Thema Bierkrattenbrug: Verslag van de dagen Inzendingen Fotocollage. Betonkanorace. Bata444en race

KO ersie f 6 7

Thema Bierkrattenbrug: Verslag van de dagen Inzendingen Fotocollage

Betonkanorace Bata444en race Buitenlandse Studiereis

KOersief 66 - augustus 2005 - 1

KOersief Inhoud

CO-lofon

KOersief is een verenigingsblad dat éénmaal per trimesKOersief is een verenigingster wordt uitgegeven door blad dat éénmaal per trimesKOers, sectie Constructief ter wordt uitgegeven door Ontwerpen van de Bouwkundige studievereniging KOers, sectie Constructief CHEOPS. Ontwerpen van de Bouwkun-

dige studievereniging CHEOplage OPS. Circa 300 exemplaren, verspreid onder studenten Oplage fondsleden van KOers.

Circa 280 exemplaren, verspreid onder studenten Uitgever fondsleden van KOers.van KOers, sectievereniging

de studievereniging CHEOPS en de unit COUT, Uitgever sectie Constructief Ontwer-met KOers in samenwerking pen van de faculteit Bouwde capaciteitsgroep CO van kunde aan de de faculteit Bouwkunde aan Technische Universiteit de Technische Universiteit Eindhoven

Eindhoven. Drukker DeDrukker Witte Eindhoven TU/e huisdrukkerij

KOers KOers TU/e TU/e De Wielen De Wielen Vertigo 09.25 Vertigo513 09.25 Postbus Postbus 513 5600 MB Eindhoven tel.5600 040-2474647 MB Eindhoven [email protected] tel. 040-2474647 www.KOersTUe.nl [email protected] www.KOersTUe.nl Kopij

Bij voorkeur Word-bestand Kopijopmaak op diskette zonder Word-bestand of Bij viavoorkeur e-mail. Figuren apart meezenden. Kopij KOersief zonder opmaak op diskette of 68via inleveren 10 noveme-mail. vóór Figuren apart meeber 2005.

zenden. Kopij KOersief 64 inleveren vóór 21 mei 2004. Redactie Gertjan Coenen Redactie [email protected]

Annemarie Hoogervorst [email protected]. Foto omslag Bierkrattenbrug Eindhoven nl Diana Deguelle Michaël Fütterer

Woordje van de voorzitter

5

Redactioneel

7

Voorstellen Nieuwe Bestuur

8

Sterkte en stijfheid van een Alpha-liggersysteem samenvatting afstudeerverslag Twan Hendriks

10

Bata444enrace 2005 door Bas Wijnbeld

12

De Houtgreep ontwerp bierkrattenbrug door Saskia Frijns en Renze Everhuis

14

Pint ontwerp bierkrattenbrug door Maarten Tielemans en André van Leth

16

Jurycommentaar

18

Bedanken sponsoren bierkrattenbrug

19

Onderzoek voor de bierkrattenbrug door Jeppe van Zanten

22

Fotocollage van de bouw van de brug

24

In de krant krantenknipsels over de bierkrattenbrug

26

Studiereis 2005: Frankfurt en Rome door Stijn Venmans

28

De fundamentele spanning tussen baksteen en cement promotie onderzoek door Ad Vermeltfoort

32

Geslaagde prijsvraag PreComp door Alexander Suma

34

Oevermann???…supertoll!! door Frank Huijben

36

Stadion met uitschijfbaar luchtkussendak samenvatting afstudeerverslag Jaap van Heijster

38

Hoogbouw met uitkraging samenvatting afstudeerverslag Dirk-Rinze Visser

39

Excursie ENCI door Alexandro Janga

40

Voorspellingsmodel voor de levensduur van gelijmde aluminium verbindingen door Jaap Strik

Inhoud

CO-lofon

42

Excursie Houtconstructies 3 door Alexandro Janga

44

Betonkanorace 2005 door Jop Courage en Maarten Braem

45

Wist je datjes

46 KOersief 66 - augustus 2005 - 3

DHV

DHV, Waldorpstraat 13 G, Postbus 19054, 2500 CB Den Haag, Telefoon: 070 - 3367400, e-mail [email protected], website www.dhv.nl

Centrecourt Den Haag

constructief economisch puzzelen DHV's constructeurs (v/h D3BN) ontwerpen

zijn: goed nadenken, slim zijn en net even anders

alle betrokken adviseurs. Want architectuur,

draagconstructies in de utiliteitsbouw. Opdracht-

tegen een opgave aankijken om zo tot betere,

bouwfysica, installatietechniek en constructie

gevers en gebruikers weten dat hun belangen

goedkopere oplossingen te komen. En omdat de

zijn uiteindelijk stukjes van dezelfde puzzel: het

daarbij centraal staan; architecten weten dat

kosten van een gebouw voor een belangrijk deel

maken van een gebouw. Een gebouw waarvan

architectuur ons raakt. DHV zorgt ervoor dat wat

bepaald worden door de constructie, zijn het

de opdrachtgever, de architect én de

gevraagd wordt, tegen de laagste kosten

vaak deze oplossingen die een project haalbaar

gebruiker uiteindelijk zeggen: ‘het is mijn

gebouwd kan worden. Hoe? Door ingenieur te

maken. DHV werkt altijd intensief samen met

gebouw.’

Equinox Office Den Haag

Het is nu vakantie en ik probeer nog een aantal vakken af te ronden, zodat ik in september kan beginnen met afstuderen. Overdag houd ik mij bezig met de kinderen en ga leuke dingen met hen doen. ’s Avonds probeer ik nog iets voor mijn studie te doen, maar dat valt erg zwaar. Het is enorm uitputtend om de hele dag met de kinderen in de weer te zijn. Misschien nog wel uitputtender dan mijn studie. Het studeren lukt dan ook niet vaak en ik kies dikwijls toch maar voor de film en val halverwege in slaap. Het is nu twaalf uur in de middag en ik zit achter mijn laptop. Ik heb de kinderen de Lion King op gezet en ben benieuwd hoelang het duurt voordat zij naast mij staan. Overdag dwaal ik wel eens af en kijk terug op het afgelopen jaar. Ik zie alle dingen die ik gedaan heb. Zo’n dertig bestuursvergaderingen, wel vijftien sectieoverleggen en de nodige vergaderingen met de unit en nog allerlei andere overleggen en vergaderingen zowel intern als extern. Hoe ambitieus dat we zijn geweest en het meestal nog voor elkaar kregen ook. Dat is het mooie ervan. Ik heb goed misbruik leren maken van mijn functie en weet dat je met deze bekleding dikwijls veel serieuzer wordt genomen en dus veel meer bereikt. Dit ook als advies aan Maarten; je moet lef hebben en er voor gaan! De mooie dingen die ik dit jaar mee heb mogen maken zijn een geweldige herinnering. Wanneer ik volgend jaar mee doe aan activiteiten zal ik lachend toekijken naar het nieuwe bestuur en terug denken aan mijn eigen jaar. In het begin komen er dingen die al redelijk vast staan, zoals de betondag en de staaldag. Hiervoor hoeven de leden zich alleen maar in te schrijven en de rest is zo goed als geregeld. Zo heeft het nieuwe bestuur de tijd om de vereniging te leren kennen. Er is meer dan je denkt. Later komen de zelf georganiseerde excursies en lezingen en dat geeft een trots gevoel. Het lijkt me erg leuk om activiteitencommissaris te zijn. Daarnaast zijn er ALV’s en die zijn altijd anders, onvoorspelbaar en de niet verwachte rake vraag duikt altijd op. Dit is uiteindelijk altijd grappig en vaak knap van diegene. Ik probeer een goed moment te vinden om de brug aan de orde te laten komen en er over te vertellen, want dit is natuurlijk de grote trots die wij een week voor ons einde nog even gerealiseerd hebben. Toen ik in het begin van het jaar met het idee kwam, had ik nooit kunnen weten dat het zo groot zou worden. De organisatie was immens en toen het er stond was het nog veel groter dan immens. We hebben allemaal grenzen moeten verleggen om het voor elkaar te krijgen en ik ben iedereen enorm dankbaar voor alle energie die ze erin hebben gestoken. Het was bijzonder en erg leerzaam. En het mooie is dat niemand had gedacht dat we het voor elkaar zouden krijgen.

Woordje van de voorzitter

De rust is wedergekeerd. Tenminste zo lijkt het even. Een paar weken geleden heb ik de fakkel doorgegeven aan onze nieuwe voorzitter Maarten. Het is niet gemakkelijk om het jaar af te sluiten, terwijl ik nog zoveel ideeën heb. Maar ik heb erg veel vertrouwen in Maarten. Zoveel dingen die ons gelukt zijn, maar nog vele ideeën die ik voor de toekomst heb van KOers. Die mag ik alleen nog maar adviseren aan het nieuwe bestuur. Ik ben weer een normaal lid, maar denk terug aan ons jaar met een brede glimlach.

Verdikke, de kinderen zijn al op de bank aan het springen, dat zijn de eerste tekenen dat de film te lang duurt en dat zij zo naast mij staan. Ik wil jullie toch nog snel iets vertellen over mijn laatste voorzittersdag. Het was bloedheet en we hadden wissel ALV in de stad op Stratumseind. Een leuke locatie zou ik zo zeggen. De hele dag op en neer gerend en bang dat ik iets zou vergeten, de hamer bijvoorbeeld! De agenda was lang en het buffet zou al om zeven uur arriveren. Om vier uur begonnen we en iedereen was wild van de hitte. Het was onrustig en voor mijzelf ook moeilijk om me te concentreren in die hitte. Toen we dan uiteindelijk bij mijn laatste stuk kwamen, het woordje van de voorzitter, viel er een last van mij af, maar er dook een nieuwe last op. We zouden eerst alle commissieleden bedanken voor hun bijzondere inzet, maar daarna zou ik mijn bestuur bedanken voor hun uiterst bijzondere inzet. Ik had het wel voorbereid, maar soms zijn woorden niet de beste dragers om dank en waardering uit te spreken. Ik vond dat ik recht door zee moest zijn en sprak mijn woorden. Gelukkig viel de zaal bij met lachen en meelevendheid en dat maakte het tot een geslaagd einde van ons jaar. Het overgeven van de hamer was moeilijk, maar daarna was er gelukkig genoeg drank van het jaarlijkse KOersfeest om het leed te verzachten. Toen diep in de nacht een van de nieuwe bestuursleden op zijn snuiter ging, waardoor hij naar het ziekenhuis moest, was hun jaar gezet en onomkeerbaar. Sorry Job, maar ik heb er toch om moeten lachen en jijzelf gelukkig ook. De kinderen staan nu al een tijdje naast me en dat is wel passend voor mijn laatste woorden als voorzitter. Ik ga dit jaar eens lekker ravotten met mijn kinderen. Ze zijn nu ook wat ouder en niet meer in die mammafase, want daar vind ik niet zoveel aan. Dan is pappa toch alleen maar bijzaak. Nu kan ik ze dingen leren en van alles uitleggen en dat is erg leuk om te doen. Toch wat KOers betreft, zal ik ook in het komende jaar waarschijnlijk ook niet stil kunnen zitten, maar dan vooral om het nieuwe bestuur te adviseren en op weg te helpen. Gegroet en tot ziens, Alexander


Als je dan kijkt dat aan het einde van het jaar de bierkrattenbrug ook nog eens gebouwd moest worden, dan weet je wel dat je het druk genoeg hebt. Er is veel tijd in gaan zitten, maar het record wat je er voor terug krijgt, geeft dan meer dan genoeg voldoening. Tijdens de voorbereiding was het al druk en dan ook nog eens tijdens de bouw er veel uren in stoppen. Het doel heiligt dan wel de middelen. Dit is dan ook weer de laatste KOersief die van mijn hand zal komen. Tenminste dan als redacteur. Ik zal in het komend jaar Bas meehelpen met het maken van de KOersief. Zodoende kan de ingeslagen weg voortgezet worden en kan dit blad nog verder uitgebouwd worden. Tijdens de bestuursoverdracht heb ik tenminste vernomen dat iedereen er wel positief over was. Dat geeft toch altijd wel voldoening als er zoveel positieve reacties zijn op iets wat je zelf gemaakt en ontwikkeld hebt. Hopelijk kan dit blad komend jaar onder de leiding van Bas nog mooier en beter worden. Ik wens daarom iedereen veel leesplezier en veel succes in het nieuwe collegejaar.

Redactioneel

De vakantie zit er weer op en we kunnen ons weer opmaken voor een nieuw collegejaar. De introductie zal weer gehouden worden en het nieuwe bestuur zal er tegen aan moeten om er een geslaagd jaar van te maken. Als ik dan terugkijk naar vorig jaar, dan herriner ik me nog de lange vergaderingen in het begin. De tijd dat een vergadering duurde aan het einde van het jaar was beduidend korter dan aan het begin van het jaar. Daaruit blijkt wel dat je in zo’n jaar goed op elkaar ingespeeld raakt.

De groeten en tot ziens, Gertjan Coenen Redacteur KOers 2004-2005


Maarten Braem

Voorzitter

Hallo allemaal, Ik ben Maarten Braem, 4ejaars student, 22 jaar en de nieuwe voorzitter van het KOersbestuur 2005-2006. Voordat ik aan de Universiteit kwam studeren heb ik een jaar HBO bouwkunde gedaan en daar m’n propedeuse gehaald, daar leerde ik voor het eerst de verschillende richtingen binnen de bouwkunde kennen. Toen ik in het 1ste jaar aan de TU/e studeerde, wist ik eigenlijk al een beetje dat ik de constructieve kant op wilde. Aan het einde van dat jaar heb ik dan ook voor het eerst kennis gemaakt met KOers, door mee te gaan op een excursie. In mijn tweede jaar vierde KOers haar lustrum door middel van een symposium over glas. Daarna ben ik eigenlijk pas lid geworden bij KOers en ook steeds

meer naar de borrels komen kijken. Ben dat jaar ook mee geweest op studiereis naar Zwitserland. Zo leerde ik KOers en haar leden steeds beter kennen en nam steeds meer deel aan de activiteiten. Vorig jaar ben ik binnen KOers actief lid geworden, door samen met Jop en Lex de BetonKanoRace te organiseren. Wat ontzettend leuk was om te doen en waar ik het nodige van geleerd heb. Komend jaar zullen vele veranderingen bij KOers plaats gaan vinden wat betreft bestuurszaken en KOers die eigen statuten krijgt. Ook zal het financiële gedeelte van KOers op peil gehouden moeten worden. Maar waar KOers vooral voor staat, zijn haar leden. Voor deze leden zullen dit jaar weer de nodig lezingen, een interessante studiereis en vele activiteiten op het programma staan.

leden

van

KOers,

Mijn naam is Jop Courage. Ik ben op dit moment (2004/2005) 3e jaars Bachelor student en 21 jaar oud. Komend jaar ga ik aan de mastertrack Structural Design beginnen. Ik kom oorspronkelijk uit Koningsbosch (Midden-Limburg). Ik ben in mij eerste jaar op kamers gegaan in Eindhoven omdat ik toch wel iets meer wou doen dan alleen maar studeren. Feesten in Eindhoven is toch gemakkelijker dan in een boerendorp.

8 - KOersief 67 - augustus 2005

Groetjes Maarten

Jop Courage

Penningmeester

Hallo

Activiteiten zoals de Bata444race, de BetonKanoRace en vele andere excursies. Naast een hoop gezelligheid kunnen ook studenten, docenten en andere belanghebbenden bij KOershoek terecht met vragen. Ik heb al verschillende activiteiten georganiseerd bij verschillende verengingen, maar heb nog niet meegemaakt hoe het is om een bestuursfunctie te hebben en alles te leiden. Dit jaar hoop ik samen met m’n medebestuursleden een goed jaar voor KOers en haar leden te maken en voor mezelf een interessant en leerzaam jaar. Ik hoop iedereen graag weer terug te zien bij de vele activiteiten van KOers.

In het begin van 2005 werd ik voorzichtig gepolst of ik niet iets in het bestuur van 20052006 wou gaan doen. Mijn studie loopt goed (binnen drie jaar mijn Bachelor diploma is haalbaar) en ik wil toch wat meer verschillende ervaringen opdoen tijdens mijn studie naast vakken en projecten. Zowel Maarten als ik zagen dat wel zitten en zijn toen opzoek gegaan naar andere gewillige voor een jaar bestuur bij KOers. Uiteindelijk zagen Bas en Wil hier ook wat in en dat maakt het bestuur compleet.

