het ITs realiseert zich dat er de komende periode minder subsidiegeld te verdelen is. Daarom heeft het ITs een plan ontwikkeld dat het mogelijk maakt zijn ambities te verwezenlijken
★
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
3
met een geleidelijk afnemende subsidie van de overheid, door het verhogen van eigen inkomsten én door het aangaan van strategische partnerschappen. Maar zonder steun van de overheid kan het niet. Die is nodig om de continuïteit van de organisatie en activiteiten te garanderen. Het ITs vraagt met dit beleidsplan opnieuw voor vier jaar subsidie aan bij de gemeente Amsterdam en het Fonds Podiumkunsten.
2
ITs Festival Amsterdam: de betekenis nu en de koers 2013-2016
2.1 Wat is ITs Festival Amsterdam?
ITs is hét vakfestival voor jong podiumkunsttalent
ITs is nog steeds in de eerste plaats het festival voor aanstormend talent en jonge makers van de theater- en dansopleidingen. Na een periode waarin zij zich als studenten in de relatieve beslotenheid van de opleiding konden ontwikkelen, is dit het moment waarop ze zich aan de buitenwereld presenteren. Zes theaterscholen en dansacademies dragen Barry Atsma - acteur: “Op het ITs hadden een paar mensen mij gezien en daar heb ik de het ITs: De Theaterschool eerste twee jaar lang werk door gehad. Vanaf het ITs was mijn eerste (Amsterdam), ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten jaar na school eigenlijk al helemaal vol.” (Arnhem), Toneelacademie Maastricht, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Codarts Rotterdam en Fontys Dansacademie (Tilburg). Er wordt samengewerkt met de opleidingen toneel, toneelschrijven, regie, mime, dans en choreografie. ITs is opgenomen in hun curriculum; studenten van het tweede- en derde jaar bezoeken de voorstellingen en nemen deel aan nagesprekken en workshops. Daarnaast geven de Nederlandse Film- en Televisie Academie en opleidingen voor muziektheater acte de présence tijdens ITs Festival Amsterdam. In totaal werkte ITs in 2011 samen met 14 Nederlandse en 13 buitenlandse opleidingen.
★
ITs is internationaal Naast de nationale vakopleidingen zijn steeds meer buitenlandse voorstellingen en activiteiten in het ITs opgenomen. De wereld van de kunst is bij uitstek internationaal. Veel buitenlandse studenten studeren in Nederland, veel Nederlanders in het buitenland. Een derde van alle studenten in het kunstvakonderwijs komt uit het buitenland. Een beroepscarrière in de kunsten trekt zich niets van grenzen aan en voor veel Nederlands talent ligt de toekomst buiten Nederland. Daarom is het ITs met recht een internationaal festival, waar contacten worden gelegd en wordt geïnvesteerd in wereldwijde netwerken.
ITsINSTED
is een programma voor jonge internationale theaterregisseurs, georganiseerd door het internationale regienetwerk INSTED. Doelstelling is om als platform te dienen voor jonge theatermakers, hen met elkaar in contact te brengen en hun visie op theater te laten delen. Interculturele dialoog staat dan ook centraal.
Door de intensieve inzet op internationalisering in de afgelopen jaren is ITs inmiddels uitgegroeid tot het grootste internationale festival voor jonge podiumkunstenaars in Europa. De komende drie jaar ondersteunt de Europese Commissie de internationale programmering van het festival én heeft men subsidie verleend aan het samenwerkingsproject IYMT (zie kader) waarvan ITs de initiator is en de coördinatie verzorgt. Voor Europa is doorslaggevend dat internationale uitwisseling tussen jonge professionals een impuls IYME, International Young Makers’ Ex- geeft aan het culturele klimaat en de interculturele dialoog in Europa. Maar minstens zo belangrijk is dat ITs door internatiochange is een Europees festivalnetwerk, nale programmeurs uit te nodigen, door de International Young waarvan ITs initiator en coördinator is. Makers’ Exchange en door andere activiteiten als het Students Voor 2012-2014 heeft de Europese ComVisitors’ Programme jonge podiumkunstenaars de kans biedt missie opnieuw subsidie toegekend aan hun internationale netwerk te vergroten, kennis uit te wisselen, dit netwerk, nu voor het project Internainspiratie op te doen en hun eerste schreden te zetten in het tional Young Makers in Transit (IYMT). ITs internationale werkveld. heeft het doel om hiermee het netwerk uit te breiden van 12 naar 15 partnerfestivals.
