SECRETARIAAT
Organisatie dr. Korrie van Helvert Directeur Shirley Welten, Martine van den Boogert Bureaumanager Marleen Trommelen Bureaumedewerker Secretariaat Postadres: Bezoekadres: HOVO Brabant Seniorenacademie HOVO Brabant Seniorenacademie Universiteit van Tilburg Universiteit van Tilburg, kamer C16 Postbus 90153 Warandelaan 2 5000 LE TILBURG 5037 AB TILBURG Telefoon: 013-466 8119 e-mail:
[email protected] Website: www.hovobrabant.nl Bereikbaarheid Ons kantoor is telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9.00 uur tot 14.00 uur. U kunt ons uiteraard ook altijd mailen. In de zomervakantie is ons kantoor gesloten van 28 juli tot en met 15 augustus.
Als landelijk erkende instelling zijn wij aangesloten bij de koepelvereniging HOVO Nederland. HOVO staat voor hoog niveau en kwaliteit. Voor meer informatie zie www.hovo-nederland.org 2
01Woord Vooraf
T
ijdens het samenstellen van deze brochure was het niet moeilijk al in zomerse sferen te komen. De zon schijnt volop en het is bijna 20 graden half maart. Wij verwachten ook een mooie zomer en daar gaan we samen van genieten. Wanneer heel Nederland op vakantie is en aan overvolle stranden ligt of op overvolle campings staat, bieden wij u dicht bij huis een heel andere reismogelijkheid in onze Zomeracademie 2014. Heden en verleden, dichtbij en veraf , beeldend en muzikaal valt er van alles te leren en te beleven tijdens de zomercursussen op de universiteit van Tilburg. Uitstekende docenten gidsen u door de Italiaanse renaissance en Romaans Frankrijk of naar Steden van vroeger en nu. U reist in 2 dagen door de Nederlandse geschiedenis of verdiept u in wat vrijheid voor ons betekent. En u geniet volop van de opera’s van Strauss. Met deze brochure laten we u zien wat er allemaal te beleven en leren valt deze zomer bij HOVO Brabant en natuurlijk proberen we u te verleiden om mee te doen. En ook daar kunt u een psychologiecursus over volgen. Kortom een zeer gevarieerd maar altijd verdiepend programma met cursussen waar u achteraf nog vaak aan terug zult denken. En natuurlijk hoort er ook de voorpret bij. Dus schrijf u snel in dan bent u zeker van een plaatsje in de cursus(sen) van uw keuze. Wat een mentale zomerreis! Gaat u ook met ons mee?
Korrie van Helvert Directeur HOVO Brabant Seniorenacademie
3
ALGEMENE INFORMATIE
Waarom HOVO? Als stichting stellen wij ons ten doel om zoveel mogelijk mensen vanaf 50 jaar in Brabant de gelegenheid te geven om hoger onderwijs te (blijven) volgen. Niet in de vorm van beroepsgerichte opleidingen maar gericht op algemene kennisverwerving en persoonlijke ontwikkeling. Door een leven lang te leren, blijven mensen actief en betrokken op de wereld en de samenleving. Een HOVO-cursus volgen betekent jezelf uitdagen om samen met de docent en medecursisten nieuwe kennisgebieden te verkennen of aanwezige kennis uit te breiden of te actualiseren. Samen studeren is samen genieten. Wie zijn wij? De vier grote instellingen voor hoger onderwijs in Brabant, Avans Hogeschool, Fontys Hogescholen, Technische Universiteit Eindhoven en Tilburg University, hebben hun krachten gebundeld in de stichting HOVO Brabant Seniorenacademie. Met deze stichting zetten zij zich in om “een leven lang leren” op hoger onderwijsniveau in Brabant mogelijk te maken. De stichting heeft als doel: gelegenheid bieden om (hernieuwd) kennis te maken met het hoger onderwijs in diverse wetenschapsgebieden en thema’s. Onze hoofdactiviteit is HOVO, hoger onderwijs primair gericht op 50+ers. We doen dat in de vorm van wekelijkse cursussen en intensieve winter- of zomercursussen van enkele dagen. De cursusplaatsen zijn Tilburg, Eindhoven, ’s-Hertogenbosch en Breda. Onze Zomer- en Winteracademie vinden vanwege de centrale ligging in Brabant plaats op de universiteit van Tilburg, uitgezonderd reizen en excursies. Wat bieden wij? De cursussen worden gegeven op academisch niveau, uiteenlopend van inleidend tot verdieping. De kwaliteit van ons onderwijs staat of valt bij de kwaliteit van de docenten die zorgvuldig worden gekozen. Behalve een uitstekende docent, is ook een goede organisatie van belang voor de kwaliteit van ons onderwijs. Met een kleine staf doen wij al het mogelijke u goed van dienst te zijn en om alles tijdens de cursussen probleemloos te laten verlopen. De universiteit van Tilburg is uitstekend te bereiken per auto of trein.
