Towards peace of mind
Jaarverslag 2013
Towards peace of mind
Inhoudsopgave 1. Introductie
4
2. Samenvatting resultaten 2013
6
3. Verbinden: kennis en praktijk
9
4. Versterken van psychosociale kennis en vaardigheden
12
5. Verbinden en samenwerken
15
6. Communicatie & Fondsenwerven
17
7. Organisatie
20
8. Financiën
24
9. Toekomst
27
10. Jaarrekening 2013
30
11. Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
46
12. Overige gegevens
48
13. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
50
14. Verantwoordingsverklaring War Trauma Foundation
52
15. Bijlagen jaarrekening
55
Towards peace of mind
1
Introductie
Hulpverleners in Soedan worden getraind in psychotrauma technieken
1. Introductie Onze visie
War Trauma Foundation (WTF) biedt psychosociale zorg aan mensen en gemeenschappen die zijn getraumatiseerd door oorlog en geweld. In samenwerking met organisaties in (post)conflictgebieden werken wij aan het vergroten van hun veerkracht en zelfvertrouwen, zodat zij hun leven weer kunnen oppakken.
Onze missie
WTF ontwikkelt en verspreidt kennis en ervaring om met de psychosociale gevolgen van oorlog en geweld om te kunnen gaan. We passen verschillende benaderingen toe die recht doen aan de specifieke context en cultuur. WTF traint hulpverleners en ontwikkelt opleidingen om de psychosociale vaardigheden van mensen in conflictgebieden te versterken.
Directeur Marieke Schouten “De humanitaire crises in het Midden Oosten en Noordelijk Afrika nemen in omvang toe. Nog nooit waren er sinds de Tweede Wereld Oorlog zoveel vluchtelingen en ontheemden op de been. In Syrië, Libya, Zuid Soedan, de Centraal Afrikaanse Republiek en de Democratische Republiek Congo is nog weinig perspectief op rust en stabiliteit. De situatie op de Noordelijke Kaukasus blijft gespannen. War Trauma Foundation staat voortdurend voor de keus om steun te bieden bij urgente humanitaire crises of om te kiezen voor vergeten en voort sluimerende conflicten. We zijn een organisatie die met specifieke kennis en ervaring een groot verschil kan maken in het bestaan van mensen en gemeenschappen in conflictgebieden. Scherpe afwegingen en moeilijke keuzes maken, is onvermijdelijk. Dat was zo in 2013 en dat blijft zo in 2014. Psychosociale steun en herstel van vertrouwen in conflictgebieden, in de hoofden van mensen en in hun relaties met elkaar en hun omgeving, blijft onze belangrijkste doelstelling”.
Introductie
Jaarverslag
WTF verbindt wetenschap en onderzoek met praktische hulpverlening via de uitgave van onder andere het internationale tijdschrift: Intervention, Journal of Mental Health, and Psychosocial Support in Conflict Affected Areas’1 WTF werkt samen met andere organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de International Organisation of Migration (IOM), uitgever Lippincott Williams & Wilkins en vele anderen. WTF werkt samen met organisaties van Soedan tot Sri Lanka en van de Democratische Republiek Congo tot de Kaukasus. Binnen de psychosociale hulpverlening zijn verschillende benaderingen te onderscheiden. Aan de ene kant de specialistische psychiatrische en psychotherapeutische hulp die gericht is op het individu en aan de andere kant een meer holistische benadering waarbij gewerkt wordt aan herstel van sociale verbanden in de samenleving als geheel. Het is vooral deze laatste benadering die een belangrijke bijdrage levert aan vredesopbouw in post-conflictgebieden en aan het herstel van rechtsorde en democratisering. Psychosociale hulpverlening heeft zich in de laatste decennia snel ontwikkeld waarbij er meer cohesie is gebracht in aanpak en veelheid van interventies. Er is meer consensus over de kwaliteitseisen van psychosociale hulp na traumatische gebeurtenissen. Dit wordt onder andere zichtbaar in de publicatie van richtlijnen van de ‘Inter-agency Standing Committee voor Mental Health and Psychosocial Support in Emergency Settings’2 (IASC MHPSS) en het SPHERE handboek3. Deze richtlijnen, die door vele humanitaire organisaties worden onderschreven, zijn richtinggevend in het bepalen van kwaliteitsstandaarden voor hulp na rampen, georganiseerd geweld of andere calamiteiten. 1T ot en maart 2014, wordt het journal gepubliceerd on de oude naam: ‘Intervention, international journal of mental health, psychosocial work and counselling in areas of armed conflict’. 2 De IASC is het coördinatie orgaan voor humanitaire hulp na oorlogen en rampen dat is ingesteld door de Verenigde Naties en bestaat uit vertegenwoordigers van VN organisaties en NGOs. Zie: http://www.who.int/mental_health/emergencies/guidelines_iasc_mental_health_psychosocial_ june_2007.pdf 3 http://www.sphereproject.org/ The Sphere Handbook is one of the most widely known and internationally recognized sets of common principles and universal minimum standards for the delivery of quality humanitarian response.
Financiën
4
Towards peace of mind
2
Samenvatting resultaten 2013
Training in Dagestan voor leraren en ouders over ‘oorzaken en gevolgen van geweld’.
2. Samenvatting resultaten 2013 Hoewel evaluatie en onderzoek van psychosociale programma’s in conflictgebieden aantonen dat zij een positieve bijdrage leveren aan het herstel van sociale cohesie van gemeenschappen, is er nog weinig onderzoek gedaan naar de effecten van psychosociale programma’s op grootschalige sociale transformatieprocessen en op het herstel van vrede, en welke factoren in de psychosociale programma’s hieraan bijdragen. De systematische beschrijving en analyse van deze factoren en de vertaling naar nieuwe, praktische psychosociale interventies en trainingen zullen een belangrijke bijdrage vormen aan vredesopbouw in conflictgebieden. In 2013 zijn de voorbereidingen begonnen van een special issue van het Intervention Journal, gericht op dit thema. In het programma in Soedan, dat WTF in samenwerking met het Ahfad Training and Trauma Counselling Centre uitvoert, wordt ook aandacht besteed aan de relatie tussen het psychosociaal herstel van mensen en welke rol dit speelt in de opbouw van hun gemeenschap. De Arq Psychotrauma Expert Groep kent verschillende programma’s waarbinnen de partners elkaars expertise inzetten. Dit zijn onder andere ‘Kind en Trauma’, ‘Veerkracht’, ‘Cultuur en Trauma’, ‘Mental health and psychosocial support in emergencies’ en andere programma’s. In het programma ‘MHPSS in emergencies’ werkt WTF vooral samen met Impact, Equator Foundation en Centrum ’45. Thema’s die verder ontwikkeld worden zijn ‘Sociale cohesie en stedelijke vluchtelingen’, ‘vergroten weerbaarheid na natuurrampen’ en het toepassen van de ‘Multi Family Therapy / Approach’. De grote humanitaire rampen in 2013, hetzij als gevolg van oorlog of als gevolg van natuurrampen, speelden zich af rond Syrie, de Filippijnen, Mali en de Centraal-Afrikaanse republiek. WTF, in haar rol als co-chair van de ‘Inter Agency Standing Committee on Mental Health and Psychosocial Support in Emergencies’, is betrokken in de coördinatie en afstemming tussen de (inter)nationale organisaties die psychosociale hulpverlening geven. tional In januari tekende WTF een samenwerkingsovereenkomst met de Interna Organization for Migration (IOM). Deze samenwerking maakt uitwisseling van kennis en mensen mogelijk. Het ontwikkelen en verspreiden van kennis in ‘Mental Health and Psychosocial Support in Emergencies (MHPSS)” staat centraal in programma’s in Soedan, Sri Lanka, Noordelijke Kaukasus en Palestina. Elk van deze programma’s heeft een unieke invalshoek: in Tjestjenie, Dagestan en drie andere republieken wordt met scholen gewerkt en zijn series van trainingen gegeven met aandacht voor de gevolgen van het geweld in de regio en van huislijk geweld. In Soedan is het Ahfad training and trauma Counseling Centre in 2012 met steun van WTF van start gegaan.
Introductie
Jaarverslag
Financiën
Ons programma in de Kaukasus geeft kinderen de kans op een gezonde psychologische ontwikkeling.
In 2013 zijn onder andere de volgende resultaten behaald: 1. In de Noordelijke Kaukasus (Rusland) hebben in de republieken Dagestan, Karbardino Balkaria, Inghoesjetië, Noord Ossetië, Tjestjenië in samenwerking met vier lokale organisaties 960 kinderen, leraren en ouders deelgenomen aan workshops en seminars. In Soedan zijn programma’s in samenwerking met Ahfad Training and Trauma 2. Counseling Centre verder worden ontwikkeld: het versterken van de capaciteit van mensen en organisaties zodat zij goede en duurzame psychosociale hulp kunnen geven aan kwetsbare groepen en daarmee ook een bijdrage kunnen leveren aan vredesopbouw. Er is onder andere een groep van 14 professionals (psychologen, psychiaters uit MoH, Ahfad University, Ziekenhuizen) getraind in praktische vaardigheden zoals ‘Cognitive Behavioural Therapy in Psychotrauma.
6
3. 4.
5.
6.
Hoewel er grote vraag is onder deelnemers naar het leren van ‘technieken’, wordt er in de trainingen ook veel aandacht besteed aan praktische vaardigheden en attitudes die nodig zijn voor het verlenen van psychotherapeutische support. Er is een handboek geschreven en een vervolg wordt in 2014 gepubliceerd. Ook wordt in 2014 een digitaal platform gebouwd om uitwisseling en leren tussen de psychologen en psychiaters uit de verschillende staten mogelijk te maken. In Sri Lanka en Zuid Azië is een groep van 28 beleidsmakers en managers van humanitaire organisaties uit Afghanistan, Bangladesh, India, Myanmar, Nepal Sri Lanka getraind in de toepassing van de IASC MHPSS guidelines. In Palestina, de Westelijke Jordaanoever, zijn in samenwerking met Birzeit University en Centrum ’45 twee voorbereidende workshops gehouden om 9 mensen te trainen in toepassing van ‘Multi Family Therapy / Approach’ in een ‘Community Based Rehabilitation Programme’ (CBR). In dit programma, waarin 19 NGO’s samenwerken, wordt gewerkt met gezinnen met complexe problemen als gevolg van de voortdurende bezetting en het hebben van een kind met een handicap. Gezinnen leven vaak in isolatie en onder zeer moeilijke sociaal economische omstandigheden. In Japan, Saoedi-Arabië en Noord-Irak heeft WTF in samenwerking met de Ministeries van Gezondheid, internationale organisaties trainingen gegeven aan psychologen, psychiaters en beleidsmakers in onder andere Psychological First Aid (PFA) en in het opzetten van kwalitatief hoogwaardige psychosociale supportprogramma’s. In Japan is veel vraag naar praktische vaardigheden voor hulpverleners van academisch naar uitvoerend niveau. Vanuit het Ministerie van Gezondheidszorg is een goed netwerk van hulpverleners dat is getraind in rampenparaatheid. Trainingen in PFA zijn zeer positief ontvangen, in een webinar georganiseerd met de Wereld Bank in Tokyo, namen vier landen deel. In Libië is WTF verzocht door twee internationale organisaties om psychosociale programma’s te evalueren. Hiervoor zijn kwalitatieve onderzoeksvoorstellen geschreven, uitvoering ervan is gang gezet en zal in het 1ste kwartaal van 2014 worden afgesloten.
