Towers Watson Academy

Towers Watson Academy De meest efficiënte weg naar kennis

Towers Watson Academy De meest efficiënte weg naar kennis Inhoud Voorwoord

03

Professionals uit de praktijk

04

Opleidingsaanbod

05

Deskundigheidsopleidingen

05

Opleiding Verantwoordingsorgaan

05

Opleiding Deskundigheidsniveau 1

06

Opleiding Deskundigheidsniveau 1 Executive

06

Opleiding Deskundigheidsniveau 2

07

Deskundigheidstoetsen

07

Masterclasses

08

Cursussen

09

Accounting of Employee Benefits

09

Strategische Heroriëntatie

09

Pensioen voor P&O

10

Visitatiecommissie

10

Stoomcursus Vermogensbeheer

11

(Opfris)cursus Vermogensbeheer

11

Workshops

12

Crisisplan schrijven

12

Replicating portfolio’s

12

Pensioencommunicatie

13

Competentiemeter

14

Incompany: programma’s op maat

15

Contact

15

Meer informatie Ga voor meer informatie over onze opleidingen, opleidingsdata en inschrijfmogelijkheden naar onze website: towerswatsonacademy.nl

Hermine Steegstra 088 – 543 3151 [email protected]

Towers Watson Academy Voorwoord

De meest efficiënte weg naar kennis De Towers Watson Academy is hét instituut voor kennisontwikkeling en – overdracht in de pensioenwereld. Hier komen de jarenlange expertise en praktijkervaring van onze consultants samen in opleidingen en trainingen. Deze bundeling is een logische stap in een tijd waarin kennisuitwisseling de sleutel tot succes is. Creativiteit, innovatie en diversiteit in denken staan daarbij centraal. Onze studieprogramma’s zijn compact, intensief en doelgericht. Wat u leert, kunt u direct in uw eigen praktijk toepassen. De Towers Watson Academy staat open voor cliënten van Towers Watson en andere belangstellenden. Onze deelnemers zijn veelal bestuurder, adviseur of hoger leidinggevende binnen een pensioenfonds of corporate. Zij zijn vooral actief in finance of human resources. Voor onze open opleidingen kunnen deelnemers zich individueel inschrijven. Daarnaast verzorgt de Towers Watson Academy ook op maat gesneden incompany opleidingen voor besturen of organisaties die specifieke opleidingswensen hebben.

Zowel ons open als incompany aanbod is CEDEOen CPION gecertificeerd: klanttevredenheid en kwaliteit worden regelmatig door een onafhankelijke commissie geëvalueerd. Daarnaast is de Towers Watson Academy opgenomen in het CRKBO-register wat inhoudt dat wij BTW-vrij factureren. Tot slot zijn wij verheugd u te kunnen meedelen dat Towers Watson de bedrijfsactiviteiten van strategisch communicatie en marketing bureau KBDQ heeft overgenomen. De expertise op het gebied van communicatie zal u via de Towers Watson Academy worden aangeboden. Wij begroeten u graag bij een van onze opleidingen. Met vriendelijke groet, Sylvia The Manager Towers Watson Academy

“Het “ onderscheidende van onze aanpak is dat onze docenten en trainers niet alleen opinieleiders op hun vakgebied zijn, maar ook midden in de praktijk staan. Dat komt de praktische toepasbaarheid van ons opleidingsaanbod sterk ten goede”

Martijn Leppink Consultant Communicatie en Changemanagement en docent Opleiding Deskundigheidsniveau 1 en 2, module Communicatie: “De “ voorlichtingsverplichtingen uit de Pensioenwet vragen veel inspanning van pensioenfondsen, maar dat wil niet zeggen dat pensioencommunicatie daarmee ook effectief is. Tijdens de communicatieopleidingen (Deskundigheid 1 en 2) bekijken we pensioencommunicatie vanuit de praktijk. Hoe kun je als pensioenuitvoerder voldoen aan de voorlichtingsverplichtingen en tegelijkertijd ook op een effectieve manier communiceren? En welke instrumenten kan een pensioenfondsbestuurder daarvoor gebruiken? Kortom, het samenbrengen van theorie en praktijk biedt de mogelijkheid om op een interactieve manier inzicht en kennis te vergroten.”

Frank Post Actuarieel Consultant en docent Opleiding Deskundigheidsniveau 1 en 2, module Financieel technische en actuariele aspecten: “In “ de module actuariële begrippen en verslaglegging is het voor mij altijd weer een uitdaging om de mensen te overtuigen dat het actuarieel vak veel meer is dan alleen goed kunnen rekenen.”

