NIEUWSBRIEF december 2013 Angelique Kansouh / Sabrina Watson
Email / website:
Telefoon:
Adres:
[email protected] www.rijksvakbonden.nl
010-4101658 optie 2 1
Strevelsweg 700/305 3083 AS ROTTERDAM
Bereikbaar op ma.,di.,do. en vrij. vanaf 9:30 uur t/m 13:30 uur
Voorwoord Beste leden, We staan aan de vooravond van een nieuw jaar. De feestdagen zijn in aantocht. Tijd voor bezinning, terugblikken en vooruitkijken. Na veel moeite, frustratie maar aanhoudendheid is er uiteindelijk een goed sociaal plan van de rolplank gekomen dit jaar. Belangrijk is dat medewerkers door dit sociale plan in 2014 en 2015 niet ontslagen kunnen worden door reorganisaties. Hier zullen we dus in ieder geval tot 2016 profijt van hebben. Daarnaast stond 2013 in het teken van pensioen. 2013 was het eerste jaar dat ABP gedwongen was alle pensioen te korten met 0,5%. Vervolgens eiste kabinetsbeleid dat de pensioenopbouw versoberd moest worden. In 2014 gaan we per jaar minder pensioen opbouwen. Bij een lagere jaarlijkse pensioenopbouw hoort ook een premieverlaging. ABP verlaagt in 2014 de premie van 25,4% naar 21,6%. Hierdoor zullen we 2014 starten met een kleine plus in nettosalaris. Ik wens jullie allen alvast een heel gelukkig en mooi nieuw jaar toe.
Het Platform SOR secretariaat is met kerstreces van 24 december t/m 3 januari 2014.
2
Inhoudsopgave
1. Onzorgvuldigheid bij invoering mobiliteitskaart………………………………… 4
2. Worden ambtenaren gewone werknemers…………………………………….… 6
3. Wil je meer werk maken van je werk………………………………………………… 9
4. Wist je dat? ……………..………………………………………….………………………… 10
3
1. Onzorgvuldigheid bij invoering mobiliteitskaart
Rijksbreed wordt voor woon-/werkverkeer en dienstreizen de mobiliteitskaart ingevoerd in 2014. In het begin start elke medewerker met een mobiliteitskaart 2e klasse op basis van ‘betalen naar gebruik’. Blijkt periodiek dat een abonnement efficiënter is, dan krijgt de medewerker een abonnement. De invoering van de Rijksmobiliteitskaart heeft individuele gevolgen voor de medewerkers. Hierover is met de medezeggenschap gesproken maar niet met de vakbonden. Daarom hebben de vakbonden dit nu aangekaart in het Sector Overleg Rijk (SOR). Want wat zijn dan de individuele gevolgen? Is er sprake van verworven rechten?
De huidige praktijk van het verstrekken van abonnement voor woon-/werkverkeer heeft als bijkomstigheid dat medewerkers zonder extra kosten voor het rijk, privé kunnen reizen met dit abonnement. Daarnaast kunnen medewerkers voor eigen rekening hun 2e klasse abonnement omzetten in een 1e klasse abonnement of hun abonnement uitbreiden. . In beide gevallen kan de medewerker een belastingvrije vergoeding via IKAP krijgen voor de gemaakte kosten. Medewerkers die nu een abonnement hebben verliezen de voordelen van een dergelijk abonnement als zij straks met de mobiliteitskaart alleen de zakelijke reiskosten en het daadwerkelijk woon-werkverkeer vergoed krijgen. Het huidige (traject) abonnement faciliteert kosteloos reizen op het bepaalde traject. Ook gezinsleden kunnen nu vaak met aantrekkelijke korting meereizen.
4
Wat vindt de rijkswerkgever:
Het bestaande recht voor het woon-werkverkeer is volgens het Verplaatsingskostenbesluit “een reiskostenvergoeding of een ter beschikking gesteld vervoersbewijs”. BZK voldoet hieraan. Aan de aard van de regelgeving wijzigt niets. Alleen de wijze waarop op dit moment wordt voldaan aan de regelgeving, levert voordelen op voor medewerkers. Voor de werkgever echter voorziet de Mobiliteitskaart Rijk in een efficiëntere en goedkopere uitvoering van de regelgeving dan de huidige vervoersbewijzen.
