O Organisatie i i van de gezondheidszorg d dh id i B l ië in België
Thomas Rousseau Attaché Riziv 26 januari 2012
Organisatie van de gezondheidszorg in België
1 De bevoegdheidsverdeling 1. De bevoegdheidsverdeling 2. De sociale zekerheid 3. Het Riziv 4. De verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging i 5. De financieringg van de ziekteverzekeringg 6. Performantie van de gezondheidszorg in België 7. De toekomst?
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
1. DE BEVOEGDHEIDSVERDELING I. Inleiding II. Overzicht van het Belgisch gezondheidszorgsysteem
I. Inleiding (1)
Federale Staat
•
10 984 468 inwoners 10.984.468
•
Oppervlakte = 30.528 km²
I. Inleiding (1)
3 Gewesten:
Vlaanderen Brussel Wallonië
I. Inleiding (2)
3 Gemeenschappen
Vlaamse gemeenschap Franstalige gemeenschap Duitstalige g g gemeenschap p
I. Inleiding (3)
Bevoegdheden G Gewesten • Economie & werkgelegenheid • Landbouw • Waterbeleid • Huisvesting H i ti • Energie • Openbare werken • Vervoer • Leefmilieu •…
G Gemeenschappen h • Onderwijs • Taal • Cultuur • Sport • Hulp aan personen •…
F d l staat Federale • Financiën • Defensie • Sociale Zekerheid • Buitenlandse Z k Zaken • Binnenlandse Zaken • Belangrijke delen l k l van Volksgezondheid •…
II. Overzicht van het Belgisch gezondheidszorgsysteem (1)
Bron: KCE 2010
II. Overzicht van het Belgisch gezondheidszorgsysteem (2)
Bevoegdheidsverdeling Federaal niveau • Vastleggen van het totale budget voor gezondheidszorg • Algemeen wettelijk kader • Beheer van de verplichte ziekteverzekering
Regionaal niveau • Preventieve gezondheidszorg en gezondheidspromotie • Ondersteuning en kwaliteitsbewaking van de ziekenhuizen • Geestelijke gezondheidszorg
Lokaal niveau Lokaal niveau • Publieke hygiëne • Controle authenticiteit van diploma’s van de zorgverleners • Organisatie van spoeddienst en publieke ziekenhuizen
II. Overzicht van het Belgisch gezondheidszorgsysteem (3)
Federale overheidsinstellingen •
FOD Volksgezondheid – – –
•
Rijksinstituut voor ziekte‐ en invaliditeitsverzekering (RIZIV) –
•
Prijsbepaling van geneesmiddelen
Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten –
•
Inning, beheer en verdeling van de sociale werkgevers‐ en werknemersbijdragen
FOD Economie –
•
Beheer van de ziekte‐ en invaliditeitsverzekeringg
Rijksdienst voor de sociale zekerheid (RSZ) –
•
Erkenning van de zorgverleners Wetgeving op het vlak van ziekenhuizen en patiëntenrechten Opmaak budgetten van de verzorgingsinstellingen
Bewaken van de kwaliteit, de veiligheid en de doeltreffendheid van geneesmiddelen en gezondheidsproducten
Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) –
Wetenschappelijke ondersteuning van het federale beleid inzake gezondheidszorg en ziekteverzekering
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
2. DE SOCIALE ZEKERHEID I. Inleiding I II. Overzicht van de Belgische Sociale Zekerheid III.Financiering g van de Belgische g Sociale Zekerheid
I. Inleiding (1)
Sociale Zekerheid
Sociale bescherming SSociale i l bijstand
I. Inleiding (2)
• De Rijksdienst voor Sociale Zekerheid is het financiële hart van de Belgische sociale zekerheid
II. Overzicht van de Belgische Sociale Zekerheid (1)
• 3 grote t beschermingsstelsels b h i t l l
Werknemers
Zelfstandigen
79%
12%
Ambtenaren
6%
Eigen specifieke reglementering Eigen specifieke vorm van sociale bescherming Eigen financieringswijze
II. Overzicht van de Belgische Sociale Zekerheid (2)
• Elk stelsel is onderverdeeld in een aantal takken Risico
Werknemers
Zelfstandigen
Ambtenaren
Arbeidsongeval
X
X
Beroepsziekte
X
X
Gezondheidszorgen
X
X
X
Arbeidsongeschiktheid
X
X
X
Werkloosheid
X
Ouderdom
X
X
X
Kinderlast
X
X
X
Jaarlijkse vakantie
X
X
II. Overzicht van de Belgische Sociale Zekerheid (3) Primaire en secundaire netwerk van de sociale zekerheid Federale centrale departementen