Ik kwam voor het eerst echt in aanraking met KOers toen ik op studiereis ben meegegaan naar Zwitserland. Sindsdien heb ik af en toe wat voor KOers gedaan zoals het organiseren van de BetonKanoRace 2005 in Zwolle. Komend jaar neem ik de taak van penningmeester op me. Ik ga er met veel goede moed tegen aan. Met vriendelijke groet, Jop Courage

Secretaris

Beste KOers-leden, Mijn naam is Wil van de wouw en ben 21 jaar. In 2002 ben ik op de Technische Universiteit in Eindhoven begonnen met de studie Bouwkunde. De eerste activiteiten heb ik voor deze vereniging al georganiseerd. Namelijk de deelname van Koers aan de Batavierenrace. Hiervoor werd ik afgelopen jaar gevraagd tijdens de eerste borrel van KOers waar ik aanwezig was. De borrel was me goed bevallen en zo werd ik in één klap samen met een andere student de Batavierencommissie. Na de borrel dacht ik bij mezelf; hè wat jammer dat ik niet eerder naar vloer 5 ben gestapt. Door de borrels en de Batavierenrace heb ik veel mensen leren kennen. Dit is zeker goed voor je ontwikkeling. Niet alleen leer je ze kennen je leert ook nog eens veel van elkaar. Vooral als jongere student kan een bezoekje op vloer 5 heel handig zijn. Daar zitten vaak afstudeerders en bestuursleden

Wil van de Wouw die je altijd wel een handje willen helpen. Dus wat ik zeker als bestuurslid dit jaar wil proberen is het contact verbeteren van KOers met eerste en zeker tweede jaars studenten, zodat degene die later voor de richting CO kiezen niet de dezelfde fout maken als ik. Het ging allemaal zeer snel dit jaar. Voor december nog nooit bij een KOersborrel geweest, vervolgens Batavierencommissie en twee maanden later wordt je gevraagd voor bestuur. Ik heb hier toch wel een tijdje over na moeten denken en wat nagevraagd bij oud-bestuursleden. Vooral de hoeveelheid tijd die het me gaat kosten vond ik een belangrijke factor. Wat kan ik wel en niet voor mijn studie doen tijdens een bestuursjaar. Maar hier staat tegenover dat je veel andere dingen leert. Zoals contacten met bedrijven, meer contact met leden, leren omgaan met verantwoordelijkheid als bestuurslid van een vereniging en vergeet natuurlijk niet de gezelligheid

Activiteitencommissaris

Hallo aan alle leden en niet leden Ik ben Bas Wijnbeld bijna 4e jaars student en net 21 jaar. Bouwkunde gekozen om architect te worden, maar mijn interesse bleek toch in een heel andere hoek te liggen. Vanaf begin het 3e jaar begon de interesse voor constructief ontwerpen toe te nemen. Op dit moment ben ik bezig mijn bachelor af te ronden, wat in theorie deze zomer zou moeten kunnen. Afgelopen sinterklaas ben ik tijdens de absint borrel voor het eerst in contact gekomen met KOers, waar ik meteen werd

en de enorme plezier die je hebt samen met alle andere bestuursleden. In het bestuur ga ik de functie van secretaris en vice-voorzitter bekleden. Dit klinkt allemaal heel mooi, maar ik noem het toch het slaafje van de voorzitter. Maar slaven kunnen ook opstandig zijn en zeker deze, dus Maarten maak je borst maar nat. Samen met de andere bestuursleden, die ik al een tijdje ken doordat ze van dezelfde generatie zijn, weet ik zeker dat we een leuk en leerzaam jaar tegemoet gaan waarin we de naam en faam die KOers als vereniging de afgelopen jaren heeft behaald hoog zullen houden. Ik hoop jullie allemaal op vloer 5 eens te ontmoeten, aarzel niet om langs te komen als je met vragen zit! Tot ziens, Wil van de Wouw

Bas Wijnbeld

gevraagd om de Batavierenrace te organiseren. De hierop volgende borrel heb ik hiermee ingestemd als Wil ook mee zou doen. Gevolg was dat ik samen met Wil de bata ging organiseren wat me zeker is bevallen. De Batavieren was een leuk evenement, maar het beste voor mij was dat ik veel mensen van KOers leerde kennen.

helpen met de activiteiten en van Gertjan Coenen (redacteur 20042005) krijg ik hulp met de redactie.

In het bestuur ga ik de redactie doen en hoofd- activiteitencommissie, dat werd dit jaar gedaan door Gertjan, Alexandro en Sigrid, gelukkig krijg ik hierbij steun. Wil (de secretaris) zal me

Groeten,

Mijn grootste doel dit jaar is om meer contacten te leggen tussen KOers en 2e/3e jaars studenten. Ik vind zelf dat ik als 3e jaars student (halverwege het jaar) te laat bij KOers ben komen kijken.

Bas Wijnbeld


Samenvatting afstudeerverslag

Sterkte en stijfheid van een alpha-liggersysteem Het is alweer een tijd geleden dat Twan Hendriks afgestudeerd is. Hij studeerde namelijk af op 30 november 2004. Hier dan alsnog zijn samenvatting van zijn afstudeerwerk. Het onderwerp is de sterkte en stijfheid van een Alpha-liggersysteem tijdens de verschillende fases in de bouw. INLEIDING Het Alpha-liggersysteem is een bouwsysteem dat bestaat uit een geïntegreerde stalen hoedligger met kanaalplaten. Dit bouwsysteem is ontworpen om in het geval van brand goede prestaties te leveren. De stijfheid en sterkte van het Alpha-liggersysteem zijn in dit onderzoek onderzocht. De prestaties onder brandcondities zijn in dit onderzoek niet onderzocht. Een detail van het systeem is weergegeven in figuur 2. In de tussenruimte tussen de kanaalplaten en de stalen ligger wordt beton aangebracht. Dit beton vult ook de stalen hoedligger doordat gaten in de lijven zijn aangebracht. Het beton gaat constructief samenwerken met het staal. Deze samenwerking zorgt voor een stijvere en sterkere constructie dan wanneer de stalen ligger niet wordt volgestort. Het is onbekend hoe moet worden omgegaan met een eventuele

Figuur 1: Proefopstelling in het laboratorium 10 - KOersief 67 - augustus 2005

bijdrage van het beton in de ligger aan de stijfheid en de sterkte van het Alpha-liggersysteem. Dit resulteert in het feit dat de huidige regelgeving te conservatief is. Het doel van dit onderzoek is meer inzicht te verkrijgen in de samenwerking tussen beton en staal in het Alpha-liggersysteem. Aan de hand van dit verbeterde inzicht worden verbeterde rekenregels ontwikkeld voor de ontwerppraktijk. De bijdrage van het beton in de ligger aan de stijfheid en de sterkte is bepaald door een ligger zonder beton en een ligger met beton met elkaar te vergelijken. De onderzochte doorsnedes zijn weergegeven in figuur 3. ANALYSTISCH MODEL De drie meest bovenste doorsnedes in figuur 3 zijn experimenteel en analytisch onderzocht. De onderste doorsnede is behandeld in het rekenvoorbeeld. De drie bovenste doorsnedes worden van boven naar beneden ‘stalen doorsnede zonder

wapening’, ‘stalen doorsnede met wapening’, en ‘doorsnede met beton’ genoemd. Deze doorsnedes zijn experimenteel onderzocht met een vierpuntsbuigproef. In totaal zijn negen tests uitgevoerd. In het analytisch onderzoek is een methode ontwikkeld waarmee de krachten op en de doorbuiging van de liggers in de experimenten berekend kunnen worden: de methode van het krommingvlak. Vervolgens zijn het analytisch en experimenteel bepaald gedrag vergeleken. In de experimenten is te zien dat de stijfheid door de toevoeging van het beton wordt verhoogd met ongeveer 20%. De sterkte wordt verhoogd met ongeveer 30% ten opzichte van het plastisch moment van de stalen doorsnede met wapening. BEREKENINGSMODELLEN Naast het ontwikkelen van het analytisch model zijn drie verschillende berekeningsmodellen gedefinieerd, die het gedrag van de doorsnede met beton beschrijven. Dit zijn de berekeningsmodellen ‘alleen staal’, ‘volledige samenwerking’ en ‘geen samenwerking’. Bij het berekeningsmodel ‘alleen staal’ wordt het beton indien aanwezig niet meegenomen bij de bepaling van sterkte en stijfheid. Bij het berekeningsmodel ‘volledige samenwerking’ wordt uitgegaan van een volledig samenwerkende constructie van beton en staal. Bij het model ‘geen samenwerking’ wordt uitgegaan van een gewapende betonnen ligger en een stalen ligger zonder wapening die niet met elkaar samenwerken. De berekeningsmodellen en de

Figuur 2: Opengewerkt detail Alpha-liggersysteem

Na de vergelijking tussen de experimenten en de rekenmodellen is een praktisch rekenmodel ontwikkeld en getoetst aan het analytisch model. Met dit praktisch rekenmodel kan het Alphaliggersysteem op sterkte en stijfheid gedimensioneerd worden. CONCLUSIE De conclusies die naar aanleiding van het onderzoek naar de stijfheid en sterkte van het Alpha-liggersysteem zijn getrokken zijn onderstaande. * De berekening van de doorbuiging en sterkte met de methode

van het krommingvlak is een goede en inzichtelijke berekeningswijze voor het Alpha-liggersysteem. * Met behulp van de berekeningsmodellen en de experimenten is inzicht verkregen in de bijdrage van het beton in de ligger aan de stijfheid en sterkte van het Alphaliggersysteem. De toevoeging van het beton in de hoedligger heeft in de experimenten een toename in stijfheid van ongeveer 20% en een toename in sterkte van ongeveer 30% ten opzichte van de stalen doorsnede tot gevolg. * Het beton in de ligger mag volledig worden meegenomen bij de bepaling van de stijfheid en sterkte van het Alpha-liggersysteem. * De stijfheid van het Alpha-liggersysteem mag berekend worden zoals een stalen ligger, met inachtneming van de verschillende elasticiteitsmoduli. * Het ontwikkelde praktisch reken-

model is een goed berekeningsmodel van het Alpha-liggersysteem voor zowel sterkte als stijfheid. Met dit praktisch rekenmodel resulteert het meenemen van het beton in een toename van de stijfheid van het totale systeem, inclusief kanaalplaten, van ongeveer 10%. De sterkte neemt met het praktisch rekenmodel toe met ongeveer 15%. AANBEVELING De belangrijkste aanbeveling die naar aanleiding van dit onderzoek is gedaan is de volgende. * Het Alpha-liggersysteem is als geheel nog niet experimenteel onderzocht. Met dit full-scale experiment kunnen de ontwikkelde modellen worden getoetst. Aanbevolen wordt om een full-scale proef op het totale systeem te doen.


experimenten zijn met elkaar vergeleken. De vergelijking tussen experiment en berekeningsmodellen voor één van de liggers (ligger 1) is weergegeven in figuur 4.

figuur 4: Vergelijking tussen berekeningsmodellen en experiment bij ligger 1

Figuur 3: De onderzochte doorsnedes in het onderzoek KOersief 66 - augustus 2005 - 11

Activiteit

Bata444enrace 2005 Op 23 april 2005 vond alweer de 33e Batavierenrace plaats. Ook dit jaar was KOers natuurlijk van de partij om mee te doen aan dit evenement. Hieronder een verslag van de wedstrijd. Door Bas Wijnbeld VOORBEREIDING De voorbereiding kwam echter laat opgaan en door te laat inschrijven kwamen we op de reservelijst terecht waardoor deelname onzeker werd. Gelukkig konden we alsnog meedoen. De tijd begon echter te dringen en de deelnemerslijst was nog lang niet gevuld, beroep werd gedaan op vrienden en kennissen van buiten de vereniging om zo toch onze lijst compleet te krijgen. DE WEDSTRIJD Vrijdag om zes uur vertrok de ochtend en middag ploeg richting Enschede, na een treinreis (zonder vertaging!) een busreis en korte wandeling vonden we eindelijk een geschikte plek om de tenten op te zetten. Ondertussen was de nachtploeg met het busje naar Nijmegen vertrokken, waar ze om ongeveer half één van start konden. We sloten de nacht af als 158e in het totaal klassement, van de ruim 300 ploegen. De ochtend ploeg moest zaterdag ochtend vroeg uit de veren om de bus van vier uur richting Dinxperlo te hebben. Zoals altijd vond hier dit jaar ook weer de herstart plaats.

Aan het einde van de ochtendploeg stonden we 141e in het totale klassement, wat wel iets beter is maar nog zeker niet goed. Vooral het feit studievereniging SUPport boven ons op de lijst stond was een pijnlijk feit. De middagploeg had dus iets goed te maken. De tweede herstart vond plaats in het dorpje Barchem. Anders dan normaal ging de route dit jaar door het centrum van Enschede. Deze route verandering werd echter laat aangegeven door de organisatie van de Batavierenrace en niet alleen de route, maar ook de afstanden en de indeling mannen/vrouwen afstanden veranderden. Samen met het ziekmelden van één deelnemer zorgde dit er uiteindelijk voor dat we in de middagploeg één renner te weinig hadden en dat meerde deelneem(st)ers een langere afstand moesten rennen. De open plek werd ingevuld door Niels Kronenburg die hiermee zijn tweede etappe rende en Linda Schetters rende het dubbele waarvoor ze getraind had. Met zoveel problemen al voordat de start was begonnen leek een goed resultaat ver te zoeken. Het tegendeel was echter waar en KOers eindige uiteindelijk op een 116e plaats, prof. dri. ir. André Jorissen liet, als enige niet student, in de 21e etappe zien hoe het moest en zette een 23e tijd neer. FEEST Na het lopen was er een goede maaltijd en natuurlijk het grootste studentenfeest van Nederland. Hiermee werd de Batavierenrace voor dit jaar afgesloten. De ochtend erop was het weer vroeg opstaan, tent


opruimen, naar Eindhoven. Eenmaal thuis aangekomen was het voor veel mensen douchen en slapen.

He t t h e m a va n d e ze u i t g ave van de KOersief is het record dat ge ma a k t i s m e t d e b o u w va n de bierkrattenbrug van 13 tot en met 16 j u n i. H ie rove r z u l le n d e volgende artikelen gaan. Er zal in ge g a a n w o rd e n o p d e in g e zonden ontwerpen, waarbij de presen ta t i e t e z ie n z ij n va n d e o n twerpen. Verder zal het jurycommen ta a r le e s b a a r z i j n . E r z a l a andacht geschonken worden aan het on d e r zo e k wa t vo o r d e b o uw verricht is, zoals het onderzoeken va n d e d ra a g k ra c h t va n d e kratten, de bouwsnelheid en onderzo e k n a a r h e t g e d ra g va n d e constructie dmv computersimulaties. Ve r vo lg e n s z a l in g e g a a n w o rden op de bouw van de brug zelf. De er va r in g e n e n d e g e b e u r t e nissen voor en tijdens de bouw zul len vo o r b ij ko m e n in e e n a r t ike l. Verder is er nog een overzicht van de k ra n t e n e n a n d e re n ie u wsartikelen over de brug. En tenslotte is e r n o g e e n c o l la g e m e t a l lerhande foto’s van tijdens de bouw.

Bierkrattenbrug

B ierkratte n b r u g re c o rd

Staalplaat-betonvloeren

Dutch Engineering r.i. B.V. Energieweg 48 - Zoeterwoude-Rijndijk Postbus 3 - 2380AA Zoeterwoude Tel/fax:

071-5418923 / 071-5419670

e-mail:

[email protected]

website:

www.dutchengineering.nl

Winkelcentrum Piazza Eindhoven

Kantoor Unilever "De Brug" Rotterdam

Onderdeel van uitdagingen


Bierkrattenbrug

Constructie Krat = steen

De bierkratten waarmee gebouwd gaat worden zijn constructief te vergelijken met bakstenen. De constructie zal voornamelijk op druk belast gaan worden. Hun onderlinge weerstand door de noppen onder de kratten zorgt ervoor dat er ook schuifkrachten opgenomen kunnen worden.

