1
TUNTUNAN UPACARA UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG
KAPIPIL OLIH MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG
MARET 2016
1
TUNTUNAN UPACARA LAN UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG
Om Swastyastu
Manut Program Maha Gotra Pasek Sanak Sapta Rsi (MGPSSR) Kabupaten Klungkung pacang ngemargiang Upacara Karya Pitra Yadnya Massal ngelantur upacara atma wedana utawi Nyekah / Ngeroras lan upacara mendak nuntun sane ketah kebaos Dewa Prestista / ngelinggihang Dewa yang ring merajan Kemulan utawi ring Paibon. Melarapan antuk rerincikan kadi asapunika, sumangdene pemargi karya antar tur sidaningdon, MGPSSR Kabupaten Klungkung ngamedalang cakepan sane kewastanin “TUNTUNAN UPACARA UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL”. Cakepan puniki wantah mekadi penuntun pemilet, panitia, utawi pangerajeg karya, pamekas ring umat sedharma, sane gumanti gumpu ring karya, punika mangda wenten angge sesuluh rikala ngemargiang pala-pali upacara manut sane sampun kecumawisang. Mungguing pemargi upacara punika nganutin sastra agama inggih punika Yama Purwa Tatwa, Yama Purana Tattwa lan Yama Tattwa. Bacakan upacara Pitra Yadnya kewastanin Suasti Geni utawi Sawa Kresian Sumandang mantri ring paletan madyaning utama. Cakepan puniki wantah medaging bantang utawi garis-garis besar upacara upakara, dwaning asapunika, banget mapinunas mangda presida ngawewehin, tur yan pet prade / wenten singsal mangda presida ngawentenang bawos ring penyanggra karya panitia, utawi manggala karya sane ngawidangin. Dumadak sangkaning pasuwecan Ida Bhetara Kawitan pamekas Ida Sang Hyang Widhi Wasa ngicen panugrahan lama kana sida upacara memargi manut kadi pengaptine sareng sami.
Om Shanti, Shanti, Shanti Om
2
DUDONAN UPACARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG No 1 2
3 4
5 6 7
Rahina / Tanggal Buda Kliwon Gumbreg 03-08-2016 Saniscara Pon Gumbreg 06-08-2016
Dauh
Bacakan Upacara
-
12.00
Matur Piuning soang pemilet ring Merajan Paibon Tegallinggah Mekarya taring Rompok lan eteheteh Pitra Yadnya Negtegang beras, melaspas, pengemit karya Ngulapin, nebusin, nunas atma, Pura Dalem, Prajapati, segara (Kingsan di geni) Mungkah sawa, ngebet, setra soang-soang, ngeseng, nganyut Ngeneng Adegan / jemek ke rompok - Manah toya ening ke Pura Segening Paksebali - Ngajum Kajang - Mersihin Sawa - Melaspas Kajang - Ngaskara / menek bya ke tumpang salu - Nunas tirta teben dulu ke campuhan / loloan - Metetangi, ngentosin busana / pesahin - Melaspas wadah bogem, metetangi - Ke Setra Ngeseng Sawa
14.00 16.00 18.00 20.00
-
08.00
- Mebumi suda / caru manca sata Rompok - Caru Eka Sata soang pemilet Melaspas petak / bukur, puspa - Ngangget don bingin - Ngakid ke segara /tukad unda - Ngajum puspa / silih asih
08.00
Saniscara Kliwon Wariga 13-08-2016 Soma Paing Warigadean 15-08-2016
10.00
Wraspati Kliwon Warigadean 18-08-2016 Sukra Umanis Warigadean 19-08-2016 Saniscara Paing Warigadean 20-08-2016
08.00
10.00
13.00 08.00 12.00 16.00 20.00
24.00
8
9
Redite Pon Julungwangi 21 Agustus 2016
Soma Wage Julungwangi 22 Agustus 2016
08.00
10.00 12.00
Nuduk galih / Ngreka Narpana ring Setra Nganyut ke Segara / Tukad unda Mepegatan ring Catuspata
Keterangan Serana Pejati Panitia / Pemilet
Sulinggih lanang, istri Soang-soang pemilet Pemilet Panitia / pemilet Panitia / pemilet Pemilet Panitia Sulinggih
Panitia Sulinggih Sulinggih Sulinggih Panitia Panitia / Pemilet Sulinggih Pemangku Pemangku Pemilet Sulinggih Pemangku Sulinggih Pemangku Pemangku
3 14.00 16.00 18.00 24.00 10
Anggara Kliwon Julungwangi 23 Agustus 2016
06.00 08.00
11
Buda Umanis Julungwangi 24 Agustus 2016
07.00
12
Wraspati Paing Julungwangi 25 Agustus 2016
07.00
13
Sukra Pon Julungwangi 26 Agustus 2016
07.00
14
Sukra Wage Julungwangi 27 Agustus 2016
10.00
15
Redite Kliwon Sungsang 28 Agustus 2016 Wraspati Wage Sungsang Sukra Kliwon Sungsang Tgl. 1 September 2016 Tgl. 2 September 2016
10.00
16
16.00
- Mepurwa daksina ngelinggihang puspa - Natas tiis, metatah, petik rambut - Tarpana Saji Puspa, mejayajaya manusa yadnya - Metetangi, ngeliwet mrelina puspa - Nganyut ke Segara Goa Lawah
Sulinggih
- Nyegara Gunung Pura Goa Lawah - Mendak nuntun segara Goa Lawah
Sulinggih
- Metirta Yatra ke Pura-pura di Besakih (Dalem Puri, Manik Mas, Ulun Kulkul, Goa Raja, Besukian, Mrajan Kangin, Benua Kawan, Pedarman Penataran Agung, Pura Dasar Buana Gelgel - Metirta yatra ke Pura Ulundanu Batur - Pura Tampak Siring - Tirta Yatra ke Pura Lempuyang (Pura Ayu, Telaga Mas, Telaga Tawang, Lempuyang Madya, Pucak Bis-bis, Dasar Agung, Lempuyang Luhur - Pura Silayukti
Sulinggih Panitia Pemilet
- Mapitang Dewa Yang ring Piyadnyan - Mejauman - Ngaturang bakti ke Pura Desa soang-soang Pura Dadya - Ngingkup panilapati ring Paibon / Merajan Kemulan soang-soang
Sulinggih
Panitia Sulinggih Sulinggih / Panitia Pemangku
Sulinggih
Sulinggih Pemangku Sulinggih Pemangku
Pemangku
Pemilet Pemangku Pemangku utawi sulinggih
Penyanggra Karya MGPSSR Kabupaten Klungkung
4
DUDONAN KARYA LAN UPACARA A. SAWA WEDANA / NGABEN 1.