Volgens BZK zijn de individuele negatieve gevolgen voor medewerkers door het vervallen van het voordeel veroorzaakt door de aard van de vervoerskaart niet bekend en kunnen die ook niet ingeschat worden.
Wat vinden de AC Rijksvakbonden:
Zorg eerst dat duidelijk is welke individuele negatieve gevolgen door de invoering van de Mobiliteitskaart er voor medewerkers kunnen zijn, alvorens je tot invoering overgaat.
Indien er duidelijk afspraken zijn gemaakt tussen medewerker/leidinggevende die afwijken van het Verplaatsingskostenbesluit (bijvoorbeeld 1e klasse i.p.v. 2e klasse reizen in verband met medische redenen) dan is dit in ieder geval een verworven recht en moet de medewerker dit recht behouden.
De AC Rijksvakbonden menen dat rekening moet worden gehouden met de wijze waarop medewerkers de verslechtering ervaren. De AC Rijksvakbonden houden daarom een enquête onder haar leden om te inventariseren hoeveel medewerkers nadeel ondervinden van de mobiliteitskaart en om te weten hoe onze leden denken over het standpunt van de werkgever dat zij het nadeel niet willen compenseren omdat dit geen rechtspositioneel gevolg is.
5
2. Worden ambtenaren gewone werknemers? Het blijft voorlopig onduidelijk wat er gaat gebeuren met de Normalisering van de ambtelijke rechtspositie. Het stond diverse malen op de rol van de Tweede Kamer maar telkens werd de behandeling opgeschoven. In het Regeerakkoord is in ieder geval een voorstel opgenomen om de ambtelijke rechtspositie af te schaffen. Waar ging het ook alweer over?
De discussie over het thema 'normalisatie arbeidsvoorwaarden ambtenaren' speelt al jaren. De Tweede Kamer verzocht al in 1997 aan de regering om na te gaan onder welke voorwaarden de ambtelijke status zou kunnen worden afgeschaft. Dit leidde tot een advies waarop verdeeld is gereageerd. De overheidswerkgevers waren voor afschaffing en de vakbonden tegen. Vervolgens werd er in 2010 door CDA en D66 een initiatiefwetsvoorstel ingediend. Bijna twee jaar na de eerste behandeling vervolgt de Tweede Kamer binnenkort waarschijnlijk het debat over de normalisering van de rechtspositie van ambtenaren.
Wat willen CDA en D66 met het wetsvoorstel? De meeste ambtenaren krijgen volgens het voorstel dezelfde rechtspositie als medewerkers in het bedrijfsleven. Het staat de indieners van het wetsvoorstel onder meer tegen dat ambtenaren hun ontslag tot aan de Centrale Raad van Beroep mogen aanvechten, terwijl dat in de marktsector niet kan. In de praktijk is het duur om ambtenaren te ontslaan vanwege de bijzondere rechten die ze hebben, zo wordt gesteld. Bij normalisatie zou de arbeidsmobiliteit toenemen en kostbare hobbels (zoals de ontslagprocedures) verdwijnen zodat werknemers makkelijker kunnen overstappen van de overheid naar het bedrijfsleven.
6
Is het niet een doodgewone bezuinigingsoperatie? De AC Rijksvakbonden vragen zich dat inderdaad af. Het is overigens wel een operatie die in de beginjaren een enorme investering vergt. Uit onderzoek destijds bleek dat de kosten verbonden aan de gelijkschakeling kunnen oplopen tot Euro 245 miljoen (tegen geschatte structurele jaarlijkse opbrengsten van Euro 7,6 miljoen). Vallen ambtenaren straks dan ook onder het nieuwe ontslagstelsel? Ja. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken geeft in zijn begroting voor komend jaar aan dat het voorstel ‘niet eerder dan tegelijkertijd’ met het nieuwe ontslagstelsel in werking zal treden. Dat staat gepland voor 2015. Wat vinden ambtenaren van het voorstel? Uit een enquête van re.Public bleek in februari 2012 dat twee derde van de jonge ambtenaren het wel zien zitten, maar dat oudere ambtenaren het niks vinden: 80% van hen is tegen. De AC Rijksvakbonden constateren dat er bij medewerkers weerstand is tegen verdergaande normalisatie vanwege het wantrouwen van ambtenaren in de overheid als werkgever. Een jarenlange opgelegde nullijn bekrachtigt dit wantrouwen.
