MOEDER MARIA voor de Rooms-Katholieke Kerk
THEMA Maria
DOEL Tieners maken kennis met Maria en ontdekken dat zij met ons mee wil bidden tot Jezus.
INHOUD Online Opener Spel 1 Aankondigingen Spel 2 Weerwoord Praatje Doe Preek van de week Mega Bite Re:flect Uitsmijter
TOTAAL 76 MIN. Stress snoepjes Mama Mia slinger Knijp, knijp, knijpers Schoonmaak race Maria of moeder? Bijzondere moeder Dat wil ik ook! Meer licht! Maria Run Wees Gegroet Maria Mama Mia Coca Cola
7 min. 7 min. 7 min. 8 min. 8 min. 5 min. 7 min. 7 min. 8 min. 7 min. 5 min.
INTRODUCTIE Dit programma is een Rock Solid programma over Maria, zij neemt een bijzondere plaats in binnen het Katholieke geloof. Onderzoek of dit programma aansluiting vindt bij de (buitenkerkelijke) tieners die naar jullie club komen. Bekijk ook de verschillende programma onderdelen. Wellicht zijn er tieners die er moeite mee hebben dat Maria, Moeder wordt genoemd. Ze hebben misschien geen moeder meer of een slechte relatie met hun moeder. Het is goed om hier tactvol mee om te gaan.
Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk
1
MOEDER MARIA ONLINE Zoek met behulp van Google een afbeelding van Maria en download via You Tube het muziekje Mama Mia van Abba. Zet het plaatje met de muziek in een mail en nodig de tieners uit voor de volgende Rock Solid bijeenkomst.
OPENER
STRESS SNOEPJES
Voorbereiding
Zorg voor snoepjes met een papiertje.
Doel
Het thema introduceren.
Activiteit
• • •
Vertel
Vraag tieners bij binnenkomst tweetallen te maken en geef ieder tweetal 2 snoepjes. Ze mogen maar één vinger gebruiken om de papiertjes eraf te krijgen. Welk tweetal heeft als eerste beide snoepjes uitgepakt?
Zojuist ontdekte je dat als je iets samen doet het uiteindelijk lukt. Het was fijn dat je dit spel samen speelde, alleen was het je niet gelukt of had het veel langer geduurd. Met Maria is het eigenlijk ook zo, zij wil met ons meebidden zoals een liefdevolle moeder zou doen. Ze wil meebidden en onze diepste vragen, verlangens en geheimen brengen bij haar Vader God, haar Zoon Jezus. Vanavond ontdekken we wie Maria is en wat we aan haar kunnen hebben.
SPEL 1
2
7 MIN
MAMA MIA SLINGER
7 MIN
Voorbereiding
Zorg dat er voor ieder team een naald met een draad en twee zakken mama mia chips is.
Doel
Tieners proberen zo snel mogelijk de langste mama mia slinger te maken.
Activiteit
• • • •
Maak teams van ongeveer 5 tieners. Geef elk team 2 zakken chips een naald en een draad. Elk team moet zo snel mogelijk de langste mama mia slinger maken. Maar van ieder team mag één tiener bij de andere teams de chips van de slinger af eten. Het winnende team heeft na 5 minuten de langste slinger?
Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk
AANKONDIGINGEN
KNIJP, KNIJP, KNIJPERS
7 MIN
Voorbereiding
Zorg voor ieder team voor een wasmand met in iedere mand evenveel (vuile) was, wasknijpers en een waslijn. Schrijf op strookjes de aankondigingen en knip de woorden in stukjes. Bijvoorbeeld: moe - dig , hei – lig, voor – beeld, zorg – zaam, moe – der, eer – lijk. Doe de strookjes met geknipte aankondigingen tussen de was. Zorg voor een prijs voor het winnende team.
Doel
Tieners ontdekken de aankondigingen en een aantal kenmerken van Maria.
Activiteit
• • • •
SPEL 2
Verdeel de groep in teams. Geef ieder team een wasmand en laat ze zo snel mogelijk de juiste woorden maken en ophangen aan hun waslijn. Het team dat als eerste klaar is en de juiste woorden bij elkaar op de waslijn heeft gehangen krijgt een prijs. Vertel aan de hand van de halve woorden de aankondigingen.
