Pensioenblad voor het vliegend personeel van KLM Jaargang 9 november 2010 De uitvoering van de KLM-pensioenregelingen is ondergebracht bij Blue Sky Group
Toekomstscenario’s
3
Variëren met uw pensioenuitkering
6
Bouwstenen van uw pensioen
8
2
3
focus november
Van de redactie...
Deze keer...
‘ Het beleid wat je kiest moet met zoveel mogelijk toekomstscenario’s rekening houden. De belangen van alle verschillende groepen worden daarbij heel zorgvuldig meegewogen.’
E
lk jaar reikt het pensioenvakblad NPN prijzen uit aan pensioenfondsen die toonaangevend te werk gaan. Dit jaar is Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM in de prijzen gevallen. Het fonds heeft de NPN Award 2010 ontvangen in de categorie ‘best practice beleggingsbeleid’ voor pensioenfondsen met een vermogen van meer dan 3 miljard euro.
De jury noemt het fonds degelijk en succesvol. ‘Het vliegend fonds is heel proactief geweest in het afdekken van bepaalde risico’s. Het gaat niet lukraak voor het hoogste rendement maar houdt zijn doelen in het vizier- denk aan de indexatieambitie en een stabiel premiebeleid. Dit fonds heeft een intelligente en kritische achterban en dat leidt tot een scherp beleid. Het is duidelijk dat bestuurders veel tijd in het fonds steken en dat die tijd zich vertaalt in kwaliteit ‘, aldus de jury. Bert Gerritsma, bestuurslid van het pensioenfonds, nam donderdag 4 november in de Koepelkerk in Amsterdam, de prijs in ontvangst. De heer Gerritsma: ‘Het pensioen fonds is vereerd met deze prijs. Het is een reflectie op een lange reeks van jaren goed beleggen.’ Volgens de heer Gerritsma is deze prijs niet alleen te danken aan het beleggingsbeleid. ‘Ook de solide financieringsopzet en de goede ondersteuning van de uitvoeringsorganisatie hebben bijgedragen aan de positieve resultaten van het pensioen fonds. Deze prijs laat zien dat het pensioenfonds zich in tijden van de financiële crisis goed staande kan houden. Dat is een mooie waardering voor het werk wat we hebben gedaan. We richten onze blik nu vooral op de toekomst. We moeten vooruit.’
03. Het verkennen van toekomstscenario’s
Interview met Petra Silven, Hoofd Actuariaat bij Blue Sky Group
05. Wijzigingen in bestuur, deelnemersraad en verantwoordingsorgaan
06. Extra mogelijkheid om te variëren met de
hoogte van uw pensioenuitkering
08. Het Nederlandse pensioenstelsel Bouwstenen van uw pensioen 11. Lancering website pensioenoverzicht
De redactie
Colofon Bestuur Pensioenfonds Vliegend personeel KLM Leden Jeroen van Breukelen, Dick Dees (voorzitter), Bert Gerritsma, Paul Griffioen (vicevoorzitter), Arend de Jong (vicevoorzitter), Miriam Kartman, Lou van Munster, Bert Oudshoorn, Harm van de Pol (plv.), Hans Tettero I E T F
www.klmvliegendfonds.nl
[email protected] (020) 426 62 20 (020) 426 63 85
Focus verschijnt driemaal per jaar en wordt verstuurd aan deelnemers en gepensioneerden van het Pensioenfonds Vliegend personeel KLM. Redactie Monique van Dulken, Houda Stitou, Ike Veenendaal, Astrid Visser, Erik Voorhoeve Redactieadres Redactie Focus, Postbus 123, 1180 AC Amstelveen, E-mail:
[email protected] Opmaak, beeld (-selecties) Frissewind_visuele communicatie, Amsterdam Vormgeving basisontwerp FUNCKE Communications & design, Haarlem Druk Drukkerij Aeroprint, Ouderkerk aan de Amstel
Petra Silven, Hoofd Actuariaat bij Blue Sky Group
Het verkennen van toekomstscenario’s Petra Silven is Hoofd Actuariaat bij Blue Sky Group. Het actuariaat adviseert het pensioenfonds over de financiering van de pensioenregeling. Ook de dekkingsgraad wordt door het actuariaat berekend.