OISZ
OISZ
OISZ
Primaire netwerk
OISZ
OISZ
Belgische regering
RIZIV
Vakbonden Verzekerings‐ instellingen
Secundaire netwerken
Werkgeversorganisaties
III. Financiering van de Belgische sociale zekerheid (1)
• Vóór 1995: Sectoriële financiering – Elke tak wordt afzonderlijke gefinancierd – Elke tak ontvangt zijn eigen bijdrage Tekorten voor pensioenen – werkloosheid – gezondheidszorg
• Vanaf 1995: Globaal financieel beheer – Fi Financiering van de takken volgens hun behoeften, en niet i i d t kk l h b h ft i t langer volgens vaste percentages – Alle Alle ontvangsten komen toe bij RSZ (werknemers) of RSVZ ontvangsten komen toe bij RSZ (werknemers) of RSVZ (zelfstandigen)
III. Financiering van de Belgische sociale zekerheid (2) BUDGET 2010 Sociale bijdragen 56%
Staatstoelagen
Alternatieve ontvangsten
23%
Toegewezen ontvangsten
15%
3%
Diverse ontvangsten 3%
RSZ: globaar beheer werknemers 91.630.734.834 €
Sociale zekerheidsinstellingen RVA – RIZIV – RVP – RJA - …
Betalingsinstellingen: Verzekeringinstellingen – vakbonden
Bron: FOD Sociale Zekerheid
III. Financiering van de Belgische sociale zekerheid (3) Procentuele verdeling van de uitgaven van de sociale zekerheid (2010) Geneeskundige verzorging
Uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid, Uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid fysieke letstels en handicap 3%
6%
24%
8%
Werkloosheid
Arbeidsmarkt‐ en werkgelegenheidsbeleid
6%
Ouderdom 7% 7%
Overleving
Gezin 8% 27%
4%
Overige gedekte risico's
Werkingskosten
Diverse uitgaven
Bron: FOD Sociale Zekerheid
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
3. HET RIZIV
I. Wat is het Riziv? II De II. D kernopdrachten k d ht van het h t Riziv Ri i III.De diensten van het Riziv IV. De belangrijkste partners van het Riziv V. Het overleg binnen het Riziv
I. Wat is het Riziv?
• Rijksinstituut voor Ziekte‐ en Invaliditeitsverzekering • Sinds 1963 • Openbare instelling van sociale zekerheid – Beheersautonomie h i – Bestuursovereenkomst
• Beheert en controleert verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen (GVU)
II. De kernopdrachten van het Riziv
Stelt de regels en tarieven op voor de terugbetaling van geneeskundige prestaties en geneesmiddelen Reglementeert de vervangingsinkomens en berekent de uitkeringsbedragen Organiseert het overleg tussen de verschillende partners van de GVU‐ h l d h ll d d verzekering B kt d it l ti dh id Bewaakt de uitgavenevolutie voor gezondheidszorg ZZorgt voor een correcte financiering van de activiteiten van de zorgverleners en t t fi i i d ti it it d l ziekenfondsen Informeert, evalueert en controleert de zorgverleners, de ziekenfondsen en de Informeert evalueert en controleert de zorgverleners de ziekenfondsen en de patiënten (de sociaal verzekerden)
III. De diensten van het RIZIV
Dienst voor geneeskundige verzorging
Algemeen ondersteunende diensten
Dienst voor uitkeringen
Algemene Di ti Directie
Dienst voor geneeskundige evaluatie en evaluatie en controle
Dienst voor administratieve controle l
IV. De belangrijkste partners van het RIZIV
Verzekerings‐ instellingen
Zorg‐ verleners
Regering
Riziv Vakbonden
Werkgevers‐ organisaties
V. Het overleg binnen het Riziv
Minister van Sociale Zaken
Algemene Raad
Verzekeringscomité
Begrotingscommissie Akkoorden‐ en Overeenkomstencommissies Technische Raden
Werkgroepen
Geneeskundige k d verzorging
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
4 DE VERPLICHTE VERZEKERING VOOR 4. GENEESKUNDIGE VERZORGING I. Algemene principes I II. De rechthebbenden III.De g geneeskundige g verstrekkingen g IV. De verzekeringstegemoetkomingen V. De financiering
I. Algemene principes
II. De rechthebbenden (1)
• Wie? – Werknemers, zelfstandigen en ambtenaren • Sinds 2008: zelfstandigen ook recht op kleine risico’s !