SCHOONMAAKRACE
8 MIN
Voorbereiding
Zorg voor allerlei schoonmaakartikelen zoals een spons, zeem, stoffer en blik, plastic handschoen, lege fles schoonmaakmiddel, theedoek, afwasborstel, stofdoek of wasknijper. Zorg dat er van ieder schoonmaakartikel 4 stuks zijn. Maak voor ieder team (4 tieners) een vierkant in de zaal met bijvoorbeeld schilderstape. Zorg dat er van alle soorten schoonmaakartikelen een soort in ieder vierkant komt. Mochten er minder dan vier vierkanten zijn dan kunnen de overgebleven artikelen in het midden van het veld geplaatst.
Doel
Ieder team probeert zoveel mogelijk kwartetten te verzamelen door het stelen van schoonmaakartikelen uit de vierkanten van de andere teams.
Activiteit
• • • • •
Vertel
Maak teams van 4 personen. Ieder team heeft twee verdedigers en twee aanvallers. Verdedigers mogen niet in hun eigen vierkant staan. Ze mogen alleen de mensen tikken die iets gestolen hebben. De aanvallers mogen maar 1 schoonmaakartikel per keer stelen. Voor ze een volgend artikel stelen, moeten ze het eerste artikel in hun eigen vierkant leggen. Na het eindsignaal worden de kwartetten geteld en wordt er een winnaar uitgeroepen.
Gelukkig, hebben we een aardse moeder en Moeder Maria. Onze aardse moeder zal vooral de spullen uit dit spel gebruiken om het huis schoon te houden om voor ons te zorgen en ons lief te hebben. Maar onze Moeder Maria mogen we vragen om met ons mee te bidden. Natuurlijk kunnen we onze aardse moeder dat ook vragen hoewel dat niet in alles situaties mogelijk is. Gelukkig, is Moeder Maria er altijd.
3
MOEDER MARIA WEERWOORD
MARIA OF MOEDER
8 MIN
Voorbereiding
Kopieer voor iedere tiener het werkblad.
Doel
Tieners bedenken welke woorden betrekking hebben op Maria en/of hun moeder.
Activiteit
• • • • •
Vraag de tieners in kleine groepjes te gaan zitten en geef hen het werkblad. Laat ze eerst individueel nadenken of deze woorden betrekking hebben op Maria of hun moeder. Bespreek, nadat ze lijntjes hebben getrokken, de werkbladen in kleine groepjes. Neem onderstaande vragen mee: - Wat betekent je moeder voor jou? - Wat betekent Maria voor jou? Optionele vragen: - Maria was ongehuwd zwanger en nog een tiener, hoe zou er naar je gekeken worden? - Stel je voor dat jou dit zou overkomen, hoe zou jij je dan voelen? - Hoe stel jij jezelf voor als vader of moeder? Hoe zou jij je daarop voorbereiden?
Leiderstip:
Let goed op met je woordkeuze met name naar tieners die een zwakke relatie hebben met hun moeder of helemaal geen moeder meer hebben!
PRAATJE
BIJZONDERE MOEDER
5 MIN
Voorbereiding
Zorg voor een flap over en een stift.
Doel
Tieners ontdekken eigenschappen van Maria waar wij van kunnen leren.
Vertel
Maria heeft een aantal hele bijzondere eigenschappen waar wij van kunnen leren. Naar aanleiding van het woord Moeder wat Maria natuurlijk is en ook voor ons wilt zijn gaan we het woord moeder eens uitpluizen. M oedig – Maria werd op zeer jonge leeftijd zwanger en was nog ongehuwd, in die tijd was dat nog een grotere schande dan nu. Zwanger van de Heilige Geest van de Zoon van God, wie zal dat geloven? Toch bleef ze op God vertrouwen en was ze moedig in alles wat ze meemaakte met haar Zoon Jezus. O er sterk – Maria bezweek niet van alles wat haar en haar Zoon overkwam, maar bewaarde alles in haar hart en vertrouwde op God.
4
Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk
E erlijk – Maria was heel erg eerlijk tegen Jozef toen ze vertelde dat ze zwanger was. In alles wat Maria deed was ze eerlijk. Ze is natuurlijk ook niet voor niets uitgekozen door God om God/Jezus zelf te dragen. D oorzettingsvermogen – zelfs toen Jezus aan het kruis hing was Maria er. Wat een doorzettingsvermogen heb je om je eigen Zoon zo te moeten zien lijden. E cht – Maria bleef zichzelf en houdt zich op de achtergrond. Dit kunnen we concluderen door de weinige woorden die over haar geschreven zijn. R adicaal – Ze koos radicaal voor God en zei ‘ja’ tegen het kind wat haar door God gegeven werd. Ze wist dat het moeilijk werd, maar wilde gehoorzamen aan God. We kunnen dus veel van Maria leren. Zij was sterk, moedig, eerlijk, echt, radicaal en had doorzettingsvermogen! Denk maar eens aan haar als je het leven soms moeilijk of lastig vindt en bedenk dan wat Maria zou doen.