4
01
Wat verwachten wij? Een formele vooropleiding wordt niet vereist. Van de cursisten wordt tenminste verwacht dat zij zelfstandig Nederlandse en eventueel Engelse literatuur kunnen en willen bestuderen en dat zij, waar die ruimte bestaat, actief inbreng hebben tijdens de (werk)colleges. De meeste deelnemers hebben reeds een studie in het hoger onderwijs afgerond. Afwisselend en actief Natuurlijk verwachten de docenten in de zomercursussen niet van u dat u 6 uur op een dag passief luistert naar hun verhaal. In alle cursussen is voldoende ruimte ingebouwd voor variatie in aanbiedingsvormen zodat niet alleen uw oren gestreeld worden maar ook uw ogen en u actief kunt bezig zijn met de leerstof. De docenten zullen er alles aan doen u “bij de les” te houden op een prettige manier en de dagen zodoende zinvol in te vullen. WILT U CONTACTPERSOON ZIJN? Voor al onze cursussen zoeken wij mensen die bereid zijn als contactpersoon op te treden. Wanneer u al eerder een HOVO-cursus bij ons heeft gevolgd, kunt u op het inschrijfformulier aangeven of u beschikbaar bent om als contactpersoon op te treden. Wij stellen uw bereidheid daartoe enorm op prijs. Sed Vitae en verlichting studiekosten Door de Stichting Studiefonds Sed Vitae kan aan cursisten van HOVO Brabant verlichting van studiekosten worden gegeven. Wie moet rondkomen van een besteedbaar inkomen onder € 1.250,00 per maand en in NoordBrabant woont, kan zonder bezwaar een beroep doen op dit fonds. Voor nadere informatie over de procedure en aanmelding kunt u terecht bij mw. W. Breedveld-Gerretsen, 013-5710225 of mail:
[email protected]
5
01
Organisatie, Secretariaat Woord Vooraf Algemene informatie Inhoudsopgave 01
02 03
04
05 06
07 08
09
6
01
INHOUDSOPGAVE
Blz. 2 3 4,5 6
Vorstenhoven en kunstenaars in de Italiaanse Renaissance Drs. Joris van Sleeuwen Romaans Frankrijk Ko van Dun Verleden, heden en toekomst van de stad in één daG Drs. Evert Jan Ouweneel Francis Bacon en de opkomst van het postmodernisme Drs. Cora Westerink Het hertogdom Brabant Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld e.a. Nederlandse geschiedenis op hoofdlijnen Drs. Feico Houweling Vrijheid Drs. Petra Bolhuis en Drs. Theo Meereboer De (on)bewuste beïnvloeding van ons gedrag Dr. Andreas Wismeijer Richard Strauss en zijn opera’s Drs. Leo den Oudsten
7 t/m 10
Activiteiten najaar 2014 Inschrijfvoorwaarden Colofon Inschrijfformulier
43 44 46 47
11 t/m 14
Kunst- en cultuurgeschiedenis
vorstenhoven en kunstenaars in de italiaanse renaissance Drs. Joris van Sleeuwen
15 t/m 18
19 t/m 22
23 t/m 26 27 t/m 30
31 t/m 34 35 t/m 38
39 t/m 42
7
01
Inhoud
01
Vorstenhoven en kunstenaars in de Italiaanse Renaissance
Programma
A
an het einde van de Middeleeuwen is Italië geografisch, politiek en cultureel erg versplintert, opgedeeld in kleine zelfstandige staten en staatjes, elk met een eigen geschiedenis, identiteit en bestuursvorm. In de laatste twee decennia van de 14e eeuw weten de steden van midden- en noord-Italië zich los te maken van de keizerlijke of pauselijke macht, waarbij een autonome stedelijke bestuursvorm is ontstaan. Aanvankelijk gaat het om onafhankelijke republieken, maar al snel verwerven enkele invloedrijke families grote macht, die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Deze vorstelijke ambities blijven beperkt tot de eigen stad en formeel vallen ze binnen de republikeinse staatsvorm. In zuid-Italië is de situatie niet veel anders. Binnen het koninkrijk Napels en Sicilië bestaan vele feodale gebieden die los van de monarch een eigen koers varen. Het keerpunt is het jaar 1395, wanneer Gian Galleazzo Visconti er in slaagt de titel van hertog van Milaan te kopen van Wenceslas van Luxemburg tegen een bedrag van 100.000 goudflorijnen. Voor het eerst in de Italiaanse geschiedenis weet een lid van een adellijke familie, met haar wortels in de stad, de titel van een soeverein vorst te verwerven. Het hof in Milaan kan nu wedijveren met de Europese vorstenhoven en er ontstaat een rijke hofcultuur. In de vormgeving van deze ambiance van pracht en praal is een grote rol weggelegd voor kunstenaars en architecten. De grandeur van de paleizen en de roem van de kunstwerken werden de maatstaf voor de status en het prestige van de heerser. In het voetspoor van Milaan volgen al gauw andere vorstenhoven: Gonzaga in Mantua, Montefeltro in Urbino, Este in Ferraraen en de Medici in Florence. Het pauselijk hof in Rome en de dynastie van Aragon in Napels groeien uit tot de meest invloedrijke culturele centra in Italië. De kunstenaars en architecten in dienst van de nieuwe machthebbers behoren tot de belangrijkste van Italië en zij worden het voorbeeld voor vele andere kunstenaars in heel Europa.
Literatuur
8
Hand-outs worden tijdens de cursus uitgedeeld.
Dinsdag 1 juli 09.30 – 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45 – 10.45 Blok 1: Inleiding 10.45 – 11.00 Koffie/thee-pauze 11.00 – 12.30 Blok 2: Milaan: Visconti en Sforza (1395-1535) 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.30 Blok 3: Mantua: Gonzaga (1397-1519) 14.30 – 14.45 Korte pauze 14.45 – 15.30 Blok 4: Ferrara: Este (1393-1535) 15.30 – 15.45 Koffie/thee-pauze 15.45 – 16.30 Blok 5: Urbino: Montefeltro en della Rovere (1444-1538) Woensdag 2 juli 09.30-09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45-11.00 Blok 1: Florence I : Republiek onder de Medici (1434-1494) 11.00-11.15 Koffie/thee-pauze 11.15-12.30 Blok 1: Florence II: Groothertogdom Toscane (1537-1609) 12.30-13.30 Lunchpauze 13.30-14.30 Blok 2: Rome I Pauselijk hof (1420-1527) 14.30-14.45 Korte pauze 14.45-15.30 Blok 2: Rome II Pauselijk hof (vervolg) 15.30-15.45 Koffie/thee-pauze 15.45-16.30 Blok 3: Koninkrijk Napels Anjou-Durazzo (1381-1442) en Dynastie Aragon (1435-1501) 16.30 uur Afsluitende borrel
Docent
Drs. Joris van Sleeuwen is in 1991 als kunsthistoricus afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Leiden. Voordien behaalde hij in 1982 aan de KU Nijmegen zijn doctoraal geschiedenis. Hij heeft zich gespecialiseerd in architectuurgeschiedenis. Vanaf 1987 is hij werkzaam in het volwassenenonderwijs en verzorgt hij HOVO-cursussen, lezingen en kunstreizen. 9
01
Vorstenhoven en kunstenaars in de Italiaanse Renaissance PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op dinsdag 1 en woensdag 2 juli 2014.
