Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 2001–2002
27 925
Bestrijding internationaal terrorisme
Nr. 50
BRIEF VAN DE MINISTER-PRESIDENT, MINISTER VAN ALGEMENE ZAKEN, DE MINISTERS VAN JUSTITIE, VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES EN VAN DEFENSIE EN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 15 maart 2002 Hierbij bieden wij, namens het kabinet, de derde voortgangsrapportage aan met betrekking tot het actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid van 5 oktober 2001. Bij brief van heden (zie Kamerstuk 27 925, nr. 49) hebben wij de vragen beantwoord die op 31 januari jl. door de vaste commissie van Justitie zijn gesteld naar aanleiding van de tweede voortgangsrapportage van 14 december 2001 (Kamerstukken II, 2001–2002, 27 925, nr. 34). De Minister-President, Minister van Algemene Zaken a.i., E. Borst-Eilers De Minister van Justitie, A. H. Korthals De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, K. G. de Vries De Minister van Defensie, F. H. G. de Grave De Staatssecretaris van Financiën, W. J. Bos
KST60135 ISSN 0921 - 7371 Sdu Uitgevers ’s-Gravenhage 2002
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
1
BIJLAGE 1
DERDE VOORTGANGSRAPPORTAGE MET BETREKKING TOT HET ACTIEPLAN TERRORISMEBESTRIJDING EN VEILIGHEID VAN 5 OKTOBER 2001 1. Inleiding Voor u ligt de derde voortgangsrapportage met betrekking tot het actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid. De twee eerdere voortgangsrapportages dateren van respectievelijk 26 oktober en 14 december 2001 (Kamerstukken II, 2001–2002, 27 925, nrs. 21 en 34.). Naast deze voortgangsrapportages wordt zoals bekend ook middels separate correspondentie met de Tweede Kamer gecommuniceerd over terrorismebestrijding. Zo heeft bijvoorbeeld de minister van Defensie bij brief van 22 februari jl. (Kamerstukken II, 2001–2002, 27 925, nr. 45) 79 vragen beantwoord over het rapport Defensie en Terrorismebestrijding (actie 35 van het actieplan). De ministers van Financiën en Justitie zullen de vragen van de vaste commissie voor Financiën over de nota Financiële Integriteit en Terrorismebestrijding binnenkort beantwoorden. Het kabinet acht het van het grootste belang dat alle ingezette acties worden uitgevoerd en is dan ook een voorstander van een periodieke rapportage aan de Tweede Kamer met betrekking tot de verschillende ingezette acties in de komende periode. Een volgende rapportage van het kabinet staat gepland voor aanvang van het zomerreces van 2002. 2. Voortgang per actie
Preventie Actie 1
Uitbreiding Inlichtingen en Veiligheidsdiensten
Door
Ministers van BZK en Defensie
Laatste stand van zaken
Over de voortgang van deze actie wordt afzonderlijk gerapporteerd aan de Commissie Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten van de Tweede Kamer.
Actie 2
Betere wisselwerking tussen inlichtingen- en veiligheidsdiensten en politie (Nederlandse politie maar ook Europol)
Door
Minister van BZK
Product(en)
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Budget per product(en)
Ad 1. Ad 3. Ad 5. Ad 6.
Tijdpad
Ad 1. Ad 2. Ad 3. Ad 4. Ad 5. Ad 6.
Het snel oppakken en uitvoeren door de Task Force Police Chiefs van de haar door de JBZ-raad toebedeelde taken Verdergaande interactie tussen inlichtingen- en veiligheidsdiensten Het snel oppakken en uitvoeren door Europol van de haar door de JBZ-raad toebedeelde taken Het bevorderen van de internationale samenwerking Het breder opzetten van het Landelijk Coördinatiepunt Openbare Orde bij het KLPD Het uitbreiden van de beleids- en coördinatiecapaciteit van BZK Vanaf 2002: € 45 378 (begroting BZK) en € 45 378 (begroting Justitie) Vanaf 2002: € 136 134 (begroting BZK) en voor 2002: € 90 756 en vanaf 2003: € 45 378 (begroting Defensie) Voor 2002: € 136 134; vanaf 2002 € 589 914 Voor 2001: € 771 426; vanaf 2003 € 635 292 Continu; eerste helft van 2002 inbedding mandaat en positie TFPC in EU-structuur Gerealiseerd; nadere afspraken zijn gemaakt Plaatsing liaison van BVD en KLPD gerealiseerd, liaison Kmar volgt; bezien Europol overeenkomst in kader specifieke aspecten terrorismebestrijding: 2002 Continu; overleg over kaderbesluiten en systematiek opstellen lijsten in JBZ-raad december 2001 Werving en selectie, voorzieningen ICT, huisvesting e.d. te realiseren eind 2002/begin 2003 Realisatie eerste kwartaal 2002
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
2
Actie 2
Betere wisselwerking tussen inlichtingen- en veiligheidsdiensten en politie (Nederlandse politie maar ook Europol)
Laatste stand van zaken
Ad 1.
Ad 2. en 4.
Ad 3.
Ad 5. Ad 6.
Het Spaanse voorzitterschap heeft aangegeven dat het de taak en de status van de Task Force nader zal bepalen. Een eerste oriënterende discussie heeft plaatsgevonden tijdens de informele JBZ-Raad van 14 en 15 februari 2002 te Santiago de Compostela Internationaal is er geïnstitutionaliseerd periodiek overleg tussen de hoofden van veiligheidsdiensten in Europees verband. Inmiddels is, na 11 september, ook regulier overleg tussen de directeuren terrorismebestrijding van de veiligheidsdiensten van de EU-lidstaten. Dit gebeurt tweemaal per halfjaar en is vooral gericht op het versterken van operationele samenwerking. Samenwerking in dit netwerk verdient de voorkeur boven centrale coördinatie. Vanuit dit netwerk vindt ook regelmatig overleg plaats met de diensten van de Verenigde Staten die zich bezig houden met terrorismebestrijding. Naast dit alles is er, van oudsher, uiteraard intensieve bilaterale internationale samenwerking, zowel binnen als buiten Europa. Als gevolg van het diffuser en mondialer karakter van dreiging tegen nationale veiligheid is het internationale netwerk van de BVD en Militaire Inlichtingendienst (MID) de afgelopen jaren reeds uitgebreid. Mede door de inlichtingentaak buitenland in het kader van de nieuwe wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten zal deze uitbreiding zich weliswaar voortzetten, maar zal er vooral verdieping op het terrein van terrorismebestrijding in brede zin zijn. Ook de samenwerking van inlichtingen- en veiligheidsdiensten en politie binnen de Taskforce contra-terrorisme van Europol draagt bij aan een betere samenwerking met de landen buiten de EU. In de conclusies van de bijzondere JBZ-Raad d.d. 20 september 2001 heeft Europol van de Raad een aantal opdrachten ter bestrijding van het terrorisme gekregen. Vanuit deze opdrachten houdt Europol zich op dit moment o.a. bezig met het opstellen van analyses op basis van de door de lidstaten aangeleverde informatie. Daarnaast is de Task Force ContraTerrorisme van Europol bezig met het verzamelen van relevante informatie en inlichtingen, het opstellen van strategische analyses en het opstellen van een evaluatieverslag op basis van de ontvangen informatie. Nederland heeft, net zoals een groot aantal andere lidstaten, twee liaisonofficers bij deze Task Force geplaatst. Europol zal, zoals bepaald tijdens de JBZ-Raad van 28 februari 2002, in de nabije toekomst gaan meedoen aan Gemeenschappelijke onderzoeksteams. Binnen deze Gemeenschappelijk onderzoeksteams wordt door verschillende lidstaten samengewerkt om het terrorisme en aanverwante activiteiten op een integrale manier te bestrijden. De werving verloopt volgens planning (eind 2002/begin 2003, zie tweede voortgangsrapportage De werving verloopt volgens planning (11 fte eerste kwartaal 2002, zie tweede voortgangsrapportage).
Visumverlening en biometrische identificatiemogelijkheden Actie 3
Ontwikkeling biometrische identificatiemethoden
Door
Ministers van Justitie, Defensie en Buitenlandse Zaken
Product(en)
Actiepunt 3 zal leiden tot de volgende activiteiten: 1. Het inrichten van een centraal vingerafdrukkensysteem waarmee het mogelijk wordt om vanaf alle plaatsen waar toezicht of toelating plaatsvindt de identiteit van personen binnen enkele minuten te kunnen verifiëren. 2. Het plaatsen van apparatuur op plaatsen waar de identiteit van vreemdelingen een belangrijke rol speelt om op deze plaatsen de identiteit te kunnen controleren met behulp van een identiteitskaart met daarop een template van een vingerafdruk. 3. Enerzijds zal worden onderzocht wat de mogelijkheden zijn om een biometrisch kenmerk af te nemen in de visumprocedure, zodat de identiteit van visumplichtige vreemdelingen in Nederland ook zonder document kan worden achterhaald. Anderzijds worden de mogelijkheden onderzocht om het visumdocument persoonsgebonden te maken door het koppelen van een biometrisch kenmerk en een uniek nummer aan het visumdocument. Voor beide trajecten zal worden gezocht naar pilots die kunnen worden uitgevoerd om ervaring op te doen. 4. Het onderzoeken van de mogelijkheden van biometrie om grote groepen personen te kunnen monitoren ter ondersteuning van grensbewaking.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
3
Actie 3
Ontwikkeling biometrische identificatiemethoden
Budget per product(en)
Voor het uitvoeren van actiepunt 3 is een bedrag ter beschikking gesteld van € 4,54 miljoen voor 2001 en 2002. Het bleek niet meer mogelijk om in 2001 verplichtingen aan te gaan. Het beschikbare budget voor het jaar 2001 is daarom in zijn geheel meegenomen naar het jaar 2002. Oorspronkelijk is het toegekende bedrag bestemd voor de aanschaf van materiaal. Omdat voor de ondersteuning van het visumproces zal worden begonnen met het uitvoeren van een definitiestudie en het uitvoeren van enkele pilots, zal daarvoor naar verwachting in het jaar 2002 slechts beperkt materiaal worden aangeschaft. Het resterende bedrag zal worden gebruikt voor de aanvullende financiering die nodig is voor personele kosten voor dit actiepunt. Deze aanvullende financiering is noodzakelijk omdat inhuur van personen geen deel uitmaakt van het oorspronkelijk toegekende budget. Op de begroting van Defensie is ten behoeve van de toepassing van biometrische kenmerken voor 2002 een bedrag van € 140 000 en voor 2003 een bedrag van € 90 000 opgenomen voor 2 fte. Deze kosten zullen ten goede komen aan de activiteiten voor grensbewaking.
Tijdpad
Het tijdpad voor hierboven genoemde activiteiten is als volgt: Ad 1: Voorbereiding 2002, implementatie jan–dec 2003 Ad 2: Voorbereiding 2002, implementatie jan–juli 2003 Ad 3: Oplossingsrichting gereed eind 2002 Ad 4: Oplossingsrichting gereed eind 2002
Laatste stand van zaken
Afgelopen periode is vooral besteed aan het uitvoeren van diverse voorbereidende activiteiten, waaronder het opstellen van plannen van aanpak, het in detail uitwerken van de te ondernemen activiteiten en het afstemmen van deze activiteiten op de lopende activiteiten binnen de verschillende organisatieonderdelen.
