Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 2004–2005
29 515
Kabinetsplan aanpak administratieve lasten
Nr. 64
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 16 maart 2005 Op 15 april 2004 zond ik u een brief met voorstellen voor vermindering van administratieve lasten voor het bedrijfsleven, voortvloeiend uit de Justitiewetgeving (Kamerstukken II 2003/04, 29 515, nr. 8). Hierbij informeer ik u over de stand van zaken rond de toen aangekondigde reductievoorstellen en over de aanvullende initiatieven die sindsdien zijn genomen om de reductiedoelstelling van een kwart, zoals opgenomen in het Hoofdlijnenakkoord, te bereiken. Stand van zaken eerste tranche In bijlage 1 bij deze brief is een overzicht opgenomen van de stand van zaken van de reductievoorstellen die in april 2004 aan uw Kamer zijn gepresenteerd (de eerste tranche). De realisering van deze voorstellen loopt op schema. Een groot deel van de reductie moet komen van het Nederlands Taxonomie Project, dat beoogt met behulp van de XBRL-standaard voor software, financiële gegevensuitwisseling te vergemakkelijken. Het project wordt samen met Financiën uitgevoerd; een en ander verloopt volgens planning. Het doel van het project is het opstellen van een goede en bruikbare taxonomie – een gegevensmodel dat als basis kan worden gebruikt voor financiële software – die het verzamelen van gegevens ten behoeve van financiële rapportages zoals jaarrekening en fiscale aangifte, maar ook voor het voldoen aan statistiekverplichtingen, vergemakkelijkt. Voor de feitelijke lastenverlichting is steun en medewerking van verschillende partijen, zoals accountancy, softwareleveranciers, uitvragende partijen (KvK, Belastingdienst) en – niet in de laatste plaats – ondernemers noodzakelijk. De inzet zal er de komende periode mede op gericht zijn deze steun en medewerking verder te versterken.
KST85291 0405tkkst29515-64 ISSN 0921 - 7371 Sdu Uitgevers ’s-Gravenhage 2005
Tweede Kamer, vergaderjaar 2004–2005, 29 515, nr. 64
1
Voorstellen voor de tweede tranche De eerste tranche reductievoorstellen op het terrein van Justitie telde op tot circa 20% van het gemeten totaal van € 2,51 mld. aan administratieve lasten. De afgelopen tijd is geïnventariseerd met welke maatregelen de resterende 5% gehaald kan worden, mede gelet op eventuele toenames van AL. In bijlage 2 is een overzicht met voorstellen voor deze tweede tranche opgenomen, voorzien van een planning voor realisering en voor zover mogelijk, een schatting van de AL-vermindering. Hieronder wordt een nadere toelichting gegeven op de voorstellen. •
•
•
•
Het belangrijkste voorstel voor de tweede tranche ligt in het verlengde van toepassing van XBRL ten behoeve van het voldoen aan jaarrekeningverplichtingen (nr. 1). Tot nu toe maken ondernemers zowel jaarcijfers op commerciële grondslag (ingevolge Boek 2 BW) als op fiscale grondslag (ingevolge de belastingwetgeving) op. Dit omdat de kwalificatie van financiële gegevens op grond van fiscale en vennootschappelijke regels in beginsel verschillend is. Voor bijvoorbeeld de belasting van de winst uit de onderneming is dit van belang. Voor ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf en economisch niet-actieve bedrijven lopen de waarderingsgrondslagen in het fiscale en commerciële domein echter nauwelijks uiteen. Zoals ik ook in de nota naar aanleiding van het verslag bij het wetsvoorstel uitvoering IAS-verordening, IAS 39-richtlijn en moderniseringsrichtlijn heb aangegeven (Kamerstukken II, 2004/05, 29 737, nr. 7, blz. 22), hebben ondernemingen – voor zover zij geen gebruik maken van de waardering van financiële instrumenten op actuele waarde – de mogelijkheid om fiscale en financiële verslaggeving te laten samenvallen. Vooral voor bedrijven in het MKB levert dit een groot voordeel op. In het kader van het Nederlands Taxonomie Project wordt tezamen met Financiën de mogelijkheid voor ondernemers uitgewerkt om te volstaan met de jaarrekening op fiscale grondslag voor zowel fiscale als commerciële doeleinden. De additionele besparing hiervan wordt vooralsnog geraamd op € 325 mln. Het voorstel tot verhoging van de grensbedragen in het jaarrekeningrecht (nr. 2) is geformuleerd in het kader van de verschillende initiatieven voor vereenvoudiging en lastenverlichting van Europese regelgeving. Dit zou voor een groter deel van het midden- en kleinbedrijf de verplichtingen op grond van titel 9 van Boek 2 BW verlichten. In de Concurrentiekrachtraad in november 2004 is dit voorstel omarmd. De Raad heeft een lijst met vereenvoudigingsvoorstellen, waaronder dit, aan Commissie voorgelegd met het verzoek deze onderwerpen met voorrang ter hand te willen nemen. De Commissie heeft op haar beurt aangegeven voorstellen van de lidstaten terzake met belangstelling tegemoet te zien. Inmiddels is een voorstel voor verhoging van de jaarrekeninggrenzen aan de Commissie gezonden. Uitgaande van een verhoging van deze grensbedragen met 25% kan een besparing van circa € 86 mln. voor het Nederlandse bedrijfsleven ingeboekt worden. Naar aanleiding van een uitspraak van het Hof van Justitie van de EG (Inspire Art) wordt de Wet formeel buitenlandse vennootschappen aangepast in die zin dat de verplichtingen inzake het inschrijven in het handelsregister tot het opmaken en deponeren van jaarstukken volgens Nederlands recht op grond van deze wet niet meer gelden voor ondernemingen die statutair binnen de EU gevestigd zijn (nr. 3). In Nederland levert dat voor zo’n 166 bedrijven een lastenverlichting op. Het wetsvoorstel is aanhangig bij de Eerste Kamer. Inwerkingtreding is voorzien op 1 juli 2005. De bepalingen in het Wetboek van Koophandel inzake verzekeringen en de VOF, worden gesaneerd in verband met invoering van de titels