Professionals uit de praktijk

De docenten van de Towers Watson Academy zijn didactisch geschoolde professionals uit de praktijk (denk aan actuarissen, pensioenjuristen, bedrijfskundigen) en behoren tot de top van Nederland in hun vakgebied. Zij begrijpen uw positie en weten dat kennisdelen tweerichtingsverkeer is. Onze docenten scheppen overzicht en dragen op heldere wijze hun kennis over. Passend bij uw behoeften, zowel in vorm als inhoud.

4 towerswatsonacademy.nl

Opleidingsaanbod Deskundigheidsopleidingen Lid van het verantwoordingsorgaan van een bedrijfstakpensioenfonds Opleiding Verantwoordingsorgaan: “Het “ gezamenlijk doorlopen van de cursus bleek niet alleen goed te zijn voor het verwerven van gedegen kennis, maar ook voor de interactie tussen de leden onderling.”

In de op 1 januari 2011 in werking getreden Beleidsregel deskundigheid 2011 van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten wordt nog meer dan voorheen duidelijk dat zowel kennis, vaardigheden en professioneel gedrag essentieel zijn bij deskundigheid. Bovendien bepaalt de beleidsregel dat bestuurders vooràfgaand aan hun toetreding tot het bestuur moeten voldoen aan Deskundigheidsniveau 1 en niet pas na een jaar besturen. Het voltallige bestuur moet collectief beschikken over deskundigheidsniveau 2. Hierbij moeten minimaal twee bestuursleden individueel per aandachtsgebied beschikken over niveau 2. Wil een bestuur daadkrachtig en effectief kunnen zijn, dan dient het individuele bestuurslid, maar ook het bestuur als team, ook over bestuurlijke competenties te beschikken. Om deze competenties individueel en collectief te toetsen heeft de Towers Watson Academy de Competentiemeter ontwikkeld. Lees meer over de Competentiemeter op pagina 14.

Opleiding Verantwoordingsorgaan

“Na “ afloop van deze

De basisopleiding Verantwoordingsorgaan biedt (aankomende) leden van een verantwoordingsorgaan de benodigde instrumenten voor het invullen van hun rol binnen het pensioenfonds. Daarbij verwerven zij het benodigde deskundigheidsniveau en ontdekken zij de praktische invulling van de verantwoordelijkheden van het verantwoordingsorgaan.

opleiding heeft u

Deze opleiding bestaat uit de volgende modules:

beoordelen”

een gedegen kennis van de verschillende deelgebieden en bent u in staat de verschillende documenten van het pensioenfonds te begrijpen en te

•• Module 1: Basiskennis pensioenen •• Module 2: Pension Fund Governance •• Module 3: Rol en taken verantwoordingsorgaan •• Module 4: Verantwoordingsorgaan praktisch •• Module 5: Benodigde kennis t.a.v. beleggingsbeleid voor een VO •• Module 6: Benodigde actuariële kennis voor een VO •• Module 7: Hoe lees en beoordeel je een jaarverslag Na afloop van deze opleiding heeft u een gedegen kennis van de verschillende deelgebieden en bent u in staat de verschillende documenten van het pensioenfonds te begrijpen en te beoordelen. Andere opleidingen die voor u wellicht interessant zijn: •• Opleiding Deskundigheidsniveau 1 •• Opleiding Deskundigheidsniveau 1 (Executive)

Towers Watson Academy - De meest efficiënte weg naar kennis 5

Opleiding Deskundigheidsniveau 1 De driedaagse basisopleiding Deskundigheidsniveau 1 is bedoeld voor beginnende bestuursleden, meer ervaren bestuursleden die hun kennis up-to-date willen houden en leden van het Verantwoordingsorgaan en de Deelnemersraad. De opleiding Deskundigheidsniveau 1 bestaat uit de volgende modules: •• Module 1: Besturen van een organisatie •• Module 2: Pensioenregelingen en -soorten •• Module 3: Communicatie

Na deze opleiding met goed gevolg te hebben afgerond, voldoet u aan de deskundigheidsvereisten van DNB en de AFM, zoals vertaald door de Pensioenfederatie. Andere opleidingen die voor u wellicht interessant zijn: •• Opleiding Verantwoordingsorgaan •• Tweedaagse stoomcursus Vermogensbeheer

“Na “ deze opleiding met goed gevolg te hebben afgerond, voldoet u aan de deskundigheidsvereisten van DNB en de AFM, zoals vertaald door de Pensioenfederatie”

•• (Opfris)cursus Vermogensbeheer •• Cursus Strategische heroriëntatie

•• Module 4: Wet- en regelgeving •• Module 5: Actuariële begrippen en verslaglegging •• Module 6: Vermogensbeheer •• Module 7: AO/IC en risicomanagement •• Module 8: Uitbesteding

Harmen Pullen Docent Opleiding Deskundigheidsniveau 1 en 2 (Juridische modules): “Ik “ ervaar de open discussie en het onderling uitwisselen van ervaringen door de cursisten bij de opleidingen van de Towers Watson Academy als een van de sterke punten. Het zorgt ervoor dat de stof die ik als docent behandel nog meer gaat leven en goed toepasbaar is in de eigen praktijk van onze cursisten.”