Actie 4
Geharmoniseerde uitvoering van het visumbeleid
Door
Ministers van Buitenlandse Zaken en Justitie
Product(en)
Ter voorkoming van fraude is het noodzakelijk om in EU-verband op gezette tijden te bezien of bepaalde veiligheidskenmerken van de visumsticker aangepast moeten worden. De procedure die tot deze aanpassing moet leiden wordt op dit moment in die zin aangepast dat zij korter is, waardoor daadkrachtiger opgetreden kan worden. Naar verwachting zal tijdens het volgende voorzitterschap de verordening die hierop ziet aangenomen kunnen worden. De Commissie zal een haalbaarheidsonderzoek doen naar de mogelijkheid te komen tot een centraal systeem waar alle visumaanvragen in worden opgenomen. Op dit moment kan geen tijdpad worden aangegeven.
Stand van zaken
Er zijn in de Commissie vergevorderde voorstellen gedaan voor aanpassingen
Actie 4a
Oprichting tweede unit 1F in de regionale directie Zuid-West van de IND. De unit zal op 1 januari 2003 operationeel zijn
Door
Minister en Staatssecretaris van Justitie
Product(en)
Een operationele tweede unit 1F per 1 januari 2003
Budget per product(en)
Ca. € 1 360 000
Tijdpad
Vanaf heden en 1e kwartaal 2002: • Werving 10 medewerkers die per 1 april 2001 instromen. • Via een belangstellingsregistratie werven van 15 medewerkers die ervaring hebben in het primaire proces van de IND. Gezien het absorptievermogen van de 1e unit 1F, zullen deze medewerkers eerst per 1 oktober 2002 in dienst treden van de 2e unit 1F. 2e kwartaal 2002: • De geworven externe medewerkers krijgen het leerwerktraject asiel aangeboden op het kennis en leercentrum van de IND te Utrecht. • Werving unitleiding. 3e kwartaal 2002: • Begin opleiding 1F voor de extern geworven medewerkers op de werkvloer 4e kwartaal 2002: • Begin opleiding 1F voor de intern geworven medewerkers op de werkvloer 1e kwartaal 2003: • Tweede unit 1(F) is operationeel
Laatste stand van zaken
Geen wijzigingen t.o.v. de tweede voortgangsrapportage
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
4
Bewaking, beveiliging en openbare orde Actie 5
Uitbreiding capaciteit persoonbeveiliging bij KLPD en Kmar
Door
Minister van BZK
Product(en)
1. 2.
Uitbreiding van de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) van het KLPD Uitbreiding van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) en de Bijzondere Dienst / Veiligheid (BD/V) van de Koninklijke marechaussee Voortzetting van de opleidingscapaciteit van de Kmar door het langer in gebruik houden van de opleidingsdependance te Vught
3.
Voor 2001: € 1 089 072; vanaf 2003: € 1 405 034 (begroting BZK) Voor 2002: € 2 042 011; voor 2003 € 3 584 863; vanaf 2004: € 2 450 413 (begroting Defensie) Vanaf 2002 € 4 220 156 (begroting Defensie)
Budget per product(en)
Ad 1. Ad 2. Ad 3.
Tijdpad
Het tijdpad uit de vorige rapportage van 14 december 2001 blijft realiseerbaar. Een en ander is wel afhankelijk van de mogelijkheden om voldoende nieuw personeel te selecteren.
Laatste stand van zaken
Ad 1.
De werkdruk bij de KLPD noodzaakt nog steeds het personeel extra uren te laten werken en een beroep te doen op inleen van personeel van andere diensten en politieregio’s. In verband met de lange levertijden van het benodigde specialistische materieel is de bestelling hiervan reeds in gang gezet. Tot de aflevering zal gedurende dit jaar nog materieel moeten worden ingehuurd. De uitbreiding bij de Kmar verloopt volgens planning (zie tweede voortgangsrapportage).
Ad 2.
Actie 6
Uitbreiding materiële bewakingsmiddelen
Door
Minister van BZK
Product(en)
• • •
Budget per product(en)
Voor 2002: € 4 537 802; voor 2003: € 5 445 362; voor 2004: € 5 445 362
Tijdpad
Realisatie 9 extra VRT-voertuigen en 14 extra bewakingshuisjes: eind 2002 Aanschaf 4 nieuwe waterwerpers: medio 2003
Laatste stand van zaken
De aanbesteding ten aanzien van de genoemde uitbreiding ligt op schema.
Actie 7
Versterking buitengrenscontroles en versterking Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV)
Door
Ministers van Justitie, Defensie en BZK
Product(en)
Door middel van intensieve raadpleging van opsporingsregisters, investeren in deskundigheid van de ambtenaar in het onderzoek naar de echtheid van reisdocumenten, alsook het versterken van de informatiepositie, wordt de grensbewaking en het Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV) beter uitgerust voor de strijd tegen terrorisme. Ten aanzien van de twee grootste doorlaatposten (Amsterdam Schiphol en RotterdamHavens), worden additionele maatregelen getroffen. Dit leidt tot de onderstaande deelproducten. 1. Intensiveren raadplegen opsporingsregisters; 2. Aanvullende opleiding falsificaten eerstelijnscontrole; 3. Optimalisatie technische hulpmiddelen eerstelijnscontrole; 4. Versterking documentcontrole Districten Kmar met 14 fte; 5. Versterking Nationaal Bureau Documenten (Kmar) met 8 fte; 6. Versterken informatiepositie grensbewaking en MTV; 7. Opvoeren patrouillegang Rotterdam-Havens; 8. Intensiveren fysieke controle Rotterdam-Havens; 9. Stringenter handhaven passagierverboden Rotterdam-Havens; 10. Toezicht niet-Schengen transitzone luchthaven Schiphol; 11. Toezicht Schengen transitzone luchthaven Schiphol; 12. Versterking van de analysefunctie luchthaven Schiphol; 13. Schengenconforme grenscontrole luchthaven Schiphol; 14. Onderzoek verruiming wettelijke bevoegdheden MTV.
Budget per product(en)
T.b.v. actie 7 (deelproducten 4 en 5) is budget toegekend aan de Koninklijke Marechaussee. Voor 2003 is € 1,77 mln toegekend en vanaf 2004 is € 1.09 mln toegekend. T.b.v. de deelproducten 7, 8 en 9 is een claim ingediend bij BZK.
Extra voertuigen voor verscherpt rijdend toezicht (VRT) Extra gepantserde bewakingshuisjes Vernieuwing waterwerpers
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
5
Actie 7
Versterking buitengrenscontroles en versterking Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV)
Tijdpad
1. 2. 3. 4. 5. 6. 11. 12. 13. 14.
Gerealiseerd. Ingezet. Ingezet en naar verwachting medio 2002 gerealiseerd. Realisatie per 2003. Realisatie per 2003. tot en met 10. Ingezet. Nader te bepalen. Gerealiseerd. Gerealiseerd. Ingezet.
Laatste stand van zaken
Ad. 2:
Al het baliepersoneel op Schiphol heeft de basiscursus «Documenten» gevolgd. Een deel van hen heeft de verdiepingsmodule inmiddels eveneens afgerond. Er is gestart met het verzorgen van beide cursussen voor het baliepersoneel van de andere posten. De inventarisatie is afgerond en de benodigde technische hulpmiddelen zijn besteld. + Ad. 5: Voor 2003 zal personeel geworven worden. + 12: De analysefunctie op de luchthaven Schiphol is verdubbeld. Het versterken van de informatiepositie van het MTV wordt opgepakt i.h.k.v. de versterking van het MTV. De operationele inzet is opgehoogd van 3 naar 5 surveillance-eenheden gedurende effectief 18 uur per dag, hetgeen een inzet van 14 fte’s vergt. In het vierde kwartaal van 2001 zijn gemiddeld meer fysieke controles uitgevoerd dan in de maanden daarvoor. Het aantal z.g. B-controles (fysieke controle aan boord van het schip) is met 20% verhoogd. Daarnaast worden risicoschepen bij binnenkomst worden gecontroleerd bij vertrek onderworpen aan een B-controle, hetgeen heeft geleid tot een verhoging van 28% van het aantal controles. Alle bemanninglijsten worden administratief gecontroleerd (o.a. NSIS) hetgeen heeft geleid tot een verhoogd aantal passagierverboden. In het kader van het AMA-beleid wordt het aantal gatecontrole verhoogd tot 10 000. Het personeel dat deze gatecontroles uitvoert vervult tevens een toezichthoudende taak in de niet-Schengen transitzone.
Ad. 3: Ad. 4 Ad. 6 Ad. 7: Ad. 8:
Ad. 9: Ad. 10:
Actie 8
Extra maatregelenpakket beveiliging burgerluchtvaart (bblv)
Door
Ministers van Justitie, Defensie en Verkeer en Waterstaat
Product(en)
Extra maatregelen met betrekking tot: 1. Controle van passagiers en handbagage 2. Controle van ruimbagage 3. Controle van personeel en 4. Opzetten tweedelijns inspectie door Justitie 5. Uitbreiding Marechaussee (tbv Mobiel Roulerend Toezicht (32 fte), Wet Veiligheidsonderzoeken (4 fte), Opleidingen (2 fte) en Toezicht bblv (10 fte)) door Defensie 6. Beveiliging luchtvaart, telecom, havens door V&W
Budget per product(en)
1. 2. 3. 4. 5. 6.
nvt, wordt gefinancierd via de beveiligingsheffing nvt, wordt gefinancierd via de beveiligingsheffing nvt, wordt gefinancierd via de beveiligingsheffing vanaf 2002: € 0,18 mln 2002: € 3,27 mln, 2003: € 3,04 mln, vanaf 2004 € 2,36 mln 2001: € 0,908 mln, vanaf 2002 € 2,72 mln
Tijdpad
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Direct Direct Direct Ultimo 2002 Ultimo 2002 Nader te bepalen
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
6
Actie 8
Extra maatregelenpakket beveiliging burgerluchtvaart (bblv)
Laatste stand van zaken
Producten 1 tot en met 3 100% controle op personeelsdoorgangen platform -> clean area ingevoerd Product 4 In lijn met de ontwerpverordening van de EU zoals aangenomen door de Transportraad op 7 december jl. wordt door Justitie voortvarend gewerkt aan het opzetten van een inspectiefunctie voor de beveiliging van de burgerluchtvaart. Product 5 Voortvarend wordt gewerkt aan het werven, instromen en opleiden van personeel. Product 6 De vacatures zijn opengesteld en reeds gedeeltelijk ingevuld. Voor de regionale luchthavens is voor de security voorzieningen een investeringspremie gegeven. Het V&W actieplan voor verbetering van de security voor de vluchtuitvoering is gereed. Op het gebied van telecom wordt bij de inspectie telecom van de IVW een bureau handhaving «aftap» opgericht.
Actie 9
Nederland zet in op overname van de in de ECAC genomen veiligheidsmaatregelen
Door
Minister van Justitie i.s.m. de Minister van verkeer en Waterstaat
Product(en)
EU-regelgeving voor de beveiliging van de burgerluchtvaart.
