Thuis herstellen na een keizersnede
Verpleegafdeling Oost 43
Onlangs heeft u in het ziekenhuis een keizersnede ondergaan. Deze folder informeert u over de herstelperiode na de ingreep. U vindt hierin adviezen en leefregels die u kunnen helpen om het genezingsproces zo goed mogelijk te laten verlopen. Algemene opmerking Na uw ontslag dient u contact op te nemen met verloskundige en/of huisarts voor de kraambed controles en met het kraamcentrum. De nietjes worden op de zesde dag door de verloskundige of de huisarts verwijderd. Het is van belang dat u het gedurende zes weken 'rustig aan' doet. Deze periode heeft de wond namelijk nodig om te genezen. Het begrip 'rustig aan' zal in deze folder verder worden verduidelijkt. Inspanning De eerste weken na de keizersnede kunt u merken dat u eerder moe bent dan voor de keizersnede. Dit is een normaal verschijnsel. Luister naar uw lichaam. Als u moe bent, neem dan rust. Als u merkt dat u dingen nog niet kunt doen, doe die dan ook niet. Verzorging U kunt gewoon douchen en baden. Het bloedverlies Het bloedverlies bij de pas bevallen moeder, de zogeheten kraamzuivering, is de eerste dagen fors. Bloedstolsels verliezen is geen probleem. Soms kunnen de stolsels zo groot zijn als een tennisbal. Het bloedverlies stopt meestal na 4-6 weken. Het bloedverlies is eerst helderrood, dan donkerbruin en daarna gelig roze (wondvocht). De hoeveelheid kan sterk variëren per dag. Zolang er afscheiding is, is het raadzaam om geen gemeenschap te hebben. Denk goed aan hygiëne. De eerste dagen na de bevalling kunt u naweeën krijgen. De baarmoeder is dan bezig om samen te trekken. Meestal gebeurt dit als u borstvoeding geeft, als de bevalling snel is verlopen of na een 2e of volgende bevalling. Indien er meer bloedverlies is dan bij een menstruatie is het raadzaam om contact op te nemen met uw verloskundige/ huisarts of gynaecoloog. Borstvoeding of flesvoeding? De keuze van het soort voeding voor uw kind is geheel aan u! Wel onderstrepen wij de voordelen van borstvoeding, met name omdat dit de beste voeding is voor pasgeborenen. De kraamverzorgster en de verloskundige ondersteunen u hierin. Indien u flesvoeding wilt geven vraag dan aan uw huisarts of verloskundige wat u kunt doen tegen opkomende melkstuwing (medicatie of tips).
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
2
Vitamine K Alle baby's krijgen direct na de geboorte drie druppels vitamine K toegediend. Deze vitamine K dient ervoor om de bloedstolling te ondersteunen. Geeft u flesvoeding dan is het niet nodig om extra vitamine K aan uw kind te geven. Geeft u borstvoeding dan is dit vanaf de achtste dag wel noodzakelijk. Vitamine K geeft u gedurende de eerste drie maanden bij volledige of tenminste voor de helft borstvoeding. Eenmaal per dag dient 150 µg (microgram) te worden toegediend bij voorkeur op een vast tijdstip van de dag. U kunt vitamine K zonder recept krijgen bij de drogist of apotheek. Mocht u de toediening een keer vergeten, geef de dag erna dan geen dubbele dosering, maar ga verder met de afgesproken dosering. Indien u eerder stopt met borstvoeding, kunt u natuurlijk ook eerder stoppen met de toediening van vitamine K. Vitamine D Toediening van vitamine D wordt bij alle baby's gestart vanaf de achtste dag na geboorte. Kinderen dienen eenmaal daags10 µg (microgram) te krijgen. Vitamine D wordt gegeven tot het vierde levensjaar bij een lichte huidskleur en tot het vijftigste levensjaar bij een donkere huidskleur. Vitamine D kunt u verkrijgen bij de apotheek of drogisterij. Let op het verschil in hoeveelheid per merk en reken zelf de benodigde hoeveelheid druppels of tabletten uit. NB. 1 µg (microgram) = 40 I.E. Het advies voor alle vrouwen die borstvoeding geven is 10 µg (microgram) per dag. De geboorte aangifte De geboorte van de baby dient binnen drie werkdagen te worden aangegeven bij de ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente waar de baby geboren is. Dit kan gedaan worden door de vader, moeder of degene die bij de bevalling aanwezig is geweest. Beide paspoorten en het trouwboekje (of indien u niet getrouwd bent het Bewijs van erkenning) meenemen en doorgeven welke arts bij de bevalling aanwezig is geweest. U ontvangt schriftelijke gegevens van de bevalling, deze dient u mee te nemen naar de burgerlijke stand. Het hielprikje en neonatale gehoorscreening De hielprik (PKU/CHT) en de neonatale gehoorscreening vindt plaats tussen de vierde en zevende dag na de geboorte door een medewerker van de JGZ (jeugdgezondheidszorg) bij u thuis. Als uw kindje op de vierde dag nog in het ziekenhuis verblijft, zal de hielprik in het ziekenhuis worden uitgevoerd. De neonatale gehoorscreening zal dan later, binnen zes weken, thuis of in het ziekenhuis worden uitgevoerd door een medewerker van de JGZ. De JGZ verpleegkundige gaat na afsluiting van de kraamperiode, in de tweede of derde week na de geboorte, bij elk kind op huisbezoek. Tijdens dit bezoek zult u informatie ontvangen over het consultatiebureau en zal een eerste afspraak voor het consultatiebureau worden gemaakt.