Ralf Vranken Docent Opleiding Deskundigheidsniveau 1 en 2 (Actuariële modules): “Iedere “ training is uniek door het interactieve karakter. Het bespreken van werkelijke issues draagt enorm bij aan het leereffect van de trainingen en maakt het voor de cursisten ook erg aantrekkelijk.”

Opleiding Deskundigheidsniveau 1 Executive De opleiding Deskundigheidsniveau 1 wordt ook in een executive variant aangeboden. Deze tweedaagse cursus wordt gehouden voor een beperkt aantal deelnemers en bevat een intensief programma met een hoge informatiedichtheid. Uitermate geschikt voor bestuurders van pensioenfondsen die in korte tijd hun basisdeskundigheid willen verwerven.

6 towerswatsonacademy.nl

Opleiding Deskundigheidsniveau 2 Als pensioenfondsbestuurder dient u aan Deskundigheidsniveau 1 te voldoen. Daarnaast behoort het bestuur over collectieve deskundigheid te beschikken. Wat houdt dit in? Op elk van de zeven deskundigheidsgebieden moeten minimaal twee bestuursleden Deskundigheidsniveau 2 hebben. Hoe die deskundigheid is verdeeld over de individuele bestuursleden, is een zaak van het bestuur zelf. Tijdens de opleiding Deskundigheidsniveau 2 wordt de deelnemer getraind aan de hand van cases en discussies. Het programma bouwt voort op de kennis van Deskundigheidsniveau 1 en blijkt in de praktijk moeilijk te volgen voor deelnemers die Deskundigheidsniveau 1 niet (met goed gevolg) hebben afgelegd. Mocht u twijfelen over uw niveau, aarzel dan niet om contact op te nemen. De opleiding Deskundigheidsniveau 2 bestaat uit de volgende modules:

•• Module 5: AO/IC en uitbesteding

“Na “ afloop van deze

•• Module 6: Vermogensbeheer •• Module 7: Pensioenregelingen en pensioensoorten Deze modules kunnen ook los van elkaar gevolgd worden. Na afloop van deze opleiding heeft u gedegen kennis van de betreffende deskundigheidsgebieden en bent u tevens in staat een afgewogen oordeel te vellen over de beleidskeuzes die het fonds maakt en voldoet u aan de eisen van DNB en de AFM. Andere opleidingen die voor u wellicht interessant zijn:

opleiding heeft u gedegen kennis van de betreffende deskundigheidsgebieden en bent u tevens in staat een afgewogen oordeel te vellen over de beleidskeuzes die het fonds maakt en voldoet u aan de eisen van DNB en de AFM”

•• Masterclass Pensioen actualiteiten •• Masterclass Rente- en inflatierisico •• Masterclass Integraal Risicomanagement

•• Module 1: Besturen van een organisatie

•• Masterclass Kosten Pensioenfondsen

•• Module 2: Relevante wet- en regelgeving

•• Tweedaagse stoomcursus Vermogensbeheer

•• Module 3: Actuariële begrippen en verslaglegging

•• (Opfris)cursus Vermogensbeheer

•• Module 4: Communicatie

•• Cursus Accounting of Employee Benefits

Deskundigheidstoetsen De Towers Watson Academy helpt bestuurders hun bekwaamheid te toetsen aan de geldende deskundigheidseisen, zoals deze zijn opgenomen in het Plan van Aanpak Deskundigheidsbevordering van de pensioenkoepels. Daartoe heeft de Towers Watson Academy toetsen ontwikkeld voor Deskundigheidsniveau 1 en 2. Niveau 1 Deskundigheidstoets niveau 1 is de start voor de meting van deskundigheid van bestuursleden. De deelnemer wordt onderworpen aan een digitale toets die bestaat uit meerkeuze vragen. Nadat de toets volledig is ingevuld, ontvangt de deelnemer een schriftelijke rapportage van zijn resultaten en een vergelijking van zijn resultaten met onze benchmark. Ook krijgt de deelnemer van ons een certificaat als bewijs van deelname. Indien gewenst kunnen wij aanbevelingen doen voor aanvullende training van de deelnemers.