D
e afgelopen tijd liggen de Nederlandse pensioenfondsen flink onder vuur. De gedaalde rente en de gestegen levensverwachting zorgen ervoor dat de dekkings graden van veel van de fondsen sterk gedaald zijn. Het Pensioenfonds Vliegend personeel KLM houdt alle deelnemers en gepensioneerden via de website op de hoogte van de financiële positie van het fonds. In dit artikel vragen we Petra Silven om een aantal van de onderwerpen die van invloed zijn op de financiële positie van het pensioenfonds nader toe te lichten.
We leven langer Petra Silven: ‘Al vanaf 1988 ontwikkelt de levensverwachting zich in een tempo dat afwijkt van de periode daarvoor. De afgelopen 10 jaar is de levensverwachting duidelijk sterker toegenomen dan de waargenomen stijging in het verleden.
Uit onderzoeksresultaten blijkt dat medische ontwikkelingen op het gebied van hart- en vaatziekten en het effect van minder roken, een versnelde daling van de sterftekans tot gevolg hebben. Deze kortetermijntrend bepaalt de ontwikkeling in de nabije toekomst en is nu ook verwerkt in de laatste modellen die de levensverwachting inschatten voor de toekomst. Het nieuwe model maakt onderscheid tussen een lange en een korte termijntrend. Zowel de korte- als de langetermijntrend laten een stijging zien. De verbetering van de sterftekansen treedt bij nagenoeg alle leeftijden op, alleen bij zeer hoge leeftijden (hoger dan 95) is nauwelijks sprake van verbetering.
Dekkingsgraad De dekkingsgraad is een graadmeter voor de financiële positie van het pensioenfonds. Het laat de verhouding zien tussen het vermogen en de verplichtingen en het pensioenfonds. De dekkingsgraad wordt dan ook in een percentage uitgedrukt.
4
5
focus november
Wijzigingen in bestuur, deelnemersraad en verantwoordingsorgaan Bij het inschatten van de levensverwachting houden we ook rekening met de specifieke kenmerken voor het pensioenfonds. Voor het vaststellen van de correcties wordt naar de specifieke fondspopulatie gekeken. In het algemeen heeft de gestegen levensverwachting uiteraard grote gevolgen voor pensioenfondsen. Hoe langer iemand leeft, hoe meer pensioen er moet worden uitgekeerd. Eind jaren tachtig bedroeg de levensverwachting voor een 65 jarige man 14 jaar, op basis van de huidige waarnemingen bedraagt hij 17 jaar en dat zal naar verwachting in 2050 oplopen tot 22 jaar. Er zullen dus maatregelen genomen moeten worden om pensioen betaalbaar te houden. Grofweg zijn er drie mogelijkheden: premieverhoging, langer door werken of verlaging van de pensioentoezegging. Hoe deze maatregelen worden ingezet is op dit moment onderwerp van discussie in het landelijke overleg tussen sociale partners. In het regeerakkoord wordt er in ieder geval vanuit gegaan dat de pensioenleeftijd, net als de AOW- leeftijd, omhoog zal gaan.’ Het is overigens niet zo dat de afspraken tussen sociale partners op landelijk niveau zonder meer moeten worden overgenomen. Het is aan de arbeidsvoorwaardelijke partijen per bedrijf (in dit geval KLM en VNV) of bedrijfssector om te bekijken in hoeverre er aanleiding is om tot aanpassingen te komen en indien dat het geval is, te besluiten welke maat regelen gepast zijn.
