THEMABIJEENKOMST VAN DE WMO-RAAD Lochem SCHULDHULPVERLENING EN THUISADMINISTRATIE WOENSDAG 9 NOVEMBER 2011 DORPSHUIS HET HART IN EEFDE Om 20.00 uur verwelkomt de voorzitter van de Wmo-raad de inleiders van de avond, de heer Aant de Jong en de heer Erik Verkade van de Stadsbank Oost Nederland en mevrouw Margreet van de Haar van het Humanitasproject Thuisadministratie. Zij is blij dat vertegenwoordigers van allerlei organisaties gehoor gegeven hebben aan de uitnodiging van de Wmo-raad. Ook de leden van de Wmo-raad zijn erg betrokken bij het onderwerp want zelfstandigheid en participatie, deelname aan de samenleving, is moeilijk met een schoenendoos vol ongeopende rekeningen of schulden. De Wmo-raad is, naast het onderwerp schuldsanering en budgetbeheer, ook geïnteresseerd in vroegtijdig signalering van financiële problemen en schuldenpreventie. De voorzitter deelt mee dat er op 30 juni 2011 een wetsvoorstel “gemeentelijke e schuldhulpverlening” is aangenomen in de 2 kamer en het is de verwachting dat de wet in 2012 in werking zal treden. Vanaf dat moment zijn gemeenten verantwoordelijk voor hulp aan elke inwoner met schuldenproblematiek. De nieuwe wet biedt gemeenten een nieuw instrument om de effectiviteit van de minnelijke schuldhulpverlening (schuldsanering zonder dat de rechter er aan te pas komt) te vergroten. Zoals dat heet: een breed wettelijk moratorium. Wat is dit instrument en wat kunnen de gemeenten daarmee? Ze wil van de inleiders graag weten hoe de financiële weerbaarheid en zelfredzaamheid van burgers in onze samenleving bevorderd kan worden. Ook wil de Wmo-raad graag overtuigd worden van de effectiviteit van het huidige instrumentarium getuige de uitroep van één van de leden: schuldhulpverlening is helemaal geen hulpverlening maar een administratieve strafexpeditie.
De Stadsbank Oost Nederland
De voorzitter geeft het woord aan de heer Aant de Jong, directeur van de Stadsbank Oost Nederland uit Enschede die samen met de heer Erik Verkade, manager van de Stadsbank, een presentatie voorbereid heeft om de genodigden voor te lichten over de werkzaamheden van de Stadsbank. In het kader van de kritische vragen die er leven in de Wmo-raad zou hij echter ook andere zaken aan de orde moeten stellen; dat is even een dilemma voor deze avond. Op verzoek van de voorzitter zal hij de voorlichting proberen te combineren met de specifieke informatiebehoeften van de leden van de Wmo-raad Lochem. Een aantal cijfers worden aan het publiek gepresenteerd. Het is een feit dat 1 op de 10 huishoudens serieuze financiële problemen heeft. Het publiek is geamuseerd door de sheet van een hand met het bekende gat erin. Andere oorzaken van de schuldenproblematiek zijn relatieproblemen, echtscheidingen. Ook verminderde inkomsten als gevolg van ziekte, arbeidsongeschiktheid en ontslag. Wanneer dan niet tijdig de uitgaven aangepast worden aan de veranderde situatie ontstaan snel problemen. In de praktijk blijkt ook dat bij veel klanten sprake is van een of andere verslaving. Schulden ontstaan ook doordat de mensen tegenwoordig geen spaarpotjes aanleggen voor de telkens terugkerende uitgaven. Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 1 van 7
Bij de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet de NVVK werden in 2011 79.000 huishoudens met schulden geholpen. Het betrof een gemiddelde schuld van € 30.700 bij gemiddeld 16 schuldeisers. Veel voorkomende schulden zijn de schulden op betaalrekeningen, bij de primaire woonlasten, bij postorderbedrijven, financieringsmaatschappijen, verzekeringen, telefonie, gemeentelijke belastingen en het CJIB voor openstaande boetes. Je verwacht dat de mens analoog aan de gegevens uit de piramide van Maslow zou handelen en dat hij eerst zorgt voor het veilig stellen van eten, drinken en bescherming tegen de elementen dus voor goed onderdak. Dat blijkt niet het geval. Uit onderzoek verricht door Nadja Jungmann van de Hogeschool Utrecht in samenspraak met Regioplan is gebleken dat de partijen die maandelijks geld incasseren al snel kunnen voorspellen dat mensen in de financiële problemen zullen komen. Het gaat om de woningbouwverenigingen en de