TURBO'S & CERTIFICATEN
Pagina 2 :
Pagina 3 :
TA: AEX-Index® De week in Turbo's: “AEX herhaling 2008.... Groene cijfers op de borden - deel 2”
Pagina 4 :
NUMMER 280
WEEK 35 30 augustus 2011
Pagina 5 :
Certificaten: China: tijd voor verandering?
RBS AEX® Obligaties: Historisch lage rentegrenzen
Wat is de waardering van de AEX? De week begint voorzichtig positief voor aandelen, maar er is nog veel onzekerheid. Wellicht biedt de koers/winstverhouding, een van de populairdere fundamentele indicatoren wat houvast? Deze week bekijken we de koers/winstverhouding van de AEX en de ontwikkeling van deze ratio over de laatste vijf jaar om het ook in historisch perspectief te bekijken. De koers/winstverhouding (KW) geeft de verhouding tussen een aandeel of index en de winst per aandeel/index weer. Simpel gezegd betekent een hoge KW dat een aandeel mogelijk relatief duur is (of dat de verwachting is dat de winsten zullen stijgen). Wat hoog en laag is, is zoals gebruikelijk vrij subjectief. Volgens gegevens van Bloomberg is de huidige KW van de AEX 8,86 (Bloomberg, 30-8-2011). Dus de verhouding tussen de AEX koers en de (gewogen) winst van de in de AEX opgenomen aandelen is 8,86. Is dat hoog of laag? Over de laatste vijf jaar was het gemiddelde in ieder geval 11,1. De hoogste KW was 17, en de laagste 4,3. In onderstaande grafiek is het koersverloop van de AEX afgezet tegen de fictieve koersen van de AEX bij verschillende KW’s. Zo geeft de bovenste lijn de koers weer van de AEX als de KW continu 17 was geweest. Op dit moment zou de AEX dan bij de huidige winsten 541,73 noteren (zie legenda). De onderste lijn geeft de fictieve AEX stand weer bij een continue KW van 5, en in dat geval zou de AEX nu 159,33 noteren. Enerzijds lijkt de AEX nu dus op basis van het 5-jaars gemiddelde laag te staan, maar anderzijds kan de AEX als het sentiment en de vooruitzichten verder verslechteren nog een stuk verder omlaag. In het verleden behaalde (fictieve) resultaten vormen geen betrouwbare indicator voor de toekomst.
Een andere manier om de huidige KW van de AEX meer kleur te geven is een vergelijking met andere beurzen. In onderstaande tabel is de KW van een aantal belangrijke indices weergegeven, en wat opvalt, is dat de enige beurs met een lagere KW de Spaanse IBEX is. In de tabel is ook de verwachte KW voor 2012 opgenomen op basis van door Bloomberg geraadpleegde analisten.
KW KW 2012
Dow Jones (V.S.) 12,4 S&P 500 (V.S.) 13,2 MEXBOL (Mexico) 17,8 Euro Stoxx 50 9,3 FTSE (V.K.) 10,5 CAC (F) 9,2 DAX (D) 10
10,4 10,8 12,1 7,3 8,5 7,7 7,6
KW KW 2012
IBEX (Sp.) FTSE MIB (It.) AEX SMI (Zw.) Nikkei (Japan) Hang Seng (HK) Shanghai Comp
7,3 8 10,5 6,9 8,9 7,8 13,9 10,3 16,8 12,8 9,4 9,6 13,7 9,8
Huidige koerswinstverhoudingen wereldwijde indices en verwachte KW’s in 2012. Bron: Bloomberg, 30-8-2011.
Deze prognoses vormen geen betrouwbare indicator voor werkelijke toekomstige resultaten. Een voordeel van de KW-ratio is dat het eenvoudig en relatief objectief is, een groot nadeel is de onzekerheid over toekomstige winsten. De KWratio wordt dan ook altijd in combinatie met andere factoren bekeken.
1200
AEX
1000
Px = 541,73 KW van 17,00
800
Px = 446,13 KW van 14,00
600
Px = 350,53 KW van 11,00
400
Px = 254,93 KW van 8,00
200 0
Px = 159,33 KW van 5,00 Sep 2006
May 11 2007
Jan 18 2008
Sep 26 2008
Jun 05 2009
Feb 12 2010
Dec 24 2010
Koersverloop AEX (donker blauwe lijn) en fictieve AEX koersen op basis van verschillende KW’s. Bron Bloomberg 30-8-2011
Sep 12 2011*
Turbo Tip
TURBO'S & CERTIFICATEN / WK 35 / 30 augustus 2011
TA: AEX-Index®
“AEX® herhaling 2008.... - deel 2”
De wekelijkse TurboTip van Nico Bakker Nico Bakker is hofleverancier van technische analyse binnen RBS Markets. Hij publiceert regelmatig artikelen in allerlei media. Ook verzorgt hij diverse trainingen en workshops en is hij een graag geziene spreker tijdens beleggingsevenementen.
