Twaalfde Zoötechnische Almanak

Twaalfde Zoötechnische Almanak 1994-1995

Studievereniging"DeVeetelers" Verenigingvan WageningseZoötechniekstudenten

• Voorwoord-

•Xdi II

-Voorwoord-

Gematigd achteruitstrevend Opdekeperbeschouwdisiemanddiezichgematigdachteruitstrevendnoemt"achterlijker" dan een aartsconservatief. Delaatstewilbehouden wat er is,deeerstewil met mate terug naar vroeger. Ik vind dit wel een interessant standpunt. Dit voorwoord van de 12e Zoötechnische Almanak zal daarom een beetje gaan over vroeger in relatietot nu en wat moet komen.Almanakken hebben per definitie mettijd enhistoriete maken. Dit inleidinkje heeft niet de bedoeling de progressieve lezer(es), die er kan zijn, te ontmoedigen; integendeel, ik hoop ze op scherp te zetten. Het kan dus aardig worden; misschien net zoaardig alsdeAlmanak zelf. Elkding,elkegedachte,elkideedatzich »>ooruitbeweegtisgebaatbijdeaanwezigheidvan remmen. Harder lopen dan onze benen bij kunnen houden leidttot sukkelen. We moeten echter wel vooruit. Laat daar geen misverstand over bestaan. Degedachte welengematigd achteruitstrevend tewillen zijn, heeft bij mij allestemaken met deovertuiging, datdeontwikkeling vandewereld,onzecultuur,ja ook onze veeteelt nietmetonsbegonnen is.Omhetzachtjestezeggen:hetwasaleentijdje bezigvoordatwij kwamen.Mensenvóóronshaddenreedshelderegedachtenoverhoehetzoukunnenenwe doenergoedaandatniettevergeten.Ikmoetbijzoietsaltijd evenaanNewtondenken,die zijn imposante vergezichten toeschreef aan de schouders van reuzen, waarop hij mocht zitten.Hoeopwindend deideemagzijn,dathetlevenmetonsbegint,wemoetendaarniet altehoge verwachtingen van hebben. Nu kan ikuiteraard niet van allesuit het verleden opdiepen endat ineen voorwoord zien kwijt te raken. Ik wil me op één ding richten, omdat er zo grenzeloze misleidingen en verleidingenuitzijnontstaan.Ikhebdaarbijophetoogonsonbeperktvertrouwenindeidee, datspecialisatieindelandbouw enindeveeteeltnietalleenonontkoombaar, maarookhet hoogstegoedis.Laatikdirectdestellingvanditvoorwoordplaatsen:specialisten diegeen ooghebben voorhetgeheel,zijndekwakzalversvanonzehedendaagsecultuur.Datklinkt !Wemoetenvandattype"ontwikkelaars"af.Tegelijkertijd iswaardatwenietzondergoede specialisten kunnen. Hoezit dat? Daartoeeenkortblikachteruit.Omdatdehistoriediedaarligtnogalwatbevat,moetikeen watwillekeurigegreepdoen.Zo'n greepwerd mijmogelijk gemaaktdoordedichteresIda Gerhardt dankzij haarvertaling(inhaar"VerzameldeGedichten", 1980)van deGeorgica vanVergilius.DezeGeorgica(HetBoerendrijf) iseenleerdicht,datVergiliusin29v.Chr. aandetoekomstigekeizerAugustusvoordroeg,daarbij geruggesteund doorMaecenas,de welbekende beschermer van kunstenaars. Ineenschitterende beschrijving vanlandschap,platenendieren,temidden vanvelegoden

Hendrix'voeders i.v. isofficieelhoofdsponsor\an studievereniging "De Veetelers"

WE NEMEN ONSVOER VOORTDUREND OPDEKORREL Deveehouderij isvolop in beweging.Steltsteeds zwaardereeisen. Metnameop hetpuntvan kwaliteit. Daarzijn weals Hendrix'voeders bestgelukkigmee. Want kwaliteit staat aljaren hoog inons vaandel.En dat willen wegraagzo houden. Daarom nemenwe ons voer ookvoortdurend opdekorrel. Doenwe onafgebroken onderzoek. Werkenwemetgespecialiseerde produktiebedrijven. Gaanweook zorgvuldig om met hettransport vanonzevoeders. Ennemen weonzedienstverlening zoserieus. Ditgeeft onsénonze afnemersdeblijvendegarantieop kwaliteitsvoeders. Endaardoorop kwaliteitsresultaten. Wantwievan Hendrix voert komt persaldotot beterebedrijfsresultaten. Entot betereverdiensten!

I> Hendrix Postbus 1,5830 MA Boxmeer, Tel.0485-589911

ajfhutreco company

-Voorwoord-

bevindtzichhetboerenbedrijf vanVergilius.Inditleerdichtgeeft hij aanhoezo'n bedrijf looptenwaarjeopmoetletten.Eenechtleerboekindichtvorm.Komdaarnumaareensom. De onderwerpen van het leerdicht zijn de akkerbouw, de bosbouw, de veeteelt en het imkeren (toendertijd vangrootbelangvoorhetverkrijgen van suiker).Omdathet gedicht zo aardigbegint geefikdeeerste vijf regels(ver.IdaGerhardt). "Watrijkdom geeft van graan,bijwelkesterdeakker,Maecenas,moetgekeerd en omdeolm dewijnrank geleid,watzorghet veevereisten 't schapenhouden enhoe gekend wil zijn het spaarzaam volk der bijen,- ditwil ik zingen." Inhetgedeelteveeteeltvaltvoordefokker,devoederaarendeveterinairallerleiinteressants te lezen. Daar gaat het mij nu echter niet om. Wat ik wel wil beklemtonen is de vanzelfsprekendheid vanhetgemengdebedrijfdatVergiliushierschildertenzijnvermogen alzijn specialistischekennis inéén samenhangend geheeltezien.Indiezinwas Vergilius inzijn tijd een reus, opwiens schouders het goed isomuit tezien naar de toekomst. Daar gaat het nu om. Zij die leiding geven ( of gaan geven) aan de ontwikkeling van de landbouw,enVergiliuswaszoiemand,moetenoverdegrenzenvanhunspecialismenheen kunnen kijken. Datiséén.Naarmijn stelligeovertuigingisdezeintegratie onontkoombaar om de vaderlandse landbouw, misschien moet ik zeggen de Europese, weer gezond te krijgen. Datgezond slaatop 1)het inevenwicht zijn metwathetlandkan dragen en2)de leverantie van betrouwbaar voedsel.Een belangwekkende randvoorwaarde isbovendien, datmensendieindezezinboerzijndatmetplezierdoenenervankunnenleven.Kortgezegd isditeenpleidooivooreenoecologischelandbouw,waaringeenvanonzespecialistenmag ontbreken. Een landbouw die we met vertrouwen aan de volgende generatie kunnen doorgeven. Alle kennis diesinds Vergilius istoegevoegd moet onsdaarbij helpen. Studenten van de Landbouwuniversiteit moetendaartoeindebestetraditievanhunouderejaars instaat zijn. Onzelandbouwwachtopdezeinitiatieven enkomendegeneratieszullenerdankbaar voor zijn. Een gezonde landbouw, een waardevolle veeteelt is per definitie een gemengde bedrijvigheid -per bedrijf of regio-, waarin veeteelt en akkerbouw het samen moeten en kunnen vinden. drP.R. Wiepkema emeritus hoogleraar ethologie Landbouw Universiteit Wageningen

Wie Veeteelt Studeert, Wil

Boordevol actuele en gedegen informatie over de (inter-) nationale melkveefokkerij en -houderij rolt Veeteelt tweemaal per maand bij vrijwel alle betrokkenen in de bus. Goed voor een totale oplage van 6 0 . 0 0 0 . Vandaar dat al vele studenten hun eigen abonnement op Veeteelt namen: hun eigen actuele gids in het boeiende veeteeltland. Natuurlijk, je kunt Veeteelt ook raadplegen in de bibliotheek, maar voor f 76,- per jaar vind je Veeteelt constant aan je zijde. Studentenabonnement f 48,- per jaar (aanvraag met kopie college-kaart).

Veeteelt, vertrouwde bron in veeteeltland.

Veeteelt

Abonnementen Veeteelt, Postbus 454 6800 AL ARNHEM Tel: 026-3861111

Jijhebt eenstudiebeurs, daaromhebbenwij EasyMoney. Je studiebeurs is niet direct een je als rekeninghouder ook nog eens elk vetpot. Daarom hebben we bij de Rabobank jaar de nieuwe editie van het Easy Money de Studentenrekening. En die is gratis. Dus

kortingsboek. En dat betekent tot 50% kor-

met gratis Europas,dag en nacht gratis pin- ting op CD's,bioscopen,kleding, restaurants, nen en direct een rekeningafschrift zodra je studiebeurs binnen is. En wat dacht je van rood staan tot maximaal ƒ2.000

eetcafés, reizen en nog veel meer. Wil je meer uit je beurs halen, dan ga je

fln

dus even snel naar de Rabobank bij je

tegen een gunstige rente? Dan krijg |> . ' ^ r * J É inde buurt.

KdDODoiln

RABOBANK WAGENINGEN - RHENEN PLANTSOEN 44 6701AS WAGENINGEN

-12e Almanakcie.

nc **? yk '

-Inleiding.

Inleiding Hèhè, hij iser. Naeenlangdurigeopfokperiodewaarinhijhardgevoerdengoedverzorgdis,ishijeindelijk klaar voor consumptie. Detegenslagenzoalsgroeistilstand,gebrekaanvitamineneneenziekteuitbraakwerdenmet adequate medicijnen behandeld. Dit soortperioden werden gevolgd door een periodevancompensatoire groei. Naast de vaste ingrediënten hebben wij ditjaar enkele interessante persoonlijkheden en instellingen, die het consumeren waard zijn, onder de loep genomen. Wij wensen uveel plezierbij het lezenvan de 12eZoötechnische almanak. De 12'Zoötechnische almanakcommissie, Evy Apeldoorn Martine Bruinenberg Gera den Dikken Violette Hensgens Ronny Lubbers Leonie van Osch Casper Ticheloven

-O

—^o

.Onderdeloep-

DestierHerman Herman... om meerover hemteweten te komen,gingenwe 15mei 1995naarGene Pharming omte praten metderesearchdirector,dhr.R.Strijker.Dhr.Strijker is vanaf de oprichting in 1989 bij Gene Pharming betrokken geweest. Geboorte Op19december 1990werddealombekende stier Herman geboren. Aan deze geboorte ging heel wat vooraf. Herman werd in het laboratorium gegenereerd. Het begon met hetmaken van een genconstruct. Dit iseen stukje DNA dat in dit geval codeert voor Humaan Lactoferrine. Lactoferrine is een eiwit dat inallezoogdieren gemaakt wordt endanmetnameinallelichaamssappen die uitgescheiden worden, waaronder melk. Lactoferrine speelteenbelangrijkerolbijde beschermingvanhetlichaamtegeninfecties. Eind 1989washetgenconstructklaarenkon begonnen worden met het injecteren in eicellen. De nog onrijpe eicellen werden gehaald uit slachthuizen en na een nacht rijpenwerdenzebevrucht.Alsdevoorkernen te zien waren, werd het genconstruct geïnjecteerd. Nadatdeeicellen 5dagengeïncubeerdwaren, werden ze via embryo-transplantatie overgebrachtinontvangsterkoeien.Daarvan resulteerde25%ineenzwangerschap. Gene Pharming heeft op deze manier ca. 2500 zwangerschappen gegenereerd, waaruit uiteindelijk 21 dierengeborenzijn.Bijslechts eendierwashetgenconstruct daadwerkelijk in het eigen DNA ingebouwd. Dit wordt transgeen genoemd. Hettransgenedierheet Herman ,genoemd naarHerman Ziecheler. HermanZiechelerwasenisdemandienaar deslachthuizen rijdtomdeeierstokkenopte halen.

Lactoferrine HetbelangrijkstedoelvanGenePharmingis om Lactoferrine te laten produceren in de melkvankoeien.Lactoferrineheefteengoede invloedopdesamenstellingvandedarmflora. Het remt infecties van pathogenen en schadelijke micro-organismen en stimuleert daarentegen de groei van gewenste organismen en bacteriën in de darm, die aanwezigzijn ineengezond mens. Lactoferrine zou als geneesmiddel kunnen werken bij metnamepremature baby's, die verhoogde risico's lopen op maagdarminfekties.Maarookaids-patiëntenkunnener wellichtbaatbijhebben, evenalsmensendie chemotherapie ondergaan. Hetprobleem is dat je voor een goede werking grote hoeveelheden lactoferrine nodig hebt. In klinische studies kregen patiënten 1gram lactoferrine perdag.Voor1gram lactoferrine heb je 2 liter koemelk nodig. Aangezien melkeengoedmedium isom lactoferrine in grotehoeveelhedenteproducerentegeneen betaalbare prijs is voor dit experiment gekozen. Nakomelingen Herman, het eerste transgene dier uit dit project,iseenstier.Voorhetproducerenvan melk metlactoferrine ismetHeiman verder gefokt.Hij heeft55nakomelingengekregen, waarvan32zonenen23dochters.Daarvanis iets minder dan de helft transgeen. De acht transgenedochterszijn nognietaandemelk. Zodra dit wel het geval is, zal onderzocht worden of de nakomelingen van Herman werkelijk lactoferrineindemelkproduceren enofditeiwitfunctioneel is. GenePharming heeft reeds onderzoek gedaan naar de verschillentussentransgeneenniet-transgene

ZO HOUDENTOPFOKKERS HETCELGETALLAAG.

Zij doen dit in overleg met hun dierenarts in het kader van GoedeVeterinaire Praktijkvoering (GVP)

L

E

O

LEO PHARMACEUTICAL PRODUCTS B.V., ANIMAL HEALTH DIVISION, PAMPUSLAAN 186, 1382 JS WEESP, HOLLAND. TELEFOON 02940-19335.

.Onderdeloep-

dieren.Indeeerstegeneratietransgenedieren isdatmoeilijk aantetonen,omdathetdieren zijnwaarmeeeenheleboelisgebeurdinhun embryonaleleven,vanafhetslachthuistoten metdeembryotransplantatie.Aldiedingen kunnen eeneffect hebbenophoehetdierer uit zal zien. De nakomelingen van Herman komen echtervoortuitdiversemoedersdoor middelvan normaleinseminaties.Hetenige verschil is dat sommige dieren wel het chromosoomhebbenmeegekregendatvoor lactoferrine codeert en andere niet. Uit het gezondheids- en welzijnsonderzoek is gebleken dat transgene dieren geen andere gedragingenvertonen dan niet-transgene dieren. Politiek Niet alleen GenePharming heeft zichbezig gehoudenmethetHerman-project,maarook depolitiekheeft eenvinger indepapgehad. AanvankelijkdachtGenePharmingditproject vanhetbegintotheteindtekunnenvoltooien. Begin '92echter,toenHerman geslachtsrijp was, begon de politiek zich te roeren. De ministervanlandbouwwildehetprojectnog eensaaneenethischetoetsonderwerpen, dit keeruitgebreiderdanin 1991.Hiermeeheeft het bedrijf ingestemd en daarmee een hoop ellende in huisgehaald. Het onderzoek liep grote vertraging op,medeveroorzaakt door protestenvanuitdemaatschappij.Metname de Dierenbescherming heeft grote invloed gehad op het publiek en de politiek. Uiteindelijk heeft ditallesdeinhoudvanhet project nietnadelig beïnvloed. Financiering

Watbetreftdefinancieringvanhetonderzoek zijn eenaantalbronnentenoemen,teweten: aandeelhouders, investeerders en investeringsfondsen. Op dit moment wordt er verlies gedraaid, omdat er nog geen Produkten verkocht worden. Daarnaast zijn farmaceutische bedrijven financieel bij het

onderzoek betrokken. Zij hebben namelijk rechten gekocht om produkten, zoals lactoferrine,teverkopen.Nutricia,Europees marktleider op het gebied van medische voeding, is ook zo'n bedrijf. Verder wordt het project ondersteund door de overheid middels subsidiesen leningen. Tenslotte... GenePharmingistendeletevredenoverwat met Herman bereikt is.Het isgebleken dat het mogelijk is om dieren te transgeneren, meteenefficiëntie vanvijfprocent.Herman isheteerstetransgenedier,datGenePharming heeft gegenereerd. Inmiddels isereen beter genconstructdandatvanHerman.Waarhet bedrijf minder blij mee is, is de enorme vertragingdiehetonderzoekheeftopgelopen doorpolitiekeenmaatschappelijkekrachten. Uiteindelijk heeft het Herman-project een belangrijke bijdrage geleverd aan de vooruitgangvandegentechnologie.

Personalia Naam: Herman Woonplaats: boxte Polsbroek Geboortedatum:19december 1990 Geboorteplaats: Lelystad Geslacht:mannelijk Vader: Trocar Moeder: onbekende blaarkop Burgerlijkestaat:alleenstaand Kinderen:32zonen en 23 dochters Ras: half blaarkop, half zwartbont Gewicht: ca. 1400kg Hoogte:ca. 170 cm Kleurogen:blauw/zwart Kleurhaar: zwart metwitte vlekken Beroep:symboliserenvandegentechnologie Hobby's:luisteren naar Radio-3 Bijzonderheden:transgeen,tam,speelsdoch gevaarlijk, aanhankelijk, fotogeniek, krachtpatser

. Onderde loep-

^^K^^H

kmWim 18

.Onderde loep-

Een Oud-minister Op 26 april zijn twee leden van de almanakcommissie afgereisd naar Den Haagomeen gesprek tevoeren metdhr. P.Bukman.Hij heeft 5jaar indeEerste Kamer gezeten, was minister van landbouw in het derde kabinet Lubbers enisnuTweedeKamerlidvoorhetCDA.

wordtverwachtdatdezezichheteerstejaar na aftreden op zijn terrein publiekelijk terughoudend opstelt. Dit om de opvolger nietvoordevoetentelopen."De aftredende minister gaat weg met veel ervaring en de nieuwe moet nog helemaal vooraan beginnen.Datiseenongelijkeverhouding."

Dhr. Bukman is van jongs af aan bij de landbouw betrokken geweest. Hij is opgegroeid opeen tuindersbedrijf en heeft alssociaaleconomisch voorlichtergewerkt bijdeChristelijkeBoerenenTuindersBond inWest-Nederland.Uiteindelijk ishijopgeklommen tot voorzitter van de CBTB. De CBTB was voor dhr. Bukman een goede omgeving om zijn politieke belangstelling verder te ontplooien. Ambities in de zin van hoger op komen heeftdhr.Bukmannooitgehad.Zijngrootste ambitie is altijd geweest om datgene waar hijvoorstaatgoedtedoen."Daarbijmoetik oppassendatiknietbovenmijnmachtgrijp. Het takenpakket moet zo zijn dat het te behappen is." Binnen de landbouw is hij niet erg actief meer, ook al komt hij nooit helemaal los van deze sector. Als mensen uitdelandbouwhemvragenbepaaldedingen te doen zal hij dit serieus overwegen. Hij heeft echternooiteen advertentie geplaatst indezinvanbiedtzichaan...Dhr.Bukman vindt het niet verkeerd om een keer iets anders te doen.

Zijn ministerschap heeft dhr. Bukman als een moeizame periode ervaren. Naast het drastisch herzien van het landbouwbeleid moest destijds het gehele milieubeleid worden ingevoerd. Ditgebeurdeineen tijd dat het in alle bedrijfstakken financieel tegenzat. Het was een opeenstapeling van problemen. "Voor boeren brengen deze maatregelenwelkostenmetzichmee,maar zeleveren nietsop.Alshetdeboeren goed gaat, dan zijn de boeren goed, gaat het de boeren slechtdan isdeminister slecht.Het waseenboeiendetijdmettochveelspanning en kritiek die niet altijd even doordacht was."Tochisdhr.Bukmanaltijdmetplezier minister geweest.

Momenteel is dhr. Bukman lid van de Tweede Kamer voor het CDA. Hij draagt zorg voor de portefeuilles buitenlandse zaken, defensie en Europese zaken. Daarnaast houdt hij zich in mindere mate bezigmetlandbouw.Vaneen oud-minister

"Wat betreft bezuinigingen heeft de landbouwzijnportiealwelgehad.Hetministerie isforsaangepakt."Indelaatstefasevanzijn ministerschapheeft dhr.Bukman nog flink watgeldbinnenwetentesprokkelen.Bijde vorming van hetnieuwe kabinet heeft zijn opvolger,dhr.VanAartsen,dithelaasweer voor een groot deel ingeleverd. Het ministerieisweerterugbijaf. Dhr.Bukman vindt datdepolitiek metname voorzichtig moet zijn op punten van onderzoek, voorlichtingenonderwijs(OVO).Daarkanbeter nietteveel inwordengesneden."Jezietnu aldatOVOeenbeetjeuitelkaarvalt,nietuit vrije wil maar door omstandigheden. Het landbouwkundig onderzoek zal voor een

-Onder de loep-

deel gefinancierd moeten worden door opdrachten vanuit de markt. Immers ook nietpolitiekezakenkomenbijhetonderzoek aanbod.Delandbouwvoorlichting isreeds verzelfstandigd. Tenslottewordtbijhet landbouwonderwijs in toenemende mate gekeken naar andere vormen van beroepsonderwijs. Deze centrifugale beweging is een gevaarlijke ontwikkeling binnen de agrarische sector diehet in belangrijke mate van OVO moet hebben. Met ombuigingen moet buitengewoonvoorzichtigomgesprongenworden omdat men zich anders misschien in de eigenvoetschiet.Prioriteitenmoetengesteld worden om de concurrentiepositie te behouden, daar de landbouw een dermate belangrijke sector is. Dhr.Bukmanvindthetjammerdathetgeld wjt bijelkaargehaaldisaanheteindvande vorige kabinetsperiode nu besteed wordt aanietsanders."Daar,waardemotorenvan onzeeconomiedraaien,zijn bezuinigingen gevaarlijk. Als deze motoren van de economienietvoldoendegesmeerdworden, komt menopdekoffie. Alleswatje samen wilt doen op onderwijs gebied, sociale zekerheid en infrastructuur heeft een goed draaiende economie nodig. Ook om een goed milieubeleid te kunnen voeren is dit belangrijk. Smeermiddelen zijnnodigvoor deeconomische groei, omdatdaarmee een hoopandereproblemenvoorkomenwordt." Wij vroegen de voormalige landbouwministernaarzijnopinieoverdepositievan Nederland binnen Europa. Volgens dhr. Bukman is de positie van Nederland zo slechtnogniet."Dezepositiekannietgeheel worden afgemeten aan de belangrijkheid van de Nederlandse landbouw. Als de invloed daaraan zou worden afgemeten, zouNederlandmeerinvloedhebbendannu. AlsbelangrijklandbouwlandkanNederland

wel iets meer invloed uitoefenen, maar de mogelijkheden daartoe zijn beperkt. Het aantal stemmen dat men heeft, bepaalt grotendeels de invloed. " Dhr. Bukman heeft dit zelf aan den lijve ondervonden toen hij landbouwminister was, in de eerste ronden van de discussies ronddeMcSharry-plannen.Hij verdedigde destijds eenstandpuntwaarweinig support voorwasbij zijn collega's."Enmetje hele belangrijke landbouw tel je dan eigenlijk niet mee bij de besluitvorming. Je moet kijken hoedehazen lopen en zorgen datje bondgenoten hebt, zodat je volume krijgt om invloed uit te oefenen." Volgens dhr. BukmanmaakteministerVanAartsenindit opzichtdezelfdefoutalshijdestijdsgemaakt heeft. Inhetvoorjaar van 1995werd indeDuitse media gepubliceerd dat in de Nederlandse slachterijenniethygiënischgenoeggewerkt zou worden. Volgens dhr. Bukman is het vangrootbelangteachterhalenwieerachter deze kritiek zit. "Waren dat politici, consumentenorganisaties of concurrenten? Washetdebedoeling omde concurrentiekrachtvandebuurmanwatteverminderen? Als men kijkt naar de verbetering van de Nederlandse tomaat sinds hierop kritiek geleverd is, dan ziet men dat kritiek ook positievegevolgenkanhebben.Jekuntniet vanuit een dominante positie de kwaliteit verwaarlozen; datbreekt later op. Volgensdhr.Bukmaniseruiteindelijkgoed gereageerd vanuit Nederland." Achter de kwestie met de slachthuizen zit volgens hemeenpersoondieeenbeetje gefrustreerd is."Natuurlijk ishetnietaltijd inordeinde Nederlandse slachthuizen, maar het is volstrektonzinomtezeggendatdesituatie hier minder zou zijn dan in de Bondsrepubliek. Ook al is de kritiek ten onrechtegeweest, dankannog nietgezegd

•-HQ

.Onderde loep-

worden dat de landbouw zich er niets van aanheeft getrokken.Doorhetfeit dathetis gepubliceerd settled ditzich inde hoofden van mensen. Dat moet een stimulans zijn om hetnog betertedoen. Een exporterend land is immers afhankelijk van zijn afne-

Totslotgafdhr.Bukmannogeenreactieop enkele trefwoorden. Mineralenboekhouding :"Een helegoede, die moet er komen. Een van de betere middelen om inhetkader van hetmest-en ammoniakbeleid de verantwoordelijkheid vandeboerenvormtegeven.Ietsbetersheb ik nog niet gezien. De boeren die een mineralenboekhoudingbijhoudenzijndoor de bank genomen blij met dit instrument. Sommigeboerenhebbenhierdoorzelfsnog besparingen kunnen doorvoeren." Landbouwonderwijs : "Ik zie dat er de neiging isomsamentestromenmetandere vormenvanonderwijs.Daarbenikhuiverig voor."

Minister Van Aartsen : "Een beetje te liberaal." Wageningers : "Moeten zorgen dat ze blijven. De Wageningse universiteit iseen vandekleinereenzalopmoetenpassendat zenietopdelijstvantekleineuniversiteiten komt.Tochheeft Wageningen weldeextra dimensievaninternationaleoriëntatie.Wat datbetreftscoortzijhogerdanwelkeandere universiteit ook. Wageningen moet goed analyseren wathaarzwakkepunten zijn en veel aandacht besteden aan de versterking van haar sterke punten. Nederland heeft Wageningen heel hard nodig voor haar concurrentiepositie."

-"0

-Onderde lœp-

22

.Onderde loep-

Waku-Waku Onder de welluidende muziek van Pink Floyd rijdenwevanafhetstation richting Naarden.Onzechauffeur : RobFruithof, presentator van het televisieprogramma Waku-Waku. VanhuisuitisRobacteur.Nadetoneelschool inMaastricht ishij alsacteurgaanwerken." Inhetverleden ben ikooitgepolstof ikeen quizwildepresenteren.Daarhebiktoenheel hard "nee" op geroepen, want ik voel me helemaal geen quiz-presentator. Ikkijk zelf eigenlijk nooit naar quizzen. Laatme maar lekkeracteren.Dietijdgingvoorbij.Enhetis nu al weer 7jaar geleden dat ik door een casting-bureau inAmsterdam gebeld werd. Ikwisttoennognietwaarhetoverging. Als iktelefonisch hadgehoord datdeKROhad gevraagd of ik dat programma wilde presenteren,hadikgeweigerd.Dusomdatte voorkomen, hebben ze me eerst naar Amsterdam laten komen. Daarvertelden ze medatdeKRO eennieuw quiz-programma zougaanproducerenmetfilmpjesoverdieren. Hetgaatdaarbij nietomdegroteknikkers, zoals bij veel onzin-quizzen waarbij je keukens of droomreizen kunt winnen. Het dier staat centraal en dat stond me erg aan. Verdervindikfilmeengoedmediumomdat je zo indringend kanzijn metdecamera." Het programma Waku-Waku komt oorspronkelijk uitJapan.Vrijvertaald betekent Waku-Waku "blij gevoel". ViaAmerika is hetprogrammainNederlandterechtgekomen. Hetruwefilmmateriaalkomtrechtstreeksuit Japan. Tijdens het spotten wordt gekeken welke stukken gebruikt kunnen worden en welke niet. Dan wordt het opnieuw gemonteerd. De speciale effecten worden verzorgd door een geluidsman.

Als dat klaar is wordt het commentaar geschreven. Een bioloog controleert of er geenonzinindetekstenstaat.Informatie en bv. dierennamen moeten natuurlijk wel kloppen.DankomthetmomentdatRobhet commentaar gaat inspreken. "De volgende stap isdat we met studenten uit Delft gaan oefenen; zij spelen de panelleden. Het zijn geen mensen van de toneelacademie, maar bouwkundigenofzoiets.Hetwasdebedoeling dathetstudentenuitAmsterdamzoudenzijn, omdat we altijd in Amsterdam repeteren, maardezewarenplotselingverhinderd.Vraag enantwoordwordenopdezemaniergetest. Hetantwoordmoetnamelijk terugtevinden zijn inhetfilmpje.Enalshetallemaalklopt dangaanwehetopnemen indestudio." "Perseizoenzijner30afleveringen.Vroeger werdendieineenkeeropgenomen,nuzijnze verdeeld inblokken. In september gaan we de eerste 12 opnemen; 3 afleveringen per dag.Innovemberdoenwedanderesterende 18." "Ikdachtdathetleukzouzijnvoor 1 of2jaar endathetdanwelweeroverzouzijn.Ikbegin nuechteraanhet8ejaar.Datishetlaatstejaar. Dusikhadnooitgedachtdathetzo'n vlucht zou nemen. Doordatje op tv komt word je opeens een bekendeNederlander. En dat is ookeenmerkwaardigfenomeen,datmensen je herkennen. Maar ikkan erwel goed mee omgaan. Dat heeft er denk ik ook mee te maken dat ik op latere leeftijd pas ben doorgebroken.Ikben43.Ikdenkdatalsjeop 16-of 17-jarigeleeftijd doorbreektdatje dat nietaankunt.Ikbeneenvrijnuchteriemand, ikkangoedrelativeren.Datsoortgektekan ikallemaalwel behappen."

S

cc

•8

fl 11II

«s

S -o-PS

u CD

*

O ° -E O 3c

z

111

5 »? ï ï s ^J Ms

5 ra

5 0) "5;

il H CD i5

11

b >

i •s"IJ


i g e

UJ

1

J I ïS

fi

(0 T3

ra a>

il

' CB (D

rai

raa>raoï

Ç T>.E^ j Ew .5 •£ : & ÎS «O ~ £| ' E ® «s >

'

S

5 S* i

j C © : = • c 0>

S >

.ra g e S E .

om

c u 3 * 3 _}

3

§ S 1 §

Ä I - jB 'S
il

CD

J E '

oc

z

Is ig

JlEI

§£» £> ^

I

||?

>

CD «2

*s = " - i§

33

3 S!.ç9 Ï ai e e o Q. <

O ) CD A

moi

• SB

t Isi

§i

» » E L

6S

Ss

s ^o 00

co 1— ûû

yg§u

38 >•1

.O ™ O

Ic fa> 1 (0 0 3

.

EHL

2E

»ISA

S «S""^ ""^

Is 11

S? S i

i s : = * £ CO

8 1.s1*

is

'S'S

. .

1118!i

• ->-S S e ¥z

CD O "Ö CO

S

lig'

£ 8* c « = E-o g £

s .s

3 »-

II | o. m S

cl

#o

1 t - -K

o>. * J2 ra

JS cri

•C c c S

O Z

«S|

* "Si > ?.i t° à? i*J

fl

g

m —ï

£ <s

(0 D

>

If

Ü O O C

o

-if

42 C

£c

13

«vi

O 00 O

"2 j

S,

f

1

1 E. 00

r-s. o

VD

oo

O

8

<

00

HS

£

ë

.S 3

.Onderde loep-

BuitenhetfeitdatRobFruithofopdierendag jarigis,hadhijvoorWaku-wakugeenrelatie metdieren. Methetpresenteren van Wakuwakukwamhierveranderingin."Ikhebzelf geen dieren en dat isheelbewust,omdat ik van dieren houd. Ik zou graag een hond willen hebben, maar ik ben veel in het buitenland. Alsje eenhond neemt,zalje er tijd voorvrij moeten maken."

afl.1

KOMODO VARAAN

onderwerp 2

vraag1: Trektde

4x

(kand.A) «omodovaraan zichterug

struikgewasofineen vraag2:

1

inhet

hol?

(kand.B)

Wordthij

1of3meter

vraag3: Heefthij

eengespletentong? (

lang?

(kand.C)

ja)

vraag4: Heefthet

mannetjeeen

enkeleof

een

dubbelepe nis?

"Ikweetzelfooknietalleantwoordenopde vragen.(Devragenzijnsomszomoeilijkdat zelfs wij Veetelers ze niet altijd kunnen beantwoorden.)Ikhebwelgeleerddatdieren vaakonvoorspelbaargedragvertonen.Alsje verstandelijk probeert teredeneren hoe een dier op ietsreageert, dan zitje er heel vaak naast.Ikvalnogsteedsvandeeneverbazing indeandere.Iederjaardenkikdatwenutoch wel elk dier dat op de aarde leeft hebben gehad.Alsikdandenieuwefilmpjesziedan valt mijn mond open. Er zitten steedsweer nieuwe dingen bij waar ik nog nooit van

«^ESnf 25 J

gehoord heb, laat staan dat ik er iets vanaf weet.Hetleukevanhetprogrammaisdathet erniettoedoetwieerwint.Erzijnvierdierendoelen waar bekende Nederlanders voor spelen.Dezedoelenwordendoordespelers zelfaangedragen.DebekendeNederlanders staan in derijom meetemogen doen. Het programma is op dit moment zo populair, omdatjejeergeenbuilaankuntvallen ook alweetje geen enkel antwoord." Helaaskunnendekijkersnietaltijdzienwaar hetgeldterechtkomt.Hetisnietmogelijkom eenfilmpjetemakenalsdewinnaarhetgeld aanzijn/ haargoededoeloverhandigt. Daar ontbreekt ten eerste het geld voor en ten tweede worden de dertig afleveringen gedurende drie maanden achter elkaar opgenomen. Naast Waku-Waku doetRobFruithof veel metmijnstem,zoalshetinsprekenvan films, onder andere van Belle en het Beest, en commercialsopradioentelevisie.Ookleest hijgedichten voorineenpoëzieprogramma van deNCRV. Bij grote actiesop TV voor bijvoorbeeld Foster-parents of Greenpeace zit hij wel eens in het telefoonpanel om donateurs te werven. "Dat is gewoon liefdewerk oudpapier,maartochleukomte doen." Aanacterenkomthijeigenlijknietmeertoe. Hijzouechternogwelgraagwillenspelenin eengoedefilmofserie."Hetrareisdat,nuik bekend ben geworden door een quizprogramma , ik niet meer gevraagd word voorietstotaalanders.Zezijnvergetendatik eigenlijk acteur ben. In Nederland word je heelsnelineenbepaaldhokjegeduwd,waar jenietmeerzogauwuit komt." De dieren waarmee Rob Fruithof aan het beginvanhetprogrammabinnenkomt,komen van een boerderij uit Tilburg. Harry

Holl HollandGeneticsv.o.f.isde samenwerkingsorganisatievan: • KI-NoordWest • Zuid-OostGenetics • CoöperatieLandvan Cuyk

TotdetakenvanHollandGeneticsbehoort: • Exportvanspermaenembryo's • Coördinatievandefokprogramma's Etazon,DeltaenHolland Donor • Beheervan hetvleesveeprogramma HG-Beef • Uitwisselingvan spermatussen de vennoten • Onderzoekenontwikkeling • Consultancy

H O L L A N D P.O.Box 5073 £ J ^ ^ ^ ^ 6802EBArnhem V ^ ^ ^ B TheNetherlands TÉT^^Pj Ph.: +31 (0)85-864100 » » i' Fax:+31(0)85-864122 G E N E T I C S Tlx:45541 NRSNL

.Onderde loep-

Bergmans,deeigenaarvanditbedrijf, heeft allerlei dierendieingezetkunnenwordenin films en commercials, zoals kamelen, een poema,eenbruinebeer,roofvogelsetc.Wat hijnietheeft,haalthijuitDuitslandofBelgië. "Hetwordtwelsteedsmoeilijker, wantalles watje maar enigszins hand-tam mee kunt nemen, hebben we in zeven jaar tijd wel gehad." De pluche dieren voorhet decor komen uit Frankrijk. Dezewordengehuurdenzijnook niet in Nederland te koop. De Waku-waku aapjes worden wel in Nederland gemaakt. Hetpubliek endepanelleden krijgen ereen na afloop van het programma."Sommige mensendenkendatikaltijdeenpaaraapjesin mijnbinnenzakhebenvragenmeopstraatof zeereenmogen hebben." Tijdens deopnamesgebeuren nogweleens gekke dingen. Zo was er eens een kudde zebra'sdie,eenmaalindespotlights,vrolijk doordestudiobegontegalopperen,rechtop degeluidsmanaf. Hevigverschriktzochtde armeman dekkingonder tafel! Ondanksditvoorvalkondendeafleveringen van Waku-waku ook dit laatste seizoen worden voltooid.

27

. Onder de loep-

.Onderdeloep-

De Ontwikkelingswerker Twee leden van de Almanakcommissie hebben op 24 mei een bezoek gebracht aan dhr. H. van Binsbergen. Hij is werkzaamalsontwikkelingswerkerinde tropen en heeft veel ervaring in het opzetten van veeteeltprojekten in Ivoorkust en Burkina Faso.We hebben hem gesproken tijdens zijn verlof in Zetten. Met veel enthousiasme vertelt dhr.Van Binsbergen overzijn ervaring Studie Ikbenin '54metmijn studiebegonnenaan deLandbouw Hogeschool in Wageningen. IkgingnaarWageningen omdat ikietsmet denatuurwildedoen.Ikbegonmetbosbouw en kreeg al snel interesse in economie. Ik raakte geïnteresseerd in het hele probleem vandeontwikkelingssamenwerking. Indie tijd was de ontwikkelingssamenwerking gericht op Nederlands-Indië en ook de tropenstudies waren opde ervaringen daar gebaseerd. Vanafdevijftigerjarenbegon Wageningen in te spelen op de problematieken in de wereld. In 1956starttedestudieTropische Landhuishoudkunde (nu Ontwikkelingseconomie).Datwaseenbredeopleiding.Ik had economie en sociologie van de nietwesterse gebieden als keuzevakken. Als technischkeuzevakhebiktropischeveeteelt genomen. Ik was hierin geïnteresseerd geraakt tijdens mijn stage inMarokko,een opveeteeltgebiedonderontwikkeld land.Ik liep stage bij een organisatie die een voorbeeldbedrijfrundeendaarwasniemand dieveeteeltdeed.Ikkreegtoendeopdracht om mij met veeteelt bezig te houden. Dat vond ik interessant. Het laatste studiejaar heb ik helemaal aan veeteelt gewijd.

West-Afrika Namijn studieheb ikmij ingeschreven bij het ministerie van buitenlandse zaken om uitgezonden te worden als assistent-deskundigeProduction Animal. In 1965werd ik uitgezonden naar West-Afrika. De combinatie sociologie, economie en tropische veeteelt bleek een goede te zijn. Beginjaren '60begonde onafhankelijkheid van de landen in West-Afrika. Op dat moment ontstond ook daar het besef dat veeteelteen achtergebleven gebied was.Ik had toen geluk dat ik in Ivoorkust terecht kwam, een land met veel mogelijkheden, omdatderegeringbesloten had datdeveeteelt aangepakt moest worden. Hier heb ik als assistent-deskundige in een landelijk pluimveeteeltprogramma gewerkt. Eerst hebbenweopscholenprogramma'sopgezet over het houden van kippen, waarna de regering pluimveecentra ging inrichten. Hiervoor werd iknaar hetnoorden van het landgestuurd.Nadat ikdaarbijna driejaar gewerkt had, werd ik overgeplaatst naar Opper-Volta (nu Burkina Faso) om gedurende drie jaar te werken aan een veeteeltprogramma. Daarna ben ik weer terug gegaan naar Ivoorkust om het pluimveeprogramma afte maken. Ikhebvanaf 1965tot 1982inbeide landen gewerkt. Toen ben ik naar Nederland teruggegaan en heb ik missies uitgevoerd. In 1989 ging ik weer naar Burkina Faso, waar ik sindsdien nog steeds werkzaam ben. Langdurige projekten Ikhebminofmeerbewustgekozenomniet omdetwee ofdriejaar op een andere plek te gaan zitten. Je moet een organisatie

Eeftink-Rensing stalinrichting

varkensstalinrichting voertransport automatisering rundveestalinrichting stalenspanten

(0544)372921 LICHTENVOORDE

-Onderde loep-

opzetten,enalsjenaeenpaarjaarweggaat kunje alleenmaarhopen dathetgoedgaat. Gezien de situatie in die landen, waar het vaak ontbreekt aan stabiliteit is het geen wonderdatprojekten,dievooreenpaarjaar gepland zijn, als een nachtkaars uitgaan. Vandaardatikpersoonlijk voorstanderben van projekten die langer doorgaan met inbreng van technische hulporganisaties. Veeteeltprogramma in Ivoorkust Hetprogrammadatwein 1972inIvoorkust startten, was gericht op de locale veeteelt. Wezijn begonnen hetgebied intedelenin deelgebieden en hebben een soort prioriteitenlijst gemaakt. We hebben in de loop van enkele jaren ca. 150 dorpsvoorlichtersopgeleid.Dezemensengingennaar deboeren toemetdeboodschap, datzehet veekondengebruikenalsonderdeelvanhet bedrijf. Deboeren moesten zien dat zehet vrijrondlopendeveeondercontrolekregen. We hebben het vee genummerd en geregistreerd. We hadden een systeem bedacht om het dorpsveerondeenparkteorganiseren,waar dedieren geobserveerd konden worden en 's nachts opgesloten. Hier speelden de veeteeltactiviteiten zich af, zoals tekenbestrijding en een simpel massaselektiesysteem. In wezen is dit massaselektiesysteem een anti-selektie. Debeste stiertjeswerdengeselecteerdengecastreerd om als trekossen te worden gebruikt. De stiertjes, dieminder geschikt waren om als ostefunktioneren, bleven overals fokstier. Ditanti-selectiesysteem gebeurde opgrote schaal. Daarnaast hebben we veevoedergewassen geïntroduceerd in het landbouwsysteem. Deorganisatievandeboerenverliepviahet oprichten van pre-coöperaties. Het was interessant om die te organiseren rondom een aktiviteit: dat was rond de mesterij en

rond het fokken vanjonge stieren. De integratie van veeteelt inde landbouwaktiviteiten isover het algemeen gelukt. Problemen in Ivoorkust Erwarenweleenaantalproblemenwaarik in Ivoorkust tegen aan liep, ondere andere hetfeitdatIvoorkustgeenveeteeltland isin detraditioneleopvattingen.Deveeteeltwas meervertegenwoordigd inhetnoorden,het Sahelgebied. Indebeginperiodewaren450.000stuksvee inhetSahelgebied aanwezig,dieinhanden warenvanlocaledorpelingen.Hetveewerd gemeenschappelijk geweid,wattraditioneel door kinderen wordt gedaan. In een aantal dorpen was een herder in dienst genomen, diemeestaluithetvolkvande"Peul"komt. Normaal gesproken zitditherdersvolk met 250.000 Zeboes in het noorden, omdat in hetzuiden slaapziekte heerst.Naarmate de preventietegenslaapziektebeterwerddoor middel van twee-jaarlijkse injecties, is de Peul steeds verder naar het zuiden gaan afzakken. Geleidelijk aan zijn de twee veeteeltsystemen zichgaanvermengen:deveeteelt vandedorpelingenendesecundaireveeteelt van de Peul. Vanaf 1974 heeft Ivoorkust eenheleinvasievandePeulgekregen.Toen zijnwebegonnenmetOperationZeboe.De bedoelingwasomhetherdersvolkeeneigen gebied aantebieden.Endanzitje echtmet eenenormplanologisch probleem,datnaar mijn inziens te licht opgevat is. Deregering van Ivoorkust heeft bij monde van de president verklaard dat de Peul welkom was.Daarnawashetaande locale bestuurders en de locale diensten om het probleemoptelossen.Daarzijn spanningen enrellenomgeweest.Hetisnietineenpaar jaar op lossen. Ze zijn nu, na 20jaar, nog bezig om een planning op te zetten, die gebaseerd isop Ruimtelijk Ordening.

a>

:o. 0

o

lO l~CM

5 ó i-

w° a> o» •o 2 a Ç Q.O

oo

9® J£ i_

«5

> 3

Inbelang van m e n s e n milieu Jaarlijksworden in Nederland nufjoenen dierengealachl. Ook kunnentandbouwftuisdiereneen natuurlijke dood sterven.DedierlijkearvaHen die hierdoor ontstaan,moeten xo snelenâoebrenendmogelijk uilonsmilieuworden vervn'|derd. Uitdeze afvallen produceert de NTF- hoogwaardige grondstonenvoorveevoeders. Zijdoeldital sinds 1926. 1ervoorkomingvanmilieuverontreiniginpienbij het beperkenvanlokale overlast wordende modernste hxhnickentoegepast. Zo vervultde NTFeenonmisbare funkrie,innetbelongvan mensen mSeu.

*f

I

I V NED.THERMO-CHEMISCHE FABRIEKEN D m m p ! V wi 3C 92Ó2 NC SUAMHR fcUfoor. O S U f USA Fu. USI16 i44l

VERBEEK'SBROEDERIJ EN OPFOKBEDRIJVEN B.V. Postweg 146 6741MN Lunteren Telefoon 08388-3354 Telefax 08388-2411

.Onderdeloep-

Streekontwikkeling in Burkina Faso Wat betreft Burkina Faso wil ik in 't kort vertellen,datikin'79betrokkenbengeweest bij een groot streekontwikkelingsprojekt. Dat wasnadat DeRiverBlindness Disease met succes was uitgeroeid. Er kwam een organisatieomdegebieden langsdeVoltarivier,dieweerbewoonbaarwaren,incultuur te brengen. Mijn taak hierin was om te onderzoeken welk soort bedrijf geschikt wasomindezeregio'soptezetten.Ookhier hebbenwedeveeteeltinkunnenbetrekken.

Tenslotte... Voortoekomstigewerknemersindetropen zal het moeilijker zijn om aan de slag te komen. Hetprobleem isdatmensen dienu afstudereninhogemategespecialiseerdzijn. Alsjeindetropengaatwerken,komjevaak terecht in een internationaal programma. Het is dan vaak zo dat het niet gaat om de specifieke kennis dieje bezit, maar om het feitdatjeeenprogrammavertegenwoordigt. Het is vaak veel breder dan alleen een gespecialiseerd stukje kennis. Nederland heeft een tekort aan mensen die een brede boodschapkunnenbrengen,eenvoldoende bredeblik hebben. Een goede raad die ik tenslotte zou willen meegevenis:Oriënteerjezobreed mogelijk opwat een boerenbedrijf is.

-Onder de loep-

WÊm-la{tl4 Y)

-Onder de loep-

De Schaapherder Onderhetgeblaatvandeschapentrekken wij achter deschaapskudde aan op weg naar de Veluwse heide nabij Rheden. Twee Border Collies sturen onder gezag vanGeertReinders,deschaapherder,de schaapskuddeindejuisterichting.Geheel onder de indruk van dit tafereel stellen wij vragen aan Geert, die reeds 19jaar schaapherder is.

Opdevraaghoehijaanditwerkisgekomen, vertelt Geert dat hij altijd in de agrarische sektorgewerktheeftopeenmelkveebedrijf. Op jeugdige leeftijd heeft hij zijn rug gebroken, waardoor hij het werk niet meer aan kon. Maar niks doen was niets voor hem.Toenkwamdezebaanvrijenditwerk doet hij al 19jaar met plezier. Wel moet gezegdworden dathijvroeger ookaltijd al met schapen heeft gewerkt. Vaak wordt het leven van een herder met zijn schaapskudde erg romantisch voorgesteld. "Vandaagmetditmooieweer ishetdemooiekantvandemedaille,maar mensen vergeten vaak dat ik elke dag in weerenwindopdeheidemoetstaanmetde kudde.Behalvealsersneeuwligt,maarhoe vaak gebeurt dat nu in Nederland?" De herdermetschaaps-kuddeishethelejaarop deheidetevinden.Alleeninfebruari nietin verband met het aflammeren. Tot op de leeftijd van3maandenblijvendelammeren bij de kudde, daarna worden ze van de kudde gescheiden om afgemest te worden. Eendeelvandeooi-lammerenwordtechter aangehouden tervervangingvandekudde. Degemiddeldeleeftijd vandeschapeninde kudde is 5jaar. In de witte kudde bevindt zich één zwart schaap, dat dient tegen het afschrikken van wild, zoals herten.

Geert Reinders beoefent als één van de weinigen in Nederland het beroep van schaapherder. Geert: "Ik kan je precies vertellen hoeveel schaapherders er in Nederlandzijn."Daarbijnoemthijhetaantal schaapherdersperprovincieop."In Drente zijnerzesschaapherders,drieinOverijssel, achtinGelderland,tweeinBrabant,driein LimburgentweeinZeeland."Intotaal zijn dat24schaapherders,waarvan20vooreen stichtingwerkenendeoverigevieropeigen risico herder zijn. Deze vier particuliere herders mesten hun schapen af in goed grasland. Geert Reinders werkt namens de Stichting RhedensSchaapskuddeenheefteengebied van150hectaretotzijnbeschikking.Hierop grazenongeveer100Veluwseheideschapen, 5 Fjordenpaarden en een aantal Ijslandpony's. Over het doel van zijn schaapskudde, die weliswaar niet van hemzelfismaarvandestichting,zegtGeert: "De schapen zijn voor het beheer van de Veluwseheideenvoorhetinstand houden vanhetVeluwsheideschaap."InNederland zijn ongeveer 1500schapen van ditras.Er zijn acht schaapskuddes van het Veluwse ras. Deze kuddes werken samen op het gebied van rammenuitwisseling. Uit het Veluwse heideschaap is later de oudTexelaar voortgekomen.

Deschapen zijn tijdens het vertellen aleen aardig eind van de herder afgelopen. Dan klinkt hetcommando"Come by".Eén van deBorder Collies spurt weg meteen wijde boog om de schaapskudde heen. Als de honddeachterhoedeheeftbereikt,gaathaar kop omhoog en spits zich de oren in de richting van de herder, die nu honderden metersvan haar verwijderd is.Dan fluit de herder luid en doordringend.

35

)

A 6 R I - associates

®

lAGRIBUSINESSRECRUITERS / WERVING EN SELECT!'

ONZE SPECIALISATIE IS WERVING EN SELECTIE VAN MIDDENEN HOGER KADER VOOR FUNCTIES LNDE LANDBOUW-, TUINBOUW-, VEETEELT- EN

LEVENSMIDDELENSECTOR

Alpen Rondweg 46, 1186 CZ AMSTELVEEN Tel: 020- 6452324 Fax:020- 6439048 Eveneenskantoren indeVerenigde Staten

m

Daar maak je'tmee.

Voor al uwvragen over beton:

De Beton-Info-Fax: (073) 40 1284 De enige fax met verstand van beton!

De Beton-Info-Fax is een gratis dienstverlening van het Beton-informatiecentrum van de Vereniging Nederlandse Cementindustrie

•Onderdeloep-

De. Collie begint dekudde naar hem toete drijven,steedsheenenweerrennend.Alsde kudde dicht genoeg naar de herder toe gedreven is, klinkt nog een commando waarnadehondmeteenboogomdekudde terugkeert naarde herder.

Op donderdag gaan er vaak mensen met hemmeedeheideop.AlsGeertalleenismet de schapen, leest hij allerlei boeken. Het onderwerp maakt hem niet veel uit. Ooit heeft hij eens geprobeerd het wetboek te lezen. "Maar dat is zo gigantisch saai, dat raad ik niemand aan om te lezen. En alsje 't leest, kunje de wet nog van alle kanten benaderen." Eenjaar geleden kreeg Geert Reinders een vervangster, omdat hij met gezondheidsproblemen kampte. Zij vervangthemnogsteedsopde twee dagen waarop hij vrij heeft. Geert werkt namelijk twaalfdagenachtereenenheeft vervolgens twee dagen vrij.

Geert leert dehonden specifieke commando's in het Engels, omdat deze klanken beter te onderscheiden zijn dan in het Nederlands. Verdermaakt hij gebruik van bepaaldefluittonen."Hondenzijnintelligent en daarom niet moeilijk afterichten, maar je moethetwelconsequent doen. Wanneer je een hond een commando geeft, is het belangrijk dat jezelf de juiste positie ten opzichte van de kudde hebt ingenomen." Hier voegt de herder aan toe datje moet wetenhoeschapenreageren alsjedekudde met honden wilt begeleiden. Ondanks het feitdatdeschapenlangzaamweerwatgaan afdwalen, stuurtGeertdehondenerditkeer niet achter aan. "Zodra ik de honden erop uitstuur,iserweeronrustindekuddeendan eten de schapen niet."

Datdeherdererggesteld isop de Veluwse natuur bleek wel uitzijn verontwaardigde toon, toen hij ons vertelde over hetgeen zich vaak in weekenden voordoet. Dan worden fietsen en moutainbikes uit een vrachtwagengeladenengaatmenfietsen op de heide. De mountainbikers wijken vaak van de paden af en vernielen daardoor de natuur.Ookcrossenzeoverdeheuvelsnaar beneden, zo door de schaapskudde heen. Gelukkig zal volgend jaar per 1 april verboden worden om in dit gebied te gaan fietsen. NadatGeertonsverteldheeftdatdeschapen elk jaar op het schaapscheerdersfeest geschorenworden,vertrekkenweweermet de kudde richting kooi. Hier laten wij de herder metzijn schaapskudde achter, maar nietmetminderromantischegedachtendan voordat we kwamen.

. Onder de loep-

38

.Onderdeloep-

Dzsingisz Gabor Opbezoekbijoud-staatssecretarisGabor. MetDzsingiszGaborpratenweonderandere over zijn periode als staatssecretaris van landbouw in het derde kabinet Lubbers. Tegenwoordig is de oud-burgemeester van HaaksbergenlidvandeTweedeKamervoor het CDA. Op landbouwgebied is hij momenteelweinigaktief,gedurendeheteerste jaar na zijn ambtsperiode wordt hij evenals dhr. Bukman geacht zich niet in publieke discussiestemengen. Bij uw benoeming destijds tot staatssecretaris had u nauwelijks een landbouwachtergrond. Zou u uwzelf in dat opzicht willen vergelijken met de huidige ministervan Aartsen? De hoofdreden voor mijn benoeming tot staatssecretariswas,datikbekend stondom mijn bestuurlijke kwaliteiten. Indit opzicht vind ik mijzelf niet vergelijkbaar met dhr. Van Aartsen, omdat deze geen directe bestuurlijkeervaringhad.Toenikbegonaan mijn funktie als staatssecretaris heb ik het eerste halfjaar veel gelezen, gesproken en mijzelf ingewerkt in de dossiers van mijn taakgebied. In die tijd heb ik een zwak gekregen voordesamenhangtussennatuuren landbouw. Heeft het zogenaamde 'badkamerincident', tijdens het begin van uw ambtsperiode, verdere gevolgen voor uw loopbaan alsstaatssecretaris gehad? Vrijwelaanhetbeginvanmijnambtsperiode kwam ik negatief in depubliciteit vanwege dit incident. Ik omschrijf het echter als publicitair opgeklopte onzin. Het ging om eenkleinkamertjewaarikmeopkon frissen

en niet, zoals de pers berichtte, om een badkamer van vele tienduizenden guldens. Hetheeftnietsmetbeleidtemaken,nietsmet depolitiekevisievandebewindsmanenook nietsmethetfunctioneren indeKamer,maar het is interessantdoenerij die door de boulevardjournalistiek geweldig is opgeblazen.Hetinteresseerdemijzelfniets,want ikwistdatdezaakheel andersinelkaar zat danhetgeen publicitair vermeld werd. Decommissie Kroes kwam indertijd met een rapport waarin stond dat een staatssecretaris van landbouw overbodig zouzijn.Watwas hierop uw reactie? Van dit onderdeel van de commissie Kroes hebikmijvollediggedistantieerd.Ikwaser van overtuigd dat in samenwerking met minister Bukman meer bereikt kon worden dan wanneer een persoon alleen het beleid zou moeten doen. Ikheb in het kabinet, als ookdaarbuitenvelekerenuitgedragendatde opbouwfase van het natuurbeleid zoveel aandacht vraagt. Het kost achtjaar om een gelijkwaardigbeleidoptezetten.Tevenszijn er andere zaken als decentralisatie van het landbouwbeleid naardeprovinciestoeende GATT zodat voor de 'time-being' er twee mensen nodig zijn. Watwarendebelangrijkstwapenfeitenin uwperiode als staatssecretaris? Datwarenerontzettendveel!Heelbelangrijk vindikdathetnatuurbeleid indieperiodetot stand is gebracht en in de Kamer is aangenomen. Daarmee is als het ware de struktuur van het beleid vastgelegd voor de komende20tot30jaar.Eentweedeonderwerp is het milieubeleidsplan m.b.t. de gewasbescherming, datnaeenmoeilijke starttoch

-Onderde loep-

uiteindelijk op z'n pootjes terechtgekomen is. Immers het toelatingsbeleid voor nieuwe bestrijdingsmiddelen was een moeizame kwestie.Hetderdeelementinmijnperiodeis detotstandbrengingvandeGezondheids-en Welzijnswet voor Dieren. Daarmee is een lange voorbereidingsperiode van bijna 20 jaar afgerond. Een dergelijk beleid op zo'n niveauisvolstrektuniekbinnenEuropaende restvan dewereld. Een ander punt isdater destijds veel geld is vrijgemaakt voor het natuurbeleid. Een vijfde element is de decentralisatie van de uitvoering van het natuurbeleid naar de provincies toe. In samenwerkingmethetlPO(InterProvinciaal Overleg) isgetrachthetbeleiddichterbijde uitvoerders tebrengen. Dat zijn vijf punten waar ik redelijk tevreden over ben, maar uiteraard zijn ernog meer. Wat is uwopinie op het landbouwbeleid van 'paars'? Mijnhoudingtenopzichtevanhetlandbouwbeleidvanhetpaarsekabinetisbuitengewoon kritisch.Deeerstekritischenootisdezware onderbelichtingvandatbeleidsterreinbijhet totstand komenvanhetregeerakkoord. Het isbenedenmaats datzo'n belangrijke sector voordeNederlandseeconomiemetéénzinnetjewordtafgemaakt enindebijlagemeteen simpelebezuiniging wordt genoemd. Hettweedeelementvankritiekisdeprioriteiten-nota.Ikziehetperspectiefindenotaniet enerwordengeeninstrumentengebodenhoe delandbouwsectorzichnaardetoekomsttoe goed zou kunnen ontwikkelen. Ik vind die nota in zijn analyse niet slecht, maar in het bieden van een perspectief en oplossingen voordevraagstukken vlak,nietingevulden financieel leeg. Je kunt niet de belangrijke sectoren van de landbouw voorhouden "gij zultmoetenherstructureren",zonder daarbij ookaantegevendatjealsoverheiddemedeverantwoordelijkheid wensttedragen.

Ook de mate waarin op het OVO-drieluik (Onderzoek Voorlichting en Onderwijs) wordtbezuinigdisvoormijechtonacceptabel. De enige prioriteit die in deze nota wordt gesteld is dat we naar een meer marktcomforme en consumentgerichte landbouw toe moeten. Een wens die door dhr.Bukmanenmijjarenlangisuitgedragen. Ikerken dat het CDA in de verkiezingstijd naarhetpubliektoenietduidelijkheeftkunnen maken dat ze de sector een warm hart toedraagt. Maardaaromhoevendeintenties nognietverkeerd te zijn. Deelt u de mening dat de 65% schadevergoeding voor de door de watersnoodgetroffen boerengenoegis,of moet deze vergoeding in uw ogen groter zijn? DeCDA-fractieheeft indediscussieoverde schadevergoeding in verband met de watersnoodhetuitgangspuntgekozen,datde regelingvanditjaaropz'n minstevengoed moetzijn alsdievanhetvorigejaar. Alsde regeling van vorige keer wordt vergeleken metdievanditjaar,danisdehuidigeregeling beter. Ervallen nuook vergoedingen onder dieerdevorigekeernietondervielen,zoals produktieschadeengemaaktetransportkosten i.v.m.deevacuatie.Daarbij isernueenveel groter gebied mee gemoeid en krijgen de mensen die voor de tweede keer zijn getroffen eenhogerevergoeding. Ditallesmaaktdatderegelingeenstukbeter isdan diebehorendebij dewatersnood van december1993.HetCDAheeftzichgedistantieerdvandemeningdatalles100%vergoed zou moeten worden. Niet dat we het de mensennietgunnen,maarhetisindezinvan

—e

.Onderdeloep-

ditsoortschaderegelingen nietredelijk, ook niet tegenover andere mensen of tegenover Brussel. Met65%ben ikdaarom zeker niet ontevreden. Wilt u een reactie geven op de volgende begrippen: *Dhr.Bukman: Eenbuitengewoonfijneministerenpersoonlijkheid ommeesamen tewerken. * Het CDA-verlies tijdens de verkiezingen van 1994: Vantijdelijke aard. *Burgemeesterschap: Eenvandemooisteambten,beroepen. Heel dienstbaar. *DeLandbouwuniversiteit: Wereldberoemd,erkendenlevertgeweldige mensen af. Metname devertakkingen naar hetbuitenlandzijn vangrootbelangvoorde Nederlandse landbouw. *Dieptepuntvandhr. Gabor: Hetdebat indeKameroverdetoestand van deNederlandse bossen.Ikwenstedeindruk te wekken dat niet in een handomdraai die problematiekoptelossenzouzijn.Datkwam niet over. *Hoogtepuntvandhr. Gabor: Hetaanvaardenvanhetnatuurbeleidsplan in de Tweede Kamer metalgemene stemmen. Het was natuurlijk niet een individueel succes.Ikbenblijdatikdaaraanhebmogen meewerken. Dedagvandieaanvaarding, is een dag waar ik met veel plezier op terugkijk.

