Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 2005–2006
21 501-32
Landbouw- en Visserijraad
28 807
Vogelpestcrisis (Aviaire influenza)
Nr. 158
VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 14 maart 2006
1
Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), ondervoorzitter, Vos (GroenLinks), Buijs (CDA), Van Beek (VVD), Schreijer-Pierik (CDA), voorzitter, Atsma (CDA), Oplaat (VVD), Mosterd (CDA), Waalkens (PvdA), Snijder-Hazelhoff (VVD), Verbeet (PvdA), Van den Brink (LPF), Vergeer (SP), Tichelaar (PvdA), Ormel (CDA), Duyvendak (GroenLinks), Koopmans (CDA), Eerdmans (LPF), Van der Ham (D66), Van Velzen (SP), Koomen (CDA), Boelhouwer (PvdA), Douma (PvdA), Dubbelboer (PvdA), Kruijsen (PvdA), Lenards (VVD). Plv. leden: Slob (ChristenUnie), Vendrik (GroenLinks), Spies (CDA), Dezentjé Hamming (VVD), Mastwijk (CDA), Ten Hoopen (CDA), Hofstra (VVD), Samsom (PvdA), De Krom (VVD), Duivesteijn (PvdA), Herben (LPF), Van Heteren (PvdA), Van Lith (CDA), Van Gent (GroenLinks), Van Bochove (CDA), Van As (LPF), Van der Laan (D66), Gerkens (SP), Jager (CDA), Timmer (PvdA), Depla (PvdA), Fierens (PvdA), Verdaas (PvdA), Örgü (VVD), Veenendaal (VVD). 2 Samenstelling: Leden: Dijksma (PvdA), De Haan (CDA), Koenders (PvdA), Atsma (CDA), Karimi (GroenLinks), Timmermans (PvdA), Van Bommel (SP), Albayrak (PvdA), Van der Staaij (SGP), Waalkens (PvdA), Weekers (VVD), Balemans (VVD), Van Baalen (VVD), Van Winsen (CDA), Van den Brink (LPF), Herben (LPF), Duyvendak (GroenLinks), Van Velzen (SP), De Nerée tot Babberich (CDA), Van Heteren (PvdA), voorzitter, Van Dijk (CDA), Dubbelboer (PvdA), Van der Laan (D66), ondervoorzitter, Hirsi Ali (VVD), Brinkel (CDA), Szabó (VVD), Jonker (CDA).
KST95548 0506tkkst21501-32-158 ISSN 0921 - 7371 Sdu Uitgevers ’s-Gravenhage 2006
De vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit1, de vaste commissie voor Europese Zaken2 en de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport3 hebben op 16 februari 2006 overleg gevoerd met minister Veerman van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over: – de Landbouw- en Visserijraad, waaronder de stand van zaken aviaire influenza; – de brief van de minister van LNV van 3 februari 2006 met het verslag van de Landbouw- en Visserijraad van 23 januari 2006 (21 501-32, nr. 153); – de brief van de minister van LNV van 10 februari met de geannoteerde agenda van de Landbouw- en Visserijraad van 20 februari 2006 (21 501-32, nr. 154); – de brief van de minister van LNV van 20 februari met de laatste stand van zaken uitbraak aviare influenza in Europa (28 807, nr. 98). Van dit overleg brengen de commissies bijgaand beknopt verslag uit.