3. In 2013 heeft WTF met partners uit de Arq Psychotrauma Expert Groep, en met internationale partners, veel tijd geïnvesteerd in het ontwikkelen van psychosociale support programma’s die vervolgens met het verzoek tot financiering zijn voorgelegd aan institutionele donoren. Een voorbeeld hiervan is het onderzoeken en het ontwikkelen van een methode voor ‘Case management of refugees with serious mental health illness in camp settings’ naar aanleiding van de crisis in Mali. (in samenwerking met Equator Foundation, de IOM). Vanuit verschillende West-Afrikaanse landen kwam hiertoe een verzoek vanwege de crises in Mali. Helaas werd het programma afgewezen doordat donor besluit om financiering slechts aan en organisatie toe te kennen die actief is in de Midden-Oosten crisis. Ondanks de vaak sombere financieel economische situatie in 2013, wordt WTF gesteund door zeer trouwe donateurs die vaak al jaren betrokken zijn bij WTF. Het is dan ook dankzij hun steun, dat WTF zich kan blijven inzetten.
De voornemens die niet zijn behaald: Het werken met journalisten en mediapersoneel in oorlogsgebieden heeft nog 1. onvoldoende vorm gekregen. Een concept training programma is door WTF ontwikkeld. Vanwege veranderingen in staf in de organisaties waar WTF mee samenwerkt, zal de voorbereidende workshop pas in 2014 gaan plaatsvinden. 2. Het vormgeven van het thema ‘Psychosociale support en herstel van vreedzame samenlevingen’ in publicaties en een training handboek. Dit vraagt extra inzet van menskracht en middelen, in 2013 kon WTF geen menskracht hiervoor inzetten. Vanwege het belang van dit thema, blijft dit wel een voornemen voor 2014.
Introductie
Jaarverslag
Financiën
7
Towards peace of mind
3
Verbinden: kennis en praktijk
Hulpverleners op de Westelijke Jordaanoever worden getraind in de Multi Family approach zodat zij kwetsbare gezinnen beter kunnen ondersteunen.
3. Verbinden: kennis en praktijk 3.1
Het tijdschrift ‘Intervention’
‘Intervention, The International Journal of Mental Health, Psychosocial Work and Counselling in Areas of Armed Conflict’ maakt ervaring en kennis van Mental Health and Psychosocial Support (MHPSS) toegankelijk voor practitioners en professionals werkzaam in humanitaire of andere organisaties. Opnieuw werden er in 2013 drie issues gepubliceerd. Het tijdschrift wordt door de uitgever Lipponcott Williams & Wilkins ter beschikking gesteld aan meer dan 1600 bibliotheken wereldwijd en aan 300 organisaties in lageinkomenlanden. Het tijdschrift wordt vooral gelezen via het digitaal downloaden van artikelen. De meeste lezers komen tot nu toe uit midden en hoge-inkomenlanden. Tabel 1: Top 10- downloads in 2013 artikelen Intervention Journal Article:
Aantal downloads
1
A primer on single session therapy and its potential a pplication in humanitarian situations.
530
2
The disarmament, demobilization and reintegration of child soldiers: social and psychological transformation in Sierra Leone.
236
3
None
212
4
From the editor: the start of a new decade for I ntervention.
146
5
The first decade of Intervention: facts, figures & trends.
132
6
The ADAPT model: a conceptual framework for mental health and psychosocial programming in post conflict settings.
113
7
Syrian mental health professionals as refugees in Jordan: establishing mental health services for fellow refugees.
111
8
From the editors'horizontal ellipsis' Introduction to a Special Issue: long term perspectives on mental health and psychosocial programming in (post) conflict settings.
79
9
'Against all odds': UNHCR's mental health and psychosocial support programme for Iraqi refugees and internally displaced Syrians.
73
10
Child and adolescent mental health in Iraq: current situation and scope for promotion of child and adolescent mental health policy.
53
In 2013 nam de hoofdredacteur, dr. Peter Ventevogel, na zes jaren afscheid en vertrok naar UNHCR om daar als Senior Mental health Advisor te gaan werken. Zijn
Introductie
Jaarverslag
Financiën
inzet en betrokkenheid hebben een cruciale rol gespeeld in het verder professionaliseren van Intervention Journal. Hij is in november 2013 opgevolgd door Marian Tankink PhD, antropoloog en senior researcher. Marian heeft veel ervaring in het doen van kwalitatief onderzoek naar de gevolgen van vooral gender based violence tijdens oorlog. Het editorial board werd versterkt met drie nieuwe leden: Janice Cooper PhD uit Liberia (country lead for the Liberia Mental Health Initiative), Rebecca Horn uit Engeland (psychosocial specialist, lid van ‘Colombia group for Children in Adversity; Onstitute of International health and Development, Queen Margaret University) en Mark Jordans PhD uit Nederland (Senior researcher HealthnetTPO, Senior lecturer king’s College London) ‘Ontvouw een toekomstvisie op Mental Health en Psychosocial Support (MHPSS) in conflictgebieden en lage inkomenslanden. En toon daarbij lef.’ Deze opdracht legde de redactie van het tijdschrift ‘Intervention’ van War Trauma Foundation (WTF) voor aan gezaghebbende denkers in het veld van Mental Health and Psychosocial Support. De bijdragen zullen worden gepubliceerd in een speciale editie van Intervention Journal in 2014. Het symposium ‘Cultural psychiatry & Global mental health’ op 31 mei ter gelegenheid van het afscheid van Joop de Jong, editorial advisor en verbonden als professor “Cultural & International Psychiatry” aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, was de inspiratie voor dit verzoek. Voornemens 2014 - in het 1ste kwartaal zal er een evaluatie worden uitgevoerd van het Intervention Journal; - er zullen schrijf workshops worden gehouden in LMIC landen om auteurs uit LMIC landen gelegenheid te bieden om te publiceren; - een plan van aanpak wordt ontwikkeld om tot een hybride vorm van open access publicatie te komen zodat toegankelijkheid wordt vergroot.
3.2 Andere publicaties
Samen met het Reference Centre for Psychosocial Support van het Deense Rode Kruis, de Universiteit van Innsbruck (Oostenrijk) en het Deense Kanker Instituut, is er een handleiding geschreven voor trainers van vrijwilligers. Deze vrijwilligers zijn werkzaam in West Europese organisaties en geven psychosociale support. De handleiding is opgebouwd uit tien modules en een trainingsprogramma van twee dagen. De handleiding is geschikt voor vrijwilligers die met terminaal zieke mensen werken
9
en voor vrijwilligers die worden ingezet na een grote ramp, en kan worden gebruikt in zowel lage- als hoge-inkomen landen. Dit handboek is in maart 2013 verschenen. De productie hiervan werd mogelijk gemaakt door de Europese Commissie, Leonardo da Vinci ‘Transfer of Innovation Lifelong Learning Programme’. Andere publicaties waarin WTF medewerkers co-auteur waren: Tabel 2: overzicht publicaties Wie
Waar / titel journal, boek etc
Psychosocial Centre IFRC; War Trauma Foundation; Danish Cancer Society; University of Innsbruck
Lay Counselling, a trainers’ manual
Orso Muneghina (Nancy Baron)
World Disaster Report 2012
Titel artikel
Mental health and psychosocial support to urban refugees and asylum seekers in Cairo
Orso Muneghina (Wendy Ager)
WTF/ e-publication
Relinde Reiffers (Ram Prasad Dahal, Suraj Koirala, Renee Gerritzen, Nawaraj Upadhaya, Nagendra P. Luitel, Shaligram Bhattarai & Mark J.D. Jordans)
Intervention Journal, 2013, Volume 11, Number 2, Page 169 - 179
Psychosocial support for Bhutanese refugees in Nepal
Leslie Snider MD MPH Juen B, Siller H, Lindenthal M, Snider L, Nielsen M, Muff ML, Wiedemann N
Intervention Journal, Vol. 11 (1): 77-88, Mar 2013.
Lay Counselling in Humanitarian Organisations: A field report on the development of training materials for lay counsellors in Europe.
Introductie
Jaarverslag
Developing Participatory Case Study – A facilitator’s guide
Financiën
Het maken van een levenslijn was onderdeel van een capaciteitsversterkende workshop in de Kaukasus
10
Towards peace of mind
4
Versterken van psychosociale kennis en vaardigheden
Versterken van psychosociale kennis en vaardigheden in Soedan
4. Versterken van psychosociale kennis en vaardigheden WTF traint hulpverleners en ontwikkelt opleidingen om de psychosociale vaardigheden van mensen in conflictgebieden te versterken. Dit gebeurt door het trainen van trainers, door het opzetten van goede coaching en monitoring trajecten en door er voor te zorgen dat kennis is ingebed in lokale organisatiestructuur en cultuur. Het ontwikkelen en verspreiden van kennis in ‘Mental Health and Psychosocial Support in Emergencies (MHPSS)” staat centraal in programma’s in Soedan, Sri Lanka, Noordelijke Kaukasus en Palestina. Elk van deze programma’s heeft een unieke invalshoek: in Tjestjenië, Dagestan, Kabardino Balkario, Inghoesjetsie en Noord Ossetie-Allania wordt met scholen gewerkt en zijn series van trainingen gegeven met aandacht voor de gevolgen van het geweld in de regio en van huislijk geweld. In Soedan is het Ahfad training and trauma Counseling Centre in 2012 met steun van WTF van start gegaan, in 2013 lag nadruk op opleiden van groep van psychologen en psychiaters in onder andere CBT en het voorbereiden van een onderzoek naar
weerbaarheid. Er is een handboek geschreven en een vervolg wordt in 2014 gepubliceerd. Ook wordt in 2014 een digitaal platform gebouwd om uitwisseling en leren tussen de psychologen en psychiaters uit de verschillende Staten mogelijk te maken. In Japan, Saoedi-Arabië en Noord-Irak heeft WTF in samenwerking met de Ministeries van Gezondheid, internationale organisaties trainingen gegeven aan psychologen, psychiaters en beleidsmakers in onder andere Psychological First Aid en in het opzetten van kwalitatief hoogwaardige psychosociale supportprogramma’s. In Japan is veel vraag naar praktische vaardigheden voor hulpverleners van academisch naar uitvoerend niveau. Vanuit het Ministerie van Gezondheidszorg is een goed netwerk van hulpverleners dat is getraind in rampenparaatheid. Trainingen in PFA zijn zeer positief ontvangen, in een webinar georganiseerd met de Wereld Bank in Toyo, namen vier landen deel.
Tabel 3: overzicht trainingen Waar
Wat, type training
Voor wie
Aantal deelnemers
Uitdagingen, lessons learned
WTF traint hulpverleners en ontwikkelt opleidingen om de psychosociale vaardigheden van mensen in conflictgebieden te versterken. Saudi Arabia, Saudi National Care Committee for Patients and their Families.
Psychological First Aid; ‘IASC MHPSS guidelines’4
Practitioners en studenten: psychologen, medische studenten, docenten universiteit
28
Grote diversiteit in participanten wat goed paste bij de multidisciplinaire benadering die ook de IASC guidelines beogen; Co-trainer WTF werd toegang Saudi Arabia ontzegd; Tijdens training strikte scheiding van man-vrouw; Grote belangstelling bij participanten voor vervolgtrainingen, op MHPSS.net groep voor Saudi Arabia opgezet
Pisa (University) Italy IOM: Psychosocial Interventions in Migration, Displacement & Emergency
‘PFA training; IASC guidelines for camp managers’
Migration, Displacement & Emergency ‘PFA training; IASC guidelines for camp managers’ Practitioners werkzaam in humanitaire organisaties uit diverse landen
40
Deelnemers geven hoge waardering voor deze training vanwege de praktische toepasbaarheid
Noord-Irak, in samenwerking met Caritas Austria
‘MHPSS for vulnerable returnees <migrants>
Lokale NGOs die met terugkeerders werken en economische zelfstandigheid bevorderen
9
Deelnemers aan de training hebben zelf ook te maken met de gevolgen van de oorlog; dit beïnvloedt hun werken met terugkeerders en verhoogt risico op uitval en ‘compassion fatigue’ In 2014 zal WTF de bevindingen van deze training presenteren aan de ERSO Sure organisaties in Oostenrijk
4
http://www.who.int/mental_health/emergencies/9781424334445/en/
Introductie
Jaarverslag
Financiën
12
Wat, type training
Voor wie
Aantal deelnemers
Uitdagingen, lessons learned
Japan
Waar
Training of Trainers in PFA
ToT: 20
Japan National Information Centre for Disaster Mental health
Webinar hosted door de Wereld Bank Tokyo
ToT: Medewerkers van ‘Self Defence Force’, Ministerie van Buitenlandse Zaken’; GGZ medewerkers van hoge risico rampgebieden in Japan.