. Onder de loep-

—*©

.Onderde loep-

De Weidevogelbescherming Project weidevogelbescherming Nederlandiseenlandvanweilanden,waarin veelweidevogelseengeschiktbroedgebied vinden.Hetbroedenisechternietrisicovrij. Om meer over de weidevogelbescherming tewetentekomen,brachtenwijeenbezoek aan drs. Aad van Paassen, landelijk coördinator van het project weidevogelbescherming.

simpele maatregelen. Voor de ernstig bedreigdesoorten,zoalsbvdekemphaan,is heel wat meer nodig. Bij die soorten zijn vaak de nesten moeilijk te vinden, en de enigekansopbehoud ligtvoor die soorten in de speciaal beheerde gebieden, de natuurreservaten. Vrijwillig Hetproject weidevogelbescherming maakt vrijwelalleengebruikvanvrijwilligers,ook de medewerking van de boeren is op vrijwilligebasis.Deboerontvangtdusgeen subsidie,maarerkunnenhemdanookgeen eisengesteldworden metbetrekkingtotde maaidatum,hetaantaldieren perhectareof hetmaaien van slootkanten. Adviezen, die van belang zijn voor het in stand houden van de vogelstand of de natuur, kunnen natuurlijk wel gegeven worden; er vindt regelmatig overleg plaats tussen boer en vrijwilliger. Bij de beheersovereenkomst, dieaangegaanwordtmetdeoverheid,werkt ditanders;inditgevalontvangtdeboerwel subsidie, maar hij is dan verplicht om bijvoorbeeld later in het jaar te maaien, waardoor hij enige financiële schade lijdt.

Steeds risicovoller broeden De ruilverkavelingen en de verlaging van de grondwaterstand hadden al een ongunstige invloed op de vogelpopulatie. Tegenwoordig worden de dieren echter steedsernstigerbedreigddoordeintensieve beweiding, het vroege en massale maaien en de verplichte technieken van emissiearme mestaanwending. Deze drie punten hebben met name hun invloed op de overlevingskansenvandeeierenenjongen. Om de overlevingskansen van de weidevogelstevergroten,zijndiverseoplossingen aan te voeren. Hierbij kan gedacht worden aan het instellen van reservaten, het afsluitenvanbeheersovereenkomten, minder intensief boeren met eventueel andere techniekenenhetbeschermenvandeeieren enjongen.Vooralditlaatstepuntstaatopde agendavanhetproject"vrijwilligeweidevogelbescherming".

Het boerenbedrijf De bescherming is vooral gericht op grasland. Van demiljoen hectare.grasland dieNederland rijk is, wordt ongeveer 150 duizend hectare beschermd, zo'n vijftien procent dus. Hetproject verlangt alleen van deboer dat hijtijdenshetmaaienrekeningmetdevogels houdt.Watverdernoginvloedheeft ophet overlevingspercentagevandejongedieren, isdebemesting.Hetisongunstigalsdeboer tijdens het broedseizoen bemest en als de

Vogelsoorten Devogelswaar debescherming op gericht is, zijn niet, zoals je zou verwachten, de ernstig bedreigde soorten, maar juist de soorten die niet in groot gevaar verkeren. Hierbij valt onder meer te denken aan de grutto, de kievit en de scholekster. Deze soortenkunnenzichhandhavendoorenkele

43

•Onderde loep-

mest middels mestinjectoren wordt verspreid, omdat daarbij veel nesten vernietigd worden. Tenslotte is voor de overleving van de vogels ook de soort, hoeveelheid en leeftijd van het vee van belang, in verband met vertrapping. Zo is jongvee onstuimig en richten bijvoorbeeld koeien meer schade aan dan schapen, door hun grotere en loggere lichamen.

Per provincie Frieslandneemteenaparteplaatsinbinnen de weidevogelbescherming. Hier wordt al sinds 1943 aan weidevogelbescherming gedaan om kieviten te beschermen in verband met het traditionele rapen van kievitseieren. Deze provincie heeft dus al ruim vijftig jaar ervaring en coördineert haar eigen beschermings-activiteiten. Daarom is Friesland niet in het landelijke projectopgenomen,datin1994isopgestart. Voor de overige provincies is het de bedoelingdatzevanaf1998zelfstandighun weidevogelbescherming kunnen organi-

Niet in alle provincies is het project even snelvanstartgegaan.InOverijssel,NoordenZuid-Hollandheefthetprojectin 1994al een aanvang genomen heeft, terwijl de provincie Limburg waarschijnlijk pas in 1996methetprojectvanstartzalgaan.Drs. van Paassen heeft daar wel enkele mensen geholpen met het opstarten van het vrijwilligerswerk. Tot het aanstellen van een provinciale coördinator is men echter nog niet gekomen, enerzijn noggeengelden voor hetprojectvrijgemaakt. Vanhet totaal benodigde bedrag wordt iedere provincie geacht 25 procenttebetalen.Deresterende 75 procent komt van het ministerieendeEuropeseUnie, respectievelijk25en50procent. De Vogelbescherming en het weidevogel-project Het project "weidevogelbescherming" is niet opgezet door de Vogelbescherming, maar wel vindterregelmatigoverlegplaats tussen deVogelbeschermingen het weide-vogelproject. Ook wordt het project onder de aandachtgebrachtbijdevogelwerk-groepen van de Vogelbescherming. Taak van de weidevogelwerkgroepen Zo'n 160weidevogelwerkgroepen werken aan het project mee. De grootte van een groep varieert van één tot 150 personen, afhankelijk van de oppervlakte van het te beschermengebied.Peragrarisch bedrijfis eréénofzijnerenkelevrijwilligersdiedaar denestenzoeken,overhetalgemeenzijndit perbedrijfiederjaarsteedsdezelfdemensen. De bescherming is te verdelen in drie handelingen:teneerstehetzoekenenvinden

—"O

.Onder de loep-

vandenesten,watgebeurtvanhalfmaarttot eind juni,ten tweede het markeren en beschermen hiervan, zodat de boer tijdens hetmaaien enmestenrekeningkan houden metdeeierenenjongevogels,enalslaatste het verwerken van degegevens. Resultaten Momenteel zijn er nog geen concrete gegevensoverderesultatenvanhetproject. Welweetmendat50procentvandenesten normaliter wordt beschadigd door landbouwactiviteiten, terwijl deze beschadiging door markering en bescherming tot vijf procent verminderd kan worden. Mits er voldoende vrijwilligers blijven, kunnen positieve resultaten bijna niet uitblijven.

-Onder de loep-

46

.Onderde loep-

Het Swienewiefke Helemaalinhethogenoorden,inBlijham, zit een stichting die zich "'t Swieneparredies" noemt. Deze stichting houdt zich bezig met hetvarken als hobbydier. Injuni zijn twee leden van de Almanakcommissie opbezoek geweestbijViolette Sanders,directricevan destichting. -Hoebentuertoegekomen omvarkenste gaan houden? Ikbengeborenengetogenineenkleindorp. Daarhebbenweallerhandehuisdierengehad, niet alleen varkens maar ook andere diersoorten. Ik ben er dus eigenlijk mee opgegroeid.Vroegeropdeboerderijdeedik debevallingen, ikhad immerskleinehandjes. -Hoeveelvarkensheeftuophetogenblik? Ikbenmettweevarkensbegonnen.Nuhebik erzelfvier. Ikfok echterniet.Alsikbiggen van anderemensen krijg, geef ikzemeestal weg.Tweeaantwee.Alsmenseneenvarken willen,moetenzeertweenemen,eenvarken isimmerseensociaal dier. -Ulaatzeinhuisrondlopen,datdoettoch ook niet iedereen... Nou, toch veel meer mensen danje denkt. Maar er worden ook heel veel varkens afgedankt. Varkentjes ofbiggen diecadeau gegeven wordenmetbv.bruiloften, worden achtergelaten in defeestzaal. Veel van deze biggen komen bij mij terecht. Ook worden biggenenvarkensafgedanktomdatzetehard groeien ofbijten. Dat ismetanderehuisdierenookwelzo,alleeneenvarkenisgroteren sterkerdanmensenvaakdenken.Zekunnen heel zwaar worden.

-Heeft Ueen speciale opleiding gevolgd? Ikhebgeenspecialeopleidinggevolgd.Wel heb ik 20jaar een dierenpension gehad. Ik hebaltijd metdierengewerkt.Ookben ikal die tijd geïnteresseerd geweest in de mensdierrelatie. -Krijgen de varkens die u hier heeft een speciale behandeling? Nou nee, maar ze worden natuurlijk niet gemest.Zehebbeneennormaalvarkensleven, eneenplaatswaarzekunnen scharrelen. Ik vind datalsje varkenshoudt of inhuis laat lopen,zoalsb.v.TonybijmijJ e erminimaal tweemoethebben.Verderisernogeentuin ofeen weiland nodig.(Jemoethetook niet ergvinden alsdaarnietsvan overblijft "> En ook een stal, varkens hebben behoefte aan stro. -Watvoorvoergeeft uze? Ze krijgen o.a. restjes uit mijn keuken. Ze krijgeninverhoudingweinigbrok,maarwel veel groente uitdemoestuin en we hebben hiereenboomgaard.Ikgeefzegeenmestvoer of zo. Ik houd ze slank. Ze krijgen geen biologisch-dynamisch voer, omdat dat hier moeilijkteverkrijgenis.Ikvraagmetrouwens afof datnu zoveel beter is,daarben ik nog nietuit. -Kijkt de buurt er raar tegen aan, dat u varkens inhuis houdt? Ikwoon hiernuzo'n driejaar. Toen ik hier kwam wisten zedat ik stukjes schreef voor hondenbladen,interviewsafnamvanethologen,biologene.d.Maartoenbleekdatikme ook met varkensbezig hield, en detroggen uitdeverhuiswagenlaaddeenzo,stondenze raar te kijken. Maar nu vragen ze me:"Je

—*>Q

intervar Intervarb.v. inZelhem iseenvooruitstrevend leverancier enbemiddelaar infokmateriaal,vleesbiggen,vleesvarkens, zeugenen slachtvarkenvaderdieren. Intervarbeschikt overeeneigen Fokprogramma,waarmee u uwsaldokuntverhogen.HetProgramma isaantrekkelijk voorzowel vermeerderaars alsvleesvarkenshouders. Intervarisvarkenshouders graag vandienst. Bijvoorbeeld voor deafzet vanuwvleesbiggenen/of vleesvarkens. Belonsgerust eens. Hettelefoonnummer van Intervaris08344-9270.

DE HEUS M E N G V O E D E R S een volwassen toekomst-perspectief Al sindsjaar en dag isDE HEUS een begrip alshet om mengvoeders gaat voor de varkens-, rundvee- en pluimveehouderij. Met het oog gericht op de toekomst werkt een team van deskundige medewerkers aan: • De produktie van mengvoeders • Nieuwe deelmarkten Inspelen op regelgeving door overheid Deskundige bedrijfsadviezen

DEHEUS VEEVOEDERFABRIEK BV LANGSTRAAT106/3771 BJ BARNEVELD/ TELEFOON0342-426400/FAX0342-426409

.Onderde loep-

slacht zetoch niethè?"Devarkens worden door de mensen in het dorp als hondjes behandeld.

mij niet uit waar het komt als het er maar komt. -Welkemensenhebbenzichbijdestichting aangesloten of tonen interesse in de stichting? Allerleimensen.ZoisImcaMarinavoorzitster vandestichting. Vanuitde varkenshouderij werdereerstgelachenomdestichting,maar inmiddels krijg ikvanuit diehoektoch ook wel aandacht. Mensen vragen allemaal informatie over hetjaar van het zwijn, het imago van het varken en informatie over aparterassen. Varkenshoudersvindenhetinitiatiefookleuk. Tony,eenvanmijnvarkens,iseenstamboekvarken. Normaal worden die niet zo maar afgegeven,maarvoormijiseenuitzondering gemaakt. Ook allerlei organisaties van bv. plattelandsvrouwen,vragenofzelangsmogen komen, maar dat doe ik niet. Het wordt allemaalveelteveel,eerstmoethetcentrum erzijn. Als je bedenkt dat bussen met Japanse varkensmesters,diedoorEuropatoeren,ook willen komen, vreselijk.

-Waarom heeft u de stichting "'t Swieneparredies" opgericht? Ongeveer3jaargeledenbenikindepubliciteit gekomen. Ik ben namelijk bezig met een boek over varkens en door die publiciteit kreegikzoveelvragenenpost,verschrikkelijk gewoon.Inhetboekkomtallesovervarkens, hetvarken op prentbriefkaarten, hetvarken in de religie. Ik ben nu ook bezig met het beschrijven van de omgang met varkens, varkens als huisdier. Ik krijg immers altijd dezelfdevragen.Vroegervoorzagikmensen zelfvaninformatieenfoto's.Maarhetwerd gewoonteveel.Mensenwillenspecialerassen hebben etc. Er was gewoon een stichting nodig, ook om folders te kunnen maken. Maarhetbleeknietzosimpelomeenstichting in het leven te roepen, erkwamen allemaal mensendievoordestichtingwildenwerken dienietsvanvarkens afwisten. Het doel van de stichting is om objectieve consumentenvoorlichting te geven.Nu zijn webezigomeenvoorlichtingscentrum over varkens op te richten. In dit voorlichtingscentrum komt een expositieruimte bestemdvoorvarkenskunst.Erzijneenheleboel kunstenaars die om voorbeelden van varkensvragen.Ookkomtereenruimtevoor varkens als verzamelobject (spaarvarkens, knuffelvarkensenz.).Verderkomternogeen filmzaal en een ruimte waarin allerlei organisatieshun verhaal kwijt kunnen.

-Eenvanuwvarkenswordtgetraindvoor een film.Welkefilm isdat? Datmagiknietzeggen!Datblijft geheim.Ik magalleenvertellendatheteenNederlandse speelfilm is,endatdieinhetvoorjaarvan '96 uitkomt. In de kranten stond een hoofdrol, maar Tony krijgt maar een bijrol, een bescheiden rolletje. Duswacht maar af... Donateur worden, schrijf naar: Violette Sanders Oosteinde 34 9697XH Blijham

-Wordt dit voorlichtingscentrum in Groningen gevestigd? Ikdenk nu vanwel,maar datwaseerstnog nietzekeromdaterbelangstellingvanuithet hele land was. Eigenlijk was ikal van plan naarhetzuidenaftereizen.MaarGroningen wil me nu toch liever nietkwijt. Hetmaakt

49

. Onder de loep-

50

.Onderdeloep-

De Spermavanger Donderdag 18 mei 1995 waren we uitgenodigd bij de stierverzorger van onder andere Nederlands beste stier Sunny Boy.Dezetopperstaatgehuisvest in Holten, evenals stieren als Jabot en Lexus.Iedereenheeftalweleensgehoord of gelezen over de stier Sunny Boy, die eigendom isvanZuid-OostGenetics.Ons leek het gepast om de verzorger c.q. spermavangervanSunnyBoyeensnader onder de loepte nemen. Zijn naam is Johan Wiersma en woont in Holten (Ov.). Johan is hoofd over drie stierverzorgersdiedagelijkswerkzaam zijn inHolten.AlsjenaarJohanluistertisalsnel te horen dat hij oorspronkelijk niet uit de buurt van Holten komt. Via zijn geboorteplaats Amsterdam is hij met verschillende tussenstations naar Holten gekomen. Johan werkt sinds '76 in deze plaats. Hij is begonnen als melkcontroleur in Groningen.NazijnperiodeinGroningen is hij gaan werken in Friesland als melkcontroleur eninseminator.Deperiode voordat hij in Holten kwam heeft Johan gewerktinFlevoland(Dronten).InDronten was de melkcontrole, de KI en de gezondheidsdienst gecombineerd op één plek. Dit was volgens Johan een ideale situatie. Zijn werk als stierverzorger verwoordt hij alseenverantwoordelijke en niet altijd ongevaarlijke taak. De meest ongelukken treden volgens Johan op bij ongebruikelijkesituaties,zoalsbijvoorbeeld fotosessies. Maar ook het spermavangen zelfiszekernietrisicoloos.Johanverteltdat ernogweleensongelukken gebeurenbijde rustigeenmakkelijkestieren.Bijstierendie

erg aanhankelijk zijn (zoals in Holten bijvoorbeeld de stier Astor 10), sluipen er bij de verzorger gemakkelijk momenten van onachtzaamheid in. Juist op die momenten kan een speelse actie van zo'n stiervoldoendezijnvooreenzwaarongeluk. Sperma vangen Het sperma vangen is één van de belangrijkere activiteitenopeenKI-station en verdient uit dat oogpunt de nodige aandacht. Aan het spermavangen kunnen een aantal eisen worden gesteld. Een eerste eis is dat sperma wordt gevangen van een goede kwaliteit.Eentweedeeisisdatperejaculaat een maximale hoeveelheid spermatozoën wordt gevangen. Een laatste eis, welke in hetverlengde ligtvandetweede,isdateen spermawinningsfrequentiewordtgevonden, waarbijperweekeenoptimalehoeveelheid spermatozoën wordt gevangen. Een hoge produktie per stier per week vermindert het aantal sprongdagen noodzakelijk om het gestelde aantal in te vriezen rietjes te bereiken en daarmee de arbeidsbehoefteopeenKI-station.Hetaantal doses dat van één ejaculaat kan worden gemaakt is sterk variabel. Dit aantal kan variëren van ongeveer 100toteengetal dat verboven deduizend ligt.Iederrietje heeft een inhoud van 0.25 ml. Dummy Bij het sperma vangen wordt gebruik gemaakt van een dummy. Een dummy is eenkunstkoe,gemaaktvanmetaalenbedekt meteenkoeiehuid.Vroegerwasdedummy eenconstructieopwieltjesdieonderdestier werd gereden. Tegenwoordig staat de

-Onderde loep-

dummy gefixeerd op een plaats in een specialedekstal.Despermavangerkanonder dedummy rechtop blijven staan, omdatde vloerterplaatseongeveereenmeterverlaagd is. De huidige dummy is in hoogte verstelbaar. Tevens wordt de sprong opgevangen door het meeveren van de constructie.Dehuidigevormgevingvande kunstkoe is qua veiligheid voor de spermavanger een stuk beter dan die van vroeger.

de meeste gevallen wordt ingevroren. Het bevruchtend vermogen van het oorspronkelijke ejaculaat moet gedurende de bewerking zo goed mogelijk behouden blijven. Ter controle daarvan wordt het sperma voor het verdunnen en na het invriezen beoordeeld. De beoordeling van hetspermakangeschiedenaandehandvan morfologische eigenschappen van de spermatozoën, biochemische karakteristieken of de beweeglijkheid van de

Het laboratorium Naast een bezoek aan de stallen in Holten, waar de fokstieren staan, zijn we ook nog naar het laboratorium geweest in Harfsen. Hetstation inHarfsen voldoetaan deeisen die opgelegd zijn door deEG. Tijdens de rondleiding kregen we uitleg over de verschillende werkzaamheden in hetlaboratorium.Dewerkzaamhedeninhet laboratorium beslaan onder andere de concentratiebepaling van het ejaculaat en hetverdunnen ervan,waarnahetspermain

spermacellen. Helaas is Zuid-Oost Genetics begin 1994 wederom geconfronteerd met een IBRbesmetting in een van haar opfokstallen. Hetbleek eenuitbraak vanflinke omvang, waardoorcirca80stiertjes hetvelddienden te ruimen. IBR-positieve stieren mogen vanwegedeEG-regelgevingniettoegelaten worden tot EG-erkende stations zoals Harfsen en Veldhoven. De IBR-positieve fokstieren, waaronder Jabot, worden nu gehuisvest in Holten (het sperma dat

52

.Onderdeloep-

gevangenwordtvanpositievedierenwordt 4wekeninquarantaineopgeslagenalvorens het wordt gedistribueerd). In Holten zijn zo'n 20 stieren gehuisvest. Doordegrotevraagnaartopstierenzijnveel inspanningen verricht om de produktie en distributievanversspermateoptimaliseren. De stieren die betrokken zijn in het versspermacircuitproducerenvierkeerperweek. Hetspermadat'smorgensgevangenwordt, wordtdezelfde dagonderzocht,verdunden verpaktinrietjes.Deinseminatorenworden viaveleafzetpunten bevoorraad enkunnen devolgendedaghetspermainsemineren in tochtige koeien. Sunny Boy Zoals vermeld namen weook eenkijkje in defokstierenstal.Alsnelstondenweoogin oog met Nederlands beste stier Skalsumer Sunny Boy. De immens populaire stier vierde 26 mei 1995zijn tiende verjaardag. SunnyBoybrakallerecords;eenoverzicht: In de lente van '85 zag de stier van fokker Minne Blanksma uit Schalsum (Fr.) het levenslicht.HijwerdverwektuitmengspermavanNehlsChief Crusader en Sun-Kota GenieGenius.Enigetijd waserverwarring wiedevaderwas,eenDNA-testheeftechter duidelijk gemaaktdatNehlsdatmoest zijn. Moeder Pietje 175 (afstamming: Sheik * Gardenia)werdvolopalsstiermoederbenut vanwege haar hoge index. Mediojuli '86 werd dejonge Nehls-zoon bijKI-Oostingezetalsproefstier. Deeerste fokwaarde in '89 was aan de voorzichtige kant. Maar in april van het volgende jaar brak Sunny Boy door. Zijn index steeg gigantisch enhijgafiedereen het nakijken. Ook op exterieurgebied deed Sunny Boy van zich spreken (wat te denken van 109 voor totaal exterieur?). De cijfers van de Friese stier gaven in het KI-jaar '90/'91 aanleiding tot het ongekende recordtotaal van een kwart miljoen eerste inseminaties.

-<£)

In september '92 leverde Sunny Boy zijn miljoenste dosis af. In '93 kwamen zijn eerstedochtersuitdefokstierperiodeaande melk,zijnindexkwamnaeen aanvankelijke lichtedaling ophetoudeniveau terug.Het hoogtepuntvielechtertenoterenindezomer van 1994. Tijdens de Nationale Rundvee Manifestatie veroverde hij niet alleen het juniorenkampioenschap, maarwonhij ook de dochtergroepenwedstrijd. De 10-jarige Sunny Boy wordt nog steeds volopgebruikt.Omdestierintopconditiete houden,moetdezetopperiederedag vijftien minutenjoggenopeenloopband.Ditideeis overgenomen uit de paardenwereld. Inmiddels is de index van de Nehls-zoon gebaseerd op veletienduizenden dochters, kalfteriederetienminuteneenSunnyBoydochter af en wordt er elke drie minuten weer eenkoe vanhemdrachtig gemaakt... Overspoeld met folders, pennen en petjes vanZuid-OostGeneticswerdenwenaarhet treinstationDeventerColmschategebracht. We bedankten Johan Wiersma voor de informatieve middag en we wensten hem veel succesmethetblijven uitoefenen van zijn toch wel zeer exclusieve beroep, dat van spermavanger.

. Onder de loep-

Si

.Onderde loep-

De Dierenambulance In één van de groene busjes van de dierenambulance rijden wedoorEdeom eenjong,klein,doodkonijntjevandeweg terapen,waarschijnlijk aangereden door een snelle fietser.

draaiende. De stichting is een zelfstandig werkende hulpverleningsdienst zonder winstoogmerk. De financiële middelen zijn afkomstig van particulieren die van de diensten gebruik maken envandonaties.

Omeen indruktekrijgen waarvoordehulp van de dierenambulance wordt ingeroepen, hebben we een dag meegedraaid met de D.G.V.(DiergeneeskundigVervoerGelderse Vallei)inEde.Dezestichtingopereertineen straalvan35kmrondomEde,waardeCentrale gevestigd is.Daarnaast isereen standplaats inAmerongen.

De D.G.V. werkt regelmatig samen met de dierenbescherming endepolitie.Dieren die een gevaar vormen voor de samenleving moeten worden afgeschoten door depolitie of door een jachtopziener. In geval van dierenmishandeling krijgt de D.G.V. de bevoegdheid om de eigenaar van het desbetreffendedierteonteigenen.Zovertelde Jan Bosman over een hond die zwaar mishandeld was; de staart was afgehakt en hetdierhadeenweeklangnietskunneneten, omdatzijnkaakkapotgeslagenwas.Daarde hond niet meer te redden was, heeft de dierenartshem uitzijn lijden verlost.

Ondertussen zijn wij aangekomen bij het dierentehuis"De HofvanEde".Daarhalen weeen hondentweekatten opdienaareen dierenarts in Bennekom moeten worden gebracht. Vervoer van huisdieren is de voornaamste taakvande dierenambulance. Vierentwintig uur per dag is de dierenambulance beschikbaar voor het verlenen vaneerstehulpaan verkeers-slachtoffers en ziekedieren. Hiervoor beschikt destichting over drie speciaal voor dieren ingerichte ambulancesmetbrancard,EHBO-materiaal, vangstokken, vangkooien en kattekooien. Tevens worden overleden dieren naar een dierenbegraafplaats, -crematorium of destructiegebracht. Andere taken van de stichting zijn het registrerenvanvermisteengevondendieren, hetverstrekken vaninformatie enhetgeven vanvoorlichtingopscholenenverenigingen. Acht jaar geleden is de D.G.V. opgericht door Jan en Eef Bosman. Samen met ruim zestig vrijwilligers houden ze de stichting

-H0

DeD.G.V.komthetmeestinaanrakingmet katten,hondenenvogels.Maarsomskrijgen de vrijwilligers ook te maken met minder gangbaredieren.Watdachtjevanhetvangen van een wasbeer in een achtertuin, het terugbrengen van een ontsnapte adelaar bij zijn fokker en een openlucht zwembad bevrijden vanhonderden padden? EenmaalterugopdeCentralelaatJanonseen krantenknipsel lezen over een grappige gebeurtenis inWageningen. Zekregen eens opdeCentraleeenmeldingbinnendatereen slang onder de motorkap van een personenautozat."Eenradiatorslangzeker?", was de eerste reactie. Maar behalve die radiatorslang was er een andere slang aanwezig die niet in een personenwagen thuishoort, ennog wel een levende. Met de

nnisvan Zaden!

~&c
Q

CEBECO ZADENB.V. CEBECO & VANENGELEN IN PARTNERSHIP Telefoon, 04108-88555

-Onder de loep-

nodige voorzichtigheid haalde de dierenambulance de slang uit de leidingen van het luchtverversingssysteem. "Waarschijnlijk isdezezogenaamdekorenslanguit eenboomopdeautogevallentoendezeinde Barneveldse bossen stond geparkeerd. De slangmoetvervolgensinderoostersvanhet radiatorsysteem zijngekropen,wanttoende Wageningerwegreed,kroophetbeestopeens over de voorruit, om direct weer terug te schieten toen de man hem wilde vangen," vermeldt het krantebericht. Uiteindelijk besluiten we de mensen werkzaam bij dedierenambulance achterte laten ennaar Wageningenterugtekeren.

57

.Onder de loep-

Nederlandse Vakbond Varkenshouders NVV op de bresvoor varkenshouders Sinds kort is de Nederlandse veehouderij een nieuwe belangenorganisatie rijk: de Nederlandse Vakbond Varkenshouders (NVV). Niet toevallig kozen de initiatiefnemers voor het woord 'vakbond' in hun naam. De belangenbehartiging voor varkenshouders wordt op een andere leest geschoeid doorpraktische varkenshouders die zich niet op het Haagse pluche laten lijmen maar kiezen voor een eigentijdse vakbondsachtige aanpak. NVV-voorzitter Wien van den Brink vertelt over hoe en waarom van de nieuwe vakbond die een vliegende start maakt. De leidende rol van de NVV in het Actiecomité 100%! voor volledige vergoeding van alle schade aan geëvacueerde boeren en tuinders in het rivierengebied doet vermoeden dat de nieuwevakbond meteencreatieve,ludieke en verrassende aanpak tot meer in staat is dan landbouworganisaties en Landbouwschap. Ontstaan en groei 21 april 1994: na negen maanden voorbereiding wordt de Nederlandse Vakbond Varkenshouders bij de notaris officieel opgericht. Aanleiding: de ondeugdelijke belangenbehartiging voorvarkenshouders. Geluiden van praktische varkenshouders kwamen niet naar boven en verdwenen in de smeltkroes van de algemene belangenbehartiging. Onwerkbare regels, onnodig hoge kosten en belabberde prijzen waren het gevolg. Hetmoetanders,hetmoetbeter!Datwasde drijfveer van de 15 initiatiefnemers.

— < = )

De NVV is een feit in 1995. Een onafhankelijke organisatie, een strijdbare vakbond dieopkomtvoordebelangen van varkens-houders. De NVV, een vakbond van en voor varkenshouders. Een snelle groeier: 1000 ledeninnovember 1994enruim1500leden medio 1995.En wegroeien door zodat we meteen grotereachterban meerdruk opde ketel kunnen zetten. Korte lijnen, platte organisatie Korte en heldere lijnen, een platte, democratische organisatie. Dat zijn de kenmerken van deNVV. Deledenzijngegroepeerd inca. 15regio's. Elkeregioheefteen eigenbestuurbestaande uit vijf tot tien door leden in die regio gekozen varkenshouders. In de regio's hebben deledenhetvoorhetzeggenviade regionale ledenvergaderingen. HetlandelijkNVV-bestuurbestaatuittwee afgevaardigden van elke regio en uit zes dagelijkse bestuursleden, gekozen door de algemene ledenvergadering. De regioafgevaardigden garanderendatdestemvan deledendoorklinktinhetNVV-bestuur. In deNVVzijn deledendebaas:dealgemene ledenvergaderingvandeNVVishethoogste orgaan. Kortelijneneneenplatteorganisatiezorgen ervoor dat de stem van de leden luid en duidelijk doorklinkt. Recht op 'tdoel af De NVV staat voor krachtige belangenbehartiging voor en door varkenshouders

-Onderde loep-

viakorte lijnen, recht ophet doel af. Belangen behartigen doe je zelf, met z'n allen, samen, schouder aan schouder met collegaNVV-ers. DeNVViseenstrijdbarevakbonddieeisen optafellegt,altijdbereidistotoverlegmaar nietbenauwdisomopanderemanierenvan zichtelatenhoren.Eéndingisduidelijk: de NVV laatnietmetzichsollen!DeNVVen deledenstaansteedsindestartblokken om de eisen kracht bij te zetten. Belangenbehartigenvoorvarkenshouders: rechtophetdoel af. Datwilzeggen naarde dierenartsen als de enttarieven omlaag moeten, naar de ministers van LNV en VROM om een in de praktijk haalbaar en betaalbaar mineralenbeleid af te dwingen, naar de Gezondheidsdienst voor gezondheidsregels die indepraktijk werken, naar het PVV voor redelijke uitbetalings- en classificatieregels, naar slachterijen die elkaar beconcurreren en vergeten onze Produkten goed devermarkten, naar... De NVV legtdebelangen directoptafel bijde betrokkenen overheden, instanties en bedrijven. Actief op vele fronten DeNVVbestaatnogmaarkort.Tochzijner alvolop resultaten geboekt. De landbouworganisaties zijn wakker geschrokken uit eendiepeslaap.Menvoeldezich bedreigd, fuseerde, reorganiseerde. Echter: al snel werd duidelijk datdewijn slechts opnieuw wasverpakt.DeNVVenboerenentuinders doorzagen de truc. Inmiddels praat LTONederlandoverkantelingvandeorganisatie, dat wil zeggen de nadruk op sectorale in plaatsvanhorizontalebelangenbehartiging. Dat is winst. Een krachtige belangenbehartiging voor varkenshouders, dat is immers het doel van deNVV. Bestrijding van de ziekte van Aujeszky.

Landbouwschap, Gezondheidsdienst en dierenartsen maakten afspraken. Zeker, Aujeszky moeten we met z'n allen snel uitbannen. Maar de heren hebben varkenshouders ook opgezadeld met hoge dierenartstarieven. Tarieven van drie, vier ofvijfhonderdguldenperuurslaannergens op. En ze onderhandelen niet met de fabrikanten overdeprijzen vandevaccins. Daar komt verandering in. De dierenartstarieven gingen omlaag, helaas te weinig. Endevaccinsworden goedkoper. Hoedan ook!Enenten doorvarkenshouders (onder begeleiding dierenarts) moet mogen. De Diergeneesmiddelenwetaanpassen,zegtde NVV. Het ammoniakbeleid. Gebouwd op drijfzand, zo stelde de NVV vast na het raadplegen van allerlei deskundigen. Ammoniakverzurendindelucht?Jarenlang ishetonsvoorgehouden.Vergeethetmaar. De feiten: ammoniak neutraliseert in de luchtstikstof-enzwaveloxiden.Ditwilniet zeggendatammoniakhelemaalgeeninvloed heeft op natuur en milieu. Mede onder invloedvandestikstofinammoniakgroeien stikstof-minnende planten harder. Andere planten komen in het gedrang en de soortenrijkdom verkleind. DoordeNVV is de politieke discussie over het ammoniakbeleid weer opengetrokken. De NVV-leus 'In de praktijk haalbaar en betaalbaar' geldt ook voor het mest- en mineralenbeleid. DeNVV zet zich in voor kleinschalige mestbe-en verwerking, voor haalbare landbouwkundige gebruiks- ven verliesnormen, voor betaalbare kosten van mestafzet. DeNVV isvoorstander van het invoeren vandemineralenboekhouding op vrijwillige basis.Deveehouder kan ermee aantonen dat hij beter boert dan de vastgestelde fosfaitairc normen. Schoner produceren moetwat opleveren. Alleen op

60

. Onder de loep-

deze wijze wordt milieu een uitdaging in plaats van een bedreiging. HetLandbouwschapiseendoorninhetoog van veel varkenshouders. De belangenbehartigingisdetaakvanorganisatieswaar je op vrijwillige basis lid van wordt. Verplichtjebelangenlatenbehartigendoor het Landbouwschap, dat isuit detijd. Met deAkkerbouwvakbond isdeNVV daarom eenjuridische procedure gestart. Bezwaar maken,dealgemeneheffing nietbetalenen hetLandbouwschapvoorderechterslepen. Het eerste succes is er: de Europese Commissie onderzoekt het doen en laten van het Schap. De NVV meent dat het maken van verordeningen in de toekomst wel een taak van het Landbouwschap kan zijn.

Met de sticker 'Eet smakelijk' draagt de NVV uit dat varkensvlees een produkt is waar we zelf best trots op mogen zijn. En wat verder ons imago betreft: we zijn voedselproducenten en we leveren goed, gezond en schoonvlees! We houden geen mest-maar vleesvarkens! Een beter imago begint bij onszelf!!Ook dat isdeNVV. Uziethet:deNVVisopveelfronten actief. Overal waar de belangen van varkenshoudersinhetgedingzijn, daarisdeNVV. Inderdaad. De Nederlandse Vakbond Varkenshouders bestaat niet uit doetjes.

—*©

- Jaaroverzicht-

epttmber POLITICS Socialism:

Youhavetwocowsandyougive onetoyourneighbour. Communism: Youhavetwocows,theGovernment takesbothandgivesyousomemilk

Facism: Youhavetwocows,theGovernment takesbothandsellsyouthemilk. Nazism: Youhavetwocows,theGovernment takesbothandshootsyou. Bureaucratism: Youstillhavetwocows,theGovernmenttakesboth,shootsone,milks theotherandthrowsthemilkaway. Capitalism: Youhavetwocows,youselloneand buyabull.

mmxsÇX

- Jaaroverzicht.

8: leRigro 12: Selectiekeuring RFS i.v.m landelijke wedstrijd veebeoordelen 14:Openingsborrel van de Veetelers 20: Selectiekeuring RFS 23,24,25:D-Alles-weekend 27: Selectiekeuring RFS 29: Borrel Aquarius

w*s£

lair stieren pop^x stierHerman

ruziën over pharm" partje*1 ,tussen Genei

Landbouwis „aarzevenor: nstews een

hal/milj° e n g

y

Varkenshouderij dieper weg

zakt

Deintensieve veehouderij zietvoorhet tweede achtereenvolgende seizoen de netto-toegevoegdewaardehalveren.Dat blijkt uit ramingen van het LandbouwEconomisch Instituut.

_«0

Verjaardagen•

September ï 2 JohnyAchterstraat (75),JoopLensink (72) 3 4 Ankie Heeres (72),Dirk-Jan de Koning(70),Roelof de Weerd (68) 5MareBoer (73) 6 Frank Dersjant (64),Monique Driesse (72),Eddy Weurding (70) 7 Marcel Fox(71),Kim-Ahn Tempelman (73) 8 9Kathalijne Visser (71) IOC. van der Linde (76) 11B. van Hoeck (76),Abe Huisman (75) 12J. Neimeijer (76) 13C. van Rooijen (63) 14 15WilbertPellikaan(ó7) 16 17Matheus Linders(68),H. Ruis (75) 18Marieke Emmens(71),Wiko Mocking (71) 19A. van der Veen (72) 20 21 22 C. van deNoort (76), M. Vroegh (76) 23 Paul Roelofsen (68) 24 FransAartsen (71),RobGrift (72) 25 Gerard van Eerden (72) 26 Martine Bruinenberg (75),M. Nederpel (75),H. Smit (75) 27 Henri Peijnenburg (69) 28 Jan Soede (74),Meint de Vries (69) 29 Huijbert Groenendaal (75),Din vanNieuwenhuijzen (75) 30 L. Remmers (76)

• Verjaardagen .

v f w A •* M»&S*

"• •"**«0*»V

V»W»J

^.1»W 4

Oktober I Gerard Brandsma (70), Yvonne van der Camp (73) 2 3 Niels vanHoesel (71) 4 F.Lenssinck (73) 5 6 Ron Methorst (72) 7 Victor Bierbooms (71),J. Heimerink (76) 8 Monique Groen (72),G. Keizer (76),Guus Klein Holkenborg (68) 9 10HylkeKnoop (70),Alex Leusink (72) II Jan-Thijs vanKaam (69) 12Eko Saleh (65),Joan Somers(74) 13 14 15 16John vande Ven (72) 17 18EttydeBoer (70),K.Kos(76) 19H. Kalf (70) 20 Marc Damen (71),Mieke Roth (68) 21 N. de Vries (69) 22 Raoul Meuldijk (72) 23 24 Ina Visser (69) 25 D. Schweitzer (74) 26 27 M. Buitenhuis (70) 28 29 hige Bergsma (68) 30 J. Blok (75), Kann Jetten (72),J. Reijs (75) 31

-Jaaroverzicht-

Oktober

Kanaaldicht nanu»*—

Wekelijks

b

f ^ 5 o O O kalveren u t

uittochtvanEngeis s ti\te\ig&

Goed

en

&

-

°ene stal te duur

varkensvleeskrijgt voortaan keurmerk

- Jaaroverzicht-

4:Borrel met studenten uit Edinburgh 4: Bedrijvendag 5: Social evening:"Imagovandeveehouderij" 8:Nationale kampioenschappen veebeoordelen 9:Zeevissen met Aquarius 12: Volleybaltoernooi 25: ExcursiePorculum naar GDvoor dieren in Boxtel 27: Liftwedstrijd naar Antwerpen

"Demarkt gemist?" DeNederlandselandbouwisblijvenstekenindejaren'80.Deflorissantepositiediewetoen opdeinternationalemarkt innamen,brokkeltsnelaf. Oorzaak:wespelennietsnel genoeg in opdevraagnaarbetereenmeerverschillendeprodukten.Dit isdekern vanhet rapport "De markt gemist?",geschreven in opdracht vanhet ministerie van Landbouw.

- Jaaroverzicht-

Mobtmhtt Wageningse studenten zien weinig brood in BST Behoud van boeren ophet platteland, grondgebonden gemengde bedrijfssystemen,geengebruikvanBST, maar wel natuurproduktie door boeren. Dit waren de belangrijkste conclusies uit het op 21 november gehouden Wagenings Rundvee-houderij-debat, waarinWageningsestudentenhunvisie gaven op de toekomst van de Nederlandse rundveehouderij. Over de BST-stelling was Ter Veer, landbouwspecialist van D66, het met de studenten eens. "De kwetsbare exportpositiealleen,maaktdatweBST moeten verbieden. Nederland is de laatste die zich het gebruik van BST kan permitteren. Noordhuizen, hoogleraar veehouderij, stelde dat het gebruik van het melkstimulerend hormoon, het welzijn, de gezondheid en de vrucht-baarheid van koeien wel degelijk aantast.

.

Boeren moeten meer marktgericht werken

'n halfom, 'n bolletje, of een piccollo...?

vetvoetsboy<;

ot

- Jaaroverzicht.

1:Proppenbuluitreiking op Zodiac 1:ALVAquarius+diapresentatie 1:Thema-avond Porculum:Ziekte van Aujeszky 2: Karaoke in"De Bunker" 3: Excursie SSCnaar schapen-kernfokbedrijf 3:ALV PFC 9: Studentenvertegenwoordigersavond 10:Uitreiking 1Ie Almanak 17: Klaverjasdrive 17:Excursie Marin 17:ALV enthema-avond SSC 19:ExcursieAquarius o.a. TarbotbedrijfEemshaven 19:Voorlichtingsdag VWO-studenten 26:Voorlichtingsdag VWO-studenten

9%

Xi i\]* 'At ^

e m to "Geen overheidsingrijpen varkenssector" MARKELO/ASTEN - Jonge varkenshouders zijn massaal tegen een combinatievaneenopkoopregeling en quoteringalsmiddelomde problemen indevarkenshouderij teverbeteren.

y^^j

)

,/ /

Verjaardagen•

« v v ' k i s <*»»*<*.'*' * ..

November i 2 3 4 H. Ijzerman (70) 5 Cees-Jan Vermeulen (73) 6 A. Heinemans (73),E.Welman (75) 7 R. ten Bruggencate (71),P. Langendijk (71) 8 Christian van de Ligt (67) 9 Patrick Jenneskens (70), Sander Lourens(70),Antonie Vonk Noordegraaf 110Karin van der Braak (69),Arjan Wegereef (72), Monique Wichers Schreur (72), Johan Zonderland (73) 11 12 13 14Leon Corten (60) 15M. Molllenhorst (75) 16Martine Barwegen (73), Jan Buijs (73),P.Derikx (71) 17XanderBrandts (67) 18 19AndréGebben (72),B.Pinske (75) 20 Anite Mulder (69),Patrick Vugt (69) 21 W. Schoustra (75), Jantine Vochteloo(71) 122 23 Anton Kool (72) 24 Jan de Jong (71) 25 Nathalie Mulders (73) 26 Jan Blanken (68) 27Ninon Cameron (67) 28 29 30 Violette Hensgens (74)

•Verjaardagen •

-Jaaroverzicht-

3tttmbtï Studentenactie mondt uit in blokkade treinverkeer UTRECHT -Een demonstratie van zo'n tienduizendstudenten tegen de college geldverhoging is 14december uitgelopen opeen blokkade van het treinverkeer op hetCentraal Station inUtrecht. De politie greep niet in, omdatmen gewelddadig optreden ophet spooremplacement onverantwoord vond.

Spanje gevaarlijk voor vleeseters BRUSSEL - Eén op de tien rund- en kalfslevers in Nederland bevatten residuenvanclenbuterol,hetantihoestmiddeldatillegaalookalsgroeimiddel wordtgebruikt.ConsumenteninBelgië enSpanjelopenhetmeesterisicodatde slager hen een stuk clenbuterolvlees verkoopt. Vleeseters kunnen het veiligste terecht in Denemarken.

"Mestoverschot?Nooit vangehoord"

"H3

-Jaaroverzicht-

5: Sinterklaas

:

&r ûorà MEER

"*tMfisam" hectare ^ ^ ^ p e n t n e t d r e

PEK

toellendevraag-K^ ^ ^ ofWezenvoo gron h OF -cept besta. e n S e n i n d . M a . devieslq»-^ 6 . M EER d a t de vee

LTER

^

-,>

PER UTE*

houdersdiequ nouuv«-- nogbetermt^^gbetermt^

fa6

*"*ooi

Inkrimping van de veestapel zal mestprobleem alleen maarvergroten. -HE)

>do.>«

- Jaaroverzicht-

SFanuart Een haven vol vrienden vanhet kistkalf SHOREHAM -Scheermesjes perpost.Nietde meest gewone onder debrieven, maar deBritse minister van Landbouw, William Waldegrave, kreeg er deze maand twéé. Zonder afzender uiteraard, maar iedereen wist welk deel van de Britsesamenlevingopscherpstond."Wijnemen dit op," aldus een woordvoeder, "alseen regelrecht dreigement omhemte vermoorden." Beetje vergezocht misschien, maarde Britse "kalveroorlog" lijkt sowieso nogal vergezocht. Al meer dan twee weken lang belegeren demonstranten de haven van

Shoreham(bijBrighton,aandeEngelsezuidkust) om te verhinderen dat Britse kalveren naar Frankrijkwordenver-scheeptomdaarin"crates" met een uitsluitend vloeibaar dieet te worden opgemesttothetdaargeliefdewittevlees.Ookin andereexportplaatsenroerden dedemonstranten zich hevig. Naast Frankrijk is Nederland in de ogenvan Britse dierenliefhebbers de voor-naamste boeman. Want ookNederlandse boeren fokken immers"kistkalveren",ietswatinGroot-Brittaniê sedert 1990nietmeer mag.

Waterstand noopt tot evacuatie Eierfraude opgrote schaal DEN HAAG - Ook in Nederland wordt gefraudeerd met scharreleieren. Het Controlebureau voor Pluimvee en Eieren (CPE) is in 1994 twintig gevallen op het spoor gekomen, waarbij eieren van kippen uit legbatterijen werden verkocht als scharreleieren. Volgens CPE-directeur Smakman gaat het waarschijn-lijk om een zeerkleinpercentagevandescharreleierenproduktie. De Duitse televisie maakte

melding van grootschalige fraude met scharreleieren in de hele Europese Unie (EU). Daarbij zouden ook Nederlandse onder-nemingen zijn betrokken. Vande30 miljoen scharreleieren dieperdagindeEU worden verkocht, zouden er 22 miljoen feitelijk van kippen in legbatterijen afkomstig zijn. Scharreleieren zijn veel duurder dan gewone eieren.

76

-Jaaroverzicht.

5:Excursie Cuniculusnaar paardenmelkerij 11: Nieuwjaarsborrel in"De Bunker" 11: Sollicitatiecursus 12:WP-cursus voor beginners 16: Social evening: "Coöperaties" 17: Sollicitatiecursus 18:WP-cursusvoor beginners 20,21,22:Weekendexcursie Porculumnaarde Achterhoek 23: Thema-avond RFS 25:Nieuwjaarsdiner Aquarius

Nieuwjaarsstrop voorzoötechnischevakgroepen WAGENINGEN-Nadattussenkerstenoudjaar zevenCDI-spelersopprofessionele wijze uiteenpracticumgebouw warengestolen,zijn dezoötechnischevakgroepen aanhetbegin van het nieuwejaar hun nieuwe elektronenmicroscoop voor hun ogen kwijtgeraakt. Het apparaat van zo'n drie ton gleed bij aflevering van de lift van de vrachtauto en werd onherstelbaar beschadigd.

DeBrabantse boerenbondNCB wilviaeen saneringsfonds komentoteen reductievan 100.000zeugen binnenenkele jaren.

-H0)

Verjaardagen•

'TOS'*«-»'

,s

Januari 1 Harry de Groot (75) 2 I. van den Tillaart (74) 3 4 H. Boon (72),René Luijmens (68) 5 6 7 8 9 10Bas Kanters (71) 11I. Bisseling (77), G. Gotink (76),Erik Koldewey (71) 121. Martingh (77) 13Trims Boll (70),Henk Cappon (68) 14B.Tas (76) 15Hester de Vries (72) 16Danny Wagenaar (70) 17 18W. Engberts (71) 19Dirk Spoorenberg (74),Ronald Steeghs (71) 20 21 John Sijben (72) 22 I. van der Meer (70) 23GerjoKoskamp(71) 24 25 Eline Schrasser (69) 26 27 Guido Habets (66) 28 29Anne van der Boon (75) 30 31 I. Janssen (75)

•Verjaardagen •

*

"*>«'^

w

i„

Februari i 2 A. de Haan (73), Mechteld Walraven (72) 3 Gerwin Leus (75) 4 Dirk Peters (70) 5 Aed van Houte (71),Jan van Oirschot (72),C. van den Wijngaard (76) 6 Erik-Jan Kamsteeg(71) 7 W. Looman(73) 8 9 R. Hulsman (74) 10 11 J. Vonk (76) 12 MarkToonen(75) 13 14 15 Albertus Kloosterman (74) 16 Beatriz de Araujo Waltrick (68),Edwin vanWijk (71) 17 Michael van Duijnhoven (71) 18 19 20 21 M. Bleijenberg (77), F. Hamden (76) 22 R. Jelsma (71), Harry Weijs (72) 23 24 Diana Fokkens (72) 25 Aldin Hilbrands (72),Anne-Mane ten Vergert (73) 26 Desiree van Steenveldt (75) 27 Pieter de Boer (72), Paul Huijnen (71), Jan-Willem van Rens (72) 28 M. Rezvani Daryan (59),Rik van Seccelen (74) 29

- Jaaroverzicht-

tftbvuuvi Ministeriestuurt veearts hooiberg in Eenboerdieeenbaaltjehooiofstroinhet buitenland koopt, moet binnenkort het produkt eerst laten onderzoeken op veeziektendooreenveearts.Dezesituatie doet zich voor als het voorstel voor een nieuwe regeling voor in- en uitvoer van hooi en stro van het ministerie van Landbouw ongewijzigd wordt aangenomen.

Europarlement wil verbod op houden van kistkalveren

Duizenddollarvoortwee ballen

Aantal évacués stijgt tot 200 duizend

-0

BOSTON - Een Amerikaanse verzekeringsmaatschappij heeft duizend dollaruitgekeerdaaneenveehouderinde staatOregon.Aandeproduktievecarrière van zijn stier kwam een pijnlijk einde, toen het dier verstrikt raakte in prikkeldraad. Volgens de eigenaar werd de stier aangelokt door koeienschoon in een aangrenzend weiland. De stier werd vervolgens aangespoord om een enthousiast bezoek af te leggen aan zijn verleidelijke, vrouwelijke soortgenoten.

-Jaaroverzicht-

7: Sollicitatiecursus 8:Thema-avond SSC: Melkgeitenhouderij 8:Feest op Unitas 10,11,12: Weekend-excursie RFS 13: Social evening: "Toekomst van coöperaties" 14:Kleiduivenschieten 14: Sollicitatiecursus 20: Thema-avond RFS 21: Aflam-avond SSC 22: Sollicitatiecursus

Afschaffen van melkquotering

^

Ongeveertachtig Wageningse studenten demonstreerden tegende voorgenomen bezuinigingen ophetonderwijs. Eenbontestoet metagrarische atributentrok naarhet hoofdgebouwvan deLandbouwuniversiteit. "Wijzijnhier bezigmet duurzame landbouw, daarvoor iswelduurzaam onderwijsnodig", alduseen actieleider.

LONDEN - De Britse boerenbond, de NationalFarmersUnion(NFU),vindtdat hetreguleren vandemelkproduktiedoor middelvanquotamoetworden afgeschaft.

- Jaaroverzicht-

Mmtt Boeren maken zich opvoor blokkade-acties Het Actiecomité 100 %! organiseert acties om minister Van Aartsen van Landbouw te bewegenheteigenrisicozoveelmogelijktebeperken.Deboerenzijnboos,omdatminister VanAartsenvasthieldaaneenmaximalewatersnoodvergoedingvan65procent.Dedirecte evacuatie-schade krijgen de agrariërs helemaal vergoed, alleen de vervolgschade - zieke dieren, minder melkopbrengst e.d. -moeten zevoor 35procent zelf betalen.

Paarden trainen met computerkalf VORSTENBOSCH-Western-ruiterWillem Burgmei]'ergebruikt bijdetrainingvanzijn Quarter Horses een computergestuurd kunstkalf. "Hetprincipevan hetkunstkalfis nietnieuw", verteltBurgmeijer."InAmerika bestond ookalzo'nmachine,maardiehad als nadeel datje de bewegingen van

het kalfvanaf hetpaard meteen afstandsbediening moest bedienen. Het kunstkalf datikgebruik,isgeheelcomputergestuurd. Opeentwintiglangerailwordthetdraaiend heen en weer bewogen. Zo worden de schijnbewegingen die echte koeien maken zogoed mogelijkgeïmiteerd. "

—®

- Jaaroverzicht.

3: Excursie Aquarius 3,4,5: Eerstejaarsweekend 6:Info-avond RFS over TripleA 6:Thema-avond Porculum 6,7,8: Pasfoto's maken voor deAlmanak 8: Sollicitatiecursus 8:Excursie casino 9: Klaverjasdrive 11:Ouderdag 13: Veater 14:Social evening 15:Veater en feest met uitreiking "Kloostermantrofee" 23:Excursie PFCnaar hengstenstation

Eisectorblijktmindersterkdan verwacht Wantoestanden inslachterijen

Vochtig land vervroegt lammertijd

Ophetgebiedvandehygiène-beheersing indevarkensslachterijen isnogergveelte verbeteren.EenrapportvandeVeterinaire Hoofdinspectie(VHI)overgroteenkleine misstanden in de Nederlandse varkensslachterijen veroorzaakt schokgolven in de varkenssector. Niet zozeer door de feitelijkeinhoud, maarweldoor de wijze waarop het door de Duitse pers in de publiciteit is gebracht. Zeker goed voor honderdvijftig miljoen schade, want op de voor de export zo belangrijke Duitse markt is grotecommotie ontstaan.

—*o

Verjaardagen-

•*t

Maart i J. Ebbinge (71),Wilfried Goldewijk (69) 2 P. Stoutjesdijk (75),Raymond Tilburg (70) 3 Edgar van den Berg (73),Chris Brattinga (74),Frans Broeders(71),

Irma Woudstra (74) 4 Jeroen Kais (70) 5 R. Huetink (76) 6 M. Buitelaar (75) 7 E. Simons (69) 8 9 Peter van den Broek (65) 10 11 12 13 Gera den Dikken (73) 14 Liesbeth Bolhuis (74),Ingrid Mevissen (74) 15 Casper Ticheloven (69),Rene Welpelo (71) 16 Bert Fierkens (72), R. Niemendal (76) 17 18 Herwin Eding (69) 19 Inge Velthuis (71) 20 21 22 HarroRoetman (73) 23 24 Eric Berenpas (70),Jie Shan Chen (69) 25 Tim van Eekeren (74) 26 Erik Bruininx (71),E. Nijdam (75) 27 28 Mark Paauw(73) 29 30 IvoKluitman (73),Marie-Ange Vaessen (73) 31 Erik van Dijk (68)

• Verjaardagen•

. * -x- s

', ,.«*

.«

April 1 Hendrik van Ginkel (74),Ronald Siemonsma (69) 2 Natalina Alvesda Cruz (63), PeterNooijen (72),Martin Rijnen (74),Albert Schoterman (70) 3 Marcel Westerbeek (73) 4 Inge Heessen (73),Jacoline Kroon (73) 5Nikos Krystalakis (70),Chantai teMaarssen (71),SamTurner (73), Agmad Vreden (70) 6 7 8 Annie Woudstra (69) 9J. vanZwol (71) 10Jentina Ardesch (72) 11 S.Alferink (69) 12A. Haga (72),O. Teunissen (69) 13PieterCuppen(71) 14 15 16 17M. van Engen (76),Pablo Tjoe-Awie (72) 18Peter Berkvens (73), Roel Keursten (73),Martin van Krieken (69), Ivonne Stienezen (73) 19Jan van Kogelenberg (74),RonnyLubbers (75) 20A. Parilo (70),Mirjam Spreeuwenberg (73) 21 R. Smeenk(76) 22 J. vander Mast (71) 23 24 A. Bruijnzeel (73),Arend Prins(75) 25 Hanneke Janssen (71) 26 Anja Vorselaars (71) 27 Frank Sluis (74),Annet Velthuis (72) 28 Erik van Engelen (72), J. Houwing (75) 29 TaricAwad (62) 10

-Jaaroverzicht-

gprü Oogziekte drijft kangeroes de dood in LONDON-Eenmysterieuzeoogziektedie blindheid veroorzaakt, heeft de laatste maanden geleid tot grote sterfte onderde kangeroe-bevolking van Australië. De blindedieren springen inrivieren envoor auto's, worden aangevallen en verorberd door dingo's ofgaan doodvandehonger omdatzegeenvoedselkunnenvinden.

Deziektebrakeind1994uitinQueensland enNew SouthWales. Sindsdien heeft die zich verspreid naar Victoria en ZuidAustralië,waardierenartsenschattendat20 procentvandekleinekangeroe-populatieis gestorven als gevolg van de oogziekte. Deskundigen vermoeden datheteenvirus betreft datwordtverspreiddoorinsecten.

^ e-C

Scharrelsector staat letterlijk OP

de tocht

—*=(£)

Justitie wil veebedrijf een jaar stilleggen

- Jaaroverzicht.

22: Open dag Zodiac

u i 2000is beheersbaar"

Verbouwers£r ^ tonmest),uai LandbouwenVROM

^

v a n d epro3

^ ^

Van Aartsen streeft naar "dekolonisatie" van boeren VS: EU moet hormoonvlees toelaten

BST-koegeeft in eenjaar 30.000 kilo

WASHINGTON - Volgens de nieuwe Amerikaanse minister van landbouw, Dan Glickman,moethetEuropeseverbodopinvoer van Amerikaans hormoonvlees in het kader van het nieuwe Gatt-akkoord verdwijnen. De Verenigde Staten willen daarom een overeenkomst met de Europese Unie sluiten over detoelatingvanAmerikaanse hormoonvlees op de Europese markt.

BOSTON-BellJr. Rosabel, een Amerikaanse Holslein-koe van een melkveebedrijf uit de staatColorado,heefteen nieuw wereldrecord neergezet door ineenlactatie van 365 dagen 30.000 kilo melk teproduceren. Zij verbrak daarmee het bestaande record uit '93 met ruim 500 kilo. Rosabel is behandeld met het melksümuleren hormoonBST.

87

- Jaaroverzicht-

. «n n C

Op5meil945

Hotelde

O p 5 mei I * ~ ' debe vrijdingin isdevijftigstevienngv^n ^ ^ een Wageningen volgas au d e £ i l e m et ong^endsu^s^den^^.^ uize d ondermeer e s m e e ^r d . E r" wuawreeuni ^k s incidenten

capituleerden de Durtser ^ ^ Wereld te W a g e n m g ^ Duitse g enseno generaal Foulte. ^ ^ ^ ^ veldmaarschalk ^ ^ Nederland, terwijl bijna « » T ^ . Enigesmetop vandeDuitse^og^ nkreeg0p hoogtepuntaanvvezjj ^ ^ v a n d e overl weirdgkeus.DeDu^e o m all esnog de viering «zhet C a ^ a d e e n v e t^eneenh r ^ nartstilstand. ^n u u r o p 5 dievijfde mer^™* ging op 5 maar eensgoed^ r tenemen ^ ^ HetBeWjd a !vedm r 3 i i u k gemaaktbijde m ei inde™™ddagvveie derde en heeftbijzonder de . . ^ fohetcompleet v e m ^ P ^ hardlopers,diehet vuur v e r s c h i U e t t d e verlatenWagenmgenzoug ^ a der Bevrijding ^ r a c W e n . vooral tev i n d e n z i j n g e ^ e ^ later gemeentenm^ederlan W a g e n l ngse Werdde^

^ d ? L ^ Aulavande indeaanDeWereld^ie ^ d

burgemeesterJagerwera genoemdalsbijzonder.

- Jaaroverzicht-

3:Veetelersborrel in"De Bunker" 4: Excursie Coberco 4:Commissierigro 11: Sollicitatiecursus 17:Etentje Aquarius 18: Stage-informatie-avond 18:LedendagNZV 19,20,21:DA-weekend 19,20,21:DB/DC-weekend 23: Sollicitatiecursus 24,25,26:Almanakcommissie op survivaltocht inde Ardennen 25: Kanoën 31: Specialisatie-avond le-jaars 31:Rondje Zodiac

Landbouw VSheefttekort aan afgestudeerden

Sunny Boytienjaar

hoog geschoold personeel.

HOLTEN - Sunny Boy is tien jaar geworden. De stier heeft tot nu toe bijna 1,9 miljoen doses sperma bij elkaargesprongen, goedvoordertig gulden per rietje ofwel 57 miljoen gulden. En dat doet geen stier ter wereld hemna. SunnyBoyheeftbovendienals geenanderreclamegemaaktvoorde Nederlandsefokkerij en dat heeftde sector geen windeieren gelegd. Daarbijkomtnogdathijnognietaan het eind van zijn Latijn is. En belangrijker: de vraag naar zijn sperma is nog steeds groot. In het afgelopenhalfjaarwashijmet68.000 eerste inseminaties weer de meest gebruikte stiervanNederland.