02
Kunst- en cultuurgeschiedenis
Romaans Frankrijk
INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 16 JUNI Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is. LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • 2 x lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags in de pauze koffie/thee • Een drankje ter afsluiting van de cursus • Het lesmateriaal
Ko van Dun
PRIJS € 130,-
10
11
02
Inhoud
02
ROMAANS FRANKRIJK
Programma
W
ellicht heeft onze fascinatie voor de Romaanse periode alles te maken met het gegeven dat deze de laatste fase van onze geschiedenis is waarin het bestaan nog volledig in een metafysisch perspectief stond. Niet de mens maar de schepper is de maat der dingen. Elk kunstwerk, ieder gebouw staat in dienst van de openbaring. Een van de kenmerkende aspecten van de Romaanse kunst is dan ook het volledig samenvallen van schoonheid en betekenis. Waar in eerdere en latere fasen van de geschiedenis de kunst altijd ook een zekere formele of intellectuele distantie laat zien, heerst hier het primaat van de expressie; iedere lijn, iedere vorm en iedere kleur is de rechtstreekse uitdrukking van een gevoel of een idee. Frankrijk is in de Romaanse tijd het meest dynamische land, zeker als het gaat om kunst en architectuur. De cursus brengt het hele verhaal in beeld, vanaf de eerste aanzetten rond het jaar 1000 tot aan de bloei van de Romaanse kunst in het midden van de 12e eeuw. Ze biedt niet alleen een reis door de tijd maar ook door de ruimte. Alle belangrijke regionale scholen komen aan de orde, van de Auvergne tot Normandië, van Bourgondië tot Aquitanië. De interregionale ontwikkelingen komen in beeld via het verhaal van de pelgrimsroutes en met name ook dat van de grote kloosterorden van Cluny en Cîteaux. Docent
12
Ko van Dun studeerde aan de kunstacademie Tilburg en is docent beeldende vorming. Hij verzorgt cursussen kunstgeschiedenis voor o.a. HOVO en verder lezingen en kunstreizen. Meer informatie op www.kovandun.nl
Maandag 7 juli 10.00 – 10.15 Ontvangst met koffie/thee 10.15 – 11.30 Blok 1: Eerste contouren 11.30 – 11.45 Koffie/thee-pauze 11.45 – 12.30 Blok 2: Deel a Hallenkerken en basilica’s I 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.15 Blok 2: Deel b Hallenkerken en basilica’s II 14.15 – 14.30 Koffie/thee-pauze 14.30 – 15.45 Blok 3: Romaans Bourgondië Dinsdag 8 juli 10.00 – 10.15 Ontvangst met koffie/thee 10.15 – 11.30 Blok 4: Romaanse schilderkunst en sculptuur 11.30 – 11.45 Koffie/thee-pauze 11.45 – 12.30 Blok 5: Deel a Regionale scholen I 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.15 Blok 5: Deel b Regionale scholen II 14.15 – 14.30 Koffie/thee-pauze 14.30 – 15.45 Blok 6: De grote kloosterbewegingen: Cluny en Cîteaux 15.45 uur Afsluitende borrel
Literatuur
Lesbrief plus alle getoonde overzichten en beelden (via We Transfer); Teksten en tekeningen van de docent (via We Transfer). Aanbevolen literatuur: Eliane Vergnolles, L’Art Roman en France, Flammarion, 2003, € 29,-. Eric Fernie, Romanesque Architecture, Yale University Press, ISBN: 9780300203547, $ 80,-.
13
02
ROMAANS FRANKRIJK PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op maandag 7 juli en dinsdag 8 juli 2014
03
geschiedenis
Verleden, heden en toekomst van de stad
INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 19 JUNI Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is. LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • 2 x lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags in de pauze koffie/thee • Een drankje ter afsluiting van de cursus
Drs. Evert Jan Ouweneel
PRIJS € 160,-
14
15
03
Inhoud
03
Verleden, heden en toekomst van de stad in één dag
S
teden kennen hun eigen wetmatigheden en creëren hun eigen kansen en bedreigingen. Ze kunnen een opmerkelijk aantal mensen huisvesten, zolang vissers en boeren maar voor voldoende voedsel zorgen. Ook kunnen zij indrukwekkende bronnen van welvaart zijn, zolang bedrijven maar voldoende werk creëren. Lukt dit alles niet, dan toont de stad ineens een heel ander gezicht en kan zij verworden tot een concentratiepunt van ellende en geweld. In deze dagcursus staan we stil bij de twee gezichten van de stad: haar gulle lach en grimmige ernst. We gaan terug naar de eerste steden en zien hoe daar al de principes werden vastgelegd die tot op heden het verschijnsel ‘stad’ bepalen. We gaan zien hoe de stad een ideologie nodig heeft die het gezag van de rechters en bestuurders legitimeert. Ook besteden we aandacht aan de spirituele behoeften die de stad oproept en die in de geschiedenis regelmatig tot allerlei religies en sekten aanleiding gaven. Natuurlijk moet het ook gaan over de ingrijpende ontwikkeling die de stad in de afgelopen 5000 jaar heeft doorgemaakt: van de antieke stad via middeleeuwen en moderniteit naar de postindustriële stad. Wat zijn hiervan de oorzaken en gevolgen geweest? En vanwaar de snelle verstedelijking wereldwijd in de afgelopen eeuwen? Waarom woont al meer dan de helft van de wereldbevolking in de stad?
rondwaart die nog altijd miljoenen mensen ertoe beweegt hun geliefden te verlaten en zich te voegen in een gezelschap van vreemden. Laat u in één dag bijpraten over de stad in verleden, heden en toekomst! Programma
WOENSDAG 9 juli 09.30 – 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45 – 10.45 Blok 1: Oorsprong en basisprincipes van de stad 10.45 – 11.00 Koffie/thee-pauze 11.00 – 12.30 Blok 2: Spiritualiteit en ideologie van de stad 12.30 – 13.30 Lunchpauze
Docent
Tenslotte richten wij ons op de toekomst: wat mogen wij van de stad verwachten? Het lijkt erop dat de wereld van morgen uit stedelijke regio’s zal bestaan. Hoe duurzaam, rechtvaardig en zelf organiserend zullen deze regio’s zijn? Wie leeft er dan nog op het platteland? En hoezeer zal de stadsbewoner nog verbonden zijn met het ritme van zaaien en oogsten en de herkomst van melk en vlees? Literatuur
13.30 – 14.15 14.15 – 14.30 14.30 – 15.15 15.15 – 15.30 15.30 – 16.30
Blok 3: Sterkten en zwakten van de stad Korte pauze Blok 4: Historische ontwikkeling van de stad Koffie/thee-pauze Blok 5: De toekomst van de stad
16.30 uur
Afsluitende borrel
Drs. Evert Jan Ouweneel is filosoof en verzorgt lezingen en seminars over grote maatschappelijke ontwikkelingen in heden, verleden en toekomst (www.websophia.com). Zo verzorgt hij de dagseminar Wereldgeschiedenis voor het diplomatenklasje van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Daarnaast vervult hij een internationale functie als Director of Public Engagement binnen de hulp- en ontwikkelingsorganisatie World Vision International Handout tijdens de cursus.
Genoeg stof voor een mooie dag over die intrigerende knooppunten van menselijk wel en wee, waar koningen en keizers hun naam vereeuwigden, waar religies opkwamen en weer ondergingen, en waar een hoop 16
17
03
Verleden, heden en toekomst van de stad in één dag PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op woensdag 9 juli 2014. INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 23 JUNI Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is.