ziektekostenverzekeraars. Zij zijn belangrijke partijen die signalen kunnen afgeven voor vroegtijdige signalering. Daar zou je dus het probleem meteen kunnen tackelen want uit onderzoek blijkt dat 50% van de mensen met een betalingsachterstand op huur of ziektekostenverzekering in zware financiële problemen komen. Het effect van het hebben van schulden zal uiteindelijk leiden tot woninguitzetting, het afsluiten van gas, water en elektra. De stadsbank Oost Nederland is een Gemeenschappelijke Regeling met diverse gemeenten in Twente en de Achterhoek. Gemeenten hebben belang bij de dienstverlening van de Stadsbank uit het oogpunt van Openbare orde en Veiligheid en van Volksgezondheid. Als de woningbouwverenigingen wanbetalers zonder meer op straat zouden zetten dan veroorzaakt dat gemeentelijke problemen voor de openbare orde en veiligheid door toenemende criminaliteit. Als mensen zich niet kunnen wassen en zich verzorgen ontstaan problemen met de volksgezondheid. Individuele gezondheidsproblemen kunnen gevolgen hebben voor de collectieve volksgezondheid door besmettingsgevaar zoals in vroeger tijden. De heer de Jong stelt de vraag of het logisch is dat de gemeente zich bezig zou moeten houden met het oplossen van schulden die zijn ontstaan doordat een afnemer zijn verplichtingen niet is nagekomen. Schulden ontstaan in onze maatschappij doordat het moment van leveren en betalen losgekoppeld wordt. In de supermarkt moet je betalen anders kun je niet wegwandelen met je boodschappen. De postorderbedrijven verdienen echter aan de uitgestelde betalingen en de banken aan het rood staan. De crediteuren in de samenleving kunnen dat blijkbaar aan. Hij stelt het niet van zelfsprekend te vinden dat er door de samenleving zoveel geld gestoken wordt in schuldhulpverlening en het oplossen van, bewust gemaakte, schulden die een leverancier toelaat. Als mensen door onvoorziene omstandigheden geldproblemen krijgen kunnen de kinderen de dupe worden. Daarin ligt een taak voor de gemeente zodat de primaire lasten weer kunnen worden gedragen. Daarnaast zal er geïnvesteerd moeten worden in gedragsverandering om recidive te voorkomen. De gemeente pleegt een interventie die altijd tijdelijk dient te zijn omdat het niet de bedoeling is dat iemand op de schouders van de samenleving blijft hangen. De missie van de Stadsbank Oost Nederland is dat er een structurele oplossing komt en dat de mensen weer voldoende zelfredzaam en weerbaar worden. De bank werkt voor 22 gemeenten in de Achterhoek en in Twente en er zijn 4 regio’s met vestigingen in Almelo, Hengelo, Enschede en Ulft. Er werken ongeveer 150 medewerkers inclusief stagiaires. Wat doet de Stadsbank? De Stadsbank houdt zich niet bezig met hulpverlening of gedragsverandering maar met financieel technische dienstverlening. Dat wordt gedaan door het verstrekken van noodzakelijke kredieten voor achterstallige nota’s die betaald moeten worden. Ook budgetbeheer, inkomsten en uitgaven in balans brengen, is een taak van de Stadsbank, evenals schuldsanering. En de Stadsbank verstrekt ook in noodgevallen kasbetalingen voor gemeenten en sociale diensten of contant geld in crisissituaties zoals de vuurwerkramp in Enschede. Aan de hand van een schema geeft de heer de Jong de producten van de Stadbank Oost Nederland weer. De tijd dringt en daarom wordt snel duidelijk gemaakt welk traject de klant Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 2 van 7
doorloopt als hij in het circuit van schuldoplossing terechtgekomen is. Er wordt een intake gedaan en de klant krijg advies en informatie en kan doorverwezen worden naar externe hulpverleners. Het technische oplossen van schulden wordt duidelijk gemaakt aan de hand van het schema. Er zijn verschillende mogelijkheden om van de schulden af te komen. o Alle leningen aflossen met een betalingsregeling, je betaalt dan 100 % van de schuld terug. o De verschillende schulden kunnen ook onder één lening gebracht worden door herfinanciering. Deze nieuwe lening loopt dan bij één instantie zoals de Stadsbank of een andere bank die de schuld heeft overgenomen en wordt daar dan ook afgelost. o Een derde mogelijkheid is het saneringskrediet waarbij