– Werklozen, gepensioneerden, personen die recht hebben op het leefloon, gehandicapten, studenten, wezen, de niet begeleide minderjarige vreemdelingen enz niet‐begeleide minderjarige vreemdelingen, enz. – + de personen die zij ten laste hebben +d di ij t l t h bb Voor bijna de ganse bevolking! V bij d b lki !
II. De rechthebbenden (2)
• Twee voorwaarden: – Inschrijven bij een verzekeringsinstelling • Ziekenfonds of hulpkas voor ziekte‐ en invaliditeitsverzekering of de kas der geneeskundige verzorging van de NMBS‐holding • Vrij keuze met uitzondering voor het statutair personeel van Vrij keuze met uitzondering voor het statutair personeel van de Belgische spoorwegen
– Betalen van bijdragen sociale zekerheid en eventueel ook bijdrage financiële verantwoordelijkheid
III. De geneeskundige verstrekkingen (1)
• Preventieve en curatieve verzorging die nodig zijn voor het behoud en het herstel van de gezondheid • 27 verschillende categorieën: 27 hill d t i ë – de gewone geneeskundige hulp, met onder andere bezoeken en raadplegingen van algemeen geneesheren en geneesheer‐specialisten p g g g g g p en de verzorging verstrekt door kinesitherapeuten; – tandheelkundige verzorging; – bevallingen; b ll – verstrekken van brillen en andere oogprothesen, hoortoestellen, mobiliteitshulpmiddelen, orthesen en uitwendige prothesen; p , g p ; – verstrekkingen van farmaceutische producten; – ziekenhuisverpleging; – verzorging die nodig is voor revalidatie. – …
III. De geneeskundige verstrekkingen (2)
• De nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen: – Lijst van alle terugbetaalbare (hetzij geheel of gedeeltelijk) geneeskundige verstrekkingen k di kki – De relatieve waarde van de verstrekkingen – De specifieke toepassingsregels – De bekwaamheidsvereisten van de zorgverleners – …
• Dergelijke lijst bestaat ook voor de farmaceutische specialiteiten die kunnen worden terugbetaald. Allebei consultuurbaar op www.riziv.be/
IV. De verzekeringstegemoetkomingen (1)
BETALINGSMECHANISME I: TERUGBETALING Verzekerde / Patiënt
Honorarium
Zorgverlener
Getuigschrift van aflevering
Ziekenfonds
Terugbetalingsbedrag = Honorarium – Persoonlijk aandeel
IV. De verzekeringstegemoetkomingen (2) BETALINGSMECHANISME II: DERDEBETALERSSYSTEEM Zorgverlener
Verzekerde / Patiënt
Persoonlijk aandeel of remgeld
Verzamelstaat
Ziekenfonds
Terugbetaalbare g deel van het honorarium
IV. De verzekeringstegemoetkomingen (3) Het bedrag
• Varieert naargelang van – de aard van de verstrekking – het statuut van de verzekerde het statuut van de verzekerde – de zorgverlener die al dan niet geconventioneerd is
• Gewone geneeskundige hulp Gewone geneeskundige hulp – 75% van de in de overeenkomsten en akkoorden vastgelegde honoraria
• Geneesmiddelen Categorie A (geneesmiddelen van vitaal belang) Categorie B (geneesmiddelen die therapeutisch zijn) Categorie C, Cs, Cx (geneesmiddelen die inwerken op de symptomen)
100% 75% 50% tot 20%
IV. De verzekeringstegemoetkomingen (4)
• Ziekenhuisopname (derdebetalers) 1e opname‐ 1e opname‐ dag
2e tot 2e tot 90e dag
Vanaf 91e dag
Verzekerden met personen ten laste of die alimentatiegeld betalen alimentatiegeld betalen
41 98 € 41,98 €
14 71 € 14,71 €
5 23 € 5,23 €
Personen met verhoogde tegemoetkoming en hun personen ten laste