04
KUNST- EN CULTUURGESCHIEDENIS
francis bacon en de opkomst van het postmodernisme
LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • Lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags koffie/thee in de pauze • Een drankje ter afsluiting van de cursus • Het lesmateriaal
Drs. Cora Westerink
PRIJS € 100,-
18
19
04
Inhoud
04
Francis Bacon en de opkomst van het postmodernisme
Programma
M
et David Hockney en Lucian Freud heeft Francis Bacon de Britse kunst in de 20e eeuw internationaal op de kaart gezet. Zij verbeelden de menselijke gestalte in hun werk; ‘Flesh and meat are life!’, is één van Bacon’s uitspraken. Daarmee schaart hij zich in een traditie die begint bij het onderzoek naar plasticiteit van Giotto in de 14e eeuw dat wordt verfijnd en vervormd door Jan van Eyck, Velasquez en Degas. Waar voorgangers het lichaam in een symbolische en vaak religieuze context plaatsten, ontwikkelen Bacon, Freud en Hockney hierop een radicaal nieuwe visie (blok 1). Blok 2 plaatst het werk van deze drie kunstenaars in het tijdperk van het postmodernisme in de jaren 50. Er ontstonden twee postmoderne paden: een Britse variant als een openlijke verkenning van sensatie door een vernieuwde, losse expressionistische vorm van figuratie en anderzijds een Amerikaans ‘zelf ontvlambaar’ postmodernisme, geworteld in de hegemonie van het kapitalisme met een cynische vorm van ironie. Britse postmodernisten gebruikten figuratieve schilderkunst als een manier om de confrontatie te zoeken met de nieuwe werkelijkheid van het naoorlogse Europa. In blok 3 verdiepen we ons in Bacon’s leven en werk. Hij werd in 1909 geboren in Dublin als zoon van Engelse ouders. Hij verblijft in zijn jeugd enkele jaren op kostscholen en reist in 1927 naar Berlijn en vervolgens naar Parijs. Zijn reputatie als schilder werd gevestigd in 1933, toen zijn Kruisiging werd opgenomen in Herbert Reads gezaghebbende boek Art Now. Kunstenaars in alle eeuwen laten zich inspireren door collega dichters. In het afsluitende college onderzoeken we de invloed van het gedicht The Waste Land van T.S. Eliot op het werk van Bacon.
DONderdag 10 juli 10.30 uur Verzamelen bij ingang van het Noord-Brabants museum 10.30-10.45 Museumjaarkaart tonen/kaartje kopen, tassen/jassen opbergen 10.45-11.15 Gezamenlijk kopje koffie in het museumrestaurant 11.15-12.15 Rondleiding museumgids over de tentoonstelling, (groep max. 15 pers.) 12.15-14.30 Vrije rondgang door museum, de docent is aanwezig en beschikbaar voor achtergrondinformatie Docent
Voor het eerst wordt Francis Bacon’s (Dublin 1909 – 1992 Madrid) complete grafische oeuvre getoond in het Noord-Brabants Museum in Den Bosch. Aansluitend op deze studiedag vindt een excursie plaats naar deze tentoonstelling. Met deze cursus krijgt u meer grip op moderne westerse kunst in een historische en maatschappelijke context. Literatuur
20
Woensdag 9 juli 10.00 – 10.15 Ontvangst met koffie/thee 10.15 – 11.15 Blok 1: De geschiedenis van de menselijke gestalte in de schilderkunst van Giott naar Francis Bacon 11.15 – 11.30 Koffie/thee-pauze 11.30 – 12.30 Blok 2: De opkomst van het postmodernisme in de Britse kunst van de 20ste eeuw 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.30 Blok 3: Francis Bacon: leven en werk 14.30 – 14.45 Koffie/thee-pauze 14.45 – 15.45 Blok 4: De grafische kunst van Francis Bacon en de poëzie van T.S Eliot 15.45 uur Afsluitende borrel
Drs. Cora Westerink studeerde in 1990 af als lerares tekenen 1ste graad in Tilburg en werkt sindsdien als beeldend kunstenaar. In 2002 voltooide ze de studie Taal en Cultuurwetenschappen cum laude aan de Universiteit van Tilburg. Naast haar kunstenaarschap werkt zij als freelance docente kunst- en cultuurgeschiedenis aan verschillende onderwijsinstellingen in het HBO en HOVO. www.corawesterink.eu Hand-outs en een Kijkwijzer tentoonstelling. 21
04
Francis Bacon en de opkomst van het postmodernisme PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op woensdag 9 en donderdag 10 juli 2014 INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 23 JUNI Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is. LOCATIE Universiteit van Tilburg en het Noordbrabants museum ’s-Hertogenbosch INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauzes koffie/thee • Lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags koffie/thee in de pauze • Een drankje ter afsluiting van de cursus • Dag 2: ’s Ochtends bij aankomst Noordbrabants museum koffie/thee • Het lesmateriaal
05
GESCHIEDENIS
Het Hertogdom Brabant Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld e.a.
NIET INBEGREPEN • Vervoer naar ’s-Hertogenbosch v.v. is op eigen gelegenheid. • Toegang tot het museum is niet inbegrepen omdat vrijwel alle deelne mers een museumjaarkaart bezitten (extra kosten zonder museumjaar kaart zijn €12,-). BIJZONDERHEDEN Maximum aantal deelnemers is 29. PRIJS € 95,-
22
23
05
Inhoud
05
HET HERTOGDOM BRABANT
Programma
H
et hertogdom Brabant gold tussen 1300 en 1600 als één van de machtigste, rijkste en meest verstedelijkte gewesten van de Nederlanden. De relatie tussen vorst, adel en steden in deze periode behoort tot de meest intrigerende hoofdstukken uit de Brabantse en zelfs Europese geschiedenis. Hoewel in voortdurende competitie met elkaar, waren deze drie groepen ook volledig op elkaar aangewezen ten einde een krachtig bestuur en een bloeiende economie van het hertogdom te garanderen en het territorium te verdedigen tegen indringers van buiten. Macht en cultuur hingen nauw met elkaar samen, want macht was gebaseerd op sociale netwerken, patronage en prestige. Kunst, literatuur en cultuur speelden een belangrijke rol als propagandamiddel om het hertogelijk aanzien, de status van de adel en het belang van de steden te tonen en te legitimeren. Kunst en cultuur fungeerden als smeermiddel van politiek en economie. De vijftiende eeuw werd beheerst door opvolgingsstrijd en centralisatiepolitiek onder achtereenvolgens de Leuvense, Bourgondische en Habsburgse dynastie. Het voortbestaan van het hertogdom als territorium en natie hing daarbij volledig af van het succes van de stedelijke economieën en van de diplomatieke successen binnen de driehoeksverhouding tussen hertog, adel en steden.