Budget per product(en)
N.v.t.
Tijdpad
April/mei 2002 inwerkingtreding EU verordening, onder het volgend voorzitterschap EU verder werken in ad hoc groep
Laatste stand van zaken
In de Transportraad van 7 december jl. is een ontwerp-verordening met annex over de beveiliging van de burgerluchtvaart aangenomen. In de ontwerpverordening zijn gemeenschappelijke basisnormen en een auditsysteem opgenomen. Het ECAC-pakket van beveiligingsmaatregelen krijgt met de ontwerp-verordening als een minimumpakket kracht van wet. De huidige Luchtvaartwet en het wetsvoorstel tot (gedeeltelijke) wijziging daarvan dat thans ter behandeling in de Eerste Kamer ligt, zijn in lijn met de verordening. Wat betreft de voortgang van het wetsvoorstel wordt het volgende opgemerkt. De eerder in het kabinet afgesproken evaluatie van de centrale security op Schiphol is inmiddels afgerond. De resultaten van de evaluatie en het Kabinetsstandpunt over de voortgang van het wetsvoorstel zijn uw Kamer bij brief van 8 maart 2002 meegedeeld. Kortheidshalve wordt hiernaar verwezen. In de genoemde Transportraad is ook een werkprogramma opgenomen voor het komende jaar om te komen tot verdergaande maatregelen in aanvulling op de ontwerp-verordening. De aandacht is vooral gericht op passende maatregelen op het operationele vlak; dat wil zeggen voor de vluchtuitvoering aan boord van vliegtuigen en de samenwerking tussen de verkeersleiding en de bemanning van vliegtuigen. Op 19 en 20 februari 2002 is een ministeriële conferentie gehouden over luchtvaartveiligheid onder de auspiciën van de VN luchtvaartorganisatie ICAO. De belangrijkste uitkomst van de conferentie is dat, onder leiding van ICAO, de vliegvelden van de lidstaten regelmatig gecontroleerd worden door teams van onafhankelijke inspecteurs. De rapportage van de bevindingen worden via ICAO ter beschikking gesteld aan de betrokken autoriteiten van het land én van die landen die daar specifiek om vragen (om te bezien of de luchthavens waar vandaan verbindingen naar het eigen land onderhouden worden wel veilig zijn). Deze laatste krijgen de informatie in geaggregeerde vorm. Op initiatief van Nederland is de ICAO bijeenkomst akkoord gegaan met het integraal aanpakken van het thema security (beveiliging op de grond) en safety (veiligheid in de lucht). Nadere voorstellen zullen door ICAO worden uitgewerkt.
Actie 10
Onder leiding van de minister van BZK zal een samenhangend pakket van maatregelen ter bescherming van de infrastructuur van overheid en bedrijfsleven (waaronder ICT) worden ontwikkeld
Door
Minister van BZK
Product(en)
Samenhangend pakket van maatregelen ter bescherming van de infrastructuur van overheid en bedrijfsleven (waaronder ICT)
Budget per product(en)
PM (nog vast te stellen)
Tijdpad
• • • •
Quick scan gereed april 2002 Werkconferentie te houden in mei 2002 Overige tussenstappen mede afhankelijk van bovenstaande stappen Gestreefd wordt naar een afronding in 2003
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
7
Actie 10
Onder leiding van de minister van BZK zal een samenhangend pakket van maatregelen ter bescherming van de infrastructuur van overheid en bedrijfsleven (waaronder ICT) worden ontwikkeld
Laatste stand van zaken
In de eerste en tweede voortgangsrapportage aan de Tweede Kamer, is gerapporteerd dat het actiepunt tevens beoogt uitvoering te geven aan de motie Wijn (Kamerstukken II, 2000–2001, 26 643, nr. 20). Over de uitvoering ervan is bericht dat het kabinet «een ministeriële stuurgroep zal instellen, die onder voorzitterschap van de minister van BZK, allereerst de omvang van de vitale sectoren en vervolgens de essentiële onderdelen zal definiëren en inventariseren». Deze stuurgroep zal vervolgens in beeld brengen «welke maatregelen inmiddels genomen zijn om de beschikbaarheid van die onderdelen te waarborgen. Vervolgens zullen waar nodig aanbevelingen worden gedaan met betrekking tot aanvullende maatregelen Ter ondersteuning van de stuurgroep wordt een ambtelijke werkgroep gevormd waarin de ministeries vertegenwoordigd zijn die direct verantwoordelijkheid dragen voor de beschikbaarheid van vitale onderdelen van overheid en bedrijfsleven». Daarna wordt een onderscheid gemaakt tussen de beleidsontwikkeling op de zeer korte termijn en die op de langere termijn. De eerstgenoemde zal «in het teken staan van de actuele ontwikkelingen en mogelijke dreiging tegen bepaalde essentiële objecten binnen de vitale sectoren». De beleidsontwikkeling op de wat langere termijn zal «een breed karakter hebben. Niet alleen de overheid, maar nadrukkelijk ook de private sector zal betrokken worden». Genoemde ambtelijke werkgroep, waarin alle departementen zijn vertegenwoordigd, is geformeerd en is inmiddels enkele malen bijeengeweest. Als uitgangspunt wordt gehanteerd de in het kader van de aanpak van de millenniumproblematiek geïdentificeerde maatschappelijk vitale sectoren: Dat zijn energie, drinkwatervoorziening, telecommunicatie, transport, keren en beheren van oppervlakte water, betalingsinfrastructuur, belastingdienst, openbare orde en veiligheid, rechtspleging, krijgsmacht, sociale zekerheid en gezondheidszorg, voedselvoorziening en objecten met verhoogd risico bij rampen (Tweede Kamer 1998–1999, 25 674, nr. 45). Voor het naar behoren blijven functioneren van de samenleving is essentieel dat genoemde maatschappelijk onmisbare diensten, aangeboden door overheid en/of bedrijfsleven, blijven draaien. Het waarborgen van de beschikbaarheid van deze diensten is dan ook geboden. Dat stelt eisen aan de aanwezigheid, bedrijfszekerheid en vervangbaarheid van die diensten. Met beschikbaarheid wordt bedoeld de continuïteit van de dienst door overheid of bedrijfsleven volgens een (vast te stellen) norm. Om actiepunt 10 uit te voeren is een stappenplan opgesteld. Gestart is inmiddels met de eerste stap, het uitvoeren van een «quick scan» met als doel snel op basis van de beschikbare kennis, bijvoorbeeld hetgeen geleerd is rondom de millenniumovergang, te inventariseren binnen die sectoren: 1. wat de door de sector te leveren essentiële product/producten of essentiële dienst/diensten? is/ zijn (bij energie is dat bijvoorbeeld Eelectriciteit, bij drinkwatervoorziening schoon drinkwater). 2. welk(e) (bedrijfs-)proces(sen)/onderdelen een directe bijdrage aan de totstandkoming van (het) de essentiële product/producten of dienst/diensten wordt/worden leveren. 3. in hoeverre die processen en onderdelen afhankelijk zijn van processen en onderdelen bij overheid en bedrijfsleven in andere eerdergenoemde sectoren. Die processen en onderdelen die komen uit de exercitie 2 en 3 moeten beschikbaar blijven en aan de continuïteit daarvan worden eisen gesteld. Deze processen en onderdelen zijn vitaal. De tweede stap is het organiseren van een werkconferentie van overheid en bedrijfsleven. In deze werkconferentie moet een dialoog tot stand gebracht worden om wederzijdse standpunten en ideeën uit te wisselen op het gehele terrein van bescherming van de infrastructuur en tijdig de betrokkenheid van het bedrijfsleven te waarborgen. De derde stap is het formuleren van de beschikbaarheidseisen waaraan de bij de inventarisatie gevonden vitale processen en onderdelen moeten voldoen. Dat zijn eisen aan de mate van aanwezigheid, de mate van bedrijfszekerheid en de mate/snelheid van vervangbaarheid. Daarvoor zullen normen moeten worden ontwikkeld in zijn algemeenheid of per vitaal proces en onderdeel. Als vertrekpunt voor een dergelijke normering zal uitgegaan worden van een momentopname van de huidige situatie in Nederland. De vierde stap is het opstellen van maatregelen om aan de geformuleerde beschikbaarheidseisen te kunnen voldoen. Om dat te kunnen moet (ook) bekend zijn op welke wijze de beschikbaarheid kan worden belemmerd. Per onderdeel of proces is daarvoor een risicoanalyse nodig. Die analyse houdt in dat er wordt gekeken welke (potentiële) bedreigingen er zijn en hoe daaraan het hoofd kan worden geboden. Daarbij kan gedacht worden aan: Natuurgeweld («acts of God»); Bedreigingen als gevolg van onbewust menselijk handelen (fouten, ongelukken); Bedreigingen als gevolg van bewust menselijk handelen. Bij dit laatste kunnen worden onderscheiden acties van internen (personen die werkzaam zijn in het betrokken onderdeel van overheid of bedrijfsleven) en acties van externen (terrorisme, activisme). De vijfde stap is een inventarisatie van de reeds getroffen maatregelen. Per vitaal proces of onderdeel wordt geïnventariseerd welke maatregelen al zijn getroffen om te bewerkstelligen dat het proces/onderdeel beschikbaar is (de «ist-situatie»). In de zesde en laatste stap wordt vastgesteld welke aanvullende maatregelen nodig zijn (van «ist» naar «soll»), indien er verschil is tussen de reeds getroffen maatregelen en hetgeen noodzakelijk is om aan de geformuleerde beschikbaarheidseisen te kunnen voldoen. De eventuele aanvullende maatregelen kunnen van velerlei aard zijn. Te denken valt aan regelgeving, maatregelen op het terrein van redundantie, fysieke dan wel organisatorische beveiliging, informatiebeveiliging, personele beveiligingsmaatregelen, en het creëren van uitwijkmogelijkheden. Besloten is bij de uitvoering van het stappenplan te kiezen voor een hoog ambitieniveau: Tegelijkertijd worden bovenstaande stappen uitgevoerd in alle 12 genoemde maatschappelijk vitale sectoren. Dit is noodzakelijk om ook de onderlinge afhankelijkheden en ketens in kaart te brengen, alsmede de internationale dimensie.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
8
Actie 10
Onder leiding van de minister van BZK zal een samenhangend pakket van maatregelen ter bescherming van de infrastructuur van overheid en bedrijfsleven (waaronder ICT) worden ontwikkeld De keuze voor het hoge ambitieniveau betekent wel dat de uitvoering van actiepunt 10 een zeer omvangrijk project zal zijn, waarbij veel actoren zijn betrokken; dat het een aanzienlijke doorlooptijd zal hebben; dat een forse projectstructuur nodig zal zijn, zoals bij de aanpak van de problemen rondom de millenniumovergang.
Opsporing en vervolging van terroristische misdrijven Actie 11
Uitbreiding recherche- en analysecapaciteit voor terrorismebestrijding (inclusief keteneffecten bij OM etc. en inclusief capaciteit om aan internationale verzoeken tot gemeenschappelijke acties te kunnen voldoen)
Door
Minister van Justitie en de Minister van BZK
Activiteiten
1. 2. 3. 4.
