10 tips voor een veilige fiets
on de r re dactie van
Voorkom valpartijen
Wie is TestKees?
H
F
ietsen is leuk, veilig en gezond. Maar helaas vallen fietsers ook wel eens, of raken ze gewond doordat ze ergens tegenaan rijden.
Als er geen andere weggebruikers bij betrokken zijn, spreken we van een eenzijdig ongeval.
et afgelopen jaar heeft
deskundige van de Fietsersbond.
TestKees van de Fietsers-
Hij test alles: van vouwfietsen en
bond, samen met 55plussers
banden tot omafietsen en elektri-
Eenzijdige ongevallen gebeuren op allerlei manieren.
een groot aantal producten getest
sche fietsen. Lees meer op: www.
Fietsers vallen bij het op- en afstappen, glijden uit in
die het fietsen veiliger en comforta-
fietsersbond.nl/testkees
een gladde bocht, zien een obstakel niet in het donker, schrikken van een inhalende scooter, rijden tegen
beler kan maken. De resultaten zijn verwerkt in de tips in deze brochure.
Altijd op de hoogte blijven
een stoeprandje, glijden met de voet van het pedaal,
Vooral met een goede koplamp,
van TestKees?
zien niks in een donker tunneltje of verliezen het
goede pedalen en een goede spiegel
Word dan lid van de Fietsersbond
evenwicht als ze in de berm belanden.
wordt het fietsen op een eenvou-
en ontvang zes keer per jaar de Vo-
dige manier veiliger. De testen zijn
gelvrije Fietser. Met in elk nummer
Vooral ouderen lopen meer risico op een eenzijdig
uitgevoerd in het kader van Blijf
productbesprekingen en nog veel
ongeval. Niet zo verwonderlijk. Op hogere
Veilig Mobiel. Een project om de
meer over alles wat met dagelijks
leeftijd worden de ogen en oren vaak slechter
verkeersveiligheid onder senioren te
fietsen te maken heeft.
en zijn de spieren strammer. Bovendien loopt het
verhogen. Voor meer informatie zie
reactievermogen terug. Vervelend, maar geen redenen
www.blijfveiligmobiel.nl
om de fiets te laten staan.
TestKees (Kees Bakker), auteur van deze brochure, is de onafhankelijke
Dit is een uitgave van de Fietsersbond De Fietsersbond is dé belangenbehartiger voor en van alle 13,5 miljoen fietsers in Nederland. Deze uitgave wordt mede mogelijk gemaakt door Profile ‘de Fietsspecialist’. IIlustratie omslag: Judy Ballast
2Fietsersbond
In dit boekje geeft TestKees tips hoe de fiets veiliger én comfortabeler kan en wat je kunt doen om valpartijen te voorkomen. 10 tips voor een veilige fiets
Kees Bakker 3
Verschil gewone koplamp en krachtige koplamp
Gewone koplamp
Krachtige koplamp
E
en koplamp waarmee je
het voorwiel zodat je niet hoeft
écht goed in het donker
te turen. Er zijn zowel krach-
kunt zien is niet alleen
tige koplampen die door een
fijn voor hard fietsende foren-
dynamo worden aangedreven
zen, maar voor iedereen die
als krachtige koplampen met
regelmatig in het donker fietst.
oplaadbare batterijen. Bijvoor-
Zeker als je ogen zich niet zo
beeld de Philips Saferide, Busch
snel meer aanpassen aan het
& Müller Lumotec IQ en Ixon IQ,
donker.
AXA Nano en de Trelock LS 950
Brede banden Goed zicht met een krachtige koplamp
en LS 875.
O
p de meeste gewone fietsen zitten banden van 37 millimeter breed. Die moeten opgepompt worden tot ongeveer 4 bar. De laatste jaren worden brede ballonbanden steeds
Een breede, zachte band rolt makkelijker over richels.
• Ballonbanden rijden minder schokkerig. Als je de berm inrijdt of door een kuil kunnen ballonbanden dat dankzij de lagere bandenspanning en betere schokdemping beter opvangen.