Plv. leden: Kruijsen (PvdA), Hessels (CDA), Leerdam (PvdA), C q örüz (CDA), Halsema (GroenLinks), Bussemaker (PvdA), De Wit (SP), Eijsink (PvdA), Rouvoet (ChristenUnie), Douma (PvdA), Wilders (Groep Wilders), Veenendaal (VVD), Algra (CDA), Varela (LPF), Van As (LPF), Vos (GroenLinks), Vergeer (SP), Ormel (CDA), Duivesteijn (PvdA), Buijs (CDA), Fierens (PvdA), Dittrich (D66), Van Schijndel (VVD), Ferrier (CDA), Dezentjé Hamming (VVD), Spies (CDA). 3 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Kalsbeek (PvdA), Buijs (CDA), Atsma (CDA), Arib (PvdA), Vendrik (GroenLinks), Kant (SP), Blok (VVD), voorzitter, Smits (PvdA), Örgü (VVD), Verbeet (PvdA), Van Oerle-van der Horst (CDA), ondervoorzitter, Vergeer (SP), Vietsch (CDA),
Joldersma (CDA), Varela (LPF), Van Heteren (PvdA), Smilde (CDA), Nawijn (LPF), Van Dijken (PvdA), Timmer (PvdA), Van Miltenburg (VVD), Kraneveldt (LPF), Schippers (VVD), Omtzigt (CDA), Azough (GroenLinks), Kos¸er Kaya (D66), Van der Sande (VVD). Plv. leden: Rouvoet (ChristenUnie), Verdaas (PvdA), Ferrier (CDA), C q örüz (CDA), Blom (PvdA), Halsema (GroenLinks), Gerkens (SP), Veenendaal (VVD), Hamer (PvdA), Weekers (VVD), Tjon-A-Ten (PvdA), Aasted Madsen-van Stiphout (CDA), Ormel (CDA), Koomen (CDA), Van As (LPF), Waalkens (PvdA), Mosterd (CDA), Bussemaker (PvdA), Heemskerk (PvdA), Oplaat (VVD), Hermans (LPF), Hirsi Ali (VVD), Eski (CDA), Van Gent (GroenLinks), Bakker (D66), Nijs (VVD).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
1
De minister stelt de Kamer in kennis van een vervuiling met cadmium van een mineralenmengsel voor pasgeboren kalveren. Dit vervuilde middel is in de periode juli 2005 tot eind 2005 afgezet bij zeven Nederlandse melkveehouders en is aan ongeveer 300 kalveren toegediend. Niet een van deze kalveren is geslacht of geëxporteerd. De ene helft is aangetroffen op melkveehouderijbedrijven en de andere helft op vleesmesterijen. Alle dieren zijn getraceerd en individueel herkenbaar gemaakt. Onder toezicht van de VWA zorgt het bedrijfsleven ervoor dat deze dieren niet onopgemerkt in de slacht komen. De vleeskalverensector, het productschap en LTO-Nederland hebben deze afspraken vastgelegd in een protocol. De dieren worden ook herkenbaar gemaakt in het INR-systeem. Daarmee zit de zaak in feite dubbel op slot. Cadmium zet zich vast in de nieren en in de lever, maar niet in het vlees. Van de geïdentificeerde dieren zullen de nieren en levers onder toezicht van de VWA worden vernietigd. De vervuiling is terug te voeren op een partij van 120 ton zinksulfaat die in 2004 en 2005 uit China naar Frankrijk is geëxporteerd. De Franse autoriteiten hebben de vervuiling via een additioneel monitoringsprogramma in december 2005 ontdekt. Op 6 februari bleek via het quick warning system dat via een Belgisch bedrijf ook 265 kilo aan Nederland was geleverd. Vragen en opmerkingen uit de commissies De heer Oplaat (VVD) is blij dat het toezichtsysteem goed heeft gewerkt en dat er adequaat is gehandeld bij het bestrijden van de gevolgen, zowel door de overheidsinstanties als door het bedrijfsleven. Bij het akkoord over de hervorming van de suikersector is afgesproken dat de maximale ruimte voor nationale maatregelen benut zou worden. Bij de cichoreiteelt lijkt er echter iets mis te zijn gegaan. Er zijn onjuiste gegevens verstrekt en die fout kon niet meer hersteld worden. Hoe wordt dit probleem opgelost? Is er inderdaad weinig perspectief voor de productie van biobrandstoffen van de eerste generatie in Nederland? Er worden op dit terrein toch waardevolle initiatieven genomen. De vogelpest breidt zich zeer snel uit. Zwanen lijken gevoeliger voor dit virus dan andere vogels. De minister heeft terecht besloten tot een algehele ophokplicht. Ten aanzien van dierenwelzijn is terecht gekozen voor de communautaire aanpak. De nieuwe richtlijn voor het welzijn van vleeskuikens is inmiddels aangenomen door het Europees Parlement, maar moet nog worden goedgekeurd door de Raad van Ministers. De non-trade concerns moeten onderdeel worden van de WTO-onderhandelingen, anders kan men vanwege de Europese eisen voor dierenwelzijn niet concurrerend produceren. De heer Atsma (CDA) constateert verheugd dat het gelukt is, op zeer korte termijn alle kalveren te traceren die het besmette voedingssupplement hebben gekregen. Het controlesysteem blijkt goed te werken. Dit is een voorbeeld voor andere sectoren. Hoe verloopt de internationale communicatie bij dit soort zaken? Hoe staat het met het van de markt halen van suikerquota? De korting mag niet alleen voor een beperkt aantal landen gelden. Betrokkenen moeten tijdig op de hoogte worden gesteld. Hoe wordt de fout met de gegevens over de cichoreiteelt hersteld? Het actieplan dierenwelzijn heeft raakvlakken met de richtlijn voor het welzijn van vleeskuikens. Heeft Nederland zich niet te weinig ingezet om de non-trade concerns op de agenda van de WTO te krijgen? Op dit vlak lijkt vooralsnog vrijwel geen resultaat te zijn geboekt. Wat denkt de minister van het WTO-standpunt over de GGO’s?
