Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 2014–2015
34 001
Homogene Groep Internationale samenwerking 2015 (HGIS-nota 2015)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING Inhoudsopgave
1. 1.1 1.2 2. 2.1 2.2
3.
Leeswijzer Wat is de HGIS? Opzet HGIS-nota 2015
2 2 2
Beleidskader Naar een nieuw realisme Hulp, handel en investeringen in een veranderend speelveld
4 4
HGIS naar beleidsthema’s
8
6
Bijlagen Bijlage 1: Bijlage 2a: Bijlage 2b: Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5a: Bijlage 5b: Bijlage 6: Bijlage 7:
kst-34001-2 ISSN 0921 - 7371 ’s-Gravenhage 2014
De HGIS-verticaal: wijzigingen na de Miljoenennota 2014 De HGIS-uitgaven horizontaal: meerjarencijfers per begroting en per begrotingsartikel De HGIS-ontvangsten horizontaal: meerjarencijfers per begroting en per begrotingsartikel Berekening ODA-plafond 2015 en raming ODA-prestatie 2014 en 2015 De ODA-uitgaven naar beleidsthema De geplande ODA-uitgaven in partnerlanden (hulprelaties en overgangsrelaties) 2015 De geplande ODA-uitgaven in exitlanden De non-ODA uitgaven naar beleidsthema Internationale Klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden 2015
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
29 30 34 35 36 38 41 42 45
1
1. LEESWIJZER 1.1 Wat is de HGIS? De Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) is sinds 1997 een budgettaire constructie binnen de rijksbegroting. In de HGIS worden de uitgaven van de verschillende ministeries op het gebied van het buitenlandbeleid gebundeld, waarmee de onderlinge samenhang geïllustreerd wordt. Dit bevordert de samenwerking en de afstemming tussen de betrokken ministeries. De HGIS vormt daarmee een belangrijk instrument voor een geïntegreerd en coherent buitenlandbeleid. Binnen de HGIS wordt onderscheid gemaakt tussen de uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking die voldoen aan de criteria voor officiële ontwikkelingssamenwerking (Official Development Assistance, ODA) en de overige uitgaven voor het buitenlands beleid (non-ODA). De minister van Buitenlandse Zaken coördineert het Nederlands buitenlandbeleid en daarmee de HGIS. De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking heeft een coördinerende bevoegdheid voor de uitgaven aan ODA binnen de HGIS. Twee keer per jaar wordt er verantwoording afgelegd aan de Tweede Kamer over de HGIS. Parallel aan het rijksbegrotingsproces wordt op Prinsjesdag de HGIS-nota aangeboden aan de Staten Generaal. Op de derde woensdag van mei (verantwoordingsdag) wordt het HGIS-jaarverslag aangeboden aan de Staten-Generaal. Deze documenten geven een integraal overzicht van alle uitgaven aan internationale samenwerking, die op de verschillende departementale begrotingen staan. Buitenlandse betrekkingen zijn een zaak van het Koninkrijk der Nederlanden: Nederland in Europa, Aruba, Curaçao en Sint Maarten, alsmede de Nederlandse openbare lichamen in het Caribisch gebied (Bonaire, Sint Eustasius en Saba). Waar de HGIS-nota spreekt over «Nederland» of «Nederlands» wordt daarmee bedoeld: «(van) het Koninkrijk der Nederlanden», tenzij het gaat om zaken die specifiek het land Nederland betreffen, zoals het EU-lidmaatschap en ontwikkelingssamenwerking. 1.2 Opzet HGIS-nota 2015 De HGIS-nota 2015 geeft inzicht in de begrote middelen voor internationale samenwerking in 2015. In het beleidskader worden de politieke hoofdlijnen van het buitenlandbeleid geschetst. Daarna wordt per beleidsthema nader ingegaan op de accenten in het begrotingsjaar 2015. De indeling naar acht beleidsthema’s en een categorie overig is gebaseerd op een samenstelling van de indelingen van de begroting van Buitenlandse Zaken en de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. De toelichtende teksten zijn ontleend aan de Memories van Toelichting bij de begrotingen voor 2015 van de verschillende ministeries en geven een overzicht in vogelvlucht. Voor een gedetailleerde toelichting wordt verwezen naar de respectievelijke begrotingen.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
2
Zoals gebruikelijk wordt in meerdere tabellen naast de HGIS-bedragen het ODA-aandeel daarin weergegeven. In enkele gevallen (het Dutch Good Growth Fund-DGGF en het Budget Internationale Veiligheid-BIV) is nog niet duidelijk in welke mate er sprake zal zijn van een ODA-component conform de OESO/DAC-definities. Vooralsnog wordt het ODA-aandeel daarom als p.m. aangeduid. In het HGIS-jaarverslag over 2015 wordt het ODA-aandeel in deze twee fondsen gerapporteerd. Na de beleidsthema’s volgen zeven bijlagen. In deze bijlagen worden gegevens, die verspreid staan over verschillende departementale begrotingen, gebundeld tot een overzichtelijk geheel. Bijlage 1 geeft een overzicht van de begrotingsontwikkelingen binnen de HGIS. In bijlagen 2 en 3 worden alle buitenlanduitgaven en -ontvangsten gepresenteerd per departement. Bijlage 3 geeft een berekening van het ODA-plafond. In bijlagen 4 en 5 wordt een totaaloverzicht gegeven van de buitenlanduitgaven die als officiële ontwikkelingshulp (ODA) kwalificeren, respectievelijk per beleidsthema en per land. Een overzicht van de non-ODA uitgaven per beleidsthema is opgenomen in bijlage 6. Tot slot wordt in bijlage 7 een raming van de verwachte publieke klimaatuitgaven voor ontwikkelingslanden in 2015 gepresenteerd.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
3
2. BELEIDSKADER 2015 2.1 Naar een nieuw realisme Vrije en welvarende samenlevingen als de onze zijn niet vanzelfsprekend. Na de Koude Oorlog groeide in het westen de opvatting dat een nieuwe en stabiele wereldorde zou ontstaan, vrij van ideologische tegenstellingen en internationale conflicten. Die verwachting is niet uitgekomen. De geopolitiek is terug, en kwam afgelopen jaar dichterbij dan we vooraf hadden kunnen vermoeden. Op donderdag 17 juli 2014 verloren bijna 300 onschuldige mannen, vrouwen en kinderen hun leven bij de verschrikkelijke ramp met vlucht MH17 boven Oekraïens grondgebied. Een inktzwarte dag, waarop 196 landgenoten slachtoffer werden van een conflict waar zij part noch deel aan hadden. De afschuwelijke gebeurtenissen rondom de ramp laten diepe sporen na in onze samenleving, maar toonden ook de intense betrokkenheid van het hele land bij de slachtoffers en hun nabestaanden. Geconfronteerd met deze onbeschrijfelijke tragedie toonden Nederlanders zich van hun beste kant – ook naar de rest van de wereld toe. De tragedie met vlucht MH17 laat zien hoezeer wereldwijde ontwikkelingen, die op eerste oog ver weg lijken, zijn verbonden met Nederland. We zien enerzijds dat de wereldorde opnieuw, en in toenemende mate, wordt bepaald door traditionele machtspolitiek. Denk aan Rusland, dat meent zich de Krim te kunnen toeëigenen – en daarbij de fundamenten van het internationale recht met voeten treedt. Anderzijds zien we dat ideologieën gewelddadige conflicten voeden, zoals in Syrië, Irak en in de Sahel. Externe en interne ontwikkelingen met betrekking tot veiligheid raken verweven: Nederlandse geradicaliseerde jongeren trekken als jihadstrijders naar brandhaarden elders en Nederlandse bedrijven ondervinden last van cyberaanvallen van over de hele wereld. Deze ontwikkelingen vragen om realisme in ons buitenlandbeleid. Dat geldt niet alleen voor het Koninkrijk, maar ook voor onze Europese partners en Atlantische bondgenoten. Wensdenken gaat onze verworvenheden niet veilig stellen, en zal evenmin een vreedzame en rechtvaardige wereld dichterbij brengen. Radicale groeperingen koesteren diepe haat tegen onze manier van leven. Anderen zien in het succes van het Europese model een bedreiging van hun invloedssfeer. Zelfs de grondbeginselen van de internationale rechtsorde worden ter discussie gesteld. Gesterkt door het uitblijven van adequate reacties van de internationale gemeenschap in crises, schermen landen met alternatieven. Steeds vaker wordt het internationaal recht niet als uitgangspunt gezien, maar als een instrument dat naar eigen inzicht en belang wordt geïnterpreteerd. Een realistisch buitenlandbeleid is gebaseerd op aansprekende idealen, vrij van naïviteit. We moeten durven vertrouwen op onze waarden, die hun aantrekkingskracht en hun veerkracht keer op keer bewijzen – van Maidan tot de Maghreb. Een internationale gemeenschap die stabiliteit, welvaart en vrijheid kan bieden, spreekt veel mensen aan. Realisme gaat uit van die kracht, en onderkent tegelijkertijd dat het niet bij mooie woorden kan blijven. Geopolitiek handelen is in de wereld van vandaag onontkoombaar, maar heeft ook een prijs. Verworvenheden als rechtsstatelijkheid, vrijheid en veiligheid zijn niet vanzelfsprekend. Zelfs in onze eigen samenlevingen staan ze onder druk: in tijden van crisis steken extremisme en intolerantie jegens minderheden in Europa steeds weer de
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
4
kop op. Kortom, een realistische benadering vergt veel inspanning, elke dag opnieuw, met inzet van menskracht en middelen. Nederland heeft geen belang bij een wereldorde die rust op pure machtspolitiek. Bovendien is het van belang te voorkomen dat met de opkomst van geopolitiek fouten uit het verleden worden herhaald – geen enkel land is bijvoorbeeld gebaat bij een nieuwe wapenwedloop. Ons land wil in plaats daarvan bijdragen aan een wereldorde die is verankerd in waarden waarin we ons herkennen, met regels die breed worden gedeeld. Dat betekent dat moet worden opgetreden wanneer de internationale regels worden geschonden. Dit betreft ook Rusland, dat het afgelopen jaar keer op keer de grenzen van internationale orde en recht opzocht en overschreed. Nederland verkrijgt zijn internationale politieke invloed vooral dankzij kunde, betrouwbaarheid, innovatief economisch vermogen en een niet aflatende inzet. Die constructieve en positieve opstelling heeft ons veel gebracht en blijft onmisbaar. Er zijn elke dag voorbeelden te vinden van internationale samenwerking en creativiteit om tot oplossingen te komen en onze wereld te verrijken en te verbeteren. Nederland en Nederlanders spelen daarin dikwijls een belangrijke rol. Samen met onze Europese partners en onze Atlantische bondgenoten nemen we het voortouw. De band met de VS blijft speciaal, de samenwerking in Europa is cruciaal. Ook deze inzet vloeit voort uit realisme. Of het nu gaat om veiligheid, vrijheid, rechtsorde of welvaart: als Europa en de VS succesvol samenwerken, zullen anderen volgen. Om dezelfde reden is eensgezind en versterkt EU-buitenlandbeleid onmisbaar. Alleen wanneer we in Europa samen optrekken, zoals in de nasleep van de ramp met vlucht MH17, kunnen we een rol van betekenis spelen in de wereld. Bovendien weerspiegelt de Europese Unie bij uitstek de waarden die ons Koninkrijk internationaal wil uitdragen. Daarnaast gaan we op zoek naar nieuwe partners door de banden met opkomende landen en regionale spelers te versterken, bijvoorbeeld door trilaterale samenwerking te bevorderen. Niet-statelijke actoren laten zich steeds meer gelden op het wereldtoneel. Alleen door in te zetten op partnerschappen en coalities met verschillende spelers kan Nederland zijn belangen veilig stellen en doelen bewerkstelligen. In de netwerksamenleving zijn overal partners te vinden: zowel nationaal als internationaal, bij lagere en bij hogere overheden, in de publieke en in de private sector. Niet-traditionele partners vereisen soms niet-traditionele vormen van samenwerking. Een realistisch en modern buitenlandbeleid, inclusief economische diplomatie, vraagt dan ook om een bredere blik dan de focus op betrekkingen met andere staten en internationale organisaties. Het vergt mensen die met kennis, professionaliteit en aanpassingsvermogen handelen vanuit de missie van Buitenlandse Zaken om het Koninkrijk veiliger en welvarender te maken, Nederlanders in het buitenland te steunen en zich samen met traditionele en nieuwe partners voor een rechtvaardige wereld in te zetten. Diplomatie is een vak dat in de context van de instabiliteit om ons heen alleen maar in belang toeneemt.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
5
2.2 Hulp, handel en investeringen in een veranderend speelveld Het karakter van de mondiale economie verandert. Landen raken tot op het bedrijfsniveau verweven met elkaar door de vorming van mondiale waardeketens. De wereldhandel, die tot de jaren negentig vooral uit eindproducten bestond, bestaat tegenwoordig ook uit intermediaire goederen, diensten en kennis en valt samen met buitenlandse directe investeringen. De vooruitgang in informatie- en communicatietechnologie en de afbouw van handelsbarrières stelt bedrijven in staat zich te specialiseren in onderdelen van het productieproces en om per onderdeel de meest gunstige productielocatie te zoeken. Op die manier kunnen bedrijven hun concurrentiekracht versterken, ook het midden- en kleinbedrijf, door slim gebruik te maken van de eigen expertise én van de beste productiefactoren die in het buitenland beschikbaar zijn. Lage en middeninkomenslanden kunnen door de vorming van mondiale waardeketens gemakkelijker profiteren van de wereldhandel. Het is niet langer nodig een hele industrie op te zetten. Met het ontplooien van een aantal activiteiten kan een land participeren in de wereldhandel en vanuit die basis zich verder ontwikkelen. Via de aansluiting op mondiale waardeketens heeft het land betere toegang tot buitenlandse kennis, technologie, kapitaalgoederen en halffabricaten die gebruikt kunnen worden voor de binnenlandse productie. Op die manier komen er in de hele wereld snel nieuwe zakenpartners, afzetmarkten én concurrenten bij. Het speelveld van internationale concurrentie is veranderd, zowel in het Noorden als het Zuiden. Het gaat niet meer zozeer om wat je verkoopt, maar om wat je doet. Veel lage- en middeninkomenslanden in Afrika, Latijns-Amerika en Azië ontwikkelen zich snel. De positieve wisselwerking tussen buitenlandse handel en investeringen, welvaartsverhoging en duurzame en inclusieve groei biedt perspectief op stabiele vooruitgang in zuidelijke regio’s, die ook onderling steeds meer verbonden raken. Het aandeel van lage- en middeninkomenslanden in de wereldhandel is sterk toegenomen en de opkomende markten vormden een drijvende kracht achter het snelle herstel van de wereldhandel. Anderzijds betekent verwevenheid ook dat de complexiteit van internationale economische betrekkingen toeneemt en dat externe schokken sneller doorwerken in de keten. Dat vraagt om aanpassingsvermogen van economieën die niet altijd vanzelfsprekend is. Daarnaast staat een aantal opkomende landen, zoals China en Zuid-Afrika, voor de opgave om structurele hervormingen door te voeren om ook in de toekomst te blijven ontwikkelen. Dat onderstreept hoe precair het transitieproces naar een pad van duurzame en inclusieve groei kan zijn, ook vanuit een goede uitgangspositie. De sociale en economische ontwikkeling in veel delen van de wereld zorgt voor snelle afname van het aantal mensen dat in extreme armoede leeft. Tegelijkertijd zien we armoedepatronen veranderen: de meeste armen wonen tegenwoordig in middeninkomenslanden. Zij kunnen om verschillende redenen onvoldoende profiteren van de toenemende welvaart, bijvoorbeeld doordat er maar beperkte werkgelegenheid voor hen ontstaat. Daarbij is grote inkomensongelijkheid een potentiële bron van sociale onrust. Dit vraagt om speciale aandacht voor de allerarmsten en voor inclusieve groei. Lokale effecten van mondiale vraagstukken zoals klimaatverandering op bijvoorbeeld voedsel- en waterzekerheid, bieden bovendien aanleiding tot gezamenlijke actie van bedrijven, lokale gemeenschappen en (internationale) overheden om duurzaamheid te