Japan: goede uitwisseling in trainingtechnieken en content tussen de trainers. De trainers uit deze groep laten zien hoe rampenparaatheid op nationaal niveau wordt uitgevoerd met goede koppeling naar regionale stakeholders.
Webinar Zuid Azië
Wereld bank
Webinar: China, Nepal en Thailand. Vietnam: observator
De interactieve webinar was een groot succes. Een pre-recorded rollenspel maakte hiervan onderdeel uit, de goede technische ondersteuning maakte een het mogelijk dat er een actieve uitwisseling plaatsvond tussen landen. https://www.dropbox.com/s/lxtnublrsvt6omv/PFA%20Short.mov
WTF ontwikkelt en verspreidt kennis en ervaring om met de psychosociale gevolgen van oorlog en geweld om te kunnen gaan. Kaukasus: Dagestan, Karbardino Balkaria, Inghoesjetië, Noord Ossetië, Tjestjenië I.s.m. vier lokale partner organisaties
Seminars, workshops, trainingen
Voor leraren, psychologen en ouders van 20 scholen en ouders
Dagestan: 12 psychologen KB: 184 ouders en kinderen Tjetsjenië, Inghoesjetië: 193 onderwijzers en ouders Noord Ossetië: 580 leraren, ouders, kinderen
Webinars (3) Wat betekent het voortdurende geweld voor kinderen en hun ouders? Huiselijk geweld
Palestina, Westelijke Jordaanoever i.s.m. Birzeit University, Institute for Public & Community Health
Voorbereidende workshops voor training en implementatie van ‘Multi Family Therapy / Approach’
3 staf ICHP, 6 Community Based Rehabilition staf
9
Sri Lanka I.s.m. Good Practices Group
IASC MHPSS guidelines, regionale (Zuid Azië) training
Beleidsmakers MoH, senior manager (I)NGOs
28, uit Afghanistan, Bangladesh, India, Myanmar, Nepal Sri Lanka
PFA supervisie, f.u. training
Tamil en Sinhala groepen van trainers
Schoolpsychologen vertelden hoe zij zelf terroristische aanlagen hebben meegemaakt. Daarna geen enkele vorm van ondersteuning gehad. Anderen vertelden hoe ze nooit eerder hadden geleerd hoe ze op een praktische manier ondersteuning konden bieden aan kinderen en ouders Nieuwe linken gelegd met Department of Psychology and Rehabilitation centre for Disabled (MoH) De langdurige samenwerking tussen WTF en de vier partnerorganisaties in de vijf Republieken leidt tot verdere professionalisering en zelfvertrouwen.
Soedan i.s.m. met the Ahfad University for Women, Khartoum,
CBT in Psychotrauma and exposure techniques
GGZ professionals
14, Psychologen en psychiaters uit civiele en militaire ziekenhuizen; MoH, Ahad University.
Participanten zien CBT als voorkeurbehandeling. Grote belangstelling om dit verder toe te passen en kennis in te krijgen Deze grote belangstelling lijkt voort te komen uit gebrek aan voldoende achtergrond en vaardigheden in psychotherapeutische aanpak. Noodzaak voor training in praktische vaardigheden blijft
Soedan i.s.m. Ahfad University
Ontwikkelen van Case Studies’
Trainers, hoogleraren van Ahfad University
15
Goede documentatie en analyse van case studies nodig voor leren, supervisie
Introductie
Jaarverslag
Financiën
13
Towards peace of mind
5
Verbinden en samenwerken
Leraren in de Kaukasus worden getraind in het herkennen van psychische problemen bij kinderen en het geven van psychosociale hulp.
5. Verbinden en samenwerken Door ‘jeugd en gezin’ van Centrum ’45 wordt de Multi Family Therapie (MFT)aanpak verder ontwikkeld. MFT is een benadering die ook geschikt is om toe te passen in oorlogsgebieden om met gezinnen te werken die geïsoleerd leven van hun omgeving doordat zij allerlei traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. War Trauma Foundation in samenwerking met Centrun’45 en de Universiteit van Birzeit in Palestina, is begonnen met onderzoeken en toepassen van de MFT op de Westelijke Jordaanoever. Medewerkers van partners in Arq, vooral Centrum ’45, geven regelmatig een bijdrage in trainingen die WTF in conflictgebieden organiseert, onder andere in Noord-Irak. Vanuit de ontwikkellijn ‘Mental health and Psychosocial Support in Emergencies’ heeft WTF met andere partners in Arq, het voornemen om het vergroten van weerbaarheid bij grootschalige rampen in een project te ontwikkelen. Dit zal in 2014 verder vorm moeten krijgen. Vanaf februari 2013, is WTF samen met UNICEF co-chair van de reference group of the Interagency Standing Committee on Mental Health and Psychosocial Support in Emergencies (IASC MHPSS). Namens WTF vervult Margiet Blaauw MD vanuit Geneve deze functie. De Reference group speelt een belangrijke rol in het coördineren en het verbeteren van de kwaliteit van MHPSS na rampen. Ongeveer 50 internationale niet gouvernementele, UN en publieke organisaties die actief werkzaam zijn in conflictgebieden, zijn lid van deze reference group. In november werd de jaarlijkse vergadering gehouden in Geneva, waar ook speciaal aandacht besteed werd aan het doen van onderzoek naar effectieve psychosociale steun aan kinderen in conflictgebieden. Ook de grote humanitaire ramp in Syrie stond hoog op de agenda. De co-chair heeft een actieve rol gespeeld in de coördinatie van de psychosociale support na de tyfoon in de Filippijnen, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Syrie en Zuid Soedan. In 2013 is er een Memorandum of Understanding getekend met de International Organisation for Migration in Geneve. Hierdoor kunnen beide organisaties elkaars technische expertise op het terrein van traumazorg aan vluchtelingen, ontheemden en migranten inzetten.
Introductie
Jaarverslag
Financiën
Training hulpverleners op Westelijke Jordaanoever
15
Towards peace of mind
6
Communicatie & Fondsenwerving
Vrouwen in Soedan hebben baat bij betere psychosociale hulp
6. Communicatie & Fondsenwerven Als Nederlandse organisatie, gebouwd op de herinneringen en ervaringen uit de Tweede Wereldoorlog, wil WTF geworteld zijn in de Nederlandse samenleving. Wij richten ons daarom ook op speciale doelgroepen in Nederland zoals psychologen, psychiaters, psychotherapeuten en anderen die zien en weten wat het is als mensen traumatische gebeurtenissen in hun leven een plaats moeten geven. We willen ons met hen verbinden om zo geworteld te zijn in de Nederlandse samenleving en daar ook de nodige support van te ontvangen. Het werk van War Trauma Foundation wordt ook financieel gesteund door diverse particuliere fondsen en stichtingen5, soms al vele jaren. Dit zijn onder andere: • • • • • • • • • • • •
H. Hartstra Stichting Diaconie PKN Scharmer/Harkstede St. Weeshuis der Doopsgezinden Dusseldorp Kinderfonds Anna Muntz stichting Gorinchem Scuola Santa Anna Stichting Elion Gerritzen Gieskes Strijbis Fonds Johanna Donk Grote Stichting Stichting Bron van Leven St. Coronagalina Klooster Euphrasia
• • • • • • • • •
Provinciaal Dominicanen (Orde der) Stg. R C Oude Armen KTR Protestantse Gemeente Naaldwijk Congr. der Br H Aloysius Paters Passionisten Nelis van Dril St. Caritas Drachten Onze Lieve Vrouwe Stichting St. N. van Ballegooijen Fonds
Traditiegetrouw is het werk van WTF in de loop van haar bestaan, gesteund door vele bedrijven. In 2012 en 2013 is deze financiële steun afgenomen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de meeste van deze bedrijven nu hun MVO en duurzaamheidsprograma’s volgen op thema’s die niet binnen het domein van WTF liggen. Er zal in 2014 worden ingezet op het gebruik van CrowdSourcing in een aantal bedrijven. Ook in 2013 zijn er bedrijven geweest die WTF steunden in natura, dit waren de uitgever Lippincott Williams & Wilkins en het ICT bedrijf Kega. Ook het Rotterdam Media Centrum dat onder andere het drukwerk van de Intervention Educational Materials en de direct mailings verzorgt. 5
Niet genoemd zijn die fondsen die hebben aangeven anoniem te willen blijven.
Introductie
Jaarverslag
Financiën
Bijzondere evenementen 2013:
•D e Opening van de NYSE Amsterdam beurs op 29 oktober 2013: met het luiden van de Gong heeft WTF aandacht gevraagd voor jongeren in DR Congo die opgroeien in een onveilige en gewelddadige omgeving. •V ia Pifworld.com is WTF een speciale Crowd Sourcing actie begonnen die zich richt op DR Congo. http://www.pifworld.com/en/projects/Versterkenvanweerbaarheidjongeren/350 •R adio interview op vrijdag 6 december 2013, er werd er een interview met Marieke Schouten, directeur van WTF uitgezonden op Radio 5 van de NTR. In het interview werd ingegaan op de vraag wat oorlog met mensen doet. Hoe kunnen mensen die traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt ondersteund worden? •4 mei concert Concertgebouw Amsterdam, Ook dit jaar heeft WTF weer kaarten mogen verkopen voor het 4 mei concert. De opbrengsten daarvan zijn bestemd voor de opleiding van medewerkers van het Nationale Training en Trauma Counseling Centrum in Soedan. Sinds 2001 organiseert Stichting 4 mei Concert elk jaar een herdenkingsconcert in Het Concertgebouw. Dit concert vindt plaats na de Doden- herdenking op de Dam en is een muzikaal verlengstuk van de officiële herdenkingsdag. Het concert wil ons bewust maken van de betekenis van vrijheid en verdraagzaamheid in de samenleving.
Communicatie
Er werd drie maal een direct mailing naar (potentiele) donateurs en een maal naar een groep fondsen en stichtingen verstuurd (met als thema’s: Maart: Gezinnen op de West Bank hebben perspectief en hoop nodig; September: WTF traint hulpverleners in Soedan, December: Versterken van weerbaarheid jongeren in DR Congo, Gezinnen op de West Bank hebben perspectief en hoop nodig). In deze direct mailings geeft WTF ook inzicht in voortgang van projecten. Per 31/12/2013 had WTF 570 vaste donateurs (2012: 590). Hoewel het aantal donateurs is teruggelopen (met als belangrijkste opgave van reden de persoonlijk verslechterende financiële situatie) zijn de bijdragen per donateur licht gestegen. In het tijdschrift van Villa Media (oplage bijna 10.000 mensen) werd een insert meegestuurd over het werk van WTF, de oorlogsjournalist Hans Jaap Melissen vroeg hierin aandacht voor het Oorlogsjournalisten project. Veel betrokken particulieren kozen er dit jaar voor om hun (65ste) verjaardag, afscheid of symposium aan te grijpen om geld op te halen voor het werk van WTF. Ook werden er dit jaar weer kleinschalige acties georganiseerd door particulieren variërend van het verkopen van cakejes tot het organiseren van een Russische cultuuravond waarbij aandacht werd gevraagd voor het werk van WTF.
