Tijdschrift voor zorgverstrekkers regio Hageland april Wegwijs in het medisch aanbod van RZ Heilig Hart Tienen

V.U.: Koen Vancraeynest, Kliniekstraat 45 - 3300 Tienen

Tijdschrift voor zorgverstrekkers regio Hageland • april 2010

hartslag Wegwijs in het medisch aanbod van RZ Heilig Hart Tienen

regionaal ziekenhuis heilig hart tienen vzw

Regionaal Ziekenhuis Heilig Hart Tienen vzw • Kliniekstraat 45 • 3300 Tienen • Tel. 016 80 90 11 • Fax 016 82 24 64 • [email protected] • www.rztienen.be

Voorwoord Uit gesprekken met huisartsen en vertegenwoordigers van artsenkringen uit de regio bleek de nood aan meer informatie over het zorgaanbod van RZ Heilig Hart Tienen en nieuwe specialisten. Deze specifieke editie van Hartslag bevat dan ook een korte beschrijving van de diagnostische en therapeutische mogelijkheden van de verschillende diensten en een voorstelling van de artsen en hun interessedomein. RZ Heilig Hart Tienen wil de komende jaren verder de focus leggen op: • Een optimale samenwerking met de huisartsen. Een enquête werd recent afgenomen om de desiderata van de huisartsen beter te kennen en het zorgbeleid hierop af te stemmen. •

Een inlevende patiëntenzorg. Het ziekenhuis, zijn artsen en medewerkers willen dat elke patiënt, familielid en huisarts niet enkel professioneel maar tevens vriendelijk en inlevend benaderd worden. Deze globale “VIP”-behandeling moet onze sterkte worden tegenover andere ziekenhuizen. Elke medewerker wordt continu aan deze doelstelling herinnerd.

•

Excellentie in diagnostiek en therapie. Medisch-inhoudelijk willen wij als regionaal ziekenhuis niet enkel uitmunten op het vlak van de diagnostische mogelijkheden, waarvoor verder geïnvesteerd wordt in medische beeldvorming. Ook de dagchirurgie, de oncologische daghospitalisatie en de geriatrische zorg vormen belangrijke groeipolen. De samenwerking met UZ Leuven op het vlak van de diabeteszorg en de oncologie vormt een eerste stap in een intensievere medische samenwerking waarbij RZ Heilig Hart Tienen zijn volledige autonomie behoudt. Een uitwisseling en afstemming van zorgprogramma’s tussen RZ Heilig Hart Tienen en UZ Leuven vormt een bijkomende garantie voor hoogstaande kwaliteit.

Deze brochure kwam tot stand dankzij de inzet van vele artsen-specialisten, waarvoor onze dank. Hopelijk biedt zij ook u als huisarts een meerwaarde in uw dagelijks werk ten dienste van uw patiënten. Uw suggesties of vragen aan het ziekenhuis, en opmerkingen over een hospitalisatie of een ander patiëntencontact, zijn welkom op het e-mailadres [email protected]. Frank Martens Hoofdgeneesheer

Inhoud Groep Heelkunde 3 Algemene heelkunde • Orthopedie • Vaatheelkunde Mond-kaak-aangezicht • Neus-keel-oor • Neurochirurgie Oftalmologie • Urologie • Plastische heelkunde Groep Peri-operatieve diensten Anesthesie • Operatiekwartier • Intensieve zorgen

12

Groep Inwendige ziekten 16 Cardiologie • Gastro-enterologie • Pneumologie Dermatologie • Geriatrie • Oncologie • Endocrinologie Groep Moeder & kind 25 Gynaecologie-Verloskunde • Pediatrie Fysische geneeskunde Neurologie Psychiatrie Spoedgevallen

29 30 31 32

Groep Medisch-technische diensten Radiologie • Nucleaire geneeskunde Anatomopathologie • Klinische biologie

33

Palliatief Support Team

38

2 | m e di sch a a n b od r z h eil ig h a rt t iene n

Groep Heelkunde

Algemene heelkunde Campus Mariëndal Dr. Stefan Poelmans (diensthoofd groep heelkunde) Dr. Joost Vankeirsbilck Dr. Ivan Kerschaever (vanaf 01/09/2010)

• • • • • • •

De afdeling Algemene heelkunde in Tienen profileert zich vooral op het vlak van de abdominale chirurgie. De activiteiten concentreren zich op Campus Mariëndal. De medische staf heeft ruime expertise in de chirurgische behandeling van morbide obesitas (BMI > 35), gastro-intestinale oncologie en bekkenbodempathologie. Verder voert het team ook weke-delenchirurgie uit, en in een ambulante setting gebeuren kleine courante ingrepen op vraag van onze huisartsen. Transmurale samenwerking Dienstoverschrijdende samenwerking en investeringen in laparoscopische technieken bepalen mee de sterkte van de afdeling. Een multidisciplinaire aanpak bij de chirurgische behandeling van obesitas en kanker is een evidentie. • Het aandeel van laparoscopische ingrepen neemt duide lijk toe bij onder andere refluxpathologie en colorectale aandoeningen (diverticulose, diverticulitis, maligne co lonpoliep …). • Voor een aanpak op maat van de individuele obesitaspa tiënt werkt de chirurg samen met een diëtist, klinisch psy choloog, endocrinoloog en/of kinesitherapeut. • Er is nauwe samenspraak met de afdeling Gastro-entero logie voor de diagnose en behandeling van bv. refluxpa thologie, galblaas- en pancreasaandoeningen en inflam matoire darmziekten. • Thoracoscopische ingrepen gebeuren in samenwerking met onze afdeling Pneumologie. • Voor bekkenbodemchirurgie is er peri-operatief overleg met de gynaecologen en urologen. • Kankerchirurgie wordt besproken met internisten en de anatoompatholoog, en regionaal met UZ Gasthuisberg

in - - -

Obesitaschirurgie Gastro-intestinale oncologie Gastro-intestinale tractus Buikwandchirurgie: alle herniatypes Weke-delenchirurgie Thoraxchirurgie Ambulante chirurgie

de MOC’s (multidisciplinair oncologisch consult). Adjuvante chemotherapie gebeurt op onze afdeling Gastro-enterologie. Met UZ Gasthuisberg wordt samengewerkt voor radiotherapie en bij uitzonderlijke oncologische problemen. Voor rectumtumoren volgen de chirurgen de richtlijnen van het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg. Zij nemen ook deel aan het wetenschappelijk project PROCARE, Project on Cancer of the Rectum, om de rectale kankerzorg in België te verbeteren. Het behelst een kwaliteitscontrole van de diagnostische staging en de outcome na behandeling in functie van het stadium. Behandelde rectumtumoren worden hiervoor gedetailleerd geregistreerd in een nationale databank.

Algemene heelkunde in Aarschot In Medisch Centrum Aarschot gebeuren enkel ingrepen in one day setting. De algemeen chirurg staat hier ook in voor de opvang en de behandeling van heelkundige en traumatologische urgenties. • Hand- en polschirurgie: carpal tunnel syndroom, polscyste, knipvinger, Dupuytren • Buikwandchirurgie: liesbreuk, navelbreuk • Proctologie: hemorrhoiden, fissuren, Medisch Centrum Aarschot fistels, … Dr. Dirk Smets • Traumatologie: fracturen, weke-delen- letsels, peesletsels , …. • Algemene heelkunde in one day setting • Heelkundige & traumatologische urgenties


Orthopedie Onze afdeling Orthopedie is ook bekend als “de HOP”, de Hagelandse Orthopedische Praktijk. De artsengroep biedt state of the art orthopedische zorg op maat van de patiënt. De zeven orthopedische chirurgen zijn allen bekwaam in het algemene vakgebied. Vanuit zijn specifieke interesses legt elke arts zich daarnaast toe op één of meer deeldomeinen van de orthopedische heelkunde. Deze subspecialisatie garandeert dat het team de evoluties in de kennis en technologie op het vlak van diagnose en behandeling op de voet kan volgen. Zodra nieuwe technieken en behandelingsmethoden hun nut bewezen hebben, worden ze in de dagelijkse praktijk geïntegreerd. Hierdoor kan “orthopedie op maat” aangeboden worden. Dankzij de uitstekende connecties van de afdeling met verschillende universitaire instellingen, kunnen patiënten met een bijzonder ingewikkelde pathologie snel doorverwezen worden. Vier orthopedische verpleegkundigen-gipsmeesters en een arts-assistent in opleiding staan het medisch team bij. De afdeling heeft ook een uitstekende reputatie als opleidingscentrum, en kreeg in 2001 de officiële erkenning van de nationale visitatiecommissie orthopedie.

De afdeling houdt raadplegingen op onze drie campussen en verzekert een continue permanentie. Recent ging het team van start met een eerste klinisch pad, voor patiënten die een totale knieprothese moeten krijgen. Een dergelijk uitgeschreven zorgtraject staat ook in de steigers voor heupprothese en heupfractuur.

Wervelkolom (nek- en rugchirurgie) Dr. Hisco Robijn Dr. Patrick Yde

Schouder Dr. Joost Dewaele (afdelingshoofd) Dr. Hisco Robijn

Hand Dr. Bart Kestens

Heup Dr. Peter De Vleeschauwer Dr. Bart Hendrickx

Voet Dr. Bart Kestens

Osteoporose Sportletsels Dr. Patrick Yde Dr. Pascal Wernaers

Traumatologie Dr. Joost Dewaele Dr. Patrick Yde

Knie • Arthroscopie: vnl. Dr. Pascal Wernaers Dr. Bart Kestens (MCA) • Knieprothese Dr. Peter De Vleeschauwer Dr. Bart Hendrickx • Instabiliteit Dr. Pascal Wernaers

me d isc h aan bo d r z h e ilig h art tie nen | 5

Vaatheelkunde Onze afdeling Vaatheelkunde heeft zich de voorbije jaren ontwikkeld tot een volwaardig vaatheelkundig centrum voor Tienen en omgeving, en doopte zichzelf dan ook om tot “Regionaal Vaatcentrum Tienen”. Het team van vijf chirurgen biedt zijn patiënten een ruime ervaring op het vlak van heelkundige behandeling van arteriële en veneuze pathologie, zowel op de klassieke ‘open’ manier als door middel van endovasculaire technieken. Innovatieve technieken Het gamma van behandelingsmethoden behelst complexe endovasculaire procedures (renale angioplastie, carotisstenting, endoprothesen voor AAA, ...), thrombolyse, CO2-angiografie, embolisatietechnieken (baarmoederfibromen, gastro-intestinale bloedingen, pelvische congestiesyndromen), alle soorten bypass-operaties (femoro-popliteale of distale bypass, broekoperaties) en carotisendarterectomie. Voor flebologie beschikt ons centrum over de mogelijkheid tot percutane lasercoagulatie van venectasiën, naast innovatieve technieken als laser-ablatie en radiofrequentie-ablatie ter vervanging van klassieke chirurgische stripping van de vena safena magna. Vaatlabo Recente investeringen in een vaatlabo laten toe diagnostiek

van hoge kwaliteit aan te bieden. De afdeling maakt ook maximaal gebruik van de mogelijkheden van de dienst radiologie (o.a. CTangio, MRI-angio), in een goede onderlinge samenwerking zonder wachttijden. De activiteiten zijn gecentraliseerd op Campus Mariëndal te Tienen. Bijkomend beschikt de dienst over een consultatie met vaatlabo in Medisch Centrum Aarschot. In Aarschot worden tevens flebologische ingrepen verricht in daghospitalisatie. Continuïteit verzekeren Optimale beschikbaarheid en continuïteit van zorg worden gegarandeerd door een dubbele wachtdienst van twee vaatchirurgen en een dagelijks consultatie van een vaatchirurg. We streven naar zoveel mogelijk dagopnames en korte ligduur, zelfs voor complexe procedures. Het persoonlijk contact met de patiënt komt hierbij op de eerste plaats. Om onze patiënten alle mogelijke behandelingen op vasculair en thoracaal vlak te kunnen bieden, en om kwaliteitsvolle stafvergaderingen en een continue verbetering van de aangeboden zorgen te kunnen garanderen, blijft de bestaande nauwe samenwerking met de dienst Cardiovasculaire heelkunde van het Imeldaziekenhuis te Bonheiden van belang.

