Tips voor een brandveilige zaak met meer dan 49 toegelaten personen

Tips voor een brandveilige zaak met meer dan 49 toegelaten personen

ONDERNEMEN EN STADSMARKETING | 2

Inhoud Voorwoord ........................................................................................................................................ 3 1

Verzekering objectieve aansprakelijkheid ............................................................................... 4

2.1

Wat is de verzekering objectieve aansprakelijkheid? .......................................................... 4

2.2

Wie moet zich verzekeren? ................................................................................................. 4

2.3

Bewijs van verzekering ........................................................................................................ 4

2

Maximum aantal toegelaten personen .................................................................................... 4

3

Bouwmaterialen en versieringen ............................................................................................. 5

4

Verlichting ................................................................................................................................ 5

5

Uitgangen ................................................................................................................................ 5

6

Trappen ................................................................................................................................... 7

7

Evacuatie ................................................................................................................................. 7

8

Verwarming en brandstof ........................................................................................................ 8

9

Open vuur .............................................................................................................................. 10

10

Brandrisico beperken............................................................................................................. 10

11

Brandbestrijdingsmiddelen .................................................................................................... 11

12

Oprichting, inrichting en herinrichting van uw zaak ............................................................... 12

13

Controle ................................................................................................................................. 12

14

Wat gebeurt er bij een brandveiligheidscontrole ................................................................... 14

14.1 Wilt u een exemplaar van het reglement? ............................................................................. 14 14.2 Hebt u nog vragen over het opstarten van uw zaak? ............................................................ 14


Voorwoord Beste ondernemer

Antwerpen is een bruisende stad dankzij haar vele ondernemende bewoners. Jaarlijks vinden er talloze evenementen plaats. Dagelijks komen vele mensen werken, winkelen, studeren of zich ontspannen in de stad. U draagt als uitbater van een winkel, restaurant, café, ... elke dag bij tot het levendige karakter van Antwerpen. Daarom doen wij al het mogelijke om u en uw onderneming te steunen. U kunt bij het Bedrijvenloket terecht voor uw vergunningen en vragen. Wij investeren voortdurend in de heraanleg van de straten en pleinen en stellen premies voor handelspanden ter beschikking in bepaalde wijken. Natuurlijk is er een aantal verplichtingen waar een onderneming aan moet voldoen. Eén daarvan is de brandveiligheid van uw zaak. Voor het welzijn en de gezondheid van u, uw bezoekers en die van uw personeel hechten wij hieraan veel belang. Daarom hebben wij de reglementen van brandveiligheid gebundeld in de politiecodex. Op die manier kunt u zich beter voorbereiden op een controle van de stadsdiensten, politie of brandweer. In deze brochure vindt u hierover meer uitleg. Wij hopen dat deze brochure u op weg helpt en wensen u veel succes met uw zaak.

Met vriendelijke groeten

Uw stadsbestuur


1 Verzekering objectieve aansprakelijkheid 2.1 Wat is de verzekering objectieve aansprakelijkheid? De uitbater van een zaak heeft een objectieve aansprakelijkheid bij brand en ontploffing. Dit betekent dat de uitbater altijd de lichamelijke en stoffelijke schade aan derden moet vergoeden, zelfs als de uitbater geen enkele fout heeft begaan waardoor de brand of de ontploffing is ontstaan.

2.2 Wie moet zich verzekeren? Veel zaken moeten een verzekering objectieve aansprakelijkheid hebben. Om te weten of u deze verzekering nodig hebt, kunt u uw verzekeringsagent contacteren.

2.3 Bewijs van verzekering Als u verzekeringsplichtig bent, zorg dan dat u altijd een bewijs van verzekering kunt voorleggen aan een bevoegd ambtenaar (stadsdiensten, politie of brandweer). Uw verzekeringsagent bezorgt u een bewijs van verzekering.

2 Maximum aantal toegelaten personen 

U bent zelf verantwoordelijk voor het bepalen van het maximum aantal toegelaten personen. Bij het bepalen hiervan moet u rekening houden met de beschikbare vrije oppervlakte van uw zaak: algemeen 1 persoon per m² oppervlakte, voor zalen 2 personen per m² en voor dansvloeren 3 personen per m².



De gedetailleerde voorwaarden voor het bepalen van het maximum aantal toegelaten personen vindt u terug in de politiecodex onder Titel 1, hoofdstuk 5, afdeling 1 op de website. Of bel tijdens de kantooruren (van 9 tot 12 uur) naar het Bedrijvenloket op het nummer 03 338 66 88 en u krijgt een exemplaar per post toegezonden.