17
War Trauma Foundation op tijd SEPA proof
Ook War Trauma Foundation moet voldoen aan de eisen die de Europese Unie stelt aangaande het nieuwe internationale betaalsysteem: SEPA (Single European Payments Area). Het in orde maken van de donateursadministratie en de software vergde een behoorlijk inspanning maar WTF was desondanks eind december 2013 succesvol over op IBAN.
Meisje verkoopt cakejes om geld op te halen voor het werk van WTF
Introductie
Jaarverslag
Financiën
18
Towards peace of mind
7
Organisatie
Hulpverleners op de Westelijke Jordaanoever worden getraind om kwetsbare gezinnen perspectief en hoop te bieden
7. Organisatie Kwaliteit
In het derde kwartaal van 2013, vond de toetsing plaats door het CBF om na te gaan of WTF opnieuw voor een periode van driejaren het CBF keurmerk zal worden verleend. Deze toetsing was positief en het keurmerk is weer voor drie jaar toegekend. Ook vond er de externe audit plaats in het kader van de ISO 9001 certificering. De enige aanbeveling uit deze audit is dat WTF ook onder haar consultants en associates regelmatig een voortgangsgesprek voert om de kwaliteit te bewaken. Deze aanbeveling wil WTF ook graag meenemen in 2014. WTF past de Richtlijn 650 voor Kosten Beheer & Administratie toe. WTF is erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI): de stichting voldoet aan de eisen die de Belastingdienst stelt. Ook is WTF lid van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI), de branchevereniging van goede doelen. Vanaf 1 januari 2011 is War Trauma Foundation partner in de Arq Psychotrauma Expert Groep. De Arq Groep verbindt en ondersteunt organisaties rondom het thema psychotrauma zodat zij elkaar wederzijds kunnen versterken en alle organisaties afzonderlijk hun werk op het gebied van psychotrauma beter kunnen uitvoeren.
Samenstelling Raad van bestuur WTF: Naam drs. J.W. Reerds MBA
Bestuursfunctie Lid Nevenfuncties •L id RvB van Arq Psychotrauma Expert Groep* en Stichting 1940-1945, •N IAZ ((lead) auditor) •B estuurslid Stichting 4 mei Concert •L id commissie Werkgevers- en Arbeids Zaken van GGZ-Nederland •B estuurslid Global Initiative on Psychiatry In 2013 werd vijf maal overleg gevoerd met de Raad van Toezicht. Daarnaast heeft de Raad van Bestuur meerdere malen overleg gehad met de leden van de auditcommissie financiën van de raad van toezicht. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de raad van bestuur en van de raad van toezicht zijn vastgelegd in reglementen die in 2009 zijn vastgesteld. Het bruto jaarsalaris en onkostenvergoeding van de raad van bestuur is binnen de richtlijnen van de NVZD/NVZT vastgesteld door de raad van toezicht.
De raad van toezicht van WTF bestond in 2013 uit:
Bestuursfunctie Voorzitter Nevenfuncties • voorzitter RvB van Arq Psychotrauma Expert Groep* en Stichting 1940-1945, • voorzitter college van curatoren bijzondere leerstoel Prof. dr. M. Olff, Universiteit van Amsterdam • Lid curatorium bijzondere leerstoel Prof. dr. R.J. Kleber, Universiteit van Utrecht • Lid Curatorium bijzondere leerstoel Prof. dr. H.G.J.M. Vermetten, Universiteit Leiden (vanaf 01-09-2013) • Lid bestuursraad Coöperatie Quli • Lid bestuur Eerebegraafplaats, Bloemendaal • Lid comité van aanbeveling stichting vriendenkring Neuengamme *A rq Psychotrauma Expert Groep bestaat uit: Stichting Centrum ‘45, Equator foundation, PDC, IVP, WTF, Cogis, Impact, Arq Psychotrauma Onderzoek
Introductie
Naam drs. J. Schaart MBA
Jaarverslag
Financiën
• • • • •
drs. F.W. Weisglas mevrouw drs. M.L. Bot mr. A.A. Lycklama à Nijeholt drs. J.T.H.M. Kortenhorst MBA drs. J.B.M. Streppel
voorzitter lid lid lid tot september 2013 lid
Nevenfuncties leden Raad van Toezicht in 2013: drs. F.W. Weisglas • Voorzitter Bestuur Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Wageningen • Lid Raad van Toezicht van het Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam • Lid Alumni Adviesraad Erasmus Universiteit Rotterdam • Lid Bestuur Stichting Bernard Mandeville, Erasmus Universiteit Rotterdam • Voorzitter Raad van Toezicht Stichting “ Workmate” Rotterdam • id Bestuur Stichting Sponsorfonds Rotterdamse Schouwburg • Lid Raad van Toezicht Rotterdamse Schouwburg
20
• Lid van het Bestuur van de Stichting Hollandse Haringpartij • Commissaris bij Huntsman Holland BV • Voorzitter Bestuur Stichting Rotterdamsch Comité voor Nationale Belangen (t/m 15 mei 2013) • Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Rijnlands Lyceum, Wassenaar • Ambassadeur van Terre des Hommes • Voorzitter Stichting Geuzenpenning, Vlaardingen (vanaf 14 maart 2013)
De heren Cohen en Van Baal zijn sinds veel jaren verbonden met WTF. WTF is in 1997 opgericht door Maurits Cohen. De heer Cohen had zich jarenlang ingezet voor de psychische hulpverlening aan Joodse oorlogsslachtoffers. De beelden van de Balkanvluchtelingen eind jaren negentig inspireerden hem tot de psychische hulpverlening aan hedendaagse oorlogsgetroffenen. De heer Van Baal was zich vanuit zijn ervaring bij internationale missies vanuit de Nederlandse krijgsmacht zeer bewust van wat oorlog doet met mensen en heeft jarenlang WTF gesteund vanuit die betrokkenheid.
drs. J.T.H.M. Kortenhorst • Lid van de Fulbright Commission • Lid van de Raad van Advies van de Groene Zaak • Lid van de Raad van Commissarissen van Topell Energy BV • Lid van de Raad van Commissarissen van het Triodos Groenfonds
dr. A.H.G. Rinnooy Kan, vm. voorzitter SER, hoogleraar UvA, is toegetreden tot het Comité van Aanbeveling
mr. A.A. Lycklama à Nijeholt • Adviseur van de Stichting Verzetsmuseum Friesland; • Lid van het bestuur van de Stichting Eerebegraafplaats Bloemendaal; • Voorzitter Bezwarencommissie gemeente Schiermonnikoog
In 2013 werd de adviesraad gevormd door
drs. J.B.M. Streppel • Voorzitter Raad van Commissarissen KPN • Vicevoorzitter Raad van Commissarissen Van Lanschot Bankiers • Non-executive Director RSA Group • Bestuursvoorzitter Duisenberg School of Finance • Bestuurslid Amsterdam Center for Corporate Finance • Voorzitter Raad van Advies Koninklijk Actuarieel Genootschap
ing. C. Vermaas, CEO en Voorzitter NYSE Euronext Amsterdam is ambassadeur van WTF
mw. drs. V.S.M. Sluijter vm. diplomaat mr. P.B. van Daalen, interim manager L.W. Gunning, CEO TNT Express drs. J.A. Kool, psychiater
drs. M.L. Bot • Vicevoorzitter Raad van Commissarissen Centrada, Lelystad • Lid Raad van Toezicht van De Viersprong, Halsteren
In januari 2013 werd afscheid genomen van de volgende leden van de adviesraad: M. Cohen, vm. Directeur War Trauma Foundation A.P.P.M. van Baal, Luitenant-Generaal BD
Introductie
Jaarverslag
Financiën
21
Medewerkers, vrijwilligers en trainers
WTF heeft een beperkt aantal medewerkers in dienst en werkt in toenemende mate met een groep van zeer ervaren trainers en associates die ruime ervaring hebben in ‘MHPSS in Emergencies’. Ook vrijwilligers zijn onontbeerlijk in het werk van WTF. Per 1-11-2013 is de directeur van WTF voor 0,22fte manager van het Psychodiagnostische Centrum geworden. Vrijwilligers
Associates / trainer
Marieke Schouten, Directeur
Medewerkers
Simon van der Berg, Programma PM&E
Wendy Ager, Editor Intervention Educational Materials
Leslie Snider, Senior Programme Advisor
Jos Ferenschilt, Fondsenwerving
Guus van der Veer, trainer
Marjolijn Geels, Fondsenwerver
Thea Schenk, editor
Jelly van Essen psychiater/trainer (Centrum ’45)
Orso Muneghina, Senior Programma Coordinator
Marijke Tibosch, boek reviews Intervention Journal
Jaap Kool, Psychiater / trainer
Relinde Reiffers, Programma Coordinator
Julia Groenewold, Communicatie
Trudy Mooren, Psycholoog / Sen. Researcher, Trainer (Centrum ’45)
Aria Saywer, Management Assistant
Hettie Lubberding, Journalist Communicatie
Jay McLellan-Verhoeven, beheer website Intervention Journal
Margriet Blaauw, co-chair RG MHPSS (project basis)
Renos Papadoupolous, Trainer
Marian Tankink, Chief Editor Intervention Journal
Mindy Ran, editor Intervention Journal
Introductie
Jaarverslag
Financiën
22
Towards peace of mind
8
Financiën
Kinderen leerden over cultuur en traditie van buurrepublieken tijdens scholenbijeenkomst in Vladikavkaz
8. Financiën Voor de jaarrekening 2013 en de daarbij afgegeven controleverklaring, verwijzen wij naar de paragrafen 9 tot en met 14. Als onderdeel van het jaarverslag volgt hier de financiële informatie.
Financiële informatie De vergelijking tussen het resultaat 2013 met de begroting en met het resultaat 2012 geeft het volgende beeld: Werkelijk 2013
Begroot 2013
Werkelijk 2012
incl. giften in natura
incl. giften in nature
incl. giften in natura
631
1.031
891
2
2
6
Totaal baten
633
1.033
897
Besteed aan doelstelling
512
833
697
Besteed aan werving baten
120
130
119
63
75
73
Totale lasten
694
1.088
889
Saldo toevoegingen aan en onttrekkingen uit Continuiteits- en bestemmingsreserves en -fondsen
-61
-55
8
x € 1.000 Baten uit fondsenwerving en subsidies Rentebaten en baten uit beleggingen
Besteed aan overige kosten (beheer & administratie)
Introductie
Jaarverslag
Financiën
24
Verschillenanalyse: Werkelijk 2013 - werkelijk 2012 Het jaar 2013 laat een daling van de baten zien. Deze is voor een belangrijk deel te verklaren uit lagere bijdragen van bedrijven door aflopende meerjaren committeringen. De besteding aan de doelstelling is daarmee ook gedaald, gelijke tred houdend met de lagere baten. De kosten fondsenwerving zijn bijna gelijk gebleven, inspanningen op met name de particuliere fondsenwerving is hoog. De kosten voor beheer & administratie zijn gedaald ten opzichte van 2012 door het zo efficiënt mogelijk inzetten van mensen en middelen. Werkelijk 2013 - begroot 2013 De begroting van 2013 was gebaseerd op al gedane committeringen aan projecten waarvoor een contract was afgesloten, op projectaanvragen waarvoor nog geen committering door donateurs/financiers was gegeven en op een ambitie om projecten uit te breiden. De doelstelling met betrekking tot de doelbesteding is niet bereikt en dit heeft geleid tot aanpassingen in de organisatie en het bijstellen van de ambitie om projecten uit te voeren. De personele bezetting is dusdanig aangepast om de kosten in lijn te brengen met de werkelijke baten in 2013. Hoewel het aantal vaste donateurs is afgenomen (31-12-2013: 570; 31-12-2012: 590) zijn de inkomsten uit particuliere donaties en schenkingen licht gestegen ten opzichte van het voorgaande boekjaar. Dit is te danken aan de extra inspanningen die zijn gepleegd aan het ontwikkelingen van een klantdatabase en het op basis van deze klantdatabase gericht benaderen van particuliere donateurs. De inkomsten uit bedrijven zijn afgenomen door het beëindigen van een aantal langlopende relaties met bedrijven die nu zijn overgegaan op het steunen van organisaties die beter passen binnen hun MVO beleid.