DAT WIL IK OOK!
DOE Voorbereiding
Zorg dat er voor iedere tiener een pen en papier is.
Doel
Tieners bedenken welke eigenschappen ze graag zouden willen hebben.
Activiteit
• • •
7 MIN
Laat de tieners opnieuw in hun weerwoord groepjes gaan zitten. Vraag hen na te denken welk van de bovenstaande eigenschap(pen) ze graag zouden willen hebben en/ of meer zouden willen ontwikkelen (moedig, oersterk, eerlijk, doorzettingsvermogen, echt en radicaal). Bespreek ook hoe ze dat zouden kunnen doen?
Leiderstip:
Gebruik eventueel de optionele vragen uit het weerwoord als het gesprek moeilijk op gang komt. Welke eigenschappen heb je nodig als je vader of moeder wordt?
5
MOEDER MARIA PREEK VAN DE WEEK Voorbereiding
MEER LICHT
7 MIN
Koop bij de Action lichtgevende plastic stokjes die je kunt breken. Zorg dat iedere tiener 1 stokje heeft en een tussenstukje van een stokje. Geef de gespreksleider 2 stokjes en twee tussenstukjes. Uitleg voor leiders van het gebed ‘Wees Gegroet’: In het ‘Wees Gegroet’ vragen we Maria om met ons mee te bidden. Het mooie is dat het eerste stuk rechtstreeks uit de bijbel komt. Luc 1:28 De Engel Gabriël trad bij haar binnen en sprak “Verheugd u, Begenadigde, de Heer is met U.” De engel vertelde Maria dat ze zwanger zal worden van een Zoon. Ook vertelde de engel haar dat haar nicht Elisabeth op oudere leeftijd zwanger is geworden. Maria reist af naar haar nicht en Elizabeth begroet haar vervolgens met de woorden: “Gij zijt gezegend onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot.” Luc 1:42 . Waarna we vervolgens Maria vragen om voor ons, mensen die weten zondaars te zijn, te bidden nu maar ook in het uur van onze dood.
Doel
Tieners laten zien wat Maria in hun leven kan betekenen.
Vertel
Neem een breek stokje in je hand en vertel dat dit een gebed is. Neem een ander breekstokje in je andere hand en vertel dat dit God is. Soms is het moeilijk om je gebed meteen aan God te richten. God lijkt soms misschien wel erg ver weg. Maria wil graag met ons mee bidden. Het is fijn om te weten dat je niet alleen bidt, maar samen. Eigenlijk wordt de last (die het soms is) door het samen bidden dan iets lichter. Maria wil een soort tussen stukje zijn. Zet het tussen stukje op de beide stokjes, zodat ze met elkaar worden verbonden. Maria wil zo een verbinding zijn tussen God en jou, omdat het soms zo moeilijk is om je gebeden direct aan Hem te richten. Vraag nu of alle tieners hun stokje aan die van jou vast maken met behulp van de tussenstukjes. Zorg ervoor dat het één grote cirkel wordt. Laat ze hun stokjes daarna knakken, zodat het 1 grote licht cirkel wordt. Als we samen met Maria onze gebeden bij God brengen zal de last lichter worden, maar zal het ook lichter worden in de wereld omdat je je niet meer zo alleen voelt met al je vragen en zorgen die je bij God wil brengen. Dus breng samen met Maria, maar ook met anderen je gebeden bij God. Misschien vraag je je af waarom mensen Maria nou zo bijzonder vinden en ze met haar soms eerder een klik voelen dan met God. Het komt eigenlijk allemaal door de persoon wie ze is. Ze heeft op een bijzondere manier, geheel vrijwillig meegewerkt aan het werk van onze verlosser Jezus. Zij heeft ‘ja’ gezegd tegen God om de verlosser te dragen. Maar ook later de pijn moeten dragen die een moeder voelt als ze haar Zoon ziet lijden en uiteindelijk aan een kruis genageld ziet worden. Voor vele katholieken is Maria een moeder die hen begrijpt, die weet wat pijn en verdriet is. Daarom leggen vele katholieken hun verdriet, vragen en pijn bij Maria en vragen haar mee te bidden. Eigenlijk is dat hetzelfde als ik jullie vraag om mee te bidden voor dingen waar ik mee zit. Alleen is Maria in de hemel en zijn wij hier op aarde. Het kan ons een hoop rust en vrede geven als we weten dat Maria ook bid voor onze zorgen en problemen.