5,23 €
5,23 €
5,23 €
Volledig uitkeringsgerechtigde werklozen sinds minstens zes maanden en hun personen ten laste
32,50 €
5,23 €
5,23 €
Kinderen ten laste van verzekerden zonder verhoogde tegemoetkoming
32,50 €
5,23 €
5,23 €
Andere verzekerden
41 70 € 41,70 €
14 71 € 14,71 €
14 71 € 14,71 €
P Persoonlijk aandeel lijk d l
IV. De verzekeringstegemoetkomingen (5)
• Sociale correcties – Verhoogde verzekeringstegemoetkoming • bepaalde categorieën van rechthebbenden betalen een lagere b ld t i ë hth bb d b t l l persoonlijke bijdrage (remgeld) – OMNIO‐statuut • gezinnen met bescheiden inkomens – Maximumfactuur (MAF) • jaarlijkse medische kosten voor gezinnen tot een plafondbedrag beperkt – Bepaalde forfaits • Vb. chronisch zieken, incontinentie‐materiaal, … – Bijzonder solidariteitsfonds • bijkomend vangnet voor patiënten met zeer ernstige aandoeningen die voor bepaalde behandelingen geen terugbetaling krijgen
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
5. DE FINANCIERING VAN DE ZIEKTEVERZEKERING
I. Inleiding I I l idi II. De ontvangsten III.De uitgaven IV. Beheersing van de uitgaven
I. Inleiding
Budget B d t GVU= GVU Ruim 35 miljard EUR Enkele vergelijkingspunten: g j g p • Totale fiscale ontvangsten federale overheid 2011 = Ruim 95 miljard EUR • Totale overdracht fiscale ontvangsten federale overheid naar gemeenschappen en gewesten 2011 = Ruim 38 miljard EUR • Bruto binnenlands product 2011 = Ruim 365 miljard EUR
II. De ontvangsten
2011 ZIEKTEVERZEKERING
€
%
30.244.228.000
85,52
2.619.268.000
7,41
919.981
2,60
Ontvangsten revalidatie
486.993.000
1,38
Automobielverzekering
300.937.000
0,85
113.075
0,32
Vergoeding op verpakkingen geneesmiddelen
4.137.000
0,01
Heffing zakencijfer farmaceutische produkten
258.792.000
0,73
Andere
417.663.000
1,18
TOTAAL
35.365.074.000
100
Globaal beheer Opbrengst BTW – Tabaksaccijnzen Bijdragen
Bijdragen hospitalisatieverzekering
Bron: RIZIV
III. De uitgaven (1)
2011 ZIEKTEVERZEKERING Geneeskundige verstrekkingen
€
%
24.775.876.000
70,06
Invaliditeit lidi i
3.523.562.000
9,96
Primaire arbeidsongeschiktheid
1.461.944.000
4,13
660 052 000 660.052.000
1 87 1,87
1.117.771.000
3,16
523 141 000 523.141.000
1 48 1,48
Wet ziekenhuizen
1.756.985.000
4,97
Evenwicht Sociale Zekerheid Evenwicht Sociale Zekerheid
1 093 460 000 1.093.460.000
3 09 3,09
Andere
452.283.000
1,28
TOTAAL
35 365 074 000 35.365.074.000
100
M d Moederschaps‐ h en vaderschapsrust d h t Administratiekosten verzekeringsinstellingen Lasten Riziv Lasten Riziv
Bron: RIZIV
III. De uitgaven (2) Geneeskundige verzorging
€ 8.000.000
7.000.000
6.000.000
5 000 000 5.000.000
M di h Medische erelonen l Farmaceutische specialiteiten Verpleegdagprijs
4.000.000
Rust‐ en verzorgingsinstellingen Honoraria van verpleegkundigen 3.000.000
Tandheelkundigen Andere uitgaven
2 000 000 2.000.000
1.000.000
0 2007
2008
2009
2010
2011
III. De uitgaven (3)
Percentage van het BBP voor gezondheidszorg (2007) 16,0%
11,0%
10,2%
, % 9,8% 8,4%
Bron: OESO 2009
III. De uitgaven (4)
Trends in de uitgaven voor gezondheidszorg, 1990 – 2007
Gemiddelde jaarlijkse groei van de totale uitgaven voor gezondheidszorg Gemiddelde jaarlijkse groei van het BBP Bron: OESO 2009
1980 ‐ 1990
1990 ‐ 2000
2000 ‐ 2007
3,5
4
4,4
2
2,1
2