Rente ‘Een andere factor die de dekkingsgraad het afgelopen jaar zwaar heeft beïnvloed is de rente. Wanneer de rente daalt, stijgen de verplichtingen van het pensioenfonds. De obligaties die het fonds aanhoudt stijgen weliswaar in waarde door de daling van de rente, maar minder hard. De dekkingsgraad, die de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen aangeeft, daalt dan ook. Een lage marktrente is dus ongunstig voor pensioenfondsen. De rente die pensioenfondsen hanteren om de waarde van de pensioenverplichtingen te bepalen is de swaprente;
deze wordt sinds eind 2006 door De Nederlandsche Bank voorgeschreven om de risicovrije marktrente te bepalen. Waardering van de pensioenverplichtingen van een pensioen fonds op basis van een risicovrije marktrente is een wettelijk voorschrift. Deze rente wordt niet afgeleid uit staatsobligaties maar is het tarief waartegen op de geld- en kapitaalmarkt leningen met verschillende looptijden worden geruild. Banken moeten hiervoor dagelijks onderpand storten zodat deze swaprente als risicovrije marktrente kan wordt gezien.
O
Het risico van een dalende rente kan door het pensioenfonds door middel van keuzes in het beleggingsbeleid worden afgedekt. Maar als je het risico van een rentedaling helemaal afdekt, betekent dat tegelijkertijd dat je ook niet kunt profiteren van een rentestijging waardoor het fonds minder in staat zal zijn om te kunnen indexeren. Het is dus altijd een afweging: welk risico wil je beslist niet lopen en wat lever je ervoor in om dat risico niet te lopen.’
p 1 oktober zijn de nieuwe zittingstermijnen van het bestuur, de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan van het pensioenfonds begonnen. In de maanden daarvoor hebben de organisaties van deelnemers en pensioengerechtigden voordrachten gedaan voor de zetels in deze organen. De deelnemers en pensioengerechtigden zijn hierover in juli per brief geïnformeerd en in de gelegenheid gesteld eventuele andere kandidaten voor te dragen. Uiteindelijk waren er alleen verkiezingen nodig voor één bestuurszetel. Het bestuur heeft in zijn vergadering van 23 september 2010 de uitslag van de verkiezingen vastgesteld.
Toekomstscenario’s
Bestuur
‘Om het beleid te kunnen vaststellen worden er door het pensioenfonds zeer veel verschillende toekomstscenario’s doorgerekend. Dat gebeurt in een zogenoemde Asset Liability Management studie. Alle factoren, de verwachte rendementen, de rentestand en de loon- en prijsinflatie worden daarin meegenomen. De ALM-studie maakt de effecten van externe ontwikkelingen en beleidskeuzen inzichtelijk en vormt belangrijke input voor beleidsmaatregelen.
In het bestuur treedt één wijziging op. Voor de vertegenwoordiging van de
Het beleid wat je kiest moet met zoveel mogelijk toekomst scenario’s rekening houden. De belangen van alle verschillende groepen worden daarbij heel zorgvuldig afgewogen. Dus de belangen van de gepensioneerden, van de actieve deelnemers en ook van KLM. Evaluatie van bestaand beleid heeft de constante aandacht en staat mede door de huidige ontwikkelingen hoog op de agenda van de bestuurders.
pensioengerechtigde leden van het kernkorps, boordwerktuigkundigen en radiotelegrafisten in het bestuur hebben verkiezingen plaatsgevonden. Er zijn 767 stemmen uitgebracht (respons 69%). Gekozen is de heer A.A. Oudshoorn, die de heer J.H. Kostermans opvolgt. Bert Oudshoorn was tot oktober 2007 ook al bestuurslid van het pensioen fonds (toen benoemd door de boordwerktuigkundigen). Voor de overige zetels van de deel nemers en de pensioengerechtigden zijn de zittende leden herbenoemd. Dit geldt ook voor de bestuursleden die door KLM NV worden benoemd.