De Houtgr

Aanzichten: Schaal 1:100

Stabiliteit

De kratten worden in verband gestapeld, langs- en dwarsrichting worden afgewisseld. Hierdoor wordt het geheel een heel stuk stabieler. Bij een gestapelde boog is het gunstig om het geheel symmetrisch te houden. In het ontwerp is er gekozen voor een driepoot. De symmetrie in een vlak is behouden in het ontwerp. De derde poot zorgt voor extra stabiliteit in de dwarsrichting. In ons ontwerp is een uitkraging te vinden in twee richtingen. Iedere richting wordt apart bekeken, maar de consequenties voor de andere richting worden wel meegenomen. Een gestapelde boog gaat pas werken als een drukboog zodra het geheel uit een stuk bestaat. In de fases daarvoor heeft het nog niet de gunstige werking van de drukboog.

De Dommel in de houtgreep!

De Dommel vormt een speciaal element op natuurlijke lijnen die in contrast staan met he drukken wordt de Dommel ‘vastgepakt’ door versterken, net als op de TU. Deze ‘klauw’ bes de stationskant van de Dommel, de andere tw de manier waarop de studenten over het Lim komt over het Limbopad, om zich daarna ove derde poot voor extra stabiliteit in de dwarsr in de greep, maar deze keer wordt de Domme

Evenwicht

De boog zal in een aantal fases gebouwd worden. Het is belangrijk om voor iedere fase te bekijken wat de constructie doet. Bij de bouw van de brug hebben we drie verschillende uitkragingsprincipes. Allereerst wordt uitgekraagd met enkel 10 cm per keer. De helling is erg sterk. Ten tweede wordt er uitgekraagd met 20 cm per keer. De helling wordt al flauwer. En ten derde zijn er uitkragingen van om en om 20 en 30 cm. Middels het bepalen van het evenwicht aan beide zijden ten opzichte van de kantelpunten is er gekeken naar de hoeveelheid kratten die er benodigd waren. Door het wel of niet vullen van de kratten kan er extra gewicht gebracht worden daar waar nodig is. Dit is voor beide richtingen gedaan zoals te zien is in de plaatjes. Het zwaartepunt van beide delen is bepaald en door de kracht maal de arm te bepalen wordt gecontroleerd of het geheel nog in evenwicht is. De kratten links van de rode lijn zijn gevulde kratten. Een extra obstakel is dat het vullen van de kratten voor de lengterichting ook invloed heeft op de dwarsrichting. Voor de lengterichting is er rekening gehouden dat de kratten aan de binnenkant van de poten leeg moeten blijven. Een voorbeeld is aangegeven in de volgende afbeeldingen. Met dit principe is er ook gekeken tot waar er gebouwd kan worden zodat de poot zichzelf nog in evenwicht kan houden (fase1). Hierna zal er een hulpconstructie nodig zijn waarna de top gebouwd kan worden (fase2).


uitvoering Aanpassingen terrein

Op de plaatsen waar de drie poten van de brug de grond raken, moeten speciale maatregelen genomen worden. Natuurlijk moet de het terrein op die plekken volledig horizontaal en stevig genoeg zijn om de last te dragen, zonder dat de kratten wegzakken. Om dit te bewerkstelligen en om voor extra stevigheid en grip te zorgen voor de bovenconstructie wordt er aarde weg gegraven. Zo diep, dat er twee lagen kratjes in de aarde zitten, met daaronder een laag pallets, om de druk nog beter te verdelen. De boog zal uiteindelijk willen draaien om een punt, het is belangrijk dat de belasting voldoende verspreid wordt naar de ondergrond. Het krattenvlak in de grond is groter dan het oppervlak van een poot, zodat de druk beter verdeeld wordt op de ondergrond, en deze niet weggedrukt kan worden. Cruciaal is dat de kratten waterpas staan.

Opbouwprincipe

Aan weerszijde van het water wordt gelijktijdig gebouwd. Na de basis van een paar lagen is het belangrijk om vanuit het midden naar de zijkanten toe te bouwen. Zo zorg je er namelijk voor dat er telkens genoeg gewicht op de kratten is om het kantelen en “afscheuren” van een krat te voorkomen. Het gedeelte boven het steunpunt zal het eerst zijn hoogte moeten bereiken, dit is belangrijk voor de uitkraging in dwarszijde. Hier zal de boog dan snel gesloten worden, zodat de druk die er op gaat komen over beide poten verdeeld gaat worden. Ook zorgt dit alvast voor genoeg bovendruk. Hierna wordt verder gestapeld in lengterichting tot het punt waarbij de poot nog net in evenwicht blijft (fase1). Vanaf hier zal er tijdelijk ondersteund worden met behulp van een hulpconstructie. Na het aanbrengen van de hulpconstructie wordt er weer van achter naar voor gebouwd zodat er op alle kratten genoeg gewicht is. Zodra de boog gesloten is kan de hulpconstructie langzaam weggehaald worden en zal door de drukboogwerking de boog op zichzelf blijven staan.

Bierkrattenbrug

reep

Fase 2

Fase 1

Fase 1

p de TU/e. Het vormt de campus en zorgt voor et strakke grid van de TU. Om dit belang te benaeen klauw waar kromme en rechte lijnen elkaar staat uit een drietal poten, een hiervan staat aan wee aan de TU-kant. Deze plaatsing symboliseert mbopad het TU-terrein opkomen. De hele stroom er het terrein te verspreiden. Daarnaast zorgt een richting. Door zijn ligging houdt de Dommel de TU el in de houtgreep genomen!

Bereikbaarheid en tijdelijke ondersteuning

Tot twee meter hoogte kunnen de kratten zonder problemen gestapeld worden. Daarna, en naarmate de brug meer over de Dommel reikt, is het niet meer mogelijk dit zonder hulpmiddelen te doen. Om er beter bij te kunnen wordt gebruik gemaakt van steigers . Deze worden gedeeltelijk op land gezet en gedeeltelijk in het water. Onder de poten van de steigers die in het water staan worden platen bevestigd, om de druk meer te verdelen over de bodem. De delen die aan wal staan worden extra goed in de grond verankerd voor extra stabiliteit. Langs alledrie de poten worden aan beide kanten steigers gebouwd. Hierdoor komt alles binnen handbereik. Evenwijdig aan de oevers worden in het water de steigers met elkaar verbonden. Deze steigers zorgen ervoor dat er tijdelijke ondersteuning toegepast kan worden, daar waar de overspanning anders te groot dreigt te worden. (fase2) Deze ondersteuning kan bestaan uit houten balken. Deze balken worden afgesteund op de steigers. De ondersteuning kan weer weggehaald worden als het laatste krat geplaatst is. Ook worden de laatstgenoemde steigers ingezet als verbinding tussen de andere steigers, waardoor het geheel stabieler wordt en de steigers de gewenste hoogte van zo’n 10 meter kunnen bereiken.

Aanvoer materiaal

Om alle kratten en steigermaterialen op de bouwplaats te krijgen is KOersief het Limbopad cru66van - augustus ciaal belang. Dit pad vormt een verharde verbinding tussen de weg en de locatie. Bij de weg worden de materialen overgeladen van grotere vervoermiddelen op kleinere, zoals een vorkheftruck. Zo kunnen alle materialen probleemloos op de locatie komen.

2005 - 15

Bierkrattenbrug 16 - KOersief 67 - augustus 2005

Bierkrattenbrug KOersief 66 - augustus 2005 - 17

Bierkrattenbrug

Jurycommentaar Nadat de inzendingen bekend waren heeft de jury zich gebogen over de inzendingen. Na enig juryberaad hebben zij een conclusie opgesteld en commentaar gegeven bij de ontwerpen. Dit commentaar is te lezen in de volgende alinea’s.

PINT

De Houtgreep

Inzending van Maarten Tielemans en André van Leth De jury is het eens geworden dat PINT een relatief makkelijk oplosbaar en bouwbaar ontwerp heeft gemaakt. De maatvoering is in de hand te houden door de toegepaste hulpconstructie. Hier is goed over nagedacht. De hulpconstructie is wel aan de forse kant en had goedkoper gemogen. Het funderingsprincipe is goed uitgedacht en goed uitvoerbaar. Over het totaalplaatje van het ontwerp zegt de jury dat er alleen 2 dimensionaal is gedacht en dat in de diepte de constructieve vorm niet is verfijnd. Hierdoor worden er meer kratten gebruikt dan nodig is. Zij hebben zich ook niet uitgesproken over de wijze waarop de brug (en de hulpconstructie) weer af gebroken kan worden (onder andere met betrekking tot de hoogte van de brug en de aanvoer van kratten). Als laatste vindt de jury de rekenwaarden van de bijgevoegde computerberekening niet echt betrouwbaar. Ook is er alleen gekeken naar het eigen gewicht en niet naar krachtwerkingen van buiten af. Een belangrijk aspect is hierbij dat de invloed van windbelasting niet is beschouwd.

Inzending van Saskia Frijns en Renze Evenhuis De jury is van mening dat dit ontwerp een meer expressieve vorm is en is hierover te spreken. Toch belemmert de vorm de uitvoering qua maatvoering en aansluiting van de bouwdelen in drie richtingen. De knooppunten zijn hierbij erg moeilijk oplosbaar. Het idee om de krachten verticaal om te buigen om zo zoveel mogelijk zonder hulpconstructie te werken is erg goed, maar in de praktijk misschien toch onveilig. Het funderingsprincipe bestaande uit pallets lijkt niet haalbaar, omdat deze waarschijnlijk zullen bezwijken onder het hoge gewicht van de kratten. Er is ook geen berekening toegevoegd waaruit blijkt dat de constructieve vorm doet wat hij doet vermoeden. Ook voor deze groep geldt dat zij te veel kratten gebruiken en zich niet uitspreken over de logistiek in de hoogte en over de wijze waarop de brug aan het einde kan worden afgebroken.

Conclusie De jury heeft uiteindelijk het oordeel geveld dat beide groepen niet hebben gewonnen, omdat hun inzendingen niet voldoen aan de benodigde overtuiging met betrekking tot realiseerbaarheid. Toch blijven zij genomineerd om gezamenlijk als winnaar te eindigen door samen tot een ontwerp te komen en deze uit te werken. Zij vinden dat de combinatie van beide groepen tot een goed resultaat zal leiden, omdat zij samen alle kennis in huis hebben. Dit betekent dat er twee maal een eerste prijs zal worden uitgegeven. De groepen hebben inmiddels ingestemd en toegezegd dat zij in samenwerking met de jury, KOers en SUPport gaan komen tot het beloofde eindresultaat van 15 juni. Namens de jury: - Dr. ir. S.P.G. Moonen (Voorzitter jury) - Prof. ir. H.H. Snijder - Prof. ir. F.J.M. Scheublin - Prof. ir. L.A.G. Wagemans (TU Delft) - Prof. ir. D.R.W. Martens - Ing. A.B. Suma (Voorzitter KOers) 18 - KOersief 67 - augustus 2005

KOers en SUPport willen graag de volgende sponsoren bedanken:

Bavaria voor het beschikbaar stellen van 12000 lege bierkratten.

SGB Holland voor het beschikbaar stellen van de ondersteuningsconstructie en de steigers De TU/e voor het beschikbaar stellen van het terrein en de financiële ondersteuning M. Heezen B.V. voor beschikbaar stellen van verreiker incl. chauffeur voor een zeer gunstige prijs Spanbeton voor de financiële ondersteuning Bouwen met Staal voor de financiële ondersteuning

J. Spee Kleingrondverzet voor beschikbaar stellen van loader incl. chauffeur voor 5 dagen voor zeer gunstige prijs G. Bollen machineverhuur B.V. voor beschikbaar stellen van verreiker zonder chauffeur voor een zeer gunstige prijs J&A vangnetten voor de veiligheidsnetten

Continu Engineering voor de financiële ondersteuning

De Meteoor B.V. voor het beschikbaar stellen van de Stelconplaten Corus voor de financiële ondersteuning

Ballast Nedam voor het beschikbaar stellen van een verreiker incl. chauffeur voor 3 dagen

Bierkrattenbrug

De betonvereniging voor het leveren van 300 t-shirts

Geodelft voor de financiële ondersteuning

Stichting Stapelbouw voor de financiële ondersteuning

SFSE voor de financiële ondersteuning

VBI voor de financiële ondersteuning Tracé Detachering voor de financiële ondersteuning

Albert Heijn Distributiecentrum Tilburg voor eten voor de bouwers

En natuurlijk iedereen die voor en tijdens de bouw van de brug hebben meegewerkt aan het bereiken van dit geweldig resultaat !!!! KOersief 66 - augustus 2005 - 19

Bierkrattenbrug

Onderzoek voor de bierkrattenbrug Voordat begonnen kon worden aan de bouw van de brug is er eerst het een en ander aan onderzoek verricht. Zo zijn bierkratten getest in het Pieter van Musschenbroek laboratorium en zijn er computermodellen opgesteld in de computer. Maar hoe stel je een model op zonder dat je iets weet over de kratten en hun samenwerking.

Proefopstelling

Door Jeppe van Zanten Berekenen van een krattenbrug met een eindig elementen pakket, hoe kom je erbij? Nou, dat gaat dus als volgt, Daniel Toonen wordt op aanraden van Faas Moonen op je afgestuurd, met de vraag of je wilt helpen, aangezien je zo veel verstand hebt van eindige elementen pakketten. Nou zijn we natuurlijk allemaal niet vies van vleierij, maar dit is gewoon ronduit liegen! ;) Als je je dan verder ook nog realiseert dat Dhr. Moonen de begeleider is van je project, dan is de conclusie snel getrokken, je wordt commissielid van de tak constructie/berekening van de krattenbrug. Daniel had samen met Saskia Frijns (een van de ontwerpers), al een model gemaakt van de brug in ESA, maar aangezien ik meer overweg kan met Ansys heb ik een model in Ansys gebouwd. Natuurlijk zijn bierkratjes zo niet lineair als maar kan, maar dat geeft niks, we doen gewoon alsof! Ook de E-modulus van bierkratjes en het anisotrope karakter zijn factoren die het modelleren een stuk moeilijker zouden kunnen maken, maar laten wij ons daar door afschrikken, ben jij gek, dat maakt het juist leuk! Natuurlijk ben ik niet in staat om met Ansys een model te

Figuur 1: Spanningen in y richting 20 - KOersief 67 - augustus 2005

maken van alle afzonderlijke kratjes, die ook nog eens geen trek op kunnen nemen, en alleen horizontale schuifspanning over kunnen brengen. Laat staan dat ik in het model een zekere vervormingsvrijheid in rekening heb kunnen brengen of het feit dat er sprake is van een niet homogene gewichtsverdeling. Al deze problemen heb ik alleen mee kunnen nemen in de uiteindelijke beoordeling van de juistheid van het model. Ik heb het model gewoon uit schijfelementen opgebouwd, die dus wel trek op konden nemen, die een isotroop karakter hadden, een gelijke gewichtsverdeling en een willekeurige elasticiteit. Het eigen gewicht per kratje heb ik wel goed in rekening gebracht, overigens houdt dat bij Ansys in dat je ook de zwaartekracht moet ingeven, voor het geval dat je de krattenbrug op Saturnus wilt bouwen. Iemand die in staat is tussen de regels te lezen zal merken dat ik niet echt veel waarde hechtte aan de uitkomst van het model. Het enige waar ik dacht dat we misschien iets aan zouden hebben is dat ik op een gegeven moment de elementen waar trekkrachten in kwamen een andere elasticiteitsmodulus

heb gegeven, waardoor de constructie op die plaats meer vervormde, lees bezweek. In grote lijnen was dus met een flinke korrel zout en een slag om de arm een beetje te voorspellen hoe de brug zich misschien wel eens zou kunnen gaan gedragen. Zuiver wetenschappelijk natuurlijk! ;) Ik heb dus met mijn model niet kunnen bewijzen dat de brug bleef staan, maar ik heb ook niet kunnen bewijzen dat ie zou instorten, of dat het gunstig was om de ondersteuning vanuit het midden of vanuit de zijkanten te lossen. Maar het was zeker een interessant model dat leuke plaatjes opleverde. In figuur 1, dat de strain in verticale (y) richting weergeeft, is duidelijk te zien dat de spanningen redelijk gelijkmatig verdeeld werden. Dit is dan ook een nodal solution, dus de nauwkeurigheid komt hierbij een beetje in het geding. Wel is hier te zien waar ik elementen als bezweken heb beschouwd. Deze elementen zitten in de top, en in de linker bovenhoek. Ook is te zien dat ik maar de helft van de brug gemodelleerd heb, aangezien de brug symmetrisch was, tenminste in het ontwerp. De top heb ik een verhinderde verplaatsing in x-richting gegeven, zodat