Uitbreiding recherche- en analysecapaciteit bij het KLPD Uitbreiding capaciteit bij het OM Versterking regionale infodesks Uitbreiding regionale inlichtingendiensten
Budget per activiteit
1.
Voor de uitbreiding van recherche- en analysecapaciteit bij het KLPD is beschikbaar € 635 292 in 2001; € 1 225 206 in 2002 en € 2 495 791 per jaar vanaf 2003 Voor de uitbreiding van de capaciteit bij het OM is een budget beschikbaar van € 1 815 120 vanaf 2002. Tevens zal het gerechtskostenbudget worden opgehoogd met € 2 268 901 per jaar Voor de versterking van regionale infodesks is beschikbaar € 272 268. in 2001; in 2002 € 1 951 254 en vanaf 2003 € 3 403 351 per jaar Voor de uitbreiding van regionale inlichtingendiensten is beschikbaar per 2002 een bedrag van € 453 780 en vanaf 2003 een bedrag van € 907 560 per jaar
2. 3. 4.
Tijdpad
1.
2.
3.
Laatste stand van zaken
1.
2.
Tijdpad uitbreiding recherche- en analysecapaciteit bij het KLPD : Bij het Korps Landelijke Politiediensten is de Afdeling Terrorisme en Bijzondere Taken (AT&BT) van de Dienst Recherche Onderzoeken (DRO) belast met de bestrijding van terrorisme. Het voor 2001 toegekende bedrag van € 635 292. is aangewend om het extra personeel dat naar aanleiding van de gebeurtenissen van 11 september jl. op ad hoc basis door DRO moest worden aangetrokken, te bekostigen. Tevens is dit bedrag aangewend om de overuren te bekostigen die de medewerkers hebben moeten maken als gevolg van de gebeurtenissen van 11 september. Tenslotte is uit dit bedrag bekostigd de medewerker van AT&BT die sinds medio oktober bij Europol is gestationeerd. Met de voor de overige jaren toegekende gelden zal in personele zin bij het KLPD uiteindelijk een uitbreiding van 42 fte plaatsvinden. Uitbreiding capaciteit bij het OM: Het College van procureurs-generaal heeft bepaald dat het Landelijk Parket vanaf 2002 € 544 536 ontvangt. Dit geld zal worden gebruikt voor een personele uitbreiding op OM-niveau en op beleidsmedewerkers-/secretariaatsniveau. De Nederlandse politie kent zes kernteams (Amsterdam-Amstelland, Haaglanden, Noord- en Oost Nederland, Randstad Noord en Midden, Rotterdam-Rijnmond en Zuid/USD) en het Landelijk Recherche Team (LRT) die gebiedsoverstijgende zaken behandelen. Het College van Procureurs-Generaal heeft bepaald dat vanaf 2002 in totaal € 907 560 naar de justitiële component van deze kernteams gaat. Het beschikbare bedrag is op basis van het budgetverdeelsysteem van het OM verdeeld. Ten behoeve van die parketten die geen kernteam huisvesten, maar die wel ingezet worden voor het uitvoeren van specifieke taken, zal een landelijk budget worden gereserveerd van € 363 024. Het College van procureurs-generaal zal beslissen over toewijzing van middelen uit dit budget. en 4. Volgens planning zijn inmiddels de eerste voorbereidingen getroffen met betrekking tot de versterking van de regionale infodeks en de uitbreiding van de regionale inlichtingendiensten. Stand van zaken uitbreiding recherche- en analysecapaciteit bij het KLPD: In de voorafgaande periode zijn randvoorwaarden en de inhoudelijke plannen rondom de taken, werkprocessen en inhoud van de verschillende functies geïnventariseerd en globaal besproken. De uitbreiding zal tevens gebruikt worden als startpunt voor verbetering van de kwaliteit in terrorismebestrijding. Naast hoogwaardige materiedeskundigen op Hbo-niveau moet gedacht worden aan analisten, rechercheurs en coördinatoren. Hiermee wordt aangesloten bij de ontwikkelingen, die het politieonderwijs 2002 biedt. Verwacht kan worden dat met de werving in het voorjaar kan worden begonnen. Het KLPD heeft op korpsniveau een projectleider intensivering terrorismebestrijding aangezocht, die inmiddels met zijn werkzaamheden is begonnen. Ook bij de Dienst Recherche Onderzoeken is inmiddels een kwartiermaker gestart met de voorbereidende werkzaamheden (huisvesting, automatisering e.d.). Stand van zaken uitbreiding capaciteit bij het OM: De full-time beleidsmedewerker terreur is inmiddels geworven. Per 1 april a.s. zal deze beleidsmedewerker bij het Landelijk Parket beginnen. De extra officier van justitie die (deels) ook zal worden belast met terreur, zal per 1 maart a.s. bij het Landelijk Parket aan het werk gaan.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
9
Actie 11
Uitbreiding recherche- en analysecapaciteit voor terrorismebestrijding (inclusief keteneffecten bij OM etc. en inclusief capaciteit om aan internationale verzoeken tot gemeenschappelijke acties te kunnen voldoen) 3. en 4.
Het beschikbare budget is op basis van het budgetverdeelsysteem verdeeld over de korpsen. Momenteel wordt nog bezien of een nadere verdeling van het beschikbare budget over de regio’s opportuun is.
Actie 12
Opbouw van een quick response team bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) voor forensische ondersteuning bij opsporing van daders van terroristische aanslagen
Door
Minister van Justitie
Product(en)
De versterking van de forensische expertise in de dreigingfase dan wel bij de opsporing van verdachten van terroristische aanslagen valt uiteen in: 1. de opbouw van een Quick response team (NFI-QRT) bij het NFI; Toelichting: Bij het opsporen van verdachten van terroristische aanslagen maar ook in de dreigingfase is een belangrijke rol weggelegd voor forensische experts. Het gaat hier bijvoorbeeld om schriftonderzoek van dreigbrieven, om sporenonderzoek op de locatie van een aanslag maar ook om het leveren van onafhankelijke deskundigen ter zitting. Om er volledig zeker van te zijn dat Nederland in ieder geval voor aanslagen in eigen land optimaal is toegerust, is in het Actieplan voorzien in een quick responseteam door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI-QRT) voor forensische ondersteuning bij de opsporing van daders van terroristische aanslagen en het verzamelen van bewijsmateriaal. Dit team zal ook voor internationale onderzoeken beschikbaar gehouden worden. Om gedurende het hele jaar 7 x 24 uur per week zowel de kwantitatieve als kwalitatieve invulling van het NFI-QRT te kunnen garanderen, is een uitbreiding van de huidige formatie met 10 fte (€ 680 670) aangewezen. Dit is inclusief de formatie-uitbreiding van de NFI-frontdesk met forensisch adviseurs (2.2 fte) die naast algemeen forensisch inzicht moeten beschikken over veiligheidskundige kennis op het gebied van NBC en ICT terreurmiddelen. Om het NFI-QRT direct inzetbaar te maken en ter plaatse snel forensisch onderzoek te laten doen is een speciaal voor dat doel toegeruste bus noodzakelijk. Deze bus moet standaard worden voorzien van bepaalde meet- en onderzoeksinstrumenten alsmede de nodige beschermingsmiddelen. 2. de versterking forensische expertise met betrekking tot biometrie als identificatiemiddel; Toelichting: Ten behoeve van de uitvoering van het actiepunt over biometrie zal het NFI de bestaande kennis en expertise moeten uitbouwen. Het gaat met name om het geven van onafhankelijke oordelen over de waarde van een biometrisch identificatiemiddel, de manier waarop deze wordt toegepast en het tegengaan van de mogelijke fraude die hierdoor ontstaat. Bovendien zal het zaakonderzoek toenemen wanneer er werkelijk een vermoeden is van fraude. Afhankelijk van het zelf doen van onderzoek op een of meerdere identificatiemiddelen is uitbreiding van maximaal 4 fte’s a € 68 067 nodig. 3. het geven van een impuls aan de verdere ontwikkeling van de expertise van digitaal rechercheren binnen het NFI als gevolg van het versnelde invoering van de invoering van het Nationaal Actieplan Digitaal rechercheren. Toelichting: Tenslotte is als gevolg van de versnelde invoering van het Nationaal Actieplan Digitaal Rechercheren (waarin het NFI is gepositioneerd als derde echelon bij de opsporing en bewijsvoering in het geval digitale sporen een rol spelen in criminele en terroristische activiteiten) uitbreiding van het NFI noodzakelijk. De benodigde uitbreiding wordt geraamd op 5 fte’s a € 68 067 en zal structureel € 317 646. bedragen. Invoering zal in nauw overleg met de politie en het OM moeten gebeuren afhankelijk van de manier waarop de ketenpartners dit in gaan vullen.
Budget per product(en)
Binnen het budget van Justitie voor opsporing is voor de versterking van de forensische expertise voor het jaar 2002 een bedrag van € 1 815 120 gereserveerd en is voor 2003 en verder steeds een bedrag van € 1 361 340 begroot. Het budget van € 1 815 120 voor 2002 valt uiteen in kosten voor NFI-QRT (€ 680 670), materieel QRT/ onderhoud speciaal toegeruste bus (€ 317 646), biometrie ((€ 272 268) en digitaal rechercheren (€ 317 646) en eenmalige materieel kosten voor biometrie en digitaal rechercheren (€ 226 890) Het begrootte bedrag van € 1 361 340 structureel voor het jaar 2003 en verder laat zich uitsplitsen in kosten voor NFI-QRT (€ 680 670), materieel QRT en onderhoud speciaal toegeruste bus (€ 90 756), biometrie (€ 272 268) en digitaal rechercheren (€ 317 646).
Tijdpad
1.
Opbouw NFI-QRT: Om het NFI-QRT daadwerkelijk gedurende 7x24 uur per week «stand by» te hebben, is, naast een verdere uitbreiding van de huidige piketregeling van het NFI en de speciaal toegeruste bus, tevens een versterking van de formatie nodig zodat een adequate kwalitatieve en kwantitatieve invulling van het team kan worden gegarandeerd. De uitbreiding en aanvulling van de deskundigheidsgebieden ten behoeve van het team zal gefaseerd moeten plaatsvinden, met dien verstande dat al na enkele maanden na implementatie van de plannen de speciaal toegeruste bus kan zijn aangeschaft en het team «in opbouw» van start kan gaan. In die opbouwfase zal het NFI er zoveel mogelijk voor zorgen dat alle relevante kennis en expertise voor het team bereikbaar is dan wel extern wordt betrokken. Het NFI-QRT is uiterlijk een jaar na de start volledig operationeel (richtdatum eind 2002).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
10
Actie 12
Laatste stand van zaken
Opbouw van een quick response team bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) voor forensische ondersteuning bij opsporing van daders van terroristische aanslagen 1. en 2.
Biometrie en digitaal rechercheren: de invulling van de toegekende middelen voor fte’s en materieel zal geschieden aan de hand van een nader plan van aanpak. De invulling van de fte’s voor digitaal rechercheren zal in nauw overleg geschieden met de partners van het Nationaal Actieplan Digitaal rechercheren.