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
6
verbeteren. Ten slotte is er een aantal landen en regio’s zoals Mali of Zuid-Soedan waar de randvoorwaarden voor groei en ontwikkeling, in het bijzonder veiligheid en effectieve rechtsorde, onder druk staan. De huidige sterke positie van Nederland in de wereld is niet vanzelfsprekend: er is groot aanpassingsvermogen nodig om de voelbare en toekomstige effecten van veranderingen buiten onze grenzen op te vangen, daar op in te spelen en om kansen te benutten. Nederland is een open land, een handelsland en een land dat met bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties internationaal voorop loopt bij de aanpak van een aantal mondiale vraagstukken. Bijvoorbeeld op de speerpunten water, voedselzekerheid, seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR), veiligheid en rechtsorde heeft Nederland veel kennis en ervaring te bieden en zet die ook gericht in als investering in ontwikkeling. De goede reputatie die Nederland onder andere via de hulprelaties heeft opgebouwd als partner voor ontwikkeling biedt een vertrekpunt voor gelijkwaardige zakelijke relaties met opkomende landen. Hoewel de Europese Unie onze belangrijkste handelspartner en afzetmarkt is, is onze aansluiting op die opkomende landen zowel zakelijk als politiek heel belangrijk. Niet alleen vindt daar de groei plaats in de komende jaren; ook op het internationale (handels)politieke terrein weegt hun stem steeds zwaarder. Daarom moet Nederland een agenda voeren gericht op versterking van het Nederlands verdienvermogen en zich internationaal sterk blijven maken voor de positie van lage- en middeninkomenslanden en zich een goede partner tonen in ontwikkelingssamenwerking die solidair blijft met de allerarmsten. De inzet op het Nederlands buitenlandbeleid komt tot uitdrukking in de HGIS, die de onderlinge samenhang illustreert en de samenwerking en afstemming tussen de betrokken ministeries bevordert. Hierna wordt per beleidsthema nader ingegaan op de accenten in het begrotingsjaar 2015.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
7
3. HGIS NAAR BELEIDSTHEMA’S Beleidsthema 1: Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van de mensenrechten Algemeen Het bevorderen van een goed functionerende internationale rechtsorde, met een blijvende inzet op mensenrechten, als integraal onderdeel van het buitenlandbeleid. Een sterke rechtsorde maakt de wereld op termijn stabieler, veiliger, vrijer en welvarender. Dit vereist goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak en voortdurende inzet tegen straffeloosheid. Deze rechtsorde is onlosmakelijk verbonden met universele mensenrechten. De bevordering van mensenrechten is daarom ook een kernelement van het Nederlands buitenlandbeleid. Nederland zal bijdragen aan de nieuwe NAVO-missie Resolute Support in Afghanistan. Voorwaarde voor deelname is wel dat eerst een Bilateral Security Agreement tussen Afghanistan en de VS wordt gesloten en een Status of Forces Agreement met de NAVO. Budgettaire gevolgen van beleid 1. Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van de mensenrechten bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BZ
V&J
IenM
2013
01.01 Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak 01.02 Bescherming en bevordering van mensenrechten 01.07 Materieel overige; Europol en Eurojust 03.10 Opsporing en vervolging; NFI 03.39 Opsporing en vervolging; drugsbestrijding Suriname 01.09 Materieel overig; WIPO 17.01 Luchtvaart 18.01 Scheepvaart Totaal
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
56.785
833
53.560
5.286
57.831
5.686
53.826 23.261 534
36.244 0 0
59.090 26.377 538
40.570 0 0
53.870 31.479 523
35.250 0 0
59 200 1.231 857
59 0 0 0
200 362 1.015 877
200 0 0 0
200 363 1.015 973
200 0 0 0
136.753
37.136
142.019
46.056
146.254
41.136
Financiële instrumenten BZ – Verplichte bijdragen (verdragscontributies) aan de VN waarin de verplichte afdrachten aan het Joegoslavië- en het Rwanda-tribunaal zijn begrepen evenals de verplichte bijdragen aan de OESO en het Internationaal Strafhof (ICC). – Financiële ruimte ten behoeve van de kandidatuur van het Koninkrijk der Nederlanden voor een zetel in de VN-Veiligheidsraad voor de periode 2017–2018. – Inzet van het mensenrechtenfonds ter ondersteuning van de prioriteiten uit de mensenrechtenbrief «Respect en recht voor ieder mens». – Bijdrage aan de Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) van de VN.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
8
–
Subsidie aan de Wereldomroep voor de verkondiging van het vrije woord in het buitenland.
V&J – Bijdrage aan de huisvestingskosten van Europol en Eurojust. – Contributie aan de World Intellectual Property Organization (WIPO). IenM – Contributie aan International Civil Aviation Organization (ICAO). – Contributie aan de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR). – Contributie aan de International Maritime Organization (IMO).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
9
Beleidsthema 2: Vrede, veiligheid en stabiliteit Algemeen Het bevorderen van de Nederlandse en internationale veiligheid en stabiliteit door doelgerichte bilaterale en multilaterale samenwerking en het bevorderen van democratische transitie in prioritaire gebieden, met name in de ring rond Europa. Daarnaast de bevordering van vrede en veiligheid voor ontwikkeling door het voorkomen en terugdringen van conflictsituaties; en het bevorderen van rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, legitieme en democratische staatsstructuren en het bestrijden van corruptie. Door grote toename van het aantal en de omvang van humanitaire rampen en het afgenomen humanitaire hulpbudget dat grotendeels aan het begin van het jaar wordt ingevuld, is besloten tot invoering van een nieuw noodhulpfonds tijdens de huidige kabinetsperiode. Het fonds is flexibel inzetbaar tot en met 2017 en additioneel aan het bestaande budget voor humanitaire hulp. Met het fonds kan Nederland adequaat bijdragen aan de huidige en toekomstige grote rampen, inclusief opvang van vluchtelingen in de regio. Dit fonds is additioneel aan het humanitaire hulpbudget, maar de uitgangspunten van het humanitaire beleid, zoals handhaving van humanitaire principes en coördinatie zullen ook voor dit fonds gelden.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
10
Budgettaire gevolgen van beleid 2. Vrede, veiligheid en stabiliteit bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
2013
02.01 Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid 02.02 Bestrijding en terugdringing van internationaal terrorisme en andere vormen van internationale criminaliteit 02.03 Bevordering van ontwapening en wapenbeheersing, bestrijding van proliferatie van massavernietigingswapens en het voeren van een transparant en verantwoord wapenexportbeleid 02.04 Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband 02.05 Bevordering van transitie in prioritaire gebieden BHOS 04.01 Humanitaire hulp 04.02 Budget Internationale Veiligheid; voorkomen en terugdringen van conflictsituaties 04.03 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie 04.04 Noodhulpfonds V&J 02.20 Bekostiging Nationale Politie 03.21 Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie 02.58 Nat. Veiligheid en Terrorismebestrijding Defensie 01.01 Crisisbeheersingsoperaties (inclusief contributies) 01.01 Gereedstelling en instandhouding commando ZSK 01.01/02 Gereedstelling en instandhouding commando LAS 01.01 Gereedstelling en instandhouding commando LSK 02.33 Operationele eenheden Koninklijke Marechaussee 06/07 Overige (investeringen) 02.33 Ondersteuning operationele eenheden
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
23.321
0
22.078
0
18.468
0
500
0
2.500
0
6.800
0
12.626
0
35.422
3.252
12.794
3.252
171.112
51.872
213.529
71.444
194.620
66.444
19.199 233.892
10.697 233.013
18.579 217.767
8.282 216.000
18.940 205.017
8.322 204.000
0
0
22.798
0
0
0
293.487 0 14.032 0 1.076
293.487 0 8.600 0 0
239.102 570.000 0 18.585 3.400
239.102 570.000 0 8.600 0
189.554 0 0 8.600 500
189.554 0 0 8.600 0
170.420
4.400
236.774
0
293.350
0
0
0
4.450
0
0
0
0
0
10.450
0
0
0
0
0
22.000
0
0
0
0 0 0
0 0 0
16.000 2.543 10.700
0 0 0
0 0 0
0 0 0
939.665
602.069
1.666.677
1.116.680
948.643
480.172
BZ
Totaal
Financiële instrumenten BZ – Bijdrage aan de NAVO en de nieuwbouw van het NAVO hoofdkwartier. – Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid (POBB) en Veiligheidsfonds, voor kleinschalige activiteiten met een katalyserende werking die het Nederlandse veiligheidsbeleid ondersteunen. – Bijdrage aan het in Den Haag gevestigde onafhankelijke International Centre for Counter-Terrorism (ICCT). – Het organiseren van de Global Conference on Cyber Space 2015. – Bijdragen aan IAEA, de OPCW en de CTBTO. – Ondersteuning van kleinschalige initiatieven gericht op uitvoering van het Biologische en Toxische Wapens Verdrag (BTWC), Non-Proliferatie Verdrag (NPV) en de Ottawa Conventie.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
11
–
– – –
Bijdrage aan activiteiten onder auspiciën van het G8 Global Partnership op het gebied van biosecurity en om de proliferatie van radiologische en nucleaire bronnen tegen te gaan. Verdragscontributies aan de VN-crisisbeheersingsoperaties (vredesmissies). Bijdrage aan het Stabiliteitsfonds. Matra Programma’s Zuidoost-Europa, Oostelijk Partnerschap en Arabische Regio (Matra-Zuid)
BHOS – Bijdragen aan het wereldwijde VN-noodhulpfonds Central Emergency Response Fund (CERF), UN-OCHA en het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) ten behoeve van de snelle beschikbaarheid en flexibiliteit van de humanitaire hulp. – Bijdragen aan UNHCR, UNRWA en WFP. – Bijdragen aan de International Strategy for Disaster Risk Reduction (ISDR) van de VN en het Global Network of Civil Society Organizations for Disaster Reduction (GNDR); deze organisaties houden zich bezig met vermindering van (effecten van) rampen. – Verlichting van noden bij de grote humanitaire crises zgn. Consolidated Appeals Process (CAP) van de VN. Bijdragen hieraan kunnen worden ingezet via VN-organisaties, gemeenschappelijke landenfondsen (Common Humanitarian Funds), (Internationale) Rode Kruis of NGO’s. – Bilaterale landenprogramma’s ter bevordering van legitieme en capabele overheid en functionerende rechtsorde en van »inclusieve politieke processen». – Bilaterale landenprogramma’s ter bevordering van vredesdialoog en conflictpreventie. – Activiteiten voor het Midden Amerika programma. – Bijdrage aan het UNDP Bureau of Crisis Prevention and Recovery. V&J – Het leveren van een bijdrage aan internationale missies door de inzet van civiele politie. Defensie – Het BIV wordt vanaf 2015 structureel overgeheveld van de begroting voor BH&OS naar de begroting van Defensie. Jaarlijks komt bij Voorjaarsnota 60 miljoen beschikbaar voor BZ en BH&OS ten behoeve van de inzet van de hervorming van de veiligheidssector, de bescherming van burgers in fragiele staten (BSB), rechtstaatontwikkeling en capaciteitsopbouw. Tevens worden op dat moment middelen beschikbaar gesteld voor de geplande activiteiten bij Defensie in het kader van het BIV (59,5 miljoen). Jaarlijks wordt besloten over de inzet van deze middelen. De besluitvorming wordt interdepartementaal voorbereid en uitgevoerd. Het volledige BIV blijft onderdeel van de HGIS. – Uit het BIV worden van bestaande activiteiten gefinancierd van Defensie, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Veiligheid en Justitie en Buitenlandse Zaken. – Activiteiten die gericht zijn op de vier categorieën van Responsibility to Protect (voorkomen van genocide, oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en etnische zuiveringen). – Monitoren van vredesakkoorden, opleidingen en trainingen, herstellen van de orde, hervorming van de veiligheidssector, grensbewaking, het
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
12
–
beschermen van goederenstromen, rechtstaatontwikkeling en capaciteitsopbouw. Financiering van activiteiten die de inzet in bijvoorbeeld vredesmissies of fragiele staten ondersteunen (waaronder inzet van transportvliegtuigen of beveiliging van diplomaten en ambassades in gebieden waar dit noodzakelijk is).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
13
Beleidsthema 3: Europese samenwerking Algemeen Een effectieve Europese samenwerking om de Europese Unie en haar lidstaten zo vreedzaam, welvarend en sterk mogelijk de toekomst in te loodsen. Europa is essentieel voor onze welvaart, vrijheid en veiligheid. Een actieve opstelling van Nederland in het Europese besluitvormingsproces is dan ook in het directe belang van Nederlandse burgers en bedrijven. Door consequent en constructief optreden kan Nederland zijn invloed binnen de Europese Unie vergroten. Zo kan Nederland mede vormgeven aan ontwikkelingen in Europa die direct van invloed zijn op onze economische, sociale en politieke toekomst. Budgettaire gevolgen van beleid 3. Europese samenwerking bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BZ
Toerek.