Ik heb begin augustus de technische conditie van de AEX® vergeleken met die uit 2008 en kwam toen tot de conclusie dat het landschap er somber uitzag; de beren waren hard op weg naar lagere niveaus. We zijn nu bijna een maand verder, goed om de vergelijking nogmaals te doen. “Dan staan we nu dus aan de vooravond van een significant herstel..” zo indiceert mijn marktlens. Ik zal een en ander voor u duiden. Laat ik beginnen met de AEX® grafiek uit 2008, boven afgebeeld. Tot aan het vierde kwartaal in 2007 koerste de AEX® netjes boven de sleepkabel. Vervolgens werd er een lagere top gevormd, met aansluitend een breek onder de gemiddeldelijn die opdroogde bij 480. Er volgde een rebound, waarbij de sleepkabel keurig als weerstand werd getest. Dit leverde het 480-521 ritje op. De sleepkabel fungeerde hier uitstekend als dynamische trendlijn, één van de functies van de gemiddeldelijn in mijn marktlens. Aansluitend werd er een proces van lagere toppen en lagere bodems gestart, met een duidelijk neerwaarts pootje tot aan 414, daarna een opleving
tot aan 496. Wat er toen gebeurde, weet u nog wel.... Goed, nu de vergelijking met 2011. Niet duizelen van de getallen, goed kijken, blijf erbij. Ook daar zie ik in eerste instantie een daling onder de gemiddeldelijn, gevolgd door een pullback, ofwel het 327-347 ritje, vergelijkbaar met de 480521 stierenprik in 2008. Na de top op 347 volgde een forse daling tot vooralsnog 266, waardoor er een flink gat werd geslagen tussen koers en sleepkabel. De 347-266 berentik van nu is te vergelijken met de 521-414 val in 2008. In het rampjaar 2008 volgde toen een significant herstel tot aan de sleepkabel alvorens de beren opnieuw genadeloos toesloegen. Voor nu zit er dus een stevig herstel in het vat, althans als de geschiedenis zich blijft herhalen. Of een herstel naar de sleepkabel haalbaar is weet ik niet. Ik volg de Fibo retracementgrenzen om vast te stellen wanneer de beren weer dreigen terug te komen. Dat zou kunnen gebeuren in het 296-317 retracementgebied. Voor nu maar eens bezien hoe sterk de stierenvuist is.
AEX-Index®
Figuur 1. Boven: weekgrafiek 2008 AEX-Index, onder: weekgrafiek 2011 AEX-Index. Bron: BTAC Visuele Analyse Visuele Analyse, 30 augustus 2011.
AEX-Index®
Met Turbo’s kunt u inspelen op een stijging en/of daling van AEX-Index ®. Voor een compleet overzicht van het aanbod kijkt u op www.rbs.nl/markets. Vul in het scherm linksboven de zoekterm ‘AEX’ in.
Naam
ISIN code
Hefboom
AEX Turbo Long 191
NL0009067636
2,97
AEX Turbo Long 266
NL0009866243
12,98
AEX Turbo Short 329
NL0009859404
5,15
AEX Turbo Short 347
NL0009798156
3,83
Figuur 2. een selectie van het aanbod van AEX-Index® Turbo’s. Bron: RBS, 30 augustus 2011.
Voor de uitleg van technische analyse termen verwijzen wij u naar www.rbs.nl/markets. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
2
De week in Turbo's & Warrants
TURBO'S & CERTIFICATEN / WK 35 / 30 augustus 2011
De week in Turbo's:
Groene cijfers op de borden Ahold breidt uit in buurlanden Spanning rond Bernanke De AEX® liet een stijging zien van 0,89% en sloot op 276,6 punten. Heineken (-9,03%), Boskalis (-6,27%), Akzo Nobel (-3,92%), PostNL (-3,66%) en Ahold (-1,62%) leverden het meeste in. Corio (+5,90%), KPN (+5,36%), Philips (+3,47%), Unilever (+3,1%) en Shell (+2,29%) schreven de grootste koerswinsten.