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
2
De CDA-fractie is ermee ingenomen dat Nederland het beleid ten aanzien van de ophokplicht van andere landen volgt. De FAO heeft de regering gecomplimenteerd met het beleid. Liggen de draaiboeken voor eventuele verdergaande maatregelen klaar? Is er voldoende capaciteit om tot grootschalige ruiming over te gaan? Hoe denkt de EU over het Franse voornemen om in drie departementen watervogels te vaccineren? Het verpakkingsconvenant kan ingrijpende gevolgen hebben voor de zuivelindustrie. Het kan niet de bedoeling zijn dat melk alleen nog in pakken van een liter of een halve liter wordt aangeboden. Hoe wil de minister hiermee omgaan? De heer Waalkens (PvdA) pleit voor een meer offensieve aanpak ten aanzien van biobrandstoffen om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verkleinen. Het actieplan is nog te vrijblijvend. Er moet ook op Europees niveau worden overgegaan tot verplichte bijmenging van biobrandstoffen. Nederland moet vooral investeren in technieken voor de toepassing van biobrandstoffen van de tweede en derde generatie. Kunnen hiervoor FES-middelen beschikbaar komen? Het is goed dat het actieplan dierenwelzijn wordt vertaald in doelvoorschriften. Zolang die er niet zijn, moet men zich behelpen met de middelvoorschriften. Bij het opleggen van dergelijke voorschriften hoort de plicht om de producenten te beschermen tegen oneerlijke concurrentie, bijvoorbeeld via tarifering. Er is een conflict tussen het kabinet en het noorden van het land over het wegvallen van middelen uit de structuurfondsen voor plattelandsbeleid. Is de minister bereid hiervoor een oplossing te zoeken? Er is geen sprake van een Europees moratorium op genetisch gemodificeerde voedselproducten, zoals de WTO stelt. Toelating van GGO’s moet door wetenschappelijke panels per geval bezien worden. Wil de minister de inzet van het Oostenrijkse voorzitterschap steunen ten aanzien van maatregelen op het punt van coëxistentie? Het is duidelijk dat lering is getrokken uit eerdere ervaringen met vogelpest. Zijn de draaiboeken gebaseerd op de laatste stand van zaken? Wordt het langzamerhand geen tijd voor een nationaal vaccinatiebeleid om in ieder geval de uitloopkippen te beschermen? De heer Van den Brink (LPF) is niet verbaasd over de voortgaande verspreiding van de vogelgriep. Het virus zal bij iedere vogeltrek verder oprukken. Het is goed dat onmiddellijk tot een ophokplicht is besloten. Deze term heeft een wat negatieve klank gekregen. Daarom is het wellicht om van beschermplicht te spreken. Uitbraken van besmettelijke dierziekten komen in het overgrote deel van de gevallen voor tussen half januari en half maart. Dit gold alleen niet voor de blaasjesziekte en de Afrikaanse varkenspest. Het is waarschijnlijk dat het huidige virus al jarenlang bestaat zonder te zijn ontdekt. Is er de afgelopen maanden een verandering in het virus opgetreden? Is de burger voldoende op de hoogte van de risico’s? De minister moet op dit punt zeer streng blijven optreden. Hoe is het mogelijk dat er na het suikerakkoord alsnog een korting van 2 mln. moet worden doorgevoerd? Europa lijkt te laat te zijn met bio-energie, maar het is goed dat er nu toch aandacht voor komt. Staatssecretaris Wijn wil biobrandstof uit koolzaad niet vrijstellen van accijns, maar België doet dit wel. Gelooft de regering niet in koolzaadproductie voor bio-energie? Kan via rasveredeling een hogere opbrengst van koolzaad worden bereikt? Dierenwelzijn moet vooral in Europees verband worden bevorderd. Kan het aanbrengen van de gele flappen in beide oren van het melkvee als één ingreep worden beschouwd? De diervriendelijker methode van het koudmerken moet ook toegepast kunnen worden. Nederland wijkt nog steeds sterk af van de Europese normen op het punt van de tweede verzamelslag in verband met mond- en klauwzeer. Aan de
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
3
