TopNautic. Maître Horloger - Les Genevez depuis Silver Swan: Luxe watervogel. Golden Neptunes voor Heesen Yachts. Starclass: Easy jachttransport

To u c h e d b y t h e s e a

TopNautic Touched by the sea 

TopNautic

®

Silver Swan: Luxe watervogel Golden Neptunes voor Heesen Yachts Starclass: Easy jachttransport Princess-adept Dag Høili Special: Cariben

Jaargang 6 - december 2010

Maître Horloger - Les Genevez depuis 1884

Jaargang 6

december 2010

25 exotische

bestemmingen wereldwijd! NOORD-AMERIKA

CARIBBEAN

MIDDELLANDSE ZEE

STILLE ZUIDZEE

INDISCHE OCEAAN

VERRE OOSTEN

ZEILEN

CREWED

POWER

EErstE Klas sErvicE, vijf stErrEn jachtEn

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

T

The Moorings biedt een op maat gemaakte vloot ontworpen door ‘s werelds grootste jachtenbouwers. De vloot is zorgvuldig onderhouden en beschikt over de nieuwste toepassingen voor ongekend comfort. Maak uw keuze uit onze selectie exotische bases met eersteklas faciliteiten en onovertroffen service. • De beste keuze aan catamarans ter wereld, variërend van 38 tot 65 ft • Volledig uitgeruste jachten, veelal met air-conditioning, flatscreen TV & DVD-spelers, kleurenkaartplotters en meer • Een investering van $65 miljoen in nieuwe jachten voor 2011 voor één van de jongste vloten ter wereld • Leider in milieuverantwoord toerisme

Onze 40-jarige reputatie van integriteit, kwaliteit en betrouwbaarheid is de reden waarom zeilers over de hele wereld kiezen voor The Moorings.

Ervaar de meest betrouwbare naam in vaarvakanties

www.themoorings.nl 010 414 93 90

Niche player

Van Steenderen MainportLawyers is a niche player combining a detailed industry knowledge with specialist legal expertise to provide the highest quality legal service and assistance to clients in the resolution of disputes and transactions Our expertise includes: • Chartering and Management agreements • Construction, Design and Refit contracts • Finance • Sale & Purchase agreements • Ownership structure www.mainportlawyers.com

Arbitration / Construction & Engineering / Maritime (Wet & Dry) / Shipbuilding & Conversion / Energy & Offshore

6

De zwarte élégance van de Willpower

8

Nautic News

14

Geroosterde zalm met ravioli van Pierre Robert en ansjovis

20

22

Silver Swan luxe watervogel

Nautic News

32

34

40

42

Moonen 133: kruising van een kruising

Nautic News

Nautic News:

4|

Nautic News

Yacht Design by Porsche

36

Column Garantieperikelen

46

12 Lady Christine:

Nautic News

16

60

bijzonder ontwerp

EasyJachttransport

Luxe overspoelt Curaçao

26

72

50

Flamboyant Sint Maarten

56

Vakantie van uw leven met The Moorings!

66

Column Meer financiële mogelijkheden voor het MKB

68

Een onstuimig avontuur op zee

80

Dag Høili: steeds een stap verder

Nautic News

74 Het Bretonse

zeemansshirt

Sirius: Ideaal charter-yacht

38

82

84

86

Fashion, Ahoy!

45

Nautic News

Fjord 36 open: Better than flying 8 • Nautica Watches NCT 400: Smooth sailing in een klassiek jasje 8 • De Boarnstream International Marine Group 9 • Elegante retro: Beluga 35 New Classic 15 9 • Elektriciteit aan boord 20 • ‘Stille’ opmars duurzaam varen 20 • De Valk agent voor zeldzame Ferretti Navetta 34 • Mobile website Mulder Shipyard 34 • Tuna 40 Sportivo gecertificeerd 40 • Aquariva by Gucci 40 • Vivante 43 Hardtop variant op succesvolle Cabrio Cruiser 41 • BON Yachts dealer Scarani 45 • Expositie in Makkum 45 • Suzuki voor ultimate survivor 46 • Delfino 65 Classic in de prijzen 46 • Six appeal Storm 72 48 • Holterman 60 FT Governor 48 • Zee van ijs 49 • Mulder 76 Wheelhouse 49 • Boarncruiser 46 Retro Line Decksaloon 72 • Verkoop gebruikte jachten stabiel 72 • Boek over zeilmeisje Laura Dekker 82 • Royal Lady Chrono Quartz van Edox 82 • Nominatie Motorboot van het jaar 83 • Golden Neptunes voor Heesen 92 • Grensverleggende alleskunner Rivocean 92 • De Mythe van Texel 93 • MCY 76 93

Nautic News

Jarenlang een schoon onderwaterschip

88

CitySpa Amsterdam: Be Beautiful

Column Huidkanker

92

Nautic News

94

H2Ome: villa op het water

Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde website:

www.topnautic.nl |5

De zwarte élégance van de Willpower

De Willpower is een volledig aluminium schip met een harde-knikromp, dat een maximumsnelheid van 31 knopen kan halen op zijn twee MTU 16V 4000 M90 dieselmotoren. De Willpower werd vormgegeven door Frank Laupman van Omega Architects. “Haar slanke en elegante lijnen zijn extra aantrekkelijk in deze Super Jet zwarte romp.” Haar interieurontwerper, Gabriel Bernardi van London Interior, die een tijdloos elegante inrichting voor de Willpower bedacht, verklaart: “Mijn inspiratie voor dit interieur, en trouwens voor de meeste van mijn interieurs,

is die ongelofelijk geraffineerde tijd tussen de twee wereldoorlogen, toen stijl en entertainment belangrijker waren dan uiterlijk vertoon van rijkdom. Vakmanschap, stijl, schoonheid en vooral charme waren belangrijke waarden in het leven en mensen hadden een esthetisch oordeel en waren zelden vulgair. De boot is gebouwd en uitgerust met het oog op comfort voor de familie, en zodoende is geen moeite gespaard om een niveau van afwerking en gemak te bereiken dat de normale standaard voor scheepsbouw overstijgt. In plaats van het normale vaste timmerwerk, is gekozen voor handgemaakt, vrijstaand meubilair, allemaal

Heesen Yachts meldt vol trots de aflevering aan de eigenaars van rompnummer 14537, het motorjacht Willpower, het negende in de 3700 serie, waarvan de grondlegger werd afgeleverd in 2004. Het tiende jacht in de 3700 serie, YN 15437, wordt naar verwachting in de zomer van 2011 opgeleverd.

met traditionele technieken gemaakt door Britse meubelmakers.” Er kunnen tien gasten terecht in de vijf hutten van de Willpower. De suite van de eigenaar ligt vóór op het main deck en de vier gastenhutten – drie grote tweepersoonskamers en een kinderkamer met twee losse bedden, allemaal met aangrenzende privébadkamers – zijn gesitueerd op het onderdek. Het stuurhuis ligt op het mezzanine dek en heeft een hoekbank die kan worden omgebouwd tot een bed, ideaal voor lange passages.

De gasten kunnen van het leven op zee genieten op drie ontmoetingsplekken buiten: het deels overdekte achtereind van de cockpit, het enorme zonnedek met zijn gemakkelijke zithoek en een uitnodigende bar aan de voorzijde van het zwembad. Gasten kunnen zonnebaden op de grote matrassen die voor het stuurhuis liggen.

Fjord 36 open: Better than flying Na de succesvolle Fjord 40 Open komt Mazer Yachting nu met de Fjord 36 Open. Ook dit radicaal ontworpen schip zal spectaculaire vaareigenschappen hebben en minimalistisch design vertonen. Is vliegen echt de ultieme ervaring? Wie gelooft dat vliegen de ultieme ervaring is, heeft nog niet eerder gevaren met een Fjord Open. Het is een groot avontuur om dit type motorjacht te varen, om de duw in de rug te ervaren van de twee gemonteerde diesels achterin, die het schip tot boven de 40 knopen brengen. De Fjord 40 Open was een bijzondere verschijning met overtuigende eigenschappen die haar meteen de titel ‘European Powerboat of the Year’ en ‘Motorboot van het jaar 2008’ opleverden. Nu wordt daar dus de Fjord 36 Open aan toegevoegd. Snel, zeewaardig en fascinerend, alleen een stukje kleiner, maar met behoud van het karakter van haar grotere

De Boarnstream International Marine Group Nadat de jachthaven, de jachtwerf en de verkoop van Boarncruiser en Marex meer dan tien jaren gescheiden de markt hebben bewerkt, zijn de bedrijven klaar om als één gezicht naar buiten te treden. Dit doet de watersportspecialist uit Jirnsum sinds kort onder een nieuwe naam: De Boarnstream Marine Group. De Marine Group bestaat uit drie bedrijven: De Boarnstream International Motoryachts (verkoop van de merken Marex en Boarncruiser en makelaardij/bemiddelaar voor kwalitatief goede occasions), Jachtwerf De Boarnstream (bouwer van de Boarncruiser en specialist in reparatie, refit, onderhoud en winterberging), jachthaven De Boarnstream (een jachthaven met circa 140 ligplaatsen). De Boarnstream is nu uitgegroeid tot één van de grootste partijen van de Nederlandse watersport. De toegenomen mogelijkheden en activiteiten hebben er tevens voor gezorgd dat er voor een nieuwe corporate identity is gekozen, die als uitgangspunt fungeert voor een verdere groei. De naam De Boarnstream International Marine Group is een eerbetoon aan het rijke verleden van het bedrijf en een helder, herkenbaar baken voor de toekomst. De pay-off: Boarn to cruise… a way of life, onderstreept de missie om meerwaarde te creëren voor haar klanten.

zus. Een radicaal maar basic design, dubbel-diesel-power, Duoprop aandrijving, joystickbesturing voor makkelijk manoeuvreren en de kenmerkende T-top. Beneden is een dubbel bed, een douche en kleine keuken. En dit alles voor een superscherpe introductieprijs. Technische details: Lengte over alles: 10,80 m Breedte: 3,65 m Displacement: ongeveer 6,0 t VOLVO PENTA 2 x D4 260pk, Motoren: optie 2 x 300 pk, inclusief joystick Introductieprijs: € 218.400 incl. 19% BTW Voor meer informatie: Mazer Yachting tel: 035 - 582 2805; fax: 035 - 582 0391; e-mail: [email protected]

Elegante retro: Beluga 35 New Classic Goed nieuws voor de liefhebber van elegante retro motorjachten: Beluga Yachting introduceerde tijdens de HISWA te Water de elegante Beluga 35 New Classic. Waar in 2008 de Beluga 35 al verscheen in een custom-edition die werd gekenmerkt door een hightech uitstraling en uitrusting, is de Beluga 35 New Classic een uiting van de hang naar nostalgie en de retro-trend. De Beluga 35 New Classic heeft zowel binnen als buiten een klassiekere afwerking.

Nautica Watches NCT 400 Smooth sailing in een klassiek jasje Nautica staat bekend om zijn klassieke stijl en maritieme herkomst. Dit najaar heeft Nautica de NCT 400 geïntroduceerd, een elegant model dat perfect op dit beeld aansluit. Met dit nieuwe model geeft Nautica een sportieve twist aan een klassiek design. De NCT 400 is een ‘remastered’ versie van de klassieke NCT-serie van Nautica. Het klassieke, tijdloze horloge krijgt dankzij het opvallende ontwerp en het symmetrische cijferwerk een eigentijdse, moderne twist. De felgekleurde aluminium details voegen een sportief accent toe, terwijl het herkenbare design zorgt voor de authenticiteit die typerend is voor Nautica Watches. De NCT 400 is waterbestendig tot 100 meter en is verkrijgbaar met een chronografisch

Hoewel de vaareigenschappen door de nieuwe uitvoering niet noemenswaardig zijn veranderd, is het zeker optisch gezien wel een heel ander schip. Door de klassiekere kleurstelling is dit een buitengewoon stijlvolle verschijning op het water.

De Beluga 35 New Classic wordt geleverd vanaf € 229.500. De koper heeft een hoge mate van inspraak door het customkarakter van de werf zonder dat dit tot grote prijsverhogingen leidt. Afmetingen (lxbxd): Gewicht: Kruiphoogte: Bouwmateriaal: Motorisering: Rompvorm: Ontwerp: Prijs (incl. BTW):

11.10m x 3.70x 0.90m 5.5 ton 2.50m polyester 75 pk halfglijder Job Verheijen vanaf € 229.500

Voor meer info: Beluga Yachting, Markweg Zuid 1-4, 4794 SN Heijningen, www.belugayachting.nl

uurwerk met of zonder kalenderfunctie. De adviesverkoopprijs is vanaf € 159,Over Nautica Watches Sinds 1994 ontwikkelt Nautica horloges geïnspireerd op de klassieke zeilsport. De combinatie van vormgeving, felle kleuren en technische innovatie maakt Nautica horloges geliefd over de hele wereld, vooral bij mensen met een sportieve en energieke lifestyle. Naast Nautica Watches voert Nautica een kledinglijn, een eigen meubellijn en een accessoirelijn met parfums en (zonne-) brillen. www.nauticawatches.com

|9

Allure, luxe & comfort

Begonialaan 1 | 6851 TE Huissen | T +31 (0)26 325 03 36 | F +31 (0)26 325 86 00 | E [email protected] I www.willemsen-interieurbouw.nl

Lady Christine: bijzonder ontwerp Royal Van Lent heeft het 68 meter lange Feadship Lady Christine opgeleverd. De Lady Christine werd gebouwd voor ervaren jachtbezitters, en heeft een radicaal afwijkend exterieur dat werd ontworpen door De Voogt Naval Architects, en een opmerkelijk superjachtinterieur van de debuterende Britse ontwerper Rodney Black.

Het fraaie buitenprofiel van de Lady Christine combineert een groot aantal moderne en hedendaagse kenmerken met karakteristieke Feadship invloeden. Een zee van ramen, met het opvallende ‘fish eye’ segment op het achterdek, hint op de enorme hoeveelheid licht die het jacht vanbinnen overspoelt. Er is extreem veel aandacht besteed aan het doorzetten van details, waardoor bijvoorbeeld ‘valse’ ramen zijn toegevoegd om de belijning te handhaven. Een gezellige ‘infinity pool’ met water dat over de achtersteven golft vanuit het zwembad achter op het main deck, draagt bij aan de spectaculaire eerste indruk die de Lady Christine op toeschouwers maakt.

Het basisidee voor de vorm van het jacht werd bepaald door de beslissing om een compleet eigenaarsdek te creëren, inclusief een privé-observatiesalon boven de stuurhut. Hierdoor was een split-levelbenadering nodig die het volume van het jacht extra naar voren haalt. Van de perfecte Key West vergaderruimte op het zonnedek tot de immense opslagmogelijkheden op het tankdek, iedere centimeter van dit Feadship wordt optimaal gebruikt. Hoogtepunten in het verfijnde interieur zijn een bioscoop voor acht personen op het onderdek en de bijzondere bar en eetkamer op het main deck. Die laatste heeft aan beide zijden glazen wanden

die openschuiven naar de zijdekken. Zowel aan stuurboord als aan bakboord kunnen grote platforms van onder de vloer naar buiten schuiven en zo een uniek dubbel balkon creëren, waardoor de breedte van het dek op dit punt oploopt tot vijftien meter. De sensationele hoofdingang leidt naar een ronddraaiende trap en het eerste voorbeeld van magnifieke marqueterie en inlegwerk die het opvallendste kenmerk zijn van het interieurontwerp. De levensgrote figuren die hier en in de lobby op het bridge deck met vele verschillende houtsoorten en beitsen zijn gecreëerd, geven aspecten uit het leven van de eigenaars weer en

de plaatsen die zij graag bezoeken. In zijn algemeenheid baseert de inrichtingsstijl van het jacht zich op een vroege vorm van art deco, die echter is vertaald naar een geheel origineel en veelzijdig ontwerp dat op eigen benen kan staan. De Lady Christine biedt luxueuze accommodaties die de overvloedige ruimte ten volle benutten. Op het eigenaarsdek vindt men een privé-suite over de hele breedte van het schip, twee aparte studeerkamers, een observatiesalon en een fitnessruimte. Acht gasten kunnen genieten van de vier zeer grote suites op het onderdek, terwijl ook de negentien bemanningsleden voorzien zijn van zeer goede verblijven en faciliteiten.

Nautische kooktip van sterrenkok Ron Blaauw

Geroosterde zalm met ravioli van Pierre Robert en ansjovis Voor de sandwich van gerookte paling en bleekselderij 4 stukjes bleekselderij van 1 cm x 8 mm • 8 batonnettes (dunne repen) gerookte palingfilet van 1 cm x 8 mm Blancheer de bleekselderij tot beetgaar in water met zout. Spoel ze koud af. Maak een sandwich van een laagje paling, een stukje bleekselderij en dek af met een laagje paling. Voor de zalm 1 moot wilde Schotse zalmfilet ca. 300 gram, 4 cirkels van 4 cm uitgestoken • 1/2 bos krulpeterselie, zonder stelen • 100 ml extra vergine olijfolie • zout en witte peper Verwarm de oven voor op 180º C. Verhit een koekenpan met antiaanbaklaag tot heet. Rooster de zalm op hoog vuur aan beide kanten goudbruin, maar nog rood van binnen. Breng op smaak met zout en peper. Meng peterselie en olie en pureer met een staafmixer. Bestrijk de zalm met de peterselie-olie. Doe over op een plaatje en zet ongeveer 4-5 minuten in de oven, of tot van binnen nog mooi rosé. Voor de ravioli van Pierre Robert 8 ronde rijstvellen (of wontonvellen) • 1 eiwit • 60 gram Pierre Robert (kaas), in 4 balletjes gedraaid • 4 druppeltjes ansjovispasta • beetje olijfolie

Bestrijk de wontonvellen met wat eiwit. Leg in het midden een balletje Pierre Robert en daarop een drupje anjovispasta. Dek af met een rijstvel. Druk goed aan om een mooie ravioli te maken. Steek met een steker van 4 cm rond uit. Kook de ravioli’s in ca. 2 minuten in kokend water met een scheutje olie.

Speciaal voor

Voor het schuim van bleekselderij 100 ml bleekselderijsap (bijvoorbeeld uit de sapcentrifuge) • scheutje cappuccinomelk Verwarm de ingrediënten samen licht, tot ongeveer 60º C. Schuim op met de staafmixer.

‘nautisch’ gerecht

Voor de asperge 12 groene aspergepunten • 1 dunne prei, alleen het wit • 100 ml beurre monté Blancheer de aspergepunten kort in water met zout. Spoel koud na. Snijd de prei in de lengte in, haal de lagen los. Snijd er 4 stukken van 8 x 8 cm van. Blancheer de prei kort in water met zout. Spoel koud. Rol 3 aspergepunten in een blaadje prei.

zalm met ravioli

TopNautic stelt topkok Ron Blaauw voor elk nummer een

samen. Ditmaal kiest hij voor geroosterde

van Pierre Robert en ansjovis.

.

Dressen van het bord Leg de sandwich op het bord. Doe de zalm voorzichtig over op het bord en leg de ravioli erop. Zet vast met 2 prikkers. Verwarm de aspergerolletjes heel kort in de beurre monté. Schep wat bleekselderijschuim over de zalm en ravioli.

AANBIEDING Goed nieuws voor alle TopNautic-lezers. Als u reserveert onder vermelding van TopNautic dan betaalt u voor elke willekeurige lunch slechts 40,– euro en krijgt u voor deze prijs ook een feestelijke aperitief.

Ron Blaauw restaurant Kerkstraat 56 1191 JE Ouderkerk a/d/ Amstel T (020) 496 19 43 F (020) 496 57 01

Deze actie loopt tot 1 maart 2011.

E [email protected] W www.ronblaauw.nl

A D V E R T O R I A L

Starclass: eindelijk gemakkelijk en goedkoop jachten vervoeren

EasyJachttransport Naar het voorbeeld van de prijsvechters in de reisbranche hebben jachttransporteur Starclass en de Nederlandse rederij Flinter Shipping de handen ineengeslagen. Vanaf nu is het mogelijk om gemakkelijk en goedkoop een jacht naar allerhande bestemmingen te laten vervoeren. Een gesprek met Starclassdirecteur Jan te Siepe over zijn nieuwe geesteskind: Easy-Jachttransport.

A D V E R T O R I A L

“Het fenomeen jachttransport per zeeschip is in 1987 ontstaan,” blikt Te Siepe terug. “Destijds was ik eigenaar en kapitein van de coaster Waddenzee. Met dit schip gingen we in Harlingen jachten laden bij de toen net in gebruik genomen Frisian Shipyard. De bestemming van de jachten was een enkele reis richting Middellandse Zee. De eerste transporten gingen naar Malaga en Valencia. Naderhand werd Palma als vaste los- en laadhaven gebruikt.” Momenteel zijn er twee rederijen die met eigen schepen jachten transporteren. Dockwise heeft voor dit doel als enige rederij een speciale afzinkbare jachtcarrier laten bouwen. De andere rederij (Spliethoff) heeft gewone zeeschepen met kranen die gebruikt worden voor jachttransport. Echter, de kranen die hierbij gehanteerd worden zijn niet ideaal. Vaak is de hijshoogte niet voldoende om grote motorboten te hijsen, of om zeiljachten met masten veilig te laden en te lossen. Bovendien bestaat het gevaar dat het schip slagzij maakt zodra een jacht wordt gehesen. Dat maakt het laden langdradig en omslachtig. “Daarom,” aldus Jan te Siepe, “prefereren wij het gebruik van snelle walkranen met grote hijshoogten, zodat het jacht niet eindeloos in een paar hijsbanden hoeft te hangen.” Daarnaast zijn er een aantal jachttransportbrokers die soms dekruimte huren op een zeeschip om de jachten te vervoeren. Voordeel is dat je flexibel bent en de klant beter een afvaartdatum kunt garanderen. Je kiest dan namelijk voor een zeeschip ‘in positie’. Deze manier geeft minder risico op vertraging. Maar ook deze werkwijze heeft zo zijn nadelen want de kosten zijn te hoog om voor een jacht dekruimte te charteren. De laad- en

loskosten drukken dan volledig op dat ene jacht. Om de transportprijs aantrekkelijker te maken is het dus van belang om zoveel mogelijk jachten op dezelfde carrier te laden.