Faillissementen in pluimveesector nabij

Verjaardagen-

<X. ÎYxyV: . s , y ' . feftgA . ^ •

Mei 1 2 3 H. Wassink (73) 4 5 6 Ruud Eits (75),Nicole Schrijver (70) 7 Max vanHoffen (71),Leonie vanOsch (72),Baukje Vlemmix (73) 8 Isabelle Peutz (58) 9 Chris Vorst (68) 10Zied BenAyed (69),NicoBrons (74),Peter van Dooren (72), Trinus Hertroijs (75) 11Bert-Jan Roosendaal (74),Marije Schouten (74) 12 13F.Mager (76) 14 15 16MarkFarrelly(59) 17 18 19 20 J. Buiring (69),René Kuiper (74) 21 Ruben Tolboom (74) 22 J. Beekman (71),Henk Bhagwandin (65),N. vanRossum (75),MarcoTraa (72)j 23 24 Sander de Roos (75),H. Timmerman (76) 25 26 27 M. Broere (74) 28 Geert ten Broeke (68) 29 G. Hermanussen (75) 30 31 •P5»

rm&

•WMiyi V u

•«w

* ft. H U .

•Verjaardagen •

'. f... r.l AVA'. .<. . « • X .<•••>•:

Juni 1Matthijs Mann(65),CoenVrolijk (70) 2JosvanOostrum(71) 3A.vanderWind(76) 4H.Reinders(68),GeertWouters(71) 5E.Raterink(77) 6 7 8Jurjen Ronner(71) 9HuibertMaurice(72) 10Marijke Brandsma(65),RenéKnook(70) 11 12 13 PiterBijma(70),DenisevanEspen(74),MartinaStam(73),R. Veerman(73) 14ArendSchut(71),A.Smid(72) 15BertilGoeree(71) 16PieterKling(75) 17RenateteDorp(70),MarillOoms(71) 18 19ComévanderEijk(73),JoanneMaaskant(68) 20 21 22Gerbrand vanBurgsteden(74) 23JeroenvanStokkom(70) 24I.Hut(74),MarcoPool(72) 25GerrianneJansen(72),J.vanMourik(76) 26WoutvanderHorst(69),P.Swierstra(75) 27JudithPoelarends(75) 28 29HugovanderLinden(71),MarcelSomers(72) 30HenkBraken(72),G.Gruijters (76)

- Jaaroverzicht-

3fam "Melkveehouderijmoetextensiever" WAGENINGEN-Vooreenduurzamemelkveehouderij isextensiveringnoodzakelijk. Dat iseenvandeslotconclusiesvanhettweedaagse internationale symposium in Wageningen ter gelegenheid van het 25-jarigjubileum van het Proefstationvoor de Rundveehouderij.

Italië vernietigt Nederlands varkensvlees

Tip van oma A/schminken Wanneer uzich 's avonds wil afschminken, kuntuamandelolie of (noggemakkelijker)gewone melk gebruiken.

IJzerengordijn SYDNEY - De langste afrastering ter wereld, het 5334 kilometer lange Dingohek inAustralië, kan de schaapsenrunderkuddes steeds minder tegende inheemsewildehonden beschermen.Het hek,1,80meterhoogentweekeerzolang als de ChineseMuur, vertoont opsteeds meerplaatsen gaten. De aanleg van de Dingo-versperring begonin1885enwas in 1949voltooid.

Zodoen we dat op het platteland

Eindelijk ... nieuwe tafeltjes in de Bongerd —*

- Jaaroverzicht.

6: Sollicitatiecursus 7:Forum PFC 8:Barbeque en slotfeest opArgo 12:Social evening: "Bedrijfsopvolging" 13:Excursie SSCnaar een melkgeitenhouderij 13: Sollicitatiecursus 14: Studentenvertegenwoordigersavond 15: Klaverjasdrive 15: Seminars veefokkerij 20: Excursie Porculum 21:Thema-avond Aquarius:Nutriëntenstromen inde visteelt 23,24,25: Excursie Aquarius naar Duitsland 29: Seminair ABE

— •S Ä " Stinken of niet stinken SLAGHAREN - De Overijsselse boer is gierig,stinkt,praateenbeetje ouderwetsen incasseert subsidie na subsidie. Tien tot vijftien procent van deOverijsselse nietagrariërs heeft dat beeld van boeren en tuinders.Maargelukkigvoordeplattelands bewonersdenken demeesteburgerserheel anders over. Sympathiek, hard werkend, gezond zuinig en milieubewust zijn eerder

begrippen die opkomen bij burgersals zij denken aan boeren. Dat blijkt uit een enquête-onderzoek die door de Christelijke Hogeschool Windesheim in Zwolle onder 250 inwoners van Overijssel is uitgevoerd. En over dat stinken: dat vindt 35 procent vandeondervraagdemannenen30procent van de vrouwen.

-Jaaroverzicht-

KoetsierPietdeBoervestigtnieuw wereldrecord JOURE -Nietsenniemand konhemtegenhouden: PietdeBoeruitGiekerk. Hijmoesten zou z'n wereldrecord meerspannen terugkrijgen. En ...hijheeft hetterug.Ophetgrasvan deJousterdrafbaan presenteerdehij40Friesepaardenvoordepostkoetsinstapendraf.De paarden liepen intien rijen van vier. DeBoer had daarbij 750meterteugel inzijn hand.

Oud-minister Sicco Mansholt (86) overleden

**-

wteringa:

verdag

-KSSïff°

—HQ>

- Jaaroverzicht.

8: Barbeque Aquarius

Toenemende Problemen Äom/i werA/ steedsvaker buitenshuis WAGENINGEN - Steeds meer boerinnenzoekeneenbaanbuitenshuis. In 1984 wasdit nog vijfprocent, tien jaar later is dit achttien procent, zo blijkt uit een onderzoek van de Landbouwuniversiteit Wageningenin het Land vanMaas en Waal.

Hittegolf VS maakt slachtoffers ondervee IOWA - Een hittegolf in de Verenigde Staten heeft aan enkele duizenden stuks veehetIevengekost.InhetPottawattamiedistrictvandelandbouwstaatlowaworden tenminste duizend dode koeien gemeld. Het gebied werd getroffen door temperaturen van boven de 35 graden Celsius, die in combinatie met een hoge vochtigheids-graad weinig uitkomst bieden voor koeien die de schaduw opzoeken.Viabesproeiingtrachtmende dieren afte laten koelen.

Kip-explosie ROTTERDAM - Een veertigjarige Rotterdamse heeft lichte verwondingen aan haar hand opgelopen toen een kip explodeerde.Devrouwwildedekipmet een vleesbijl in tweeën klieven op het aanrecht.Toenzesloeg,ontplofte dekip. Het bleek dat de vrouw het dier op haar gasaansteker had gelegd.

Verjaardagen-


*4v«w'

W^j.

V.0..P ^ <

Juli 1 Saskia van Noordt (70) 2 Walter van den Nieuwboer (66),Rene van den Oord (71) 3 4 5 6 Egiel Hanenberg (72), J. Teeuw (75) 7 Martin Jans (73),Anneke Lenselink (70),J. Reijers (77) 8 Jan Mostert (72),Edward Schram (72) 9 Monique van der Gaag (72) 10M. Mul (71),Ronald Peters (74) H S . Lenz (70), Brigitte Maas (70) 12IvarPeeters(70) 13

14B. Cornelissen (76) 15John Blanckenborg (72),Maurice Duda (66),Ton Stegeman (71),Cornelie vai Tuyll van'Serooskerken (70) 16 17EvyApeldoorn (75) 18 19 20 Ingeborg Hospers (73) 21 22 Wendy Rauw (73) 23 AndréBrand (74),Adriaan Smulders(72), Serge Stokhof (67) 24 Freddy Fikse (71) 25 26 Geert Immerzeel (74) 27 28 H. Geertsema (69) 29 30 ^1 KI II 11 ""•)

•Verjaardagen •

Augustus 1 Johannes van Beers (74),Robin Everts (71),M. Jansen (72) 2 3 M. van der Brink (77), Sjoukje Hijlkema (72) 4 5 6 7 Marlies Beukenkamp (68) 8 Albert Dijkslag (68),Ad deGroof (73) 9 Frank Bovee (74) 10K. van Calker (76),Marcel Willemsen (71) 11Erwin van Kessel (74) 12 Wilbert Rosengarten (70),Anneke van der Schans (75),E. Schreijen (76), Weselj van Waveren (69) 13 14 15Ellen van Eerden (70), S. Hollander (74) 16Jeroen Visscher (74),A. Wemmers (73) 17Patrick Kamphuis (74) 18Everdien van Weeghel (75) 19 20 Arjan van der Kolk (68) 21 Wilbert Hilkens (71) 22 Bert de Roo(69),P. Wijtten (69) 23 24 25 26 G. Klok (73) 27 O. de Jong (74) 28 29 Richard van Heesvvijk (72) 30BeatreijsBoer(71) 'SSfSWfV"«'"

, - • — « • -—JUUUUU

— Jaaroverzicht-

&ugttótttó Mestuitrijverbod zit westelijke boeren dwars 4®.

i-, cf.

Slecht rapportcijfer Een magere 5,3- Met dit tegenvallende rapportcijfer is Jozias van Aartsen de slechtste minister uit het paarse kabinet. Tenminste, volgens 1.400 willekeurige Nederlanders. Premier Kok komt als de beste uit de bus en landbouwministerVanAartsenkomtopdelaatste plaats.

Holland Genetics moet fraude Sunny Boy onderzoeken O

CD o

c»>

.Jaaroverzicht.

14:AID-studiemiddag;presentatie commissies enborrel

Of KNOCK IT OFF, YOUGUYS...BEFOREI GIVE YOUTHEBACKSIDE OFMYTPilL.*

Werkloosheiddreigtvoormiljoenen Chineseboeren PEKING -Chinastaataandevooravondvangrotepolitieke ensocialeonrustalsnietvóór 2000 vervangende werkgelegenheid is gevonden voor tweehonderd miljoen boeren. VolgensdeChinesevice-premier WuBangguo zijn ernual120miljoen boerenteveel. In 2000 kunnen dattweehonderd miljoen zijn.

Limburgers mogen weer overdag beregenen

Uitverkocht ZWOLLE - De aanhoudende droogte heeft geleid toteen run op beregeningsinstallaties.Deinstallatiesen pompenzijnzogoedals uitverkocht. 99

- Jaaroverzicht-

AfgestudeerdeVeetelers November 1994 Johannes Francisca Arianne Michael Aissah Paul Huub Ingrid Tjomme Ine Peter Johan Carina Bennie B. Vladimir

Attema van den Broeke de Bye van Duijnhoven van Eer Flapper Fransen Gevers deHaan Klerx Luteijn van Riel Steendam Tomassen Voortman Walk

Juni 1995 Wim Andries-Jan Jeanet Paulien Ton Arnold Ingrid Mathee Toke Gerdien Willem Paul Willeke Ceryl Martin Piet Cecile

van Beuzekom deBoer Brandsma Couenberg van Erp Harbers de Jong Kamp Rotmensen van Schaik Smink Souren Steeghs de Veer Vervoorn van der Wal van Zadelhoff

Januari 1995 Augustus 1995 Härmen Yvan Bas Martijn Coen Eduard Jurien Simon Liesbeth

van Laar van Loon Philipse Pijnenburg van Rosmeulen Sipman Taams Talsma van der Waaij

Maart 1995 Lucy Erwin Felix Christel Edwin Arno PieterHessel

D'hoore van Kol Marttin Muller Oonk Oostdam Oosterhof

Erik Inge Pieter Bertho Marijke Xander Gerard Pieter Albert Robin Mark Freddy Marcel Bertil Wilfried Khwame Wilbert Kees-Jaap

100 ,

Berenpas Bergsma Boer Boswerger Brandsma Brands Brandsma Cuppen Dijkslag Everts Farrclly Fikse Fox Goeree Goldewijk Helder Hilkens Hin

- Jaaroverzicht.

Niels Thomas Wout Hanneke Patrick Jan-Thijs Erik-Jan Guus René Erik Arjan Gerjo Martin Christian Brigitte Huibert Wiko René Jos Mark Dirk Henri Geert-Jan Paul Wilbert Nicole Arend Albert Eline Ronald Serge Jeroen Agmad Meint Danny Edwin Annie Carl

van Hoesel Hoogerwerf van der Horst Janssen Jenniskens van Kaam Kampsteeg Klein Holkenborg Knook Koldewey van derKolk Koskamp van Krieken van deLigt Maas Maurice Mocking van den Oord van Oostrum Ormel Peters Peijnenburg Pes Roelofsen Rosengarten Schrijver Schut Schoterman Schrasser Steeghs Stokhof van Stokkom Vreden deVries Wagenaar van Wijk Woudstra Ijzerman

.ç fc

p &

•

<ù

»

o U.if loi

&

Voorelkvakeenblad ï

. lW»trn»«Mfw-

Ê:•3E1Ê-. %*

\ L^ÖK; f.:<*^- .VäT'

.-;; (m nijmilHi

miïtf ijnnillJMft» II

" " - " ' f ' * ' liifjfailTrfaÉ^inlniiii'iMn ii innin ini'fi:b«H»340-4S|ftS5

3 Uli*-'vSiü'f

wwf' ^

**£«

misset

>

C CD

O

Het kiezen van een juiste drukker voor uw drukwerk vergt een grondige kennis op velerlei gebied. Zo maakt de manier waarop offertes door verschillende drukkerijen worden verstrekt dekeuzevaneenjuiste drukker niet altijd even gemakkelijk. Kwaliteit, levertijd en prijs zijnvaak niet goed vergelijkbaar. Helaas bestaat ergeensimpele en betrouwbare richtlijn voor het milieubewust kiezen van een bepaald produkt. Daarom heeft drukkerij P&Lvoor udeze keuze gemaakt.

O

oö

W

c o Q.

Wij garanderen onzeafnemers datwij allezorg besteden aaneenzo min mogelijke milieu belastende produktie-wijze eneen milieu-veilige verwerking van onzeafvalstoffen. Hetdoor ons gebruikte papier is voorzien van het Skandinavische milieukeurmerk enstelt onze afnemers in degelegenheid zich milieubewust tetonenten opzichte van hun doelgroep.

-

Almanakken Brochures Tijdschriften Posters Proefschriften

Drukkerij P&L iseenvertrouwd adres, vooral uw drukwerk! Bel voor gratis advies of informatie: 0317-423107

ponsen & looijen bv grafisch bedrijf

m,

vijzelstraat 6-8 6701 OC wageningen postbus 68 6700 AB wageningen tel. 0317-423107 fax 0317-423556 data 0317-420861

Hj. j e ^m

K r^ > £ Z , * ..

1*

.

-

'

H^Ä*

/

*,.-

-Ï*;

Vakgroep Veefokkerij l.R. Spelman* 2.A.George* 3. Ir.E.P.C.Koenen 4.Dr.ir.H.Bovenhuis 5.Ir.J.J.Eissen 6.Mw. G.L.M. Wiggerman 7.Ir.J. Strijk 8.P.vanOers

9.Dr.J.J.vanderPoel 17.ZhongdaLiu* 10.Mw. ing.A.Veenendaal 18.Ir.M.C.A.M.Bink 11.Dr.ir. A.F.Groen 19.Mw.ing.B.J.deVries 12.R.Pearson* 20.Mw. ir.C.P.Spira 13.XiaoSongJiang* 21. Ing. P.N.deGroot 14.Dr.ir.J.A.M.v.Arendonk 15.H.Hirooka* 22.Prof.dr.ir.E.W. Brascamp 16.Dr.ir.T.v.d.Lende

* Gastmedewerkers Afwezig; Ir.S.vanderBeek,Dr.R.C.Buis,Ing. R.P.M.A. Crooijmans, Mw. ing.R.J.M. Dijkhof, Ing.G.H.Folkerts,Dr.M.A.M. Groenen, I.Hoeschele*,Mw. P. de Jong,Dr.ir.E.Kanis,K.Kulak*, Ir.J.tenNapel,Mw.ir.A.R.Vollema,Ing. H.Vos,Prof. dr.W.de Wit

—O

Vakgroepen.

VakgroepVeefokkerij A day inalife. Door:Prof.dr.ir.E.W.Brascamp 7juli 1995 Gisterochtend,om7.30opwegvanSchipholnaarWageningenlietikm'ngedachtengaanover decursusdieInaHoeschele-uitBlacksburg,Virginia,tegastbijdevakgroepinhetkadervan EU Human Capital and Mobility- aan het geven is op Zodiac. In zaal 41.Een stuk of 20 cursisten.Driebuitenlandsegastmedewerkers,aio's,eenpaarmensenvanID-DLO,eenpaar stafleden vanVeefokkerij, eengastmedewerkervanAaltDijkhuizen vanABEuitGainsville, Florida.DecursusgaatoverMarkov-ketens.Hoejetheorieuitdiewereldkuntgebruikenom genetischeparametersteschatten.EénvandeuitwerkingendaarvanheetGibbssampling.Er zijn al een paar fokkerij-afstudeervakken gedaan waarbij die methode is gebruikt: Jeanet Brandsma,Liesbeth vanderWaaij,Coen vanRosmeulen,JanThijs vanKaam. Ikdacht:als ik nu aio was, wou ik dat allemaal heel precies weten. Dit is echt sexy, verschrikkelijk interessant. Daar gaat m'n hart harder van kloppen. Ik val terug op mijn eigen derde afstudeervak, Wiskundige Statistiek. Een vreemde wereld van verdelingsfuncties, montecarlomethodesetc.Maar,verschrikkelijk interessantalsjeervanhoudt.Toch,ikvindhetpas echt leukalsje hetkunt toepassen bijvarkens.Gibbsmetkoeienook, ofkippen, ofhonden. Maar varkens, intramusculairvet,toomgrootte. Dàtispaseen kick. TettevanderLendeisanders.AanvaardtGibbsalseennoodzakelijk kwaad.Delolzitnietin erfelijkheidsgraden, genetischecorrelaties.Genetischeaspectenvanvruchtbaarheid,hormonale regulatie,dàtisinteressant.Hijisbezigmetmeertewetentekomenvaneenbepaaldgen,het oestrogeenreceptorgen,ESR.Tetteverwonderd:Diereceptorenzittenechtoveral,ooktussen de oren. Eigenlijk toch niet verbazingwekkend, want een zeug reageert viadehersenen op oestrogeen, bijvoorbeeld bij het optreden van bronst. Kun je laten zien dat genetische polymorfic opdatgenvariatietussen dieren verklaartinfertiliteit? Eenboeiendewereld van enzymen,hormonen,receptoren,uiteindelijk leidendtotverschillen intoomgrootte.Tettezit nogmaarkortbijdevakgroep,sinds 1januari.Geeft BiologischeAspectenvanFokkerij,heel gedreven.Wanhooptweleensomdathijdekwantitatievegeneticanietdoorgrondt,watonzin is.Ilijvoeltconceptenalsh2enrgaan.Ikhebdaarherinneringenaanuiteenhaastvorigleven toen hij bij-ondermeer- mij ingenieursdiscussiecollege liep.Tijdgenoot vantypesalsJacon Chardon enGuusLacven.Datwarennogeenstijden. Wehaddenhetideedatwede fokkerij ontdekten! Bestorming van dehemel. Martien Groenen ismoleculair bioloog. Eenjaarofwat geleden heb ikgeprobeerd hem het concept vandeh2uitte leggen, indeauto,naarEdinburgh.Ai,ai.Hij houdt zichbezigmet het ontwikkelen van moleculaire merkers, het ontwikkelen van technieken om duizenden dierentetyperenvoorzegmaar150merkers.Chromosoomsegmentenvindenwaarinteressante genen liggen. Bedenken hocje daarnaverder moet:Go for thegene.Vandaagwerd bekend

-Vakgroepen-

datdeEUeenproject heeft goedgekeurd waardoorMartienshoekversterktkanworden met eenpostdocvoor 3jaar. Goforthegene. IndebuurtvanBunnikdachtik:Ditisgoedvoordeveetelersalmanak.Naeenpaarmaanden gebrek aaninspiratie,yes,ditiseengoed onderwerp. Echt opwindend, veefokkerij, meteennauwelijks voorstelbare integratievan disciplines. VanmorgenmetTettegepraatovereenexperimentmetmerkersrondomhetESR-gen.Henk Bovenhuiserbij gevraagd omderesultaten van Herwin Edingslopendeafstudeervak bij de hand te hebben. Hoe groot is de statistische power van ons experiment. Kunnen we een uitspraakdoenofESRwerkelijk hetgenisdattoomgroottebeïnvloedtofisereenandergen, dichter bij één van onze merkers.Tette denktdat dattoch niet zo voor de hand ligt. Op de humanekaartzijnrondomESRalveelgenenbekend,maarjekuntjenietvoorstellen datdie ietstemakenhebbenmetaantallen ovulaties,embryonaleoverleving,ofietsandersdatertoe doet quatoomgrootte. Martien Groenen vragen naar de laatste stand van de internationale merkerkaart vanPiGMaP. Met Ab Groen gepraat over Capita Selecta komende herfst. Moet gaan over genetische diversiteit,biodiversity,toegepastoplandbouwhuisdieren.Hoemoetje dataanpakken wilje hetstudeerbaar maken,examineerbaar, dediscussiesverheffen boven dieaande borreltafel. Wat willen we ermee. Egbert Kanis vertelde dat we populatiegenetica gaan geven aan de VeterinaireFaculteit.Leuk!TussendebedrijvendoorInagecomplimenteerdmethaarcursus. Sommigen vonden datze'tnietduidelijk uitlegde.Maarwatwilje:zewil intweedagen de helehandelcoveren.Studerendus,zosimpelisdat.MetJohanvanArendonkevennagekaart overhetoverlegmetJanJansenvanHollandGeneticsenJanDommerholtvanhetNRSover fokkerijonderzoek. Waarliggendeuitdagingen.GepraatmetBartMolenaaroverDalland.De toekomst.ESR-onderzoek.MarcelWillemseneene-mailgestuurdopzijnstage-adresovereen mogelijk afstudeervak. Jaap van Bruchem wegwijs gemaakt in het doolhof van de EAAP, European Association for Animal Production. Hoe moetje het aanpakken om in 1997 in Wenen ophetcongrestekunnen praten overdairy production systems. Ondertussen verder degedachten laten gaan over vakgroepfusies. Fuseren moetje gewoon aandurven, met de zoölogen en fysiologen, samen sterk. Hoe kunnen we op Zodiac de toekomst aan.Bedreigingen zijn ergenoeg. Kijk naardekansen! Met genoegen, PirnBrascamp,AdaWiggerman,PetradeJong,Johan vanArendonk,HenkBovenhuis,Luc Janss, Sijne van derBeek, Marco Bink, Richard Spelman, Gerard Folkerts, AbGroen, Ant Vollema,ErwinKoenen,EgbertKanis,JacoEissen,PietdeGroot,TettevanderLende,Ilenk Vos,ReinoudBuis,JanvanderPoel,MartienGroenen,CarolienRuijter,RichardCrooijmans, RosildeDijkhof,TinekeVeenendaal,BejadeVries,PictervanOers,JanStrijk,InaHoeschele, Hiro Hirooka, Konrad Kulak, Ron Pearson, LiuZhongda,Andrew George.

Vakgroepen.

Levensduur(oudekoeien) Door: Ir.A.Vollema Even voorstellen:AntVollema,24jaar,en sindseenjaar AIObij devakgroep Veefokkerij. Mijn onderwerp is"levensduur bij melkkoeien". Een omslachtig onderwerp. Hetbegon er allemaalmeedat"men"bijhetNRS(NederlandsRundveeSyndicaat)meernadrukzouwillen leggenopdezogenaamde"secundairekenmerken".Onder"primairekenmerken"wordenalle produktiekenmerken verstaan: kg melk, kg vet, % eiwit, etc. Kortom, de economisch belangrijke,makkelijktemeten,enhoogsterfelijkekenmerken.Onder"secundairekenmerken" wordenbijvoorbeeldvruchtbaarheid,gezondheidenkarakterverstaan.Dusmoeilijkmeetbare, laagerfelijkekenmerken.Overheteconomischbelangisveeldiskussie.NietoverdevraagOF secundaire kenmerken belangrijk zijn, maarover devraag HOEbelangrijk zezijn. Over dit probleem moetiemand anderszichmaarbuigen!Ikhoudmenamelijk vooral bezigmethet eerstgenoemde probleem:delagemeetbaarheid vansecundaire kenmerken. Hetideeissimpel.Delevensduurvaneenkoewordtbepaalddoorhaarproduktie,vruchtbaarheid, gezondheidenkarakter.Dusdoorzoweldeprimairealsdesecundairekenmerken.Levensduur is gemakkelijk te meten. Dus: fok op lang levende koeien, dan fok je tevens op gezonde, vruchtbarekoeien!Zekeralsjevoorlevenduureenkenmerkgebruiktdatgecorrigeerdisvoor de produktie. Nu is het niet zo dat we persé zouden willen dat alle Nederlandse koeien hoogbejaard worden. Het idee ismeer datwe koeien zouden willen hebben die de potentie hebben om heel oudteworden (oftewel diegezond en vruchtbaar zijn). Een koedie wordt opgeruimd omdateenvervangddiermeerproduceert, daarhebbenwegeenproblemen mee. Juistomdat dekoeien alvoldoen aandeselektiecriteria voordesecundaire kenmerken, kun je scherper selekteren opdeprimaire kenmerken. Deaanpak.Mijnprojektbevatruwwegvierstappen.1.)Hetschattenvan erfelijkheidsgraden vanverschillende levensduurkenmerken, plushunonderlingecorrelaties.2.)Hetbeoordelen vanvoorspellersvanlevensduur,zoalsbijvoorbeeldexterieurkenmerken.3.)Hetschattenvan derelatietussensecundairekenmerkenenlevensduur.4.)Metbehulpvancomputersimulaties diversescenario'svoorhetfokken oplevensduurdoorrekenen.Voorstap 1.en2.krijgikdata vanhetNRS.Voorstap3.werkenwesamenmeteenonderzoeksgroep inDenemarken,waar ziektesbijmelkveesystematischgeregistreerdworden(watinNederlandniethetgevalis).In stap4. ishetdebedoelingomdegeschatteparametersuitdeeerstedriestappenteintegreren ineensimulatieprogramma.Metbehulpvandecomputerwordteen rundveefokkerijprogramma gesimuleerd, waarmee het effekt van verschillende faktoren kan worden bekeken. Denk bijvoorbeeldaanheteffektvanhetregistrerenvanziektes,ofdeinvloeddiehetaantaldochters perstierheeft opdebetrouwbaarheid vandefokwaardeschatting. Zoproberen weinzichtte krijgen in de betekenis die levensduur kan hebben voor praktische veefokkerij-situaties (bijvoorbeeld bij hetNRS)!

109

.Vakgroepen.

AViewoftheUSDairyIndustry Door:R. E.Pearson IamaProfessorofDairyCattleBreedingatVirginiaPolytechnicInstituteandStateUniversity (VATech),Blacksburg,VAonstudy-researchleavewiththedepartmentofAnimalBreeding atWageningen.WhileIamhereIamfocusingonvariousaspectsofMOETnucleusherdsand on practical genetic improvement programs for dairy cattle. I first visited Holland nearly twentyyearsagoandhavewatchedtheshangesintheDutchdairysectorthroughcontactwith yourinstructors,industry representatives,andthe 11studentswhohavespenttheirpractical periodwithusintheDairyScienceDepartmentatVATech.Changingeconomicattitudesand conditionshaveinfluenced onyourdairysector.From"mountainsofexcessbutter"toquotas onmilkandfatproduction,tomanurelegislationandanincreasenemphasisonenvironmental conditions,yourindustry hasbeenforced tochange.Even beforethesechangestheproducer groupsstartedmakingalterationswithintheindustrythatmayhaveanevenlargerimpact.The consolidation of your industry structure through the NRS (milk recording, herdbook, classification,breeding value estimation, etc.) and the cooperative members of Holland genetics(breedingprogramsandAI)hasgreatly increassedtheefficiency ofthedairysector. Thehealthregistration andcontrol measuresimplemented inHollandhaveprovidedasound basisforaccurateindividualanimalidentification.Importationofbreebingstock,primarilyof North America,and intensifying thebreedingprogram withinHollandhasgreatly increased increasedtheproduction levelsofyourcattleandhasmadepossibleforyourbreedingstock tobecompetitiveontheworldmarket.Thecombinationsofthesechangeshasdramatically changed thedairy industry in Holland. TheUSdairypopulation currently consistsof about9.5million cows,mostly Holsteins,and produces nearly 70 billion Kg of milk. Historically Wisconsin, New York, Pennsylvania, Minnesota,MichiganandIowalocatedinthenorthcentralandnortheasthavebeenmajordairy states. These states tenden to have many family farms that were small to moderate in size. California, Florida and Texas were also significant dairy states.They tended to have large commercialherdsbutdiffer significantly inproductionandcostofproduction.Overtimethere hasbeenashift inwheremilk isproduced, awayfrom thenorth central endnortheast andto the west and southwest. Wisconsin produced the most milk until 1993;now, CCalifornia producesthemostmilk.Themajordrivingforceinthesechangehasbeencostprice.California dairiestendtobeverylarge(manygreaterthan 1000cows),andhaveexcellentqualityfeedthat can be routinely purchased at low to moderate prices. Weather is moderate enough that expensivehouseholdfacilitiesarenotnecessary.Californiahascombinedlowfixedcosts,with veryhighlevelofproduction/cowtohaveaverylowcostprice.HerdsinWisconsinincontrast tendtobenearthesizeofDutchherds,needsubstantionalstablesforwinter,andproducetheir own forage under weatherconditionsthatcanbe lessthan ideal. Twomajor areaswheretheUSdairy industrydiffers from Dutch industry aretheseperation

Vakgroepen.

ofdairyandbeefproduction intheUSandthedifference inthewaymilkispriced.Currently intheUStherearemorethanthreetimesasmanybeefcowsasdairycows.Mostofthequality cutsofbeefavailableinthegrocerystorearefromyoungdairyofbeefanimalsgrownquickly and mostly finished ongrain. Beef from cull cowswould primarily beconsumed asground beef(hamburg),andmuchofthiswouldbeeaten inthemanyfastfood restaurantsintheUS. Thedownsideofthelargesupplyofhighqualitybeefisthatcullcowsandbabycalvesbring significantly lessthantheywouldinHolland.TheruleofthumbintheUSisthatyoumustsell atleasttwocullcowstopurchaseonefemalereadytoenterthemilkingstring.Thisputseven morepressureonproducing animalsthatcouldremain inthedairy herd for morethanthree lactations. FederalmilkpricingintheUSisacomplexsystemestablished manyyearsagoanddesigned toinsurethattherewouldbeamplesuppliesoffluidmilkinallareas.Underthefederal system, therevenuereceived from thesaleofmilkwasdependantonthetotalpoundsofmilkandfat sold although some cheese plants did pay a protein differential. The price paid by certain MinnesotaandWisconsincheeseplantsistheprimarydetermantofthebasevalueforallmilk twomonthslater.Thispriceisadjusted fordifferent areasofthecountryandfortheuseofmilk (fluid, cheese,etc.).Milkusedfor fluid consumption receivesapremiumthat increaseswith thedistancefrom Wisconsin.Floridaproducerscurrentlyreceivethehighestpriceformilkto be soldas fluid and have a very high fluid use.Thus, even with a high cost price, Florida continuestobeasignificant dairy production state.Thereisagovernmentsupportpricethat provides asafety netunder themilk price.However,thispriceiscurrently so lowthatmany producers havetrouble making aprofit atmilk pricesnearthesupportprice. Several assumptions in the US milk pricing system no longer hold. However, reaching an alternativethathaswidespreadsupporthasbeenimpossiblesofar.Thisisinlargepartbecause anychangeintheregionalpricingsystemwillleadtomajorchangeswhereintheUSmilkwill beproduced. Oneaspectofthemilkpricingsystemhasstartedtochange.Inmanyareas,the pricing system ischangingtopricing basedonweightoffat andproteinorweight offat and solids-non-fat. Thelatterisusedwhen skimmilkpowder isthemajor manufactured ptoduct ratherthancheese.Inthesenewpricing systems,volumecontinuestoreceiveapremium for themilk used for fluid consumption inthatregion. Inpart,thesechangesareinresponstochangingconsumptionpattersofmilkproducts.In1975, 46.1% of milk produced was consumed as fluid; by 1993, this has dropped to 36.5%. Conversely milk used for cheeseproduction increaasedfrom 25.7to43.9%. TheUSisoneofthefew countrieswhereincreasecarrierproduction hasapositive influence ontheincometheproducerreceives.Thus,theUScontinuestohavepositiveselectionpressure ontotalyield/cow.Thisisincontrasttomostoftheother,modern dairyproducing countries ofthe world.

.Vakgroepen.

Now,thetwomajordrivingforcesintheUSdairyindustryarethecontinualpressuretoreduce thecostpriceandtomeettheincreasingly stringentenvironmental production laws.Insome ways,thesetwoforcesare pushing inoppositedirections. Loweringthecostpriceencouragesgettinglargerand obtaininghigherlevelsofmechanization. Environmental laws put pressure on decreasing the concentration of cattle at a specific location.Manydairyproducersthatplantostayinbusinessareplanningtogetlarger,however, many dairymenare also looking for other ways of decreasing costs. The one areathat has seemedtogetthemostattentionasoflateisintensivegrazing.Whilemostdairymen onthese systemscontinuetosupplementthepasturefeeding,theyfeelthatthesysstemislessstressfulon thecowsandtheproducer. Whetherthiswillbeashort-livedtrendthatslowly disappearsor amovementthatcontinuestogrowisyettobeseen.Thereisanincreased indicationthatthe USdairyindustry ismovingtowardabimodalpopulation:largeherds(>500cows)whichare mechanically end economically efficient and smaller herds(<80 cows) where income is supplemented by offfarm incomeandcurrent expensesarereduced byreduced purchaseof new equipment andusing family labour. Many family farms in the US would be really glad to be working under the CURRENT conditionsintheDutchdairysector.Dutchproducersarecurrentlymakingagoodlivingand haveaveryhighnetworthwhenthevalueoflandandquotaareincluded.However,thoseUS dairyproducersthathavemovedupto500to1000cowoperationswithefficient facilitiesand alowcostpriceareprobablyhappierwiththeopportunitiestheyhaveintheUS.Theeconomic conditionsandgovernmentprogramsintheUSandHollandhaveleadtodairyindustriesthat arequite different.

Vakgroepen.

Telefoonnummers Vakgroep Veefokkerij Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Arendonk, Dr.ir.J.A.M,van Beek, Ir. S.van der Bink, Ir. M.C.A.M. Bovenhuis,Ir.H. Brascamp,Prof.dr.ir. E.W. (beheerder) Buis, Dr.R.C. Crooymans, Ing. R.P.M.A. Dijkhof, Mw.R.J.M. Eissen, Ir.J.J. Folkerts, Ing.G.H. Groen, Dr.ir.A.F. Groenen, Dr. M.A.M. Groot, Ing. P.N.de Hillers,Joe Hirooka, Dr.H. Jong, Mw.P.de(seer.) Kanis, Dr.ir.E. Koenen, Ir.E.P.C. Lende, Dr.ir. T.vander Oers, P.van Poel, Dr.J.J. van der Spelman, Richard Spira,Mw. Ir. C.P. Strijk, Ir.J. Veenendaal, Mw.A. Vollema,Mw.ir. A.R. Vos, Ing.H. Vries, Mw.ing. B.J.de Wiggerman, Mw.A.(secr.)

3378 3198 3942 3921 3191/2335 3652 3192/3946 3192/3944 3194 3708 3693 3747/3944 3189 3936 3936 2335 3617 3194 3972 3198/3944 4238/3944 4627 2748/3944 3198/3944 3198/3944 3942 3189 3198/3944 2335

Externe medewerkers: Wit,Prof.dr. W. de; p/aMLN&V,HandelenIndustrie,Bezuidenhoutseweg73,2594AC Den Haag,tel.070-379328, fax 070-3477459 Janss, Ir. L.L.G.;telefoon thuis043-210566 Napel, Ir.J.ten;p/a ID-DLO,Postbus 501, 3700AMZeist, tel.Oc404-29601 Bezoekers/assistenten Mol. Biologisch lab1 Mol. Biologisch lab2 Mol. Biologisch lab3

4458 3944 3945 3946

• Secties-

SectieGezondheidsleer &Reproduktie l.Dr. ir.H.W. Ploeger 2.Dr. ir.B.Kemp 3.M.B.G. Nieuwland 4.Mw. D.J. Stolp-Diepeveen 5.Dr. ir.A. Kloosterman 6.Dr. ir.A.M. Henken

7.Ir.H.A. Brandsma 8.Ir.A.E.M. Groot 9.Ing.M.Heetkamp 10.Ir.D. Steverink 11.Dr. ir.H.K. Parmentier 12.J.M.van derLinden

13. Ir.L.vander Kooij 14.Mw.G.deVriesReilingh 15.Mw.Dr.ir.N.M. Soede 16.W.Hazeleger 17.F.Rietveld

Afwezig: Dr. ir.K.Frankena,Ing. W.van derHel,Prof.dr.J.P.T.M.Noordhuizen, Dr. ir.J.W. Schrama

-Seclies-

VakgroepVeehouderij :

SectieGezondheidsleer enReproduktie Door: Dr. ir.A. Kloosterman Langishetzogeweestdateenefficientedierlijkeproduktievooreenzeergrootdeel afhankelijk was van de aanwezigheid van een goede erfelijke aanleg en een optimalisering van de belangrijkste milieufactor: de voeding. De Wageningse veetelers hebben dat altijd goed begrepen eneengraadvanperfectie bereiktdieoverdegehelewerelderkenning krijgt. Hoe groter echter degraad van perfectie is,desteminder ervaltteverbeteren. Gelukkig zijn er terreinendieweliswaarslechtstotderandvoorwaardenvooreenefficienteproductiebehoren, maarwaaropveelteverbeterenvalt,zoalsdegezondheidenvruchtbaarheid.Alsaltijdhebben jongehonden (watstudenten zijn)hiervooreenscherpeneus,endesectiemagzichdanook voortdurend verheugen in eengrotebelangstelling. Bijgezondheid gaathetinWageningen nietzozeeromdegroteglobalerampspoeden dieop gezettetijden dewereldteisteren,nochomdekleinerampendieeenboertreffen wanneereen individueeldierernstigziekwordtofzelfsdoodgaat,maaromdesluipende,vaakonzichtbare, maar niettemin veel geld kostende factorenziekten, waartegen binnen het bedrijf allerlei maatregelenindesfeervandebedrijfsvoering kunnenwordengenomen,mitsmendefactoren kent.Evenzogaathetbij vruchtbaarheid nietomdegevallenvanabsolute onvruchtbaarheid (doorwatvooroorzaakook),maaromdesuboptimalevruchtbaarheid,zichuitdrukkendinb.v. eennietoptimaletussenkalftijd opeenbedrijf,ofeenietskleinerdangemiddeldetoomgrootte bij varkens. Desectiekanwel metonderwijs,maarnietmetonderzoek alleterreinen dekken,maar heeft wat het laatste betreft wel de broodnodige variatie met de vier gebieden epidemiologie, reproductie, klimaat-respiratie onderzoek en immuno-parasitologie. De epidemiologie ismet name geïnteresseerd in kennis van factoren die de kansop ziekte verkleinen of vergroten. Ziekten worden bestudeerd vanuit bedrijfseconomisch oogpunt (coccidiose bij vleeskuikens, klauwkreupelheden bij het rund, atrofische rhinitis bij het varken),vanuithetOogpuntvanvolksgezondheid(salmonellabijvarkensenkippen)ofvanuit hetoogpunt vanhetsectorbelang (I.B.R., pseudovogelpest). Deimmunoparasitologierichtzichopparasiet-gastheerrelaties(maag-endarmwormenbijhet rund, coccidiose bij pluimvee). De immunologie, omdat ze een centrale rol speelt in het begrijpen van de weerstand van de dieren, richt zich trouwens op een breder scala van onderwerpen,variërendvangenetischeverschilleningeselecteerdekippelijnentotdeinvloed vanbepaaldevoederadditievenopdeimmuunresponsvanvarkens.Eenrolvanimmunologische processen bijdevoortplanting isnietuitgeslotenenookhierzalindetoekomstaandachtaan worden besteed.

DE NIEUWE DIMENSIE IN BRANDPREVENTIE DUPANEL Xtra

X = 0.02 W / m . K

•O .RECTICEL

O Recticel b.v. Bouw, Spoorstraat 69, Postbus 1,4040 DA Kesteren. Tel.:08886-9999, Fax:08886-3187.

BRANDVEILIGE ISOLATIEPLATEN

THERMISCHE V O O R DE B O U W

-Secties-

Hetonderzoekinklimaat-respiratiecellenisnietmeerzoalsvroegerindeeersteplaatsgericht opbestuderingvanhetmetabolismevandierenenhetoptimaliserenvandeomzettingvanvoer indierlijke producten.Hetblijkt steedsmeereenuiterstgevoeliginstrumentariumtezijnom het functioneren van het dier te meten in samenhang met stressfactoren (klimaat, infectie, transport).Nietalleenhetmetabolisme,maarookdereproductie-,immuun-engedragsfuncties kunnen inhetonderzoek wordenbetrokken.Ditkanbij alle diersoorten. De subsectie Reproductie houdt zich bezig met vruchtbaarheid en voortplanting van Landbouwhuisdieren.Hetmeesteonderzoekwordtuitgevoerdbijhetvarken,maarindeloop derjaren zijn ook experimenten uitgevoerd met:rundvee, paarden, kippen en olifanten. De onderwerpenwaaraangewerktwordthebbenbetrekkingopallefacettenvandevoortplanting. Het vruchtbaarheids- en voortplantingsonderzoek richt zich momenteel ondermeer op de invloeden vanomgevningsfactoren (bijv. voedingenstress)opverschillende voortplantings processen,opdeontwikkeling vanniet-chirurgischeembryotransplantatiebijhetvarkenen op de ontwikkeling en evaluatie van inseminatie-strategieën op varkensbedrijven. Het onderzoekrichtzichvooreenbelangrijk deelopdeperiodevanbronst,inseminatieenvroege dracht.Hetkaraktervanhetonderzoekisafhankelijkvanhetonderwerp;hetkantechnologisch, fysiologisch (bijv. endocrinologisch ofimmunologisch)en/ofepidemiologisch vankarakter zijn en varieert daarbij vanvrij fundamenteel totmeer toepassingsgericht. Erzijn bijdesectieGezondheidsleerenReproductiedusveelmogelijkheden voorstudenten omineengroteverscheidenheidvanonderwerpenteparticiperen.Enuiteraardblijft eenieder welkommeteeneigenideevooronderzoek. Wantwatwetenwenogweinig,watiserveelte doen!

• Secties-

Sectie Ethologie 1. Ir.P.Zimmerman 2. Dr.F.H. deJonge

3. Ing. E.M. Urff 4. Drs.A. M.Kersten

5.Prof.dr.T. Schuurman

Afwezig: Dr. P.Koene, Dr.W.P.G. Schouten, Mw. Ir.L. Loycns, Ing.F.G.van deVeen

I-M 1 18

-Secties-

Vakgroep Veehouderij:

SectieEthologie DoorProf.dr.T. Schuurman DesectieEthologieiseenvandekleinstesectiesvandeZodiac-gemeenschap.Daarom ishet bijzonder plezierig datdoor dekomst van ir.Patrick Zimmerman (AIO)enprof.dr.Teunis Schuurman de sectie het afgelopen jaar versterkt werd. Ook het in gebruik nemen van de nieuwevarkensstal endeverbouwdekippestal vergroten deonderzoeksmogelijkheden van desectieenorm.DeverhuizingnaardenieuweZodiac-vleugelzeteenpuntachterhettijdperk inde barak. Het centrale onderzoeksthema van de sectie Ethologie is "Gedrag en Welzijn". De relatie tussen gedrag en welzijn wordt met name van landbouwhuisdieren en dierentuindieren bestudeerd.Dekeuzevandeze"proefdieren" endeaandepraktijk ontleendevraagstellingen vandesectiegevendesectieEthologievandeLandbouwuniversiteit eenheeleigengezicht. Bijhetonderzoekwordenertweeinvalshoekengevolgd.Bijdeeerstebenaderingswijzewordt met behulp van ethologische technieken het gedrag van dierentuindieren en dieren die in natuurreservatenleven(wildezwijnen,Schotsehooglanders)bestudeerd.Hierbijwordtvooral aandacht besteed aan het sociale gedrag, emotionele expressies en abnormale gedragingen (bijv. stereotype gedragingen van beren in de dierentuin). Dikwijls kunnen de onderzoeksresultaten gebruiktworden omdehuisvesting vandierentuindieren teverbeteren ofhetbeheervanreservaatdierendoelmatigeruittevoeren.Dezeethologischebenaderingswijze van het thema "Gedrag en Welzijn" is met diermanagement en conservatie verbonden. De tweede invalshoek van hetonderzoek iseengedragsfysiologische. Bij deze onderzoekslijn staatdestudievanhetgedragweliswaar ook centraal,maardaarnaast neemthet onderzoek naardeneuronalemechanismen,dietengrondslagliggenaangedragenmetnamegestoorde gedragingen,eenbelangrijkeplaatsin.Integenstellingtotdeethologischebenaderingwaarbij met veel verschillende diersoorten gewerkt wordt, concentreert het gedragsfysiologische onderzoek zich voornamelijk op één diersoort: het varken. Beide invalshoeken zijn even belangrijk en worden in het kader van het WIAS-thema "Gezondheid, Voortplanting en Welzijn"uitgevoerd.DesectieEthologiewerktbinnenWIASmetanderesectiesenvakgroepen samen en daarbuiten met verschillende binnen- en buitenlandse universiteiten, andere onderzoeksinstellingen en dierentuinen. Binnen hethierboven genoemde kader worden de volgende onderzoeksprojekten uitgevoerd. Ethologischonderzoekaan dierentuindieren. Sinds enkelejaren staan de beren van het "Berenbos" in Ouwehands Dierenpark in het middelpunt van de belangstelling. De beren die hier in een semi-natuurlijke omgeving geïntroduceerd worden,zijnafkomstig uitverschillendedierentuinenofhebbeneenlevenals "dansendebeer"achterzich.Demeestedierenvertonengestoordegedrag.Dewetenschappelijke begeleiding van hetberenprojekt en hetmeesteandereonderzoek aandierentuindieren isin handen van Dr. Paul Koene. 119

• Secties-

OnderzoekaanSchotsehooglanders. Inhet natuurpark Veluwezoom leeft een kuddevan ruim honderd Schotsehooglanders.De dierenhebbeneenterrein vanenkeleduizenden hectaretothunbeschikking.Debemoeienis vanmensen metdezerunderenisminimaal.VerledenjaarisdesectieEthologiebegonnenhet gedrag van deze dieren te bestuderen. Naast vragen omtrent dominantieverhoudingen, moeder-kind interacties, spelgedrag vanjongere dieren komen vragen naar de genetische verwantschap tussen de dieren aan de orde. Wist u overigens dat Schotse hooglanders kindercrèchesvormen?Ook ditonderzoek inhetveldwordtdoor Dr.PaulKoene begeleid. Emotioneleexpressiesbijkippen. Ir. Patrick Zimmerman doet onderzoek naar vocalisaties bij kippen. Met geavanceerde apparatuuronderzoekthijhet"gakelen"vanleghennenintalvanexperimentelesituaties.Het tekent zichnu al afdat "gakelen" een uiting isvan frustratie en stresst.g.v. onvoorspelbare gebeurtenissenindeomgevingvandekip.Ditonderzoekisnietalleenvanfundamentele aard maarhetkanookleidentotdeontwikkelingvanparametersdieeen(objectieve) beoordeling van het welzijn van kippen mogelijk maken. Naast dit onderzoek wordt er ook onderzoek gedaannaarhetkraaienvanhanenenkannibalismebijkippen(begeleidingDr.PaulKoene). Gedragsjysiologisch onderzoekaan varkens. Het Wageningse onderzoek van de afgelopen jaren heeft aangetoond dat veel abnormale gedragingen zoalshetstangbijten, schijnkauwen en andere stereotypieën van aangebonden zeugen samenhangen met bepaalde huisvestingscondities. Deze stereotype gedragingen kunnen tezamen met een aantal fysiologische parameters (bijv. de concentratie van stresshormoneninhetspeekselofbloed)gebruiktwordenomdetoestand vanstresswaarineendier zichkan bevinden tebepalen. Hetwelzijn van dieren diezichovereen langere tijdsperiode in stress bevinden is aangetast. Net als mensen kunnen varkens erg verschillend op stressprikkelsreageren.Dezeindividueleverschillenzijneenbelangrijkonderzoeksthemavan Dr.WiHemSchoutendiehetgedragsfysiologischeonderzoekaanvarkensleidt.Deneuronale processen die bij stress en adaptatie een rol spelen vormen eveneens een belangrijk onderzoeksthema.DitonderzoekwordtinnauwesamenwerkingmetdevakgroepFysiologie van Mensen Dier uitgevoerd. Vergelijkendengedragsendocrinologischonderzoekaan varkens. Bij de intensieve houderij van varkens treden dikwijls vruchtbaarheidsproblemen op. Dr. Francien de Jonge onderzoekt de relatie tussen de opgroeicondities, de bronstexpressie en endocrieneparametersinsamenwerkingmetdevakgroepFysiologievanMensenDierende sectieGezondheidsleerenReproductievandevakgroepVeehouderij.Eennieuwprojektisnet vanstartgegaan.Hierbijwordthetgedragvan"crossbreds"(landrasxwildzwijn)vergeleken metdatvan"gewone"(landras)varkens.Degedragssystemendiebijditonderzoekbestudeerd worden zijn hetnestbouwgedrag, moederlijk gedrag,spelgedrag enz.Eénvan devragen die bij dit nieuwe projekt aan deordekomt isof in de loop van hetdomesticatieproces van het varken nieteen aantal nuttige gedragseigenschappen verloren zijn gegaan. Tenslotte nog enkeleopmerkingen over het onderwijs dat de sectie Ethologie verzorgt. De

-Secties-

docentengeveninleidendecollegesindeEthologieaanstudentenvandiversestudierichtingen. Het Integratievak Ethologie iseen goed voorbeeld vaneen cursuswaartheorie en praktijk gecombineerdwordenendestudententotzelfwerkzaamheid aangespoordworden.InUtrecht aandeFaculteitDiergeneeskundegevendrs.AnnemieKerstenenprof.Schuurman colleges enpractica "Ethologievan Landbouwhuisdieren". Uitdebeschrijvingvanhetonderzoekmogeduidelijk zijndatertalvanafstudeerprojekten bij desectieEthologiemogelijkzijn.Bijzonderisdegrote keuzemogelijkheidmetbetrekkingtot de(proef)diersoort. Deze varieert van "modeldieren" (bijv. de rat)tot de "doeldieren" (de landbouwhuisdieren endierentuindieren).

• Secties-

SectieDierlijke Produktie Systemen l.Dr. B.R.Patil 2.Dr.ir.G.Zemmelink 3.Dr.ir.J.B. Schiere 4.Prof.M.Grossman

5.Mw.D.J.Stolp-Diepeveen 6.T.C.Viets 7.Ir.K.Eilers 8.Dr.ir.H.J.M.Udo

9.Dr.ir.I.deBoer 10.Dr.W.Koops 11.Mw.Ing. F.A.Steenstra 12.Ir.T.Cornelissen

Afwezig: Dr.ir.J.vanBruchem, Ir.J.T.P.vanDam, Prof.dr.ir.H.vanKeulen, Ir. P. Leegwater

.ir.-rf 122

<

-Secties-

Vakgroep Veehouderij:

SectieDierlijke Productiesystemen Door: Dr. Ing.W.J. Koops IndeAlmanak 1994werdendehooglerarenZoötechniekvoorgesteld.Iederwerdverzochteen uitspraaktedoen overhetperspectiefvan deNederlandse landbouw. Demeest opvallende uitspraak kwam naarmijn mening(nietalleen omdat dieuitspraak inhetgeheel vetgedrukt stond)vanProf.Zwart:"Hetontwikkelenvan duurzameveeteeltsystemen,waarookter wereld,iséénvandegrootstewetenschappelijke uitdagingenvoordekomendejaren." Hetleek eenboodschap diehij onzesectiemeewildegevenbij zijn afscheid alshoogleraar TropischeVeehouderij. Hethoudtechternaarmijnmeningookeenwaarschuwingin.Gezien het feit dat hij spreekt over "één van de grootste wetenschappelijke uitdagingen", is het aannemen vandezeuitdagingvooreenkleinesectiealsDPSeenbijnaonmogelijke opgave. Misschien isdeuitspraak vanProf.Zwartzelfs aandevoorzichtigekantenishetdegrootste uitdaging voor het landbouwkundig wetenschappelijk onderzoek. In verschillende verhandelingen over duurzame landbouw wordt immers gesteld dat de ontwikkeling naar duurzaamheid aanzienlijk complexer isdandeontwikkeling vande"groenerevolutie", die plaatsvondindezestigerenzeventigerjaren. Dieperiodekenmerktezichdooronderzoeknaar mogelijkheden totproduktieverhoging,medenaaraanleidingvaneenteverwachtenexplosie vandewereldbevolking. Nudezeprodukieverhogingheeftgeleidtotongewensteneveneffekten, is het niet alleen een kwestie van terugdraaien van deze verhoging. Dit zou dramatische gevolgen hebben voor de wereldvoedselvoorziening en het is zelfs de vraag of vroegere systemen welvoldeden aandeduurzaamheidskriteria. Ermoetveeleerworden gedachtaan nadruk ophetterugdringen vandenegatieveeffekten vanproduktieverhoging opdier,mens en milieu. Van kwantiteit van produktie naar kwaliteit van produkt, produktie-proces en produktie-omgeving. Ja,ikdenk dat hetdegrootste wetenschappelijke uitdaging isvan de komendejaren. Daarkomtbijdatdetijddringt:verschillendesektorenvandierlijkeproduktie staan onder grote druk en wanneer niet snel alternatieven worden gevonden, lopen in Nederland bepaaldesektoren dekansvolledigteverdwijnen. Hetprobleem daarbij isdatde overgang naarandere produktiesystemen tijd vraagtendiewordt doordepolitiek vaak niet gegeven. Aandeenekantklinkt indezebeschouwingeentoon vanmachteloosheid, aande anderekantgeeft zeeen extrastimulans om snel aandegangtegaan. Welke middelen staan tot onze beschikking? Binnen de universiteit is dat onderwijs en onderzoek. Via het onderwijs is het niet mogelijk een direkte bijdrage te leveren aan oplossingen voordehuidigeproblematiek,welishetmogelijkdestudentteconfronteren met deproblematiekenrichtingenaantegevenvoormogelijkeoplossingen.Onderzoekkanechter wel een direkte bijdrage leveren aan inzicht en mogelijke oplossingen. Hierna wordt

t M 123

• Serties-

aangegevenhoeDPSdenkteenbijdragetekunnen leverenaandeontwikkelingen vanduurzamesystemen.

.Vakgroepen.

TelefoonnummersVakgroepVeehouderij Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Gijsbertse-Huiberts,Mw.G.J. Hapert,Mw.A.E.M.M.van Stolp-Diepeveen,Mw. DJ.

3120 3120 3959

SectieGezondheidsleer en Reproduktie Brandsma,Ir.H.A. Diemen,Mw.ir.P.van Frankena,Dr.ir.K. Graat,Mw.ir.E.A.M. Hazeleger, W. Heetkamp,M.J.W. Hel,Ing.W.vander Henken,Dr.ir.A.M. Kemp,Dr.ir.B. Kloosterman, Dr.ir.A. Kooij, Ir.L. vander Linden,J.M. vanden Nieuwland,M.G.B. Noordhuizen, Prof.dr. J.P.T.M. (beheerder) Parmentier, Dr.ir. H.R. Ploeger,Dr.ir. H.W. Rietveld,F. Schrama,Ir.J.W. Soede,Mw.ir.N. Steverink, Mw.ir.D VriesReilingh,Mw.G.de

3190 4222 3187 3933/3188 3661 3978/3549 3653 3197 2539 3582/3188 3933 3978/3549 3655 3018/3120 3746 3184 3188 3371 3973 4222 3188

Sectie Ethologie Ethologiekamer(gang Veehouderij) Ethologiestal Jong,Mw.ir. M.de Kersten,Drs.A.P.M. Koene,Dr.P. Lombardeno, Lorena Loyens,Mw. ir.L. Schouten,Dr.W.G.P. Schuurman,Prof.dr. T., Urff, Ing.E.M. Veen, Ing.F.G. vander Zimmerman, Ir.P.

3194 4129 4395 3904 2896 3926 3926/2199 3968 4355 4289 3792 3926

H3

Vakgroepen.

SectieDierlijke Produktie Systemen Boer, Ir. I.de Bruchem, Dr.ir. J.van Dam,Ir.J.T.P.van Keulen, Prof.dr.ir. H.van Koops,Dr.ir. W.J. Leegwater, P. Schiere,Ir.J.B. Steenstra,Mw. F.A. Subagiyo, Ifar Udo, Dr.ir. H.J.M. Viets,T.C. Zemmelink,Dr.ir.G.

4589 3966 4222 3581/75955 (CABO) 3196 4626/071-419467 4594 3651 3186 2747 3961 3381

labchemisch analyse Kweekkamer Lab.immunologie Lab. parasitologic Lab.vruchtbaarheid en voortplanting Alarm respiratiecellen Weeg-enmeetkamer Zuurkastenruimte

4700 3188 3655 3188 3661 4881 3973 3974

.Vakgroepen.

Vakgroep Veevoeding 1.ir.J.G.M. Houdijk 2.Peigiang 3. F.Olivier 4.Dr.P.Chilibroste 5.Mw.J.M. Muylaert 6.Mw. dr.B.A.Williams 7.Ir.M.Thomas

8.Dr.ir.R.P.Kwakkel 9.Ir.W.J.J. Gerrits 10.Ir.P.Feil ll.Ir. J.O. Goelema 12.Ing.T.Zandstra 13.Mw.M.van 'tEnd 14.Mw.G.Post

15.Prof.dr.ir.M.W.A. Verstegen 16.Dr.ir.A.F.B, vanderPoel 17.Mw. J.P.M.Bos 18.Dr.Zhang WeiXian 19.Mw. M.A. Lippelt-Rutten 20.Dr.ir.W.Grala 21. Ing.P.J. Lenaers

Afwezig: Prof.dr.ir.S.Tamminga, Dr.ir.H.Boer. Mw.dr.ir.M. Bosch,Mw. ir. M. Bruining, B.Diekema,Mw.ir.H.N.A.vandenHemel-Grooten,Dr.ir.G.Hof, Ir.H. van Laar, Mw.ir.C.A. Steendam, Ing. P.L.vanderTogt

—*©

Vakgroepen-

VakgroepVeevoeding: eenbekentenis Devakgroepveevoedingverrichtaljarenonderzoekopeenaantalterreinen.Vakgebiedendie daarbij worden onderscheiden zijn de voeding van rundvee, van varkens/pluimvee, het analytische onderzoek en de veevoedertechnologie. Behalve deze onderzoekingen zijn we hedentendagen we schrijven een van de heetste dagen injuli 1995, ook bezig op andere terreinen. AandeMarijkeweg40bijvoorbeeld.Aldaariseennieuwevleugel(welkeenwoordook)aan Zodiacgebouwddaarmedeeenabrupteindemakendaandezelfverheerlijking vanHaagsteeg 4,hetvorigeonderkomenvanonzevakgroep,eenteamvanmensendatfaammaaktedooreen geheeleigenmanagementorganisatie-strategievanonderuitteontwikkelen.Dezeorganisatiestrategiebekend alsde'georganiseerde chaos'werdmetnameduidelijk optijden dat koffie werdgeschonken aandegemeenschappelijke koffietafel aandeHaagsteegnr4. De term 'georganiseerde chaos' is indertijd in het leven geroepen door onze kordate, .... hoogleraar Tamminga (met baard), die, ook af en toe ten einde raad, de door de vakgroepmedewerkersalsideaalervarencombinatievangezelligheidenproductiviteitineen korteomschrijvingensemi-wetenschappelijkjuswildevangen.Hijwordtdaarinondersteund doordeanderehoogleraarVerstegen(doorgaansgeschoren),diedoordejarenheenwel heeft bewezen dathet gezegde 'klein maarfijn' hooguittwijfel zaait in diegevallen, waar slechts fijnheid in verschillende gradaties kan worden geïnterpreteerd. Voer voor technologen? Welnee. Nu even ietsheel anders. Hetonderkomen aan deHaagsteeg nr4was infeite uniek. Elketeverwelkomen gast werd indertijd vanafzijn/haar aankomstopdeparkeerplaatsangstvallig enoprechtbeloerd ombij hetbinnenkomendoordevoordeurtoevalligzijn/haargastheerAvrouwetegenhetlijftelopen, alleenmaartotdoelomtevoorkomen datmenofdegevaarlijketrap(achterdedeur)naarde kelderdoelgerichtzouafdalen indehoopdaarwellichtdegastheerAvrouweaantetreffen, dan wel op een minder plezante wijze op dezelfde plek terecht te komen.Diekelder herbergde globaal een drietal ruimten, tenminste een aantal vloeroppervlakken die we gewoonlijk als 'ruimten' plachten aanteduiden. Deeersteruimtebedroegca 15 m2grondoppervlak enwasdusdanig volgestouwd metchemische-fysisch analytischeapparatuur (denamen ervan ontschieten mij evenop dit moment), dat een uitbreiding met slechts één volgcdimensioneerdc, ARBO-goedgekeurde ergonomischehandpipctvan FirmaYde instrumentele analisthethoofd opholendebaard grijs zou maken.