ene kant moet men natuurlijk voorzichtig zijn, maar aan de andere kant is het ook van belang dat er in Europa een level playing field is. De heer Slob (ChristenUnie) is tevreden dat het controlesysteem goed functioneert, zoals bij de cadmiumvervuiling is gebleken. De ontwikkelingen rondom de vogelgriep zijn reden tot grote zorg. De heer Slob steunt de maatregelen van de minister, met name de afschermplicht. Is al bekend of de verdachte gevallen van sterfte onder zwanen met het vogelgriepvirus te maken hebben? Langdurig ophokken is geen duurzame oplossing. Hoe staat het met het vaccineren van hobbydieren en pluimvee? Dit virus dient zo goed mogelijk bestreden te worden, mede met het oog op eventuele gevaren voor de volksgezondheid. De compensatie voor de prijsdaling van suiker is in de eerste twee jaar is slechts 60%. Pas vanaf 2008 gaat de overeengekomen 64,4% in. Rekening houdend met de modulatiekorting is de werkelijke compensatie in 2007 maar 57%. Waarom blijft de minister terughoudend ten aanzien van de suggestie om het LEI het suikerakkoord grondig te laten analyseren? Naar aanleiding daarvan kan flankerend beleid ontwikkeld worden. De gevolgen voor het noordoosten van het land zijn groot. Welke invloed heeft de mening van het Europees Parlement op de uitwerking van het suikerakkoord? Er mogen geen wonderen verwacht worden van het telen van gewassen voor bio-energie, maar dit is wel een kansrijke sector. Het kabinet moet alle mogelijkheden benutten voor een goed bio-energiebeleid in Europa. Om bedrijven de noodzakelijke investeringen te kunnen laten doen, moet perspectief op langere termijn geboden worden. Het actieplan dierenwelzijn is toe te juichen. Het is goed dat er in dat kader indicatoren voor het dierenwelzijn worden ontwikkeld. Op een aantal punten kan het nog beter. Harmonisatie van het controle- en sanctiebeleid is essentieel. Ziet de minister mogelijkheden om de Nederlandse «nee, tenzij»-benadering voor ingrepen bij dieren ook in Europa ingang te doen vinden? Hoe staat het met het bijeenbrengen van middelen voor verduurzaming van de visserij? Hoe werken de brandstofmaatregelen uit? Wat is stand van zaken met betrekking tot de opkoopregeling? De heer Van der Vlies (SGP) wijst erop dat Nederland bij de vogelgriep op het ergste moet zijn voorbereid. De minister heeft terecht scherpe maatregelen genomen. Het is zaak om het probleem te isoleren. Is er alles aan gedaan om ook de houders van hobbydieren naar beste vermogen te laten bijdragen? Hoe wordt in internationaal verband geopereerd? Minister Brinkhorst heeft duidelijk gemaakt dat er helemaal geen slotakkoord van de WTO was gekomen als de regering de voorwaarde had gesteld dat de non-trade concerns bij de onderhandelingen moesten worden betrokken. Overigens lijkt het enige succes te zijn dat de zaak niet uiteen is gevallen. Deze kwestie wordt na de Doha-ronde door Europa geagendeerd. Dat is laat, maar het is van het grootste belang dat deze vorm van concurrentievervalsing wordt tegengegaan. De Commissie en de regering hebben nog niet gereageerd op de uitspraak van de WTO dat genetisch gemodificeerde organismen op de Europese markt kunnen worden toegelaten. De heer Van der Vlies hoopt dat hier met gepaste scherpte op gereageerd wordt. Bij het actieplan dierenwelzijn wordt terecht voor het ontwikkelen van indicatoren gekozen om Europa in de richting van de doelvoorschriften te brengen. De Nederlandse inzet op het punt van bio-energie steekt nog schril af bij de activiteiten van de buurlanden. Nederland mag de aansluiting niet missen en daartoe mag er wel een tandje bij. Het is goed dat de minister zich heeft aangesloten bij de landen die actie willen tegen de illegale aanvoer van kabeljauw. De Europese Commissie
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
4