Tweede Kamer, vergaderjaar 2004–2005, 29 515, nr. 64
2
•
7.13 (personenvennootschap) en 7.17 (verzekering) in het BW (nr. 4). Hieruit vloeien enkele kleinere vereenvoudigingen voort die AL-vermindering opleveren. Het kabinet heeft onlangs een besluit genomen omtrent herziening van het stelsel van preventief toezicht op vennootschappen (nr. 5). De verklaring van geen bezwaar die nodig is bij oprichting van een NV of BV wordt vervangen door een systeem van aanmelding bij oprichting. De verklaring van geen bezwaar die benodigd is bij statutenwijziging komt te vervallen. Tegenover deze vereenvoudigingen staat een uitbreiding van de doelgroep van de aanmelding. Ook stichtingen zullen zich voortaan bij oprichting moeten aanmelden. De voorstellen worden dit jaar verder uitgewerkt. Naar schatting zal een en ander kunnen leiden tot een AL-reductie van € 7 mln. Beoogde invoering van het nieuwe stelsel is 1 juli 2006. Bij separate brief wordt uw Kamer over deze voorstellen geïnformeerd.
Van de bovengenoemde voorstellen kon de mogelijke reductie nu al worden gekwantificeerd. Daarnaast is in bijlage 2 een aantal voorstellen opgenomen die nu nog niet kwantificeerbaar zijn. Er wordt naar gestreefd van deze voorstellen bij de begroting 2006 de reductie in beeld te hebben. Het gaat om de volgende maatregelen. • In mei 2004 is een expert-rapport opgesteld over herziening van het BV-recht, gericht op versoepeling en meer keuzemogelijkheden bij inrichting van de BV (nr. 6). Het rapport bevat concrete aanbevelingen, ook voor het schrappen van niet meer effectieve en belastende regels, zoals de verplichte accountantsverklaring bij inbreng in natura, de bankverklaring (bij storting in geld op aandelen) en de Nachgründungsregeling (goedkeuring door de algemene vergadering van aandeelhouders van en verklaring van een accountant bij bepaalde rechtshandelingen van de vennootschap). Naar verwachting zal een wetsvoorstel ter uitwerking van de voorstellen van de expertgroep in de zomer van 2005 gereed zijn voor behandeling in de ministerraad. • Justitie zal in 2006 een centrale «postbus» realiseren voor informatiestromen die verband houden met diensten en verplichtingen van ondernemers (nr. 7). Hierbij wordt rekening gehouden met aansluiting op de infrastructuur die het programmabureau ICTAL van het Ministerie van EZ thans voorbereid (oa. bedrijvenregister en overheidstransactiepoort). Saldo AL-reductie De eerste tranche reductievoorstellen beliep € 505 mln. De voorstellen van de tweede tranche tellen op tot € 419,5 mln. Dit leidt tot een totale bruto reductie van € 924,5 mln. Hier staan gerealiseerde toenames tegenover ten bedrage van € 3,1 mln. De belangrijkste toename betreft het Besluit tot vaststelling van nadere voorschriften omtrent de inhoud van het jaarverslag (aanwijzing van de code Tabaksblat) die tot een AL-vermeerdering van € 3 mln. leidt. De netto reductie bedraagt derhalve op dit moment € 921,4 mln. Voorts is sprake van een technische correctie op de nulmeting van Justitie. Deze betreft een schrapping van € 14,8 mln. ingevolge het Schepelingenbesluit. Deze lasten waren abusievelijk tevens opgenomen in de nulmeting van het ministerie van V&W, dat voor dit besluit inhoudelijk verantwoordelijk is. Dit brengt de totale administratieve lasten voortvloeiend uit de Justitiewetgeving op € 2,5 mld. De procentuele netto reductie van alle maatregelen over dit bedrag bedraagt derhalve op dit moment bijna 37%. Bij de begroting 2006 zullen de laatste maatregelen gekwantificeerd zijn, zodat dan het definitieve reductiepercentage voor het Justitiedomein kan
Tweede Kamer, vergaderjaar 2004–2005, 29 515, nr. 64
3
worden vastgesteld. Zoals ook in de overzichtsbrief over de voortgang van het AL-beleid van de Minister van Financiën is opgemerkt, wordt echter nu – zoals voor alle ministeries – het administratieve lastenplafond voor Justitie vastgelegd, en wel op € 1579 mln. (het verschil tussen totaal AL en totaal aan reductiemaatregelen). Eventuele extra reductiemaatregelen laten dit plafond onverlet. De Minister van Justitie, J. P. H. Donner
Tweede Kamer, vergaderjaar 2004–2005, 29 515, nr. 64
4
BIJLAGE 1
Onderwerp
STAND VAN ZAKEN REDUCTIEVOORSTELLEN EERSTE TRANCHE
Beoogde realisering
Mogelijke reductie
Stand van zaken
1. Jaarrekeningrecht – Beperking publicatieplicht 2:403 verklaring – Elektronische deponering stukken bij KvK 2. Jaarrekeningrecht XBRL
2006 2007 2006/2007
1,4 mln. 6,9 mln. 350 mln.