De oplossing: Easy-Jachttransport! Tijd, aldus Jan te Siepe, om aan al deze ‘haken en ogen’ een einde te maken en het jachttransport gemakkelijker en goedkoper te maken. Hij keek eens goed om zich heen en liet zich inspireren door de prijsvechters in de vliegtuigbranche. Zo kwam hij op het idee van Easy-Transport. In dat kader zocht Starclass Yacht Transport contact met de Nederlandse rederij Flinter Shipping uit Barendrecht. Flinter heeft een vijftigtal schepen tussen de 1750 en 9000 ton. De meeste schepen hebben een kapitein/eigenaar, waardoor het serviceniveau en de veiligheid aanzienlijk stijgen. De schepen zijn nieuw, modern en relatief goedkoop in het dagelijks gebruik. Ze varen veelal tussen Finland en Turkije en zijn daarom prima geschikt om jachten vanuit Scandinavië, Nederland en Engeland naar de Middellandse Zee te brengen. Flinter garandeert minimaal elke maand een afvaart, zowel naar de Middellandse Zee als retour naar het noorden. Indien Flinter onverhoopt geen zeeschip op de afgesproken datum in positie heeft om de jachten te laden, wordt een zeeschip ingehuurd. Starclass en Flinter hebben hiervoor gezamenlijk een chartering bedrijf opgericht genaamd FlinterStar. Te Siepe: “Zo kunnen we garanderen dat er geen vertragingen van belang optreden bij het transport van het jacht.” Inmiddels zijn er prijsafspraken gemaakt met de diverse mainports. Om goedkoop en volgens een vast prijsschema te kunnen opereren, wordt er uitsluitend naar de mainports gevaren. Als een klant echt naar een andere haven wil, moet er bijbetaald worden. De mainports zijn Stockholm, Harlingen, Vlissingen, Southampton, Valencia, Malta, Bari, Lavrion en Tekirdag (Zee van Marmara). Of die havens daadwerkelijk worden aangelopen, hangt af van de vraag. “Deze nieuwe vorm van jachttransport,” verduidelijkt Te Siepe, “heeft er niet alleen toe geleid dat de kosten naar beneden zijn gehaald (goedkopere zeeschepen, prijsafspraken met de havens) maar ook dat de meeste toonaangevende jachttransport-brokers zich aan ons gelieerd hebben. Deze ‘jachttransport-reisbureaus’ boeken hun jachten nu op

18 |

onze schepen. Op deze manier gaat de bezettingsgraad per zeeschip omhoog en daarmee worden de kosten per jacht weer gedrukt.” Starclass is de enige operator die de gelden die worden verdiend met deze zogenaamde ‘Economy of Scale’, teruggeeft aan de klant. Deze teruggaaf kan oplopen tot 20% van de vooraf afgesproken transportprijs bij een bezettingsgraad van 100%.

Voordelen Enkele andere voordelen met het boeken via Starclass of gelieerde brokers zijn: - Een aanbetaling is meestal niet nodig (afhankelijk van de broker die u gebruikt). Volledige betaling bij laden. - Kosteloos annuleren tot 15 dagen voor vertrek bij ziekte of andere calamiteiten waar anders een annuleringsverzekering voor zou moeten worden afgesloten (dus de kosten voor een annuleringsverzekering worden uitgespaard). - Verschepingsprijs is inclusief laden, lossen, scheepsbok en vastzetten. - Supercargo/laadmeester is inclusief in de prijs. Het jacht wordt geladen door een gespecialiseerde en ervaren laadmeester en niet door havenwerkers die alleen containers of graan laden. - Op verzoek shrink-wrappen van de boot tegen kostprijs. - De beide traditionele transporteurs geven een prijs af inclusief transportverzekering. U betaalt bij hen dus automatisch voor een verzekering met voorwaarden welke u misschien niet wilt of nodig acht. Jachttransporten over de Rijn Afgelopen zomer heeft Starclass een nieuwe service opgezet. Er blijkt interesse te zijn om jachten per binnenschip naar bestemmingen langs de Rijn te brengen. Stroomopwaarts varen is namelijk niet leuk, en bovendien zie je de rivier dan twee keer. Per binnenschip uw jacht naar bijvoorbeeld Basel brengen is een goede oplossing en bovendien in vele gevallen niet duurder dan zelf varen. Voor meer info kunt u contact opnemen met Jan te Siepe Starclass Yachts Tel: +377 97 77 03 75 Fax: +33 82 11 88 347 33, Rue du Portier 98000 Monaco E-mail: [email protected] www.starclassyachts.com www.easyyachttransport.com

| 19

s

Elektriciteit aan boord Elektriciteit aan boord van zeil- en motorjachten is een ingewikkelde zaak, maar in dit boek wordt de materie in kleine en begrijpelijke onderdelen opgediend, zonder concessies te doen aan de inhoud. Het werk is daarmee zowel geschikt voor de beginner als voor de vakman. Alle componenten van de energievoorziening – stroomopwekking en opslag, installatie en een overzicht van energiegebruikers – vindt men erin. Ook biedt het methoden om storingen op te sporen, uiteenlopend van een eenvoudig testlampje tot geavanceerde testen. De lezer krijgt inzicht in het steeds maar toenemend aantal richtlijnen en normen voor de aanleg van een elektriciteitscentrale aan boord. Dit boek bevat kortom alles wat voor de aanleg en het onderhoud van een veilige en betrouwbare boordinstallatie nodig is.

S c h u l z YACHT & INTERIOR DESIGN BV www.schulzinterior.com +31 (0) 6 460 420 14

Elektriciteit aan boord • Michael Hermann • ISBN 978 90 6410 489 3 • € 35,00

‘Stille’ opmars duurzaam varen Drie belangrijke partijen in de watersportindustrie – HISWA Vereniging, Stichting Electrisch Varen (SEV) en Stifting Elektrysk Farre Fryslân (SEFF) – slaan de handen ineen om elektrisch varen een belangrijke impuls te geven. Ze tekenden het convenant Professionalisering branche elektrisch varen. Elektrische aandrijving als vervanging van een verbrandingsmotor of als hybride is al jaren aan een ‘stille’ opmars bezig. Er varen steeds meer elektrisch aangedreven vaartuigen in Nederland, zowel in toenemende mate particulier als in de verhuursector. HISWA Vereniging heeft nu toegezegd haar kennis en

expertise in te zetten om samen met SEV en SEFF onderzoek te verrichten naar de kansen die elektrisch varen biedt aan zowel consumenten als ondernemers. Zoals voordelen voor bootbezitters met een elektromotor en een opleidings- en certificeringstraject voor bedrijven die E-aandrijvingen in- of ombouwen. De organisaties willen zo het elektrisch varen beter verankeren in de branche. De samenwerking richt zich niet alleen op de Nederlandse watersport. De drie partijen zijn ervan overtuigd dat Nederland over voldoende expertise beschikt op het gebied van elektrisch varen om wereldwijd als voorbeeld te kunnen dienen.

André Vink (HISWA Vereniging), Anton Schiere (SEV) en Wilco Waller (SEFF) tekenen het convenant Professionalisering branche elektrisch varen.

Natuursteen brengt uw interieur tot leven.

A D V E R T O R I A L

Silver Swan luxe watervogel De Silver Swan is een opvallende schepping van Silverline Yachts uit het Friese Uitwellingerga. Op de HISWA in Amsterdam is de Silverline Trawler 1500 al met bewondering ontvangen. Watersportliefhebbers zijn zonder uitzondering enthousiast over de vaarkwaliteiten en de luxe afwerking van dit rondspant motorjacht. Binnenkort wordt de Silver Swan officieel te water gelaten. Reden voor TopNautic om in twee afleveringen de geboorte van dit bijzondere jacht in beeld te brengen.

De Silver Swan is een opvallende schepping van Silverline Yachts uit het Friese Uitwellingerga. Op de Hiswa in Amsterdam is de Silverline Trawler 1500 al met bewondering ontvangen. Watersportliefhebbers zijn zonder uitzondering enthousiast over de vaarkwaliteiten en de luxe afwerking van dit rondspant motorjacht. Binnenkort wordt de Silver Swan officieel te water gelaten. Reden voor TopNautic om in twee afleveringen de geboorte van dit bijzondere jacht in beeld te brengen. 22 |

A D V E R T O R I A L

Oorspronkelijk stond de werf in Uitwellingerga in het teken van de bekende Privateer Yachts. En nog steeds worden deze multiknikspant jachten gebouwd naast de Silverline.

1 De Silverline behoort tot de absolute top van de markt. En dat is al te zien aan de manier waarop de stalen rondspant romp wordt gemaakt. De afwerking is van hoogwaardig roestvrij staal, met veel aandacht voor het feit dat het jacht veelvuldig op zout water te vinden is. Alles wat op enigerlei wijze in aanraking kan komen met zout water, zoals de luchtinlaten, is uitgevoerd in roestvrij staal. Bovendien wordt daarbij nog eens extra gelet op de plaatsen die na de bouw niet of nauwelijks meer toegankelijk zijn. 2 Niet alleen de romp krijgt die zorgvuldige behandeling, ook de stalen bovenbouw wordt met grote aandacht afgewerkt. De volgende fase is het op elkaar monteren van deze twee onderdelen, waarna het geheel van binnen en buiten wordt gestraald. Langzaam maar zeker wordt dan het beeld van wat de Silver Swan moet worden duidelijker, ook al is er nog steeds sprake van een kaal casco. 3 Het spuiten van de trawler is een vak apart. Zorgvuldig wordt elk deeltje van het jacht onder handen genomen. Het hele oppervlak wordt voorzien van enkele lagen epoxy, waardoor de Silver Swan een strak uiterlijk krijgt. De eindlaag is opnieuw van epoxy, een soort polyester dat de mogelijkheid van roest volledig uitbant. Door het gebruik van roestvrij staal voor de afvoerpijpjes aan de buitenzijde van de romp, zal er tot in lengte van jaren geen roestspoortje te vinden zijn op het glanzende uiterlijk van het jacht. 4 In het schip wordt dan de isolatie aangebracht. Uitgangspunt daarbij is dat het comfort voor de schipper en zijn passagiers vooropstaat. In de isolatielaag worden houten blokjes aangebracht, waarop straks het interieur wordt geplaatst. Daardoor zal er niet alleen geen sprake zijn van condens, ook de geluidsoverdracht blijft tot een minimum beperkt. In de ramen komt dubbel glas. Airco en vloerverwarming in het hele jacht vervolmaken de perfecte klimaatbeheersing.

24 |

5 Bij de afwerking is niets aan het toeval overgelaten. De ankerpockets en -kluizen zijn ook in roestvrij staal uitgevoerd. De ankers kunnen helemaal naar binnen worden gehaald, waardoor averij in geval van een aanvaring beperkt blijft. In de beroepsvaart is deze voorziening een vereiste. Ook de ankerlieren zijn, het spreekt bijna vanzelf, van hetzelfde materiaal. Veel aandacht is er voor de details. De hoogglans rvs-potdeksels van twee centimeter dik die op het staal zijn gelast, geven het jacht een luxueus aanzien. 6 De Silver Swan meet bijna vijftien bij vijf meter. Daardoor is voor het jacht geen speciaal Rijnpatent nodig. Toch kan de boot, zonder juridische problemen, worden verlengd wanneer de achterklep als een royaal zwemplateau wordt neergelaten. Het hydraulisch systeem van de klep kan zowel vanaf het dek als vanuit het water worden bediend via twee rvs-panelen. Borgpennen zorgen dat het plateau stevig op zijn plaats blijft. De bolders zijn afgewerkt volgens de stijl die typisch is voor deze trawler. 7 De krachtpatsers in de machinekamer zijn twee motoren van het type John Deere 6068 TFM. De motoren hebben een elektrisch-hydraulische versnellingsbak. Het jacht heeft een topsnelheid van tien knopen. Het Deereduo kan zich laven aan de vier dieseltanks, die samen goed zijn voor een opslag van 4500 liter. In het brandstofcircuit zit een uniek reinigingssysteem dat problemen met vervuilde diesel voorkomt. De machinekamer is te bereiken via een trap die hydraulisch naar beneden gaat, opnieuw een voorbeeld van het comfort waarmee de opvarenden worden bejegend. In de volgende editie van TopNautic veel aandacht voor de luxe aankleding van de Silver Swan.

1

3

2

Watersportliefhebbers zijn zonder uitzondering enthousiast over de vaarkwaliteiten en de luxe afwerking van dit rondspant motorjacht.

5

4

6

7

| 25

De man achter de meest exclusieve supercar ter wereld is ook een Princess-adept

Dag Høili: steeds een stap verder

Je zou denken dat als een man eenmaal een Princess 95 motorjacht bezit, hij zijn ultieme nautische droom wel verwezenlijkt heeft, maar voor Dag Høili is de 95 een tussenstap op weg naar grotere dingen. Het jacht werd geleverd in de zomer van 2009 en Høili kon toen nog net een paar van zijn favoriete Scandinavische ankerplaatsen aandoen. Afgelopen zomer ondernam hij met zijn gezin – zijn vrouw Siw en vier kinderen in de leeftijd van 13 tot 18 – een lange trip vanuit zijn geboorteland Noorwegen langs de zuidelijke punt van Zweden naar de archipel van Stockholm. “Dat was een vakantie van een maand ongeveer,” zegt Høili. “En nu heb ik met de dealer afgesproken dat ik de 95 aan hem terugverkoop.” In 2011 zal het gezin Høili de beschikking krijgen over het eerste superjacht dat op het nieuwe South Yard complex van Princess van stapel loopt: een Princess 32M van 32 meter. Het is nogal een ontwikkeling voor een man die in 1996 zijn eerste boot van 11 meter kocht. Sindsdien klom hij gestaag op in de gelederen, en in 2001 kocht hij zijn eerste Princess, een V58. Hij is geboren en opgegroeid in Fredrikstad, 70 kilometer van Oslo, en de 41-jarige zakenman heeft zijn boten altijd in Noorwegen gelaten, waar hij kan genieten van die unieke stijl van zomeruitjes per boot langs de ontelbare baaien en eilandjes waar de lokale wateren bekend om staan, en van het warme onthaal in gezellige kleine

stadjes als het Zweedse Smøgen, op zo’n 90 kilometer van Fredrikstad. “Dat is misschien wel mijn favoriete haven,” zegt Høili. “In de zomer is het een prachtige kleine gemeenschap, met veel leuke restaurantjes en winkeltjes. Het is een heel knus plaatsje, het lijkt bijna een speelgoeddorp. Heel erg anders dan de grote stad.”

Zakendoen en genieten Over zijn passies is Høili erg duidelijk: “Boten, auto’s en zakendoen.” De dealer van Princess in Oslo kan vermoedelijk wel wat staaltjes geven van het zakelijk instinct van Høili – hij heeft immers door de jaren heen met hem onderhandeld over meerdere jachten – maar als het om zijn liefde voor snelle auto’s gaat, dan is zakendoen identiek aan genieten.

Zweden is de onwaarschijnlijke thuisbasis van een van de meest exclusieve hightech automakers ter wereld. Het bedrijf ontleent zijn naam aan Christian von Koenigsegg, die het als 22-jarige in 1994 oprichtte, en opereert vanuit een oude luchtmachtbasis in Ängelholm, bij Helsingborg. In opmerkelijk korte tijd heeft het zich ontwikkeld tot een serieuze speler in de exclusieve wereld van de supercars. “In eerste instantie voelde ik me aangetrokken tot de Koenigsegg omdat hij verschilde van alle andere sportauto’s,” merkt Høili op. “Het was een auto met geweldige prestaties, een subliem design, en hij kwam van een erg klein bedrijf. Ik was gewoon benieuwd.” Omdat de fabriek nog geen vierhonderd kilometer van zijn huis lag, ging Høili op een dag op bezoek, en kwam weer naar buiten met een auto. Maar het duurde niet lang of hij begon met een andere blik naar het bedrijf te kijken. “Een tijdje daarna, zo rond 2007, begon de economische situatie voor Koenigsegg erg spannend te worden,” herinnert hij zich. “Dus zei ik tegen hen dat we een special edition van de auto moesten maken.” Høili’s wilde ideeën over meerwaarde creëren en marges vergroten maakten aanvankelijk weinig indruk bij Koenigsegg. “Ze vonden dat de auto al duur genoeg was,” legt hij uit. “Ze dachten niet dat ze er nog meer voor konden vragen.” Maar Høili zag wel degelijk mogelijkheden in de markt. “Ik realiseerde me dat er in het topsegment van de markt voor supercars geen concurrentie was.” Op een niveau waar prestaties, exclusiviteit en toptechniek simpelweg een gegeven zijn, moet je een andere manier vinden om opzien te baren – en hij lanceerde een simpele maar ongelooflijk riskante strategie die het merk in één klap helemaal boven aan de top van de piramide zou positioneren, en tegelijkertijd de o zo belangrijke zendtijd en krantenpagina’s zou genereren. “De manier om de aandacht op je te vestigen was duurder zijn dan de Bugatti Veyron,” zegt hij doodleuk. De fabriek was begrijpelijkerwijs voorzichtig. Maar Høili stelde een deal voor die ze moeilijk konden afslaan: hij zou zijn ‘specials’ per drie stuks bestellen, met een aanvankelijke productieserie van zes. In samenwerking met de fabriek stelde de investeerder geworden klant ambitieuze specificaties op voor speciale versies van de twee duurste modellen van Koenigsegg.

De ultieme auto De CCX en de CCXR waarop Høili zijn ‘Edi-

28 |

| 29

tions’ wilde baseren, hadden hun plek in de schijnwerpers al opgeëist. De oorspronkelijke Koenigsegg CC was op de markt verschenen in 1996 en had onmiddellijk het snelheidsrecord van 388 kilometer per uur van de McLaren F1 gebroken – precies zoals Christian von Koenigsegg van plan was geweest. De CC werd in 2002 opgevolgd door de CC8S, die ook de snelste wettelijk toegestane auto ter wereld werd, en daarna door de nog krachtiger CCR. In 2006 kwam de CCX, in een uitvoering die hem in de Verenigde Staten nog net legaal hield. De vorige auto’s waren aangedreven door een Ford V8, maar de CCX had voor het eerst een motor die door Koenigsegg zelf ontworpen was – een 806 pk, 32-kleppen, 4,7 liter aluminium V8 die in Engeland speciaal gegoten was door Grainger & Worrall. Het was een CCX die de allersnelste rondetijd ooit realiseerde in Top Gear van de BBC, en in Duitsland klokte het blad Sport Auto de auto op 29 seconden van 0 tot 300 km/u. En toen kwam de CCXR, waarover Christian von Koenigsegg niet kon nalaten op te merken, tegenover het tijdschrift Car: “Onze technici konden de cijfers niet helemaal geloven toen we de auto testten.” Koenigsegg claimt een topsnelheid van 417 km/u, waarmee het de snelste fabrieksauto ter wereld is. De CCXR wordt ook geafficheerd als een ‘groene’ supercar, met een hogere-compressie motor, die kan lopen op bio-ethanol. Deze brandstof jaagt vreemd genoeg dankzij zijn natuurlijke verkoelende eigenschappen en zijn grotere octaangehalte de output van de motor op tot 1000 pk. Voor Høili’s in beperkte oplage vervaardigde Edition modellen boorden de technici van Koenigsegg de motor uit tot 4,8 liter en voerden ze de compressieverhouding nog eens op, zodat hij 888 pk leverde op gewone

30 |

benzine en 1018 pk op bio-ethanol. Met een helder gelakte koolstofvezel carrosserie die maar 70 kilo weegt, een nieuwe frontspoiler en een achtervleugel om de Edition een meer dan driemaal grotere neerwaartse druk te geven dan een ‘gewone’ auto, een lagere ophanging en speciale wielen, zijn de Koenigsegg CCX en CCXR Editions de meest exclusieve supercars ter wereld. “Ze zijn op een ander level gemaakt,” zegt Høili. Hij moest de vleugel er doordrukken. “Christian vond het maar niks. Maar het is erg simpel: mensen zoals ik verwachten dat supercars vleugels hebben,” lacht hij. “En ik wilde ook het uiterlijk van de auto uitbalanceren, zodat ook vrouwen ’m mooi vonden. Op die manier komen sommige klanten makkelijker tot een besluit.” Het tijdschrift Forbes noemde de zacht glanzende, grijze CCX Edition, naast de Jaguar E-type, de Porsche 911, de Alfa Romeo 8C uit 1937 en twee Ferrari’s, bij de tien mooiste auto’s aller tijden. De prijs? Ja, dat hangt ervan af. In Engeland levert Broughtons een uniek model met het stuur rechts voor 1,8 miljoen euro, rijklaar. “De Edition is de duurste fabrieksauto die vandaag de dag te koop is,” zegt Høili. “Ik was ervan overtuigd dat dat de manier was om aandacht te trekken. En ik had gelijk.”