Campus Mariëndal Dr. Bart Joos (afdelingshoofd) Dr. Koen Keirse Dr. Jürgen Verbist Dr. Jean-Pierre Liesenborghs Dr. Jan Beirnaert

• • • •

Heelkundige activiteiten • Endovasculaire procedures: o.a. renale angioplastie, carotisstenting, endoprothesen • Thrombolyse: veneuze thrombolyse, in situ thrombolyse bij arteriële thrombose • CO2 -angiografie • Embolisatietechnieken: bij baarmoederfibromen, gastrointestinale bloedingen, pelvische congestiesyndromen • Bypass-operaties: o.a. femoro-popliteale of distale bypass, broekoperaties • Carotisendarterectomie • Flebologie: o.a. percutane lasercoagulatie van venectasiën, laser- en radiofrequentie-ablatie van vena safena magna


Raadplegingen Vaatlabo Hospitalisatie Chirurgisch dagziekenhuis

Medisch Centrum Aarschot Dr. Bart Joos Dr. Koen Keirse Dr. Jean-Pierre Liesenborghs Dr. Jan Beirnaert

• • •

Raadplegingen Vaatlabo Chirurgisch dagziekenhuis Flebologische ingrepen

Mond-, kaak- en aangezichtsheelkunde Dit heelkundig specialisme behandelt aandoeningen van de mond, de kaak en het aangezicht. Het gaat daarbij zowel om de osseuse als de weke weefsels van hoofd en hals. Het is een relatief beperkt maar niettemin erg gediversifieerd vakgebied. Het omvat de diagnose en behandeling van uiteenlopende pathologieën. • Dento-alveolaire heelkunde. Dit is de intra-orale chirurgie van de gebitselementen en het tanddragende bot. - Extracties (al dan niet gecompliceerde) - Geïmpacteerde (wijsheids)tanden - Kaakbeencysten - Kaakbeeninfecties, al dan niet met abcessen en phlegmonen - Surnumeraire tanden - Tandtransplantaties •

Aangezichtstraumatologie. Ook hier gaat het om chirurgische behandeling van zowel beenderig weefsel als weke delen.

•

Implantologie en preprothetische chirurgie. Dit is het chirurgisch herstel van de kauwfunctie door middel van implantaten, al dan niet met reconstructie van het dragende bot en de weke weefsels. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van computergestuurde richtplaten.

• Orthognatische heelkunde. Hierbij wordt een correctie van de beet gerealiseerd door het osteotomeren van bovenen/of onderkaak. Deze ingre pen hebben zowel een functionele als esthetische impact. • Kaakgewrichtsdysfuncties (musculair en arthrogeen) • Afwijkingen van de mondmucosa • Speekselklierproblemen (tumoren, cysten, speekselstenen) • Huidletsels. Het betreft goedaardige huidletsels zoals bv. pigmentnaevus, en maligne aandoeningen (o.a. basocellulair epithelioma of spinocellulair epithelioma) waarbij al dan niet een defectdekking door middel van een huidflap nodig is. Dezelfde dag naar huis Het gros van de stomatologische chirurgie kan ambulant of in one day gebeuren. Onze twee stomatologen zijn dan ook vooral actief in onze chirurgische dagziekenhuizen, in het medisch centrum van Campus Mariëndal en in Medisch Centrum Aarschot. Slechts in een klein percentage van de gevallen is hospitalisatie vereist. Die wordt in Campus Mariëndal aangeboden.

Heelkundige activiteiten • Dento-alveolaire heelkunde • Aangezichtstraumatologie • Implantologie & prepothetische heelkunde • Orthognatische heelkunde • Speekselklierpathologie • Orale mucosa-afwijkingen • Kaakgewrichtsdysfuncties • Huidletsels Campus Mariëndal (dr. Van Den Berghe) • Chirurgisch dagziekenhuis • Hospitalisatie

Raadplegingen Campus Mariëndal Dr. Peter Van Den Berghe

Medisch Centrum Aarschot (dr. Dolfijn) • Chirurgisch dagziekenhuis

Medisch Centrum Aarschot Dr. Benoit Dolfijn


Neus-keel-oor De NKO-afdeling staat met vier artsen-specialisten in voor diagnose en behandeling van aandoeningen in het neus-keeloorgebied en in de halsstreek. Reuk, smaak, gehoor, evenwicht, stemgeving en spraak, ademhaling en snurkgedrag worden via klinisch onderzoek, endoscopie en functiemetingen onderzocht. Aandoeningen worden behandeld met een brede waaier van conservatieve en chirurgische behandelingen. De chirurgische therapie omvat de gekende routine-ingrepen (trommelvliesbuisjes, amandelen, neus- en sinusoperaties) en meer specifieke tot hoogtechnologische ingrepen. Voorbeelden hiervan zijn: • microchirurgie van oor en stembanden • endoscopische ingrepen op neus en sinussen • plastische heelkunde van neus en oren • hoofd- en halsheelkunde voor tumoren, speekselklieren en schildklier • functionele ingrepen tegen het snurken, bv. neusseptum correctie met conchaplastie, RF-procedure, uvulopalato pharyngoplastie (UPPP). Ook preventie en revalidatie zijn belangrijke aspecten van de neus-keel-ooractiviteit, in nauwe samenwerking met logopedisten en audiologen: vroegdetectie van gehoorstoornissen en lawaai-protectie, logopedische behandeling van stem- en spraakstoornissen, revalidatie van gehoorstoornissen. Het NKO-team voert kindvriendelijkheid en continuïteit van de zorg hoog in het vaandel. Campus Mariëndal & St.-Jan Op beide Tiense campussen kunnen patiënten terecht voor raadplegingen bij twee NKO-artsen. Ingrepen gebeuren in het operatiekwartier of het chirurgisch dagziekenhuis van Campus Mariëndal. Een voorbeeld van intramurale samenwerking is de voorbe-

reiding van een klinisch pad allergie met de afdeling Pneumologie. Extramuraal bestaan er goede relaties met de UZ Leuven voor snelle doorverwijzing bij zeer specifieke pathologie.

Medisch Centrum Aarschot In onze Aarschotse campus staan de twee andere NKO-artsen in voor de raadplegingen en de ingrepen in het chirurgisch dagziekenhuis. Ingrepen zoals endoscopische sinuschirurgie, tympanoplastie of middenoorchirurgie kunnen vandaag bijna altijd in daghospitalisatie gebeuren. Operaties die een hospitalisatie van enkele dagen vergen (bv. hoofd- en halsheelkunde) worden in Campus Mariëndal uitgevoerd.

Subspecialisaties • Dr. Luc Litière: oorheelkunde (middenoor en oorschelp), pediatrische NKO, revalidatie gehoor-, spraak- en stemstoor- nissen, verzekeringsgeneeskunde & medische expertise • Dr. Patrick Bogaerts: neusproblematiek, allergie, vestibulaire pathologie, snurkpathologie • Dr. Anouk Peeters*: endoscopische sinusheelkunde, otologie, oorheelkunde, snurkpathologie, stemproblemen, evenwichtsproblemen • Dr. Marijke Verbist: pediatrische NKO, plastische heelkunde buitenoor, niet-oncologische hoofd- en halsheelkunde, snurkpathologie, stemproblemen, evenwichtsproblemen

(*) tevens consulent in UZ Antwerpen

Campus Tienen Dr. Patrick Bogaerts Dr. Luc Litière (afdelingshoofd)

• • •

Raadplegingen Hospitalisatie Chirurgisch dagziekenhuis


Medisch Centrum Aarschot Dr. Anouk Peeters Dr. Marijke Verbist

• •

Raadplegingen Chirurgisch dagziekenhuis

Neurochirurgie Onze afdeling Neurochirurgie bestaat pas sinds 2004, maar kan al met ruime ervaring en een aanzienlijk activiteitenvolume uitpakken. Dat is de verdienste van de medische stafleden die vijf jaar geleden werden aangetrokken om neurochirurgische activiteit in het RZ Heilig Hart Tienen te ontwikkelen.

Heelkundige activiteiten Spinale chirurgie • Cervicaal - thoracaal - lumbaal • Ruggenmerg • Degeneratief - posttraumatisch Cerebraal • Trauma - bloedingen • Hydrocefalie • Tumoren - hypofyse - fossa posterior endoscopie Perifere zenuwen • Trauma - plexus brachialis, …

Campus Mariëndal Dr. Benedikt Hermans (afdelingshoofd) Dr. Patrick Van Schaeybroeck

• • •

Raadplegingen Hospitalisatie Ambulant: bv. infiltraties

Medisch Centrum Aarschot Dr. Patrick Van Schaeybroeck

• •


Dankzij de investeringen van de laatste jaren, kunnen in ons ziekenhuis de meeste ingrepen op de wervelkolom met en zonder instrumentatie uitgevoerd worden. Voor sommige types ingrepen die een complexere logistiek vereisen, kunnen de chirurgen kiezen om deze in het Imeldaziekenhuis te Bonheiden uit te voeren, zodat een maximale flexibiliteit mogelijk is en iedere patiënt een optimale behandeling krijgt. Zwaartepunt De beide chirurgen voeren nu ongeveer 1.100 operaties per jaar uit, waarvan een honderdtal cerebrale ingrepen. Het zwaartepunt ligt zeker op de spinale chirurgie. Enkele selectieve cerebrale ingrepen (subdurale hematomen, ventrikeldrainage, tumoren) werden ook al in het RZ Heilig Hart

Tienen uitgevoerd. Operaties zoals diepe hersenstimulatie en kinderneurochirurgie worden doorverwezen. Hiervoor zijn er nauwe contacten met universitaire ziekenhuizen en enkele gerenommeerde buitenlandse centra. Uitbouw cerebrale chirurgie De afdeling hoopt binnen afzienbare tijd een aanbod cerebrale spoedchirurgie (trauma, hematomen) uit te bouwen. Het team wil het volume en de frequentie van de ingrepen verhogen, zowel in de spinale als cerebrale chirurgie, om aldus de kwaliteit van de regionale neurochirurgische dienstverlening te verbeteren.

Plastische heelkunde Onze afdeling plastische chirurgie is gespecialiseerd in borstreconstructie, al dan niet in combinatie met een borstamputatie in geval van borstkanker, in samenwerking met de dienst Gynaecologie. Verder is er uitgebreide ervaring met ooglidchirurgie zoals blefarochalasis en ptose. Ook de klassieke ingrepen zoals borstreductie en buikwandcorrectie komen ruim aan bod. Sinds april 2010 telt de afdeling twee medische stafleden. Zij hebben beiden raadplegingen in Campus Mariëndal en in Medisch Centrum Aarschot.

Campus Mariëndal Dr. Stefanie Bosselaers Dr. Wim De Maerteleire

• • •

Borstreconstructie (na oncologische. chirurgie) Ooglidchirurgie Klassieke ingrepen o.a. borstreductie, buikwandcorrectie

Medisch Centrum Aarschot Dr. Stefanie Bosselaers Dr. Wim De Maerteleire

•

Plastische ingrepen in dagsetting


Oftalmologie Het Medisch Centrum Aarschot beschikt over een modern uitgeruste kliniek voor onderzoek en behandeling van oogziekten. Van een gewone bepaling van de gezichtsscherpte, over gespecialiseerd onderzoek met digitale fluo-angiografie, tot laserbehandeling voor diabetische retinopathie: het gebeurt allemaal in het ziekenhuis-in-ziekenhuis dat de Oogkliniek is. Het vormt ook architecturaal een afgescheiden eenheid op onze Aarschotse campus, met een aparte ingang en eigen secretariaat. Ingrepen gebeuren in het operatiekwartier van het medisch centrum. Het medische team telt vijf oogartsen, en heeft een sterke reputatie in de algemene oftalmologie en in een aantal subspecialistische pathologieën en behandelingen.

Specifieke klinische beelden • Cataractoperaties. De laatste jaren is er een tendens om steeds kleinere incisies te maken. De patiënten verwach ten meer en meer dat ze geen bril meer moeten dragen na hun cataractoperatie. Vandaar de tendens om lenzen te gebruiken die ook het astigmatisme en presbyopie (multifocale lenzen) kunnen corrigeren. •

Refractieve chirurgie. De lasik-methode (laser in situ keratomileusis) blijft nog steeds de meest aangewezen methode ter behandeling van myopie-hypermetropie en astigmatisme.