Rahina
:
Buda Kliwon Gumbreg
Tanggal
: 03 Agustus 2016
Upacara
: Matur piuning ring soang-soang merajan utawi Paibon dwaning pacang ngewangun Karya Pitra Yadnya
Upakara nyane : - Meserana banten pejati lan pasegehan jangkep - Pelinggih siosan rayunan putih kuning
2.
Rahina
:
Saniscara Pon Gumbreg
Tanggal
: 06 Agustus 2016
Dauh
: 08.00
Genah
: Setra Tegallinggah Klungkung
Upacara
: Nanceb Taring, nyukat genah
Upakara nyane : - Mecaru eka sata (ayam brumbum dados 33 tanding) - Ring Sanggar pengayatan - Canang lenga wangi, burat wangi, pabersihan, kembang rampe, ketipat gong 1, maulam taluh, bebek meguling, suci pejati asoroh - Ring Sor Sanggar Pengayat Nasi wong-wongan selem, pitik selem winangun urip Segehan cacah, medaging canang sari, canang kembang rampe, geti-geti, laklak, base tampinan roko bali akatih.
3.
Rahina
:
Redite Wage Gumbreg
Tanggal
: 7 Agustus 2016 ngantos tanggal 12 Agustus 2016
Genah
: Setra Tegallinggah
Geguat nyane : Mekarya saeteh-eteh serana upacara mekadi :
5
4.
-
Sanggah cucuk bilang bucu 6
-
Sanggah cucuk pecaruan 12
-
Klabang maikuh caru, 12 katih
-
Sengkui caru 75 katih
-
Kulkul, tulud, sepit, sampat 12 stel
-
Tetimpug 6x 3 = 18 katih
-
Sanggah Surya 6 besik
-
Petak
-
Lumbung penegtegan
-
Sanggar tawang / catur
-
Asagan genah mersihin 2
-
Geruga genah bebanten 10
-
Tumpang salu batis 7
-
Pelengkungan
-
Damar kurung (anut sawa)
-
Ganjarang anut sawa
-
Pepaga anut pengarep
-
Lente anut sawa
-
Eteh-eteh nguyeg lan ngreka abu tawulan
Rahina
:
Saniscara Kliwon Wariga
Tanggal
: 13 Agustus 2016
Genah
: Tegallinggah Klungkung
Upacara
: Negtegang Beras Melaspas
Upakara nyane : - Ring Sanggar Surya munggah - Suci pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sor Sanggar Surya - Segehan Cacah lan Tetabuhan Jangkep Ngadegang sanggah cucuk bilang bucu a.
Ring Bucu Kaja Kangin
6 Munggah banten dahanan, ajuman maulam balung gegending - Nasi daanan maulam taluh matah Ring Sor Sanggah Cucuk - Segehan cacahan lan tetabuhan jangkep Katur ring Sang Hyang Bhuta Gagak Putih b.
Ring Bucu Klod Kangin Munggah : daanan, ajuman, maulam taluh bekasem, nasi jeriji maulam kacang komak lebeng Ring sor nyane : - Segehan cacahan lan tetabuhan - Katur sang sedahan, menudi
c.
Ring bucu Klod Kauh Munggah banten daanan, ajuman maulam padang belulang Nasi dahanan maulam taluh medadar Ring sor : Segehan cacah lan tetabuh katur ring Sang Bhuta Dengen
d.
Ring Bucu Kaja Kauh Munggah : nasi mewadah tengkulak, maulam lindung megoreng Nasi daanan maulam jajeron matah Ring Sor : - Segehan cacah lan tetabuh jangkep katur ring : sang Bhuta manca bumi anangkurat
e.
Ring Tengah Natar Munggah : Pras daksina, penyeneng, nasi mewadah tamas, maulam kuning taluh Ring Sor : Nasi wong-wongan maulam bawang jae, segehan manca warna 11 tanding mesambleh taluh siap, saha tetabuhan jangkep. Katur ring gumatat gumitit
f.
Ring Lebuh / Pemedal (Penghayatan Wong Samar) mangda karyane nenten kaas
7 - Munggah pras ajuman, santun, nasi pangkonan 3 pangkon, maulam karangan, bakaran, bol celeng - Nasi takilan 3 mebe basa-base genep g.
Ring penghayatan Ida Bhetara Dalem Ped Nusa Penida (Jaba tengah majeng klod mabusana poleng) Mangda karyane tan kagoda Munggah : suci, pejati, pras, penyeneng, rayunan, ajuman, dapetan, daanan genep, sele metambus, jagung metunu lan roko bali. Ring sor : Segehan manca warna lan tetabuhan jangkep Katur ring : Ratu gede mecaling
h.