4
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
ITs is schakel in de keten van theater en dans
“ITs is het enige festival waar al het jonge talent samenkomt”, aldus Job Gosschalk, castingdirector van Kemna Casting. ITs is het platform waar jong talent in contact wordt gebracht met agenten en programmeurs, gezelschappen en festivals, regisseurs en choreografen, artistiek leiders, castingbureaus en critici uit binnen- en buitenland. ITs is het alom bekende evenement waar je in korte tijd alle afgestudeerde theatertalenten kunt zien en scouten. Voor de jonge kunstenaars zelf biedt ITs ideale mogelijkheden tot het opbouwen van een William Collins - danser, winnaar ITs Choreography Award 2010: (inter)nationaal netwerk, “I represented the Netherlands at the NEU/NOWfestival in Nantes in het opbouwen van een 2010 in which a small group of the most exciting graduating talents of publiek, het opzetten van Europe were brought together. I now feel I have the support of a uni- samenwerkingsverbanden que group of international artists making their way in the field with en vervolgprojecten en het doorstromen naar geme. I can’t wait.” zelschappen of festivals in Nederland en het buitenland. ITs legt actief en gedurende het hele jaar door de contacten die nodig zijn voor het doorstromen van voorstellingen, met groeiend resultaat. Heel veel jonge makers hebben al werk gevonden dankzij ITs. Last but not least draagt ITs met haar activiteiten ook bij aan de professionele ontwikkeling van de deelnemers, in aanvulling op de curricula van de scholen zelf, en daarmee ook aan de vernieuwing van de podiumkunsten zelf.
★
ITs is van Amsterdam ITs is internationaal maar ITs is vooral ook Amsterdams. ITs vindt al sinds de start plaats in Amsterdam. Amsterdam is belangrijk voor ITs omdat Amsterdam wordt gezien als de plek waar alles mogelijk is, het positieve beeld van de stad als kunst- en cultuurstad sluit aan bij het imago van ITs: vernieuwend, fris, dynamisch en jong. ITs is ook belangrijk voor Amsterdam; buitenlandse scholen en studenten komen graag naar Amsterdam, en blijven er na hun eerste kennismaking terugkomen. Zo dragen ze bij aan de kwaliteit van het artistieke klimaat en aan het imago en de economische ontwikkeling van de stad. In het Amsterdamse beleid (Voor de stad en de kunst, Hoofdlijnen voor kunst en cultuur 2013-2016) staan naast publieksgerichtheid en ondernemerschap ‘talentontwikkeling’ en ‘Amsterdam, internationale cultuurstad van wereldklasse’ centraal. ITs sluit in dit beleidsplan naadloos aan bij de inhoudelijke prioriteiten van Amsterdam. Binnen zijn genre is het ITs hét topfestival Halina Reijn - actrice: van Europa. ITs richt zich per defini- ”Op het ITs Festival ga je jezelf laten zien, en wie weet ziet tie op de ontwikkeling van talent in de iemand je en krijg je werk. Ik ben er een enorme voorstander top van de piramide: professioneel tavan, het mag nooit verdwijnen.” lent op weg naar de beroepspraktijk. In het komende beleid willen we onze educatieve scope enigszins verbreden, om hiermee ook talentvolle jongeren buiten het vakonderwijs te bereiken. ITs wil bijdragen aan het verkleinen van de afstand tussen professioneel theater en een veranderend, jong en divers publiek.
★
2.2 Missie en doelgroepen ITs verbindt jong, net afgestudeerd podiumkunsttalent met het professionele werkveld in Nederland en daarbuiten en is de springplank naar een succesvolle professionele carrière.
ITs Festival Amsterdam richt zich op: • b evordering van artistieke uitwisseling en ontmoeting, nationaal en internationaal; • ontwikkeling van talent en verdieping van vaardigheden; • nieuwe (inter)nationale samenwerkingsverbanden in de podiumkunsten; • de doorstroom naar het internationale professionele werkveld.
De belangrijkste doelgroepen van het ITs zijn: • • • •
studenten van de theater- en dansopleidingen in binnen- en buitenland; (internationale) professionals in de theater- en danswereld; een geïnteresseerd theaterpubliek, nationaal en internationaal; jongeren (voortgezet onderwijs) met een interesse in de podiumkunsten.