K t * 129

.Vakgroepen^

Het tweede kelderhok (Brain Intelligence Centre; BIC) meende men geschikt gemaakttehebbentenbehoevevandebewoningvaneendrietalAIO'sdoordewaterleidingen enafvoer vantoilettenrechtonderhetgrijzeplafond ineenzelfdetintgrijsteverven.Hethok ademde danookvooral desfeer'grijs' uitwaardanookallesmeewasgezegd indiezin,dat hierde'chaos'deoverhandhadbovenhet'georganiseerd'zijn.AIO'szijnanno1995nogimmer 'in opleiding' Het derde kot werd om onduidelijke redenen de 'maalkamer' genoemd. Een vloeroppervlak waar monsters werden gevierendeeld, gevriesdroogd en meer van die erbarmelijkezaken.Deafzuigingstamdeuit1953,eenrampjaar,entoevalligookhetjaarwaar deauteurvan ditverhaaalalshelft vaneentweelingdeeerstestappenzetteopwegnaar zijn duurzaamheid. Tesamen met de opslag van gekoelde monsters, ingevroren monsters, het monsterpottenhok en diverse andere weggepropte materialen boodhet geheel -hoeruimteeffectief ook benut - een dermate droevige aanblik dat binnenkomende bezoekers alvorens koffie te drinken direct naar de gastenkamers/gereserveerde ruimten werden gedirigeerd teneinde de discussie omtrent de paradox rommelig en effectief/efficiënt op voorhand te omzeilen. Overkoffie gesproken. Dekoffietijd werdnatuurlijk altijd enimmerindebezoektijd geplandteneindehetgezellige en rommelige familiegebeuren op onze vakgroep te benadrukken. Koffie werd met sloten gezet engenuttigd waarbij naafloop bij sommigen dekoffie inhun ogen telezen stond. De bezoekerswerdenooknogeensmethunneusophetfeitgedruktdathetkoffiedrinken'savonds thuis,binnen desocialeparagraafdie'gezinsleven'heet, eigenlijk nietgemistkan worden. Overmissen gesproken. Hetgeen ikmisvanhetgebeuren aandeHaagsteeg?Ikmisdebibliotheekop 1 minuutlopen (luiheid).Ikmisdetotcolloquiumkamer omgebouwdezolder(tochmeerefficiënt opdem2 danZodiaczaalC),ikmisdeherinneringaandeoudecollegezaalmetdiehandigeepidiascoop maar vooral mis ik-sorry -hettoiletbeneden. Hettoiletbeneden,notabenezo'n4m2wasuitermategeschiktominmoeilijkeenzwaretijden ofmomenten eensrustigje benentestrekken:ruimtegenoegquapotenvloer.Da'swelwat andersalsdiemoderneplonspottenvantegenwoordig.Tevenshadjedebeschikkingovereen overweldigende ruimte in de, in het eveneens ruime voorportaal gehangen, zó groot gedimensioneerde wasbak, dat,ook al spetterdeje naar behoren,je inhetgeheel niet bang hoefdetezijnvoorenigerepliekvandeschoonmaakdienst:erkwamgeendruppel overheen. Datwarennogeenstijden.Maargelukkigzijnwenuopeenleeftijd gekomenwaarhetverstand hetgevoel,waar nodig,tehulp schiet. DefinanciëlesituatiebijdeLUWnoopttotaanpassingvanefficiëntieinvelerleideelorganisaties -vanvakgroeptotbibliotheekcommissie -tesamenmethet'vingeraandepols'-gevoeldaar, waarhetgaatombv.deonderzoeksscholen(Wetenschapinallesoberheid:WIAS)enwellicht ooitnogeensonderwijsscholen.Taken verhuizen ook. Over verhuizen gesproken.

mm 3

* \ïy

Vakgroepen-

Deverhuizingbrachtdeerkendeverhuisbedrijvenalombekendeproblemenmetzichmee.Een chaosdus,weliswaargeorganiseerd, maartoch ... Deverhuizing van deHaagsteeg naar de Marijkeweg heeft onstenminste geleerd dat we determ 'efficient' weer eens rustig kunnen relativeren. U bent van harte welkom op ons nieuwe adres, Marijkeweg 40 te Wageningen. Met één telefoontje naaronzecharmante secretaressen Josien enMariakuntUkomen. Enzegnouzelf:metzo'n uitnodiging opzak,zegje dan nee? Nee! Thomasslakkemeel

.Vakgroepen.

Telefoonnummers Vakgroep Veevoeding Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Tamminga,Prof.dr.ir. S. Verstegen,Prof.dr.ir. M.W.A. Bikker, Ir.P. Boer,Dr.ir. H. Bos,Mw. J.P.M. Bosch, Mw.dr.ir. M. Bruining,Mw.ir.M. Coolen, R. Diekema,B. Driessche,Mw.A.v.d. End, Mw. M.van 't Feil, Ir.P. Gerrits,Ir.W.J.J. Goelema,Ir.J.O. Grala,Dr.ir. W. Hemel-Groten,Mw.ir. H.N.A.van den Hof, Dr.ir. G. Houdijk, Ir.J.G.M. Kwakkel, Dr. ir.R.P. Laar, Ir.H.van Lenaers, ing.P.J. Lippelt-Rutten, mw.M.A.(secr.) Muylaert, Mw.J.M. Poel, Dr.Ir.A.F.B, van der Post, Mw.T. Steendam, Mw.ir. C.A. Studenten/students Thomas,Ir.M. Togt, Ing.P.L.vander Williams, Mw.dr. B.A. Zandstra, Ing.T. Buitenlandse gastmedewerkers Chilibroste, Dr. P. Zhang Wei Xian,Dr. Canh, Dr.T.T. (werkplek IMAG) Kiragu,Mw. J. Vasiliauskas, Dr.Jonas

4345/4082 2982/4082 2165 3283/3280 4082 3442 4262 3282 3281 3282 3280 2538 4258 2912 2165 03404-29679(ID-DLO) 3657 4259 2468 3281 2538 4082 3280 4156 4309 4259 3397 2912 2119 2153 2119

3610 4577 76523 3610 3610

Vakgroepen.

Lab.Veevoeding Lab.Celwandanalyse Lab.Visteelt Lab.Kjeldal Lab.Chomatografie Lab. In VitroTechn. Maalkamer Vriesdroogruimte Lab.Bomcaloriemetrie Lab. Spectrofotometrie Lab.Microscopie Lab. Sectie

5153 5154 5155 5156 5158 5159 5160 5160 5161 5162 5163 5163

.Vakgroepen.

Vakgroep Visteelt &Visserij 1.S.Leenstra 2.Ing.E.H. Eding 3.Dr. ir.J.H. van Weerd 4.Drs.W.L.T.van Densen 5.P.A.T. Tijssen

6.Ir.M. Spronk 7.Mw.G.vanEek 8.GarciaOrtega 9.Mw.E.F.Canninga 10.Ir.B.Flach

11.L.E.Conceicao 12.Ir.M.T.H. v.d. Heijden 13.Dr.M.C.J. Verdegem 14.Dr.C.J.J. Richter 15.Drs.J.A.J. Verreth

Afwezig: Mw.H.Bal-Dieleman,Ir.A.B.J.Bongers,G.H.R. Booms,Dr.J.H.Boon, Ir.R. Faber,Prof.dr.E.A.Huisman, Dr.ir.J.Komen, Dr.ir.M.A.M.Machiels,B. Zandieh Doulabi,Ir.J.Kaspers

—»H@

Vakgroepen.

VakgroepVisteeltenVisserij Door:Drs.W.van Densen Devakgroepheetsindshaaroprichtingin1975deVakgroepVisteeltenVisserij.Datbetekent dathetonderwijs enhetonderzoekbetrekking heeft opdeexploitatievanvisbestanden. Die exploitatiekanofwelplaatsvindenondergecontroleerdesystemenzoalsinvisvijvers(visteelt), ofwel indenatuurlijke omgevingvan rivieren, meren enzeëen(visserij). Wezijn sindseen aantaljaren meer gaan letten op het duurzaam gebruik van visbestanden. We beheren die bestanden niet alleen maar om zeoptimaal te exploiteren, maar ook alsonderdeel van een waardevollenatuur(rivieren,deltawateren,wetlandsetc.).Indatverband ishetmeeropzijn plaatsomtesprekenvanvisstandbeheerinplaatsvanvisserij,makenwebijhetonderwijsen hetonderzoekmeergebruikvaninzichtenuitdeaquatischeecologieenkrijgen wemeeroog van integraal beheer van de natuurlijke omgeving. Die andere invalshoek komt ook tot uitdrukkingineenfoldervoorVWO-scholieren,dieweonlangsgemaakthebben,enwaaraan onderstaande tekstisontleend. Een studie VISSTANDBEHEER Bij de Vakgroep Visteelt en Visserij van de Landbouwuniversiteit Wageningen kun je afstuderen in het VISSTANDBEHEER. De studieVISSTANDBEHEER iseen toegepaste studie,waarinjegebruik leertmakenvanbiologischekennisomvisbestandentebeherenten behoevevandeberoepsvisserij,dehengelsportenhetnatuurbeheer.Hierstaatwaaromjeeen dergelijkestudiezoudoen,hoediestudieisopgebouwdenwaarjenajestudieeenbaankunt vinden. Waarom een studie visstandbeheer? -Visserij Veel visbestanden zijn overbevist. Met een niet te nauwe maaswijdte en met de juiste hoeveelheidnettenenbotenisernietalleenméérvistevangen,maarisdievisookeconomisch efficiënter boven waterte halen;dat wil zeggen er ismeer viste vangen per geïnvesteerde hoeveelheidkapitaalenarbeid.Dekleinschaligevisserijindetropenverdientextraaandacht, omdatzenietalleenwerkeninkomenverschaft aandevissers,maarookeenbelangrijkebron van eiwit vormt. -Hengelsport Dehengelsportisonderdeelvandeopenlucht-recreatie.Doortezorgenvooreengezondmilieu endoorhetkwekenenuitzetten vandejuistehoeveelheden entypenbroedvis isde360.000 haNederlands binnenwater geschikt temaken entehouden voor dehengelsport.

.Vakgroepen.

-Natuurbeheer Visstandbeheer is de laatstejaren onderdeel geworden van het 'integraal waterbeheer'. We wetennudatwedewaterkwaliteitindirectkunnenverbeterendoorselectiefvisteverwijderen uitonzemerenenplassen.Wezijnbezigdeuiterwaardenvanonzegroteriviereninterichten alspaaigebiedenvoorderiviervis.Weproberendegrotediversiteitaanvissoortenintropische meren te behouden door het uitzetten van vreemde roofvissen te verbieden. Zo draagt het visstandbeheer optalvanmanieren bij aanhet integraal beheer vanonswaterig milieu. Hoeisdestudie opgebouwd? In het 3e studiejaar van een studie zootechniek, biologie, mileuhygiëne of van een andere geschiktevooropleidingvolgje collegesen practica: -Populatiebiologievanvissen Welkefactoren zijnvaninvloedopveranderingen indevisstand(watertemperatuur, roofvis, visserij,waterkwaliteit)enhoekunnenwedieveranderingenbijsturen?Matanderewoorden, watzijn debiologischemogelijkheden voor visstandbeheer? -Vistechniekenenbemonsteringvande visstand Hoe effectief en hoe selectief ishet vistuig dat in de visserij wordt gebruikt? Hoemoetje monsteren omeenbetrouwbaar beeld vandevisstand te krijgen? -Visstandbeheer Hoe kunnen we de visstand zodanig exploiteren of bijsturen, dat het beheersdoel wordt gehaald?Welkeinformatie hebbenwenodigombeslissingentenemenovermaaswijdtes,de bouw vanvispassages,hetuitzetten van broedvisetc. Inhet4estudiejaar doejeeenafstudeervak eneen praktijkstage. -Bijhetafstudeervak komjenietalleenmeertewetenovervissen,visserijen natuurbeheer, maar leerje ook onderzoek tedoen;eenhypotheseteformuleren, eenmethodetebedenken ofte verbeteren, gegevensteverzamelen enteanalyseren enhelderverslagtedoenvan het onderzoek. -Depraktijkstage brengje doorbij een onderzoeksinstituut,een overheidsinstelling ofhet bedrijfsleven. Jeleerthoezo'ninstellingisgeorganiseerd,waterzoalkomtkijkenbijhetdoen van veldonderzoek, hoeteplannen enhoecontacten te leggen. Afstudeervakken enpraktijkstages; een paar voorbeelden -OpstellenvaneenbeheersplanvoordevisserijendevogelstandophetIJsselmeer. Onderzoekdoenmetbehulpvansonarnaarhetgedragendeverspreidingvandespiering,een belangrijke prooivis voor aalscholvers enzwarte sterns,maarook voordeberoepsvisserij. -InrichtingvandeOverijsselseVechtmetvistrappen. Schatten vandehoeveelheid vis indeOverijsselse Vecht, hetvolgen vandepaaitrek enhet beoordelen van hetbelang vandeaangelegde vistrappen voor delevenscyclus vandevis.

Vakgroepen.

-VerhogingvandevisvangstuitstuwmereninZO-Azië. Vaststellen hoe belangrijk de uit Afrika afkomstige tilapia is voor de verbetering van de zoetwatervisserijinSriLanka.NagaanhoehetbestandaanriviervisineenpasgebouwdMaleis stuwmeerzichontwikkelt, eenmilieu-effect rapportage. -Kleinschaligevisserijalsonderdeelvanhetkustzône-beheerinZW-Sulawesi, Indonesië. Samenmetsociologenenanthropologen onderzoekenhoevisserskunnenwordenbetrokken bij het visstandbeheer. Vaststellen van de schade die de dynamietvisserij toebrengt aan de vissen opde koraalriffen. Hoe planjedestudie? Specialiseren inhetvisstandbeheer oferéénvanje afstudeervakken vanmaken is mogelijk via meerdere studies aan de Landbouwuniversiteit Wageningen, zoals milieuhygiëne, zootechniek, tropischecultuurtechniek etcenviaallestudiesbiologie inNederland. Wat kunje ermee? -Onderzoekerofbeleidsdeskundigewordenophetterreinvanhetvisstandbeheer.Werkenbij onderzoeksinstituten, universiteiten en adviesbureaus. -Onderzoekerofbeleidsdeskundigewordenophetbredereterreinvanhet'integraalwaterbeheer'. Werken bij regionale en nationale overheden (waterschappen, Rijkswaterstaat) en bij adviesbureaus. -Beleidsmedewerker wordenbijbelangenorganisatiesofbedrijven ophetgebied vanwateren visstandbeheer (visserij,hengelsport,natuurbeheer). -Onderzoekerofveldmedewerkerwordenophetterreinvandeontwikkelings-samenwerking (Directoraat-GeneraalOntwikkelings-samenwerking,adviesbureaus)ofvandeinternationale projectuitvoering voorwater-en visstandbeheer. -Meerderefunctieswaareensystematischenkritischdenkendevisbioloog/aquatischecoloog inzetbaaris.

Inlichtingen drs. Wim L.T. van Densen dr.Marcel A.M. Machiels

TVERSCHIL ZIT'MIN MC

9VèZ VOOR EEN GEZOND RESULTAAT Postbus 9 1 ,7240 AB Lochern.Telefoon 05730-88800. Fax 05730-88899.

Vakgroepen.

Telefoonnummers VakgroepVisteelten Visserij Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Bal-Dieleman,Mw.H.(secr.) Bongers,Ir.A.B.J. Booms,G.H.R. Boon, dr. J.H. Canninga,Mw.E.F. Conceicao. L.E.PhD. Densen, Drs.W.L.T. van Eek,Mw. G.van(secr.) Eding, Ing.E.H. Faber, Ir.R. Heijden, Ir.M.H.T.v.d. Huisman, Prof.dr.E.A. Komen, Dr.ir. J. Machiels,Dr. Ir.M.A.M. Richter, Dr.C.J.J. Tijssen, P.A.T. Verdegem,Dr. M.C.J. Verreth, Drs.J.A.J. Weerd,Dr.ir.J.H. van Zandieh Doulabi,B.

3307 4484 3977/4700 3920 3307 4942 3940 3307 3938 2677 4484 3382 2465 3801 3380 4585 4584 3510 3861 4622

AIO kamer beg.grond Studentenkamer beg.grond Gastenkamer 1everd. Flach, Ir.B. Kaspers, Ir.J. Spronk, Ir.M. GarciaOrtega,Armando,MSc

5119 5157 4624 4625 4625 4625 4942

Broedhuis Servicelab Visteelt Quarantaineruimte Lab. Visgezondheid Lab. Kjeldahlanalyse Practicumzaal

2677/3429/3451 4700 2677 3977 5156 3956

r

- *©

.Vakgroepen.

Vakgroep Fysiologievan Mens&Dier l.W. Bijlsma 2.Prof.dr.D.v.d.Heide 3. G.Bangma 4.Mw.T.Lammers 5.H.Swatrs 6.Dr.ir.J.vanBruchem 7.Dr.V.Schreurs

8.Mw. dr.E.v.d.Beek 9.Dr.ir.H.Boekholt 10.Dr.R.tenDoeschate 11.Dr.F.Helmond 12.Prof.Dr.V.Wiegant 13.Mw.T.vanBemmel 14.Dr.J.Wiersma

15.Mw.E.deVries 16.Mw.H.Bouwknegt 17.M. Los 18.R.Koopmanschap 19.Mw.dr. J.Schröder 20.Mw.Z.Lompo

Afwezig: D.Bongers,Drs.J.Dierx,A.Kamalzadeh,J.Kastelijn, T.Leffering, Drs. II. Leuvenink, Dr.J.Mattheij, Mw.C.Oudenaarden, Drs.M.Roosendaal, Ir.I. Schutte, Drs.P.Versloot

140 j

Vakgroepen-

VakgroepFysiologievan MensenDier Door:Prof.Dr.D.van derHeide Watkanerbinneneenjaartochontzettendveelomènineenvakgroep,voorzienènonvoorzien, veranderen!Heelveelveranderingen,vangebouwtechnischeenpersoneleaard.Ommethet eerstete beginnen: vorigjaar heb ikalgemeld datdegrote practicumzaal "De Hooizolder" gereed wasgekomen.Nog nietdehelezaalwastegebruiken enuiteraard waren ernog wat kleinekinderziektes,maardepracticaliepenervoortreffelijk. Deruimteblijktzeerdoelmatig tezijn enhetkomendjaar ishetgeheleoppervlakbeschikbaar:eenprachtige practicumzaal! Devolgendefase, dieinaugustusbegon,wasderenovatievanhetvoorgebouw.Alleswerd volledigleeggeruimd en samengebrachtinderuimten enwerkkamersdienog beschikbaar waren.Hetwasindikkenmaarhetging.Maartoendebeganegrondontruimd moestworden i.v.m.dedreigingvaneendijkdoorbraak werdhetechteenpakhuis;maargelukkigvankorte duur ennu, sindsapril, leeft devakgroep ineengeheel vernieuwde omgeving.Het gebouw heeft eentotaal vernieuwd innerlijk, mooi, efficiënt en veilig; een plezier om inte werken. Prima, ruime laboratoria en hele prettige werkkamers en voor studenten en docenten goed merkbaar, een mooieenquaakoustiek sterk verbeterde, ideale collegezaal. Endannuhetnietaltijd voorzienedeelvandeveranderingen:depersoneleveranderingen.In hetkadervandereedsjarengeledenaangekondigdecentraliseringvanwerkplaatsenwerdde instrumentmakerijvandevakgroepopgeheven.DeheerLeendersgingnaardeBinnenhaven, nu de Centrale Mechanische werkplaats en de heer Roos ging de Technische Werkplaats Wageningen Westversterken.InmeiverruildedeheerVietszijnplaatsbijdevakgroepvoor één bij de sectie Dierlijke Produktiesystemen om daar met zijn computerkennis verdere ondersteuning aan onderzoek enonderwijs tegeven. Maar hetwaren niet alleen technische medewerkersmaarookstafleden diedevakgroepverlieten.Dr.Ir.J.vanBruchemgingvorig jaarreedsvoor50%bijdesectieDierlijkeProduktiesystemen werkenenblijft voordeandere 50%bijFMD.Prof.Dr.L.M.A.AkkermanswerdteUtrechtbenoemdtotvoltijds hoogleraar in de gastrointestinale fysiologie. Dr.A.B.A. Kroesekreeg degelegenheid methemmeete gaan om daar een versterkte sectie Electrofysiologie te gaan opzetten. Aangezien i.v.m. de bezuinigingen de leerstoel Neurofysiologie der vertebraten niet wordt heringevuld, is de beslissing genomen onderzoek in het specialisme van de cellulaire electrofysiologie in Wagcningcntebeëindigen endat alleen samen metUtrecht aldaartecontinueren. Injuli dit jaarvertrekt Dr.F.A. Helmond;hijverlaatzelfs hetuniversitairebedrijf omeen interessante baan bij Organon tegaan vervullen.

-Vakgroepen-

Al deze personele veranderingen laten de vakgroep bepaald niet onberoerd. Goede samenwerking,somsjarenlang,wordterdoorbeëindigd. Voorhendievertrekken doenzich andere,beteremogelijkheden voor, metnieuweuitdagingen. Ikwenshenallesuccestoe. Devakgroepmoetzichbezinnen ommetdegebodenmogelijkhedentotherinvullingtoteen bundelingvanonderzoektekomen.Personeleveranderingent.g.vhetvertrekvanAIO's/OIO's zijn altijd tevoorzien.Na4jaar moethetonderzoek zijn gedaan en hetproefschrift worden afgerond. Ditgeldtnuvoorir.R.A.H.M,tenDoeschate,Drs.M.R.Briejer,Ir.L.Loyens,Drs. M. Roozendaal, Ir. M. van Os en Drs P.M. Versloot. Zij zullen binnen afzienbare tijd hun wetenschappelijke produktie aan de kritische bedenkingen van een promotiecommissie moeten onderwerpen. Inhetbeginschreefikhetal:ontzettendveelveranderingendieongetwijfeld zullenleidentot inhoudelijkeverschuivingen inonderzoekenonderwijs.Maarééndingzalzekerblijven:een diversiteitaanafstudeervakmogelijkheden binnendefysiologie.Kommaargauwmetonsdaar overpraten!

142

Vakgroepen.

Telefoonnummers VakgroepFysiologievanMensenDier Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Bangma, G.A. Beek, Mw.dr.E.M.van der Bemmel, Mw.T.van (secr.) Boekholt, Dr.ir. H.A. Bongers,L.J.G.M. Bouwknegt-Doosje, Mw.H.(secr.) Brachem,Dr.ir. J.van Bijlsma, W.R. Dierx,J.A.J. Doeschate,Ir.R.A.H.M.ten Grotenberg, Mw.A. Heide,Prof.dr. D.vander (beheerder) Helmond, Dr.F.A. Janssen-de Gooijer, Mw. J.J. Janssens,Mw.drs.C.J.J.G. Kamalzadeh,A. Kastelijn, J. Koopmanschap, R.E. Lammers- Wienhoven, Mw.S.C.W. Leffering, C.P. Leuvenink, Drs.H.G.D. Lompo,Mw.Z. Los, M.J.N. Loyens,Mw.ir.L.W.S. Mattheij, Dr.J.M.A. Oudenaarden, Mw.C.P.J. Roozendaal, Mw.M. Schreurs,Dr. V.V.A.M. Schutte, Mw.J.W.M. Schrödcr-v.d.Eist, Mw.dr. J.P. Swarts, J.J.M. Versloot, Mw.P. Versloot, Mw.drs.P.M. Wiegant, Prof.dr. V.M. Wiersma. Dr.ir.J.

2555/3010

3020/5132 4136/3005 3009 3012 4136/3005 2554/3966 2714 3295 2199 4746 3000/4136 4743 4746 3295 4744 4680 3004/3016 3004 3002/3012 4744/4435 3935 3010/2555 2199/3926 4322 3021/3702 2123/3007 3024/3016 2123 2876/3008 3007 2123 2123 4742 3014

.Vakgroepen.

Vakgroep Experimentele Diermorfologie &Celbiologie l.Dr. F.A.Sibbing 2.Mw.H.M. Valk 3.Mw. E.G.M.Harmsen 4.Mw. dr.G.M.teKronnie 5.Mw.ir.P.H.M.Joosten 6.Mw.J.J.Taverne-Thiele 7.N.Simoesdos Santos 8.P.N.S.Rodrigues 9.Mw. A.N. Lekkerkerker

10.Mw.J.C.vanMaanen 19.Mw.ir.S.van Erp H.A. Threels 20.A.Groeneveld 12.B.J.F. Keijser 21.Prof.dr.W.B.v.Muiswinkel 13.Dr.M.Muller 22.Mw. ir.F.A.A. Weyts 14.S.W.vandenBerg 23.T.H.F.Peters 15.Mw.A.L.Hana 24.Ir.G.M.J.vanSnik 16.J.A.Samarlo 25. Ir.I.L.Y. Spierts 17.Dr.J.H.W.M. Rombout 18.N.Taverne 26.A.Terlouw

Afwezig: Mw.dr.H.A.Akster, J.G.M.v.d.Boogaart, Dr.B.Dixon,Dr.E.Egberts, Mw. G.J. Hermsen,Mw. ir.M.J.C,vanLierop,Ir.L.A.J.Nagelkerke,Ir.J. ten Oever,Prof.dr.J.W.M. Osse,H.Schipper, Dr.R.J.M. Stet,C.Stevens,Dr. H.W.J. Stroband, Mw.prof.dr.L.P.M.Timmermans,Mw.A.Veenendaal, Mw.dr.B.M.L. Verburg-van Kemenade, P.K.Voorthuis,Ir.G.F. Wiegertjes

" " • ^

Vakgroepen-

ExperimenteleDiermorfologie enCelbiologie(EDC) Door:Prof.dr.J.W.M. Osse Een stukje geschiedenis De vakgroep is in 1974 opgericht met het doel onderwijs te verzorgen in dierkunde, ontwikkelingsbiologieencelbiologievooralle1ejaarsLUW-studenten inclusiefdebiologie enditonderwijs voor2eenouderejaarstudenten, indeeersteplaatsdebiologiestudenten, uit tediepennaar degenoemde vakgebieden. Destijds deed niemand aan de toenmalige Landbouwhogeschool onderzoek aan vissen ondanksdenaamvanhetministerieenwijhebbentoenbeslotenomaandestudievanvissen, hunveelvormigheid(verrewegdegrootstegroepvanallegewerveldedieren),hunembryonale enlarvaleontwikkelingendewerkingeneigenschappenvanhunafweersysteem (celbiologie, immunologie)onzehoofdaandacht tewijden.KortdaaropisdevakgroepVisteeltenVisserij tot ontwikkeling gekomen. Daarmee zijn we in de loop derjaren steeds intensiever gaan samenwerkenenvoordathetWIASerwas,wasereengrootprogrammavoor voorwaardelijk gefinancierd (VF)onderzoek, datdoorbeidegroepen tesamen werd gedragen. NadatZodiacin1977ingebruikwerdgenomenenin1978officieel werdgeopend,heeftonze vakgroep met variërende intensiviteit samen-werkingsprojecten gehad met die van Veeteeltvakgroepen (b.v.indeWerkgroep"Vroege Dracht" inde80erjaren). Desituatie vandaag MethetophandenzijndeemeritaatvanProf.LucyP.M.Timmermanswordthetontwikkelingsbiologisch onderzoek gekoppeld aan datvan defunctionele morfologie in organisatorische zin, maar qua onderzoek staan we voor onderlinge samenwerkingen over het gehele onderzoeksveld vandenu2secties.Wellichtkiezen westraksalsvakgroepookeen nieuwe naam aandieduidelijker is,b.v.ExperimenteleZoölogie. Prof.WimB.vanMuiswinkelleidtdesectieCelbiologie,ondergetekendedesectieAlgemene Dierkunde, dat isdeFunctionele Morfologie en deOntwikkelingsbiologie. Onzevakgroep heeft in onze ogen als biologische vakgroep naast het onderwijs een dubbele taak, nl. om nieuwe inzichten en kennis vanuithetbredeveld vandebiologiebinnen tebrengen op het terreinvandeclusterDierwetenschappenenomzelfinstrategischgekozenonderzoeksvelden, achtergronden enbasisprocessenteanalyseren vandieren,diezoötechnischebelangrijk zijn. Datisgeeneenvoudigezaak,vooralnietnuinhetlaatstedecenniumdemeeroptoepassingen gerichtevakgroepenzelfeengrotereneigingvertonenomzichmetmeerfundamentele vragen bezig tehouden.Toch scheptditaan deanderekantook meermogelijk-heden omelkaarte vinden ingemeenschappelijke projecten. MetdestartvanhetWIASisookalonsonderzoekdaarinopgenomen.Zonemenwedeelaan hetthemaDierlijkeProductiesystemenmeteenonderzoek(NWO-WOTROgesteund)naarde

.Vakgroepen.

plaatsen die 15verschillende,maartotéénsoortbehorendebarbelen, dieleven ineen groot meerinEthiopië,innemeninditoecosysteem.Hetgaatomdetypischevoedselkeuzenvandie vormentebepalen enermetadviezen naardegeïntensiveerde visserij voortezorgendatde natuurlijkeproduktievanhetoecosysteemovereenlangereeksjarenviaaldievistypen(totaal 35%van devangst)geoogst kanblijven worden. Decelbiologen/immunologen,inhetthemaGezondheid,VoortplantingenWelzijn,bestuderen deimmuunresponsvanvissenendemogelijkheden omvisseninteeltviawateren/ofvoedsel te vaccineren tegen gevaarlijke visziekten. Daarbij gaan de vragen vooral ook naar de achtergronden:welkewittebloedcellenzijnverantwoordelijk voorderespons;watgebeurter metdiecellennaimmunisatie;welkegenenkomen indieimmuunresponstotexpressie;zijn dezecomplexenookmoleculairtekarakteriseren;welkeovereenkomsten enverschillen zijn ermetzoogdieren(landbouwhuisdieren) envogels?Inallerleisamenwerkingsprojecten (o.a. EEG),wordendergelijkevragenaangepakt,omzowelhetbiologischbasisfenomeen teleren kennen,maarookomdezekennisindepraktijk toetepassenvoorhetbereikenofverbeteren vandegezondheid.Hetspreektwelhaastvanzelfdatdezeaspectenookinmeergeavanceerde onderwijselementen worden uitgedragen. Defunctioneel-morfologen nemendeelaanthemaC,BiologievanNutriëntenstromen. Voor ons is die titel niet dekkend, omdat wij weliswaar onderzoek doen aan mechanismen van voedselopnamebij vissen, maardatook uitbreiden in derichting van larvale groei.Viaeen reeksproefschriften isuitgezochtwaaromineutrofe merendevisfauna verandertenhoehet komtdatnuvaak80%ofmeervandevisseninonzeNederlandsemerenbrasemszijn.Datwas NWOgesteund onderzoek. Delaatstejaren spelentweeonderwerpen eenmeercentralerol.Deeerstevraag ishoe,door vezelgroei en/of door het vormen van nieuwe vezels,het spierstelsel van vissen groeit. Dit onderwerp sluit aan op IVO-onderzoek naar successieve genexpressie bij spiergroei in varkens.Detweedevraagishoeenwaaromvislarven,metenkelemmgroottedekleinstevrij levendevormenvanalleVertebraten,ertijdensdevroegelarvaleontwikkeling inslagenhun groei-activiteit over kop, lichaam, darm, vinnen, staart etc. zo te verdelen dat ze hun overlevingskansen vergroten. Daarbij geldt dat het water op heel kleine dieren door zijn viscositeiteengroteinvloedheeftenditnietmeerindiemategeldtvoor1 cmoflangerevissen. Wijdenkendatdezekennis,opgedaan insamenwerkingmetdiversevistelers,zalhelpenom indevisteeltdejuistekweekStrategientevinden.Wanthetgroootsteprobleem bijvisteeltis nietomdebevruchteeierentekrijgen,nochomde"fingerlings"optekwekenvoordemarkt, maar om de larven zelf op tekweken totjuveniele vissen. Omde grootte van visceuse-en traagheidskrachten enanderekrachten dieoptreden teleren kennen werken wij sedert 1975 aankwantitatievemechanischemodellenvanbewegingenbijdieren.Diermodellenverschaffen ons,ook voor hetonderzoek aanNederlandse karperachtige vissen dehypothesen over optimalisatie indeconstructiesvano.m.vissen,diewctoetsendoordebouwteonderzoeken en temeten. InhetthemaD:GeneticaenOntwikkelingisereensubthemaGencnenGenexpressieendaarin gaathetvanuitonzeOntwikkelingsbiologen omhetachterhalenvanmechanismen,dieleiden totdevorming vanhetbouwplan tijdens devroegeembryonaleontwikkeling.Omdatereen grotematevanonvereenkomstblijkttebestaanbinnendegewerveldedierentenaanzienvan

O "V5

Vakgroepen.

decellulaireenmoleculairemechanismendiehiereenrolspelen,kunnenderesultatenvandit onderzoekleidentotmeerinzichtinontwikkelingsprocessen vanvertebrateninhetalgemeen, dusinclusiefdelandbouwhuisdieren.Hetbelangvankennisvanpatroonvangenexpressieen deregulatiedaarvan,verklaartdepositiebinnengenoemd subthema.Anderwerkbinnendit thema over de expressie van melkeiwit genen van runderen en over het vaststellen van genenkaarten inkoppen sluithiermethodologisch bij aan. Veeteeltstudenten en EDC Wijziennogmaarweinigafstudeerstudenten uitdeT20-richtingbijonzevakgroep.Datkomt niet alleen doordat er binnen de Veeteelt-vakgroepen zelf veel aardige onderwerpen te bestuderenzijn,maarookomdatvelengeengoedideehebbenwaterbijdeburengebeurt.Het bovenstaandeisnietbedoeldomdatallemaaluitdedoekentedoen,daarvoorzijnstudiegidsen, WIASoverzichten etc.gemaakt.Ooklopenertallozeaardigemensen ronddiejedaargraag iets over willen laten zien en/of uitleggen. Ik hoop duidelijk te hebben gemaakt dat de buitengewoon intrigerende complexiteit van dieren, ofje nu op het niveau van het intacte organismekijkt ofeengenbestudeert indevroegeontwikkelingvanvisofzoogdier,telkens weerachterliggendevragenoproeptdieinfeitebeantwoordmoetenwordenomtewetenwat er mogelijk en verstandig is voor teelt, gezondheid en aanpassing. Het bezig zijn met het beantwoordenvandatsoortvrageniseenstukje leerschool,datvoorwelkefunctie straksdan ook een wezenlijke bijdrage levertomdat hethetdenken enhandelen richt.

—"*©

.Vakgroepen.

Telefoonnummers Vakgroep EDC Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Akster,Mw.dr. H.A. Berg, S.W. vanden (amanuensis) Boogaart,J.G.M, vanden Dixon, Dr.B. Egberts,Dr.E. Erp, Ir. S.H.M,van Groeneveld, A. Hana- vanLoenhout, Mw.A.L. (secr.) Harmsen, Mw. E.G.M. Hermsen, Mw. GJ. Joosten, Mw.ir. P.H.M Kronnie,Mw.dr. G.M.te Lierop, Mw.ir. M.J.C,van Maanen, H.van Muiswinkel, Prof.dr. W.B.van Muller, Dr.M. Nagelkerke, Ir.L.A.J. Oever, Ir.J.ten Osse,Prof.dr. J.W.M. Rodrigues,P. Rombout, Dr. J.H.W.M. Samallo,J. Schipper, H. Sibbing,Dr. F.A. Snik, Ir.G.M.J.van Spierts, Ir.I.L.Y. Stet,Dr. R.J.M. Stevens,C. Stroband, Dr.H.W.J. Taverne,N. Taverne-Thiele,Mw.J.J. Terlouw,A. Timmermans, Mw.prof.dr. L.P.M. Valk, Mw.H. Veenendaal, Mw.A. Verburg-vanKemenade,Mw.dr. B.M.L. Voorthuis,P.K. Weijts, Mw.ir.F.F.A.

—^o

2749 2687/3413/2138 4007/2648 3922/3967 2732/2731

3922/3946 3838/2651 3967/3509 3912 2731/3838 3958 3335/3967 3925/3946 2687/3413/2138 3336/3509 3928/3509 4007/3509 3967 2267/3509 3965/3967 2729/3509 3965/2650/3970 2649/2650 2715/3509 4007/2648 2749/2648 3922/3967 3965/3967 2688/3967 3925/2651 3925/3924/2650 3392/2648 3963/3967/3509 3967/3509 3925/3924/2650 2669/2651 3925/2651 3958/3509

Vakgroepen-

Wiegertjes, Ir, G.F. Studenten CB/OB Studenten FM

3958/2651 2731 3955

annex morfologie autoradiografie beeldverwerking computerruimte morfologie electronenmicroscopie lab.celbiologie 1 lab. celbiologie2 labisotopen labmorfologie 1 labmorfologie 2 lab. ontwikkelingsbiologie 1 lab. ontwikkelingsbiologie 2 prepareerkamer/studio 2 practicumzaal Hollandseweg practicumzaal Zodiac röntgenkamer ultramicrotomie

2687 3961 3914 3392 3913 2651 2731 3969 2648 3933 2650 3970 3957 3413/2138 3956 3926 3924

149)

Diensten

Sectorbureau Dierwetenschappen 1.Prof.dr.E.A. Huisman 2.T.v.d. Wal 3. A.Jansen 4.B.v.d. Top 5.Mw. J. Heijnekamp 6.J.Wien 7.Mw.G.v. Eijgen 8.A.V.d. Dool 9.Mw.J. Kerseboom 10.Mw.W. Heijmen

11. S.H.Leenstra 12.A.Rodenburg 13.Mw.L.v.Beek 14.Mw.H.Ruiter 15.J. Moorlag 16.Mw.M.v.Holthe 17.H. Croon 18.P.Vink 19.W.v.d.Laan 20.L. Bijl

21. F.Dinnissen 22.J.Hagens 23.B. Jansen 24.R. Wormgoor 25.J. Budding 26.M. Verkerk 27.J.Veldhuis 28.Ing.R.Terluin 29.Ing.P.Mekking 30.A.Hutten 31. G.v.Roekel

Afwezig: Ing.G.Folkerts,E.Harmsen,Mw.I.Hensen, Ing.H. Klompemaker, J.Tijnagel, W.Valen,P.Vos,Ir.G.v.Winkel

Diensten

Sectorbureau Dierwetenschappen Het Sectorbureau Dierwetenschappen is één van de vijf sectorbureau's binnen de Landbouwuniversiteit. Detaken van het sectorbureau zijn: -verlenenvandienstenaandevakgroepen,vooralbinnendeclusterDierwetenschappen,op het gebied van administratie, financiën, personeelsaangelegenheden, huisvesting, foto-, teken- en reproduktiewerk, computerfaciliteiten, telefax, bibliotheek en onderzoek en onderwijs; -ondersteuningenadviseringvanhetclusterbestuurDierwetenschappen,deRichtingsonderwijscommissie (ROC-T20) en de onderzoekschool Wageningen Institute of Animal Sciences (WIAS). Hetsectorbureau isdoorhetCollege vanBestuur gemandateerd omzelfstandig een groot aantaltaken aftewikkelen ophetgebiedvanpersoneelsbeheer (aanstelling, bevordering, overplaatsing, ontslag)enfinancieel beheer(bestellingen, betalingen, administratie derde geldstroom contractonderzoek). Voor de vakgroepen en de diensten binnen de sector betekent dit een vergaande vorm van zelfbestuur en -beheer. Voordeuitvoeringvanzijntakenbeschikthetsectorbureau over55medewerkers,waarvan er circa veertig werken op de vijf proefaccommodaties van de sector. Deze proefaccommodaties zijn: - De Haar - varkens/kalveren (ook geiten en paarden) - De Haar - pluimvee - De Haar -vissen - De Ossekampen (75 ha, rundvee, schapen en geiten) -De ir.A.P. Minderhoudhoeve (250ha,rundvee, schapen, akker- enweidebouw, gelegen in Flevoland). Opdezeproefaccommodaties wordtonderzoekenonderwijsvanLU-vakgroepenuitgevoerd, alsmede onderzoek voor derden. HetsectorbureauisgehuisvestinhetZodiac-complex,Marijkeweg40,6709PGWageningen.

Diensten

Telefoonnummers Sectorbureau Dierlijke produktie Indien u van buiten de centrale belt, moet u eerst het getal 48 draaien en vervolgens het gewenste nummer.

Zodiac Marijkeweg 40 6709PG Wageningen

telefax (48)3962 secretariaat 3370/3952 bodenummer 128

Directeur Sector Dierlijke Produktie Wien,J.

3370/3952

Secretariaat Sectorbureau Kerseboom, Mw.J.T.

3952/3370

DirecteurWIAS Huisman, Prof.dr. E.A.

3382/3952

Secretariaat ClusterDierwetenschappen/WIAS Heijnekamp-van derMolen, Mw.J. 3952/3370 Administratie Dinissen,F.L.B, (hoofd) Beek-Geurtsen, Mw.E.T.van Holthe-deHullu,Mw.M.F.E.van Moorlag, J. Ruiter-Slangewal, Mw.H.A.

3580/3574 3574/3580 3574/3580 2229/3952 2601/3580

Personeelsconsulent Croon,H.

3907/3952

Beleidsmedewerker Winkel,Ir.G.L.van

3911/3952

Bibliotheek Wiersma, Ir.P. Visscher, Mw.B.E. Wolsing, Mw. J.G.M. Roseboom, Mw.M.

3654 3654 3654 3654

Clusterveiligheid Harmsen,Mw.E.G.M.(Kamer 2013D)

3912

HP))

uiensien Computerafdeling Klompmaker, Ing.H. Folkerts,Ing.G.

3934/4628 4628/3934

Congiërge Jansen, J.G.

3953/3952

Foto-teken-en reproduktieafdeling Valen, W.J.A. (hoofd) Vink,P.

2730/3194 3361/2730

Kantine Respiratiecellen Veetelerskamer Practicumzaal

3986 3549 3984 3956

Telefoonnummers Proefaccomodaties Indien uvanbuiten decentralebelt,moetueersthetgetal48 draaien en vervolgenshet gewenste nummer. DeOssekampen (rundvee,schapen,geiten),Haarwal3 Mekking, Ing.P. (bedrijfsleider) 3013/3199 Bijl, L.(ass. bedrijfsleider) 3013/3819 Ligboxenstal Dwerggeitenstal Schapen/herkauersstal

3819 3819 4435

DeHaar(pluimvee),Haarweg6 Terluin, Ing.R.W. (bedrijfsleider)

3386/3398

DeHaar(varkens, kalveren),Haarweg6 Hagens,J.(bedrijfsleider) Verkerk, M.C.T. (ass.bedrijfsleider) Proefdierverblijven Respiratieafdeling

3185/3816/3818 3185/3816/3818 3816/3817 3549

DeHaar (vissen),Haarweg6/Marijkeweg 40 Leenstra, S.U. (bedrijfsleider) 3930/3429 Proefdierenverblijven EDC-vleugel Visziekteafdeling Broedhuis

3930 2677 3429

Diensten

Medewerkers Ir.A.P. Minderhoudhoeve Postbus 96,8250ABDronten Bodenr. 86 Bedrijfsleider, onderzoekscoördinator Overvest, Ing.J. Fax 1.P.Adamse* 2. J. Overvest 3. H. Falkena 4. A. van de Wal* 5. H. van de Sluys 6. K. Spronk 7. J. Jorink

03212-1200 03212-1702

8. F. Pouls 9. E.van Dalen 10. P.Keyzer 11. W. van Gerresheim 12.H. van Benthem- Gruppen 13. F.de Jager 14.J. Hogendorf

*Niet meer werkzaam opAPM Afwezig: J. Walma

15. H. Alting 16. P. Schaft 17.C. Beenders 18.K.van Dijk 19.J. Spriensma

Diensten

Dekantinedames DekantinevanZodiac isdeplaatswaar"onze"kantinedames,Betsy,Wiesje enWilma(op defotovanlinksnaarrechts),deveetelersenveetelerinnetjes inwendigverzorgen.Huntaken zijnvrijuitgebreid:naasthetsmerenvandebroodjesenhetzorgenvoorversetheeen koffie behoort ookde"indirecte"verzorging.zoalshetregelenvandevoorraad,het schoonhouden van dekantineendeafwas tothuntaken. DedameskunneninprincipeopalleLU-kantinesingezetworden,maarzijgeventochalledrie devoorkeuraandeZodiac-kantine,dienaarhunzeggendegezelligstekantinevandeLUis. Zijdenkendatditkomtdoordatdekantineniettegrootis,endoorhetfeitdatzehetheelgoed kunnen vinden metdevakgroepmedewerkers en destudenten. Latenwehopendatdezebandnoglangzogoedblijft, zodatwenoglangkunnengenietenvan deverzorging engezelligheid van"onze"driekantinedames.

155

Diensten

1.J. W. Fonteijn 2.J.G. Jansen 3.P.J.Vink

Diensten

Reproduktie PeterVinkwerktetot 1991bijhetarchiefvanJustitie.Viadevacaturekrant vandeoverheid hoorde hij datzeopZodiaczaten te springen om iemand diehetfotografisch gebeuren kon regelen. Peterwasopslagverliefd opzijn nieuwewerkruimte.Doordieglazenwanden heeft hij niet alleeneenleukuitzichtopdehal,maarvooralveelcontactmetmensendieevenbinnenkomen wippen vooreen praatje. Peter iserhoofdzakelijk voordemedewerkers.Dezekunnen bijhemterechtmetrapporten, verslagen enCollegediktaten (inbeperkteoplagedan).DaarnaastprobeertPeter,alshij geen spoedklussen heeft, studenten te helpen met hun eindscriptie. Ook verzorgt hij het kleine onderhoud aandekopieermachines en deverkoop van sheetsenlaser-printkaarten. TotslotnogeentipvanPetervoordemedewerkers: wachtmetopdrachtenniettothetlaatst!

Deconciërges Alsdeoverheadprojector ofdevideorecorderweereensnietdoetwatje wilt,wiehebje dan nodig?Deconciërge!Ookvoorhetbesprekenvaneenzaalofbijvoorbeeldvoorplannenvoor dealmanakuitreiking moetje bijdeconciërge zijn. In 1982solliciteerdedhr. Fonteijn vanuitpersoneelszaken opdeDreyen voordezebaan als conciërge .Alle vroegere conciërges waren gillend weggelopen! Maar dhr. Fonteijn bleek stressbestendigenhadaltijdwelplezierinzijnwerk.Opdevraagofhijweleensleukedingen beleefd had,antwoorddehij :"Constant,hetishierneteengesticht."Zoherinnerthijzichnog dathijeendelegatienonnenuitFrankrijkmoestontvangen,terwijlhijgeenwoordfranssprak. Daarom had een vriend voor hem opgeschreven :"Voulez-vous me suivre?" (voor de onderontwikkeldenonderons:"Wiltumijvolgen?").Inplaatsdaarvanzeidhr.Fonteijntegen moederoverste :"Voulez-vous couchezavecmoi?",waaropZij zeergeschoktreageerde. Toenin 1993dhr.Fonteijnmetgezondheidsproblemen kampte,namBertusJansenzijnwerk zonuendanover.BertuswerktedaarvooropdeDreyenbijdetechnischedienst.OokBertus gaat altijd met veel plezier naar zijn werk op Zodiac. Sindsjuni 1995 isdhr. Fonteijn met pensioen en heeft Bertushetconciërge-rijk opZodiacvoorzich alleen.

157

UTTD

heeft naast de Produktenvoor Dierhuisvesting een aantal geheel nieuwe Produkten in haar assortiment te ; weten:

HET ELECTRONISCH IDENTIFICATIESYSTEEM -ISOtransponder - Readers: + met enzonder geheugen + RS232aansluiting ensoftware + leesafstand 6-30cm +geschikt voor ISO- en niet ISOtransponder

ACCESS - V-A-P1Msubcutaneous access ports - NewRat-0-Port,M - Catheters forall needle sets - DAKMED®Infusion Pumps

V< V-A-P

small animals

rats

large animals

LOMIR -

Jackets &Vests Swivels Tethers /Tether Ends Infusion Sets Cervical &Elizabethan Collars Custom Slings Animal Handling Equipment

Bent ugeïnteresseerd? Neem dancontact op met:

UNO ROESTVASTSTAALBV Marconistraat 31-Postbus 15-6900 AA Zevenaar Tel: 08360-24451 -Fax:08360-23785 -Nederland Nieuwe nummers m.i.v. 10-10-1995 Tel: 0316524451 -Fax:0316523785

Kwaliteitwintaltijd!

Prijsenkwaliteitcompleetin balans

DOPHARffffl VETERINAIRE

FARMACA

Zalmweg24, Postbus 205,4940 AERaamsdonksveer Tel.01621-15900,fax 01621-18686

Stress?!? OntruimingZodiac, Da'spasstress!!!

,Stressoren •

• Stressoren•

.Stressoren•

Ik hou van verse VB

en

linoerie «tandjet®

Deagrarischspecialist ABNAMROisnietalleendefavoriete bankvanhet bedrijfsleven in Nederland, wekrijgen ook steeds vaker de voorkeurvan deboerenentuindersinonsland. Datheeft allestemakenmetdeinzetvanonzeadviseursvoor deagrarischesector.Datzijnechtespecialisten,meteenagrarische achtergrond. Zij weten alles van de bedrijvigheid in de streek waarin zij werken. En met hun brede financiële kennis kunnen zij u gedegen adviseren over praktisch alle zaken die uw bedrijf aangaan. Of het nu gaat om bedrijfsinvesteringen of om het zo rendabelmogelijk makenvanuwopbrengsten. Bovendien weten zij zich ook nog eens geruggesteund door talvananderespecialistenopelkfinancieel gebied.Zakelijk zowel alsprivé. En wanneer u daar nog snelheid en goede service aan toevoegt, kent u onze filosofie: met onze adviezen, diensten en service moet u uw bedrijf financieel optimaal kunnen voeren. Waarbij onzerelatie altijd isgebaseerd opwederzijds vertrouwen. Redenen genoeg om snel contact op te nemen met De agrarisch specialist vanABNAMRO.Wanthij spreekt uwtaal als geenander.

f"

ABN-AMRO A kink

_ Stressoren•

"Evenbijkletsen overdelaatste standjes metHendrika35"

•Commissies-

HetBestuur 'Studievereniging "DeVeetelers";verenigingvan WageningseZoötechniek studenten' is deofficiële naamvandevereniging.Hetiseenactieveclubmetverschillende commissies en onderverenigingen die veel leuke en nuttige activiteiten organiseren. Hetbestuurstaattussen dezecommissiesenonderverenigingen enprobeertzodoende alle activiteiten tecoördineren en te ondersteunen. Daarnaast beheert zedefinanciën van devereniging en onderhoudt zehet contact met de buitenwereld, bijvoorbeeld de hoofdsponsors en andere studieverenigingen. Er zitten zeven personen in het bestuur die elk een bepaalde taak hebben. Een voorzitter voor het algemeen overzicht, een secretaris voor hetpapier- en computerwerkeneenpenningmeestervoordecenten.Tweeonderwijsmensen voorde onderwijszaken en twee voorlichters voor het contact met de commissies en mensen van buiten de vereniging. Normaal gesproken is er elke donderdag rigro om 12.30 op Zodiac. De rigro wordt voorgezeten envoorbereid doorhetbestuur.Onderhetgenotvaneenkopjekoffie worden tijdens zo'n ledenvergadering allerlei zaken besproken die van belang zijn voor de vereniging en haar leden. Denk hierbij aan onwijze onderwijsplannen, vakgroepvergaderingsverslagen enhoeveel vaatjes eropzijn gegaan op delaatste borrel. Wil jeopdehoogteblijven vanhetreilenenzeilenvan"DeVeetelers", komdannaarderigro! Wehebben ookeen representatieve functie wat inhoudt dat ersomseenpraatje gehouden moetwordenendatweopreceptiesofalmanakuitreikingen inveetelersjasjc/dasje verschijnen. Dit laatstegaatvaak gepaard metonhandig gestrik van dassen en hetnatwee weken weer scheren van de baard. Daarnaast gaan we af en toe op bezoek bij een hoogleraar of andere stafmedewerker. Aldezebezighedenvergenveelvanhetlichaam,zowelpsychischalslichamelijk. Maarmet een gezonde dosisgezelligheid en andere geneugten des levenshouden wede lol er in! Ten slotte: "DeVeetelers"iséénvandeactiefstestudieverenigingen inWageningenendatmoetenwe zo houden. Dus hebje interesse voor een commissie meldje dan bij het bestuur. Anton Kool Denise van Espen Ingrid Mevissen Patrick Kamphuis Geert Wouters Ronald Peters Jan-Willem van Rens

(voorzitter) (secretaris) (penningmeester) (onderwijs I) (onderwijs II) (voorlichter intern) (voorlichter extern) mm^/ivu))

-Commissies "

w

~©

A

•Commissies-

Clusterbestuur HetClusterbestuurisdebestuurslaagtussenhetCollegevanBestuurendeUniversiteitsraad enerzijds en het Cluster Dierwetenschappen anderzijds. Het Cluster Dierwetenschappen bestaat uit de vakgroepen Veefokkerij, Veehouderij, Veevoeding, Visteelt en Visserij, Fysiologie van Mens en Dier en Experimentele Diermorfologie en Celbiologie. Het Dagelijks Bestuur van het Cluster vergadert elke week. Iedere maand wordt er een AlgemeneBestuursvergaderinggehoudenwaarinvertegenwoordigersvanhetsectorbureau enhetwetenschappelijk enoverigpersoneelvandevakgroepen,tweezoötechniekstudenten en één biologie student zitting hebben. Eén van deze studenten heeft tevens zitting in het Dagelijks Bestuur van het Cluster. HetisdevraagofhetClusterbestuur noglangindehuidigevormgehandhaafd zal blijven. ErwordtgesprokenovereenwijzigingindebestuursstructuurvandeLandbouwuniversiteit waarin geen plaats meer zal zijn voor Clusterbesturen. Ondanks de onzekere toekomst wordt erinhetClusterbestuur overvelezaken beslist, zoalshetverdelen vangeld over de vakgroepen, personele bezettingen van de vakgroepen, onderwijscapaciteit, studentenaantallen, de nieuwbouw van Zodiac en een rampen-plan voor als de dijk doorbreekt. Door zitting tehebben in het Clusterbestuur kunnen studenten in degaten houden wat er inhetClusterenhogerebestuurslagen vanhetCollegevanBestuurende Universiteitsraad speelt.Vaakzijndatonderwerpendiegeengevolgenhebbenvoorstudenten,maarditwordt andersalsbijvoorbeeld dekwaliteitvanhetonderwijs inhetgedingkomt.Hetisbelangrijk dat er studenten in het Clusterbestuur zitten om hierop te letten. Als student in het Clusterbestuur moet je eerst even door de zure appel van ingewikkelde afkortingen, moeilijke bestuurstermeneneenboelleesvoerheenbijten, maardaniserindevergadering een koekje bij dekoffie, alsde dijk tóch niet doorgebroken is.

Piter Bijma Arnold van den Burg Anton Kool

-Commissies -

—H@

• Commissies-

DeAlmanak Commissie Heb jij zin om met zeven andere studenten te werken aan het mooiste boekwerk van Wageningen, dan is nu detijd aangebroken omje verborgen talenten te ontwikkelen. Uitdagingen diejou als almanak-lid tewachten staan zijn o.a.: geld afhandig maken van bedrijven, het interviewen van beroemdheden en het eindeloos vergaderen over het te kiezenthema.Hethoogtepuntishetorganiserenvandeuitreiking.Tijdensdezegelegenheid kunje laten zien dat de nieuwe almanak nog mooier isdan devorige. Decommissie van '94/'95 bestond slechtsuitzeven personen. Ditwaren deenige stressbestendigemensendiedeVeetelersverenigingblijkbaarrijkwas.Zijblekenalsenigenover de gewenste eigenschappen te bezitten, zoals 120% motivatie, lef en een lichtelijke geestelijke gestoordheid. Lidzijnkunjezienalseeninvesteringindetoekomst,wantmetdeAlmanakopjecv. loop je geenjob meer mis! Denkjij datje dezezwaar onderbetaalde topbaan aandurft, meldje dan aan als lid van de 13eAlmanakcie.

12eAlmanakcie "De Almanakmuppets" Evy Apeldoorn Martine Bruinenberg Geraden Dikken Violette Hensgens Ronny Lubbers Leonie van Osch Casper Ticheloven

-Commissies-

H®

• Commissies-

ROK-ROC DeROKisdeRichtingsOnderwijsKernendeROCisdeRichtingsOnderwijs Commissie. Elke studierichting heeft een ROC. In die ROC zijn alle zoötechnische vakgroepen vertegenwoordigd samen metzesstudentleden. DezezesROC-studentledenzitten ook in deROK met nog vier studenten. Alsje gaat vergelijken met andere studies zulje weinig vinden over eenROK, omdat 'De Veetelers' één van deweinigeverenigingen ismet een ROK. DeROKkomtiederedinsdagavondbijelkaar,terwijl deROCsteedsdeeerstemaandagvan demaand vergadert. DeROKendeROChoudenzichbezigmetallezakendiehetonderwijsaangaan.Denkdan bijvoorbeeld aan:vakkenevaluaties, vakkenroostering, vakkenwijzigingen, maar ook aan hetoplossenvanproblemenbijafstudeervakken. Kortomhetbewakenvandekwaliteitvan hetonderwijs. DemeningzoalsdieuitdeROK-vergadering naar vorenkomt, zal doorde zesROC-leden uitgedragen worden tijdens de ROC-bijeenkomst. Alles dat door de ROK en ROC gedaan wordt gaat voor de studenten niet onopgemerkt voorbij. Iedere maand staat in"De Veeteler" onder het kopje "ROCK &ROLL"waar de ROC en deROK zich diemaand meebezig gehouden hebben. Ookwordt in derigro wel eenseenpeilinggehoudennaardemeningvananderestudentenoverbepaaldeonderwerpen. Daarnaast wordt iederjaar een specialisatie-keuze-avond georganiseerd voor eerstejaars. Ondanks het serieuze karakter van deze commissies zouje al naar de vergaderingen toe willengaanvoordegezelligesfeer,dieerheerst.Zodoendekunjeopeenanderemaniermet jestudiebezigzijnengoedwerkleverenvoormede-studenten,zonderdatdittenkostegaat vanhetplezierdatje hebtincommissiewerk. Denkjedatdezecommissiewelietsvoorjou is, neem dan gerust contact op met één van onderstaande personen.

ROK/ROC:

Damiette van den Brink Rob Grift Gerrianne Jansen Patrick Kamphuis Sam Turner Baukje Vlemmix

ROK:

Karin van de Braak Ivo Kluitman Judith Poelarends Willeke Steeghs Geert Wouters

-Commissies'

178 ,

•Commissies-

Vakgroep-en Sectievertegenwoordigers Wij houden, in onze functie van sectie-/vakgroepvertegenwoordiger, de vereniging/ veeteeltstudenten opdehoogtevanwaterzichallemaalopdevakgroepafspeeltm.b.t.alle onderwijselementen,zoalsafstudeervakken, evaluatiesvanvakken,stages,etc.Ookwordt door ons de mening van de student/vereniging gevraagd t.a.v. dit soort zaken en weer doorgesluisd naar devakgroep. Wij gaan als sectie-/vakgroepvertegenwoordiger ieder maand naar de sectie- dan wel vakgroepvergadering. Van dezevergaderingwordtverslaggedaan indewekelijkse Rigro onder het genot van een gratis kopje koffie. Via de Rigro houden wij contact met de vereniging en de verscheidene commissies, zoals ROK/ROC. De sectie-/vakgroepvertegenwoordigers Veefokkerij:

Frans Broeders Albertus Kloosterman Bertho Boswerger Veehouderij: Dirk Peters (DPS) Jos van Oostrum (DPS) Liesbeth Bolhuis (etho./DB) Ad deGroof (Gezondheidsleer & Reproduktie) Patrick van Vugt (Gezondheidsleer & Reprodukite) Veevoeding: André Brand Bert Fierkens Mirjam Spreeuwenberg Fys. Mens &Dier: Patrick Kamphuis Visteelt & Visserij: Martina Stam Aldin Hilbrands Agr. Bedrijfsec: Mark Ormel

-Commissies -

• Commissies-

AktivseitenCommissie Het isongeveer 11uur 's ochtends,je ligt inbed endenkt:"Wat een lekkere ochtend!" Je wiltrechtopgaanzitten,maarvoordatje injebedzit,ishetnetalsofiemand meteen grote vuisthamer tegenje hoofd ramt: "Oooh,wateen koppijn.". Jevaltterug inje bed en weet hetweer: Gisteren een veetelersfeestje gehad.Jeprobeertje teherinneren wat er allemaal gebeurtisenhoejenaarhuisbentgegaan.Maardezemoeiteblijktvoorniets.Jelooptsnel naar de dichtstbijzijnde koelkast enprobeertje nadorstte verdrinken. Zoals iedereenweetverlooptzomenigeochtendnaeenheerlijke veetelersborrel.Deakcie isdegroteveroorzaker van ditalles.Deakcieorganiseertdiverseaktiviteiten, diemeestal op een groot feest uitdraaien. Vaak organiseert ze deze alleen, soms met een ander commissie, maar ook met andere studieverenigingen. Één van de belangrijkste jaarlijks terugkerende evenementen is het eerstejaarsweekend, waardooralleeerstejaarselkaarbeterlerenkennen,ofzewillenofniet,enwaar ouderejaars integreren met de 'verse,cq.groene' veetelers.Hiermeepoogt deakcie van alle veetelers een hechtegroepte maken. Het organiseren van al deze activiteiten gebeurt na (meestal) wekelijkse vergaderingen. Hierbij is serieus zijn niet altijd het belangrijkste, maar vlak voor een aktiviteit is het belangrijk omallesgoedopeenrijtje tezettenenervoortezorgendatallestip-topverzorgd wordt. Wehopenookvolgendejaar,ondankshetsteedsweerverminderendaantalstudenten,veel spetterende feesten te mogen organiseren. En we hopen natuurlijk opjullie fantastische inbreng. Tot dan

groetjes: Patrick Jenneskens Roel Keursten Marill Ooms Ronald Peters Martin Rijnen Désiréevan Steenveldt Annemarie ten Vergert Everdien van Weeghel

M»D/fl81jj

-Commissies'

• Commissies-

Redaktie Het is al weer voor het 26stcjaar dat de veeteler uitkomt en met succes! De veeteler (en natuurlijk de commissieleden) is populairder dan ooit te voren. Dit komt doordat de kwaliteit ineen hoogvaandel staat;achdatzienjulliezelfookwelalserelkemaand weer zo'n geel blaadje in debrievenbus ligt. Wat iserafgelopen jaar gebeurt in de redaktie? Alseerste zijn weeen aantal 'vaste' commissieleden kwijtgeraakt watheeft geleidtoteen volledig nieuwe samenstelling (op 1 na)van decommissie.Natuurlijk heeft dit gevolgen gehad.Deredaktieisgoedherkenbaargeworden.Nietdestandaardt-shirtse.d.maartijdens de vergaderingen en het samenstellen van de veeteler is het verplicht zelfgeschilderde redaktieklompen tedragen. (Klompen iseen ware ragegeworden onder de veetelers). Daarnaast heeft deze wisseling geleid tot het schrappen van enkele uitgeputte rubrieken zoals'Uitdeoudedoos'en'Stefstudiepunt' (helaas iserniemand diehetwil overnemen). Maarhetverschijnen vanderubrieken'Mariaweetraad','Waarheenwaarvoor'en'Theedge and beyond' worden erggewaardeerd in veetelersland. Je zietwel datderedaktie niet stil heeft gezeten het afgelopen jaar. Hoe ziet het programma van de redaktie in 1maand eruit? Inhetkortkomthethieropneer;elkewoensdagmiddag hebben wevergadering opZodiac waarin de rubrieken worden verdeeld, binnen gekomen opdrachten behandeld maar ook gezelligwordtgepraatoveralleswateenVeeteleraangaat.Opheteindevandemaandwordt ergelay-outenwordtdeveetelergevouwen engeniet.Ditleidtdantotdeiedereen bekende Veeteler. Oja, wedoenooknogwataangezelligheid.Teneersteetenwevöörhetvouwen ennieten gezellig ietsmetelkaar.Tentweededrinken wenâhetvouwenennietenietsmetelkaar.En wezijn een weekend naar deArdennen geweest. Goed, hopelijk benje nuweeropdehoogtevan alleactiviteiten vanderedaktieenzien of horen wenog wel eenswatvanje. Yvonne van de Camp Anoeska Heinemans Frank Lenssinck Hugo van der Linden Ard Looman Annika Smid Anne-Marie ten Vergert Eddy Weurding

mm

^0

-Commissies-

*fSk~i\.&•'•&.