1.
NFI-QRT De piketregeling binnen het Nederlands Forensische Instituut is als gevolg van de aanslagen in de VS al aanmerkelijk uitgebreid. Dat maakt een aantal relevante deskundigheidsgebieden ook nu al buiten kantooruren raadpleegbaar voor onderzoek naar terrorisme. Zoals eerder bericht is met de opbouw van het NFI-QRT en de aanschaf en inrichting van de speciaal toegeruste bus reeds een aanvang gemaakt. Om goed te voorzien in belangrijke factoren als de bereikbaarheid en beschikbaarheid, logistiek en personeel, externe relaties en communicatie en het noodzakelijke draaiboek van het quick response team is er in januari 2002 binnen het NFI een projectteam in het leven geroepen. Tevens vindt tussentijds afstemming plaats met een klankbordgroep waarin de belangrijkste partners van het NFI, ingeval van (dreiging met) een terroristische aanslag, deelnemen. Biometrie en digitaal rechercheren: De versterking van deze forensische expertises bevindt zich in de fase van de opstelling van nadere plannen van aanpak voor de invulling van de toegekende fte’s en de aanschaf bijzonder materieel. Voor meer informatie over de bredere aanpak en stand van zaken van het onderwerp «biometrie» wordt hier verwezen naar actiepunt 3 en voor «digitaal rechercheren» naar in het bijzonder actiepunt 19 met betrekking tot het actieplan digitaal rechercheren.
2./3.
Actie 13
Uitbreiding van het breed samengesteld team bij de Unit Mensensmokkel: 1. Unit mensensmokkel (UMS), gericht op verhoging van de opsporingscapaciteit. 2. Informatie- en Analysecentrum mensensmokkel (IAM), gericht op meer en beter informatie inwinnen en analyseren, 3. teams Grensoverschrijdende criminaliteit van de Koninklijke Marechaussee (GOC’s) gericht op meer mensensmokkel onderzoeken 4. analysecapaciteit Koninklijke Marechaussee extra bij de Justitiële diensten 5. Openbaar Ministerie (OM), extra capaciteit bij Landelijk Parket en parket Zwolle (t.b.v. UMS).
Door
Ministers van Justitie (OM), BZK (UMS en IAM) en Defensie (GOC’s)
Product(en)
1.
2.
3. 4. 5.
De UMS zal uitvoering te geven aan: extra kernteamwaardig onderzoek naar mensensmokkel; complexe rechtshulpverzoeken; projectvoorbereiding; evaluatie en informatie uitwisseling; bestuurlijke advisering; coördinatie mensensmokkel bijstandteam. de inspanningen van het IAM zullen leiden tot: Meer onderzoeksvoorstellen voor de politie Meer analyses Verbeterd inzicht in de dreiging van mensensmokkel gerelateerd aan terroristische activiteiten Meer contacten in binnen- en buitenland De versterking van de GOC’s zal jaarlijks 8 à 10 extra middelzware afgeronde onderzoeken naar mensensmokkel opleveren de analyse van de informatie, o.a. uit het Mobiel toezicht vreemdelingen (MTV), zal leiden tot kwalitatief en kwantitatief betere informatie, die ook aan het IAM beschikbaar wordt gesteld. De uitbreiding bij het Landelijk Parket zal leiden tot versterking van de aansturing van het IAM en verwerking van de toename van internationale betrekkingen. De uitbreiding bij het parket Zwolle wordt gebruikt voor aansturing van de uitgebreide UMS en extra onderzoeken. € 1 234 282 in 2002; jaarlijks € 2 468 564 vanaf 2003 (begroting BZK) € 308 570 in 2002; jaarlijks € 617 141 vanaf 2003 (begroting BZK) € 1 769 742 jaarlijks vanaf 2003 (begroting Defensie) € 499 158 jaarlijks vanaf 2003 (begroting Defensie) € 453 780 jaarlijks vanaf 2002 (begroting Justitie)
Budget per product(en)
1. 2. 3. 4. 5.
Tijdpad
Werving en selectie van het personeel op elk van de actiepunten is in gang gezet; instroom in de loop van 2002
Laatste stand van zaken
Het formatieplan voor de UMS is goedgekeurd door de driehoek van het beherende regiopolitiekorps IJsselland. Voor de uitbreiding is fysieke ruimte gevonden. De instroom van het personeel voor het IAM wordt in het breder kader van de invulling van de uitbreiding van het KLPD meegenomen. Hetzelfde geldt voor de invulling van de uitbreiding bij het OM.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
11
Technologische maatregelen Actie 14
Uitvoering regelgeving met betrekking tot de aftapverplichtingen uit de Telecommunicatiewet afronden
Door
Verkeer en Waterstaat i.s.m. Justitie, BZK en Defensie
Product(en)
a.
Amvb op grond van art. 13.5 van de Telecommunicatiewet (TW) inzake beveiliging gegevens aftappen telecommunicatie. Ministeriële regeling op grond van art. 13.6 TW inzake vergoeding administratie- en personeelskosten die aanbieders maken bij het uitvoeren van taplasten, alsmede het voldoen aan verzoeken om inlichtingen ex artikel 13.4 TW. Handhaving van bepalingen in en op grond van TW inzake bevoegd aftappen.
b.
c. Budget per product(en)
Met ingang van 2002 is voor beleidsintensivering € 90 756 beschikbaar gesteld. Dit heeft betrekking op ondermeer acties 14 en 16. Per 2002 is structureel € 363 024 beschikbaar gesteld voor handhavingsactiviteiten door Inspectie VenWTelecom (IVW-T).
Tijdpad
a.
Streven is gericht op behandeling in de Ministerraad in het eerste kwartaal 2002 en inwerkingtreding medio 2002. Streefdatum van begin maart 2002 is niet langer haalbaar. In mei 2002 zal een concept gereed zijn voor bespreking in adviesorganen. Pilot is reeds aangevangen. Afronding handhavingsbeleid begin 2002.
b. c. Laatste stand van zaken
a.
Concept wordt interdepartementaal (VenW, Justitie, BZK en Defensie) afgestemd. In verband met de complexiteit van de materie is hierin vertraging opgetreden. De eerdere (krappe) planning is daardoor niet langer haalbaar. Verwacht wordt dat de vertraging beperkt kan blijven tot drie maanden. Voorbereiding start begin 2002. Inspectie VenW-Telecom voert momenteel een handhavingspilot uit ten aanzien van de regelgeving inzake bevoegd aftappen. Enkele zaken zijn in behandeling. De laatste hand wordt gelegd aan een structureel handhavingsbeleid, dat vervolgens zal moeten worden goedgekeurd en geïmplementeerd. Verwacht wordt dat de toezichtsbevoegdheden op 1 september 2002 kunnen worden overgedragen van het Directoraat-generaal Telecommunicatie en Post naar IVW-T. Tot die tijd zal gezamenlijk worden opgetreden.
b. c.
Actie 15
Het project herziening tapkamers (voorzien voor eind 2003) versnellen
Door
Minister van BZK
Product(en)
Invoer van nieuwe geactualiseerde tapkamerfaciliteiten
Budget per product(en)
2001: € 6 579 813 2002: € 6 000 000 (uit budget Regieraad ICT Politie)
Tijdpad
Realisatie eind 2002 (i.p.v. 2003)
Laatste stand van zaken
•
De bestelling is geplaatst voor de eerste technische interceptiefaciliteit die om te beginnen zal worden ingezet om politiekorpsen in het noorden en oosten van het land (25% van de politiesterkte) op niveau te brengen en daarmee technisch in staat te stellen al die vormen van telecommunicatie te tappen die wettelijk getapt mogen worden. Volgens huidige planning is deze voorziening in april 2002 operationeel. De volgende stap is het opwaarderen van de voorzieningen bij het Korps Landelijke Politiediensten, mede ten behoeve van de Bijzondere Opsporingsdiensten, de Koninklijke marechaussee en de politiekorpsen in het zuiden des lands. Daarmee zal parallel aan de oplevering van de eerste faciliteit door het formuleren van een programma van eisen een begin worden gemaakt. • Het tappen van internetverkeer begint op stoom te komen. Met enkele van de grootste providers is met succes getest of de apparatuur en programmatuur van overheid en provider elkaar «verstaan». De eerste operationele taps zijn gezet. Dit onderdeel van het project begint het stadium van reguliere, staande organisatie te naderen. • Er is een programma van eisen opgesteld om gerichte satellietinterceptie mogelijk te maken. Op basis hiervan zijn offertes aangevraagd. Naar verwachting wordt deze voorziening binnen afzienbare termijn operationeel. De samenhang met actiepunt 18 zal worden bezien. Nog voor de zomer wordt een besluit genomen waar de organisatie die uit het project voort zal vloeien (de Landelijke Interceptie Organisatie) organisatorisch ondergebracht wordt. Daarbij zal tevens voorzien worden in een gezagsstructuur die besluiten kan nemen over de inzet van (per definitie schaarse) capaciteit.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
12
Actie 16
Versnellen van besluitvorming over rechtmatige toegang diensten en politie in cryptografische voorzieningen bij derde partijen (Trusted Third Parties) en streven naar regulering van krachtige cryptografie voor publiek gebruik
Door
a. b.
ministers van VenW en EZ voor rechtmatige toegang ministers van BZK, VenW, EZ, Justitie, Defensie en BuZa voor cryptografie-evaluatie
Product(en)
a.1.
Zelfreguleringsmechanisme (normen, criteria en schema) voor rechtmatige toegang tot versleutelde gegevens. Economische effecten rapportage over de financiële gevolgen van rechtmatige toegang. Wettelijke verankering van het zelfreguleringsmechanisme. Evaluatie van bestaande beleid ten aanzien van cryptografie.
a.2. a.3. b. Budget per product(en)
a.
b.
Het project Rechtmatige Toegang wordt grotendeels gefinancierd vanuit het Nationaal Actieplan Elektronische Snelweg. Er is extra budget beschikbaar gesteld voor beleidsintensivering, zie actiepunt 14. Geen extra budget.
Tijdpad
a.1. a.2. a.3. b.
Zelfreguleringsmechanisme (normen, criteria en schema) gereed eind januari 2002. Economische effectenrapportage gereed medio december 2001. Inventarisatie mogelijkheden nog in 2001 aanvangen. Na 15 januari gaat een interdepartementale werkgroep van start.
Laatste stand van zaken
a.1.
Een werkgroep is bezig met het uitwerken van criteria en normen en het opstellen van een schema. Gezien de technische complexiteit van het onderwerp heeft dit deelproject vertraging opgelopen van ruim een maand. Momenteel loopt een onderzoek naar de economische effecten. Door de nauwe relatie met het hiervoor genoemde deelproject zal ook dit deelproject iets uitlopen. Voorbereidingen zijn van start gegaan. Interdepartementale werkgroep moet nog van start gaan.
a.2. a.3. b.
Actie 17
Onderzoek verrichten naar de categorieën gegevens die telecomaanbieders bewaren en de belemmeringen die de opsporings- en I&V diensten ondervinden door de afwezigheid van bewaarplichten voor historische verkeersgegevens. Versterken van de mogelijkheden van analyse van internationaal telefoonverkeer (afgestemd met Europese lidstaten)
Door
Minister van Justitie i.s.m. de minister van Verkeer en Waterstaat
Product(en)
Onderzoeksrapport
Budget per product(en)
N.v.t.