Dinsdag 15 juli Stad en Platteland 09.30 - 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45-10.45 Blok 1: Stad I (Arnoud-Jan Bijsterveld) 10.45-11.00 Koffie/thee pauze 11.00-12.30 Blok 2: Stad II (Arnoud-Jan Bijsterveld) 12.30-13.30 Lunchpauze 13.30-14.00 Blok 3: Boeren en buitenlui (Film 20 minuten) 14.00-14.45 Blok 4: Platteland I (Nico Arts) 14.45-15.15 Koffie/thee pauze 15.15-16.15 Blok 5: Platteland II (Nico Arts) Woensdag 16 juli Handel en Steden 09.30 - 09.45 Ontvangst met koffie/thee, Markiezenhof Bergen op Zoom 09.45-10.45 Lezing Havens en Handel (Yolande Kortlever) 10.45-11.15 Havens en Handel (Film 20 minuten) 11.15-11.30 Koffie/thee pauze 11.30-13.00 In het depot een verhaal van Marco Vermunt over archeo logie en handel in Bergen op Zoom en een stadswandeling van 45 minuten met Yolande Kortlever 13.00-14.00 Gezamenlijk afsluitende lunch in restaurant de Draak, Grote markt in Bergen op Zoom
Experts op het gebied van de Brabantse geschiedenis en stadsarcheologie bieden actuele inzichten in de relatie tussen vorst, adel en steden, met een nadruk op het belang van politiek, cultuur en economie. Van de drie grote middeleeuwse steden in Noord-Brabant laat Bergen op Zoom nog altijd goed zien hoe de driehoeksverhouding tussen vorst, adel en steden destijds werkte. Docenten
24
Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld is hoogleraar Cultuur in Brabant aan de UvTilburg. Dr. Mario Damen is docent Middeleeuwse geschiedenis aan de UvAmsterdam. Drs. Nico Arts is stadsarcheoloog in Eindhoven. Drs. Yolande Kortlever is stadshistoricus in Bergen op Zoom. Drs. Marco Vermunt is gemeentelijk archeoloog in Bergen op Zoom.
Maandag 14 juli Hertogen en Heren 09.30-09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45-10.45 Blok 1: Hertog I (Arnoud-Jan Bijsterveld) 10.45-11.00 Koffie/thee-pauze 11.00-12.30 Blok 2: Hertog II (Arnoud-Jan Bijsterveld) 12.30-13.30 Lunchpauze 13.30-14.00 Blok 3: 1e Hertog van Brabant (Film 20 minuten) 14.00-14.45 Blok 4: Heren I (Mario Damen) 14.45-15.15 Koffie/thee-pauze 15.15-16.15 Blok 5: Heren II (Mario Damen)
Literatuur
Tijdens de cursus wordt verdiepende literatuur aangegeven en zijn relevante boeken tegen betaling verkrijgbaar. 25
05
HET HERTOGDOM BRABANT PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op maandag 14, dinsdag 15 en woensdag 16 juli 2014 INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 26 juni Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is.
06
GESCHIEDENIS
Nederlandse geschiedenis op hoofdlijnen
LOCATIE Universiteit van Tilburg en Markiezenhof Bergen op Zoom INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • 2 x Lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags in de pauze koffie/thee • Lunch in hotel en résidence de Draak in Bergen op Zoom
Drs. Feico Houweling
BIJZONDERHEDEN • Vervoer naar Bergen op Zoom v.v. is op eigen gelegenheid. • Voor de stadswandeling in Bergen op Zoom is het belangrijk dat een wandeling van 45 minuten geen probleem voor u is. • Maximum aantal deelnemers is 27 PRIJS € 190,-
Deze cursus is een samenwerking met Erfgoed Brabant
26
27
06
Inhoud
06
NEDERLANDSE GESCHIEDENIS OP HOOFDLIJNEN
Programma
D
e geschiedenis van het gebied dat nu Nederland heet, bestrijkt duizenden jaren en kent tal van boeiende periodes. Kort na de laatste ijstijd kwamen de eerste jagers en verzamelaars. Met de komst van de Romeinen maakt het stammenleven plaats voor de grote eenheid van het Rijk. Na de val van Rome brengen de Franken nieuwe eenheid in Noordwest-Europa. De Friezen leveren rond de zevende eeuw de eerste Nederlandse ‘koningen’, die zich duchtig weren tegen de Franken. Met de komst van de kerk worden de Lage Landen opgenomen in de grotere Europese cultuur. De vroegmiddeleeuwse landbouwsamenleving maakt vanaf 1100 plaats voor de steden waar economische, politieke en culturele ontwikkeling mogelijk is. Vlaanderen, Brabant, Gelre en later ook Holland worden rijk en machtig. De dynastieke huwelijkspolitiek van graven en hertogen komt ten einde wanneer eerst de Bourgondiërs en daarna de Habsburgers de Nederlanden in handen krijgen. De Reformatie heeft enorme politieke gevolgen. De Republiek wordt het rijkste land van Europa, maar ook in de Spaanse en later Oostenrijkse Nederlanden is het leven zo slecht nog niet. De Fransen maken een eind aan de achterstelling van de Generaliteitslanden zoals Brabant. Onder koning Willem I zijn Nederland en België weer even samen, maar na de afscheiding van 1830 krijgen beide landen hun huidige vorm. Schoorvoetend begint de industrialisatie, die pas in de tweede helft van de negentiende eeuw echt opschiet. Koloniale producten als de Javaanse koffie worden onmisbaar voor de economie. Twee wereldoorlogen veranderen de wereld en daarmee ook Nederland. Na een half millennium als nationale staat moet het land zich nu weer voegen in het bredere Europese en Atlantisch verband. De emancipatie van vrouwen is niet meer tegen te houden. Onder invloed van de groeiende welvaart en immigratie ontstaat een nieuw land met hele nieuwe problemen, waar een burger van honderd jaar geleden met verbazing naar zou kijken. Literatuur
28
Podcasts en handouts zijn vooraf beschikbaar via www.hoorgeschiedenis.nl/hovo/hbzomer
Maandag 21 juli 09.30-09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45-10.45 Blok 1: De prehistorie: van jagers en verzamelaars tot boeren en vorsten 10.45-11.00 Koffie/thee-pauze 11.00-12.30 Blok 2: De Romeinse tijd: trouw en ontrouw aan de keizer 12.30-13.30 Lunchpauze 13.30-14.15 Blok 3: De Franken en de eenwording van Europa 14.15-14.30 Korte pauze 14.30-15.15 Blok 4: De missionarissen en de komst van de kerk 15.15-15.30 Koffie/thee-pauze 15.30-16.30 Blok 5: De keizers, de pausen en hun invloed Dinsdag 22 juli 09.30-09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45-10.45 Blok 1: Vlaanderen, Brabant, en andere gewesten 10.45-11.00 Koffie/thee-pauze 11.00-12.30 Blok 2: De Bourgondiërs, Habsburgers en de schei ding van Noord en Zuid 12.30-13.30 Lunchpauze 13.30-14.15 Blok 3: Twee eeuwen Republiek; rijkdom en be stuurlijke chaos 14.15-14.30 Korte pauze 14.30-15.15 Blok 4: de 20e eeuw: onze Nederlandse wortels en identiteit 15.15 uur Afsluitende borrel
Docent
Drs. Feico Houweling studeerde in 1987 af aan de Rijksuniversiteit Groningen na een gecombineerde studie Eigentijdse geschiedenis en Scandinavistiek. Hij is verbonden als docent geschiedenis aan diverse HOVO-instellingen en is daarnaast onder meer werkzaam als schrijver en verteller. (www.feicohouweling.nl) 29
06
NEDERLANDSE GESCHIEDENIS OP HOOFDLIJNEN PRAKTISCHE INFORMATIE
07
FILOSOFIE
VRIJHEID DATA De cursus vindt plaats op maandag 21 en dinsdag 22 juli 2014 INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 7 juli Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is. LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • 2 x lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags koffie/thee in de pauze • Een drankje ter afsluiting van de cursus
Drs. Petra Bolhuis Drs. Theo Meereboer
PRIJS € 150,-
30
31
07
Inhoud
07
VRIJHEID
Programma
I
n de aanloop naar 4 en 5 mei worden we ieder jaar weer gewezen op het belang van onze vrijheid. Deze vrijheid staat tegenover het onderworpen zijn aan een vreemde mogendheid. Dat laat zien dat ons begrip van vrijheid voornamelijk bestaat uit een negatie. Wat vrijheid in positieve zin is, kunnen we maar moeilijk verwoorden. Aan de hand van de inaugurele rede (1958) van Isaiah Berlin, getiteld ‘Twee opvattingen van vrijheid’ gaan we ons in deze zomercursus bezig houden met de vraag: Wat is vrijheid? Berlin onderscheidt twee soorten vrijheid: vrijheid waarvan en vrijheid waartoe. Behalve in politieke zin heeft het onderscheid ook betekenis voor wat we doen ten aanzien van onze persoonlijke vrijheid. Maar wat bedoelt hij er precies mee en hoe zien die twee vormen van vrijheid er in de praktijk van alle dag uit?