U plaatst een bord met daarop het maximum aantal toegelaten personen. Het bord is: o duidelijk leesbaar o goed zichtbaar bij de ingang(en)

Op de laatste pagina van deze brochure vindt u hiervoor een sjabloon dat u zelf kunt invullen en ophangen.


3 Bouwmaterialen en versieringen Gemakkelijk brandbare materialen mag u niet als versiering of bouwmateriaal gebruiken. Voorbeelden hiervan zijn:  rietmatten  stro  karton  boomschors  papier  makkelijk brandbaar textiel en kunststoffen  losse plafonddoeken

4 Verlichting  

Alle lokalen zijn goed verlicht (elektrisch of natuurlijk licht). Bovendien plaatst u veiligheidsverlichting: o Boven elke uitgangdeur o In gangen en boven trappen die naar een uitgang leiden o In lokalen zonder daglicht (wc, keuken,…) o Boven de pictogrammen



Veiligheidsverlichting is een verlichting die onmiddellijk en automatisch werkt bij het uitvallen van de stroom. De veiligheidsverlichting kan minstens 1 uur na het uitvallen van de stroom zonder onderbreking blijven branden.

5 Uitgangen 

Minimum 1 uitgang heeft toegang tot de openbare weg



Als het maximum aantal toegelaten personen in uw zaak: o 100 of meer is, zijn er minstens 2 afzonderlijke uitgangen o 500 of meer is, zijn er minstens 3 afzonderlijke uitgangen



Uitgangen of doorgangen mogen nooit belemmerd worden door voorwerpen of meubilair. Een vlotte evacuatie is steeds mogelijk



Elke uitgang heeft: o Een vrije breedte van minimum 70 cm in het geval van een bestaande uitbating of minimum 80 cm in het geval van een stedenbouwkundige vergunning o Een vrije hoogte van 2 m



De uitgangswegen en deuren hebben een totale breedte in centimeter die ten minste gelijk is aan het aantal personen die ze moeten gebruiken om de inrichting te ontruimen. Trommeldeuren en draaipaaltjes tellen niet mee voor de berekening van deze totale breedte.



Deuren in de uitgangswegen draaien ofwel in beide richtingen ofwel in de vluchtzin.




Tijdens openingsuren mag de uitgang nooit vergrendeld of met een sleutel gesloten worden.



Als uw uitgangsdeur op minder dan haar breedte van de rooilijn af staat, dient deze uitgangsdeur naar binnen open te gaan en tijdens de openingsuren van de inrichting permanent en vergrendeld open te blijven.



En uitgangdeur met antipaniekbeslag (deze deur draait bij gewone druk alleen naar binnen open maar bij sterkere druk ook naar buiten) hoeft niet permanent en vergrendeld open te blijven tijdens de openingsuren.



Deuren in de uitgangswegen die 2 uitgangen verbinden, draaien in beide richtingen open.



U mag enkel automatisch werkende deuren gebruiken voor uitgangen die rechtstreeks naar buiten uitgeven, als ze bij het uitvallen van elektrische stroom of een ander defect automatisch opengaan.



In winkels, warenhuizen en soortgelijke inrichtingen mogen waren, verkoop- en uitstalplaatsen geen hinder vormen voor de vlotte doorgang van het publiek. Plaats aankoopwagentjes zodanig dat een snelle ontruiming van de inrichting mogelijk is



Voorzie elke glazen deur of glazen wand op zichthoogte van een opvallend merkteken (bijvoorbeeld een sticker of raamdecoratie).



Plaats volgende pictogram (groen-wit bord of sticker) boven de uitgang:

plaats en richting van de uitgang 

U plaatst volgende pictogrammen (groen-wit bord of sticker) om de eventuele nooduitgang aan te geven en de richting er naartoe Richting van de nooduitgang

Plaats dit pictogram boven de nooduitgang

De pictogrammen zij vrij verkrijgbaar in de handel.


6 Trappen 

Als uw zaak bovenverdiepingen en/of kelderverdiepingen heeft, dan: o Geven vaste trappen de toegang tot deze verdieping o Hebben de trappen een stevige leuning o Zijn de treden slipvrij



Roltrappen kunnen aan ieder uiteinde stilgelegd worden



Verdiepingen waar het maximum aantal personen: o 100 of meer bedraagt, beschikken over ten minste 2 afzonderlijke trappen o 500 of meer bedraagt, beschikken over tenminste 3 afzonderlijke trappen



De breedte van elke trap bedraagt minimum 70 cm in het geval van een bestaande uitbating en 80 cm in het geval van een stedenbouwkundige vergunning.