Pengalang Sasih (ring lebuh) - Ngenahang jun mekalung benang, maontel jinah 33, mesesirat ambengan 33 katih. - Upakaran nyane : pejati asoroh dama, bubur pirata santun alit, bungkak nyuh gading kinasturi - Ring sor segehan cacah Yan soang-soang pemilet mapikayun nyujukang tetaring upakaran nyujukang tetaring pateh kadi ring ajeng, pengemit karya mabinayan mekadi tan nyujukang sanggah cucuk bilang bucu, kagentosin antuk nyujukang sanggah cucuk ring genah kadi asapuniki : - Nyujukang sanggah cucuk ring ajeng paon Munggah : daksina, ajuman putih kuning, canang wangi, lenga wangi, burat wangi - Ring sor serahina magentos ngawit negtegang : - Nasi 3 kepel metatakan kau mebulu mebe bawang merajang megoreng - Sambat : memedi - Sanggah Cucuk ring Lebuh / Jaba - Munggah daksina ajuman putih kuning, canang wangi, burat wangi lenga wangi
8 - Ring sor serahina magentos - Nasi kepel 3 kepel mealed kau mebulu, mebe gecok don bayem raja, muncuk aru mebe muncuk urutan. Sambat : I Bale Samar - Ring ajeng bungut jalikan Munggah daksina, ajuman putih kuning, canang wangi, burat wangi, lenge wangi - Nasi muncuk kukusan pah dados lelima tatakan takir, toya anyar 5 takir mebe bawang jae, uyah areng Sambat : Memedi, tonya, date, jin, manusa - Ring Natar Pekarangan Menggah daksina, ajuman putih kuning, canang wangi, burat wangi, lenge wangi. Ring sor magentos serahina : - Nasi selem mebe kakul, Sang Gagak - Nasi kuning mebe bawang jahe : Sang Mang - Nasi barak mebe udang : Sang Asu - Nasi gurih (nasi campur kacang ijo, mebe gerang mekukus lan pur aru, gula bali, nyuh metunu Sambat : Sang Semut Ring Lumbung Penegtegan Munggah : Suci, sorohan, tumpeng 7, santun ngempat, rantasan saperadeg, pesucian, cau-cau, cau telaga, cau cekeh, cau mentik, cau mumbul, tipat sirikan, tipat nasi, tipat bagya, tipat sari sami pada akelan. - Sesayut sesayut mekadi : - Sesayut Sri Werdi - Sesayut Sri Amerta Rauh Sai - Sesayut Laba Teka Sai - Sesayut Bagia Stata - Tebasan, langgeng murti sakti
9 - Sanganan teteg, perangkatan, payuk anyar, malikeh ambengan, mekalung don tebel-tebel, medaging toya anyar, sibuh cemeng, medaging toya anyar, muncuk don dapdap 3 muncuk, don kayu peselan, don kayu nyali, don nasinasi, don basa-basa lan don kayu padi-padi. - Payuk pese alit 11 besik mebakang-bakang soang-soang medaging kacangkacangan, beras barak, ketan injin, beras, bija ratus. - Tempeh anyar medaging beras base tampinan, benang tukelan jinah 225 keteng, makebat taledan busung, masebeh pat, medaging muncuk nasi aru jit kuskusan mesampyan naga sari, ajengan 3 kepel, metatakan don dapdap 3 bidang, maulam nyalian magoreng. - Panak tebu, panak keladi, mekamen putih-putih mesabuk benang tri datu - Lumbung mesampyan, melamak, mesawen bilang bucu. - Piranti upakara - Beras barak, putih, ketan, injin, gula bali, minyak kelapa, madu, taluh, tingkih pangi, basa-basa genep, slepan, busung, semat, saang kelapa. - Lilin apasang, tapak linggih rare angon lan tapini - Serana ngereka beras, busung kelapa gading 9 katih, don buku, kunyit, batu bulitan, jinah 108 keteng lan sane siwosan.
Pemelaspas Tetaring / Jemek - Sorohan Tumpeng pitu asoroh, tulung urip ajuman putih kuning, prayascita, durmangala, tangga urip, gantung-gantungan tegep, sesayut sapalaken, sesayut pasupati maulam ayam biing panggang lebeng asibak. - Pras penganteb - Eteh-eteh pangeresikan jangkep, tepung tawar, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan
5.
Rahina
: Soma Paing Warigadean
Tanggal
: 15 Agustus 2016
Genah
: Ring Pura Dalem / Prajapati (soang-soang) Ring Segara (kingsan di geni)
10 Upacara
: Ngulapin, Nunas atma, nebusin, ngendagin, Ngeplugin
Upakara
: Saking soang-soang pemilet (Nyeje, utawi ngelompok) Suci/pejati sorohan tumpeng 5 pada asoroh, bungkak kasturi, rantasan putin kuning, salaran bebek, lan ayam sebulu-bulu hidup, kompalan beras, ketan, injin, basa-basa genep, segehan lan tetabuh jangkep sesari sakasidan sesantun ngempat. - Jemek / adegan lan penuntunan / banten dandanan (polih ring pandita) Ring Pura Prajapati - Suci / pejati sorohan tumpeng 5 pada asoroh, kompalan beras, ketan, injin, basa-basa genep, segehan lan tetabuhan. - Soang-soang gegumuk punjungan pada atamas Ngulapin ring Tanggun Setra - Pejati tegep asoroh, pengulapan segehan 11 tanding - Ngendagin soang-soang gegumuk Duur gumuk, nasi punjung - Segehan pemendak ring tanggun setra, peteluan, pempatan, lebuh / pemesuan karang - Sumanggen - Genahang jemek - Sagiang penyapa mekadi kapi, rujak, base tampinan utawi roko - Banten otonan sakasidan
6.