Voor wie gaat de wet gelden? Dat is nog niet duidelijk. CDA en D66 willen de groep ambtenaren die nog wel een bijzondere rechtspositie heeft zo klein mogelijk houden: militairen, de zittende magistratuur en benoemde ambtsdragers. Maar in de Kamer zijn diverse amendementen ingediend om die groep uit te breiden. Onder meer alle politieambtenaren, het burgerpersoneel van Defensie, ambtenaren met een vertrouwensfunctie, die geweld mogen gebruiken of die werkzaam zijn in een politieke omgeving, zouden extra bescherming moeten genieten. Overigens, qua arbeidsvoorwaarden zullen er voor de huidige medewerkers 'naar verwachting' geen grote gevolgen zijn. De huidige rechten zullen worden overgenomen in zgn. overgangsrechten. Wel wijzigt de rechtsgang. Blijft de Ambtenarenwet wel van toepassing? Ja, de Ambtenarenwet blijft van kracht. Er komt dus geen einde aan het eigen karakter van het ambtenaarschap. De Ambtenarenwet met integriteitsregels wordt gehandhaafd.
7
Waarom is het niet wenselijk om het arbeidsrecht van ambtenaren volledig gelijk te trekken met dat van werknemers in het bedrijfsleven? De werkgever vindt het 'lastig' dat thans rechten zijn neergelegd in reglementen en dat aan deze verworven rechten moeilijk kan worden getornd. Hiervoor is overleg nodig met bonden. Bij een markt-CAO kan na afloop van de CAO-termijn weer volledig opnieuw onderhandeld worden over alle zaken. Een ander verschil is dat in de publieke sector een CAO alleen maar kan worden gesloten wanneer de meerderheid van de vakbonden vóór het akkoord stemt (= overeenstemmingsvereiste). In de private sector kan al met 1 vakbond een akkoord worden gesloten. Daarnaast vinden wij als AC Rijksvakbonden dat van normaliseren van de positie van de werknemer pas sprake is als echt alles gelijk wordt getrokken. Dus ook het voorbehoud van het primaat van de politiek en het gelijktrekken van de salarissen bij de overheid met vergelijkbare functies in het bedrijfsleven. Onduidelijk is ook waarom de marktsector als 'norm' wordt neergezet en niet de ambtelijke rechtspositie of delen van beiden. Combineer het beste van 2 werelden. Overigens hebben in 2006 de gezamenlijke vakbonden het toenmalige kabinet geadviseerd niet tot normalisatie over te gaan maar eerst te werken aan het herstel van het beeld van de overheid als betrouwbare en normale werkgever. Dit argument blijft ook nu nog onverkort van kracht. En waarom in deze tijd van bezuinigingen veel geld uitgeven voor iets dat alleen de politiek als een probleem ervaart? De rijkssector staat voor belangrijke grote problemen zoals de invulling van de bezuinigingen, het waarborgen van kennis als over enkele jaren veel ambtenaren met pensioen gaan, duurzame inzetbaarheid. Als AC Rijksvakbonden willen we daar tijd aan besteden en niet aan juridische omzetting van ambtenarenrecht naar arbeidsrecht.
Is het dan geen voordeel dat straks bij een normalisatie ook 'normale' CAO onderhandelingen kunnen worden gevoerd, dus minder politieke bemoeienis? Nee, het zal niet gaan inhouden dat de CAO-onderhandelingen vergelijkbaar worden met die in de private sector. Het budgetrecht van het parlement betekent dat de arbeidsvoorwaardenruimte van ambtenaren altijd onderworpen is aan goedkeuring door het parlement. Kortom: ook bij 'normalisatie' bepaalt de overheid de loonruimte. Dus wat elders minder is, zou ook voor de rijksmedewerker moeten gelden aldus de politiek, maar dat wat elders beter is niet.
8
3. Wil je meer werken maken van je werk? Kijk dan eens bij de trainingen van het A&O Fonds Rijk op www.aofondsrijk.nl. Zoals een training over ”Ontdek je persoonlijke missie”, “werkdruk”, “het effectieve functioneringsgesprek”, “job crafting/sleutel aan je werk”. Let op: sommige trainingen starten al in januari dus kijk snel.
De vakcentrales Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak, CMHF en het Ambtenarencentrum (waarbij de AC Rijksvakbonden zijn aangesloten) en de werkgever Rijk werken samen in het A&O Fonds Rijk. Door vernieuwende activiteiten te stimuleren draagt het A&O Fonds Rijk bij aan het verbeteren van de arbeidsmarkt binnen de rijksoverheid.