Deelnemersraad In de deelnemersraad vinden twee wijzigingen plaats. De heer B.P.J. Nijssen volgt de heer F.H. Brouwer op als
Indexatiebesluit
I
n de bestuursvergadering van december besluit het bestuur over de aanpassing van de opgebouwde aanspraken en de pensioenen per januari 2011. Het indexatiebesluit wordt gepubliceerd op de website van het pensioenfonds. Pensioengerechtigden ontvangen bij de pensioenbetaling van januari 2011 een specificatie. Hierin wordt de indexatie ook vermeld.
vertegenwoordiger van de pensioen gerechtigde vliegers in de deelnemers raad. Bij de deelnemers is de heer J.W.L. Quist teruggetreden en opgevolgd door de heer M. Dubbeldam.
Verantwoordingsorgaan In het verantwoordingsorgaan is één wijziging opgetreden. De heer A.A. Oudshoorn is opgevolgd door de heer J. Koppes als vertegenwoordiger van de pensioengerechtigde leden van het kernkorps, boordwerktuigkundigen en radiotelegrafisten. De volledige samenstelling van het bestuur, de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan vindt u op www.klmvliegendfonds.nl
6
7
focus november
Extra mogelijkheid om te variëren met de hoogte van uw pensioenuitkering
De AOW leeftijd van 65 jaar staat al geruime tijd ter discussie. Er is nog geen definitief besluit genomen, maar het lijkt onvermijdelijk dat de leeftijd op den duur gaat stijgen.
H
et pensioenfonds speelt op deze situatie in door de invoering van een extra mogelijkheid voor de hoog-laag constructie in de pensioen regeling. Met de hoog-laag regeling was het altijd al mogelijk om uw pensioen inkomen te variëren. Bijvoorbeeld door een hogere pensioenuitkering te ontvangen voor uw 65ste en een lagere na uw 65ste of omgekeerd. Vanaf 1 januari 2011 is het mogelijk om de uitkering twee keer te variëren. Bijvoorbeeld tot uw 65ste een hogere uitkering, dan tussen uw 65ste en 67ste weer een hogere uitkering en vervolgens vanaf uw 67ste (levenslang) een lagere uitkering.
Overbruggingspensioen Tot 2006 was het mogelijk om een overbruggingspensioen op te bouwen. Deze tijdelijke uitkering was onder andere bedoeld om de tijd tussen pensionering en het ontvangen van een AOW- uitkering te overbruggen. Inmiddels is het wettelijk niet meer mogelijk om overbruggingspensioen op te bouwen. Het tot 2006 opgebouwde
overbruggingspensioen wordt uitgekeerd vanaf het moment dat u met pensioen gaat tot uw 65ste. Mocht de AOWleeftijd verhoogd worden, dan zou uw inkomen tussen uw 65ste en uw 66ste (of 67ste, afhankelijk van de overheids besluiten) dalen, omdat het overbrug gingspensioen is gestopt en de AOW nog niet is begonnen. Dit verlies van inkomen tussen uw 65ste en 66ste kunt u opvangen door het toepassen van de (extra) hoog-laag mogelijkheid. U kunt ook gebruik maken van de levens loopregeling om uw inkomen aan te vullen.