3. Elektronische communicatie in de a.v.a.
2006
69,2 mln.
4. Afschaffing mededelingsplicht cessie 5. Wijziging reprorecht 9. Nieuwe regeling inzake pacht (titel 7.5 BW)
2004 2003 2007
2,08 mln. 57,7 mln. 1,5 mln.
10. Wet bescherming persoonsgegevens
2005/2006
2,8 mln.
11. Wet op de rechtsbijstand (Vivalt)
2005
5,8 mln.
12. Wet op de kansspelen
2006
1,45 mln.
13. Centraal Testamentenregister 14. Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus
2004 2006
3,07 mln. 2,24 mln.
15. Boekhoudverordening 1998
2006
0,12 mln.
16. Verordening beroepsaansprakelijkheidsverzekering
2006
0,001 mln.
In voorbereiding Voor advies bij Raad van State. Nederlands Taxonomie Project loopt op schema. Fase 1 gerealiseerd, fase 2 (bouw taxonomie) wordt in mei afgerond. Raad van State heeft advies uitgebracht. Nader rapport in voorbereiding. Per 1 september 2004 gerealiseerd Per 18 maart 2004 gerealiseerd. Consultatie voorontwerp afgerond. Verwerken commentaren en voorlegging aan MR. In overleg met het CBP vindt uitwerking plaats, deels in uitvoering, deels door wetswijziging. Wetsvoorstel bij TK. Inwerkingtreding voorzien op 1 oktober 2005. AL-verlichting wordt meegenomen in de algehele herziening Wet op de kansspelen, die momenteel in voorbereiding is. Planning inwerkingtreding herziene wet is 2006. Per 1 september 2004 gerealiseerd. Over de reductievoorstellen vindt overleg plaats met bedrijfsleven, politie en justitie. Zij zullen worden meegenomen in de (integrale) herziening van deze wet, naar aanleiding van de evaluatie daarvan. De verordening wordt niet op initiatief van NOvA gewijzigd. WODC voert in 2005 onderzoek uit naar systematiek derdengelden. Aan de hand daarvan reductiemogelijkheden nader bezien. De verordening wordt niet op initiatief van NOvA gewijzigd.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2004–2005, 29 515, nr. 64
5
BIJLAGE 2
REDUCTIEVOORSTELLEN TWEEDE TRANCHE
Onderwerp
Beoogde realisering
Mogelijke reductie
Stand van zaken
1. Samenvallen commerciële en fiscale jaarrekening 2. Ophogen grensbedragen jaarrekeningrecht 3. Wet formeel buitenlandse vennootschappen 4. Wetboek van Koophandel, bepalingen omtrent VOF en verzekeringen
2006
325 mln.
Uitwerking tezamen met Financiën.
2007
86 mln.
Voorstel voorgelegd aan Europese Commissie.
2005
0,6 mln.
Wijziging in werking per 1 juli 2005.
2006
0,9 mln.
5. Verklaring van geen bezwaar (herziening stelsel preventief toezicht) 6. Vereenvoudiging BV-recht
2006
7 mln.
Stroomlijning en afstemming op nieuw verzekeringsrecht (titel 7.17 BW) en personenvennootschap (titel 7.13 BW). Besluitvorming in kabinet maart 2005.
2007
PM begroting 2006
7. Digitalisering informatiestromen Justitie
2006/2007
PM begroting 2006
Uitwerking voorstellen expertgroep. Verwacht wordt dat het wetsvoorstel in zomer 2005 gereed is voor behandeling in MR. Justitie realiseert in 2006 centrale «postbus» voor zijn diensten. Met aansluiting op ICTAL-infrastructuur wordt rekening gehouden.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2004–2005, 29 515, nr. 64
6