2013
03.02 Een effectief, efficiënt en coherent optreden van de Unie ten opzichte van derde landen en regio’s, inclusief ontwikkelingslanden 03.03 Een hechtere Europese waardengemeenschap 03.04 Versterkte Nederlandse positie in de Unie van 28 EU-begroting Totaal
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
156.125
156.125
158.016
158.016
174.600
174.600
10.142
0
10.100
0
10.100
0
4.110 405.600
0 329.867
6.789 405.600
0 329.867
16.327 405.600
0 329.867
575.977
485.992
580.505
487.883
606.627
504.467
Financiële instrumenten BZ – Bijdrage aan het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF). Dit fonds is het voornaamste middel waarmee de Europese Unie de ontwikkelingssamenwerking met de ACS-landen en de overzeese gebieden uitvoert. Het budget en programma van het EOF is voor een periode van zeven jaar vastgesteld. – Bijdrage aan de Raad van Europa: Nederland richt zich hierbij op de dossiers vrijheid van godsdienst, internetvrijheid en LHBT rechten. – Bijdrage aan de Benelux. – Subsidie aan European Institute voor Public Administration. – Opdrachten in het kader van het EU voorzitterschap 2016. Toerekening – De toerekening betreft het aan de HGIS toegeschreven «Nederlandse aandeel» uit hoofdstuk vier van de begroting van de Europese Commissie. Uit dit hoofdstuk worden diverse programma’s van de EU voor internationale samenwerking gefinancierd, waaronder het Nabuurschapsbeleid, het Instrument voor Ontwikkelingssamenwerking, het budget voor Gemeenschappelijk Buitenland en Veiligheids Beleid (GBVB) en Humanitaire hulp.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
14
Beleidsthema 4: Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen Algemeen Het verlenen van excellente consulaire diensten aan Nederlanders in nood in het buitenland, evenals het verstrekken van reisdocumenten aan Nederlanders in het buitenland. Daarnaast wordt een bijdrage geleverd aan gereguleerd personenverkeer door de Nederlandse inbreng in het Europese visumbeleid, het opstellen van ambtsberichten en is verantwoordelijk voor de visumverlening kort verblijf. Met kunst, cultuur en sport bijdragen aan het profiel van Nederland in het buitenland; laten zien wat Nederland op dit vlak te bieden heeft en verbindingen leggen met economische diplomatie en andere prioriteiten van het buitenlands beleid, zoals het mensenrechtenbeleid. Tevens neemt Nederland een bijzondere positie in als gastland van vele internationale organisaties en internationale hoven en tribunalen. Als gastland heeft Nederland de verantwoordelijkheid de in Nederland gevestigde instellingen te ondersteunen opdat deze onafhankelijk, veilig en efficiënt kunnen functioneren. Internationaal Cultuurbeleid Het internationaal cultuurbeleid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de bewindspersonen van OCW en BZ. Het doel is zowel het bijdragen aan het internationaal niveau van Nederlandse topinstellingen en een vooraanstaande internationale marktpositie van kunstenaars en cultuur als het bijdragen aan het Nederlands economisch belang en de culturele diplomatie. Voor creatieve industrie, één van de negen topsectoren, is de internationale marktpositie prioriteit. Het gaat hier om de ontwerpsectoren architectuur, vormgeving en e-cultuur.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
15
Budgettaire gevolgen van beleid 4. Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BZ
OCW
Toerek.
2013
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
14.565
0
10.545
0
10.545
0
2.396
0
7.616
0
5.319
0
5.818
0
5.592
0
6.927
0
20.482
100
22.406
136
20.899
136
04.01 Op basis van eigen verantwoordelijkheid consulaire dienstverlening bieden aan Nederlanders in het buitenland 04.02 Samen met (keten)partners het personenverkeer reguleren 04.03 Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur 04.04 Het inzetten van Publieksdiplomatie door het Postennetwerk en BZ om het beeld van Nederland in het buitenland te versterken en op een positief realistische manier uit te dragen 04.05 Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor internationale organisaties in Nederland 77 Internationaal onderwijs; Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken; cultuur 14.71 Cultuur; subsidies Opvang asielzoekers
23.549
0
5.988
0
9.530
0
500 5.566 274.325
0 0 274.325
450 5.566 697.440
0 0 697.440
450 4.566 296.931
0 0 296.931
Totaal
347.201
274.425
755.603
697.576
355.167
297.067
Financiële instrumenten BZ – Verlenen van consulaire bijstand aan Nederlanders in nood en/of schrijnende gevallen. – Verstrekken van reisadviezen, reisdocumenten en het opmaken van consulaire akten. – Adviseren en ondersteunen van Nederlandse gedetineerden tijdens lokale rechtsgang en na hun veroordeling. – Subsidies aan de stichting Epafras en Reclassering Nederland. – Verstrekken van visa kort verblijf. – Afnemen van inburgeringsexamens. – Verrichten van legalisaties en uitvoeren van verificatieonderzoeken. – Op verzoek van het Ministerie van Veiligheid en Justitie worden algemene en individuele ambtsberichten opgesteld. – Internationale presentatie van Nederlandse culturele topinstellingen en aanstormend talent. – Aandacht voor topsector creatieve industrie. – Programma’s ten behoeve van gemeenschappelijk cultureel erfgoed (door BZ en OCW gezamenlijk). – Via strategische beleidscommunicatie richt Buitenlandse Zaken zich op die doelgroepen die van belang zijn bij het ontwikkelen, bereiken en uitdragen van beleidsdoelstellingen op het terrein van buitenlandbeleid. Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de media. Daarnaast worden online kanalen ingezet, zoals internet en Facebook. – Bijdrage aan publieksdiplomatie, waarmee Nederlandse ambassades activiteiten op het gebied strategische beleidscommunicatie, beeldvorming over Nederland en internationaal cultuurbeleid kunnen ondersteunen of opstarten. – Subsidie ten behoeve van Instituut Clingendael.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
16
– – –
–
Uitgaven ten behoeve van uitgaande bezoeken van het Koninklijk Huis en inkomende bezoeken van hoogwaardigheidsbekleders. Ondersteuning bij het profileren van Den Haag als wereldwijd centrum van kennis op het gebied van vrede en recht. Logistieke ondersteuning van de in Nederland gevestigde internationaal juridische instellingen, in samenspraak met andere ministeries zorgdragen voor onder andere met gevangenisruimte, beveiliging en medewerking bij het in- en uitreizen van verdachten en getuigen. Bijdrage aan het Speciaal Tribunaal Libanon en het Internationaal Strafhof.
OCW – In het kader van het internationaal cultuurbeleid financieren OCW en BZ samen een internationaliseringsprogramma voor de periode 2013–2016. Toerekening – De toerekening betreffen de kosten van de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen die aan het ODA-budget wordt toegeschreven. De instroom van asielzoekers uit ontwikkelingslanden loopt in 2014 naar verwachting op. In 2014 heeft het Kabinet daarom EUR 375 miljoen extra beschikbaar gesteld voor de eerstejaarsopvang van asielzoekers. De ODA-toerekening wordt in 2014 met dit bedrag verhoogd.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
17
Beleidsthema 5: Duurzame handel en investeringen Algemeen Vormgeven van de agenda voor hulp, handel en investeringen om armoede uit te bannen, inclusieve groei te bevorderen en succes voor Nederlandse bedrijven in het buitenland te bewerkstelligen. De inzet is om duurzame handel en investeringen te bevorderen door versterking van het internationaal handelssysteem. Daarbij is er aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), de versterking van de Nederlandse handel- en investeringspositie en economische naamsbekendheid en de bevordering van de private sector en de randvoorwaarden voor duurzaam en inclusieve groei in ontwikkelingslanden. Voor het Dutch Good Growth Fund (DGGF) is een belangrijke rol weggelegd om het Nederlandse en lokale midden- en kleinbedrijf te betrekken bij duurzame economische ontwikkeling in de DGGF-landen. Budgettaire gevolgen van beleid 5. Duurzame handel en investeringen bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BHOS
EZ
2013
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
10.499
3.328
13.896
4.873
13.494
5.085
01.01 Versterkt internationaal handelssysteem, met aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 01.02 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid 01.03 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 01.04 Dutch good growth fund: intensivering van ontwikkelingsrelevante investeringen in en handel met ontwikkelingslanden door het Nederlandse en het lokale bedrijfsleven, met een focus op het MKB 11 Goed functionerende economie en markten 12 Een sterk innovatievermogen 13 Een excellent ondernemingsklimaat
91.047
504
77.142
5.144
71.714
0
271.983
270.095
252.095
237.436
279.289
262.891
0 1.659 3.054 2.313
0 0 0 0
100.000 3.055 2.548 3.701
0 0 0 0
150.000 3.504 2.735 2.971
p.m. 0 0 0
Totaal
380.555
273.927
452.437
247.453
523.707
267.976
Financiële instrumenten BHOS – Contributies aan internationale organisaties zoals de OESO en WTO. – Activiteiten die liggen op het terrein van de beleidsondersteuning en -onderzoek en evaluatie, evenals incidentele projecten, zoals de Nederlandse deelname op Wereldtentoonstellingen. – Programma’s ter ondersteuning van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. – Financiële ondersteuning van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de centrale uitvoeringsorganisatie voor publieke handelsbevordering. – Het instrument Starters International Business (SIB) biedt startende exporteurs de mogelijkheid om samen met de Kamers van Koophandel en andere organisaties een actieplan voor export op te stellen.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
18
–
–
–
–
–
–
– – – –
Het instrument Partners for International Business (PIB) ondersteunt de structurele positionering van clusters van Nederlandse bedrijven, met name uit topsectoren, op voor Nederland kansrijke markten. De Transitiefaciliteit (TF) wordt ingezet op voormalige OS-partnerlanden Vietnam, Zuid-Afrika en Colombia om de transitie van een bilaterale ontwikkelingsrelatie naar een wederzijds profijtelijke economische relatie mogelijk te maken. Met de Faciliteit Opkomende Markten (FOM) worden investeringen van Nederlandse ondernemingen in opkomende markten gestimuleerd doordat de overheid een garantie verstrekt aan de Financierings Maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) voor financieringen aan lokale dochterondernemingen of joint-ventures van Nederlandse bedrijven. Het instrument Finance for International Business (FIB) vergroot de beschikbaarheid van financiering voor Nederlandse MKB ondernemingen die investeren in opkomende markten. Toegang tot en gebruik van ontwikkelingsrelevante en betrouwbare infrastructuur leidt tot grotere economische bedrijvigheid. Hier wordt onder andere aan bijgedragen door programma’s als Ontwikkelingsrelevante Infrastructuurontwikkeling (ORIO) en Programma Ontwikkelingsrelevante Exporttransacties (ORET, in 2008 omgevormd tot ORIO en sindsdien geen nieuwe activiteiten meer) en het Infrastructure Development Fund (IDF) van de FMO. DRIVE is een nieuw instrument voor de ontwikkeling van publieke infrastructuur in lage- en middeninkomenslanden en vervangt in 2015 het Programma Ontwikkelingsrelevante infrastructuurontwikkeling (ORIO). Met het MASSIF programma wordt bijgedragen aan de ontwikkeling van de financiële sector in ontwikkelingslanden. Met het PSI-programma wordt bijdrage aan de opbouw van kennis en capaciteit bij het bedrijfsleven in ontwikkelingslanden. Het Partnerschapsprogramma met de International Labour Organization (ILO). Het DGGF is een revolverend fonds dat financiering verschaft voor ontwikkelingsrelevante en risicodragende investeringen en exporttransacties. De financiering is additioneel aan wat reguliere marktpartijen bieden. Onderdeel van het DGGF is het verstrekken van garanties, waarvoor een kostendekkende premie wordt betaald.
