Toerisme in Zuid-Limburg: Altijd weer „Nieuw Leven‟ Met als exemplarisch voorbeeld: Parkstad Limburg Anya Niewierra, Algemeen Directeur Stichting VVV Zuid-Limburg
Zuid-Limburg, appendix van NL en deel van een multiculturele en multinationale metropool
2 TGV stations binnen 30 minuten 8 intern. Luchthavens binnen 1 uur
•45 minuten van Düsseldorf •1 uur van Brussel •2,5 uur van Amsterdam •3 uur van Frankfurt & Parijs •4 uur van Londen •6 uur van Berlin
Wapenfeiten toerisme Zuid-Limburg (binnen NL)
Hoogste aantal bedden per km2 in NL: -> Limburg 54 slaapplaatsen per km2 -> Noord-Holland (met A’dam) met 41 bedden per km2 -> Zuid-Limburg: 81 slaapplaatsen per km2 Hoogste bestedingen per gast per dag in NL: -> Nederland € 25 -> Limburg € 34 -> Noord & Midden Limburg € 26 -> Zuid-Limburg € 43
Wapenfeiten toerisme Zuid-Limburg (binnen NL)
•20.444 full time directe banen + 12.000 indirecte banen - directe werkgelegenheid al goed voor 7,3% totaal •Omzet direct: ca. 1 miljard •5,6 miljoen overnachtingen op jaarbasis •90% overnachtingen zijn Nederlanders •Gasten komen voor het landschap en de Bourgondische sfeer •Uitstekende spreiding over de seizoenen (jaardoor) •Kort verblijf •Veel dinkies, empty nesters en gezinnen met kleine kinderen •Alles is er, behalve de zee…
Wapenfeiten toerisme Zuid-Limburg (binnen NL) •5 sterren landschap (St. Natuur & Milieu) •Grootste Kunstbeurs ter wereld •Enige bestemming 5 x WK Wielrennen •Beste B&B, beste chocolatier, 8 michelin sterren, bekroonde wijnproductie •Beste stad in quality of life, etc. •Enige plek met ‘grotten’ in NL •Enige hoogteburcht van NL •Eerste plek in NL met titel ‘Erkend Kuuroord’ •Hoogste kastelendichtheid van NL •Oudste VVV van Nederland
Wapenfeiten toerisme Zuid-Limburg (binnen NL) En in Parkstad Limburg:
•Grootste indoor skihal ter wereld •Grootste en oudste abdij van NL •Grootste Romeinse badhuis van NL •Grootste waterkasteel van NL •Grootste woonboulevard van Europa •Grootste outdoor klimpark ter wereld (binnenkort) •Grootste beschermde stadsgezicht van NL (Treebeek) •Grootste Romeinse Villa van Noord-Europa (Voerendaal) •Leukste dierentuin van NL •Eerste EDEN Award in NL (Park Gravenrode) •Oudste Open Air Festival ter wereld (Pinkpop) •Et cetera
Enkele toeristische kengetallen ZKA)
(
In Valkenburg in Parkstad Limburg in Maastricht in West. Mijnstreek in overige Heuvelland
Totaal
: : : : :
Bestedingen
Overnachtingen
2004
2007
2009
€ 150 € 156 €? € 64 € 138
€ 154 € 262 € 170 € 75 € 152
1.100.000 600.000 800.000 200.000 2.900.000
€ 813
5.600.000
Niet kopieerbare en sterk onderscheidende elementen van Zuid-Limburg • Glooiend buitenland in vlak binnenland
• Authentiek & oorspronkelijk (qua cultuur & onthaasten) • Orlando aan de Maas (veel attracties, dicht bij elkaar) • Bourgondisch profiel (culinair, streekproducten) • Internationale ligging (Drie Landen Regio)
De kracht van Zuid-Limburg • Het vermogen om zichzelf al ruim 150 jaar steeds weer te vernieuwen en aan te passen aan trends Zuid-Limburg was en is toeristisch altijd ‘koploper’… • Zuid-Limburg creëert dus steeds weer ‘nieuw leven’ • Exemplarisch voorbeeld van nu: Parkstad Limburg, de snelst groeiende toeristische bestemming van NL en als toeristisch ‘transitie model’ zonder voorbeelden in Europa én een voorbeeld in de wereld
Zuid-Limburg, vijf verschillende ‘gebieden’ in één kleine Regio
Valkenburg a/d Geul, de oudste toeristische bestemming van NL
Het Heuvelland: een uitzonderlijk mooi Nationaal Landschap met drielandenpunt
Maastricht: de oudste en meest Europese (Congres) Stad van Nederland
Westelijke Mijnstreek, vlakke Grensmaasregio op het smalste stuk van Nederland
Parkstad Limburg: de snelst groeiende toeristische bestemming van Nederland
Parkstad Limburg: de snelst groeiende toeristische bestemming van Nederland
Park Gravenrode, de bakermat van het toerisme in Parkstad .