Exotische machines Høili werd in het diepe gegooid toen hij op zijn 18de van school kwam en voor zijn vader ging werken. “Ik begon in de winkel, daarna op de administratie, en op mijn 20ste werd ik toen naar China gestuurd. Mijn vader was daar nog nooit geweest.” Het was een familiebedrijf – de Europris supermarktketen, met 160 vestigingen door heel Noorwegen – en de jonge Høili kreeg de opdracht om relaties op te bouwen met exporteurs in

Hong Kong en Guangzhou. “Ik ging telkens voor ongeveer drie weken,” zegt hij. “Uiteindelijk deed ik zaken met meer dan achthonderd fabrieken.” Hij heeft eens uitgerekend dat hij in achttien jaar in totaal drie jaar in China verbleef, en in het laatste jaar dat de familie het bedrijf runde, werden er zo’n vierduizend containers geïmporteerd. “We hebben de zaak vier jaar geleden aan een investeringsfirma verkocht,” vertelt hij. Sindsdien houdt Høili zich bezig met ‘onroerend goed, aandelen en andere investeringen die wereldpotentieel hebben’. Momenteel is hij betrokken bij twaalf verschillende bedrijven, waarvan Koenigsegg er maar één is. Maar boten zitten het gezin nog erg in het bloed, hoewel ze er vijf jaar geleden even tussenuit waren en een huis in Marbella kochten. “Maar toen wilden we verleden jaar toch weer een boot,” zegt Høili. “Ik had eigenlijk een Princess 85 besteld, maar de Noorse dealer en ik hebben wat gepraat en

toen kocht ik uiteindelijk een 95.” En nu denken Høili, zijn vrouw Siw en de kinderen dus al weer aan het nieuwe jacht. “We zijn in gesprek met Princess en werken samen met hun ontwerpers aan het interieur. Of dat leuk is? Absoluut. Het zijn erg aardige mensen.” Høili zegt dat hij met zijn boot in Noorwegen wil blijven en dat hij ervan zal genieten als van al zijn vorige boten – in de baaitjes en tussen de eilandjes die de essentie van een Scandinavische boottocht uitmaken. Soms gaat het misschien een beetje krap worden, 32 meter in zo’n schilderachtig haventje als Smøgen krijgen. Exotische machines als een Princess 32M zullen in een dergelijke omgeving zelden zijn vertoond. Maar daar zit Høili niet mee. Het is eigenlijk net zoiets als wanneer je in een Koenigsegg komt voorrijden.

| 31

Moonen 133: kruising van een kruising

Moonen Shipyards uit Nederland heeft het contract getekend voor zijn grootste superjacht tot dusver, de Moonen 133. Er is al begonnen met de uitvoering van deze grote order van een vaste klant, die eerder eigenaar was van een Moonen 84 en een Moonen 97. Bij de tewaterlating in 2012 zal dit het kleinste luxe motorjacht zijn met een tweepersoons onderzeeër voor honderd meter diepte aan boord. De Moonen 133 kan worden omschreven als ‘een kruising van een kruising’ – het schip vermengt ruige avontuurlijke trekken met moderne superjacht-chic en klassieke elementen. Deze uitzonderlijk elegante ontdekkingsreiziger is niet opdringerig, presteert uitstekend op open zee en heeft een erg grote actieradius. Het Moonen ontwerpteam was verantwoordelijk voor het basisconcept, terwijl René van der Velden zijn finesse aan de styling bijdroeg. De eigenaar heeft zijn verlangen naar een groter jacht ook gecombineerd met de eis om binnen afmetingen te blijven waarmee kleine havens toegankelijk zijn. Zodoende is de Moonen 133 nog steeds een schip voor het gezin, dat geen buitensporige bemanning nodig heeft – normaal gesproken zes bemanningsleden, met de mogelijkheid voor zeven. Dankzij het voor een jacht van veertig meter verrassend grote volume is er plaats voor zes ruime gastenverblijven. De Moonen 133 heeft een hoge boeg en voorin een mastersuite over de hele breedte. Op het stuurhuisdek is een grote plek ingeruimd voor het bergen van een reuzentender, die te water wordt gelaten door een sterke centraal geplaatste kraan, waardoor de crew de boot aan beide zijden van het schip kan neerlaten. Op het benedendek zal bovendien een onderzeeër worden opgeborgen, die te water gaat via een hydraulische hellingbaan. Als de onderzeeër te water is, ontvouwt zich een immens zwemplatform dat maximale mogelijkheden biedt voor watersportvermaak. Die opzet wordt ondersteund door de grote bergruimte, waarin vis- en duikgerei en motoren een ideaal onderkomen vinden. Het interieur zal een open gevoel hebben, met grote ramen die de leefruimtes doen baden in het licht. Artline zal de styling van het interieur verzorgen – deze toonaangevende Nederlandse studio werkt dan voor de derde keer met de eigenaar. Naar verwachting zal de Moonen 133 zijn publieke debuut maken op de jachtshow van Monaco in 2012.

De Valk agent voor zeldzame Ferretti Navetta De Valk Palma is aangewezen als central agent voor de verkoop van een zeldzaam 27m Ferretti Navetta motorjacht. Three Sisters is naar een tijdloos ontwerp gebouwd door de populaire CRN Shipyard uit Italië. Haar geoptimaliseerde gastenverblijven bieden een uitzonderlijk vaarcomfort voor een semi-displacement jacht van dit formaat. “Dit jacht is een klassiek juweeltje dat uniek is in haar klasse wat betreft ruimtelijkheid en haar elegante live-aboard lifestyle,” aldus Thorsten Giesbert, de makelaar verantwoordelijk voor haar verkoop bij De Valk. “Het prachtige klassieke interieur en exceptionele stoffering zijn uitstekend onderhouden. Daarnaast zullen haar toekomstige eigenaars onder de indruk zijn van de ruime eigenaarshut met walk-in closets, terwijl hun gasten en bemanning baat hebben bij de en-suite faciliteiten van de overige hutten. Three Sisters is absoluut een gentlemen’s motorjacht van de allerhoogste kwaliteit.” Deze Ferretti Navetta kent vele andere hoogtepunten, zoals de comfortabele, volledig afgeschermde flybridge met 360-graden zicht en barbecue. Het

buitencomfort bestaat uit een enorm zwemplatform dat zich ontvouwt boven het vaste achterplatform, een solarium op het afgesloten derde dek en de twee achterdekken op het main deck en aan de achterzijde van de flybridge. Bovendien heeft Three Sisters drie stuurstanden op de flybridge: één centrale stand en twee standen op bakboord en stuurboord nabij de deuren van de Portugese brug. De eetkamer onderdeks is smaakvol omgetoverd tot een studeerruimte en de ruime salon heeft een intelligente lay-out die optimaal uitnodigt tot sociale interactie. Een ander bijzonder onderdeel van het interieur is de uitzonderlijk grote en prachtig afgewerkte kombuis. Met haar grote bereik en lage brandstofgebruik is Three Sisters makkelijk te besturen door een kleine bemanning. Three Sisters is momenteel te bezichtigen op Mallorca. Voor meer informatie: Thorsten Giesbert De Valk Palma, tel: +34 971 40 29 11 of e-mail: [email protected]

Mobile website Mulder Shipyard

Neosil Fouling Release System: een uniek concept om onderwaterschepen jaren onderhoudsvrij te houden

Neosil is een nieuw, aangroeiwerend onderwatersysteem. Zo glad en gesloten, dat waterorganismen er geen grip op hebben. De op siliconen gebaseerde formule van Neosil bevat geen zware metalen of biociden. Het grootste voordeel is dat na zes jaar gebruik in de praktijk, Neosil nog altijd goed werkt en er geen blijvende aangroei geconstateerd kan worden. Zo hoeft het schip niet meer jaarlijks op de helling, wat een kostbare vorm van onderhoud is. Met Neosil kunt u sneller varen, brandstof en geld besparen en draagt u ook nog bij aan een schoner milieu. Dat wil toch iedereen?

Sinds kort is de nieuwe mobiele website van Mulder Shipyard online. Deze nieuwe site is te bezoeken vanaf de mobiele telefoon of PDA. De site is te zien op het volgende adres:   m.jachtwerfmulder.nl

34 |

Meer informatie: Neosil Fouling Release System, Postbus 3058, 1270 EB Huizen. Tel. 035 - 526 97 71, [email protected] www.neosil.nl

| 35

Garantieperikelen B

MR. MARIEKE G. VAN DEN DOOL

COLUMN

Foto: Daniel Muilenburg

ij de aankoop van een bestaand jacht en eveneens bij de opdracht tot het bouwen van een jacht, geldt dat het jacht bij de levering aan de overeenkomst dient te voldoen. Indien na levering blijkt dat het jacht gebreken vertoont, zal bezien moeten worden of een specifiek gebrek onder een garantie hersteld kan worden. Maar waar dient u nu op te letten indien u een garantiebepaling tegenkomt in een koopovereenkomst of bouwcontract? In deze korte beschouwing neem ik u mee in de wereld van de garantieperikelen, teneinde u enkele handreikingen te bieden, alvorens u de onderhandelingen aangaat.

36 |

De werking van een garantie, welke wordt afgegeven door de verkoper/werf, verschilt niet veel van de garantie welke men in het dagelijks leven tegenkomt, bijvoorbeeld bij de aankoop van elektrische apparatuur (fabrikantengarantie). Een beroep op een verstrekte garantie kan u gemak bieden omdat, in het geval het gebrek inderdaad het gevolg is van het ontbreken van een gegarandeerde eigenschap, u niet meer hoeft aan te tonen dat de schade is veroorzaakt door een omstandigheid die aan de garant kan worden toegerekend. Het risico dat een jacht niet aan de overeenkomst voldoet, wordt door een dergelijke garantie derhalve verschoven naar de werf. Dit heeft tot gevolg dat u kunt volstaan met het aantonen dat aan de voorwaarden van de garantie is voldaan, in welk geval de werf gehouden is het gebrek op haar kosten te herstellen. Het afgeven van een garantie kan voor een werf gunstig zijn. De werf kan voor haar voordelige voorwaarden aan de garantie verbinden en zo haar aansprakelijkheid zoveel mogelijk beperken en waar mogelijk uitsluiten. Zo zal een garantie in de meeste gevallen slechts gelden voor specifieke gebreken of bepaalde onderdelen van het jacht – bijvoorbeeld de motor, de verf of het dek – en zal de garantie bovendien beperkt zijn in tijd. Het is van belang om te verifiëren onder welke voorwaarden in een gegeven geval een beroep gedaan kan worden op de betreffende garantie. Garanties plegen ook beperkt te zijn tot vervanging van onderdelen en arbeid. Gevolgschade wordt uitgesloten. Ten aanzien van de specifieke voorwaarden van de garantie zult u eerst moeten nagaan welke gebreken onder de garantie vallen.

Indien er sprake is van een gebrek waarvoor de werf de garantie heeft uitgesloten, is het immers niet mogelijk om de garantie daarvoor aan te wenden. Het is overigens niet ongebruikelijk dat de werf garantierechten op onderdelen, welke zijn geleverd door onderleveranciers met consensus van de onderleveranciers aan u overdraagt, in welk geval u een rechtstreekse garantieaanspraak op de onderleverancier verkrijgt. Ontstaat vervolgens een gebrek in de door de onderleverancier geleverde onderdelen, dan zult u de vordering onder de garantie moeten richten tot de onderleverancier zelf. Indien bij de contractonderhandelingen voor de bouw van een jacht blijkt dat de werf geen garantie wil afgeven op onderdelen geleverd door onderleveranciers, is het derhalve van belang om ervoor zorg te dragen dat de werf haar garantierechten jegens de onderleverancier aan u overdraagt. Gebeurt dit niet, dan zou de onderleverancier uw beroep op garantie kunnen weigeren, omdat de garantie niet aan u is afgegeven, maar aan de werf. De garantieperiode is een tweede punt van aandacht. U zult binnen deze periode de gebreken dienen te melden en als zodanig een beroep op de garantie moeten doen. Deze periode is echter geen vervaltermijn, hetgeen inhoudt dat indien binnen de garantietermijn een beroep op de garantie wordt gedaan, de aanspraak op herstel blijft bestaan, ook na het verlopen van de garantieperiode. Gebreken die niet direct waarneembaar zijn bij levering en pas na geruime tijd de kop opsteken – de zogenoemde verborgen gebreken – kunnen eveneens onder de garantie vallen. Een periode van een jaar, als termijn waarbinnen men een beroep op de garantie dient te doen, is gebruikelijk. Ten slotte dient u zich ervan bewust te zijn dat het vorderen onder de garantie mogelijk eveneens afhankelijk is van voorwaarden welke in uw risicosfeer liggen. Zo kan een beroep op de garantie bijvoorbeeld afhankelijk zijn van het opvragen van een deskundigenrapport omtrent het gebrek of het voldoen aan al uw (betalings)verplichtingen. De volgende uitspraak van de Rechtbank Rotterdam van juni 2008 wil ik u niet onthouden. In deze zaak heeft de opdrachtgever een overeenkomst gesloten met de werf terzake het afbouwen van een motortankschip. Nadat

het schip in gebruik is genomen blijkt dat enkele afsluiters benzine doorlaten. De werf heeft daarop een deel van de afsluiters vervangen door hoogwaardige kleppen, welke geen benzine doorlieten, doch zij weigert de rest van de kleppen te vervangen. De eigenaar weigert om het resterende bedrag ad € 25.000,te voldoen totdat de werf de overige kleppen eveneens heeft vervangen. Hij heeft zijn betalingsverplichting opgeschort. In de afbouwovereenkomst is een garantiebepaling opgenomen, inhoudende dat de werf garantie geeft op het door haar vervaardigde werk en materiaal voor een periode van twaalf maanden na oplevering en dat de werf de garantieaanspraken ten aanzien van onderleveranciers en – aannemers overdraagt aan de eigenaar. Voorts is in de toepasselijke Metaalunievoorwaarden opgenomen dat de eigenaar alleen een beroep op garantie kan doen nadat hij aan al zijn verplichtingen ten opzichte van de werf heeft voldaan. De Rechtbank oordeelt dat kapotte kleppen inderdaad onder de garantie vallen en dat het beroep op de garantie eveneens binnen de overeengekomen garantieperiode van een jaar viel. In beginsel kwam de eigenaar derhalve een recht op garantie toe en had de werf de kleppen moeten herstellen. Echter, het feit dat de eigenaar zijn betalingsverplichting onder de overeenkomst had opgeschort stond een beroep op de garantie in de weg. Immers, voor een dergelijk beroep gold dat de eigenaar aan al zijn verplichtingen had voldaan. In deze zaak hield de Rechtbank derhalve strikt vast aan de voorwaarden van de garantie, zoals overeengekomen in het afbouwcontract en de toepasselijke Metaalunievoorwaarden. Het feit dat er niet is voldaan aan alle voorwaarden van de garantie, betekent echter niet dat een beroep op de garantie in een dergelijk geval altijd moet worden afgewezen. In een eerdere uitspraak van de Rechtbank Rotterdam van augustus 2005, waarin diverse gebreken aan een zeiljacht twee maanden na het verstrijken van de garantietermijn aan de werf werden gemeld, bepaalde de Rechtbank namelijk dat bij het bepalen of de werf in strijd handelde met de redelijkheid en billijkheid door strikt vast te houden aan de overeengekomen garantietermijn, rekening moet worden gehouden met de specifieke omstandigheden van het geval. In een dergelijk geval spelen de aard en de ernst van de gebreken, de ernst van de schadelijke gevolgen en de vermijdbaarheid daarvan en de zwaarte van de schuld van degene die zich

op de strikte toepassing van het beding beroept, een rol en dergelijke argumenten kunnen dan ook een opening bieden om onder strikte toepassing van de garantietermijn uit te komen. Al met al gaat u met de voorgaande informatie in uw achterhoofd voorbereid onderhandelingen met een werf in en zult u, door bij de aankoop duidelijke garantiebepalingen te onderhandelen, problemen in de toekomst kunnen voorkomen.

Van Steenderen MainportLawyers B.V. Zeemansstraat 13 3016 CN Rotterdam P.O. Box 23493 3000 KL Rotterdam Tel: +31 (0)10 - 266 78 66 Fax: +31 (0)10 - 266 78 68 www.mainportlawyers.com

Maritieme look in de mode

Fashion, Ahoy! Een streepjestrui of een officiersjasje, wie heeft ze niet in de kast hangen? Veel modeontwerpers hebben zich laten

De matrozen- of braniekraag is een platte, rechthoekige, blauwe kraag met witte strepen. Aan de voorkant een v-hals, vastgehouden door een zwarte halsdoek. Gabrielle ‘Coco’ Chanel gebruikt de braniekraag in 1917 voor het eerst in haar collecties. Sindsdien komt deze in de Chanel-collecties steeds terug als stijlvol element met klassieke uitstraling.  In 2009 toont Karl Lagerfeld voor Chanel een collectie waarin de matrozenstijl opnieuw actueel is, zoals deze pullover met braniekraag en geplisseerde rok van tricot en zijde. Hij showt de Cruise-collectie op het strand van Lido in Venetië, bij ondergaande zon. Hier brengt hij een stukje van de biografie van Chanel tot leven, ze kwam hier graag en vaak. In de show toont Lagerfeld een reeks modellen, geïnspireerd op Visconti´s film ‘Death in Venice’.

inspireren door kleding van de matroos en de kapitein. Dit is te zien in de modetentoonstelling ‘Fashion, Ahoy!’ met haute couture en prêt-à-porter van onder andere Dior, Gaultier, Chanel, Yves Saint Laurent, Rykiel, Castelbajac, Westwood en Nederlandse modeontwerpers zoals Viktor & Rolf, Francisco van Bentum, Jeroen van Tuyl en Marlies Dekkers. De tentoonstelling vindt plaats in het Maritiem Museum in Rotterdam en loopt tot en met 13 maart 2011. Hoogtepunten van de tentoonstelling zijn de enorme jurk van zeildoek van Galliano voor Dior, de japon van Gaultier voor prinses Caroline van Monaco, de piratenlook van Westwood, maar ook het nooit eerder in Nederland getoonde eerste matrozenpakje van de kleine Engelse kroonprins en het uniform van ZKH prins Willem-Alexander van Oranje in zijn rang als commandeur bij de Koninklijke Marine.

In 1846 laat koningin Victoria van Engeland voor haar 4-jarige zoon, kroonprins Albert Edward, een matrozenpakje naaien. Het pakje van de prins is geïnspireerd op het tenue van de matrozen aan boord van het koninklijk jacht. Victoria schreef in haar dagboek: “Bertie trok zijn matrozenpakje aan, dat zo prachtig is gemaakt door de man aan boord die dit ook voor de matrozen vervaardigt. Toen hij in zijn pakje verscheen, juichten alle officieren en matrozen die zich op het dek hadden verzameld, hem toe.” De kleine prins in het miniatuuruniform moet de trots op de Britse zeemacht en de liefde voor het vaderland vergroten. Dit vroegst bekende matrozenpakje markeert het begin van een langdurige internationale kindermode. In bruikleen van het National Maritime Museum, Londen.  

38 |

Onderscheidingen lenen zich uitstekend om een modeontwerp een bepaalde betekenis en uitstraling te geven. In hun collectie Long live the immaterial (bluescreen) in 2002 overlaadt het Nederlandse ontwerpersduo Viktor & Rolf hun ontwerp Karolina met onderdelen, symbolen en onderscheidingen uit de landmacht en de marine. Het model wordt er als het ware door opgeblazen. Het blauwe materiaal werkt als een projectiescherm. In de catwalkshow worden er bewegende beelden over geprojecteerd, waardoor het ontwerp in de geprojecteerde achtergrond verdwijnt. Het uniform lijkt zo immaterieel, onzichtbaar te worden.

De witblauw gestreepte gebreide borstrok is in de jaren 1820 voor het eerst te zien op afbeeldingen van matrozen. Tegenwoordig dragen matrozen een T-shirt dat nog steeds ‘borstrok’ heet. Sonia Rykiel staat bekend om haar breisels en streepeffecten. De tricot outfit uit de PAP-collectie najaar/winter 2005, te zien tijdens ‘Fashion, Ahoy!’, toont een top met halve braniekraag, een broek, twee riemen en een hoed. De kraag en de gestreepte top zijn hier onderdeel van een piratenkostuum.

| 39

Tuna 40 Sportivo gecertificeerd Tuna Yachts heeft als eerste Nederlands bedrijf een CE-certificaat van Lloyd’s Register Quality Assurance voor een pleziervaartuig van 40 ft ontvangen. De Tuna 40 Sportivo, een snelvarende boot met twee motoren, voldoet aan alle door de Richtlijn Pleziervaartuigen gestelde eisen en is geschikt voor gebruik in categorie B omstandigheden. Eddy Huis in `t Veld: “Hoewel we al meerder Tuna’s op de markt hebben gebracht zijn we dit project opnieuw van voor af aan begonnen. Allereerst is er een compleet nieuw technisch dossier opgesteld. Vervolgens hebben we, om op correcte wijze aan onze wettelijke verplichting te voldoen, weloverwogen gekozen voor de degelijke certificeringsdiensten van Lloyd’s Register. Het resultaat is niet alleen een dossier waarin daadwerkelijk alle Richtlijneisen zijn ondergebracht maar bovenal een prachtige boot!”