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
5
2.3 Visie en koers 2013-2016
Inhoudelijke kwaliteit en vernieuwing We streven ernaar interdisciplinaire vernieuwing en ‘cross-overs’ een grotere plaats te geven in de voorstellingen. ITs wil in de toekomst dé plek zijn waar nieuwe ontwikkelingen in de podiumkunsten een kans krijgen.
Voor de kunsten breekt een bijzondere en onzekere tijd aan. De rijksoverheid voert aanzienlijke bezuinigingen door en ook de gemeente Amsterdam kort op het kunstenbudget. Veel theatergezelschappen zullen moeten inkrimpen en wellicht stoppen. Voor de productiehuizen breekt een moeilijke tijd aan. Dat heeft consequenties voor met name de jonge talenten die aan het begin van hun carrière staan en voor wie de stap naar een gezelschap vaak nog te groot is. De werkgelegenheid loopt, ook als gevolg van de algemene recessie, terug. Het kunstvakonderwijs staat voor een ingrijpende reorganisatie, waarbij de instroom van nieuwe studenten in de toekomst soms aanzienlijk zal inkrimpen. De komende jaren komen de studenten die nu op de academies zitten ‘op de markt’ onder een ongunstig gesternte. Hun professionele toekomst hangt af van hun flexibiliteit en ondernemerschap. Meer dan in het verleden zullen ook andere bekwaamheden dan vakinhoud een rol spelen. Het gaat meer dan ooit om kansen krijgen en kansen grijpen.
Verbreding van onze doelgroepen en educatie In 2011 bereikte ITs 17.363 bezoekers, waarvan bijna 10.000 in Amsterdam en de rest via doorprogrammering in Nederland en daarbuiten. Een doelgroep die goed bereikt wordt is die van de (aankomende) theaterprofessionals uit Nederland en, in groeiende mate, ook uit het buitenland. Deze stijgende lijn willen we in de volgende kunstenplanperiode voortzetten. Verder willen we de naamsbekendheid onder reguliere theaterliefhebbers vergroten. Omdat het aantal doorprogrammeringen waar de naam ITs aan gekoppeld is steeds groter wordt, lijkt dit een realistisch streven. ITs gaat in randprogramma en publiciteit meer activiteiten ontplooien die zich richten op het overige jonge talent in vooropleidingen en studierichtingen op het gehele vlak van kunst en cultuur (zowel MBO als HBO en WO). Het afgelopen jaar is i.s.m. CJP een dansworkshop met een bekende choreograaf georganiseerd, waarna de deelnemers tevens een dansvoorstelling ginMarc van Bree - castingdirector Kemna Casting: gen zien. Deze groep deelnemers in 2011 “Er hangt een - alles is nog mogelijk - energie omheen. bestond uit jongeren tussen de 12 en 25 Daarbij is het natuurlijk leuk als je over vijftien jaar kunt jaar uit Amsterdam en omgeving. Verzeggen dat je die ene acteur of actrice vanaf het prilste schillende vooropleidingen voor dans begin hebt gevolgd.“ en theater, zoals Jeugdtheaterschool Hofplein in Rotterdam en Werkplaats Bilthoven sturen elk jaar een groep leerlingen naar Amsterdam om de complete theaterroute te volgen tijdens ITs. Het doel voor het komende kunstenplan is om meer structurele, en eventueel inhoudelijke, samenwerking aan te gaan met deze opleidingen.
De rol van het ITs is in deze tijd belangrijker dan ooit tevoren. We blijven ook in de veranderende context bij onze ‘core business’. We willen jong talent kansen bieden op de arbeidsmarkt en internationale uitwisseling onder jonge makers versterken. We laten voorstellingen zien en streven ernaar zoveel mogelijk voorstellingen van het ITs door te programmeren naar binnenlandse en buitenlandse podia om hierdoor de kansen van afgestudeerden op de arbeidsmarkt te vergroten. Onze inzet is via het ITs opdrachten voor jonge makers binnen te halen. Zonder het gat dat gaat vallen tussen opleiding en beroepsveld te kunnen compenseren, willen wij daarin wel een grotere rol gaan vervullen. ITs zet de komende kunstenplanperiode in op verdieping van de programmatische kwaliteit van het festival en het randprogramma, op het versterken van netwerken en partnerschappen ten behoeve van de doorstroming van talent en het faciliteren en coachen van jonge makers bij het opdoen van podiumervaring.