Vrijdag 25 juli 09.30 – 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45 – 10.45 Blok 1: Toename van keuzes leidt niet tot meer vrij heidsgevoel (Berlin, Wijnberg) 10.45 – 11.00 Koffie/thee-pauze 11.00 – 12.30 Blok 2: film over gelukkig worden van het niet hebben van keuzes 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.15 Blok 3: Vrijheid en verantwoordelijkheid (Berlin, Dalrymple,Arendt) 14.15 – 14.30 Korte pauze 14.30 – 15.15 Blok 4: Angst voor de vrijheid 15.15 – 15.30 Koffie/thee-pauze 15.30 – 16.30 Blok 5: Terug naar positieve en negatieve vrijheid in deze tijd 16.30 uur Afsluitende borrel
In 2 cursusdagen zullen de volgende vragen aan de orde komen: • Waarom staan vrijheid en gelijkheid op gespannen voet met elkaar? • Wat is positieve en wat is negatieve vrijheid? • Waarom leidt een toename van keuzemogelijkheden niet tot de erva ring van meer vrijheid? • Hoe verhouden vrijheid en verantwoordelijkheid zich tot elkaar? Docenten
32
Drs. Petra Bolhuis rondde in 1995 samen met drs. Theo Meereboer een doctoraalscriptie filosofie af over Hannah Arendt en Michel Foucault. Petra Bolhuis rondde een studie Orthopedagogiek af (RUG 1991). Ze heeft sinds tien jaar een eigen filosofische praktijk van waaruit zij cursussen en lezingen verzorgt over het snijvlak tussen theorie en praktijk. Theo Meereboer heeft na enkele jaren studie in Wageningen (Sociologie en Welzijnsvraagstukken) besloten zich verder te richten op de basis van alle wetenschappen; de Filosofie. Hij is blind sinds 1979 en sinds meer dan tien jaar werkt hij binnen Maieutiek als docent en individueel begeleider. www.maieutiek.nl
Donderdag 24 juli 09.30 – 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45 – 10.45 Blok 1: Inleiding 10.45 – 11.00 Koffie/thee-pauze 11.00 – 12.30 Blok 2: Waarom staan vrijheid en gelijkheid op ge spannen voet? (Tocqueville en Berlin) 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.15 Blok 3: Wat is positieve en negatieve vrijheid? (Berlin) 14.15 – 14.30 Korte pauze 14.30 – 15.15 Blok 4: Wat is positieve en negatieve vrijheid? Een uitwerking a.h.v. de praktijk 15.15 – 15.30 Koffie/thee-pauze 15.30 – 16.30 Blok 5: De gevaren van positieve vrijheid volgens Berlin
Literatuur
Isaiah Berlin, Twee opvattingen van vrijheid. 1958, heruitgegeven door uitgeverij Boom in 2010 in de reeks Kleine Klassieken. (Prijs € 9,59) 33
07
VRIJHEID PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op donderdag 24 en vrijdag 25 juli 2014 INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 10 JULI Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is.
08
MENS EN MAATSCHAPPIJ
DE (ON)BEWUSTE BEÏNVLOEDING VAN ONS GEDRAG
LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • 2 x lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags in de pauze koffie/thee • Een drankje ter afsluiting van de cursus
Dr. Andreas Wismeijer
NIET INBEGREPEN Het studieboek (zie literatuur). BIJZONDERHEDEN Maximum aantal deelnemers is 25. PRIJS € 160,-
34
35
08
Inhoud
08
De (on)bewuste beïnvloeding van ons gedrag
Programma
T
ijdens deze zomercursus zal duidelijk gemaakt worden dat het meeste ‘bewuste’ gedrag dat wij vertonen nog altijd veel onbewuste elementen bevat. Verschillende moderne theorieën over gedrag zullen worden uitgelegd en met behulp van aansprekende voorbeelden geduid. Het zal duidelijk worden hoe zeer wij beïnvloed worden door bewuste en onbewuste prikkels en we leren ook hoe wij deze kunnen gebruiken om gedrag (zowel dat van onszelf als van anderen) te veranderen.
12.30 – 13.30 Lunchpauze
Een greep uit het aanbod van begrippen en theorieën die besproken zullen worden: - Embodied cognition: hoe en wat wij denken kan niet los gezien wor den van het lichaam waarin dat denken plaatsvindt. - Ego depletion: waarom een dieet volgen leidt tot minder zelf-controle op andere gebieden. - Cognitieve dissonantie: wat gebeurt er wanneer wij gedrag vertonen dat strijdig is met onze mening/opvatting?
Literatuur
- Evolutionaire psychologie: de invloed van oeroude omgevings situatie is nog steeds helder terug te zien anno 2014.
Docent
- Persoonlijkheidspsychologie: hoe onze persoonlijkheid beïnvloedt welke situaties en mensen wij opzoeken en hoe dat ons weer beïnvloedt.
36
Maandag 25 augustus 09.30 – 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45 – 10.45 Blok 1: Psychologie: wat is dat voor een vakgebied? Enkel hersenen of…? 10.45 – 11.00 Koffie/thee-pauze 11.00 – 12.30 Blok 2: Evolutionaire psychologie 1: een leven lang verwondering…
13.30 – 14.15 14.15 – 14.30 14.30 – 15.15 15.15 – 15.30 15.30 – 16.30
Blok 3: Evolutionaire psychologie 2 Korte pauze Blok 4: Gedragsbeïnvloeding anno 2014-1 (embodied cognition, cognitieve dissonantie) Koffie/thee-pauze Blok 5: Gedragsbeïnvloeding anno 2014-2 (ego depletion, persoonlijkheid)
16.30 uur
Afsluitende borrel
De docent verstrekt literatuursuggesties voor verdere verdieping. Dr. Andreas Wismeijer heeft na zijn afstuderen aan de Universiteit van Tilburg zes jaar aan de Vrije Universiteit van Barcelona gewerkt als docent en onderzoeker. Zijn onderzoek richt zich met name op de persoonlijkheidspsychologie en de relatie tussen het hebben van geheimen en welzijn.