••«at3# i84j

^

• Commissies-

Sportcommissie Om de veetelers de kans te geven om in goede conditie te blijven, zowel geestelijk als lichamelijk, iser de SPORTCIE. Tevens issporten ontspannend, integrerend enwerkt verbroederend. De traditionele activiteiten zijn elk trimester klaverjassen, het volleybaltoernooi , Batavierenrace, Veluweloop en rondje Zodiac.Bij de hardloopwedstrijden ondergaan de echte sportfanaten een metamorfose en veranderen in echte Zodiac-tijgers. Wij zijn een nieuwe,jongeenonstuimigecommissiemeteenverfrissende werking,daaromzalerditjaar naast detraditionele ook nieuwe spannende sportactiviteiten worden georganiseerd. Éen van degeslaagde experimenten waskanoën op deLinge. Alsjehetstuderenenhetuitgaanevenbeubent,komdaneensnaareenvanonzeaktiviteiten. Ook bij onsgeldt,evenalsbij deolympische spelen,meedoen isbelangrijker dan winnen. Wij als leden van de SPORTCIE zullen jullie bij al deze activiteiten begeleiden. Alle activiteiten worden van tevoren aangekondigd via "de Veeteler" en posters op de prikborden opZodiac. Namens de SPORTCIE veel sportplezier. Irene Janssen Bert de Roo Sam Turner John Vermeulen Marcel Westerbeek

~"©

-Commissies'

^W^flSój)

•Commissies-

Ouderdag Commissie Zaterdag 11maart was hetdan weer zover. Deouders (aanhang, broers, zussen, etc.) van deeerstejaarsdoorstromersentweedejaarsregulierkwamennaarWageningenomtekijken waar kindlief nou eigenlijk meebezig is. Aangekomen opZodiacenvoorzienvankoffie metgebakwerdmendoordevoorzittervan deouderdagcommissiewelkomgeheten.NadatJan-Willem vanRens(vanhetbestuur)iets had verteld over het reilen en zeilen binnen de vereniging , begonnen om 10 uur de presentaties van de vakgroepen. Na de tweede ronde werd er een smakelijke lunch geserveerd. 's Middags volgden er nog twee ronden, waarna tijdens de thee de winnares van de taartbakwedstrijd bekend werd gemaakt: Violette. Ze kreeg een mooie, overheerlijke paashaas en haar viel natuurlijk de eeuwige roem ten deel. Na de thee konden diegenen die niet hoefden te melken nog een kort bezoek aan de Ossekampen brengen. Ook hier werd het een en ander verteld over het onderzoek dat verricht wordt. Ondankshetmooieweerwasdebelangstellingvoordezedaggrootenwekunnendanook terugkijken op een gezellige en goed verlopen ouderdag. De ouderdagcommissie, Gerbrand van Burgsteden Huybert Groenendaal Harry de Groot Jan van Kogelenberg Ronald Peters Joan Somers

mm

^HT187})

-Commissies-

•Commissies-

SocialEvening Commissie Desocial-evening commissie organiseert zo'n 5keerperjaar eendiscussieavond. Tijdens zo'n avond geven 3sprekers een inleiding van ieder 20minuten.Naeen pauzewaarin de discussie vaak alop gang komt krijgen de sprekers en de zaal de gelegenheid om van gedachten te wisselen. Deonderwerpen hebben vaakeentoekomstgerichttintje. Onderwerpen vanhet afgelopen jaarwaren:Hetimagovandeveehouderij, DetoekomstvancoöperatiesinNederland,IBR een griepje of een nachtmerrie en er waseen avond over bedrijfsopvolging. Hetslagenvaneensocial-eveningwasvooreengrootdeeltedankenaaniedereendiekwam luisteren en/of aan de discussie deelnam. Dusookvoorhetkomendejaarwillenwijiedereenweeruitnodigenomeensocial-evening bij te wonen. Jean-Paul van Aubel Piter Bijma Truus Boll Jan Buijs Albertus Kloosterman Mark Paauw

"••Hfi8^)

-Commissies•

•Commissies-

StageInformatie Commissie Alvoor dederde keer indegeschiedenis van "De Veetelers"werd erditjaar een "Sticie" opgericht! Wadoen wij? De Sticcie ,oftewel, stage-informatie-commissie, geeft elkjaar eenboekje uitmetdaarin alle belangrijke informatie dieje nodig hebt voor het organiseren van een succesvolle buitenlandsestage.Zoookditjaar,metdaarineenleesbaretabelenallerleihandigeadressen van ouderejaars dieal eensop stagezijn geweest. Verder organiseert de Sticie eenmalig een informatie-avond over stages. Na enkele inleidingendoorgerenomeerdeherenkonerinformeelgeborreldwordenopeensoort"infomarkt"vanverschillende landen,waariedereen zijnofhaarpersoonlijke vakantieverhalen en foto's kon laten horen en zien. Opdezemanierhopenwij,vandeSticie,datookallenieuweveetelerseenfantastische stage beleven,netalswijgedaanhebben.Opdefotoziejeons,oponzestage,een wild-exotische cocktail drinken, op een bijna onbewoond eilandje in deZuid-Chinese zee. En,indienzijdatmogelijk achten,mogende"jongereVeetelers"onze informatiebrochure verbeteren Met vriendelijke groeten, Bert Fierkens Jan Mostert Mark Ormel (Met dank aan de onuitputtende medewerking van vele vrijwilligers die dit fantastische evenement mogelijk hebben gemaakt.)

-Commissies'

—"©

• Commissies-

Studiegids Commissie Meteen groepvan 6man(vrouw) sterk zijn wij eindvorigjaarenthousiast begonnen met devoorbereidingen vooreennieuwestudiegids.Destudiegidsisbijnaonmisbaarvooreen goedestudieplanning.Doorstromerskopenditboekwerkje vaakalinseptember,omdat zij meteen zelf hun rooster samen moeten stellen. Indestudiegidsstaatveel informatie overdestudieZoötechniek endeprofielen voorelke oriëntatie(zoalsbv.veefokkerij,-houderij,-voeding).Zokunjeeralsdoctoraalstudent vrij snelachterkomen welkevakkenjedienttevolgen.Ookstaanerveelvrijekeuzevakkenin vermeld,dieaansluitenbijdebetreffende profielen. Bovendienwordteenapart hoofdstuk besteedt aan afstudeervakken. Detweedehelftvandestudiegidsgeefteenoverzichtvanvakkendiejezoalalsveetel(ster)er kuntvolgen.Pervakwordthierineenobjectieveenindienvoorhandenookeen subjectieve beschrijvinggegeven.Hetobjectievegedeeltegeeftdeopzetvanhetvakendeverplichtingen zoals practica en/ofexcursiesweer. Ditgedeelte isvaak door dedocent geschreven. Hetsubjectieve gedeeltewordt samengesteld dooreen student(en)diehetbetreffende vak gevolgdheeft(hebben).Hierinstaansomshandigetipsmetbetrekkingtothethalenvanhet examen en het nut van het vak voorje verdere studie. Al met al raakje aardig wegwijs in destudie Zoötechniek alsje de studiegids er eens op naslaat. Destudiegidswordt eind mei uitgereikt tijdens deorièntatie-keuze-avondvan de aankomende tweedejaars studenten. Mochtje"onze"studiegidsnietduidelijk genoegvinden,meervandeopbouwvanjestudie willenweten ofdenkje datje hetgewoon beterkunt,danbenjij misschien deaangewezen persoon voor de volgende studiegidscommissie. Je kunt hiertoeje naam aan een van de bestuursleden of aan ons doorgeven. Veel studiepunten toegewenst door de stucie '95: Martine Barwegen Martine Bruinenberg Yvonne van der Camp Wilfried Goldewijk Alien van der Hem Dirk Spoorenberg

H©

-Commissies-

• Commissies•

Promotie Commissie Promcomstaatvoorpromotiecommissie.Ditiseenactievecommissiediedepromotievan de studie en studievereniging op alle mogelijke manieren verzorgt. Zo verkopen wij veetelerstextiel(t-shirts),unieke1.3 literveetelerspullen, veetelersmokken, flessen wijn, stropdassen enWindjacken. Eénenanderwordt nietalleen door studenten gekocht, maar ook bv. als blijk van dank bij een excursie aangeboden. Naast dezeartikelen verzorgenwij ookhet veetelersbriefpapier. Ditisbriefpapier wat de commissieskunnengebruikenalszebrievennaarbedrijveneninstantiesmoetenschrijven, bv. om sponsors te lubben ofsprekers voor bv. een forumavond te krijgen. Ookkunnen wijmateriaal leverenvoormensendiedestudiezoötechniekgaanpromoten, ophun'oude' middelbareschoolofdeHAS.ErzijnLU-folders, veetelersfolders(normaal 1.=per stuk) en er iseen diaserie. Alsjullie meer willen wetenoverdepromcom,ofalsjullie geïnteresseerd zijn ineen van onze artikelen, dan kun je ons altijd aanschieten. In de toonkast op de begane vloer (tegenoverhet informatiebord) kunje promotieartikelen bezichtigen. Onzeartikelen zijn tekoopopde veetelerskamer. Tussen 12.30en 13.30 uurishier altijd iemand aanwezig. groetjes van de promcom. Eric van Engelen Suzanne Hollander Jan-Willem van Rens Anneke van de Schans

-Commissies'

jfojjjf-aäB,

• Commissies-

Sollicitatie Commissie Je kent ze vast wel, afdelingsgenoten of andere bekenden die een paar maand een baan hebben en nietsdoen dan klagen over hetzwarewerk,het vroege opstaan teweinig vrije tijd. In diegoede oudestudententijd wasalleszoveel beter en konje doen en laten watje wou.Tochzijnzevaakookwelweerblijmetdiebaan,omdatveelvanhuntijdgenoten nog steeds heftig op zoek zijn. Jehoortdelaatstejarenallerleiwildeverhalenovereeneconomischerecessie,metdaarmee gepaardgaandemassaontslagenenvacaturestops.Deeconomischerecessieschijntinmiddels alweer over zijn dieptepunt heen te zijn, maar feit blijft datzelfs afgestudeerde veetelers niet altijd even snel een leukebaan vinden. Desollicitatiecommissieprobeertdaarwataantedoen.Weorganisereniederjaartweekeer een sollicitatiecursus. Ineen aantal avonden eneen dagexcursiekomen een aantal punten an de orde, zoals het schrijven van een goede open en gerichte sollicitatiebrief, het doorspreken van de sollicitatieprocedure en het simuleren van enkele gesprekken bij een bedrijf. Ditjaar warenwetegastbijHendrix'mengvoedersteboxmeer.Aanheteindevan decursuskomen enkelewerkendeoud-veetelersvertellen overhun sollicitatie-ervaringen en of deovergang van studeren naar werken nu werkelijk zogroot is. Mochtje ambitieshebben omeenkeeraftestuderen endaarna eenbaantezoeken, aarzel dan niet en doe mee met de cursus. Het is naast leerzaam en informatief vaak ook nog gezellig. Commissie 1, Frans Broeders Kees-JaapHin Wout van der Horst Paul Huijnen

Commissie2, Jan Mostert Mark Ormel Piet van der Wal

-Commissies'

198

•Commissies-

Bedrijvendag Commissie "Is kwaliteit bepalend?" Erkomteentijd,datookJIJeraanmoetgeloven!Eennieuweuitdagingnavijfofmeerjaren vanfeesten, beesten,versieren,proefjes doen,ouwehoeren,drinken,eten,slapenentussen de bedrijven door studeren. Die uitdaging heet SOLLICITEREN/ZOEKEN naar de startbaanvanje leven.Opheteerstegezichtlijktditeenverdachtvieswoord;zovannuis hetgedaanmetalleleukedingen inhetleven,maarjekunthetveelbeterzienalseennieuwe uitdaging.Eeuwigstudentblijven isnamelijk ookgeen levenenbehoortalsgevolgvande Jojo Ritzen-maatregelen definitief tot het verleden. Goed, ophetgebied van solliciterenheeft onzestudievereniging een idealecommissiedie jehierint.z.t.kanbekwamendoormiddelvandecursussendiezijgeven.Maarja, dandringt zichbijjou natuurlijk ookdevraagop:Watwil ikeigenlijk metmijn levenen inietsmeer bekrompen zin: Waar wil ik straksgaan werken?? Ookopdezelaatstevraagkunje eenantwoordvinden endaarwilikeigenlijk naartoemet dit stukje in de almanak. Circa elke driejaar wordt door de bedrijvendagcommissie een bedrijvendag(verrassend he)georganiseerd. Dezecommissiehaaltdangedurendeéénjaar alles uit de kast om bedrijven en instellingen uit de veeteeltsector (zowel voeding, als fokkerij, alshouderij) zovertekrijgen omhieraan deeltenemen.Opdezewijzekunjij een beterbeeldkrijgenmetbetrekkingtotdeverdereinvullingvanjestudie,eventueel contacten opdoen voor een afstudeervak ofstage enje oriënteren op de arbeidsmarkt. Hoe ziet zo'n dag er nu precies uit voor de deelnemende studenten? Gedurende hetochtendprogramma wordt ingegaan op hetthemavan de bedrijvendag commissie,diedaarvooraltijd vooraanstaande,bekwamesprekersweettestrikken.Naeen uitstekende,overdadigelunchvolgendandepresentatierondes.Erkandanineenpresentatie vaneenhalfuur perbedrijf/instelling naderkennisgemaaktworden. Parallel hiermeeiser een infomarkt waardedeelnemende instantiesallen meteenstand vertegenwoordigd zijn. Ohja, enniettevergeten hetafsluitende deelvandezedagwordtnatuurlijk gevormd door een oergezellige veetelersborrel waar nog over koetjes en kalfjes gepraat kan worden. Deelnemers in 1994 waren: N1L1,Rabobank,Hendrix'voeders,GezondheidsdienstvoorDieren,NVS,DLO,Carforum, UTD, Holland Genetics, Cehave-Encebe, Euribrid en P1CPlukovee. Kortom: Maak erdus gebruik van en kom naarde volgende bedrijvendag!!! Namens de 'cie van oktober 1994, Adriaan Smulders Edgar van den Berg Ad de Groof

Margot van Engelen Jan Spoorenberg Liesbeth van der Waaij

— 1 * 0

Jeanct Brandsma

-Commissies"

200

• Commissies-

Excursie Commissie Deexcursiecieprobeerdeiedertrimesteréénexcursieteorganiseren.Aangeziendemeeste diersoortenalaanbodkwamenbijcommissies/onderverenigingen zoalsAquarius,Cuniculus,PFC,Porculum, RFS en SSCwilden wij verder kijken dan de(primaire) veeteelt. Het eerstetrimester zijn wenaarhetMARIN inWageningen geweest, dit ishèt Maritiem ResearchInstitute.Hierwordenonderanderenieuweschepenentechniekenonderzochten getest. Er is ook een avondexcursie naar het casino in Nijmegen georganiseerd en een rondleiding bij dezuivelfabriek Coberco. Helaas is de belangstelling voor excursies onder de veetelers dusdanig afgenomen ('excursiemoeheid')datdezelaatsteuitstapjesopgezegdmoestenworden.Vandaarookdat wemet hetbestuur besloten hebben om deze commissie opte heffen. Denkje daterweer meer animo isvoor excursies,hebje leuke ideeën of zouje zelf mee willen doen met organiseren van excursies, laathet dan het bestuur even weten.

Monique van der Gaag Martina Stam Anne-Marie ten Vergert

201

-Commissies'

—°©

-Commissies-

Binnenlandse Excursie Commissie DeBinnenlandse Excursie Commissie verzorgt elk voorjaar een excursie naar een streek binnenNederland. Deexcursiemaaktdeel uitvandeDB-fase vanje studieen isverplicht voor alle reguliere studenten. Ditjaar hebben we het op Drenthe en Friesland voorzien. We zijn een aantal bijzondere bedrijfsvoeringen nader gaan bekijken, zoals bijvoorbeeld verschillende soorten melkveehouderij-bedrijven, een schapenfokbedrijf, een struisvogelbedrijf en een melkgeitenbedrijf Daarnaasthebbenweeenaantaltoeleverendeenverwerkendebedrijvenbezocht,waaronder ACM en het FRS. Omdat ditteveel wasomopééndagtebekijken, waren wegenoodzaakt om inhet koude noorden denacht door tebrengen. Ditwasopdepraktijkschool vanOenkerk. Dezeavondwerdopgeluisterd wordenmeteen discussie-avondoverde"EastermarLansdouwe",eenonderwerpwatdiedagtersprakewas gekomen. Namens de BINEX'95 André Brand Alien van der Hem Albertus Kloosterman En begeleidende docenten: Prof. P. Brascamp R. Kwakkel N. Soede

KM 203

-Commissies'

~©

• Commissies-

Buitenlandse Excursie Commissie Een aantal Veetelers zijn nog maar netterug van vakantie of zemogen dekoffers alweer inpakken. Elkjaar isernamelijk een buitenlandse excursie dieeen verplicht onderdeel is van de oriëntatie veehouderij, -fokkerij en -voeding. Netjes geformuleerd heeft deze excursiealsdoeldestudenteninzicht inbuitenlandseveeteeltsystementeverschaffen. Maar verder wordternaturrlijk ookkennisgemaakt metvreemdeculturen enbiersoorten, want ja, een beetje algemene ontwikkeling isook welbelangrijk.Dit alleswordt georganiseerd door een commissie die bestaat uit vakgroepmedewerkers en studenten. Alswe even terugblikken welke landen de afgelopen jaren met onsbezoek zijn verblijd, komen weterecht in Frankrijk, Duitsland, België, Schotland enDenemarken. De meeste landen worden met een tussenliggende periode van vijfjaar bezocht, omdat hetvaak wel een aantaljaren duurt voordatzeinhetbuitenland hetvorige bezoek weer eenbeetje zijn vergeten. Ditjaar beginnen we de excursie met een Veetelers-promotietocht in Zwitserland en we eindigen onze toernee in Zuid-Duitsland. Hierbij worden verschillende bedrijven en instanties bezocht, bewapend met Holland Genetics petten en -pennen, Hollandse kaas, tulpebollen en Veetelerswijn. Wir kommen d'r anü DeBuitex van 1995: Prof. dr. ir.J.P.T.M. Noordhuizen Dr. ir. J.J. van der Poel Ing. P.L. van der Togt Geert Immerzeel Marije Schouten Antonie Vonk Noordegraaf

-Commissies'

•f.

« = @

^ iftS'

.Ondervereniging.

Aquarius Hoi allemaal, Aquarius iseenvereniging die,zoalsdenaam alduidelijk maakt,veelmetwatertemaken heeft. Deze ondervereniging van de Veetelers is er al 6 jaar voor al die mensen die geïnteresseerd zijn in visteelt envisserij. Aquarius organiseert veel leuke activiteiten, zoalsetentjes enborrels,maar ook boeiende en leerzame excursies en thema-avonden. Zozijn weo.a. opexcursie geweest naarArtis, waarweachterdeschermenvandeaquariamochtenkijken,enhebbenweeen thema-avond gehadoverdenutrièntenuitstootindeintensievevisteeltinNederland.Iederezomerwordt ereenbuitenlandse excursiegeorganiseerd omnazo'n weekend weermetbeidebenen op de grond te staan qua realiteit in de visteeltwereld. Ook een lekker dagje vissen op de Oosterschelde ofeen zomerse barbecue aan deRijn behoren tot de mogelijkheden. Hetbestuurzorgtervoordaterelkemaandnieuweactiviteitenwordengeorganiseerd. Deze activiteiten worden altijd ophet visteelt en visserij prikbord (voor zaal 40)en vaak inhet WUBvantevorengemeld.AlsAQUARIUS-lidkrijgjeelkemaandeennieuwsbriefwaarin de activiteiten staan aangekondigd enje er dusgeen kunt missen! Wilje meer weten over dezeondervereniging ofwilje lidworden kom dan eens langsop onzemaandelijkseborrelelkelaatstedonderdagvandemaandincafé 'deVlaamscheReus' of bel iemand van het bestuur. Tot horens!!!

Aldin Hilbrands Karin van de Braak Martina Stam (secretaris) Tim van Eekcrcn (penningmeester)

-Commissies -

208

.Ondervereniging.

Cuniculus - Praten over koetjes en kalfjes. - Even dat varkentje wassen. - Met dekippen op stok. Ommaareenseengraaitedoeninhetrepertoirevanuitdrukkingen. Maarwatdachtjevan: - Paardemelk isbeter voor elk ! - Met een konijn wordt hetpas echt fijn ! - Beter één worm opje bord dan tien in de grond ! Debovenstedrieuitdrukkingen zijn heelgewoon.Doodgewoon zelfs.Zogaathetervaak aantoeindewereld.OpZodiacen binnen"DeVeetelers"isdatnietveelanders.Datiszeker niet verkeerd maar het is belangrijk om ook aandacht te schenken aan de wat minder alledaagse bezigheden binnen deveehouderij. Zoals de laatste drie uitdrukkingen. Deze creatieve hersenkronkels zijn typische CUNICULUS gedachten. Met steeds meer problemenbinnendelandbouwishetvanzeergrotewaardedatcreatieveideeëndieuiteen boerengeest zijn ontsproten aandacht krijgen. Creativiteit is immers de sleutel tot de oplossingen. Daarom CUNICULUS, om bijvoorbeeld te zien hoe wormen van compost nuttig eiwit maken.Omwatmeertewetentekomen overdierentuinen inEuropa.Omeen lekker bakje koffie met geneeskrachtige paardenmelk te drinken op een excursie. Met boeiende aktiviteiten proberen wij bekendheid te geven aan deze minder belichte onderwerpen. Hebje leuke creatieve ideeën, wilje aktief worden binnen of wilje meer informatie dan kunje één van ons altijd bellen. Er ismeer tussen hemel en aarde dan Zodiac ! Met CUNICULUSELIJKE groet, Martin Jans Anton Kool Raoul Meuldijk

209 ,

-Commissies -

210,

-Ondervereniging-

Menvereniging 44 DePaardengroep" Menvereniging "DePaardengroep"werdin 1982opgerichtomdetweeFriesemerriesvan deLandbouwuniversiteit tetrainen enkoetsiersopteleiden. "DePaardengroep"besteedt nietalleenaandachtaandemensport,maarookaanhethoudenvanpaardeninhetalgemeen. Alle leden van "De Paardengroep" kunnen gebruik maken van de paarden om het aangespannen rijden te beoefenen. Alsje lid wilt worden van "De Paardengroep" moet je in het bezit zijn van een geldig Koetsiersbewijs. Omje in degelegenheid testellen ditKoetsiersbewijs tebehalen, wordt erjaarlijks door "De Paardengroep"eenmencursusgeorganiseerd inhettweede en derde trimester.Dezecursusleidtjein8theorie-en8à10praktijklessenopvoorhet Koetsiersbewijs. HiermeebenjeWA-verzekerd voorhetrijden metenkelspanenhetgeeft aandatje instaat bent om opeen verantwoorde en veilige wijze meteen enkelspan om te gaan. Naast de jaarlijks terugkerende mencursus organiseert "De Paardengroep" nog meer activiteiten.Nademencursuskunje eentweespancursus volgen ofeen bokrechterscursus doen. Ook worden er verschillende lezingen en excursies georganiseerd. Bij voldoende belangstelling wordteréénkeerperjaar eenpraktijkweek inOenkerk georganiseerd. Hier kunjetandemenvierspanlerenrijden,lerenploegen,paardrijden,bekappen,leerbewerken, etc. De ledenworden opdehoogtegehouden van alleactiviteiten door het 3à4maal per jaar verschijnende verenigingsblad "De Paardengroeppraat". Ook de onderlinge competitie ontbreekt niet bij "De Paardengroep"! Drie maal perjaar organiseren wijeenvaardigheidsproef dieopsnelheidverredenwordt,waarbij geletwordt op desouplesse van deaanspanning en demenkunsten van dedeelnemers. Dan blijkt pas dat het mennen zo makkelijk nog niet is! Mensen diewillen lerenmennen ofdiethuisaleenKoetsiersbewijs hebben gehaald en lid willen worden, kunnen altijd contact opnemen met één van debestuursleden. Jebent van harte welkom! Het bestuur van menvereniging "De Paardengroep":

Krista Hendrikx Christa Jonkheer Tim Pavlicek Petra Schneider

211

-Commissies -

.Ondervereniging-

Paardenfokkerijclub DeP.F.C, iseen club mensen diezich interesseren in de paarden. Het isvoornamelijk de fokkerij die het meeste aandacht krijgt maar er komen ook andere aspecten van de paardenwereld aande orde. Hetafgelopenjaarhebbenweeenlezinggehadvandhr.Venderbosch van Hengstenstation enuitgaanscentrum"deRadstake".Ookzijnwehiermeteenexcursiegeweest.Dehengsten vandetoekomsthebbenwebekekentijdensdehengstenkeuringinDenBosch.Inhetderde trimester,waarweandersaltijdeenexterieursbeoordelingscursus geplandhebben,hebben we ditjaar een forumavond georganiseerd methet thema: "hetgebruikvanbuitenlandsehengstenindeKWPNfokkerij". Sprekerswarendhr.vander Veen, hoofdinspecteur KWPN, dhr. van Olst, hengstenhouder teRaamsdonk en dhr. van de Lageweg, hengstenhouder teBeers. Voeljeje tot depaardenwereld aangetrokken enwilje ook wel eensweten hoe deze erin Nederland uitziet, kom dan een langs opeen van onze activiteiten Diana Fokkens Gerrianne Jansen Marije Schouten Pier Swierstra

-Commissies-

214

.Ondervereniging-

Porculum Iedereen op Zodiac weet een varken van een kip te onderscheiden. De wat gevorderde Veetelerzietzelfs hetverschil tusseneengeiteneen legrijpehen.Metdezekennisopzak, benje nog niet bekend methet reilen en zeilen van de intensieve veehouderij. Daarom is ruim tweejaar geleden studieclub "PORCULUM" geboren. Onzestudieclubisopgerichtomdebekendheidenaffiniteit vandeVeetelersmetdepraktijk tevergroten. Simpelgezegd:wetenwaardevarkens-en/ofpluimveehouder dagelijks mee bezig is. Wij willen juist de vele positieve aspecten van deze sectoren belichten en de eenzijdige negatieve publiciteit rechtzetten. Doormiddel vanhetorganiseren vanthema-avonden enexcursiesproberen weonzeleden en andere geïnteresseerden op de hoogte te houden en na te laten denken over de ontwikkelingen in de intensieve veehouderij. Voorbeelden van afgelopen jaar: - Thema-avond economische malaise in de varkenshouderij -Excursie naar een broederij - Exterieur beoordeling van fokberen - En natuurlijk deeerste onvergetelijke weckend-excursie DusbenjeeenechteVeetelerdieverderkijktdaneenkoelang isenwiljemeerweten over de geit en de legrijpe hen binnen de intensieve veehouderij, bezoek dan de Porculum activiteiten. Groeten van een stel henne- en baggelaaiers, namens het bestuur, Peter Berkvens Damiêtte van den Brink Frans Broeders Patrick Jenneskcns Roel Keursten

-Commissies-

—H©

.Ondervereniging .

Afstudeerrecepties Eindelijk ishetzover,je studententijd ziter(helaas)op.Tijd voorhetinontvangst nemen van je bul en voor het geven van een afstudeerreceptie. Deze receptie kun je geven op Zodiac,het gebouw waar zich een groot gedeelte vanje studie heeft afgespeeld. Dereceptiewordtverzorgddooreenaantalenthousiasteveeteeltstudenten, diehunuiterste best doen om van dereceptie een geslaagd feest te maken. Alsjebesluiteenreceptietegevenneemdancontactopmetondergetekende.Deweekvoor de receptie komen we even bij elkaar, en kunjejouw speciale wensen kenbaar maken. Daarnawordt in overleg met deheren Wien en Fontein allesgeregeld voor de receptie. Namens allemedewerkers, Raymond Tilburg

-Commissies-

.Ondervereniging-

RundveeFokkerij Studieclub Knor, knor...beeeceeh,bech... nee hetgeluid dat iedere veeteler zo bekend in de oren klinkt isboe,boen, boeoehh of boeoehoeh. Dit isdan ook het geluid van het door iedereen zo geliefde R.F.S. RundveeFokkerijStudieclub LuidbouwnAiverciteitWAGEMNGEN

Wij zijn een multifunctionele club die aandacht besteedtaanzoweldetheoretischealsdepraktische aspecten van de rundveefokkcrij. Regelmatig organiseren wij interessante thema-avonden over uiteenlopende fokkerij-onderwerpen. Bijdejaarlijksterugkomendevcebeoordelingscursusinhetderdetrimester,gaan wedeboeropomjulliedefijne kneepjesvanhetveebcoordelenbijtebrengen.Ditallesmet het oog op de Landelijke Studenten Kampioenschappen Veebcoordelen in Utrecht. Vijf studenten en tegenwoordig ook een docent nemen het dan op tegen veterinairen en de studenten van de hogere agrarische scholen. Met als inzet de felbegeerde Professor Brascamp trofee!!! Fnkele andere boeiende activiteiten zijn dedag-cn weekend excursies. Tijdens dezeexcursiesbrengenwebezoeken aaninhetoogspringendeveeteeltbedrijven, fokkerijinstellingen en vaakanderebezienswaardigheden.Opvattingen,keuzcsen meningenworden uitgewisseld en de algemene ervaring leert dat er heel veel kennis wordt opgedaan. Hetabsolutehoogtepuntvanhetafgelopenjaarvande buitenlandseexcursienaar Denemarken.Hetonsis daargeblekendathetgemiddeldeR.F.S-lidnogsteedsergpopulair is in hel buitenland, (weer cen reden om lid teworden). Naast koeien staat gezelligheid ook hoog in het vaandel. Na afloop van onze flitsende activiteiten wordternamelijk onderhetgenotvaneenglaasje bierborsteldrapnog volop gediscussieerd over onderwerpen als: spoelen, spccnplaatsing, 100% aAa paring, (super)ovulatie, Jack en nog veel meer. IletR.F.Sgaat voorhethoogste.Mclvreugde kunnen wcmededelen dathetons gelukt isomAnna, dekoemetdehoogste index vanNederland teadopteren (ziefoto). Fn de R.F.S gaat door Gezellige groeten van: Jabot Prelude van Aubel Santos de Roos Linda's Alfred Smits Lrnlo van Burgsteden Aldo de Haan.

-Betereen Sunny Boyopstal dan degeur van 10. -Valentin iseen goede bodem.

\*^'

-Commissies -

—*©

.Ondervereniging-

Véater Binnendeveetelersvereniging iserééngroepjecreatievelingen dathetfenomeen "cultuur" hoog in het vaandel heeft staan. Zij vormen samen een mengsel dat "Véater" heet, een samentrekking vanVeetelersenTheater.Zij staan ergarantvoordatelkjaar, inmaart,een toneelstuk wordt opgevoerd datzijn weerga niet kent. Ditjaarwerd, integenstellingtotdejaren daarvoor,nietgekozen vooreenkluchtmaareen komedie. Wathetverschil daartussen isbleek tijdens deopvoering:elementen alsdrama, intens geluk, intens verdriet, moord, afschuw, overspel, sex, geniepige vrouwen en geile mannen vormden de thema's van het spel: "Bedden". Tottweemaalwerdeenuitvoeringgegeven inUnitas,tottweemaaltoetotaal uitverkocht. OnderbegeleidingvanonzevakkundigeregisseuseJeanne,gediplomeerd dramatherapeute, werdereentrendgezetnaarverrassendeopvoeringen.Daaromzijndespanningenvoorhet volgendejaarweer hooggespannen: valthetniveau vanditjaar nogteovertreffen, welke originele en creatieve effecten weten de leden van Véater ditjaar tebereiken? Komt allen weer kijken, in maart naar de nieuwe opvoering van Véater. Hebjeookzin omeenseenkeermeetespelen?Meldje aanbij leden vanVéaterofbij het bestuur.

Groeten van Véater '95: Frans Aartsen Marijke Brandsma Bert Fierkens Monique van der Gaag Kccs-Jaap Hin Gcrrianne Janssen Frik Koldewcij Marije Schouten

LESBELLES BLONDES Stamboek fokbedrijf van Blonde d'Aquitaine

Biedtaan:

*drachtigekoeien *zoogdierenmetkalf *dekstierenenpinken *embryo'svantopkombinaties

FRANS NOUWENS

r

^

LESBELLES BLONDES HEUSDEN-HOLLAND TEL 04162-1196 / FAX 04162-3635

GROTESTRAAT7,5256PAHEUSDEN,TEL.04102-119

t LeverOtarès Hygiëne issamenwerken

030 -"476880 * Per 1-10-1995komtervoorditnr. een2.

MET @

SCHERPEMAAGKIEZEL

vooruwkippen,kalkoenenenkuikenseenbeterespijsvertering, dusmetmindervoer,meereieren,meervleesendrogemest. Gratisfoldersenmonsterbij: F . T H I J S S E N , postbus29,5450AA Mill, tel.(08859)5 1737,b.g.g.5 1418

*'°e
_ IJANSSEN EIPHARMACEUTICAB.V.

Dierengeneeskundige afdeling Dr.PaulJanssenweg 150 Postbus 90240 5000 LTTilburg Tel.:013-370911

c ce Vi

CS CS

S a. o

. ssi 6741 ZPLunt

(OtP

o* s u o

T Î CM

• •

Te).: (08388) Fax: (08388)

m

C KD

>

^iUHA^iH

Z2 ßfi

139

EsHu - E •EK^fl 9^1

"> B

-3 •RH s -** • E f l -ö^ BSHH B^SilB •••••••• £o •iHSifl

3)

r-~

"2 £

>s

S3 s-

J

cq o

a"

f- "7 K oo

—WVrfallïCH A I T A . _

liXCIIISICVc -

UJ Q UJ

veevoederadditieven

Z

u

<

O°

So ʧ

Wanneer kwaliteit, leveringszekerheiden technische ondersteuning vanlevensbelang zijn.

r-~

«3

Z -1

Ori :aU reedsveleJarenleidinggevend oph«t gebied vande distributie van veevoederadditiecompleet assortiment.

O

2

- -.$«?

levednBzekerheid, kwalitei ,iUmed« technische ondersteuning tilnvoorwaarden o ndezep ositie teverkrijgenentehouden.

^^^

ORFFA **—«*««*~ \

^Ki

!!*£••

0 - , . «. M M . . V

«—..

—

T,,,,..»,»,.,-™» ,.„

„,.„«.

-Bus-

Bustijden Bustijden Bustijden OV-reisinformatie: 06-9292 (1) Rijdt niet op zaterdag (2) Rijdt tot/vanaf Rhenen, Herenstraat (3) Rijdt alleen opofficiële koopavonden in Ede-Centrum (vrijdag) (4) Rijdt alleen op zaterdag V Rijdt tot/vanaf Veenendaal

LIJN 50 Utrecht-Wageningen- -Arnhem Maandag t/m za iterdag Utrecht

(1) 6.54 7.24 (1) 7.54 17.24 18.00 18.30 19.00 20.13 21.13 22.13

Zondag

Wageningen (1) 6.20 (2) 6.50 (2) 7.20 (2) 7.50 (2) 8.20 8.50 (2) 9.20

Arnhem (1) 6.56 7.26 7.56 8.26 8.56 9.26 9.56

Utrecht

18.50 19.16 19.46 20.16 20.59 21.29 21.59 22.29 22.59 23.29 0.09

19.26 19.49 20.17 20.49 21.32 22.00 22.32 23.00 23.32 24.00 0.40

17.10

229

9.10 10.10

18.10 19.13

22.13

Wageningen (2) 8.32 9.02 (2) 9.32 10.02 10.32 11.02 11.32

Arnhem 9.08 9.38 10.06 10.38 11.06 11.38 12.06

18.32 19.02 19.33 19.59 20.29 20.59

19.06 19.38 20.07 20.32 21.00 21.32

-

22.59 23.29 0.09

-

23.32 24.00 0.40

. BUS-

LIJN 50Arnhem-Wageningen-Utrecht

Maandag t/mzaterdag Arnhem

1) 7.06 7.36

-

18.06 18.57 19.25 19.57 20.25 20.57 21.25 21.57 22.25 23.05 23.35 0.05 0.41

Zondag

Wageningen (1) 6.40 (1) 7.10 7.40 8.10

Utrecht 8.06 8.36 9.06 9.36

Arnhem 8.54 9.22 9.54

Wageningen 9.27 9.53 10.27

-

-

18.54 19.25 19.57 20.25 20.57 21.25 21.57 22.25 23.05 23.35 0.05 0.41

-

-

18.40 19.29 19.58 20.29 20.58 21.29 21.58 22.29 22.58 (2) 23.36 0.08 (2) 0.36 (2) 1.09

20.06 20.46 21.46 22.46 23.46

19.27 19.58 20.29 20.58 21.29 21.58 22.29 22.58 (2) 23.36 0.08 (2) 0.36 (2) 1.09

LIJN80/81 Wageningen-Arnhem

LIJN80/81Arnhem-Wageningen

Maandagt/mzaterdag(2)

Maandagt/mzaterdag(2)

Wageningen (1) 6.09 (1) 6.39 (1) 7.09 (1) 7.39 (1) 8.09 8.39

Arnhem 6.45 7.15 7.45 8.15 8.45 9.15

17.39

18.15

Arnhem (1) 6.46 (1) 7.16 (1) 7.46 (1) 8.16 (1) 8.46 (1) 9.16 9.46

Wageningen 7.18 7.48 8.18 8.48 9.18 9.48 10.18

18.16

18.48

Utrecht 10.49 11.49

-

20.49 21.46 22.46 23.46

LIJN250SpitsbusWageningen-Arnhem

LIJN250SpitsbusArnhem-Wageningen

Maandagt/mvrijdag(2)

Maandagt/mvrijdag(2)

ingen 7.17 7.32 7.47 8.17

Arnhem 16.15 16.45 17.00 17.15

Arnhem 7.43 7.58 8.13 8.43

230

Wageningen 16.41 17.10 17.26 17.40

-Bus.

LIJN 83Wageningen-Ede-Veldhuizen Maandag t/m zaterdag Wageningen (1) 5.56 (1) 6.30 7.00 (1) 7.30 8.00 8.30

Zondag

Ede Station 6.15 6.49 7.19 7.49 8.19 8.49

-

-

18.00 18.30 18.55 19.25 (3) 19.55 20.25 (3) 20.55 21.25 22.25 23.25

18.19 18.49 19.12 19.42 20.12 20.42 21.12 21.42 22.42 23.42

Veldhuizen 6.43 7.13 V(l)i 7.46 8.13 V 8.46 9.13

-

V 18.46 19.13 19.29 19.59 20.29 20.59 21.29 21.59 22.59 23.59

Wageningen 8.25 9.25 10.25 11.25 12.25 13.25 13.55 14.25

Ede Station 8.42 9.42 10.42 11.42 12.42 13.42 14.12 14.42

-

~

22.55 23.25

Veldhuizen 9.59 10.59 11.59 12.59 13.59 14.59

—

23.12 23.42

23.59

Ede Station 8.19 9.19 10.19 11.19 12.19 13.19 13.49 14.19 14.49

Wageningen 8.36 9.36 10.36 11.36 12.36 13.36 14.06 14.36 15.06

LIJN 83Veldhuizen-Ede-Wageningen Maandag t/m zaterdag

Veldhuizen (1) 6.19 (1) 6.43 (1) 7.13 V 7.43 (1) 8.13 V 8.43 9.13

-

V 17.43 18.13 V(4) 18.43 (4) 18.59 (3) 19.29 19.59 (3) 20.29 20.59 21.59 22.59 23.59

Zondag

Ede Station 6.41 7.05 7.35 8.05 8.35 9.05 9.35

-

18.05 18.35 19.05 19.18 19.48 20.18 20.48 21.18 22.18 23.18 0.18

Wageningen

Veldhuizen

7.29 7.59 8.29 8.59 9.29 9.59

8.59 9.59 10.59 11.59 12.59

-

13.59

18.29 18.59 19.29 19.36 20.06 20.36 21.06 21.36 22.36 23.36 0.42

-

22.59 23.59

-

23.19 23.49 0.25

-

23.36 0.06 0.42

. Bus-

LIJN84Wageningen-Ede Maandagt/mvrijdag Wageningen 5.45 6.08 (i) 6.38 7.08 7.38

(o (o

Zondag Ede Station 6.11 6.38 7.08 7.38 8.08

-

(o (4) (3) (3) (3)

(1) (4)

-

17.38 18.08 18.16 18.46 19.16 19.46 20.16 20.46 21.16 21.46 22.46 23.46 0.16

18.08 18.38 18.42 19.12 19.42 20.12 20.42 21.12 21.42 22.12 23.12 0.12 0.42

(1) Veldhuizen 6.59 7.29 7.59 8.29

-

18.29 18.59

Wageningen 7.46 8.46 9.46 10.46 11.46 12.46 13.16 13.46

-

23.16 23.46

Ede Station 8.12 9.12 10.12 11.12 12.12 13.12 13.42 14.12

-

23.42 0.12

LIJN 84 Ede-Wageningen Zondag

Maandag t/m za terdag (1) Veldhuizen 6.59 7.29 7.59 8.29

-

17.59 18.29

Ede Station (1) 7.20 (1) 7.50 8.20 8.50

-

18.20 18.46 19.19 19.49 (3) 20.19 20.49 21.49 22.49 23.49

Wageningen 7.51 8.21 8.51 9.21

-

18.51 19.14 19.44 20.14 20.44 21.14 22.14 23.14 0.14

Ede Station 8.49 9.49 10.49 11.49 12.49 13.19 13.49

-

23.19 23.49 0.25

Wageningen 9.14 10.14 11.14 12.14 13.14 13.44 14.14

-

23.44 0.14 0.45

-Bus.

LIJN 85Wageningen-Ede

LIJN 85 Ede-Wageningen

Maandag t/m vrijdag (Rijdt nietvan 17juli

Maandag t/m vrijdag (Rijdt niet van 17juli t/m 2 sept.)

Wageningen 7.06 7.36 8.06 8.36 14.18 14.48 15.06 15.36 16.06 16.36 17.06 17.36

t/m 2 sept.) Edestation 7.26 7.56 8.26 8.56 14.38 15.08 15.26 15.56 16.26 16.56 17.26 17.56

Edestation 7.50 8.20 8.34 9.04 14.50 15.20 15.50 16.34 17.04 17.34 18.04 18.34

mmx3

©

Wageningen 8.10 8.40 8.54 9.24 15.10 15.40 16.10 16.54 17.24 17.54 18.24 18.54

-Informatie-

richting

Arnhem,Zutphen,Nijmegen dagen waarop de t r e i n r i j d t

spoor 1e i n d b e s t e m m i n g / s o o r t t r e i n

620

mad .w odovr

4

Arnhem stoptrein

75

irwcl-wodovr ma di wodovr za ma di wodovt ma di wo dovr za madi wo dovf

4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein A m h e m - Z u t p h e n stoptrein Arnhem Intercity Arnhem stoptrein

madi w o d o v r z a madiw odovczazo madi w odovf 0 madiw odovr za zo m a d i w o d o v r z a zo ma di wodovr 0

4 4* 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein A r n h e m - N i j m e g e n Intercity Arnhem sneltrein Arnhem-Zutphen stoptrein A r n h e m stoptrein Arnhem Intercity Arnhem-Nijmegen sneltrein

4 4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem sneltrein Arnhem-Zutphen stoptrein A r n h e m stoptrein Arnhem Intercity A r n h e m sneltrein

madi w odo vr za madiw odovr za zo madiw odovrza 0 madiw odovrza 10 madi w o d o v f za zo

4 4 4 4 4 4

A m h e m - Z u t p h e n stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem sneltrein Arnhem-Zutphen stoptrein A r n h e m stoptrein Arnhem Intercity

ma di wodovrza madi wo dovfza zo madi w o d o v r z a

4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein A r n h e m stoptrein Arnhem Intercity

4 4 4 4 4

Amhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem stoptrein Amhem Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem stoptrein Arnhem Intercity

) 02

zo madiw o d o v r z a 2o

4 4 4 4 4

m a d i w o d o v f za m a d i w o d o v r z a zo ma di w odovf za ZO madiw odovr2azo

4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem stoptrein Arnhem Intercity

2"

madiw odovr za ma di wodovr zazo 36 ma di wo dovr za 36 ZO 43 madtw odovr za zo

4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Zutphen stoptrein A r n h e m stoptrein Arnhem Intercity

madi w o d o v r z a madiw odovr za zo madiw odovr Q ma diw o d o v r z a zo ma diw odo vr za zo ma di wodovf 0

4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity A r n h e m sneltrein A r n h e m - { i l Zutphen) stoptrein Arnhem Intercity A r nh e m - Z e v e naar sneltrein, na /

madiw odovr ia zo O madiw odovr za zo 0 28 madiw odovr 36 madiw od ovrzazo 43 m a d i w o d o v r z a zo 0 58 madiw odovr

4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem-Nijmegen sneltrein A m h e m - ( 0 Zutphen) stoptrein Arnhem Intercity Arnhem-Nijmegen sneltrein

vertrektijd

36 36 43 57 Q 06

Pl3

29 36 36 43 59

1

id

Q 06 madi wo dovf za ï » 13 madi wo dovf za zo 0 28 m a d ' w o d o v r 36 madtw odo vr za 36 zo 43 m a d i w o d o v r z a 20 59 madi wo dovr za 0

105 29 36 36 43

115 36 36 43

125 36 36 43

135 36 36 43

145 36 36 43

zo madi w odovf za zo madiw odovfza madi w odovf za zo madi wo dovr za zo m a d ' w o d o v r z a zo madiw odovrza ma di wo dovr za zo madi w o d o v i za

155 165 29 36 43 59

175

•

4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem sneltrein A r n h e m - ( D Zutphen) stoptrein Arnhem Intercity A r n h e m - N i j m e g e n sneltrein

ma diw odov r za zo O m a d i w o d o v zazo ma di w odov ma di w o za dov zo O m , i d . W f i n v f .M / f

•

4 4 4 4 4 4

Amhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem sneltrein Arnhem stoptrein Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem Intercity

36 36 43 59

n u i d i w u l l u v z.i *•> a mil di w odov za zo tiudiwu /.i dov zo a m a d i w o d o v zazo zoD

4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem stoptrein Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem Intercity Arnhem sneltrein

215

dov zou MUI ill w o d o v zazo

4 4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem sneltrein Arnhem stoptrein A r n h e m - t D Zutphen) stoptrein Arnhem Intercity A r n h e m - N i j m e g e n sneltrein

4 4 4 4 4 4 4

Arnhem-Zutphen stopttein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem sneltrein Arnhem stoptrein A r n h e m - ( D Zutphen) stoptrein Arnhem Intercity Arnhem sneltrein

185 29 36 43 59

195 28 36 36 43

205

28 36 36 43 58

225 29 36 36 43 58

ma dl w odov ma diw odov ma dtw odov ma diw odov ma diw odov madiw odov

rza zo 0 rzazo

r

0

rzazo rzazo

r

zo a ma di w odov

Z.l

ma di w o dov

zo zazo zoD

™
zo O ra zo oD

maciiworJov

Z.l

p.uid.wuiiuv

,'.1 .'11

zo ze fl

Arnhem-Zutphen stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem stoptrein Arnhem Intercity

235 36 ma di w o dovrza zo 43 ma di w odovr za zo madiw odovrzazo

4

06 zo O 4 13 m a d i w o d o v r z a zo 4 37 ma di w odovr za zo 4 43 ma di w odovr za zo 4

Arnhem stoptrein A m h e m stoptrein Arnhem-Nijmegen Intercity Arnhem stoptrein A r n h e m - N i j m e g e n Intercity, stopt o o k in Eist Arnhem-Nijmegen

Voetnoten Q Niet o p 24, 25 e n 31 dec e n 7 apr

• Met op 27, 28en 29dec, 5 en 30 apr, 16 en 17 mei

Intercity

.Informatie-

richting

Amersfoort Stoptreinen vertrek-1dagenwaarop j spoor ivertrek-1 dagenwaarop j spoor tijd [de treinrijdt ! [tijd |detreinrijdt 1 ,

13 "7 04 madiwodovr« 32 madiwodovr

1

1

08 rudwcdow^az:

1 ^ 0 8

"ijdiWOÜOVf HZC

1

I

Q 08 m,i(\<wodnv,\i?c

1

O 38 mamwod " /

1

1 Q 08 m,idiwodo\
1

T A 08 madiwodovrzazo

i

1 i C 0 8 "udiwodowzazo

1

T 1 08 widiwcdo .••ia:c

1

1 C 0 S madiwodovrzazo 38 maéwodovT

1 1

T T 08 madiwodovriazu

1

1

4 ' y 08 macfcwodowzazo 1 * 39 madïwodo«

T O 08 madiwodovrza;o * - ^ 39 vrza

1

Q 08 madiwodovrza?o ^ 38 nwdiwodovi

1

Q 08 madiwodovrzazo

1 H 0 8 madiwodovrHzo

1 1 08 madiwodovrzazo

,

12 08 ! ud' .vrdovTM7c

" 54 mad"wodovf

vertrek-I dagen waarop I spoor tijd Ide trein rijdt !

1

1 1

1

Feestdagen Op1een2eKerstdag,Nieuwjaarsdag,2ePaasdagen2ePinksterdagrijdendetremen alsopzondag

Efc:q(235

1

1

.Informatie -

richting

Utrecht,Amsterdam,DenHelder, Rotterdam,DenHaag vertrektijd

idagen waarop Ide trein rijdt

|

C 42 ma diwo dovr

6

3

19 maJ,wodovi

Utrecht CS stoptrein

3

25 madiwodovr 33 madiwodovr 48 niadiwodovf za

Amsterdam-Den Helder intercity, stopt ook in Hetfoo. na Alkmaar

3 3

• 3

SS madiwodovr

7

|spoor jeindbestemming/soort ti '

3

03 madiworiovi

•

3

Den Haag CS sneltrein, stoptook inOriebergen-Zeist en Voorburg,

18 madiwodovrza

8

3

25 mad>wo dovria 33 madiwodovr • SO madiwodovrzazo

3 3 3

52 madiwo dovrza

3

04 nuidiwodov(

•

3

2 0 madiw odovrzazo

3

28 mad>wodovrza zo 34 ma diwo dovrza • 50 madiw odovrzazo

3 3 3

S4 madiwo dovrza

3

26 madivwodovrzazo 34 marliwodovri a Q 50 madiwo dovrzazo

I

V

4

Den Haag CS sneltrein Amiterdam-Den Helder Intercity, stopt ook inHeiloo, na Alkmaar Stoptrein Utrecht CS stoptrein RotterdamCS sneltrein, stoptook inDrlebergen-Zelst Amsterdam-OenHelder Intercity, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt niet in Maarn

3

Den Haag CS sneltrein, stopt ook inDriebergen-Ze1st

20 madiwodovrzazo

3

26 madiwodovrzazo $0 madiwodovrzazo

3 3 3

Amsterdam-Den Helder Interdty. stopt ook in Heiloo, na Alkmaar stoptrein Utrechtes stoptrein Amsterdam-Den Helder Intercity, stopt ook inCastrkum, na Aixmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt niet in Maarn

3

Amsterdam-Den Helder Interdty, stopt ook in Heiloo, na Alkmaar

S4 nw
1

Den HaagCS sneltrein, stoptook inDrtebergen-Zetst

3 EI

20 ma üiwo rfovf u zo

I 26
12 13

stopt niet inZoetermeer Amsterdam*Den Helder Intercity, stopt ook inHeiloo, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stoptook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder Interdty, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein

Amsterdam-DenHelder Intercity, stopt ook inHeiloo. na Alkmaar stoptrein Utrechtes stoptrein RotterdamCS snefrrein, stoptook in Driebergen-Zeist Amsterdam-DenHelder Intercity, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt niet in Maarn

3 3 3

S£ madiwodovrza A 04 madiwo dovrza

stoptrein Utrecht CS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stoptook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder Intercity, stoptook inCastrkum. na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein

3

20 madiwodovrzazo

3

26 madiwo dovrzazo 50 madiwo dovrzazo

3 3

54 madiwo dovrza

3

20 madtwodovrzazo

3

26 madiwodovrzazo 3 50 m a d i w o d o v r i a z o S6 madiwodovrza

4 ^ 2 0 m a d i w o d o v r z a zo I^ 26 maA wodovrzazo 50 madiwodovrzazo 54 in.idiwoduvrza

3

stoptrein Utrechtes stoptrein Amsterdam-Den Helder Interdty, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stoptniet in Maarn Amsterdam-Den Heider Interdty, stopt ook inHeiloo, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein Amsterdam-Den Helder Intercity, stopt ook InCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt niet In Maarn

3

3 3 3 3 3

Amsterdam-Den Helder Interdty, stopt ook in Heiloo, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein Amsterdam-DenHelder Interdty, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stoptniet in Maarn Amsterdam-DenHelder Interdty, stopt ook In Heiloo,na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein Amsterdam-Den Helder Interdty, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt niet kt Maarn

:3o/f23<0)

. Informatie-

vertrektijd.

20

15

26 34 50 Sfi

dagen waarop de trein rijdt

spoor jeindbestemming/soort trein

madi ivotlovr7* zo

3

madi «odaV ,M zo madmoauvr Q madiwodovrza/o

3 3 3

1

madiwo dovrza

3

16r»

madiwodovr madiwodovrzè zo

26 34 50

madiwodovrza20 madiwodovr madiwodovr2a20

54

madiwodovr zazo 0

3

17£

madiwodovr Q madiwodovrzazo

3 3

26 34 50

madiwodovrzazo madiwodovr Q madiwodovrzazo

3 3 3

56

madiwodovrzazo O

3

vr H madiwodovrzazo

3 3

26 50

madi wodovrzazo madiwodovrza zo

3 3

54

madiwodovrzazo D

3

M

madiwodovrza zo

3

madiwodovrzazo

3 3 3

18£

19

'26 34 50 54

•

3 3

Q

10 0 madiwodovrzazo dovr

zo D

3 3 3

3

zoa madiwodovrzazo

3 3

26 m a d i w o d o v r z a z o 34 zo a SO madiwodovr zazo

3 3 3

54

roO

3

zoa

3 3

20S

21£ 2« 34 50 56

22£

dow

rtudiwodovrzazo madiwodovrzazo zoO madiwodovrzazo dovr

zo a zoD

3 3 3 3

madiwodovrzazo

3 3

26 madiwo00vrzazo SO madiwodovrzazo zoO J4

1 1 3

marüwodovrzazo madtwodovrzazo madiwodovrzazo

1 1 1

235

so

k 26 madiwodovrzazo

Amsterdam-Den Helder tnterdty, stopt ook inHeiloo, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stoot ook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder Intercity, stopt ook inCastricum, na Alkmaar Stoptrein UtrechtCS «optrein, step- '<et i n M a a r n Den HaagCS sneltrein, s*=ctook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder intercity, stopt ook In Heitoo, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, noot ook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder tnterdty, stopt ook InCastricum,na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein,stopt niet in Maarn Den Haag CS sneltrein Amsterdam-Den Helder tnzerdty. stopt ook inHeiloo, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stopt ook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder Intercity, stopt ook inCastrkum, na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt met in Maarn Rotterdam CS sneltrein, stopt ook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder Inttrtity, stopt ook inHeiloo, na Alkmaar Stoptrein UtrechtCS stoptrein Amsterdam-Den Helder tnterdty, stopt ook inCastricum,na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein, stopt met i n M a a r n Amsterdam-Den Helder bnerdty. stopt ook in Heiloo, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stopt ook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder tnterdty, stopt ook inCastricum, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein,stopt mee i n M a a r n Den Haag CS sneltrein Amsterdam-Den Helder tnterdty, stopt ook in Heiloo, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stopt ook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Den Helder tnterdty. stopt ook inCastricum,na Alkmaar stoptrein Utrecht CS stoptrein, stopt met in Maarn Den Haag CS, sneltrein Amsterdam-Den Helder Jnrerafy, stopt ook in Heiloo, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS «optrein Rotterdam CS sneltrein, stoptook in Driebergen-Zeist Amsterdam-Oen Helder tnterdty, stopt ook InCastricum,na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Rotterdam CS sneltrein, stoptook in Driebergen-Zeist Amsterdam-OenHelder tnterdty. stoptook in Heiloo,na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Amsterdam CS Intmrdty UtrechtCS stoptrein,stoptn e t i n M a a r n Amsterdam-OenHelder tnterdty, na Alkmaar stoptrein UtrechtCS stoptrein Amsterdam CS ktterdty. naUtrecht stoptrein

UtrechtCS stoptrein

Voetnoten D «iet op24,25en31 decen7apr H «iet op27,28en29dec,5en30apr, t6en17mei a Niet op29dec.S«pren17mei

, MÖJO

.3 C/3 tZ3

** a> .* .V

23a

H

O TD C O

£ >»o> c "

a'l I|

co q>

*|o "SS a>

«a>


-o ^

a c a> N

$

o

5

•**

a. a> 0) a> .E O)

«

c o>

O)

i_

a> o jfc •

t-i

3 C

•

Geele Agrari

c E Om

CO

Jd

"O O

-^—** ^E =3

CZ3

IS

3 0»

o

-4—»

C a>

E O) o 1_

« E •

c

O

O)

o

:>

c o

w a

"O

a Ö CD

e

cä CO

O)

i

enConsultancy rdaweg63 6702CW 0317-425958 0317-427661

o— cz co «o co

"S

O Q*

q> (V

S*^

Gezondekoeien eneenm aximaleproduktie vereisen een uitgebalanceerd rants oen. Werkelijk perfect krijgt u hetmetkrachtvoeders v an Rijnvallei.

Rijnvallei biedt

Maar o o k voor meststoffen, kuilfolie,

rundveehouders

pakket.

ld O

a

An Su 3e o -o u 0) ±> O «I >

au

a

zaaizaad en

het complete

ua

O-H

a -a

H G

ruwvoeders bent u bij Rijnvallei

o a a > n

Zet depuntjes o pdeï: 3el Rijnvallei en laat één van onze voorlichters u adviseren. Informeer dan meteen naar onze melkstimulansbrok! ^ H ^ B Bameveld03420-16441

RIJNVALLEI

W mJWIÉÈ

1 Geldermalsen03455-72441 Wageningen08370-23456

c

M 0) H

o n « « c «

M O W •H m -H

adres.

nm ow

•H O •

Ne •a u a>

aan het juiste

3 -Am +> o

a o

rliJ B «•ri m ai ero -P c

•H

0) -H -H Q,i-I TJ » id Ol

o> * o u >: >

14

Pi » « vo » I IN N mm H 00 10

H ^ 4IO« « I a a n n o oo uorf ta «H o ö>o> MH K 9 « < Ö H fc.