Figuur 2: Spanningen in x-richting

Bezweken krat bij een kracht van 57 kN

spanning in x-richting weergegeven. Onderzoek in het laboratorium

Het was erg lastig om iets over de uitkomsten te zeggen, aangezien ook hier zeer kleine waardes als uitkomst waren gegeven en er niet een eenduidig probleem ter tafel kwam. Ik heb dan ook samen met Daniel en Saskia gezegd dat wat ons betreft de brug gebouwd kon worden, om de simpele reden dat we niet uit onze modellen af konden lezen dat het niet kon. Dus dat is gebeurd en op een tweetal miezerige balkjes na, die er als de personen die ze er onder uit aan het halen waren wat sneller waren geweest ook nog wel onder uit hadden gekund, is de brug geheel zelfstandig blijven staan. adv. A5 liggend zw-w

23-02-2004

Testen bouwsnelheid

17:56

Bierkrattenbrug

de brug ook daadwerkelijk symmetrisch gedrag vertoonde. Voor de mensen met goede ogen is wellicht ook waarneembaar dat de spanningen in een orde van grootte van 10-8 zitten, dus waarschijnlijk zitten er nog een paar fouten in het model. Dit kan ook te maken hebben met de dikte van de elementen, omdat die verlopen over de hoogte en dus ook een zekere invloed zouden kunnen hebben. In figuur 2, dat wel de elementsolution weergeeft is de

Testen draagkracht proefbrug

Pagina 1

ABT is een multidisciplinair adviesbure a u voor bouwtechniek met vestigingen in Velp, Delft en Antwerpen. ABT heeft ruim tweehonderd medewerkers, verdeeld over de adviesgroepen Constructies, B o u w k u n d e, B o u w m a n a g e m e n t, Civiele techniek en I n stal l ati e s. Afzonderlijk of gezamenlijk zorgen deze groepen voor integraal advies bij projecten van iedere denkbare schaal. w w w.abt-consult.nl

g re n s v e r l e g g e n d ABT is een onafhankelijk bureau met meer dan vijftig jaar ervaring. Bij ABT staat het belang van de opdracht v o o rop. Samen met de opdrachtgever wordt gezocht naar het optimaal haalbare. Dat zorgt regelmatig voor innovatieve en spraakmakende bouwoplossingen. Menselijk van schaal en ambitieus in doelstellingen is ABT altijd op zoek naar de meerw a a rde van integraal advies. Voor onze medewerkers, voor onze opdrachtgevers.

gedegen creatief

doelmatig innovatief ABT zorgt erv o o r.


Bierkrattenbrug

Studievereniging KOers en SUPport halen Het nieuwe wereldrecord van 12.60 meter van de TU/e in Eindhoven verslaat met verve het oude record. Precies vijf meter gingen wij over het oude record van 7.60 meter. De ambities waren groot en de uitdaging er niet minder om. Het streven van 16 meter hebben we helaas niet gehaald, maar het resultaat mag er zeker zijn. Door Alexander Suma VOORBEREIDING De voorbereidingen waren groter dan verwacht. Aan de start van het bestuursjaar was het idee er al, mar de haalbaarheid was twijfelachtig. Langzaam werd er verkend of de bouw haalbaar was. Het leek een goed idee om een prijsvraag uit te schrijven om zo een goed ontwerp uit de bus te laten komen. We schreven al met Guinness om onze recordpoging vast te laten leggen. Nooit hadden we kunnen inschatten dat de organisatie zo groot zou worden. In vergaderingen werd er overlegd en gekeken naar animo om te bouwen en te organiseren. Het leek iedereen een geweldig plan, maar te groot voor onze vereniging. Toch gingen wij verder, maar met de optie dat het niet door zou kunnen gaan. Toen het juryberaad geweest was, was ook het besluit genomen om ons volledig te gaan inzetten om de brug neer te gaan zetten en er werd een grote organisatie gevormd van wel dertig mensen. We hadden de gebruikelijke bestuursbenoemingen, maar ook een team van ontwerpers, maatvoerders, constructeurs, een barcommissie en veldorganisatie voor tijdens de bouw. Door de vele arbeid en tijd vroeg KOers of de bevriende vereniging SUPport mee wilden doen in de organisatie. Dit heeft een vruchtbare samenwerking opgeleverd en is een goede beslissing geweest. Vier weken voor de geplande datum volgden velen deadlines en zij werden vaak op vijf minuten net gehaald. Dit betekende dat wij


zelf ultimatums stelde waar wij ons strikt aan hielden. Bepaalde zaken moesten geregeld zijn en er moest ook zekerheid zijn. De moeilijkste punten waren natuurlijk de financiën. Wekenlang hebben we de telefoon aan ons oor gehad en stad en land af gebeld voor hulp en steun. Iedere keer weer hetzelfde verhaal en de smeekbede om hulp, want we hadden nog maar zo weinig tijd. Dikwijls duurde de besluitvorming binnen het bedrijf te lang, zodat zij niet konden helpen. Gelukkig kregen we het toch voor elkaar en mogen wij de bedrijven enorm dankbaar zijn dat zij ons hebben geholpen om alles rond te krijgen. Toen de laatste grote deadline werd gehaald, werd er gejuicht en twee minuten later ging het persbericht van de aankondiging naar alle pers die je maar kunt indenken. De dag erna waren we al vroeg op de TU en werd al gebeld door Spits. Zij vroegen hoe en wat er nou precies ging gebeuren. Toen Alexander Suma ’s middags op 3FM bij Claudia de Breij op de radio was, was het echt begonnen. Nu moesten we echt zorgen dat het ging lukken. De dagen hierna konden wij elke dag wel een krant open slaan waar we in stonden. Dit was toch wel even een nieuwe ervaring en zeer motiverend. De dag van de bouw kwam al zeer nabij en alle afspraken en contracten werden opgemaakt met toeleverende bedrijven. De planning werd gesloten en de bouwers gerekruteerd. We konden beginnen!

START BOUWEN Eindelijk was het maandag 13 juni en begonnen we aan het wereldrecordpoging krattenbrug bouwen. Het terrein was bouwklaar en de radio was erbij voor interviews en het live uitbrengen van de eerste “steen” legging. Om 11.00 uur kwamen de eerste opleggers van Bavaria de kratten leveren. Dit waren de eerste ladingen van de in totaal 12.000 kratten waarvan de brug gebouwd zou worden. Ongeveer 100 bouwers hadden we gerekruteerd om deze klus te klaren. Om ongeveer 11.30 uur werd dan eindelijk de eerste krat gelegd door de vier ontwerpers die de prijsvraag hadden gewonnen voor het ontwerp, uitvoerbaarheid, constructie en analyse van haalbaarheid. De ontwerpers bedekten alle disciplines in de bouw om zoveel mogelijk een haalbaar project te kunnen bereiken; Architectuur (Renze Evenhuis), Constructief Ontwerpen (Saskia Frijns), Uitvoeringtechniek (André van Leth) en Bouwtechniek (Maarten Tielemans). Hierbij zijn ze ondersteund door leden van KOers en SUPport en docenten in de verschillende disciplines. VOORSPOEDIGE BOUW Het stapelen van de kratten ging erg snel en er waren positieve verwachtingen gezien de planning. Na enkele maatvoeringproblemen te hebben overwonnen leek de openingstijd van woensdag 16.00 uur goed haalbaar. De hoofduitvoerders hadden de taak om de veiligheid goed in de gaten te

wereldrecord krattenbrug bouwen!

WEGHALEN STEIGER Woensdag om 12.00 uur waren de werkzaamheden veelbelovend en omstreeks 15.00 uur, volgens planning, waren alle kratten van de twaalf meter hoge brug gestapeld. Men kon beginnen de spindels van de ondersteuningssteiger te laten zakken. Het totale gewicht van 25.000 kilo drukte erg in. Het zakken zou langer duren dan verwacht. Het was erg druk en er waren vele toeschouwers en talrijke media met camera’s en microfoons. Terwijl er rond gelopen werd met microfoon om het publiek in te lichten wat er aan het gebeuren was en welke constructieve consequenties dit met zich mee bracht, bleef het publief tot 21.00 uur geamuseerd wachten op het moment suprème. De mannen in de ondersteuningssteiger bleven draaien en vrij maken van de constructie en dit op een hoogte van tien meter. Enkele balken waren al verwijderd onder luid applaus, maar niemand had kunnen inschatten dat de brug zo’n dertig tot veertig centimeter zou zetten. Dit konden de spindels niet aan en zij moesten zijde-

lings vervangen worden. Om 21.00 uur viel het dappere besluit om te staken, rust te nemen tot morgen vroeg en met frisse moed verder te gaan, want het record moest gehaald worden; hoe dan ook! Donderdagochtend scheen het zonnetje weer in het Eindhovense en iedereen had weer goede moed. De stempels die de dag ervoor nog een enorme klus bleken te zijn, werden nu vervangen alsof het niets was. Alles was weer positief. ’s Ochtends werden de inwoners van Eindhoven nog over de radio uitgenodigd om te komen kijken naar het spektakel. Al gauw verdwenen de balken een voor een uit de onderconstructie. Onder overleg en advies van docenten werd over gegaan op een nieuwe methode. De drukboog die ontstond liep door de bovenzijde in de top. De top was dus te groot genomen en moest een kleiner contact maken. Hierdoor ontstonden scheuren in de onderzijde van de top. Men besloot tot een drie scharnierenspant over te gaan door een V-vorm weg te halen in de top en het contact tussen de twee brug delen te beperken tot maximaal vier lagen. De brug nam een stabieler evenwicht en het leek te gaan lukken. HET RECORD Om 14.00 uur steunde de brug nog maar op zes van de zestien ondersteuningspunten. De binnenste twee ondersteuningen werden verwijderd en dit leverde het grootse wereldrecord op van negen meter. Het college van bestuur en de juridische adviseur van de TU/e kwamen aangesneld en champagne werd geklonken. Natuurlijk waren we nog niet klaar. Het eigen wereldrecord kon nu worden verslagen door de overspanning groter te maken. Al gauw werd het record van 10.80 meter gehaald en niet veel later het absolute record van 12.60 meter vrije overspanning met los gestapelde bierkratten.

Toen kwam er rust. Er werd gemeten en onafhankelijke getuigenverklaringen werden vastgelegd uit het publiek en de pers. Men wist dat het gevaarlijker werd. Het was waarschijnlijk dat het maximale uit de vorm was gehaald. Enkele helden gingen nog de stalen ondersteuningsconstructie in om nog een ondersteuning weg te halen. De balk was nog niet weg of de top begon omhoog te komen en er trokken enorme scheuren door de brug. De 25.000 kilo aan massa werd nog overeind gehouden door een topverbinding bestaande uit één rij van vier kratjes diep. De top begon op te buigen en vormde een sinusgolf. De kratten verloren hun onderlinge aansluiting. Er trok nog een scheur door het veld en de top kwam los. Onder luid gejuich brokkelden een paar duizend kratten omlaag en de constructie bleef hangen op de steigerconstructie. Er waren zelfs kratten die bleven hangen onder andere kratten, omdat ze tussen de noppen werden ingeklemd. De krachten waren dus nog erg groot en het was nog steeds gevaarlijk. Men besloot om af te breken. Na een aantal uurtjes opruimen, bleek al tweederde van de kratten op pallets te staan en werd het eindelijk tijd voor een welverdiend biertje.

Bierkrattenbrug

houden en alle bouwers gestructureerd aan de twee brughoofden te laten doorwerken. Daarbij kwam nog dat zij ook alle pers te woord moesten staan en uit te leggen wat er gedaan werd en wat er kon gebeuren. Dinsdagmiddag waren de resultaten al goed zichtbaar. De brughoofden hadden al een hoogte bereikt van zo’n zes meter en naar de top toe werd de doorsnede steeds slanker, dus minder kratten. De afstand vanaf de steigers werd hierdoor echter ook groter, waardoor het tempo zakte. De veiligheidslijnen werden te kort en er moest meer vanuit de hoogwerker gewerkt worden. Ook de maatvoering bracht nog enkele problemen die met de ondersteunende hulpconstructie bijgesteld kon worden. Aan het eind van de dag leek het toch verstandig om de dag erna al om 6.00 uur te beginnen in plaats van 9.00 uur.

FEEST Het heugelijk behalen van het record zal 8 september om 16.00 uur in het Vertigo gebouw van de TU/e nog eens dik over worden gedaan met de prijsuitreiking, de presentatie van de DVD met al het beeldmateriaal en afsluitend uiteraard nog een borrel waarin wij en de krattensponsor de bouwers en de sponsors nog eens hartelijk willen bedanken.

Vreugde en gejuich in het publiek.


Bierkrattenbrug

Studievereniging KOers en SUPport hale


en wereldrecord krattenbrug bouwen! Bierkrattenbrug KOersief 66 - augustus 2005 - 25

In de krant

In deze rubriek een greep uit de kranten en tijdschriften waarin opmerkelijk nieuws of gebeurtenissen staan vermeld. Als eerste onderwerp zal natuurlijk de bierkrattenbrug aan bod komen.

1

3

2

4 26 - KOersief 67 - augustus 2005

6

5

De artikelen en foto’s zijn afkomstig van de volgende kranten of tijdschriften: 1) De Limburger 15 juni 2005 2) Eindhoven Plus 17 juni 2005 3) Groot Eindhoven 15 juni 2005 4) Gazet van Antwerpen 14 juni 2005 5) Metro 14 juni 2005 6) Cobouw 13 juni 2005 7) Cursor 23 juni 2005 8) Brabants Dagblad 14 juni 2005

7

8 KOersief 66 - augustus 2005 - 27

Studiereis

Studiereis 2005: Frankfurt en Rome De studiereis was ook dit jaar weer één van de terugkomende activiteiten van KOers. De reis ging dit jaar naar de hoogbouwstad van Europa, Frankfurt en de stad waar veel oude architectuur terug te vinden is, Rome. Door Stijn Venmans