Ondanks lagere winsten, gaat Ahold haar succesvolle AH to Go formule uitbreiden naar Duitsland. Daarnaast is het moederbedrijf van o.a. Etos en Gall & Gall van plan om dit jaar nog een Albert Heijn in België te openen. Eerder dit jaar verscheen de eerste Albert Heijn op Vlaamse bodem.1
Ook de DAX® eindigde met een slotstand van 5537,48 punten in de plus (+1,05%). De Euro Stoxx 50® steeg 1,45% naar 2190,44 punten. De Nikkei steeg met 0,90%, de Japanse index sloot op 8797,78 punten. Amerika liet hogere percentuele stijgingen zien. De S&P 500® steeg 4,74% (1176,80 punten) en de Dow Jones steeg 4,31% (11284,54 punten).
Bij RBS kunt u handelen in Turbo’s Long en Short op Ahold. Klik hier voor het overzicht en het prospectus.
280
Spanning rond Bernanke Beleggers zaten vol spanning te kijken naar de langverwachte speech van FED voorzitter Ben Bernanke. De FED liet eerder deze maand weten dat het de rente voor een periode van twee jaar minimaal zou houden. Beleggers zagen dit als een aanloop naar een nieuwe ronde monetaire verruiming om de economie te stimuleren. Aandelenkoersen daalden toen de FED voorzitter echter geen nieuwe maatregelen aankondigde. Toen in tweede instantie bekend werd dat een tweedaagse bijeenkomst voor 20 september op de agenda staat, herstelden de koersen rap. Hetzelfde verloop was waar te nemen bij de waarde van de euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar.2
274
aOverzicht markten AEX®
0,9% 276,60
284 282
De EUR/USD steeg 0,72% naar 1,45.Brent Crude Olie (oktober future) steeg 2,52% naar 111,36 Amerikaanse dollar per vat. Goud daalde -1,30% naar 1827,95 Amerikaanse dollar per troy ounce. Ahold breidt uit in buurlanden Ahold publiceerde vorige week tegenvallende winstcijfers, waar een winstdaling werd verwacht werd een daling wegens margedruk gerapporteerd. Lage marges we r d e n ve r o o r z a ak t d o o r m o e ilijke mark tomstandigheden als hogere grondstoffenkosten en prijzenoorlogen. Daarnaast had de lage dollar een negatieve impact op de winst gezien een groot deel van de omzet uit de VS komt.
Bij RBS kunt u handelen in Turbo’s Long en Short op de EUR/USD. Klik hier voor het overzicht en het prospectus. 1 Businessweek, 25 augustus 2011 2 CNBC, 27 augusutus 2011
278 276
272 270
19 augustus
Bund Future
26 augustus
0,1% 135,21
135,4 135,2 135,0 134,8 134,6 134,4 134,2 134,0
19 augustus
EUR/USD
26 augustus
0,7% 1,4499
1,460 1,455 1,450 1,445
Top 5 Stijgers Rendement
Rendement sinds introductie
1,440
Turbo’s & Warrants
ISIN code
Citigroup Turbo Long
NL0009860980
89,57%
-25,87%
5 augustus 2011
1,435
Air France-KLM Turbo Long
NL0009873017
84,67%
80,30%
23 augustus 2011
1,430
Ageas Turbo Long
NL0009066893
83,87%
58,33%
23 maart 2009
ASMI Turbo Long
NL0009261726
71,86%
117,30% 20 november 2009
Goud Turbo Short
NL0009872969
70,55%
67,24%
23 augustus 2011
Figuur 3. Top 5 stijgers periode 22 augustus t/m 26 augustus 2011. Deze tabel is gebaseerd op het gemiddelde van de bied- en laatkoers van RBS. Een actueel overzicht vindt u op de website www.rbs.nl/markets onder rendementsoverzicht. Bron: RBS, 30 augustus 2011.
Overzicht Volume/Omzet Onderliggende waarde AEX® Brent Crude Oil Future Bund Future
18.141.185 16.054.690 84.127.103
Turbo
Ratio
AEX® 1,13
110,0
181.239
3.571.667
Brent Crude Oil Future -1,29
109,5
3.001.298
Bund Future
109,0
Nikkei 225
12.640 2.854.611
3.123
156.245
898.672 57.171.583
Figuur 4. Overzicht Volume/Omzet, periode 22 augustus t/m 26 augustus 2011. Bron: RBS, 30 augustus 2011.