Een deel van Park Gravenrode, hoe het was in 1950: fabrieken en mijnsteenbergen
Parkstad Limburg in 1960: 11 mijnen, de grootste mijnbouw locatie in Nederland
Park Gravenrode in 1965: mono economie De NL regering besluit tot sluiting van de mijnen
Park Gravenrode in 1974: de laatste mijn is gesloten. Een donkere periode begint met o.a. massawerkloosheid van > 33%, en totale sociale onthechting
Park Gravenrode in 1975 – 1995: Er zijn diverse projecten om nieuwe economie naar de regio te trekken. De meeste mislukken. De mijnterreinen worden ‘schoon gemaakt’, maar blijven ‚war scenes‘.
1995: Plan Park Gravenrode met filosofie: 1.
Herstel natuur en landschap (natuur versterkend)
2.
Restauratie beeldbepalende monumenten en tuinen (cultuurversterkend)
3.
Ontwikkelen dagattracties voor Zuid-Limburg (economie versterkend)
4.
Aanleggen wandel- en fietsroutes (leefbaarheid versterkend)
Eerste spade: 1997 (Industrion, nu Continium)
Publieke opinie in 1995 over Park Gravenrode
“Ze kunnen daar beter „s nachts dromen.”
“Wie gaat er nou vakantie vieren in het lelijkste stuk van Nederland…?”
Park Gravenrode: resultaten (1) • Sterke concentratie van dagattracties, die vanaf de start zo succesvol zijn dat de ene uitbreiding na de andere volgde • Aantal nationale / internationale merken • Jaarlijks miljoenen betalende bezoekers
Park Gravenrode: resultaten (2) • Landgraaf: Megaland, SnowWorld met hotel, langste trap
Park Gravenrode: resultaten (3) • Landgraaf: Strijthagen, Wereldtuinen Mondo Verde
Park Gravenrode: resultaten (4) • Kerkrade: Continium, Erenstein, Franse tuinen, Stoomtreinhalte
Park Gravenrode: resultaten (5) • Kerkrade: GaiaPark, leukste en mooiste dierentuin van NL
Park Gravenrode: resultaten (6) • 2009: EDEN Award (als eerste bestemming in NL) (European Destination of Excellence) voor meest duurzame toeristische ontwikkeling in NL en Europa – Citaat uit het juryrapport: “De open wond die de voormalige mijnstreek was, is omgebogen in een kans van omvang. Een feniks die uit de as herrees, lijkt daarbij een passende vergelijking. Park Gravenrode is bij uitstek een producent van ruimtelijke kwaliteit, en dat in een voorbeeldige samenwerking van gemeenten met ondernemers.”