De reiscommissie had besloten om dit jaar niet zelf te rijden, maar zich te laten rijden. We vertrokken met de hogesnelheidstrein naar Frankfurt. Na een “korte” voettocht – voor velen is kort ook maar relatief – zijn we gaan inchecken bij het hostel. Het hostel was net verbouwd en zag er netjes en verzorgd uit. Gelijk beginnen met het bezichtigen van het Stadtplan van Frankfurt. Hier was mooi te zien hoe Frankfurt er op dit moment uitzag en wat er de komende jaren voor visies zijn. Ook nog even de oude binnenstad bekeken en gelijk maar even op het hoogste – publiekelijke – punt genieten van het uitzicht. De eerste avond is gezamenlijk gegeten. De reiscommissie had een “echt Duits” restaurant gevonden en er stonden verschillende “specialiteiten” op de menukaarten. Zo was er de Knödelsuppe (soep met een deegbal) en een Schlagerplatte (letterlijke vertaling: schotel van de slager). De dag was ten einde gekomen en iedereen ging terug naar het hostel, na eerst nog even een – voor mij raadselachtige – kroeg te bezoeken. De tweede dag stond in het teken van de nieuwe architectuur in Frankfurt. Allereerst een bezoek aan het nieuwe voetbalstadion. Dit stadion is gebouwd voor de wereld-


kampioenschappen voetbal 2006. Na een goede rondleiding ging het reisgezelschap terug naar het centrum. De temperatuur was inmiddels flink gedaald en iedereen had de nodige warme dranken nodig om weer een beetje te acclimatiseren. Ook stonden de beursgebouwen nog op de agenda. Vooral beursgebouw 3 was voor de constructief ontwerpers een ontwerp waar toch even bij stilgestaan werd. Een vrije overspanning van 160 meter is dan ook niet niks. Al dat rondlopen, of moet ik zeggen slenteren, was voor velen de druppel. Eerst maar even bijkomen op een terrasje. Dat is DE oplossing. Onder het genot van een drankje hebben we gezeten bij de Main en dit was zeker goed toeven. De laatste excursie voor de tweede dag was de Commerzbank. Deze bank is, op moment van schrijven, het hoogste gebouw van Europa met zijn 259 meter hoogte. Bij aankomst lag voor iedereen een persoonlijke badge klaar en nadat iedereen zich had gemeld, zijn verschillende verdiepingen van de bank aangegaan. De kantoren op de bovenste verdieping (nummer 50) hadden niets te klagen over het uitzicht. De hele stad was duidelijk te overzien. De sluiting van de dag werd gehouden bij een Mexicaans restaurant. Het eten was perfect. Nadat Jurgen zijn nagerecht (een bak rijst) had opgegeten is de groep gesplitst in twee kleinere. Eén groep wilde graag foto’s maken van de stad bij avond/nacht en het andere deel ging een nieuwe uitgaansgelegenheid bezoeken. Ook deze dag is zonder enige problemen verlopen. “Een ontspannende ochtend” (volgens het reisverslag) is de omschrijving van

het begin van dag 3 in Frankfurt. Na deze ontspanning waren er drie excursies gepland. Ten eerste het nieuwe station van de hogesnelheidstrein en vervolgens een hotel dat nog in aanbouw was. Bij beide excursies was het aan de studenten zelf om rond te kijken en een mening te geven over het bouwproject. De laatste excursie vond plaats in de Skyper. Een hoogbouwconstructie die bijna opgeleverd is. Het mooiste van deze excursie: een kijkje op het dak van deze toren. Het dak is helemaal vrijgehouden van enige obstakels zoals glazenwasinstallaties, schoorstenen, antennes of wat dan ook. Je had dus een perfecte panorama van de stad, zonder gehinderd te worden door enig obstakel. Tot slot een goede lunch in de ontvangstruimte van de toren. Linda had haar oog laten vallen op “die mooie Italiaan” , maar volgens mij was het gewoon een Duitser. Italië zou de volgende dag pas aan de orde zijn. De laatste avond is afgesloten in een restaurant. Hoogtepunt van dit restaurant: de wachttijd voor een nagerecht van Jurgen. Iedereen heeft een uur moeten wachten totdat hij eindelijk zijn “ijsje” zou krijgen. Na opfrissen bij het hostel zijn we gezamenlijk terug gegaan naar het uitgaansgebied van Frankfurt. Nina wist een perfecte gelegenheid, maar wij waren als grote groep niet welkom. Na wat rondkijken kwamen we bij een studentenfeest uit. Eerst mochten we niet naar binnen, maar na een goede epiloog van Cees konden we na het tonen van onze studentenkaart gratis naar binnen en kregen we zelfs consumptiebonnen. Binnen was het extreem heet, maar dat mocht de laatste avond in Frankfurt niet belemmeren. Om 2 uur hielden de meesten het voor gezien en zijn toen terug gegaan naar het hostel.

een gezamenlijk eten en daarna het nachtleven van de zaterdag in. Dit leek een – inmiddels bekende – eeuwige voettocht te gaan worden. Uiteindelijk was “het” belangrijkste deel van het nachtleven bereikt. Alle Italianen hadden hun auto van stal gehaald en stonden in één lange file te wachten op ..... Dit hadden de meesten al snel gezien en zijn toen terug gegaan richting het hostel. Na navraag bleek dat we buiten onze plattegrond waren gekomen. Er werd gelijk een uitspraak gedaan: “Zorg dat je niet buiten je plattegrond komt.” Na wat navraag uiteindelijk toch teruggekomen bij het hostel en maar snel het bedje opzoeken, de dag was toch weer vermoeiend. Zondag is bij de meeste een standaard rustdag. Deze wilden we natuurlijk niet doorbreken. Eerst uitslapen en lekker ontbijten (inmiddels een perfect restaurantje gevonden waar mamma Angela zorgde voor een goed ontbijt). Veel “voetballiefhebbers” wilden een voetbalwedstrijd bezoeken. De wedstrijd werd: Lazio Roma tegen Livorno. Veel vuurwerk en vlaggen was het toonbeeld van voetbal in Rome. De zondag is verder rustig verlopen en iedereen zocht een eigen restaurantje uit. Lekker Italiaans eten en vervolgens nog wat drinken waren de afsluiting van de zondag. Op maandag stond een rondleiding gepland bij het ontwerpbureau van Fuksas. Na een voettocht door de druilerige regen (die vanaf aankomst in Rome nauwelijks meer is opgehouden) ging de reis verder per bus. We waren niet alleen op het idee gekomen om met de bus te

Studiereis

De laatste dag van Frankfurt was voor de commissie een hectische. Door het overlijden van de paus (Johannes Paulus II) was het luchtruim boven Rome helemaal afgesloten. Er was dus geen mogelijkheid om te landen in Rome met het vliegDe vliegtuigmaatschappij tuig. heeft een alternatief aangeboden: vliegen naar de andere kant van Italië. Natuurlijk zijn we hier op ingegaan, hoe kom je anders in Rome. Na uitleg gegeven te hebben aan alle reisgenoten was de laatste paar uur zelf te besteden voor winkelen, museumbezoek of gewoon alle foto’s bekijken. Om twee uur begon de lange reis richting Rome. Allereerst met de stadbus naar het treinstation. Vervolgens wachten op de bus die ons naar het vliegveld zou brengen. Na een bustocht van ongeveer 1,5 uur en een wachttijd van 3 uur was het eindelijk tijd om te vliegen. De vliegreis ging voorspoedig en om tien uur ’s avonds landden we aan de andere kant van Italië. In Italië aangekomen moest de groep wachten op een bus die ons zou vergezellen in de reis van 2 uur door het Italiaanse land heen. Uiteindelijk hebben we na een reis van 12 uur ons hostel bereikt in Rome. Na snel even inchecken en kamergenoten die al lagen te slapen wakker gemaakt te hebben, kon iedereen eindelijk gaan slapen. De eerste dag in Rome stond geheel in het teken van de begrafenis van de paus. Een begrafenis van een paus zal waarschijnlijk niet vaak voorkomen en als je in Rome bent tijdens zo’n gebeurtenis moet je er zeker bij zijn. Zes studenten vertrokken al snel richting Vaticaanstad om te kijken wat er allemaal zou gebeuren. Tot onze grote verbazing konden we heel dicht bij komen,

op het plein van de Sint Pieter. Na afloop van de begrafenis had iedereen tijd aan zijn/haar eigen. Om zeven uur was er een restaurant besteld en dit bleek geen verkeerde keus. Iedereen had voortreffelijk gegeten en alles op zijn Italiaans, wat wil je nog meer. ’s Avonds nog even een Irish Pub bezoeken, wat drinken en vervolgens terug naar de stapelbedden in het hostel. Na alle belevenissen van de vorige dag achter gelaten, stond de volgende dag in het teken van nieuwe gebouwen. Allereerst werd de kerk van Richard Meyer bezocht. Natuurlijk stond er weer een lange voettocht op de planning, maar dat hadden we van te voren niet aan iedereen verteld. Er was een afspraak gemaakt met een rondleider, maar deze is helaas niet komen opdagen. Verder was er – alweer – een begrafenis en moesten we voortijdig uit de kerk. Dan maar een lekkere Italiaanse koffie in een koffiebar. Het regende ondertussen pijpenstelen (terwijl je van het weer in Rome meer verwacht) dus snel op zoek naar een bus om terug te gaan naar het centrum van Rome. Het tweede project was het auditorium van Renzo Piano. De rondleider had enkele jaren gewerkt in Nederland en kende nog wel een paar woordjes Nederlands (niet voor publicatie geschikt!). Alle drie de zalen zijn bezocht en er is nog gekeken of het mogelijk was om naar de gelamineerde liggers te kijken. Deze zaten verborgen en het was niet mogelijk om hier verder naar te kijken. Tot slot nog even gekeken naar één van de koepels van Nervi. De afsluiting van de dag was gebruikelijk met


Studiereis

gaan en dus bus zat dus helemaal afgeladen vol. Halverwege de rit viel iemand flauw en deze is snel uit de bus gedragen. Na enkele minuten kwam de vrouw weer bij en kon de reis per bus vervolgd worden. Aangekomen bij het kantoor van Fuksas bleek dat het niet mogelijk was om het kantoor te bezoeken. Er zou een filmploeg de hele dag komen filmen. De afspraak is verzet naar dinsdag. De reiscommissie had natuurlijk een tweede optie: bezoeken van diverse bezienswaardigheden in de omgeving van Fuksas. Zo zijn het Pantheon, St. Ignatio di Loyola (kerk die geen koepel heeft, maar wel een geschilderde) en Piazza Navona bezichtigd. Na een opwarmertje (de bekende chocolademelk en koffie) ging het gezelschap verder richting het Colosseum. Het weer was voor het eerst goed te noemen. Na een korte rondleiding van Cees op het gemakje terug naar het hostel. ’s Avonds natuurlijk weer ergens gezellig en lekker Italiaans eten en tot slot nog de nodige wijntjes en biertjes verorberd. De lichten gingen pas laat uit. Zoals gebruikelijk stonden de vroege vogels (Sjef en Stijn) al op voordat de eerste vogels wakker werden. Vandaag zou dan toch het kantoor van Fuksas worden bekeken. Aangekomen bij Fuksas kwam Stephan ons tegemoet. Hij gaf uitleg over de ontwerpdriften van Fuksas en hoe er op het kantoor werd gewerkt. Daarna volgde nog een rondleiding door alle kantoren en legde Stephan wat uit over het ontwerpproject in de gemeente Eindhoven waar hij volop mee bezig was. Na afsluiting van de rondleiding werd de KOers koffiekop (maar ook voor thee) overhandigd en ging de club zelf ook maar op zoek naar de koffie. Deze werd al snel gevonden en op het terras genoot iedereen van de zon, de koffie en de markt die volop bezig was. Nadat alle koffie was verorberd gingen we naar het Vaticaans museum. Iedereen werd hier vrijgelaten om zelf rond te lopen door dit gigantische museum. Rond sluitingstijd is afgesproken om te verzamelen bij de uitgang. Iedereen was weer compleet. Nina en Manja hadden gezegd dat er bij de wijk EUR nog veel te zien was. Sommigen wilden naar het hostel terug, maar een groot deel ging mee naar de wijk. Deze fascistische wijk is gebouwd ter gelegenheid van de geplande wereldtentoonstelling in 1942 onder Mussolini. De 30 - KOersief 67 - augustus 2005

wijk is heel ruim opgezet en voor de bikkels onder ons was het toch zeker de moeite waard. De tijd begon inmiddels te dringen en dus snel terug naar het hostel. Het bekende avondtafereel (lekker eten en drinken) werd natuurlijk niet overgeslagen. De laatste dag in Rome mocht iedereen zelf indelen. Sommigen hadden zo’n zware nacht gehad dat ze het liefst even bleven liggen. Anderen gingen naar de Sint Pieter en weer een ander groepje ging winkelen en naar de Spaanse trappen. Rond het middaguur was iedereen weer bijeengekomen in het grote park villa Borghese. Mariëlle, Nina en Manja hadden ondertussen een leuk restaurantje en koffiegelegenheid gevonden om de laatste avond gezamenlijk af te sluiten. Beide gelegenheden lagen in de gezellige wijk Travesere. Er waren allemaal tafels gedekt van 4 of 5 personen, zodat niet iedereen van elkaars bord hoefde te eten. Tijdens de koffie hebben Alexandro en Daniel – na uren overleg – een speech voorgelezen. De medereizigers hadden gezamenlijk voor alle commissieleden een toepasselijk T-shirt gekocht. De laatste avond is vervolgens afgesloten met de italiaanse wijn. De vertrekdag begon goed. On vijf uur ’s ochtends gingen de wekkers af. Nadat alle sleutels waren ingeleverd begon de terugreis. Eerst een voettocht naar Termini, daarna de metro richting het vliegveld. Bij het laatste station van de metro even moeten wachten op de pendelbus naar het vliegveld. Aangekomen op het vliegveld een maar even inchecken, zodat niet gezeuld hoefde te worden met de koffers. Het bekende wachten werd natuurlijk niet overgeslagen. Na een vliegreis van ongeveer 2 uur, landde het vliegtuig in Brussel. De piloot had enigszins wat moeite met het landen (misschien ook een zware Italiaanse nacht gehad). Aangekomen in Brussel ging de reis verder met de bus, trein naar Rossendaal en tot slot met de bekende Nederlandse

treinclub. Was er nu veel verandert tijdens onze studiereis, de treinen in Nederland reden netjes op tijd. Terugkijkend op de studiereis heb ik alleen mooie herenneringen overgehouden aan deze trip. Veel indrukken gekregen, nieuwe contacten gemaakt met medestudenten, natuurlijk veel gelachen en een paar bekende uitspraken onthouden: “Also also” / “Doe mij die maar” / “Supertoll”. Aan iedereen die nog niet eerder is meegeweest met een reis heb ik één tip: twijfel niet en ga mee!!!!!

Advies- en Ingenieursbureau Van de Laar bv. is een onafhankelijk Adviesbureau met een bureaubezetting van 16 tekenaars en 16 constructeurs. De Advieswerkzaamheden betreffen zowel utiliteitsen woningbouw als renovatie /vernieuwbouw. Wij laten ons in ons werk inspireren door veelsoortige ontwerpopgaven variërend van klein tot zeer omvangrijk. Zowel beton-, staal-, als houtconstructies worden door ons ontworpen

Fietsbrug Almere René van Zuuk Architecten bv, Almere

uitgaande van een architectonisch concept binnen een gegeven budget. Wij bieden zonodig alternatieven en motiveren gemaakte keuzes teneinde de opdrachtgever en ontwerpen bouwpartners inzicht te verschaffen in het constructieve ontwerp en de samenhang met andere disciplines.

Gemeentekantoor Vught Architectenbureau De Twee Snoeken, 's-Hertogenbosch

Advies- en Ingenieursbureau Van de Laar bv. Brucknerplein 19 5653 ER Eindhoven Telefoon: 040 – 25 26 625 Fax: 040 – 29 20 818 Internet: www.vandelaar.info E-mail: [email protected]

Scholingsboulevard Enschede IAA Architecten, Enschede

Promotieonderzoek

De fundamentele spanning tussen baksteen en cement Op donderdag 28 april 2005 heeft dr. ir. Vermeltfoort met succes zich verdedigt voor zijn proefschrift. Het onderzoek waar hij zich de afgelopen jaren mee heeft bezig gehouden ging over het fundamentele inzicht in de drukspanningen tussen cement en baksteen. Metselen is een eeuwenoude techniek waarvan de resultaten overal in Nederland te zien zijn. Bouwen met metselwerk is mogelijk doordat de drukweerstand goed is. Bij het metselen worden stenen op elkaar gelegd en daarbij wordt mortel gebruikt. De interactie tussen de stenen en de mortel is van groot belang voor het mechanisch gedrag van metselwerk. Recente ontwikkelingen zijn het gebruik van industrieel vervaardigde mortels van hoge kwaliteit en uitmuntende verwerkingseigenschappen en het gebruik van lijmmortels die met een spuitpistool worden aangebracht. Het metselproces en de rol daarbij van de mortel worden besproken. Ook komen de gangbare

steensoorten, het verwerken van de stenen en de mortelsoorten aan bod en worden de esthetische kwaliteiten van de voegen belicht. Nieuwe ontwikkelingen zowel op experimenteel als op numeriek gebied motiveerden nieuw onderzoek dat zich richtte op de rol van de interactie tussen stenen en mortel. Het gebruik van de laser spikkeltechniek (ESPI), maakte de gedetailleerde observatie van de steen mortel interactie mogelijk. De vorm van de voeg, - met spleten bij traditioneel metselwerk en terugliggend bij modern lijmwerk - zorgt er voor dat er van de stenen schijfjes afsplijten. In combinatie met de interactie tussen proefstuk en lastplaten bepaalt dit effect het breukgedrag van

gemetselde proefstukken. Ook kennis van de (micro)structuur van (bak)stenen en mortel zijn van belang bij het verklaren van het vervormings- en breukgedrag. Zowel de stenen als de mortel zijn vaste maar poreuze stoffen en de spanningen die rondom de poriën optreden kunnen breuk inleiden. In de mortel zijn sterkere (stijvere) zandkorrels aanwezig die eveneens spanningsconcentraties veroorzaken. De voeg wordt tijdens het metselen bij het positioneren van de stenen gevormd. Gewoonlijk onttrekken de stenen water uit de mortel waardoor de morteleigenschappen veranderen, vooral in het contactvlak tussen steen en mortel. Daardoor vomen deze overgangen zwakke plekken in het metselwerk. De druksterkte van metselwerk kan met empirisch opgestelde formules worden voorspeld als de mechanische eigenschappen van de stenen en de mortel bekend zijn. Theorieën, gebaseerd op de gelaagde structuur van metselwerk, gaan uit van de interactie tussen steen en mortel. Uitgangspunt was daarbij dat de mortel veel zachter was dan de stenen. Bij zachte mortel ontstaan er in de steen trekspanningen in dwarsrichting, de materialen komen in een drie dimensionele spanningstoestand. Bij meer recente modellen worden bezwijkomhullenden voor steen en mortel gebruikt om de metselwerksterkte te voorspellen. De mechanische steeneigenschappen bleken af te hangen van de gevolgde vervaardigingsmethode. De morteleigenschappen zijn vooral afhankelijk van de verhardingscondities. De mortelproefstukken werden zoals gebruikelijk in een stalen mal gemaakt maar ook van mortelschijven die uit metselwerk werden genomen.