Rahina
:
Wraspati Kliwon Warigadean
Tanggal
: 18 Agustus 2016
Genah
: Ring Setra soang-soang
Upacara
: Mungkah sawa / ngebet
Upakara
: Banten silur bangbang (polih ring panitia lan tirta) Ayam silur bang soang-soang
11 - Banten pesilur bangbang asoroh, suci, pejati, sorohan tumpeng 5 pada asoroh, panak biyu hayu pusuh biu, getih matah atekor, jaum, cawan pengerukan ayam sebulu-bulu hidup. - Sawa kabersihan antuk toya tabah lan kumkuman - Koreka metatakan kata pengulung kaput rurubin surat layun, tatakin don telujungan biyu dang saba, rurub kain bali, dagingin pipil genahang ring pepaga, aturin soda : nasi jakan alimas, uyah alimas, taluh medadar alimas lan toya bungkak alimas. - Geseng ke genah pangesengan tatakin kata pemuhunan, dagingin banten pejati, tunasang tirta prelina lan geni prelina raris geseng risampun puun, siram antuk toya tabah, lan toya bungkak nyuh bulan. - Tutug abu antuk sepet, wadahin kuskusan, kaput antuk kasa dagingin canang - Anyut ke segara maruntutan banten pejati
7.
Rahina
:
Sukra Umanis Warigadean
Tanggal
: 19 Agustus 2016
Dauh
: 13.00 Wita
Genah
: Setra Tegallinggah
Upacara
: Ngiringang Jemek / Adegan ke Rompok
Upakara
: Penuntunan, Jemek / Adegan lan eteh-eteh sami mekadi angenan, pengawak, panjer, peneteh, rauhin kajang sane nunas ring kawitan, sulinggih, tirta-tirta sami mekadi tirta kemulan, paibon, dadya, lan tirta kahyangan tiga desa bakta ke rompok.
8. a. Rahina
: Saniscara Paing Warigadean
Tanggal
: 20 Agustus 2016
Dauh
: 08.00 Wita
12 Genah
: Rompok Tegallinggah
Upacara
: Manah Toya ening (Ngening) ke Pura Segening Paksebali
Upakara
: Suci / pejati sorohan tumpeng 7 pada asoroh, pelok tampil, bungkak kasturi, Tigasan, deeng teruna-teruna, penuntunan, jemek / adagan. - Bale gading medaging payuk, panah, pasepan, penastan, cecepan, pecanangan, toya anyar mewadah sangku, tedung pengawin, tiga sampir, kairingin antuk gamelan angklung. - Rauh ring rompok, pendak antuk segehan cacah, genahang ring bale pawedan metatakan dulang, jangkep banten pejati.
b. Dauh
: 12.00 Wita
Upacara
: Ngajum Kajang
Upakara
: Eteh-eteh serana ngajum kajang sumangdene kesayagayang antuk soang-soang saya pemilet mekadi : - Kwangen medaging porosan silih asih 54 besik, jinah aketeng - Kwangen pebaktian jinah 11 keteng = 1 asiki - Canang sari 7 tanding - Blangsah buah - Lekesan nungkayak 10 sakarura, beras kuning, jaum, lekesan melingeb 10 lan bay pres (lengis miik) - Rurub Simon 1.
Pemargi ngajum kajang kaenter antuk panitia
kerombo
antuk
soang-soang
pemilet c. Dauh / Jam : 16.00 Wita Upacara
: Mersihin Sawa
Upakara
: Serana / eteh-eteh mersihin sawa mangda kesayagayang saking soang-soang pemilet mekadi : - Kwangen pengrikesan sawa 8 kwangen sekar muncuk don dapdap 3 muncuk jinah 7 keteng. - Kwangen sekar tunjung putih jinah 9 keteng asiki
13 - Kwangen pebaktian jinah 11 keteng asiki - Kwangen jinah 2 / asiki - Kwangen sekar pusuh cempaka putih 5 = 2 (muncuk sekar jepun putih) - Kwangen sekar pusuh cempaka kuning 5 = 2 (sekar pusuh jepun kuning) - Tigasan kadi bekel sang gawenang - Canang sari 2 tanding - Rurub sinom sane ageng 1 - Eteh-eteh pabersihan sampun kesayagayang olih panitia soang-soang sawa, jangkep antuk bundelan - Kasa pengulung sawa don kaikik tatakan don kaikik lan surat layon, rurub kain bali, pipil sami ketragiayang antuk panitia - Pemargi mersihin sawa kaenter antuk panitia lan karombo olih soang-soang pemilet. - Sejawa punika taler sampun ketragiayang saking panitia, lonte, dausa, tikeh, tumpang salu lan pelengkungan, ganjaran lan damar kurung soang-soang.