Introductie
Jaarverslag
Financiën
Workshop in Dagestan voor leraren en ouders over huiselijk geweld
25
Towards peace of mind
WTF en Leger des Heils ontwikkelen samen een project voor psychosociaal herstel en weerbaarheid van leraren, ouders en kinderen in DR Congo
9
Toekomst
9. Toekomst WTF zal zich ook in 2014 in blijven zetten voor psychosociaal herstel van mensen en gemeenschappen die worden getroffen door oorlog en georganiseerd geweld. In samenwerking met organisaties in (post)conflictgebieden werkt WTF aan het vergroten van hun veerkracht en zelfvertrouwen, zodat zij hun leven weer kunnen oppakken. WTF ontwikkelt en verspreidt kennis en ervaring om met de psychosociale gevolgen van oorlog en geweld om te kunnen gaan. WTF traint hulpverleners en ontwikkelt opleidingen om de psychosociale vaardigheden van mensen in conflictgebieden te versterken. WTF verbindt wetenschap en onderzoek met praktische hulpverlening via de uitgave van onder andere ‘Intervention, Journal of Mental Health and Psychosocial Support in conflict-affected areas’. WTF werkt samen met andere organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), World Vision International, uitgever Lippincott Williams & Wilkins en vele anderen. In 2014 zal WTF projecten in ‘Mental Health and Psychosocial Support in Emergencies’(MHPSS) uitvoeren in Soedan, Libië, Democratische Republiek Congo, Palestina (Westelijke Jordaanoever), Sri Lanka, Noord-Irak en de Noordelijke Kaukasus. Het wordt opnieuw een spannend jaar: er voltrekt zich nog steeds een humanitaire ramp in het Midden-Oosten van enorme omvang die in de vergetelheid dreigt te raken. Er zijn enorme vluchtelingenstromen op gang gekomen naar onder andere Turkije, Irak, Jordanië en Egypte. In de Centraal-Afrikaanse Republiek, de Democratische Republiek Congo is nog weinig perspectief op oplossingen die tot rust en stabiliteit kunnen leiden. Via de IASC RG worden de vele initiatieven die er zijn om psychsociale steun te verlenen, te coördineren. De situatie op de Noordelijke Kaukasus blijft gespannen en al hebben de Winterspelen in Sochi geleid tot meer aandacht voor deze regio, de recente politieke ontwikkelingen tussen Rusland en de Oekraïne geven aan hoe snel het politieke evenwicht verstoord kan worden met mogelijke desastreuse gevolgen. Binnen de psychosociale hulpverlening zijn verschillende benaderingen te onderscheiden. Aan de ene kant de specialistische psychiatrische en psychotherapeutische hulp die gericht is op het individu en aan de andere kant een meer holistische benadering waarbij gewerkt wordt aan herstel van sociale verbanden in de samenleving als geheel. Het is vooral deze laatste benadering die een belangrijke bijdrage levert aan vredesopbouw in post-conflictgebieden en aan het herstel van rechtsorde en democratisering. In 2013 schreven we: ‘Hoewel evaluatie en onderzoek van psychosociale programma’s in conflictgebieden aantonen dat zij een positieve bijdrage leveren aan het herstel van sociale cohesie van gemeenschappen, is er nog weinig onderzoek gedaan naar de effecten van psychosociale programma’s op grootschalige sociale transformatieprocessen en op het herstel van vrede, en welke factoren in de psychosociale programma’s hieraan bijdragen’. Omdat dit zo’n belangrijk thema is
Introductie
Jaarverslag
Financiën
wil WTF zich ook in 2014 richten op de systematische beschrijving en analyse van deze factoren en de vertaling naar nieuwe, praktische psychosociale interventies en trainingen zodat deze een bijdrage kunnen geven aan vredesopbouw in conflictgebieden. 1. In de Noordelijke Kaukasus zal WTF met vier partnerorganisaties in vijf Republieken doorgaan met ontwikkelen van vervolgfase met aandacht voor huiselijk geweld en geweld op school. 2. I n het oosten van de Democratische Republiek Congo, zal WTF in 2014 een assessment uitvoeren in scholen ter voorbereiding van een nieuw programma waarbij MHPSS mogelijk wordt verbonden aan ‘transitional justice’. ok in Soedan zal het lopende programma een nieuwe fase ingaan, er is een 3. O stevige basis gelegd in het ‘Ahfad Training and trauma Counseling Centre’. Een volgende stap is om dit uit te breiden naar andere Staten in Soedan en zo mogelijk ook Zuid Soedan. Er zal een digitaal leerplatform worden ontwikkeld waar praktische tools voor het geven van psychosociale steun beschikbaar zijn voor humanitaire organisaties die geen toegang hebben tot trainingen. et ontwikkelen en verspreiden van kennis gebeurt in toenemende mate via 4. H digitale methoden. Zal het Intervention Journal ook een open access journal worden, of wordt het een hybride vorm? Hoe kunnen we digitale platforms gebruiken waarop kennis in allerlei talen kan worden gedeeld en waar mensen zelf trainingen kunnen doen? 5. K unnen we social media nog beter inzetten voor fondsenwerving? En wat is onze toegevoegde waarde in de vaak zo ingrijpende conflicten in het Midden-Oosten, in de Centraal-Afrikaanse Republiek, of in een land als Liberia? Deze vragen zullen in 2014 verder beantwoord worden. WTF doet haar werk in samenwerking met vele anderen. Dat begint dichtbij, met de partners in Arq Psychotrauma Expert Groep waar kennis, ervaring en support in ruime mate aanwezig zijn. Arq Psychotrauma Expert Groep kent verschillende ontwikkellijnen waarbinnen de partners elkaars expertise inzetten. Dit zijn onder andere ‘Kind en Trauma’, ‘Veerkracht’, ‘Cultuur en Trauma’, ‘Mental health and psychosocial support in emergencies’ en andere programma’s. 6. In het programma ‘MHPSS in emergencies’ zal WTF vooral samen werken met Impact, Equator Foundation en Stichting Centrum ’45. Thema’s die verder ontwikkeld zullen worden zijn ‘Sociale cohesie en stedelijke vluchtelingen’, vergroten
27
weerbaarheid na natuurrampen, het ontwikkelen van psychotrauma gerichte behandelmethoden en de Multiple Family Therapy / Approach (MFT). oor behandelaars ‘jeugd en gezin’ van Stichting Centrum ’45 wordt de MFT 7. D verder ontwikkeld. MFT is ook geschikt om toe te passen in oorlogsgebieden om met gezinnen te werken die geïsoleerd leven van hun omgeving doordat zij allerlei traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. WTF is in samenwerking met Centrum’45 en de Universiteit van Birzeit in Palestina, begonnen met onderzoeken en toepassen van de MFT op de Westelijke Jordaanoever. Medewerkers van partners in Arq, met name Centrum ’45, geven regelmatig een bijdrage in trainingen die WTF in conflictgebieden organiseert, onder andere in Noord-Irak. et de Equator Foundation wordt samengewerkt om de keten van zorg voor 8. M kwetsbare vluchtelingen en uitgeprocedeerde asielzoekers met psychische problemen te verbeteren. WTF zal zich richten op de landen van herkomst en in vier landen de beschikbare zorg, en de te verwachten problemen voor deze kwetsbare groep, in kaart brengen. Het zijn de individuele donateurs die geloven dat ook druppels op gloeiende platen betekenis hebben. De particuliere fondsen die vaak voor lange perioden ons werk steunen. De institutionele fondsen zoals het United States Institute of Peace, of fondsen van Nederlandse Ambassades die projecten meefinancieren. Of ambassadeurs zoals de heer Vermaas, CEO van Amsterdam NYSE Stock Exchange die zijn naam aan ons werk verbindt. En het zijn de leiders van partnerorganisaties in conflictgebieden met wie we samenwerken, die lef en durf hebben om zich in te zetten om psychosociale steun voor mensen vorm te geven.