Figuur 1

Figuur 1: De proefstukken bestaande uit 5 stenen en 4 voegen voordat ze onder de drukbank gaan. Figuur 2: De proefstukken nadat ze zijn beproefd.


Figuur 2

Figuur 3: Three areas in the brick-mortar contact zone with possible different kinds of bonding. A fissure, less bond due to bleeding and best bond in the area where the first contact was made.

selwerk, gemaakt met vijf steensoorten elk in combinatie met drie mortels. Uit de analyse van de ESPI-resultaten kwam duidelijk de invloed van de vorm op de rekverdeling over de voeg naar voren. Bij het excentrisch belasten bleek het grootste deel van de kromming van het proefstuk te worden veroorzaakt door de vervorming in de voeg overgang van steen naar mortel. Ook in gevoegd metselwerk blijkt het voegmaterial het krachtenspel aanzienlijk te beïnvloeden. Verder onderzoek kan zich richten op de grootte van de dwarscontractiecoëfficiënt en op

softening. Voor beide gevallen is het meten van de dwarsvervorming voor de sturing van de proef van belang. Het (b)lijkt dat de reststerkte van een gemetseld proefstuk ongeveer 30% bedraagt van de piek belasting. Ook het schuifmechanisme in metselwerk kan in detail verder worden onderzocht met ESPI. Terugliggende voegen hebben een negatieve invloed op de krachtsoverdracht. Door de mortel anders aan te brengen en door het (voor)bewerken van het vlijvlak kan de krachtsoverdracht via de voeg worden verbeterd.

Promotieonderzoek

Proeven op gemetselde prisma’s van verschillende afmetingen en gemaakt van diverse soorten baksteen en mortels met verschillende samenstellingen resulteerden in een schat aan materiaaleigenschappen voor gebruik bij numerieke simulaties van zowel nieuwe als traditioneel bekende materiaalcombinaties. Met de gevonden resultaten werden trends onderzocht en vergeleken met uit de literatuur bekende informatie voor sterkte, E-waarden en dwarscontractiecoëfficiënten van metselwerk. De verbanden tussen sterkte en proefparameters en het scheurvormingsproces en de scheurpatronen werden vastgelegd. Ook werd met enkele proeven het post-peak gedrag bepaald. De belangrijke rol van de steen-mortel interactie werd gedetailleerd met proeven op 25 mm dikke proefstukken vastgesteld, die zowel centrisch als excentrisch werden gedrukt. Met ESPI en LVDT’s werden de vervormingen bepaald. Om de krachtsverdeling door een proefstuk te kunnen vaststellen werd een opstelling met een bewegende onderplaat ontwikkeld. Het ESPI test programma omvatte proeven op vijftien soorten met-

RAADGEVEND INGENIEURSBUREAU BV ONTWERPENDE CONSTRUCTEURS met: -motivatie, gedrevenheid en enthousiasme voor het vak -affiniteit met architectuur en het bouwproces -constructief inzicht en teamgeest

Daimler Chrysler Utrecht

winnaar Betonprijs 2003

Sir Winston Churchilllaan 366B, 2285SJ Rijswijk(ZH), Postbus 208, 2280AE Rijswijk(ZH), tel.070-3949305, fax.070-3941396, [email protected], www.corsmit.nl


Verslag

Geslaagde prijsvraag PreC2OMP Voor Alexander Suma heeft de prijsvraag PreC2OMP een zeer goede uitkomst gehad. Hij won namelijk deze prijsvraag. Hieronder een kort verslag van hem over hoe hij het allemaal ervaren heeft. In dit korte verslag zal hij ingaan op de weg van het ontwerp tot de uitreiking van de prijs op het BIBM internationaal Congress. Door Alexander Suma De organisatie van het congres BIBM Internationaal Congress and Exhibition onder leiding van professor Dick Hordijk werd een prijsvraag uitgeschreven voor studenten, genaamd PreC2OMP. Het congres was internationaal en zo ook de prijsvraag. De opdracht was om een ontmoetingsplek met een open karakter, uiteraard vervaardigd in prefab beton te ontwerpen om zo innovaties en nieuwe ideeën van studenten te kunnen tonen aan de groten in de betonwereld. Hierbij werd gelet op vormgeving; zowel architectonisch als constructief, originaliteit, functionaliteit, massa, maakbaarheid, demontabelheid, veiligheid en ecomische haalbaarheid, en dat allemaal in Prefab beton. De prijs bestond namelijk uit een geldbedrag en de eerste prijs uit het ook echt realiseren van het ontwerp. Dit is zonder meer geslaagd. De prijsvraag ging 15 december van start en de studenten hadden tot 1 maart de tijd om hun ontwerpen en de presentatie daarvan af te krijgen. Er waren zo’n 65 aanmeldingen en veel uit het buitenland. Vanuit Eindhoven deden er ook veel groepen mee, maar dat was natuurlijk omdat dhr. Hordijk iedereen zo enthousiast wist te


maken om mee te doen. Er was veel concurrentie en veel bekenden en vrienden deden mee. Er werd dus met een arm over de schetsrol ontworpen en geheimhouding van inspiratie en ideeën was een must. Men mocht met groepen van maximaal drie personen mee doen en vanuit alle disciplines uit de bouw. Als de ontwerpen maar goed, doordacht en verantwoord waren. In de maquetteruimte waren veel groepen te zien die hard aan het werk waren en de plotter draaide extra overuren om alle presentatievellen af te drukken. Ook in Delft, Den Haag en Leeuwarden werd hard gewerkt. Uiteindelijk was het dan 1 maart en in het van Muschenbroek laboratorium werden de maquettes ingeleverd. Studenten uit het buitenland, zoals Engeland, Turkije en Finland, mochten ook een filmpje maken bij wijze van maquettepresentatie. Alle stukken waren ingeleverd en er werd een tentoonstelling gehouden in Plaza van het Vertigo gebouw van de TU/e. Er werd gekeken en velen gaven hun oordeel over de verschillende ontwerpen. Eindelijk was het 15 maart en de uitslag zou deze dag bekend ge-

maakt worden. De jury was in beraad gekomen en was tot een eindoordeel gekomen. Tien groepen zouden een prijs krijgen en één de hoofdprijs van de realisatie en een geldbedrag van 750 Euro. “Om ongeveer 14.00 uur werd bekend gemaakt dat ik met mijn ontwerp Relax & Meet de winnaar was” vertelt Alexander Suma “en mijn ontwerp zou ook echt gemaakt worden. Grote blijdschap natuurlijk en ik ging een spannende tijd tegemoet. Het gebeurt natuurlijk niet elke dag dat je eigen ontwerp daadwerkelijk gemaakt wordt.” Alexander legt vervolgens uit wat het ontwerp voorstelt. “Het ontwerp is een vorm afgeleid van het menselijke lichaam. De vorm omschrijft beschutting en comfortlabiliteit van de gebruiker en is hierbij dynamisch in vorm. Daarnaast is het een organische vorm dat in evenwicht is doordat het zwaartepunt boven de fundering ligt. Deze vorm wordt een aantal malen geplaatst in cirkelvorm, waardoor een ontmoetingsplek met een open karakter ontstaat. Het gebruik van de vorm is multifunctioneel; ter conversatie in zittende houding, liggende houding en dus ontspanning en ontmoeting. Het ontwerp schrijft duidelijk geeft zijn inhoud weer en is met minimale benodigdheden te plaatsen. Als belangrijkste punt is het een echt organisch goed te plaatsen ontwerp in prefab beton.” De dag erna zou meteen overleg plaats vinden hoe het ontwerp gemaakt moest worden. Een bekistingmaker gevonden, genaamd Verhoeven Timmerfabriek in Venray, die de organische vorm aandurfde en hier ook ervaring in had. Dit was geen gemakkelijke klus en al helemaal geen goedkope. De vorm

werd volgens behoeften van de bekistingmaker in tekeningen opgemaakt en een aantal weken lang zouden drie timmerlieden aan de slag gaan. Het resultaat was geweldig en al een kunststuk op zich. Ondertussen werd verder gedacht over de wapening en de betonsoort en werd alles doorgerekend. Ook moest de presentatie op het congres en een presentatieboekje worden voorbereid. Hiervoor werd de hulp van Bas Koggel ingeroepen.

Donderdag 12 mei was de prijsuitreiking. Er was veel publiek en het congres was kwaliteitsvol. Het ontwerp stond tentoongesteld in het midden van de hoofdzaal in een mooi afgewerkte omgeving. Velen belangstellenden probeerden de vorm uit door erop te zitten en te liggen. Het beton was mooi glad en volmaakt en dit kwam mooi uit in de vorm. “Het ontwerp is precies zoals ik in gedachten had” zegt Alexander “en ik hoopte dat het zo zou worden. Het was alleen een vreemde gewaarwording dat ik mijn eigen gedachtespinsels fysiek kan gebruiken.”

Een week voor de opening van het congres werd de bekisting getransporteerd naar van den Berg Beton in Raalte. Hier zou de wapening geplaatst worden en de kist worden volgestort met zelfverdichtend beton waar een antraciet

De prijzen zouden worden uitgereikt door dhr. Hordijk en dhr. Brinkman. Allereerst werden de prijzen van 75 Euro uitgereikt aan de prijswinnaars in de eerste tien. Studenten uit het buitenland die gewonnen hadden waren ook gekomen om hun prijs

BubbleDeck® een vloer op maat! gewichts- en kostenbesparend! • balkloze bollenplaatvloer met 30 à 35% minder eigen gewicht • eenvoudige en flexibel te gebruiken vloer- en draag-

in ontvangst te nemen. Als laatste werd de hoofdprijs uitgereikt. Hierbij werd ook verteld dat het model te koop is en de rechten ter reproductie ook. “Mijn twee kinderen Sarah en Ruben en mijn vriendin Katja werden ook op het podium geroepen om samen met mij de prijs in ontvangst te nemen.” vertelt Alexander over de prijsuitreiking. “Sarah greep meteen de cheque uit de handen van dhr. Brinkman en het publiek barste in lachen uit. Naderhand waren er vele felicitaties en vragen over hoe het ontwerp tot stand was gekomen. Zulke vragen zijn alleen maar eervol om te beantwoorden en de hele dag heb ik die glimlach niet meer van mijn gezicht kunnen krijgen.”

Verslag

kleurstof in was toegevoegd. Dit slaagde allemaal en na het weekend zou er ontkist worden. Het ontwerp was er goed uitgekomen en kon naar Amsterdam gebracht worden. Iedereen was blij dat het geslaagd was, want het moest allemaal in zeer korte tijd gebeuren.

De jury bestond uit grote nazoals dhr. professor men, Kleinman van de TU/e, dhr. mr. Drs. Brinkman voorzitter van Bouwend Nederand, dhr. Ir. Stoelhorst van de Betonvereniging, dhr. Ing. Peters van Spanbeton, dhr. Ing. De Boer van Infra Consult + Engineering, dhr. Prof. Dipl.-ing Vambersky van de TU Delft, mevr. Ir Vissers van Vissers & Roelands architecten & ingenieurs en dhr. Van Acker van de Belgische Betonfederatie.

• sparingen eenvoudig aan te brengen • vrije leidingdoorvoer • minimale constructiehoogte

�

• minder ontgraving voor kelderconstructies • geen dekvloer door monolithische afwerking • betonkernactivering ingebouwd in de vloerelementen • duurzaam bouwen: volledig hergebruik van de vloercomponenten mogelijk

constructie • vorm- en ontwerpvrijheid met willekeurige vloerplattegrond en

®

kolomplaatsing • grotere vloerbelastingen of grotere vloeroverspanningen • rationeel bouwen met kortere bouwtijd en arbeidsbesparing • milieuvriendelijk door besparing op grondstoffen

Industrieel, flexibel en duurzaam bouwen met BubbleDeck®!

BubbleDeck Nederland BV Adm. Banckertweg 22 Postbus 150 2300 AD Leiden Telefoon +31 (0)71 521 03 56 Fax +31 (0)71 362 49 51 E-mail: [email protected] www.bubbledeck.nl BubbleDeck Belgium BVBA Avenue Louise 65 1050 Brussel Telefoon +32 (0) 253 57 783 Fax +32 (0) 253 57 700


Excursie

OEVERMANN???…SUPERTOLL!! Eindelijk is het dan zover…..!!! Het is donderdag 2 juni 2005 en de twee-daagse excursie naar Münster het bedrijf Oevermann om precies te zijn - kan beginnen. Ruim anderhalf jaar geleden kwam professor Dick Hordijk met het initiatief om met KOers naar Oevermann in Münster te gaan, om zodoende een kijkje te kunnen nemen in de “keuken” van onze buitenlandse collega’s. Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar de langverwachte trip naar onze oosterburen is een feit! Door Frank Huijben Verzamelen op het TU/e-terrein om 8.15 uur, zodat we zeker om 8.30 uur kunnen vertrekken. Maar dat loopt even anders als gepland…. Aangekomen bij het verhuurbedrijf van onze busjes, wordt ons vrolijk medegedeeld, dat de busjes al op het TU/e-terrein staan. Tja, dat schiet natuurlijk niet erg op. Maar geen nood, we kunnen nog op tijd aankomen bij het hoofdkantoor van Oevermann in Münster. Tenminste, als we in één keer goed rijden, want zoals iedereen weet werkt de routeplanner heel erg gemakkelijk, ahum… In Duitsland aangekomen, worden we vriendelijk ontvangen door de directeur van Oevermann, Thomas Mainka. Samen met twee werknemers van het bedrijf geven ze een algemene inleiding over het bedrijf en hun werkzaamheden. Allemaal zeer interessant en tevens een goede gelegenheid om onze “Deutsche Sprache” een beetje bij te spijkeren. Voor iedereen (op één na, tja) geen enkel probleem! En dat gecombineerd met een lekker fris drankje! Omstreeks 13.00 uur wordt het tijd


om even wat te lunchen in de bedrijfskantine. Ook hier hebben we wederom niets te klagen. Van soep, tot aardappelen met pastasalades en van cappuccino’s tot aardbeientoetjes. “Daß smeckt sehr gut, jah!” Met onze buikjes gevuld kunnen we vertrekken naar de eerste bouwplaats in het hartje van Münster: de “Münster-Arkaden”, een mega winkelcentrum in aanbouw. Sindsdien weten we overigens proefondervindelijk dat parkeren met busjes in een Duitse parkeergarage zo zijn eigen charme heeft. Aparte parkeerplaatsen voor vrouwen (!!!) en plaatsen speciaal gereserveerd voor o.a. busjes. Echt millimeterwerk, maar door de stuurkunsten van onze chauffeurs zijn we er zonder kleerscheuren (lees: krassen, deuken, blikschade) van af gekomen. Het eerste gedeelte van de “Arkaden” is al volop in gebruik, maar het tweede deel verkeert nog in een pril stadium van de bouw. De “palenwand” (als je dat zo mag noemen in Duitsland) van de kelder wordt geboord en vrachtwagens rijden af en aan. Een leuk

detail hierbij is dat de vrachtwagens eerst door een zogenaamde “douche” moeten rijden, om ervoor te zorgen dat de straten van Münster niet “schmutsig” worden. Goed over nagedacht, vonden we! Het volgende onderdeel op het programma is een culturele rondleiding door Münster. Via de “dom” van Münster en de plaatselijke bibliotheek worden we langs prachtige rustieke gebouwtjes naar de “Friedensaal” gebracht. Deze zaal is één van de weinige overblijfselen van de historie van Nederland. Jahaa!!! In deze zaal is namelijk het verdrag van Münster ondertekend, waarbij Nederland haar onafhankelijkheid heeft verkregen. De vice-burgemeester(es), die als gids optreedt, weet in alle geuren en kleuren te vertellen hoe het er in die tijd aan toe moet zijn gegaan. Na enkele groepsfoto’s te hebben gemaakt, krijgen we nog een lekker glaasje sap om alle opgedane indrukken te verwerken. Ook mogen we het gastenboek van de “Friedensaal” tekenen (heel erg mooi gedaan Niels)!!!