d. Dauh / Jam : 20.00 Wita Upacara
: Melaspas kajang lan pengaskaran
Upakara
: Sanggar Surya munggah banten suci pejati, sorohan tumpeng 7 Rayunan putih kuning, dewa-dewi sesayut arda nareswari, rantasan putih kuning, bungkak kelapa gading kinasturi - Sor Surya - Gelar sanga, segehan lan tetabuhan jangkep - Ring soang pelinggih : pejati - Ring Bale pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan
14 - Banten dedamping sulinggih santun ngempat, suci tiba ro sorohan, rayunan, ajuman, tigasan, punia saka tama. - Banten Pemelaspas Kajang - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman - Bebangkit serandu, pula gembal - Sesayut sapulaken - Banten pemelaspas - Sesayut pasupati - Banten Manah Toya Ening - Suci / pejati sorohan tumpeng 7 Pras sesantun sarwa dasa genah sesantun meserembeng ron - Banten Mepetik Rambut - Dus Kamaligi, punu-punu, pras pemetikan soang sawa, sesarik, tatebus sekar ayadan, karawista kulit bantal bungan tunjung gunting, seet mingmang. - Banten Menek Bea - Tetukon, nasi tetukon, pisang jati, suci, saji sorohan tumpeng lima sami pada asoroh - Be pejugjug guling bebangkit mekamen kasa iber-iber cegceg - Banten teben sawa - Bebangkit Srandu, asoroh, suci, saji, sorohan, plak tampil, kasturian, bubur pirata, nasi angkeb, panjang ilang lebeng matah - Ring Laapan - Banten
tetampan,
saji
onggar
mewadah
dulang
(penarpaan), suci, sorohan tumpeng 11, plak tampil, kasturian, jaja lebeng andus, rayunan putih kuning, pekekeh, teteg kampuh, tutuan, sekar taman sari pada asoroh.
15
- Banten Pemerasan - Bebangkit pemerasan tegep angiyu misi arit, sampat lidi, damar, lilin, jukung pada abesik, jaum 11, kuskusan, kaping, kata anggen kamen soang-soang ngaben muah saruntutan banten pemerasan. - Ring Lebuh - Suci sorohan tumpeng 5 pada asoroh - Ring Damar Kurung - Suci sorohan tumpeng 5 pada asoroh - Sor segehan - Ring Natar - Caru eka sata abrumbun - Banten pemegatan jangkep e. Dauh / Jam : 24.00 Wita Genah
: Campuhan / Loloan
Upacara
: Nunas tirta teben dulu
Upakara
: - Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, rayunan putih kuning - Serana payuk anyar mekalung pis satakan, mategul ental, pipil medaging pis kuci aketeng (Rikala nunas tan dados mebebaosan) Pipil ring payuk genahang ring bantene
f. Dauh / Jam : 24.00 Wita Genah
: Rompok
Upacara
: Metetangian / Tarpana
Upakara
: Suci / pejati sorohan tumpeng 5 asoroh, rayunan putih kuning Banten ayaban saking soang-soang pemilet (soda).
9.
a. Rahina Tanggal
:
: 21 Agustus 2016
Redite Pon Julungwangi
16 Genah
: Rompok
Dauh
: 08.00 Wita
Upacara
: Melaspas wadah / bagem metetangi, caru pengelamuk
Upakara
: - Ring Sanggar Surya munggah : banten suci, pejati sorohan tumpeng 7, tigasan, rayunan putih kuning Sor : Segehan cacah jangkep
- Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh
pangresikan,
isuh-isuh
segau,
byakala,
durmangala, prayascita, pengulapan banten dedamping, pemanisan punia - Banten Pemelaspas Wadah - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sesayut Sapalaken - Banten
pemelaspas
dedulang
maulam
bebek
putih
meguling - Sesayut pasupati - Pengurip-urip (penorek) Pamor, getih, areng, toya cenana - Pula gembal sekar taman, sorohan tumpeng 17 - Banten Petetangi - Rayunan putih kuning saking soang-soang sawa - Natar caru pengelamak Nedunang sawa (caru eka sata, abrumbunan) b. Dauh jam : 12.00 Wita Genah
: Rompok
Upacara
: Mrelina / Ngeseng Sawa ke Setra
Upakara
: Sami serana bakta ke setra jagi ngeseng - Nedunang sawa kajang lan saka luire - Munggah banten ring wadah : suci, pejati, sorohan tumpeng 7
17 - Munggah banten pejati
ring genah pemuhunan, rerajahan
pemuhunan. - Sawa sami kepenpen ring genah pemuhunan lan banten sane ring rompok, eteh sawa sami kepenpen - Nibakang tirta teben dulu - Penembak, pemrelina - pemuhunan atma, atma sampurna, tirta pengentas, Tirta Merajan, Paibon, Dadya Kawitan, Tirta Kahyangan Tiga Desa : Puseh, Bale Agung, Pura Dalem. pinih untat tirta tunggang. - Masang kajang maka sami - Genahang jemek / adegan angenan, ganjaran, ponjer, ampiran lan saka luire. - Nunas geni pemrelina / geni pengesengan - Risampun apine angabar-abar ngaturang banten pengadangadang c. Dauh / Jam
:
14.00 Wita
Genah
:
Setra
Upacara
:
Nuduk Galih / Ngereka
Upakara
:
Banten penyumpit areng - Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, segehan - Tibakang toya tabah, tirta penyeeb, toya bungkak nyuh bulan - Nuduk galih antuk sepit genahang ring kukusan, siramin toya kumkuman - Gelar akna banten pangreka, kasa pangreka kebatang, reka antuk sepit - Kwangen pengereka sayagayang soang-soang sawa 22 besik, jinah soang-soang 2 keteng. - Kwangen jinah 5 keteng asiki - Kwangen jinah 11 keteng asiki
18 - Blangsah, canang sari 5 tanding - Mekarya Suku Tunggal Kojong sampun tragia ring panitia - Bungkak medalang soang-soang - Sayagayang senden, sepit, ilih, tebu, katik carang dapdap - Sayagayang blonyoh lan panca layuan - Nguyeg sisa abu genahang ring senden tibakin blonyoj panca layuan jagi nguyeg - Sesampun lembi ambil 11 sidu antuk sidu ental 11 sidu, tatakin don dapdap 3 bidang, bija kuning lan kwangen jinah 11 keteng - Kaput antuk kajang payasin dagingin sekar, kwangen jinah 11 keteng - Gaukang dados asiki sareng abu sane sampun mereka, raris abin jagi tarpana saji.
d. Dauh / Jam : 16.00 Wita Genah
: Setra
Upacara
: Narpana
Upakara
: - Ring Sanggar Surya Munggah : Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, rayunan putih kuning, sesayut arda nareswari, tigasan putih kuning. sor sanggarh surya : gelar sanga lan tetabuh -
Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, dur mangala, prayascita, pengulapan, lis kamaligi Banten dedamping, suci tiba ro : Sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, sesantun ngempat, tigasan putih kuning, pemamitan, punia saka taman.