Niveau 2 Deskundigheidstoets niveau 2 bestaat uit een assessment. Bij het assessment zijn alle bestuursleden betrokken. Aan de hand van de organisatie van het eigen pensioenfonds toetsen wij de oordeelsvorming en besluitvaardigheid van het bestuur als team. Na afloop van het assessment ontvangt het bestuur een schriftelijke rapportage van de behaalde resultaten en een certificaat. Naar aanleiding van de resultaten kunnen wij ook hier aanbevelingen doen voor aanvullende training van de deelnemers. Contact Indien u interesse heeft in (een van) de Deskundigheidstoetsen van de Towers Watson Academy kunt u contact opnemen met Mirella Verhaaf via 088 543 3432 of [email protected].

Towers Watson Academy - De meest efficiënte weg naar kennis 7

Opleidingsaanbod Masterclasses

De Towers Watson Academy biedt ook exclusieve masterclasses aan. Tijdens deze masterclasses praten visionaire sprekers u in enkele uren bij over actuele thema’s. Zij werken in de politiek, de wetenschap of zijn in de hoedanigheid van consultant bij Towers Watson verbonden aan de Towers Watson Academy.

Thinking ahead Deze high-level sprekers geven u inzicht in de nieuwste ontwikkelingen binnen uw vakgebied, opdat u sneller kunt reageren op veranderingen in de professionele wereld waarin u zich begeeft. U leert meer over micro- en macrotrends en (inter) nationale ontwikkelingen. Dit binnen de domeinen van organisatie, wet- en regelgeving, financiën, toezicht en communicatie.

De deelnemers Deze masterclasses bieden wij aan voor deskundigheidsbevordering van ervaren pensioenfondsbestuurders. De deelnemers bezitten deskundigheidsniveau 2 en hebben minimaal twee jaar bestuurlijke ervaring.

8 towerswatsonacademy.nl

Aanbod

“High-level “ sprekers geven

•• Pensioenactualiteiten Binnen deze 4 uur durende masterclass wordt u volledig bijgebracht over de actualiteit binnen de pensioenwereld.

u inzicht in de nieuwste

•• Integraal risicomanagement Succesvol implementeren van integraal risicomanagement in uw organisatie.

op veranderingen in

•• Rente- en inflatierisico De impact die renteveranderingen hebben op de financiële gezondheid van uw pensioenfonds. •• Langlevenrisico In deze masterclass wordt u bijgepraat over de manier waarop het langlevenrisico bij pensioenfondsen in kaart kan worden gebracht. •• Kosten pensioenfondsen Duidelijkheid krijgen over de kostenstructuur van uw pensioenfonds. •• Medezeggenschap verzekerde regeling Is de pensioenregeling van uw onderneming ondergebracht bij een verzekeraar, dan spreken we over een rechtstreeks verzekerde regeling. Kijk voor het actuele aanbod aan masterclasses op towerswatsonacademy.nl. Nieuwe onderwerpen zijn voor ons altijd bespreekbaar. Staat het onderwerp waarover u in enkele uren zou willen worden bijgepraat niet op het programma? Neem gerust contact op en we gaan op zoek naar een invulling die u het beste past.

ontwikkelingen binnen uw vakgebied, opdat u sneller kunt reageren de professionele wereld waarin u zich begeeft”

Opleidingsaanbod Cursussen

Accounting of Employee Benefits De internationale boekhoudkundige richtlijnen geven richting aan de verwerking van uw pensioenregeling in uw (geconsolideerde) jaarrekening. Accounting principes werken daardoor vaak door in de inhoud en het uitvoeren van pensioenregelingen. Om deze redenen is pensioen-accounting voor veel ondernemingen een belangrijk aandachtspunt. Deze Pensioen Accounting cursus behandelt: Boekhoudkundige richtlijnen •• Doelstellingen •• Uitgangspunten •• Gehanteerde veronderstellingen

Boekhoudkundige verwerking van significante gebeurtenissen

“Na “ het volgen van de training heeft u inzicht

•• Wijziging pensioenregeling

in de belangrijkste

•• Curtailment (toekomstige opbouw in regeling verandert)

accountingprincipes en

•• Settlement (stopzetten pensioenregeling/ overdragen risico)

inhoud en uitvoering van

hun mogelijke invloed op uw pensioenregeling”

Actualiteiten •• Impact nieuwe IAS 19 •• Impact pensioenakkoord Dit alles wordt op een toegankelijke en interactieve manier benaderd. Na het volgen van de training heeft u inzicht in de belangrijkste accountingprincipes en hun mogelijke invloed op inhoud en uitvoering van uw pensioenregeling.