de schuld na een periode van 3 jaar afgekocht wordt. o Tenslotte is er de schuldbemiddeling, een spaarvariant waarbij er in de toekomst nog geld beschikbaar kan komen doordat een partner gaat werken of als er uitzicht is op een andere baan. Dit zijn de 4 varianten uit het minnelijke = onderhandse traject zonder tussenkomst van de rechter. Als dit traject met de Stadsbank Oost Nederland niet lukt doordat een schuldeiser niet meewerkt dan wordt de cliënt begeleid doorverwezen naar de wettelijke schuldsanering. De effectiviteit van de Wsnp (Wettelijke Schuldsanering Natuurlijke Personen) ligt op ongeveer 70-75% . Na onderzoek is gebleken dat de effectiviteit van de minnelijke schuldensanering van de Stadsbank Oost-Nederland op ongeveer 90 % ligt. Het slagingspercentage van mensen die nadat zij het traject hebben doorlopen geen beroep meer hoeven doen op interventie van de stadsbank is ongeveer 75%. Voor het grootste deel is dat te danken aan het feit dat deze huishoudens gemiddeld 2.8 jaar financieel-technisch in de klem genomen zijn door de Stadsbank. Zij hadden gedwongen door de situatie geleerd om strak om te leren gaan met geld.
Hoe doen we het in Lochem
De heer Erik Verkade, manager van de Stadsbank krijgt het woord om aan het publiek uit te leggen hoe de Stadsbank in Lochem opereert. Lochem wordt vanuit Enschede bediend. Cliënten kunnen naar Enschede komen maar het contact kan ook gelegd worden via een brief, de telefoon, de mail of de website. De gemeente kan doorverwijzen bij aanvragen van uitkeringen e.d. Op de website van de gemeente staat ook een verwijzing. Om de week is er in Lochem op dinsdagmorgen een inloopspreekuur van 9.00 uur tot 12.00 uur. Op de andere dinsdagen vinden op afspraak adviesgesprekken en intakegesprekken plaats. Er komen gemiddeld 6 tot 7 mensen elke twee weken langs op het spreekuur. Er is een vaste contactpersoon, Monique Lammertink, aanwezig voor de gesprekken. De intakegesprekken vergen veel tijd want er moet geïnventariseerd worden welke schulden en bezittingen en welk inkosten en uitgaven de mensen hebben. Dan wordt gezocht naar de oplossingen zoals inkomen vergroten, snijden in uitgaven en schuldregelingen. Er kan direct voor de cliënt een budgetbeheerrekening geopend worden. De Stadsbank heeft een aantal normen voor snelle behandeling van aanvragen. Bij crisissituatie zoals dreigende woninguitzetting of afsluiting van gas, licht, water dan vindt zelfs binnen twee dagen interventie plaats. In Lochem zijn er in 201 meer dan 50 aanvragen geweest voor een intakegesprek. Er zijn meer dan 20 budgetbeheerrekeningen geopend waarbij dus het inkomen binnenkomt bij de Stadsbank Oost Nederland en waarvan alle vaste lasten betaald worden. Op dit moment zijn er 75 lopende budgetbeheerrekeningen voor huishoudens in Lochem. Kredieten worden er slechts enkele verstrekt. Dat is het totaal van het beroep dat de inwoners van Lochem doen op de Stadsbank Oost Nederland. De heer Aant de Jong krijgt weer het woord en met het oog op de tijd wordt afgesproken dat ook de niet behandelde sheets van de presentatie via de Wmo-raad beschikbaar zijn voor de geïnteresseerden. Daarin is o.a. te lezen hoe de financiering van de Stadsbank geregeld is. Hij vertelt nog kort iets over de bezuinigingen en de wet op de gemeentelijke schuldhulpverlening. De bezuinigingen zijn al in 2009 ingezet door lastenreductie maar het
Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 3 van 7
vooruitzicht is dat de bedrijfsvoering met een kwart minder aan middelen moet plaatsvinden en dat kan alleen maar betekenen dat de intensiteit van de dienstverlening gaat afnemen. Aan de nieuwe wet op de gemeentelijke schuldhulpverlening zitten volgens de heer de Jong hele bedenkelijke kanten. Volgens hem betekent het vooral een toename van administratieve rompslomp. Over dit onderwerp zal volgend jaar nog uitgebreid worden gesproken. De voorzitter bedankt de heer de Jong voor de duidelijke uitleg. Het is helder dat de Stadsbank niet gericht is op gedragsverandering en hulpverlening maar dat het een financieel technisch instrument hanteert wat ook blijkt uit het jaarverslag dat de Wmo-raad ontvangen heeft.