★
Onze visie voor de toekomst van ITs is kort samengevat: ITs is niet in een positie om speciale programma’s voor cultuureducatie voor het basisonderwijs en/of het VMBO te ontwikkelen, omdat het zelf geen voorstellingen maakt. ITs hoopt net afgestudeerden de instrumenten te helpen ontwikkelen die het hen in de toekomst mogelijk maakt om die programma’s te maken. Indien het daartoe de middelen krijgt zou ITs gerichte workshops voor scholieren kunnen organiseren tijdens het festival. Over een specifieke aanpak hiervoor wordt gepraat met o.a. CJP, MC, het Bijlmerparktheater en Jeugdtheaterschool Zuidoost. Vanuit het voortgezet onderwijs hebben we gemerkt dat er wel degelijk interesse is voor programmering van ITs-voorstellingen. Het 4e Gymnasium in Amsterdam komt elk jaar met een klas naar een voorstelling. Leerlingen van Werkplaats Bilthoven bezoeken elk jaar voorstellingen op ITs, en scholen gelieerd aan de werkplaats zien in eigen huis een ITs-voorstelling. Graag zou ITs de aandacht voor ITs onder scholieren breder trekken in het kader van CKV, maar tot nu toe hebben we daar nog te weinig aandacht aan kunnen geven. CJP heeft echter aangegeven in de toekomst met ‘Best of ITs on Tour’ goede mogelijkheden te zien op dat vlak.
Nog sterkere inzet op doorstroming In de verwachting dat veel productiehuizen als gevolg van bezuinigingen hun functie verliezen, willen wij onze ‘impresariaatfunctie’ binnen de mogelijkheden die we hebben versterken. Dit sluit logisch aan op de ontwikkeling die we de laatste jaren al hebben doorgemaakt, waarbij steeds meer accent is komen te liggen op de doorstroming van voorstellingen. In 2011 vonden al 120 voorstellingen hun weg naar binnen- én buitenlandse podia. Een belangrijke nieuwe ontwikkeling is, dat wij in de toekomst een hechtere relatie willen aangaan met een podium, het Compagnietheater, dat ook nu al samenwerkingspartner is. Hierdoor willen wij jonge makers die net van de opleiding komen de gelegenheid geven hun producties te vertonen en een eigen schriftuur te ontwikkelen, en jonge acteurs en dansers podiumervaring laten opdoen, met ondersteuning van ITs en de faciliteiten van het theater. Voor het ITs ontstaat zo de mogelijkheid in vervolg op het festival internationale voorstellingen te programmeren en creëren we een huis voor inspiratie en ontmoeting voor jonge podiumkunstenaars en hun veelal jonge publiek. We richten ons op de categorie nog onervaren podiumkunstenaars en sluiten daarmee naadloos aan bij de plannen van de nieuwe theateralliantie, die zich in de theaterketen met name richt op de groep jonge makers die al enige naam heeft opgebouwd. We gaan deze plannen de komende maanden verder uitwerken. Hoewel er ongetwijfeld consequenties zullen zijn voor het ITs gaan wij ervan uit dat dit beleidsplan en de daarbij behorende begroting volledig actueel blijven. De doorstroming binnen Nederland gaan we verder stimuleren in samenwerking met Theaterzaken Via Rudolphi, met wie wij vanaf 2011 een meerjarige samenwerking zijn aangegaan. We gaan onze communicatie nog sterker richten op programmeurs van de podia en gezelschappen, op castingbureaus, impresariaten en vakfestivals, nationaal en internationaal. We gaan hen gericht uitnodigen en hiervoor ook een specifiek aanbod binnen het programma ontwikkelen. We streven ernaar dat de zogenaamde A-festivals als Festival d’Avignon en Wiener Festwochen hier komen scouten voor hun jonge makerstrajecten.
6
3
ITs 2013-2016 In dit beleidsplan maken we onderscheid tussen ITs On Stage en ITs Off Stage; twee kanten van dezelfde medaille. Onderdeel van ITs On Stage is ITs On Tour; de voorstellingen die na afloop van het festival hun weg vinden naar podia in binnen- en buitenland. Elk jaar organiseert ITs rond haar voorstellingen (on stage) een uitgebreid randprogramma (off stage). Met dit programma wil ITs verdieping en kennis bieden aan de bezoekende studenten en betrokkenheid creëren bij het publiek.