Strategische Heroriëntatie Vormt risico voor uw pensioenfonds een bedreiging of een kans? Vraagt u zich ook wel eens af hoe de risico’s van uw pensioenfonds beter beheersbaar gemaakt kunnen worden? Of maakt u zich zorgen om de toekomstige governance of de hoge uitvoeringskosten bij uw fonds? Kunt u de organisatie van uw beleggingen verbeteren? En welke gevolgen heeft het pensioenakkoord voor uw pensioenregeling en de uitvoering daarvan? Met bovenstaande vragen en meer gaat u aan de slag tijdens onze cursus “Strategische Heroriëntatie”. U gaat zich bezinnen op de verschillende scenario’s die mogelijk zijn voor een pensioenfonds: zelfstandig blijven, samenwerken, fuseren, aansluiten of herverzekeren.

Deze scenario’s zijn niet vanzelfsprekend; de keuze voor een specifiek scenario kan verstrekkende gevolgen hebben voor het pensioenfonds. Een goede verkenning van de scenario’s is dus essentieel als u een goede keuze wilt maken. Aan het einde van de dag bent u zich bewust van: •• De wijze waarop u een strategische heroriëntatie kunt aanpakken

“U “ bent zich aan het eind van de dag bewust van de verschillende mogelijkheden voor het ontwerp, de uitvoering en financiering van een pensioenregeling”

•• De verschillende mogelijkheden voor het ontwerp, de uitvoering en financiering van een pensioenregeling •• De afwegingen die u zou moeten maken om tot een goede keuze te komen •• De huidige en toekomstige marktontwikkelingen rondom pensioenregelingen

Towers Watson Academy - De meest efficiënte weg naar kennis 9

Pensioen voor P&O Deze cursus is interessant voor iedere HRmedewerker of -manager die betrokken is bij de advisering of voorlichting op het gebied van pensioenen aan werknemers en die zijn kennis hierover en over de plaats van pensioen in het algehele beloningspakket wil vergroten. Aan de orde komen de volgende onderwerpen: •• Basisbegrippen pensioen •• Hoe zit een pensioenregeling in elkaar? •• Wat moet HR hierover weten? •• Welke praktische vragen worden gesteld door medewerkers? •• Pensioen in de toekomst •• Wat is het effect van het pensioenakkoord op de pensioenregeling?

•• Communicatie van pensioen •• Pensioen als onderdeel van het totale beloningspakket •• Hoe kunnen we het pakket anders of beter inrichten indien de pensioenregeling moet worden versoberd? •• Communicatie over arbeidsvoorwaarden •• Pensioen en levensfasebewust HR-beleid •• Hoe kunnen we medewerkers langer gemotiveerd aan het werk houden?

“U “ bent na deze opleiding, een goede gesprekspartner als er discussies plaatsvinden over het algehele beloningspakket en/of eventuele veranderingen daarin”

Na deze opleiding kunt u de vragen van uw werknemers met betrekking tot pensioen beantwoorden. Ook bent u, na deze opleiding, een goede gesprekspartner als er discussies plaatsvinden over het algehele beloningspakket en/of eventuele veranderingen daarin.

•• Welke overige actualiteiten spelen in pensioenland?

Visitatiecommissie

•• Pension fund governance

•• Risicomanagement (hoe beoordeel ik het risicomanagement op de lange termijn van het desbetreffende pensioenfonds) Tijdens dit onderdeel van de workshop gaan wij in op de wijze waarop risicobeheersing kan worden geëvalueerd. Hierbij speelt een systematisch proces een rol bij de bepaling van het risicokader, de risico-analyse, de beleidsbepaling en de monitoring. Daarnaast gaan we in op de structuur van en rol- en taakverdeling binnen een visitatiecommissie.

Inrichting Visitatie

Werkwijze en rapportage

•• Aandachtspunten rond processen en procedures in het kader van de visitatie

•• Introduceren en toelichten checklist

Alles over inrichting, werkwijze en uitvoering van visitaties. Inleiding •• Kennismaking en introductie Towers Watson •• Kader schetsen (hoe verhouden de verschillende organen zich tot elkaar en de afbakening van de verschillende taken en verantwoordelijkheden) •• Wat zegt de wet?

