Titel: VoIP, waar gaat het naar toe Charles Heering en Maarten Oberman Januari 2005

Oberman Telecom Management Consultants bv

De Wingerd 4 3951 XK Maarn tel: 0343 - 444301 e-mail [email protected]

Titel: VoIP, waar gaat het naar toe Charles Heering en Maarten Oberman Januari 2005 Voice over IP (VoIP) is het basis communicatieprotocol waarover de spraakfunctionaliteit de komeden jaren afgewikkeld gaat worden. Dankzij de toegenomen processing power van de afgelopen jaren is packetswitching goed mogelijk. Het is daarmee de vervanging van circuitswitching, de technologische basis van de PABX systemen. Het is inmiddels niet meer de vraag of het er komt, het is er. Waar naar gezocht wordt is enerzijds of het ingezet kan worden in het licht van kostenreductie en anderzijds in het kader van extra functionaliteit die van invloed is op de verbetering en versnelling van communicatie en werkprocessen. De discussie over IP als basis voor de communicatie-infrastructuur is nu meestal nog een technische/functionele discussie en soms een eenzijdig financiële benadering van de ontwikkeling van een communicatieinfrastructuur. De discussie, welke meerwaarde aan functionaliteit levert VoIP, wordt niet of nauwelijks gevoerd. De functionele ontwikkeling proberen de leveranciers wel te zoeken, maar die beperkt zich meer tot de implementatie van wat er links en rechts al is, of tot verfijning van bestaande functionaliteiten. Echt vernieuwende functionaliteit, de killerapplicaties, zijn er nog steeds niet echt. Inmiddels bieden alle fabrikanten in het communicatiewerkveld wel IP gebaseerde systemen. Uiteraard roepen ze nog steeds dat ze allemaal qua ontwikkeling voorop te lopen. Helaas is dat niet zo, sterker nog grote stappen zijn er nog niet gemaakt anders dan het overzetten van wat er was of minder. Technisch, functioneel en qua ontwikkelingspad zijn er echter wel grote verschillen aan te wijzen tussen de diverse producten en de “toestellen”: Systemen • sommige kunnen alleen op basis van IP systemen onderling koppelen. De functionaliteit blijft dus beperkt tot dwarskoppelingen tussen systemen. • Sommige fabrikanten hebben hun klassieke PABX naar een IP platform geporteerd: Daarmee zijn (vrijwel?) alle faciliteiten en functies op dat IP platform beschikbaar, maar daarmee wel weer proprietary. Er wordt wel IP gebruikt, maar de invulling daarbinnen voor wat betreft de spraakapplicatie signalering is specifiek. • Anderen hebben hun IP systeem verbouwd met voice functionaliteit: Daarmee probeert men van de historie af te komen, die echter grotendeels is gebaseerd op aanvullende eisen vanuit jarenlange implementatie problemen uit het werkveld.

© OTMC bv, www.otmc.nl

1



Toestellen De ontwikkeling van de toestellen heeft in de PABX omgeving heeft de laatste 4 jaar vrijwel stil gestaan. Nu met de IP omgeving zijn er meer en eenvoudigere mogelijkheden voor de ontwikkeling. Het koppelen van de toestellen en functionaliteit bevindt zich nu op een driesprong: • • •

De klassieke toestellen als dedicated apparaat Softphone. Zodat via een pc systeem de functionaliteit geboden wordt Inkoppeling van een draadloos toestel

Draadloos? De andere, technische, insteek ligt op het gebied van draadgebonden en draadloze “aansluitingen”. Voor de draadgebonden aansluitingen niets nieuws meer. Het enige wat te wensen en dan ook echte noodzaak is, is een afstandsoverbrugging ruim groter dan de “100” ethernet meters. Dat zou juist in al die niet-kantooromgevingen uitkomst bieden en leiden tot kostenreductie, namelijk drastisch minder kleine technische apparatuur ruimten omgevingen. Waar wel ontwikkeling gaan plaatsvinden t.b.v. VoIP is de draadloze omgeving. Er zal dan echter eerst aan een aantal eisen voldaan moeten worden. Gaandeweg wordt er in de datacom omgeving gebruik gemaakt van 802.11b/g . De huidige standaarden verhinderen echter een grootschalige implementatie. Er is hier een aantal oorzaken voor aan te wijzen. Bijvoorbeeld: • Er zijn te weinig frequenties geïmplementeerd in de zend en ontvangstations om enerzijds verkeersintensieve omgevingen te kunnen bedienen en anderzijds geen botsingen of ongewenste overlap in frequentiegebieden te kunnen vermijden. • Qos is nog niet geïmplementeerd en dus wordt het realtime karakter van spraak niet ondersteund. Het aantal gebruikers in de cel bepaald wat je aan capaciteit daadwerkelijk krijgt • De afstandsoverbrugging is beperkt • Roaming (continue gebruik ook bij verplaatsen) blijkt toch nog processor intensief te zijn, zeker bij grotere aantallen handhelds en verplaatsingssnelheden Daarnaast zal die markt er pas echt komen als er ook op adequate wijze de spraakcommunicatie via deze standaarden ondersteund wordt. De basis stations zijn dan voor beide toepassingen (spraak en data) daadwerkelijk te gebruiken. Dat zal een belangrijke kostenreductiefactor zijn in het gebruik van draadloos. Nu geven kengetallenberekening nog aan dat een draadgebonden spraakcommunicatieinfrastructuur, de helft in © OTMC bv, www.otmc.nl