-
Banten pekideh-sedahan setra
19 Cangkem setra, sedahan bangbang ulun setra ajuman putih kuning, metatakan ceper meplekir, mesampyan plawis sesapi (pejati) -
Banten Siosan Ngereka (banten pengedat soang-soang) - Ajengan tepeng alimas - Maulam taluh siyap melablab - Jangan kelor melilik alimas - Bubur injin alimas - Kulek biyu alimas - Precet / bubuh cendol alimas
-
Banten Ayaban Sawa - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7 pada asoroh, plok tampil kasturi, bubur pirata, panjang lebeng matah.
-
Banten Pemeeg „ Penek 11 wadah ceper, lekesan 11 roko, base, mako, mewadah kojong, kacang komak 11 tangkih, jaja biyu rakaraka, sampyan kepet-kepetan dados aklakat. meruntutan bebangkit sorohan tumpeng 33, pulagembal sekar taman.
-
Banten Ring Ajeng - Tetampan saji, ongar mewadah dulang, suci, sorohan tumpeng 11 plok tampil, kasturian jaja lebeng andus, rayunan putih kuning, pekekeh, teteg kampuh, sekar taman.
e. Dauh / Jam
:
18.00 Wita
Genah
:
Segera
Upacara
:
Nganyut / Pengiriman
Upakara
: Suci
ireng,
sorohan
tumpeng
7,
meruntutan, salaran ayam, bebek hidup - Pras penganteb Genah pempatan (Catus Pata)
suci
penganyutan,
20 - Mepegatan sareng sami sere ngerawuh saking segara - Upakara nyane Suci, sorohan, plak tampil, kasturian, banten pemegatan asoroh - Tandingannyane Ngiyu anyar, medaging beras benang tukelan, base tampinan buah, jinah 25 keteng, duur nyane kaping, pras asoroh, maiter antuk pangenyeh 54 bidang, santun alit asoroh.
21
B. UPACARA NYEKAH / NGERORAS 1. Rahina
: Soma Wage Julungwangi
Tanggal
: 22 Agustus 2016
Genah
: Petak Tegallinggah
Upacara
: Mebumi suda, melaspas petak / puspa ngangget don bingin, ngajum puspa / silih asih, mepurwa daksina lan ngelinggihang puspa
a.
Mebumi Suda - Ring Genah Petak Ngelarang caru manca sata caru ayam lima saha ketekan nyane sejangkep nyane - Ring soang-soang pemilet angadaken caru eka sata, meprayascita durmangala serana, upacara sami.
b.
Upacara pemelaspas petak, puspa, lan seeteh upakara sami - Sanggar Surya - Suci, pejati, sorohan tumpeng pitu, rayunan putih kuning, dewa-dewi, sesayut arda nareswari ajuman putih kuning. - Sor surya : gelar sanga, tetabuhan jangkep - Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan. - Banten Sunari / Ketungan - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sor segehan - Ring Pelinggih - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Ring Ajeng petak
22 Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, daksina gede asiki, banten sorohan tumpeng 33, sesayut sapalaken banten pemelaspas di dulang, sesayut pasupati, pengurip-urip wewangunan, adeng, pamor, getih, yeh cenana, palu paat, maruntutan bebangkit pregembal ulap-ulap lan orti bagya jangkep.
c.
Dauh Jam : Upacara
10.00 Wita
: Ngangget Don Bingin - Sanggar Surya Suci, pejati, rayunan putih kuning, sorohan tumpeng 7, canang pesucian - Sor segehan cacah - Ring pelinggih : Suci, pejati - Banten Ayabanm Suci, pejati, sorohan, tumpeng 9, daksina gede 1, sesayut sida karya, jauman, canang oyodan, pesucian - Eteh-eteh
pengeresikan,
byakala,
durmangala,
prayascita,
pengulapan - Piranti ngangget don bingin Joan tiing gading canggah telu, tiuk sudamala, tikeh, kasa tatakan don bingin d.
Upacara Ngajum Puspa / Sekah / Silih Asih - Banten nyane : Suci, pejati, sorohan, tumpeng 7, jauman putih kuning, rayunan, tigasan, pesucian - Segehan tetabuh jangkep
e.
Upacara Mepurwa Daksina - Banten Lembu Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan, rantasan putih kuning lan eteh pengersikan jangkep. - Banten pengangon lembu Busana saparadeg, suci, pejati, sorohan tumpeng 7, ajuman putih kuning, punia sakasidan
23 - Banten purwa daksina : suci, pejati lan sorohan - Serana mepurwa daksina ping tiga : - Pasepan, penastan, genta, suci, pejati, pajeng, pagut, pengawin, lembu, penuntunan, Bhetara Kawitan, Puspa Hijo, Sangge, Puspa / Sekala - Meider ping tiga, ngenjekin titi mamah ngeraris puspa sami melinggih ring piyadnyan f.
Upacara Natak Tiis (Manusa Yajna) - Metatah, mepetik rambut, menek deha taruna Dauh/ Jam : 16.00 Wita Upakara nyane : - Eteh-eteh pangeresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, lan pengulapan - Banten peras sangging - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, ajengan putih kuning lan rantasan, puma - Banten pras metatah, pras megunting rambut, pumu-pumu peguntangan - Serana sane sandang soang pemilet metatah, kwangen jinahe 11 keteng, klungah kelapa gading - Sane megunting rambut belayag, seet mingmang lan sekar tunjung
g.