3.1 ITs On Stage
Meer nadruk op brede beroepsvaardigheden
ITs On Stage rust op twee pijlers:
We willen aansluiten bij de ontwikkelingen in het kunstvakonderwijs. In het rapport van de commissie Brinkman (Focus op toptalent, juli 2011) staat onder meer dat de opleidingen te weinig gericht zijn op ondernemerschap, omgevingsgerichtheid en innovatief vermogen. ITs zal daarom, meer dan nu, naast vakinhoudelijke verdieping in het randprogramma, aandacht geven aan de ontwikkeling van ondernemerschap en aan competenties die nodig zijn om succesvol te zijn in een concurrerende markt.
• het festival: 9 dagen lang voorstellingen en routes (ITs presenteert); • doorprogrammering van voorstellingen gedurende het hele jaar (ITs On Tour).
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
Activiteiten
ITs presenteert: voorstellingen en routes Theater: Naast de afstudeervoorstellingen van de studierichtingen toneel, regie en mime van de vier
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
7
ITs On Tour: doorprogrammering van voorstellingen
theaterscholen wordt ook het meest veelbelovende eigen werk van jonge theatermakers getoond. Een aantal opleidingen werkt bij het maken van hun voorstelling nauw samen met een tweelingpartner in het buitenland. Voor de opleidingen heeft deze internationale samenwerking grote inhoudelijke meerwaarde. Dans: Sinds de komst van Tim Persent als artistiek leider dans is dans een steeds grotere plaats gaan innemen in het festival. Er is werk te zien in diverse genres, uitgevoerd door derde- en vierdejaarsstudenten van de dansopleidingen, en altijd geselecteerd op basis van kwaliteit. Voor de dansopleidingen is het ITs een belangrijk en zeer gewaardeerd podium om zichzelf te presenteren. Daarnaast is er het makersprogramma The Makers Present Dance met vijf korte voorstellingen die Persent zelf selecteert en dat al jaren een publiekstrekker is. De ITs Choreography Award die tijdens het ITs wordt uitgereikt opent al jaren deuren naar een succesvolle internationale beroepscarrière. Internationaal: ITs biedt daarnaast een podium voor interessante voorstellingen (theater en dans) uit het buitenland, zowel klassikaal van de buitenlandse opleidingen als eigen werk van jonge innovatieve makers. De selectie vindt plaats op basis van onderscheidende kwaliteit. We willen geleidelijk meer ruimte
Ieder jaar bezoeken meer programmeurs ITs en het aantal doorgeprogrammeerde voorstellingen in binnen- en buitenland stijgt dan ook snel. ITs heeft de kennis en het netwerk en kan met groot gemak jong talent koppelen aan programmeurs. Dat gebeurt elk jaar met toenemend resultaat. In 2011 vonden 120 voorstellingen via het festival hun weg naar podia in binnen- en buitenland, in 2009 waren dat er nog maar 40. Vanaf 2012 zullen alle locatievoorstellingen van het ITs ook worden geprogrammeerd op het Over het IJ Festival. Met ingang van 2011 vinden enkele daarvoor geselecteerde ITs-voorstellingen, dankzij onze partner Theaterzaken Via Rudolphi via de theatertour ‘Best of ITs on Tour’, hun weg naar Nederlandse podia. We willen aanvullend coaching en ondersteuning bieden aan de jonge theatermakers en acteurs die in ‘Best of ITs on Tour’ hun eerste onwennige schreden op het beroepspad maken. Uiteraard biedt de nieuwe samenwerking met het Compagnietheater in de toekomst geheel nieuwe mogelijkheden voor doorprogrammering van Nederlandse en internationale voorstellingen. Ook internationaal willen we het doorprogrammeren versterken in nauwe samenwerking met de IYME, dat hierin een grotere rol kan krijgen.
3.2 ITs Off Stage Onderdeel van ITs is een uitgebreid randprogramma. Met dit programma biedt ITs kennis en verdieping aan de deelnemende studenten aan en creëert het betrokkenheid bij het publiek. Ook het opbouwen van netwerken en opdoen van inspirerende contacten is een belangrijk onderdeel van ITs Off Stage.