37
08
De (on)bewuste beïnvloeding van ons gedrag PRAKTISCHE INFORMATIE
DATA De cursus vindt plaats op maandag 25 augustus 2014 INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 15 AUGUSTUS Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is.
09
MUZIEKGESCHIEDENIS
Richard Strauss en zijn opera’s
LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • Lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags in de pauze koffie/thee • Een drankje ter afsluiting van de cursus.
Drs. Leo den Oudsten
PRIJS €80,-
38
39
09
Inhoud
09
Richard Strauss en zijn opera’s
Programma
R
ichard Strauss wordt wel de laatste Duitse romanticus genoemd. Als zoon van een hoornist aan de hofopera van München, komt hij al vroeg in aanraking met de muziek. Op vierjarige leeftijd krijgt hij zijn eerste pianolessen, vier jaar later leert hij viool spelen en schrijft hij zijn eerste composities. Gedurende zijn gymnasiumtijd studeert hij muziektheorie, compositie en instrumentatie. Zijn talent wordt ontdekt door de beroemde dirigent Hans von Bülow. In 1885 start hij zijn succesvolle carrière als dirigent, eerst in Meinigen en later in München, Weimar en Berlijn. In de eerste helft van zijn componisten loopbaan concentreert Strauss zich voornamelijk op orkestraal werk. Zijn symfonische gedichten (Tod und Verklärung, Till Eulenspiegel, Also sprach Zarathustra, Ein Heldenleben) hebben hem veel roem gebracht. Ook componeert hij gedurende zijn hele leven vele liederen voor zangstem met piano of orkest. Maar na het stormachtige succes van zijn opera Salome in 1905 componeert hij hoofdzakelijk voor het operatoneel.
De opera’s van Richard Strauss’ zijn in te delen in twee genres. Muziekdrama’s die zijn gebaseerd op een Bijbels gegeven (Salome) en mythologische verhalen (Elektra, Die ägyptische Helena, Daphne). Daarnaast schrijft hij muzikale komedies (Der Rosenkavalier, Intermezzo, Arabella, Die schweigsame Frau, Capriccio). Deze twee genres worden gecombineerd in het werk Ariadne auf Naxos. Zijn meesterwerk, de sprookjesopera Die Frau ohne Schatten staat een beetje apart van de andere opera’s. Richard Strauss’ opera’s kenmerken zich door een diep dramatische lading, psychologisch inzicht en grote zeggingskracht. Vooral de samenwerking met de schrijver en librettist Hugo von Hofmannsthal levert enkele hoogtepunten op van het gehele operarepertoire.
Dinsdag 26 augustus 09.30 – 09.45 Ontvangst met koffie/thee 09.45 – 11.00 Blok 1: Richard Strauss 11.00 – 11.15 Koffie/thee-pauze 11.15 – 12.30 Blok 2: Muziekdrama’s (o.a. Salome, Elektra) 12.30 – 13.30 Lunchpauze 13.30 – 14.45 Blok 3: Muzikale komedie’s (o.a. Der Rosenkavalier, Ariadne auf Naxos) 14.45 – 15.00 Koffie/thee-pauze 15.00 – 16.00 Blok 4: Die Frau ohne Schatten 16:00 uur
Afsluitende borrel
Literatuur
Hand-outs met korte levensbeschrijving van Richard Strauss; het operaoverzicht en korte inhoud van de behandelde opera’s.
Docent
Drs. Leo den Oudsten houdt zich al ruim 40 jaar bezig met de opera. Hij studeerde in 1998 af aan de Rijksuniversiteit Utrecht met opera als onderwerp. Naast operalezingen, -inleidingen en -cursussen, o.a. bij HOVO Brabant, begeleidt hij al ruim 18 jaar opera- en concertreizen.
In het kader van het Richard Strauss-jaar, hij werd in 1864 geboren, deze klankvolle zomercursus. Met behulp van veel geluid- en beeldfragmenten wordt er een levendig beeld geschetst van de opera componist Richard Strauss. 40
41
09
Richard Strauss en zijn opera’s PRAKTISCHE INFORMATIE
ACTIVITEITEN NAJAAR 2014 01
OPENING ACADEMISCH JAAR
NOTE ER IN UW AGEN DA
DONDERDAGMIDDAG 18 SEPTEMBER 2014 DATA De cursus vindt plaats op dinsdag 26 augustus 2014 INSCHRIJVEN MOGELIJK TOT UITERLIJK 15 AUGUSTUS Daarna alleen op aanvraag, mits er nog plaats is. LOCATIE Universiteit van Tilburg INBEGREPEN • ’s Ochtends bij aankomst en in de pauze koffie/thee • Lunch op de campus van de universiteit van Tilburg • ’s Middags in de pauze koffie/thee • Een drankje ter afsluiting van de cursus • Het losse lesmateriaal PRIJS € 80,-
Opening van het HOVO academisch jaar op de universiteit van Tilburg. Afwisselend programma met 2 lezingen en napraten met een drankje. Neem gerust iemand mee die graag eens wil kennismaken met HOVO Brabant. Toegang is gratis, aanmelden is niet nodig. Nadere informatie over het programma en de zaal vanaf juni op www.hovobrabant.nl
hovo kerstdiner 2014 WEEK 50 OF WEEK 51 Na de zeer positieve reacties en de grote belangstelling voor het HOVO Kerstdiner 2013 in Den Bosch gaan wij hier graag een jaarlijkse traditie van maken. In de komende kerstperiode ontvangen wij u graag weer in een feestelijke omgeving, met een smakelijk kerstdiner en enkele passende korte lezingen, afgesloten met een muzikaal dessert. Nadere informatie over de datum, het programma en de locatie vindt u vanaf september op www.hovobrabant.nl
42
43
Praktische informatie bij inschrijving zomer 2014
ANNULERING Wanneer u zich heeft ingeschreven voor een cursus en u wilt of kunt deze cursus niet volgen, dan kunt u tot de bij de cursus vermelde inschrijfdatum annuleren. Dit kan uitsluitend schriftelijk gebeuren en de annuleringskosten bedragen € 20,-. U kunt zich richten aan HOVO Brabant Seniorenacademie, Tilburg University, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg of
[email protected].
Lees vóór inschrijving de volgende informatie nauwkeurig door.