-54,00
EUR/USD -3,85 Nikkei 225
4,05
Goud 3,18 Figuur 5. Long/Short-Ratio van uitstaande posities per 30 augustus 2011. Bron: RBS, 30 augustus 2011.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
2,5% 111,36
110,5
469.335
298.478 1.486.807
26 augustus
111,5
869 77.437
19 augustus
Brent Crude Olie Future
140.407
EUR/USD Goud
Short Omzet(EUR)
111,0
Long/Short-Ratio Long
1,425
108,5 108,0
19 augustus
26 augustus
Figuur 6. De prestaties van belangrijke markten van 19 augustus t/m 26 augustus 2011. Bron: Bloomberg, 30 augustus 2011.
3
Certificaten
TURBO'S & CERTIFICATEN / WK 35 / 30 augustus 2011
Certificaten:
China: tijd voor verandering? Van lage lonen naar kapitaalintensieve productie Ook bij lagere verwachte groei kansen voor beleggers Na drie decennia één kind beleid in China begint het effect op de arbeidsmarkt voelbaar te worden. Lonen stijgen en voor bedrijven wordt het alsmaar moeilijker om geschikt personeel aan te trekken. Volgens Barry Eichengreen, professor economie aan de University of California in Berkeley, is dit het grote probleem in China waar alles de komende periode om zal draaien.
Een goed voorbeeld van een bedrijf dat een omslag maakt van een arbeidsintensief productieproces naar een meer kapitaalintensieve methode is het Taiwanese bedrijf Foxconn, dat onder meer toestellen voor Apple monteert en in China ongeveer 1 miljoen werknemers heeft. Het bedrijf is voornemens om binnen drie jaar het aantal robots te vergroten van 10.000 tot 1 miljoen2.
De verwachting is dat de groep Chinezen in de leeftijdscategorie 15 tot 24 jaar de komende 15 jaar met 62 miljoen zal krimpen. Momenteel is het vooral deze groep die in fabrieken kleding, speelgoed en elektronische producten produceert. 68% van de export van China vorig jaar bestond uit producten die niet onder de categorie “high tech” vallen. Dit percentage is weinig veranderd ten opzichte van 2005, toen 72% van de export buiten deze categorie viel1.
Morgan Stanley Asset Management verwacht dat beleggers kunnen profiteren van een dergelijke transitie. Dit zou namelijk kunnen leiden tot een weliswaar lagere, maar meer stabiele groei die voortkomt uit consumptie en innovatie3.
Is dit een probleem? Volgens Sun Mingchun, analist van Daiwa Capital Markets in Hong Kong, zou de groei in China in de periode 2016-2020 kunnen afnemen als gevolg van faillissementen van low-cost producenten en een afname van investeringen. Om dit te voorkomen zou er binnen enkele jaren een omslag gemaakt moeten worden naar de productie van goederen met een hogere toegevoegde waarde en meer geautomatiseerde productiemethoden.
Inspelen op de koersontwikkeling van Chinese aandelen is mogelijk met het China Certificaat en Turbo’s op de HSCI index. Lees voor meer informatie de brochure, het prospectus en de definitieve voorwaarden op www.rbs.nl/markets.
1. Bloomberg, 30 augustus 2011 2. Reuters, 1 augustus 2011 3. JP Morgan Asset Management, Investment Insights 31 mei 2011
Top 5 Stijgers Certificaten
ISIN code
US Homebuilding Certificaat
NL0006152514
Rendement 13,76%
Rendement sinds introductie
IPO BRIC Certificaat
NL0000293256
6,11%
-31,00% 20 december 2006
Waste Management Certificaat
NL0000838134
5,81%
-23,44%
Kazachstan Certificaat
NL0000691038
5,53%
-47,67%
18 juni 2007
Windenergie Certificaat
NL0000847739
5,50%
-71,47%
24 mei 2007
24,87%
14 januari 2008 21 mei 2007
Figuur 7. Top 5 stijgers periode 22 augustus t/m 26 augustus 2011. Deze tabel is gebaseerd op het gemiddelde van de bied- en laatkoers van RBS. Een actueel overzicht vindt u op de website: www.rbs.nl/markets. Bron: RBS, 30 augustus 2011.