Groei toerisme in overig Parkstad 2000 - 2011 • Kerkrade: o.m. Eurode Park, Congrescentrum Rolduc (met Hertog Limburg Pad), Stadion ontwikkeling (met GTH Hotel), renovatie Rodahal, renovatie Botanische Tuin Terwinselen, restauratie Baalsbrugger Molen • Landgraaf: Rimburg (Romeins verleden koppelen aan Via Belgica), Sport & Leisure Park • Brunssum: o.m. revitalisatie Schutterspark, Minihaven in Schutterspark, Blote Voeten Park, Uitbreiding Golfbaan, Euregio Bazaar, Huis van Stef (beschermd dorpsgezicht Treebeek)
Groei toerisme in overig Parkstad 2000 - 2011 • Heerlen: o.m. nieuw stadscentrum, SCHUNCK Glaspaleis, Kasteel Terworm, Kasteel Hoensbroek, Mijnmuseum, Thermenmuseum professionalisering expositie, Woonboulevard, Kinderstad Heerlen • Onderbanken: o.m. Landschapspark Rodebach / Roode Beek, revitalisering Nonke Buusjke en zweefvliegveld • Voerendaal: o.m. Land van Kalk, themaroutes, bezoekbare wijngaarden • Simpelveld: o.m. de Stoomtrein, Kloosterpark, Scholtissenhof
Toerisme in overig Parkstad
Toerisme in overig Parkstad
Park Gravenrode en de keuze voor toerisme bracht deze regio een nieuwe toekomst • ETC/UNWTO noemt Parkstad een van de grote voorbeelden in de wereld van succesvolle toeristische productontwikkeling (Dublin, mei 2011) • Van 0% naar 33% van de totale toeristische omzet in ZL in 10 jaar
• 5.500 banen in het toerisme en een omzet van € 262.000.000 in 2007 • Van 350.000 overnachtingen in 2007 naar 600.000 in 2010 • De trots van de inwoners groeit • Er is sprake van een nieuwe ‘culturele revolutie’ • Er is sprake van een nieuwe positieve ‘flow’ en een beter imago
• Overal wordt geïnvesteerd in het toerisme en er zijn veel plannen
Toekomstvisie Toerisme Parkstad Motto: NIEUW LEVEN! • Doorontwikkelen tot innovatieve verblijfsdestinatie: Capital of entertainment • Ambitie: verdubbeling bestedingen in 2020 en daarmee grootste toeristische bestemming binnen Zuid-Limburg • Thema’s: familievermaak, sport, shopping, cultuur, mijnverleden, Festivalstad, Romeins verleden (Via Belgica) • Buitenring als LeisureRing met ‘Urban Entertainment Exits’ en ‘Green Exits’
De LeisureRing met rode en groene Exits
Projecten Kerkrade langs de LeisureRing • Ontwikkeling Middeleeuwse Driehoek, w.o. Rolduc met Golfbaan • Leisure Dome bij Stadion met Megabioscoop • eXplorion bij Schacht Nulland • Uitbreiding verblijfsaccommodaties, w.o. bungalowpark • Wormdal: werkende watermolen • Pferdeland Park
Projecten Landgraaf langs de LeisureRing • Herbouw Kasteel Schaesberg volgens middeleeuwse methode • Attractie op Rouenhof • Uitbouw Sport & Leisure Park • Watertoren Rimburg met toeristische functie • Klimpark naast Snowworld (grootste ter wereld) • Nieuwe invulling Kasteel Strijthagen
Projecten Heerlen langs de LeisureRing • • • • • •
Invulling Sigrano Groeve Woonboulevard: aan wonen gerelateerde Leisure Parkstad City doorontwikkelen Trekker Parkstad Festivalstad Kasteel Hoensbroek: stadsmoeras met natuurroutes Stadshotels
Projecten Nuth en Simpelveld langs de LeisureRing Rondom Kasteel Wijnandsrade: • Ruitertoerisme (waaronder galoppadebaan) • Ruiterevenementen • Streekproducten Rondom station ZLSM en Bungalowpark Simpelveld: • Upgrading terrein en uitbreiding bungalowpark • Verbinden met ZLSM
Projecten Voerendaal langs de LeisureRing Archeologisch Landschapspark Voerendaal: • (gedeeltelijke) reconstructie Villa Rustica (grootste Romeinse villa in Noord-Europa) met koppeling aan Via Belgica • Verbrede activiteiten Golfbaan Hoenshuis Land van Kalk: • Toeristische ontwikkeling rond voormalige kalkovens
Projecten Brunssum langs de LeisureRing • Ontkluizen Rode Beek en aansluiting op Heidenaturpark e.a. • Mega attractie op Oostflank: Nature Wonder World
Film Parkstad Limburg Vrijwel alles wat u nu gaat zien, was er ca. 12 jaar geleden nog niet. De abdij en de kastelen waren er wel, maar ze waren nauwelijks toeristisch ontwikkeld. De natuur was er wel, maar nog niet zo veel en nog zonder wandel- en fietsroutes… “In Nederland scheppen we niet alleen land uit water, maar ook natuur uit as. Park Gravenrode is ons bewijs.” Citaat uit speech voorzitter jury EDEN tijdens uitreiking EDEN Award
Ik dank u voor uw aandacht! Vragen?