Dauh / Jam : Upacara
18.00 Wita
: Tarpana saji ke Puspa
Upakara nyane : - Ring Surya / Sanggar Tawang - Suci, pejati 2 soroh, daksina gede sorohan tumpeng 7, sesayut arda nareswari. Dewa-dewi, sesayut sida karya Banten catur : Jauman, daksina lingga, sesayut ke catur / runtutan catur - Sor Sanggar Tawang - Pegenian, bebangkit, pejati, suci, sorohan tumpeng 33 - Sanggar Surya Upasaksi
24 - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman, dewa-dewi, sesayut arda nareswari - Sor Surya : gelar sanga - Damar Kurung Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, rayunan putih kuning Sor : segehan - Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan, Dus kamaligi, pumu-pumu, pedudusan alit lan sosolsosolan ayam bebek hidup, prayascita luwih. - Banten dedamping Santun gede, suci tiba ro, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, sesayut sida karya, lan catur, pemanisan lan puma saka taman - Ring Pelinggih Penghayatan - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sor : Segehan - Banten memutru / pesantian - Daksina gede, pejati, suci, punya pemanisan, larapan - Segehan manca warna - Banten Topeng Sida Karya - Daksina gede, pejati, suci, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, sesayut sida karya, banten larapan lan punia - Pras gong / gambang - Ring ajeng Puspa Lingga - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, ayaban tumpeng 23 (udel kurenan) 2 soroh, pregembal, bebangkit, pada 2 soroh, saji 2 soroh, putih kuning - Sesayut pengideran 5 dulang - Sesayut sida karya - Catur 2 soroh pras asepan, tehenan, sangsangan, bogem, medaging pesucian - Penuntunan, puspa sangge, puspa ijo - Banten teteg sarad, penyegjeg lan sate tegeh
25 - Banten janganan, menek deha teruna, sambutan - Ring Ajeng Surya Caru titi mamah bebek putih manut ketekan
h.
Dauh / Jam :
24.00 Wita
Genah
: Piyadnyan
Upacara
: Metetangi, Ngeliwet, Pemrelina Puspa
Upakara
: - Ring Sanggar Surya - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7 Sor : Segehan cacah - Ajeng puspa rayunan putih kuning soang-soang puspa - Bale Pawedan - eteh-eteh pangeresikan jangkep, isuh-isuh, segau, byakala, prayascita, durmangala, pengulapan - Suci, pejati, santun ngempat, rayunan, ajuman, tigasan, pemanisan, puma - Sor Surya mekarya nasi liwet - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, - Segehan cacah - Serana Karya Nasi Liwet - Keren / kompor, payuk anyar, beras, madu, susu, behem, warak, taluh - Don pelasa / ancak Banten Pengilen - Banten pemendak - Banten Pedatengan - Banten Penyanggra Piranti ngeseng puspa - Sesenden, tebu, carang dapdap, ilih, sepit, kloping nyuh gading mesisit
26 - Klungah kelapa gading, kaping suku tunggal, kwangen jinah 11 keteng - Genah suku tunggal - Ajuman putih kuning, pesucian - Tirta prelina, penyineb, blonyoh, panca layuan, agni prelina 2. Rahina
: Anggara Kliwon Julungwangi
Tanggal
: 23 Agustus 2016
Dauh
: 06.00 Wita
Genah
: Segara Goa Lawah
Upacara
: Nganyut Nyegara Gunung, mendak nuntun
Upakara
: Nganyut Suci, pejati, rayunan putih kuning, sorohan tumpeng 7, segehan manca warna Pras penganteb
27
C. UPACARA MENDAK NUNTUN 1.
Rahina :
Anggara Kliwon Julungwangi
Tanggal
: 23 Agustus 2016
Dauh
: 08.00 Wita
Genah
: Segara Goa Lawah
a.
Upacara
:
Mendak Nuntun
Upakara Nyane : - Surya Upasaksi - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, dewa-dewi sesayut arda nareswari ajuman putih kuning - Sor Surya Gelar sanga - Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan. - Banten Dedamping Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, sesantun gede, jauman, rayunan putih kuning, pemanisan, punia - Banten Mendak Nuntun
28 - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, banten penebusan mentah rateng, bebangkit serandu, sorohan tumpeng 33 - Banten Pekelem Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, bebangkit ireng, suci selem, sorohan tumpeng 25, salaran bebek, ayam selem jangkep tegen-tegenan. - Caru ayam selem ireng ring natar - Ring pelinggih Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, canang pesucian, rayunan putih kuning - Piranti mendak / nuntun - Penuntunan - Tapak linggih lanang, istri, tigasan putih kuning lan kwangen jinah 11 keteng b.
Banten Nyegara Gunung - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7 pada 2 soroh, ayaban tumpeng 23 udel kurenan - Pregembal, jauman jangkep - Sesayut giri kusuma - Sesayut tri gangga - Sesayut Ratu Agung - Sesayut Sida Karya - Canang oyodan, pesucian, rantasan daksina lingga / penuntunan Surya munggah - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning Sor surya : Segehan Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Banten dedamping jangkep Pelinggih siosan - Suci, pejati, rayunan putih kuning, sorohan tumpeng 7
c.