Vrijwilligersproject Thuisadministratie van Humanitas
Mevr. Margreet van de Haar, coördinator Thuisadministratie Lochem van Humanitas krijgt het woord. Zij geeft met behulp van sheets uitleg van wat deze organisatie doet, hoe zij het doen en wie erbij betrokken zijn. De thuisadministratie is een vrijwilligersproject. Behalve de coördinator Margreet werken er 11 vrijwilligers. Zij bieden aan cliënten ondersteuning om de financiële administratie op orde te krijgen en te houden gedurende de periode van maximaal 1 jaar. De vrijwilliger ordent samen met de cliënt de administratie, daardoor moet bij de cliënt inzicht ontstaan en vervolgens moeten vaardigheden aangeleerd worden zodat de administratie op orde blijft. Motivatie speelt een cruciale rol in het contact tussen de vrijwilliger en de cliënt. Het project is in juni 2008 gestart vanuit het maatschappelijk werk in Gorssel. Oorspronkelijk was het de bedoeling om ondersteuning te bieden bij aanpassingsproblemen zoals het verlies van partner, gezondheid of werk. De problemen worden echter steeds complexer. Nu vindt vooral ondersteuning plaats bij overbesteding en bij onvoldoende inkomen. De vrijwilliger van de Thuisadministratie blijft weg van complexe problemen want dat is werk voor professionals. Het is de bedoeling dat zij zich alleen met het financiële werk bezighouden. Bij grote schulden gaan de vrijwilligers wel met de cliënten naar de intake voor de stadsbank om ondersteuning te bieden maar in het schuldhulpverleningstraject zijn zij niet betrokken. Mevr. Van de Haar zou wel graag door de Stadsbank geïnformeerd willen worden wanneer cliënten een schuldhulpverleningstraject afgerond hebben want door coaching aan te bieden kan recidive misschien gemakkelijker voorkomen worden. De organisatie krijgt via telefoon of mail van verwijzende partijen de cliënten door. De coördinator houdt dan een intakegesprek en vervolgens wordt een van de vrijwilligers met de cliënt gematcht. Soms is administratieve ondersteuning niet voldoende en dan wordt er doorverwezen naar de professionele hulp. De vrijwilligers worden geschoold in gesprekstechnieken en ook inhoudelijk gedurende enkele dagdelen. De thuisadministratie werkt samen met Algemeen Maatschappelijk werk, met de afdeling Werk en Inkomen van de gemeente Lochem met de Stichting Ouderenwerk Lochem, met de Groene Waarden, Viverion, de Stadsbank en GG-Net. De financiering gebeurt door de Groene Waarden, Viverion en de gemeente Lochem. De ondersteuning komt van Humanitas District Oost in Zutphen. De doelstelling van de organisatie is dat 80 % van de deelnemers na één jaar zelfstandig de administratie kunnen doen. Mevr. Van de Haar toont de resultaten van 2010. Er hebben zich toen 54 mensen aangemeld en bij 53 heeft een intake plaatsgevonden maar er zijn slechts 38 mensen met het traject gestart. Zij zou graag een oplossing willen vinden voor de mensen die afhaken omdat ze teveel beperkingen ervaren om te kunnen leren. Er zijn ook mensen die structureel moeten worden ondersteund zoals dementerenden. In samenwerking met de SOL wordt onderzocht of een “maatjesproject” kan worden opgezet voor de groep mensen met een structurele ondersteuningsbehoefte.
Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 4 van 7
De voorzitter bedankt mevr. Van de Haar voor haar verhelderende presentatie. Ze spreekt haar bewondering uit over de manier waarop dit soort vrijwilligerswerk door Humanitas georganiseerd is. Het project komt in haar ogen heel sterk over door de goede ondersteuning van de vrijwilligers en kan als voorbeeld dienen voor vrijwilligersorganisaties. Er volgt een korte pauze en daarna kunnen vragen gesteld worden. De voorbereide stellingen verdwijnen even naar de achtergrond.
De discussie •
Kan schuldhulpverlening geweigerd worden? Alle natuurlijke personen van 18 jaar of ouder met elk inkomen en elke schuldenlast hebben op dit moment toegang tot de Stadsbank. Dat kan veranderen bij de nieuwe wet vanaf juli 2012. Gemeenten kunnen hun eigen beleid dan vaststellen. Dan zouden bepaalde doelgroepen zoals bijvoorbeeld recidivisten uitgesloten kunnen worden van deze dienstverlening. Momenteel is het zo dat als iemand onvoldoende meewerkt dat er een gele kaart uitgedeeld wordt en als er geen verandering optreedt stopt de hulpverlening. Daarna duurt het een half jaar voordat iemand weer toegelaten wordt. Tenzij er sprake is van een crisissituatie. Gemeenten kunnen zelf het beleid vaststellen. Bij een aantal gemeenten zijn de bezuinigingen al bekend. Het betreft vooral het recidivebeleid, minder budgetbeheer inzetten, het overwegen om additionele hulpverlening te stoppen. Het is een bedenkelijk situatie want uit onderzoek van mevr. Jungmann is gebleken dat schuldhulpverlening loont. Elke euro die je daarop bezuinigd kost de samenleving tweeënhalve euro. De vragensteller vindt dat de keuze gemaakt moet worden om meer energie te steken in de zeer kwetsbare groep burgers en aan degenen bij wie het veel moeite kost zoals de dak- en thuislozen. De voorzitter suggereert om de leden van de gemeenteraad die ook aanwezig zijn deze suggestie voor te leggen. Iedereen mag binnenkomen bij de Stadsbank, maar in de praktijk stopt de Stadsbank de dienstverlening als er geen geld (uitkering, salaris) binnenkomt. De Woningstichting wordt hier o.a. mee geconfronteerd. Hoe zit het met de samenwerking en regie op dit vraagstuk. De heer de Jong bevestigt dat dat gegeven klopt. Als er gedurende een paar maanden geen geld op de budgetbeheersrekening binnenkomt dan beëindigt de bank de dienstverlening, ook al zijn administratieve fouten gemaakt buiten de schuld van de cliënt. De Stadsbank is namelijk geen voorschotbank. Bij veel uitkeringen of bij inkomsten uit arbeid kan door de overheid geen geld ingehouden worden zoals bij de bijstand. Bij iemand met een bijstandsuitkering kan de gemeente geld inhouden om vaste lasten door te betalen. In de gemeente Lochem wordt per geval bekeken hoe met accute probleem om te gaan Binnen een half jaar wordt beleid op dit terrein ontwikkeld, licht Jan Wiggers van de gemeente toe. Het onderzoek van mevr. Jungmann over de indirecte maatschappelijke consequenties van bezuinigingen zal daarin zeker meegenomen worden. Er wordt een beleidsnotitie die niet alleen is gericht op de financieel technische en wettechnische mogelijkheden, maar ook op de nodige hulpverleningsaspecten. De beleidsnota wordt aan de gemeenteraad aangeboden. Deze raad zal uiteindelijk de keuzes voor een bepaald pakket diensten maken.