Dankzij de ontwikkeling van
Belangrijk is dat de grote bun-
populairder. Deze banden hoeven maar een bandenspanning van
de led-verlichting zijn er
del van de lamp goed gericht
2 bar te hebben. Met deze lage bandenspanning rollen ze nog
zachte zand in Nederland. De Veluwe bijvoorbeeld is prachtig om
tegenwoordig fietslampen die
wordt. Als de lamp te hoog
vrij licht en hebben ze vier grote voordelen ten opzichte van hard
via onverharde paden met een elektrische fiets met ballonban-
net zoveel licht geven als een
staat worden de tegenliggers
opgepompte smalle banden:
den te verkennen.
autokoplamp. Goed om alle
verblind. Bij te laag richten heb
• Ballonbanden hebben meer grip doordat het deel van de band
obstakels ruim op tijd te zien
je een te felle, kleine lichtvlek
dat de weg raakt breder is. Het komt ruwweg op het volgende
Vervangen van smalle banden door brede banden op bestaande
en te ontwijken, ook met een
vlak voor het wiel. Profile ‘de
neer: hoe lager de bandenspanning, hoe meer grip.
fietsen is lastig. De ruimte bij spatborden en frame is meestal te
snelle elektrische fiets. Het
Fietsspecialist’ kan de lamp
fietst zekerder, dus prettiger,
voor je afstellen.
• Ballonbanden zijn comfortabeler dan smallere banden omdat ze
• Met ballonbanden kun je goed onverhard fietsen, zeker over het
klein voor ballonbanden.
meer kunnen meeveren door de lage bandenspanning.
met een ruime lichtbundel op 4Fietsersbond
10 tips voor een veilige fiets
5
Vriendelijke elektrische ondersteuning
Makkelijker op- en afstappen
V
N
errassend veel ongevallen gebeuren bij het wegrijden. Op een elektrische fiets is de kans daarop kleiner als de
elektrische ondersteuning bij het wegrijden
aarmate je ouder wordt en het
waarbij de trapas een paar centimeter
lichaam strammer, krijg je meer
dichter bij de grond zit. Dat scheelt weer
moeite met op- en afstappen. Er zijn
twee à drie centimeter in de hoogte van
een paar oplossingen om het makkelijker te
direct, maar wel rustig, start als je begint te
maken:
trappen. En als die ondersteuning ook weer
• Een laag instapframe (damesframe) is
onmiddellijk stopt als je de pedalen stilhoudt. Bij de fietsen met de iontechnologie gaat dat prima. In deze fietsen zit een krachtsensor die registreert of je druk op de pedalen zet.
het zadel. • Een verende zadelpen veert zo’n drie centimeter in als je erop gaat zitten. Een
voor stramme heren veel makkelijker
gewone zadelpen heeft als voordeel bij
dan met een beenzwaai op een fiets met
het opstappen dat hij drie centimeter
diamantframe (herenframe) te moeten
lager staat.
stappen.
En dankzij de intelligente software trekt de
• Lage-instapframes verschillen behoorlijk
fiets heel natuurlijk op. Bij fietsen die alleen een bewegingssensor hebben, duurt het een paar omwentelingen voordat de ondersteuning
met je voeten bij de grond, maar het nadeel
niet hoger dan de kettingkast.
is dat fietsen er een stuk onprettiger van
• Een kort zadel maakt het op- en afstap-
start. Dat maakt wegrijden lastiger. Iets om op te letten als je een elektrische fiets koopt.
Als je het zadel lager zet, kun je makkelijker
in hoogte. Een goed lage-instapframe is
wordt. Het is wel aan te raden het zadel
pen makkelijker dan een lang zadel.
lager te zetten met sneeuw of ijzel om bij
• Let ook op de hoogte van de trapas. 30
wegglijden snel de voeten op de grond te
centimeter van de grond is tegenwoor-
kunnen zetten.
dig gebruikelijk, maar er zijn ook fietsen 6Fietsersbond
10 tips voor een veilige fiets
7
Een sportbril. Niet alleen nuttig voor wielrenners!