•

Presbyopiebehandeling. Deze pathologie zal binnen enkele jaren een heel belangrijke plaats innemen in de refractieve chirurgie. Velen zien er tegenop om een leesbril te moeten dragen. Mogelijkheden zij er via nieuwe implantlenzen (multifocale lenzen) of via laserbehandeling (presby lasik).

•

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Vroeger werden deze patiënten onherroepelijk blind. Met intravitreale injecties kan nu hun ziekte gestabiliseerd of zelfs verbeterd worden.

Subspecialisaties • Dr. Dagmar Kolacny: oogleden - medische retina • Dr. Helga Kennis: oogleden - cataract - medische retina • Dr. Filip Mergaerts: medische retina - cataract • Dr. Bruno Philips (afdelingshoofd): cataract - refractieve chirurgie • Dr. Patrik Van Dessel: algemene oftalmologie

1 0 | m e di sch a an b od rz h eil ig h a rt t ien e n

Raadplegingen Alle oftalmologische raadplegingen, onderzoeken en ingrepen gebeuren in Medisch Centrum Aarschot. In Tienen gebeuren voorlopig enkel geplande ingrepen van dr. Joaquin Riestra.

Urologie De afdeling Urologie behandelt ziekten van de nieren, urinewegen en mannelijke geslachtsorganen. Het gaat om een zeer brede waaier van aandoeningen zoals urolithiasis, prostaatkanker, erectiele dysfunctie of urinaire incontinentie, die vaak zeer uiteenlopende behandelmethodes vragen. Bovendien komen urologische problemen zeer frequent voor. Zo is prostaatkanker de meest voorkomende kanker bij mannen. Een belangrijk urologisch probleem bij vrouwen en kinderen is incontinentie. Functioneel De medische staf telt twee urologen, die het volledige gamma van moderne behandelingstechnieken beheersen en urologische patiënten uit de regio ook subspecialistische zorg kunnen aanbieden. Voor de raadplegingen worden ze bijgestaan door de pionier van de urologie in ons ziekenhuis, oud-afdelingshoofd dr. JeanLouis Dekkers. De raadplegingen gebeuren op Campus Mariëndal en in Medisch Centrum Aarschot, en zijn uitgerust voor diverse diagnostische onderzoeken (echografie, urodynamica, endoscopie…) en biopsienames. De urologen zijn beslagen in zowel chirurgisch behandelbare als functionele aandoeningen, en hebben ruime expertise in deelgebieden als oncologische urologie, kinderurologie, uro-gynaecologie en andrologie. In de chirurgische therapie neemt het aandeel van laparoscopische ingrepen toe. Onze medische staf werkt hiervoor samen met dr. Kurt Dilen van AZ Midden Limburg. De “Steenkliniek” omvat zo-

Campus Mariëndal Dr. Jan Van Nuffel (afdelingshoofd) Dr. Lodewijk Van Wynsberge Dr. Jean-Louis Dekkers

• • •

Raadplegingen Hospitalisatie Chirurgisch dagziekenhuis

Medisch Centrum Aarschot Dr. Jan Van Nuffel Dr. Lodewijk Van Wynsberge

• •


wel de steenverbrijzelaar als de endoscopische behandeling van nier-, ureter- en blaasstenen. In 2009 ging de afdeling van start met brachytherapie (inwendige radiotherapie, foto) voor beperkte en goed gelokaliseerde prostaatcarcinomen. Een gespecialiseerde arts-radiotherapeut van UZ Leuven maakt deel uit van het multidisciplinair team dat deze patiëntengroep opvolgt. Recente investeringen De afdeling en het ziekenhuis investeerden de voorbije jaren fors in nieuwe diagnostische en therapeutische technologie, met name voor urologische endoscopie, urodynamica, echografie en laparoscopie, schokgolftherapie (ESWL) en brachytherapie.

Subspecialisaties • Uro-oncologie • Endoscopie • Laparoscopie • Steenkliniek, incl. ESWL • Kinderurologie • Uro-gynaecologie • Functionele urologie, incontinentie • Brachytherapie prostaat * • Andrologie * (i.s.m. Dienst Radiotherapie UZ Leuven)


Peri-operatieve diensten

Anesthesie in Tienen Een team van 9 anesthesisten coördineert in Tienen de narcose en pijnbehandeling voor alle disciplines en diensten. Het gaat concreet om anesthesie voor diagnostische en therapeutische handelingen in het operatiekwartier, de medische centra (bv. coloscopie), de afdelingen Intensieve zorgen en Materniteit, de diensten Spoedgevallen, Radiologie en Nucleaire Geneeskunde, en de pijnkliniek. De recente versterkingen van de medische staf maken een specialistische uitbreiding van de dienstverlening mogelijk. Kwaliteit en veiligheid zijn daarbij essentiële pijlers. Enkele patiëntgerichte klemtonen bij de uitbouw van de dienst: • Pre-operatieve raadpleging Er is gestart met een gestructureerd pre-operatief consult voor heelkundige patiënten. Doelgroep in een eerste fase zijn ASA 3-4 patiënten en patiënten die zware chirurgie moeten ondergaan. De huisarts wordt hier nauw bij betrokken. Systematisch consult voor de overige patiënten is in ontwikkeling.

Campus Mariëndal Dr. Kris Aerts Dr. Mariet Awouters Dr. Paul De Bondt Dr. Kathleen De Swaef (diensthoofd) Dr. Koen Geernaert Dr. Veerle Gregoor Dr. Sylvie Offeciers Dr. Dirk Vanheuverzwijn Dr. Evelyne Weydts

• Uitbreiding pijnkliniek Er is een toenemende vraag naar pijnbehandeling. De dienst versterkt het algologisch aanbod met specifieke pijnraadplegingen, om gerichter in te spelen op de precieze noden van de patiënt en om de huisarts gefundeerd advies te verlenen in een algologisch behandelingsplan. Met de uitbreiding van de pijnkliniek hoopt de dienst een groter aantal patiënten te kunnen helpen en ook de wachttijden voor interventionele pijnbestrijding drastisch te verlagen. De dienst neemt daarnaast ook deel aan een proefproject van de overheid rond de algologische functie in een ziekenhuis (gespecialiseerde pijnverpleegkundige voor chronische-pijnpatiënten).

Anesthesie in Aarschot

Medisch Centrum Aarschot Dr. Katleen Teugels Dr. Ann Vantrappen

Het dagziekenhuis en operatiekwartier in Aarschot beschikken over twee voltijdse anesthesisten. Anesthesie verzorgen op ambulante basis in een centrum op aanzienlijke afstand van het moederziekenhuis vraagt een specifieke aanpak, zowel organisatorisch als medisch-technisch. De patiënt moet snel na de ingreep opnieuw autonoom kunnen functioneren en alert het dagziekenhuis verlaten. De gebruikte technieken moeten dus effectief maar snel reversiebel zijn. De continue uitdaging is de meest geschikte en minst invasieve techniek voor de geplande ingreep te bepalen, en hoe problemen te voorkomen die het ontslag kunnen vertragen of zelfs tot een heropname kunnen leiden (pijn, braken en misselijkheid, cardiale of respiratoire insufficientie). Daarom plannen de anesthesisten bij vele patiënten een pre-operatief consult. Patiënten met reële kans op vertraagd ontslag, worden voor de ingreep naar Tienen verwezen, waar ze desgevallend gehospitaliseerd kunnen worden. De anesthesisten verzorgen de narcose voor alle aanwezige disciplines in Aarschot. Zij voeren jaarlijks ook meer dan 400 lumbale epidurale infiltraties voor lumbo-ischialgiën uit.


Operatiekwartier Het operatiekwartier is een microkosmos binnen het ziekenhuis, waar een strikte naleving en maximalisatie van “orde” geldt. De anesthesisten hebben hierin een belangrijke rol, en het diensthoofdschap van de OK’s in ons ziekenhuis is dan ook in handen van een anesthesist. •

De voorbije tien jaar is het aantal ingrepen meer dan verdubbeld, mede door de uitbreiding van 3 naar 6 operatiezalen in Tienen. In 2009 vonden er 10.276 ingrepen plaats op Campus Mariëndal, waarvan 4.924 in het centrale operatiekwartier en 5.352 in het OK van het medisch centrum, dat vorig jaar volledig werd vernieuwd. In Medisch Centrum Aarschot gebeurden 5.410 ingrepen.

•

Ook de verscheidenheid aan ingrepen is sterk toegenomen. Vandaag gebeuren in ons ziekenhuis alle ingrepen met uitzondering van de invasieve complexe intracraniële en intrathoracale chirurgie. Daarvoor zorgen 35 chirurgen, 11 anesthesisten en een uitgebreid team van OK-verpleegkundigen.

•

Het spreekt voor zich dat dit alles met de nodige architectonische, logistieke en instrumentele middelen ondersteund moet worden. Hier speelt de Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) een sleutelrol. Zij zorgt ervoor dat het nodige materiaal op het juiste moment op de juiste plaats terechtkomt, er steeds over wakend dat alles volgens de strengste steriliteitsnormen gebeurt.

•

Een cirkelbeweging waarbij meer activiteit zorgt voor het aantrekken van nieuwe artsen die op hun beurt meer activiteit realiseren, geldt meer dan ooit voor RZ Heilig Hart Tienen. Nieuwe medische instroom brengt nieuwe aanpak en expertise met zich mee, maar maakt ook nieuw en specialistisch zorgaanbod mogelijk. Binnen de groep anesthesie is de pijnkliniek daarvan een mooi voorbeeld.

Dr. Koen Geernaert: diensthoofd

• •

Campus Mariëndal Centraal OK: 3 zalen Zware en meer invasieve ingrepen o.a. vasculair, orthopedisch, obesitas, neurochirurgie OK Medisch Centrum Tienen: 3 zalen Ingrepen in one day setting Gynaecologische chirurgie, gedeelte abdominale en urologische chirurgie

Medisch Centrum Aarschot • OK dagziekenhuis: 2 zalen Ingrepen in one day setting Traumatologie

Intensieve Zorgen

Campus Mariëndal Dr. Mariet Awouters (diensthoofd) Dr. Veerle Gregoor


De dienst staat in voor de opvang van de kritisch zieke patiënt met bedreigde of falende orgaansystemen. Het betreft een gedifferentieerde patiëntenpopulatie, met enerzijds patiënten van de diensten Cardiologie, Pneumologie, Gastro-enterologie, Geriatrie en Neurologie. Anderzijds worden hier patiënten opgenomen na zware chirurgische ingrepen of met een belaste voorgeschiedenis, na ernstige trauma’s en na intoxicaties. Een team van gespecialiseerde verpleegkundigen, intensivisten en medische specialisten garandeert een permanente 24-uuropvang. De hospitalisatie-afdeling beschikt over tien bedden met moderne monitoring-apparatuur, een centrale wachteenheid en meerdere beademingstoestellen. Bovendien kunnen de medische specialisten via web-enabling monitoring-gegevens op hun pc oproepen op locatie, elders in het ziekenhuis. Dit maakt snellere diagnose en medisch handelen mogelijk. In samenwerking met de hogergenoemde diensten wordt de permanentie op de eenheid verzorgd door de dienst Anesthesie, in het bijzonder door de twee anesthesistenintensivisten.

Pre-operatieve raadpleging Dr. Paul De Bondt Dr. Sylvie Officiers Met de recente uitbreiding van de medische staf kon de groep Anesthesie zich herorganiseren om het perioperatief management te versterken, en meer specifiek de pre-operatieve anesthesieconsulten structureel aan te bieden. Dit gebeurt ondertussen al voor ASA 3-4 patiënten en patiënten die zware chirurgie moeten ondergaan. • •

Pre-operatieve raadplegingen op dinsdag (nm) en vrijdag (vm + nm) Begeleidende informatiemap voor patiënt en huisarts

Operatiekwartier Alle anesthesisten Zij hebben een belangrijke taak in de complexe ‘ordehandhaving’ en de structurele bewaking van de patiëntveiligheid in de OK’s. Diensthoofd dr. Geernaert is verantwoordelijk voor de planning en optimale benutting van de OK-infrastructuur en -tijd. Samenwerking met 35 chirurgen, een uitgebreid team van verpleegkundigen, en de Centrale Sterilisatie-afdeling.