EZ – Contributies aan de International Telecommunications Union (ITU) en de Universal Postal Union (UPU). – Door de bijdrage aan de World Intellectual Property Organization (WIPO) wordt internationaal innovatie gestimuleerd door middel van een effectief internationaal systeem voor intellectueel eigendom. – Bijdragen aan de World Tourist Organization (UNWTO) en de Stichting tot Bevordering van de Uitvoer.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
19
Beleidsthema 6: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water Algemeen Een toename van voedselzekerheid; verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie; en duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen, het tegengaan van klimaatverandering en een vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering. Budgettaire gevolgen van beleid 6. Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BHOS
IenM
EZ
2013
02.01 Toename van voedselzekerheid 02.02 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 02.03 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering 11.01 Algemeen waterbeleid (Partners voor Water) 19.02 Klimaat/Int. Beleid, coordinatie en samenwerking 19.02 Klimaat/Int. Beleid, coordinatie en samenwerking (CDM) 23.01 Meteorologie en seismologie (contributie WMO) 14 Een doelmatige en duurzame energievoorziening 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (UNEP) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (o.a. FAO) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (Clinton Foundation) 18 Natuur, regio en ruimte Totaal
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
342.790
342.790
299.112
299.112
303.795
303.795
158.018
158.018
162.161
162.161
173.157
173.157
165.427 11.615
164.577 0
85.007 10.500
84.070 0
87.101 9.506
86.309 0
3.073
0
5.774
0
5.274
0
29.905
0
2.806
0
0
0
959
34
867
32
867
32
11.187
0
2.415
0
2.072
0
243
243
249
249
249
249
8.006
3.600
8.559
3.642
8.423
3.640
4.366 468
0 0
0 1.315
0 0
0 973
0 0
736.057
669.262
578.765
549.266
591.417
567.182
Financiële instrumenten BHOS – Bijdrage aan het Fonds Duurzame Ontwikkeling en Voedselzekerheid (FDOV) dat kennis en kunde van de Nederlandse private sector, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties koppelt aan concrete impact in lage inkomenslanden – Bijdrage aan het Global Agriculture and Food Security Program (GAFSP) ten behoeve van investeringen in de landbouw- en voedselproducerende sectoren in ontwikkelingslanden. – Via het Adaptation for Smallholder Agriculture Programme (ASAP) wordt bijgedragen aan het klimaatslimmer maken van veel multilaterale programma’s gericht op landbouwontwikkeling en voedselzekerheid. – Met de bilaterale landenprogramma’s wordt ingezet op vergroting van de voedselzekerheid door te investeren in duurzaam geproduceerd voedsel, productiviteitsverbetering in de kleinschalige voedselland-
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
20
–
–
–
–
–
–
–
–
–
bouw, verhoging van werkgelegenheid, verbetering van koopkracht en toegang tot gezond en nutriëntenrijk voedsel. Via het Fonds Duurzaam Water (FDW) wordt samen met de Nederlandse watersector programma’s op het gebied van waterbeheer, waterproductiviteit en drinkwater en sanitatie in verschillende lage en middeninkomenslanden gefinancierd. Het regionale programma voor voedsel en water in de Hoorn van Afrika en de Sahel (ICRAF) werkt in Burkina Faso, Ethiopië, Kenia, Mali en Niger aan verbeterde bodemvruchtbaarheid, verbeterd waterbeheer en economische ontwikkeling. Verbeterde samenwerking tussen landen binnen stroomgebieden en veilige delta’s wordt bewerkstelligd door financiering van het Cooperation International Waters Africa (CIWA) van de Wereldbank. Binnen het nieuwe samenwerkingsprogramma met UNESCO/IHE wordt ingezet op waterdiplomatie in de vorm van onderwijs en onderzoek dat bijdraagt aan een verbeterde grensoverschrijdende samenwerking in stroomgebieden. Het UNICEF/WASH programma in West-Afrika en het programma van de Water Supply and Sanitation Collaborative Council (WSSCC) leveren een forse bijdrage aan het realiseren van de doelstelling om aan 25 miljoen extra mensen toegang tot drinkwater en sanitatie te verschaffen. Bestaande publiek private partnerschappen voor drinkwater en sanitatie, zoals met Vitens-Evides International, de KNVB, Aqua for All en AKVO zullen worden voortgezet. Het Initiatief voor Duurzame Handel (IDH) voert in zes pilotgebieden het Sustainable Land and Water Programme uit waarin bedrijven, lokale overheden en de andere gebruikers van land en water in een productiegebied samenwerken om klimaatverandering, bodemdegradatie en waterschaarste duurzaam het hoofd te bieden. Via de Global Environment Facility (GEF) steunt NL de uitvoering van de internationale milieuverdragen voor klimaatverandering, biodiversiteit, duurzaam landgebruik, internationale wateren, chemicaliën en afvalmanagement. Met bijdragen aan het Africa Biogas Partnership (HIVOS), het Energizing Development programma (BMZ), het ESMAP programma (Wereldbank) en het Acces to Energy Fund (FMO), zet Nederland in op mitigatie van klimaatverandering in de armste landen.
IenM – De interdepartementale samenwerking tussen de ministeries van IenM, BZ en EZ wordt gecontinueerd. Onderdeel hiervan is het uitvoeringsprogramma «Partners voor Water». Dit programma, dat sinds 2000 bijdraagt aan oplossingen voor de wereldwaterproblematiek en aan versterking van de positie van de Nederlandse watersector, wordt verlengd tot 2021. – Het programma Water Mondiaal is een belangrijk instrument bij het realiseren van de mondiale ambities. Door de krachten te bundelen en daarmee de internationale positie van de Nederlandse watersector te verbeteren, wordt er bijgedragen aan oplossingen voor de wereldwaterproblematiek. – Op grond van internationale verdragen of andere internationale afspraken is IenM gehouden om financiële bijdragen toe te kennen aan internationale organisaties inzake milieuaangelegenheden. Daarnaast komt IenM een aantal contributieverplichtingen na, onder meer aan de UNEP12-contributie, de International Transaction Log UNFCCC en het International Transport Forum (ITF). Verder worden er verschillende
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
21
–
opdrachten uitgevoerd, waaronder vanuit IenM het aandeel van de Nederlandse bijdrage aan Estec/Galieo Reference Center (GRC). Contributie aan de World Meteorological Organization (WMO). In WMO-verband worden internationale standaarden voor het inwinnen en uitwisselen van weergegevens ontwikkeld en vastgelegd. Met behulp hiervan wordt de mondiaal georkestreerde «World Weather Watch» (dat de data levert voor de weermodellen) door de gezamenlijke weerdiensten van de wereld uitgevoerd.
EZ – Ondersteuning van het United Nations Environment Program (UNEP). – Contributie aan de Food and Agriculture Organization (FAO). – Uitfinanciering Joint Implementation voor CO2-reductie via aankoop van JI-rechten in het buitenland. De kern van JI is dat landen met reductieverplichtingen deze in andere landen kunnen realiseren. In 2015 vinden de laatste betalingen plaats.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
22
Beleidsthema 7: Sociale vooruitgang Algemeen Menselijke ontplooiing en het bevorderen van sociale en inclusieve ontwikkeling ten behoeve van een duurzame en rechtvaardige wereld, door het bijdragen aan seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt toeroepen aan de verspreiding van HIV/Aids; het bevorderen van gelijke rechten en kansen voor vrouwen; versterking van het maatschappelijk middenveld en bevordering en bescherming van de politieke ruimte als voorwaarde voor organisaties om effectief te opereren; en een toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek. Budgettaire gevolgen van beleid 7. Sociale vooruitgang bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BHOS
OCW
EZ VWS
2013
03.01 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 03.02 Gelijke rechten en kansen voor vrouwen 03.03 Versterkt maatschappelijk middenveld 03.04 Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek 70 Bekostiging HBO (beurzen niet EU) 70/76 Wetenschappelijk onderwijs 71 Internationaal onderwijs;Subsidies 76 Internationaal onderwijs; Bijdragen (inter)nationale organisaties: overige 70 Onderzoek en wetenschappen; WOTRO 17 Groen onderwijs van hoge kwaliteit (ISRIC/ Int.onderwijs) 09.12.10 Bijdrage aan internationale organisaties/ WHO-partnerschap Totaal
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
399.752 51.694 452.070
398.094 51.694 452.070
415.874 44.832 451.024
414.263 44.832 451.024
391.784 43.510 452.340
390.173 43.510 452.340
209.389 3.453 58.369 125
209.389 3.453 55.081 0
104.400 3.155 54.338 364
104.400 3.155 50.987 0
56.300 3.155 54.647 364
56.300 3.155 51.296 0
90 454
0 454
98 454
0 454
84 454
0 454
1.233
1.233
1.251
1.251
1.251
1.251
4.721
0
4.295
0
3.868
0
1.181.350
1.171.468
1.080.085
1.070.366
1.007.757
998.479
Financiële instrumenten BHOS – Algemene vrijwillige bijdragen aan UNICEF, UNAIDS en UNFPA. – Naast de verplichte contributie aan de World Health Organization (WHO) ontvangt deze organisatie ook een geoormerkte bijdrage voor het WHO Partnershipprogramma. – Jongeren hebben meer kennis en zijn zo in staat gezondere keuzes te maken over hun seksualiteit, onder meer door seksuele voorlichting op scholen. – Een groeiend aantal mensen krijgt toegang tot aidsremmers, voorbehoedmiddelen en andere levensreddende middelen voor een goede seksuele gezondheid. – Publieke en private klinieken bieden betere seksuele en reproductieve zorg aan, waar een toenemend aantal mensen gebruik van maakt.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
23
– –
–
–
– –
– –
–
–
Meer respect voor seksuele en reproductieve rechten van groepen aan wie deze rechten worden onthouden. Verbetering van veiligheid, economische zelfredzaamheid en politieke participatie van vrouwen via het Funding Leadership and Opportunities for Women (FLOW) programma. Verbeterde politieke en economische positie van vrouwen in conflictgebieden door uitvoering van het Nederlands Nationaal Actieplan 1325 in zes fragiele staten (Afghanistan, Burundi, Colombia, Democratische Republiek Congo, Sudan en Zuid-Sudan), het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Spaans-Nederlandse Training A Comprehensive Approach to Gender in Operations voor diplomaten, militairen en civiele experts in fragiele staten. Bijdragen aan UNWOMEN en het UNWOMEN Trustfund Violence Against Women. Financiering van programma’s van twintig allianties van Nederlandse maatschappelijke organisaties onder het MFS II programma (periode 2011–2015), waarmee het maatschappelijk middenveld wordt versterkt, de capaciteit van maatschappelijke organisaties is versterkt en is bijgedragen aan het realiseren van de MDG’s. Capaciteit van NHO’s, private sector en lokale overheden in ontwikkelingslanden vergroot door de bijdrage aan SNV. Het vakbondsmedefinancieringsprogramma draagt bij aan betere naleving van arbeidsrechten wat leidt tot versterkte capaciteit van vakbonden, verbeterde sociale dialoog en tot verbeterde arbeidsomstandigheden De capaciteit van het hoger (beroeps)onderwijs wordt versterkt via het NICHE-programma en het aantal goed-opgeleide mensen in partnerlanden neemt toe via het NFP. Verantwoorde afbouw van programma’s voor basisonderwijs.