Spiegel
Goede bril
O
p scooters en scootmo-
In de tweewielerspeciaalzaak
bielen is een spiegel
zijn meestal de volgende mo-
heel gewoon. Op
dellen spiegels te koop:
fietsen zie je ze nauwelijks.
Grip op pedalen
• Veel gebruikt is een elegant
Vreemd, want een goede spie-
rond spiegeltje (bijvoorbeeld
gel is ook handig voor fietsers.
de Busch & Müller Cyclestar
Over je schouder kijken is
of Cordo Spiegelset). Maar
acefietsers dragen
montuur helpt het beste.
werkt het beste. Met een
lastig, zeker naarmate je ouder
het spiegeltje verkleint het
een sportbril voor
Een echte fietsbril sluit
donkere zonnebril op zie je
wordt. Met een goede spiegel
beeld erg, trilt nogal, staat
de bescherming van
de ogen goed af voor de
in de schaduw veel minder.
zie je in één oogopslag wat er
na een duwtje snel verkeerd
rijwind.
Een petje of zonneklep is
achter je gebeurt. Handig als
en is dan lastig weer goed te
e oorzaak van opval-
teriaal dat bij regen meer grip
R
lend veel ongelukken
geeft dan rubber. Daarnaast
de racefiets, ook bij twintig
• Het nadeel van meekleu-
beter om direct zonlicht uit
is dat fietsers van hun
heeft het pedaal een groter op-
je wilt slaan of inhalen. Ook
kilometer per uur heeft een
rende zonnebrillen is dat
de ogen te houden dan een
pervlak, is het enigszins hol en
hoef je minder te schrikken
fietser al continu windkracht
ze te lang donker blijven in
donkere zonnebril.
heeft het aan de binnenkant
van inhalend snelverkeer zoals
terspiegel. Daar zie je meer
4 in zijn ogen. Een (zonne)bril
een tunnel of op donkere
Een standaard antislippedaal
een handig opstaand randje
auto’s, scooters en racefietsers.
mee. Het beeld verkleint
beschermt dan ook tegen kou,
bospaadjes. Daarnaast kleu-
zitten als je met je hoofd
met rubber geeft matige grip
om je voet tegenaan te kunnen
vuil, uv-licht, insecten, felle
ren ze ook donker bij mist
schudt.
bij regen. Beter is het nieuwe
zetten.
schittering en wind.
en nevel.
D
pedaal afglijden.
PC2-pedaal van Ergon (59,95
de ogen. Maar niet alleen op
Bij de keuze van een (zonne)
• Kies een zonnebril die
euro). Het geheim van dit
Een schoen met rubber zool
bril zijn er een paar zaken
schittering vermindert en
pedaal is het gebruik van 3M
heeft ook meer grip dan een
waar je op kunt letten:
het contrast verhoogt. Een
Safety-Walk, een antislipma-
leren zool.
• Een groot, goed aansluitend
lichte, gele of oranje bril
8Fietsersbond
• De bril moet goed blijven
• Fietsbrillen zijn ook te koop met geslepen glazen op scherpte.
10 tips voor een veilige fiets
zetten. • Beter is een robuuste scoo-
minder en de spiegel trilt Belangrijk is dat de spiegel goed is afgesteld. Je moet precies langs je arm de weg
minder. Een goed voorbeeld van zo’n spiegel is de Busch & Müller E-bike Rückspiegel.
achter je zien.
9
Bagage meenemen Als bagage niet goed vastzit op de fiets, loop je meer
op dat links en rechts het gewicht gelijk verdeeld is,
risico op ongelukken.
zodat de fiets niet scheef hangt. Afneembare fietstassen, de zogenaamde ‘afpaktassen’, neem je snel mee
Hang nooit een losse tas aan het stuur. Sturen
de winkel in en eenmaal thuis simpel de keuken in.
wordt zwaarder en de tas kan makkelijk van het
Let erop dat ze makkelijk en robuust vast te klikken
stuur glijden of tussen het voorwiel komen. Ook
zijn.
een losse schoudertas of fietsen met een tas in de
Boodschappen mee in robuuste achtertassen of, ook erg handig, in een buggy!
hand is sterk af te raden. Onder een snelbinder kan
Een paar jaar geleden heeft de AH samen
een tas makkelijk van de bagagedrager schuiven
met Gazelle een proef gedaan met de
en een jas makkelijk tussen de spaken komen.