heeft een managementplan voor platvisvisserij in de week gezet, waarop de directeur Visserij terecht kritiek heeft geuit. Tot nu toe is veel te weinig in het kader van het NoordzeeRAC gedaan en dat is uitermate demotiverend voor de sector. Wil de minister hier aandacht aan besteden? De cadmiumvervuiling toont aan dat het systeem werkt, maar een dergelijke vervuiling zou eigenlijk niet mogen voorkomen. Ook de heer Van der Ham (D66) steunt de aanpak van de minister met betrekking tot de vogelgriep. Is er op dit punt overeenstemming binnen Europa? Gelden bij een ophokplicht voor een langere periode de normale eisen voor dierenwelzijn? Het Europees Parlement heeft geen formele zeggenschap over landbouw, maar wel adviesrecht. Het advies ging op sommige punten in tegen de afspraken van het suikerakkoord. Waarom is dat niet opgevolgd? Waarom wordt er eenmalig op het suikerquotum gekort? Het is positief dat de Commissie zich meer bewust wordt van het Europese energieprobleem. Het is de vraag in hoeverre biobrandstoffen kunnen bijdragen aan een structurele oplossing. In feite is het een inefficiënte vorm van zonne-energie. Er is behoefte aan grootschalige projecten, zowel voor zonne- als voor windenergie. Daarnaast moet onderzocht worden of waterstof een grotere rol kan spelen. Hoe worden sociale en milieuproblemen in ontwikkelingslanden voorkomen, bijvoorbeeld als gevolg van de kap van bossen? Wie ziet toe op duurzame kweek? Hoe wordt gecontroleerd of de productie van biobrandstoffen niet leidt tot meer uitstoot van CO2? Zijn er plannen om het door het Natuur en Milieuplanbureau geadviseerde transparante monitoringssysteem in te voeren? Leidt schone energie niet tot een hoger verbruik? De Commissie stelt dat het gebruik van biobrandstoffen nieuwe economische perspectieven biedt voor ontwikkelingslanden. Door het Europees landbouwbeleid hebben de ontwikkelingslanden echter nog steeds geen kansen op de Europese markt. Bovendien zal de productie in handen komen van de boeren die er door de hervormingen in de suikersector op achteruitgaan. Op welke manier wordt het actieplan in Nederland geïmplementeerd? De Commissie pleit voor minimale standaarden voor dierenwelzijn. Er moeten classificeringssystemen worden ontwikkeld waarbij meer onderscheid kan worden gemaakt tussen de verschillende maten van dierenwelzijn. Er is behoefte aan meer voorlichting over dierenwelzijn aan werknemers in de desbetreffende sector en aan de consumenten. De fractie van D66 is bezig met een initiatiefwetsvoorstel voor het labelen van vlees. Nederland beschikt over de kennis om een dergelijk systeem in Europees verband op te zetten. In welke landen kan hiermee begonnen worden? Gestandaardiseerde dierenwelzijnsvereisten zorgen voor een level playing field binnen de EU, maar hoe wordt ervoor gezorgd dat ook in derde landen aan de vereisten wordt voldaan? De heer Van der Ham is het met de minister eens dat er aanvullende eisen nodig zijn voor de castratie van dieren en het houden van konijnen, nertsen en vissen. Hoe worden ingrepen zoals het uittrekken van tanden of het afhaken van staarten voorkomen? Antwoord van de minister De minister merkt op dat cichoreitelers dezelfde compensatie voor inkomensverlies krijgen als bietentelers, namelijk 64%. Het Hoofdproductschap Akkerbouw heeft echter verkeerde cijfers over het areaal verschaft. Aan het besluit van de Commissie viel niets meer te veranderen, maar in overleg met België en Frankrijk is getracht, een en ander zo goed mogelijk te repareren. De referentieperiode is verlengd. Daarnaast wordt de verdeling van steun over België, Frankrijk en Nederland geactualiseerd aan de hand van de meest recente productiecijfers. Naar verwachting zal het
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
5
Nederlandse aandeel in de compensatie jaarlijks met ongeveer 15% worden verhoogd ten koste van de Belgische en Franse telers. In totaal levert dit de Nederlandse cichoreitelers ruim 2 mln. extra op en dat komt neer op € 255 000 per jaar. Desgevraagd is de minister bereid de Kamer schriftelijk over de details van de regeling te informeren. Op tal van plaatsen in Europa is het vogelgriepvirus in dode zwanen aangetroffen. Tot nu toe heeft het virus Nederland nog niet bereikt. Er is voldoende capaciteit om een eventuele uitbraak het hoofd te bieden. Het departement en alle uitvoerende diensten staan op scherp. Nederland heeft lange tijd als enige binnen de EU gepleit voor