.Informatie-

PTT Nummerwijzigingstabel 011 Hoera, dePTTheeft inhaar oneindige wijsheid besloten bijna alle telefoonnummers inNederland te wijzigen. Voortaan dient ieder nummer 10cijfers tetellen, opgebouwd uit ofwel een netnummer van 3 en een kengetal van 7 cijfers ofwel een netnummer van4en een kengetal van6cijfers. We beginnen met demakkelijke, die zouje nog uitje hoofd kunnen leren. Telefoonnummers met het volgende3-cijferige netnummer krijgen ereen cijfer inhet kengetal voor. 0J3<5 013-6 0T3-? 015 023 030 033: 035: 038 040-68 040-? 043

4 4 5 2 5 2 4 6 4 3 2 3

045; 046 050-1 050-6 050-? 053iE 055-5 055-6 055-? 058 071 072

5 4 3 3 5 4 3 3 5 2 5 5

6 073'v 2 074 6 075 076: 5 077 3 07B 6 3 079 024-3 080 085-4 026-4 085-?: 026-3

Alle 5-cijferige netnummers verliezen een cijfer of veranderen helemaal volgens de volgende tabellen. Voorbeeld: alsje de veetelerskamer wilt bellen draai of toetsje vanaf 10oktober j.l. 483984 alsje inWageningen bent en 0317-483984 alsje elders slaapt. Voorbeeld: Oude nummer 0837Q-83984' L: -083... 0317— -70 73 76 0317-483984 Nieuwe nummer 013-5 betekent het oude kengetal begint meteen 5 013-? betekent het oude kengetal begint met een ander cijfer.

011..

00 02 03 04 05 06 07 08 09 011..

10 12 13 14 15 16 17 19

0113

2 3 31 54 35 56 37 30 600 Olli

4 40 48 64 65 46 67 69

011.. 0113

30 31 34 35 011,.

40 42 43 44 45 46 47 48 OIL.

50 51 52 53 54 55 56 57 58 59

3 57 50 55 0114

3 690 63 345 650 36 67 68 0115

6 402 48 43 44 5 60 47 4 49

mm. 0117

016..

4 37 38 40 34 350 30 49 4 39 Oil™:: 0118 80 6 81 50 82 60 84 4 85 55 86 56 87 57 88 58 89 59 OH.. 0113 92 62 93 63 94 64 95 65 96 6 98 58 99 69

40 41 44 45 46 47

70 71 72 73 74 75 76 77 78 79

016 016..

076

06 08

596 50

016.. 0161

11 12 13 15 19 016..

20 21 22 23 26

41 2 43 45 49 0162

4 5 40 3 6

016..

50 51 52 53 54 56 57 58 59 016..

60 62 63 65 66 67

0164

2 6 64 80 6 67 0165

5 51 3 3 34 36 37 30 50 0166

60 61 69 65 66 67

016.:. 0167

70 72 73 76 77 016..

80 82 83 84 85 86 87 016..

93 96 97

5 52 53 50 57 0168

3 40 41 48 45 46 47 076 593 59 598

• Informatie-

018.. 0181

017 017:;

071

11 12 13 14 15 18 19

30 501 33 34 580 40 36

mm 0172 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

917..

31 26 38

Wtï-\ 40 42 45 47 48 49 017::

51 017.,

93

4 50 60 53 40 5 6 2 58 51 015 310 3b 380

0174

6 2 5 3 4 2 070 51 079 593

018 018.: 0180

02 03 04 05 06 07 08

63 3 4 66 6 5 68

10 14 15 18 18 018

4 40 48 3 2 0182

018.. 0186

60 62 64 65 66 69

6 60 57 65 66 69

5 50 30 3 34 35 36 37 6 39

0187 mm 70 4

•ÖI8..' 0183

018.. 0181

30 31 32 33 34 35 36 37 38

80 81 82 83 87

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

6 56 44 30 40 50 60 35 58

018.. 0184

40 42 43 44 45 46 48 49 018..

53 54 56 57 58 59

4 66 60 64 65 6 68 69 078 673 674 676 677 68 69

71 73 74 75 76 77 78 79

018..

90 91 92 99

61 63 64 65 66 60 68 49 6 45 46 3 66 010 50 51 52 59

022..

08 09

072

022.. 0229

029.. 0294

58 509

90 91 93 94 95 96 97 98 99

40 42 43 45 46 49

022.. 0222

20

3

022.. 0223

30 32 33

6 52 53

40 42 43 44 45 46 47 48 49 022 60 61 62 63 65 68 69

2 22 53 54 55 56 57 58 59 0226

3 41 42 3 45 38 39

021..:

52 53 54 55 56 57 58 59

035 52 53 54 60 666 577 58 69

022 022..

072

02 03 04 05 06 07

502 503 5044

505 506 57

70 71 72 73 74 75 76 77 78 79

50 51 60 663 54 555 656 577 58 59

025 025 02 03 05 07 08

023 58 56 555 57 558

025.. 0251

10 13 14 17 18

2 3 4 37 6

025.. 0252

20 21 22 23 24 26

5 4 2 3 54 6

3 54 5 56 58 59

63 72 74 75 76 77 79 029..

81 82 84 87

2 582 5 593 3 2 075 641 642 684 687

029.. 0299 90-4 90-?

91 92 93 95 96 97 98 99

6 4 40 62 3 65 60 67 68 690

025.. 0255

50

5

029

022.. 0228

80 84 85 86 88 89

029..

4 2 23 25 28 29 020 496

029.. 0297

022.. 0224

022:.:: 0227

021

2 20 50 54 55 56 57 58 59

032 032.. 0320

00 029..

02 03 07-9 07-?

08

029 43 403 407 497 48

2

032.. 0321 10 11 12 032..

42

3 33 32

036 522

. Informatie-

034 034;;

030

02 03 04 05 06 07 08 09

60 63 69 65 66 67 68 601

034..

10 12 13 17 18 19 034..

20 23 25 26 29 034..

30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 034..

40 43 44 45 46 47 48 49

0341

4 2 45 5 3 49 0342

4 44 45 46 47 0343

4 48 44 43 4 5 56 55 5 49 0344

6 60 64 65 66 57 68 69

034..

0345

50-7 50-?

4 5 6 55 50 64 5 56 65 68 599

51 52 53 54 55 56 57 58 59

034;. 0346

61 62 63 64 65 69 034.

72 73 74

21 2 3 24 5 28 0347

35 3 34

034..

0348

80-7 80-?

5 4 40 45 44 4 55 56 50 68 69 033 24 25 277 28 29

81 82 83 84 85 86 87 88 89 034..

94 95 97 98 99

041073 041 02 03 04 05 08

53 503 54 55 51

041., 0411

041.. 0418

044;Ï

046

10 13 16 17 18

86 87 88 89

92 93 98 99

442 443 48 449

041..

20 22 23 24 25 27 28 29

60 63 6 62 64 0412

6 46 40 61 45 47 48 49

041g;; 0413

30 32-3 32-?

35 36 37 38 39

3 3 2 21 22 20 4 29

041..

0416

60-3 60-4 60-6 60-?

3 3 5 6 66 3 69 35 36 5 5 2 31 39

62 63 64 65 66 67-3 67-4 67-?

68 69

041.. 0418 80-8 80-?

81 82 83 84 85

6 5 65 66 63 64 55

mm 92 94 99

56 67 58 59 073 52 594 599

042 mim:: 013 41 42 43 44 45 46 48 49 042..

53 54 55 5769 57-?

58 59

511 52 513 514 515 516 518 519 013 503 504 505 5 507 508 509

044 044;.

04 05 044..

06 07 08 09 044..

50 51 54 55 57 58 59

045 404 405 043 60 407 408 409 043 450 451 30 455 457 458 459

047 047 02 03 04 05 07 09

077 472 473 474 475 477 39

047;; 0475

40 42 43 44 46 47 48 49 047..

50 52 54 55 56 58 59

mm 60 62 63 64 65 66 67

50 40 30 54 46 57 45 49 0475

3 53 4 55 55 58 59 077 30 462 463 464 465 466 467

047.; 0478

80 81 83 84 89

5 6 50 53 69

049 049..

040

02 04 05 06 07 08

20 22 205 206 22 2068

049..

0492

20 21 22 23 24 25 26 27-3 27-?

28 29 049..

30 32 33 34 35 36 37 39

5 31 32 3 34 35 33 4 6 38 4 0493

3 52 53 34 5 6 4 59

B49;:.S 0495 50-5 50-? 51-6 51-?

53 54 55 56 57 58 59

4 5 4 6 663 65 55 56 697 4 59

049..; 0497

70 74 75 76 77

5 54 5 6 3

• Informatie-

049.

78 79

0497

68 59

049., 0499

90 92 97 98

4 42 5 3

051 03 04 05 06 07 08 09

25 250 25 251 25 25 257

051.. 0511

10 11 12 13 14 15 16 17 18

4 42 40 44 4 5 46 5 4

OSla 0512

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

5 33 34 35 36 30 38 37 46 47

051.. 0513

30 31 32 33 34 35 37 38

6 52 57 46 4 5 5 4

051.. 0514

051..

40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

85 86 87 88 89

60 59 52 53 54 55 56 57 58 68

051.. 0515

50 51 52 53 54 55 56 57 58 59

4 5 52 55 4 5 56 57 2 3

051. 0516

60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

5 42 43 44 45 46 47 48 49 54

051::: 0517

70 71 72 73 74 75 76 77 78 79

3 2 2 3 4 5 6 57 4 59

051.. 0518

80 81 82 83

40 41 42 43

055 45 46 47 48 49

051.. 0519

90 91 92 93 94 95 96 97 98 99

2 5 2 3 51 5 33 56 57 58

052 0:52.

02 03 04 05 06 07 08 09

050 33 363 344 355 44 37 38 477

052.. 0521

10 11 12 13 14 15 16 17 19

5 55 38 32 34 35 36 37 59

052.. 0522

20 21 22 23 24 25 26 28 29

2 47 48 45 44 46 29 28 49

052.

30 31 32 33 34 35 37 38

0523

6 68 2 23 24 25 67 21

052.. 0524

40 41 42 43 44 46 47 48 49

5 55 22 53 54 56 57 58 29

052.. 0525

50 52 53 55 58

6 62 63 65 66

052.. 0527

70 71 72 73 74 75 76 77 78 79

6 23 29 20 24 25 65 68 27 26

052.. 0528

80 81 82 83 84 85 86 87 88 89

2 24 32 33 34 35 36 37 25 39

052.. 0529

Q54„ 0547

90 91 93 95 96 97 99

70 72 73 75 76 78

40 4 43 42 48 47 49

054 054 04 05 06 07 08

074 34 35 36 37 38

054;,; 0541

10 11 12 13 15 16 17 18 19 054..

23 26 27

5 6 2 3 5 6 6 6 2 053 53 56 57

054.. 0543

30 37

5 4

054.. 0544

40 43 45 48

4 3 35 48

054.. 0545

50 52 53 54 56 57 58

2 22 43 4 26 2 48

2 2 3 35 36 38

654..;: 0548

80 83 85 86 88

5 3 5 6 68

054.. 0546

91 92 93 94 95 97 98

6 6 62 4 67 6 6

056 056.. 0561

10 12 13 14 15 17 18 19

6 42 43 44 45 477 48 499

0 5 6 ^ 0562

20 21

44 45

056.. 0566

60 62 63 65 68

60 62 63 65 68

. Informatie-

057 0570 w^ 00 6

02 03 04 05 08 09

52 53 54 55 56 59

°57: 0571

12 16 17

2 26 29

057.. 0572

20 22 23 24 25 26 29

3 37 33 30 32 38 39

057;!; 0573 30 2 22 31 42 32 43 33 34 44 35 45 36 46 47 37 40 38 39 49 057.. 0575

50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 057..

61 62 63

5 43 55 46 44 45 56 47 50 49 055 301 312 323

mm

055

059.. 0592

059.. 0597

65 66 68 69

505 506 378 519

26 27 28 29

73 74 75 76 77 78 79

26 4 6 29

057:ï 0577

059.: 0593

70 71 75 76 79

30 33 34 35 36 39

40 41 45 46 49

057.. 0578

80 82 83 84 87 88

6 69 63 64 66 5

059 059.

00 02 03 04 05 06 07 08 09

050 30 302 403 404 40 406 30 50 306

059.. 0591

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

6 52 35 3 30 5 36 37 38 5

059.. 0592

20 21 22 23 24 25

3 5 27 23 24 50

5 3 32 55 56 59

059.. 0594

40 41 43 44 45 46 47 48 49

50 62 63 64 5 6 2 68 59

059.. 0595

50 51 52 53 54 55 56 57 58 59

42 44 52 43 4 55 40 57 48 49

059.. 0596

60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

6 51 60 533 54 55 566 57 58 59

059.. 0597

70 71 72

4 3 52

53 54 55 56 655 6 59

059.. 0598

80 81 82 83 84 85 86 87 89

3 41 42 43 44 45 46 6 49

059.. 0599

90 91 92 93 94 95 96 97 98 99

6 33 32 3 4 58 66 67 2 5

mm.0314

088.. 0485

46 47 48

6 6 38

50

083.. 0315

52 53 54 55 56 57 58 59

50 52 54 55 56 57 58 59

3 2 61 65 6 37 38 29

083.. 0316 60-3 60-4 60-6 60-?

62 63 64 65 66 67

3 3 3 5 2 53 24 5 37 2

083.. 0317

70 73 76

4 3 6

083:. 0318

0!S3 083.,

03 06 08 09

026 31 47 48 49

083.. 0313

30 34 36 37 38

4 4 6 61 6

083.. 0314

40 42 43 44 45

3 62 63 64 65

80 82 83 84 85 86 87 88 89

6 59 45 47 5 46 57 48 4

088 088.. 0481

11 12 13 18 19

4 42 43 48 3

51-9 51-?

3 4 5 44 53 34 5 36 37 38 4

088.. 0486

60 63 65 66 67

4 43 45 46 41

088.. 0487

70 72 73 74 76 77 78 79

5 52 53 54 56 57 50 59

088.. 0488

80 83 85 86 87 89 088.:

91 92 93 94 95 96 97

4 43 41 48 44 49 024 39 622 663 64 68 696 67

.Informatie-

PlattegrondZodiac Beganegrond CD CO ÇO •

>

c CD

"CD CD • * — '

co

Zaa/B

>

Ingangnieuwevleugel

c/3 Q

-t 20m

O) E TD CD O

>

CD

CD .O

cu

en ca N

ZaaM

I o

ja

Zaal40 ca ÇD 3 -O

o Hoofd t3 ingang CD

CD O) ° CD

°£ •

Q

Q O

s-s

PC-room

Fietsenstallingen parkeerplaats

. Informatie-

Eersteverdieping > oa >

O)

o

Zaal .92

t3

T3

o

•n 20m

O) CC

2

>

o IM 05

ZaalH

O

Bibliotheek

Zaal tó CD

_o O

ü CD

'a> _o o t= o E

o. X

Tweedeverdieping: KantineenVeetelerskamer

Ondernemen met visie Alsveehouder ben je steeds meer ondernemer. Ondernemer in een tijd die vraagt om vakmanschap op vele gebieden. Dan kies je voor betrouwbare leveranciers en adviseurs met visie.Visie op de voeding van de dieren, maar ook op de marktsituatie en de toekomst. Dan isU T D een goede keuze.Wij leveren prima mengvoeders en adviezen met financiële voordelen. Gebaseerd op eigen onderzoek, onder meer op ons proefbedrijf. Bovendien investeren we veel in milieu-oplossingen en afzetketens die de opbrengst voor de veehouder vergroten.

UTD mengvoeder verkoopkantoren: Meppel, tel. 05220-51544 Helmond, tel. 04920-81511

U en UTD: Ondernemen met visie

BONDA BIERBOSTEL KWALITEIT EN SERVICE U wiltVERS voer: Bonda bierbostel komt dagvers van Nederlandse brouwerijen. U wilt GEZOND voer: bierbostel bevordert de penswerking engeeft consistente mest (laag kaligehalte). U wilt GOED BEWAARBAAR (kracht)voer: met onze bulkauto's kunnenwijzout, droge pulp en Mg-mineralen toevoegen. U wilt een VOORDELIGE krachtvoervervanger: met bierbostel bespaart u 10-20% op krachtvoerkosten. BEL de BONDA-ADVISEUR bij uinde buurt en BESTEL. Wij rekenen onze bierbostel af per % droge stof.

S E K Ö ? Tel!03418-60448 Henk Gorree

bierbostel BOER BEST MET BONDA!

±-

Bonda's Veevoederbureau BV Leiden 071-120345

TetraPak THE POWER OF PARTNERSHIP Tetra Pak B.V. Postbus533,3430AM Nieuwegein 03402-24321

•Pasfoto's-

De Oudjes

Peter van den Broek

Paloeloe Helder

Seth Kraan

Walter van de Nieuwboer

-<#<*-

Isabelle Peutz

Cees van Rooijen

Meint de Vries

UV4 251

Paulien Couenberg

Chris Vorst

EENAFGEWOGEN KEUZE LEIDT TOT DEJUISTE KOMBINATIE

Wanneer we de stierenkaartanalyseren dan blijktdatvoorde diverseproduktie-enexterieuronderdelen deNederlandse stieren totde wereldtop behoren. De grote variatie op de stierenkaartgeeftiedere veehouderdemogelijkheidvooreen weloverwogen keuzetegen een gunstigeprijs-kwaliteitverhouding.

KINeerdWest KWALITEIT

IN

GENETIKA

Pelikaanstraat 1e,Postbus202,8901BALeeuwarden.Telefoon058-125062.Telefax058-157147

•Pasfoto's-

1988

Dirk-Jan de Koning

Joanne Maaskant

Matthijs Mann

I:r4 253

Paul Souren

r

1

-5 CO

-5CO-ECO-5CO-ECD i

i

i

C/5 0

jro 0 T3 '0

c 'co

en c 'u>

Cö co OI

0

c 'c c co

>

0 Si

E

Q. CO i—

.. © 0 CO

0

>

'"Q.8Si -

O L_ 0

: gratis in orden ov en:

CD CO - Û 0

0

*-<

1

E i—

i

CO

tfj "CcO o

o 1 •— •

«4—

1

I—

1

^

Q.

c o o

on voorm aam:

CD

eu •o

CD "O O O +-» CO

•L m z < o_ o

> © o. 0) ^ CD r (0 * i

*- 5 ^ü

>

-o > c > f- c co ç

-Q "O ^ 0 CO O O) C T3 O) O) O)

"O CO C Ol

>

CD O) O O

X

m .. > c o (0 o coo>

co 0

.c

CO

T3

• o CD CO CD CO . Q

5 &

o o

1 c

< 0Û

c

<

CD 0 CN 0 0

> oo i n CD00 CO O) o> O)

co co co co

« « ««

CO

2 cl) ^ O

« r "5 (D S 2 2 5

o* *

o

(»3 O S S N. O ^-v,~.

OStbus20

,

05

c

0 "2 o

CD CD

oorstrepenw Betreft: woon Wordt deinst to\a,doorwi Wij zouden g Wij zoudeng Wij zoudeng Wij zoudeng

1 CD

intoepas ising is. rijf/boerdierij sriodiekg einspec

CD CD

>

O

ruik wille n make nvai er geïnfo rmeerd wille umentatiiswillen ontv er geïnfo rmeerd wille

TJ

>

c

t_

ingen/K iligingA/

cö

T3

n opsturen immer92,7

"cö *-* co

c

ü: m co o O) co CO CO O T f oj er "^f o ,T"~ - UJ co co *•—v *—-^

J

sanaiviiv iSNis9Nioni3A3ai/\i3S>inas

900 BB H el. (05280 ax(05280

i

CD O)

Postbus 7500 BC Tel. (053 Fax (053

— *

CD Ü) CO CM

i van Faraday/Me igheidsaardingen

CD CD CD CU 0 CD CD CD

ig/lnstrLimenta OversiDannin

CU 0

i_

en CD

>

CD .Q

E CD CO

0- S- 1- u_

N39NldcdVV

iav

•Pasfoto's-

1989

Nathaline Alvez daCruz

Inge Bergsma

Etty deBoer

Andries-Jan deBoer

Truus Boll

Bertho Boswerger

Gerard Brandsma

Jeanet Brandsma

Pieter Cuppen

Michael van Duijnhoven

Herwin Eding

Ellen van Eerden

Ol Ton van Erp

Robin Everts

an

Marcel Fox

Beitil Goeree

•Pasfoto's-

Arnold Harbers

Wilbert Hilkens

Niels vanHoesel

Thomas Hoogerwerf

Carl Ijzerman

Hanneke Janssen

Ingrid deJong

Erik-Jan Kamsteeg

René Knook

Erik Koldeweij

Nikos Krystalakis

Brigitte Maas

*l Wiko Mocking

René van den Oord

Jos van Oostrum

Dirk Peters

•Pasfoto's•

Paul Roelofsen

Toke Rotmensen

Gerdien van Schaik

Nicole Schrijver

Willeke Steeghs

Ronald Steeghs

Jeroen van Stokkom

Martin Vervoorn

Agmad Vreden

Coen Vrolijk

um -/XjHH ""•-:-3Ü

^v^H 'ï-^iiÉS^Ê Arend Schut

| M p

*8k•HF.«

Ceryl deVeer

*ïC**

Danny Wagenaar

Edwin van Wijk

Veevoetferatid'\Wevenvan Rhône-Pou/encAnimal Nutrition: Krachtbron voor de veeteelt De Franse Rhône-Poulenc groepis éénvandegrootste chemischfarmaceu-tische concernsterwereld en door hetdochterbedrijf RPAnimal Nutritionookeenbelangrijke producent vanveevoeder-additieven. Dit bedrijf besteedtongeveer 5procentvande omzet aanresearch enontwikkeling en beschiktovereenproefboerderij voor koeien,varkens,schapen enkippen. Meteencapaciteitvan 100000ton perjaar is RPAnimal Nutrition 'swerelds grootste producentvanmethionine,een essentieel aminozuur datdient als aanvullend ofvervangendeiwitbron.

Andere belangrijkeProdukten die Rhône-Poulenc levertzijndevitamines, onder de merknaam MICROVIT,A, Een B12. Sinds kortwordt het nieuwe produktSMARTAMINE geïntroduceerd. Ditiseen beschermde methionine voor melkveeenverhoogt hetmelkeiwit gehalte metgemiddeld 0.1%.

RHÔNE-POULENC NEDERLAND B.V. Postbus418 1180AK AMSTELVEEN Tel. 020 -547 39 11 Fax 0 2 0 - 6 41 1943

RHONE-POULENC ANIMAL NUTRITION

!

Pasfoto's-

1990

mm\ Frans Aartsen

Victor Bierbooms

Beatrijs Boer

Pieter deBoer

Karin van de Braak

Marijke Brandsma

Sander Brandts

Damiëtte van den Brink

Frans Broeders

Jie-Shan Chen

Peter van Dooren

Gerard van Eerden

Mark Farrely

Bert Fierkens

Rob Grift

Monique Groen

-Pasfoto's-

Egiel Hanenberg

Ankie Heeres

Richard van Heeswijk

Aldin Hilbrands

Kees-Jaap Hin

Paul Huijnen

Lineke deJong

Jeroen Kals

Bas Kanters

Gerjo Roskamp

Joop Lensink

Sander Lourens

>'ƒ*&§§*

it- h Chantai te Maarssen

Huibert Maurice

\/i

Jan Mostert

260 j

Anitc Mulder

•Pasfoto's-

Mark Ormel

Leonie van Osch

Jurjen Ronner

Alex Schellekens

Edward Schram

John Sijben

Adriaan Smulders

Ton Stegeman

Serge Stokhof

Raymond Tilburg

Marco Traa

Cornelie van Tuyll

Inge Velthuis

Jantine Vochteloo

Harry Weijs

René Welpelo

—©

-Pasfoto's—

Marcel Willemsen

*

@

•Pasfoto's•

1991

Jentina Ardesch

Tarie Awad

Zied BenAyed

Edgar van den Berg

Peter Berkvens

Wim van Beuzekom

Marc Boer

Liesbeth Bolhuis

Geert ten Broeke

Henk Cappon

Frank Dersjant

Monique Driesse

Corné van der Eijk

Diana Fokkens

Monique van derGaag

Petra Galesloot

£1

263

-Pasfoto's-

i• J 9 1 JL JtL Érï

André Gebben

Ad deGroof

Guido Habets

Max van Hoffen

Ingeborg Hospers

Sjoukje Hylkema

Martin Jans

Gerianne Jansen

Karin Jetten

Roel Keursten

Ivo Kluitman

Anton Kool

Jacoline Kroon

Ron Methorst

Raoul Meuldijk

Marill Ooms

,.*.-i^r

-.*.

•••tïta#264|

•Pasfoto's-

Harro Roetman

Jan Schouten

Ronald Siemonsma

Marcel Somers

Mirjam Spreeuwenberg

Martina Stam

Ivonne Stienezen

Marie-Ange Vaessen

Annet Velthuis

John van deVen

Kathalijne Visser

Anja Vorselaars

Mechteld Walraven

Arjen Wegereef

Wendy Rauw

C\

t

265,

Monique WichersSchreur

Denkavit heeft zich indeloop der tijd ontwikkeld tot specialist indiervoeders. Het belangrijkste ingrediënt van onze voeders iservaring.Uitgebreide kennisen ervaring vormen de basis vaneen breed assortiment hoogwaardige Produkten Het hoofdkantoor vande Denkavitgroep isgevestigd in Voorthuizen (NL). Intotaal biedt Denkavit werk aan ruim 500 mensen in Europa.Meerdan 10% van de

medewerkers houdt zich bezig met research en produktontwikkeling. Alle Denkavit-produkten voldoen dan ook aandehoogste kwaliteitseisen en worden naar meer dan40 landen geëxporteerd.

ENKAVIT DE DIERVOEDER SPECIALIST

Denkavit Nederland B.V. Postbus 5 3780 BA Voorthuizen Telefoon 03429-9200 Fax 03429-4515

•Pasfoto's-

1992

Jean-Paul van Aubel

Martine Barwegen

Eric Berenpas

Henk Bhagwandin

Frank Boveé

André Brand

Chris Brattinga

Jan Buijs

Yvonne van deCamp

Marc Damen

Albert Dijkslag

Erik van Engelen

'••4r"

)

(

lt Denise van Espen

Kreddy Fikse

Wilfried Goldcwijk

267

Alien van derHern

-Pasfoto's-

Wf Yvonne van Hierden

Wout van derHorst

Geert Immerzeel

Patrick Jenneskens

CS T

-*i

JU

Jan de Jong

Jan-Thijs Kaam

Mathee Kamp

Patrick Kamphuis

Guus Klein Holkenborg

Albertus Kloosterman

Arjan van der Kolk

Martin van Krieken

iL f Alex Leusink

Christian van deLigt

René Luijmes

^•^HhósJ

Nathalie Mulders

•Pasfoto's-

Peter Nooijen

Mark Paauw

Ivar Peeters

Wilbert Pellikaan

Geert-Jan Pes

Ronald Peters

Bert-Jan Roosendaal

Eko Saleh

Marije Schouten

Eline Schrasser

Willem Smink

(5| Albert Schoterman

fc«T

ir -N Dirk Spoorenbcrg

Kim-Ahn Tempelman

mmcs^26^

Pablo Tjoe-Awie

Sam Turner

-Pasfoto's—

Annemarie ten Vergert

Baukje Vlemmix

Antonie Vonk Noordergraaf

Hester de Vries

iff Piet van de Wal

Roelof de Weerd

Annie Woudstra

Cecile van Zadelhoff

Mark van de Weerd

Marcel Westerbeek

•Pasfoto's-

1993

âm Evy Apeldoorn

Beatriz deAroujo Waltrick

Joris van Beers

Marlies Beukenkamp

Piter Bijma

John Blanckenbors

Jan Blanken

Anne van der Boon

Henk Bralten

Nico Brons

Martine Bruinenberg

Erik Bruininx

Gcrbrand van Burgsteden

Renate van Dorp

Maurice Duda

Johny Achterstraat

-Pasfoto's-

Tim van Eekeren

Ruud Eits

Marieke Emmens

Hendrik van Ginkel

Huijbert Groenendaal

Harry deGroot

Inge Heessen

Ingrid Helmes

Aed van Houte

Abe Huisman

m 41*. Violette Hensgens

Trinus Hertroijs

Erwin van Kessel

Pieter Kling

* A

2ü Jan van Kogelenberg

—~©

•Pasfoto's-

%|Eg&r

René Kuiper

Anneke Lenselink

Gerwin Leus

Ronny Lubbers

Ingrid Mevissen

Din vanNieuwenhuijzen

IM**

Hugo van derLinden

Saskia vanNoordt

••^i%f#!!;;

Jan van Oirschot

Henri Peijnenburg

Judith Poelarends

Marco Pool

Arend Prins

Jan-Willem van Rens

Martin Rijnen

Bert de Roo

ntrf(273

-Pasfoto's-

rs

f^ V Sander de Roos

Anneke van der Schans

Marko Schuring

Rik van Seccelen

Frank Sluis

Jan Soede

Joan Somers

Désirée van Steenveldt

Casper Ticheloven

Ruben Tolboom

Mark Toonen

Cces-Jan Vermeulen

Jeroen Visscher

Ina Visser

Patrick van Vugt

Wessel van Waveren

~©

•Pasfoto's-

Everdien van Weeghel

Laurens Wester

Eddy Weurding

i * . JC

f

Geert Wouters

Johan Zonderland

Kt*27.

Irma Woudstra

Kennisen kontrole kwalificeren onze kracht Met hetbegrip kennisappelleert bovenstaande sloganaanheteigen onderzoekdataandeontwikkelingenvanonzevoedertoevoegingen voorafgaat. Hetbegrip kontrole legt hetverband metdeintensieve kwaliteitskontrolediewijverrichtenomeen reproduceerbare identiteittegaranderen. Onsassortimentomvatdevolgendeprodukten:

Magnaphoscal® Meervoudigvoederfosfaatvoordiervoedersenmineralenmengsels.

Latibon® Calciumformiaat alsconserveringsmiddel voordiervoeders.

Bayo-n-ox® Voederbespaarder voorvarkenstoteenleeftijdvan4maanden.

Antioxydans Bayer (BHT) Beschermingsmiddel tegenoxydatievanvoederbestanddelen.

Bigarol Gestandaardiseerde aroma'svoorvoedersvanlandbouwhuisdieren.

Trigarol® Gestandaardiseerde aroma'svoor honden-enkattenvoer.

Bayer UkuntonsbereikeninMijdrecht(tel.0297980666)ofinBrussel(tel.02 5356651)

•Pasfoto's•

1994

Sven Alferink

Jan vanAssen

Beekman

Jasper Blok

Rinie Broere

Adrie Bruijnzeel

J. Buiring

Marja Buitelaar

Michiel Buitenhuis

Klaas-Jan van Calker

Bob Comelissen

Gera den Dikken

Marrit van Engen

Henk Geertsma

Aline van Genderen

©

Jan-Buis Ebbinge

retrf 277

-Pasfoto's-

Bart-Hein van Ginkel

Martijn Gruiters

Adriaan deHaan

Anja Haga

$&%,

Tamar ten Haken

Frido Hamoen

B. van der Heide

Anoeska Heinemans

Gert-Jan IIermanussen

Caroline Heutink

Suzanne Hollander

H. de Iloog

Manon van Hulzen

Iris Hut

Merel Jansen

GD j.

Houwing

I M 27

-Pasfoto's—

Manon Nederpeel

Judith Neimeijer

Rutmer Niemendal

Edwin Nijdam

Caroline van deNoort

J. van Os

Bart Pinkse

AnneMarie van Ravenhorst

®

Joan Reijs

H. Reinders

Lucas Remmers

M. Rezvani Daryan

Nicole van Rossem

Henri Ruis

Willem Schoustra

Esther Schreijen

279

•Pasfoto's-

Irene Janssen

René Jelsma

Oene deJong

Frank Jorna

mmItt^^i

IR

• * - : > , ,

(»•t

^^^ÊÊv''''

vj^^^H ^ ^ K ' ^ .

^^Br^''

Hft£

^K#'"

^Kp!,

Hubert Kalf

Pieter Langedijk

Frank Lenssinck

Stokely Lenz

C. van der Linde

Looman

Francis Mager

I. van der Meer

Maarten van der Meijden

Marco Mollenhorst

Jan-Dirk van Mourik

Monique Mul

280

•Pasfoto's-

Diederik Schweizer

René Smeenk

Annika Smid

Alfred Smits

Paul Stoutjesdijk

Pier Swierstra

Joost Teeuw

O. Teunissen

Bart Tas

Iwan van den Tillaart

Harro Timmerman

Roel Veerman

John Vermeulen

m \(i Leon Vaesscn

Margreet van Veen

EJtU 281

ETS-Holland EmbryoTransplantatieServie« tel. (0321)317275 fax (0321)32 23 92 deTelgang6 8252 EH Dronten

Dierenartsen Freek Lok

Bert Schutte

Tel. (0321)31 72 75 Tel.(0321)31 5280

EMBRYO TRANSPLANTATIE

/HETLANDBOUWBLADW°V "

H E I M I S C H u i i L i D » o o i m i s i t N D E« I I E V O I * » «

verschijnt elke zaterdag ineen oplage van ruim 15.000exemplaren bijALLE georganiseerde boerenin Friesland/Flevoland. HET LANDBOUWBLAD brengt steeds als eerste hetlaatste agrarische nieuws met vooral ruime aandacht voor regionale actualiteit. Ookvooradvertenties hèt |aangewezen vakblad, want met HETLANDBOUWBLAD bereikt deadverteerder héél wat. ..!

voor snellere genetische vooruitgang

Adres redactie enadvertentie-afd.: Postbus 613-8901 BKLeeuwarden Telefoon 058-133441 Fax058-126040

ETS-Holland DeTelgang6 8252 EH Dronten Tel.(0321)317275

Bezoekadres: 11, Leeuwarden

Willemskade i vv

"" OVsIxlIv^

Postbus202 7390AETwello Tel. 05712-76609

mm wm H H H

^

*F

>

^

EXPERTS 'n:

O& ^

^

Nutritie Opleidingen Werving enselectie

'

•Pasfoto's-

Jan Vonk

Kees van den Wijngaard

Margriet Vroegh

Henk Wassink

Peter Wijten

Johan van Zwol

[.•-(«((283

Eva Welma

•Pasfoto's-

Jan Vonk

Kees van den Wijngaard

Margriet Vroegh

Peter Wijten

Henk Wassink

Johan van Zwol

Kof 283

Eva Welma

-Veetelers-

Adreswijzigingen

mrns^çÀ

•Veetelers-

Adreswijzigingen

299,

t 11

-i

V

*

M

9801 LXiuianom 3772ZEBameveld 5631KN Eindhoven

1 3

\-(0342)4901 14 (040) 243 41 38

ONB nstraatW22 Slotlaan32-9 3 20 17 /enseweg6A raat 1 SME SN tweg18 arentszstraat88 iat24 [plaats22 Vollenhovel579 AgricultureUniv EUR of93

(0485) 573480 5831DSBoxmeer (030) 691 60 37 3707CJZeist 9287LL Twijzelerheide (077) 466 35 36 5768RMMeijel (0314)324087 7006JT Doefinchem (0183)40 2231 4286LHAlmkerk Paramaribo Suriname 99514 2636 AXSchipluiden 3572PPUtrecht (030) 273 43 32 (0172)21 4887 2771 XCBoskoop (026)381 33 72 6843GRArnhem (030)696 30 68 3706GCZeist S POB702375007 Uppsala/Zwed 018-671970 6721VHBennekom

EEG GR 11251 Athene Griekenland 8223578 5247VCRosmalen rck7 :g5 EUR CH3053Munchenbuchsee Zwitserland (0485)574181 eweg59 5831LRBoxmeer (0317)420715 j>8-10-c 6708PPWageningen (078)6350038 Vetstraat24 3312ECDordrecht (073)5032651 S258TGBerlicum (0485)361795 ,il 5 5441PS Oeffelt 653

(0317)411790

6709P MWageningen

AZ IAEnde (Flores)

86312 Indonesia

RepCentral Afrika AFR ECBangui 4524CDSluis 18 4861BMChaam nweide9 6709RTWageningen =g259 3621 MS Breukelen Nijenrode235 2851 AHHaastrecht cialeweg Oost64 8225KDLelystad 12-06 3911 ZNRhenen wsstraat6 8232 MNLelystad 37-02 1 AZ CNSanlitun Beijing 2Donggyie BEL B 3001 Heverlee België verikenstraat 53/87 5845 ECSt Anthonis terg12 6708GAWageningen iesteeg 1-15-a CDN CARR10ÄHT107 Brampton McLaughlin RdS 2241 ACWassenaar erweg99 6709 PGWageningen ikeweg26-a-3 5401BZUden rkuylenstraat22 6708 AKWageningen 'estein 239-7-c J C A . Schweitzersi nge!71 3822 BV Amersfoort 7331 AE Apeldoorn mwezenstraat21 3021GT Rotterdam iweBinnenweg298 lil 6706HCWageningen Mpark44-ll-C 6708GAWageningen isesteeg1-15-C 6708HXWageningen horst655 6708 PGWageningen tgraaf 4-3-c

(0161)49 16 27 (0317)42 12 42 (0346)29 19 24 (0182)50 2508 (0320) 230653

(0317)61 4371 (0320)25 40 04 100600 PR China 016-206521 (0485) 383507 (0317)42 34 41 Canada (070)5112617 (0317)422519 (0413)267244 (0317)411393 (033)4552894 (055)5420625 (010)4778384 (0317)411235 (0317)422728 (0317)420901 (0317)423600

.Oud veetelers-

Beek, IrF J AFvan der Beek IrJA Mvan Beek-Maanen, Mw IrMCvan Beek. Ir Svan der Beekman. Ir E Beekman Mw Ir SPA Beekman. Mw IrAWM Beekman-Boneschanscher. Mw Ir Beemster. Mw Ir CMT Beerda IrB Beeren IrRJHG Beerepoot. Mw IrGMM Beers. Mw Ir S Beerthuis. Mw IrM JC Beijnum. IrJRvan Bekedam. IrM Bekman. IrH Beldhuis. Ir AHJ Beltman. IrHM Benders IrLGJJ Benedictus. IrN Benedictus. IrJ Benedictus. Ir HR Benneker Ir GHJ Benus. IrJ Benvenuti. Dr IrB Berckmoes. IrWML Berende Ir P LM Berg. Ir J Svan den Berg. Ir Rvan der Berg. IrN JM van den Bergen. IrH MJ Mvan Bergsma. IrJM Berntsen. Ir PJM Beukeboom. Ir RGM Beukeboom. Ir JA Beukema. Ir S J Beumer Ir EJ Beuzekom. IrWH van Bieman. IrJC Aden Biemans. Ir J T Bierman. Ir KH Biggelaar. Mw IrYA M van den Bikker D r l r P Bink. I r M C A M Bink. I r C M M Blanken I r P G Blauwhof. IrWG Bloemhof Mw IrG Blokhuis. Dr IrIIJ Blom. Mw Ir IP Blom Ir J U Blom. Ir JJ Blonk, IrJ Boekei. Ir M AP Mvan Boekholt. Ir PG JJvan Boekholt Dr ir HA Boer Ir AJ Boer. Ir HJ Ede Boer lr F de Boer Dr Ir Pde Boer lr DJden Boer. lr Pde Boer. lr MW de Boer. lr Hde Boer lr J Ade

Harmelenstraat 5 Veerstraat41 Terberghorst 25 Troelstraweg 55 Garderenseweg 140 Haarweg 243 Haarweg41-V RFBurtonlaan 10 JMayenstraat 25I Haarweg 83 Thorbeckestraat 386 StJosephstraat 92 Ronhaarstraat 34 Zandweg 9 Van Balverenlaan 14 Abersonlaan 3 Mallemolen 2-b Asterstraat 71 Maarssenbroeksedijk O38 Bornsesteeg 1-20-b Jagersveld 2 Boelenswei 92 Leeuwetand 47 Steenstraat 82 Kobaltstraat42 ONB Grotestraat 98 Campbellhof 36 Leeuweriksweide 206 Mr Svan Houtenweg 2 De Beemden 1 Mekkersteeg 9 Vaartdreef 89 Troelstraweg 14 Dudoklaan 9 Kastanjelaan 24 Sweelinckstraat 5 Smachtenburgweg 2 Haarweg 47 c/oMar Austr Casilla Hurkske 7 A Lauwers 42 Badhuisstraat 209 Langesteeg 29 Asterstraat 39 Koekoek 16 Kattendijk 135 Torteldreef22 Huszarlaan 2 Almereweg 54 Haarweg 43 Haarweg 235 P O Box 660 Joh Wagenaarkade21 Bis Frederik Hendrikstraat 3 Michiel de Ruyterstraat 6 Marijkelaan 22 Haarweg 95 Oude Gracht 399bis Boeier 04-65 Prins Bernhardstraat 42 IJsselmeerweg1 Pr Bernhardstraat 42 c/o ADonszelmann RR #Z ONB Dijkgraaf 4-13-a-l

5045 AL Tilburg 6703 CB Wageningen 3833 WP Leusden 6702 AG Wageningen 3888 LDUddel 6709RR Wageningen 6709 PL Wageningen 2803 EW Gouda 1056 SE Amsterdam 6709 PS Wageningen 6702 CG Wageningen 5211NJ 's-Hertogenbosch 3815MC Amersfoort 3454 JS DeMeem 6678PA Oosterhout (gld) 6703 GD Wageningen 2585 XJDen Haag 6708 DJ Wageningen 3603 EB Maarssen 6708 GA Wageningen 8222 AB Lelystad 9233 KG Boelenslaan 8445 RB Heerenveen 7571 BL Oldenzaal 7334 AS Apeldoorn 5821 AJ Vierlingsbeek 8251 TLDronten 6708 LP Wageningen 3732BP DeBilt 5298 VTLiempde 6631 KWHorssen 2724 GC Zoetermeer 6702 AL Wageningen 6708RP Wageningen 7004 AK Doetinchem 2651 VTBerkel en Rodenrijs 6732 AN Harskamp 6709 PL Wageningen 709ZAM CB Puerto Montt 5469 PJ Erp 1703 HD Heerhugowaard 2584HJ Den Haag 6721 NB Bennekom 6708 DJ Wageningen 8103CERaalte 2831 AC Gouderak 5042 PR Tilburg 6708 MS Wageningen 3891 ZP Zeewolde 6709 PL Wageningen 6709RR Wageningen AFR UG Kampala 3533TC Utrecht 5502 TE Veldhoven 5831 KE Boxmeer 6721 GN Bennekom 6709 PT Wageningen 3511 PH Utrecht 8242 CN Lelystad 3911 CPRhenen 8081 KEElburg 3911 CP Rhenen CDN CA Millet (Alta) 6708 PG Wageningen

(013)5711542 (033)4942758 (0577)401249 (0317)422118 (0182)532451 (020)6895866

(073) 689 08 05 (033) 472 65 54 (030) 666 35 44 (0317)4141 06 (070) 363 55 30 (0317)4126 03 (0346) 5542 93 (0320)22 71 11 (0512)34 2741 (0513)63 11 16 (055) 533 43 38 (0478) 6323 53 (0321)3167 28 (0317)41 34 74 (030) 276 32 08 (0411)63 1536 (0487)54 1352 (079)331 4038 (0317)41 1239 (0314)34 2802 (0318)45 63 80 (0837)41 1827 Chile (072) 571 92 26 (070) 352 28 39 (0318)41 8860 (0317)42 23 36 (0572)36 11 16 (0182)37 24 36 (013)467 37 79

Uganda (030) 296 30 94 (040) 254 42 68 (0318)41 49 38 (0837) 42 30 88 (030) 236 46 33 (0317)61 3696 (0525) 68 23 67 (0317)61 3696 TOC 1Z0Canada (0317)41 7851

-Oud veetelers-

Boer-Oosterhof. Mw IrGde Boer. Ir H de Boer Ir Wde Boer. Mw Dr Ir IJM de Boer. IwemaProf IrS Boer. Ir T de Boerkamp. Ir JM Boersma. IrR Boersma. IrRJ Boes IrJ Boeve. IrJ Boezem. IrE Avan den Bogaard. Ir G Bogaardt. Ir AJ Bohemen. Ir AJCvan Bokkers. Ir EAM Bokma IrS Bokma-Bakker. Mw IrMH Bolder IrF W M M Bolt. IrO F Bommel. Ir AWJvan Bongans. Mw Ir M IPA Bongers. Ir ABJ Bonnier. Mw Ir P Bontekoe. Ir F Boogerd. Mw IrE Booman, Dr Ir P Boon Ir AD Boon IrHM Boon IrP JM Boonstra. Ir S Boonzaaijer. Ir S Bootsma. IrA Born. IrH van den Born. Ir AF Bos Ir J F F P Bos Ir M Bosch IrH Uit de Bosch. Mw Dr IrMW Bosgoed. Ir AJE Boshouwers. IrHLM Bosma. Ir AE Bosma Ir RH Bosman. IrHG Botermans. IrJ AM Boudeling. Ir P C Boukamp. Mw IrM Bouma. IrJ Bouma. IrK Bouma. IrE Boumans. Ir TGH Bouwman. Dr IrGW Bouwman, Ir TE Boven-van Diggelen. Mw irA Bovenhuis. Dr IrH Braake IrM FH Te Brake. IrJH ATe Brakel.MwIrCEPvan Braks. IrA IM Brand. IrH van den Brands. Ir GP MJ Brandsma. IrJH Brandsma. Ir HA Brandt. I r H M P van den Branje. Ir H EB Brascamp. ProfDrlrE W

Kruisbessengaard 94 3962 JLWijk bij Duurstede (0343)57 41 36 (030) 656 35 90 Zeisterweg 54 3984NM Odijk HogeWeidelaan 6 2275 TL Voorburg (0317)42 6340 Van Doesburglaan 24 6708 MC Wageningen (043)364 5144 p/a Prins Clauslaan 24 6241 GJ Bunde (0343)57 41 36 Kersengaard 11 3962 IR Wijk bij Duurstede (078)619 52 78 PrMarijkestraat 3 3331 GT Zwijndrecht Van Osingaweg 84 8744 EX Schettens Churchillstraat32 9728 SG Groningen 41 Bevocie/Napo 880reg 6 3509 VC Utrecht Legerplaats Seedor W Alexanderplantsoen 101 2991 NC Barendrecht Kwekerij 1 8507 CCRohel (0513)55 2024 Westerein 4 9263 PD Garijp RueAu Bois382BTE 13 I BB-1150Brussel België Rijnsteeg 8-14-b 6708 PP Wageningen Westeinde 101 2512GWDen Haag 4194 TR Meteren Bredestraat 8 (0345)56 92 19 4194 TR Meteren Bredestraat 8 (0345)56 92 19 6691 HN Gendt Molenstraat 40 (0481)42 21 95 6721 ASBennekom Selterskampweg 89 (0318)41 33 50 5802 LV Venray Spinetstraat 33 (0478) 58 8284 Haarweg 249 6709 RS Wageningen (0317)42 22 57 van der Waalstraat 14II 6706 JN Wageningen (0317)41 85 65 Kooiweg Oost 11 4107 LT Culemborg ONB Abraham Kuyperstraat 36 6702 BL Wageningen van Goghlaan 1 3862 MH Nijkerk (0343)52 1071 Vestbirk Alle 54 EEG 2770 Kastrup Denemarken 45-32521420 Tilanusstraat 12-d 1091BH Amsterdam (020) 668 38 57 Mees21 5831 MR Boxmeer (0485) 5764 82 itFrijhofke 10 9012CLRaerd (0566) 60 24 73 Veldwijk 75 3853 LC Ermelo (0321)32 27 48 Osbomehof 16 8251 TKDronten (0321)31 2824 ZOA Ref CareNeth CP 2201 AFRMO Maputo Mozambique492967 Droogveld 10 6916LKTolkamer Thorbeckestraat 374 6702 CG Wageningen (0317)4241 12 (0318)52 35 79 Jan Steenlaan 281 3904 XS Veenendaal 005912324677 Casilla899 ZAM BX La Paz Bolivia (024)622 1223 Schoonenburgseweg35 6611 AA Overasselt (0571)27 43 39 Melkleenweg 7 7396BT Terwolde (045) 404 23 89 Haagstraat 7 6333 EP Schimmen (0321)31 3947 DeKwartel1 8251 MS Dromen DRSPRBP 186 AFR MJ Sikasso N ali 620309 Kolkweg 49 7413 ZE Deventer (0570)63 21 69 Vindfalle Farm EUR S 26024 Rostanga Zweden Wingerd 7 (0162)52 34 36 4281 LS Andel (0182)58 44 80 Johannes Poststraat 27 2806KA Gouda (0518)41 26 24 Zeedijk 14 9073 TN Marram (Fr) (0523)68 31 05 Wolfweg 20 7777 RK Schuinesloot (038) 453 27 70 Hugo de Vrieslaan 5 8024BLZwolle (0485)57 1609 Hogendijk 10 5831 JR Boxmeer (0342)41 7003 Neerijnen 5 3772 ENBarneveld Westerhorn 36 9761 VNEelde (0596)620364 vanUilenhoek 41 9932 LG Delfzijl Riemsdijkstraat 166 6701 BC Wageningen Rijnsteeg 8-17-a 6708 PP Wageningen Dr Schaepmanlaan 15 3972 ETDriebergen (0343)51 65 08 Antoon Coolenlaan 58 5531 SWBIadel (0413)25 21 97 Goudrenet 38 5401 LZUdcn (0342)44 1864 Wencopperweg 96 3774 RJ Kootwijkerbroek Stad 41 6035 ATOspel (0521)37 1229 Steenwijkerdiepnoord 6 8341 TT Steenwijkerwold (0317)31 51 28 Eekwal 41 6871 LTRenkum (0182)53 9964 Schokkerwerf 34 2804 LM Gouda ONB 3972 EL Driebergen (0343)51 83 32 Kerkstraat 22

. Oudveetelers-

Bremer. IrPJvan den Bretnmer. Mw Ir IM Bremmers. Ir RPM Bressers. Ir GTM Breukink Ir LM Brinckman. IrWL Brink. Ir MTM Brinke IrH Wten Broek. Ir Avan den Broek. IrLvan den Broek. Mw Ir Jvan den Broek. IrJJvan der Broek. IrH van den Broek. IrG A Mvan den Broeke. Mw IrF van den Broekhuizen. IrH Broekman. IrCJA Brooijmans. Mw IrPP JN Broos. IrJ Brouwer. Mw Ir AM Brouwer. Mw IrJI Brouwer. IrJ D Bruchem Dr IrJvan Bruggink IrJHB Bruggink. IrJHB Bruggink. Ir A FJ Bruijn. Ir GA Mde Bruijn. Mw Ir M Ade Bruijn. Ir FFF Bruijning. IrAE Bruin. IrAde Bruining. Mw IrM Brummel. Ir SG Brunink. Ir AM Brunschot IrG PE Mvan Brussel. Ir FJ van Bruurs. Ir AJA Buddiger. Ir NJH Buijs. Ir A JPM Buijtels. IrJ A AM Buiks. Ir CJM Buist I r W J Buist-Crijns. Mw IrBCHM Buiten. Ir Avan Buiter. Ir RM Bult I r T P Bure Ir RG Burger. IrK Busscher. Ir I CM Buwalda. IrJ Buys. I r G J P Buysing-Damste. Ir BA

ONB ONB Bentinckstraat6 Haarweg 141-10 Waag65 Kieftenweg 5 Dijkgraaf 4-8-B Jachtlaan 24 J.A. Brinkmanstraat 12 Middenweg 48A Brinkenhofsestraat 73 Parkstraat 128 Kerkstraat 20 DeGouden Leeuw 93 Asterstraat 139 Van Heemstralaan 17 Rijksweg 90 Fortweg 2 Sleutelbloem 17 Stationsstraat 64 Beukenlaan 17 Marijkeweg 28-C-3 Veluviaweg 19 ONB Mgr van Roosmalenplein 20 OudeVelddijk31 Prins Hendrikstraat 26 Nude 53 Oranjelaan 67 Oostsingel72 Postbus 72 Tarthorst 931 Veenbesstraat 28 HDunantplantsoen 12 Haarweg 27 Hoogeinde 50 Roosendaalsestraat 453 Gelderstraat 4 p/a CAPHCaixa Postal 01 ZAM Lommelsdijk 7 Roerdompstraat 46 Boekelsebaan 10 Boekelsebaan 10 Drouwlaan 13A Hoekse Aarkade 105 Weg vdJagerskampen 30 Jan Slauerhoffstraat 8 ONB Langeveenseweg 29 Hoevestein 239-9a ONB Jac Catslaan 49

Cate. Ir RH ten Cattel. Ir BC Chardon. IrJ AP Chin Kwic Joe Mw Ir C S J Claassen. Ir IngG DH Claassen. Ir A IHM Clerx l r P J H Coencn Ir G J Commandeur IrTW J Commandeur. Mw Ir M AM Coops Ir lî Cop Dr W A G Coppoolse. IrJ

Nobelweg 106 StJosephstraat 17 Lenderiet 6 Kafiluddistraat 109 Zonnekruidstraat 15 Rozeboom 39 Brammen 45 BEL B v Heemskerckstraat 45 Droevendaalsesteeg 101 Spieghelslraat 40 Grote Bavenkelsweg 8 Schaapsdijk 6 Houttuinen 14

3861 KW Nijkerk 6709 RB Wageningen 3961 LX Wijk bij Duurstede 7431PTDiepenveen 6708PGWageningen 3772 RC Barneveld 1333MEAlmere 1394AL Nederhorst den Berg 6831 AB Arnhem 6828JM Arnhem 5541 EMReusel 5801 BX Venray 6708DL Wageningen 6814 KB Arnhem 5375 KZReek (N-Br) 4794 SC Heijningen 5803KG Venray 2641 GN Pijnacker 6871 CK Renkum 6709 PG Wageningen 6706 AJ Wageningen

(0343) 57 54 22 (0570) 5924 97 (0317)42 1714 (0342)49 25 90 (036)537 00 19 (0294)25 31 73 (026)323 38 52 (026)442 1685 (0497)64 1290 (0478)51 2598 (026)442 62 12 (0486) 47 28 32 (0478) 5145 99 (015)369 43 35 (0317)31 3201 (0317)42 28 05 (0317)41 05 83

5213GD 's-Hertogenbosch 9321 XAPeize 4941 JV Raamsdonksveer 6702 DK Wageningen 1815JR Alkmaar 4461 KD Goes 6740 AB Lunteren 6708JE Wageningen 3765BA Soest 6671 BSZetten 6709 PH Wageningen 5142GC Waalwijk 6813 HP Arnhem 5854 BM Nw Bergen BR 13825 Holambra SP Brazilii 5575 XD Luyksgestel 4901 AL Oosterhout 5445 NU Landhorst 5445 NH Landhorst 6706 DG Wageningen 2461 EV Ter Aar 9751 EP Haren 6708 RJ Wageningen

(050) 503 40 08 (0162)51 30 30 (0317)42 2344 (0113)21 68 58 (0317)42 21 06 (035)602 43 63 (0488)45 1708 (0317)41 05 85 (026)442 06 51

(0497)54 1345 (0162)45 31 32 (0485)47 85 14 (0317)41 1325

(0317)414866

7678 VH Geesteren 6708 AK Wageningen

(0546)63 18 71 (0317)41 1571

3852 BT Ermelo

(0341)56 1316

6706 GG Wageningen 5056 EG Berkel Enschot 7244 NSBarchem SME SN Paramaribo 6666 XK Heteren 8141 WNIIeino B3650 Dilsen België 9726 GE Groningen 6708 PS Wageningen 3521 XP Utrecht 7625 Sil Zenderen 5406 PK Uden 2611 AJ Delft

(013)533 43 62 (0573)44 1277 Suriname 494041 (026) 472 35 59 (0572) 39 32 39 93211758781 (0317)42 18 07 (030) 293 53 07 (0413)26 48 75 (015)215 98 62

-Oud veetelers-

D

Cornelis Mw IrRS Comelissen. Ir VBW Cornelissen, Ir AMG Corstiaensen. Ir CJ Cortenbach. IrJH AM Couenberg. IrPM Cox Ir M H M Creemers. Ir MJ Crijns. IrJHM Crisafulli-Talsma. Mw IrEC Croes Mw Ir T Cruchten. IrJ CHvan Cuijpers. Ir MP Cusell IrM Custers. IrGJ

A van Schendelplein 115 Nicolaasweg 62 Thorbeckestraat 374 Meulunterseweg53 ONB Haarweg25l Jan Vriendshof 3 Jacob van Marisring 48 A/DWatermolen 1 11940Business Blvd #202 USA Burg Trooststraat 15 Evenkamp24 Kongsbergstraat 8 'BORD' 87230 Les Cars EEG Kruisstraat 4

2624 CT Delft 3581 VK Utrecht 6702 CG Wageningen 6741 HM Lunteren

D'hoore. Mw IrLJ Daele IrFA Daling Ir EJ Dallinga Ir SO Dam IrJ T P van Dam. IrH van Dam. IrC J A van Dam. IrF van Dam I r B P v a n Dam. Ir A A van Dammers. Dr IrJ Daniels. Mw IrM Dans I r W J P T M Dasler. Ir JKvan Davids. IrW Deblonde IrJ AP Degenhardt IrN JG Dekker Ir PH Dekker IrJ Dekker IrW Dekker Ir AWC Dekkers IrJCM Dekkers Ir SJA Dellaert IrBM Dellevoet IrRH PA Demarteau. Ir FJM Demmer. Ir MGM Denissen. IrJC AM Dieker IrP LM Diemen, Mw Dr Ir PMvan Diepen IrJWM Diepen. Ir TAvan Diephuis. Ir E P Dijk Ir P ADvan Dijk. Ir JWJvan Dijk. Mw Ir MJT Dijk IrJ H Cvan Dijke. Ir I van Dijkema. Ir HP Dijkshoorn. Ir D Dijkstra Dr IrJ Dijkstra Ir BL Dings Ir M A AM Dinther. IrPC van Dis. Ir W C van Disco. I r C M C Does. IrC van der Doeschate. Ir RA II Mten Doesum. IrJ II van Dohmen. Mw IrCM

Hoevestein 239-2-c ONB H Schaftweg ll-b Leliendaal 20 Riemsdijkstraat 174 Zuiderweg 58B WolphaertsbochtHl A Stedumhof442 Hatertseveldweg 216 Thorbeckestraat 60 Lijndehof 4 Oetelaarsestraat 29 JacobMarisstraat 10 OudeBarneveldseweg 19 Breehoven 59 ONB Hoevestein 239-1-c Wielewaal 178 Retiefstraat 235 ONB Spelt-oord18 ONB Waterweg 52 ANoordewierstr 19 Haarweg 249 Hoebertweg 5 Ridderspoor 28 Rietstraat 10 Esdoorn 2A Asterstraat 281 De Reiger 13 Burghornerweg 6 Osloweg16 Aidaplein 160 Troelslraweg74 Domein 90 Nootweg 27 Sagenlaan 18 c/oUMNPOBox 126 4e Stationstraat 456 Bornsesteeg 1-4-a Jousterweg 158 Leygraafweg 2 Jan Steenstraat I SNV Nepal PO Box 1966 Rijnsteeg 8-4-A Bram Streeflandweg 96 Hoevestein 239-8-a Jachtwerf21 Het Hazepad 6

6708 AK Wageningen

(015)256 44 34 (030) 254 53 77 (0317)41 3268 (0318)48 5293

6709 RS Wageningen (0317)42 2363 5721 KZ Asten (0493)69 27 05 5988KGHelden (077) 307 70 29 6093 NB Heijthuijsen (0475)49 1202 UDEagleriver Alaska 99577 USA 9076942889 2741 TZ Waddinxveen (0182)6173 15 6041 PE Roermond (0475)31 01 24 2804 XW Gouda (0182)57 1370 F Chalus Frankrijk 3355369181 5866 BP Swolgen (0478)69 1428

8304 APEmmeloord 6715 KG Ede 6701 BC Wageningen 1456NG Wijdewormer 3082 AJ Rotterdam 6835 MP Arnhem 6532 XV Nijmegen 6702 BS Wageningen 5991 CB Baarlo 5481 XHSchijndel 5831 BK Boxmeer 3862WV Nijkerk 6721 SEBennekom

(024) 378 83 87 (0317)4206 64 (077)477 39 19 (073) 547 85 99 (0485) 57 5842 (033) 246 09 87 (0318)41 61 52

6708AK Wageningen 3853 DK Ermelo 3851 AG Ermelo

(0341)56 1295 (0341)55 84 26

3991 XH Houten

(030)637 16 46

6871 XHRenkum 2551 SBDen Haag 6709 RSWageningen 5801 AK Venray 7621 AT Borne 5062 HL Oosterwijk 5091 RN Oostelbeers 6708 DT Wageningen 8251 NH Dronten 1742 HA Schagen 9723 BL Groningen 2402 TK Alphen a/d Rijn 6702 AM Wageningen 5046 PX Tilburg 1231 CPLoosdrecht 3813WL Amersfoort AZ NPKathmandu 27l9RBZoetermcer 6708GA Wageningen 8564 PP Oude Haske 5951 HD Beifeld 5381 GG Vinkel Gcffen AZ NP Kathmandu 6708 PP Wageningen 6871 1IZ.Renkum 6708 AK Wageningen 2725 DNZoctermeer 5768 AB Mcijcl

~H@

(0527)61 96 66 (0317)43 41 72 (0317)41 83 99 (0299) 42 1912

(070) 323 60 90 (0478) 5895 86 (013)5282012 (013)514 32 55 (0317)4252 33

(050)314 71 79 (0172)42 28 39 (013)543 1586 (035)582 1835 Nepal 009778320681

(0513)67 7925

Nepal 01-522601 (0317)42 06 77 (0317)31 40 35 (0317)42 39 39 (079)342 7851 (077)466 1258