Metirta Yatra ke Pura-pura
29 Rahina
: Buda Umanis Julungwangi
Tanggal
: 24 Agustus 2016
Dauh
: 08.00 Wita
Genah
: Ke Pura-pura Ring Besakih - Dalem Puri, Titi gonggang - Manik Mas, Ulun Kulkul - Goa Raja, Besukian, Merajan Kanginan, Benoa Kawan - Pura Pedarman Pasek - Pura Penataran Agung
Upacara
: Metirta Yatra
Upakara
: Dalem Puri - Sanggar Surya Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman dewa-dewi, sesayut ardanareswari - Sor : Gelar sanga - Bale Pawedan Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Banten Dedamping Suci, pejati tiba ro, sesantun gede, sorohan tumpeng 7, jauman, rayunan putih kuning, pemanisan, punia - Ke Pelinggih sios Suci, pejati, sorohan, rayunan putih kuning - Ring ajeng / lapan Suci pejati tiba ro, sorohan tumpeng 7, ayaban tumpeng 23, udel kurenan, pregembal, bebangkit, jauman sesayut sida karya, segehan manca warna, salaran tegen-tegenan ayam lan itik hidup. - Ring Pura-pura sane utama Suci pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman, rantasan putih kuning.
30 Pura Pedarman Pasek -
Upakara pateh kadi ring Pura Dalem Puri
Pura Penataran Agung -
Pateh upakara nyane kadi pura siosan
d.
Rahina :
Wraspati Paing Julungwangi
Tanggal
: 25 Agustus 2016
Genah
: Pura Ulun Danu Batur, Pura Tirta Empul Tampak Siring
Upacara
: Metirta Yatra
Upakara
: Ulun Danu Batur - Sanggar Surya Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman dewa-dewi, sesayut arda nareswari, rantasan putih kuning - Sor : gelar sanga - Bale Pawedan - Eteh-eteh / pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala,
prayascita,
pengulapan,
banten
dedamping,
suci/pejati tiba ro, sorohan tumpeng 7, sesantun gede, ajuman pemanisan punia saka taman - Ring pelinggih utama Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning ajuman - Sor pelinggih : Segehan - Ring Ajeng Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman bebangkit srandu, sorohan tumpeng 23 udel kurenan, pregembal salaran bebek selem lan ayam selem tegen-tegenan jangkep.
Pura Tirta Empul Tampak Siring - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman jauman, rantasan punia.
31
e.
Rahina :
Sukra Pon Julungwangi
Tanggal
: 26 Agustus 2016
Genah
: Pura Lempuyang
Dauh
: 07.00 Wita
Upacara
: Tirta Yatra ke Pura Lempuyang (Pura Ayu, Pura Telaga Mas, Pura Telaga Tawang, Pura Lempuyang Madya, Pura Pucak Bisbis, Pura Natar Agung lan Pura Lempuyang Luhur)
Upakara
: Pura Lempuyang Madya - Surya Upasaksi : Munggah suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman, jauman, dewa-dewi, sesayut arda nareswari, rantasan putih kuning - Sor Sanggar Surya Gelar sanga - Bale Pawedan Eteh-eteh pangresikan jangkep isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pangulapan, - Banten Dedamping Suci, pejati tiba ro, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning rantasan, pemanisan, punia - Pelinggih Utama Suci, pejati, sorohan, rayunan putih kuning, jauman - Ring ajeng / banten ayaban Suci, pejati tiba ro, sorohan rayunan, jauman jangkep, sesayut sida karya, bebangkit (pregembal) sorohan tumpeng 23 (udel kurenan) salaran bebek, ayam sebulu-bulu hidup, tegen-tegenan jangkep
Upakara ring Pura Siosan :
32 (Pura Ayu, Telaga Mas, Telaga Tawang, Pucak Bisbis, Dasar Agung, Lempuyang Luhur) - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman, rantasan, punia
Upakara ring Pura Silayukti : - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan, rantasan putih kuning, jauman - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Pras Penganteb lan punia
f. Rahina
: Saniscara Wage Julungwangi
Tanggal
: 27 Agustus 2016
Dauh
: 10.00 Wita
Genah
: Piyadnyan
Upacara
: Mepamit / Ngaturang Jauman
Upakara
: - Soang-soang makta aturan mekadi, suci, pejati sorohan tumpeng pitu, rayunan putih kuning, lan jauman lebeng matah saka sidan. - Ring Surya - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, rantasan, puma - Sor : segehan - Ring Ajeng - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, pregembal sorohan tumpeng 17 jauman jangkep - Ring Bale Pawedan Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala durmangala, prayascita, pengulapan - Banten dedamping
33 Raris sewusan kramaning sembah, mepamit maider ping tiga (presawya) makirig ping tiga nyujur desa soang-soang (linggihang ring piyasan). Sadurung kaingkup patut ngaturang serahina rayunan putih kuning.
g.
Rahina :
Redite Kliwon Sungsang
Tanggal
: 28 Agustus 2016
Genah
: Desa Soang-soang
Upacara
: Ngaturang bakti ke Pura Kahyangan Tiga lan Pura Dadya / Paibon
Upakara
: - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, Rayunan putih kuning, jauman, rantasan putih kuning - Peras penganteb jro mangku - Pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, durmangala, prayascita, pengulapan - Upasaksi pejati
h.
Rahina :
Sukra Kliwon Sungsang
Tanggal
: 02 September 2016
Genah
: Pura Paibon / Merajan Kemulan
Upacara
: Ngingkup / Panilapati
Upakara
: Ring Sanggar Surya - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, Rayunan putih kuning, rantasan Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep mekadi : isuh-isuh segau, byakala, prayascita, pengulapan Ring Ajeng - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, Rayunan putih kuning, rantasan putih kuning 17, banten pengingkup dewa
34 - Banten penyineb lan pemrelina tapak linggih - Piranti : bungkak nyuh gading mekasturi, kwangen jinah 11 keteng, sesenden, sidu, kasa pengaput bungkak - Pendem ring ajeng / ungkur pelinggih
----- Puput-----