Aquariva by Gucci In de jaren vijftig maakte de Riva Aquarama furore als speeltje van ‘the rich and famous’ en met de ontwikkeling van de ‘Aquariva by Gucci’ is glamour weer helemaal terug op het water. Op de Cannes Boat Show kon al een eerste glimp van een bijzondere samenwerking tussen Riva en Gucci worden opgevangen, maar op 22 september 2010 vond tijdens de openingsdag van de Milan Fashion Week een speciale presentatie van dit spectaculaire jacht plaats. In 2011 zal de Aquariva by Gucci over de wereld rondreizen langs de meest prestigieuze bootshows en bestemmingen. In 2011 viert het merk Gucci het 90-jarig bestaan en ter viering hiervan is de ‘Aquariva by Gucci’ ontwikkeld; een elegante speedboot met een herkenbare signature van het modehuis: stoelen van Guccissimaleer, het dek van mahoniehout en het Gucci-logo. Frida Gianinni, de creative director van het modehuis,

heeft ook een bijpassende ‘Riva by Gucci’ accessoirecollectie ontworpen. Een lijn die onder andere bestaat uit tassen, handdoeken, slippers en bootschoenen. Voor zowel het modehuis Gucci als het legendarische Riva hebben traditie en topkwaliteit in ontwerp en vakmanschap geleid tot hun internationale roem. Daarom viert deze unieke samenwerking tussen twee van de meest gerenommeerde Italiaanse designmerken ook het tijdperk van La Dolce Vita. Met een geschiedenis die teruggaat tot 1842, is Riva een echte legende. Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw staat het bekend als een exclusief wereldmerk waarbij kwaliteit, elegantie, snelheid en status centraal staan. Het gamma varieert van een open versie vanaf 10 meter tot aan de luxe jachten van 40 meter. De ervaring en knowhow die Riva door de jaren heeft opgebouwd, resulteert in sportieve en elegante luxejachten waarin oogverblindende lijnen en ongeëvenaard vakmanschap elkaar ontmoeten.

Vivante 43 Hardtop variant op succesvolle Cabrio Cruiser De Vivante 43 HT is het vervolg op het succes van de 43 Cabrio Cruiser, vorig jaar verkozen tot HISWA Boot van het Jaar. Het nieuwe motorjacht dat volgend jaar tijdens de HISWA wordt gepresenteerd, heeft een vast dak, een driedeurs roestvast stalen schuifpui, dubbel glas in de stuurhut en een spannende rompkleur. Er zijn verscheidene indelingen mogelijk, ook op het gebied van inrichting en gebruikte materialen. Bovendien is de Vivante 43 HT ook leverbaar in aluminium.

Belangrijkste technische gegevens: Lengte over alles: 13,50 m, Breedte over alles: 4,40 m Diepgang: 1,10 m Kruiphoogte: 3,10 m Waterverplaatsing: 16 t Inhoud dieseltank: 800 l Inhoud watertank: 500 l Inhoud vuilwatertank: 150 l CE-Categorie: B Prijs: vanaf € 450.000

Het grote verschil met de Cabrio Cruiser zit hem natuurlijk in de uitvoering van het dak. Waar de Cabrio Cruiser vooral een open karakter heeft, is het stuurhuis van de HT gesloten door middel van een vast dak in combinatie met een driedeurs roestvast stalen schuifpui. Deze laatste kan echter naar links opengeschoven worden waardoor je met het stuurhuis en de kuip één grote leefruimte hebt. Binnen en toch buiten zou je kunnen zeggen. Dit kan versterkt worden door het optionele schuifdak dat elektrisch wordt bediend.

Standaard geleverd met Vetus Deutz DT 66 van 170 pk. Meer informatie: Vivante Yachts Hendrik Bulthuisweg 13, 8606 KB, Sneek tel: 0515 - 438 158 internet: www.vivante-yachts.nl e-mail: [email protected]

Het dak van de HT loopt bovenop naar de zijkanten gebogen weg, steekt achter over en raakt aan de zijkanten net niet de rest van de opbouw waardoor het lijkt alsof het zweeft. Een ander duidelijk verschil zijn de patrijspoorten in de opbouw. Zijn die in de CC ellipsvormig, in de HT is gekozen voor een rechtere vorm waardoor ze beter bij het dak en de raampartij passen. De Vivante 43 HT wordt gebouwd in staal, maar is ook leverbaar in aluminium voor wie snel wil varen.

40 |

| 41

Yacht design by Porsche

Is het een prachtig, futuristisch ruimteschip op het water? Of is het een nautisch strijkijzer dat pijn doet aan de ogen? De meningen over dit jacht, geproduceerd door de Singaporese jachtbouwer Royal Falcon en getekend door Porsche Design, zijn verdeeld.

BON Yachts dealer Scarani

Het heeft er hoe dan ook alle schijn van dat dit extravagante jacht, de RFF135, in de mondaine jachthavens van Zuid-Europa uitstekend zal gedijen. De luxe uitgevoerde catamaran (kosten 40 miljoen euro) heeft een overall lengte van iets meer dan 41 meter (135 voet) bij een breedte van 12,5 meter (41 voet). Deze afmetingen garanderen meer dan genoeg ruimte voor tien gasten en een gelijk aantal bemanningsleden. Benedendeks biedt de ruime, dubbele romp ruim 450 vierkante meter aan leefruimte en in de opbouw is nog eens 200 vierkante meter voorhanden. Afmetingen waarbij een gemiddelde Gooise villa wordt gedegradeerd tot een tuinhuisje. Hoe zit het met de snelheid van dit StarWarsachtige gevaarte? Porsche zou Porsche niet

zijn als het dit schip niet de nodige power had meegegeven. Onderhuids bevinden zich twee V16 turbodieselmotoren van het Duitse MTU, elk verantwoordelijk voor 4600 pk. Hiermee wordt een maximum snelheid bereikt van 35 knopen (65 km/u). Over het brandstofverbruik – het jacht heeft twee tanks van elk 25.000 liter – kunnen we het maar beter niet hebben. De RFF135 verbruikt zo’n 750 liter diesel per uur. Wat de stookprijs van een dagje varen al gauw op 10.000 euro brengt…

BON Yachts in Lelystad heeft het dealerschap verworven van het merk Scarani. Met het binnenhalen van Scarani (motorcruisers van 17 tot en met 35 ft) heeft Bon Yachts een mooie aanvulling gevonden op het reeds bestaande dealerschap van Island Packet Yachts. Beide merken onderscheiden zich door een uitstekende

kwaliteit met een eigenzinnig karakter. Het gamma van Scarani bestaat uit vier productlijnen: Sol (console-boten), Coral (visboten), Daycruiser (cruisers met de nadruk op het buitenleven) en de Cruiserserie (cruisers met een gelijkwaardig interieur aan het exterieur). Kenmerkend voor de Scarani-schepen is de hoogwaardige kwaliteit, het chique interieur en de strakke, subtiele lijnen. De producent noemt dit ook wel ‘een derde techniek, een derde kwaliteit en een derde Italiaans design’. De schepen worden al veertig jaar gemaakt door de familie Scarani, momenteel bestaande uit de drie broers Stefano, Luca en Carlo. Ter introductie van dit merk worden de eerste schepen aangeboden met een speciale korting. Voor meer informatie: 0031 (0) 320 26 22 29 of [email protected].

Expositie in Makkum Onder de titel ‘Rond, vlak en scherp’ is er in de galerie van kunstenaar Marco Kaller in Makkum een interessante expositie. Centraal staan schilderijen en grafieken met de aak in de hoofdrol, vlaktes van zand en modder op het wad en zilte zeilimpressies. De galerie van Kaller is meer dan zomaar een kunstwinkel. Begonnen met een bescheiden expositie in de zomermaanden is de galerie inmiddels uitgegroeid tot een grote werkplaats waar de kunstenaar gedurende het hele jaar te volgen is in zijn ontwikkeling. De strategische ligging aan het IJsselmeer, dichtbij de Waddenzee, maakt Makkum bijzonder geschikt om te werken aan een omvangrijk maritiem oeuvre. Met de boot op het water en zwervend langs de oever vindt Kaller steeds weer nieuwe motieven en verhalen.

44 |

De expositie is te zien van 18 t/m 31 december van 13.00 tot 17.00 uur (eerste kerstdag gesloten). De galerie is ook op afspraak te bezoeken: zie www.kaller.nl.

Suzuki voor ultimate survivor Suzuki buitenboordmotoren zijn door hun goede reputatie op het gebied van kwaliteit, duurzaamheid en prestaties een vanzelfsprekende keuze geworden voor de meest veeleisende professionals. Het is niet voor niets dat ook de Britse televisiepresentator en militair avonturier Bear Grylls gekozen heeft voor de betrouwbaarheid van de ultieme Suzuki buitenboordmotor, de DF300! Onlangs heeft Grylls de sleutels van zijn speciaal gefabriceerde Ribquest in ontvangst genomen, die hij vernoemd heeft naar zijn vrouw Shara. De RIB van maar liefst 10 meter lang is volledig aangepast aan de wensen van de Brit. Zo zijn er robuuste verende stoelen geplaatst, de waterdichte opbergvakken vergroot en is

er voor de voortstuwing gekozen voor maar liefst twee Suzuki DF300 V6 buitenboordmotoren van de nieuwste generatie. De Suzuki DF300 vormt door de nieuwste technologieën, een zeer compacte bouw en onverslaanbare prestaties een absolute maatstaf op buitenboordmotorgebied.

C

M

Y

CM

MY

De nieuwe 2011 variant van de Suzuki DF300 is bovendien voorzien van het revolutionaire ‘Lean Burn Control System’ en daardoor tot wel 15% zuiniger dan de voorgaande versie. Dankzij de geavanceerde fly-by-wire besturing en het vernieuwde digitale tellersysteem, dat standaard gekoppeld is aan MNEA 2000, kan de avonturier zijn RIB zelfs onder de meest extreme omstandigheden perfect onder controle houden.

CY

CMY

K

Delfino 65 Classic in de prijzen De Almtrawler Delfino 65 Classic van jachtwerf De Alm in samenwerking met Werner Yacht Design en AZZA Yachting Belgium, is tijdens de Genova Boatshow genomineerd voor de titel European Powerboat of the Year 2011. De Delfino moet in haar categorie concurreren met vier andere genomineerden. Op de foto is de Pacific Princess te zien. Deze Delfino 65 Classic is het demoschip van De Alm

dat tijdens de bootshow van Düsseldorf geëxposeerd wordt en daarna in de verkoop gaat. Tijdens deze show zal ook bekend worden gemaakt wie de winnaar wordt van de titel European Powerboat of the Year 2011. De vanafprijs van de Delfino Classic 65-serie bedraagt € 1.512.500 inclusief BTW.

46 |

| 47

Six appeal Storm 72

Zee van ijs

De begin dit jaar voor het eerst aan het publiek getoonde artist impression van de Storm maakte door haar grensverleggend ontwerp onmiddellijk indruk. De ontwikkeling van dit opzienbarende Nederlandse aluminium jacht is nu in een volgende fase beland. Alle feedback van potentieel geïnteresseerde kopers en ter zake kundige relaties is inmiddels in het basisontwerp verwerkt. Het resultaat is een 22-meter jacht, dat door zijn uitzonderlijk gespierde, maar elegante uitstraling bij een breed publiek emoties losmaakt.

Een vader en twee zonen raken vast op het ijs van de bevroren Zuiderzee en kunnen niet meer aan land komen. Probeer je dit even voor te stellen in het mobieltjesloze tijdperk van het jaar 1849… “Het land, hun familie, alles was nu ver weg. Het kruiende ijs, dat vele malen sterker was dan de mens, trok zich niets aan van de bewegingloze en weerloze figuurtjes op de dichtgevroren Zuiderzee. Een ijsschots met drie mannen erop; dat was het enige wat nog bestond.”

De Storm 72 is een jacht met ‘Six Appeal’: heel veel ruimte en leefcomfort voor zes personen. Het onderwaterschip met de hypermoderne aandrijftechniek maken van de Storm een snelvarend A-klasse jacht (max. 24 knopen), met een opmerkelijk gunstig brandstofverbruik en hoog vaarcomfort. Het ontwerp is in nauwe samenwerking met Frank Laupman van Omega Architects ontstaan. Dit bureau is wereldwijd bekend door zijn synergie van architectuur en design. Elk jaar worden minstens vijf door Omega Architecten ontworpen superjachten te water gelaten, alle herkenbaar aan de typische Laupman signatuur: een slanke, gestroomlijnde en cleane look. Onder zijn begeleiding wordt het interieur naar wens van de eigenaars vormgegeven. Het revolutionaire onderwaterschip van de Storm 72 is gebaseerd op de Fast Displacement Hull Form (FDHF),

met een 15% tot 20% hogere efficiency bij lage en hoge snelheden. Dit leidt tot een aanzienlijk lager brandstofverbruik en een groter vaarcomfort. De FDHF is het resultaat van een meer dan twintigjarig traject van ontwerpstudies en tanktesten, uitgevoerd door het Naval Design bureau Van Oossanen & Partners. Meer info: www.stormyachts.com

Specificaties Storm 72: Lengte: 22.00 m Breedte: 5.60 m Diepgang: 1.60 m Waterverplaatsing (half loaded): 45.500 Kg Brandstof: 7000 liter Water: 2000 liter Aandrijving: 2 x ZF 4000 Pod Maximum snelheid (half loaded): 24 knots (CAT C18 Acert) RCD Categorie: A Ontwerp: Omega Yachts – Druten, Van Oossanen & Associates - Wageningen

Holterman 60 FT Governor Elk jaar worden door een internationale commissie, die samengesteld is uit de redacties van Europese botenbladen, de 25 meest interessante boten van Europa gekozen in vijf categorieën. In de categorie waterverplaatsers is het vlaggenschip van Holterman Yachting, de Governor 60 ft, naast vier andere schepen verkozen tot de vijf beste van Europa. Met name de ideale combinatie van design, innovatie en

vaareigenschappen sprak de jury aan. Deze fel begeerde European Powerboat of the Year Award 2011 wordt uitgereikt tijdens Boot Düsseldorf op 22 januari 2011. Holterman Yachting zal hier eveneens aanwezig zijn met weer een innovatieve primeur: de Holterman 501 Infinity, een uit aluminium vervaardigd snelvarend jacht voorzien van de technologieën van morgen.

Zee van ijs Michiel van Straten ISBN 978 90 6410 502 9 € 24,90

Mulder 76 Wheelhouse De recentelijk opgeleverde nieuwe Mulder 76 Wheelhouse is een mooi gelijnd stalen rondspant motorjacht met aluminium opbouw. Het jacht heeft een groot stuurhuis met een deels overdekt achterdek. De interieur lay-out is verrassend en doordacht. Met name de open verbinding tussen het stuurhuis en de lagergelegen salon geven een zeer ruimtelijke werking. Het stuurhuis van het jacht bestaat uit een grote zithoek met tafel, luxe tv-meubel met ingebouwde ijskast en spoelunit. Verder een stuurstand die prima uitkijkt over de boeg van het schip maar ook over de salon die een niveau lager ligt. Via de trap naast de stuurstand kom je in de keuken. De keuken is voorzien van een granieten aanrechtblad met inductie kookplaat, afzuigsysteem, vaatwasmachine, spoelbakken, grote koel- en vrieskast en diverse kastruimtes. Verder is er een kleine bar met twee barkrukken. De salon is ingericht met een grote bank, salontafel en leren fauteuils. Ook is er een speciale kast met een ingebouwde plasma-tv, die automatisch omhoog- en omlaaggaat. In de boeg van het jacht zijn twee tweepersoons gastenhutten met een badkamer. De eigenaarhut met ruime badkamer is achter in het jacht gesitueerd. Tevens is er in het achterschip een extra ruimte voor de wasmachine, droger en linnengoed. Het gehele interieur is uitgevoerd in mahoniehout met panelen. De toegang tot de motorkamer is in het voorschip. De motorkamer is zeer overzichtelijk en degelijk afge-

48 |

In Zee van ijs reconstrueert Michiel van Straten het waargebeurde verhaal van een vader en zijn twee zonen, die twee weken lang op een vijandige ijsvlakte vechten om in leven te blijven. Van Straten beschrijft hun onvoorstelbare avontuur, reist af naar het verleden en weet de ijzige spanning van toen naar het heden te halen. Zee van ijs geeft een boeiende inkijk in een bittere overlevingsstrijd en in de menselijke ziel onder hoogspanning.

werkt. De achterzijde van het jacht kan hydraulisch worden geopend. Hierachter is er een bergruimte voor een 12 voet tender welke door middel van een hydraulische kraan te water gelaten kan worden. Specificaties: Lengte: 23.40 meter Breedte: 5.90 meter Diepgang: 1.60 meter Materiaal romp: Staal Materiaal opbouw: Aluminium Motoren: 2x Volvo D9 425 pk Brandstofcapaciteit: 7500 liter Watercapaciteit: 2500 liter Hutten: 4 Rompvorm: Rondspant Waterverplaatsing: 70 ton Maximumsnelheid: 12 knopen

| 49

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Caribisch watersportjuweel

Flamboyant Sint Maarten Op één plekje grenst Nederland aan Frankrijk: Sint Maarten, het Caribische bounty-eiland dat uit een Nederlands en een Frans gedeelte bestaat. TopNautic-verslaggeefster Pascale Kniesmeijer toog naar dit watersportparadijs en werd betoverd.

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Het beeld dat elke bezoeker van een tropisch bountyeiland voor ogen heeft, wordt al waargemaakt voordat ik ook maar één voet op de bodem van Sint Maarten heb gezet. Vanuit het vliegtuigraampje heb ik een adembenemend uitzicht op het zonnige eiland met parelwitte stranden en turkooisgroene waterpartijen langs de kustlijn. Zelf dacht ik altijd dat dit soort plaatjes alleen te vinden was in reclamefolders en films, maar deze kleurenpracht bestaat dus duidelijk echt. Niks gefotoshopt of geretoucheerd. Dat begint goed! Ook de landing van de KLM-Boeing, op Princess Juliana International Airport, aanvliegend over zee en slechts enkele meters boven het strand, is bijzonder spectaculair te noemen. Het zorgt ervoor dat je alert en verfrist aankomt op Sint Maarten. Dat is maar goed ook, want op het vliegveld word je verwelkomd door een tropische temperatuur met een warme passaatwind. Die mij welgevallig om de schouders valt. Ik ben in een totaal andere wereld beland met palmbomen, heldere, intensere kleuren en geuren. Niet veel later trek ik in de pool van Divi Little Bay Beach Resort een paar baantjes, aan de voet van mijn eigen luxe appartement met uitzicht op zee. Een mens kan het slechter treffen!

Sunset Sail op een catamaran Nog dezelfde middag strijk ik neer aan boord van de catamaran The Golden Eagle inclusief bar met de welklinkende naam Too Rhum Punch. Aan het roer staat de blonde captain Radek, gezegend met de looks

52 |

van een surfgod. Hij houdt de ogen stuurs gericht op de horizon en vaart ons zelfverzekerd uit de kust. De dames aan boord zijn het met elkaar eens: captain Radeks verschijning zou niet misstaan in een commercial van een of ander groot modemerk. Ondertussen voorziet de vriendelijke partycrew de aanwezigen al dansend van rumpunch cocktails. Als de captain de boot stillegt en samen met de gasten een duikje maakt in tropisch water, overvalt een ‘tralala-traladidi-gevoel’ me. En ik zeg in gedachten: “Hallo Sint Maarten, bijzonder aangenaam kennis te maken!” Tijdens een kort gesprekje met de captain van Eagle Tours verneem ik dat het toeristenseizoen op Sint Maarten het hele jaar doordraait. Dit komt grotendeels door de enorme cruiseschepen die in Philipsburg aanmeren met hoofdzakelijk Amerikanen aan boord. Naar zijn mening is Sint Maarten een echt party-eiland en dat begin ik na deze verwelkoming te begrijpen. Ook vertelt hij dat sommige toeristen starten op Sint Maarten en vervolgens per boot of vliegtuig uitwaaieren naar andere eilanden, zoals het dichtbij gelegen Saint Barth. Saint Barth is zeer exclusief en mondain en vergelijkbaar met het Europese Saint Tropez. Het zogeheten eilandhoppen is dus zeker populair. Het absolute hoogseizoen, qua watersport, loopt van november tot april. Volgens de captain verblijven de meeste watersporters in de zomer, het hurricane-seizoen, liever in Europa.

Feiten Voor de ervaren reiziger misschien overbodig, maar toch even een paar feitjes op een rijtje: Sint Maarten heeft een piepkleine aardoppervlakte (87 km²), die wordt gedeeld door twee verschillende overheden. Het noordelijk deel met de hoofdstad Marigot is een departement

van Frankrijk met als officiële munteenheid de euro. Het Nederlandse deel (hoofdstad Philipsburg) hoort thuis in het rijtje Bovenwindse Eilanden van de Nederlandse Antillen, die we vroeger op school zo goed opdreunden. Echter, afgelopen zomer zijn de Eerste en Tweede Kamer ermee akkoord gegaan dat Curaçao en Sint Maarten autonome landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden worden. De munteenheid in het Nederlandse deel is de Nederlandse Antillen Florijn (NAF) maar ook met Amerikaanse dollars kun je overal terecht. De officiële taal is respectievelijk Frans en Nederlands, maar de voertaal is Engels met Spaans als goede tweede. De oorspronkelijke bewoners van het eiland waren de Arowaken-indianen, maar heden ten dage is er een zeer grote verscheidenheid aan nationaliteiten op het eiland. Sint Maarten is door de eeuwen heen 17 keer van bezetter gewisseld, mede door de toentertijd lucratieve zoutvoorraden op het eiland.