vaccinatie van hobbydieren en eventueel op productiebedrijven. Hierover is frequent overlegd met de Commissie. Op 22 februari zal Nederland een plan voor het enten van vogels indienen. Morgen wordt over het Franse voornemen tot vaccinatie in het permanente comité gesproken. Als Frankrijk zonder toestemming van de Commissie hiertoe besluit, zal dit land waarschijnlijk «op slot» worden gezet. Dit kan ongewenste gevolgen voor de gehele Unie hebben. Het is van groot belang dat de lidstaten hierbij gezamenlijk optrekken. Voor de hobbydieren gelden dezelfde maatregelen als in het najaar, maar nu voor het gehele land. Via maatwerk kunnen aparte regelingen met het oog op dierenwelzijn worden genomen. Het geactualiseerde draaiboek ligt klaar. De minister zal dit voor 1 maart naar de Kamer sturen. Dit draaiboek bevat ook maatregelen voor compartimentering. De buitenuitloopkippen en biologisch gehouden kippen hebben voldoende binnenruimte. De EU gaat uit van een risicobenadering, waarbij lidstaten ruimte hebben voor een eigen invulling. Het risico is nu echter toegenomen. Vermoedelijk is het virus endemisch aanwezig in wilde eenden. Deze dieren worden er zelf niet ziek van, maar kunnen wel zwanen besmetten, die gevoeliger zijn voor het virus. Ook in andere lidstaten worden maatregelen genomen. Het virus muteert regelmatig, maar de stam H5N1 verandert niet. De burger wordt uitvoerig voorgelicht. Op pluimveebedrijven zijn hygiënemaatregelen van kracht. Hobbydierhouders worden via hun organisaties ingelicht. Men wordt opgeroepen om dode vogels op een verantwoorde wijze te (laten) verwijderen. De Kamer wordt uiteraard op de hoogte gehouden van de uitslagen van de nadere onderzoeken. Vermoedelijk zal op de bijeenkomst van het beheerscomité op 2 maart, dus voor de inzaaiperiode, duidelijkheid worden gegeven over de eenmalige korting op het suikerquotum. De minister heeft eerder gezegd open te staan voor elke maatregel die leidt tot opschoning van de suikermarkt. Het belangrijkste is echter dat de opkoopregeling een succes wordt. Als er geen heffing wordt betaald over het eenmalig gekorte quotum zullen onvoldoende middelen in het herstructureringsfonds vloeien. De minister heeft zich sterk gemaakt voor het schrappen van de heffing over het niet geproduceerde deel, maar vond daarbij alleen Frankrijk aan zijn zijde. Op dat punt hoeft men zich geen illusies te maken. Waarschijnlijk zal de korting voor een deel via de kaasschaafmethode en voor een deel op basis van de bestaande criteria over de verschillende landen worden versleuteld. Voor Nederland zal de kaasschaafmethode het beste uitpakken. De Commissie heeft aangegeven dat een deel van de wensen van het Europees Parlement al in het akkoord zijn verwerkt. Het akkoord is een compromis, dus kon niet aan alle wensen tegemoet gekomen worden. De rol van het Europees Parlement in landbouwkwesties is nu eenmaal beperkt. Dat zou veranderd zijn als de Grondwet was aangenomen. De minister heeft eerder terughoudend gereageerd op de vraag naar een studie over de gevolgen van de suikerhervorming omdat hier tevens flankerend beleid aan verbonden was. Die toezegging kan hij niet doen, omdat er geen zicht is op de consequenties daarvan. De minister is wel bereid om het LEI te vragen, te analyseren wat er op basis van de huidige besluitvorming naar verwachting zal gebeuren en de Kamer daar voor de
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
6
zomer van op de hoogte te brengen. Daarna kan bezien worden of daar iets mee gedaan moet worden. In het Belastingplan 2006 zijn een accijnsvrijstelling tot 2% voor biobrandstof en een verplichte bijmenging vanaf 2007 opgenomen. Dit jaar wordt een regeling gemaakt voor het stimuleren van de tweede generatie biobrandstoffen. Er wordt gestreefd naar harmonisatie van de toepassing van de richtlijn. Bovendien geeft een wettelijke verplichting voor bijmenging een hogere impuls en betere efficiency. België heeft uiteraard een eigen belastingbeleid. Er is nog veel te winnen bij de teelt en veredeling van koolzaad. Dat geldt