•• Introduceren en toelichten standaard rapportage

•• Wat moet ik doen, waar moet ik op letten en wat moet ik vragen (met bestuur praten, stukken beoordelen a/d hand van checklist, één proces verder uitdiepen)

Bestuurslid pensioenfonds van een grote corporate Cursus Accounting of Employee Benefits: “Beide “ docenten maken de cursus interactief met voldoende ruimte voor actualiteit en vragen uit de zaal, dit zorgt voor een goede afwisseling van praktijk en theorie.” 10 towerswatsonacademy.nl

“Tijdens “ het onderdeel Risicomanagement van de workshop gaan wij in op de wijze waarop risicobeheersing kan worden geëvalueerd”

Stoomcursus Vermogensbeheer Deze tweedaagse cursus is bedoeld voor pensioenfonds-bestuurders met (zeer) bescheiden basiskennis van institutioneel vermogensbeheer. Deze cursus biedt de deelnemer een goed en duidelijk beeld van het begrip ‘Vermogensbeheer’ en helpt de deelnemer in de dagelijkse praktijk de juiste beleidsbeslissingen te nemen. “Aan pensioenfondsen worden in toenemende mate eisen gesteld, die vergelijkbaar zijn met de eisen aan andere financiële dienstverleners. Toch bleek tijdens de meest recente financiële crises dat ook pensioenfondsen kwetsbaar zijn.” (Bron: Pensioenfederatie rapport “Aanbevelingen beleggingsbeleid; besturen moet je doen!”)

Het begrip Vermogensbeheer bestrijkt vele aspecten:

“De “ door DNB uitgedragen

•• Governance en Investment Beliefs

aandachtspunten in

•• Strategisch Beleggingsbeleid

het beleggingsbeleid van pensioenfondsen

•• Selectie •• Implementatie & Monitoring van vermogensbeheerders

worden nadrukkelijk meegenomen”

•• Identificatie & Management van Risico’s. In de cursus Vermogensbeheer komen al deze onderdelen aan bod. Daarbij worden de ervaringen van Towers Watson Investment Consulting gecombineerd met de aanbevelingen van de pensioenkoepels (cf. rapport ‘Aanbevelingen Beleggingsbeleid, Besturen moet je doen!’). Ook de door DNB uitgedragen aandachtspunten in het beleggingsbeleid van pensioenfondsen worden nadrukkelijk meegenomen.

(Opfris)cursus Vermogensbeheer Deze cursus (1 dag) is bedoeld voor cursisten die de module Vermogensbeheer van de opleiding Deskundigheidsniveau 1 hebben afgerond en pensioenfondsbestuurders die nog (redelijk) onbekend zijn met Vermogensbeheer binnen het pensioenfonds. In het programma komen de volgende aspecten van vermogensbeheer aan de orde: •• De meest gangbare beleggingscategorieën bij pensioenfondsen en de verschillen (waaronder ook rendement en risico) •• De elementen die de verhandelprijs van vastrentende waarden en zakelijke waarden beïnvloeden en op welke wijze

•• De termen ‘Asset Allocatie’, ‘stock lending’, reëel en nominaal rendement, reële rente, rendementsverwachting, strategische allocatie (asset allocatie en verdeling), tactische beleidsruimte en tactische allocatie •• De mogelijkheden van ‘hedge funds’ •• De wettelijke restricties die bij allocatie van beleggingen gelden

“De “ betekenis van ALM, de doelstelling van een ALM en de praktische uitwerking komen o.a. aan de orde tijdens de cursus Vermogensbeheer”

•• De betekenis van ALM, de doelstelling van een ALM en de praktische uitwerking •• De inhoud van een beleggingsplan en wijze waarop een beleggingsstrategie gevoerd kan worden •• Wat onder het begrip ‘benchmarking’ voor vermogensbeheer wordt verstaan



•• De wijze waarop de resultaten van het beleggen kunnen worden gemeten en geëvalueerd

René Goris Docent Vermogensbeheer: “Wat “ mij telkens weer drijft is het zoeken naar aansluiting met de deelnemers. Complexe materie in begrijpelijke taal brengen en zien dat begrip en inzicht is vergroot.” Towers Watson Academy - De meest efficiënte weg naar kennis 11

Opleidingsaanbod Workshops

Crisisplan schrijven Geef als pensioenfondsbestuurder antwoord op 8 vragen om uw crisisplan op te stellen.

•• Hoe is de communicatie richting de belanghebbenden geregeld?

•• Wat is de kritische ondergrens qua dekkingsgraad?

•• Op welke wijze wordt invulling gegeven aan evenwichtige belangenbehartiging?

Naast de hiernaast genoemde zaken zou in een aanvullend programma nog een soort stresstest voor pensioenfondsen kunnen worden voorgeschreven. Een dergelijke test laat zien hoe gevoelig het pensioenfonds voor veranderingen is, aan de hand van verschillende scenario’s. Maar ook in welke mate het pensioenfonds het neerwaartse rente- en aandelenrisico heeft afgedekt. In het crisisplan zou verder duidelijk moeten staan welke keuzes het pensioenfonds in dit verband heeft gemaakt.

•• Wat is het beleid en de consultatie bij een eventuele korting?

Met behulp van onze docenten zult u als bestuur een eigen crisisplan opstellen.