Activiteiten
ITs investeert en verdiept Het ITs biedt nagesprekken, workshops, clinics en lezingen aan, die gericht zijn op de verdieping van kennis en vakinhoud. Deze worden verzorgd in samenwerking met de belangenvereniging voor acteurs ACT, met INSTED, BIT dansdramaturgie en De Balie. Internationale voorstellingen worden ingeleid door een dramaturg. De vakinhoudelijke workshops en masterclasses worden gegeven door bijzondere docenten, choreografen of regisseurs, waar mogelijk in aansluiting op voorstellingen. INSTED organiseert ‘Work in Progress’ en ‘Encounters’ waarbij de studenten onderling (ideeën over) hun werk aan elkaar presenteren. We zullen ons nog meer gaan richten op investeren in competenties, die van belang zijn voor een succesvolle carrière, zoals casting en pitching. ITs biedt hiervoor workshops in samenwerking met onze partners Kemna Casting, NORMA en ACT. In het algemeen zullen Tim Persent - artistiek leider dans ITs Festival Amsterdam: aspecten van cultureel onderne- “Het klinkt misschien hard, maar als je drie of merschap meer ruimte krijgen in vier jaar training hebt gehad, moet je ook wel het programma, met daarop geecht iets kunnen laten zien. Na de voorstelling richte workshops. In de salon ‘ITs mag het gezellig zijn, maar op het podium wil ik Further’ maken jonge makers kenafgeronde dansers zien, met genoeg kennis om nis met nationale en internationazonder al te veel problemen te beginnen met le cultureel ondernemers die hun werk. “ (Het Parool, 22 juni 2010) vakmanschap als theatermaker op nieuwe manieren verbinden met de maatschappij en het bedrijfsleven. Toegankelijk voor zowel de studenten als een breed, geïnteresseerd publiek is ITs LIVE, waar een gerenommeerde journalist in gesprek gaat met een gast die een belangrijke bijdrage levert of geleverd heeft aan de Nederlandse en internationale podiumkunsten.
★
in het programma maken voor internationale voorstellingen en internationale coproducties stimuleren. In 2012 programmeert het ITs voor het eerst een internationale coproductie dans van ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten met een Duitse en Spaanse collega-opleiding. Ook op theatergebied worden de coproducties met partnerscholen voortgezet, in 2012 van de Toneelacademie Maastricht met de London Central School of Speech & Drama. Routes: Sinds enige jaren programmeert ITs zijn voorstellingen binnen zogenaamde routes. De kunstvakscholen hebben deze routes en deelname aan het festival opgenomen in het curriculum. De scholen nemen op voorhand een hoeveelheid routekaarten af. Hiermee is ITs voor een deel verzekerd van publieksinkomsten en zaalbezetting. Er zijn drie zogenaamde basisroutes: theater, dans en regie, bundelingen van voorstellingen in een beperkte periode van enkele dagen. Dit maakt het met name voor opleidingen van buiten Amsterdam makkelijker het festival te bezoeken. Routes bevatten een interessante mix van on stage en off stage elementen van het festival.
ITs Educatie Voor het niet-professionele publiek is het voorstellingsaanbod op het festival groot en divers. Om de keuze te vergemakkelijken introduceert ITs vanaf 2012 voor hen het ITs Daily Menu, een aantrekkelijke dans- of theatervoorstelling gecombineerd met een theatermenu én het ITs LIVE gesprek van die dag of de ITs Afterparty. Internationale studenten biedt ITs de Student Visitors’ Pass binnen het Student Visitors’ Programme. Zes dagen lang dompelen buitenlandse studenten zich onder in het festival. Reflectie, uitwisseling van vakkennis, wederzijdse inspiratie en het vergroten van het eigen netwerk staan hierin centraal. In lijn hiermee is er een Pro Pass, voor professionals. De pas is een soort van ‘strippenkaart’, voor 10 voorstellingen naar keuze en verschillende randprogramma onderdelen. We gaan de formule van deze Pro Pass voor programmeurs en andere professionals aanpassen om te voldoen aan de behoefte aan een duidelijker voorgeprogrammeerde selectie die het makkelijker maakt zijn of haar weg in het ITs te vinden.
8
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
Voor het voortgezet onderwijs is de ITs CJP tip ingevoerd: door een jury van CJP-medewerkers, jongeren en CKV-docenten worden een voorstelling en een film gekozen die geschikt zijn voor leerlingen van het voortgezet onderwijs. Een aantal scholen en theaters legt zich vast deze voorstelling af te nemen in het daaropvolgende schooljaar in combinatie met een lezing/workshop van de regisseur. Daarnaast gaan wij door met het organiseren van de CJP-dansworkshops, na groot succes in 2011. Jongeren kunnen zich inschrijven voor een workshop bij een choreograaf die bekend is onder jongeren van populaire tv-programma’s als ‘So You Think You Can Dance’ en ‘The Ultimate Dance Battle’. Na de workshops wordt gezamenlijk een dansvoorstelling bezocht om zo een laagdrempelige eerste kennismaking met het ITs te kunnen bieden.