Top 10 bestsellers Certificaten: vorige week en All-Time Vorige week 1
African Commodities Certificaat
ISIN code NL0000838167
All-Time Water Certificaat
ISIN code NL0000290195
2
BRIC Infrastructuur Certificaat
NL0000696219
Zonne-energie Certificaat
NL0000847689
3
Zilver Certificaat
NL0000455848
BRIC II Certificaat
NL0000290328
4
Fysiek Goud Tracker
DE000A1EDJ96
Agribusiness Certificaat
NL0000696565
5
Zeldzame Aardmetalen Certificaat
NL0009679620
Emerging 11 Certificaat
NL0000842029
6
Turkije Certificaat
NL0000458198
AEX® Certificaat
NL0000778728
7
Platina Certificaat
NL0000451870
RICI® EnhancedSM Certificaat
NL0006066227
8
Oost-Europa Certificaat
NL0000455343
India Certificaat
NL0000456465
9
CO2 Certificaat
NL0000287464
Goud Quanto Certificaat
NL0000458735
NL0006249625
Oil & Gas Services Certificaat
NL0000833317
10 AMX Certificaat
Figuur 8. Top 10 bestsellers Certificaten, periode 22 augustus t/m 26 augustus 2011 en All Time. Bron: RBS, 30 augustus 2011.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
4
TURBO'S & CERTIFICATEN / WK 35 / 30 augustus 2011
Informatie
Historisch lage rentegrenzen: RBS AEX® Obligaties:
5% rente; rentegrens 140 punten
Kies zelf uw mogelijke rente: 5%, 6%, 7,5% of 10%. Hoe hoger u de AEX® inschat, des te hoger uw mogelijke rente. Dagelijks verhandelbaar via uw eigen bank; nominale waarde 100 euro. Kosten 0,3% per jaar (reeds verwerkt in de aankoopkoers). 100% terugbetaling van de hoofdsom op de afloopdatum.
RBS introduceerde in augustus 2009 de RBS AEX® Obligaties. Een RBS AEX® Obligatie is een obligatie met een looptijd van vijf jaar en kent een mogelijke rente die afhankelijk is van de stand van de AEX-Index® op de jaarlijkse peildatum. Op de afloopdatum bieden RBS AEX® Obligaties recht op 100% terugbetaling van de nominale waarde. Vanaf 29 augustus 2011 zijn er vier nieuwe RBS AEX® Obligaties beschikbaar (zie tabel). Deze bieden u de keuze uit een mogelijke rente van: 5%, 6%, 7,5% of 10%. Door de recente daling van de AEX-Index® heeft deze nieuwe serie de laagste rentegrenzen tot nu toe. Voor de RBS AEX® Obligatie die een mogelijke rente van 5% heeft, is een AEX®-niveau van 140 punten van belang. Het niveau van 140 punten is van tevoren vastgesteld, staat gedurende de hele looptijd vast en bepaalt elk jaar of de belegger de bijbehorende rente ontvangt of niet. Staat de AEX® op de jaarlijkse peildatum, in dit geval 31 augustus1, op of boven de 140 punten dan keert de RBS AEX® Obligatie in dat jaar de rente van 5% over de nominale waarde uit. Staat de AEX® op de jaarlijkse peildatum lager dan 140 punten, dan ontvangt de belegger in dat jaar geen rente. Het niveau van 140 punten noemen we de rentegrens. De RBS AEX® Obligaties met een mogelijke rente van 6%, 7,5% en 10% kennen rentegrenzen op een AEX®-niveau van respectievelijk 200, 260 en 300 punten.
In 2010 en maart 2011 keerden de in 2009 en 2010 uitgegeven series de rente van 4,5% tot 7,5% uit. In juni 2011 keerde de serie de rente van 4,5% tot 6% uit. Klik hier voor een overzicht van de rentebetalingen tot nu toe. RBS AEX® Obligaties worden uitgegeven door The Royal Bank of Scotland N.V. (A+, A2, AA-, d.d. 30 augustus 2011), een groepsonderneming van The Royal Bank of Scotland Group plc. Op de afloopdatum ontvangt u 100% van de nominale waarde van de RBS AEX® Obligatie. Dit is mogelijk niet het geval bij een tussentijdse verkoop van de RBS AEX® Obligatie. Gedurende de looptijd kan de waarde van de RBS AEX® Obligatie fluctueren en kan de koers lager zijn dan de nominale waarde. Wilt u meer informatie? Kijk dan eens op de website van RBS AEX® Obligaties. Lees voor aankoop van een RBS AEX® Obligatie het basisprospectus, de eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden waarin de risico’s, kosten en voorwaarden staan beschreven. Deze documenten alsmede de brochure zijn kosteloos verkrijgbaar via de website www.rbs.nl/markets. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. 1 De eerste jaarlijkse peildatum zal 31 augustus 2012 zijn. De laatste peildatum, oftewel de einddatum, is 31 augustus 2016. Indien 31 augustus geen handelsdag is, zal de eerstvolgende handelsdag fungeren als peildatum.