•• Hoe wil het pensioenfonds voorkomen dat het daar terechtkomt? •• Zijn alle sturingsmiddelen geheel ingezet? •• Welke maatregelen worden bij achterblijvend herstel genomen?

“Naast “ de hiernaast genoemde zaken zou in een aanvullend programma nog een soort stresstest voor pensioenfondsen kunnen worden voorgeschreven”

•• Hoe zijn de besluitvormingsprocedures vastgelegd?

Replicating portfolio’s Deze workshop geeft u inzicht in: •• De basis principes die onder de werking van replicating portfolio’s en control variates liggen •• Het gebruik van replicating portfolio’s in de markt •• ‘Hands on’ ervaring met de mogelijkheden die deze technieken kunnen opleveren in de (toekomstige) bedrijfsvoering Details van de cursus Het programma van de workshop beslaat de basistheorie van replicating portfolio’s en vijf opdrachten en ziet er als volgt uit: •• Theoretische achtergrond van replicating portfolio’s •• Twee opdrachten ten behoeve van het zelf afleiden van een replicating portfolio: •• Naïeve simulatie •• Afleiden van een replicating portfolio op basis van regressie 12 towerswatsonacademy.nl

•• Intermezzo: tonen van Towers Watson Replica versus het door de deelnemers behaalde resultaat •• Voorbeelden van marktactiviteit en uitdagingen bij het gebruik van replicating portfolio’s in de praktijk •• Twee opdrachten met betrekking tot het toepassen van de replicating portfolio: •• Economisch Kapitaal berekening •• Risk dashboard/ALM case •• Eén opdracht met betrekking tot het simuleren waarbij er gebruik wordt gemaakt van control variates De opdrachten worden per groep uitgevoerd. Na iedere opdracht is er centraal een korte evaluatie. Per sessie kunnen maximaal 20 mensen participeren. De gebruikte spreadsheet kan na tekening van een release letter ter beschikking gesteld worden aan de deelnemers.

“Deze “ workshop geeft u inzicht in ‘Hands on’ ervaring met de mogelijkheden die deze technieken kunnen opleveren in de (toekomstige) bedrijfsvoering”

Pensioencommunicatie De huidige (negatieve) ontwikkelingen in de pensioensector en de berichtgeving in de media zorgen voor onrust en vragen bij veel mensen. Dit vraagt dan ook van alle pensioenfondsen om zorgvuldige communicatie. Zowel voor de getroffen pensioenfondsen als voor de ‘niet getroffen’ pensioenfondsen. Maar ook ondernemingen met een verzekerde regeling doen er goed aan om tijdig, open en helder te communiceren. Voorkom onrust en onjuiste beeldvorming Hiervoor is een eenduidige boodschap nodig en goede voorbereiding op vragen van de pers. Bovendien moeten alle belanghebbenden op tijd in beeld worden gebracht. Zo wordt onnodige onrust en negatieve beeldvorming voorkomen. Towers Watson Academy biedt daarvoor de workshop Pensioencommunicatie in moeilijke tijden.

Doelgroep

“De “ betekenis van

Afdeling HR/ P&O/ PZ, Ondernemingsraden, Pensioenfondsbesturen. Maar de workshop is ook relevant voor de afdeling Marketing/ Communicatie.

ALM, de doelstelling

Inhoud

orde tijdens de cursus

•• In kaart brengen van stakeholders en doelgroepen

Vermogensbeheer”

van een ALM en de praktische uitwerking komen o.a. aan de

•• Bepalen van communicatierollen en verantwoordelijkheden •• Bepalen van kernboodschap •• In kaart brengen van communicatierisico’s •• Bepalen van effectieve communicatiemiddelen •• Voorbereid zijn op vragen vanuit de media Aan het eind van de workshop hebt u inzicht in de manier waarop u helder en begrijpelijk kunt communiceren met alle belanghebbenden bij de pensioenregeling en/of van het pensioenfonds. U weet op welke manier u voor verschillende doelgroepen een boodschap kunt bepalen. Ook weet u hoe u de externe communicatie kunt voorbereiden.

Geert Jan Troost Docent Masterclass Rente- en inflatierisico: “Gezien “ mijn achtergrond in risk management treed ik geregeld op als docent op het gebied van vraagstukken rondom rente- en aandelen risico. In toenemende mate hebben ook de beleggingscommissies waar ik adviseur van ben interesse in deze -vaak complexe- materie, gezien hun belang bij een goed begrip van de vele vaktermen, analyses en risicomaatstaven.”