.Oudveetelers-

Dolsma. IrHJ Dommerholt. Dr IrJ Dongen Dr Ir CGvan Msc. Phd Dongen- IrF LHMvan Donk. Ir Mvan Donker. IrK Donker Mw IrCW Donker Dr Ir RA Donkers. IrM MJ Donkers IrP MWM Dool. IrM van den Dooper Ir FMH Dooper. lr JJ Doorenbos. IrJ Doorn. Ir AJvan Doorn. Ir C E A van

Doppenberg. IrJ Doren. IrMbaJ JMvan Dorst. Mw IrM Pvan Draaijer. IrJG Dreissen. Mw IrMA Drijver. IrF Drinkwaard. IrB Drunen. Ir CPvan Ducro Ir BJ Duijghuisen, IrRJA Duijghuisen. IrJ AH Duijn. Ir SPJ Duijnhoven. IrM F AGvan Duijsings. Ir PMI Duinkerken. IrGvan Dunning. Ir T

Eck. Mw Ir G C van Eek Ir R G H Eeken. Ir RFvan Eekeren. IrN JMvan Eer. Mw Ir A S van Eertwegh. Ir JCTvanden Erp. Ir A J M Efde. Mw Ir SL Eggink. IrJ Ehlhardt. Ir DA Eijk. Ir O NMvan Eijk. Ir M JTvan Eijk. Ir Gvan Eijssen. Ir AF MM Eikelboom. IrH Eilers. M w I r C H AM Eissen Ir JJ Ekkel. Ir ED Eibers. Dr lr A RW Elderink. Ir EA Elegeert. Ir PM Elema. Mw lr TE Ellen IrG Elsen. Ir E MW van den Elst-Wahle. M w l r E R l e r Elzakker. lr PJ Mvan Elzinga. Ir E Empel lr G JJMvan Enckevort. lr JW Fvan Enckevort lr LCMvan Engel, lr GB Engelen. Ir RMvan Engelen. Mw lr M AJvan

Midden 133A

Kare!Doormanlaan 17 116Templeton Parkway USA AvenueIsidore Gerard 7 BEL Rubenslaan 9 Berkenweg 22 Schimmelpenninckstraat 7 Boreelstraat 11 De Wadden 45 Hermelijnstraat 46 PO Box 1167 Rouwelerweg 3 Spinnekop I

StJozefstraat 47A Kroonwerk 18 Leendestraat 10 50N Summit Moors Drive USA ONB p/a WitteBaan 13 Kapelstraat 3-a Monteverdilaan 107 Dikkenbergweg 25 Kerkstraat 37 Wegedoom 122 ONB Ravensberg 77 Cranenburgsestraat 73A Weerelaan 33 Van Uvenweg 3-iii Ellestraat 28 Bunschoterweg 16 Groeneweg21 Jousterweg 158 Steenstraat 49a Haarweg 209 Wevestraat 78 Bevrijdingsstraat 13 Hoevestein 239 14A Dijkgraaf 4-17-c Waterhoen 31

Haarweg 291 Arein Al Jazeera POB 5898 AFR ONB ONB Kolkakkerweg 164 Girostraat 34 Nie Beetslaan 20 Marijkeweg 26-b-2 Haarweg 141 Groenwal 3 Landstrekenlaan 141 Kennedylaan 1 Westdam 89 Hondsrug 172 deWildtlaan 19 Past Teurlingsstraat 36 Willebrordweg 21 Deurnesesweg 131

Breekweg 5 Spoorlaan 5

De Pelslap 23 Geerbron 15 ONB Ccderstraat 207 Lawickse Allee71

•Miat#307J)

8351 HGWapserveen (0521)32 1285 3941 WL Doorn (0343)41 48 20 USA 6179262654 UDWatertown MA 02172 B B 1160Brussel België 02-7620471 3723 BN Bilthoven (030) 225 00 33 3818LB Amersfoort (033)46144 61 5344HH Oss (0412)63 23 28 3816 DS Amersfoort (033) 475 33 42 5691 ZJ Son en Breugel (0499)46 01 71 5408 PR Volkel AZ PK Peshawar Pakistan 7495 RX Ambt Delden 8608VT Sneek 5753 AS Deume (0493)31 6705 5301 DJZaltbornmel (0418) 5402 83 5095 BE Hooge Mierde UD OconomowocWI 53066 USA414-965-4318 4841 BX Prinsenbeek 6701 DD Wageningen 8031 DK Zwolle 6721 MABennekom 5161 EA Sprang-Capelle 5432 ES Cuyk

(076) 541 33 32 (0317)42 74 92 (038)455 1899 (0318)4146 16 (0416)27 90 86

6595 BD Ottersum 6562 LT Groesbeek 1705EB Heerhugowaard 6708 ADWageningen 8081 GEEIburg 3861 PENijkerkGld 8012 AJZwolle

(0485)51 72 11 (024) 397 57 43

8465 PP Oudehaske 5831 JB Boxmeer 6709 RL Wageningen 5708 AH Helmond 6701 AA Wageningen 6708 AK Wageningen 6708 PG Wageningen 3972 PD Driebergen-Rijssenbu 6709 RX Wageningen SJ 11432 Riyadh Saudi Arabia

(0513)67 79 25 (0485) 5769 89

6706 GS Wageningen 5038DN Tilburg 3743 HM Baarn 6709 PG Wageningen 6709 RB Wageningen 5301 JJ Zaltbornmel 5235 LL 's-Hertogenbosch 8101 AK Raalte 4551 GC Sasvan Gent

(0317)425942 (013)5357368 (035)5417069 (0317)422542

8251 V A Dronten

(0321)310102 (072)5334171 (0413)367506 (0317)318187

1852CJHciloo 5492 EG StOedenrodc 6871 ZSRenkum 5813 AA Usselstcijn (L) 9965 TE Leens 3755 MV Bosch en Duin

(0525) 68 3778 (033) 245 32 98 (038)421 25 68

(0492) 525978 (0317)41 1586 (0317)41 7921 (0317)41 0260

(0418)515127 (073)6442980 (0572)358584

(0595)572526

5961 LP Horst 2641 LKPijnacker 2404 JH Alphen A/d Rijn 6702 DA Wageningen

(0317)412838

• Oudveetelers-

G

Engelen. Ir A Svan Ens. Ir H van Enting. IrH Enting. Mw IrJ Entzinger. IrEJ Erkens. IrA WA Erp, Ir J M H van Erp. Ir M J H van Esch. Ir JA Wvan Essink. IrAJ Evers. IrA Evers. IrF P WM

DINAP Caixa Postal 4243 Haarweg 249 Raadhuisstraat 19F Haarweg 247 Wibergstraat 7 WildeWinderdlaan 24 Slenk 27 Lieshoutseweg 47 Berg en Dalseweg 191 Dijkstraat 92C Breebroeksweg 9 Ultramarijnhof 3

Faasse. IrMA Faber, Ir L Faber IrR Faber. IrH DJ Falke. IrJN Feil I r P E Fels. IrJB van der File I r D M Flapper. Ir PJFA Fledderus. IrJ Fleuren IrWLG Flikweert. IrS Flipsen. IrHJ Foeken Ir M JW Folkertsma. IrR Frankena. Dr Ir K Fransen. IrH MP Frederiks. IrH Frings. Ir H M K Fuchs IrJMM

Schorerstraat 14 De Hoef9 Haarweg 87 c/o LITI Morogoro BP 603 Van Brakelstraat 53a Langesteeg 15 Thorbeckestraat 148 c/oDr AKuyperstraat 58 Alberdaweg 27 Thorbeckesü-aat 282 Zandstraat 86 Zandsteeg 25 Poldermolen 90 Bredestraat 11 Kattebos 88 Puurveenseweg 2 Brugstraat 15 Grutto 53 Juffrouw Oosterweg 18 van Ingenweg 9

Gaag. Ir G Avan der Gaastra. Ir HW Galama. Ir PJ Galekop IrCP Galema. Ir AHF Galema. Ir AHY Galema. IrAG Gans Ir WGde Geelen Ir EHC Geerse. IrC Geraets. Mw IrMH Gercama. IrA Gerlach. I r J C Gerrits. IrWJJ Gerritzen, IrJGM Geschiere. Ir AL Geuijen. Ir AG T M Geuijen. IrT PA Gevers. Mw Ir GJM Ghebrehiwet IrT Gianotten. Mw IrN Gier Ir JAde Gies. Ir M HM Giesen. IrJ AM Giesen I r M B W M Giessen. Ir AWvan der Gils. Ir LG Mvan Ginneken Ir VJ Tvan Glas IrC Glas. Ir JE Goedegebuur Ir BJ Goedhart IrM

Hapseweg 10 Legedyk 45 DePony 8 Vosmaerlaan 14 Molenstraat 2C HoogteKadijk 32 W deZwijgerlaan 96 Gaffel 2 Gover Flinckhage 7 Alida deJongstraat 45 Kleverparkweg 16 Fluitekruid 36 c/o 8Danbury Drive 10 NZ Markweg 22 Dijkweg 6 Troelstraweg 48 Morgenzonweg 93 Hasselbachweg 37 p/a Kloosterstraat 11 Essenlaan 10 Derk Wiggerstraat4 Laan van Klarenbeek 75 Koningsweg 1-12 Postbus 20061

Parkstraat 128 Bornsesteeg 1-20-A Kuipersstraat 25 Marijkeweg 28-C-4 Woelwijk 3 Mackaylaan 25 ONB ßlaauwe Kamer 8

AFR MO Maputo Mozambique 6709RS Wageningen (0317)42 23 67 (036) 522 32 68 3891 EB Zeewolde (0317)42 22 48 6709 RS Wageningen (038)465 50 08 8017 GB Zwolle (0182)53 95 14 2803 WC Gouda 5421 DSGemert (0499) 47 5274 5491 RP Sint Oedenrode (024) 324 08 92 6522 BJ Nijmegen (0318)54 21 94 3904 DH Veenendaal (0570)55 1565 7434 RP Lettele (030) 687 36 99 3402 JR Usselstein 4341 G N Arnemuiden

6708 DA Wageningen 6709 PS Wageningen AFR TA Morogoro 3814 RJ Amersfoort 6721 NBBennekom 6702 BW Wageningen 2841 CK Moordrecht 6702 CW Wageningen 6702 CB Wageningen 5712XZSomeren 4255 SE Kille-Nieuwendijk 6003 BB Weert 6674 MB Herveld 8446 LW Heerenveen 3774 PJ Kootwijkerbroek 5469EA Erp 1638BK Hoorn 7361 GX Beekbergen 6871 EMRenkum

(0118)60 36 09 (0317)41 8573

(0318)41 64 77 (0317)41 1057 (0182)37 54 38 (0317)41 57 17

(0183)40 24 23

(0513)62 1347 (0342)49 1563 (0413)21 1155 (055)506 1375

5446 XM Wanroij (0485) 45 43 87 8629 RL Scharnegoutum (0515)41 26 11 8252EP Dronten (0321)31 91 64 1215EE Hilversum (035) 621 75 88 5527 GB Hapert (0497)38 22 71 1018 BM Amsterdam (020) 626 07 77 2051 KKOverveen (023) 525 32 47 8061 LA Hasselt (038)477 1328 3438JC Nieuwegein (030)605 57 12 2401 KS Alphen ad Rijn (0172)43 92 66 2023 CE Haarlem (023) 527 66 89 7772 NC Hardenberg (0523) 26 77 53 NZ Torbay Ackland NewZealand 435625 6871 KX Renkum 8152DTLemelerveld (0572)37 27 10 6702 AM Wageningen (0317)42 09 46 7101 BJ Winterswijk (0543)51 59 77 7448 AN Haarle 5094 EA Lage-Mierde 6706 B M Wageningen (0317)42 1671 6717JV Ede (0318)63 7768 6824 JN Arnhem

5211 BD 's-Hertogenbosch 2500 EB Den Haag p/a Min v 13 Ambass (079) 321 1 6828 JM Arnhem 6708 GA Wageningen 5441 XK Ocflclt (0485) 36 23 85 6709 PGWageningen (0317)42 2841 9255 KE Tieljcrk 7003 AS Doctinchcm

6702 PA Wageningen

(0314)341874

.Oud veetelers-

Goeijen. Mw IrFde Goelema. IrJO Goes. Mw IrM D van der Gommans. IrJH Gommer, IrH Gorp. IrJHvan Gort IrF AJ Graaf. Mw Ir Avan der Graaf. Mw Ir Svan der Graaf. Ir FM de Graaff IrP de Graat. Mw IrEAM Gravendeel. IrS Greef. Dr Ir KH de Greef-Lammers. Mw Ir FJde Greeven. IrHC Greft. IrA van der Grift. IrAvan der Grift IrMA Grinten. Ir Pvan der Groen Dr Ir A F Groen. M w I r R D Groen. IrA Groenendijk. IrJ Groenestein. Mw IrCM Groeneveit. Mw IrD Groenveld. IrY Groes. IrCA Mvan de Gronckel. IrF HM de Groot Nibbelink. Ir SB Groot Koerkamp. IrPG Groot Ir AJC Groot. IrBde Groot. Mw IrML de Groot. IrJL de Groot. Ir D de Groot IrJ M Sde Groot Ir Kde Groot Ir P Groot Ir Dde Groot IrC H Pde Groote Schaarsberg. Ir AMJ Grootheest. Mw IrJHvan Grootheest. Ir Avan Gubbels Ir EJ Gude IrCJ Gundelach. IrJ Double Harvest

IJsseldijk Noord 287 Treubstraat 49 Van Ruisdaelstraat 78 Veersepad 23 Troelstraweg6 Dorpsstraat 179 Wensel Cobergherstr 433 Nude 60 PO Box 166 AFR Van Pallandtstraat 20 Jvan Scorelstraat 8 Beatrixlaan 17 Rietlaan 3 Dolderstjaat 22 Dolderstraat 22 ONB ItMediel 20 Hazenakker 16 DeBakspieker 23 3 Avn 7-23 Zona 14 Tarthorst 589 Veldmoeren 26 Nolenslaan 22 Joh Vermeerstraat 6 Lawickse Allee 118 Eendendaal 60 Slenk 53 Stationsweg 17 Savomin Lohmanstraat 7 Beekstraat 4 Schoonenburgseweg 35 Kenpensbos 23 1227JubileeHillsRoad 6AZ Buitenwatersloot 64 Ribespad 15 deOeverloper 195 ONB Kweidijk 18bis Nullen 4 Luijhorst 840 Hoofdweg 67 Abt vdVenstraat 42 Rijnsteeg 8-lb Hulsbeek 50 Eijkerstraat 42 Groot Hertoginnelaan 42 POBox 529Kale HeywetC

Haaf. IrL AMten Haan. IrJ Ade Haan IrM H Ade Haan. Ir T de Haan. Ir Cde Haandel Ir E B P Gvan Haar. Ir AG Cvan de Haaren. IrEJB Mvan Haartsen. Ir IC Haartsen. Ir PI Habben-Jansen Mw IrMC Haer. Mw Dr Ir LCMde Hageman. Mw Ir IW Hageman. IrJJ Hagen. Mw IrCL Hamm. Mw Ir PCJ Hamming. Ir JJ Hamminga. Ir BJ

Vrieswijk 191 Rijnsteeg 8-1-a Haarweg 53 Gansstraat 23 1410Colleen Lane USA Maasveld 20 Dennenlaan 48 Driestweg 10 Fazenda Cabeceira CP 158 ZAM August Faliseweg 35 Warmoeskade 31 F. Bordewijkstraat 7 BNooystraat 37 Sterrekinderen erf 42 Johan Buziaustraat 15 Reitdiep 40 Heiveen 1 St Josephstraat 150

2935CPOuderkerk a/d IJssel 6702 BB Wageningen 6814KZ Arnhem 5995 ADKessel 6702 AL Wageningen 3481 EE Harmeien 4827 BE Breda 6702 DN Wageningen BJ Dhaka Bangladesh 6814GP Arnhem 4907 PL Oosterhout 6706 AW Wageningen 3851 PAErmelo 6706JE Wageningen 6706JE Wageningen

(0180)68 21 08 (0317)42 5287 (026) 445 06 67 (077)462 1605

8628EV Goenga 3994 EI Houten 7609 CK Almelo ZAM GU Colonia El Campo 6708HV Wageningen 4824 JV Breda 9722 NN Groningen 3262 HK Oud-Beijerland 6707 AP Wageningen 2914 EBNieuwerk ad IJssel 8604 ZB Sneek 5802 AA Venray 6702 BM Wageningen 7227NC Toldijk 6611 AAOverasselt 5845 AN St Antbonis IN 500033 Hyderabad India 2613 ST Delft 3852GL Ermelo 8251 HK Drenten

(0515)4148 00 (030) 637 90 54

4211 BK Spijk 5846 AD Ledeacker 6714 JM Ede 8474 CA Oldeholtpade 5473 DC Heeswijk Dinther 6708PP Wageningen 6715 HE Ede 6269BN Margraten 1405EE Bussum AFR ET Addis Abeba

(0348)44 43 19 (076)522 1823

(026)351 20 79 (0162)42 9543 (0317)42 5938 (0341)56 32 79 (0317)41 55 29 (0317)41 55 29

GuatetnalaCiudad/G (0317)41 65 49 (076) 542 62 77 (050) 526 08 99 (0186)62 05 16 (0317)42 0443

(0478) 580244 (0317)42 5924 (0575)45 1562 (024)622 1223 (0485) 38 2203 91-40-238011 (015)215 88 75 (0341)55 95 57 (0321)31 49 78 (0183)56 1171 (0485)38 1693

(0413)29 35 96 (0317)42 04 53

(035) 693 75 46 Ethiopie

1852VLHeiloo 6708 PP Wageningen 6709 PM Wageningen 2802 CV Gouda UDMcLean VA 22101 USA 5431 EGCuyk 3904 KP Veenendaal 6721 NEBennekom BRMaracaju M S/CEP791 Brazil: 6703 AR Wageningen 2771 NE Boskoop 6708RB Wageningen 2642 BR Pijnacker 2907 ECCapelle a/d IJssel 6708NP Wageningen 2904 RECapelle a/d IJssel 9475 PH Midlaren (Dr) 5211 NJ 's-Hertogenbosch

(072)5338798

703-3568492 (0485)322018 (0318)542257 (0318)413308 ie

(0317)412008 (0317)416655 (010)4512889 (0317)411578 (010)4517784 (050)4091957 (073)6148012

-Oud veetelers-

8252 JW Dronten De Sallandse Roe4 Hanekamp. Ir IngWJA 8925 CL Leeuwarden Leeuwenburg 106 Hania. IrJ 231IBM Leiden Wittesingel 66 Hanifi Moghaddam. Ir P 2716XTZoetermeer Herenwaard 111 Hanssen. Mw IrEJM 3737 AG Groenekan Groenekanseweg 44 Harbers Dr Ir AHM 6709PR Wageningen Haarweg 81 Harbers. IrA GF Mondriaanlaan 77 6708NK Wageningen Haren. IrC EMvan Haarweg 15 6709PH Wageningen Harkema. Mw IrW 7321 LJ Apeldoorn Hartgers-Leune. Mw IrMJE Henriette van Eijklaan 86 7321 LJ Apeldoorn Hartgers Ir GP Henriette van Eijklaan 86 6671 ALZetten Hartog. Dr IrL Aden Steenbeekstraat 31 8252 KP Dronten Hassink IrHT DeMutsaet 4 7241 AL Lochern Haven. Ir BA van der Hoogestraatje 9 2334 EV Leiden Havenith. Mw Ir CEG Boerhaavetaan 164 Haverhals. IrJA Warnham Lodge EEG G Wamham Horsham RH123GQ Sussex Haverkamp. Ir SAJ 9737 MS Groningen Heratemaheerd 37 Hazeleger. Ir M Vierhouterweg 31 8075 BG Elspeet ONB Hecker IrE FF Heelsum. Mw Ir AMvan G Roslin Midlothian EH Scotland Roslin Institute Edinburg EEG Heemskerck. Veeckens-Baretta Mw Ir Dirck van Hornelaan 2 5581 CZ Waalre Oosterlaan 6 Heeres. IrJ 8746ND Schraard Huinerbroekweg 6 3882 MD Putten Heeres-Tol. Mw IrJJvan der Lagevalkseweg 51 6733 GB Wekerom Heerikhuize. IrGvan Krugerstraat 141 8172BI Vaassen Heering Dr IrIH Vuurdoomstraat 6 6543 TX Nijmegen Hees. IrH M Jvan Hexelseweg 58 7645 ALHoogeHexel Hegeman. IrA JM DeWoudhome29 9101 DEDokkum Heida I r W Y Lelievaart 32 2724 SEZoetermeer Heier IrHJ Bovenweg 61 3911 SGRhenen Heijboer. IrDC Thorbeckestraat 4 6702 BR Wageningen Heijden. Ir P GMvan der Marijkeweg 26-a-2 6709 PG Wageningen Heijer. Mw Ir AT den Essengaarde 2 2742 TV Waddinxveen Heijink. IrG FC Haarweg 79 6709 PR Wageningen Heijnen. Ir APA Oudergemlaan 241 BEL B 1040Brussel België Heijst. Ir G AJvan Rijksweg 185 6871 AXRenkum Heinrich. Ir E ONB Heinsbroek. IrLTN 6703 AW Wageningen Hendrikweg 6 Hekstra Dr IrG Hondsdijk 69 2396 HK Koudekerk a/d Rijn Helder Ir JJ ONB Hellebrekers. Mw Ir AM Langhuisterweg 42 9076 PL St.annaparochie Hellinga IrI Prinsenlaan 25 6721 EB Bennekom Hellings IrAJ Asserpark 44-1-c 6706 HL Wageningen Helvoort. Ir MH Avan Pr Clauslaan 70 5684 GBBest Hemke. IrG Riemsdijkstraat 140 6701 BC Wageningen Hemmer, IrJ GA Nobelweg 6 Kamer 43 6706 GA Wageningen Hemmink. IrJH Aalscholverstraat 31 6921 WR Duiven Hendriks Ir WH Postbus 49 5757 ZG Liessel Hendriks. I r P N Mgr Prinsenstraat 3 5211 LN 's-Hertogenbosch Hendriks IrWJHT Oude Veensegrindweg 19 3911 TA Rhenen Hendriks. IrJR Schepersweg 5 7047 CT Braamt Hendriks. Ir A J Lielarewegl2 BEL B 9890 Gavere België Hendrikx. Mw IrJ PM 6671 AM Zetten Henken Dr Ir AM Calsstraat 3 2724 HK Zoetermeer Vuurdoompark 66 Hennen. D r l r W H G J Sparrenhof 22 3881 DC Putten Herder. Ir A Gden Hooge Mierdseweg 7 5541 PLReusel Hermans. Ir HA TM Elstweg 12 5437 PEBeers Hermans. Ir SP J Hoogstraat 93A 6701 BR Wageningen Hermsen Mw IrA DeGasperisingel 21 6716 RD Ede Hertog Ir H Hden Duivenkamp 694 3607 VB Maarsscmbroek Hessing. D r l r M J C Heidenskipsterdijk 6A 8724HPIllleidcnskip Hellinga. Ir HTJ 5305 Grovewoodplace USA UD Raleigh NC 27606 USA Heugten. Ir PHGvan Clauslaan 10 4112 K X Bcusichem Heus. Ir I de Schuurmanslaantje 4 7711 CG Nieuwleusen Heusinkveld. IrG W1I Lindestraal 9B3 BEL B Veldwczell Belgic Hcusschen IrI G HM 6709 RS Wageningen Haarweg 249 Heutinck Mw Ir LFM 5242 KG Rosmalen Tielckeshoevcn 133 Heuven Dr I r l I C M

(0321)316119

(079)3516795 (0346)212864 (0317)411674 (0317)424055 (055)3662227 (055)3662227 (0488)454487 (0321)317728 (0573)254179 UK403251508 (050)5419761

(040)2213808 (033)2461203 (0318)461610 (0578)575204 (024)3789095 (0519)292298 (079)3421702 (0317)616767 (0317)418599 (0317)421771

3226464773 (0317)316986 (0317)416178 (071)3415771

(0318)41 8675 (0317)41 1031 (0499) 39 94 84 (0317)41 81 90

(0493)34 1706

(0488)454194 (079)3424028 (0341)356560 (0497)643272 (0317)417330 (0318)643061 (040)2420071 (0515)542384 (0345)502399 (0529)481670

(073)521 1471

. Oudveetelers-

Hiemstra. Ir SJ Hijfte Mw Ir P Avan Hilbrands IrWJ Hissink. IrH H AL Hoedjes Mw IrW AMM Hoek, Ir JJvan der Hoek, IrRvan der Hoeke Ir IngHH Hoekstra. IrJ Hoekstra. IrJ Hoekstra. IrS Hoekstra IrH Hoenen. IrJG LGM Hoestra Dr IrH Hof Ir J B Hof IrB J Hof Dr Ir G Hoff. Mw IrP CMvan T Hofstede IrPter Hofstra Ir BU Hogendoorn. Dr IrH Hogeveen. IrH Hoijer, IrRA Hoitink IrABC Hok I r J K Holland Mw IrM CH Hollander- IrJ Holtrop Ir TB Homan IrGW Homan, IrH Honing, Dr Ir Yvan der Hoof IrP LAvan Hoogeveen. Mw IrJC Hooghiemstra. IrLJ Hoogschagen. Ir P Hoogvliet-Ravier, Mw Ir HA Hooijer. Mw IrCAM Hopman. Ir LCC Horst. Mw Ir HS Horst-Overweg. Mw IrBA Houben. IrEHP Houben. Mw Ir MMH Houbiers Ir HJ PhL Houdijk. Ir HWM Houdijk. IrJ 0 M Houkes. Mw IrM DS Houten. Ir G Avan Houterman IrTFM Houterman. IrJF Houtmans. IrJ Houwing. Mw IrH Hovels IrJH Hoven. Mw Ir SH Gvan den Hovenier. Dr IrR Hovers. Ir A PHM lluijgen. IrJ Huijsen Mw IrFL Huirne. Ir AJA Huiskamp IrMJ Huismans. Ir C JII Huizinga. Dr IrHA Hulshof. IrTh Hulshoff Ir E Hulst. Ir AJCvan der Hulten. Mw Ir MCJ Avan Hupkens van der Eist. Ir FCC

Schelternalaan 63 Van Uvenweg 59-b Ekerlaan 3 OudeRuurloseweg 4 Valkenkamp 10 Mergelland 36 ONB Ereprijsstraat 141 Rijnsteeg 8-10-b ONB Kosmanstraat 10 Dijkgraaf 4-9-C Postbus 20061 Herenstraat 64 Zoudtlandseweg 9 Jan van Arkelweg 4 Bakkerstraat 35 ONB OudeHoeverweg 39 Pole 13 1566Jin Kawasari AZ Marterhoeve 66 Hogeweg5 Koperwiek 28 Nadiastraat 26 SME Bisonlaan 415

Dijkgraaf 4-15-c Andringastraat 44 Heyenseweg 49 Ridder Robertlaan 23 Langezand 145 Kamperfoeliestraat 53 ONB Griete Veldeke 5 Binckhorstlaan 1 DeDeel 13 ONB Blarenkamp 11 Haarweg 191 van der Woelmuisakker 1 Jan Poelsweg 5 Bollenhofsestraat 5 Molsberg 7 Asserpark 44-8-c Abraham Kuyperstraat 36 Goeman Bourgesiusplein 21 Riebeeckstraat 10 Waaldijk 20 Tarthorst 843 Fluitersstraat 5c Lage der A5-31 Beekzijdeweg 33 Marijkeweg 28-D-3 ViaFiume 12 EEG I JlZamrud II B-6 Cilanda AZ Kerkstraat 2 DeAkker 9 Lamstraat 13 Hoogstraat 75 Groenling 11 Nieuweburen 126-b Drostlaan 16 ONB Grosthuizen 28a Marijkeweg 26-A-! Taupo 35 NZ

3817KT Amersfoort 6708AE Wageningen 6721 AB Bennekom 7244 PK Barchem 3607 LA Maarssen 8251 WLDronten

(033) 463 38 74

3765 AG Soest 6708PP Wageningen

(035) 602 46 82

6665 GL Driel 6708 PG Wageningen 2500EB Den Haag 3911JG Rhenen 4838GR Breda 8015PXHarekloZwolle 6671 ABZetten

(026)474 33 13 (0317)42 1686 Koeriersdienst Ben (0317)61 71 73 (076) 520 98 76 (0529)497290 (0488)45 1631

(0318)41 9033 (0573)44 1788 (0346) 5682 11

1816BR Alkmaar 9013CAPoppingawier (0566) 60 1512 MA 6800 Ampang KL Maleisië 60-34051787 3831 TB Leusden (033)495 2632 6721 VDBennekom 7423 EA Deventer (0570) 65 3840 SN Paramaribo Suriname (035)6216861 1217GH Hilversum 6708 PG Wageningen (0566)631206 8495KA Oldeboorn (0485)512242 6591 HB Gennep (0317)313247 6865 BR Doorwerth (0320)240013 8223 WL Lelystad (073)5512656 5271JE St Michielsgestel 5066EP Moergestel 2275VK Voorburg 7335 MD Apeldoorn 6595 AXOttersum 6709 RJ Wageningen 3994 GA Houten 5813 BN IJsselsteyn 3572 VH Utrecht 6369GL Simpelveld 6706 HC Wageningen 6702 BL Wageningen 6821 JA Arnhem 3531 EJ Utrecht 6681 KJBemmel 6708JC Wageningen 3901 DH Veenendaal 9718 BJ Groningen 7661 RVVasse 6709 PG Wageningen Rveleto Di CadeoPC 29010 Italie IAJakarta 12430 Indonesië 3751 AR Spakenburg 4032 NP Ommeren 7227 NA Toldijk 6701 BP Wageningen 5831 MZ Boxmeer 8911 GB Leeuwarden 6941 ABDidam

(013)5131362 (070)3991546 (055)5414163 (0485)513768 (030)6351669 (0478)542124 (030)2720473 (045)5440541 (0317)427610 (030) 294 75 55 (0481)46 14 16 (0317)42 0665 (0318)55 29 81 (050)313 0633 (0541)68 02 46 0523/507214 62-21-7697535

(0575)45 1636 (0317)42 20 46 (0485) 52 0740 (058)212 0195 (0316)22 1458

1633 EL Avenhorn 6709 PG Wageningen (0317)42 25 17 NZ Ngarahoestreet Nieuw Zeeland 84788

-Oud veetelers-

K

Hurks. Mw IrH MH Huskens. Ir G 1 1 W Huurne. IrM AGter

Dijkgraaf 4-1-c Schoolstraat 21 Patenvijnterlaan 14

6708PG Wageningen 6085BK Horn 1412GMNaarden

[ersel. IrT Pvan [ersel. Ir TPvan ersel. Ir HJ H Mvan Jzendoorn. Ir SJvan ngelaat IrF BJM ngen. Ir Tvan

v dLeeklaan 43 ONB Jvan Brakelstraat 21 Den Hoek 16 Miltseweg 5 Tijmgaarde 2

1185DM Amstelveen

lacobs. IrP AM racobs. IrJWJ lager. IrD de lager. Mw IrT Cde falvingh. Mw Dr IrAW lanmaat. IrB lanmaat. IrCJ lansen. IrJ lansen. Ir JCM lansen. IrHJ lansen. Ir SBJ lansen Ir P P M lansen. I r O M L lansen. IrRG lansen. IrA Th P lansen. Mw IrA EM lansen. IrWL lansen. IrGH lansman. Dr Ir AJM lanson-Hogenhuis. Mw IrEC lanss. IrL LG lanssen. Ir PA lanssen. Ir IM lanssen. IrA GW lanssen. Ir AJM lanssen. IrG JM lanssen. IrH I H lanssen. IrW MMA lanssen. Mw IrN SCRM lanssen. Mw E AM lenneskens. Ir PJ lepma. IrJ long. Ir ICde long. Ir Cde long. Ir Ade long. Ir Jde long. IrJ AP de long. Ir DJde Jong. IrG de long. Ir Ing Cde long. Ir RF de long Ir Rde long. Dr Ir Ade longebreur. Ir AA longenburger IrH longman, Mw Ir EC lonker. Ir LJ lonkcrs IrJW loosten Ir H AM loosten. Ir WJ Jorna. Ir IP

HoogeindseKampen 15 Bremlaan 54 Abersland 1624 Kerkstraat 1 b Edgar duPerronstraat 15 Verwersdijk 184 Papelaan W 156 Mesdaglaan 75 Dudoklaan 13 Veerweg1 POB911087 AF van Eijsingalaan 230 Jan Mankeshof 45 Niemeijerstraat 26II ProfNolenslaan 2 Vlessendijk 22 DerdeRompert 131 Churchillstraat 74 Klaverakker 1 Scheperskamp 45 Rechtstraat 19-d3 Seringelaan 6 Betsy Perklaan 10 Haammakersstraat 92 Heesweg 9 Haelenscheweg1 St Jorisweg 10 p/a Spelderholt 9 Treubstraat37 Aaldert 6 Bovendorpsstraat 6 Alexanderstraat 26 Haarweg 31 MDT POBox 291 Sloefweg 29a Verdiweg 527 Rijnsteeg 8-1-c ONB Bornsesteeg 1-11-B Rijksweg24 Hugode Grootstraat 8 Breehoven 19 Ursulaweg 7 EE( Burg Prinslaan 20 ONB 11Holhamstreet Al Weidedreef2 Haarweg 261 Tijmveld 70 Goorstraat 25 Papaverveld 13

Kaasschieter. IrGA Kaaslra. IrT Kaihatu. Ir MS

Postbus 20061 p/a Postbus 20061 Wissenkcrkepad 22

(0475) 5821 29

5831 LX Boxmeer 5845 EM St Anthonis 7081 HM Gendringen 2803 RK Gouda

(0485)52 02 71 (0485) 384761 (0315)68 60 54 (0182)53 8531

(0485)37 1872 5447PS Rijkevoort (0412)62 69 88 5342HM Oss (024)641 1399 6605MV Wijchen 3741 AJ Baarn 6708 RS Wageningen (0317)41 07 83 261INN Delft (015)214 26 80 2254 AJ Voorschoten (071)56179 21 6813GM Amhem (026)351 84 79 6708RP Wageningen (0317)42 5681 7213 EA Gorssel (0575) 49 21 30 SARosslyn 0200 Zuid AfrikaOl 15299999 3527 VR Utrecht (030) 296 72 39 7944 GSMeppel (0317)41 56 83 6701 CT Wageningen (0416)33 93 36 5142AH Waalwijk (0572) 3825 56 8111 RZHeeten (073) 644 25 79 5233 AH 's-Hertogenbosch 7451ZG Holten 6666 EG Heteren (026)472 36 81 8381 APVledder (0521)38 1750 (043)321 0566 6221 EE Maastricht (0413)34 38 86 5467 ED Veghel (0570) 5625 65 8121 KBOIst (0478)51 09 96 5801 TC Venray (0478)69 1735 5864 CE Meerlo (0475)45 31 16 6095 PCBaexem (077) 398 30 86 5963ND Horst 7361 DA Beekbergen (0317)42 25 54 6702 BA Wageningen (0487)53 14 13 6617AL Bergharen 7038CJZeddam (038) 421 84 59 8019XII Zwolle (0317)42 34 52 6709 PH Wageningen BD Mamalapye Boü (0527) 20 32 89 8316PK Marknesse (033) 472 90 36 3816 KR Amersfoort 6708 PP Wageningen 6708 GA Wageningen 6718 WL Ede Gld 2811 KX Reeuwijk 6721 SPBennekom D 40764 Langenfeld Du 6711 KD Ede

(0318)63 93 20 (0182)39 23 43 (0318)41 5040 I (0318)61 50 46

AA Seddon -Victoria Australie 3478791 3947 NV Langbroek 6709 RT Wageningen (0317) 41 8535 5467 NC Veghel (0413)34 19 19 5384 PPHeesch 5467 NW Veghel (0413) 36 62 13 2500 EB Den Haag 2500 EB Den Haag 6845 BW Arnhem

Koeriersdienst DGI (026)381 1425

. Oudveetelers-

Kailola. IrFJ Kalsbeek IrEB Ovan Kamp. Ir MT Kamp. Ir Avan der Kamp. Mw IrB MLop den Kampert. Ir GJ Kamphof. IrJ Kamphuis. Ir FW Kamstra. IrA Kants. Dr Ir E Kappe. Mw IrAL Kasanmoentalib. Ir RS Kasper. Ir GJ Kea Ir C A G Keestra. Dr IrJJ Kemenade. IrPG Mvan Kemp IrGW B Kemp. Mw IrCAM Kemp. Dr IrB Kempen. Dr IrGJ Mvan Kempen. Ir TAT Gvan Kerckhoffs. IrRGJ Kemkamp. IrWF Kessel. IrG Hvan Kessels IrHP P Ketelaar. IrGG Ketelaar-Lauwere Mw IrCC De Ketelaars Prof DrIr EH Keus. Mw IrA Keus IrHJ Kies. IrA Kiewiet deJonge. IrHH Kigome-Gevers. Mw IrEM Kimenai. IrR C J Kints. IrC LAWvan Kist IrJMHazeloop 1 Kistemaker. IrGJ Klaassen. IrG J Klaver IrJ Klei. IrL Kleiboer. Ir LAJ Kleij. Mw Ir EJJvan der Klein Breteler Ir MJ HM Klein Breteler IrP HM Kleine IrR Kleinhout IrGR Kleinlugtenbeld. IrJJ Kleinreesink. IrH L AM Klerx Mw Ir HJ Klessens. IrWJM Klis Dr IrJ Dvan der Kloet. IrCJ Klok IrJ Klont IrR E Kloosterman. Dr IrA Kloosterman. Ir AAM Klüvers. Ir E Knap. IrPW Knegt. IrL de Knol Ir E Knol Ir EF Koek Mw IrM GM Koeken. IrPC Koekkoek Mw Ir AH Koenen. IrEPC Koerhuis. Ir ANM

Bontekoestraat 25-vi Rijnsteeg 8-17-a Thorbeckestraat 440 Paardebloem 34 Balkerweg 26 Valkseweg 271 Boedijnhof 204 löHomewood Road EEG Westbroekerweg 139 L, Davidsstraat 26 OmmeLanderwijk 40 ONB Teldersweg 123 Kerklaan 54 van Harinxmaplein 83 Snijderstraat 7 Dijkgraaf 4-2-c Hegdambroek 12-18 Heerdlaan 20 Dillenburg5 1057Grove Str USA Margrietplantsoen 10-1 Asterstraat 17 Burgv Erpstraat 37 Mennonietenweg 45 Kraatsweg 10B Kraatsweg 10B Edeseweg99 Bezembinder 83 Kooikersdreef 516 Freulevan Dorthsingel 57 Box 170Saudi Hol BNK AFR Sportstraat 20 Poortmolen 152 Reitdiep 40 5511 PKKnegsel Asserpark 44-15-a Troelstrastraat 8 Kersengaard 36 70Lois Lane Common USA Lindestraat 43 AKuyperstraat 32 Kieftenweg 19 Obrechtstraat 422 Dorpsstraat 60 8 bis. Route d'Angers EEG Kolthofhorst 19 Marijkeweg 26-b-3 Thorbeckestraat 148 Schildstraat 17 Schapendoesweg 45 ONB Brouwersweg 10 Graaf Adolflaan 21-3 Prinsenlaan 4 Looweg 12 Hegedijk 6 Fagerliveien 16 EUR Van Houtenlaan 1 Huzarlaan 2 Vierlingsbeekseweg 41 Langeboomsestraat 4 Pastv Berkelstraat 66 Marijkeweg 28-D-BG Gladiolenstraat 35 ONB

6826 SV Arnhem (026) 361 03 20 6708PPWageningen (0317)42 0994 6702 CJWageningen (0317)42 43 28 8265 MPKampen (038) 331 78 33 7731 RZ Ommen (0523) 676234 3771 SG Barneveld 1628 SJ Hoorn G St Albans Herts ALI 4BH Engeland 0727-812315 1991 LZ Velserbroek 6708NNWageningen (0317) 41 76 17 9644 TM Veendam 3911 PW Rhenen 2451 CH Leimuiden (0172)50 7524 8931 DN Leeuwarden (058) 288 42 48 5694BA Son en Breugel (0499) 47 7741 6708PG Wageningen 6546VH Nijmegen (024) 373 04 70 6721 GM Bennekom (0318)41 47 20 6703 CJ Wageningen (0317)41 79 66 UDFlorenceNJ 08518 United Statesof A 609499 4808 6707 CB Wageningen (0317)41 1236 6708 DH Wageningen 5351 ASBerghem 6702 AC Wageningen (0317)42 48 86 6721 NS Bennekom (0318)4193 27 6721 NS Bennekom (0318)4193 27 6721 JS Bennekom (0318)41 80 31 2401 HT Alphen a/d Rijn (0172)43 63 84 7328 BP Apeldoorn (055) 533 52 89 2642 AX Pijnacker SJDharan Airport Saudi Arabia 6707 GH Wageningen (0317)427130 2906 RM Capelle a/dUssel 2904 RECappelle a/dUssel (010)4517784 (0497)512173

6706 HC Wageningen 7844 KK Veenoord (0591)551649 (0343)574042 3962 JP Wijk bij Duurstede 607-2770160 UD Ithaca. NY 14850 U S A (038)4222416 8012 VR Zwolle (0317)427009 6702 BL Wageningen (0547)292377 7497 NH Bentelo (070)3459550 2517 VK Den Haag 7218 AJ Almen Frankrijk41732837 F 49080 Bouchemaine 7531 EM Enschede (053)4355064 6709 PG Wageningen (0317)422543 6702 BW Wageningen (0317)421785 5469 BBErp (055)3558808 7312 ED Apeldoorn 7722WC Dalfsen 3708 XA Zeist 6721 EC Bennekom 5406 PL Uden 9012DMRauwerd N N-1430As Noorwegen 3771 CT Barneveld 6708 MS Wageningen 5825 AT Overloon 7046 AA Verhuizen 5836 BK Sambeek 6709 PG Wageningen 6707 HV Wageningen

(0529)471404 (030)6911277 (0318)415928 (0413)254712 (0566)601639 (0342)418111 (0317)425512 (0478)642314 (0314)651385 (0485)574483

-Oud veetelers-

AverloseHoutweg 2a Koeslag IrJ H 7431BB Diepenveen (0570) 5928 55 Koetsier. Ir Ing AC Nordeinde 197 (0172)21 38 73 2771 WL Boskoop Koffeman. Ir AI Palmstraat 279 3812XK Amersfoort (033)461 7041 Kol I r E M R A H v a n Torsdam 9 (0487)54 1846 6628 AGAltibrst Kolff Ir HE Leeuwerikstraat 1 6666 CS Heteren (026) 472 35 37 Kolk. IrT Avan der Diakenhuisweg 119 2033 AR Haarlem (023) 535 93 95 Koning. IrR AC D Nieuwenhuisware 58 (038) 465 40 34 8014TR Zwolle Koning IrH A Gde Burmadeweg 10 2391 MS Hazerswoude-Dorp (0413)36 66 68 Koning. IrTJ ChacMarujo Castrolanda ZAM BR 84165-90 Castro Pr Brazilië Koning. Mw IrM AI de Haarweg 47 6709 PL Wageningen (0317)41 1827 Koning. IrF L SM de Crocushof 8 5482 PA Schijndel Koning. IrG Jde Varkensdijk 12 3291 LP Strijen (078)674 1836 Kooij.IrD StGerman's Rd EEG G Exeter EX4 6TL Agr Econ Unit/Enge 0392-263846 Kooij. Mw Ir Evan der Hollandseweg 192 6706 KW Wageningen (0317)42 60 54 Kooijman. IrJ Bornsesteeg l-IO-C-10 6708GA Wageningen Kool. IrH Zjoekowlaan 35 2625 PJ Delft Koole. I r J L Gondel 33-15 8243 DA Lelystad (0320)24 54 43 Koopman. IrJNM Bagijnenland 5 7206 LA Zutphen (0575) 52 58 48 Koopman. IrW Platenmakersstraat75 6661 HLEIstGld (0481)37 30 36 Koopman IrH WP ONB Koorn IrDS Oostinglaan 1 (0317)41 38 95 6705BW Wageningen-hoog Korevaar, Dr IrH F AMolijnstraat52 8071 AHNunspeet (0341)26 01 00 Korevaar. IrA GJV ONB Kormelink Ir GJM Vliestroom 361 2401 VK Alphen a d Rijn (0172)44 24 82 Kortstee Dr Ir GJJ 6671 DCZetten (0488) 45 2071 Wageningsestraat 59 Korver Dr Ir S Beukenlaan 21 4051 GE Ochten (0344) 64 26 04 Kosse. IrJB Hoogstraat 89 2851 BD Haastrecht (0182)50 32 60 2893 Butjadingen 2 EEG Koster IrK D Stollhamm-Gauwe Duitsland 04735-214 Kottelenberg-Dijk. van MwIr M D Zwiepseweg 169 7241 PT Lochern Kouwenberg. IrWJA Sondervick 99 5505NC Veldhoven (040) 253 38 45 519 Tobin Cresc CDN Kraay. Dr IrGJ CA Saskatoon S7K4N1 Canada 306-9314416 Krabbenborg. IrHA Groenendaal 10 4041 XX Kesteren (0488) 48 32 19 Krabbenborg. IrR MM Beukenlaan 17 6871 CK Renkum (0317)31 3201 Kranen. Ir G Ruysdaelkade 34 1816BW Alkmaar (072)511 24 37 Kranenburg. IrWA Hoofdweg 8 9615 AEKolham (0598)39 4281 Kreij Ir SJGvan 5275 HG Den Düngen p/aBramerslandstraat 14 Kreukniet. Mw IrMB Diedenweg 145 6706 CN Wageningen (0317)41 62 47 Krimpen. IrM Mvan Gerard Doulaan 9 3931 LG Woudenberg (033) 286 52 56 (0527)23 1610 Kroes. IrY H deCranestraat 122 8374 KR Kuinre Kroes. Mw IrNK Yde ONB Kroese-Scholler. Mw Ir JMG M Lodewijk XIVstraat 50 6287 CK Eys-Wittem (043)451 1752 Kroeske. Ir D 3739 JV Holl Rading (035)577 14 16 Tolakkerweg 188 Kronenburg. Dr IrJBM Teresa de Avila627 ZAM MECol Roma Monterrey 64700NL Mexico 3589: Kroonen. IrJE GM Geelgorsstraat 10 (0341)55 1871 3853 WP Ermelo Kroonsberg. Mw IrC F Andreaelaan 21 9244 AX Beetsterzwaag (0512)38 35 18 Kruisweg. Ir GJ PO Box 2411 AZ IAJakarta Indonesië Kuipers. Dr IrA (0320)24 98 18 Buitenplaats 5 8212 AA Lelystad Kuipers Mw IrM AG Groeneweg5 (0294)41 82 75 1381 CMWeesp Kuit. Mw Ir HG Casilla3522 ZAM Santa Cruz/Bolivia BV CIPCA/Charagua Kuperus. IrW Melisse 28 8101 CXRaalte Kuurman. IrW W Haarweg 175 6709RG Wageningen Kwakkel Dr Ir RP Oudlaan 96 6708 RC Wageningen (0317)42 56 66 Laar. IrH I van Laar IrHvan Laar. Ir G AJ Mvan de Laarhoven Ir AA Mvan Laeven lr AHM Lagerwerf. Ir HP Lammerink. Ir J Lammers. Ir GH Lange lr PG Bde Lange, lr L LMde Lange. Mw Ir Mvan Lange, lr AWde Lange, lr CF Mde

Waterweg 149 Edeseweg 48 van Elswijckstraat 7 Becklaan 6 Gerestein 11 ONB Osir Lincoln Pr Bag NZ Nwe Maanderbuurtweg 642 Prins vOranjest 106 G vVoorst vBeeststr 20 Waterhoen 31 Dept of Animal Science CDN ONB

3731 HGDeBilt 6733 AE Wekerom 5831 GT Boxmeer 4702 JL Roosendaal 4003 GDTiel

(030) 220 15 93 (0485) 57 38 20 (0165)54 1776 (0344)61 52 58

NZ Christchurch Ni euw Zeeland (0318)62 2945 6717 BC Ede (0418)51 20 64 5301 REZaltbommel (0348) 47 27 35 34l7WKMontfoort 3972 RA Driebergen Rijscnbur (0343)52 1741 CA Univ of Alberta Canada

-Oud veetelers-

Langendoen. IrB Langendoen. Mw IrHC Langeslag. IrJC G Langeveld. IrJ AA Langeveld. IrNG Langhout. Ir DJ Lansbergen. Mw IrLM TE Laporte. Mw IrHM Laros. IrH Laumen. IrJ HM Laurier-Gras. Mw IrM Lee. Ir J van der Leegwater. IrPH Leenaars. Mw IrP P AM Leenaerts. Ir AER Leenstra. Mw Dr Ir FR Leeuw. IrBW de Leeuw. IrJD de Leeuwen. Ir JF Mvan Leeuwen, Ir SHJvan Leeuwen. Ir Avan Leeuwerink, IrEJ Leijnse. Mw Ir PJ Lende. Dr Ir Tvan der Leneman. Ir H Lenis. IrN P Lenselink. Mw IrHJ Lenskens. Mw Ir P Lenstra. Mw IrG Lenthe. Ir AHvan Lidth deJeude. Jhr IrJvan Liefstingh, IrG Liefstingh-Hardick. Mw IrFB Lier. IrP JHvan Lievense. Mw Ir P Lincklaen Arriens. IrRAL Linde. Ir Gvan der Lobée Ir BGJ Lodder. IrP AJ Lodders. IrH Loenhout. Ir RCJvan Lok. I r J M Lokman. Ir PM Lonsain-Molen. van der Mw Ir Loon. IrY P Jvan Los Ir E J D Lubbers Ir D BJM Lucassen. Ir AAH Luijkx. IrR AJ Luiting. Mw Dr IrP Lunter. IrMG Luteijn. Ir PA Luttikhuis. Ir M PM Maas Ir A E R Maas. Ir PJCM Maat. Ir Dter Maathuis Ir EJR Maatman. IrH AM Maenhout. Ir FJM Maijer. Mw Ir AM Makkink. Mw Dr IrC A Mallie. Ir MA Manen. IrD Gvan Manni. IrH Marcellis IrTJA

Paapje 12 ONB Borgelerhofweg 4 Elzenstraat 23 Markt 2-d Groenestraat 72 Dorpstraat 137 Woudenbergseweg 42 Joosstraat 21 Couperusstraat 22 Korenweg 10 ZOA LaoPDR POBox 4224 Heinsiuslaan 26 Molstraat 11 Nobelweg 70 Jagersveld 36 Dr. Oosteromstraat27 Patromoniumweg 29 Platolaan 36 Mozartstraat 121 Hulstweg 4 Asserpark 44-4a Heerdlaan 43 Janstraat 2 Bentinckstraat 37A Karekietlaan 11 Molenallee41 Asterstraat 19 Rijnsteeg 8-7-B Amperestraat 106 Ketsheuvel 30 Nassauweg 6 Nassauweg 6 Meijelseweg 18-a Esdoornlaan 5 Gen Foulkesweg 287 OudeBathmenseweg 2 Weelweg 3 ONB Papenbergseweg 36 Steenland 38 Oostergo 57 Asserpark 44-10-c A M BaalseBaan 233 BEL Biesboschhaven Zuid 27 Schulstrasse 11Altglash EEG Den Dam 6 Thorbeckestraat 290 De Voorstenkamp 1182 Fagerliveien 16 EUR N Tormentilstraat 48 Julianastraat 75 UIMohna 4 EUR Pomona 70 Kortestraat I Haarweg 127 Willembarentszstraat 72 ONB ONB Daguerrestraat 65 Celebesstraat 15 Dijkgraaf 4-14-a Dronenweg 35 ONB Peter Janssenweg 38

5831 NP Boxmeer 7414 GP Deventer 5831 LH Boxmeer 6701 CZ Wageningen 6721 JC Bennekom 6871 AG Renkum 3953 MG Maarsbergen 4458BZ 's-Heer Arendskerke 6824NK Arnhem 7991 AJ Dwingeloo AZ LS Vientiane LaosPDR 2353 SJ Leiderdorp 2611 EM Dein 6706GE Wageningen 8222 AC Lelystad 4281 LDAndel 6866 AVHeelsum 3707 GH Zeist 7391 XG Twello 7217SZHarfsen 6706 HC Wageningen 6721 GL Bennekom 6721 XP Bennekom 2582 SRDen Haag 8601 XZ Sneek 7384 AN Wilp 6708 DH Wageningen 6708PP Wageningen 2563 ZW Den Haag 6871 EB Renkum 6703 CH Wageningen 6703 CH Wageningen 6089ND Heibloem 3843 JN Harderwijk 6703 DL Wageningen 7414XA Deventer 4414AW Waarde

(0317)415433

(0113)562847 (026)3634160 856-21-313071 (071)5415616 (015)2145054 (0320)242968 (0183)441423 (030)6922732 (0571)275801 (0573)431540 (0317)41II25 (0318)417557 (0318)413377 (070)3647506 (0515)426194 (0571)261662 (0317)417276 (070)3457731 (0317)318023 (0317)414181 (0317)414181 (0475)495145 (0341)431024 (0317)472287 (0570)620322 (0113)503506

6585KW Mook 4851WE Ulvenhout 3891 BTZeewolde 6706 HC Wageningen B 3120Tremelo België 4251 NN Werkendam D 79868 Feldberg Duitsland 7084 AT Breedenbroek 6702 CB Wageningen 6545 EJ Nijmegen N-1430As Noorwegen 6813ER Arnhem 2964 BN Groot Ammers PL 87-100 Torun Polen

(024)6962091

6708 CC Wageningen 5371 KCRavenstein 6709 PZ Wageningen 5223 GH 's-Ilerlogenbosch

(0317)42 42 33 (0486)41 21 74 (0317)42 17 53 (073) 623 04 84

2561 TN Den Haag 6708 PG Wageningen 2411 IIB Bodegraven

(070) 345 80 88 (03 17) 41 43 95 (0317)42 25 66 (0341)25 35 40

5813 HR Usselsteijn

(0478)54 1547

6707 ED Wagcningen

(036)5223565

32/16531852 07655/577 (0317)41 84 09

(026) 445 59 44 (0184)66 1760 00-48-56-23161

.Oud veetelers-

Mariet.Mw IrJ H M Marie. IrA L van Mariens IrJ HE Marlens IrRPCH Marttin IrFJ B Mastenbroek. IrJ Matthijssen. IrIngLH M Meer. IrMBvander Meer. IrTAvander Mees. Mw IrA M F Meggelen. Ir RJ van Meij. MwIrJ vander Meijer. IrR G M Meijer. Mw IrA E A Meijer. Ir F Meijering. DrIr A Meijerink IrEHP Meijs. DrIrJ AC Meijs. Mw IrAH M Meinderts. IrJ H Meindertsma. IrS Melick, IrJ BFMgvan Meilink IrJT Mentink IrAC M Merks. DrIr J W M Merks IrAJ M Mertens IrJ H W Mesken. Ir A Mesu IrJ J Metz. DrlrJHM Metz DrIrSH M Meulen. IrDvander Meulen, IrMAvander Meulenbroeks. IrJLG M Meurs IrCBH Meuwissen, DrIrTHE Meyer. IrGAJ M Mheen. IrHWvander Michels. IrJ J M Michiels. Mw IrA AC Middelkoop DrIrJH Miedema. IrIJ J Mierlo. IrJ FAMvan Milgen, DrIrJ van Minkema. Ir D Minnaard. IrP R Modderman. IrJ G Moentari. IrS Moer. IrA AHvande Moesker. Ir S Molenaar. Ir C P Molhoek Ir RA Mollee. IrPW Mois Mw IrMC P Montsma. Ir G Mors IrR AB Mostert IrWS Mourik. MwDr IrSC van Mourits. Mw IrMC M Mous IrPJ Muijs. IrD J Muilwijk Ir Y Mul. Ir F, Mul. IrJ Mulder. IrH W Mulder. IrJ

Sadatsingel 37 Valkenhof 59 POHuntersRd AFR Kreuzelweg 47 Walstraat 38 Clarastraat97 PrinsMauritslaan 102 UNAEscCiencias Biologie Thorbeckestraat402 ONB Gravestein 907 Koperwiek61 DeBuiskap11 ONB Schrijverspark 54-3 deLipizzaner45 Oudeland 10 AlbertNeuhuyslaan 15 Hadewijchstraat38 p/aPostbus 20061 ONB Wienerte2 MGdeBruinlaan 17 VanGoyenlaan 29 Haffmanslaan 18 Koningspage33 Heyendaalseweg97 Bomsesteeg 1-14-C Drostendiep7 vLidthdeJeudelaan13 Gunninglaan 46 ONB E T A Thuessinklaan 32A FranseHoef 15 p/aPostbus 20061 Geertjesweg 104 PrinsvanWiedlaan 16 ONB ONB Willem Van Oranjelaan 7 EersteHervendreef 18 Werpsterdijk 14 Mesdaglaan 150 17RuedesRuisseaux EEG GraafAdolflaan 9 I Ommerenveldseweg 13 Molengaarde 84 ONB ONB Sikkeldreef221 Haarweg 273 StNicolaaslaan 76 Narcissenveld 24 Ophoven 2 Klomperweg 79 Heilige Stoel 6528 Koogerweg 2 128The Boulevard AUS Kombos31 Dijkgraaf 4-la POBox 32025 AFR Oostzeedijk 72A Douwe Kalmalaan39 Mendclhof28 Benoordenhoutseweg259 Belliardstraat97-113 BEL

6716 GA Ede 3853 BPErmelo (0341) 55 9806 RHNkululeko Sec School Gweru Zimbabwe 155-34746 5961 NMHorst 6701 BGWageningen 6603 ELWijchen (024)642 32 70 2582LX DenHaag ZAM CRApartado 86-3000 Heredia CostaRic 6702 CHWageningen (0317)42 34 88 II03 BH Amsterdam 7423 ECDeventer 8251 DEDronten

(020) 690 33 32 (0570)65 50 58 (0321)31 9083

3901 PPVeenendaal 8252 GSDronten 3481 GDHarmeien 8072 HJNunspeet 5262 TBVught 2500EBDenHaag

(0318)52 1967 (0321)31 5986 (0317)41 1225 (0341)25 83 27 (073)656 81 38

6086NGNeer 3571 VDUtrecht 3723 GN Bilthoven 5673 NGNuenen 7361 ZRBeekbergen 6524 SJNijmegen 6708 GAWageningen 8032 TJZwolle 6703 JAWageningen 7314NJApeldoorn 9713 JVGroningen 5531 PDBIadel 2500 EBDenHaag 6706EEWageningen 2242 CDWassenaar

(030) 293 71 35 (040)2836078 (055)5063722 (024)3231879 (0317)421626 (038)4549619 (0317)417229 (055)3557322 (050)3187688 KoeriersdienstNig 510013 (070)511 63 13

5531 HGBladel 5232JK 's-Hertogenbosch 9088 AHWirdum (058) 255 1017 1816VG Alkmaar (072) 512 5698 F 35360Montauban-deBFrankrijk 99066175 3708 XAZeist 4032NA Ommeren 6983 BHDoesburg-Beinum (0313)47 64 04

7006 KWDoetinchem 6709 RWWageningen 3984 JCOdijk 4613 DD BergenopZoom 6101 RAEcht 6741 PDLunteren 6601 TDWijchen 1777AV Hippolytushoef AA Essendon Vic3040 Australi 3941 KHDoorn 6708 PGWageningen ZA Lusaka Zambia 3063 BGRotterdam 8915 HCLeeuwarden 7908 ATHoogeveen 2596 BH DenHaag B 1047 Brussel België

(0314)3454 46 (030)657 1367 (0475) 48 5230 (0318)48 44 20 (024)641 69 20 a 03-3873594 (0343) 41 25 32 +260-1-273515 (058)215 8448 (0528)22 1398

.Oud veetelers -

Mulder. Ir K Mulder IrTHJ A Mulder Ir W Mulder IrRA Mulder. Ir L Muller. Mw IrCSA Muller. Ir] S MullerVon Czernicki. Ir O F Muller Ir B Muller IrJ W Munting. Ir A

N

Dunantsingel 30 Thorbeckestraat3SO Talmastraat 7 Temminckstraat42 Prunus29 Rijnsteeg 8-3-a Pomona490 Oranjeweg 13 Dijkgraaf4-BgB Rijnsteeg 8-bg-a PATA ProjektPOBox 14