III. De uitgaven (5) Evolutie van de globale begrotingsdoelstellingen voor geneeskundige verzorging k di i 30.000.000.000 € 25.000.000.000 € 20.000.000.000 € 15.000.000.000 € 10.000.000.000 € 5.000.000.000 €
Bron: RIZIV
20 011
20 010
20 009
20 008
20 007
20 006
20 005
20 004
20 003
20 002
20 001
20 000
19 999
998 19
19 997
19 996
0 €
III. De uitgaven (6)
Gezondheidsuitgaven g 2008: verdeling per financieringsbron 0,3% 4,3%
19,5%
75,9%
Overheid
Patiënt
Werkgever
Privaat
Bron: Assuralia 2010
IV. Beheersing van de uitgaven (1)
1 Opstellen van begrotingsdoelstellingen (1) 1. Opstellen van begrotingsdoelstellingen (1) 1
2
• Inzameling behoeften (Overeenkomsten‐ en akkoordencommissies) • Technische ramingen (Dienst Geneeskundige Vezorging) Technische ramingen (Dienst Geneeskundige Vezorging)
3
• Besparingsmaatregelen (Commissie voor begrotingscontrole)
4
• Voorstel globaal en partiële begrotingsdoelstellingen g p g g g (Verzekeringscomité)
5
• Beslissing (Algemene raad) Beslissing (Algemene raad)
IV. Beheersing van de uitgaven (2)
1 Opstellen van begrotingsdoelstellingen (2) 1. O t ll b ti d l t lli (2) Wettelijke groeinorm j g
•
Artikel 40, §1 ZIV‐wet wet
“Vanaff het “V h jaar j 2005 wordt 2005, d de d jaarlijkse j lijk globale l b l budgettaire b d i doelstelling d l lli van de ziekteverzekering elk jaar verhoogd met een reële groeinorm van 4,5% ten aanzien van de globale budgettaire doelstelling van het vorige jaar, g g met de ggezondheidsindex tijdens j het evenals met de voorziene verhoging betrokken dienstjaar.” •
Evolutie: • van 1995 tot 2000: groeinorm van 1,5% • van 2001 tot 2004: groeinorm van 2,5% • sinds 2005: groeinorm van 4,5%
IV. Beheersing van de uitgaven (3)
1 Opstellen van begrotingsdoelstellingen (3) 1. Opstellen van begrotingsdoelstellingen (3) Vaststelling globale begrotingsdoelstelling 2011
(in 000 EUR)
Globale begrotingsdoelstelling 2010
24.249.164
Algebraïsche verschillen 2010 Subtotaal Reële groeinorm 4,50 % Subtotaal Inflatie 1,90 % S bt t l Subtotaal Algebraïsche verschillen 2011 Globale begrotingsdoelstelling 2011
49.948 24.299.112 1.093.460 25.392.572 482.459 25 875 031 25.875.031 ‐5.695 25.869.336
IV. Beheersing van de uitgaven (4)
1 Opstellen van begrotingsdoelstellingen (4) 1. O t ll b ti d l t lli (4) Confrontatie van de globale begrotingsdoelstelling 2011 met de technische ramingen 2011 (in 000 EUR)
Globale begrotingsdoelstelling 2011
25.869.336
Technische ramingen 2011
24.715.993
Verschil (= beleidsruimte)
1.153.343
Aanwending van de beleidsruimte: Nieuwe initiatieven Besparingen
109.883 ‐100.000
Reserveringen
1 143 460 1.143.460
Resultaat
1.153.343
IV. Beheersing van de uitgaven (5)
2. Opvolging van de uitgaven via een permanente audit (1) –
Systematische rapportage van de evolutie van de uitgaven voor elke sector
–
Informatie over • • •
Verschil tussen evolutie van de uitgaven en de partiële begrotingsdoelstellingen. Opvolging van de nieuwe van de nieuwe initiatieven of genomen initiatieven of genomen besparingen p g g van de evolutie van verschillende domeinen Opvolging binnen de sector
IV. Beheersing van de uitgaven (6)