Training “Krachtkaart: Ontdek je persoonlijke missie” Wat is jouw belangrijkste motivatie en drijfveer? Waarom doe je wat je doet? En hoe doe je dat? Welk deel van het werk geeft je een goed gevoel en waarom? Met de Krachtkaart, een training van het A&O Fonds Rijk, heb je een instrument in handen om te ontdekken wat je persoonlijke missie is, wat nu jouw drijfveren zijn om zodoende zicht te krijgen op de elementen die voor jou in je werk en privé van belang zijn. Interesse? De 1e trainingen in Den Haag hebben al plaatsgevonden maar ook in 2014 volgen er nog trainingen. De groepsbijeenkomsten duren anderhalve dag. In totaal ben je circa 5 à 6 dagdelen met de training bezig. De training begint met een e-learning- module. Meld je overigens snel aan want vol = vol!
Eerst meer info? Dat kan. Neem dan contact op met onze vakbondsbestuurder Margreet Mook, email
[email protected] Direct aanmelden? Ga dan naar: http://www.aofondsrijk.nl/projecten-2013/projecten-van-devakbonden/ontdek-je-persoonlijke-missie/
9
3. Wist je dat? Wist je dat er een App “Functioneringsgesprek Rijk” is waardoor je goed voorbereid je functioneringsgesprek in kan gaan? Deze App, ontwikkeld door het A+O fonds Rijk, is gratis te downloaden via de AppStore of Google Play. De App biedt onder andere tips en checklists die je helpen om concrete afspraken te maken met de leidinggevende. Verder vind je in de App animaties van een goed en een slecht gesprek en je rechten en plichten. Interesse? Ga dan naar onze website http://www.rijksvakbonden.nl/nieuws en download daar de App Functioneringsgesprek Rijk.
Dat onze Individuele Belangenbehartigers op 16 januari een workshop krijgen over “Van Werk Naar Werk beleid en arbeidsmarkt/mobiliteit? Hierdoor kunnen ze de leden nog beter helpen bij vragen over mobiliteit, stimuleringspremie, omzetting van de stimuleringspremie in buitengewoon verlof, ontslag op eigen verzoek, remplacantenregeling, etc. Leden kunnen bijvoorbeeld vragen stellen aan de Individuele Belangenbehartigers over de financiële impact op hun persoonlijke situatie wanneer ze gebruik maken van het Van Werk Naar Werk (VWNW)-beleid. Of vragen hebben over vervroegd uittreden en het effect daarvan op het ABPpensioen.
10
Dat de verhoging in het salaris van ca. 2% in 2014 GEEN gevolg is van CAO onderhandelingen, maar van de versobering in de pensioenopbouw vanaf 2014? Per 01-01-2014 versobert de pensioenopbouw als gevolg van wettelijke fiscale maatregelen. Hierdoor bouwen actieve deelnemers vanaf 2014 per jaar minder pensioen op. Door deze verplichte wettelijke versobering van de pensioenopbouw daalt de (kostendekkende) pensioenpremie. Zie ook www.rijksvakbonden.nl onder thema pensioen. Wist je dat er in 2014 geen geld is gereserveerd voor loonontwikkeling? Wel is er sprake van een loonsombenadering en niet van een nullijn. Dit houdt in dat secundaire arbeidsvoorwaarden voor loon kunnen worden gewisseld. Kortom: je moet eerst iets inleveren (secundaire arbeidsvoorwaarden) om er een loonsverhoging voor terug te kunnen krijgen.
Wist je dat het inruilen van een soort van PAS-regeling ter bekostiging van een loonsverhoging een onderdeel is van het recent afgesloten onderwijsakkoord? Binnen de rijksector zijn de AC Rijksvakbonden van mening dat de PAS-regeling bijdraagt aan het langer op een gezonde manier kunnen doorwerken. Aangezien medewerkers steeds langer moeten doorwerken als gevolg van de ophoging van de AOW-leeftijd zien wij juist aanleiding om de regeling uit te breiden. Op dit moment wordt er echter niet onderhandeld over de cao rijk aangezien de rijkswerkgever nog steeds geen loonsverhoging wil overeenkomen. De AC Rijksvakbonden zijn overigens ook niet bereid om de PAS-regeling in te leveren ter bekostiging van een loonsverhoging.
11