Intensieve Zorgen Dr. Mariet Awouters Dr. Veerle Gregoor Deze anesthesisten hebben een bijkomende specialisatie in de intensieve geneeskunde. Dr. Mariet Awouters kreeg begin 2010 versterking van dr. Gregoor om de dienst IZ uit te bouwen en de zorg op de hospitalisatieafdeling verder te professionaliseren.

Pijnkliniek Dr. Kris Aerts Dr. Kathleen De Swaef Dr. Aerts werd eind 2009 aangetrokken om de pijnkliniek te versterken en pijnraadplegingen uit te bouwen. Hij is specialist in de algologie en heeft bijzondere expertise in de interventionele pijnbestrijding. • • • •

Maandag, vm: interventionele pijnkliniek (dr. Aerts) Maandag, nm: epidurale infiltraties na verwijzing (dr. De Swaef) Woensdag, nm: pijnraadpleging (dr. Aerts) Donderdag, nm: pijnraadpleging (dr. Aerts)

Groep Inwendige Ziekten

Cardiologie De afdeling Cardiologie is één van snelst groeiende disciplines in ons ziekenhuis. Een gestructureerde aanpak, adequate infrastructuur en sterke samenwerkingsverbanden vormen de basis van dat succes. De medische staf met vijf cardiologen garandeert beschikbaarheid en continuïteit op onze drie campussen. De afdeling heeft een erkenning voor de zorgprogramma’s A en P in samenwerking met UZ Leuven (en tevens UZ Antwerpen). Zorgprogramma A omvat de klassieke niet-invasieve cardiologie, zorgprogramma P betreft de implantatie en follow-up van pacemakers. Zorgtrajecten De afdeling beschikt over ultramoderne apparatuur voor doorgedreven niet-invasieve diagnostiek, en werkt hiervoor nauw samen met de diensten Radiologie en Nucleaire geneeskunde. De raadplegingen en follow-up worden georganiseerd in het kader van zorgtrajecten: ischemisch hartlijden, ritmestoornissen, pacemaker en hartfalen. Met die aanpak is de afdeling paraat voor de nieuwe zorgprogramma’s die de overheid voorbereidt. Urgenties De urgente hospitalisaties gebeuren via de dienst Spoedge-

vallen. Na diagnosestelling door een cardioloog wordt de patiënt naar één van onze ccu-afdelingen (Intensieve Zorgen of Telemetrie) gebracht. In het geval van een acuut coronair syndroom gaat de patiënt onder MUGbegeleiding naar het Leuvense B-centrum (interventionele cardiologie). Bij deze strategie wordt de initiële therapie ingesteld in RZ Heilig Hart Tienen en wordt in UZ Gasthuisberg onmiddellijk overgegaan tot coronaire interventie. Door de onderlinge en rechtstreekse communicatie wordt de time to the needle tot een absoluut minimum beperkt. Na de interventie, en binnen 24 uur, komen deze patiënten terug naar een ccu-afdeling in RZ Heilig Hart Tienen. Cardiorevalidatie De cardiale zorg omvat ook een luik cardiorevalidatie, in samenwerking met de dienst kinesitherapie en onder supervisie van de cardiologen. Voor revalidatiefase III na een acuut coronair syndroom gebeurt dit bij een externe partner, waar gespecialiseerd opgeleid personeel wordt ingeschakeld.

Campus Mariëndal Dr. Axel De Wolf Dr. Luc De Wolf (afdelingshoofd) Dr. Hans Decoster Dr. Hans Jacobs Dr. Frank Martens

• • •

Raadplegingen Hospitalisatie CCU-afdelingen

Medisch Centrum Aarschot Dr. Axel De Wolf Dr. Frank Martens

•

Raadplegingen

Technische onderzoeken Transthoracale en transoesofagale echocardiografie, inspanningsproeven, myocardscintigrafie (i.s.m. Nucleaire geneeskunde), angio-CT coronairen (i.s.m. Radiologie), pacemaker, holter, event registratie, defibrillatoranalyse


Gastro-enterologie Het medisch team van onze afdeling Gastro-enterologie telt vier artsen-specialisten. Naast de algemene gastro-enterologie biedt hun onderlinge samenwerking de mogelijkheid tot bijkomende specialisatie, met name in de medische oncologie en de interventionele endoscopie. Twee stafleden hebben daarnaast ruime expertise in de diabetologie en zijn dan ook nauw betrokken bij de endocrinologische activiteiten in ons ziekenhuis. Er is een intensieve samenwerking met onze afdeling Algemene heelkunde voor chirurgische behandeling. Ook dringende heelkundige interventies kunnen hierdoor gegarandeerd worden. Met UZ Leuven werkt het gastro-enterologisch team samen rond onder meer oncologie (multidisciplinaire overlegvergaderingen). Video-endoscopie De laatste tien jaar heeft de video-endoscopie algemeen ingang gevonden. Onze dienst Gastro-enterologie heeft recent geïnvesteerd in hoge resolutie vergrotingsendoscopie met mogelijkheid tot virtuele chromo-endoscopie. Gebruik van kleurstof op het te onderzoeken oppervlak verhoogt het contrast, wat een betere beoordeling mogelijk maakt. In combinatie met een vergrotingsendoscoop kunnen potentieel maligne letsels sneller en betrouwbaarder opgespoord worden. Screening colonkanker De dienst neemt deel aan het kwaliteitsproject “colonoscopie” van de Vlaamse Vereniging van Gastro-Enterologie (VVGE), dat eind 2009 startte. De VVGE wil hiermee de gastro-enterologen voorbereiden op de invoering van het screeningprogramma voor vroegtijdige opsporing van colonkanker, die de Vlaamse regering vanaf 2011 plant. Het VVGE-project onderzoekt of colonoscopies in Vlaanderen op een kwali-

teitsvolle en betrouwbare manier worden uitgevoerd. Dat is immers een noodzakelijke voorwaarde voor het succes van preventie- en screeningsprogramma’s. Op basis daarvan wil de VVGE aanbevelingen formuleren en een kwaliteitsbewakingssysteem voor colonoscopies in Vlaanderen instellen.

Campus Mariëndal Dr. Leen De Facq Dr. Ivo Vanderlinden Dr. Michel Vandewoude (afdelingshoofd)

• • • •

Raadplegingen Ambulante endoscopie Hospitalisatie Chirurgisch dagziekenhuis o.a. coloscopie, ECRP, leverbiopsie

Campus St.-Jan Dr. Leen De Facq Dr. Michel Vandewoude

•

Niet-chirurgisch dagziekenhuis o.a. chemotherapie, bloedtransfusie

Medisch Centrum Aarschot Dr. Renilde Kums (op foto boven)

• • • •

Raadplegingen Ambulante endoscopie Chirurgisch dagziekenhuis Niet-chirurgisch dagziekenhuis

Subspecialisaties • Dr. Leen De Facq: interventionele endoscopie (o.a. papillotomie, prothesen plaatsen) • Dr. Renilde Kums: algemene gastro-enterologie • Dr. Ivo Vanderlinden (diensthoofd groep Inwendige ziekten): algemene gastro-enterologie • Dr. Michel Vandewoude: medische oncologie


Pneumologie ningen en systeemziekten met longweerslag. Oncologische pathologie omvat tumoren van long, mediastinum en pleurae, en uitzaaiingen naar longen. Er zijn longraadplegingen in onze beide medische centra, op Campus Mariëndal en in Aarschot. Er wordt ook een rookstopraadpleging met een gespecialiseerde tabacoloog aangeboden. Longlabo De afdeling beschikt over een gespecialiseerd longlabo voor volledig en up-to-date longfunctieonderzoek. Daarnaast is er belangrijke diagnostische samenwerking met de diensten Nucleaire geneeskunde, Radiologie (met interventionele mogelijkheden, o.a. transthoracale puncties) en Fysische geneeskunde (inspannings- en spierkrachttesten). De beide longartsen nemen volledig autonoom de interventionele pneumologie voor hun rekening. Voorbeelden zijn de diagnostische bronchoscopie (biopsiename voor longcarcinoma en interstitieel longlijden, immunolavage voor interstitieel longlijden, aspiratie voor culturen bij infectie) en therapeutische bronchoscopie (aspiratie voor infecties). Diagnostische thorascopies en talckages i.k.v. maligne pleuritis gebeuren door onze longarts in UZ Leuven.

De afdeling Pneumologie onderzoekt en behandelt alle courante aandoeningen van luchtwegen en longen, en heeft bijzondere expertise in respiratoire infectieziekten, cardiale implicaties van longziekten en respiratoire oncologie. Eén van onze longartsen is ook afdelingshoofd Oncologie in RZ Heilig Hart Tienen. De behandelde ziektebeelden variëren van astma en COPD, over klaplong en longembolen, tot interstitiële longaandoe-

Monitoring Hospitalisatie gebeurt op een longafdeling en onder begeleiding van een gespecialiseerde verpleegkundige, de zgn. ‘respi-nurse’, zo nodig met cardiale of invasieve monitoring. Een klinisch pad COPD is in voorbereiding. Chemotherapie wordt toegediend in het niet-chirurgisch dagziekenhuis op Campus St.-Jan. Daarnaast is er een zeer nauwe samenwerking met het Palliatief Support Team in geval van terminale longziekten. Zuurstofconventie De dienst biedt via de zuurstofconventie chronische thuiszuurstoftherapie aan onder de vorm van zuurstofconcentrator en vloeibare zuurstof.

Campus Mariëndal Dr. Liesbet Schrevens Dr. Hans Struyven (afdelingshoofd) Behandelde pathologie • Astma en COPD • Luchtwegenallergie Ook: bijen- en wespenovergevoeligheid • Chronische hoest O.a. cough-variant astma, sinusitis, refluxziekte • Aandoeningen van longvliezen en mediastinum O.a. klaplong • Pneumologische infectiologie O.a. longontsteking, tuberculose • Thoracale oncologie Ook: uitzaaiingen naar longen • Longembolen & pulmonale hypertensie • Interstitiële longaandoeningen • Systeemziekten met longweerslag

• • •

Raadplegingen Hospitalisatie Longlabo

Medisch Centrum Aarschot Dr. Liesbet Schrevens Dr. Hans Struyven

•

Raadplegingen

Subspecialisaties • Dr. Liesbet Schrevens*: respiratoire oncologie, bronchoscopie • Dr. Hans Struyven: pneumologische infecties, cardiale implicaties van longziekten (*) tevens consulent in UZ Leuven


Dermatologie Dermatologie is een sterk groeiend specialisme. Er is immers een explosieve toename van de fundamentele kennis over het ontstaan van huidziekten. Dit uit zich in een waaier van nieuwe behandelingsmethoden. Bovendien krijgt de cosmetische dermatologie veel media-aandacht.

Medische dermatologie De medische dermatologie omvat een hele reeks subspecialismen: systeemziekten, psoriasis en inflammatoire dermatosen, oncologische dermatologie, contactallergie met epicutane en intracutane allergietesten, wondzorg, kinderdermatologie, fotodermatologie met lichttherapie (PUVA, TLO1), nagel- en haarziekten, dermatochirurgie, flebologie.

kwaadaardig gezwel. Enerzijds kan men zo huidkankers sneller herkennen en behandelen. Anderzijds voorkomt men onnodige excisies. Het dermoscopisch opvolgen van pigmentnaevi is een aanwinst in het management van bepaalde risicopatiënten met pigmentcelletsels.