Flamboyant en veelzijdig De volgende dagen krijg ik meer een totaalplaatje van Sint Maarten te zien. Wat ik al in de lucht als voorproefje kon aanschouwen, wordt nu rechtstreeks aan mij ontvouwd. De trip voert me langs verscheidene betoverende locaties. Prachtige baaien met wuivende palmbomen en aanlokkelijke stranden met exotische namen, zoals Pelican en Coral beach. Luxe megayachten liggen te dobberen in de Simpson Bay met daarachter mangrovebomen in de grootste lagune van de Cariben. In The Blue Mall zijn exclusieve modehuizen vertegenwoordigd met onder meer Gucci en Fendi. De vele casino’s en bars laten het nachtleven bloeien. Maar ook de clubs, zoals Tantra en Bliss zijn po-

pulair. Of je kunt een nachtelijke Full Moon party beleven op het strand van Freya’s Bay. Het eiland blijkt nagenoeg driehonderd restaurants te bezitten, van Amerikaans fast food tot Franse haute cuisine. Vooral het Holland House serveert voortreffelijke gerechten en wijnen. Het is gelegen aan de belangrijkste winkelstraat van Philipsburg met vooral juwelierszaken. Het terras van het Holland House ligt pal aan het strand met uitzicht op de baai. Veel Nederlanders verkiezen tijdens de feestdagen en de jaarwisseling deze locatie. Sint Maarten is een taxfree eiland en dat biedt voordelen voor de toerist. De toeristenindustrie is op Sint Maarten in de jaren zestig van start gegaan en werd in de jaren tachtig echt booming. Het verhaal gaat dat in de jaren zestig ene Erik J. Lawaetz op het eiland strandde en werd rondgeleid door de burgemeester. Toen ze in een gebied kwamen met de naam Lowlands (oorspronkelijk een moeras) zag Lawaetz er meteen potentieel in. Hij kocht het gebied voor het luttele bedrag van 100.000 dollar, verdeelde de grond in percelen en verkocht ze aan zijn rijke en beroemde vrienden. Ook nu nog zijn de chique mansions geliefd bij de rich & famous en dat komt mede doordat deze miljonairs gemakkelijk met hun privéjet kunnen landen op de internationale luchthaven van Sint Maarten. Maar ook pittoreske plekken, zoals de haven van Marigot, met een lokale markt

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

vol bonte kleuren en lokale specerijen, zijn een lust voor het oog. Blijkbaar vonden de makers van de film Speed 2 met Sandra Bullock dat ook, toen ze besloten een gedeelte van de film daar op te nemen. De tocht gaat verder naar de afgelegen Anse Marcel baai waar het Radiance Hotel eenzaam gesitueerd is. In dit hotel voerden François Mitterrand en George Bush sr. regelmatig overleg over de toestand in de wereld.

Classic sailing experience De specifieke pluspunten die het eiland voor watersporters te bieden heeft, kom ik te weten als ik een bezoekje breng aan Mirian Ebbers en Pieter Bakker. Ik word opgepikt per dinghy bij Sint Maarten Yacht Club in Simpson Bay. Om even later aan boord te stappen van een klassieke zeilschoener uit 1911 genaamd Passaat. Zij bieden de toerist verschillende mogelijkheden aan met hun Day- Sunset- of Dinercruises langs de kustlijn van Sint Maarten. De tocht geeft een historische terugblik in de tijd en je krijgt enig idee hoe het er vroeger op een zeilschip aan toeging. Terwijl ik me op het dek installeer met een drankje, vertelt Mirian dat zij acht jaar lang directeur van de Heineken Regatta was: het grote zeilevenement dat zeilers uit de hele wereld naar Sint Maarten trekt vanwege de altijd aanwezige passaatwinden. Als ik vraag wat Sint Maarten zo uniek maakt ten opzichte van andere eilanden in de Cariben, zijn er tal van goede argumenten. Er is geen laagseizoen op

het eiland, waardoor het leven er altijd bruist. Daarnaast kunnen jachten die teruggaan naar Europa vanwege het naderende hurricaneseizoen hun bevoorradingsproviand taxfree regelen. Maar het eiland staat ook bekend om de goede werven, zeilmakers, technische watersportspecialisten en goed uitgeruste nautische winkels. Ook bezit Sint Maarten de al eerder genoemde grootste lagune in de Cariben, Simpson Bay, een relatief veilige thuishaven tijdens het orkaanseizoen. Deze marina heeft goede faciliteiten waar ook megajachten van boven de honderd meter kunnen afmeren.

America’s Cup Yacht Racing Op Sint Maarten is er de mogelijkheid om op een 12 meter lang miljoenenjacht uit de America’s Cup te racen. Volgens de folder is dit zeker een aanrader en een ‘once in a life-time adventure’. Er is geen zeilervaring voor nodig om eraan deel te nemen en dus kan ook ik (als onervaren zeilster) met een gerust hart mee. Tussen ons gezegd, wel nadat ik een pilletje tegen zeeziekte naar binnen heb gewerkt. Na een introductie en een lesje geschiedschrijving van het Cup boatracen, worden we ingedeeld in twee groepen met een teamcaptain. En dan is de toon meteen gezet. Want de andere groep die hoofdzakelijk uit Amerikanen bestaat, blijkt bloedfanatiek te zijn. Je krijgt zowaar een gratis lesje onver-

valste teambuilding aangereikt. Dat dit op een zeilschip grote voordelen meebrengt, krijg ik gaandeweg in de gaten. Aan wal word ik ingedeeld in een bemanningslidpositie en de bijbehorende taak wordt me op het jacht (in mijn geval de Stars & Stripes) haarfijn uitgelegd. Het is de bedoeling dat het team de instructies van de captain uitvoert als een goed geoliede machine. Na enkele keren overstag gaan, passeren we de start en is de race meteen in volle gang. Het parcours ligt midden op zee. Dit is het echte werk en geen ‘bootje varen’ bedenk ik als het schip helemaal scheef hangt en de golven trotseert. Het kost me moeite om staande te blijven op de achtersteven en ook nog de taken uit te voeren die de captain naar me toeschreeuwt. Je hebt zelfs geen tijd om bang te zijn, want je moet vol aan de bak. Het is niet alleen de wind die mij de adem beneemt, maar ook de opwinding die zich van mij meester maakt. Aan de enorme snelheid van het passerende race-jacht zie ik hoe hard wij gaan. Deze race is werkelijk een sensationele ervaring en een enorme kick! En ik blijk zowaar nog zeebenen te hebben ook! Maar daar houdt mijn talent als zeerot dan ook mee op. Want door de opwinding blijk ik me regelmatig in de commando’s te vergissen. Onze boot verliest de race van de Canada II, nota bene vol met Amerikanen. Of de nederlaag te wijten is aan mijn gestuntel blijft een vraagteken. Hoe dan ook, de pret is nog niet voorbij. Enkele uitverkoren teamleden mogen volledig zelfstandig aan het stuurwiel staan. En stevenen het zeiljacht in tegen de golven van de Atlantische Oceaan. Terug aan wal laaft onze verliezende ploeg zich evengoed aan de overwinningsdrank: rum punch. Al was het maar om onze zenuwen te relaxen en een lesje teamspirit te vieren!

Afscheid Als het vertrek nadert, is het mij duidelijk geworden dat het eiland Sint Maarten enorm veel te bieden heeft. Je bevindt je overduidelijk in de Cariben, maar dan overgoten met een Europese sfeer. Het heeft al het goede van twee verschillende culturen die in elkaar overvloeien. Sint Maarten is niet voor niets een geliefde trouwlocatie. Wat mij vooral heeft getroffen zijn de vriendelijke mensen op het eiland. Ze treden je tegemoet met een warm en open hart. Het is die enorme levensvreugde en de schitterende locatie die mij bij zullen blijven als ik aan Sint Maarten denk. Op Sint Maarten groeit een boom met betoverende oranje bloesem. Deze boom heet The Flamboyant tree. De geschiedschrijving vertelt dat de bevolking stond te dansen onder deze kenmerkende boom toen zij de overwinning vierde op Spaanse overheersing. Need I say more: Flamboyant Sint Maarten!

| 55

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Ontdek de Cariben met een bareboat, powercat of crewed-charter

Vakantie van uw leven met The Moorings!

Met veertig jaar ervaring in het aanbieden van zeilvakanties is The Moorings de beste optie voor de vaarervaring van je leven. Op de Britse Maagdeneilanden, de Beneden- en Bovenwindse eilanden, de Grenadinen en de nieuwe basis op Grenada is er in het Caribische gebied keuze te over. En wat betreft de boten (bemand of onbemand) zijn de mogelijkheden legio. 56 |

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Caribisch paradijs Met rechtstreekse vluchten vanuit Amsterdam naar Sint Maarten is het Caribisch gebied goed bereikbaar. Binnen een mum van tijd verandert grauwe miezer in blauwe lucht met een overvloed aan zon. Eenmaal aangekomen in het Caribisch gebied staat je hart even stil. Het kost namelijk wat tijd om te beseffen dat het paradijs op aarde gevonden is. Een heerlijk kalme passaatbries, aangename temperatuur, ultiem ontspannende levensstijl en de warme gastvrije bevolking zorgen ervoor dat weggaan het laatste is waar je aan denkt. Witte stranden, bezaaid met palmbomen, kristalheldere turkooizen wateren en het meest gevarieerde onderwaterleven ter wereld maken de Cariben een ideaal gebied voor zeil- en vaarvakanties. The Moorings biedt al ruim veertig jaar vaarvakanties aan in dit gebied, en met de opgebouwde kennis kunnen de klanten worden voorzien in alle gemakken en naar de beste ankerplaatsen, verlaten stranden, onbewoonde eilanden en restaurants geleid worden. The Moorings beschikt zonder twijfel over de beste en meest geavanceerde vloot ter wereld. In 2010 heeft de chartermaatschappij maar liefst 65 miljoen euro geïnvesteerd om er zeker van te zijn de concurrentie voor te blijven en haar klanten de best mogelijke service te kunnen bieden.

De Britse Maagdeneilanden: powercats, met of zonder bemanning De grootste en populairste basis in de Cariben ligt op Tortola, op de Britse Maagdeneilanden. Deze status is allesbehalve verrassend; dankzij de gemakkelijk bevaarbare wateren, zichtnavigatie en ontelbare afgelegen ankerplaatsen is dit gebied ideaal voor zowel de beginnende als de ervaren charteraar.

58 |

Powercats en zeilcatamarans (bareboat én bemand) zijn alle te huur hier op Tortola. Er is keuze uit zeven type catamarans waaronder de Moorings 372PC en de Moorings 474PC – ontworpen met gebruikersgemak en comfort in gedachten. Onbezorgd je rond laten varen is natuurlijk helemaal genieten en ben je liever lui dan moe? Huur dan een schipper, op elke basis van The Moorings staat er eentje voor u klaar.

Unieke mix op Sint Maarten De mix van Nederlandse, Franse, Engelse en lokale invloeden maakt dit Benedenwindse eiland uniek. Een bareboat of bemande zeilvakantie hier brengt je langs vulkaanpieken, tropische regenwouden, palmstranden en authentieke dorpjes, allemaal op korte afstand van elkaar. De basis van The Moorings op St. Maarten is rechtstreeks bereikbaar vanaf Amsterdam met KLM en een geweldig startpunt voor een zeilvakantie. Opgedeeld in een Nederlands en Frans deel is dit eiland een bijzondere mix van koloniale cultuur. Bergpieken op Sint Lucia Verder naar het zuiden ligt Sint Lucia, op de Bovenwindse eilanden. Dit eiland is uniek vanwege de vulkanische piton bergpieken die op de Werelderfgoedlijst staan en maar liefst 800 meter steil uit de zee oprijzen. Landinwaarts zijn in de tropische regenwouden wilde orchideeën, paradijsvogels en reuzenvarens te vinden. De basis van The Moorings op Sint Lucia is de ideale locatie om dit schitterende duik- en snorkelparadijs te ontdekken. Een schipper aan boord of lekker op eigen houtje? Het kan allemaal. Genieten is de hoofdzaak. Spot de celebs op de Grenadinen De Grenadinen is een archipel bestaande uit

zestig eilanden, het een nog mooier dan het ander. De basis van The Moorings ligt in Canouan, gelegen midden in de eilandengroep en de ideale plek om dit bijzondere gebied te ontdekken. Het eilandje Mustique is privéeigendom en een toevluchtsoord voor vele internationale sterren. In Basil’s bar zijn iedere woensdag feesten waar je gemakkelijk een beroemdheid tegen het lijf kunt lopen.

Nieuwste basis op Grenada Grenada staat bekend om het geweldig mooie groene landschap en de specerijenplantages. Het eiland wordt ‘The Spice Isle’ genoemd. Er wordt kaneel, kruidnagel, gember en vooral nootmuskaat (20% van de totale wereldproductie) geproduceerd. Het binnenland is rijk aan regenwoud, watervallen en een vulkanisch kratermeer. Het zeilgebied kenmerkt zich door azuurblauw water, koele passaatwind, ongerepte ankerplaatsen en behoort tot de beste van de Cariben. In St. George’s, de

hoofdstad van Grenada (een historische stad met prachtige achttiende-eeuwse koloniale architectuur) is de nieuwste basis van The Moorings gevestigd. Al met al is ronddobberen in de heldere azuurblauwe zee in het Caribisch gebied een lang gekoesterde vakantiedroom die uitkomt. Hier krijg je het gevoel dat de tijd stil heeft gestaan; geweldig eten, een relaxte cultuur, warme temperaturen en schitterende vaargebieden maken dit een ideale bestemming voor waterfanaten. Bezoek één van de bases van The Moorings in de Cariben en beleef de vakantie van uw leven.

The Moorings Voor meer informatie over deze exclusieve reizen: zie de nieuwe website van The Moorings www.themoorings.nl of bel met één van de reisspecialisten: 010-4149390.

| 59

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Hyatt Regency nieuwste hotel op eiland

Luxe overspoelt Curaçao Curaçao afficheert zich graag als de onontdekte parel in de Caribische Zee. Het toerisme neemt toe en daarmee ook het aantal hotels op het eiland. Verslaggever Joop Brons reisde naar het splinternieuwe Hyatt Regency om de toeristische ontwikkelingen op het eiland te schetsen.

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Curaçao groeit snel uit tot een luxe paradijs voor verwende toeristen. In iets meer dan een jaar is het aantal hotelkamers op het Antilliaanse eiland met bijna een vijfde gestegen tot ongeveer 4500. Over enkele jaren moeten dat er zelfs 8000 zijn. Opmerkelijk genoeg zit de groei uitsluitend in de riante accommodaties. In 2009 zijn de deuren van Renaissance Curaçao opengegaan, goed voor 230 kamers. Amper twee maanden later opent het kleinere Baoase Luxury Resort, onderdeel van het Marriotconcern een exclusief onderkomen. Dit jaar is het de beurt aan het Hyatt Regency, met 350 kamers en suites het grootste luxueuze vakantieverblijf op het eiland. Het Hyatt ligt op de oostelijke helft van het eiland op het enorme terrein van de voormalige plantage Santa Barbara in de buurt van Nieuwpoort. De ingang van het resort ligt op ruim tien minuten rijden van het eigenlijke hotel dat schitterend is gesitueerd aan het Spaanse Water. Hotelgasten worden op het vliegveld bij Hato met alle egards ontvangen: een verfrissende handdoek, een flesje koud water en een limousine voor het vervoer naar het vakantieverblijf. Die transportservice is geen overbodige luxe. De infrastructuur houdt geen gelijke tred met allerlei grootschalige ontwikkelingsplannen die bestaan voor het oostelijk deel van Curaçao. Tijdens de urenlange ochtend- en avondspits duurt het drie kwartier om van het vliegveld bij het hotel te komen. Ook de voormalige plantage Santa Barbara ontkomt niet aan de bouwkoorts op het eiland. In deze buurt bij de Tafelberg zijn nu al tientallen luxe villa’s gebouwd. Dat aantal zal, als het aan de investeerders ligt, uitgroeien tot zo’n vijfhonderd. Bovendien, zo zegt general manager Diego Concha van het Hyatt, zal er op het terrein nog een tweede hotel worden gerealiseerd.

Aan gebrek aan ruimte zal het niet liggen. Nu al kijken de gasten in het Hyatt-restaurant Shor uit op de eerste hole van de ruim opgezette golfbaan. De kampioensbaan ligt er, in tegenstelling tot de andere baan op het eiland, ondanks de aanhoudende droogte frisgroen bij. De Old Quarry Golf Course, ontworpen door de beroemde baanarchitect Pete Dye, telt achttien holes en is ongeveer 6,5 kilometer lang. Het privéstrand van het hotel strekt zich uit over een lengte van vijfhonderd meter. Een lange steiger voorkomt dat de bezoekers in het vaarwater van jachten terechtkomen. De steiger leidt naar een jachthaven, waar vijf jachten tot een lengte van veertig meter kunnen aanleggen. De haven is verder bedoeld voor charterboten, die hotelgasten naar geschikte duik- en snorkelplaatsen brengen. Van hieruit vertrekken ook de dinercruises die door het hotel worden georganiseerd. Hoewel de capaciteit van de haven beperkt is, is ze wel voorzien van alle gemakken zoals stroom- en internetverbindingen. Wie wat langer wil afmeren kan terecht in de nabijgelegen Seru Boca Marina, waar plaats is voor 120 jachten tot vijftig meter lengte. De haven is speciaal bedoeld voor hotelgasten en bewoners van de villa’s en appartementen op het terrein. Het is meteen ook een van de grote pijnpunten op het eiland. Tot voor enkele jaren konden de eilandbewoners op veel plaatsen nog gratis genieten van de witte zandstranden en de azuurblauwe zee. De komst van de hotels langs de kust heeft daarin verandering gebracht. De stranden zijn nu exclusief toegankelijk voor hotelgasten, en voor de andere stranden moet worden betaald. Het Hyatt vormt daarop geen uitzondering. Het Spaanse Water is sinds de hotelbouw, anders dan over water, niet meer te bereiken zonder de slagbomen bij de entree te moeten passeren. Het hotelmanagement zegt zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de klachten van de Curaçaoënaars. Onder bepaalde voorwaarden mogen ze bijvoorbeeld gebruikmaken van de steiger en havenfaciliteiten. Ook is er veel aan gedaan om onder de lokale bevolking personeel te werven voor het hotel. En naast de inspanningen om wat terug te doen voor de bevolking, stelt de directie dat iedereen op het eiland de vruchten plukt van de gestaag groeiende stroom toeristen naar Curaçao. Dat zal zeker het geval zijn als er straks een

62 |

betere verbinding komt tussen het Hyatt en Willemstad. Volgens Diego Concha is het de bedoeling dat er busjes gaan rijden om de toeristen naar de hoofdstad van het eiland te brengen. Maar ook in het hotel ontbreekt het de gasten aan niets. Zo is er de rijk ingerichte Atabei Spa, een wellnesscentrum, waar de bezoekers zich kunnen laten verwennen. De gasten kunnen uit de beschikbare oliën, kruiden, mineralen en planten- en bloemenextracten zelf keuzes maken. De royale behandelkamers zijn luxe ingericht, elk met een verwarmd bed (ter compensatie van de airco), douche en een eigen patio. Alle soorten massages en huidbehandelingen zijn er mogelijk, tot een dagvullend programma toe. Net als het hele hotel is bij de Atabei Spa uitgegaan van de oorspronkelijke eilandbewoners, de Arawaks, indianen die het eiland bewoonden in de tijd dat de Spaanse ontdekkingsreizigers Curaçao op hun weg tegenkwamen. Zowel de sfeer van de indianen als die van de kolonisten is terug te vinden in de architectuur van het Hyatt. Het complex is perfect aangepast aan de omgeving: niet hoger dan drie verdiepingen en geen detonerende kleuren. In het royale interieur

overheersen bruintinten en zandkleuren. De ruimte die het hotel inneemt is optimaal gebruikt: alle kamers kijken uit op zee of op het Spaanse Water. Er mag niet worden gerookt op de kamers. Bezoekers die die regel aan hun laars lappen, krijgen een extra rekening van 250 dollar gepresenteerd, zo waarschuwt een kaartje op de kamer. Het complex telt drie restaurants. In Medi staat de mediterrane keuken centraal, in Shor worden vooral vis- en grillgerechten geserveerd en Swim, het openluchtrestaurant aan de rand van het grote zwembad, is met name bedoeld voor de lunch. Voor alle drie de restaurants geldt dat niets onmogelijk is, tot zelfs uitgebreid dineren op het strand of een luxe barbecue in het Caneye trouwpaviljoen. De prijzen van de kamers zijn (nog) relatief laag. Voor nog geen 125 euro per nacht kunt u terecht in het Hyatt Regency, al is dat exclusief ontbijt. De bedragen die daarentegen in rekening worden gebracht in de restaurants liggen op een veel hoger niveau. Ondanks de goede bedoelingen van het management is er maar een beperkt deel van de eilandbevolking dat zich kan permitteren om zich in het Hyatt te goed te doen aan verse oesters en een glaasje bubbels.

| 63

C A R IB I S C H E

S P E C I A L

Schuilplaats tegen orkanen Curaçao is in tal van opzichten ideaal voor de watersporter. Het kristalheldere water van de zee kent een prachtig onderwaterlandschap met veelkleurige tropische vissen. Het is een van de mooiste plaatsen ter wereld om te snorkelen en te duiken bij een constante watertemperatuur van 27 graden. Maar de altijd aanwezige wind maakt Curaçao ook tot een trekpleister voor zeilers. Zelfs voor de cruisetoerist, de meest passieve watersporter die er bestaat, is het eiland een aantrekkelijke halteplaats. Curaçao heeft nog een ander voordeel. Door de ligging, op slechts zestig kilometer uit de kust van Venezuela, ligt het eiland buiten de routes die de orkanen jaarlijks volgen. Kees de Jong, havenmeester van de jachthaven Seru Boca op de Santa Barbara Plantage, constateert dat een groeiend aantal Amerikanen en bewoners van andere Caribische eilanden Curaçao opzoeken om hun kostbare bezit veilig te stellen. “De laatste hurricane was hier in 1876.” In de voorbije 25 jaar zijn er wel een paar orkanen geweest die in de buurt kwamen, maar echt last heeft het eiland niet gehad. De Jong ziet dat de schrik er goed in zit bij de Amerikanen, vooral na de orkaan Katrina die in 2005 huishield rond New Orleans. De havenmeester beschouwt zijn haven, met 120 aanlegplaatsen, als dubbel veilig. Niet alleen ligt Seru Boca buiten de risicoroute, de

64 |

plaats in de beschutte baai van het Spaanse Water biedt nog eens extra bescherming. “Er zijn dan ook genoeg mensen die buiten de jachthaven in de baai voor anker gaan.” Op zijn dienstboot toont Kees de Jong trots de faciliteiten in ‘zijn’ haven. Op de kop van de steigers is er royaal plaats voor jachten die zo’n vijftig meter lang zijn. Voor elke bezoeker is er stroom, water en draadloos internet. “En hier bevindt zich ook de enige yachtclub die het eiland rijk is. Maar het kost zo’n 10.000 Antilliaanse guldens om er lid te worden.” Rond de baai staan riante vakantiewoningen. De eerste is pas veertien jaar geleden gebouwd als onderdeel van het prestigieuze project dat op de plantage Santa Barbara verwezenlijkt wordt. Het zijn luxe villa’s, veelal voorzien van een eigen aanlegsteiger. Inmiddels staan er zo’n kleine dertig op het met hekken beveiligde terrein. Het eiland heeft nog enkele andere jachthavens, zoals in de Piscadera Bay. Ook het vlakbij gelegen Bonaire telt nog twee grotere jachthavens. Maar de groeiende belangstelling, met name vanuit Amerika, vraagt om uitbreiding van dit soort watersportaccommodaties. Een plaats die daarvoor wordt genoemd is De Fuik, iets oostelijk van Sera Boca. “Het liefst met vierhonderd ligplaatsen. Die krijg ik wel vol.”