Ishop. Een boodschappenbuggy die je achter de fiets koppelt. De proef was
Een goed passende rugzak is praktisch voor kleine
een groot succes, maar de Ishop van
hoeveelheden bagage. Je hebt je handen vrij en de
Gazelle is helaas nog niet te koop.
rugzak zit niet in de weg. Er zijn speciale rugzakken
De Burley Travoy wel. Dat is een
die ook tijdens het fietsen comfortabel zitten.
goed werkende buggy die je moeiteloos achter de fiets koppelt
Een voorkratje of mandje aan het stuur is prak-
en zowel beladen als onbeladen
tisch om snel een tas of boodschappen in te
prima rolt. Erg praktisch voor
gooien. Ideaal voor lichte spullen. Maar bij veel
de boodschappen, omdat je
gewicht wordt het sturen wel zwaarder.
die zo de keuken in rolt.
Goed bevestigde robuuste achtertassen zijn ideaal. Met fietsen merk je er nauwelijks iets van. Let wel 10Fietsersbond
10 tips voor een veilige fiets
11
Onderhoud
E
en fiets die technisch tiptop in orde is,
wordt de ketting langer en kan als de span-
den fiets.
ning te laag wordt er tijdens het fietsen af
Controleer daarom de fiets zelf regelmatig op de volgende punten: • Controleer de verlichting. Vervang batterijen op tijd. Zorg dat oplaadbare batterijen goed opgeladen zijn. Zorg dat de koplamp
lopen. • Controleer of er geen losse onderdelen zoals riempjes van tassen of kledingstukken tussen de spaken kunnen komen. • Controleer de spaakspanning. Losse spa-
goed is afgesteld – niet te hoog en niet te
ken kunnen breken of voor een slag in het
laag.
wiel zorgen.
• Controleer de banden op beschadigin-
• Controleer of alle bouten nog vastzitten.
gen, steentjes in het loopvlak en slijtage.
Remkabels kunnen in de winter vastvriezen
Controleer regelmatig de bandenspanning
door water in de kabel. Controleer daarom als
en zorg dat die nooit onder de minimaal
het gevroren heeft en de fiets buiten staat de
aanbevolen spanning komt (staat op de
remmen voordat je wegrijdt. Als de fiets uit
band).
een warme stalling komt, kan het water ook
• Controleer of het balhoofdlager van het
Vuil op de weg kan verradelijk glad zijn
bevriezen. Controleer op een rustig, onge-
draaiend balhoofdlager of een lager met
vaarlijk stuk weg of de remmen nog werken.
putjes stuurt veel zwaarder en is niet goed in
IJs op de velg kan zorgen dat remblokjes over
balans te houden.
de velg glijden. Kortom, wees alert op de
• Controleer of de handvatten goed vastzitten.
rechts uitwijken. Bijkomend
je zeer krachtig en goed
voordeel is dat auto’s niet zo
veilige fiets te hebben.
gedoseerd remmen. Maar
gauw inhalen als de weg er
Minstens even belangrijk is het
daar moet je wel even aan
eigenlijk te smal voor is. En
om goed op de fiets te kunnen
wennen.
als ze toch te dicht langs je
wordt. Ga dan ook regelmatig naar uw Profile ‘de Fietsspecialist’ voor een servicebeurt.
10 tips voor een veilige fiets
• Met een nieuwe elektrische
rijden, kun je uitwijken naar
kent. Vooral als je een nieuwe
fiets ben je wellicht sneller
fiets hebt gekocht is het handig
dan je gewend bent. Begin
om goed aan het rijgedrag van
rustig en leer wennen aan
versnelling gaat makkelijker
de fiets te wennen.
de snelheid. Ga niet te hard
dan in een zware versnel-
Een paar tips om veiliger te
door de stad. Hou in bij
fietsen:
onoverzichtelijke bochten en
je nieuwe fiets. Zeker als
Een veilige fiets is een fiets die onderhouden
12Fietsersbond
lisch bediende remmen kun
belangrijk om een
• Wen aan de remmen van
werking van de remmen, zeker in de winter.
weg om te controleren of de remmen het nog goed doen.