De trappen hebben een totale breedte in centimeter ten minste gelijk aan het aantal personen door wie ze moeten gebruikt worden om de uitgangen van de zaak te bereiken: o Vermenigvuldigd met 1,25 indien het om dalende trappen gaat o Vermenigvuldigd met 2 indien het om stijgende trappen gaat



Om aan de eisen van het minimum aantal trappen te voldoen: o Komen rol- en spiltrappen en hellende vlakken met een helling van meer dan 10% niet in aanmerking o Bestaan de trappen uit rechte delen en hebben ze een aantrede van minimum 20 cm o Zijn draaitrappen toegestaan als de aantrede op de looplijn minimum 24 cm bedraagt

7 Evacuatie 

De aanwezigen kunnen het gebouw snel en veilig ontruimen. Elke uitgang, doorgang, gang, evacuatieweg, deuropening en trap maakt een snelle en gemakkelijke ontruiming van de inrichting mogelijk.



Geen enkel punt van de publiektoegankelijke ruimte mag zich in loopafstand verder bevinden dan: o 45 m van de eerste uitgang o 80 m van de tweede uitgang




Uitgangen met volgende kenmerken zijn toegelaten: o de uitgang geeft rechtstreeks toegang tot de openbare weg of tot een hiermee gelijkgestelde plaats o de uitgang geeft toegang tot een binnenterrein waar alle aanwezigen zich minstens 8 m van het gebouw kunnen verwijderen o de uitgang geeft toegang tot de openbare weg via een evacuatieweg die voldoet aan volgende kenmerken:  de evacuatieweg heeft wanden met een brandweerstand van minimum 1 uur en zelfsluitende branddeuren met een brandweerstand van minimum een half uur  de trappen zijn vervaardigd uit onbrandbare materialen  de breedte van de evacuatieweg en van de trappen is minstens 80 cm en is bepaald volgens de algemeen geldende regels (evenredigheid met het aantal gebruikers, namelijk 1 cm per persoon horizontaal; 1,25 cm per persoon voor dalende evacuatie en 2 cm per persoon voor stijgende evacuatie)  de deuren draaien in de evacuatierichting  de plaats waar de evacuatieweg terug op het gelijkvloers komt, bevindt zich vlakbij de gevel en is onafhankelijk van de eigenlijke uitgang  de ganse evacuatieweg is voorzien van veiligheidsverlichting  de aanduiding van deze (nood)uitgang en de te volgen richting zijn veelvuldig aangeduid met pictogrammen

8 Verwarming en brandstof 

Zet verwarmingstoestellen op een veilige plaats. Hou altijd voldoende afstand (minimum 1,5 m) tot een kachel, brander, ...



In publiektoegankelijke lokalen zijn verplaatsbare verwarmingstoestellen (stralingskachels, luchtverhitters, ...) of een hoeveelheid brandstof (benzine, stookolie, ...) verboden.



Verwarmingstoestellen die niet op elektriciteit werken, sluit u aan op een schoorsteen.



Drukhouders met vloeibaar gemaakt petroleumgas (lpg, butaan, pro- paan, ...) plaatst u altijd in openlucht.



Laat buiten het gebouw een afsluiter op de gastoevoerleiding plaatsen. De gasmaatschappij dient op uw vraag de afsluiter goed zichtbaar op de voorgevel aan te duiden.




De stookinstallatie staat in een apart lokaal dat niet rechtstreeks toegankelijk is voor publiek. Dit lokaal is goed verlucht en brandwerend: muren, vloer en plafond hebben een brandweerstand van minstens 1 uur, de deur tot dit stooklokaal is zelfsluitend en heeft een brandweerstand van minstens een half uur.



De brandstoffenvoorraad staat in een apart lokaal dat niet rechtstreeks toegankelijk is voor publiek. Dit lokaal is goed verlucht en brandwerend: muren, vloer en plafond hebben een brandweerstand van minstens 1 uur, de deur tot dit lokaal is zelfsluitend en heeft een brandweerstand van minstens een half uur.



De branders die vloeibare brandstof gebruiken, zijn uitgerust met een automatische blusinstallatie.