trouwens ook voor de verwerking. Er zijn plannen voor een fabriek aan de Eemsmond waarin koolzaad wordt verwerkt tot dieselolie waarbij een bijproduct ontstaat van zodanig hoge waarde dat de productie direct concurrerend is. De minister zal de Kamer van de ontwikkelingen op de hoogte houden. Het hangt van de marktontwikkelingen af of het koolzaad in Nederland wordt geteeld of niet. De nieuwe lidstaten hebben hier veel ruimte voor. De technologie schrijdt steeds verder voort. Bio-energie biedt zeker zo veel mogelijkheden als windenergie. Vanuit energiepolitiek oogpunt kan een breder aanbod wenselijk zijn. Voor de zomer brengt de minister een notitie uit over de mogelijkheden van vergisting van rest- en afvalstromen. De minister wil een hoger niveau van dierenwelzijn, maar dit kan alleen bij gelijkblijvende concurrentieverhoudingen. Met het oog daarop voldoen de minimumnormen van de Commissie uitstekend. Hij steunt het idee om deze normen uit te breiden tot nertsen, vleeskuikens en konijnen, alsmede het streven naar vereenvoudiging van bestaande regels. Transparantie van productiesystemen en etikettering zijn in dit verband waardevol. De samenwerking en coördinatie bij wetenschappelijk onderzoek kan verbeterd worden. Dit kan bijdragen aan een betere aanpak van de castratie van beerbiggen. De Commissie wil een Europees referentielaboratorium. Nederland kan hieraan een uitstekende bijdrage leveren. Het kabinet blijft zich inzetten voor invoering van de non-trade concerns, maar moet ook rekening houden met de realiteit. Het is verstandig om de huidige ruimte die de WTO-regels bieden maximaal te benutten. Minister Brinkhorst zal ervoor zorgen dat dit punt bij de volgende ronde op de agenda blijft. De WTO heeft niet geoordeeld over het algemene beleid ten aanzien GGO’s of over de etiketteringsplicht. De oproep was alleen gericht tegen het moratorium. De structuurfondsen hebben geen relatie met de plattelandsfondsen. Zelfs een gesprek onder vier ogen met de Commissaris heeft geen verandering kunnen brengen in het percentage dat Nederland is toebedeeld voor zijn plattelandsbeleid. De komende tijd moet dus rekening worden gehouden met een korting van 5%. De minister is het absoluut niet eens met de opvattingen van de Commissie over de vangst van platvis. Met het scholherstelplan is men op de goede weg naar stabiele quota van rond de 60 000 ton voor schol en 17 000 à 18 000 ton voor tong. Het beleid ten aanzien van het NoordzeeRAC moet onverkort van kracht blijven. De opvatting van de minister over eventuele compensatie voor gestegen brandstofprijzen is niet veranderd. In het kader van de pulskor wordt gewerkt aan vernieuwing van vistechnieken. Het saneringsfonds is nog niet geheel gebruikt, maar de bodem is wel in zicht. De minister komt schriftelijk terug op het verpakkingsconvenant. Zijn standpunt over de vleeskuikenverordening is niet gewijzigd. Hij gaat ook schriftelijk in op het koudmerken en de tweede verzamelslag.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
7
Toezeggingen: – de Kamer krijgt een schriftelijke reactie inzake het verpakkingsconvenant; – de Kamer ontvangt op korte termijn een brief over de nadere afspraken over de compensatie voor de cichoreitelers; – voor 1 maart 2006 krijgt de Kamer de actuele draaiboeken van de AI; – voor de zomer ontvangt de Kamer de analyse van het LEI over de gevolgen van het suikerakkoord; – de Kamer krijgt spoedig informatie over de nieuwe ontwikkelingen in de verwerking van koolzaad tot brandstof; – de Kamer wordt schriftelijk op de hoogte gebracht van de laatste stand van zaken op het terrein van de plattelandsfondsen. De voorzitter van de vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Schreijer-Pierik De voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken, Van Heteren De voorzitter van de vaste commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Sport, Blok De griffier van de vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Van Leiden
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 21 501-32 en 28 807, nr. 158
8