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
9
ITs verbindt
Holland Festival uitnodigen voor de talkshow ITs LIVE. Zo krijgen de jonge talenten de kans werk te zien van topperformers en met hen van gedachten te wisselen over het vak. Voor het Holland Festival is het een kans hiermee een groot jong publiek te bereiken. Voor het ITs biedt het een inhoudelijke kwaliteitsimpuls. Onze contacten met de theater- en dansopleidingen zullen wij eveneens meer structureel organiseren, waardoor de afstemming over keuzes en de aansluiting op het curriculum sterker wordt. In elke opleiding gaan we werken met ‘ambassadeurs’, studenten die de contacten rond het ITs voor hun groep gaan onderhouden. Een nieuwe samenwerking is die binnen de theateralliantie van zeven Amsterdamse theaterinstellingen rond het Leidseplein, waaronder Stadsschouwburg Amsterdam, Toneelgroep Amsterdam, Theater Frascati en Likeminds, en met het nieuwe festivalbureau.
In feite zijn alle activiteiten binnen het ITs gericht op verbinding. Enkele activiteiten hebben daarin een bijzondere rol. Het festival wordt geopend met een grote castingdag en een ‘ITs Your Network dinner’ waarin netwerken tussen sponsoren enerzijds en de studenten en studieleiders anderzijds centraal staat. Voorafgaand aan het diner wordt een ‘spoedcursus netwerken’ georganiseerd. De fameuze ITs Afterparties, waarbij jonge DJ’s de alom aanwezige energie kanaliseren in een dynamisch dansfeest voor publiek en alle studenten blijven vier festivaldagen afsluiten. Hiervoor willen wij gaan samenwerken met Amsterdam Dance Event, waardoor bereik en impact nog groter zullen worden.
ITs prijst Om buitengewone voorstellingen en podiumkunstenaars extra onder de aandacht te brengen, reikt ITs elk jaar verschillende prijzen uit die de ontwikkeling van de podiumkunstenaars ondersteunt en die direct van invloed zijn op de introductie van deze kunstenaars in het professionele kunstenveld. ITs wordt de laatste avond van het festival feestelijk afgesloten met een theatrale en altijd goed bezochte awardshow. Inmiddels zijn er zeven prijzen, waaronder de ITs Ton Lutz Award (voor de beste regievoorstelling) en de ITs Choreography Award voor de beste choreografie. We willen de komende periode het draagvlak voor de prijzen, dat nu te exclusief op het ITs drukt, verbreden en hiervoor nieuwe partners vinden.
5 ITs organisatie en financiën ITs heeft een kleine vaste kern. Naast de twee artistieke leiders bestaat deze uit drie medewerkers in vaste dienst; de algemeen directeur, de medewerker PR en marketing en de festivalcoördinator. INSTED en IYME zijn gehuisvest binnen het ITs bureau. Met Europese subsidies is een medewerker aangesteld voor de internationale activiteiten. In de aanloop naar het festival is de organisatie aanmerkelijk groter door uitbreiding met freelancers, vrijwilligers en stagiair(e)s. Gedurende het hele jaar is het bureau beschikbaar voor studenten en professionals uit binnen- en buitenland. Het beleidsplan betekent dat de organisatie versterkt moet worden op het gebied van (internationale) doorprogrammering. Daarnaast is meer aandacht nodig voor communicatie met de verschillende doelgroepen, bijvoorbeeld op het gebied van educatie.