•
Wat zijn de voorwaarden van de Stadsbankorganisatie? Wie heeft de regie over de uitgaven? Geldt er ook een minimumnorm voor het overblijvende bedrag voor het eten? Is er überhaupt oog voor de mens achter de schuld. De cliënt heeft in principe de regie maar hij heeft geen invloed op de uitgaven voor de vaste lasten. Van wat overblijft moet hij dus zelf kunnen leven en hij moet zich aanpassen aan het beschikbare overblijvende budget zoals iedereen. Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 5 van 7
Voor het oplossen van de financiële problemen is volgens de heer de Jong de hoogte van de schuld irrelevant. Of het om € 3000 of € 30.000 euro gaat is niet van belang. De cliënt met een bijstandsuitkering dient moeite te doen om 5 % van de bijstandsnorm opzij te zetten. Deze inspanning moet hij verrichten om na verloop van tijd schuldenvrij te zijn. De voorzitter constateert dat er sprake is van twee werelden. De psychische en emotionele belasting van degene met het schier uitzichtsloze schuldenprobleem en zijn omgeving en de instrumentele manier van werken van de Stadsbank die zich beperkt tot “koude” schuldsanering. Kunnen die twee werelden bij elkaar komen? Volgens de heer de Jong gaat het ook om twee andere zaken die door elkaar lopen: het saneren van de schulden en het budgetbeheer. In individuele zeer schrijnende gevallen wordt er door de gemeente soms een oplossing gezocht als er te weinig geld overblijft voor de primaire levensbehoeften. Mevr. Van de Haar bevestigt uit de praktijk dat er voorbeelden zijn dat mensen die inzicht hebben gekregen en na verloop van tijd heel goed in staat zijn om rond te komen van het inkomen door goed budgetbeheer. De voorzitter stelt dat coachende ondersteuning en zakelijke dienstverlening in combinatie met elkaar het beste resultaat opleveren. In die zin vullen de dienstverlening van de Stadsbank die financieel-technisch van aard is en de gedragsverandering die mogelijk wordt door de hulp bij het budgetbeheer die de thuisadministratie levert elkaar goed aan. Dit tweesporenbeleid zou tot uitdrukking moeten komen in de regierol die de gemeente vervult en in het beleidsplan van de gemeente. •
Wordt er iets gedaan aan de voorlichting op scholen om kinderen te leren omgaan met geld? Kinderen hebben tegenwoordig al telefoonschulden die ze nooit meer zelf kunnen betalen. De heer de Jong is het roerend eens met deze opmerking. De kinderen leren alles behalve omgaan met geld want uit onderzoek is ook gebleken dat 60% van alle ouders niet goed met het beschikbare budget omgaat. Dat kan zonder ingrijpen in de toekomst tot een groot probleem uitgroeien. Hij pleit ervoor om voorlichting over geldbeheer in een heel vroeg stadium in het beleidsplan van de gemeente op te nemen.
•
Zou het niet verstandig zijn om na afloop van het schuldsaneringsproject van 3 jaar nog 3 jaar door te gaan met de begeleiding als de cliënt schuldenvrij is. Dan gaat het immers weer vaak fout. Het is een goed idee maar dat zijn keuzes die de gemeentes moeten maken bij de vraag welke diensten ze willen afnemen. De Stadsbank heeft ook een aanbod van begeleide overdracht naar zelfstandig bankieren met nazorg. Maar ook het aanbod van een project als de Thuisadministratie past daar goed in.
•
Moeten de mensen een bijdrage betalen voor de hulp bij budgetbeheer? Mevr. De Haar deelt mee dat de kosten van het project Thuisadministratie betaald wordt uit subsidie. De hulp is kosteloos voor de cliënt. De heer de Jong heeft een tarievenlijst. Als de klant een krediet afneemt dan ligt de rente van de stadsbank 0.2 % onder de marktrente voor krediet. Als er geen indicatie meer is voor budgetbeheer via de gemeente dan bedragen de kosten voor het aanhouden van de budgetbeheerrekening op vrijwillige basis € 40 per maand.