OCW – Bijdragen aan internationaal onderwijsinstellingen. VWS – Financiering van het partnerschapsprogramma met de World Health Organization (2014–2017). Het partnerschapprogramma vergroot de Nederlandse invloed binnen de WHO.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
24
Beleidsthema 8: Versterkte kaders voor ontwikkeling Algemeen Versterkte kaders voor ontwikkeling en inclusieve groei door versterkte multilaterale betrokkenheid; de inzet van cultuur en sport in ontwikkelingslanden om een sociale en kansrijke samenleving te stimuleren; het bevorderen van maatschappelijke betrokkenheid in Nederlanden bijdragen aan migratie en ontwikkeling. Budgettaire gevolgen van beleid 8. Versterkte kaders voor ontwikkeling Bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BHOS
2013
05.01 Versterkte multilaterale betrokkenheid 05.02 Overig armoedebeleid 05.03 Bijdrage aan migratie en ontwikkeling Financiën50.01 Deelname aan internationale instellingen; Mult. Ontw. Banken en Fondsen 52.01 Technische assistentie Toerek. EKI-kwijtschelding Totaal
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
227.589 101.881 8.046
227.589 95.440 8.046
191.117 – 3.430 9.000
191.117 – 18.619 9.000
159.617 – 110.507 9.000
159.617 – 123.239 9.000
182.961 0 0
182.961 0 0
53.002 1.500 0
53.002 0 0
275.312 1.500 0
275.312 0 0
520.477
514.036
251.189
234.500
334.922
320.690
Financiële instrumenten BHOS – Het Nederlandse multilaterale assistent-deskundigen programma draagt bij aan capaciteitsopbouw van deskundigen in ontwikkelingslanden en aan het versterken van de invloed van ontwikkelingslanden in internationale organisaties. – Compensatie van de Wereldbank (IDA) en regionale ontwikkelingsbanken voor schuldverlichting geeft ontwikkelingslanden de financiële ruimte een sterker eigen armoedebeleid te voeren. – Voor cultuur- en sportactiviteiten in ontwikkelingslanden en uitwisseling wordt het budget deels via ambassades in Mali, Indonesië, Egypte, Kenya, Zuid-Afrika, Suriname en Palestijnse Gebieden ingezet en deels via Nederlandse cultuur-, sport- en ontwikkelingsorganisaties, zoals het Prins Clausfonds, NSA International, het Hubert Bals Fonds en het Jan Vrijman Fonds. – Op artikelonderdeel 5.2 is een negatief bedrag opgenomen waar wijzigingen van het totale ODA-budget als gevolg van BNP-mutaties worden verwerkt evenals aanpassingen in de toerekeningen (o.a. EKI en de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen). In het kader van verantwoord begroten worden de financiële instrumenten opgenomen op de beleidsartikelen. Omdat BNP mutaties een aantal keren per jaar plaatsvinden wordt hiermee geanticipeerd op schommelingen. – Aan niet-gouvernementele organisaties en interstatelijke organisaties die activiteiten uitvoeren op terrein van migratie en ontwikkeling kunnen subsidies of bijdragen worden verstrekt.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
25
BHOS en Financiën – Bijdragen aan de begroting van de Internationale Financiële Instellingen (IFI’s) via middelen aanvulling, kapitaalverhogingen en specifieke programma’s of trustfondsen ter bestrijding van armoede in ontwikkelingslanden over een breed spectrum aan sectoren, o.a. op terrein van economische en sociale sectoren. – Nederland ondersteunt een aantal multilaterale systeemorganisaties die, behalve dat zij direct werkzaam zijn op het terrein van armoedebestrijding, ook van groot belang zijn voor het effectief functioneren van het multilaterale kanaal en het versterken van armoedebeleid in ontwikkelingslanden. Het betreft de Wereldbank, UNDP en UNICEF. Toerekening – In de ODA-begroting zal geen reservering meer worden opgenomen voor schuldkwijtschelding aan ontwikkelingslanden in het kader van de exportkredietverzekering (EKI).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
26
Overige uitgaven Onder overige uitgaven zijn de uitgaven gegroepeerd die niet onder één van de beleidsinhoudelijke hoofdstukken kunnen worden ondergebracht. Dit betreft vooral de apparaatsuitgaven voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de uitgaven voor attachés, die vanuit de verschillende vakdepartementen worden uitgezonden naar de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland om met hun specifieke kennis mede invulling te geven aan het buitenlands beleid. 9. Overige uitgaven bedragen x EUR 1.000 Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
BZ
V&J BZK OC&W
FIN
DEF IenM EZ
SZW VWS
2013
2014
2015
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
Totaal
wv. ODA
05.01 Geheim 06.01 Nominaal en onvoorzien 07.01 Apparaat 01.01 Eigen personeel/Attachés 62.01 AIVD; Apparaat 71.01 Centraal; Apparaat 76 Internationaal onderwijs Bijdragen (inter)nationale organisaties: attachés 71 Onderzoek en wetenschappen; Attaché China 03.01 Belastingdienst; eigen personeel (attachés) 04.01 Belastingdienst; ICT materieel (attachés) 21.01.01 Algemeen/apparaat (attachés) 02.34 Apparaatsuitgaven; Attachés 10 Centraal apparaat 98.01 Apparaatsuitgaven (attachés personeel) 98.02 Apparaatsuitgaven (attachés materieel) 12 Een sterk innovatievermogen (attachés) 13 Een excellent ondernemingsklimaat 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (attaché’s) 40 Apparaat (attachés) 96.20.01 Apparaatsuitgaven (attachés) 10.03.01 Apparaatsuitgaven (attachés)
163 3.758 694.372 1.718 500 194
0 0 191.895 0 0 0
0 1.449 748.542 2.189 500 183
0 0 226.881 0 0 0
0 25.018 752.864 2.258 0 173
0 0 226.925 0 0 0
133 186 1.069 380 1.102 19.830 0 1.696 0 4.447 10.477
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
133 0 1.057 376 1.085 18.578 635 1.655 600 5.240 9.952
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
141 0 1.044 371 1.067 16.869 0 1.424 600 6.191 8.361
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
12.646 5.755 499 1.274
0 0 0 0
18.639 1.537 499 1.186
0 0 0 0
15.196 1.536 499 1.166
0 0 0 0
Totaal
760.199
191.895
814.035
226.881
834.778
226.925
BZ – Betreft de uitgaven die samenhangen met de HGIS-indexering en onvoorziene uitgaven. – De apparaatsuitgaven van zowel het postennetwerk in het buitenland als het departement in Den Haag, exclusief de personele uitgaven voor de politieke leiding en vak-attachés van andere ministeries zijn hierin opgenomen. Het omvat de verplichtingen voor- en uitgaven aan het ambtelijk personeel, de overige personele uitgaven en het materieel. Defensie – Het Ministerie van Defensie draagt bij aan de internationale veiligheid en rechtsorde door o.a. deelname aan internationale missies en de bondgenootschappelijke verplichtingen. Om capaciteiten te behouden intensiveert Defensie daarnaast de internationale militaire samenwerking.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
27
EZ – Het Ministerie van EZ ondersteunt de Nederlandse topsectoren in hun internationale R&D en innovatie ambities door diensten vanuit het Innovatie Attaché Netwerk (voorheen TWA Netwerk of Technisch Wetenschappelijke Attachés). – De Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) helpt en adviseert bedrijven uit het buitenland bij het opzetten, uitrollen en/of uitbreiden van hun internationale activiteiten in Nederland. De NFIA richt zich daarnaast op de promotie van Nederland in het buitenland als een land met een aantrekkelijk investerings- en vestigingsklimaat en speelt een actieve rol bij het in stand houden daarvan. – Bijdrage aan het landbouwradennetwerk. Landbouwraden en -attachés verrichten specialistische, beleidsmatige en uitvoerende economische dienstverlening voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden op het terrein van landbouw (incl. markttoegang en marktfacilitatie), biodiversiteit, duurzame grondstofketens, voedselzekerheid en -veiligheid.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
28
BIJLAGE 1 DE HGIS VERTICAAL: WIJZIGINGEN NA DE MILJOENENNOTA 2014 (bedragen in mln EUR)
HGIS-uitgaven Stand Miljoenennota 2014 Macrobijstellingen (BNP-mutaties) Eindejaarsmarge Overboekingen van/naar HGIS Intertemporele kasschuiven Desalderingen Totaal uitgaven stand Miljoenennota 2015 HGIS-ontvangsten Stand Miljoenennota 2014 Desalderingen Totaal ontvangsten stand Miljoenennota 2015 Saldo HGIS-uitgaven en ontvangsten
2014
2015
2016
2017
2018
2019
5.307,1 – 29,7 124,5 766,9 138,4 14,2 6.321,3
5.447,5 – 19,3 42,1 – 139,7 25,0 – 6,3 5.349,3
5.584,9 – 20,3 1,5 – 176,3 – 163,4 111,5 5.338,0
5.288,9 – 20,8 0,0 – 155,5 120,0 17,2 5.249,8
5.251,5 – 33,2 0,0 – 184,3 0,0 – 8,3 5.025,7
5.038,7
144,4 14,2 158,5
136,5 – 6,3 130,2
139,8 111,5 251,3
136,2 17,2 153,4
133,2 – 8,3 124,9
124,9
6.162,8
5.219,1
5.086,6
5.096,4
4.900,9
4.913,9
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
29
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
30
03.10 Opsporing en vervolging; NFI
03.21 Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie 33 Veiligheid en criminaliteitsbestrijding
02.20 Bekostiging Nationale Politie
31 Nationale politie
VI Veiligheid en Justitie
Totaal
07.01 Apparaat
06.01 Nominaal en onvoorzien
03.02 Een effectief, efficiënt en coherent optreden van de Unie ten opzichte van derde landen en regio’s, inclusief ontwikkelingslanden 03.03 Een hechtere Europese waardengemeenschap 03.04 Versterkte Nederlandse positie in de Unie van 28 04 Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen 04.01 Op basis van eigen verantwoordelijkheid consulaire dienstverlening bieden aan Nederlanders in het buitenland 04.02 Samen met (keten)partners het personenverkeer reguleren 04.03 Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur 04.04 Het inzetten van Publieksdiplomatie door het Postennetwerk en BZ om het beeld van Nederland in het buitenland te versterken en op een positief realistische manier uit te dragen 04.05 Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor internationale organisaties in Nederland 05.01 Geheim
02.01 Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid 02.02 Bestrijding en terugdringing van internationaal terrorisme en andere vormen van internationale criminaliteit 02.03 Bevordering van ontwapening en wapenbeheersing, bestrijding van proliferatie van massavernietigingswapens en het voeren van een transparant en verantwoord wapenexportbeleid 02.04 Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband 02.05 Bevordering van transitie in prioritaire gebieden 03 Europese samenwerking
01 Versterkte int. rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten 01.01 Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak 01.02 Bescherming en bevordering van mensenrechten 02 Veiligheid en stabiliteit
V Buitenlandse Zaken
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
3.758
534
14.032
1.272.849
694.372
8.600
447.766
191.895
22.406
20.482
538
18.585
1.381.801
748.542
1.449
0
5.592
5.818
5.988
7.616
2.396
163
10.545
14.565
23.549
6.789
4.110
100
10.100
158.016
10.142
156.125
19.199
156.125
213.529
51.872 10.697
171.112 18.579
35.422
2.500
500
12.626
22.078
59.090
53.560
Totaal
23.321
833 36.244
56.785
wv. ODA
53.826
Totaal
2013
8.600
513.867
226.881
136
158.016
8.282
71.444
3.252
40.570
5.286
wv. ODA
2014
523
8.600
1.395.452
752.864
25.018
0
9.530
20.899
6.927
5.319
10.545
16.327
10.100
174.600
18.940
194.620
12.794
6.800
18.468
53.870
57.831
Totaal
8.600
520.615
226.925
136
174.600
8.322
66.444
3.252
35.250
5.686
wv. ODA
2015
523
8.600
1.333.119