2



prijs is van een draadloze infrastructuur. Het gaat dan alleen nog om de investeringscomponenten. De exploitatie van een draadloze omgeving ligt ook fors hoger door de kwetsbaarheid van de middelen. Op zich is de verwachting dat de kosteneffectieve draadloze infrastructuur voor spraak en data als simultaan gebruiker wel komt. De financiële voordelen zullen pas dan echt naar voren komen als de draadloze basisstation infrastructuur én voldoende capaciteit biedt voor de spraak én data-applicaties én simultaan gebruik kan gaan worden. De VoIP aanbodmarkt De afgelopen jaren heeft een aantal veranderingen te zien gegeven in de VoIP/PABX markt. Het gaat hier om: Ø uitbreiding van het aanbod van VoIP gebaseerde systemen Ø de marktverhoudingen Ø aanzienlijke uitbreiding van mogelijke speciale applicaties wie zijn er zo al op de markt: Producent/ leverancier:

Merk:

Type:

3Com

3Com

NBX 100/SuperStack 3 NBX

Aastra

nexspan

M6500

Alcatel Telecom Nederland b.v. Alcatel

OmniPCX Enterprise

Avaya

Communication Manager

index ipoffice, integral 55

Cisco Systems

Cisco Systems

Cisco Call Manager

CSS Telecom

DeTeWe

OpenCom 1000 Series

Inter-Tel inc

Axxess

Axxess

KPN-Telecom

Alcatel

Vox Novo Office

KPN-Telecom

Ericsson

Vox Businessphone 5510

KPN-Telecom

Ericsson

Vox Consono MD 110

KPN-Telecom

Nortel

Vox Meridian 11C..81C

KPN-Telecom

Philips

Vox SOPHO iS3000

Mitel

Mitel

MITEL MN 3300

Siemens/ CSS Telecom

Siemens

Realitis DX, DXR

Nortel Networks

Nortel Networks

Vox Succession / Succession CSE1000

Philips

Nec

itel ICPSOPHO 2000 IPS

Siemens Nederland N.V.

Siemens

HiPath 3300, 3350, 3500, 3550, 3700, 3750


Siemens

HiPath 5000 RSM


Siemens

Hipath 4000

Tadicom

Tadicom

CORAL IPx500, 800, 3000 en 4000

Daarnaast is er nog een enkele andere leverancier die voorzichtige stappen onderneemt om VoIP faciliteiten af te leveren in de markt, zoals 3Com.


3



De markt is de afgelopen paar jaar zeer dynamisch geweest. Ingaan op alle mogelijke dealers heeft daarom geen zin, wel heeft het zin om op de producenten van de verschillende producten in te gaan in relatie tot hun verkoopkanalen. Kanttekeningen bij enkele producenten en leveranciers en hun producten: Alcatel Alcatel levert twee systemen: de A4400 en de A4200. De Alcatel OmniPCX 4400 wordt thans door twee partijen in de Nederlandse markt gezet. Dit zijn Getronics Telecom Solutions bv en NextiraOne (voorheen Alcatel e-Business Distribution B.V.). Het marktaandeel van de A4400 is nog niet groot, maar het systeem is wel in opmars. In de rest van Europa is de Alcatel 4400 al geruime tijd op de markt. In Nederland is (en wordt) al een groot aantal systemen van Alcatel OmniPCX Office door KPN geleverd als de VOX Novo Office, dus het segment van de midden- en kleinzakelijke markt. 3Com 3Com is een van de native IP VoIP leveranciers in de markt. Hun producten komen voort uit de dat, zonder dus een klassieke telefonie historie. Avaya Na diverse reorganisaties en splitsingen (AT&T -> Lucent Technologies) wordt nu de naam Avaya gevoerd. De vanouds bekende Definity is naar een IP-platform gemigreerd en heet nu de MultiVantage. Enige tijd geleden heeft Avaya haar marktbenadering in Nederland veranderd: zij verkopen nu via dealers. Alleen de 100 belangrijkste klanten worden nog door Avaya zelf bediend. Voorts is recent Tenovis opgekocht, wat naar verwachting het einde zal gaan worden van de specifieke Telenorma producten op dit gebied. Cisco Cisco biedt met hun callmanager diverse voice functionaliteiten. Inmiddels zijn de mogelijkheden te vergelijken. Wel is de ervaring dat ze vrij veel moeite hebben met het inkoppelen van klassieke (TDM) situaties. Dit komt meer door hun “gebrek” aan verleden op TDM gebied. In een greenfield situatie komt dat echter niet voor. Op dealerniveau zijn er verschillende verschuivingen in de markt geweest, Dat zal ook zo blijven omdat een dealer alleen kan bestaan bij toegevoegde waarde. In een competitieve markt is het dan lastig om dat jaar in jaar uit te handhaven.