Keuze vastleggen op pensioendatum U kunt er dus voor kiezen om twee keer de hoog-laag constructie toe te passen, maar u bent dit niet verplicht. U kunt er ook nog steeds voor kiezen om de regeling één keer toe te passen of helemaal niet. De keuze voor de omslagdata maakt u zelf. Wel legt u de keuze al vast op de pensioendatum (voor veel vliegers is dat 56 jaar). Later mag niet van de wetgever. Op uw pensioendatum zult u daarom alvast een
inschatting moeten maken van uw inkomenssituatie in de toekomst. De keuze dient tenminste twee maanden vooraf, op een door het pensioenfonds ter beschikking gesteld formulier, aan het fonds kenbaar te worden gemaakt. De bedragen kunnen overigens niet onbeperkt gevarieerd worden. Het laagste bedrag aan ouderdomspensioen moet wettelijk tenminste 75% van het hoogste bedrag zijn. Het laagste ouder domspensioen moet bij de hoog-laagconstructie tenminste 75% bedragen van het hoogste ouderdomspensioen. Dit is een fiscale bepaling. Een uitzonder ing hierop geldt voor de concrete situatie dat u tot de AOW-leeftijd eerst een hoge uitkering wenst en daarna een lage uitker ing. Om dan de verhouding 100:75 te bepalen mag de dubbele AOW-uitke ring voor een gehuwde (zonder toeslag inclusief vakantiegeld, € 17.742 per 1-1-2010) voor de bepaling van de hoogste uitkering buiten beschouwing blijven.
Waarom nu al? U vraagt zich misschien af waarom de hoog-laag-constructie nu is aangepast,
terwijl de AOW-leeftijd mogelijk pas vanaf 2020 omhoog zal gaan. Dat heeft te maken met de pensioenrichtdatum van 56 jaar die in de pensioenregeling van het Vliegend Fonds is opgenomen. Deelnemers die in 2011 of later 56 jaar worden en (al dan niet op de norm pensioendatum van 56 jaar) met pensioen gaan, worden in 2020 65 jaar. Dat betekent dus dat deze groep mogelijk al te maken krijgt met een verhoogde AOW-leeftijd. De keuze voor variatie van de hoogte van het ouderdomspensioen moet – zoals al aangegeven – uiterlijk op de (eerder gelegen) pensioendatum worden gemaakt. Het bestuur heeft daarom de extra variatiemogelijkheid al vanaf 2011 in het pensioenreglement opgenomen om op deze manier iedere deelnemer de mogelijkheid te bieden om bij pensionering te anticiperen op een eventuele latere AOW-leeftijd dan 65 jaar.
Uw persoonlijke situatie Naar aanleiding van deze extra hooglaag mogelijkheid is ook de pensioen planner op de website van het vliegend
fonds (www.klmvliegendfonds.nl) aangepast. Met behulp van de pensioen planner kunt u de verschillende mogelijke scenario’s doorrekenen. Het pensioenfonds kan uiteraard niet bepalen welke AOW-leeftijd in uw persoonlijke situatie van toepassing zal zijn. Het pensioenfonds adviseert u om het pensioennieuws hierover goed in de gaten te houden. Wordt de hoogte van de AOW-leeftijd wettelijk vastgelegd, dan zal hieraan in de Focus en op de website uiteraard aandacht worden besteed.
8
9
focus november
Het Nederlandse pensioenstelsel Sinds jaar en dag is het Nederlandse pensioenstelsel gebaseerd op solidariteit en collectiviteit. Samen zorgen we voor de oudedagsvoorziening voor iedereen in Nederland. De ene generatie zorgt voor de andere generatie.
1 I
n dit artikel schetsen we kort de opbouw van het pensioenstelsel en wat er op dit moment speelt. U leest waar u meer informatie kunt vinden en wat u kunt doen om zelf op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen. Uw pensioen bestaat uit drie pijlers: 1 Het basispensioen. Dat is de AOW uitkering die iedere Nederlander van de overheid ontvangt. 2 Het werknemerspensioen. Dat is de aanvullende (collectieve) pensioen regeling. 3 Individuele voorzieningen. Dat zijn de eigen voorzieningen die u zelf treft om te zorgen voor een inkomen op latere leeftijd.