4 ITs & partners ITs Festival Amsterdam werkt samen met een groot aantal vaste partners. Tot de primaire kring van partners behoren De Theaterschool (Amsterdam), Toneelacademie Maastricht, ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten (Arnhem), Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Fontys Dansacademie (Tilburg) en Codarts Dansacademie (Rotterdam). Vaste mediapartners zijn NRC Next en TM, respectievelijk gericht op een breed, jong publiek en op theaterprofessionals. Iamsterdam is onze publiciteitspartner. Belangrijkste partners voor de doorstroom van talent zijn Kemna Casting en Theaterzaken Via Rudolphi. Vaste afnemers van de winnaars van de ITs awards zijn Theaterfestival de Parade Amsterdam (ITs Parade Parel), Melkweg, Huis van Bourgondië en Uitgeverij Theaterboek. Melkweg Theater biedt de winnaar van de ITs Choreography Award tevens ruimte voor ontwikkeling en uitvoering van nieuw werk. Het Over het IJ Festival programmeert alle locatievoorstellingen van het ITs. Met CJP werken wij samen in het bereiken van jongeren en scholieren. Internationaal werken we samen met 15 partnerfestivals binnen de International Young Makers’ Exchange (IYME), waarin ITs de coördinerende partij is, en met European League of Institutes of the Arts (ELIA). Het Goethe Institut Amsterdam is vaste partner voor INSTED. Daarnaast dragen aan het ITs bij: Compagnietheater, Hotel IBIS Stopera, Brasserie Harkema en vele ondernemers, met name in de binnenstad van Amsterdam. Binnen Amsterdam maken we deel uit van het Amsterdam Festival Overleg (AFO). Het is de intentie om onze reeds bestaande samenwerking met het Holland Festival structureel te maken. Vanaf 2012 starten we met een eerste pilot. De routekaarten van het ITs zullen elk uitgebreid worden met een topvoorstelling uit het programma van het Holland Festival. Ook zullen we een aantal grote namen van het
10
ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
Inkomsten en sponsoring De belangrijkste eigen inkomsten van het ITs komen uit private fondsen; in het recente verleden waren dat het VSB Fonds en SNS Reaalfonds. Voor het komende jaar lopen opnieuw aanvragen bij fondsen. De druk op de fondsen loopt overigens sterk op en het wordt moeilijker daarop een beroep te doen. De Europese Commissie heeft een bijdrage toegekend tot en met 2014, op voorwaarde dat eenzelfde bedrag uit andere middelen beschikbaar komt waaronder subsidie van lokale, nationale of gemeentelijke overheden. ITs was daarnaast succesvol in het binnenhalen van inkomsten uit sponsoring. Hoofdsponsor is NRC Next. Veel sponsoring vindt in natura plaats door het plaatselijke bedrijfsleven. Voor de toekomst streven wij ernaar de inkomsten uit sponsoring tenminste op het huidige niveau te continueren en de directe publieksinkomsten te verhogen van 6% naar 8%. Wij gaan daarnaast wederom een beroep doen op het Fonds Podiumkunsten voor een structurele bijdrage.
Communicatie Voor de periode 2012-2016 is een marketing- en communicatiestrategie uitgezet, gericht op het bereiken van de eerder genoemde doelgroepen en op het verder uitbouwen van de naamsbekendheid en zichtbaarheid van het festival. We zullen hierin nauw samenwerken met de theaterscholen, festivals en theaters en andere relevante partners. ITs streeft naar een crossmediale aanpak: een uitgebalanceerde mix van middelen die elkaar onderling versterken. Er wordt gebruik gemaakt van traditionele media waaronder een programmamagazine en affiches, digitale media zoals de website en nieuwsbrieven en sociale media waaronder Facebook, Twitter, YouTube en Flickr. Maar ook persoonlijk contact is nog steeds van groot belang, met name om de relaties met schoolleidingen en vakprofessionals verder uit te bouwen en te verstevigen. Artistiek directeur Theu Boermans en artistiek leider dans Tim Persent spelen hierbij een cruciale rol. De schoolleidingen informeren en enthousiasmeren heeft een directe uitwerking op de actieve deelname van studenten. Tegelijkertijd zal er vanuit ITs ook rechtstreeks gecommuniceerd worden met deze (inter)nationale studenten. De inzet van digitale media is gezien het internationale karakter en de lage prijs een voor de hand liggende keuze. Ook de mediapartners NRC Next, TM en CJP en de actieve benadering van de pers met als doel free publicity dragen bij aan het publieksbereik. Voor de toekomst zijn wij op zoek naar extra mediapartners, bij voorkeur een partner op het vlak van radio en televisie, waarmee wij ons publieksbereik verder kunnen uitbreiden.
Jacqueline van Benthem Algemeen directeur ITs Festival Amsterdam Januari 2012 ITs
b e l e i d s p l a n 2 0 1 3 -2 0 1 6
11
ITs Festival Amsterdam Oudezijds Achterburgwal 188 1012 DX Amsterdam
[email protected] 020-5305560
www.itsfestivalamsterdam.com
INTERNATIONAL THEATRE SCHOOL FESTIVAL
© ITs Festival Amsterdam, januari 2012