•
Wat gebeurt er als er minder geld binnenkomt bij de Stadsbank omdat er zonder overleg beslag gelegd is op het inkomen door deurwaarders? Stopt de dienstverlening dan? Dit is een ingewikkeld probleem. Door het ontbreken van regie verstrijkt er onnodig tijd en daardoor kan de omvang en de reden van het probleem niet tijdig worden vastgesteld. Er ontstaan inderdaad voor de cliënt grote problemen als de deurwaarder beslag op de rekening bij de stadsbank legt. Er wordt altijd geprobeerd om afspraken te maken met deurwaarders maar feitelijk kan dat alleen bij officiële gerechtsdeurwaarders. De Stadsbank heeft geen Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 6 van 7
invloed op loonbeslag bij werkgevers. Er zijn al wel stappen gezet voor betere afstemming maar op landelijk niveau stuit men op de privacywetgeving en daardoor is niet duidelijk wanneer een incasso even geparkeerd dient te worden i.v.m. de het traject dat bij de Stadsbank wordt doorlopen. •
Dubieuze schuldhulpverleningsinstanties hoe gaat de Stadsbank daarmee om? Als het gerechtvaardigde vermoeden bestaat dat er sprake is van dubieuze schuldhulpverlening door incassobureautjes dan wordt de landelijke vereniging in kennis gesteld. De NVVK heeft contact met de FIOD en de ECD en brengt daar gedocumenteerd zaken onder de aandacht. Het is namelijk wettelijk verboden om geld te vragen voor schuldhulpverlening evenals voor het bedrijfsmatig beheren van gelden van particulieren.
•
De belastingdienst heeft veel problemen veroorzaakt door de toeslagen klakkeloos te verstrekken en na jaren ineens terug te vorderen. Het probleem is nog steeds actueel.
•
Mevr. Van de Haar vertelt nog dat het lenen van familieleden ook niet zonder risico is. Het komt vooral in allochtone gemeenschappen voor omdat men zich schaamt om bij vreemden aan te kloppen. Vaak zijn de schulden niet in een akte vastgelegd. Het bestaan van een privéschuld is vaak moeilijk aan te tonen en daarom worden die schulden niet meegenomen bij de formele schuldsanering.
•
Mevr. Prins wil nog graag een punt aan de orde stellen. De Stadsbank en het project Thuisadministratie hebben te maken met afvallers en met “niet leerbaren”. Hoe zorgen we er voor dat die kwetsbare groep niet tussen de wal en het schip valt, zeker als straks de begeleiding van mensen met beperkingen op losse schroeven komt te staan door de decentralisatie van de AWBZ naar de Wmo. Daarbij is het nog maar de vraag is of gemeenten deze taak zullen oppakken. Margreet van de Haar denkt aan het opstarten van een buddyprojekt. MEE begeleidt nu mensen met een verstandelijke beperking, maar deze organisatie wordt opgeheven, evenals andere landelijke of provinciale ondersteuning- en belangenorganisaties. Ook de Stichting Ouderenwerk Lochem denkt mee want in de praktijk blijkt al dat de begeleiding van één jaar door de vrijwilligers van het project Thuisadministratie vaak niet voldoende is. Oplossingen kosten geld. Er worden voorbereidingen getroffen om een project op te zetten met buddies, een maatje, een naober om de sociale desintegratie van mensen die het alleen niet redden te voorkomen.
•
Waar liggen de uitdagingen voor de organisatie van de Stadsbank? De uitdaging ligt niet zozeer meer bij het stroomlijnen van de organisatie maar op twee andere terreinen in de toekomst. De financieel technische dienstverlening in relatie tot de gemeentelijke keuzes bij de uitvoering van de nieuwe wet gemeentelijke schuldhulpverlening en de verwachting dat financieel technische dienstverlening alleen effectvol is in combinatie met een vorm van psychologische begeleiding en ondersteuning. De missie van de organisatie is namelijk het bevorderen van de financiële zelfredzaamheid. Dan kom je uit bij coaching en gedragsbeïnvloeding, bij het regisseren van het zelfredzaamheid i.p.v. het standaard administratieve traject dat gevolgd moet worden. Geen eenheidsproduct tussen vaste lijntjes, maar maatwerk en dus maar aandacht voor het individu. Daarmee staat de organisatie voor een enorme uitdaging. De voorzitter put hoop uit de laatste woorden van de heer de Jong dat de menselijk maat in de toekomst meer tot tot zijn recht kan komen. Zij is heel blij dat op deze avond van vele kanten gekeken is naar deze schuldenproblematiek. De Wmo-raad zal zijn steentje bijdragen in de advisering aan de gemeente over deze kwesties. Zij bedankt allen voor de aanwezigheid en de inleiders ontvangen van de penningmeester een attentie.
Notulen vergadering Wmo-raad Lochem d.d. 9-11-2011 Pagina 7 van 7