Hulpverleners op de Westelijke Jordaanoever leren vrouwengroepen opzetten voor moeders met een kind met beperkingen
Introductie
Jaarverslag
Financiën
28
Towards peace of mind
In Libië heeft WTF het psychosociale programma van International Organization for Migration (IOM) geëvalueerd
10
Jaarrekening
10. Jaarrekening 2013 In dit deel van het jaarverslag van War Trauma Foundation (WTF) vindt u de jaarrekening van WTF. (na resultaatbestemming)
BALANS PER 31 DECEMBER 2013 ACTIEF
2013
2012
€
€
Vaste activa
Overlopende activa Overige vorderingen
2013
2012
€
€
Reserves en fondsen
Vlottende activa (1) Debiteuren
PASSIEF
Reserves (Vrij besteedbaar) (3) 27.606
24.494
1.789
175
148.584
98.267
177.979
Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve
122.936
21.246
22.042 172.221
Fondsen (Vastgelegde reserves) (4)
Liquide middelen (2) 230.608
150.179
143.655
Bestemmingsfondsen
Kas, bank- en girorekeningen
122.409
547.987
177.544
210.074 177.544
210.074
321.199
382.295
87.388
288.628
408.587
670.923
Kortlopende schulden (5) Som der vlottende activa
Totaal
Introductie
408.587
670.923
408.587
670.923
Jaarverslag
Jaarrekening
Te betalen bedragen Totaal
30
STAAT VAN BATEN EN LASTEN BATEN
Werkelijk 2013
Begroot 2013
Werkelijk 2012
€
€
€
Baten eigen fondsenwerving (6) -B aten fondsen, bedrijven, particulieren
454.636
Totaal baten eigen fondsenwerving
451.304 454.636
516.222 451.304
516.222
- Subsidies van overheden en anderen
176.390
580.000
374.745
-R entebaten en baten uit beleggingen
2.355
2.000
5.759
- Overige baten
-
TOTAAL BATEN
178.745
582.000
380.504
633.381
1.033.304
896.727
LASTEN Besteed aan doelstelling (7) - Projecten Capaciteitsopbouw
254.219
593.150
414.392
- Ontwikkeling en verspreiding van kennis en ervaring
258.015
260.000
280.205
- Onderzoek
-
10.000
2.196
- Opleidingen/Congressen
-
20.000
-
512.234
833.150
696.793
- Kosten eigen fondsenwerving
68.394
80.000
77.986
osten verkrijging subsidies overheden en anderen -K
51.719
50.000
40.719
62.608
75.000
73.177
694.477
883.150
888.675
-61.096
-54.846
8.051
Totaal besteed aan doelstelling Besteed aan werving baten
Beheer en administratie - Kosten beheer en administratie TOTAAL LASTEN RESULTAAT RESULTAATBESTEMMING: Toevoeging/onttrekking aan: -27.770
-
-6.596
- bestemmingsreserve
-796
-
-15.944
- bestemmingsfondsen
-32.530
-
30.592
- continuïteitsreserve
-
- fonds activa bedrijfsvoering
-61.096
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
-
-54.846
8.051
31
Kengetallen
Werkelijk 2013
Werkelijk 2012
- besteed aan doelstelling tov totale baten
80,9%
77,7%
- besteed aan doelstelling tov totale lasten
73,8%
78,4%
- kosten eigen fondsenwerving tov baten eigen fondsenwerving
15,0%
15,1%
- beheer en administratiekosten tov de totale lasten
9,0%
8,2%
KASSTROOMOVERZICHT
2013
2012
€ Resultaat boekjaar Aanpassingen voor afschrijvingen
€
-63.451
8.051
-
-
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
-63.451
8.051
Kasstroom uit operationele activiteiten Toe-/Afname vorderingen Af- /Toename schulden
-55.041
30.122
-201.241
77.105
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
-256.282
107.226
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa
-
-
Desinvesteringen materiële vaste activa
-
-
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-
-
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
-
-
-317.378
115.278
Totaal mutatie kasstroom uit activiteiten
Totaal liquide middelen per 31 december
230.609
547.987
Totaal liquide middelen per 01 januari
547.987
432.709
Afname liquide middelen
Introductie
-317.378
Jaarverslag
Jaarrekening
115.278
32
Algemene toelichting bij de jaarrekening 2013 War Trauma Foundation (WTF) biedt psychosociale zorg aan mensen en gemeenschappen die zijn getraumatiseerd door oorlog en geweld. In samenwerking met organisaties in (post)conflictgebieden werken wij aan het vergroten van hun veerkracht en zelfvertrouwen, zodat zij hun leven weer kunnen oppakken. Richtlijn Fondsenwervende Instellingen Het jaarverslag van WTF is in overeenstemming met de door de Raad voor de Jaarverslaggeving gepubliceerde Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen (RJ 650). Doel van deze richtlijn is inzicht te geven in de kosten van de organisatie en besteding van de gelden in relatie tot het doel waarvoor die fondsen bijeengebracht zijn. Deze inrichting is tevens één van de voorwaarden voor het verkrijgen van het CBF-Keurmerk. Dit keurmerk wordt door het Centraal Bureau Fondsenwerving verleend aan fondsenwervende instellingen die voldoen aan de gestelde eisen vastgelegd in het Reglement CBF-Keur. WTF heeft dit keurmerk op 18 december 2000 van het CBF ontvangen. In 2010 heeft er een hertoetsing plaatsgevonden en is het keurmerk verlengd van 1 januari 2011 tot 1 januari 2014. In het derde kwartaal van 2013 vond de toetsing plaats door het CBF om na te gaan of WTF opnieuw voor een periode van driejaren het CBF keurmerk zal worden verleend. Deze toetsing was positief en het keurmerk is weer voor drie jaar toegekend. Continuïteitsveronderstelling De jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Toelichting verdeling uitvoeringskosten naar bestemming en specificatie directe bestedingen aan projecten De algemene doelstelling van WTF is de versterking van psychosociale vaardigheden van lokale mensen en organisaties die werkzaam zijn in (post)conflictgebieden en ondersteuning te bieden aan mensen en gemeenschappen die als gevolg van gewapend conflict en georganiseerd geweld getraumatiseerd zijn. De verdeling van de uitvoeringskosten naar bestemming houdt zoveel mogelijk rekening met de daarbij gekozen werkwijzen:
Toch is er inmiddels veel ervaring opgebouwd en wordt er onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze hulp. WTF wil deze ervaring en kennis ter beschikking stellen aan en verspreiden onder de staf van humanitaire organisaties en anderen in (post) conflictgebieden. War Trauma Foundation ontwikkelt opleidingen om de psychosociale vaardigheden van partnerorganisaties in (post)conflictlanden te versterken. De opleidingen zijn bedoeld voor de medewerkers van humanitaire organisaties en voor mensen die direct in lokale gemeenschappen werken en een belangrijke rol vervullen in het geven van psychosociale steun. Zij werken vaak in moeilijke omstandigheden en komen in aanraking met complexe problemen van groepen vluchtelingen, ontheemden of gemeenschappen in chronische conflictsituaties. War Trauma Foundation ontwikkelt in samenwerking met lokale organisaties trainingsprogramma’s voor staf van hulporganisaties, voor mensen die direct in de lokale gemeenschap werken, of voor leerkrachten van scholen in (post)conflictgebieden. Er wordt gewerkt aan het versterken van de organisatiecapaciteit, zodat trainingsprogramma’s goed worden ingebed en de samenwerking met de overheden en andere organisaties wordt bevorderd. War Trauma Foundation zet effectieve netwerken van psychosociale support programma’s en kennishouders op, om zo de uitwisseling van kennis en ervaring mogelijk te maken en supportstructuren op te zetten, waardoor de impact van psychosociale programma’s wordt vergroot. Het bij elkaar brengen van lokale, nationale en internationale professionals in de psychosociale zorg, is van belang om de trainingen te ondersteunen. Netwerken zijn een forum voor uitwisseling van kennis en ervaring in psychosociale programma’s. War Trauma Foundation richt zich op communicatie & fondsenwerving om bewustwording ten aanzien van de visie van de organisatie te vergroten en om financiële middelen te werven die het mogelijk maken om de missie van de organisatie uit te voeren.
War Trauma Foundation ontwikkelt en verspreidt kennis, ervaring, best practices en lessons learned in Mental Health and Psychosocial Support (MHPSS) om wetenschap en praktijk met elkaar te verbinden en om kwalitatief goede psychosociale support programma’s te ontwikkelen. Het ontwikkelen van kennis en methoden voor psychosociale steun in (post)conflict situaties, is een relatief nieuw kennisgebied.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
33
Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de directie van War Trauma Foundation zich over de verschillende zaken een oordeel vormt, en dat de directie schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de desbetreffende jaarrekeningposten. Algemene grondslagen Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting. Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar.
Grondslagen voor waardering van activa en passiva Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op reële waarde. Indien van toepassing wordt bij de waardering rekening gehouden met oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
Reserves en Fondsen (Eigen vermogen) Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt in reserves en fondsen. - Reserves: Dit betreffen vrij besteedbare reserves te weten: de continuïteitsreserve en een bestemmingsreserve. De continuïteitsreserve is gevormd om de Stichting in staat te stellen slagvaardig te handelen, indien noodzakelijk urgente projecten te financieren en haar continuïteit te waarborgen. De maximale hoogte is door het bestuur vastgesteld op €225.000 waarmee een halfjaar continuïteit van de organisatie gewaarborgd is. De bestemmingsreserve bestaat uit vrije middelen die door het bestuur bestemd zijn voor lopende projecten. - Fondsen: Dit betreffen vastgelegde reserves te weten: de bestemmingsfondsen en het fonds activa bedrijfsvoering. De bestemmingsfondsen zijn een afgezonderd deel van het vastgelegde vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door derden of het bestuur is bepaald en waar een verplichting aan ten grondslag ligt. Het fonds activa bedrijfsvoering betreft het deel van het eigen vermogen dat is aangewend voor de financiering van materiële vaste activa. Zowel de reserves als de fondsen worden niet belegd maar staan op een spaarrekening waarbij de afweging is gemaakt tussen de hoogte van de rente en beschikbaarheid van de middelen. Schulden Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostenprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verlies tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijk aflossingswaarde wordt op basis van de effectieve rente gedurende de geschatte looptijd van de schulden in de winst- en verliesrekening als interestlast verwerkt.
34
Grondslagen voor resultaatbepaling Algemeen Het resultaat in het jaar is bepaald als het verschil tussen de baten verworven, en de kosten ontstaan in het jaar. Baten en lasten Baten uit nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorlopige uitbetalingen in de vorm van voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord als baten uit nalatenschappen, voor zover deze niet reeds in een voorgaand boekjaar zijn verantwoord. Baten met een bijzondere bestemming worden via resultaatbestemming toegevoegd aan de bestemmingsreserves en -fondsen. In opvolgende jaren bestede bedragen worden in de staat van baten en lasten verwerkt via de resultaatbestemming als onttrekking aan de bestemmingsreserves- en fondsen.
De stichting is niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting en omzetbelasting gezien de aard van haar activiteiten en omdat ze niet deelneemt in het economisch verkeer. Aangezien de stichting de ANBI-status heeft toegewezen gekregen van de Belastingdienst hoeft over de schenkingen aan deze stichting geen schenkingsbelasting afgedragen te worden. Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgemaakt op basis van de indirecte methode. Toelichting Kengetallen Bij de berekening van de kengetallen zijn de onttrekkingen uit en de toevoegingen aan de bestemmingsreserves en -fondsen zowel als de baten en lasten in natura meegenomen. Voor de kengetallen hanteert WTF de adviesnormen van het CBF.
De overige baten worden verantwoord in het jaar waarin de opbrengst betrouwbaar kan worden vastgesteld, met dien verstande dat ontvangen voorschotten worden verantwoord in het jaar van ontvangst. Kosten van beheer en administratie zijn die kosten die de organisatie maakt in het kader van administratievoering en (interne) beheersing en niet worden toegerekend aan de doelstelling of de fondsenwervende activiteiten. Kosten eigen fondsenwerving zijn die kosten die de organisatie maakt in het kader van het werven van baten en niet worden toegerekend aan de doelstelling. Kosten doelstelling zijn die kosten die de organisatie maakt in het kader van de doelstelling en niet worden toegerekend aan de kosten van beheer en administratie of de werving van baten. Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende activa en passiva.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
35
Toelichting balans
Overige vorderingen 2013
2012
€
€
1.991
5.720
11.131
-
Nog te ontvangen gelden Buza Matra - Caucasus
-
47.137
Nog te ontvangen gelden PSO-TLP project
-
15.698
5.879
18.186
-
7.644
14.007
-
-
3.882
33.008
98.267
Totaal
Totaal
2012
2012
€
€
-
261
10.349
167.014
160.000
342.293
ING rek.cour. 1050
35.332
12.971
Van Lanschot rekening courant
24.927
25.447
230.608
547.987
1. Te ontvangen/vooruitbetaalde projecten
Debiteuren
Overlopende activa Overige vorderingen Totaal
2013
2012
€
€
27.606
24.494
115.576
-
1.789
175
33.008
98.267
177.979
122.736
Alle vorderingen betreffen vorderingen met een looptijd korter dan 1 jaar. De vordering op groepsmaatschappijen betreft een vordering op de Arq holding. Overlopende activa Betreft vooruitbetaalde kosten in het boekjaar die betrekking hebben op het volgende boekjaar. Deze bedragen worden in het jaar volgend op het boekjaar ten laste van de exploitatie gebracht.