Als perifere all-round dermatologen willen de stafleden bewust het hele terrein van de dermatologie blijven bestrijken. Ze focussen zich op het verlenen van een geïndividualiseerde betaalbare dermatologische zorg, gebaseerd op actuele wetenschappelijke inzichten en economisch verantwoorde technieken. Een niet te verwaarlozen facet van de klinische dermatologische activiteit bestaat uit informatieoverdracht, pro-actief beleid en het coachen van patiënten met chronische huidaandoeningen. Gepigmenteerde huidletsels zijn frequent een aanleiding voor het consulteren van een dermatoloog. Dermoscopie of dermatoscopie is een niet-invasieve onderzoekstechniek die kan helpen het onderscheid te maken tussen een goedaardig en een

Specialismen • Systeemziekten • Psoriasis en inflammatoire dermatosen • Oncologische dermatologie • Contactallergie • Wondzorg • Kinderdermatologie • Fotodermatologie • Nagel- en haarziekten • Dermatochirurgie • Flebologie • Esthetische dermatologie


Esthetische dermatologie Als medische specialisten van de huid geven dermatologen wetenschappelijk gefundeerde adviezen over huidverzorging. Om tegemoet te komen aan de toenemende vraag voor anti-agingtechnieken dienen de huidartsen van het MCA ook botulinumtoxine-injecties toe en vullen rimpels met aangepaste fillers. Overbeharing en vasculaire letsels zoals couperose, seniele angiomen, ontsierende penseeladertjes en teleangiëctasieën behandelt dr. Hilde Bogaert met de diodelaser.

Campus Mariëndal Dr. Lieve Willems

• •

Raadplegingen Dermatologische adviezen gehospitaliseerde patiënten

Medisch Centrum Aarschot Dr. Hilde Bogaert Dr. Hilde Rens

• •


Geriatrie De aanhoudende vergrijzing maakt de ouderenzorg één van de speerpunten van het gezondheidsbeleid. Tegelijk moet de klinische geriatrie onder deze druk zijn specifieke rol als acute zorgverlener kunnen handhaven in het geheel van ouderenzorgstructuren. RZ Heilig Hart Tienen bouwt gestaag het geriatrisch zorgprogramma uit dat de overheid voor de algemene ziekenhuizen uittekende, met deze vijf pijlers: dienst geriatrie, raadpleging geriatrie, geriatrisch dagziekenhuis, en een interne en externe liaison om geriatrische deskundigheid ter beschikking te stellen.

•

Op Campus Mariëndal beschikt de dienst ook over enkele G-bedden op de hospitalisatie-afdelingen Inwendige Geneeskunde. Daarnaast is er intensieve samenwerking met de verschillende heelkundige disciplines. Via de dienst Spoedgevallen worden ook regelmatig patiënten gezien en/of opgenomen.

• Raadplegingen worden op onze drie campi georgani seerd.

•

Het Geriatrisch Support Team stelt geriatrische deskundigheid ter beschikking van onze specialisten en verpleegteams (interne liaison), opdat geriatrische patiënten op een niet-geriatrische afdeling aangepaste zorgen krijgen. Elke patiënt ouder dan 75 jaar wordt bij opname gescreend om het geriatrisch profiel te bepalen en bij verhoogd risico bijkomende behandeling(en) te kunnen adviseren. Deze patiënten worden wekelijks multidisciplinair besproken met de geriater.

•

Samenwerking met externe zorgpartners is essentieel om de zorgcontinuïteit te garanderen, maar bv. ook om onnodige ziekenhuisopnames te vermijden. Het ziekenhuis werkt formele samenwerkingsovereenkomsten uit met thuiszorgdiensten, rust- en verzorgingstehuizen, woon- en zorgcentra, en de huisartsenkringen. Onze ontslagmanager coördineert mee deze externe liaison.

•

Op Campus St.-Jan zijn de opnamediensten geriatrie (30 bedden) en de SP-locomotorisch (3 G-bedden) gevestigd, die respectievelijk instaan voor acute (internistische) pathologie en specifieke revalidatienood, bijvoorbeeld na heelkunde of trauma. Patiënten worden multidisciplinair behandeld om kwaliteitsvolle totaalzorg op maat te kunnen bieden. De artsgeriater en verpleegkundigen overleggen intensief met kinesisten, ergotherapeuten, logopedisten, sociaal verpleegkundigen, psychologen en diëtisten. Tevens is er voor terminale patiënten een nauwe samenwerking met het Palliatief Support Team.

•

Daarnaast biedt deze campus daghospitalisatie aan in het geriatrisch dagziekenhuis. Hier gebeuren korte observaties, osteoporosebehandelingen, bloedtransfusies en andere vormen van intravenueze infusietherapie. In samenwerking met Neurologie, Ergotherapie en de psychologen wordt op maandag wekelijks de geheugenkliniek aangeboden. Daghospitalisatie is ook mogelijk in Medisch Centrum Aarschot.

Campus Mariëndal Dr. Marijke Deleu (diensthoofd)

• •

Raadplegingen Hospitalisatie Afdeling inwendige geneeskunde

Campus St.-Jan Dr. Marijke Deleu

• • •

Raadplegingen Hospitalisatie Afdelingen geriatrie en sp-locomotorisch Geriatrisch dagziekenhuis Geheugenkliniek, korte observaties, osteoporosebehandeling, bloedtransfusies en andere intraveneuze behandelingen

Medisch Centrum Aarschot Dr. Marijke Deleu

Geriatrisch Support Team Multidisciplinaire adviesverlening inzake aangepaste totaalzorg voor patiënten met geriatrisch profiel op niet-geriatrische afdelingen

• •

•

Raadplegingen Daghospitalisatie

Standaard screening bij opname van patiënten ouder dan 75 jaar


Oncologie Gemiddeld worden er in ons ziekenhuis jaarlijks een 700-tal nieuwe diagnoses van maligne tumoren gesteld. Onze inwendige en heelkundige afdelingen hebben ervaring met zowel orgaanspecifieke als algemene oncologie. Die expertise brengen we samen in het Oncologisch Centrum, dat geleid wordt door onze longarts dr. Liesbet Schrevens. Zij is tevens consulent respiratoire oncologie in UZ Leuven.

Campus Mariëndal • Diagnose & stagering (*) Radiologie, MRI, Nucleaire geneeskunde, Anatomopathologie • Hospitalisatie • Kort Verblijf Meerdaagse chemotherapie

(*) PET-scan, staging lymfekierstations d.m.v. EBUS-TBNA of mediastinoscopie gebeurt in UZ Leuven

Campus St.-Jan • Hospitalisatie • Niet-chirurgisch dagziekenhuis Chemotherapie in daghospitalisatie

Diagnostiek en stagering gebeuren voor het grootste deel in samenwerking met verschillende eigen diensten zoals Radiologie, de MRI-eenheid, Nucleaire geneeskunde en Anatomopathologie. Voor specifieke methodes zoals PET-scan is er nauwe samenwerking met UZ Leuven, waar we over specifieke sloten beschikken om de onderzoeken snel te laten verlopen. Stagering van lymfeklierstations gebeurt eveneens in Gasthuisberg: d.m.v. EBUS-TBNA (door dr. Schrevens) of mediastinoscopie (dienst Thoracale heelkunde GHB). Behandeling & ondersteuning •

Voor de toediening van chemotherapie is een dagziekenhuis ter beschikking op Campus St.-Jan, geleid door gemotiveerd verpleegkundig personeel. De kamers, privé of gemeenschappelijk, zijn goed uitgerust en huiselijk ingericht. Meerdaagse chemotherapie gebeurt op de afdeling Kort Verblijf op Campus Mariëndal.

• Oncologisch handboek met uitgebreide diagnostiek en beleid bij de verschillende tumoren is beschikbaar in het dagziekenhuis, en inzage door huisartsen is mogelijk. •

Uitgebreide informatie is aanwezig in het dagziekenhuis en op de afdeling Kort Verblijf, en in Ontmoetingshuis De Wintertuin op Campus St.-Jan. Dit ‘huis’ is opgevat als een informeel trefpunt voor patiënten en hun naasten, waar bv. ook informatieavonden georganiseerd worden.

• Op vaste tijdstippen zijn vrijwilligers van de Vlaamse Kankerliga en van de Stichting tegen Kanker aanwezig ter ondersteuning van patiënt en familie. •

Patiënten en hun familie kunnen ook rekenen op sociaal verpleegkundigen van de dienst Patiëntenbegeleiding en een psycholoog met expertise in oncologische begeleiding. Een multidisciplinair Palliatief Support Team staat terminale patiënten en hun familie bij.


Specialismen • Gynaecologische oncologie Algemene oncologie Dr. Isabelle Cadron (staflid UZ Leuven) Dr. Marijke Deleu Dr. Jaak Janssens • Respiratoire oncologie Dr. Liesbet Schrevens (afdelingshoofd, coördinator zorgprogramma oncologie) • Digestieve oncologie Dr. Michel Vandewoude Diagnostiek, staging en therapie op afdeling Gastro-enterologie, met overleg op MOC’s.

Multidisciplinair Oncologisch Consult • Maandelijks wordt het beleid van de nieuwe patiënten digestieve oncologie, gynaecologische en urologische oncologie in teamverband besproken. •

Patiënten respiratoire oncologie worden door dr. Schrevens besproken in UZ Leuven voor eventuele heelkundige of radiotherapeutische behandeling aldaar. Radiotherapie gebeurt ook in samenwerking met andere ziekenhuizen.

Endocrinologie RZ Heilig Hart Tienen heeft recent een samenwerkingsovereenkomst met UZ Leuven afgesloten om de endocrinologische expertise uit te bouwen. Doel van deze samenwerking is het aanbieden van hoogkwalitatieve tweedelijnszorg op het vlak van endocrinologie aan de regio Tienen.

Diabetologie De samenwerking focust zich in de eerste plaats op de diabeteszorg, en meer bepaald de opvolging van de diabetesconventie en zorgtrajecten.

betesraadplegingen op Campus Mariëndal en in Medisch Centrum Aarschot. Diabetespatiënten kunnen verder rekenen op begeleiding en ondersteuning van gespecialiseerde diabetesverpleegkundigen op onze drie campussen. Overige endocrinologie Daarnaast beoogt de overeenkomst met UZ Leuven ook de uitbouw van endocrinologische expertise in RZ Heilig Hart Tienen. Voor schildklierpathologie zal dit concreet gebeuren door samenwerking tussen onze dienst Nucleaire geneeskunde (dr. Raf Verscuren) en de dienst Endocrinologie van UZ Leuven (prof. dr. Brigitte Decallonne). Complexe diabetespathologie en complexere endocrinologie (schildklier, andrologie, bijnier, hypofyse, …) worden in deze fase preferentieel naar UZ Leuven verwezen.

UZ Leuven detacheert een medisch staflid endocrinologie om de leiding van deze ambulante zorgverlening voor diabetespatiënten op te nemen. Zij is op maandag en woensdag aanwezig op Campus St.-Jan voor raadplegingen diabetes type 2, en coördineert daarnaast het team diabeteszorg en de initiatieven rond regionale zorgafstemming inzake diabetes voor de regio Tienen. Centraal in het concept voor type 2-diabeteszorg staat de uitbouw van samenwerkingen tussen RZ Heilig Hart Tienen en de eerstelijnszorg, de zogenaamde zorgtrajecten, in samenwerking met de regionale zorgtrajectpromotor. De twee Tiense stafleden gastro-enterologie met ruime expertise in de diabetologie organiseren zoals voordien de dia-

Campus Mariëndal Dr. Leen De Facq •

Raadplegingen diabetologie

Campus St.-Jan Dr. Katrien Benhalima (staflid Endocrinologie UZL) Dr. Leen De Facq • •

Raadplegingen diabetologie Coördinatie diabetesconventie: dr. Benhalima

Medisch Centrum Aarschot Dr. Renilde Kums •

Raadplegingen diabetologie


Groep Moeder & Kind

Gynaecologie-Verloskunde Vijf gynaecologen, versterkt met een arts-assistent in opleiding, vormen onze dienst Gynaecologie-Verloskunde. Zij organiseren raadplegingen in onze medische centra in Tienen en Aarschot, waar ook de ambulante ingrepen gebeuren. Alle onderzoekslokalen zijn uitgerust met up-to-date echografietoestellen voor verloskundige screening en gynaecologische echodiagnostiek. Het team heeft expertise in zowel open als endoscopische gynaecologische chirurgie, en bekwaamt zich in nieuwe technieken als bv. Mesh bij prolapschirurgie. Peri-operatief is er nauwe samenwerking met de diensten Radiologie, Nucleaire geneeskunde (sentinel node mapping door nuclearist, peroperatoire controle door gynaecoloog), Anatomopathologie en Algemene heelkunde. Het domein van de urogynaecologie wordt multidisciplinair uitgebouwd met de dienst Urologie. De dienst neemt ook progressief een toonaangevende rol aan in het opzetten en uitvoeren van klinische trials in het vakgebied. Zwanger & bevallen De gynaecologen en zwangere koppels kunnen rekenen op een professioneel zorgteam van vroedvrouwen en verpleegkundigen met bewakend oog en hart voor moeder en kind. Het verloskwartier werd enkele jaren geleden volledig vernieuwd. De arbeids- en bevallingskamers werden huiselijk ingericht (relaxatiebad, zitbal) en uitgerust met STAN-technologie voor optimale foetale monitoring (continue ST-analyse van foetale ECG). • Vroedvrouwraadpleging: informatieve raadpleging voor zwangere vrouw/koppel rond 26ste week, infoses sies over borstvoeding, prenatale infosessies i.s.m. Kind en Gezin. • Klinische paden: een klinisch pad geplande sectio is in ontwikkeling. • Follow-up: maximaal gebruik van pre- en postnatale zorgpaden in samenwerking met huisartsen. • N*-dienst: optimale neonatale opvang.