4



Wat wel op valt is dat veel dealers (althans de grotere) meerdere Amerken in de portfolio hebben. Dit wordt natuurlijk mede veroorzaakt doordat de importeurs minder zelf op de Nederlandse markt opereren. Dit vergroot de concurrentie in de markt voor hen zelf en maakt de profilering met een ”uniek” product bijna niet meer mogelijk. Ericsson Het MD 110 systeem is in de loop der jaren gemigreerd naar een hybride platform, waarbij klassieke en IP telefonie gecombineerd worden. Dat gebeurt op basis van insteekkaarten, waarbij de datacomomgeving ingekoppeld wordt en daar de conversie van IP naar de klassieke TDM omgeving plaatsvindt. In eerste versies werd nog gebruik maakt van toestellen waarin geen IP switch ingebouwd was. Dan is er geen besparing op de LAN infrastructuur en bijbehorende bekabeling mogelijk, omdat de inkoppeling van spraak en data dan nog gescheiden verloopt. Mitel Mitel in Nederland richt zich met name op de ontwikkeling en verkoop van VoIP communicatieinfrastructuren. Dat gebeurt via een indirect kanaal dat naast 2 distributeurs een 10-tal systemintegrators kent. Het is net zoals Cisco een van de native IP producten op de markt. Bij Mitel is echter ook de integratie met hun oude pabx lijn mogelijk plus integratie/migratie met verschillende bestaande PABX-lijnen, zoals de iS 30X0 lijn.. Voorts zijn zij één van de weinige VoIP leveranciers, die in hun toestellijn functioneelinnovatief te werk gaan door o.a. integratie met video, Instant Messaging functies e.d.. Philips De belangrijkste ontwikkeling ten aanzien van Philips is dat zij de IP producten van NEC hebben aangepast en deze als geïntegreerd (gekoppeld) onderdeel van de oude iS 30x0 lijn inzetten, rechtstreeks dan wel via anderen (w.o. KPN). Echter er wordt ook met anderen overlegd op dit punt (VRC telecom en Getronics) ter verbreding van hun verkoop kanaal in Nederland. Nortel Nortel Networks voert natuurlijk ook nog steeds de Meridian productlijn. In eerste instantie werd die door Nortel zelf op de Nederlandse markt gebracht, maar al snel lag de exclusieve vertegenwoordiging in handen van KPN. Er kwam enige tijd geleden een tweede en derde leverancier die de Meridian verkoopt, namelijk Getronics en Dimension data. Siemens Siemens laat de verkoop, inbedrijfstelling en service van hun Hipath steeds meer aan dealers over. Deze tendens zet zich verder voort en het © OTMC bv, www.otmc.nl