De eerste pijler uw overheidspensioen - de AOW Op (nu nog) uw 65ste ontvangt u een basispensioen van de overheid, de AOW. Iedereen die van 15-65 jaar in Nederland heeft gewoond of gewerkt bouwt per jaar 2% AOW op. Na 50 jaar heeft u recht op een AOW-uitkering van 100%. Als u in het buitenland heeft gewoond en geen premie voor de AOW heeft doorbetaald, heeft u in die tijd geen AOW opgebouwd. Ook uw gezinssamenstelling is van invloed op de hoogte van uw AOW. Op de website van de Sociale Verzekeringsbank (www.svb.nl) kunt u meer informatie vinden over de AOW en de bedragen in 2010. De AOW discussie op dit moment Iedereen die in Nederland werkt, betaalt een premie voor de AOW. Al deze premies worden direct gebruikt om de lopende AOW-uitkeringen te kunnen voldoen. Er worden dus geen gelden gereserveerd voor later. Op dit moment is er veel te doen over de AOW. Vooral door de vergrijzing van de bevolking. Steeds meer mensen gaan met pensioen en tegelijkertijd zijn er minder werkenden. Ook worden mensen steeds ouder waardoor de AOW-uitkeringen langer moeten worden uitbetaald. Er wordt door de overheid naar manieren gezocht om dit probleem op te lossen. Het ziet ernaar uit dat de AOW-leeftijd wordt verhoogd om de AOW betaalbaar te houden. Elders in deze Focus leest u hoe uw pensioenfonds zich voorbereidt op deze ontwikkeling.
2
De tweede pijler het werknemerspensioen De tweede pijler wordt gevormd door de pensioenfondsen. Via KLM bouwt u pensioen op. Waar de AOW-opbouw voor iedereen gelijk is (2% per jaar), is de pensioenopbouw in de tweede pijler voor iedereen verschillend. De hoogte van het pensioen in deze pijler is onder andere afhankelijk van het salaris, de pensioenregeling en het aantal jaren dat u heeft gewerkt. Wanneer dit pensioen tot uitkering komt is afhanke lijk van de pensioenregeling en de keuzes die u binnen de pensioenregeling hebt gemaakt. Collectiviteit en solidariteit in de tweede pijler Bij het Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM neemt u deel aan een collectieve pensioenregeling. Dat heeft als voordeel dat de kosten en risico’s worden ver spreid over alle deelnemers. In tegen stelling tot een pensioenregeling die ieder voor zichzelf zou moeten afsluiten. Een collectieve regeling heeft een solidair karakter. Ook omdat werkgever en werknemers samen de premies betalen.Hierdoor kan een goed pensioen worden geregeld tegen redelijke kosten.
De invloed van de crisis op de tweede pijler Veel Nederlandse pensioenfondsen moeten maatregelen nemen om de financiële situatie weer gezond te maken. Gelukkig is dit voor het Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM niet aan de orde. Uw pensioenfonds houdt u via verschil lende kanalen op de hoogte van de financiële positie van het pensioenfonds. Voor de meest recente informatie kunt u natuurlijk altijd www.klmvliegendfonds. nl bezoeken. Daar worden ook kwartaal berichten geplaatst met een toelichting op de financiële situatie.
3
De derde pijler individuele voorzieningen U kunt ook zelf voorzieningen treffen die bijdragen aan uw toekomstig inkomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een levensloopregeling, lijfrentes of banksparen. Ook de overwaarde van een eigen woning kan bijdragen aan uw oudedagsvoorziening. Ieder individu kan hier op een eigen manier invulling aan geven. Via de HR-afdeling van KLM kunt u zich eventueel aanmelden voor de levens loopregeling of de spaarloonregeling van uw werkgever. Er is ook een eigen levensloopregeling voor vliegers: Blue Sky Eagle Fund. Hier nemen inmiddels 1000 vliegers aan deel. Deze regeling kan, naast de reguliere levensloopdoelen, gebruikt worden om op fiscaal gunstige wijze kapitaal opzij te zetten om uw pensioen aan te vullen. Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.blueskyeaglefund.nl
lees verder op pagina 10
→
10
11
focus november
Blijf op de hoogte De hoogte van uw pensioen Hoeveel pensioen u later krijgt, hangt af van verschillende factoren. Het is aan te raden om van alle drie de bouwstenen goed op de hoogte te zijn en te blijven. Zeker in deze tijden waarin de financiële crisis het pensioenstelsel onder druk zet. Er zijn verschillende mogelijkheden om uw eigen pensioensituatie te bekijken. We zetten ze nog eens op een rij: Via de pensioenplanner op www.klmvliegendfonds.nl worden uw pensioenaanspraken op een eenvoudige manier weergegeven. U kunt in de planner spelen met keuzes en zien wat de uitwerking daarvan is in uw pensioenaanspraken. Denkt u bijvoorbeeld aan deeltijdwerken of eerder/later met pensioen gaan.