VERZOEK TOT RESTITUTIE In uitzonderlijke gevallen van overmacht die de cursusdeelnemer zelf betreffen kan voor aanvang van de cursus een schriftelijk verzoek tot gedeeltelijke restitutie worden ingediend t.a.v. mevr. K. van Helvert, HOVO Brabant Seniorenacademie, Tilburg University, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg of via e-mail:
[email protected].
Inschrijving Inschrijving geschiedt op volgorde van binnenkomst U krijgt nadat uw inschrijving verwerkt is een e-mail of brief ter bevestiging van uw inschrijving. Wanneer een cursus volgeboekt is, wordt er contact met u opgenomen.
Of er sprake is van overmacht is ter beoordeling van HOVO Brabant, u ontvangt schriftelijk uitsluitsel over dit besluit.
KOSTEN De kosten van een cursus bestaan uit: • Cursusprijs • Inschrijfgeld: Als u zich voor het eerst inschrijft bij HOVO Brabant Senioren academie, berekenen wij eenmalig € 10,- inschrijfgeld. BETALING Met het versturen van uw inschrijfformulier (via de website, mail, of post) gaat u een financiële verplichting aan voor de cursuskosten en voor eventuele inschrijfkosten. U kunt uw betaling doen na ontvangst van uw factuur via internetbankieren of een overmaking o.v.v. een betalingskenmerk. PRIVACY BESCHERMING Wanneer u zich inschrijft, gaat u er mee akkoord dat uw naam, adres, telefoonnummer en e-mailadres worden opgenomen in een deelnemerslijst die wordt verspreid onder de deelnemers van de cursus en de docent uitsluitend voor onderling gebruik. Wanneer u hiertegen bezwaar heeft, verzoeken we u dit via uw inschrijfformulier aan te geven. VOORZIENINGEN De lokalen zijn in de regel ook toegankelijk voor minder validen, maar hebt u specifieke aanpassingen nodig, neem dan voor de zekerheid vooraf aan uw inschrijving contact met ons op. Dit geldt ook wanneer u problemen heeft met horen, niet in alle leslokalen is geluidsversterking mogelijk.
44
Wanneer u niet zelf in staat bent de cursus te volgen, kunt u na overleg met het kantoor van HOVO Brabant, iemand anders in uw plaats laten gaan. WANNEER EEN CURSUS NIET DOORGAAT Een cursus kan alleen doorgaan bij voldoende deelnemers. Wanneer er op de uiterste inschrijfdatum onvoldoende inschrijvingen zijn om de cursus door te kunnen laten gaan, laten we u dat zo snel mogelijk weten. U wordt dan zo mogelijk nog ingeschreven in een andere cursus naar keuze. OVERMACHT, WIJZIGING EN ANNULERING DOOR HOVO BRABANT In het geval van onvoorziene omstandigheden, waaronder onvoldoende deelname voor een cursus, ziekte van een docent en omstandigheden die zich voordoen met betrekking tot personen en/of materialen welke voor een behoorlijke uitvoering door HOVO Brabant noodzakelijk zijn, daartoe aanleiding geven, dat uitsluitend ter beoordeling van HOVO Brabant, kan HOVO Brabant de docent vervangen, de cursus onderbreken, verplaatsen en/of annuleren. In het geval van overmacht aan de kant van HOVO Brabant, waaronder in deze algemene voorwaarden wordt verstaan naast wat dat betreft in de wet en jurisprudentie wordt begrepen, alle van buiten komende oorzaken, voorzien of niet voorzien, waardoor HOVO Brabant niet in staat is haar verplichtingen na te komen, kan HOVO Brabant de docent vervangen, de cursus onderbreken, verplaatsen en/of annuleren. In het geval van wijziging in de cursusdata door HOVO Brabant, zal de cursist zo spoedig mogelijk telefonisch of per e-mail in kennis te stellen. Het kan zijn dat uw spamfilter of virusscanner onze berichten als ongewenst ziet, controleer daarom ook altijd uw spamfolder. Bent u voor ons onbereikbaar, dan kunnen wij daarvoor geen verantwoordelijkheid nemen. 45
COLOFON
INSCHRIJFFORMULIER
ontv.
NAS
Ondergetekende: Dhr. / Mevr. Voorletters Uitgave Ontwerp Druk Attak, www.attakweb.com Drukkerij Damen, Werkendam Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van HOVO Brabant Seniorenacademie verveelvoudigd en / of openbaar gemaakt worden door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of in andere vorm of (en dit geldt zonodig in aanvulling op het auteursrecht) het reproduceren ten behoeve van een onderneming, organisatie of instelling of voor eigen oefening, studie of gebruik welk(e) niet strikt privé van aard is of voor het overnemen in enig dag-, nieuws- of weekblad of tijdschrift (al of niet in digitale vorm of online).
© copyright 2014: HOVO Brabant Seniorenacademie
Naam Straat Postcode Plaats E-mail
Telefoonnummer Mobiel Geboortedatum
SNEL EN GEMAKKELIJK INSCHRIJVEN KAN OOK OP WWW.HOVOBRABANT.NL
DISCLAIMER Ondanks de zorg en aandacht die HOVO Brabant Seniorenacademie aan de brochures besteedt, is het mogelijk dat de informatie onvolledig of onjuist is. HOVO Brabant Seniorenacademie is niet aansprakelijk voor enigerlei directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die hieruit voortvloeit
46
Was u al eerder cursist? JA / NEE Zo nee -> We brengen éénmalig €10 inschrijfgeld in rekening Zo ja -> Bent u beschikbaar als contactpersoon? (zie blz. 5) JA / NEE Schrijft zich in voor: 01 Vorstenhoven en kunstenaars in de Italiaanse Renaissance 02 Romaans Frankrijk 03 Verleden, heden en toekomst van de stad in één daG 04 Francis Bacon en de opkomst van het postmodernisme 05 Het hertogdom Brabant 06 Nederlandse geschiedenis op hoofdlijnen 07 Vrijheid 08 De (on)bewuste beïnvloeding van ons gedrag 09 Richard Strauss en zijn opera’s Zie ommezijde voor vervolg inschrijfformulier en ondertekening
INSCHRIJFFORMULIER Vervolg inschrijfformulier zomeracademie 2014
Wijze van betaling U betaalt na ontvangst van de factuur/betalingsinstructie o.v.v. het betalingskenmerk het totale bedrag voor de door u geboekte cursus(sen) en eventuele administratiekosten. Wij attenderen u erop dat u met het ondertekenen en insturen van uw inschrijfformulier een betalingsverplichting aangaat voor de zomercursus. U wordt pas geplaatst in de zomercursus wanneer wij uw betaling hebben ontvangen. Ik ga akkoord met de voorwaarden voor inschrijving, betaling en annulering zoals vermeld in deze brochure en op de website. Datum Handtekening
Dit formulier volledig ingevuld en ondertekend opsturen naar: HOVO Brabant Seniorenacademie Universiteit van Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg of inscannen en e-mailen naar
[email protected]