Curaçao ongekend populair De wereldwijde financiële crisis heeft geen nadelige invloed gehad op het toerisme naar Curaçao. Integendeel. De cijfers zijn zonniger dan ooit tevoren. Volgens berichten van het Toeristen Bureau Europa reisden vorig jaar 126.000 Nederlanders naar het eiland, een stijging van 11%. Nederland blijft daarmee heel belangrijk voor het eiland dat sinds oktober een zelfstandige status heeft. Ons land zorgt voor een derde van het aantal bezoekers aan Curaçao en voor ruim de helft van alle overnachtingen. Ook vanuit Duitsland en België groeit de belangstelling fors. Deze twee landen zijn na Nederland de belangrijkste groeimarkt in Europa. Maar het meest in het oog springend is de toename van Amerikaanse toeristen. Dankzij de publiciteitscampagne ‘De verborgen schat in de Caraïbische Zee’ bezochten in april van dit jaar bijna 4000 Amerikanen Curaçao, een stijging van 53% ten opzichte van dezelfde periode in 2009. Het zijn aantallen die alleen nog maar verder zullen stijgen. De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij American Airlines vliegt sinds kort tweemaal daags op Hato, de Curaçaose luchthaven. Vanaf het eiland wordt nu ook door Insel Air dagelijks gevlogen op Miami.

De andere bezoekersstroom komt van de enorme cruiseschepen die in het seizoen vrijwel dagelijks aanleggen in of bij Willemstad. Speciaal voor deze toeristen is vorig jaar pal achter de cruiseterminal een nieuwe exclusieve winkelstraat geopend. De aandacht van deze bezoekers gaat in eerste instantie uit naar de overbekende kleurrijke gevels op de Handelskade, die op de lijst van werelderfgoed van Unesco staan. Daarna een kijkje op de ‘floating market’, een snel bezoek aan de eeuwenoude synagoge en dan is het alweer tijd om in te schepen. De toeristen die wat langer blijven hebben de kans uitgebreider met het eiland kennis te maken. Ze kunnen genieten van de tropische temperaturen die door de constante bries en de lage luchtvochtigheid aangenaam aandoen. De laagste temperatuur die ooit op het eiland is gemeten bedraagt 20 graden. Maar belangstellenden kunnen ook uitgebreid kijken in het Kura Hulanda, een indrukwekkend museum over de slavenhandel. En natuurlijk kunnen liefhebbers overal op Curaçao een boot charteren om te snorkelen of te duiken. Want dat blijft met voorsprong de populairste vakantieactiviteit op het eiland.

| 65

Meer financiële mogelijkheden voor het MKB E REMCO IMMINK

COLUMN

en verandering op de Nederlandse kredietmarkt is merkbaar. Steeds meer marktpartijen tonen interesse voor onze kredietmarkt en dat is goed nieuws voor Nederlandse bedrijven. Vooral nu het voor bedrijven in het midden- en kleinbedrijf lastiger is geworden om krediet te verkrijgen bij de gevestigde banken.

66 |

Om de kredietaanvragen voor kleinere ondernemingen te vereenvoudigen heeft ex-minister Van der Hoeven bovendien een subsidie verstrekt aan de CCQ Ondernemersdesk. Het doel van CCQ is om de kredietaanvragen van kleinere ondernemers efficiënter te organiseren. Dit doen zij door de aanvraag in behandeling te nemen, een conceptofferte op te stellen en de kredietaanvraag aan de financierende instantie voor te leggen ter fiattering. De werkwijze van CCQ biedt zowel voordelen voor de financiers als de ondernemers.

Meer aanbieders Groot voordeel voor de geldverstrekker is de efficiëntie: voor hen komt het hele administratieve voortraject te vervallen en dat scheelt veel tijd. Daarnaast kan CCQ ook het kredietbeheer van de geldverstrekkers overnemen. Maar ook de voordelen voor de ondernemers zijn evident: dankzij CCQ wordt de kredietmarkt voor het MKB voor meer financiële instanties interessant en dat betekent een groter aanbod. Niet alleen Nederlandse, maar ook buitenlandse banken, pensioenfondsen en leasemaatschappijen kunnen hun geld eenvoudiger aan het MKB uitlenen. Credion is mede initiatiefnemer van CCQ Ondernemersdesk. Credion is een samenwerkingsverband van meer dan dertig vestigingen, dat onafhankelijk ondernemers adviseert en begeleidt bij financieringstrajecten. Naast het indienen van een kredietaanvraag bij de gevestigde banken, begeleidt Credion ondernemers nu ook bij

het indienen van een aanvraag bij CCQ Ondernemersdesk.

Nieuwe producten Credion is blij met deze nieuwe ontwikkelingen. Banken beoordelen kredietaanvragen voor ondernemers op basis van standaard richtlijnen. Hierdoor vallen veel ondernemers buiten de boot, die met wat kleine aanpassingen heel goed financierbaar zouden zijn. Dat is jammer en remt hun ontwikkeling. Dankzij CCQ komen maatwerkfinancieringen ook voor deze groep ondernemers beschikbaar. Zo is een bevoorschotting van debiteuren in de praktijk alleen beschikbaar voor grotere bedrijven, omdat het beheer van een dergelijke financiering voor een bank heel bewerkelijk is. Doordat CCQ het beheer van kredieten kan overnemen, wordt deze financieringsvorm voor een grotere groep ondernemers bereikbaar. Naast deze debiteurenfinanciering komt CCQ ook met een werkkapitaalhypotheek. Met deze financiering kan werkkapitaal worden verkregen. De verstrekking gaat verder dan nu bij de meeste financiële instellingen mogelijk is. Namelijk tot 100% van de vrije verkoopwaarde van het onroerend goed. Dit op basis van hypotheek en een borgstelling van de overheid (BMKB). Later dit jaar introduceert CCQ een financiering op basis van risicokapitaal. Met deze constructie kan uit een fonds een achterstelde lening worden verkregen, wat een gunstige invloed heeft op de vermogenspositie van de onderneming en haar positie ten behoeve van de bank. Credion adviseert en begeleidt ondernemers die een financieringsaanvraag via CCQ willen indienen. Dankzij zijn expertise is Credion in staat een gedegen aanvraag voor de ondernemer bij de ondernemersdesk in te dienen. Hans Groen, directeur van Credion, over de werkwijze van Credion: “De kredietaanvraag vraagt een gedegen

voorbereiding en moet uitsluitsel geven over de kredietwaardigheid van de ondernemer. Daar moet je als ondernemer in investeren. Maar naast een goede voorbereiding van de aanvraag, kijken wij ook altijd naar de beste financieringsconstructie voor de ondernemer en welke aanbieder daar het beste bij past. Aan onze werkwijze verandert niets, maar met de CCQ Ondernemersdesk hebben wij onze klanten wel meer te bieden. Dat kan net het verschil maken tussen wel of niet investeren, tussen stilstand of vooruitgang. En dat laatste heeft onze economie op dit moment hard nodig!”

YachtNote Seller Finance Services YachtNote is een nieuwe service welke wordt aangeboden door Ciris Capital. Een even eenvoudige als doeltreffende oplossing voor de huidige marktsituatie in de jachtenindustrie. Zie het als een vorm van leverancierskrediet in een modern jasje. Kan een nieuw of gebruikt jacht gefinancierd worden zonder tussenkomst van de bank? Jazeker dat kan, door ‘Seller Finance’ of in goed Nederlands ‘financiering door de verkopende partij’. Het kan zowel een oplossing zijn tussen jachtbezitters onderling maar ook voor een werf welke haar (voorraad) jachten in de markt actief wil aanbieden. Momenteel komen de nodige verkooptransacties niet tot stand of lopen vroegtijdig vast. Koper en verkoper komen wel degelijk tot prijsovereenstemming, maar van die koopsom wil de kopende partij toch ook graag een gedeelte gefinancierd hebben. De behoefte van financiering wordt ingegeven om liquiditeit, in deze toch al uitdagende tijden, zo veel mogelijk voorhanden te houden. Een aanbetaling van ca. 50% is veelal bespreekbaar. De praktijk wijst uit dat het aanvragen van zo’n jachtfinanciering bij de bank een tijdrovende klus is met een onzekere uitkomst. De verkoper heeft zo zijn eigen redenen waarom hij zijn jacht wil verkopen: het vrijmaken van middelen, de aanschaf van een groter jacht, of het beperken van kosten, etc. Vaker dan gedacht is een verkoper bereid om een gedeelte van de koopsom in termijnen betaald te krijgen onder de voorwaarde dat dit goed wordt vormgegeven en de risico’s goed inzichtelijk zijn. De verkoper gaat de koper gedeeltelijk financieren. Het aangaan van een lening is een verbintenis voor een langere periode. Het is dan ook van groot belang dat het vormgeven van deze lening op een professionele manier gebeurt. Deze rol wordt vervuld door YachtNote. YachtNote verzorgt een uitgebreid kredietonderzoek naar de koper en maakt een kredietaanvraag op basis waarvan de verkopende partij kan bepalen of en tegen welke condities de lening verstrekt kan worden. Als alle partijen akkoord zijn over het te lenen

bedrag, de rente en looptijd, dan zal YachtNote de lening documenteren middels professionele leningovereenkomsten. Daarnaast zal YachtNote de zekerheden vestigen: een eerste hypotheek op het jacht, de persoonlijke garantie van de koper, verpanding van de verzekering, etc. Tijdens de looptijd van de lening zal YachtNote de voortgang van de lening nauwkeurig in de gaten houden: komen de betalingen op tijd binnen, wordt de verzekering betaald, de productie van de maandelijkse betalingsoverzichten, etc. Kortom, YachtNote brengt de lening tot stand en doet het volledige beheer van de lening. Door gebruik te maken van YachtNote hoeft de verkoper zelf niet of nauwelijks naar de lening om te kijken. YachtNote is interessant voor jachten vanaf ca. € 400.000, een maximum kennen we niet. Er zijn in principe geen beperkingen ten aanzien van vaargebied, binnenland, buitenland, nationaliteit van de koper of verkoper. Zolang de partijen het onderling eens zijn kan YachtNote zorgen voor de juiste invulling. Het product biedt interessante voordelen en mogelijkheden: eerdere prijsovereenkomst tussen koper en verkoper, minder druk op het verkoopproces, geen beperkingen ten aanzien van type jacht of de leeftijd van het jacht, korte doorlooptijden van de aanvraag, vrijmaken van liquiditeiten, het genereren van een inkomstenstroom in plaats van kosten, interessant rendement, professioneel beheer. Feitelijk stelt YachtNote de verkoper in staat zich als een professionele kredietverstrekker te gedragen en de risico’s te minimaliseren, door de juiste diensten in te kopen op het juiste moment.

Ciris Capital 1e Dorpsstraat 20 3701 HB Zeist P.O. Box 91 3700 AB Zeist Tel: +31 (0)30 - 697 08 65 Fax: +31 (0)30 - 697 48 00 Mobile: +31 (0)6 - 5513 45 53 E-mail: [email protected] www.ciriscapital.com

| 67

A D V E R T O R I A L

Presentatie vernieuwde buitenboordmotor Suzuki DF300:

Een onstuimig avontuur op zee

De Waddenzee een kalm stukje water? Nou, niet altijd. Al meteen na het verlaten van de haven van Oudeschild (Texel) neemt de golfslag flink toe. Zuidwest 5, wind tegen. Als stuurman Ronald het gas van zijn stoere Roughneck 808 RIB opendraait, spat het zilte nat in het rond. De snelle rubberboot is ingehuurd voor de presentatie van Suzuki’s vernieuwde buitenboordmotor DF300. Dit topmodel koppelt power aan energiezuinigheid.

68 |

| 69

A D V E R T O R I A L

Tekst: Frans Hopman Fotografie: Fotostudio Target Press

Suzuki Marine, marktleider (met 35%) bij de buitenboordmotoren in Nederland, heeft weinig geluk met het weer. De presentatie, omgedoopt tot ‘Island Experience’, was een week eerder uitgesteld omdat er windkracht 7 met zware buien was voorspeld. Vandaag is het niet veel beter: grijs, druilerig en een stevige zuidwester. Toch waagt de organisatie het erop. “We willen ons niet uit het veld laten slaan. De DF300 is een krachtige motor die ook in deze omstandigheden prima presteert,” stelt Tjeerd Meppelink, marketingman van het bedrijf uit Vianen. Volgens hem is bewust gekozen voor Texel en de Waddenzee en niet voor een of ander tropisch paradijs. “Het is hier typisch Nederlands. Vanuit de marinehaven in Den Helder is het een mooie oversteek en op dit gedeelte van de Waddenzee heb je de mogelijkheid om snel te varen.”

Pittig Als enige journalist ga ik niet aan boord in Den Helder, maar meld me in paviljoen De Compagnie bij Waddenhaven Texel, waar koffie en beamer gereedstaan. Het duurt een tijdje vooraleer de anderen arriveren. Vier volgeladen RIB’s glijden de Oudeschilder haven binnen. De tocht was pittig, blijkt uit de natte, verwaaide gezichten. Jassen en regenbroeken worden over de barkrukken gehangen en verhalen komen los. “Ja, het is wel aardig RIB-weer,” grijnst stuurman – en tevens directeur – Ronald Oosterman. “Vaak gaan we met groepen naar de Razende Bol, Texel of de andere eilanden. Op een vlak zeetje kan iedereen hard. Maar nu komt er méér bij kijken.” Hij kan het weten, want in 2009 won hij met een team van Roughneck het Europees Kampioenschap RIB Rally. Over de DF300 is hij zeer te spreken. “Wij varen al jaren met Suzuki. Bij een RIB heb je

70 |

veel vermogen nodig. Wij willen de mensen topspeed op het water laten ervaren. Met de ‘300’ kan dat.”

Innovatief De ‘oude’ DF300 dateert uit 2006 en groeide rap uit tot Suzuki’s paradepaardje. “Wij waren de eerste ter wereld met een 300 pk sterke 4-takt buitenboordmotor,” vertelt Tjeerd Meppelink trots. De introductie werd bekroond met een internationale innovatieprijs. Toch bleef men niet op de lauweren rusten. “We staan bekend als innovatief, constant bezig met ontwikkeling van onze producten,” aldus accountmanager Robbert Barth in zijn perspresentatie. Het merk mikt nu op verbetering van zuinigheid, duurzaamheid, veiligheid en gebruiksgemak. In vergelijking met zijn voorganger behaalt de vernieuwde DF300 een besparing van 14%. “We hebben een nieuwe technologie ontwikkeld, het ‘Lean Burn Control System’. Dit zorgt voor een uiterst efficiënte verdeling van de brandstof. De motor is hierdoor een stuk zuiniger, zonder dat dit ten koste gaat van de prestaties.” Een andere noviteit is het ‘O2 Feedback Control System’ voor een verminderde uitstoot. Voorts is de motor voorzien van een extra beveiligde brandstoffilter en is elektronisch starten een fluitje van een cent. Op de analoog en digitaal programmeerbare tellers is een groot aantal motorgegevens in één oogopslag af te lezen. Ondanks alle pk’s heeft de DF300 een compacte, gestroomlijnde vorm en een gewicht van slechts 274 kg, één der lichtste in zijn soort. Dit maakt de motor geschikt voor een breed scala aan watersportactiviteiten, van professioneel tot recreatief. Het is de bedoe-

ling om de hele lijn buitenboordmotoren, 23 modellen van licht tot zwaar, met de nieuwe high performance technieken aan te passen. In februari 2011 zijn de populaire DF40 en DF50 aan de beurt.

Praktijktest Tijd voor een praktijktest. Ik hijs me in een regenpak, krijg een reddingsvest om en zet een warme muts op. Met twee boten gaan we erop uit. De zee bij Oudeschild is niet rustig, zo wordt gewaarschuwd. Ach, vergeleken met die misselijkmakende Noordzeedeining tijdens het Rondje Texel zal het wel meevallen, denk ik ’n tikkeltje overmoedig. Bovendien zit die meeverende stoel heerlijk comfortabel. Het wegvaren van de steiger verloopt bijna geruisloos. “Deze motor is zó stil in z’n vrije stand, dat je achterom moet kijken of-ie het nog wel doet,” zegt stuurman Ronald. Een straaltje koelwater uit het motorblok verraadt dat alles prima in orde is. Het is stilte voor de storm. Buitengaats rollen de golven in onze richting. Steeds hoger lijken ze. En dit is nog maar de Waddenzee…. Mijn stuurman voelt zich helemaal in zijn element en voert de snelheid bijna ongemerkt drastisch op. Mijn adrenalinepeil stijgt in hetzelfde tempo. Ronald vaart eerst een stukje rechtuit en maakt dan scherpe bochten. Eerst richting boei, dan richting dijk. Met de acceleratie zit het wel snor. Met de controle gelukkig ook. Zonder haperingen schiet de boot voorwaarts, de motor reageert direct op de commando’s. Ik hoef niet te vrezen dat we de dijk gaan rammen, maar toch…. “Niet krampachtig vasthouden,” luidde de instructie en..., “laat je knieën meeveren.” Denk daar maar eens aan bij 90 km/u. Jeetje, daar komt weer een golf. We maken een

flinke klap, de adrenaline giert door mijn lijf. Om je in deze omstandigheden goed vast te houden is absolute topsport. “Nog een rondje?” klinkt het bijna sadistisch. Help, ik ben overtuigd!

Specificaties Suzuki DF 300 • 4-takt • Multipoint sequentiële brandstofinjectie • Vermogen aan de schroefas: 300 pk • Aantal cilinders: V6 • Cilinderinhoud: 4.028 cm³ • Staartlengte: TX: 635 mm; TXX: 762 mm • Besturingssysteem: Suzuki Precision Control. Deze speciaal voor de DF300 ontworpen ‘fly-by-wire’ technologie geeft een zeer precieze gasrespons en directer schakelmoment voor de bestuurder. • Design: smal 55° V-blok • Koppeling: offset aandrijfas voor een goede balans op de spiegel • Hydrodynamisch staartstuk voor 18% minder waterweerstand • Prijs: v.a. € 29.999,-

Zelf de Suzuki DF300 op een Roughneck RIB  ervaren: www.viprib.nl en www.ribsensation.nl bieden arrangementen voor zowel de beginnende als de meest ervaren watersporters.

| 71

Boarncruiser46 Retro Line Decksaloon Gezellig, warm en vriendelijk zijn geen woorden die vaak worden gebruikt als het gaat om design jachten. Toch was dat exact de uitstraling die het Boarnstream-team beoogde voor de nieuwe Retro Line. Veel jachten die als ultrahip worden gezien, zijn over een jaar of tien gedateerd. Bovendien zijn al die zogenaamde trendy jachten inwisselbaar omdat ze allemaal samenwerken met dezelfde engineers en niet meer het handwerk ambiëren. Dit medium megayacht is juist anders; een niet alledaagse markante styling maar wel tijdloos. Het ruimtelijke concept van de Retro Line komt ook duidelijk in dit 46’ jacht naar voren. Voor het interieur is gekozen voor een Retro stijl. Ze heeft een ruim stuurhuis met een overzichtelijke stuurstand midscheeps. Deze geeft de schipper rondom een duidelijk en vooral een veilig uitzicht. Het achterdek is voorzien van een rondzit en zowel aan stuurboord als aan bakboord wordt middels ruime treden het zwemplateau bereikt. De indeling van dit klassieke gentleman motorjacht is zo opgezet dat ruimte en privacy centraal staan. De decksaloon heeft mooie grote ramen waardoor er veel daglicht is en ruimtegevoel. In het interieur staan stijl en luxe centraal, er is een comfortabele eethoek ondergebracht in combinatie met een mooie open kombuis die van alle gemakken is voorzien.