Towers Watson Academy - De meest efficiënte weg naar kennis 13

Competentiemeter Zoals bekend, stelt de Nederlandsche Bank (DNB) sinds 1 januari 2011 niet alleen Deskundigheidsniveau 1 en 2 verplicht voor pensioenfondsbestuurders, maar wordt van de bestuurder ook professioneel gedrag geëist. Dit professionele gedrag wordt bepaald aan de hand van competenties. De toezichthouders DNB en AFM zullen meer werk gaan maken van het toetsen van bestuurders vooraf, maar ook na toetreding. De Towers Watson Competentiemeter meet de competenties van de bestuurder en geeft aan op welke punten een bestuurder zijn competenties verder kan ontwikkelen. De Academy zal vervolgens ook de trainingen en/of coaching aanbieden die bestuurders helpen de benodigde competenties verder te ontwikkelen. Towers Watson heeft samen met Ladder9 een maatwerktoepassing van een Competentiemeter voor pensioenfondsbestuurders ontwikkeld. Deze competentiemeter gaat uit van vooraf gedefinieerde doelprofielen waarin de gewenste competenties benoemd zijn en kan behulpzaam zijn bij het samenstellen van een zo efficiënt en complementair mogelijk pensioenfondsbestuur.

Het instrument dat gebruikt zal worden, analyseert de competenties van de bestuurder en geeft aan op welke punten een bestuurder zijn competenties kan ontwikkelen. De resultaten van de competentiemeter kunnen zowel individueel als collectief worden teruggekoppeld, hetgeen het instrument ook bij uitstek geschikt maakt voor de werving en selectie van nieuwe bestuursleden. De Towers Watson Academy zal tevens de trainingen aanbieden die de bestuurders helpen de benodigde competenties verder te ontwikkelen. De Towers Watson Academy werkt daarbij met gecertificeerde consultants.

“Wil “ een bestuur daadkrachtig en effectief kunnen zijn, dan dient het individuele bestuurslid, maar ook het bestuur als team, ook over bestuurlijke competenties te beschikken”

Een test wordt door de deelnemer achter zijn eigen computer ingevuld, waarna een individuele terugkoppeling volgt naar aanleiding van de rapportage op kantoor in Amstelveen, Rotterdam of Eindhoven. Voor meer informatie kunt u altijd contact met ons opnemen.

Het resultaat van de competentiemeter wordt weergegeven in een 8-assen spinnenwebdiagram Belangstellend

Stimulerend

Onafhankelijk

Coöperatief

Pragmatisch

Loyaal 14 towerswatsonacademy.nl

Zelfbewust

Organiserend

Incompany Programma’s op maat

De Towers Watson Academy zet graag in op maatwerkprogramma’s, geheel afgestemd op uw wensen. Bij deze incompany opleidingen passen we onze kennis en expertise toe op de situatie binnen uw organisatie. Voor aanvang van de opleiding onderzoeken wij grondig wat de specifieke leerbehoefte van de deelnemer(s) is en welke doelstellingen behaald moeten worden. Vanzelfsprekend zijn de vooropleiding, de ervaring en de functie van de deelnemers hierbij belangrijke componenten.

Datum, tijd en locatie worden in overleg bepaald. De opleiding, training of workshop kunnen wij bij u op kantoor verzorgen, maar ook op een externe locatie. Voor meer informatie over de mogelijkheden die wij op dit gebied kunnen bieden kunt u altijd contact opnemen of een vrijblijvende offerte aanvragen.

Meer informatie

Contact

Ga voor meer informatie over onze opleidingen, opleidingsdata en inschrijfmogelijkheden naar onze website: towerswatsonacademy.nl

Hermine Steegstra 088 – 543 3151 [email protected]

“De “ opleiding, training of workshop kunnen wij bij u op kantoor verzorgen, maar ook op een externe locatie”

Referenties zijn op aanvraag beschikbaar. Towers Watson Academy - De meest efficiënte weg naar kennis 15

Over Towers Watson Towers Watson is een wereldwijd professioneel consultancybedrijf dat organisaties helpt hun bedrijfsresultaten te verbeteren door effectief Human Resources, financieel en risicoadvies. Met 14.000 medewerkers wereldwijd, bieden wij oplossingen op het gebied van arbeidsvoorwaarden, talent en beloningsprogramma’s en risico- en kapitaalmanagement.

Prof. E.M. Meijerslaan 5 1183 AV Amstelveen Postbus 75201 1070 AE Amsterdam T +31 88 543 30 00 F +31 88 543 30 01 Towers Watson B.V. Handelsregister Amsterdam nr: 34071443. Op alle door ons geleverde diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing. De algemene voorwaarden liggen op onze kantoren ter inzage en worden u desgewenst toegezonden. Ook zijn ze beschikbaar via towerswatson.nl/voorwaarden Copyright © 2011 Towers Watson. Alle rechten voorbehouden. TW-NL-2011-21763

towerswatson.nl