Nog te ontvangen interest banken Nog te ontvangen gelden PSO-GLD project
Nog te ontvangen gelden Sri Lanka project Nog te ontvangen gelden WHO Fac. Guide Nog te ontvangen ziekengelden werknemers Overige vorderingen Totaal
2. Liquide middelen
Kas ING rekening courant ING ExtraBonus Zakenrekening
Totaal
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
36
Toelichting op interest percentage
Behoudens kleine rente ontvangsten op de beide courante rekeningen en de creditcards bestaat de ontvangen rente in hoofdzaak uit ontvangen rente op de ING ExtraBonus Zakenrekening. De gemiddelde rente op deze rekening bedroeg gemiddeld 1,6% gedurende 2012. 3. Reserves
Bestemmingsreserves Totaal
Stand per
Stand per
1 januari
Onttrekking
Toevoeging
31 dec
€
€
€
€
150.179
27.770
-
122.409
22.042
796
-
21.246
194.762
22.541
-
143.655
Specificatie onttrekking bestemmingsreserve: Libya IOM Assessment
796
Onttrekking
796
Onttrekking
Toevoeging
31 dec
€
€
€
€
4.759
2000
0
2.759
98.477
117.343
75.000
56.134
0
0
310
310
1.309
0
0
1.309
44.859
44.859
0
0
7.239
54.729
64.677
17.187
Midden-Oosten Project
29.750
25.000
0
4.750
Palestina “Multi Family Approach CBR”
0
26.252
50.000
23.748
4.904
527
0
4.377
0
0
35.733
35.733
‘Intervention Journal’ Intervention Special Issue “Next Frontiers in MHPPS” PSO-TLP-OA World Vision Australia – Sri Lanka Kaukasus-II
War journalists Soedan “Ahfad Womans Empowerment” AUW Soedan Training
13.803
12.093
7.062
8.772
World Health O rganization - Soedan
1.521
1.521
0
0
Soedan WHO-IASC
3.453
0
0
3.453
WHO PFA Fac Guide/Arab website
0
4.666
4.666
0
Co Chair IASC MHPSS RG
0
7.485
7.485
0
Soedan “Ahfad Trauma Training Centre”
0
22.785
40.439
17.654
Iraq Training
0
0
642
642
NCCPF training Japan-2
0
0
716
716
210.074
319.260
286.730
177.544
Totaal
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
Stand per
1 januari
Studiedag GGZ Stand per
Continuïteitsreserve
4. Specificatie Fondsen
37
5. Te betalen bedragen
2013
2012
€
€
18.056
25.649
-
213.022
7.378
5.344
Reservering vakantiedagen
17.418
8.673
Overige schulden
44.535
35.941
87.388
288.629
Schulden aan leveranciers Schulden aan groepsmaatschappijen Reservering vakantiegeld
Totaal
Het saldo eind 2013 voor vooruitontvangen bijdragen/subsidies heeft hoofdzakelijk betrekking op vooruitontvangen gelden uit het Gieskes Strijbisfonds voor uitvoering van een project in 2014. De post overig heeft betrekking op te betalen bankkosten 4e kwartaal 2013. Niet uit de balans blijkende activa en meerjaren verplichtingen Voor 2014 heeft WTF zich ten doel gesteld om projecten uit te voeren voor een bedrag van ongeveer € 320.000. Verschillende donoren en subsidieverstrekkers hebben zich gecommitteerd om een financiële bijdrage te geven. Voor de jaren 2015 en 2016 heeft WTF financiering voor de continuering voor de uitgave van het journal Intervention. Derhalve is er voor die jaren een doelstelling van rond de €150.000.
Schulden aan leveranciers Betreft met name nog te betalen bedragen aan Mediacenter Rotterdam voor gedrukte brochures en de daaraan gekoppelde mailing in december 2013; een betaling aan Ahfad University; diverse betalingen aan subcontractors die zijn ingehuurd voor de uitvoering van projecten en overige leveranciers van WTF. Overige schulden 2013
2012
€
€
11.835
8.761
Af te dragen pensoenpremie
1.872
-59
Voorziening Levensfasebudgeturen
5.148
-
25.075
-
Overig
605
27.239
Totaal
44.535
35.941
Af te dragen loonheffing
Vooruit ontvangen bijdragen/subsidies
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
38
Toelichting staat van baten en lasten 6. Baten fondsenwerving (inclusief giften in natura) Werkelijk 2013
Begroot 2013
Werkelijk 2012
€
€
€
302.279
245.843
203.330
49.650
139.891
157.748
Particulieren
102.707
65.570
155.145
Overheid en anderen
176.390
580.000
374.745
631.026
1.031.304
890.967
Private Fondsen Bedrijven
Totaal
De baten uit particulieren donaties bestaat uit een nalatenschap van € 25.000 en giften en donaties. Toelichting afwijking baten met begroting In 2013 bedragen de baten 61,1% van wat aanvankelijk was begroot (in 2012 bedroegen de baten 87,10% van de begroting) De ambitie voor het jaar 2013 is niet gehaald en dit heeft ook geleid tot aanpassingen in de organisatie, waardoor met name de directe bestedingen op de projecten lager zijn uitgevallen. Daarnaast zijn maatregelen genomen om de kantoor- en overige organisatiekosten in lijn te brengen met de lagere baten voor 2013. De inkomsten uit particuliere donaties en schenkingen zijn gedaald ten opzichte van 2012, in 2012 is een eenmalige grote gift ontvangen. In 2013 is een aantal meerjaren committeringen van bedrijven en overheden afgelopen.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
39
Specificatie Giften in Natura Diverse bedrijven ondersteunen WTF in natura. Het gaat hierbij om bedrijven die geheel belangeloos of tegen gereduceerde tarieven diensten verlenen. De giften worden gewaardeerd conform opgave van de betreffende donateur of de betreffende begroting. Naam Bedrijf
Omschrijving van Dienst
2013
2012
€
€
KEGA
Internet server
Arq Beheer BV
Verhuur van kantoorruimte tegen gereduceerd tarief
28.200
28.200
Lippincott Williams & Wilkins
Publicatie en drukken van 3 uitgaven van het tijdschrift ‘Intervention’ plus 500 door WTF gratis te verstrekken abonnementen
45.705
49.696
Mw. J. van Essen
Training project Caritas Irak communicatiemiddelen
1.800
18.540
J. Kool
15 dagen training project AUW Soedan
2.275
5.250
77.980
102.186
Rentebaten Overige baten Totaal
2013
2012
€
€
2.355
5.759
-
-
2.355
5.759
500
Totaal
Introductie
Specificatie overige baten en lasten
Jaarverslag
Jaarrekening
40
Doelstelling
2013 kosten toekenning Projecten Directe besteding proiecten Totaal
Kennis verspreiding
163.073
276.028
163.073
276.028
Beheer en administratie
Werving Baten:
Onderzoek
Opleiding en Congressen
0
0
eigen fondsenwerving
Subsidies
0
0
Totaal 2013 0
Begroot 2013
Totaal 2012
439.102
640.000
595.677
439.102
704.000
595.677
Personeels- en organisatiekostenkosten: Salarissen bureaustaf
32.373
18.449
32.373
32.255
115.500
180.400
106.640
Pensioenlasten bureaustaf
2.350
1.343
2.350
2.342
8.386
8.300
7.839
Sociale lastenbureaustaf
6.656
3.804
6.656
6.632
23.748
24.200
23.164
Overige kostenbureaustaf
1.645
940
1.645
1.639
5.869
3.300
3.024
Salarisen programmastaf
24.324
48.649
0
72.973
212.000
170.455
Pensioenlasten programmastaf
1.766
3.532
0
5.298
16.000
8.695
Sociale lasten programmastaf
5.001
10.003
0
15.004
36.100
29.141
Overige kosten programmastaf
1.236
2.472
0
3.708
4.000
2.707
1.574
3.500
2.016
Overige Personeelskosten
913
378
1.025
1.025
2.050
3.600
3.350
3
31
35
8.000
2.639
Huisvestingskosten
25.959
10.742
8.056
44.757
56.000
52.686
Kantoor- en overige organisatiekosten
36.732
15.200
11.400
63.332
62.000
63.920
62.608
362.233
545.000
476.277
-131.509
-175.530
-204.980
24.651
16.962
21.701
694.477
1.090.832
888.675
Vrijwilligers doelstelling Publiciteit en Communicatiekosten
Totaal Organisatiekosten doorbelast aan projecten
139.985
64.656
0
-48.840
-82.669
0
0
Kosten verbonden aan de m ailingen
Totaal bestedingen
Introductie
254.219
Jaarverslag
258.015
0
Jaarrekening
0
51.961
283
43.024
16.434
8.217
68.394
51.241
62.608
41
7. Specificatie Besteed aan Doelstelling (zie ook 7a) De organisatiekosten die zijn doorbelast aan de projecten betreffen de organisatiekosten van de projecten in ‘versterken van psychosociale vaardigheden’ en ‘het verbinden van academische kennis en praktijk in Mental Health and Psychosocial Support in Emergencies’. Dit is conform afspraken die zijn gemaakt met de opdrachtgevers of subsidieverstrekkers van betreffende projecten. Verdeelsleutel De verdeelsleutel voor de toerekening van de lasten is gebaseerd op een inschatting van de werkelijk bestede uren. De kosten van de programmastaf zijn voor 100% toegerekend aan de doelstelling. De personeelskosten van de bureaustaf en vrijwilligers zijn voor 20% toegerekend aan de doelstelling, voor 28% aan werving baten en voor 52% aan beheer en administratie. Voor de verdeling van de overige personeelskosten, huisvestingskosten en kantoor- en overige organisatiekosten is uitgegaan van: 58% aan de doelstelling, 24% aan werving baten en 18% aan beheer en administratie. Kosten voor publiciteit en communicatie zijn voor 10% toegeschreven aan de doelstelling en voor 90% aan fondsenwerving. Aantallen FTE’s: 2013
2012
3,59
4,36
Programma staf (fte’s)
2,14
2,36
Bureaustaf (fte’s)
1,45
2,00
Bezoldiging bestuurders/toezichthouders
Nihil
Nihil
Leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders/toezichthouders
Nihil
Nihil
Gemiddeld aantal personeelsleden totaal (fte’s)5
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
42
8a. Directe bestedingen aan projecten 2012 Directe bestedingen projecten
Werkelijk 2013
Begroot 2013
Werkelijk 2012
€
€
€
Projecten - Verstrekken Psychosociale Vaardigheden 46.065
Project QPEA Kosovo Project Ubuntu & Colombe assessment
9.256
Grote Merengebied Programma
40.198
Project Soedan MHPSS woman empowerment
4.007
Dissiminating knowledge, sharing experiences
2.131
Kaukasus Programma (Matra)
165.487
203.524
Summer School PFA Pisa University
875
74
War Journalists
527
Japan - PFA
4.719
Saudi Arabia PFA IASC
4.165
15.915
WHO PFA Facilitators guide
6.160
Soedan “Ahfad Trauma training Centre”
24.237
Soedan “Ahfad Woman Empowerment”
12.813
Iraq Training
7.644
15.644
4.474
Soedan WHO IASC Training
7.846
Palestina “Multi Family Approach in CBR”
26.398
Psychological First Aid Guide
1.948
Kaukasus Programma
62.398
165.487 163.073
440.000
300.458
Verbinden van kennis en praktijk 1.225
Project Hope Flowers School 2012 PSO-Thematisch Leer Programma
67.896
Project Sri Lanka “Lay Counsellor’s Guide” Leonardo da Vinci
50.737
38.524
6.335
36.553
Libya IOM Assessment
14.008
IASC Reference Group
38.315
Intervention Journal’ en manuals
166.634
Totaal directe bestedingen aan doelstelling
Introductie
248
Jaarverslag
Jaarrekening
150.774 276.028
264.000
295.219
439.102
704.000
595.677
43
Verschillenanalyse ten opzichte van de begroting 2013
In 2013 is de focus van projecten verder verschoven naar het ontwikkelen van kennis en vaardigheden en het verbinden van academische kennis en de praktijk van humanitaire organisaties die deze kennis met betrekking tot ‘MHPSS in emergencies’ moeten toepassen. Dit betekent dat er vaker training en coaching projecten worden ontwikkeld met humanitaire organisaties in conflictgebieden waarvan de financiële omvang lager is dan was begroot. 8. Bezoldiging directie M. Schouten Functie:
Directeur
Dienstverband:
Aan de directie is geen lening, voorschot of garantie verstrekt. Het salaris van de directie bevat geen variabel deel of andere beloning. 9. Bezoldiging Raad van Bestuur, Raad van Toezicht De leden van de RvB hebben een dienstverband met de Stichting Arq en ontvangen dus geen bezoldiging vanuit War Trauma Foundation. De leden van de Raad van Toezicht van Stichting Arq (die ook de Raad van Toezicht voor WTF vormt) ontvangen een remuneratie vanuit Stichting volgens het daartoe vastgestelde reglement. War Trauma Foundation levert geen financiële bijdrage aan deze remuneratie.