De eigenaarcabine in het achterschip is zoals die gewenst wordt: ruime badkamer, airco, audio video apparatuur en een groot Frans bed. De tweede slaapkamer is aan bakboord van het schip ondergebracht. Deze cabine is voorzien van een tweepersoons bed. In de spiegel van het schip zit een ruime kelder met veel bergruimte. Hier bevindt zich ook de toegang tot de motorkamer. De Retro Line is volledig naar wens in te richten en is ook in aluminium verkrijgbaar, hetgeen in combinatie met zwaardere motoren garant staat voor hogere snelheden. Technische informatie: Lengte: 14.00 m 4.45 m Breedte: Diepgang: ca. 1.20 m ca. 25.000 kg Gewicht: Doorvaarthoogte: ca. 3.35 m Classificatie: CE-A Rompvorm: Rondspant Materiaal: Staal (aluminium is optioneel) Watertank: Ca. 600 liter Brandstoftank: Ca. 1000 liter Fecaliëntank: Ca. 300 liter Motoren: 1 x 210 PK/155 kw Deutz DTA 66 Maximumsnelheid: 10 knopen (bij aluminium 24 knopen) Koerssnelheid: 7 knopen Prijs: € 749.700 ,- incl. 19% BTW

Van concept tot eindproduct Real Concepts & Teo van Gerwen Design Partners in creatieve drukwerkoplossingen

Verkoop gebruikte jachten stabiel De verkoop van gebruikte jachten heeft zich in het derde kwartaal van 2010 gestabiliseerd ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dit melden jacht- en scheepsmakelaars aangesloten bij HISWA Vereniging. “De toename in aantal transacties die we constateerden na het tweede kwartaal heeft zich niet voortgezet. Het aangekondigde herstel laat kennelijk nog even op zich wachten,” aldus Ties van Os, voorzitter bedrijfsgroep HISWA Makelaars. “Na de daling van vorig jaar is de gemiddelde prijs waarvoor een jacht van eigenaar wisselt, dit jaar vrijwel gelijk gebleven. Verder zijn de vraagprijzen ook nog niet helemaal tot een realistisch peil teruggebracht.

Nog te vaak wil een eigenaar een jacht tegen een te hoge prijs te koop zetten. Dat heeft geen zin en leidt uiteindelijk alleen maar tot teleurstellingen,” aldus Van Os. De HISWA Makelaars verzamelen elk kwartaal de verkoopgegevens van alle jachten. Dit geeft de HISWA Makelaars een uniek inzicht in de feitelijke trends in de markt. Zij zijn aangesloten bij HISWA Vereniging en hanteren verplicht de HISWA Algemene Voorwaarden Bemiddeling Vaartuigen. Die zijn overeengekomen met ANWB en Consumentenbond en kennen een onafhankelijke geschillencommissie. HISWA Makelaars staan voor vertrouwd zakendoen. Het complete aanbod van gebruikte boten is te vinden op: www.hiswamakelaar.nl.

www.realconcepts.nl www.tvgdesign.nl

| 72

Tijdloze stijl- en mode-icoon:

Het Bretonse zeemansshirt “Mode verandert, alleen de stijl blijft!” Een uitspraak van modekoningin Coco Chanel nadat zij eens tijdens een frisse strandwandeling in Deauville de zeemanstrui van haar minnaar leende en besefte hoe sexy bewegingsvrijheid kon zijn.

74 |

| 75

De marinière, of het Bretonse shirt, want daar hebben we het over, was in vroeger tijden een geliefd kledingstuk onder de rich & famous. Pablo Picasso, Audrey Hepburn, Andy Warhol en Brigitte Bardot lieten zich het liefst in het blauwwit gekleurde streepjesshirt fotograferen. Ernest Hemingway beschrijft in zijn roman The Garden of Eden, een verhaal dat zich aan het begin van de jaren dertig aan de Franse Rivièra afspeelt, een echtpaar dat een aantal zeemanshemden bij een marinewinkel koopt. Hemingway laat de mannelijke hoofdrolspeler vertellen hoe na een paar keer wassen de shirts zo soepel waren dat wanneer hij naar zijn vrouw keek, hij haar borsten prachtig afgetekend zag tegen de zachte stof.

Napoleon De mythe van het Bretonse shirt ontstaat in 1858 als het hemd wordt uitgeroepen tot onderdeel van het officiële uniform van de Franse zeeman. Naar verluidt had het originele shirt 21 strepen. Eén voor elke veldslag die

Daan Kolthoff

76 |

Napoleon had gewonnen. Vanaf die tijd groeit het shirt uit tot een stijlicoon, geliefd bij alle lagen van de bevolking: van modeontwerpers tot anarchisten, van intellectuelen tot Amerikaanse beatniks, van acteurs tot motorbendes.

Velvet Underground Á propos motorbendes. Het verhaal gaat dat de vermaarde Hells Angel Frank Sadlek zo onder de indruk was van de rol van bad guy die Lee Marvin speelde in de film The Wild One (1953), dat hij naar Hollywood reed om het gestreepte shirt te kopen dat Marvins karakter droeg. In de jaren daarna droeg hij het shirt en versleet het tot op de draad. Dankzij de film werd het Bretonse shirt in de jaren zestig ook onder rockers populair. Gedurende een reeks van jaren traden bijvoorbeeld de leden van de fameuze popgroep The Velvet Underground uitsluitend op in deze outfit. Russische marine De in Nieuw-Zeeland woonachtige Nederlandse schrijver Daan Kolthoff is een gepassioneerd verzamelaar van gestreepte marinetruien. Op de website www.iseastripes.blogspot.com brengt hij een ode aan het Bretonse shirt. Volgens hem schuilt de charme van het Franse marineshirt vooral in de eenvoud: “Het is een tijdloos concept zonder franje, een puur functioneel ontwerp met een lange historie.” Naast het schrijven verkoopt Daan ook Baskische baretten en zeemanshemden, via zijn on-line shop South Pacific Berets. Echter niet de hemden van Franse makelij die verworden zijn tot dure fashion items die elk jaar in detail veranderen, maar de originele Russische telnyashka’s. Dit is de Russische kloon van het Bretonse hemd die al voor de Revolutie van 1917 door de Russische marine werd gedragen en sindsdien onveranderd is gebleven. De Russische tsaar was zo onder de indruk van alles wat Frans was, dat hij het tot uniform voor Russische mariniers verhief. En na het heldhaftige verzet van marinier Vassili Zaitsev bij het beleg van Stalingrad tijdens WOII werd het zelfs ingevoerd binnen het hele Sovjetleger. Sexy en chic Uiteenlopende modeontwerpers en stylisten (Jean Paul Gaultier, Agnes B, Vivienne Westwood, Graziella Ferraro) hebben zich door het Bretonse shirt laten inspireren. Ook onze eigen Monique Collignon stuurde recentelijk een variant op het streepjesshirt de catwalk op: een enkellange off shoulder-jurk met een sexy split, perfect om mee te flaneren op de boulevard van Saint-Tropez, maar net zo geschikt om te dragen tijdens een chic diner.

NIEUW

LIFESTYLE 235 home entertainment-systeem. Home cinema uit twee luidsprekers. Opnieuw gedefinieerd. ®

... nu uit een systeem met 2 luidsprekers. Het wordt tijd dat u meer haalt uit een systeem met twee luidsprekers. Dankzij de nieuwe GEMSTONE ES-luidsprekerarrays en onze meest geavanceerde benadering ®

voor 2.1-geluid geniet u van voller, breder en meeslepender geluid dan we ooit eerder hebben gerealiseerd voor een systeem met twee luidsprekers. En door de exclusieve Unify -technologie combineert u al uw ™

entertainmentbronnen moeiteloos tot één systeem. Luister zelf naar het LIFESTYLE 235 home entertainment-systeem en ontdek ®

hoe u meer kunt halen uit een systeem met twee luidsprekers. Leverbaar met zwarte of witte luidsprekers.

Geniet samen van een magische kerst met kwaliteitsgeluid van Bose

Vraag om een demonstratie. Bezoek www.bose.nl/cinema voor uw dichtstbijzijnde dealer oek www ©2010 Bose Corporation. Patentrechten zijn verleend en/of in behandeling. iPod niet inbegrepen. iPod is een geregistreerd handelsmerk van Apple Computer, Inc. Alle andere merken zijn eigendom van Bose Corporation.

78 |

| 79

Feadship Royal Van Lent heeft de Sirius te water gelaten, het vierde jacht in zijn op maat gebouwde F45 Vantage serie. Het exclusieve F45 concept brengt alle expertise van Feadship op het terrein van ontwerp, constructie, techniek, systemen en materialen prachtig samen. En de Sirius biedt alle voordelen van de ervaring die werd opgebouwd in de drie vorige projecten, zodat eens te meer duidelijk wordt waarom Feadship wereldwijd nummer één is in luxe motorjachten. De Sirius is opgenomen in de Feadship Charter Division en zal zeker een erg populaire keus worden in de groeiende Feadship chartervloot. Het F45 concept is erg geschikt voor charters omdat er vijf suites zijn op het main deck, zodat tien mensen op deze geliefde locatie kunnen verblijven. De panoramische uitzichten uit de enorme ramen maken het verblijf extra aantrekkelijk als chartergezelschappen besluiten tot een nachtelijke trip. Als mensen met een Feadship charter op vakantie gaan, brengen ze doorgaans verreweg de meeste tijd door in de buitenlucht, en de Sirius voorziet in ieder gewenst genoegen. Er is een keur aan mogelijkheden om te eten en te zonnebaden, en het beach platform is de ideale uitvalsbasis om het grote scala aan watersportfaciliteiten te benutten. Net als bij haar voorgangers Space, Harle (allebei uit 2007) en TV (uit 2008) werden de romp, de bovenbouw, de waterdichte scheidingswanden en de buitenafwerking van tevoren door Feadship vastgelegd, waarbij ook het portfolio voor de uitrusting werd voorgeselecteerd. De Sirius heeft een ‘Miami’interieur met een klassieke art-decostijl en een fris gevoel. Contrasterende houtsoorten en horizontale scheidslijnen omschrijven de ruimtes duidelijk, en benadrukken de rijke en comfortabele omgeving. De Sirius biedt optimale ruimte voor een jacht van haar omvang, mede dankzij een centraal aircosysteem dat een aparte ventilatorconvector in iedere kamer overbodig maakt. De filosofie achter het ruimtegebruik weerspiegelt de wijze waarop eigenaren tegenwoordig op hun superjachten cruisen, met de nadruk op een ‘strandhuis aan het water’ lifestyle.

Sirius: Ideaal charter-yacht

Boek over zeilmeisje Laura Dekker

Nominatie Motorboot van het jaar

Bij uitgeverij De Alk & Heijnen is een boek verschenen over Laura Dekker, het ‘zeilmeisje’ dat als jongste solozeiler rond de wereld wilde zeilen. Het is geschreven door haar oma Riek Dekker.

De Jetten 40.4, de Jeanneau NC 11 en de Steeler NG 50 zijn genomineerd voor de HISWA Motorboot van het jaar 2011. De winnaar wordt bekendgemaakt op de openingsdag van de HISWA Amsterdam Boat Show 2011 op dinsdag 1 maart in de Amsterdam RAI.

Het boek met de titel Zeilmeisje Laura Dekker beschrijft de passie van de 14-jarige voor het zeilen maar ook haar aanvaringen met allerlei instellingen, nadat haar plannen in 2009 bekend werden. “Het gaat over haar gevecht met Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming,” aldus een woordvoerder van de uitgeverij. Het boek verhaalt over de ‘immense teleurstelling’ van Laura als ze te horen krijgt dat ze haar wereldreis voorlopig kan vergeten. “Naarmate het bureaucratisch net zich om haar sluit, verliest Laura bijna haar levenslust.” De vlucht in december naar Sint Maarten komt aan bod alsook de uitspraak van de rechtbank in Middelburg over de door de Raad voor de Kinderbescherming geëiste verlengde ondertoezichtstelling.

Jetten 40.4

Uiteindelijk gaat er bij Laura een knop om, zo schrijft haar oma. “Ze vindt haar vechtlust terug. Ze zorgt voor een nieuwe boot, een flinke tweemaster. Ze volgt allerlei cursussen en zeilt in juni 2010 in een weekend op en neer naar de Engelse oostkust om te bewijzen wat ze kan.” Laura’s oma is haar biograaf, maar het is het verhaal van het meisje zelf, benadrukt de uitgever. “Ze heeft het verhaal zelf gelezen en is overal mee akkoord.”

Deze veertigvoeter werd door de jury omschreven als een betrouwbaar en degelijk schip: “Er kan niks misgaan op deze boot.” Ook de bijzondere bouwwijze van dit schip maakte indruk op de jury. Door het gebruik van polyester voor de vervaardiging van een aantal onderdelen van de opbouw en de kajuit, is de productietijd van dit schip slechts drie maanden. De prijs van deze boot is dan ook vrij laag en nieuwe modellen kunnen snel worden opgeleverd. Het polyester maakte het bovendien mogelijk de mooie vormen van deze boot te realiseren. Jeanneau NC 11

Royal Lady Chrono Quartz van Edox Royal Lady is de koninklijke naam van een nieuwe serie chronograaf-horloges uit de ateliers van Edox Swiss Wactches. Favoriet in deze collectie is de Royal Lady bi-color. Fashionista’s is het vast niet ontgaan: de mix van staal en roségouden tinten maakt een glorieuze comeback. Deze overbekende combinatie wordt getipt als de nieuwe tendens voor accessoires komend winterseizoen. De Royal Lady Chrono Quartz is een echt Swiss made stalen horloge, op en top vrouwelijk met sportieve accenten.

van de redenen waarom wij ons associëren met heroïsche sportavonturen zoals Class-1 Powerboat Racing, de RC 44 Championship zeilcompetitie en het World Rally Championship,” aldus Alexandre Strambini, managing director van Edox Swiss Watches.

“De vaareigenschappen van deze boot zijn 100% goed,” aldus de jury. “Ook op volle snelheid vaart de Jeanneau uitstekend, waarbij bovendien weinig geluid wordt geproduceerd.” Maar ook het vernieuwende interieur viel zeer in de smaak bij de jury. Naast een luxe uitstraling, bevat het interieur slimme details en is het er zeer comfortabel vertoeven. De jury noemde de boot ‘uiterst leefbaar’ voor een snelvarende boot.

Edox Royal Lady Chrono Quartz 10019 357R AIR Functie: weergave van uren, minuten, seconden en datum. Chronograaf display: uren, minuten en seconden. Kaliber: EDOX 10 / Ronda 5040.B. Hoogte binnenwerk: 11 mm. Diameter van de kast: 36 mm.

De prijs is € 1350,-. Dit ontwerp met zijn bijzondere samengestelde kast in een combinatie van gepolijst roségoud PVD en gematteerd staal, met een zonpatroon is ook verkrijgbaar in de strakke combinaties staal met stalen band en staal met een zwarte of witte lederen band. Het sportieve handschrift van de Royal Lady Chrono Quartz collectie hangt nauw samen met de visie van de Zwitserse horlogemaker. “Edox horloges moeten speciaal zijn. Eén

82 |

Kast en band: mat en glanzend staal met roségoudkleurige PVD coating. Waterdichtheid: 50 m. Wijzerplaat: zilverkleurig. Glas: krasbestendig saffierglas dat aan de binnenkant is voorzien

Steeler NG 50

van een antireflecterende coating. Prijs: € 1350,www.edox.ch.

Verkoop en informatie: S. Weisz Uurwerken Tel. 020 – 679 46 33

Vooral het vernieuwende concept van deze Steeler wordt door de jury geprezen: “Twee grote schuifdaken zorgen voor een sterke ervaring van het buitenleven aan boord. Binnen van de zon genieten en in de kuip beschut in de schaduw zitten. Het is allemaal mogelijk op deze boot.” Ook het comfort en de uitstraling van de boot worden opgemerkt door de jury. “Het is zeer ruimtelijk uitgevoerd met brede doorgangen en deuren. Sturen kan automatisch en gaat perfect.”

| 83

A D V E R T O R I A L

Uniek concept: Neosil HS Fouling Release System

Jarenlang een schoon onderwaterschip Neosil HS is een nieuw ontwikkeld aangroeiwerend onderwatersysteem gebaseerd op siliconentechnologie. Door het Fouling Release System (FRS) vormt Neosil HS een bijzonder glad en gesloten oppervlak waarop waterorganismen geen grip hebben. Neosil HS is een bijzonder duurzaam systeem. In tegenstelling tot de gangbare antifoulings hoeft Neosil HS niet elk jaar te worden aangebracht. Het arbeidsintensieve en kostbare jaarlijkse onderhoud komt hierdoor te vervallen. Bij stilliggen van het schip, zal zich na verloop een slijmlaag vormen. Indien gewenst kan het onderwaterschip met een zachte spons of mop eenvoudig worden opgefrist. Indien de integriteit van de coating is aange-

tast door beschadiging, kan het systeem op eenvoudige wijze worden hersteld. Het extreem gladde en gesloten Neosil HS oppervlak zorgt voor een hogere snelheid en een verminderd brandstofverbruik. Bovendien bevat Neosil HS geen zware metalen of biociden en vormt daardoor geen belasting voor het milieu. Daarnaast is Neosil HS een effectief systeem voor antiosmose.

Neosil HS is werkzaam op zoet, zout en brak water en is geschikt voor alle typen schepen en jachten. Het systeem kan op diverse ondergronden, zoals polyester, staal, aluminium en (hecht-)hout worden aangebracht. Bovendien is Neosil HS toepasbaar over bestaande, goed hechtende epoxy-systemen. Beste resultaat wordt bereikt door airless verspuiten. Daarnaast kan Neosil HS ook met de roller en/of kwast worden verwerkt.

Drie producten Het Neosil HS Fouling Release System bestaat uit drie producten plus de bijbehorende verdunningen. Neosil HS mcu Primer: Een eencomponent anticorrosieve primer gebaseerd op een wateruithardende urea. Geschikt voor gebruik op kaal staal, aluminium, polyester en (hecht-)hout als hechtings- en laagopbouwende primer voor Neosil HS Midcoat. Neosil HS Midcoat: Een tweecomponenten coating op basis van siliconentechnologie. Vormt de noodzakelijke hechtlaag tussen de onderliggende Neosil HS mcu Primer en Neosil HS Topcoat. Bij aanbrengen en droging komen geen losse siliconen vrij. Verdunbaar met Neosil HS Reducer. Neosil HS Topcoat: Een gladde tweecomponenten coating op basis van siliconentechno-

84 |

logie. Houdt het onderwaterschip voor jaren vrij van aangroei. Bevat geen koper en biociden. Bij aanbrengen en droging komen geen losse siliconen vrij. Verdunbaar met Neosil HS Reducer. Kleuren: blauw, rood, roodbruin, wit en zwart.

Tot grote tevredenheid van de eigenaar is op het onderwaterschip van de Zaca’73 Oleana van Dutch Yacht Builders, Neosil aangebracht.

De voordelen van het Neosil HS systeem - Zeer lage oppervlakteweerstand - Extreem glad en gesloten oppervlak - Geschikt voor zoet, zout en brak water - Anti-osmosis-systeem - Bevat geen biociden en zware metalen - Jaarlijks onderhoud vervalt - Hogere snelheid - Verminderd brandstofverbruik - Geen belasting voor het milieu - Geschikt voor alle typen schepen - Toepasbaar op diverse ondergronden - Geschikt voor trailerbare schepen - Krasvast oppervlak (droogvallen) Voor meer informatie: Neosil Fouling Release System Postbus 3058 1270 EB Huizen tel: 035 - 5269771 e-mail: [email protected]

| 85

ODED WOLFF DERMATOLOOG

COLUMN

Huidkanker V

86 |

sie, waarna het defect direct of met een reconstructie wordt gesloten of uit zichzelf dicht zal groeien.

olle Zon, helder blauwe hemel, een strak blauwe zee en een heerlijk briesje. Je ligt op het dek van je boot en geniet van de rust en van de warmte van de zon. Af en toe een lekker duikje in het water voor de verkoeling en dan weer opdrogen aan dek. Na enkele dagen is je huid lekker gebruind, maar denk je dan ook aan het effect van overmatig zonnen op de lange termijn?

De basaalcelcarcinoom heet zo omdat de cellen afkomstig zijn van de ‘basale’ cellen van de huid. Het komt vooral voor in het gelaat, maar kan overal op het lichaam ontstaan. Deze vorm van huidkanker zaait in principe nooit uit maar kan wel agressief in zijn omgeving groeien. Het ziet er vaak uit als een eczemateuze huidafwijking of als een parelmoerglanzende, huidkleurige afwijking, welke in een tijdsbestek van maanden tot jaren groeit.

Wereldwijd zien we dat huidkanker (medische term huidmaligniteiten) steeds frequenter voorkomt. Eén op de zes Nederlanders krijgt voor zijn 85ste een of andere vorm van huidkanker. We zien ook dat het voorkomen van UVgerelateerde huidmaligniteiten significant sneller stijgt dan de niet ultravioletlicht-gerelateerde huidmaligniteiten. Dit zou te maken kunnen hebben met de naoorlogse reactie op de rachitis, ofwel Engelse ziekte. Kinderen met botafwijkingen ten gevolge van tekorten aan vitamine D, werd toen geadviseerd veel zonlicht te pakken. Een andere (meer indrukwekkende) trend is ontstaan toen in de jaren vijftig Coco Chanel de ‘bruin-cultuur’ introduceerde. Tot die tijd was een blanke huid een teken van een hoge sociale klasse. Huidkanker was vroeger een ziekte van de lagere sociale klasse, maar de stijging ervan is het meest merkbaar in de hogere sociaal-economische klassen!

De plaveiselcelcarcinoom is afkomstig van de plaveiselcellen ofwel keratinocyten en komt vooral op zonbeschenen huiddelen voor zoals het gelaat, de oren, de nek en handruggen. Een plaveiselcelcarcinoom zaait weleens uit naar de lymfeklieren en komt vaker voor bij de afwijkingen aan de oren en aan de lippen. Het aspect van een plaveiselcelcarcinoom ligt tussen een verdikte en op eelt gelijkende afwijking tot een nagelharde afwijking of een zweer. Deze groeit in een tijdsbestek van weken tot maanden.