658.714
35.493
0
7.588
19.754
6.777
5.319
10.545
36.327
10.100
192.735
19.440
189.035
10.794
300
18.657
53.870
57.671
Totaal
a. De HGIS-uitgaven per begroting en artikel. Realisaties 2013, vermoedelijke uitkomsten 2014 en begrotingsramingen 2015 t/m 2019 (bedragen x EUR 1.000)
8.600
538.711
227.086
136
192.735
8.322
66.444
3.252
35.250
5.486
wv. ODA
2016
BIJLAGE 2A DE HGIS HORIZONTAAL: MEERJARENCIJFERS PER BEGROTINGSARTIKEL
523
8.600
1.360.145
610.231
149.316
0
1.588
18.996
5.986
5.319
10.545
4.327
10.100
192.735
20.940
190.090
10.794
300
18.657
53.870
56.351
Totaal
8.600
538.827
227.202
136
192.735
8.322
66.444
3.252
35.250
5.486
wv. ODA
2017
523
8.600
1.337.810
595.178
142.534
0
1.588
20.996
5.986
5.319
10.545
4.327
10.100
192.735
18.940
190.090
10.794
300
18.657
53.870
55.851
Totaal
8.600
538.791
227.166
136
192.735
8.322
66.444
3.252
35.250
5.486
wv. ODA
2018
523
8.600
1.346.219
595.935
150.186
0
1.588
20.996
5.986
5.319
10.545
4.327
10.100
192.735
18.940
190.090
10.794
300
18.657
53.870
55.851
Totaal
8.600
538.791
227.166
136
192.735
8.322
66.444
3.252
35.250
5.486
wv. ODA
2019
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
31
694
3.453
3.155
3.155
3.155
10.450
236.774
57.020
4.450
4.400
182.961
01.01/02 Gereedstelling en instandhouding commando LAS 04 Taaksuitvoering Luchtstrijdkrachten
170.420
185.512
01.01 Gereedstelling en instandhouding commando ZSK 03 Taakuitvoering Landstrijdkrachten
01.01 Crisisbeheersingsoperaties (inclusief contributies) 02 Taakuitvoering Zeestrijdkrachten
01 Opdracht inzet
X Defensie
53.002
293.350
279.294
1.067 275.312
275.312
54.905
1.500
358.745
371
1.044
63.860
454
250.000
362.642
– 85 1.085
1.500
275.312
371
1.044
63.861
454
4.566
450
84
141
364
54.646
3.155
173
173
44.740
2.103
356
32.958
200
Totaal
1.067
Totaal
1.102
53.002
54.596
454
51.296
3.155
0
8.800
200
wv. ODA
2015
10.20 Nominaal en onvoorzien (attachés)
1.500
53.002
376
182.961
1.057
64.558
380
182.961
58.988
454
1.069
68.876
186
454
450
450 5.566
500 5.566
4.566
84
141
364
54.647
98
454
50.987
173
173
90
364
54.338
0
2.258 43.923
133
454
55.081
683
183
8.800
363
31.479
500
200
Totaal
133
125
58.369
0
500
51.651
200
wv. ODA
2014
21.01.01 Algemeen/apparaat (attachés)
50.01 Deelname aan internationale instellingen; Mult. Ontw. Banken en Fondsen 52.01 Technische assistentie
03.01 Belastingdienst; eigen personeel (attachés) 04.01 Belastingdienst; ICT materieel (attachés) 04 Internationale financiele betrekkingen
01 Belastingen
IXB Financiën
Totaal
70 Onderzoek en wetenschappen; WOTRO 71 Onderzoek en wetenschappen; Attaché China
16 Onderzoek en wetenschappen
76 Internationaal onderwijs Bijdragen (inter)nationale organisaties: attachés 76 Internationaal onderwijs; Bijdragen (inter)nationale organisaties: overige 77 Internationaal onderwijs; Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken; cultuur 14.71 Cultuur; subsidies
71 Internationaal onderwijs;Subsidies
08 Internationaal onderwijsbeleid
70/76 Wetenschappelijk onderwijs
07 Wetenschappelijk Onderwijs
70 Bekostiging HBO (beurzen niet EU)
06 Hoger Beroepsonderwijs 3.453
194
Totaal
VIII Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
500
71.01 Centraal; Apparaat
40.880
2.189
362
1.718
26.377
3.400
200
Totaal
200 8.659
59
wv. ODA
2013
23.261
1.076
59
Totaal
VII Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 62.01 AIVD; Apparaat
Totaal
01.01 Eigen personeel/Attachés
01.07 Materieel overige; Europol en Eurojust 01.09 Materieel overig; WIPO
03.39 Opsporing en vervolging; drugsbestrijding Suriname 36 Contraterrorisme en Nationaal veiligheidsbeleid 02.58 Nat. Veiligheid en Terrorismebestrijding 91 Apparaatsuitgaven kerndepartement
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
358.745
358.745
54.904
454
51.295
3.155
0
8.800
200
wv. ODA
2016
250.000
256.750
1.067
– 159
254.427
371
1.044
58.827
454
4.566
450
84
141
364
49.910
2.858
173
173
32.918
1.859
356
21.380
200
Totaal
254.427
254.427
49.871
454
46.559
2.858
0
8.800
200
wv. ODA
2017
250.000
274.014
1.067
– 159
271.691
371
1.044
58.827
454
4.566
450
84
141
364
49.910
2.858
173
173
32.444
1.846
356
20.919
200
Totaal
271.691
271.691
49.871
454
46.559
2.858
0
8.800
200
wv. ODA
2018
250.000
274.015
1.067
– 159
271.692
371
1.044
58.827
454
4.566
450
84
141
364
49.910
2.858
173
173
32.444
1.846
356
20.919
200
Totaal
271.692
271.692
49.871
454
46.559
2.858
0
8.800
200
wv. ODA
2019
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
32
1.015
0
499 499
65.854
5.755
468
1.233
4.366
01.01 Versterkt internationaal handelssysteem, met aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 10.499
3.328
5.995
Totaal
XVII Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking 01 Duurzame handel en investeringen
1.186
1.274
13.896
5.481
4.295
4.721
499
499
58.461
1.537
1.315
1.251
09.12.10 Bijdrage aan internationale organisaties/WHO-partnerschap 10.03.01 Apparaatsuitgaven (attachés) 0
0
5.076
1.233
243
243
249
8.559
3.600
8.006
Totaal
XVI Volksgezondheid, Welzijn en Sport
3.701
2.548 9.952 2.415
96.20.01 Apparaatsuitgaven (attachés)
XV Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Totaal
40 Apparaat (attachés)
3.055 5.240
18.639
13 Een excellent ondernemingsklimaat
600 24.094
11.187
2.313
13 Een excellent ondernemingsklimaat
34
12.646
3.054 10.477
12 Een sterk innovatievermogen (attachés)
14 Een doelmatige en duurzame energievoorziening 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (attaché’s) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (o.a. FAO) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (UNEP) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (Clinton Foundation) 17 Groen onderwijs van hoge kwaliteit (ISRIC/Int.onderwijs) 18 Natuur, regio en ruimte
1.659 4.447
11 Goed functionerende economie en markten
12 Een sterk innovatievermogen
XIII Economische Zaken
49.336
867
959 1.655
2.806
29.905
1.696
5.774
3.073
877
10.500
857
98.02 Apparaatsuitgaven (attachés materieel)
Totaal
635 322.130
1.231
34
4.400
18.578
10.700
2.543
11.615
190.250
19.830
19.02 Klimaat/Int. Beleid, coordinatie en samenwerking 19.02 Klimaat/Int. Beleid, coordinatie en samenwerking (CDM) 23.01 Meteorologie en seismologie (contributie WMO) 98.01 Apparaatsuitgaven (attachés personeel)
18.01 Scheepvaart
11.01 Algemeen waterbeleid (Partners voor Water) 17.01 Luchtvaart
XII Infrastructuur en Milieu
Totaal
10 Centraal apparaat
08 Ondersteuning krijgsmacht door CdO Dienstencentra 02.33 Ondersteuning operationele eenheden 02.34 Apparaatsuitgaven; Attachés
16.000
Totaal
02.33 Operationele eenheden Koninklijke Marechaussee 06/07 Overige (investeringen)
wv. ODA
22.000
Totaal
2013
01.01 Gereedstelling en instandhouding commando LSK 05 Taakuitvoering Koninklijke Marechaussee
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
4.873
0
0
5.142
1.251
249
3.642
32
32
0
wv. ODA
2014
13.494
5.034
1.166
3.868
499
499
53.462
1.536
973
1.251
249
8.423
15.196
2.072
8.361
2.971
2.735
6.191
3.504
19.659
600
1.424
867
5.274
973
1.015
9.506
310.219
16.869
Totaal
5.085
0
0
5.140
1.251
249
3.640
32
32
0
wv. ODA
2015
10.695
4.995
1.127
3.868
482
482
46.770
1.483
973
1.251
249
8.597
14.458
973
8.168
1.831
400
5.883
2.504
20.616
600
1.365
867
5.074
925
1.015
10.770
266.361
16.361
Totaal
2.306
0
0
5.120
1.251
249
3.620
32
32
0
wv. ODA
2016
11.222
4.959
1.091
3.868
467
467
45.833
1.426
973
1.251
249
8.835
13.783
1.027
8.010
1.653
400
5.722
2.504
18.462
600
1.295
867
4.874
925
1.015
8.886
265.793
15.793
Totaal
2.758
0
0
5.127
1.251
249
3.627
32
32
0
wv. ODA
2017
11.222
4.959
1.091
3.868
467
467
45.818
1.437
973
1.251
249
9.035
13.775
1.027
7.831
1.653
400
5.683
2.504
18.462
600
1.295
867
4.874
925
1.015
8.886
265.793
15.793
Totaal
2.758
0
0
5.128
1.251
249
3.628
32
32
0
wv. ODA
2018
11.222
4.959
1.091
3.868
467
467
45.818
1.437
973
1.251
249
9.035
13.775
1.027
7.831
1.653
400
5.683
2.504
18.462
600
1.295
867
4.874
925
1.015
8.886
265.793
15.793
Totaal
2.758
0
0
5.128
1.251
249
3.628
32
32
0
wv. ODA
2019
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
33
452.070
209.389
452.070
209.389
5.578.234
679.925
Totaal
TOTAAL UITGAVEN
274.325
0
405.600
3.017.564
4.220.210
604.192
274.325
0
329.867
2.908.134
8.046
95.440
8.046
227.589
101.881
293.487
227.589
293.487
233.013
51.694
51.694
233.892
398.094
399.752
164.577
165.427
342.790
342.790 158.018
270.095
271.983
158.018
504
wv. ODA
2013
91.047
Totaal
Opvang asielzoekers
EKI-kwijtschelding
EU-begroting
Toerekeningen
Totaal
05.03 Bijdrage aan migratie en ontwikkeling
05.01 Versterkte multilaterale betrokkenheid 05.02 Overig armoedebeleid
05 Versterkte kaders voor ontwikkeling
04.02 Budget Internationale Veiligheid; voorkomen en terugdringen van conflictsituaties 04.03 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie 04.04 Noodhulpfonds
04.01 Humanitaire hulp
03.01 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 03.02 Gelijke rechten en kansen voor vrouwen 03.03 Versterkt maatschappelijk middenveld 03.04 Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek 04 Vrede en veiligheid voor ontwikkeling
02.02 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 02.03 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering 03 Sociale vooruitgang
01.02 Versterkte Nederlandse Handelsen Investeringspositie en economische naamsbekendheid 01.03 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 01.04 Dutch good growth fund: intensivering van ontwikkelingsrelevante investeringen in en handel met ontwikkelingslanden door het Nederlandse en het lokale bedrijfsleven, met een focus op het MKB 02 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water 02.01 Toename van voedselzekerheid
Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
6.321.315
1.103.040
697.440
0
405.600
3.251.897
9.000
– 3.430
4.676.661
1.027.307
697.440
0
329.867
3.013.915
9.000
– 18.619
191.117
570.000
191.117
239.102
570.000
216.000
104.400
451.024
44.832
414.263
84.070
162.161
299.112
237.436
5.144
wv. ODA
239.102
22.798
217.767
104.400
451.024
44.832
415.874
85.007
162.161
299.112
100.000
252.095
77.142
Totaal
2014
5.349.272
702.531
296.931
0
405.600
2.475.165
9.000
– 110.507
159.617
0
189.554
205.017
56.300
452.340
43.510
391.784
87.101
173.157
303.795
150.000
279.289
71.714
Totaal
3.704.094
626.798
296.931
0
329.867
2.212.492
9.000
– 123.239
159.617
0
189.554
204.000
56.300
452.340
43.510
390.173
86.309
173.157
303.795
262.891
wv. ODA
2015
5.337.957
701.678
296.078
0
405.600
2.492.521
9.000
– 123.537
159.882
0
189.554
205.017
51.300
335.282
43.417
416.784
115.408
188.157
328.795
150.000
342.168
70.599
Totaal
3.824.321
625.945
296.078
0
329.867
2.232.064
9.000
– 135.258
159.882
0
189.554
204.000
51.300
335.282
43.417
415.173
114.686
188.157
328.795
325.770
wv. ODA
2016
5.249.787
701.151
295.551
0
405.600
2.504.309
9.000
– 156.307
135.882
0
189.554
205.017
36.300
219.000
43.386
431.784
123.788
193.157
348.795
300.000
357.168
56.563
Totaal
3.589.632
625.418
295.551
0
329.867
2.107.130
9.000
– 168.711
135.882
0
189.554
204.000
36.300
219.000
43.386
430.173
123.066
193.157
348.795
340.770
wv. ODA
2017
5.025.721
700.590
294.990
0
405.600
2.286.364
9.000
– 104.452
135.882
199.554
205.017
41.300
219.000
43.386
431.784
128.788
193.157
358.795
352.668
61.263
Totaal
3.689.284
624.857
294.990
0
329.867
2.190.114
9.000
– 115.727
135.882
199.554
204.000
41.300
219.000
43.386