De meest recente serie RBS AEX® Obligaties: RBS AEX® 140 5,0% 31 augustus 2016
Rentegrens: 140 Rente: 5,0% ISIN: NL0009873595
RBS AEX® 200 6,0% 31 augustus 2016 Rentegrens: 200 Rente: 6,0% ISIN: NL0009873603 RBS AEX® 260 7,5% 31 augustus 2016 Rentegrens: 260 Rente: 7,5% ISIN: NL0009873611 RBS AEX® 300 10,0% 31 augustus 2016 Rentegrens: 300 Rente: 10,0% ISIN: NL0009873629
Publicatie Turbo's & Certificaten # 281 De Turbo & Certificaten nieuwsbrief van volgende week zal niet op dinsdag 6 september maar op donderdag 8 september worden verzonden. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
5
TURBO'S & CERTIFICATEN / WK 35 / 30 augustus 2011
Disclaimer
Disclaimer Risico’s De aanschaf van Turbo’s en Certificaten brengen bepaalde risico’s met zich mee, zoals prijsrisico, kredietrisico en liquiditeitsrisico. Turbo’s en Certificaten zijn daarom niet geschikt voor iedere belegger. Het is van belang dat u de kenmerken en risico’s van deze producten begrijpt voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Tevens dient u zorgvuldig af te wegen of de Turbo’s en Certificaten geschikt zijn voor u gezien uw ervaring, beleggingshorizon, overige beleggingen, financiële positie, risico-bereidheid en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dient u professioneel advies in te winnen. Deze nieuwsbrief dient slechts ter informatie en is geen aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding van Turbo’s of Certificaten. Het aanbod van Turbo’s en Certificaten vindt uitsluitend plaats op basis van het respectievelijke basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. De beslissing om Turbo’s en Certificaten te kopen moet dan ook op basis van deze documenten worden gemaakt. Deze documenten zijn kosteloos verkrijgbaar via www.rbs. nl/markets. Deze paragraaf bevat slechts een overzicht van de belangrijkste risico’s. Lees voor een volledig overzicht het respectievelijke basisprospectus. Turbo’s en Warrants zijn beleggingsinstrumenten voor actieve en ervaren beleggers. Door de hefboom is een belegging in Turbo’s en Warrants risicovoller dan een directe belegging in de onderliggende waarde. Hoe hoger de hefboom die men kiest, hoe sneller een beweging van de onderliggende waarde doorwerkt in de waarde van de Turbo en de Warrant. Het stop loss-niveau van een Turbo kan wijzigen, waardoor bij een wijziging het stop loss-niveau dichter bij de koers van de onderliggende waarde kan komen. Bij indices zullen deze wijzigingen in periodes waarin veel dividend wordt uitgekeerd, groter zijn. De koers van een Certificaat volgt in principe één-op-één de prestaties van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat de beheerkosten (jaarlijks) in rekening worden gebracht en door de marktbeweging van vraag en aanbod. Bij alle beleggingsinstrumenten kan gedurende zowel de looptijd als op de afloopdatum de volledige inleg verloren gaan. Veranderingen van de wisselkoersen van onderliggende waarden die niet in euro zijn genoteerd, beïnvloeden de waarde van de in euro genoteerde producten. Een stijging van de lokale valuta ten opzichte van de euro zal een positief effect hebben, een daling een negatief effect. Beleggen in aandelenmarkten van opkomende markten gaan gepaard met extra risico’s op politiek, economisch, de sociaal en juridisch gebied. Daarnaast ontbreekt door gebrekkige beschikbaarheid van financiële verslaggeving en andere data in sommige markten transparantie. Ongunstige ontwikkelingen hebben hierdoor vaak een sterk negatieve invloed hebben op de waarde van beleggingen in opkomende markten. Beleggen in grondstoffen gebeurt meestal door middel van termijncontracten Door te beleggen in termijncontracten en deze op tijd te verkopen kan fysieke levering van een grondstof worden voorkomen. Wanneer een belegger voor lange termijn in een bepaalde grondstof belegt, dient hij/zij het termijncontract voor het aflopen door te rollen naar een termijncontract met een langere looptijd. Het doorrollen van termijncontracten kan rendement opleveren of juist rendement kosten. Dit is afhankelijk van de termijnmarkt en staat los van veranderingen van de spotprijs van de desbetreffende grondstof. Wanneer een termijncontract afloopt, zal de prijs daarvan de actuele spotprijs benaderen. Bij het doorrollen wordt het aflopende contract verkocht en het volgende contract gekocht. Het verschil tussen opeenvolgende termijnprijzen kan een negatief rendement opleveren voor de belegger. Turbo’s en Certificaten worden uitgegeven door The Royal Bank of Scotland N.V. Beleggers lopen kredietrisico op deze bank. Dit betekent dat in geval van insolventie van de uitgevende instelling beleggers in Turbo’s en Certificaten mogelijk minder terugkrijgen dan hun initiële belegging en in het slechtste geval zelfs hun