De toevoerleiding tussen de brandstoffenvoorraad (brandstoftank) en de brander: o o o



is van metaal is stevig bevestigd heeft minstens 1 afsluitkraan op een veilige en gemakkelijk bereikbare plaats, buiten de stookplaats en de opslagplaats

Als u verwarmt met gas, staat de gasmeter in een aparte en goed verluchte ruimte die niet toegankelijk is voor het publiek.


9 Open vuur 

Als u bakt, braadt of flambeert: o mag u enkel CE-gekeurde toestellen gebruiken o mag u enkel toestellen gebruiken die geen brand veroorzaken bij gebruik of omstoten



Plaats enkel kaarsen en petroleumlampen die geen brand kunnen veroorzaken bij gebruik of omstoten. Fakkels zijn nooit toegelaten.



Sfeerverwarming door open haarden is enkel toegelaten in een vaste op- stelling.

10 Brandrisico beperken 

Plaats voldoende asbakken als er wordt gerookt. Ledig de asbakken steeds in een aparte en metalen vuilnisbak met goed sluitend deksel (zonder vuilniszak).



Afval hort niet thuis in uw zaak. Het verhoogt het risico op brand


11 Brandbestrijdingsmiddelen 

U plaatst 1 snelblustoestel per 150m² totale oppervlakte met een minimum van 2 snelblustoestellen, type 6 kg ABC-poeder. Hang de snelblustoestellen op een goed bereikbare plaats op.



Als er verschillende verdiepingen zijn, plaatst u op elke verdieping minstens 1 snelblustoestel.



Indien er een keuken aanwezig is, voorziet u bijkomend in volgende zaken: o een snelblustoestel, type 5 kg CO2 of 6 kg ABC-poeder o een goed sluitend metalen deksel voor frituurketels o een branddeken



Als u niet verwarmt met aardgas, voorziet u bijkomend een snelblustoestel, type 5 kg CO2 of 6 kg ABC-poeder in de nabijheid van uw stookplaats.



Indien uw totale oppervlakte groter is dan 500m², plaatst u muurhaspels: o de haspels zijn conform NBN EN 671-1 o de haspels met axiale voeding zijn aangesloten via een aangepaste leiding op de openbare waterbedeling of een ander gelijkwaardig voedingssysteem o de haspels kunnen elk punt van uw zaak bespuiten o de afstand vanuit elk punt van uw zaak tot de haspels is kleiner of gelijk aan de lengte van de haspels o het debiet is minimaal 24 liter per minuut o de leidingen zijn in staal of een gelijkwaardig materiaal o Hou de brandbestrijdingsmiddelen in goede staat. Duid de blusmiddelen op zichthoogte aan met volgend pictogram (rood bord of sticker):





Uw zaak is op het openbaar tele- foonnet aangesloten. Vlakbij het telefoontoestel, dat rechtstreeks te bereiken en te gebruiken is, zijn de oproepnummers van de hulpdiensten goed zichtbaar aangeduid.



Zorg ervoor dat u en uw personeel weten wat te doen bij brand: o melding van de brand aan de hulpdiensten o gebruik van de blusmiddelen o de aanwezige personen hel- pen bij een snelle en veilige evacuatie


12 Oprichting, inrichting en herinrichting van uw zaak In bovenstaande gevallen zijn er bijkomende voorschriften voor uw zaak. 

Er is een brandwerende scheiding tussen de voor het publiek toegankelijke lokalen en hun uitgangen met de overige delen van het gebouw. Deuren in deze binnenwanden hebben een brandweerstand van ten minste een half uur.



De zichtbare oppervlakte van plafonds, balken, muren, vloeren, kolom- men en trappen bestaat uit moeilijk brandbare materialen.



De minimumbreedte van de uitgangen, uitgangswegen en uitgangstrap- pen is 80 cm.



Nieuwe trappen bestaan uit rechte delen, ze zijn uit onbrandbaar materiaal, de aantrede is minstens 20 cm en de optrede is maximum 18 cm

13 Controle 

Laat de volgende installaties tijdig controleren door de juiste personen. In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de verschillende installaties, wie de controle dient te doen en hoe vaak. U vindt erkende/ geaccrediteerde organismen in de Gouden Gids onder rubriek 30.