2. Opvolging van de uitgaven via een permanente audit (2) = Documenteren van bepaalde b ld uitgavenevoluties i l i (positief ( i i f en negatief) in samenwerking met de verschillende actoren Doel: • observeren en begrijpen vooraleer in te grijpen • besparingen onderbouwen ook al is er geen risico op overschrijding van de begrotingsdoelstelling • specifieke ifi k structurele l b besparingen i i i.p.v. li lineaire i maatregelen
IV. Beheersing van de uitgaven (7)
3. Besparingsmaatregelen • De beheersing van de uitgaven voornamelijk door het beheersen consumptie. consumptie
verloopt van de
g j p • 2 mogelijke manieren om te handelen op de consumptie: – –
De voorwaarden tot terugbetaling g g van bepaalde p verstrekkingen in de nomenclatuur wijzigen. Het persoonlijk aandeel of prijs van de verstrekkingen wijzigingen
IV. Beheersing van de uitgaven (8)
4. Andere maatregelen (1) –
Correctiemaatregelen voorzien in ZIV‐Wet:
Klinische biologie .
• Art. 61 ‐ § 2. Wanneer de uitgaven voor klinische biologie voor een bepaald dienstjaar het voor dat dienstjaar vastgestelde globaal g p jg , j budget met ten minste 2 pct. overstijgen, zijn de laboratoria aan het Instituut een ristorno verschuldigd, waarvan het bedrag wordt vastgesteld overeenkomstig de bepalingen van § 3.
G Geneesmiddelen idd l • Art. 191 – 15° … heffing op het omzetcijfer dat is verwezenlijkt op de Belgische markt van de geneesmiddelen die zijn ingeschreven op de Belgische markt van de geneesmiddelen die zijn ingeschreven op de lijst van de vergoedbare farmaceutische specialiteiten
IV. Beheersing van de uitgaven (9)
4. Andere maatregelen (2) – – –
– –
Informatiecampagne tegen overdreven antibioticagebruik bij voorschrijvers en gebruikers voorschrijvers en gebruikers Stimuleren van het voorschrijven van goedkopere geneesmiddelen via een referentieterugbetalingssysteem Echelonnering stimuleren: remgeldvermindering bij een raadpleging van bepaalde specialisten na doorverwijzing door de huisarts met de bedoeling om: bedoeling om: • samenwerking tussen huisartsen en specialisten te versterken in het belang van een efficiënte gezondheidszorg voor de patiënt • patiënten aanmoedigen om de huisarts te raadplegen vooraleer ze naar een specialist gaan Financiële verantwoordelijkheid van de verzekeringsinstellingen a cëe e a oo de j e d a de e e e gs s e ge …
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
6. PERFORMANTIE VAN HET BELGISCHE GEZONDHEIDSSYSTEEM
I. Inleiding II. Studierapport III. Resultaten
I. Inleiding (1)
• Hoe presteert ons systeem? Wat zijn de sterktes en de zwaktes? E hoe En h positioneren iti wijij ons ten t opzichte i ht van d de andere landen? • In België: evalueren van performantie is vrij b braakliggend kli d terrein. t i
I. Inleiding (2)
Performantie is gericht op het bereiken van objectieve doelstellingen. Met andere woorden: 1. de goede dingen op de goede manier doen 2. vlugg en op het p ggoede moment 3. met de minste kost 4 om goede 4. om goede resultaten te boeken te boeken 5. beantwoordend aan de noden en de verwachtingen – van de bevolking van de bevolking – van de belanghebbenden binnen de organisatie
II. Studierapport (1)
• Basisrapport in juli 2010: “Een eerste stap naar het meten van de performantie van het Belgische gezondheidszorgsysteem.” Raadpleeg het volledige rapport op de website van het KCE: www kce fgov be > publicaties www.kce.fgov.be Raadpleeg de samenvattende brochure op www.riziv.be > Wilt u meer weten?