vervolg van pagina 9
→
Op het Uniform Pensioenoverzicht dat u ieder jaar van uw pensioenfonds ontvangt vindt u informatie over het pensioen wat u hebt opgebouwd en uw bereikbaar pensioen. Ook de pensioen aanspraken voor uw nabestaanden kunt u hier terugvinden. Het Uniform Pensioenoverzicht wordt door elk pensioenfonds gebruikt. U kunt eventueel de bedragen van verschillende pensioenfondsen bij elkaar optellen. Vanaf januari 2011 is mijnpensioen
overzicht.nl beschikbaar. Hier krijgt u informatie over al uw opgebouwde pensioen- en AOW aanspraken. Elders in deze Focus leest u hier meer over. Uiteraard kunt u met uw vragen ook terecht bij het pensioenfonds. Uw vraag stelt u aan de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group: pensioenservice@ klmvliegendfonds.nl of 020-4266210
Lancering website pensioenoverzicht H
oeveel pensioen u straks kunt verwachten van Stichting Pensioenfonds Vliegend personeel KLM, wordt op verschillende manieren aan u kenbaar gemaakt. Zo ontvangt u bijvoorbeeld jaarlijks het Uniform Pensioen Overzicht (UPO) waarop al uw opgebouwde pensioenaanspraken staan. Ook uw bereikbare pensioen wordt hierop getoond. En via de pensioenplanner op www.klmvliegendfonds.nl kunt u op elk gewenst moment uw persoonlijke pensioensituatie bekijken. Maar misschien heeft u nog pensioen opgebouwd bij één of meerdere andere werkgevers. Weet u hoeveel pensioen dat is en wanneer dat wordt uitgekeerd? Vanaf 4 januari 2011 kunt u al uw pensioenaanspraken terugvinden via www.mijnpensioenoverzicht.nl. Ook uw basispensioen van de overheid, de AOW, staat in het overzicht vermeld. En als u vragen heeft, ziet u de contactgegevens van de verschillende instellingen direct staan. Lopende pensioenuitkeringen worden overigens niet getoond. Stichting Pensioenregister is opgericht door Nederlandse pensioenfondsen, pensioenverzekeraars en de Sociale Verzekeringsbank. Zij hebben een wettelijke verplichting om per januari 2011 de benodigde gegevens voor de juiste werking van www.mijnpensioenoverzicht.nl beschikbaar te stellen. Alle gegevens op de website zijn afkomstig van de pensioenfondsen- en verzekeraars en de Sociale Verzekeringsbank zelf. Om praktische redenen heeft Stichting Pensioenregister een algemeen format gemaakt waar pensioenfondsen de gegevens in moeten aanleveren. Hierdoor kunnen niet alle details uit een pensioenregeling worden weergegeven. Op het UPO en de pensioenplanner krijgt u een completer beeld van uw pensioen bij Stichting Pensioenfonds Vliegend personeel KLM. Het gebruik van www.mijnpensioenoverzicht.nl is gratis. Ook uw privacy wordt gewaarborgd. U kunt alleen inloggen met uw DigiD. Vanaf januari 2011 voert Stichting Pensioenkijker een landelijke campagne om deze nieuwe website zoveel mogelijk bekend te maken.