Excursie

Thomas Mainka loodst ons vervolgens door de drukke straten naar ons onderkomen voor de nacht: “Haus zum guten Hirten”. De kamers worden verdeeld en iedereen krijgt even de gelegenheid om zich nog snel op te frissen voordat het avondprogramma van start gaat. We besluiten lopend naar het centrum van Münster te gaan om daar een leuk eet-tentje te zoeken. Deze hebben we dan ook na enig overleg gevonden en namens iedereen kan ik melden dat het wederom “sehr gut geschmeckt” heeft. Met een volle buik gaan we weer verder, om de kroegen van Münster te gaan verkennen. Op zich moet dat niet zo moeilijk zijn, want Münster blijkt de grootste studentenstad van Europa te zijn met de keuze uit 365 “Kneipen”. Dat is dus één voor elke dag van het jaar!!! Al snel nemen

we plaats op het terras van een gezellig café, waar we na korte tijd werden verzocht om binnen plaats te nemen in verband met enige geluidsoverlast. Och, dat viel toch best mee?!? Die avond zijn we geëindigd in een ander cafeetje, waar het eveneens “sehr gemütlich” vertoeven is. Maar als dan de kroeg dreigt te sluiten, wordt het toch tijd om naar bed te gaan. Altijd leuk om achteraf te horen hoe origineel KOers-leden zijn om uiteindelijk bij de herberg aan te komen: lopen, (heel ver) omlopen, fietsen (of achterop), een taxi nemen, een politie-escorte regelen, noem maar op!!! Na een welverdiende nachtrust verschijnt iedereen de volgende ochtend bij het ontbijt. De een ziet er wat frisser uit dan de ander, maar dat kan de pret niet drukken. Zoals afgesproken komt even later Thomas Mainka ons persoonlijk ophalen bij de herberg en loods ons wederom door Münster naar de volgende bouwplaats. Ditmaal naar het “Stein-Gymnasium”. Een groots project in (voornamelijk) prefab beton. Een van de architecten van het project legt ons precies uit hoe het gebouw in elkaar steekt, waarna we een rondleiding krijgen over de verschillende verdiepingen. Ook hier krijgen we géén bouwhelm… .”Deutsche Grundligkeit” zeker?! Intussen is de zon al lekker fel gaan schijnen en we vertrekken weer naar het derde en tevens laatste project van ons bezoek. Het gaat om het nieuw te bouwen Lidl-Center. En wederom blijkt des te meer, dat de Duitse bouwkunst bij ons weer enkele vragen oproept. Vooral

de diverse aansluitingen van betonnen bouwdelen zijn stof tot discussie. Na een korte rondleiding in en rond het gebouw wordt het tijd voor Thomas Mainka om terug te gaan naar Oevermann. Uiteraard niet voordat hij van ons de traditionele KOers-geschenken in ontvangst heeft genomen en een daverend applaus van alle deelnemers. Voor ons zat er niets anders op dan op ons gemak even lunchen en wat drinken bij het dichtstbijzijnde terras en dan…”jetzt gehts loss”… terug naar Eindhoven. Flink uitgeput en puffend door de hitte komen we dan toch veilig en wel aan in Eindhoven. Ik denk dat ik namens alle deelnemers spreek als ik zeg, dat de tweedaagse excursie van KOers naar Oevermann Münster een daverend succes is geweest!!! Supertoll!!!



Stadion met uitschuifbaar luchtkussendak Op 11 april 2005 is Jaap van Heijster afgestudeerd op het Ontwerp van een multifunctioneel stadion met een uitschuifbaar luchtkussendak. Dit ontwerp is een onderdeel van een onderzoek naar de toepasbaarheid van een luchtkussendak in een stadion. Van dit onderzoek is dit een samenvatting.

PROBLEEMSTELLING De toepasbaarheid van luchtkussens als hoofddraagconstructie voor een verrijdbaar dak is onbekend en het is tevens een vraag of het systeem in te passen is in een ontwerp voor een stadion. DOELSTELLING Inzicht verkrijgen in de mogelijkheid om een dubbelgekromd verrijdbaar luchtkussendak toe te passen in een ontwerp voor een stadion als goed alternatief voor reeds gerealiseerde constructies. LUCHTKUSSENS Een doekconstructie is licht en daarom eenvoudig verplaatsbaar. Het dient echter in een dubbelgekromd vlak te worden voorgespannen om voldoende stijf te zijn, zodat het als dakconstructie kan dienen. De voorspanning wordt gecreëerd door middel van luchtkussens die worden opgeblazen, verdikken en samen willen trekken. De omringende constructie voorkomt het samentrekken van de kussens, waardoor spanningen in het dakvlak worden geïntroduceerd. De analyse van het luchtkussendak zelf is al uitgevoerd door Jan Slabbekoorn (analytisch) en Chiel

Figuur 3: Aanzicht op luchtkussensta dion met gesloten dak


Kanters (experimenteel). De krachten die de kussens veroorzaken in de omringende constructie en de vorm van het dakvlak zijn de voornaamste randvoorwaarden bij het ontwerpen van een stadion dat van dit principe gebruik maakt. Een stadionontwerp dat gebruik maakt van het luchtkussendak moet aantonen dat het mogelijk is een goed alternatief te ontwerpen voor bestaande stadions met uitschuifbare daken. HET ONTWERP Bij het ontwerpen van het stadion wordt specifiek gekeken naar de tribunekappen. De locatie is willekeurig gekozen, voor de tribunes is een geometrie aangenomen voornamelijk aan de hand van zichtlijnen. Aan de hand van het programma van eisen van het Gelredome in Arnhem is een programma opgesteld voor het luchtkussenstadion. Verschillende varianten voor het ontwerp zijn ontwikkeld. Zowel constructieve als architectonische principes spelen een rol in de uiteindelijke keuze voor het definitieve ontwerp. Om de varianten constructief goed te kunnen beschouwen is een windberekening gemaakt in het CFD-programma Fluent.

Figuur 3: Aanzicht vanaf maaiveld niveau van luchtkussenstadion

Figuur 1: uitvoer uit Fluent

Gekozen is voor een ontwerp dat de krachten uit het doek opsplitst in een verticale en een horizontale component. De horizontale component wordt opgenomen door steunen in het dakvlak van de tribunekappen. De verticale component wordt opgenomen door bogen die de randen van het luchtkussendak volgen. Deze bogen steunen af op drie grote ‘vingers’ in de hoeken van het stadion.

Figuur 2: krachten in een dubbelgekromd dakvlak

Bij de ontwikkeling is ook gekeken naar de manier van uitrijden van het luchtkussendak en de bevestiging hiervan. CONCLUSIES Het luchtkussenstadion is ontworpen naar het programma van het Gelredome. De vergelijking met dit stadion leert dat het gewicht van de staalconstructie van het Gelredome veel groter is dan van het luchtkussenstadion. Het luchtkussendak is dus een goed alternatief voor bestaande rijdende daken op stadions.

Figuur 3: Zicht vanaf het veld met open dak

Hoogbouw met uitkraging

INLEIDING Architecten ontwerpen de laatste jaren steeds meer hoogbouw met een (grote) uitkraging. De constructie neemt bij hoogbouw al een belangrijke positie in, maar een uitkraging versterkt dit feit. Ten gevolge van een dergelijke uitkraging komen er naast normaalkracht, ook buigende momenten in de toren. Deze krachten moeten opgenomen worden en hierin zit een uitdaging. Er is echter nog weinig bekend inzake de constructieve gevolgen van een dergelijke aanbouw. Bij nieuwbouw kan er rekening gehouden worden met de lokaal optredende krachten, maar bij het toevoegen van een uitkraging aan een bestaand hoogbouwproject zijn de oplossingen voor de genoemde problematiek minder talrijk. Keuze bestaand hoogbouwproject Het afstudeerproject heeft deels plaatsgevonden bij Ingenieursbureau Zonneveld te Rotterdam. Het hoogbouwproject dat centraal stond in het project moest voldoen aan een uitgebreid eisenpakket, waarvan een restcapaciteit m.b.t. de stijfheid de belangrijkste eis was. Tevens moest het constructieve ontwerp gerealiseerd zijn door Ingenieursbureau Zonneveld. De uiteindelijke keuze is gevallen op de Wilhelminatoren op de Kop van Zuid te Rotterdam (afbeelding 1).

tieke gebouwen in de directe omgeving lag de voorkeur voor de uitkraging aan de voet van de toren (rechts in afbeelding 1) of aan de top (links). ARCHITECTUUR De muur van het Gerechtsgebouw van Rotterdam (aan de achterzijde van de Wilhelminatoren) bevat een grote opening. Deze opening is een stedebouwkundig aspect die helaas veel kracht heeft verloren door de bebouwing die het zicht naar de opening heeft geblokkeerd. De uitkraging moest derhalve de opening gaan benadrukken. Ook de galerie aan de voet van de toren is onvoldoende bekend bij het grote publiek. Getracht is om door middel van de uitkraging de entree van de galerie te accentueren. Aangezien deze twee doelstellingen niet samengingen in één uitkraging is er gekozen om twee uitkragingen te realiseren (afbeeldingen 2 en 3).

STEDEBOUW Er is een analyse verricht naar de meest optimale plaats voor een eenzijdige uitkraging aan de Wilhelminatoren. Vanuit de zichtlijnen en de karakteris-

CONSTRUCTIE Er een richtlijn opgesteld voor de bepaling van de maximaal theoretisch toelaatbare lengte voor een uitkraging aan een hoogbouwproject. Vanuit de resultaten van de richtlijn is de lengte voor een uitkraging aan de Wilhelmintoren bepaald. Een constructief gevolg van een uitkraging is het moment op het hoogbouwproject. Dit buigend moment kan opgesplitst worden in een trekkracht aan de top en een drukkracht aan de onderzijde van een uitkraging. De trekkracht op de kern van de Wilhelminatoren was niet opneem-

Figuur 1: Luchtfoto Wilhelminatoren

Figuur 2: Ontwerp

Figuur 3: Plattegrond

baar door de huidige hoofddraagconstructie. De waarde van de trekkracht is geminimaliseerd door een optimalisatieproces uit te voeren met betrekking tot het eigen gewicht van de uitkraging (afbeelding 4). Met behulp van variantenstudies zijn er aanbevelingen opgesteld voor de verbinding van de uitkraging met de kern van de Wilhelminatoren. Vanuit de architect is een streng eisenpakket opgesteld waaraan (het uiterlijk van) de verbinding moest voldoen. UITVOERING De gehele hoofddraagconstructie van de uitkraging wordt gemonteerd op het bouwterrein naast de Wilhelminatoren. Het beton voor de staalplaatbetonvloeren wordt echter niet gestort in verband met het beperken van het eigen gewicht bij de uitvoering. De uitkraging wordt namelijk in zijn geheel, dus zonder beton, opgehesen door twee mobiele kranen. CONCLUSIES De Wilhelminatoren bevat genoeg restcapaciteit qua normaalkracht en stijfheid. Echter de afschuiving ten gevolge van de uitkraging op de bestaande toren is dermate problematisch dat het strenge eisenpakket van de architect met betrekking tot de verbinding niet geheel ingewilligd kon worden. Er zijn echter aanbevelingen opgesteld voor de architect waaruit een definitieve keuze gemaakt kan worden.


Het maken van een creeeren van een hoogbouw met uitkraging was het onderwerp van het afstudeerwerk van Dirk-Rinze Visser. Hierbij heeft hij een ontwerp en analyse van een uitkraging aan een bestaand hoogbouwproject uitgevoerd. Hij is afgestudeerd op 6 april 2005. Een samenvatting van zijn afstudeerwerk is hier te lezen.

Figuur 4: Hoofddraagconstructie uitkraging KOersief 66 - augustus 2005 - 39

Excursie

Excursie ENCI Maastricht Op 23 maart 2005 heeft KOers een excursie georganiseerd naar de ENCI in Maastricht. Daar hebben de deelnemers een uitgebreide uitleg gekregen over het productieproces en een rondleiding over het terrein en door de fabriek. Alexandro Janga heeft een verslag geschreven van deze dag. Door Alexandro Janga

INLEIDING Veertien-man sterk vertrokken we, om 8:59uur, met de trein richting Maastricht. Aangekomen op het centraal station in Maastricht, nemen we deeltaxi’s naar het ENCI-terrein, aan de Lage Kanaaldijk wat aan de Maas ligt. Samen met 2 andere fabrieken in Nederland, Rotterdam en IJmuiden, zorgen de 3 fabrieken voor een cement-afzet van circa 2,5 miljoen ton cement per jaar, wat ENCI de marktleider in Nederland van cement maakt. ENCI maakt verschillende soorten cement, zoals portland, portlandvliegas-, hoogoven-, portlandcomposiet-, composiet- en metselcement. ENCI behoort tevens tot de werelwijde HeidelbergCement Groep. ONTVANGST We worden door de heer Leon Schrijnemeeckers ontvangen in een speciaal ingerichte filmzaal, waar we een anderhalf uur lang durende praatje c.q. geschiedenis van de cementfabriek ENCI te horen krijgen. Opgericht in 1926 begonnen de opgravingen in de St. Pietersberggroeve, die uit verschil-

Productieproces 40 - KOersief 67 - augustus 2005

lende lagen mergel bestaat. PRODUCTIEPROCES De mergel wordt eerst gedroogd en daarna gebrand tot klinker en door deze klinker te vermalen met andere componenten verkrijgt men cement. Het kant en klare cement wordt hierna via spoor, weg of water vervoerd naar de klanten. ENCI Maastricht produceert alleen portlandcement, omdat alleen daar de benodigde grondstof mergel of kalksteen voorradig is. MILIEU Dat gaat als een trein, oftewel verkoopt als warme broodjes, totdat de politiek om de hoek komt kijken (om niet te vergeten de natuurbescherming). Dit geeft zoals iedereen al weet, veel rompslomp met zich mee, wat voor nodige (contractuele) vertragingen zorgen, die op hun beurt nadelige gevolgen (kunnen) hebben op het verdere opgraven van de St. Pietersberggroeve. Bij de fabricage en toepassing van cement wordt door ENCI speciale aandacht besteedt aan besparingen op

Productieproces

natuurlijke stoffen, op beperking naar lucht,

grond- en brandenergiegebruik en van de emissies water en bodem.

BEZOEK GROEVE Na het opklarende praatje, met de nodige grapjes, door de heer Schijnemeeckers, doen we een bezoek aan de groeve. Het ENCI-bos en de daarbij behorende St. Pietersberggroeve zal zeker voor de komende 50 jaar rijp zijn voor het verder opgraven van mergel. Hierna doen we een tour door het fabricageproces van mergel tot cement. Af en toe voel je de hitte, van het brand-proces van mergel tot klinker van circa 1500 graden Celsius, op 5 meter afstand op je afkomen. Een indrukwekkende beleving op zich. Na de tour en afscheid krijgen we een ‘stadstour’ door (oud)voorzitter Alexander door Maastrichtcity, waarna we onder genot van een biertje wat verder napraten om daarna richting Eindhoven terug te gaan. Al met al een interessante, mooie en boeiende dag meegemaakt en weer wat info rijker.