II. Studierapport (2)
•
Doelstellingen 1 Hoe kan een systeem voor de evaluatie van de performantie 1. worden uitgewerkt? 2. Hoe kan dit systeem in de praktijk toegepast worden?
•
Wie is bij het onderzoek betrokken? Verantwoordelijkheid V t d lijkh id van Federaal F d lK Kenniscentrum i t voor d de Gezondheidszorg (KCE), Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) en RIZIV. Betrokkenheid van de administraties die met Sociale Zaken en Volksgezondheid te maken hebben (gewestelijk, gemeenschappelijk en federaal).
II. Studierapport (3) 1
3 niveaus
Gezondheidstoestand
3
2
Gezondheidssysteem y Gezondheidspromotie Preventieve zorg
Levensstijl Genetische factoren Leef‐ en werkomstandigheden Persoonlijke inkomsten Milieufactoren
Curatieve zorg
5 domeinen
5 dimensies
Verzorging op lange termijn Paliatieve zorg
Kwaliteit
Niet medische bepalende Niet‐medische bepalende elementen van de gezondheid
Toegankelijkheid
Efficiëntie
Duurzaamheid
Billijkheid
II. Studierapport (4)
• Indicatoren? = Indicatoren zijn meetbaar en kunnen de domeinen en de dimensies omschrijven. • 55 indicatoren – Beperkte lijst – Gekozen in functie van internationale/ buitenlandse studies (vergelijking) – Te bekijken in samenhang. Alleenstaande indicatoren = weinig betekenis
II. Studierapport (5)
Voorbeeld Toegankelijkheid: indicatoren
II. Studierapport (6)
Voorbeeld Toegankelijkheid Indicator
Sterktes
•Graad van preventieve gezondheidszorg voor ki d kinderen in de i d groepen met een hoog risico
Hoge graad verzekering geneeskundige k di verzorging
•Aantal artsen en verpleegkundigen •Verzekerde bevolking •Verzekerde bevolking •Bedrag van persoonlijke uitgaven van de verzekerden
Goed systeem van sociale bescherming, ggrote geografische g g toegankelijkheid van de curatieve zorg
Zwaktes
Beschikbaarheid geschikt personeel moeilijk te evalueren
Vrij hoge persoonlijke uitgaven
Evolutie Voorgestelde acties
Invullen kadaster van medisch personeel Internationale Internationale vergelijkbaarheid van de gezondheids‐ rekeningen
III. Resultaten (1)
• Algemeen – 2007: meer dan 32 miljard EUR is besteed aan gezondheid (een van de hoogste cijfers in Europa). – Qua beschikbare middelen: goede positie. – Nieuwe technieken vinden vlot ingang. – Bijna volledige bevolking is verzekerd, maar persoonlijke uitgaven blijken hoog.
III. Resultaten (2)
• Verhouding resultaten - ingezette middelen – Geen eenduidig antwoord – Situatie is niet slecht en gunstige evolutie – Achterstand op enkele domeinen in vergelijking met Europees gemiddelde • Algemene efficiëntie van de verzorging is moeilijk in te beoordelen • Inspanningen zijn nodig op het vlak van gezondheidspreventie en -promotie
III. Resultaten (3)
• Volgend rapport: december 2012 – Verfijning en aanpassing van een reeks indicatoren – Vervolledigen met domeinen en thema’s die nog niet aan bod kwamen
ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
7. DE TOEKOMST ?
I. De uitdagingen II. Het regeerakkoord kk d 2011
I. De uitdagingen (1)
• Toename gezondheidsbedreigende levensgewoonten – Mannen: 49% overgewicht en 14% obees – Vrouwen: 28% overgewicht en 13% obees
• Toename chronische zieken • Verlenging van de levensduur en veroudering • Vooruitgang nieuwe technologieën g g g Verdere toename van de gezondheidsuitgaven Verdere toename van de gezondheidsuitgaven Toenemende behoefte aan bijkomende menselijke middelen Bron: Itinera Institute, 2008
I. De uitdagingen (2)
Hoe maximaliseren we de return van de gezondheidszorg vandaag: preventie efficiëntie actoren? vandaag: preventie, efficiëntie, actoren? Hoe kunnen we meer aan gezondheidszorg betalen zonder meer te belasten? te belasten? Welke rol voor verzekeringen en de tweede pijler? Hoe garanderen we toegankelijkheid en betaalbaarheid? d t k lijkh id b t lb h id? Welke rol voor de institutionele actoren, inclusief de artsen? Welke rol voor de institutionele actoren, inclusief de artsen? Regionalisering?