Leuvens staflid Gynaecologische Oncologie de senologie en de chemotherapie ondersteunen. • • •

Alle moderne diagnostische technieken zijn in ons ziekenhuis beschikbaar, bv. core (cylinder)biopsies onder echogeleide, stereotactische (RX) plaatsing harpoen voor répérage, preoperatieve sentinel node mapping, MRI, peroperatoire vriescoupe door anatomopatholoog. Tertiaire verwijzing voor radiotherapie naar UZ Leuven of Hasselt. Eerste- en tweedelijnsopvolging bij eigen huisarts en in RZ Heilig Hart Tienen. Maandelijks multidisciplinair oncologisch consult (MOC) met alle betrokken diensten en een staflid Gynaecologische Oncologie van UZ Leuven. De behandelende huisartsen worden eveneens uitgenodigd.

Oncologie & senologie RZ Heilig Hart Tienen plant de uitbouw van een regionale borstkliniek. Hiervoor gaan we een structureel samenwerkingsverband met UZ Leuven aan. In een eerste fase zal een

Campus Mariëndal Alle gynaecologen • • •

Raadplegingen Gynaecologische ingrepen Verloskwartier & Materniteit

Campus St.-Jan Dr. Isabelle Cadron (staflid UZ GHB, niet op foto) • •

Raadplegingen senologie Dagziekenhuis: chemotherapie

Medisch Centrum Aarschot Alle gynaecologen (behalve dr. Marcel Verjans) • •

Raadplegingen Ingrepen in one day

Subspecialisaties • Dr. Marcel Verjans: coördinatie borstkliniek, borstchirurgie • Dr. Ine Riphagen (diensthoofd): risicozwangerschappen • Dr. Gilbert Donders (*): infecties en pijnlijk vrijen, coördinatie klinische trials, borstchirurgie • Dr. Thierry Van den Bosch (**): uteriene pathologie, borstchirurgie • Dr. Vanessa Vandenbroucke: benigne gynaecologie, bekkenbodempathologie (*) tevens consulent in UZ Leuven en invited professor in CHU, Luik (**) tevens consulent in UZ Leuven


Pediatrie Onze dienst Pediatrie biedt conform het ‘Zorgprogramma Pediatrie’ een volwaardig basispakket aan kindergeneeskundige zorgen in een kind- en oudervriendelijke omgeving.

De medische staf bestaat uit drie kinderartsen die ruim beslagen zijn in de algemene pediatrie. Daarnaast werden enkele subspecialistische accenten gelegd om het basisaanbod te verdiepen en met de noodzakelijke technische onderzoeken aan te vullen. Na het vertrek van dr. Stephan Melchior, pionier van de Tiense dienst kindergeneeskunde, werd een nieuwe vierde kinderarts aangetrokken. Zij start op 1 oktober in ons ziekenhuis. De activiteiten zijn gecentraliseerd op Campus Mariëndal, met uitgebreide consultatiemogelijkheden, een dagziekenhuis (medisch en chirurgisch), een spoedgevallenafdeling en een hospitalisatieafdeling. Er is ook een raadpleging pediatrie in het Medisch Centrum Aarschot. Tot de leeftijd van 15 jaar worden kinderen opgenomen op de afdeling pediatrie, zowel voor daghospitalisatie als voor een langer verblijf. Ze krijgen er zorgen op maat van gespecialiseerde verpleegkundigen, een kinderverzorgster, een spelbegeleidster en een psychosociaal begeleidster. De dienst Neonatologie vormt een aparte dienst naast Pediatrie, en bevindt zich in het verlengde van de afdeling Materniteit. Neonatologie beschikt over een eigen equipe hoog opgeleide verpleegkundigen en vroedvrouwen.

ziekenhuis een voortdurende bekommernis. Andere troeven • Bereikbaarheid van de kinderartsen, ziekenhuisperma nentie overdag • Beperkte wachttijden (spoedgevallen, consultaties, dag ziekenhuis) • Informele karakter en relatieve kleinschaligheid • Korte hospitalisatieduur en laag medicatieverbruik (> vgl. kinderafdelingen Belgische ziekenhuizen)

Kindvriendelijk ziekenhuis Het pediatrisch team streeft ernaar om aan de verwachtingen van ouders en kinderen te voldoen, waarbij de totaalzorg van het kind centraal blijft staan. Er is grote aandacht voor zowel de medische als niet-medische omkadering, en voor de deskundigheid en permanentie van de zorgverleners. Omdat de kinderen ook buiten de muren van de afdeling pediatrie komen (bv. spoedgevallen, radiologie, operatiekwartier), is de kindvriendelijke aanpak doorheen het hele

Subspecialisaties • Dr. Stefaan Van Lierde (diensthoofd): infectiologie, allergie-immuno logie & pneumologie (o.a. astmaprogramma) • Dr. Isabelle Waelkens*: gastro-enterologie (o.a. obesitasraadpleging, samen met pediatrisch diëtist) • Dr. Nicole Gielissen*: neurologie ( o.a. ontwikkelingsstoornissen, diagnostische uitwerking en oriëntering) • Dr. Katrien Cosyns (vanaf 1/10/2010): pneumologie (*) tevens consulent in UZ Leuven Technische onderzoeken Polysomnografie, (slaaponderzoek), longfunctieonderzoek, allergietesten, zweettest (opsporen mucoviscidose), endoscopie van de bovenste gastrointestinale tractus, pH-metrie, waterstofademtest (opsporen lactose-intolerantie)


Neonatologie Up-to-date monitoring, babyvriendelijk systeem voor toedienen van continue positieve luchtwegdruk (CPAP), beademingsapparatuur voor korte duur, mogelijkheid van parenterale voeding

Fysische geneeskunde & revalidatie De fysische geneeskunde legt zich toe op diagnosestelling en niet-operatieve behandeling van het bewegingsapparaat: het beenderstelsel en de gewrichten, de wervelzuil, de perifere zenuwen, de spieren, pezen en het bindweefsel. In deze specialiteit, en vooral dan op vlak van de revalidatie, wordt de nadruk gelegd op de functionaliteit en zelfredzaamheid van de persoon, meer dan op de orgaangerichtheid. De aanpak kan monodisciplinair of multidisciplinair zijn, afhankelijk van de aandoening. De dienst organiseert raadplegingen, EMG’s en manuele therapie op onze drie campussen. Schokgolftherapie (ESWT) wordt aangeboden op Campus Mariëndal, en gebeurt op de dienst Radiologie. Revalidatie-aanbod • Rugschool (erkend als referentiecentrum) • Respiratoire revalidatie i.s.m. Pneumologie • Multidisciplinaire locomotorische revalidatie, Orthopedie en Neurologie • Pelvische reëducatie i.s.m. Urologie • Lymfedrainage • Perinatale revalidatie • Relaxatietherapie

i.s.m.

De kinesitherapeuten van RZ Heilig Hart Tienen hebben expertise in één of meerdere subspecialismen. Tot het team behoren verder ervaren ergotherapeuten en logopedisten. Er is ook nauwe samenwerking met verpleegkundigen op de afdelingen en de psychologen waar nodig. Projecten • Uitbouw van de subspecialiteit sportgeneeskunde in Campus Mariëndal en Medisch Centrum Aarschot. • Uitbreiding van de schokgolftherapie, naar 2 halve dagen per week. • Uitbreiding van de multidisciplinaire locomotorische revalidatie voor gehospitaliseerde en ambulante patiënt en. Op dit domein kan de tweedelijnszorg een duide lijke meerwaarde bieden. Patiënten kunnen onder K-sta tuut (RIZIV- nomenclatuur) een meer intensieve revalida tie krijgen gestoeld op de kennis van een multidisciplinair team.

Medische staf Dr. Ingrid Steemans (diensthoofd) Dr. Katrien Delvaux: specifieke interesse in sportgeneeskunde Dr. Adinda Samoy Dr. Marc Soens: hypnose bij chronische pijn en hyperventilatie Dr. Pieter Geens: specifieke interesse in sportgeneeskunde Campus Mariëndal Alle artsen • • • • •

Raadplegingen & EMG Manuele geneeskunde Sportgeneeskunde Intake-onderzoeken voor: cardiale & respiratoire revalidatie, neurologische en orthopedische aandoeningen, rugschool Schokgolftherapie (op dienst Radiologie): dr. Katrien Delvaux, dr. Pieter Geens

Campus St.-Jan Dr. Katrien Delvaux Dr. Adinda Samoy Dr. Marc Soens • • • •

Raadplegingen & EMG Manuele geneeskunde Chronische revalidatie: geriatrisch, neurologisch, orthopedisch Valpreventie


Medisch Centrum Aarschot Dr. Katrien Delvaux Dr. Pieter Geens Dr. Ingrid Steemans • • • •

Raadplegingen & EMG Manuele geneeskunde Sportgeneeskunde Valpreventie

Neurologie De drie stafleden Neurologie hebben de medische leiding over een uitzonderlijk grote dienst door de brede waaier aan activiteiten. Hun sterkste troef is een gezamenlijke opvolging van de patiënten, met een intensieve en soepele communicatie binnen de dienst. Hierdoor staat de patiënt maximaal centraal in de zorg. Opnamediensten De neurologen zijn op verschillende hospitalisatiediensten actief. Daarnaast is er een continue permanentie voor spoedgevallen. • In Campus Mariëndal observeren zij patiënten op de kri tieke hospitalisatiediensten Intensieve Zorgen en Tele metrie. Daarnaast is er een observatie-eenheid op een gewone afdeling (inwendige ziekten). Voor CVA-patiënten, één van de meest frequente patho logieën, zullen deze functies op termijn gecentraliseerd worden in één eenheid (stroke unit). • De neurologen zijn de klok rond beschikbaar voor urgenties. Op de dienst Spoedgevallen worden zij zowat dagelijks gevraagd voor evaluaties en eventuele acute opnames. • Voor een aantal aandoeningen is een langer verblijf in het ziekenhuis vaak onvermijdelijk: CVA, cognitieve achteruitgang, recidiverend vallen, … Behandeling en zorg gebeuren dan op een gespecialiseerde afdeling op Campus St.-Jan, waar de neurologen gemiddeld een tien tal patiënten dagelijks opvolgen. Deze Sp-afdeling focust op locomotorische en logopedische revalidatie, met daar naast uitgebreide sociale zorg en begeleiding. Ambulante zorg De dienst Neurologie organiseert in onze medische centra in Tienen en Aarschot dagelijks raadplegingen. Grondige anamnese en klinisch neurologisch onderzoek worden zo nodig aangevuld met EEG, geëvoceerde potentialen

of EMG. Er wordt ook tijd en ruimte gemaakt voor uitleg en informatie bij vaak onrustwekkende diagnoses zoals ziekte van Alzheimer. De dienst beschikt in Tienen over een EMG- en EEG-toestel. Hiermee worden ook zeer veel intramurale adviezen uitgevoerd. Neurologie heeft uitmuntende contacten met alle andere diensten van het ziekenhuis. Ook extramuraal zijn er goede samenwerkingsverbanden, zoals met UZ Leuven, waardoor derdelijnspathologie vlot getransfereerd kan worden.