Nabuurs.IrSGF Sterremuur15 Napel. IrJten Oranjelaan5 Nauta. IrW J Veenderweg 14 Neeteson-Nieuwenhoven, vanMw IrA Dilgtweg 7 Neijenhuis. Mw IrF BudAbbotstraat 17 Nelis. IrGLM Torenvalkstraat9 Nell IrAJ Breehoven 101 Nes. IrJ Gvan VanMeijersstraat 19 Niekerk. Mw Ir TGCMvan Engelanderweg 67 Nienhuys. IrHC 22WendoverRoad Nieuwenhuijs. IrWH Keppelskamp 22 Nieuwenhuis. IrCC Bunschotenstraat 34 Nieuwenhuizen. IrJ AThvandenZwarteDijk 7 Nieuwenhuizen. IrL Gruttoweide 12 Nieuwenhuyzen-Meijer. Mw IrDTvan Westerholtstraat4 Nieuwhof. IrG J Tarthorst799 Nijboer. Ir G De Skuorre2 Nijen. IrECJ van Ubbemastins5 Nijenhuis. IrBscHJ C PWallenberglaan 48 Nijenhuis. Ir K DeGagelpol 3 Nijhof. Ir M ONB Nijmeijer, IrA L F OudeAlmelosedijk 6 Nijskens. IrGW H Haarweg79 Nijsten. IrJ C DeKomeet3b Nijveld. IrW J Oosteinderweg 438 Nijweide. IrR J Rooseveltlaan 16 Noordam. Ir J Pomona420 Noordenbos. IrH K Julianalaan 77 Noordermeer. IrK H Droevendaalsesteeg 67 Noordstar. IrH A HofvanStPieter42 Nooren. IrJAM Sprundelsebaan 125 Noort. IrRMAvan StJanstraat46 Norel. IrGJ van Otterlaan3 Nube. IrA H Engelse plein 13 Odekerken IrGCMN Odinga. lrJ J Oers lrJ PJSvan Oever. IrJJ ten Ogink IrGJ A Ogink lrWD Ogink D r l r N W M Oijen. IrMA AJ van Okkinga. Ir K Oldenbroek Drlr J K Oldenziel. lr H Olieman. IrF J Olijslager IrHH Olijslager. IrJA M Olink IrJH Olsthoorn. IrAF Ommeren. IrHJM van Onderstal. Mw IrC M Ooms. M R

ONB Butlanswei 5 deRaetsingel 8 MiaGoossenstraat 2 Achillesstraat3 Vlettevaart25 van'tHoffstraat20 Haarweg79 PO Box 761 Almereweg44 Hoofdvaartsweg 124 Zandpad4 Singel 456 Heesakkerstraat8 Kouwenberg8 Wildemanstraat9 De Potten 2-35 Marijkeweg-28-EI Woestijgerweg 153

-H3

2806JBGouda 6702 CGWageningen 3601 XBMaarssen 2313 RSLeiden 3904 LV Veenendaal 6708 PPWageningen 6708 CTWageningen 8191 JPWapenveld 6708 PGWageningen 6708 PPWageningen AZ PKSaidu SharifNWFP 5803 LJVenray 3971 HDDriebergen 6721 WEBennekom 9751ND Haren(Gr) 1325CPAlmere 7491 ZS Delden 6721 SEBennekom 9061 BAGiekerk 7361 CVBeekbergen USA UD Suffield CT06078 7241 LJLochern 5043 BATilburg 5121 ZBRijen 6708 BH Wageningen 5961 BJHorst 6708 JBWageningen 9005 RRWarga 8925 CVLeeuwarden 3527WN Utrecht 9203 LLDrachten 7595 LJWeerselo 6709PRWageningen 8251 ACDronten 1432BNAalsmeer 5242AA Rosmalen 6708 CRWageningen 3851 RBErmelo 6708 PNWageningen 6721 TSBennekom 4838 GNBreda 5424 TTElsendorp (NBr) 6705 CJWageningen-Hoog 8913 EALeeuwarden

9013 BD Poppingawier 5831 KCBoxmeer 6708 MRWageningen 5243 XK Rosmalen 5032BKTilburg 6706 KKWageningen 6709 PRWageningen SJ 11942AIKharj Saud 3891 ZP Zeewolde 9406 XD Assen 3601 AN Maarssen 3311 HHDordrecht 5271 CB StMichielsgestel 5431 GZCuyk 5062HAOisterwijk 8626 GG Offingawier 6709 PGWageningen 38I7SG Amsersfoort

(0182)58 5756 (0317)42 2069 (0346) 5635 11 (071)512 68 58 (0318)52 51 45 (0317)42 7395 (0317)42 11 17 (0317)42 04 45 SwatPakistan (0478)58 31 84 (0343)52 1284 (050)5342112 (036)5375869 (074)3762337 (0318)418908 (058)2563530 (055)5061709 USA 203-6686460 (013)5705545 (0161)226776 (0317)418449 (077)3982798 (0317)411347 (058)2667554 (030)2894187 (0512)513309 (0541)661375 (0317)411696 (0321)317866 (0297)341972 (073)5213477 (0317)425779 (0341)551963

(076)5212760 (0317)417749

(0485)57 35 15 (0317)41 47 10 (073) 521 64 94 (013)463 53 04 (0317)42 1628 (0317)41 1696 Arabia966-1-549771 (036) 522 33 64 (0592) 3509 37 (0346)56 2231 (078)631 06 18 (073)551 5951 (0485)31 30 94

(0317)42 25 58 (033) 465 36 70

-Oud veetelers-

Oonk. I r E H A Oostdam. Ir AJ Oostenbach Ir PJG Oostenbrink Ir WT Oosterbosch, Mw IrP G Mvan Oosterhof. D Oosterhof. Ir PH Oosterlaak. Ir A K Oosterop. IrRG Oosterwijk. IrJ Oosting. Dr Ir SJ Ormel I r J L Os. Ir J van Os. Mw Ir M van Osinga. Dr IrA Osinga. Dr Ir Anne Oskam. Ir E Oskam I r J G Ottema IrCP Ottens Ir J A M

Ottens. Ir JJ OudeElferink IrGJ OudeHengel Ir AJB Ouden. M w Ir M den

Oudenampsen. IrH JJ Ouweltjes. IrW Ouwerkerk. IrR Oyen Ir WH A Th van Ozcan. IrI Padmos. Mw IrF Pannevis. IrMC Pas Ir J G C van de Pasman. IrEJ Pastoor. IrTJR Peekstok IrMC Peet Ir GF V van der Peet-Schwering. Mw IrC Pellikaan. Ir P Peltjes. IrJH Persyn. IrJM IE Pet Dr IrJ S Pet-Soede Mw IrC Peters. Mw IrJP Peters. Mw Ir MAJ Peters IrM MJ Peynenburg. IrTh JMM Philipse. IrB J G Pieper Dr Ir GR Pieters. Ir T Pieterse. Ir WJM Pieterson. IrR Pijls. Ir FJM Pijls. Ir LGM Pijnenburg, I r M C H J Pijnenburg IrWFM Pinxteren. IrL AHvan Plaizier. IrJ CB Plate Ir H A MTe Ploeg Ir Avan der Ploeg. Ir H van der Ploeger. Dr lr HW Poel. Ir A FBvan der Politiek Prof Dr Ir R D Poppel IrF JJvan Posthouwer lr RHM

Weyenborgerdijk 49 Hoevestein 239-4-a Slenk 78 Ploegstraat 85 ONB

7131 NPLichtenvoorde 6708 AK Wageningen 5421 DW Gemert 4835 AG Breda

Het Zuid S3

9203 TC Drachten 6706 DV Wageningen 7413 EA Deventer 2914 XJNieuwerk a/d IJssel 5432 HK Cuijk 6708NX Wageningen 6701 PB Wageningen 6708BW Wageningen 8225LJ Lelystad 8255 AG Swifterbant 9061 ALGiekerk 7641 EG Wierden 3881 CC Putten 6822 GW Arnhem 5411 NR Zeeland 6702AT Wageningen 3931 DV Woudenberg IN Orissa India 6706KS Wageningen 6971 DT Brummen 3833 CW Leusden 3881 LP Putten 6021 JXBudel 4903 KJ Roozendaal

Witmondplein 2 Oudegoedstraat 17 Witmos1 Bostulp 33 p/a Mondriaanlaan 160 Aan de Rijn 12 Plevierenweide 14 Horst 15-31 DeToermalijn 7 Dr Wassenbergstraat 1 Kervellaan 8 Kelnarijstraat 38 Klarendalseweg 446 Vooroventje 45 Schaepmanstraat 139 De Tol 7

Gajapatinagar Berhampur 7AZ Hollandseweg 70 vHogendorpstraat 26 Lamoen 21 Groenvenbeeklaan 4 Grensweg 68 Jan Vermeerlaan 103c Hartingstraat 100 Hinter dem Paschberg 7 EEG Oploseweg 15 OudeDeventerweg 4 ONB WimKanstraat 13 Zornerdijk 16 M Cvan der Zomerdijk 16 Noordzijde 12 HogeGiessen 3 Pisciculture des Oress EEG vd Valk Boumanweg 44 Gruttoweide 119 Haarweg 87 Pomona 464 Troelstraweg 14 Beerseveld 20 Dijkgraaf 4-14c Fr. v.Eedenstraat 12 ONB Zuideinde 25 Achterom 49 Roosje Voshoeve 3 10Bau Street NZ Achlerdorpsstraat 3 Kannegietweg4 Lawickse Allee 69 240 Waterloo Ave Apt 301 CDN Kerkstraat 4 Ottemawei 7 Stationsweg 4 Javalaan 7 Nude 37 Lecuwetand 15 Eikendrecf 24 Bendienlaan 20

(0544) 37 43 11 (0492)36 21 18

(0570) 63 34 42 (0485)32 15 60

(0317)42 0545 (0317)41 29 10 (0320) 23 5305 (0321)32 39 15 (058)256 1549 (0341)35 27 49 (026) 442 29 08 (0486)45 15 10 (0317)42 42 77 (033) 286 72 64 6812-71995 (0317)41 1382 (0575) 5623 80 (033) 495 23 49 (0341)35 79 86 (0165)54 97 03

3511 HV Utrecht (030) 23341 03 D 27283 Verden (Aller) Duitsland04231-68291 5825 HM Overloon 7451 LTHolten (0548) 36 1490 6708 MH Wageningen (0317)41 1800 5391 AK Nuland (073) 532 47 22 5391 AK Nuland (073) 532 47 22 4225 PG Noordeloos (0183)58 27 59 4223 MB Hoornaar (0183)58 1529 F 16600Magnacsur Tou Frankrijk 3345946069 2352 JD Leiderdorp 6708 BEWageningen (0317)418235 6709 PS Wageningen 6708 CS Wageningen (0317)41 68 25 6702 AL Wageningen (0317)41 1239 5688 JD Oirschot 6708 PG Wageningen 2273 SL Voorburg 2445 AS Aarlanderveen (0172)57 36 42 (030)635 1828 3995 EK Houten (0182)61 1760 2743 HP Waddinxveen New Zealand 6463547796 NZ Palmerston North (0317)31 8071 6871 BA Renkum (077)398 2921 5964 NR Horst 6702 DA Wageningen Canada NIH 3J5 519-8244415 CA Guelph/Ontario (0481)37 80 82 6661 NS Eist (Gld) (058)256 2341 9067 DT Roodkerk (0346) 56 22 83 3603 EE Maarsscn (023) 529 53 23 2103 VD Heemstede (0317)42 1765 6702 DK Wageningen (0513)63 1098 8445 RBIlecrenvccn 6081 EA 1laden (030) 603 97 07 3431 RA Nieuwegcin

—H@

. Oudveetelers-

R

Pratasik IrJ Prins. IrJB Pronk, Mw Ir AM PufFelen. IrEA Mvan Punder, IrJJde Putman. Ir LT

ONB Geertjesweg 55 Haarweg221 Tarthorst 931 Graaf Hermanstr I Lekdijk 1

Raaymakers. Ir AJ Rabouw. IrJ Ram. Ir L Ramaekers. Ir PJL Ramshorst. IrHvan Rankenberg. IrE HM Raterink IrR Reenen. Ir CGvan Reenen. Mw IrNvan Reesink. IrP AC Reeuwijk. Mw Ir AJvan Reichgelt Mw IrCC Reitsma. Ir P Remmerswaal. IrR AM Renkema. Dr IrJA Resink IrJW Reuderink. IrR Reurink. IrA Reuvekamp, Mw IrBW Rewinkel Ir BG AM Riel. IrJWvan Riepma. IrWJ Riezebos Mw Ir AYD Rigterink. IrR Rij. I r P E v a n Rijksen-Graatsma. Mw IrAG Rijnberk. Mw Ir Dvan Rijninks. Ir MT Rijpkema Drlr YS Rijswijk. Ir ED Avan Roefs. IrJPA Roeleveld. Ir ACW Roelofs. IrJG Roelofs IrJ HW Roem Dr Ir AJ Roeper. Ir LJ Roest. IrH Rombouts. Ir CJM Romkema. Ir HJ Rond Ir ACCde Rond IrJ CGde Roo Dr Ir G de Rooij. Ir CMvan Rooijakkers. IrJM Rooijakkers. IrJM IGA Rooijakkers. IrJM Rootselaar. IrG Hvan Roozemond. Mw Ir EC Roozen. IrA WM Rosema. IrH K Rosendaal. Ir EAM Rothuis. Ir AJ Rotman. IrW Rotmensen IrT W Rougoor. Mw IrCW Roumen Ir DHJ Rouw. IrO LA Mde Rouwers. Ir SMG Ruedisueli. Ir FL

Lepelstraat 35 Rijnsteeg 8-7-b Generaal Foulkesweg 50 Albert van Cuyckstr 128 Herman Boerhaavelaan 50 Celebesstraat 15 Binnenmaasoever 22 Preludeweg 109 LangeTiendeweg 70 ONB Beekstraat 38 Stanleylaan 23 Rosendaalsestraat 298 ONB Vinkenbuurtweg7 ONB Schaepmanlaan 6 Hazekamp5 ONB Dassenboslaan 11 Haarweg 79 Hisveltplein 72 Bunderbos 120 Pomona 298 Tuindersweg21 p/aANeuhuysstraat 35 Nieburg21 ONB Oostrandpark 11 Haarweg91 Voorteindseweg 18 Lawickse Allee212 Bloemstraat 10 Polderstraat 16 PO Box 532 EUR N JJTalsmalaan 12 Heye Schaperlaan I Veerstraat 45 Woudsingel 35 Pomona 402 KleineWoerdlaan 42 Paalakkers4 Hoefslag 13 Munsel 82 Wiketuin 45 Zandstraat 13 c/oAPRI Food Sec Dev Pro AFR Magistratenveld 601 p/a Pig Improvement Compa EEG ONB Kleineveerweg 9 P O Box 96 AFR Generaal Stedmanstraat49 Lawickseallee 85-B Botter 24-21 ONB Marijkeweg 28-D-l Keukelenberg 21 ONB

-H0

6704 PC Wageningen 6709 RN Wageningen 6708JE Wageningen 5431 GRCuyk 3958ND Amerongen

(0317)422106 (0485)31 58 79 (0343)45 2047

5845 BK St Anthonis 6708PP Wageningen 6703 BT Wageningen 5721 JSAsten 7415 EW Deventer 6707 ED Wageningen 3299 LV Maasdam 13l2SPAImere 2801 KK Gouda

(0485) 3823 26

5843 AK Westerbeek 2803 EZ Gouda 6824 CR Arnhem

(0485)38 21 26

3951 CAMaarn

(0343)44 26 88

9722 NT Groningen 6851 JKHuissen

(050) 527 47 95 (026) 325 68 30

6705 BS Wageningen 6709 PR Wageningen 6826 LH Arnhem 2134RV Hoofddorp 6708 CK Wageningen 2676 BD Maasdijk 3583 SV Utrecht 2804 WK Gouda

(0317)42 5991

(0570)62 3675 (0317)41 43 95 (078) 676 44 97 (0182)52 65 31

(026)361 5746 (023) 565 08 00 (0317)41 83 69

(0182)57 33 88

8212 AN Lelystad (0320) 2400 85 6709 PT Wageningen 5091 TK Middelbeers (013) 514 20 89 6709 DC Wageningen (0317)42 3247 7461 BZ Rijssen (0548) 5122 28 6533 XN Nijmegen N-4001 Stavanger Noorwegen 4751581728 6862 BZ Oosterbeek (026) 334 1884 9269 PL Veenwouden (0511)47 41 54 5694 AB Son en Breugel (0499)46 06 86 8443 DL Heerenveen (0513)68 1126 6708 CP Wageningen (0317) 42 08 85 2671 AS Naaldwijk 7981 DN Diever (0521) 59 12 12 5109TS 's-Gravenmoer (0162) 32 2001 5283 TN Boxtel (0411)6822 16 4824 PN Breda 6678BM Oosterhout (Gld) (0481) 4821 49 UN POB443 Dokki Cairo/Egypte 2023518451 7327 LK Apeldoorn (055) 54207 07 G Fyfield Wick Kingsto Abingdon Oxon OX13 8017BPZwolle (038)465 5777 MG 207 Nosy Be Madagascar 5623HW Eindhoven (040) 243 69 79 6702 DA Wageningen (0317)417176 8232 KD Lelystad (0320) 25 5331 6709 PG Wageningen 7421 EB Deventer

(0317)42 3095 (0570) 65 58 70

-Oud veetelers-

Ruigrok. Ir EAJ Ruijter. Ir A A Mde Ruijter. IrTPL Ruijter IrCJA Ruiterkamp. Dr IrWA Rutgers. IrEM Rutjes. Ir GM Rutte I r R J M L e Rutten Ir H1AM Ruyter. IrJG Ruyter. IrMJ

ONB Zwanenkamp 474 Gruttoweide 104 Ketsheuvel 28 Vesting31 Pettemerweg 4-9 Asserpark 44-12-b Grutto 12 Asserpark 44-4a Van Schelbergenstraat 15 Rijnsteeg 8-15-c

Saatkamp. Ir HW Saedt Mw Ir IRMA Salden I r N T C J Sallevelt. IrJH MT Sambeek. IrF M1 Pvan Samplonius. IrJ Sande IrW H Jvan der Santing, IrJG Santvoort. Ir MF Wvan Sas. Ir A H M Sasse Ir RI F Savenije. IrB Schaaf. IrG Schaap. Ir AK Schaft. Mw Ir Mvan der Schaik. IrGvan Schaijk Ir GH Avan Schaik. IrN Cvan Schakenraad. I r M H W Schamp. IrT AG Schans. IrF Cvan der Scheepens. IrG AHM Scheer IrPL Scheer Mw Ir SC Schell. IrJ HCh Schep. Ir PJM Schepers. Ir AJ Schepers. Mw IrJA Scheygrond.IrW Schie. Ir AW Mvan Schiere lr JB Schildkamp Ir PMA Schneijdenberg. IrTC HGP Schoemaker. IrHJ Schoenmaker. Ir GJW Schoenmakers. Ir AAJM Scholman. IrG J Scholten IrE Scholten Ir R H J Schoorl I r R C Schotanus. Ir S J Schoterman. IrG A Schouten. Ir H G W Schrama. Dr IrJW Schrama. IrI GJ Schreuder. Mw Dr IrG MTh Schreurs. IrH W E Schrooten. IrC Schuilenburg Ir GB Schuiling. Ir HJ Schuller. IrR Schuring. Ir F Schutte. Ir I F Schutte Mw Ir IWM

Vroelenstraat 14A Spoorlaan 172 Spitsbrug7 Nachtegaal 17 Stevensbeekseweg 20 Oostenstein 21 Kagerstraat 20 De Schammelte4 Schijndelsedijk 9A Vergiliuslaan 80 Bornsesteeg 1-9A Rijnsteeg 8-4-a Faldenserwei 25 Sporkenhoutlaan 7 Aldetiendstraat 18 Haarweg 109 ONB Harmelerwaard 7 Obrechtstraat237 Hoogbroekseweg 10 MaayenstraatS ONB Tj Haismastraat 16 Marijkeweg 28-c-bg Koninginnegracht 55 p/a Het Hazepad 6 Eibergseweg 53 Vogelwikke 7 Roghorst 109 Haarweg 109 Bovenweg 30 Wetstraat 200 BEL Laan van Vollenhove231 Kasteel Oost Oosterweg 32 Keizerstraat 9 Horst 29 Puccinistraat 15 Bargerstegge 28 Klokkengieter 18 DeOosters 4 Vallaat 6 Oude Amersfoortseweg1 Valkenbos 11 Beatrixlaan 17 Fahrheuslaan 56 Splinlerlaan 148 Dr Luyckxslraat7 W vPontlaan 38 Koekoekstr 12 Eekterweg 17 Asterstraat 139 DeWittenkade3511 Palsenborgweg1 Groenestraat 72

3607 PB Maarssen 6708BL Wageningen 6871 EBRenkum 3961 LN Wijk bij Duurstede 1755 KK Petten 6706 HC Wageningen 7423 CZ Deventer 6706 HC Wageningen 59l3TWVenlo 6708 PP Wageningen

(0346)574141

6255 AL Noorbeek 5348KG Oss 5851AC Afferden 5831WLBoxmeer 5825 JC Overloon 9291 GSKollum 2334 CRLeiden 7731 BM Ommen 5283 VD Boxtel 5216 CZ 's-Hertogenbosch 6708 GA Wageningen 6708PP Wageningen 8823 XH Baard 2803 VI Gouda 5402 ZC Uden 6709PW Wageningen

(043)457 3395 (0412)62 7621

3481 LBHarmelen 2517TW Den Haag 6603 CR Wijchen 5325 XHWell

(0348)441976 (070)3638014 (024)6419962 (073)5993630

9251 AVBergum 6709 PG Wageningen 2514 AE Den Haag 5768 AB Meijel 7273 SPHaarlo 5803 LL Venray 6708 KD Wageningen 6709 PW Wageningen 6721 IIXBennekom B 1049Brussel België 3706 CGZeist 6301 PX Valkenburg 1 4064 ED Varik 4861 EC Chaam 2992 RK Barcndrccht 7103 DN Winterswijk 6641 GG Beuningen 5256 HM Oud Heusden 9356 IUI Tolbert 3862 DR Nijkerk 6997 AS Hoog Keppel 6706 AW Wageningen 3602 ZM Maarssen 2352 SM Leiderdorp 5845CTStAnthonis 6824 GM Arnhem 2851 VJ Haastrecht 8097 PCOosterwoldc Gld 6708 DLWageningen 1052 AC Amsterdam 7271 PCBorculo 6721 IC Iïennekom

(0511)461965

—G

(0317)31 65 62 (0343) 5725 24 (0226) 38 3049 (0570)65 2171

(0485)57 5481 (0485)38 1218 (071)515 47 22 (0529)45 3268 (0411)67 52 78 (073)614 56 57 (0317)41 02 98

(0182)53 81 34 (0413)25 07 83 (0317)41 1423

(077)4661258 (0478)514515 (0317)411423 (0318)418200 (030)6958782 (043)6012108 (0344)652054 (0161)492809 (0180)613433 (0543)524124 (024)6779616 (0416)662889 (0594)517913 (033)2462546 (0314)381121 (0317)425938 (071)5896819 (0485)383954 (026)3643573

(0317)412246 (020)6823650 (0545)271764

.Oudveetelers-

Schutte. Ir AR Schutte. IrAJJ Schutter. Mw IrE MLde Schuttert. IrG Schuttert. IrJ Schuurmans. Ir D Selm. Ir Gvan Senden,Ir LJHM Severijnen. A AJMJ Sewalt. lr VJH Siegerink. IrAA Sijbrandij. Ir SR Sijssens. Ir PJBM Sikkes. Ir S J Simons. Dr IrP CM Sipman. Ir EAE Slagboom. IrJ Slagmolen-Smits. Mw Ir AJ Slenders, lr GF Slijkhuis. Mw lr A Slingerland. I r C T Slingerland. Mw IrMA Sloot. IrJA Sluis. Mw Ir GTvan der Smale. IrH AM Small. I r C V J Smelt. IrJ Smid IrD Smid. IrG Smink. IrW Smit. Ir F Smit. IrH Smit. Ir CTh Smit. I r T H Smits. M w I r M H M Smits. I r M C I Smits-Maar. de Mw Drs IrP HM Smits. I r C H M Smits. Ir JM Smulders. IrJ AHM Sneep.Ir A Snethlage. lr P Snijdelaar. Mw IrM Snijders. Ir HM GM Snijders. Mw Ir S EM Snoeijen, lr PF GA Snoek, Ir GJ Soede Mw Dr Ir NM Soerjo Ir RS Soons-Dings. Mw Ir J11GM Souren. Ir PJE Sparla I r I K W M Speekenbrink Ir M M J Speelman lr RF Spek Ir CM Spierts lr AFM Spinhoven Mw lr GGB Spira. Mw lr CP Spit lr II 1. A Spithoven, lr JEC Spoolder. lr 11 A M Spoorcnberg lrJ Sprccuwenbcrg lr WW M Sprank, lrL Spronk lr MF Staal Dr IrG B

Bozenhoven 12 3641 AG Mijdrecht Boerhaavelaan 130 6961 ZZ Eerbeek (0313)65 5594 KorteKolksteeg 6II 1012 SK Amsterdam (020) 627 60 20 Balkerweg26 7731 RZ Ommen (0529) 4824 78 DeMaat 22 7707 RM Balkbrug (058)212 1751 Europaplein 24-H 8915 CM Leeuwarden (030)605 31 67 Goudvink 13 3435 RH Nieuwegein (0570) 532374 Achterhoekstraat 25 8124 AMWesepe (076)54125 31 Dennenbroek 11 4822 XC Breda UDBlacksburg/Virginia 24601 USA StateUn Deptof Animal Science USA 3833 VELeusden (033)495 1551 Landweg 155 Cordesstraat 6II 68141GArnhem (026)4430561 Gruttoweide 21 6708 BCWageningen (0317)42 00 65 Kerspel 32 9481 GVVries (0592) 54 34 97 Puttenstein 19 '7339 BCUgchelen (055) 5336764 Bornsesteeg 1-7-c 6708 GA Wageningen PO Box 718 AFR SACullinan 1000 Zuid Afrika Esstraat 5 9491 APZeijen (0592)29 1680 Barrier 22 5571 TV Bergeijk (040) 206 85 86 Stokkumerweg 50 7475 MV Markelo (0547) 36 3407 Rodenburg5 2804 WL Gouda (0182)57 3871 Tarthorst 907 6708JE Wageningen (0317)41 5864 Kon Julianastraat 48 7221 B X Steenderen Kruisweg1 8434 NEWaskemeer DeWingerd 14 5831 SK Boxmeer (0485) 5766 59 DrH D Benjaminstraat 39 SME SN Paramaribo Suriname Garvesingel 32 (0546) 566866 7642 AA Vriezenveen Bornsesteeg 1-4-C-5 6708 GA Wageningen (026) 322 93 50 van Berkumstraat 38 III 6832 CD Arnhem (0318)41 63 39 Brinkstraat 7 6721 WRBennekom Vijverbroekstraat 13 6015DDNeeritter ONB (0181)61 25 63 Indusstraat 29 3207 AD Spijkenisse Mignot e/d Blockplein 28 5611 CG Eindhoven (0475) 4947 22 Belenbroeklaan 20 6093 BT Heythuysen (0317)31 80 86 Nieuwe Keijenbergseweg 10 6871 VW Renkum (0343)51 74 87 D Fuut4 3972 RE Driebergen (033) 480 86 29 Pottenbakkerlaan 14 3828 XA Hoogland (026) 361 25 77 Beverweerdlaan 5 6825 AE Arnhem (030) 693 39 87 Kritzingerlaan 96 3707TE Zeist (0485) 57 5724 Carmelietenstraat West 89 5831 DR Boxmeer (0317)31 75 90 Kennedylaan 12 6865 BH Doorwerth Oude Eekmolenweg 44 6706 AP Wageningen Usseldijk Noord 287 2935 CP Ouderkerk a/d Ijssel (0180)68 21 08 Troelstraweg 37 6702 AE Wageningen Vonderrijt 9 (040) 283 83 28 5673 BZ Nuenen Graaf Florislaan 9 1399VLMuiderberg August Faliseweg 17 (0317) 42 70 84 6703 AP Wageningen ONB (040)212 1231 Diepmeerven 124 5646 HC Eindhoven (0317)42 5922 Riemsdijkstraat 10 6701 BC Wageningen (024)322 5621 Van Slichtenhorststraat 2 6524 JJ Nijmegen (0318)52 50 34 Dijkstraat 181 3906 DEVecnendaal (0348) 5642 80 Lccuweringerstraat 37A 3421 ABOudewatcr (0182)50 29 57 Wcstvlistcrdijk 34 2855 AJ Vlist Mamclis 14 6295 NB Lemiers ONB Wcsldijk I 1463 PA Noord-bccmstcr De Vorst 11 5281 RH Boxtel (0411)67 5081 Burg Kampschocrslraat 56 2681 AG Monster (0174)21 31 99 5Chew Court EEG G South Wootton King's PE30 3XP United Ki +553-765067 1laarweg 151 6709 RCWagcningcn (0317) 41 09 87 Gruttodonk 7 5467 AP Vcghcl (0413) 36 7499 Ardinckhoek 7 702IEXZclhem Haarwcg247 6709 RSWageningen (0317)422248 975 California Ave USA UD Palo AltoCa 94304 415-8571130

-Oudveetelers-

Stamhuis. Ir S Stapel. Ir KP Stapel. Mw IrG Stappers IrH P Staveren. IrJ HMvan Steeghs. IrWPJ Steen. Dr IrH AMvd Steenbergen. IrELW Steenbergen. IrEJvan Steendam. Mw IrCA Steenland. Mw IrEM Steg IrA Stegink. IrJR Sterrenburg. Ir P Steveninck. Prof Dr IrRFM van Steverink. Mw Ir DWB Steverink IrM HA Stiphout. IrW AAvan Stoel. IrJ Stokvisch. IrPE Stoppels. IrW A Storkhorst. Ir BGA Stormink. IrH Straalen. Ir WMvan Straat Ir H Straaten. Ir Avan Streng Ir TAM Strijtveen. IrWMG Struijf IrJ Subnel Ir APJ Sukkel IrM Suurd. IrE A Swart Ir B Swart. Dr IrK Swinckels. IrJH GJ Mba Swinkels. IrWJC Swinkels. Dr IrJWGM Swinkels IrA A P Sytsema. Ir JR

Koeriersterweg 52 van Dorpstraat 6 Alexanderweg 7 Bachweg 68 Goudvink 5 Nobelweg 8 Orchard End Hanney Road EEG ONB Zuidereng 3 Haarweg 53 DeHofstede 43 Karveel 10-25 Van Lidth DeJeudelaan 6 Leeuweriksweide 42 Schof Agr LaTrobe Univ AUS Hoogstraat 28 Udenstraat 28 Kerkstraat 119 OudeWetering 17 S Vestdijkstraat 25 Kameleonring 45 Zegendijk 8-A Zutphenseweg 90 Bothalaan 3 SBennighestede 6 DeWarande 85 Floris Versterstraat 34 Looweg 27A Grotesloot 121 Warande 24 Van Der Hagenstraat 613 Schoolstraat 2 ONB Hollandseweg 120 Nieuwstraat 191 Mennonietenweg 33 Kwartierenlaan 122 Griensven 16 Eijzengapaed 14

Taams. IrJ Tabak IrP AM Talsma. IrS Talstra. Ir E Tamminga. Prof Dr Ir S Tan IrE H Tarrij. IrH van Tartwijk. IrJM FMvan Tempel. IrEJ Tempel. IrF C Avan den Tempelman. IrIng GJ Termeer. Mw Ir YA Tesselaar. IrPS Teunissen. IrETAJ Teunissen. IrAG Thelosen IrJGM Thielen. I r W J G Thomas. Ir E Thomas. IrM Thoor. IrRM Hvan Ticheler, IrHJ Tiekstra. IrH A J Tielen ProfDrlrM J M Tiemstra. Mw lrM Tienhoven Ir Avan Msc. Phd Tienkamp. Mw IrR

Saenredamstraat 1 Thorbeckestraat 232 Mennonietenweg 57 RondenhofI2 Pluuthaven 3 Bisseltsebaan 54 Tiberiaslaan 6 Weth M vDoominckweg 13 7435 caminito rialto USA Alkemaderschans 66 Oosterom 17 Burensewal 1A Postbus 20061 Panheelstraat 24 Troelstraweg 74 Bazuinstraat 29 Ambachtsweg 92 Haarweg 39 Nobelweg 104 Karel deGrotestraat 58 Box 720037 AFR Buissteeg 19 Boseind 26 Fuutlaan 9 9 Hudson place USA Sweelinckstraat 33

9727 HD Groningen (050) 527 58 78 2584 AJDen Haag (070) 355 84 96 6721 GG Bennekom 3816NJ Amersfoort (033)472 1956 3906 AK Veenendaal (0318)54 1659 6706 GA Wageningen (0317)41 32 68 G SouthrnoorOxfordsh OX13 5HTUK 6721 HH Bennekom 6709PM Wageningen 7335LL Apeldoorn 8231 AN Lelystad 6703JA Wageningen 6708 LK Wageningen AA Bundoora 3083 Austral\i 6701 BV Wageningen 6844 DV Arnhem 5411 CK Zeeland 8293 PD Mastenbroek 6708NW Wageningen 3328HK Dordrecht 7136 LSZieuwent 7211 EEEefde 1217JP Hilversum 9804 SBZuidhom 3972 XX Driebergen 3443 HJ Woerden 7437 RP Bathmen 1754 JDBurgerbrug 6731 RN Ede 6717 DJ Ede Gld 6701 AW Wageningen

(0318)41 4431 (0317)41 1764 (055) 542 54 09 (0320)22 7768

6706 KT Wageningen 7311 BN Apeldoorn 6702 AB Wageningen 5235JC 's-Hertogenbosch 5275KEDenDüngen 9215 VVdeVeenhoop

(0317)42 35 87

2021 ZM Haarlem 6702 BZ Wageningen 6702 AC Wageningen 6662ZW Eist (Gld) 3891 AW Zeewolde 6585KTMook 3061 BJ Rotterdam 8124PHWesepe UDLajollacalusa 92037 3432 CL Nieuwegein 8303 KL Emmeloord 4016 DE Kapel Avezaath 2500 EB Den Haag 6845 MA Arnhem 6702 AM Wageningen 5454 HC St Hubert 2291 EZ Wateringen 6709 PH Wageningen 6706 GE Wageningen 6131 EE Sittard ZA Samfya Zambia 6704 AG Wageningen 5281 RM Boxtel 2560 SB Den Haag UD Ithaca NY 14850 USA 3581 RT Utrecht

(0317)42 01 88 (0317)42 54 16 (026)381 93 93 (0486)45 35 10 (038) 344 62 49 (078)618 26 53 (0544)35 1947 (0575) 5435 38 (035)623 47 67 (0594) 5059 80 (0348)41 97 53 (0570) 5447 30 (0226)38 1358

(073)641 7335

(0317)422555 (0481)376482 (036)5222793 (024)6962144 (010)4531387 (0570)531686 6194548229 (030)6080762 (0527)617384 (0344)572364 (026)3819576 (0485)452077 (0174)296855

(046)4518711 (0317)418494 (0411)672852 (070)3682594 607-2726306 (030)2522857

—Oud veetelers-

Tigchetaar. IrAJ Tijen IrW Fvan Tilburg. Ir Ing FCvan Tillie IrF HS Timmermans. IrM MJ Timmermans. IrM PF AC Toet. IrWA Tol. Ir P W Tolkamp. Dr IrBJ Tolkamp, IrJ Tolman. IrGH Tomassen, Ir BPH Top. Ir E Top Ir F W Topper. IrEK Toren IrFR Traa. IrFA Tuin. Mw IrF CM Tuinte. I r J H G Turkstra. IrJA

3816SX Amersfoort Falstaffhof 10 7361 GA Beekbergen Loenenseweg 5 2231 MT Rijnsburg Kloosterschuurlaan 6 6721 GA Bennekom Algemeer 27 6681 WHBemmel Viermorgen 37 3911 WE Rhenen Asterstraat 1 ONB 1841 JC Stompetoren Noordervaart 142 SAC Genetics& BehaviouraEEG G Bush Estate Penicuik Schotland 2421 TL Nieuwkoop DeBoomkamp 5 Dolderstraat 18 6706JE Wageningen 6031 NBNederweert Eindhovensebaan 19 3772 ZG Barneveld Nijenbeek 31 3785 LH Zwartebroek Veenburgerweg 12 Glazeniershorst 150 7328 TH Apeldoorn 6708 PP Wageningen Rijnsteeg 8-11-C 9827 PD Lettelbert Hoofdstraat 198 8252 GD Dronten DeHoefslag 41 6715 LM Ede Markiezenhof 67 6717 LA Ede Sportlaan 39

Udo Dr Ir H M J Udo-Kuijper. Mw Ir DM Uit den Bogaard IrFP Urlings. Ir AJM Urselmann. Ir APH

Mondriaanlaan 4 Mondriaanlaan 4 Marijkeweg 30 ONB Rijnsteeg 8-2a

Valk IrH Vandenboorn. IrJ MH Veenbaas. IrJH Veenhuizen. Ir LP Veenstra. Ir P Veer, Ir CJM Veer Ir P Kter Veerbeek. Mw IrGL Veerkamp. IrRF Vegt IrW MRvan der Vegter. Ir H J Velden. I r G C T M v a n d e r Velden. Ir AWG Mvan der Veldhuizen. Ir AEvan Veldhuizen. IrJJvan Veldink. lrG A Veldman. Ir WAJ Veldman. Ir MM Veldt Ir RWPJ Vellinga lr S Veluw. IrC Velzeboer Ir M BTM Velzen. Ir CJvan Ven. Ir M II M van der Ven. Ir E P H E van de Ven Ir P A M van der Veninga IrG Venneman. Ir JGB Veraar IrJ Vcrbaarschot l r P M H K Verbeck l r N M H W Verbeek lrB Verbocket lr P 11 J Vcrboon Ir MC Vcrbruggc IrM Verdocs. lrN Vcrdonk IrJ M A J Vcrduyn Mw lr SC Verhaart lr 1 C J

6714 AE Ede Proosdyerveldweg 235 Haarweg 79 6709 PR Wageningen 6707 BZ Wageningen (0317)41 1354 Akeleistraat 24 (0485) 576648 5827 BJ Vortum Mullem StHubertusstraat 18 3772 BP Barneveld DeCotelaer27 6708GA Wageningen (0317)41 09 63 Bornesesteeg 1-20-C 9795 PM Woltersum (050) 302 35 70 Kollerijweg 22 2584 AL Den Haag (070)354 98 88 Doornstraat 21 HighRiggs 13EastHowgate EEG G Penicuik Midlothian EH26OPE Schotland 031-4455532 6708 PP Wageningen (0317)42 06 80 Rijnsteeg 8-5-a 6708 DP Wageningen (0317)42 6849 Asterstraat 199 6605 KX Wychen Elsland 1910 5691 PE Son Sonniuswijk 8 3701 VTZeist (030) 693 25 95 Antonlaan 540 (0525)65 1801 8084CR 't Harde Lavastraat 32 (0341)55 41 17 3851 RZErmelo Hoenderweg 2 5421 ACGemert (0492) 36 7044 Kopse 14 (0182)52 3441 2806 HL Gouda Nansenstraat 38 (0317)31 84 96 6871 ZPRenkum Bergerhof 192 8771 AANijland Kerkgracht 17 Maanderdijk 12 6718NGEde 2374 BA Oud-Ade (071)501 8334 Zwarteweg 4A 6988 BT Lathum (0313)63 21 19 Brinkenweg 4 ONB 6708 PH Wageningen (0317)41 1139 Asterstraat 21 2771 1IX Boskoop JWde Ruyterstraat 6 6708 PP Wageningen (0317)42 0986 Rijnsteeg 8-14-c 6717MTEde (0318)64 28 20 Karssenstraat 8 A 6900 Bregenz Oostenrijk 0043-557446438 Babenwohlwcg 18 EUR 6709 RR Wageningen (0317)41 21 50 Haarweg 197 (040) 226 46 69 5591 TVHecze Rul 5 A ONB G Svan Hcckstraat 239 7521 Eli Enschede (053) 433 86 96 (0321)31 3441 8251 TD Dronten Bowcshof4 7931 TL Fluitenbcrg (0528) 27 93 73 Veldkamp 2 5161 XP Sprang-Capcllc (0416)27 5098 Dravik 2 6708 RR Wageningen Brinkmanlaan 18 6211 AT Maastricht (043) 325 98 73 lloschstraal 35A 9651 AN Meeden 1Icrcwcg 156

6708NG Wageningen 6708 NG Wageningen 6709 PG Wageningen

(055) 506 17 25 (071)402 1440 (0318)41 8992

(0172)57 2371 (0317)42 20 68 (0495) 66 3245 (0342)49 1346 (0342)46 1452 (0317)4208 20 (0594) 51 74 57 (0321)3143 08 (0318)63 68 53 (0318)63 8707 (0317)42 1288 (0317)42 1288

6708 PP Wageningen

-Oudveelelers-

Verhagen. Dr Ir IngJMF Verhagen IrN BM Verhoeven. IrP HJ Verhoeven. Mw IrEJ Verkaik Dr IrAP Verkerk Ir H AC Verkuyten IrJCAM Vermeer. IrHM Vermeer. Mw IrPD B Vermooten. Mw Ir JADM Verschoor. Ir P Verschuur. IrCM Verschuyl. Ir A Versteeg IrP AJH Versteegden. IrCJGM Verstegen. IrJA AM Verstegen. ProfDr IrM WA Vervoorn. IrM D Vervoort-Zinn. Mw IrF D Vervoort. Mw IrF P Vervoort. IrMJ Verwilghen. IrJM T Veth. IrPS Vink I r J H G Vink Prof Dr IrA P A Vink. IrF WA Vischer. Ir LWA Vismans. IrMM Visscher IrJW Visser I r J W C Visser Ir PJM Visser. IrJ Visser. Ir Sde Visser IrW Visser. IrA Visser Mw Ir SC Visser. IrFJM Visser IrH C Visser IrALW Visser. Mw IrJA Viveen. IrWJ AR Vleeming. IrHJ Vleuten. IrJvan der Vliert. Ir AJvan de Vliet Ir HC Mvan der Voeten. IrJJ Voets. Ir AJM Vogel IrH Vollema Mw IrAR Vollema-Kooistra. Mw IrD Voncken. Ir VE T Vonk. Mw IrMC Voorthuizen. IrA HJGvan Voortman. Mw lr BGJ Voortwis Ir GHTe Vor. Ir H de Vos Dr Ir M P M Vos Ir N W de Vos-Reesink. Mw Ir Kde Vos Ir P W G M Voskamp. IrJ P Voskuil. I r G C J Vossebeld IrG HM Vreeburg Ir B K Vrehen IrH JT Vriends-Eekelen. van Mw lrE

Schelmseweg 26 ONB Groenstraat 2 Pinnedijk 31 Groeneweg 3 Havenstraat 6 ONB Bloemkeshof90 Spp St Isidorus Boawae AZ Wittevrouwensingel 36 Blauwe Pan 18 Kolkakkerweg 10 van der Spuyweg 3 Graaf van Lijndenlaan 32 Past v/d Voortlaan 3 van Doesburglaan 11S Geertjesweg 92 Bosmeesterskamp 1 ONB ONB Stationsweg 355 Haarweg 93 ONB Heiderik 7 Estaan IS Sleutelbloemstraat 30 Deborah Hoeve 37 ONB Blinklaan 2 Hoogstraat 64a Plantersgraaf 4 ONB Vredehofweg 18b Theresiastraat 386 De Tamarisk 29 Haarweg 155 Lageweg 3 Hoflaan 46 Esweg 16 Strevelsweg 695 Roghorst 209 Melrose 57 De Laurier 14 Eisenhowerstraat 21 Thorbeckestraat 26 Veerstraat 56h Satumus71 Johan Sepershof 30 Marijkeweg 28-d-l Tsjaerderdyk 9 Pastoor Verbeekstraat 5 Zoetendaal 22 Leemveld 96 Ypeldweg 37 ONB Park 13b Jachtlaan 26 Rembrandtlaan 124 Dalstraat 11 Zuidlaan 24 Ieplaan 38 Sleutelbloem 16 Heihoeven 57 Hooiweg4 Wolfswei 14 AM DeNystad 10

6861 WW Oosterbeek

(026) 333 83 59

5085ED Esbeek 7011 JG Gaanderen 2821 STStolwijk 3441 BJWoerden

(013)516 92 69 (0315)29 8769 (0182)34 22 83 (0348) 41 96 57

5301WS Zaltbommel (0418) 51 82 67 IA 86462 Kabupaten Ngada Flores/Indon (055) 521 1215 3581 GD Utrecht (030) 236 90 24 1317 AR Almere-stad 6706GM Wageningen (0317)41 1593 2585JADen Haag 3771 JDBarneveld (0342)49 31 16 5591 JA Heeze (040) 226 58 73 6708MD Wageningen (0317)41 72 13 6706 EE Wageningen (0317)41 23 67 6721 AJBennekom (0318)41 45 20

3925CB Scherpenzeel 6709PT Wageningen

(033) 277 33 96 (0317)42 3097

5427 LDBoekel 1404EHBussum 2651 MN Berkel en Rodenrijs 2804 HJ Gouda

(035)693 1523 (010)512 0841

6703 GK Wageningen 6701 BX Wageningen 1648HZDeGoorn 3062 EP Rotterdam 2593 BA Den Haag 5831 SG Boxmeer 6709 RD Wageningen 7021 JLZelhem 3062JH Rotterdam 3771 PKBameveld 3083 LR Rotterdam 6708 KJ Wageningen 6922BC Duiven 5831 RP Boxmeer 7901 AG Hoogeveen 6702 BR Wageningen 1075 SX Amsterdam 1115TG Duivendrecht 2377BDOude Wetering 6709 PG Wageningen 9088 CBWirdum 6137VP Sittard 4116 BM Buren 9407 GD Assen 7468 RA Enter 5671 GBNuenen 3972 TV Driebergen 7242 DELochern 6367 JR Ubachsberg ZL 4841 BL Prinsenbeek 2556 LM Den Haag 8935 RP Leeuwarden 5244GK Rosmalen 4158LEDeil 6118CRNieuwstadt 6665 AH Driel

(0317)42 20 85 (0229) 5426 32 (010)453 24 99 (0485)57 6981 (0317)41 09 70 (0314)62 30 79 (010)412 37 54 (010)480 1845 (0317)42 7271 (0316)26 7121 (0485) 5747 72 (0528)26 31 14 (020)679 0900 (020)600 39 10

(058) 255 20 83 (0344)57 1728

(040)283 10 38 (0573) 2579 73 (045) 575 27 06 (076)541 42 77 (070) 360 44 30 (058)289 01 80 (073) 522 06 78 (0345)65 1959 (026) 472 36 04

.Oudveetelers-

Vries IrHde Postbus20061 Vries. IrAde Dijkgraaf4-10-C Vries. IrKde Dolderstraat38 Vries IrTde Maasdijk 90 VriesRobbe De-Akkersdijk. MwIrE FAOAP 1524 VriesRobbe IrA O de Vierwindenstraat1 Vries DrIrAGde Diedenweg 145 Vries. Mw IrGSJ de Zeishof21 Vriese. IrFT Lichtenberglaan 14 Vriesekoop. IrP W Biezenvenneke 15 Vroon. IrDA ONB Vugt IrJGMvan OudePastoriestraat 2 Vugteveen IrH W Meent 10 Vuure. Mw IrCAvan JacobMarisstraat 10

2500EBDenHaag SNV 6708 PGWageningen 6706 JEWageningen 5307 TDPoederoyen NU Managua Nicaragua 1013LAAmsterdam 6706 CNWageningen 6681 EPBemmel 3454 CVDeMeern 5801 HNVenray

Nicaragua (0317)41 78 20 (0317)4140 33 (0183)44 1135 707311-126 (020) 639 27 98 (0317)4162 47 (0481)46 5227 (030) 666 26 56 (0478) 588738

5398 JRMaren 5961 LAHorst 5831 BK Boxmeer

(0485) 57 5842

Haarweg 139 Waaij. Mw IrEHvander Wielstraat23 Waaijenberg. IrA Rietbergstraat31 Waal IrRJ de Wheme64 Waenink IrMVM ONB Wagemans IrBPG M c/oEsdoornlaan5 Wagenaar IrJPT M Breehoven 26 Wagenaar. IrK T p/aEendracbtstraat27 Wageningen. IrN M van M van de KleineKreek 56 Wagtendonk-Leeuw. MwIr A Scharmbarg 169 Wähle IrTJ Miedweg 19 Wal Ir PP van der Gierzwaluw 18 Wal. Ir R A van de Boweshof3 Wal. Ir H van der Riemsdijkstraat 10 Walk IrVP LnvanNw Oosteinde 121C Walrave. Ir J PietHeijnlaan3 Walstra DrIr P Hoevestein 239-3a Wassink IrG J Esdoornlaan5 Wee. Mw Ir E ter Deurze24 Weeda IrH M Molenstraat la Weerd IrGJ vander Weersink-Weenink. Mw IrBI M Hooidijk60 JohBuziaustraat 15 Weide. IrA PAvander Asterstraat 135 Weide. IrHvander Haarweg23 Wel. Ir C van der Wel. Ir C van de Haarweg23 Wellen. IrHG M Dijkgraaf4-1-c Wellen IrGH M Notarisappel 143 Welten IrM K LawickseAllee71 Wensink. IrW A Landweg58 Wensink. Ir G RRfll NOJ 1MO CDN Werf IrJHJ vander Asterstraat71 Wes lrW M Voogdgeertstraat 104 Wesdorp. Ir J Rijksstraatweg 57 Westenberg. Ir B Kapelplein6 Westenbrink. Ir G Harderwijkerweg 54 ONB Westerhof IrG G vReigenbergenstraat 196 Westeriaken. Mw IrLAJ van Churchillweg 102 Westra. IrJ J RuePavie 10 BEL B Westra, Mw IrK L Rijnsteeg 8-6-c Westra. IrPT Schutterspad 101 Westra Ir M Kortenhoevendijk 13 Wetering lrWvande Tarthorst917 Wetzcls. MwlrCCH Wever. Ir J II Weth J WF. Hutstraat 100 Wilhelminasingel 44 Wever lr PJ M B Boumanstraat 5 Wever Ir A Roosendaalsebaan 31 Wezel lr LI. M van Blankensteinweg51 Wiarda Ir B Van Doesburglaan 24 Wicgertjes. Ir G F Irenelaan 20 Wien. IrJ J F Columbusstraat 117 Wicntjes IrEM L

6709 RBWageningen 4264ATVeen 7201 GBZutphen 7101 NT Winterswijk 3843 JNHarderwijk 6721 SNBennekom 3981 ERBunnik 3823 JXAmersfoort 9407 EDAssen 9872 TJStroobos 3905 RN Veenendaal 8251 TDDronten 6701 BCWageningen 2274 ECVoorburg 3931 ACWoudenberg 6708 AK Wageningen 3843 JNHarderwijk 9457 TBDeurze 6701 DM Wageningen 7662 PBHezingen 6708 NP Wageningen 6708 DLWageningen 6709 PHWageningen 6709 PHWageningen 6708 PGWageningen 4007ZDTiel 6702 DA Wageningen 3833 VMLeusden CA InnerkipOntario Canada 6708 DJWageningen 7553 ERHengeloOv 7384 ACWilp 2587 BEDenHaag 3852 AEErmelo 1052 WSAmsterdam 6706 AEWageningen B-1040Brussel België 6708 PPWageningen 6866 EVHeelsum 4l28LZLexmond 6708 JE Wageningen 9351 RKLeek 2641 JDPijnacker 6042 ElI Roermond 4715 PA Rucphen 7943 KNMcppel 6708 MCWageningen 6721 EABennekom 2561 ADDenHaag

(0412)47 94 74

(0416)69 2057 (0575)51 85 37

(0318)4170 94 (030)656 71 12 (033)456 1755 (0592) 3733 64 (0512)35 1596

(0317)42 5922 (070) 386 67 88 (033) 286 22 08 (0341)43 1024 (0592)2428 80 (0541)68 0233 (0317)41 1578 (0317)42 69 45 (0317)4106 64 (0317)41 76 50 (0344) 63 32 76 (0317)41 28 38 (033)495 1434 (0317)41 2603 (0571)26 1231 (070)350 04 87 (0341)56 1829 (020)6690424 (0317)413149 32-2-735-9557 (0317)420686 (0317)318695 (0317)427628 (0594)518410 (015)3640407 (0475)324395 (0165)534188 (0522)256141 (0317)426340 (0318)415860

-Oud veetelers-

Wieringa. IrJG Mba Wiersma. IrC Wiersma IrJ HRzn Wijdeven. IrF WPvan de Wijk. Ir CJMvan Wijk. IrHJ van Wijlen. Ir D W van Wijma. Ir JP Wijnands. IrW H Wijnheijmer. Ir SJ Wijst IrJ G Mvan der Wilbrink. Ir AC Wilbrink. IrAJ Willems. IrG EJM Willering Ir GJ Willet IrM DJ Wilmink Drl r J B M Wilt. Dr IrJ Gde Wilt. IrF Jvan der Wiltenburg. Mw IrMC Wind I r F J Wind. Ir G Winkelmolen IrP A I M Wismans. IrWMG Wit Ir P A W de Wit. Ir J de Wit. Ir B J Wit. Mw Ir M A E de Wit-De Bie Mw IrG de Witte Mw Ir AM Witteveen. Mw IrAL Wolbert Ir MH Wolters. Ir DF Wolters. Ir EM TJ Wouters. Ir A P Wullink I r H J

Pomona 1 DeLeijen 11 Kleine Houtweg 19zwart Roerdomp 17 Bellamystraat 16Bis Haarweg 225 DeMeesterware 5 Haarweg 209 Debussystraat21 Snoekborch 12 Lekerseweg 4 ONB Asterstraat 73 Peelstraat 26 Wagenweg 198 7 Tutchen Street NZ Harnsesteeg3 Jachtlaan 30 Gr vPrinstererstraat 67 Clarastraat 97 Londenstraat27 Kievitlaan 9 Schoorstraat 10 Oud Zevenaarsedijk 19 Leeuweland 54 Zirkoon 13 Rijsweerdsweg 14 Hondweg 23 Leeuwetand 54 Postweg 73 01MB Rijnsteeg 8-7-c Thorbeckehoeve 54 Wilhelminastraat 13 Schrijnwerkerlaan 12 ONB

Zaalmink. Ir BW Zadelhoff. Ir SGvan Zandbrink IrWWvan Zanden. IrJJG van der Zanders. Ir FHC Zanten. IrG Hvan Zeinstra IrY ST Zelderen. IrCvan Zemmelink, Dr IrG Ziggers. IrW Ziggers. Dr IrGW Zijlker I r J W F Zijlstra. IrJ Zijlstra IrR T Zijp, I r M N M Zijpp. Mw Dr IrAJvan der Zikken.IrJ Zinger. IrH Zom, Ir R L G Zonneveld. IrJ Zuurbier. IrJN Zwaag. IrH Gvan der Zwakenberg. IrA Zwart, IrS Zwart-Steijnis. Mw IrE Zwiep. IrN

Jol 30-29 Chrysantenstraat 3 Baaiweg3 InstofOceanogrPOB Haarweg 27 Haarweg 47 Rijksstraatweg 94 Beekstraat 38 Troelstraweg 81 Dijkgraaf 4-3-A Heerdlaan 26 Van Ruisdaelstraat 60 Judith Leijsterstraat 20 1207WGregory Drive #224 Albers Pistoriusstraat 5 Oranjepark 1 Bakenbergseweg272 B Oosteinde 17 L Cvd Vlugtstraat 110 Dennenlaan 21 Hoevestein 239-4-c Meentweg 2 Nederwoudseweg 84 Hooilandplein 87 Houthalenstraat 70 Wezellaan 8

6708CW Wageningen 8401 AXGorredijk 2012CBHaarlem 4872 PJ Etten Leur 3514EL Utrecht 6709RN Wageningen 8014 SB Zwolle 6709RL Wageningen 5481 PJSchijndel 5247VC Rosmalen 5428NJ Venhorst 6708DH Wageningen 5976 NL Kronenberg 2012NM Haarlem NZ Tauranga New Zealand 6721 NH Bennekom 3972 TVDriebergen Rijsenb 6702CP Wageningen 6603 EL Wijchen 2711 DA Zoetermeer 7711 LL Nieuwleusen 6095 NW Baexem 6905 BJ Oud Zevenaar 1141 KZ Monnickendam 5231 KC 's-Hettogenbosch 7412 WG Deventer 8251 RBDromen 1141 KZ Monnickendam 1795JK De Cocksdorp 6708 PP Wageningen 2743 JS Waddinxveen 5802BA Venray 3828 XC Hoogland

8243 HA Lelystad 6982 DA Doesburg 4363 NN Aagtekerke 1079AFR NG Calabar 6709 PH Wageningen 6709 PL Wageningen 9254 DL Hardegarijp 5843 AK Westerbeek 6702 AG Wageningen 6708 PGWageningen 6721 GM Bennekom 6814KZ Arnhem 1816JZ Alkmaar USAUDIL6180I Urbana USA 5735 SGAarle-Rixtel 3843 AE Harderwijk 6816 PE Arnhem 9415PAHjken 1333MRAImere 3904 KK Veenendaal 6708 AK Wageningen 6721 NW Bennekom 3772 TE Barneveld 6708 RT Wageningen 1066 LS Amsterdam 1216CZ Hilversum

(0317)425561 (033)2535190 (076)5018468 (030)2717929 (0317)411917 (038)4653975 (073)5495212 (073)5210456 (0492)351900 (0317)424546 (0317)420779 (077)4671244 (023)5316729 (0318)413049 (0317)426310 (024)6423270 (079)3429921 (0529)483819 (0475)452068 (0316)527936 (0299)655462

(0321)314118 (0299)655462

(0317)42 07 02 (0182)61 5394 (0478)58 31 82 (033) 480 86 05

(0320) 22 7785 (0313)47 66 45 (0118)56 22 66 Nigeria (0317)41 1827

(0317)419671 (026)4453547 (072)5121057 217-2444517 (0492)383419 (026)4423374 (036)5324312 (0317)411384 (0318)524492 (0317)426185 (020)6170102 (035)6210667

-Help!-

Jammer, dezepaginableefleeg!

/

/

r -,—~~« ..vvxt

Kvi ^,^1^/iului u^ ivjiauuiurkuiiiiiig vail uc

«hnischeAlmanak, waarvanuzojuist delaatstebladzijden omslaat. :t altijd van een leien dakje is gegaan, is ook deze almanakcommissie erin ivaliteitsboekwerkafteleveren.Daarbijdientechtertewordenaangestiptdat )benplaatsgevonden, indienwijnietdehulphaddengehadvandeontelbare stantiesdieonseenduwtje indegoederichtinggaven, edankenwijiedereendiehebbenmeegeholpenomdetwaalfde Zoötechnische wezenlijken, waarbij wedevolgendemensenbij naamwillennoemen. x'Voeders BV. ankWageningen-Rhenen Iezoötechnische almanakcommissie "Thezootechniealmanak force" idezoötechnische almanakcommissie "TheAlmaniacs" îtelersbestuur torbureau MIDNET fepkema mmissiesen onderverenigingen kgroepen Dopbaancentrum iverteerders mateurs ;atiebinnenhaven :hbedrijf Ponsen& Looijen snsen/instantiesdieweonderdeloepmochtennemen unpen ansen G. Heij Jenveld ndiewevergeten zijn nwijdeaanstaande 13 almanakcommissieveelsuccestoewensen methun Jing. nanakcommissie, "DeAlmanakmuppets"

330,

. Dankwoord-

WH*

<*((-"O)

-Adverteerders -

Adverteerders ABC 138 A.B.I. Bliksembeveiliging 258 ABNAmroBankN.V. 166 Accountantskantoor CBTB 24 36 Agri-Associates Bayer BV. 276 Bonda's Veevoederbureau BV. 247 CebecoZaden BV. 56 103 Coöp "Land van Cuyk" DeHeusVeevoederfabriek B.V. 48 266 DenkavitNederland B.V. 159 Dopharma B.V. 30 Eeftink-Rensing E.T.S.-Holland 282 282 Fnm-sectie w m FRS 58 224 F.Thijssen CV. 238 Geelen Consultancy Groenvoederdrogerij Hartog B.V. 58 Hanselman Constructie 56 IV Hendrix's Voeders BV 282 Het Landbouwblad 26 Holland Genetics HORA-Import 103 Intervar B.V. 48 225 Janssen Pharmaceutica B.V. 252 KINoord West KLV Loopbaancentrum 24 Koudijs-Wouda Voeders B.V. 238 LeoPharmaceutical Products B.V . 16 224 LesBellesBlondes 224 Lever Otarès Misset uitgeverij 102 Ned. Thermo-Chem. Fabr. B.V. 32 N.F.E. 228 XIII NRS 228 Orffa NederlandFeed B.V. 103 Ponsen & Looijen Pre-Mervo 32 Rabobank Wageningen-Rhenen IX

Recticel B.V. Rhône Poulenc Nederland Rijnvallei RocheNederland B.V. S/GNutrilabB.V. Tetra PakB.V. UNO Roestvaststaai B.V. UTD Mengvoeder VanLoon's Mengvoeders B.V. VeipDesinfectantia B.V. Verbeek's Broederij B.V. VNC (Beton-Into-Fax) Wolff B.V.

116 258 238 102 238 250 158 246 228 36 32 36 228

.Colofon.

Colofon Uitgave: Omslag: Drukwerk: fay-out en print: Printer: Bankrekening: Adres:

TwaalfdeZoötechnischeAlmanakcommissievanstudievereniging "DeVeetelers" te Wageningen; Jan Molenveld Grafisch bedrijf Ponsen &Looijen, Wageningen Twaalfde Zoötechnische almanakcommissie HPf aserjet 4 Rabo Wageningen-Rhenen, 397042509 Marijkeweg 40,6702 PG Wageningen, (0317)48 3984

Copyright 1995/DcTwaalfde Zoötechnische Almanakcommissie. Niets uit deze uitgave magworden verveelvoudigd cn/of openbaar gemaakt worden door middelvandruk,fotokopie,microfilmofopwelkcandcrcwijzedanook,zondervoorafgaande schriftelijke toestemming van de Twaalfde Zoötechnische Almanakcommissie van studievereniging "DeVeetelers" te Wagcningcn.

Blabla

Aantekeningen

Blabla

Aantekeningen