Er zijn vele soorten huidkankers, maar ik zal het beperkt houden tot de drie meest voorkomende vormen welke in 2006 bij ongeveer 35.000 mensen in Nederland voor het eerst werden opgemerkt: basaalcelcarcinoom (71%), plaveiselcelcarcinoom (16%) en de maligne melanoom (11%). De rest van de huidkankers beslaat slechts 2%. Om een vergelijking te maken tussen huidkankers en andere kankers: er werden in Nederland in 2006 ongeveer 11.000 dikke darmkankers, 10.000 longkankers en 12.500 borstkankers ontdekt.

Het maligne melanoom is de schurk onder de huidkankers en is afkomstig van de ‘melanocytaire’ ofwel dendritische cellen in de opperhuid. Het kan overal op de huid voorkomen en is bekend om zijn mogelijkheid tot uitzaaien naar de lymfeklieren en naar de andere organen, wat gerelateerd is met de dieptegroei van de tumor. Dit wordt ook wel de ‘Breslow-dikte’ genoemd. Een maligne melanoom groeit slechts in 15% van de gevallen uit een bestaande moedervlek, maar lijkt vaak op een moedervlek. Vaak zijn deze huidkankers te herkennen aan hun onrustige aspect. Opvallende symptomen zijn het nieuw ontstaan, vormverandering en of groei, a-symmetrie, bonte kleur, jeuk of bloeden. Een maligne melanoom groeit in een tijdsbestek van weken tot maanden. De behandeling van al deze huidkankers is in principe door middel van chirurgische exci-

Bij verdenking van een melanoom wordt zo snel mogelijk de afwijking direct uit de huid gesneden en opgestuurd voor onderzoek bij de patholoog. Indien blijkt dat het inderdaad een maligne melanoom betreft, wordt afhankelijk van de Breslow-dikte (ofwel de dieptegroei in millimeters uitgedrukt), de locatie opnieuw uitgesneden met een grotere protocollaire marge. Deze behandeling wordt indien nodig uitgebreid met aanvullend onderzoek zoals een schildwachtersklier-onderzoek, om uitzaaiing in de lymfeklieren te controleren en/of metastase (uitzaaiings-)onderzoek. Het plaveiselcelcarcinoom wordt na bevestiging van de diagnose door middel van een biopt en onderzoek door de patholoog, met een protocollaire marge uitgesneden. Op sommige lokalisaties en afhankelijk van de grootte van de tumor kunnen aanvullende onderzoeken zoals echo en CT-scan worden verricht om op uitzaaiingen te controleren. Het basaalcelcarcinoom kan ook na bevestiging van de diagnose uitgesneden worden, maar bij sommige vormen kan deze ook behandeld worden met alleen crèmes, te weten de 5-fluorouracil crème (Efudix®) of de imiquimod crème (Aldara®), of met een crème gecombineerd met belichting, de zogenaamde fotodynamische therapie. De afwijkende cellen worden door het aanbrengen van een crème met aminolevulinezuur gevoelig gemaakt voor licht. Door deze vervolgens te belichten met een sterke, meestal rode lamp, worden deze cellen vernietigd.

Speciale Mohs-behandeling Een bijzondere behandeling welke wij en nog enkele centra in Nederland uitvoeren, genoemd naar de uitvinder van de techniek en waar onze kliniek ook naar genoemd is, betreft de Mohs’ micrografische chirurgie. Deze zeer elegante techniek wordt toegepast op basaalcelcarcinomen en plaveiselcelcarcinomen welke op locaties voorkomen waar weefselsparend moet worden gewerkt, zoals in het gelaat, en wanneer de zekerheid van het volledig verwijderen van deze tumoren van groot belang is. Bijvoorbeeld als een tumor na eerder verwijderd te zijn, toch recidiveert. Bij deze techniek wordt krap om de tumor heen gesneden en wordt het preparaat als een kom uit de huid gesneden. Deze wordt vervol-

gens op een heel specifieke manier gekleurd, gesneden en vervolgens bevroren. De coupes worden gemaakt en beoordeeld terwijl de patiënt in de rustruimte wacht. Indien er nog tumor achtergebleven is, weet de Mohs-chirurg de exacte locatie ervan en kan bij de volgende ‘ronde’ heel nauwkeurig dat gebied verwijderen. Dit wordt opnieuw op dezelfde manier onderzocht en zo nodig behandeld totdat de tumor volledig is verwijderd. De prognose voor huidkanker is in het algemeen heel goed, behalve voor de ‘dikkere’ maligne melanoom, waarvoor de prognose slecht is. De belangrijkste risicofactor voor de ontwikkeling van huidkanker is UV-blootstelling, ofwel overmatig zonnen. Bij zonverbrandingen en regelmatige zonvakanties is het risico op basaalcelcarcinoom en maligne melanoom verhoogd. Bij chronische zonblootstelling, zoals wonen in de tropen, is het risico op plaveiselcelcarcinoom verhoogd. Tevens zijn een licht huidtype en een eerder meegemaakte huidkanker risicofactoren voor het ontwikkelen van huidkanker.

Punten van belang voor het voorkomen van huidkanker: • Smeer altijd zonnebrandcrème en zorg dat het altijd op de boot te vinden is. • Ga niet zonnen in de warmste uren van de dag, meestal tussen 12.00 en 16.00. • Draag een pet. • Draag UV-beschermende kleding. • Ga indien mogelijk in de schaduw zitten.

Mohs klinieken Spuiboulevard 226 3311 GR Dordrecht www. mohsklinieken.nl Tel: +31 (0)78 - 632 10 80 Fax: +31 (0)78 - 632 10 81 E-mail: [email protected]

| 87

A D V E R T O R I A L

Totaalconcept voor de succesvolle man en vrouw van deze tijd

CitySpa Amsterdam: Be Beautiful Op een steenworp afstand van het prestigieuze Amstelhotel en het vermaarde theater Carré, heeft Zwaluwhoeve een nieuwe vestiging geopend voor de succesvolle man en vrouw van deze tijd: Amsterdam CitySpa Sarphatistraat.

A D V E R T O R I A L

Amsterdam! Hoofdstedelijke metropool waar de hectiek van alledag regeert. Drukte en stress zijn vaak onlosmakelijk verbonden met het (zaken)leven in deze omgeving. Om hieraan te ontsnappen is er sinds 1 november CitySpa aan de Sarphatistraat 32. Een luxe (wellness en beauty)salon die in een serene en aangename omgeving speciale behandelingen heeft samengesteld voor de nouveau riche. Uniek is de mogelijkheid om hamamtreatments te boeken samen met de partner of (zaken)relatie. Amsterdam CitySpa Sarphatistraat biedt geen saunafaciliteiten maar richt zich puur op de individuele verzorging. Zo kan men er onder meer terecht voor topvisagie en hairstyling, uitgevoerd door een team van celebritystylisten. Ontdek de juiste combinatie; exclusieve en innoverende treatments voor gezond en stralend haar. Naast het brede beautyaanbod richt Amsterdam CitySpa Sarphatistraat zich ook op plastische chirurgie en cosmetische behandelingen. Dit gebeurt in samenwerking met Dutch Clinic onder begeleiding van erkende artsen en plastisch chirurgen. Ten opzichte van een vrouwenhuid is de mannenhuid relatief dikker en elastischer. Tegelijkertijd is de mannenhuid kwetsbaarder omdat vernieuwing van de huid trager verloopt dan bij de vrouwenhuid. Daarbij komt dat mannen zich dagelijks scheren waardoor de huid snel irriteert en uitdroogt. Dit vraagt om een juiste verzorging zodat de huid er verzorgd, fris en stralend uitziet. Onlangs is aangetoond dat de vrouwenhuid op lange termijn niet zo gaaf blijft als die van de man. De afbraak van het eiwit collageen is volgens onderzoek de hoofdveroorzaker hiervan. Collageen houdt de huid elastisch. Wordt de kwaliteit van het eiwit collageen minder, of verdwijnt het eiwit helemaal, dan ontstaan rimpels en putjes. Mannen hebben het geluk dat de huid collageen beter vasthoudt. CitySpa biedt onder meer de uitgebreide Dutch For You anti-aging lijn die de aanmaak van collageen bevordert waardoor het verouderingsproces vertraagd wordt.

Hamam Dit is een Oosters badritueel dat zijn oorsprong vindt in de tijd van de profeet Mohammed. Hij was van mening dat warmte de vruchtbaarheid vergrootte en daarom verzocht hij iedereen om regelmatig een bezoek aan de hamam te brengen. Letterlijk betekent hamam ‘een warme plek waar water in overvloed stroomt’. En dat gebeurt midden in hartje Amsterdam tijdens deze krachtige behandeling. De huid wordt gewassen en grondig gescrubd. Het lichaam wordt ingezeept met een unieke oliezeep waardoor de huid weer straalt en aanmerkelijk zachter aanvoelt.   Facials Een specialist maakt voorafgaande aan de behandeling een uitgebreide analyse van de huid. Hierbij wordt gekeken naar het vet- en vochtgehalte van de huid, vlekjes en de huidstructuur. Alle behandelingen worden uitgevoerd met Dutch For You producten.   Manicure en pedicure Hier zijn de volgende opties: Fast Manicure (vijlen, peeling, creaming), Spa Manicure (vijlen, peeling, handbad, paraffine, handmassage), Manicure & Pedicure total (spa manicure en spa pedicure gecombineerd), Fast Pedicure (knippen, peeling, creaming), Spa Pedicure (knippen, peeling, eelt verwijderen, voetmassage, refreshing, heating voetmasker). Massage Er zijn verschillende massages te boeken. Zo kunt u kiezen uit de hotstone massage die uitgevoerd wordt met warme lavastenen. Ook kunt u kiezen uit klassieke, balance- en lipomassages. Diamond Silkpeel Tijdens de Diamond Silkpeel worden gezicht, hals, benen, buik of borst behandeld. De diamanten behandeltip glijdt over de huid en verwijdert de bovenste huidlaag waardoor de huid niet alleen zachter aanvoelt maar waardoor de hydrodermabrasie ook actieve bestanddelen diep in uw huid brengt. De behandeling maakt het mogelijk om specifieke huidproblemen zoals acne, droge huid, vette huid en pigmentvlekjes aan te pakken. Hydrodermabrasie wordt wereldwijd aanbevolen door erkende plastisch chirurgen en zorgt voor een gezonde en stralende huid. Ultra Sound Treatment Tijdens alle Dutch For You-behandelingen van vijf minuten wordt gewerkt met ultrasone geluidsgolven. Door de trillingen van deze geluidsgolven ontstaat er ruimte tussen de huidcellen. Deze methode is volledig veilig voor de huid en huidverbetering is het resultaat. Ultrasone golven verwijden de ruimte tussen de cellen zodanig dat hoogwaardige producten dieper in de huid kunnen worden opgenomen. Afvalstoffen worden makkelijker afgevoerd en de doorbloeding gestimuleerd. De huid herstelt sneller en het vochtgehalte in de huid wordt optimaal. Littekens, fijne lijntjes, couperose en andere huidproblemen verbeteren aanzienlijk en in kuurverband kunnen deze zelfs verdwijnen.

Amsterdam

CitySpa

Parkeren Uniek aan Amsterdam CitySpa Sarphatistraat is dat de salon in hartje Amsterdam is gevestigd. Een ideale plek om tussen afspraken en meetings door even tot rust te komen. De auto kan gemakkelijk en snel op een speciaal gereserveerde privéplaats geparkeerd worden die direct toegang verleent tot de achteringang.

90 |

| 91

Golden Neptunes voor Heesen

De Mythe van Texel

Tijdens de ShowBoats Design Awards, jongstleden oktober, sleepte Heesen Yachts twee felbegeerde Golden Neptunes in de wacht. Een door Keech Green ontworpen uitklapbare tafel aan boord van het 47 meter Heesen jacht Blind Date scoorde het hoogst in de categorie ‘Bespoke Furniture’, oftewel maatmeubilair. Green vond zijn inspiratie bij een negentiende-eeuwse Robert Juple tafel en imponeerde de jury met een hedendaagse versie. De tweede Golden Neptune werd Heesen toegekend in de categorie ‘Exterior Recreational Area’ voor een multifunctioneel ontworpen zonnedek op het 44 meter jacht Jems. Designer Eric Benqé kreeg vooral lof toege-

Precies 400 jaar geleden, in de nacht van 31 oktober op 1 november 1610, verdwenen tussen Texel en Vlieland acht Texelse sloeproeiers die redding wilden halen voor een schip in nood. De overige bemanning van het schip, De Vriendschap, werd gered, maar de acht keerden nooit terug. Hoewel? In de afgelopen 400 jaar zijn er verscheidene mysterieuze reddingen geweest op Texel waar acht geesten of schimmen bij betrokken waren: men is ze de ‘Skimme van Texel’ gaan noemen. zwaaid voor het toepassen van slimme, ruimtebesparende elementen waardoor gasten aan boord het zonnedek gemakkelijk naar behoefte kunnen aanpassen.

BNI= :

™ &%

h^cYh&+ Z

Kwaliteitsbeleving De Rivocean schrijft luxe & comfort met hoofdletters. De bouwconstructie is gebaseerd op een speciaal door Piet van Oossanen ontwikkelde FDHF-romp (Fast Displacement Hull Form), waarvoor octrooi is aangevraagd. Romp en gebruikte materialen dragen bij aan een trillingsvrij, energiezuinig jacht met een hoge stabiliteit en een excel-

Specificaties Rivocean: Totale lengte: 19 meter (21 en 24 meter ook leverbaar) Totale breedte: 4,95 meter Diepgang : 1,20 meter Doorvaarhoogte: 3,50 meter Stahoogte: 2,10 meter Maximumsnelheid: 22 knopen Actieradius: 1300 mijl Motorisering: Diesel of dieselhybride Voortstuwing: Twee schroeven, geplaatst in halfopen schroeftunnels www.rivocean-yachts.nl

h`^bb

Nadat de Rivocean tijdens de HISWA in Amsterdam op grote belangstelling kon rekenen, meldde zich in oktober 2010 reeds de eerste koper voor de bouw van een 19-meter Rivocean. Achter de bijzondere vormgeving schuilt een doordacht concept dat de Rivocean tot een grensverleggende alleskunner maakt. Met de Rivocean behoren beperkingen in de vaarroute tot het verleden. Ervaren en veeleisende jachtliefhebbers kunnen in alle luxe met dit gebruiksvriendelijke jacht lange tochten maken over zowel open zee als de Europese rivieren.

lente geluidswering. Gecombineerd met een praktische indeling en high end apparatuur zorgt dit voor een hoge mate van kwaliteitsbeleving en vaarplezier. Met het oog op langdurig verblijf aan boord heeft in de ontwerpfase van in- en exterieur (Omega Architects) zowel de man als de vrouw centraal gestaan. De grote lichtinval in het interieur geeft een gevoel van vrijheid en biedt een panoramisch uitzicht. Exclusieve houtsoorten, afwerking met corian of marmer, vloerverwarming en airconditioning geven de Rivocean de beleving van een superjacht. Ook de buitenruimte is gericht op langdurig en comfortabel verblijf. Aan dek bevindt zich bijvoorbeeld een complete buitenkeuken voor koken, bakken of barbecueën.

De Mythe van

A™

Met een nieuw jachtconcept zet de Nederlandse jachtbouwer Future Shipyard een nieuwe maatstaf in het segment luxe motorjachten. Rivocean is een compact jacht (19 meter) met de looks en beleving van een superjacht, maar ook zeer geschikt voor varen op de rivieren. Na de Nederlandse introductie (HISWA , augustus 2010), volgt de internationale première tijdens Boot Düsseldorf (januari 2011).

Texel

het eiland rond in 13 mysterieuze reddingen Samengesteld door Frans Hopman & Rob Maaswinkel

Het boek is samengesteld door Rob Maaswinkel en Frans Hopman en vormgegeven door Edwin Boering, met foto’s van Ruth de Ruwe en illustraties van Jolet Leenhouts. Het is daarmee een prachtig lees- en kijkboek, boordevol informatie en Texelse weetjes. Door middel van de mythe hebben de Texelaars hun eiland, de gezelligheid en hun gebruiken op verrassende wijze neergezet. De combinatie van verhalen, cultuurhistorie, foto’s en info maakt het boek interessant voor een breed publiek.    De Mythe van Texel ISBN 978 90 815625 1 5 € 19,95

MCY 76 De Franse groep Beneteau vertrouwde het Italiaanse huis Monte Carlo Yachts de ontwikkeling van een nieuwe lijn open flybridge-motorjachten toe met lengten van meer dan 60 voet. Hun eerste model werd in wereldpremière voorgesteld in Venetië. De MCY 76 is een flybridge van 23 meter lang, gebaseerd op een eenvoudige maar revolutionaire visie. De opzet was een jacht te introduceren met een sterke persoonlijkheid, een plezier in het gebruik bovendien. Het is geen toeval dat steeds meer mensen zich afvragen wat een echte boot is. Het luxegoed wordt daarom opgevat als een object waarvan je probleemloos en ongeremd moet kunnen genieten. De MCY 76 is het resultaat van deze bespiegelingen. De scheepswerf kon uitstekende partners aantrekken voor dit project. Zo werd het ontwerp toevertrouwd aan het team van Nuvolari & Lenard, dat al meermaals in de prijzen viel. “Ons uitgangspunt: een authentieke boot creëren die afrekent met een aantal beperkingen die de jachtsector de voorbije twintig jaar aan banden legde,” aldus de twee ontwerpers. “Eerst en vooral heeft deze boot een romp en verhoudingen waarmee je echt kan navigeren: een heel hoge, brede boeg die door het water klieft. Daarmee kan je zelfs bij lage en middelmatige snelheden efficiënt varen.”

92 |

De verhalen spelen zich af op verschillende locaties en tijdstippen, tegen de achtergrond van historische gebeurtenissen, leuke dorpen, opmerkelijke tradities en de prachtige natuur op Texel. In het boek is een Mythe-kaart opgenomen en over de locaties en de gebeurtenissen wordt actuele informatie gegeven. Zo ontstaat een verrassende en leuke kijk op Texel.

In het boek De Mythe van Texel zijn dertien gebeurC  I : M: K6

Grensverleggende alleskunner Rivocean

tenissen beschreven door Texelse schrijvers onder wie Tessa de Loo, Imme Dros, Jan Heemskerk, Theun de Winter en Diet Verschoor.

Meer info: www.shipshop.be ShipShop is de exclusieve verdeler van Monte Carlo Yachts in de Benelux.

| 93

H2Ome: villa op het water

Nog geen twee maanden nadat het bijzondere yacht H2Ome van de Italiaanse scheepsbouwer NMGI te koop stond bij de makelaar Fraser Yachts in Monaco, is het al verkocht. Gezien de snelle transactie zal de verkoopprijs niet veel lager liggen dan de vraagprijs (14,5 miljoen euro).

De ontwerpers van dit schip (Navirex en Studio A Lab) wilden een ‘villa op het water’ creëren en bedachten de naam H20me. Dit superjacht van 44 meter moest ruig maar bescheiden zijn en tegelijkertijd stoer en elegant. Ogenschijnlijke tegenstrijdigheden maar de ontwerpers zijn wel degelijk in hun opzet geslaagd. Het jacht heeft uiterlijk de stijl van een stoere Wally, maar herbergt ook de fraaie verfijning van een

96 |

zeiljacht. Het interieur is bijzonder omdat elke kamer een eigen stijl en sfeer heeft. De H2Ome beschikt over twee CAT-diesels die goed zijn voor maximaal 20 knopen. Niet echt snel, maar dat is op te lossen. Het jacht heeft aan boord namelijk ook een 4500 pk sterke gasturbinemotor met een vermogen tot 40 knopen. Knallen dus maar!

| 97

Adverteren in TopNautic wordt gelezen door internationaal georiënteerde decisionmakers en welgestelde watersportliefhebbers. Verspreiding vindt plaats onder adressen in Nederland, België en de Nederlandse Antillen in een oplage van 15.000. Uw advertentie wordt gegarandeerd gezien. Onze mediabureaus adviseren u graag! To u c h e d b y t h e s e a

TopNautic

®

Princess Yachts An everlasting succes-story? Eens een Rapsody, Altijd een Rapsody! Van der Heijden Steelyachts Twee stappen vooruit Meridian Wat goed is komt snel! Vri-Jon Classic 44 Fluisterstille motorkruiser Van den Hoven Yachting Designed to feel free

Jaargang 5

september 2009

Nautisch bedrijf of product? Bel B.A.A.S. Boating Advertising Advice & Service (B.A.A.S.) Ted de Vries & Lenneke van de Vijver (+31) 036-5227446 [email protected] www.boatingadvertising.eu Actief buiten de nautische sector? Bel BlackOrange. BLACKORANGE Ruben van Hattem (+31) 020-3463190 [email protected] www.blackorange.nl 98 |

Uitgever Belluci, Arnhem Sweerts de Landasstraat 93 6814 DD Arnhem - NL Hoofdredactie Michel Bongers, René Bremer Redactie Belluci - excellent media & publishing Bijdragen Joop Brons • Rik Booltink • Mr. Arnold J. van Steenderen • Mr. Marieke G. van den Dool • Ron Blaauw • Remco Immink • Brigitte Jung • Jan Stassen • Oded Wolff • Frans Hopman Vormgeving Teo van Gerwen Design, Waalre (www.tvgdesign.nl) Fotografie Soenar Chamid • Peter Smulders • Cor Verdouw • Fotostudio Target Press Druk Real Concepts, Duiven (www.realconcepts.nl) Distributie Controlled circulation in Nederland, België en Nederlandse Antillen Sandd, Apeldoorn Oplage 15.000 Correspondentieadres TopNautic Sweerts de Landasstraat 93 6814 DD Arnhem Tel: 026-3790374 Web: www.topnautic.nl Mail: [email protected] Verantwoordelijkheid TopNautic Magazine is een uitgave van Belluci. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden. Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele schade in welke vorm dan ook ontstaan door handelingen of beslissingen van derden op informatie in deze uitgave.