Tijdpad
Het onderzoek is op 1 februari 2002 gestart en loopt tot 1 juli 2002. Na de zomer wordt de Kamer geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek.
Laatste stand van zaken
Het onderzoek is inmiddels aanbesteed en wordt uitgevoerd. Uitvoering van het actiepunt is conform planning.
Actie 18
Uitbreiding satelliet interceptiecapaciteit ten behoeve van terreurbestrijding
Door
Minister van BZK en de minister van Defensie
Product(en)
Extra faciliteiten voor het onderscheppen van berichten die via satellieten worden verzonden.
Budget per product(en)
Reservepost: 2002: € 9 075 604; 2003: € 13 613 406; 2004 € 4 537 802; 2005: € 4 537 802.
Tijdpad
2002–2005
Laatste stand van zaken
Onder voorzitterschap van de coördinator Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (I&V) vindt een analyse plaats over de efficiënte besteding van de gereserveerde gelden met als uitgangspunt de wens om te komen tot een gezamenlijke interceptiedienst.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
13
Actie 19
Snelle uitvoering van het Nationaal Actieplan Digitaal Rechercheren
Door
Minister van BZK
Product(en)
Uitbreiding van de capaciteit voor Internet recherche en Internet toezicht bij de Unit Forensische Expertise van het KLPD
Budget per product(en)
2001: € 363 024; 2002: € 181 512; 2003: € 363 024; 2004: € 363 024: 2005: € 363 024.
Tijdpad
Werving en selectie: 6–9 mnd. In de tussentijd worden de noodzakelijke voorzieningen op het gebied van ICT, huisvesting, etc gerealiseerd.
Laatste stand van zaken
De activiteiten zijn op dit moment gericht op het verwerven van personeel en materieel.
Acties 20 tot en met 33. Integriteit financiële sector en terrorismebestrijding De ministers van Financiën en Justitie hebben op 19 november 2001 de nota «Integriteit financiële sector en terrorismebestrijding» (Kamerstukken II, 2001–2002, 28 106, nr. 2.) aan de Tweede Kamer gezonden. De verbetering van de effectiviteit van antiwitwas-wetgeving, verbetering van onderlinge informatie-uitwisseling en de versterking van de strafrechtelijke handhavingsketen zijn hoofdpunten uit deze nota. De nota is een nadere uitwerking van het actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid dat het kabinet op 5 oktober 2001 heeft gepresenteerd. De actiepunten 20 tot en met 32 van het actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid zijn in deze nota nader uitgewerkt. Daarnaast zijn ook andere acties geformuleerd. In bijlage 1 van deze nota wordt verwezen naar enerzijds acties van het actieplan en anderzijds acties die rechtstreeks voortvloeien uit de nota. Volledigheidshalve wordt hieronder nog op de verschillende acties van het actieplan ingegaan. Voor de overige acties wordt verwezen naar de nota en de daarbij behorende bijlage 1. Het kabinet gaat ervan uit dat deze acties worden besproken met de Tweede Kamer bij de behandeling van de nota. Het traceren van de relatie tussen financieringsstromen en terroristische activiteiten is belangrijk voor de bestrijding van terrorisme. Het afsnijden van de financiële voeding van terrorisme en het via financiële kanalen opsporen van terroristische activiteiten vereist een geïntegreerde aanpak. De nota werkt dit uit via drie uitgangspunten. Het eerste uitgangspunt voor een effectieve aanpak is systematische ontsluiting van de financiële stromen. Daarin moet een adequate financiële toezichtwetgeving voorzien. Dit uitgangspunt behelst niet alleen de bestrijding van terrorisme, maar komt ook voort uit de doelstellingen van financieel toezicht, zoals de bescherming van de belangen van consumenten, de werking van financiële markten en de integriteit van de financiële sector. De nota stelt hieromtrent een versterking voor van het toezicht op money transfers en introductie van toezicht op trustmaatschappijen en financieringsmaatschappijen. Voorts wordt aandacht besteed aan de bevriezing van tegoeden. Verder wordt de wet MOT verscherpt en wordt integriteit een expliciet onderwerp van toezicht. Het tweede uitgangspunt is aanpassing van wet- en regelgeving om informatie die uit financiële stromen beschikbaar komt op een goede manier te kunnen gebruiken voor de opsporing en vervolging van terrorisme. Internationale coördinatie bij de aanpak van witwaspraktijken en het bevriezen van tegoeden komen hier ook aan de orde. In de derde plaats worden voorstellen gedaan voor versterking van handhaving en uitvoering van wet- en regelgeving. Het gaat hierbij o.a. om
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
14
versterking van de FIOD-ECD en het OM voor het financieel rechercheren en de versterking van de strafrechtelijke handhavingsketen. Actie 20
Regeling van het toezicht op money transferkantoren
Door
De Minister van Financiën
Product(en)
Versterking toezicht money transfers dmv wetsvoorstel
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 ,31 is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend
Tijdpad
In de loop van 2002 in werking. Het wetsvoorstel heeft n.a.v. de gebeurtenissen van 11 september 2001 en de extra FATF-bijeenkomst in Washington van eind oktober 2001, naast het tegengaan van witwassen ook het tegengaan van het financieren van terroristische misdrijven tot doel.
Laatste stand van zaken
Is in week 7 van 2002 naar de Tweede Kamer gestuurd.
Actie 21
Onder toezicht brengen van trustkantoren
Door
De Minister van Financiën
Product(en)
1.
2. 3. 4.
sterker in reguliere toezicht betrekken. DNB geeft binnen het lopende toezicht op kredietinstellingen bijzondere aandacht aan trustactiviteiten van dochters van deze kredietinstellingen. aanpassing vrijstellingregeling Wtk 1992; onder werking MOT/Wif brengen (via AmvB beroepsgroepen); separate wet waarin het toezicht op trustmaatschappijen wordt geïntroduceerd, met aandacht voor integratie met de regeling voor financieringsmaatschappijen.
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 en 31, is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend
Tijdpad
1. 2. 3. 4.
per onmiddellijk 01-01-2002 medio 2002 2002
Laatste stand van zaken
1. 2. 3. 4.
Gerealiseerd Gerealiseerd In voorbereiding In voorbereiding
Actie 22
Versterking van het toezicht op de naleving van de Wet melding ongebruikelijke transacties, de Wet identificatie bij financiële dienstverlening (Wif) en de Sanctiewet
Door
De Ministers van Financiën en Justitie
Product(en)
1. 2.
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 ,31 is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend.
Tijdpad
1. 2.
In de loop 2002 in werking Per 30-01-2002 zijn bij ministeriële regeling toezichthouders aangewezen
Laatste stand van zaken
1. 2.
Nader rapport Wet meldplicht handelaren in grote waarde per 28-12-01 in werking getreden
o.a. verankering integriteitstoezicht in financiële toezichtwetten Introductie toezicht op naleving meldplicht MOT en Wif via wetsvoorstel handelaren grote waarde
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
15
Actie 23
Verdere versterking van de handhavingsketen toezicht-opsporing-vervolging in de financiële toezichtwetgeving, mede op basis van een analyse van de versterkingen die voortvloeien uit de nota Integriteit Financiële Sector 1997 Toezichthouders in handhavingsketen (1 t/m 3) Functioneel OM (4) Rechtsprekende macht (5)
Door
De Ministers van Financiën en Justitie
Product(en)
1. 2. 3. 4. 5.
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 ,31 is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend
Tijdpad
1, 2 & 3. 4. 5.
2002 01-04-2002 van start 2002
Laatste stand van zaken
1, 2 & 3. 4. 5.
In voorbereiding In voorbereiding In ontwikkeling
Uniformering handhavingsbeleid toezichthouders Verbetering keteninformatie + afspraken met FIOD-ECD/OM Versterken «intelligence» functie toezichthouders Centralisatie vervolging financieel-economische criminaliteit Versterking capaciteit/deskundigheid
Actie 25 en 26 (mede in relatie tot actie 23) Actie 25
Actie 26
Het financieel rechercheren zoals dat door verschillende opsporingsinstanties onder gezag van het OM binnen de overheid beoefend wordt, dient versterkt en geconcentreerd te worden. Dit met het oog op het adequaat uitvoering geven aan (naar verwachting toenemende) rechtshulpverzoeken uit het buitenland over terroristische activiteiten en om meer opsporingsonderzoeken te verrichten. Verbeteren van uitwisseling van informatie tussen de betrokken partners bij het financieel rechercheren
Door
De Ministers van Financiën, Justitie en BZK
Product(en)
1. 2. 3.
Budget per product(en)
€ 4,1 mln
Tijdpad
In de loop van 2002
Laatste stand van zaken
In uitvoering
Actie 24
Versterking van het Financieel Expertisecentrum (FEC) (waarin DNB, STE, PVK, OM, MOT, KLPD, Politie Amsterdam-Amstelland, Belastingdienst, FIOD/ECD gezamenlijk participeren met als doel zo optimaal mogelijk informatie uit te wisselen. Toetreding BVD tot FEC onderzoeken
Door
De Ministers van Financiën en Justitie
Product(en)
Bezien Wet FEC voor verbetering informatie-uitwisseling en formatieve uitbreiding. Bezien participatie BVD
Budget per product(en)
€ 360 000
Tijdpad
2002
Laatste stand van zaken
In voorbereiding.
Uitbreiden HARM-onderzoeken Taskforce FIOD-ECD/KLPD Stroomlijning FIOD-ECD
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
16
Actie 27
Teneinde de informatiepositie van het Meldpunt Ongebruikelijke (MOT) te optimaliseren moet bewerkstelligd worden dat op een efficiënte wijze gegevens over aan terrorisme gerelateerde subjecten (ongeacht soort transactie) op basis van door het OM aangereikte gegevens door financiële instellingen aan het MOT worden gemeld. Om het proces van meldingen door financiële instellingen aan het MOT te versnellen en optimaliseren, zal binnen de grenzen van de privacyregels onderzocht worden hoe het bestaande geautomatiseerde detectiesystemen bij financiële instellingen efficiënt kunnen worden ingezet
Door
1–3. 4–7. 8–10.
Minister van Justitie Ministers van Financiën en Justitie Minister van Justitie
Product(en)
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Versterking van de resultaten van de meldingen Versterking van de terugkoppeling resultaten aan meldende instellingen Versterking samenwerking MOT en BLOM Kwaliteit meldingen door meldende instellingen verbeteren Vereenvoudiging indicatoren De subjectieve indicatoren op grond van de wet MOT uit te breiden met de bestrijding van het terrorisme Meer aandacht voor layering-/integratiefase Bevordering van bestandvergelijkingen tussen MOT- en politieregisters Verbetering van de bevragingen van het OM Inrichten instellingen unit bij het MOT
7. 8. 9. 10. Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 en 31, is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend.
Tijdpad
1 t/m 10
2002
Laatste stand van zaken
1. t/m 10
In voorbereiding
Actie 28
1. 2.