Wat? Personenliften

door wie? EO*

Wanneer? 3-maandelijks

Goederenliften

EO*

CV en schouwen indien u verwarmt met gas: – keuring verwarmingsinstallatie – keuring verwarmingstoestellen – keuring schouwen (afvoer verbrandingsgassen) indien u verwarmt met stookolie: – keuring verwarmingsinstallatie – keuring schouwen (afvoer verbrandingsgassen) Dampkappen

BI/BP**

jaarlijks

BI/BP**

jaarlijks

Alarm §

BI/BP**

jaarlijks

jaarlijks


Brandbestrijdingsmiddelen § BI/BP** snelblustoestellen: keuringsattest (erkend leverancier) of indien toestellen niet ouder dan 1 jaar zijn geldige aankoopfacturen Muurhaspels: keuringsattest (erkend leverancier) of indien haspels niet ouder dan 1 jaar zijn geldig plaatsingsattest Individuele gasverwarmingstoestellen §

BI**

jaarlijks

jaarlijks

Veiligheidsverlichting

uitbater

3-maandelijks

Staat brandwerende deuren

uitbater

jaarlijks

Gasinstallatie §

EO*

5-jaarlijks

Laagspanning §

EO*

5-jaarlijks

Hoogspanning (bv. neonverlichting)

EO*

jaarlijks

*EO= erkend organisme (deze zijn terug te vinden in de Gouden Gids onder rubriek 30 **BI= bevoegde installateur **BP= bevoegd persoon



Installaties aangeduid met § laat u bovendien controleren bij elke wijziging van exploitatie of exploitant, transformatie- of renovatiewerken, vernieuwing van de binneninrichting, wijziging van de netto-oppervlakte, bestemmingswijziging en wijziging die de brandveiligheid kan beïnvloeden.



Aan alle opmerkingen gemaakt tijdens de controle geeft u onmiddellijk het passende gevolg.



Als bewijs van deze controles ontvangt u een keuringsverslag. Zorg dat u de keuringsverslagen altijd kunt voorleggen aan een bevoegd ambtenaar (stadsdiensten, politie of brandweer).



Alle verbruikstoestellen werkend op gas, stookolie of elektriciteit aanwezig in uw zaak worden beschouwd als ‘toestellen die gebruikt worden’ en dienen aan alle keuringsvoorwaarden te voldoen.



Als er een gasmeter actief is voor uw zaak op het adres van de uitbating: o laat u een gasafsluiter in het voetpad en een bordje op de gevel plaatsen (aan te vragen bij de gasmaatschappij) o bezit u een keuringsattest van de gasinstallatie



Als er enkel een gasmeter actief is op het adres van het handelspand maar niet op de verdieping waar uw zaak is gevestigd: o laat u een gasafsluiter in het voetpad en een bordje op de gevel plaatsen (aan te vragen bij de gasmaatschappij) o bezit u een document van de gasmaatschappij waarop vermeld staat dat er geen gasmeter actief is op de verdieping van uw zaak


14 Wat gebeurt er bij een brandveiligheidscontrole Stadsdiensten, politie of brandweer kunnen op elk moment uw zaak controleren op brandveiligheid. De tips in deze brochure zijn een goede kennismaking voor zaken met meer dan 49 toegelaten personen. Alle regels waar uw zaak moet aan voldoen, vindt u in de politiecodex onder Titel 1, hoofdstuk 5, afdeling 1.

14.1 Wilt u een exemplaar van het reglement?  

Op de website vindt u de politiecodex. Bel tijdens de kantooruren (van 9 tot 12 uur) naar het Bedrijvenloket op het nummer 03 338 66 88 en u krijgt een exemplaar per post toegezonden.

Na controle van de stadsdiensten, politie of brandweer krijgt u hiervan een verslag. U krijgt de mogelijkheid om eventuele tekortkomingen in orde te brengen. Als na een tweede controle uw zaak nog steeds niet in orde is met de brandveiligheidsregels, riskeert u een boete of kan desgevallend uw zaak gesloten worden.

14.2 Hebt u nog vragen over het opstarten van uw zaak? Neem dan contact op met het Bedrijvenloket:  03 338 66 88  [email protected]  www.ondernemeninantwerpen.be

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, geluidsband, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze brochure, met inbegrip van eventuele bijlagen, is een officieel document van de stad Antwerpen. De stad Antwerpen kan op geen enkele manier aansprakelijk worden gesteld voor mogelijke fouten of onnauwkeurigheden in deze brochure, noch voor verlies, ongemak of directe dan wel indirecte schade geleden door het gebruik van in deze handleiding voorkomende incorrecte informatie.


Max. ... personen

Tips voor een brandveilige zaak met meer dan 49 toegelaten personen

Recommend Documents