gehele belegging verliezen. Turbo’s en Certificaten worden gehouden via het bewaringssysteem van Euroclear Nederland en zijn daardoor afgescheiden van het vermogen van de uitgevende instelling. Het Nederlandse depositiogarantiestelsel is niet op Turbo’s en Certificaten van toepassing. Beleggers krijgen met een belegging in Turbo’s en Certificaten geen eigendom in onderliggende waarde daarvan. Turbo’s en Certificaten worden genoteerd op Euronext Amsterdam met RBS als market maker. Dat wil zeggen dat RBS onder normale marktomstandigheden tijdens beursuren van Euronext Amsterdam, van 9:05 uur tot 17:30 uur bereid is om Turbo’s en Certificaten te kopen en te verkopen. Hierdoor is het mogelijk om onder normale marktomstandigheden tijdens genoemde beursuren de Turbo’s en Certificaten te kopen of verkopen. De prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te kopen wordt de ‘biedprijs’ genoemd en de prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te verkopen wordt de ‘laatprijs’ genoemd. Het verschil tussen de bied- en laatprijzen wordt de spread genoemd. Gedurende de looptijd van een Turbo of een Certificaat kan de spread aan wijziging onderhevig zijn. Bijvoorbeeld, indien er belangrijke cijfers worden gepubliceerd zoals jaarcijfers of macro-economische cijfers kan de spread (tijdelijk) wordt vergroot. Actuele informatie over de bied- en laatprijzen gehanteerd durende de looptijd van Turbo’s en Certificaten treft u aan op de relevante product pagina van de website www.rbs.markets.nl. Door bijzondere
omstandigheden kan het voorkomen dat RBS geen prijzen afgeeft. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren indien de handel in de onderliggende waarde wordt stilgelegd, een Turbo of een Certificaat is uitverkocht, indien in korte tijd een groot aantal orders wordt geplaatst, er een storing in het handelssysteem van RBS is opgetreden, er een storing is opgetreden in het handelssysteem van Euronext Amsterdam of de beurs waarop de onderliggende waarde wordt verhandeld of indien er extreme marktomstandigheden zijn. Indien RBS geen prijzen afgeeft kan het zijn dat het niet mogelijk is om een Turbo of een Certificaat te kopen of te verkopen of niet tegen de door u gewenste prijs. Dit laatste kan zich voordoen omdat u in dergelijke situaties voor koop en verkoop afhankelijk bent van andere beleggers die willen kopen of verkopen. Disclaimer Technische Analyse / Turbo Tip Het onderdeel technische analyse wordt verzorgd door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. en uitgebracht door RBS. Nico Bakker is bestuurder van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. en is een onafhankelijk analist. RBS en Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgd en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analysen van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de technische analyse genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de technische analysen van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de technische analysen van of namens Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de technische analysen van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. Disclaimer RBS Dit document is opgesteld door The Royal Bank of Scotland N.V. of haar dochtervennootschappen of groepsondernemingen (‘’RBS’’). Alle informatie in dit document is gebaseerd op informatie afkomstig van RBS en van andere instellingen die als betrouwbaar gelden. RBS geeft in dit document een getrouwe reproductie van dergelijke informatie, echter RBS biedt geen garantie voor de juistheid van de getoonde gegevens verkregen van derden. Geen garantie of zekerheid in welke vorm ook, expliciet of impliciet, wordt gegeven met betrekking tot de volledigheid en juistheid van de informatie opgenomen in dit document. RBS accepteert geen enkele verplichting om enige informatie opgenomen in dit document te herzien of te corrigeren. Geen handelen of nalaten van RBS of haar directeuren, werknemers, agenten of andere vertegenwoordigers met betrekking tot de informatie opgenomen in dit document vormt, of wordt geacht te vormen, een verplichting of garantie van RBS of enig ander persoon. Indicatieve prijzen of analyses in dit document zijn ter goede trouw opgesteld, uitgekozen en beoordeeld en derhalve wordt geen garantie gegeven ten aanzien van de juistheid, volledigheid en redelijkheid van deze prijsopgaven of analyses. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. RBS en/of haar dochtervennootschappen of groepsvennootschappen, verbonden vennootschappen, werknemers of klanten kunnen een belang in financiële instrumenten hebben zoals de effecten beschreven in dit document of daaraan gerelateerde financiële instrumenten. Een dergelijk belang kan omvatten het handelen, aanhouden, onderhouden van een markt in zulke instrumenten als ook het verschaffen van bank-, krediet- en andere financiële diensten aan een vennootschap of de uitgevende instelling van de effecten en financiële instrumenten beschreven in dit document. RBS treedt met betrekking tot een transactie, de effecten of andere verplichtingen beschreven in dit document, niet op als financiële adviseur of in een fiduciaire rol. RBS geeft met betrekking tot geen enkele jurisdictie een garantie of advies over fiscale, juridische en boekhoudkundige zaken. Dit document is niet bedoeld voor de distributie of het gebruik door enig persoon of enititeit in een jurisidictie of land waarin een dergelijke distributie of gebruik in strijd is met locale wet- en regelgeving. De informatie opgenomen in dit document is eigendom van RBS en is verstrekt op verzoek van een geselecteerd aantal ontvangers en mag niet (geheel of gedeeltelijk) worden verstrekt of anderszins gedistributeerd aan een andere derde partij zonder de
schriftelijke toestemming van RBS. Verenigde Staten van Amerika: Dit document is uitsluitend bestemd voor verstrekking aan “major institutional investors” zoals gedefinieerd in “Rule 15a-6” van de Amerikaanse Exchange Act van 1934, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Exchange Act”) en mag niet worden verstrekt aan andere Amerikaanse ingezetenen. Elke Amerikaanse “major institutional investor” die deze informatie ontvangt en komt door het ontvangst ervan overeen dat hij de informatie in dit document niet zal verstrekken of anderszins distributeren aan anderen. De effecten zoals hierin beschreven zijn en zullen niet worden geregistreerd zoals bedoeld in de de Amerikaanse Securities Act van 1933, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Securities Act”) en mogen niet worden aangeboden of verkocht in de Verenigde Staten van Amerika, tenzij aan “qualified institutional buyers” (gekwalificeerde institutionele beleggers) in lijn met “Rule 144A” of op grond van een andere vrijstelling van of het niet van toepassing zijn van de registratieverplichting van de Securities Act. De aanbieding of verkoop van de effecten of transacties in de effecten kunnen verder beperkt worden door toepasselijke wet- en regelgeving van de Verenigde Staten of van haar afzonderlijke staten. Potentiële beleggers dienen zichzelf daarom op de hoogte te stellen van en juridische beperkingen bij het aangaan van transacties na te leven. Potentiële beleggers dienen zich te realiseren dat de effecten mogelijk niet geschikt zijn voor alle beleggers. The Royal Bank of Scotland N.V. staat in Nederland onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. The Royal Bank of Scotland plc staat in het Verenigd Koninkrijk onder toezicht van Financial Services Authority. Behalve in landen waarin dit wettelijk is vereist is de inhoud van dit document is niet beoordeeld door toezichthouders in de landen waarin dit document wordt verstrekt. In geval van twijfel over de inhoud van dit document dient onafhankelijk professioneel advies te worden ingewonnen. © The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze nieuwsbrief is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. De nieuwsletter bevat merken van The Royal Bank of Scotland Group plc en andere vennootschappen binnen de RBS groep. De merken omvatten onder andere het logo van The Royal Bank of Scotland en de merknamen The Royal Bank of Scotland en RBS. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de indices genoemd in dit document behoren toe aan de relevante Index sponsoren (de “Index Sponsoren”). De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van de producten genoemd in dit document, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van deze producten gegeven. TURBO® is een geregistreerde merknaam van The Royal Bank of Scotland N.V.
www.rbs.nl/markets RBS Markets bestaat uit een enthousiast team van specialisten dat klanten wereldwijd al meer dan vijf jaar van gestructureerde producten voorziet. D e o n d e r lig g e n d e w a ar d e n z ijn divers: aandelen, commodities, valuta, beleggingsfondsen, vastgoed en obligaties. Van de AEX® tot de CRB, van China M obile tot Ve st as W ind, van de EUR/USD tot beleggen in olie: er is vrijwel altijd wel een markt waar u rendement kunt behalen. U kunt inspelen op koersstijgingen en koersdalingen, u kunt beleggen in diverse uithoeken van de wereld, u kunt eenvoudig en transparant een index als de AEX® volgen: kortom u kunt beleggen als een professional. Het startpunt van uw beleggingen is www.rbs.nl/markets. U kunt contact met ons opnemen via
[email protected] en/of 0900-MARKETS (0900 627 5387).
Meer informatie? Ga naar www.rbs.nl/markets of bel 0900-MARKETS (0900-6275387; lokaal tarief)