Meldplicht voor de Belastingdienst voor ongebruikelijke transacties; Meldplicht douane MOT
Door
Minister van Financiën
Product(en)
1. 2.
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 en 31, is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend.
Tijdpad
1. 2.
1e kwartaal 2002 2002
Laatste stand van zaken
1. 2.
Onderzoek loopt Bij Raad van State.
Actie 29
Invoeren van de meldplicht voor vrije beroepsbeoefenaren vooruitlopend op invoering van de Europese regelgeving
Door
Ministers van Financiën en Justitie
Product(en)
1. 2.
in onderzoek Verruiming mogelijkheden tot melding ongebruikelijk geldvervoer door douane
Implementatie richtlijn mbt uitbreiding definitie en beroepsgroepen via aanpassing wet-MOT en AmvB (+regeling toezicht) Meldplicht pensioenfondsen/schadeverzekeraars
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 en 31, is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend
Tijdpad
1. 2.
1e kwartaal 2002 In onderzoek bij de begeleidingscommissie MOT
Laatste stand van zaken
1.
Aanpassing Wet MOT is op 28 december 2001 in werking getreden. Amvb beroepsgroepen is in voorbereiding. In onderzoek.
2.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
17
Actie 32
Het instrumentarium om verdachte rekeningen te bevriezen zal worden versterkt
Door
Ministers van Financiën en Buitenlandse Zaken
Product(en)
•
•
•
Het wetsvoorstel tot wijziging van de Sanctiewet 1977 is onlangs – na advisering door de Raad van State – door de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën verstuurd naar de Tweede Kamer. Op 27 december heeft de Raad een Gemeenschappelijke Standpunt (GS/2001/931/GBVB) vastgesteld, alsmede een bijbehorende uitvoeringsverordening (nummer 2580/2001) inzake specifieke beperkende maatregelen tegen bepaalde personen en entiteiten met het oog op de strijd tegen het terrorisme. Deze verordening maakt het mogelijk om op basis van een (met unanimiteit vastgestelde) lijst EU-breed preventief de tegoeden te bevriezen van personen en organisaties die door de EU in verband worden gebracht met terrorisme. De samenstelling van deze lijst wordt regelmatig bezien en kan naar gelang de behoefte worden aangepast. Afspraken over de ex ante toetsingsprocedure van lijsten en de ex-post toetsing van (mogelijke) hits worden geformaliseerd en vastgelegd in een protocol. Dit protocol is in concept opgesteld door betrokken departementen, de BVD en de financiële toezichthouders. In het protocol zal onder andere worden vastgelegd dat lijsten waarvoor geen (inter)nationale rechtsgrond voor bevriezing bestaat, door financiële toezichthouders als «watch-list» bij de onder hun toezicht staande financiële instellingen onder de aandacht worden gebracht, na een eerste toetsing van die lijsten door de BVD en BuZa. Instellingen melden eventuele hits aan hun toezichthouder. De toezichthouder meldt deze hits vervolgens primair aan de BVD.
Budget per product(en)
Voor de acties nrs. 20, 21, 22, 27, 28, 29, 30 en 31, is een totaalbudget van € 2,4 mln toegekend.
Tijdpad
De aangepaste Sanctiewet is aangemeld voor parlementaire behandeling voorafgaande aan het verkiezingsreces. De wet zal daarmee op zijn vroegst in mei 2002 in werking kunnen treden.
Laatste stand van zaken
De VNVR heeft resoluties 1267 en 1333 eind januari omgezet in resolutie 1390. Resoluties 1267 en 1333 waren gericht tegen een staat. Met de verdwijning van het Taliban-regime uit Afghanistan, richt resolutie 1390 zich op personen zonder vaste territoriale basis (te weten Osama bin Laden, Al-Qaeda, Taliban). Omdat EU-verordening 467 is gebaseerd op resoluties 1267 en 1333, zal verordening 467 (inclusief de erin opgenomen bevriezingslijst) over moeten gaan in een nieuwe EU-verordening. Hierover wordt op dit moment in EU-kader overlegd.
Optreden tegen terrorisme Actie 34
Nadere analyse en uitbreiding van de BBE-capaciteit, zowel bij de politie als bij Defensie (mariniers)
Door
Minister van Justitie, in overleg met de Minister van BZK en de Minister van Defensie
Product(en)
Uitbreiding van de bijzondere bijstandseenheden, opdat in het kader van terreurbestrijding gelijktijdig, en zo nodig gedurende een langere periode, op meer plaatsen bijzondere bijstandseenheden kunnen worden ingezet. Defensie breidt daartoe op korte termijn de BBE-capaciteit mariniers uit.
Budget per product(en)
Defensie: 2002: € 5,26 miljoen per jaar Defensie: vanaf 2003 € 3,403 miljoen per jaar
Tijdpad
Versterking BBE mariniers 2001–2002
Laatste stand van zaken
De versterking van de BBE mariniers is ter hand genomen. De uitbreiding van de BBE-M omvat 65 extra functieplaatsen voor de oprichting van een derde peloton en de aanpassing van de bestaande (verkennings)teams ter ondersteuning van de BBE-M pelotons (M-teams). De opleidingen en de verwerving van materieel zijn reeds begonnen. Naar verwachting is het derde peloton vanaf 1 juni 2002 operationeel inzetbaar; De M-teams zijn vanaf 1 augustus 2002 operationeel inzetbaar.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
18
Defensie Actie 35
De minister van Defensie onderzoekt welke aanvullende eisen aan de rol van Defensie worden gesteld in verband met de bestrijding van terrorisme
Door
De Minister van Defensie
Product(en)
Eindrapport van de Taakgroep Defensie en Terrorismebestrijding (zie Kamerstukken II, 2001–2002, 27 925 nr. 40) Hierin worden maatregelen en aanbevelingen voor beleidsaanpassingen en -intensiveringen op korte en middellange termijn voorgesteld.
Budget per product(en)
De aan de uitvoering van korte termijn maatregelen verbonden kosten worden geraamd op € 4,5 miljoen voor het begrotingsjaar 2002. Zij zijn structureel en drukken hierdoor voor de gehele periode van de Defensienota 2000 (2002–2009) voor ongeveer € 32 miljoen op de defensiebegroting. Deze kosten worden binnen de defensiebegroting geaccommodeerd. De financiële gevolgen van deze maatregelen zullen worden verwerkt in de suppletoire begroting voor 2002. De meerjarige doorwerking wordt meegenomen bij de voorbereiding van de defensiebegroting voor 2003. De aan maatregelen voor de langere termijn verbonden kosten kunnen oplopen tot tussen de € 68 en € 90 miljoen per jaar voor de resterende periode van de Defensienota 2000 (2002–2009). De uitvoering van deze maatregelen is daardoor mede afhankelijk van afspraken in het kader van het regeerakkoord van het nieuwe kabinet.
Tijdpad
Eindrapport van de Taakgroep gereed in december 2001; maatregelen, beleidsaanpassingen en intensiveringen in 2002 en volgende jaren
Laatste stand van zaken
De Minister van Defensie heeft bij brief van 18 januari jl. het Eindrapport aan het parlement toegezonden (Kamerstukken II, 2001–2002, 27 925, nr 40) De antwoorden op schriftelijke vragen van de Vaste Commissie voor Defensie zijn op 22 februari jl. aan het parlement aangeboden (TK 2001–2002, 27 925, nr 45).
Overige wetgevingsaspecten Actie 36
Nederland zal blijven aandringen op snelle ratificatie van uitleveringsverdragen
Door
Minister van Justitie
Product(en) Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Doorlopend
Laatste stand van zaken
In de JBZ-raad van eind februari 2002 is geïnformeerd naar de stand van zaken van de ratificaties.
Actie 37
Nederland zal aandringen op snelle totstandkoming van de gewijzigde richtlijn witwassen, waarin opgenomen meldplichten voor bepaalde ongebruikelijke transacties van vrije beroepsbeoefenaren. De inspanningen zijn er vervolgens op gericht om deze richtlijn snel uit te voeren
Door
Minister van Justitie
Product(en)
Wettelijke regeling meldplicht vrije beroepsbeoefenaren ter zake van bepaalde transacties.
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Indiening nota van wijziging inzake meldplicht vrije beroepsbeoefenaren bij het wetsvoorstel meldplicht grote waarde handelaren (28 018) is geschied op 2 november 2001.
Laatste stand van zaken
Het wetsvoorstel is op 11 december door de Eerste Kamer aanvaard en in Stb. 2001, 665 gepubliceerd. Over de algemene maatregel van bestuur waarin bepaald wordt ten aanzien van welke diensten melding van ongebruikelijke transacties dient plaats te vinden, vindt overleg plaats met de betrokken beroepsorganisaties.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
19
Actie 38
Onderhandelingen afronden en invoeren Kaderbesluiten terrorisme en aanhoudingsbevel
Door
Minister van Justitie
Product(en)
In EU-verband: totstandkoming van de twee kaderbesluiten, alsmede een wettelijke regeling inzake strafbaarstelling van terroristische misdrijven.
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Beoordeeld is de onderhandelingen over de kaderbesluiten terrorismebestrijding en EU-aanhoudingsbevel eind 2001 af te ronden. Voorts zal voor het einde van dit kalenderjaar een wetsvoorstel houdende strafbaarstelling van terroristische misdrijven voor advies aan de Raad van State worden aangeboden.
Laatste stand van zaken
Eind 2001 is politiek akkoord bereikt over de kaderbesluiten terrorismebestrijding en Europees aanhoudingsbevel. Het Europees Parlement is opnieuw om advies gevraagd en heeft dat onlangs uitgebracht. Het wetsvoorstel houdende een Wet terroristische misdrijven is op 7 januari 2002 voor spoedadvies aan de Raad van State aangeboden. Het advies is nog niet ontvangen.
Actie 39
Snelle totstandkoming van de goedkeurings- en uitvoeringswetgeving inzake de VN-verdragen over bomterrorisme en financiering van terrorisme
Door
Minister van Justitie
Product(en)
Ratificatie en uitvoering van de Verdragen inzake bom- en financiering terrorisme
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Aanvaarding van de goedkeurings- en uitvoeringswetgeving vóór eind 2001.
Laatste stand van zaken
De voorstellen van wet tot goedkeuring en uitvoering van de verdragen inzake bom- en financiering van terrorisme zijn op 17 december 2001 door de Eerste Kamer aanvaard. De rijkswetten van 20 december 2001 tot goedkeuring van beide verdragen, Stb. 672 resp. 674, zijn op 28 december 2001 in werking getreden. De wetten van 20 december 2001 tot uitvoering van deze verdragen, Stb. 673 resp. 675, zijn op 1 januari 2002 in werking getreden. De bekrachtiging van beide verdragen zal in februari 2002 plaatsvinden. Het verdrag inzake bomterrorisme zal voor Nederland in werking treden 30 dagen na de nederlegging van de akte van aanvaarding. Het verdrag inzake financiering van terrorisme is nog niet in werking getreden. Dat zal geschieden 30 dagen na nederlegging van de 22ste akte van aanvaarding. Thans zijn 17 akten gedeponeerd.