5



lijkt er op dat uiteindelijk alle Hicom/Hipath systemen via dealers geleverd zullen gaan worden. Hiermee wordt de kennis van hun systeem over hun dealers in feite versnipperd. De Realitis (voormalig GPT) is ook een productlijn van Siemens. Deze productlijn bevindt zich in of wellicht zelfs “voorbij” het einde van zijn levensduur. Alle dealers die de Realitis leverden en nog leveren hebben inmiddels andere productlijn in hun organisatie hier parallel aan gezet. Een duidelijk signaal. Tadicom Tadicom is importeur van het Coral systeem. Deze wordt geproduceerd door Tadiran, een Israëlisch/Amerikaans bedrijf. De levering van de systemen vindt plaats via dealers als GTI, Croon en Imtech ICT. Het systeem is een hybride systeem, dwz er kan aansluiting van klassiek analoog en digitaal zijn en via insteekkaarten vindt de conversie van IP aansluitingen plaats. Hybride omgevingen? Een hybride omgeving is meestal een PABX systeem waarbij de TDM naar IP conversie e.o. plaats vindt in de insteekkaarten in de pabx. De kern van het systeem is nog steeds circuit switchted. Dit soort systemen bieden de mogelijkheid tot aansluitingen op het communicatie systeem zoals we ze kennen, analoog, systeemgebonden digitaal, veelal ook ISDN 2 aansluitingen en daar aan toegevoegd VoIP. Juist in omgevingen waar veel aansturingen zijn die verder zijn dan de bekende 100 ethernet meters is zo’n systeem interessant. Juist de native IP systemen zijn onhandig met analoge toestelaansluitingen. In een kantooromgeving kom je zoets weliswaar niet meer tegen, maar in bv industriële omgevingen, Defensie, bedrijfsterreinen e.d. Daarnaast hebben dit soort systemen niet het punt van de technische interactie van transport functie van alle aansluitingen met het Ip-Lan, dat wil zeggen bij uitval van het IP netwerk zullen de klassieke” georiënteerde aansluitingen gewoon blijven functioneren. Voorts zijn analoge adapters, de conversie boxjes van analoog naar IP niet alleen relatief duur, maar zijn ze lastig te beheren als ze niet centraal opgesteld staan en is hun afstandsoverbrugging veel minder en minder krachtig dan die van de klassieke omgevingen. Een berekening op basis van TCO, total cost of ownership zal uitwijzen wat de meest kosteneffectieve investering is. Echter niet meenemen van de analoge aansluitingen en ook eventuele ISDN 2 aansluitingen kan leiden tot een onvoorziene en forse kostenpost. Functioneel gezien zijn, dit soort systemen transparant over de verschillende aansluitingen om de kern van de call processing nog centraal gebeurt.


6



Functionele verschillen Hoewel het op afstand lijkt of alle systemen hetzelfde zijn, is dat bij andere functionele beschouwing niet zo. De systemen verschillen in functionaliteit na de basis functionaliteit en met de implementatie van de basis functionaliteit. Daarnaast is er complexere functionaliteit, daar zijn de verschillen alleen maar groter. In de VoIP almanak 2005 is een aantal verschillen weergegeven van diverse systemen. Selectie De verschillende in de systemen maken het dat niet elk systeem even goed past in een omgeving. Juist omdat het langjarige investeringen zijn is de noodzaak tot een zorgvuldige selectie noodzakelijk. Daarnaast is het een selectie van een infrastructuur, die uiteindelijk iedereen raakt binnen de organisatie. Het opstellen van ene programma van eisen in plaats van een wensenlijstje is dan de basis voor een objectief vergelijk. Hoe verder en waar gaat het naar toe? De score van de VoIP voor de korte termijn zal van de technische integratie die financieel voordeel geeft moeten komen. Functioneel gezien is er geen voorsprong tussen de klassieke omgeving die nog steeds (goed) verkocht wordt en de VoIP omgevingen. Wat nog wel een onontgonnen gebied is, is de functionele integratie tussen spraakfunctionaliteiten en IPdatacom faciliteiten. De stap van de technische integratie: spraak en data, spraak IP met spraak klassiek, is grotendeels genomen, die van de functionele integratie nog niet. Welke functies hebben een nuttig effect in de combinatie tussen spraak en dataverkeer beiden gebaseerd op IP. Deze voordelen moeten dan liggen op het technische, organisatorische en/of financiële vlak. De meest eenvoudige zou zijn wanneer er een IP netwerk is of komt waarbij de omvang van spraak-IP verkeer in financieel opzicht minder is dan dat van klassiek telefoon verkeer via het analoge of ISDN net. In dat opzicht is er wel een berekening te maken, deze valt echter nog niet direct positief uit anders dan met bijzondere omstandigheden. Dat betekent dat er in het licht van de financieel nog een beperkt toepassinggebied is, echter gezien de prijsontwikkelingen op de markt voor dataverkeer is er op enig moment wel een kruispunt te verwachten. De technische voordelen voor een aantal omgevingen voor IP spraak met IP-data zijn evident, de draadloze omgevingen en IP spraak verkeer ook. De revolutie breekt pas echt uit op VoIP systemen, als: •

er functionele integratie voordelen zijn tussen spraak en data gebaseerd op IP verkeer


7


• • •


de spraakapplicatie voor extern verkeer via een IP netwerk goedkoper gerealiseerd kan worden dan via het huidige PSTN/ISDN. Nu is dat nog niet zo. de uptime beter is dan de klassieke systemen directe of indirecte besparingen bij de keuze voor een andere technologie naar voren komen

Conclusie In de praktijk blijkt dat de nieuwe generatie communicatiesystemen over andere en soms nieuwe functionele mogelijkheden beschikken. De gevolgen op technisch vlak zijn echter groter en kunnen afhankelijk van de situatie financieel voordeel voor een organisatie opleveren.


8

Titel: VoIP, waar gaat het naar toe Charles Heering en Maarten Oberman Januari 2005

Recommend Documents