I. De uitdagingen (3)
HOE DE DUURZAAMHEID VAN GEZONDHEIDSZORG WAARBORGEN? • Visie van Lieven Annemans (hoogleraar in de gezondheidseconoom)
II. Het regeerakkoord 2011 (1)
1. Oprichting van een instituut om overlegde antwoorden op de grote uitdagingen inzake de gezondheidszorg dh id tte waarborgen b • • • • • •
Vergrijzing Knelp ntberoepen in gezondheidszorg Knelpuntberoepen ge ondheids org Technologische ontwikkelingen Maatschappelijke ontwikkelingen Leefmilieuaandoeningen enz. enz
II. Het regeerakkoord 2011 (2)
2 De o 2. overdracht erdracht van an bevoegdheden be oegdheden aan de deelstaten ter waarde van 4,2 miljard euro • • • • • • • •
Mobiliteitshulpmiddelen Tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden Volledige bevoegdheid inzake de residentiële opvang, vooral van ouderen Ruime autonomie voor Gemeenschappen inzake de geestelijke gezondheidszorg en de psychiatrische verzorgingstehuizen en het beschut wonen g bevoegdheid g inzake bouw- en renovatiewerken en g groot Volledige onderhoud van de ziekenhuisinfrastructuren Volledige bevoegdheid inzake preventie en het opsporen van ziekten De ondersteuning van de gezondheidszorgberoepen van de eerste lijn en de organisatie van de eerstelijnsgezondheidszorg …
II. Het regeerakkoord 2011 (3)
3 St 3. Strenge financiering fi i i van de d gezondheidszorg dh id teneinde een dragelijke groei te garanderen •
Aanpassing Groeinorm – –
•
2013: 2% + 40 miljoen euro voor nieuwe banen 2014: 3%
Responsabilisering vd actoren vd gezondheidszorg – – – –
–
Voorschrijfprofielen observeren en controleren Het gebruik van de goedkoopste geneesmiddelen verhogen Nomenclatuur van de geneeskundige verrichtingen te herzien om de intellectuele handeling te herwaarderen; Meer transparantie waarborgen door de patiënten in te lichten over de gezondheidszorgkosten die de verplichte ziektekostenverzekering draagt …
II. Het regeerakkoord 2011 (4)
4. De toegang tot de gezondheidszorg voor iedereen verbeteren • • • • • •
Vereenvoudiging V di i en versnelling lli OMNIO-statuut OMNIO t t t voor iedereen die dat potentieel kan genieten Honorariumsupplementen pp voor kamers met twee bedden zullen voortaan verboden worden. Terugbetaling van tandverzorging en hoorapparaten zal worden verbeterd Voor de chronische zieken zal een voordeliger statuut gecreëerd worden Toegang tot weesgeneesmiddelen zal worden verbeterd …
II. Het regeerakkoord 2011 (5)
5. De kwaliteit van ons gezondheidsstelsel verbeteren •
• •
Systematische evaluatie van de prestaties van ons gezondheidszorgstelsel voortgezet en verfijnd in samenwerking met de Gemeenschappen en de Gewesten Vergelijkend examen voor de kinesitherapeuten zal worden afgeschaft …
II. Het regeerakkoord 2011 (6)
6. De rol van de huisarts versterken • • • •
•
het beroep aantrekkelijker maken uitbreiding van het globaal medisch dossier oplossing vinden voor de kwestie van de wachtdiensten doelgerichte actie voeren opdat de kansarme bevolking g in de achtergestelde g wijken j g gemakkelijker j toegang krijgen tot huisartspraktijken …
II. Het regeerakkoord 2011 (7)
7. De administratieve vereenvoudiging aanmoedigen •
Elektronisch platform eHealth verder ontwikkelen om – – – –
de administratieve taken van de hulpverleners te verminderen het leven van de patiënt eenvoudiger te maken de interne communicatie tussen de entiteiten te verbeteren overbodige onderzoeken te vermijden.
BEDANKT VOOR UW AANDACHT!
Meer info?
[email protected]