Actie 40
Nederland zal alle inspanningen erop richten de EU-rechtshulpovereenkomst eind 2002 te ratificeren. Daarmee worden ook de joint teams mogelijk
Door
Minister van Justitie
Product(en)
Goedkeurings- en uitvoeringswetgeving inzake de EU-rechtshulpovereenkomst.
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Toezending aan de Raad van State voor advies van goedkeurings- en uitvoeringswetgeving inzake de EU-rechtshulpovereenkomst voor het einde van 2001. Eind 2002 zou de goedkeurings- en uitvoeringswetgeving het Staatsblad kunnen bereiken.
Laatste stand van zaken
De goedkeurings- en uitvoeringsregelgeving inzake de EU-rechtshulpovereenkomst is op 7 januari 2002 voor spoedadvies aan de Raad van State aangeboden. Het advies is op 12 maart 2002 ontvangen.
Actie 41
Nederland zal in november 2001 het verdrag Crime in Cyberspace ondertekenen en vervolgens bij voorrang uitvoeren
Door
Minister van Justitie
Product(en)
Goedkeurings- en uitvoeringswetgeving inzake het Verdrag Crime in cyberspace.
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Een conceptwetsvoorstel ter goedkeuring en uitvoering van het Verdrag Crime in Cyberspace zal in april 2002 gereed gemaakt zijn. Dit conceptwetsvoorstel zal dan voor advies worden aangeboden aan de adviesorganen.
Laatste stand van zaken
Een conceptwetsvoorstel is in voorbereiding.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
20
Actie 42
Na totstandkoming van het protocol bij de EU-rechtshulpovereenkomst inzake informatieplichten van financiële instellingen zal, als voortrein op de uitvoering van de aanbevelingen van de commissie Mevis, regelgeving voorbereid worden
Door
Minister van Justitie
Product(en)
Goedkeurings- en uitvoeringswetgeving inzake het protocol informatieplichten financiële instellingen.
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
Wetsvoorstellen tot goedkeuring en uitvoering van het protocol bij de EU-rechtshulpovereenkomst inzake informatieplichten van financiële instellingen zullen voor het einde van 2001 voor advies aan de Raad van State worden aangeboden. Eind 2002 zou de goedkeurings- en uitvoeringswetgeving het Staatsblad kunnen bereiken.
Laatste stand van zaken
De wetsvoorstellen zijn op 7 januari 2001 voor spoedadvies aan de Raad van State aangeboden. Het advies is op 12 maart 2002 ontvangen.
Actie 43
Instellen werkgroep om knelpunten te inventariseren in wetgeving met betrekking tot informatie-uitwisseling en -vergaring
Door
Minister van Justitie
Product(en)
Rapport
Budget per product(en)
Nvt
Tijdpad
De werkgroep informatie-uitwisseling zal naar verwachting begin april 2002 haar rapport gereed hebben. In de werkgroep zijn ambtenaren van de ministeries van Justitie, BZK, het OM,. de politie, Binnenlandse Veiligheidsdienst en Militaire Inlichtingendienst vertegenwoordigd.
Laatste stand van zaken
Naar verwachting zal het rapport van de werkgroep niet in april 2002 maar voor de zomer 2002 gereed zijn.
Terrorisme en NBC Actie 44
Preparatie op bioterrorisme
Door
Minister van VWS
Product(en)
1. 2. 3. 4. 5.
6. 7.
Draaiboek bioterrorisme Inventarisatie RIVM inzake beschikbare kennis en vaardigheden op terrein van diagnostiek van micro-organismen Projectplan RIVM ter verbetering diagnostische methoden Extra productie pokkenvaccin Uitbreiding en ontwikkeling door Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding (LCI) van specifieke, op bioterrorisme toegespitste, bestrijdingsprotocollen voor een aantal prioritaire agentia Voorbereiding oefeningen ter bestrijding van een «pokken-epidemie» Conclusies van EU Gezondheidsraad m.b.t. de ontwikkeling van overleg, informatie en beheersmechanismen in crisissituaties, alsmede m.b.t. het bevorderen van de ontwikkeling van vaccins, geneesmiddelen en behandelingen
Budget per product(en)
Voor 2001: € 16 109 197, voor 2002: € 14 838 613, voor 2003: € 5 944 520 en vanaf 2004: € 4 514 773
Tijdpad
Ad 1. Ad 2 en 3. Ad 4. Ad 5. Ad 6. Ad 7.
Laatste stand van zaken
april–mei 2002 Gerealiseerd medio 2002 Protocollen LCI voor prioritaire – aan terrorismebestrijding gerelateerde – agentia: december 2002; protocollen overige agentia (VWS): 2002 december 2001 en eerste kwartaal 2002 gerealiseerd (15 november 2001)
In juni is de nota Verdediging tegen bioterrorisme van de Gezondheidsraad verschenen. De aanbevelingen zijn grotendeels overgenomen door de minister van VWS. Het RIVM heeft in opdracht van de Minister van Volksgezondheid een inventarisatie gemaakt van de beschikbare kennis en vaardigheden op het terrein van de diagnostiek en monstername van micro-organismen die in de verschillende laboratoria in Nederland beschikbaar is. Het RIVM sluit contracten met relevante laboratoria, om de diagnostiek en monstername van bijzondere pathogenen in Nederland te kunnen garanderen. De contractvorming is in een vergevorderd stadium.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
21
Actie 44
Preparatie op bioterrorisme Tevens heeft het RIVM een projectplan ontwikkeld om diagnostische methoden te verbeteren, opdat zeldzame of onbekende ziekteverwekkers sneller geïdentificeerd kunnen worden. Er wordt met spoed gewerkt aan de uitvoering van dit projectplan. Een concreet plan voor verbeterde monitoring van onbekende ziektebeelden in de ziekenhuizen is nog niet gereed. Wél heeft de minister van VWS hiervoor op haar begroting alvast geld gereserveerd. Het LCI heeft nieuwe protocollen gemaakt voor artsen infectieziekten van GGD’s, ten behoeve van de bestrijding van evt. aanslagen met biologische middelen. Verder wordt in het kader van het draaiboek bioterrorisme, met hoge prioriteit gewerkt aan een draaiboek «pokken». Hiervoor zijn, in samenwerking met betrokken instellingen en ministeries, reeds diverse table-top oefeningen gehouden. Vóór de zomer zal het draaiboek pokken gereed zijn. Inmiddels is de voorraad pokkenvaccin die in Nederland nog beschikbaar was, gebruiksklaar gemaakt (1,3 mln doses). De productie van het overige pokkenvaccin verloopt volgens schema. Binnen de diverse DG-schappen van de Europese Commissie (onderzoek, gezondheid, farmaceutisch, civiele bescherming), zijn verschillende netwerken ingesteld ten behoeve van de verdediging tegen bioterrorisme. Binnen deze overlegstructuren worden actieplannen opgesteld voor de ontwikkeling van overleg, informatie en beheersmechanismen in crisissituaties, alsmede voor het bevorderen van de ontwikkeling van vaccins, geneesmiddelen en behandelingen. In de circulaire van de IGZ van 11 oktober 2001 is aangekondigd dat er voorlichtingsmateriaal wordt ontwikkeld om artsen beter in staat te stellen ziektebeelden te herkennen die het gevolg kunnen zijn van een bioterroristische aanslag. Dit materiaal is in december 2001 gereedgekomen en verspreid onder een brede groep medische beroepsbeoefenaren. Tenslotte heeft de Minister van Volksgezondheid de Gezondheidsraad op 14 november gevraagd of de raad het noodzakelijk acht zijn advies van juni 2001 te actualiseren, in het licht van de gebeurtenissen van 11 september. Het advies zal naar verwachting in het voorjaar van 2002 gereed zijn. Sinds 11 september geeft VWS op haar website informatie over bioterrorisme. In eerste instantie betrof dat m.n. de dreiging met Anthrax. Deze informatie wordt dagelijks geactualiseerd. Daarnaast is er enige tijd een Postbus 51 informatielijn actief geweest. Deze lijn is inmiddels niet meer actief maar kan ieder moment geopend worden en voorzien van de juiste informatie. Verder vindt er op gebied van bioterrorisme regelmatig afstemming plaats tussen diverse departementen. Ik verwijs u hiervoor naar de rapportage van het interdepartementale project NBC-terrorisme die de staatssecretaris van BZK binnenkort naar de Kamer zal sturen. Tevens is communicatie een van de deelonderwerpen in het draaiboek pokken, dat op dit moment wordt ontwikkeld wordt.
Actie 45a
Preparatie op overig NBC terrorisme
Door
Minister van BZK, i.o.m. de ministers van VROM, van VWS en van LNV
Product(en)
1. 2. 3. 4.
Eerste rapportage projectgroep NBC aan TK Risicoanalyses inzake kwetsbaarheid beleidsterreinen ministerie van VROM zijn geïncorporeerd in Actieplan VROM Aanvulling en decentrale opslag kaliumjodaattabletten EU Actieplan ter versterking van de coördinatie van de bijstandsverlening op het terrein van rampenbestrijding
Budget per product(en)
Overleg nog gaande over claims bij voorjaarsnota
Tijdpad
Ad 1. Ad 2. Ad 3. Ad 4.
Laatste stand van zaken
Rapportage projectgroep NBC aan TK: rapport is gereed; aanbieding aan TK op korte termijn (coördinatie BZK) Gerealiseerd Huidige beschikbare kaliumjodaattabletten worden aangevuld en vanaf maart 2003 decentraal opgeslagen (VWS) Op 17–19 december 2001 is onder Belgisch voorzitterschap een workshop georganiseerd, waarbij een werkplan wordt opgesteld voor de korte, middellange en lange termijn voor bijstandverlening in EU-verband.
Kortheidshalve wordt verwezen naar de rapportage van de projectgroep NBC die op korte termijn aan de TK zal worden aangeboden
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
22
Actie 45b
Preparatie op overig NBC Terrorisme (betreft nadere uitwerking van actie 45 door de minister van VROM)
Door
Minister van VROM
Product(en)
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Versterking expertise drinkwater veiligheid Versterking BeleidsOndersteunendTeam milieu-incidenten (BOT-mi) Instellingsbeschikking BOT-mi Waakvlamovereenkomsten kenniscentra chemische strijdmiddelen Oprichten centraal gaspakkenteam Uitbreiden vraagbaakfunctie NVIC Versterken MOD Investeren in grenswaardenvaststelling van chemische stoffen
Budget per product(en)
1 t/m 6
incidenteel € 1,9 miljoen, structureel € 1,3 miljoen
Tijdpad en laatste stand van zaken
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Gerealiseerd In uitvoering (afgerond eind 2002) Afgerond Gerealiseerd Gerealiseerd In uitvoering (afgerond 2e kw 2002) In uitvoering (afgerond 2e kw 2002) In uitvoering (afgerond 3e kw 2002)
Actie 46
Waarborgen van voedselveiligheid in geval van NBC terrorisme
Door
Minister van LNV
Product(en)
1. 2.
Budget per product(en)
–
Tijdpad
1 en 2
Quick scan naar risico’s voedselveiligheid Informatie-uitwisseling en afstemming met koepelorganisaties in de levensmiddelenindustrie over mogelijke risico’s van bioterrorisme
Gerealiseerd
Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 27 925, nr. 50
23