430.173
128.066
193.157
358.795
340.770
wv. ODA
2018
5.038.730
700.590
294.990
0
405.600
2.290.963
9.000
– 114.853
135.882
209.554
205.017
41.300
219.000
43.386
431.784
128.788
193.157
363.795
352.668
61.263
Totaal
3.693.884
624.857
294.990
0
329.867
2.194.713
9.000
– 126.128
135.882
209.554
204.000
41.300
219.000
43.386
430.173
128.066
193.157
363.795
340.770
wv. ODA
2019
BIJLAGE 2B: DE HGIS-ONTVANGSTEN HORIZONTAAL: MEERJARENCIJFERS PER MINISTERIE EN PER BEGROTINGSARTIKEL Realisaties 2013, vermoedelijke uitkomsten 2014 en begrotingsramingen 2015 t/m 2019 (bedragen x EUR 1000) Begroting/beleidsterrein/artikel/omschrijving
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
167 1.890
168 1.000
168 1.000
168 1.000
168 1.000
168 1.000
168 1.000
396
150
150
150
150
150
150
19.972
19.300
19.300
19.300
19.300
19.300
19.300
28.292 774
22.000 790
22.000 790
22.000 790
22.000 790
22.000 790
22.000 790
44.290 71.003 166.784
21.450
19.450
19.450
19.450
19.450
19.450
64.858
62.858
62.858
62.858
62.858
62.858
IXB Financiën 04.50.03 Ontvangsten IFI’s Totaal
7.767 7.767
3.717 3.717
0
0
0
0
0
X Defensie 01.01.01 Crisisbeheersingsoperaties (inclusief contributies) Totaal
1.603 1.603
1.407 1.407
1.407 1.407
26.907 26.907
26.907 26.907
1.407 1.407
1.407 1.407
154 284 438
0
0
0
0
0
0
1.833
9.315
7.267
13.463
4.815
1.815
1.815
26.048 19.371 47.252
28.067 51.176 88.558
27.492 31.176 65.935
26.929 121.176 161.568
27.612 31.176 63.603
27.612 31.176 60.603
27.612 31.176 60.603
223.844
158.540
130.200
251.333
153.368
124.868
124.868
V Buitenlandse Zaken 2 Veiligheid en stabiliteit 10 Doorberekening Defensie diversen 40 Restituties contributies 3 Europese samenwerking 30 Restitutie Raad van Europa 4 Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen 10 Consulaire dienstverlening aan Nederlanders 20 Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen 40 Doorberekening Defensie diversen 7 Apparaat 10 Diverse ontvangsten 11 Koersverschillen Totaal
XIII Economische Zaken 11 Goed functionerende economie en markten 13 Een excellent ondernemingsklimaat Totaal XVII Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 1 Duurzame handel en investeringen 5 Versterkte kaders voor ontwikkeling 5.20 Ontvangsten en restituties m.b.t. leningen 5.21 Ontvangsten OS Totaal TOTAAL ONTVANGSTEN
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
34
BIJLAGE 3: BEREKENING ODA-PLAFOND 2014–2017 EN REALISATIE ODA-PRESTATIE 2013 EN RAMING ODA-PRESTATIE 2014–2017 (bedragen in miljoenen EUR) 2014
2015
2016
2017
652.660,0
669.480,0
638.460,0
701.280,0
Basisbedrag 0,7% BNP Bij: geraamde aflossingen op ODA-leningen Bij: geraamde ontvangsten OS Bij: Compensatie HGIS GPM/KUNDUZ Bij: Kasschuiven Bij: Amendement DGGF Bij: Kasschuif VJN asiel Bij: BIV Bij: Noodhulpfonds Bij: Eerstejaars asielopvang Af: Eindejaarsmarge 2012 Af: Eindejaarsmarge 2013 Af: Taakstelling Regeerakkoord Af: crisisbeheersingsoperaties overgeheveld naar BIV Af: Correctie ESA 2010 Af: EKI-reservering
4.568,6 45,3 54,9 7,1 50,0 50,0 88,4 29,4 570,0 375,0 – 14,0
4.686,4 39,8 31,2
4.784,2 36,2 121,2
4.909,0 39,1 31,2
110,0
100,0
20,0
– 25,0
– 63,4
– 750,0 – 4,4 – 238,9 – 150,0
– 750,0 – 4,4 – 239,1 – 120,0
– 0,7 – 750,0 – 4,4 – 244,1 – 150,0
– 1.000,0 – 4,4 – 250,5 – 150,0
ODA-plafond 2014–2017
4.681,4
3.708,8
3.829,0
3.594,4
Raming BNP
– 20,0
Realisatie netto ODA prestatie 2013 en Raming netto ODA-prestatie 2014–2017 (bedragen in miljoenen EUR) 2013
2014
2015
2016
2017
Bruto ODA-totaal Af: geraamde aflossingen op ODA-leningen Af: geraamde ontvangsten OS Bij: ODA binnen het BIV en het DGGF
4.224,9 – 46,3 – 87,5
4.681,4 – 45,3 – 54,9 p.m.
3.708,8 – 39,8 – 31,2 p.m.
3.829,0 – 36,2 – 121,2 p.m.
3.594,4 – 39,1 – 31,2 p.m.
Netto ODA (in miljoenen euro)
4.375,4
4.581,2 + p.m.
3.637,8 + p.m.
3.671,7 + p.m.
3.524,1 + p.m.
612,2
652,7
669,5
683,5
701,3
0,67
0,63 + p.m.
0,57 + p.m.
0,56 + p.m.
0,53 + p.m.
Raming BNP (in miljarden euro) Netto ODA in % van het BNP
1
1 De gepresenteerde ODA-percentages zijn gebaseerd op het volgende verwachte uitgavenritme van het Noodhulpfonds: 2014 100 mln, 2015 170 mn, 2016 150 mln en 2017 150 mln.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
35
BIJLAGE 4: DE ODA-UITGAVEN NAAR BELEIDSTHEMA (BEDRAGEN X EUR 1000) Begroting
Omschrijving
1. Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van de mensenrechten BZ 01.01 Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak 01.02 Bescherming en bevordering van mensenrechten V&J 03.39 Opsporing en vervolging; drugsbestrijding Suriname
2. Vrede, veiligheid en stabiliteit BZ 02.03 Bevordering van ontwapening en wapenbeheersing, bestrijding van proliferatie van massavernietigingswapens en het voeren van een transparant en verantwoord wapenexportbeleid 02.04 Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband 02.05 Bevordering van transitie in prioritaire gebieden BHOS 04.01 Humanitaire hulp 04.02 Budget Internationale Veiligheid; voorkomen en terugdringen van conflictsituaties 04.03 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie 04.04 Noodhulpfonds V&J 02.20 Bekostiging Nationale Politie 03.21 Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie Defensie 01.01 Crisisbeheersingsoperaties (inclusief contributies) 3. Europese samenwerking BZ 03.02 Een effectief, efficiënt en coherent optreden van de Unie ten opzichte van derde landen en regio’s, inclusief ontwikkelingslanden Toerek. EU-begroting
2013
2014
2015
Artikel
833 36.244
5.286 40.570
5.686 35.250
V-01.01 V-01.02
59 37.136
200 46.056
200 41.136
VI-33.03.39
0
3.252
3.252
V-02.03
51.872 10.697 233.013
71.444 8.282 216.000
66.444 8.322 204.000
V-02.04 V-02.05 XVII-04.01
0
0
p.m.
XVII-04.02
293.487 0 8.600 0 4.400 602.069
239.102 570.000 0 8.600 0 1.116.680
189.554 0 0 8.600 0 480.172
XVII-04.03 XVII-04.04 VI-31.02.20 VI-31.03.21 X-01.01.01
156.125 329.867 485.992
158.016 329.867 487.883
174.600 329.867 504.467
V-03.02 Toerekening
136 296.931 297.067
V-04.04 Toerekening
4. Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen BZ 04.04 Het inzetten van Publieksdiplomatie door het Postennetwerk en BZ om het beeld van Nederland in het buitenland te versterken en op een positief realistische manier uit te dragen 100 136 Toerek. Opvang asielzoekers 274.325 697.440 274.425 697.576 5. Duurzame handel en investeringen BHOS 01.01 Versterkt internationaal handelssysteem, met aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 01.02 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid 01.03 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 01.04 Dutch good growth fund: intensivering van ontwikkelingsrelevante investeringen in en handel met ontwikkelingslanden door het Nederlandse en het lokale bedrijfsleven, met een focus op het MKB
6. Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water BHOS 02.01 Toename van voedselzekerheid 02.02 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 02.03 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering IenM 23.01 Meteorologie en seismologie (contributie WMO)
3.328
4.873
5.085
XVII-01.01
504
5.144
0
XVII-01.02
270.095
237.436
262.891
XVII-01.03
0 247.453
p.m. 267.976
XVII-01.04
273.927
342.790 158.018
299.112 162.161
303.795 173.157
XVII-02.01 XVII-02.02
164.577 34
84.070 32
86.309 32
XVII-02.03 XII-23.01
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
36
Begroting
Omschrijving
EZ
16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (UNEP) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (o.a. FAO)
7. Sociale vooruitgang BHOS 03.01 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 03.02 Gelijke rechten en kansen voor vrouwen 03.03 Versterkt maatschappelijk middenveld 03.04 Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek OCW 70 Bekostiging HBO (beurzen niet EU) 70/76 Wetenschappelijk onderwijs 70 Onderzoek en wetenschappen; WOTRO EZ 17 Groen onderwijs van hoge kwaliteit (ISRIC/ Int.onderwijs)
8. Versterkte kaders voor ontwikkeling BHOS 05.01 Versterkte multilaterale betrokkenheid 05.02 Overig armoedebeleid 05.03 Bijdrage aan migratie en ontwikkeling Financiën 50.01 Deelname aan internationale instellingen; Mult. Ontw. Banken en Fondsen Toerek. EKI-kwijtschelding 9. Overige uitgaven BZ 07.01 Apparaat
Totaal ODA binnen HGIS ODA buiten HGIS (instituten EZ) TOTAAL ODA
2013
2014
2015
Artikel
243
249
249
XIII-16
3.600 669.262
3.642 549.266
3.640 567.182
XIII-16
398.094 51.694 452.070
414.263 44.832 451.024
390.173 43.510 452.340
XVII-03.01 XVII-03.02 XVII-03.03
209.389 3.453 55.081 454
104.400 3.155 50.987 454
56.300 3.155 51.296 454
XVII-03.04 VIII-06.70 VIII-07.70/76 VIII-16.70
1.233 1.171.468
1.251 1.070.366
1.251 998.479
XIII-17
227.589 95.440 8.046
191.117 – 18.619 9.000
159.617 – 123.239 9.000
XVII-05.01 XVII-05.02 XVII-05.03
182.961 0 514.036
53.002 0 234.500
275.312 0 320.690
IXB-50.01 Toerekening
191.895 191.895
226.881 226.881
226.925 226.925
V-07.01
4.220.210 4.725 4.224.935
4.676.661 4.725 4.681.386
3.704.094 4.725 3.708.819
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
37
BIJLAGE 5A: DE GEPLANDE ODA-UITGAVEN IN PARTNERLANDEN (HULPRELATIES EN OVERGANGSRELATIES) 2015 2015 Hulprelatielanden Afghanistan 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Burundi 2.1 Toename van voedselzekerheid 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Jemen 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 3.2 Gelijke rechten en kansen voor vrouwen 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Mali 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Palestijnse gebieden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Rwanda 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Zuid-Soedan 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie Overgangsrelatielanden Bangladesh 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 3.2 Gelijke rechten en kansen voor vrouwen
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
20.000.000 20.000.000
17.000.000 5.600.000 4.750.000 27.350.000
5.071.000 7.900.000 747.000 4.800.000 18.518.000
1.000.000 2.000.000 8.000.000 15.500.000 8.000.000 34.500.000
5.350.000 4.000.000 6.950.000 16.300.000
30.900.000 8.000.000 8.800.000 47.700.000
pm
3.000.000 6.200.000 22.200.000 5.500.000 2.500.000
38
2015 3.4 Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek totaal Benin 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Ethiopië 2.1 Toename van voedselzekerheid 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Ghana 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids totaal Indonesië 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 2.3 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering 3.4 Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Kenia 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 2.3 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal Mozambique 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 2.3 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
1.150.000 40.550.000
1.000.000 12.700.000 18.500.000 5.000.000 430.000 37.630.000
32.169.000 21.384.000 2.383.000 55.936.000
2.000.000 5.000.000 20.000.000 5.700.000 32.700.000
3.000.000 3.750.000 5.000.000
1.700.000
4.000.000 5.130.000 22.580.000
4.000.000 3.750.000 7.000.000
3.500.000 2.000.000 20.250.000
9.000.000 8.850.000
2.500.000
39