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
3
Anticonceptie Bij flesvoeding is al een eerste ovulatie mogelijk twee weken (soms zelfs eerder) na de bevalling. Vier tot zes weken na de bevalling kunt u weer gaan menstrueren, dan bent u ook weer vruchtbaar, dus let er op dat u dan ook weer met anticonceptie begint. Geeft u borstvoeding dan kan de menstruatie uitblijven. Alleen volledige borstvoeding geeft een aanzienlijke vermindering van de kans op zwangerschap, maar dan nog blijft er altijd een kans aanwezig dat u vruchtbaar bent. Orale anticonceptie kan blind worden gestart, waarna de eerste strip niet betrouwbaar is of kan worden gestart op de eerste dag van de eerstvolgende menstruatie en is dan meteen betrouwbaar. Orale anticonceptie heeft een milde lactatie remmende werking en gaat over in de moedermelk. Bespreek welke anticonceptie bij u past met uw huisarts of gynaecoloog. Gezien het risico op een trombosebeen en longembolie is de pil, maar ook Nuvaring en Evra pleister gedurende de eerste zes weken na de bevalling niet aan te raden. Algemene werkzaamheden Onderstaande adviezen gelden voor zes weken: • Geen rek- en strekbewegingen maken (ramen zemen, was ophangen, bed opmaken, stofzuigen, meubels verplaatsen, enz.). U mag wel bijvoorbeeld de was vouwen en de maaltijd bereiden. • Als u moet bukken, ga dan door uw knieën. • Niet te zwaar tillen (emmers water, vuilniszakken, kinderen, enz.). • Niet te vaak traplopen. U kunt wel bijvoorbeeld boven slapen als u dat gewend bent, maar niet te vaak op en neer lopen. Pijnmedicatie Afhankelijk van uw pijnbeleving mag u de pijnmedicatie thuis afbouwen. Sport Na ongeveer zes weken kunt u weer beginnen met sporten en/of fietsen. Met wedstrijdsport kunt u het beste drie maanden wachten. Wij raden u aan om gedurende zes weken geen buikspieroefeningen te doen. U kunt wel de bekkenbodemspieren trainen. Wanneer u weer zin hebt om te gaan wandelen, start dan met korte afstanden en breidt deze geleidelijk uit. Ga de eerste keer liever samen met iemand wandelen en niet alleen. Verkeer Uw reactievermogen is in de eerste weken verminderd. Dit is ook afhankelijk van de soort narcose die u heeft gehad (een ruggenprik of algehele verdoving).
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
4
Houdt u daar rekening mee als u deelneemt aan het verkeer. Zelf autorijden is de eerste vier weken sterk af te raden in verband met het rekken van de wond bij achterom kijken en de verminderde buikspierkracht. Naast de bestuurder zitten mag. Als u toch, wegens omstandigheden zelf moet rijden, vraag dan bij uw eigen verzekering na, of u al dan niet verzekerd bent. Het verschilt namelijk per verzekering wanneer u weer mag autorijden. Vervoer per bus blijkt erg vermoeiend te zijn. Doe dit de eerste weken alleen als het echt niet anders kan. Vrijen Vaginaal vrijen na een operatie is tot ongeveer zes weken na de ingreep niet aan te raden. Het is verstandig te wachten tot de nacontrole bij de gynaecoloog die de wondgenezing beoordeelt. Het kan zijn dat u de eerste weken na de operatie minder zin heeft om te vrijen. Dit is heel normaal. De kans dat uw seksuele beleving verandert is vrij groot. Er kan een positieve verandering zijn (bijvoorbeeld minder pijn bij het vrijen), maar er kan ook een negatieve verandering zijn (zoals minder zin in vrijen of een mindere gevoeligheid van de vagina). Tampongebruik Het gebruiken van tampons mag pas na zes weken. Emotionele gevolgen van de operatie Een keizersnede kan ook emotionele gevolgen hebben. Het kan enige tijd duren voordat u de ingreep hebt verwerkt. Dit is heel normaal. Het kan gebeuren dat u emotioneel wordt op momenten dat dit anders nooit gebeurde. Praat over uw gevoelens met bijvoorbeeld uw partner of gynaecoloog. Schaamt u zich niet voor uw emoties. Tot slot Wanneer u bovengenoemde leefregels en adviezen bespreekbaar maakt met uw partner en/of familie is het gemakkelijker om u eraan te houden. Voor de gehele genezingsperiode geldt: probeer te luisteren naar uw lichaam, houdt uw grenzen in de gaten. Op de dag van ontslag uit het ziekenhuis is er nog een mogelijkheid om vragen te stellen tijdens het ontslaggesprek. Een afdelingsverpleegkundige zal de verpleegkundige aspecten van uw genezing met u bespreken. Bij bijzonderheden altijd degene raadplegen die in eerste instantie de nazorg verleent, de verloskundige en/of de huisarts en anders de gynaecoloog tijdens kantooruren en buiten kantooruren via de verloskamers. In overleg en in bijzondere gevallen zal er 2-3 dagen na ontslag telefonisch contact plaatsvinden. Verder is er bij nacontrole bij Gynaecologie (zes weken na de operatie) ook nog ruimte voor het beantwoorden van resterende vragen. Wij wensen u een spoedig herstel.
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
5
Gynaecologie Meldpunt Oost 11 Afsprakennummer: 088 - 459 7785 Op werkdagen: 9.00 - 12.00 uur en 14.00 -16.00 uur Informatienummer: 088 - 459 5580 Op werkdagen: 8.30 - 12.00 uur en 13.30 - 16.30 uur
© 07-2014
Internet www.orbismedischcentrum.nl
635
Verpleegafdeling Meldpunt Oost 43 Telefoon 088 – 459 4500