Medische staf Dr. Marleen De Quick Dr. Anneke Govaerts (diensthoofd) Dr. Astrid Görner Campus Mariëndal • Raadplegingen • Observatie op kritieke afdelingen en inwendige ziekten Campus St.-Jan • Hospitalisatieafdeling (PAAZ) • Gespecialiseerde revalidatie-afdeling (Sp-locomotorisch) Medisch Centrum Aarschot • Raadplegingen & ambulante onderzoeken


Psychiatrie De medische staf van onze dienst Psychiatrie te Tienen telt drie psychiaters. Zij beslissen over het opname- en ontslagbeleid. Zij zijn medisch en juridisch ook verantwoordelijk voor de behandeling op de verblijfsafdeling, op Campus St.-Jan. De raadplegingen vinden plaats op Campus Mariëndal. Een vierde psychiater houdt raadplegingen in Aarschot. Verwijzende instanties zijn de huisartsen, de eigen spoedgevallendienst en die van omliggende ziekenhuizen, en specialisten binnen en buiten ons ziekenhuis. Patiënten of hun naaste omgeving kunnen ook rechtstreeks een hulpvraag formuleren. De meest frequente hulpvragen zijn: • alle vormen van depressie • afhankelijkheid van middelen (alcohol en medi catie, met uitzondering van drugs) • persoonlijkheidsstoornissen • psychotische stoornissen. De laatste jaren zien we een toename van psychosociale problematiek. PAAZ De afkorting PAAZ staat voor Psychiatrische Afdeling in een Algemeen Ziekenhuis. De PAAZ is gehuisvest in Campus St.-Jan. In tegenstelling tot de meeste ziekenhuizen opteren wij voor een open afdeling, om het reële gevoel van “opsluiting” te vermijden. Patiënten hebben, na akkoord van de medische staf, de vrijheid om de afdeling te verlaten. Deze open structuur bepaalt wel mee welke psychiatrische ziektebeelden er opgevangen kunnen worden. De opnameduur kan variëren, en bedraagt gemiddeld 2 tot 3 weken. Doel is om binnen maximaal 8 weken een antwoord te bieden op de hulpvraag. Binnen deze periode wordt een ontslag naar de thuissituatie voorbereid, of indien nodig een opname in een psychiatrisch ziekenhuis, waar de patiënt een langere periode behandeld kan worden. Behandelteam De 24-uurszorg op de afdeling gebeurt onder leiding van de medische staf. • Belangrijkste entiteit is het verpleegkundig team. De ver pleegkundigen hebben een wezenlijke taak bij zowel de

observatie als de begeleiding van de patiënten en hun naasten. • Twee psychologen nemen, na indicatie van de behan delende psychiater, o.a. de psychodiagnostische testen en systeem-therapeutische gesprekken voor hun rekening, alsook specifieke therapievormen zoals hypnotherapie, EMDR (Eye Mouvement Desensitisation and Reproces sing) of TFT (Thought Field Therapy). • De ergotherapeuten evalueren en begeleiden de patiënt en, zowel individueel als in groep, in de dagelijkse en creatieve vaardigheden. • De maatschappelijk assistent ondersteunt de patiënt en zijn familie administratief en praktisch (o.a. huisvesting, werkomgeving, financiële zaken). • De kinesitherapeut evalueert en traint de fysieke vaar digheden van de patiënt, met gerichte aandacht voor de psychologische mechanismen die aanleiding geven tot disfunctioneren. Dit gebeurt individueel en in groep (bv. relaxatietherapie). Multidisciplinair overleg De begeleiding van psychiatrische patiënten is en blijft een zaak van samenwerking tussen verschillende disciplines. Er is wekelijks een multidisciplinaire teamvergadering, die eenmaal per maand in het teken staat van inhoudelijke en theoretische verdieping. Zo wordt kennis over nieuwe ontwikkelingen gedeeld en kunnen we “zorg op maat” blijven bieden aan onze patiënten.

Medische staf Dr. Elke De Heyn Dr. Gokhan Goktas (diensthoofd) Dr. Laurence Lejeune Dr. Guido Walpot Campus Mariëndal • Raadplegingen Campus St.-Jan • Hospitalisatieafdeling (PAAZ) Medisch Centrum Aarschot Dr. Guido Walpot

•


Raadplegingen

De dienst is erkend als opleidingscentrum en biedt stagemogelijkheden aan voor ambulanciers en studenten verpleegkunde en geneeskunde. Een bijna blindelings vertrouwen in elkaar is op een spoedgevallendienst van het allergrootste belang, of het nu om een banale wondhechting gaat of een reanimatie van een polytrauma-patiënt. Teambuilding is dan ook een belangrijk item op deze dienst. Triage Elke patiënt die zich met een urgentie aanmeldt, ervaart zijn pathologie als dringend. De dienst streeft naar zo kort mogelijke wachttijden, met de snelste hulp voor ernstige pathologie. Het blijft een dagelijkse evenwichtsoefening om die triage van de spoedpatiënten op grond van objectieve symptomen te verdedigen tegenover de wachtende patiënt en/of zijn begeleiders. Dat ongeduld of onvrede op spoedgevallendiensten steeds vaker tot verbale of zelfs fysieke agressie leidt, ondervinden ook onze artsen, verpleegkundigen en onthaalmedewerkers. Om in die gevallen de veiligheid van onze medewerkers en de andere patiënten beter te kunnen waarborgen, heeft het ziekenhuis een samenwerkingsprotocol met de lokale politie voor snelle interventie.

Spoedgevallen Zoals in alle ziekenhuizen, blijft het aantal patiëntencontacten op de dienst Spoedgevallen toenemen. Nationaal ligt de gemiddelde groei tussen 5 en 6% per jaar. Met in totaal 19.412 patiënten kende onze dienst vorig jaar een stijging met 7,5%. De dienst is gevestigd op Campus Mariëndal. Het medische team telt 7 spoedartsen met verschillende kwalificaties (actuele maatregel tot eind 2012). Van de 20 verpleegkundigen hebben de meeste de beroepstitel spoedgevallen en intensieve zorgen.

MUG-dienst De MUG (Mobiele Urgentie Groep) is een zeer belangrijke dienst van RZ Heilig Hart Tienen aan de plaatselijke bevolking én ver daarbuiten: ons MUG-gebied reikt in het noorden tot Tielt-Winge en in het zuiden tot 25 km over de taalgrens. In 2009 kreeg onze MUG-dienst maar liefst 900 oproepen te verwerken. Hechte samenwerking en veelvuldig overleg met de ziekenwagendiensten, de brandweer en de politie versterken die functie. Masterplan Wegens de gestage activiteitengroei verhuisde de dienst in mei 2008 naar een ruimere locatie op Mariëndal, met name de vroegere psychiatrische afdeling van het ziekenhuis. Om deze locatie tot een moderne spoedgevalleninfrastructuur om te vormen, werd een architectenbureau aangesteld.

Medische staf Dr. Jan Beirnaert (diensthoofd a.i.): chirurg - urgentie-arts Dr. Jean-Pierre Liesenborghs: chirurg - gelijkgestelde urgentie-arts Dr. Paul Peeters: gebrevetteerde acute geneeskunde Dr. Johan Stuer: anesthesist - intensivist - gelijkgestelde urgentie-arts Dr. Romain Mbaka Utshudi: specialist acute geneeskunde Dr. Philippe Van Maercke: chirurg - gelijkgestelde urgentie-arts Dr. Frederik Verstraeten: specialist acute geneeskunde


Medisch-technische diensten

Radiologie Patiënten uit de regio moeten in ons ziekenhuis terecht kunnen voor snelle en accurate diagnostiek voor alle ziektebeelden. Investeren in up to date medische beeldvorming is dan ook een prioritaire beleidsoptie. De dienst Radiologie is actief op de drie campussen, met een staf van 8 radiologen. In Tienen hebben zij een team van 24 verpleegkundigen/technologen en 7 secretariaatsmedewerkers, in Aarschot 5 verpleeg-kundigen/ technologen en 3 secretariaatsmedewerkers. Vlotte service en beperkte wachttijden zijn continue streefdoelen.

op elke campus ook over een CT-scanner. Sinds november 2008 biedt de afdeling op Mariëndal MRI-onderzoeken aan. De MRI-eenheid heeft een eigen verpleegkundig team en is fysiek gescheiden van de andere radiologiezalen, met een aparte inschrijvingsbalie en eigen wachtruimte. Door het grote aanbod van patiënten waren het verpleegkundig team en de onderzoeksuren al na een jaar aan uitbreiding toe.

Stijgende patïentenstromen De dienst doet onderzoeken voor ambulante, gehospitaliseerde en one day patiënten. Ambulante patiënten komen na doorverwijzing door huisarts of specialist, en in toenemende mate ook via de dienst Spoedgevallen. De activiteit voor gehospitaliseerde patiënten stijgt sterk, mede door het toepassen van nieuwe technieken zoals angio-CT, bepaalde Doppler-onderzoeken en echogeleide puncties. • De radiologische afdelingen op Campus Mariëndal en in Medisch Centrum Aarschot zijn toegankelijk voor externe verwijzingen en de meer acute patiëntengroep. • Op Campus Mariëndal is er de klok rond een continue radiologische permanentie voor spoedgevallen. • De afdeling radiologie op Campus St.-Jan richt zich naar de gehospitaliseerde patiënten (vnl. Geriatrie, Psychia trie) en interne verwijzingen orthopedie. MRI-eenheid Naast klassieke radiologie en echografie, beschikt de dienst

Digitalisering In 2010 gaat de dienst Radiologie volledig digitaal. Er werd geïnvesteerd in een PACS (Picture Archiving & Communication System) en RIS (Radiology Information System) met spraakherkenning. Vanaf april zijn beide systemen operationeel op onze drie campussen, en werkt de dienst volledig filmloos. Alle types onderzoeksbeelden worden voortaan op cd ter beschikking gesteld. Het hele traject van aanvraag tot protocol zal op termijn volledig papierloos worden. Huisartsen kunnen dan via een beveiligde lijn toegang krijgen tot het elektronisch medisch dossier van hun patiënt, om de onderzoeksbeelden en conclusies te raadplegen. Op Campus Mariëndal komt ook een nieuwe digitale zaal. De installatie werd aangegrepen om deze druk bezochte dienst patiëntvriendelijker in te richten. Onderzoekszalen, wachtruimtes en werkposten worden herschikt om de verschillende patiëntenflows (ambulant, one day, gehospitaliseerd) vlotter te laten verlopen, met meer comfort voor de individuele patiënt.

Medische staf Dr. Bart Boomgaert Dr. Carola Brussaard Dr. Paul Mortelmans Dr. Ludo Onkelinx (diensthoofd) Dr. Benjamin Peersman (MRI-coördinator) Dr. Hans Timmerman Dr. Jan Van Ballaer Dr. Rik Verhille

Campus Mariëndal Interne & externe verwijzingen Gehospitaliseerde & one day patiënten Urgenties & 24u-permanentie

• • •

Klassieke radiologie & echografie CT MRI

Campus St.-Jan Gehospitaliseerde patiënten Interne verwijzingen orthopedie

Medisch Centrum Aarschot Interne & externe verwijzingen One day patiënten

• •

• •

Klassieke radiologie & echografie CT

Klassieke radiologie & echografie CT


Nucleaire geneeskunde Nucleaire geneeskunde is een medisch-technische discipline die zich voornamelijk bezighoudt met beeldvormende diagnostiek aan de hand van radio-isotopen. Daarnaast omvat het aanbod nog de botdensitometrie en een aantal radionuclide-therapieën. In tegenstelling tot de radiologie, die in principe morfologische (anatomische) beeldvorming verricht, bestaat nucleaire geneeskunde uit functionele beeldvorming. Bij isotopenonderzoeken ligt de nadruk dan ook op de functie van de organen, eerder dan op hun anatomisch voorkomen.

bij er geen gebruik wordt gemaakt van radio-isotopen. Het is een eenvoudig onderzoek dat toelaat om op een snelle manier osteoporose op te sporen. Ten slotte gebeuren op de dienst ook enkele therapieën met radio-isotopen. De behandeling van hyperthyroidie met radioactief jodium-131 is hier de meest courante. Uitbreiding medische staf Onze nuclearist kan rekenen op een team van vijf verpleegkundigen en een secretariaatsmedewerker. Vanaf oktober 2010 komt er een tweede nuclearist. Nucleaire geneeskunde heeft een afdeling op Campus Mariëndal in Tienen en in het Medisch Centrum Aarschot. Momenteel zijn deze afwisselend open: de Tiense afdeling op maandag, woensdag en vrijdag, en in Aarschot op dinsdag en donderdag. Beide sites zijn los van hun openingsmoment elke werkdag telefonisch bereikbaar. Wanneer er in het najaar twee artsen de dienst bestaffen, is het de bedoeling om de openingsuren verder uit te breiden en zo een nog snellere service te kunnen bieden.