2015 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 3.2 Gelijke rechten en kansen voor vrouwen totaal Oeganda 2.1 Toename van voedselzekerheid 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal
12.425.000 1.000.000 33.775.000
13.470.000 8.863.000 22.333.000
Regionale programma’s Afrika Grote Meren 2.1 Toename van voedselzekerheid 2.2 Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie 2.3 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal
5.650.000 5.500.000
1.040.000 4.000.000 4.500.000 20.690.000
Hoorn van Afrika 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal
7.051.000 7.051.000
Midden-Amerika Programma 4.3 Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie totaal
10.099.000 10.099.000
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
40
BIJLAGE 5B: DE ODA-UITGAVEN IN EXITLANDEN Exitlanden Bolivia Burkina Faso Colombia Congo, Democratische Republiek Egypte Georgië Guatemala Kosovo Moldavië Mongolië Nicaragua Pakistan Senegal Soedan Suriname Tanzania Vietnam Zambia Zuid-Afrika Totaal Exitlanden
2013
2014
2015
2016
15.919.000 32.177.000 9.589.000 1.712.000 2.847.000 0 2.198.000 0 0 282.000 4.467.000 18.792.000 4.405.000 5.682.000 1.641.000 7.497.000 477.000 5.348.000 6.381.000
0 0 6.740.000 1.063.000 280.000 0 258.000 589.000 0 100.000 0 10.386.000 25.000 470.000 3.962.000 507.000 0 83.000 5.025.000
0 0 1.553.000 1.018.000 106.000 0 0 0 0 0 0 2.145.000 0 0 4.910.000 0 0 0 700.000
0 0 0 1.000.000 31.000 0 0 0 0 0 0 700.000 0 0 2.217.000 0 0 0 100.000
119.414.000
29.488.000
10.432.000
4.048.000
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
41
BIJLAGE 6: DE NON-ODA UITGAVEN NAAR BELEIDSTHEMA (BEDRAGEN X EUR 1000) Begroting
Omschrijving
Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten BZ 01.01 Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak 01.02 Bescherming en bevordering van mensenrechten V&J 01.07 Materieel overige; Europol en Eurojust 03.10 Opsporing en vervolging; NFI 01.09 Materieel overig; WIPO IenM 17.01 Luchtvaart 18.01 Scheepvaart
2013
2014
2015
Artikel
55.952 17.582 23.261 534 200 1.231 857 99.617
48.274 18.520 26.377 538 362 1.015 877 95.963
52.145 18.620 31.479 523 363 1.015 973 105.118
V-01.01 V-01.02 VI-91.01.02/09 VI-33.03.10 VI-91.01.09 XII-17.01 XII-18.01
22.078
18.468
V-02.01
2.500
6.800
V-02.02
32.170
9.542
V-02.03
142.085 10.297 1.767
128.176 10.618 1.017
V-02.04 V-02.05 XVII-04.01
22.798 0 9.985 3.400 236.774 4.450
0 0 0 500 293.350 0
XVII-04.02 VI-31.02.20 VI-31.02.21 VI-36.02.58 X-01.01.01 X-02.01.01
10.450 22.000 16.000 2.543 10.700 549.997
0 0 0 0 0 468.471
X-03.01.01 X-04.01.01 X-05.01.01 X-06/07 X-08.02.33
10.100 6.789 75.733 92.622
10.100 16.327 75.733 102.160
V-03.03 V-03.04 Toerekening
10.545
V-04.01
5.319
V-04.02
6.927
V-04.03
20.763
V-04.04
9.530
V-04.05
450 4.566
XIII-08.77 XIII-14.71
Grotere veiligheid en stabiliteit, effectieve humanitaire hulpverlening en goed bestuur BZ 02.01 Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid 23.321 02.02 Bestrijding en terugdringing van internationaal terrorisme en andere vormen van internationale criminaliteit 500 02.03 Bevordering van ontwapening en wapenbeheersing, bestrijding van proliferatie van massavernietigingswapens en het voeren van een transparant en verantwoord wapenexportbeleid 12.626 02.04 Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband 119.240 02.05 Bevordering van transitie in prioritaire gebieden 8.502 BHOS 04.01 Humanitaire hulp 879 04.02 Budget Internationale Veiligheid; voorkomen en terugdringen van conflictsituaties 0 V&J 02.20 Bekostiging Nationale Politie 5.432 03.21 Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie 0 02.58 Nat. Veiligheid en Terrorismebestrijding 1.076 Defensie 01.01 Crisisbeheersingsoperaties (inclusief contributies) 166.020 01.01 Gereedstelling en instandhouding commando ZSK 0 01.01/02 Gereedstelling en instandhouding commando LAS 0 01.01 Gereedstelling en instandhouding commando LSK 0 02.33 Operationele eenheden Koninklijke Marechaussee 0 06/07 Overige (investeringen) 0 02.33 Ondersteuning operationele eenheden 0 337.596 Europese samenwerking BZ 03.03 Een hechtere Europese waardengemeenschap 03.04 Versterkte Nederlandse positie in de Unie van 28 Toerek. EU-begroting
10.142 4.110 75.733 89.985
Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen BZ 04.01 Op basis van eigen verantwoordelijkheid consulaire dienstverlening bieden aan Nederlanders in het buitenland 14.565 10.545 04.02 Samen met (keten)partners het personenverkeer reguleren 2.396 7.616 04.03 Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur 5.818 5.592 04.04 Het inzetten van Publieksdiplomatie door het Postennetwerk en BZ om het beeld van Nederland in het buitenland te versterken en op een positief realistische manier uit te dragen 20.382 22.270 04.05 Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor internationale organisaties in Nederland 23.549 5.988 OCW 77 Internationaal onderwijs; Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken; cultuur 500 450 14.71 Cultuur; subsidies 5.566 5.566
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
42
Begroting
Omschrijving
Duurzame handel en investeringen BHOS 01.01 Versterkt internationaal handelssysteem, met aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 01.02 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid 01.03 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden 01.04 Dutch good growth fund: intensivering van ontwikkelingsrelevante investeringen in en handel met ontwikkelingslanden door het Nederlandse en het lokale bedrijfsleven, met een focus op het MKB EZ 11 Goed functionerende economie en markten 12 Een sterk innovatievermogen 13 Een excellent ondernemingsklimaat
Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water BHOS 02.03 Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering IenM 11.01 Algemeen waterbeleid (Partners voor Water) 19.02 Klimaat/Int. Beleid, coordinatie en samenwerking 19.02 Klimaat/Int. Beleid, coordinatie en samenwerking (CDM) 23.01 Meteorologie en seismologie (contributie WMO) EZ 14 Een doelmatige en duurzame energievoorziening 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (o.a. FAO) 16 Een concurr., duurz. en veil. agro-, viss.- en voedselketen (Clinton Foundation) 18 Natuur, Natuur, regio en ruimte regio en ruimte
Sociale vooruitgang BHOS 03.01 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids 03.04 Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek OCW 70/76 Wetenschappelijk onderwijs 71 Internationaal onderwijs;Subsidies 76 Internationaal onderwijs; Bijdragen (inter)nationale organisaties: overige VWS 09.12.10 Bijdrage aan internationale organisaties/WHOpartnerschap
Versterkte kaders voor ontwikkeling BHOS 05.02 Overig armoedebeleid Financiën 52.01 Technische assistentie
Overige uitgaven BZ Geheim Nominaal en onvoorzien Apparaat Div. dept. Attachés
2013
2014
2015
72.776
58.027
58.100
7.171
9.023
8.409
XVII-01.01
90.543
71.998
71.714
XVII-01.02
1.888
14.659
16.398
XVII-01.03
0 1.659 3.054 2.313 106.628
100.000 3.055 2.548 3.701 204.984
150.000 3.504 2.735 2.971 255.731
XVII-01.04 XIII-11 XIII-12 XIII-13
850 11.615 3.073
937 10.500 5.774
792 9.506 5.274
XVII-02.03 XII-11.01 XII-19.02
29.905 925 11.187
2.806 835 2.415
0 835 2.072
XII-19.02 XII-23.01 XIII-14
4.406
4.917
4.783
XIII-15
4.366
0
0
XIII-16
468 66.795
1.315 29.499
973 24.235
XIII-18
1.658
1.611
1.611
XVII-03.01
0 3.288 125
0 3.351 364
0 3.351 364
XVII-03.04 VIII-07.70/76 VIII-08.71
90
98
84
VIII-08.76
4.721 9.882
4.295 9.719
3.868 9.278
XVI-09.12.10
6.441 0 6.441
15.189 1.500 16.689
12.732 1.500 14.232
XVII-05.02 IX-04.52.01
163 3.758 502.477
0 1.449 521.661
0 25.018 525.939
61.906 568.304
64.044 587.154
56.896 607.853
V-05.01 V-06.01 V-07.01 Div. Begrotingen
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
Artikel
43
Begroting
Omschrijving
Totaal non-ODA
2013
2014
2015
1.358.024
1.644.654
1.645.178
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
Artikel
44
BIJLAGE 7: INTERNATIONALE KLIMAATFINANCIERING VOOR ONTWIKKELINGSLANDEN 2015 De ondersteuning van ontwikkelingslanden bij klimaatbeleid is onderdeel van de onderhandelingen over een mondiaal klimaatakkoord. De rijke landen zeiden in 2009 toe om in 2020 jaarlijks USD 100 miljard voor dit doel te mobiliseren uit publieke en private bronnen. De jaarlijkse bijdragen tot 2020 zijn niet vastgelegd maar een geleidelijke stijging van internationale klimaatuitgaven tot 2020 wordt gezien als een belangrijk onderdeel van het in 2015 af te ronden klimaatakkoord. Nederland wil de komende jaren een geleidelijke stijging van de klimaatuitgaven realiseren. De uiteindelijke hoogte hangt daarbij af van de mondiale inzet en de inzet van andere EU lidstaten. Nederland streeft ernaar om in 2015 EUR 340 miljoen aan publieke klimaatrelevante uitgaven voor ontwikkelingslanden te realiseren. Nederland maakt zich er internationaal hard voor dat de private uitgaven voor klimaat de komende jaren stijgen. Nederland beoogt in 2015 EUR 100 miljoen aan private klimaatfinanciering te mobiliseren middels bestaande nationale en multilaterale bedrijfsleven instrumenten. Dit is een schatting van de inzet van het Nederlandse bedrijfsleven. In 2016 wanneer over de Nederlandse inzet moet worden gerapporteerd zal gebruik worden gemaakt van de dan naar verwachting beschikbare OESO methode voor rapportage over private middelen. Internationale samenwerking op het terrein van klimaat richt zich op vergroening van de economie (duurzame energie, behoud van bossen en ecosystemen, tegengaan van uitstoot van broeikasgassen) en het tegengaan van de gevolgen van klimaatverandering. Beide aspecten overlappen met de internationale inzet op armoedebestrijding die ook beoogt economische groei te realiseren en de weerbaarheid van gemeenschappen te vergroten. Nederland wil klimaatfinanciering vooral op deze snijvlakken gaan invullen. De publieke klimaatuitgaven voor ontwikkelingslanden zijn onderdeel van de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Tussen klimaat en ontwikkeling zal maximale synergie worden nagestreefd. De klimaatuitgaven vormen onderdeel van de uitgaven voor hernieuwbare energie, bossen, water, voedselzekerheid, private sector ontwikkeling en rampenrisicovermindering. Ook de klimaatuitgaven van internationale organisaties zoals VN organisaties en ontwikkelingsbanken voor zowel adaptatie als mitigatie worden meegerekend in het uiteindelijke totaal. In onderstaande tabel wordt op hoofdlijnen een indicatie gegeven van de klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden in 2015. Bij de verantwoording over 2015 zal op basis van de Rio-markers van de OESO worden gerapporteerd over de uiteindelijke omvang van de klimaatuitgaven voor ontwikkelingslanden.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
45
Klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden 2015 (bedragen x EUR miljoen) Artikel
Indicatie 2015
1
Duurzame handel en investeringen
20
2
Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water
2.1 2.2 2.3
Toename van voedselzekerheid Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering
45 65
3
Sociale Vooruitgang
50
Overig
Internationale financiële instellingen en VN
80
80
Totaal
340
Gemobiliseerd privaat kapitaal
100
Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 001, nr. 2
46