Onbepaald
Looptijd
Onbepaald
Uren (voltijds werkweek)
36 uur
Part-time percentage
t/m 01-10: 89%; nov-dec 67%
Periode
1-1 / 31-12
Bezoldiging:
€
Bruto salaris
48.792
Vakantiegeld en eindejaarsuitkering
5.696
SV lasten (wg-deel)
13.241
Pensioenlasten (wg-deel)
6.029
Totaal
73.758
De Raad van Bestuur heeft het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en dehoogte van andere bezoldigingscomponenten vastgesteld. Het bezoldigingsbeleid wordt periodiekgeactualiseerd. Het salaris is conform de cao-GGZ.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
44
Towards peace of mind
11
Vaststelling en goedkeuring jaarrekening WTF opent Amsterdamse Beurs om aandacht te vragen voor jongeren die in DR Congo opgroeien in een onveilige en gewelddadige omgeving
11. Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 11.1 Vaststelling Raad van Bestuur
11.2 Goedkeuring Raad van Toezicht
De Raad van Bestuur van War Trauma Foundation heeft de jaarrekening over 2013 vastgesteld in de vergadering op 27 mei 2014.
De Raad van Toezicht van Stichting Arq heeft het besluit van de Raad van Bestuur tot vaststelling van de jaarrekening 2013 van War Trauma Foundation in haar vergadering van 27 mei 2014 goedgekeurd.
drs. J-W. Reerds MBA voorzitter
drs. F.W. Weisglas mevr. drs. M.L.Bot voorzitter lid
drs. J. Schaart MHA lid
mr. A.A. Lycklama à Nijeholt drs. J.B.M. Streppel lid lid
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
46
Towards peace of mind
12
Overige gegevens
Veel betrokken particulieren kozen er dit jaar voor om hun (65ste) verjaardag, afscheid, symposium of Koninginnedag aan te grijpen om geld op te halen voor het werk van WTF.
12. Overige gegevens 12.1 Statutaire regeling inzake de resultaatbestemming In de statuten is geen regeling opgenomen over de resultaatbestemming.
12.2 Bestemming resultaat
Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de staat van baten en lasten (zie pagina 14 van de jaarrekening).
12.3 Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben zich geen bijzondere gebeurtenissen voorgedaan die van belang zijn voor de resultaatbepaling 2013 en de balans per einde 2013.
12.4 Controleverklaring De controleverklaring is opgenomen op de volgende pagina.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
48
Towards peace of mind
13
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Hulpverleners in Soedan worden getraind in psychotrauma technieken
13. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
50
Towards peace of mind
14
Verantwoordings verklaring War Trauma Foundation (samenvatting)
Workshop versterken van capaciteit van lokale organisaties in de Kaukasus
14. Verantwoordingsverklaring War Trauma Foundation (Samenvatting)
1. Toezicht, bestuur en uitvoering
Achtergrond Verantwoordingsverklaring:
De Raad van Bestuur stelt na goedkeuring van de Raad van Toezicht de begroting, de jaarrekening en het jaarverslag vast. Ook stelt de Raad van Bestuur de eventueel extra – niet gebudgetteerde – uitgaven met betrekking tot projecten en organisatie vast.
Vanaf 1 juli 2008 is het nieuwe Reglement van het CBF-keur van kracht. In 2007 is de door de VFI (Vereniging Fondsenwervende Instellingen) vastgestelde Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels) vervlochten met het CBF-keur. De principes voor goed bestuur zijn opgenomen in het toetsingskader van het CBF-keur. De toetsingssystematiek van het nieuwe CBF-keur is vanaf 1 juli 2008 aangepast. Iedere drie jaren vindt er een integrale toetsing plaats van de CBF-dragende instelling. Jaarlijks vindt er een toetsing plaats van het jaarverslag en de Verantwoordingsverklaring over de principes van goed bestuur. Het bestuur (en het eventuele toezichthoudend orgaan) van een CBF-keurmerk dragende instelling is gehouden een verantwoordingsverklaring vast te stellen over de onderstaande punten en een samenvatting van deze verklaring op te nemen in het jaarverslag: • hoe intern toezicht op bestuurlijke en/of uitvoerende taken is georganiseerd, en hoe daaraan uitvoering wordt gegeven; • hoe er gewerkt wordt aan een optimale samenstelling van het bestuur en een eventueel toezichthoudend orgaan; • hoe het functioneren van directie, bestuurders en eventuele toezichthouders wordt geëvalueerd. In de uitgebreide verantwoordingsverklaring zijn deze drie principes uitgewerkt. Daarbij is uitgegaan van de bestuurlijke structuur van WTF zoals die van kracht is geworden per 01-01-2011 met de toetreding van WTF als partner tot de Arq Psychotrauma Expert Groep en het in werking treden van de toezichthoudende bestuursvorm, zoals die formeel van kracht is geworden op 26 mei 2011 (datum goedkeuring wijziging statuten WTF door de rechtbank). Hiermee komt de eerdere verantwoordingsverklaring van juli 2010 te vervallen. De Raad van Bestuur van War Trauma Foundation verklaart dat zij zich stelt achter de hieronder omschreven principes voor goed bestuur, dat WTF bij de uitvoering deze principes in acht neemt en dat de Raad van Bestuur van War Trauma Foundation er tevens naar streeft deze principes in de toekomst verder te optimaliseren.
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
Jaarrekening, interne procedures en administratieve organisatie worden jaarlijks gecontroleerd door een gecertificeerd registeraccountant. De Raad van Bestuur, na goedkeuring van de Raad van Toezicht, benoemt de Directie. De Directie is belast met de algemene en dagelijkse leiding van de stichting en geeft leiding aan de bij de stichting werkzame personen. De Directie adviseert de Raad van het Bestuur ten aanzien van het te ontwikkelen beleid en is verantwoordelijk voor de uitvoering van het door de Raad van Bestuur vastgestelde beleid. De Directie bereidt het strategisch beleidsplan en meerjarenplan voor als ook het bestuursverslag. De Directie legt periodiek verantwoording af aan de Raad van Bestuur. In overleg met de controller worden de jaarlijkse begroting en de jaarrekening opgesteld.
2. Effectiviteit en efficiency bestedingen De besteding van middelen vindt plaats conform de in de begroting geformuleerde doelstellingen. In de begroting komen de lopende verplichtingen aan uitvoerende organisaties en de ambities van de stichting voor het komende jaar tot uitdrukking. Vier maal per jaar controleert de Raad van Bestuur de voortgang van de activiteiten aan de hand van de (financiële) rapportages hierover. WTF streeft ernaar de organisatiekosten zo laag mogelijk te houden in relatie tot de totale uitgaven aan de doelbesteding. Dit geldt zowel voor de kosten van fondsenwerving als voor de kosten van administratie en beheer. De afweging van de benodigde organisatie in relatie tot het tot zo effectief mogelijk verwezenlijken van de organisatiedoelstellingen vindt periodiek plaats. Toezeggingen aangaande financiering van projecten vinden plaats onder het voorbehoud dat fondsen beschikbaar zijn. Waar mogelijk focust WTF op specifieke geografische regio’s, waardoor middelen en expertise gefocust worden ingezet. Het verkrijgen van het ISO 9001:2008 certificaat zal bijdragen aan verbetering van de kwaliteit van de primaire processen.
52
3. Omgang met belanghebbenden WTF onderscheidt diverse belanghebbenden: projectpartners, donateurs (particulieren, fondsen en stichtingen en institutionele donateurs), lezers van het ‘Intervention Journal’, gebruikers van de Intervention Educational Materials, medewerkers, vrijwilligers, Raad van Bestuur, Adviesraad, Comité van Aanbeveling en samenwerkingspartners. Deze groepen belanghebbenden worden elk op eigen wijze en via diverse communicatiemiddelen betrokken bij het beleid, de uitvoering en de behaalde resultaten van WTF. Vier maal per jaar wordt een mailingbrief verstuurd aan (potentiële) particuliere donoren. Minstens eenmaal per jaar worden relevante fondsen benaderd met informatie over nieuwe projecten, de voortgang van lopende projecten of de resultaten van afgesloten projecten. De website en het jaarverslag zijn het hele jaar door voor iedereen toegankelijk. WTF heeft een klachtenregeling en een gedragscode voor fondsenwerving. Voor vrijwilligers is beleid ontwikkeld. Het ‘Ahfad Trauma Treatment and Training Centre’ in Soedan komt tegemoet aan de grote vraag naar geestelijke hulpverlening in de regio
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
53
Towards peace of mind
15
Bijlagen jaarrekening
Hulpverleners in Japan worden getraind in Psychological First aid (PFA)
15. Bijlagen jaarrekening Begroting 2014 Baten
Begroting 2014
Begroting 2013
X € 1.000
X € 1.000
Baten eigen fondsenwerving - Baten fondsen, bedrijven, particulieren
330
- Giften in natura
432
60
68
Totaal baten eigen fondsenwerving
390
500
- Subsidies van overheden en anderen
611
531
1
2
- Rente baten en baten uit beleggingen - Overige baten
-
TOTAAL BATEN
-
1.002
Toelichting op de begroting In de vaststelling van de begroting voor 2014 is de besteding aan de doelstelling aangepast aan het beeld dat 2013 geeft en de verwachte inkomsten. De begroting 2014 laat een verdere verschuiving zien binnen de doelbesteding naar een hogere besteding aan ontwikkeling en verspreiding van kennis en ervaring. Dit is in lijn met de ingezette verandering van WTF om meer een kennisorganisatie te worden. De begroting 2014 laat een verlaging zien van de fondsenwervende kosten ten opzichte van deze kosten in de begroting 2012. Deze daling is noodzakelijk om de kosten voor eigen fondsenwerving ook binnen de gestelde criteria te houden. Het uitgangspunt is dat de organisatiekosten in 2013 en in 2014 relatief gezien niet hoger mogen zijn dan die van 2011 en er ingezet wordt op een zo efficiënt en effectiefmogelijk gebruik van middelen ten behoeve van fondsenwerving
1.033
LASTEN Besteed aan doelstelling - Projecten
379
593
-O ntwikkeling en verspreiding van kennis en ervaring
507
260
- Onderzoek
0
10
- Opleidingen/congressen
0
20
Totaal besteed aan doelstelling
886
883
Besteed aan werving baten - Kosten eigen fondsenwerving
54
80
- Kosten verkrijging subsidie overheden
39
50
Totaal aan werving baten
93
130
Beheer en administratie - Kosten beheer en administratie
49
TOTAAL LASTEN
75
1.028
1.088
Resultaat
-26
-55
Onttrekking uit bestemmingsfondsen/reserves
-26
55
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
55
Meerjaren raming
Baten
Raming 2015
Raming 2016
X € 1.000
X € 1.000
Baten eigen fondsenwerving - Baten fondsen, bedrijven, particulieren
300
300
40
40
- Giften in natura Totaal baten eigen fondsenwerving
340
340
- Subsidies van overheden en anderen
700
700
- Rente baten en baten uit beleggingen
2
2
- Overige baten
-
-
1.042
1.042
Totaal baten LASTEN Besteed aan doelstelling - Projecten
342
342
- Ontwikkeling en verspreiding van kennis en ervaring
445
445
- Onderzoek - Opleidingen/congressen Totaal besteed aan doelstelling
787
787
80
80
72
72
Besteed aan werving baten - Kosten eigen fondsenwerving - Kosten verkrijging subsidie overheden Totaal aan werving baten Beheer en administratie - Kosten beheer en administratie Totaal lasten
1.042
1.042
Resultaat
-
-
Onttrekking uit bestemmingsfondsen/reserves
-
-
Introductie
Jaarverslag
Jaarrekening
56
Towards peace of mind
Colofon War Trauma Foundation Nienoord 5 1112 XE Diemen T +31 20 6 438 538
F +31 20 6 474 580
E
[email protected]
I www.wartrauma.nl @WarTraumaFound ING: IBAN NL29INGB0000001050 BIC INGBNL2A
KvK 41.21.68.91
ANBI 8058.72.905 RSIN (fiscaal nummer) 8058.72.905 Tekst War Trauma Foundation Foto’s War Trauma Foundation Partner organisations Design MediaCenter Rotterdam Copyright