6
Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk
We kunnen Maria elke dag vragen om mee te bidden en onze vragen en zorgen bij haar neer te leggen door ze naar haar uit te spreken: Wees gegroet Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met U, gij zijt de gezegende onder de vrouwen, en gezegend is Jezus, de Vrucht van uw schoot. Heilige Maria, moeder van God, bid voor ons zondaars, nu en in het uur van onze dood. Amen. Vertel als leider tenslotte je eigen ervaringen met Maria. Is zij een steun (geweest) op bepaalde momenten in je leven?
MEGA BITE
MARIA RUN
8 MIN
Voorbereiding
Voor elk team en setje met strookjes papier met 1 vraag en daarbij de mogelijke antwoorden. Op de strookjes moet het nummer van de vraag goed zichtbaar zijn!
Doel
Als team zo snel mogelijk het juiste antwoord geven.
Activiteit
• • • • • • •
Vragen
De dikgedrukte woorden zijn de juiste. 1
Maak teams en laat elk team in een rij achter elkaar staan. Leg aan de andere kant van de zaal de setjes met vragen. Bij het start signaal moet 1 teamlid de 1e vraag halen. Als het team het antwoord weet moeten ze op de grond gaan zitten. Het team dat als eerste zit mag het antwoord geven. Het snelste team met het goede antwoord krijgt een punt. Stel zo alle vragen, maar laat wel iedere keer een andere tiener uit het team rennen.
Hoe oud is Maria als ze verloofd? a) ongeveer 14 jaar b) ongeveer 15 jaar c) ongeveer 16 jaar
7
MOEDER MARIA 2
Welke Engel brengt Maria het nieuws dat ze zwanger is? a) Michaël b) Gabriël c) Rafaël
3
Door wie raakt Maria zwanger? a) Jozef b) Heilige Geest c) Jezus
4
Aan wie geeft Jezus de opdracht om voor Zijn Moeder Maria te zorgen? a) Petrus b) Thomas c) Johannes
5
Waar is Maria gestorven? a) Efeze (lees het kader voor het antwoord). b) Jeruzalem c) onbekend
6
Wanneer vieren we de Ten Hemel opneming van Maria? a) 15 augustus b) 2 februari c) 25 maart
Achtergrond informatie bij de vragen Op een dag trad de engel Gabriël bij haar binnen en zei: `Verheug u, begenadigde, de Heer is met u'. Ze schrok maar de engel zei: `Schrik niet, Maria, u hebt genade gevonden bij God. U zult zwanger worden van de Heilige Geest en een zoon baren, die u de naam Jezus moet geven. Hij zal een groot man zijn, en Zoon van de Allerhoogste worden genoemd'. ( Luc 1: 28-32 ) In de tijd dat Maria moest bevallen werd er een volkstelling gehouden en zij moest met Jozef naar Bethlehem de stad van David. Daar aangekomen moet Maria bevallen en baarde een zoon, wikkelde het in doeken en legde het in een voederbak, want er was geen plaats voor hen in de herberg. ( Luc 2: 1-7 ) In een droom verschijnt een engel aan Jozef. Hij wordt gewaarschuwd dat Herodes het kind komt zoeken om het te doden. Jozef en Maria vluchtten met Jezus naar Egypte en blijven daar totdat zij het nieuws horen van de dood van Herodes. Daarna keren ze terug naar Bethlehem. ( Matt. 2:13-15 ). Jezus groeit op tot een volwassen man. In de Bijbel wordt Zijn leven aan ons doorgegeven, met Maria op de achtergrond. We weten dat zij aanwezig was op de bruiloft te Kana, waarbij ze verwijst naar haar Zoon: "Doe al wat Hij u zal zeggen". Bij Jezus' arrestatie en kruisiging is Maria aanwezig. Hoe bedroefd moet zij niet zijn, haar Zoon zo te zien. In het Johannes evangelie is een kort gesprek tussen beiden ( Joh 19:2527 ): "Intussen stonden bij het kruis van Jezus Zijn moeder, de zuster van zijn moeder, Maria de vrouw van Klopas, en Maria van Magdala. Jezus zag Zijn moeder, en bij haar
8
Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk
de leerling van wie Hij hield. Toen zei Hij tegen zijn moeder:`Vrouw, daar is nu je zoon.' Vervolgens zei Hij tegen de leerling: `Daar is je moeder.' Toen, van dat uur af, nam de leerling haar bij zich in huis op." Vanaf dat moment kunnen we Maria beschouwen als moeder van alle christenen. Maria komt ten slotte nog eenmaal in beeld. Het is tijdens Pinksteren. De apostelen zijn bij elkaar gekomen in het cenakel en bidden om de heilige Geest. (Handelingen 1:12-14, 2:1-4). Ook Maria wordt vervuld van de heilige Geest, gelijk het Magnificat dat zij uitsprak na de boodschap van de engel. Na de kruisdood van haar zoon gaat Maria met Jezus lievelingsapostel Johannes naar Efeze. Daar is zij vervolgens vreedzaam gestorven. Zeker is dit echter niet. Andere aanwijzingen geven aan dat Maria in Jeruzalem bleef en daar is overleden. In het huis in Jeruzalem waar Maria woonde op de berg Sion is zij na haar dood verschenen. Dit werd eerst in de Oosterse kerk gevierd. Enige eeuwen later is de gebeurtenis als Maria Hemelvaart of wel de Ten Hemelopneming van Maria op 15 augustus door Rome overgenomen. Dit dogma werd in 1950 afgekondigd. (Een dogma is een geloofsgegeven op basis van de H. schift en wat alle christenen door alle eeuwen heen hebben geloofd. Een dogma wordt door de Paus namens de kerk uitgesproken.) Met dit feest wordt herdacht dat Maria, net als Jezus, voortleeft in de liefde van God en met lichaam en ziel door haar Zoon is opgenomen in de hemel. Daarnaast vieren we 2 februari Maria Lichtmis en 25 maart Maria Boodschap.
REFLECT
WEES GEGROET MARIA
7 MIN
Voorbereiding
Voor iedere tiener een waxinelichtje, een kopie van het werkblad en per groepje eventueel een Maria icoon. Draai rustige achtergrondmuziek.
Doel
De tieners brengen hun zorgen bij Maria.
Activiteit
• • • • • • •
Zorg voor rustige achtergrondmuziek. Geef iedere tiener het werkblad en laat ze individueel hun vragen en zorgen opschrijven die ze bij Maria willen brengen. Steek intussen een kaars aan en zet eventueel een icoon van Maria neer. Geef na enkele minuten alle tieners een waxinelichtje. Leg uit dat ze net als in de kerk een kaarsje mogen aansteken bij Maria en als ze dat willen erbij mogen vertellen voor wie of wat ze een kaarsje aan willen steken. Begin als leider zelf met het aansteken van een kaarsje en spreek uit voor wie of wat. Geef alle tieners de gelegenheid om dit te doen. Sluit als groepje af met het bidden van het ‘Wees gegroet’ wat ook op het werkblad staat.
9
MOEDER MARIA Leiderstip:
Weeg af of je het ‘Wees gegroet’ als groepje bidt of met de hele club afhankelijk of je veel buitenkerkelijke tieners op je club hebt.
UITSMIJTER
10
MAMA MIA COCA COLA
5 MIN
Voorbereiding
Zorg voor voldoende mama mia chips (chips die eruit ziet als rietjes) en bekers cola’s.
Doel
Tieners drinken met behulp van chips zo snel mogelijk hun glas cola leeg.
Activiteit `
• •
Geef iedereen een glas drinken met ongeveer 10 Mama mia's. Laat de tieners hun glas leegdrinken met hun handen op de rug en met behulp van de chips. De winnaar krijgt een toepasselijke prijs: een zakje mama mia chips.
Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk
MARIA OF MOEDER
begrijpt mij
bidden
kent mij wassen ver weg goede raadgeefster moeder voor iedereen
luisteren behulpzaam
Maria / Moeder bescheiden
koken
betrouwbaar
zorgzaam lief
schoonmaken heilig
meelevend
maagd trooster
cijfert zichzelf weg
WEES GEGROET MARIA
MOEDER MARIA
met n e l e d l wi Wat ik gen, a r v ( a enz.) i , t e i Mar r d , ver s n e g n a verl
Wees gegroet Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Hee r is met U, gij zijt de gezegende ond er de vrouwen, en gezegend is Jezus, de Vrucht van uw schoo t. Heilige Maria, moeder va n God, bid voor ons zondaars , nu en in het uur van onz e dood. Amen. Youth for Christ - Rock Solid voor de Rooms-Katholieke Kerk