H
et is niet alleen
rijden doordat je de fiets goed
nog binnen een paar kilometer in de kabel
stuur nog soepel draait. Een fiets met zwaar
• Rem regelmatig hard op een rustig stuk
Veiliger fietsen
• Controleer de kettingspanning. Door slijtage
is veiliger dan een slecht onderhou-
punten. • Rij niet te dicht langs een
rechts. • Wegrijden in een lichte
ling. • Stel je fiets zo af of laat je fiets zo afstellen dat je ontspannen op de fiets zit.
die veel beter zijn dan op je
stoeprand, berm, gepar-
oude fiets, of als je over-
keerde auto’s of waterkant.
ín een bocht. Bij hard rem-
stapt van terugtraprem naar
Hou minimaal een meter
men in een bocht kunnen de
handremmen. Met hydrau-
afstand. Zo kun je nog naar
wielen wegslippen.
• Rem vóór een bocht en niet
13
Volg ons ook op:
Fietslessen
A
ls je niet meer zo goed durft te fietsen of behoefte hebt aan goede tips, kun je ook naar een fietsinformatiedag voor
senioren die door de Fietsersbond wordt georganiseerd. Op zo’n dag leer je veiliger fietsen. Je gaat er met je eigen fiets naartoe en krijgt tips over de afstelling en hoe de fiets nog veiliger kan. Verder is er een parcours om vaardigheden zoals op- en afstappen, omkijken, links afslaan en remmen te oefenen. De theoretische kennis wordt getest in een verkeersquiz, ogen en oren worden getest, je krijgt fietsgym om je spieren soepeler te maken en ten slotte fiets je een route
• Wees alert op het wegdek. Over los-
fietsrichting kun je makkelijk vallen.
liggend grind, nat wegdek en blade-
Houten balken, putdeksels, verf-
ren kun je makkelijk uitglijden. Over
strepen en stalen platen kunnen bij
een klein randje (bv. het richeltje
regen verraderlijk glad zijn. Probeer
van een betonplaat, of hoogtever-
daar omheen te rijden of passeer ze
schil tussen berm en fietspad) in de
voorzichtig.
in de buurt om lastige verkeerssituaties te oefenen zoals oversteken op een druk kruispunt.
Je ervaart het meteen als je binnen stapt bij Profile ‘de Fietsspecialist’: hier wordt met liefde voor het vak gewerkt. De liefde voor het vak vertaalt zich niet alleen in een gevarieerd aanbod aan fietsen, onderdelen en accessoires, maar ook in de expertise van onze specialisten. We garanderen je het beste advies, uitgebreide service en staan altijd voor je klaar. Vóór, tijdens en zeker ook na je aankoop.
Voor het oefenen met de elektrische fiets zijn weer speciale e-bikedagen. Meer info op www. fietsersbond.nl/fietsschool.
14Fietsersbond
Onze webshop is nu geopend! Het gemak van online shoppen met de service van de Fietsspecialist. Laat je inspireren door ons ruime assortiment aan fietsen, onderdelen en accessoires. www.profiledefietsspecialist.nl
Altijd op de hoogte blijven van TestKees? Word dan lid van de Fietsersbond
Met uw steun kan de Fietsersbond
voor slechts € 2,17 per maand en ont-
zich extra inzetten voor veilig en
vang elke 2 maanden het tijdschrift
plezierig fietsen.
Vogelvrije Fietser. Met natuurlijk in elk nummer onafhankelijke testen van
Meld u aan via
fietsproducten en ander interessant
www.fietsersbond.nl/lid.
fietsnieuws. Als nieuw lid ontvangt u gratis het complete netwerk van Landelijke Fietsroutes op kaart (winkelwaarde € 24,95). Tevens genieten leden van extra voordelen, zoals gratis fietsrouteplanner, kortingen in fietsenwinkels en korting op fietsvakanties, kaarten en gidsen.