Van de brede waaier aan nucleaire onderzoeken zijn botscan, myocardperfusiescintigrafie, ventilatie/perfusie-scan en schildklierscintigrafie de meest gekende. Botdensitometrie is het enige onderzoek op de dienst waar-

Spect/CT-scanner De dienst en het ziekenhuis investeren sterk in nieuwe apparatuur. In 2008 werden twee nieuwe botdensitometers aangeschaft. Midden 2010 wordt de dienst in Tienen uitgerust met een SPECT/CT-toestel. Dit is een gloednieuwe techniek die ons in staat zal stellen om de gevoeligheid van nucleaire onderzoeken aan te vullen met de excellente anatomische lokalisatie die een CT-toestel biedt.

Nucleaire beeldvorming • Hart & bloedvaten: myocardperfusie, ventriculografie in rust • Skelet: botscintigrafie, beenmergscintigrafie, vasculaire scintigrafie • Centraal zenuwstelsel: regionale cerebrale perfusie, DAT-scan • Longen: opsporen van longembolen • Nieren: dynamisch renogram, nierschorsscintigrafie • Endocrinologie: schildklier met captatie, bijschildklierscintigrafie • Maagdarm: maagontleding, reflux, divertikel van Meckel, GI-bloeding, lever/galwegen/galblaas • Oncologie: opsporen van sentinelklier, borstklier- tumor, bijniermergtumor • Infectie, inflammatie Volledig overzicht op aanvraagformulier, www.rztienen.be/nucleairegeneeskunde


Medische staf Dr. Raf Verscuren Dr. Lieselot Brepoels (vanaf 10/2010) Botdensitometrie • Opsporen van osteoporose Therapie • Hyperthyroidie (Jodium-131) • Osteoblastische skeletmetastasen (Samarium-153) PET-scan i.s.m. PET-centrum UZ Leuven • Oncologie: carcinomen (long,colon,…), neuro-endocriene tumoren, recidief prostaattumor, hersentumor,… • Vasculitis, FUO • Neurodegeneratief lijden • Myocardviabiliteit

Anatomopathologie De dienst Anatomopathologie onderzoekt stalen in het domein van de gynaecologische pathologie en borstpathologie, urologische pathologie, gastro-enterologie en abdominale heelkunde, dermatologie en pneumologie. Maar ook andere medische disciplines behoren tot het werkterrein, zoals neus-keel-oor, stomatologie, orthopedie en hematologie. Hierdoor heeft de dienst nauwe contacten met vrijwel alle klinische diensten. De medische staf telt 2 artsen-specialisten. Hun team bestaat uit 4 klinisch laboranten en 2 secretariaatmedewerkers. Deelname aan MOC Er is frequent overleg met de diverse klinische disciplines, zowel formeel als informeel. De anatoom-patholoog staat ook de huisartsen graag met raad en daad bij. Het formele overleg met de clinici heeft jaren geleden vorm gekregen in het MOC (multidisciplinair oncologisch consult). Maandelijks worden alle oncologische patiënten multidisciplinair besproken, vaak in samenwerking met UZ Leuven. De dienst participeert regelmatig in studies en publicaties, en is ingeschreven in een externe kwaliteitscontrole (uitgevoerd door de CAP, College of American Pathologists) Standaardisatie Het team volgt zoveel als mogelijk de huidige trends op en heeft zich voor de komende jaren het motto “standaardisatie, informatisering en accreditatie” aangemeten. De dienst ging als één van de eerste in het ziekenhuis aan de slag met spraakherkenning, en past de meest recente technologie toe voor het verwerken van cytologies. Aanvullend kunnen immuunhistochemische testen uitgevoerd worden, alsook farmacodiagnostische testen zoals oestrogeenreceptor, progesteronreceptor, CErbB2 (Herceptine) in het kader van borstcarcinoma. Eind 2010 wil de dienst van start gaan met een Laboratory Information System (LIS), dat alle toestellen in één enkel netwerk voor het laboratorium koppelt en integreert. Deze automatisatie maakt ook verdere standaardisatie mogelijk.

Medische staf Dr. Ann Cornelis (diensthoofd) Dr. Johan Van Meerbeek Onderzoeken • Gynaecologische cytologie • Niet-gynecologische cytologie • Biopsies & operatiespecimen • Peroperatoir spoedonderzoek


Klinische biologie Het doel van onze dienst Klinische biologie is de behandelende arts te ondersteunen bij diagnostiek, therapie en preventie door een kwaliteitsvolle en snelle dienstverlening. Het diensthoofd is daarnaast ook ziekenhuishygiënist. Onder leiding van drie klinisch biologen voert het klinisch laboratorium analyses uit op het gebied van klinische chemie, immunologie, hormonologie, therapeutische monitoring, hematologie, stolling, immunohematologie, serologie en microbiologie. Het laboratorium is hiervoor erkend door het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid en werkt volgens een kwaliteitssysteem. Het laboratorium is gevestigd in het hoofdgebouw van Campus Mariëndal.

De meeste routine-analyses worden in ons laboratorium de klok rond en zo snel mogelijk uitgevoerd. Op elk moment is een medisch laboratoriumtechnoloog (laborant) aanwezig en kunnen stalen voor onderzoek afgegeven worden. Sterk afwijkende resultaten worden onmiddellijk meegedeeld aan de aanvragende arts. Analysen die niet door ons laboratorium kunnen uitgevoerd worden, worden doorgestuurd naar gespecialiseerde laboratoria. Onze huisartsen en specialisten kunnen bij de klinisch biologen terecht voor de interpretatie van de testen, de aanvraag van specifieke analyses en gespecialiseerde adviezen. De laboranten staan ter beschikking van de ambulante patiënten voor bloedafnames.

Onderzoeken • Klinische chemie • Immunologie • Hormonologie • Therapeutische monitoring • Hematologie • Stolling • Immunohematologie • Serologie • Microbiologie

Specialisaties stafleden • Apr. Gerarda Jacobs: scheikunde, therapeutische monitoring, stolling • Apr. Kristin Onkelinx: hematologie, immunohematologie, transfusie • Dr. Reinhilde Reybrouck (diensthoofd): microbiologie, antibioticabeleid, ziekenhuishygiëne


Palliatief Support Team Palliatieve zorgverlening vormt in ons ziekenhuis geen aparte eenheid, maar de kennis en know how is op elke afdeling aanwezig. Alle hospitalisatie-afdelingen beschikken over minstens twee palliatieve referentieverpleegkundigen, en over een standaardverpleegplan palliatieve zorgen. Het Palliatief Support Team fungeert ziekenhuisbreed. Het kernteam met een palliatief verpleegkundige en arts, een psycholoog en een sociaal verpleegkundige, krijgt ruggensteun van een ruime werkgroep voor de uitbouw van een interdisciplinaire palliatieve zorgcultuur.

Palliatieve registratie De vraag naar palliatieve zorgverlening kan in principe van elke betrokkene uitgaan: de patiënt zelf, de behandelende arts, een verpleegkundige, de familie… De palliatieve registratie gebeurt doorgaans door de referentieverpleegkundige op de afdeling, steeds in nauw overleg met de behandelende arts. Indien een patiënt al palliatief geregistreerd is wanneer hij in ons ziekenhuis opgenomen wordt, is het zeker zinvol dit bij de opname te melden. Wanneer patiënten verkiezen naar huis te gaan maar de situatie daar toch te zwaar of onhoudbaar blijkt voor de patiënt en/of de familie, dan is een hernieuwde ziekenhuisopname vanzelfsprekend mogelijk. Interdisciplinaire benadering De palliatieve zorgverlening aan de ongeneeslijk zieke patiënt, en de begeleiding van de familie daarbij, worden zeer gewaardeerd. Vooral de interdisciplinaire benadering is een meerwaarde in de ondersteuning voor patiënt en familie. We streven naar een continue en totale zorg. Verzachting van pijn en andere lichamelijke klachten is net zo belangrijk als aandacht voor de psychische, sociale en spirituele problemen waarmee de patiënt of zijn naasten te maken kunnen krijgen. Naast de pijn- en symptoomcontrole door de arts, stelt het PST alles in het werk om het comfortniveau van de palliatieve patiënt te behouden en zo mogelijk te verhogen. De psycholoog staat de patiënt en familie bij. De diëtist komt de patiënt tegemoet in zijn voedingswensen. De kinesist opteert voor een comfortbehandeling, en besteedt veel aandacht aan relaxatie- en ademhalingsoefeningen. Speciale bedden en matrassen verbeteren het ligcomfort. De sociaal verpleegkundige neemt de administratieve opvolging waar, en ook de ontslagregelingen. Heeft een patiënt of zijn familie vragen die verband houden met zingeving of spiritualiteit, spreken we de ziekenhuispastor aan voor een persoonlijk contact. Familie kan, na overleg met de verpleging, eventueel ook ’s nachts aanwezig blijven. De palliatief verpleegkundige coördineert het geheel, en vervult ook een belangrijke taak in het empathisch aanwezig zijn voor patiënt en familie. Transmurale samenwerking Het Palliatief Support Team begeleidt de patiënt en zijn familie zo goed mogelijk bij ontslag naar huis, naar een pallia-

tieve eenheid elders of naar een rusthuis met verzorging. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat mensen in hun laatste levensfase liefst thuis en in vertrouwde kring verzorgd worden. Er is in het ziekenhuis dan ook een toenemende tendens naar begeleiding van palliatieve patiënten naar de thuiszorg. De sociaal verpleegkundige legt de nodige contacten met de eerstelijnszorg en met PANAL (Palliatief Netwerk Arrondissement Leuven) om de continuïteit van de zorgverlening te waarborgen, en gaat ook na of er voldoende mantelzorg en thuishulp mogelijk is. Is dit niet het geval, dan wordt in overleg met de patiënt en zijn familie uitgekeken naar ondersteuning via thuisverpleging, familiale hulp, …

Ons Palliatief Support Team pleit voor een zorgcultuur waarin lijden en menswaardigheid elkaar niet hoeven uit te sluiten. Als het levenseinde nadert, zijn menselijke warmte en respectvolle aandacht voor de eigen comfortbehoeften minstens zo waardevol als pijnmedicatie en symptoombestrijding. Onze palliatieve zorgverlening richt zich op de kwaliteit van het leven, en biedt daarom totale zorg op maat: wat die levenskwaliteit concreet betekent, bepaalt iedereen immers voor zichzelf. Palliatieve zorg bevestigt het leven, en beschouwt het sterven als een normaal, natuurlijk proces dat niet vertraagd of versneld wordt. Palliatieve zorg voegt geen dagen toe aan het leven, maar voegt leven toe aan de dagen…


Colofon Hartslag is het informatieblad van RZ Heilig Hart Tienen voor eerstelijnszorgverleners. Hoofdredactie Dr. Ann Cornelis Eindredactie Karla Venken Redactieraad Dr. Ann Cornelis • Dr. Hans Decoster • Dr. Koen Keirse Dr. Frank Martens • Raf Lemmens • Dr. Hisco Robijn Koen Vancraeynest • Karla Venken Foto’s: Heidi Rombouts Vormgeving & druk Drukkerij Trudo Verantwoordelijke uitgever Koen Vancraeynest Kliniekstraat 45, 3300 Tienen Redactieadres [email protected], of per brief RZ Heilig Hart Tienen Communicatiedienst Kliniekstraat 45 3300 Tienen


Tijdschrift voor zorgverstrekkers regio Hageland april Wegwijs in het medisch aanbod van RZ Heilig Hart Tienen

Recommend Documents