Voorspellingsmodel voor de levensduur van gelijmde aluminium verbindingen Op 31 maart 2005 is Jaap Strik afgestudeerd aan de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven. Zijn afstudeeronderwerp was een Voorspellingsmodel voor de levensduur van gelijmde aluminium verbindingen. In deze samenvatting zal ingegaan worden op de verschillende aspecten van dit onderwerp. Het voorspellingsmodel dat onderzocht en getoetst is combineert materiaal afhankelijke en geometrie afhankelijke informatie voor een gelijmde aluminium verbinding ,belast met een cyclische belasting, in een rekenmodel. Met het rekenmodel kan een levensduur voorspelling worden gemaakt. Het betreft een fundamenteel onderzoek naar het scheuren van gelijmde verbindingen onder een wisselende belasting. Hierbij wordt experimenteel scheurgroei onderzoek gecombineerd met eindige elementen onderzoek. Met dit rekenmodel kan een ondergrens voorspelling worden gedaan over de vermoeiingslevensduur van gelijmde aluminium verbindingen. De berekende voorspellingen zijn experimenteel gevalideerd.

UITLEG Wanneer gelijmde verbindingen worden toegepaste in constructies als primaire verbindingstechniek, dan is één van de vragen die gesteld wordt: Hoe lang gaat de verbinding mee? Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt binnen lijmtechnologie. Echt interessant wordt het wanneer het duurzaamheids aspect wordt gecombineerd met de constructieve mogelijkheden van gelijmde verbindingen. Eén van de aspecten van het constructieve gedrag en duurzaamheid is vermoeiing. Vermoeiing is het bezwijken door inscheuring onder een cyclische belasting, waarbij de maximale nominale spanning in het betreffende bouwdeel

Figuur 1: schematische weergave voorspellingsmodel


in een cyclus onder de vloeigrens van het materiaal blijft. In verband met constructieve veiligheid is het belangrijk te weten na hoeveel wisselingen een constructie niet meer veilig is en wanneer men controles naar eventuele vermoeiingsscheuren dient uit te voeren. VOORSPELLINGSMODELLEN Om een uitspraak te kunnen doen over de vermoeiingslevensduur, kan een voorspellingsmodel gebaseerd op breukmechanica uitkomst bieden. Het maken van het vermoeiingsmodel en de experimentele validatie is het hoofdonderwerp van mijn afstudeerwerk. Dit voorspellingsmodel is onder te verdelen in drie delen (figuur 1): een rekenmodel, scheurgroei informatie wat betreft de geometrie en scheurgroei informatie wat betreft materialen. Het experimenteel valideren van de gemaakte voorspellingen is het vierde deel van mijn eind project. GEOMETRIE Onderwerp voor de voorspellingsmodellen zijn twee soorten geometriën, namelijk een dubbele overlap verbinding en een buisverbinding, zie figuur 2. De dubbele overlap verbinding is uitgevoerd met twee verschillende lijmen, namelijk een één component MS polymer en een twee componenten epoxy (respectievelijk figuur 2a en 2b) . De MS polymer is een erg flexibele en taaie lijm, die eigenlijk het midden houdt tussen een lijm en een kit. De epoxy is een vrij stijve, sterke lijm. De gelijmde buisverbinding is slechts uitgevoerd in (figuur 2c). Alle drie de gelijmde verbindingen zullen bekeken worden voor twee belastingsgevallen. De belastingsgevallen worden gekenmerkt door de verhouding tussen de minimale en de maximale belasting binnen één belastingscyclus, R. De twee gevallen die bekeken zullen worden zijn R=0.1 en R=0.5. Vooraf is een aangenomen dat de lijmnaden vanaf beiden kanten tegelijk in zullen scheuren. Verwacht wordt dat de scheur over de hele breedte of over de hele omtrek gelijkmatig in zal scheuren. Voor elke van de drie gelijmde verbindingen is een scheurgroeicurve ontwikkeld met behulp van het eindige elementenpakket DIANA 8.2. Per scheur zijn een aantal berekeningen gemaakt, waarbij de scheurdiepte geleidelijk toenam. Hierbij is de energy release rate

MATERIAAL De andere helft van het scheurgroeimodel is de scheurgroei data van de twee gebruikte lijmen. De scheurgroei data wordt verzameld met behulp van een speciaal proefstuk, het zogenaamde double cantilever beam (DCB) proefstuk. Dit proefstuk bestaat uit twee strips die op elkaar gelijmd worden figuur 3. In de lijmlaag tussen de strips wordt een stukje folie aangebracht tijdens het lijmen. Dit folie dient als een kunstmatige initiatie scheur. Nadat de lijm is uitgehard, wordt het proefstuk uit elkaar getrokken onder een cyclische belasting. Vervolgens is de verwachting dat de lijmnaad in zal scheuren. De snelheid van het inscheuren hangt af van de scheurdiepte en van het niveau van de belasting. Door middel van het opmeten van de verplaatsingen aan de uiteinden van het proefstuk aan de kant waar het ook belast wordt, kan met behulp van een simulatie in DIANA berekend worden hoe diep de scheur is en hoeveel energie er vrij komt per toename van scheurlengte (G). Aan de hand van de resultaten van dit experiment kan een materiaal afhankelijke scheurgroei curve worden bepaald. Wanneer alle gegevens worden gecombineerd in het rekenmodel kan er een voorspelling worden gedaan. Eén van de aandachtspunten bij deze manier van voorspellen is de wijze waarop de scheurtip be-

Figuur 3: Double Canticlever Beam proefstuk

Figuur 2: drie onderzochte geometriën epoxy: (a) dubbele overlap epoxy, (b) dubbele overlap MS polymer, (c) buisverbinding epoxy

last wordt. Er kunnen namelijk drie soorten van belasting onderscheiden worden, namelijk mode I, trek, mode II, afschuiving en mode III, verscheuring uit het vlak. Over het algemeen wordt aangenomen dat trek de meest ernstige vorm van belasting is voor een scheurtip. De scheurgroei data die gevonden is met behulp van het DCB proefstuk is informatie over mode I. In de onderzochte geometriën zal echter een combinatie optreden tussen trek en afschuiving, mode I en mode II plaatsvinden. De gemaakte voorspellingen zullen daarom onder waarde voorspellingen zijn van de levensduur. Gedurende de scheurgroei proeven gedroeg de epoxy zich volgens de gedane aannames en vertoonde een regelmatig CONCLUSIES Op basis van het onderzoek en de validatie kunnen vervolgens conclusies worden getrokken betreft de drie stappen in het voorspellingsmodel. Wat betreft het verzamelen en ver-

werken van de informatie over de scheurgroei in de geometriën, kan gesteld worden dat met gebruik van breukmechanica in een eindige elementen pakket een goed beeld gevormd kan worden van het scheurgroei gedrag van zowel de dubbele overlap verbinding in epoxy en MS polymer als de buisverbinding in epoxy. Ten aanzien van het verzamelen van het verzamelen van scheurgroei informatie van een lijmsoort met behulp van het DCB proefstuk kan worden geconcludeerd dat het mogelijk is redelijk nauwkeurige scheurgroei gegevens te verzamelen, indien de onderzochte lijm een regelmatig scheurgroei gedrag vertoont, wat nauwkeurig te simuleren is in een eindige elementen pakket. Aangaande de voorspellingen kan gesteld worden dat indien nauwkeurige scheurgroei informatie over de lijm verzameld kan worden onder belastingsmode I, er met deze informatie onderwaarde voorspellingen gedaan kunnen worden betreft de levensduur. Met de verzamelde informatie kan er vervolgens voor elke willekeurige geometrie met dezelfde lijm en vergelijkbare belastingsmode een levensduurvoorspelling gedaan worden, nadat met behulp van een eindige elementen pakket het scheurgroei gedrag gesimuleerd is.


G een belangrijke parameter. De energy release rate is een grootheid die voortkomt uit de breukmechanica en geeft aan hoeveel energie er vrijkomt per lengte eenheid bij de groei van een scheur. Vervolgens is er met behulp van een curve fitting programma een wiskundige vergelijking afgeleid voor het verband tussen de scheurdiepte en de energy release rate. Deze wiskundige uitdrukking is de ene helft van de invoer voor het rekenmodel.

Met dank aan TNO Bouw, het Pieter van Musschenbroek laboratorium en de faculteit Lucht- en Ruimtevaart technologie. KOersief 66 - augustus 2005 - 43

Excursie

Excursie Houtconstructies 3 Voor het vak Houtconstructies 3 is er weer een jaarlijkse excursie geweest. Vorig jaar werd België al aangedaan, maar dit jaar was de keus gevallen op Duitsland. Er zijn verschillende projecten bezocht en er werd een houtfabriek aangedaan waar gelamineerde liggers werden gemaakt. Door Alexandro Janga Het is vrijdagochtend, 7:45uur om precis te zijn, ff snel laatste routeplanner uitprinten, want de bus vertrekt om 8:00uur. Dit jaar zal de excursie ons leidden naar ons oosterburen, namelijk Duitsland. Met z’n vierentwintigen vertrekken we rond 10 minuten over 8, vanaf het TU-terrein richting Straelen-Herongen naar centrale bloemveiling NBV/UGA GmbH. In opdracht van NBV heeft Derix: gelijmde konstrukties voor 2 nieuwe hallen houten spanten ontworpen en geproduceerd. Aangekomen in Straelen-Herongen worden we welkom geheten door dhr. Jos Kempers, constructeur bij het Nederlandse filiaal van Derix: Holzleimbau te Uden. Uitgerust met (complete) bouwtekeningen krijgen we wat uitleg van de hal die we gaan bekijken. Het betreft een hal met een overspanning van 40m, welke overspant wordt door een houten vakwerkligger, met een gebogen bovenrand en rechte onderrand. De hoogte loopt op van 1700mm bij de oplegging tot 3750mm in het midden van de vakwerkspant. Voor een goede constructeur in

spé is dit echt de moeite waard om te bezichtigen; alles krachten, spanningen e.d. zijn af te lezen aan de constructievorm en de details. FABRIEK DERIX Na de nodige Brötchen mit Bratwürst reden we verder naar de fabriek van Derix in Niederkrüchten, waar we het fabricageproces van gelamineerde spanten, kolommen e.d. meemaken. Echt indrukwekkend om te zien, hoe het een en het ander in z’n werk gaat. Om een uur of halféén sluit iedereen zich aan tafel, waar we onder het genot van een overheerlijke lunch, een bedrijfsuitleg van dhr. Jos Kempers krijgen.

Derix: Holzleimbau

nog anderhalf uur vrije tijd om het dierenpark verder te bezichtigen. Om 5uur rijden we terug richting Eindhoven, sommigen zoals altijd met de nodige excursie- souvenirs (afval van gelamineerde liggers, dambordstenen e.d.) onder de arm. Een erg leuke dag gehad en volgend jaar weer bijzijn natuurlijk!

Olifantenverblijf in Zoo Köln

OLIFANTENVERBLIJF ZOO KÖLN Na de lunch en de nodige sanitairestopjes rijden we verder richting Keulen, waar we bezoek zullen brengen aan de Zoo Köln. Daar is er een jaar geleden een olifantenverblijf plaats geraliseerd, bestaande uit 10m hoge betonnen kolommen en een golvend houten kap overheen. Na het leuke centjes-rol-via-deolifanten-slurf-spel hebben we Olifantenverblijf in Zoo Köln

Bloemveiling NBV/UGA GmbH 44 - KOersief 67 - augustus 2005

Detail in vakwerkspant

Betonkanorace 2005 De jaarlijkse betonkanorace is dit jaar weer gehouden. Dit maal was de wedstrijdlocatie Zwolle. Een team van KOersleden onder leiding van Maarten Braem en Jop Courage is daarvoor afgereisd naar Zwolle om mee te doen aan dit jaarlijkse evenement. Hier een verslag van het weekend zoals zij als actieve leden hebben meegemaakt. Door Jop Courage en Maarten Braem Vrijdagochtend, jawel de dag van het vertrek naar Zwolle. Je zet je telefoon aan en jawel 1 bericht: ‘Bel me. Jop’. Het kwam er op neer dat meneer een kater had en of ik (Maarten) nog even om plakletters kon fietsen (gelukkig niet aan de andere kant van Eindhoven). Ondertussen was de auto met aanhanger al gearriveerd bij het lab. Iets te laat aangekomen bij het lab, nog even snel alle stickers op de kano’s plakken. Een aantal groepsfoto’s met de kano’s, dan de kano’s opladen en vertrekken. Alexander en Jop hadden gehoopt om met de auto mee te kunnen, maar helaas daar was de auto te klein voor. In de kano zaten nog wel zitjes maar dan zaten ze te veel in de wind! Eenmaal in de trein waren enkelen niet blij dat er geen tijd was om te lunchen tussen het overstappen. Ze moesten nog even geduld hebben. Goed en wel in Zwolle was het even zoeken naar de bus. Heb je de bus gevonden moet je de buschauffeur zover krijgen dat hij begrijpt waar we naar toe moesten. Geert en Jop stapten eerder uit om de auto met de kano’s te ontvangen. De rest was ondertussen aangekomen bij de plaatselijke hockeyvereniging waar ze hun tenten konden opzetten. Toen Geert en ik (Jop) op de keuringsplaats aankwamen zagen we heel veel verschillende soorten kano’s en ook van verschillende gewichten. Er lag zelfs een zware van 410kg (!) die al doormidden was gebroken en die met een paar ijzeren strips (!?!) aan elkaar geknutseld werd. Lex ar-

riveerde in de auto met de kano’s een half uur later bij de keuringsplaats (en tevens de overnachtingsplaats van de kano’s en de vaarlocatie). De keuring van de kano’s verliep vlekkeloos en wederom hadden we dit jaar weer de lichtste kano (40,6kg), ondanks dat er enkele dicht in de buurt kwamen (43kg Avans Hogeschool Den Bosch). Toen Geert, Lex en Jop bij de hockeyverenging aankwamen was de vraag naar bier zo groot dat er besloten werd om maar meteen bier te gaan halen en gelijk de hele winkelvoorraad mee te nemen. De versnaperingen werden door een lief dametje naar de tenten gebracht zodat de KOers-heren hun krachten konden sparen voor de volgende dag. En om nog wat verder in de stemming te komen had Alexandro nog wat aangename literatuur meegenomen (althans voor de heren). Door de voorspelde regen ging de BBQ niet door maar veranderde in een warmbuffet van spaghetti en nasi. Het intellect van de gemiddelde betonkanorace-roeier bleek toch niet helemaal in overeenstemming te zijn met dat van een KOers-lid. Na het eten werd het publiek vermaakt met een training dameshockey. De meeste hebben de hele training afgekeken(!). Toen later op de avond was het tijd voor het feest waar we toch voor gekomen waren. Feesten is voor ons, KOersers, geen probleem met genoeg bonnen op zak en daar werd dan ook gebruik van gemaakt.

Tijdens en na het feest zijn er wonderbaarlijke dingen gebeurd want wie had het voor mogelijk gehouden dat Niels vier keer achter elkaar van een bankje kon vallen? En een legertent bleek niet geheel te zijn opgezet (of hadden enkele KOers mensen te tent gesaboteerd…) zodat deze in het donker weer werd opgezet onder het toezicht van een paar lollige KOers-studenten. Na er een gezellig feest van te hebben gemaakt moest er ook maar eens geslapen worden. De volgende ochtend moest iedereen er al vroeg uit, het was duidelijk te zien wie er wel en niet tegen konden om vroeg op te staan. Toen het ontbijt genuttigd was en iedereen weer wakker en aangesterkt was bleek dat we op eigen gelegenheid naar de vaarlocatie moesten. Sommige waren er met een eigen touringcar maar voor ons zat er niks anders op om met alle spullen (tenten, peddels, kleren, bier enz.) naar de bushalte te lopen en daar geduldig te wachten. Op de vaarlocatie hebben we onze spullen op een hoop gegooid en deze zijn ongeveer de hele dag bewaakt door onze eigen slapende waakhond Alexandro. De korte afstanden stonden ’s ochtends gepland en ’s middags de lange afstanden. Tijdens de korte afstanden werd de nieuw gebouwde kano totaal gesloopt. Dit gebeurde niet eens tijdens een race maar er werden wel twee andere kano’s die in de race zaten mee uitgeschakeld. Toen Lex en Jop er nog een keer mee moesten varen was het afgelopen met de kano. Hij zat vol met water maar bleef toch nog drijven. Tijdens de sprint wist mixed team van DSSD een tweede plaats te bemachtigen. Bij de lange afstanden wist KOers nog een tweede plaats bij het mixed team van DSSD en bij het dames team van DSSD te veroveren. Tijdens de wedstrijden worden de roeiers aangemoedigd door het feestende en schreeuwende KOers-vak. Onze supporters waren door het bier en het lekkere zonnetje toch steeds meer aanwezig. Naast meer aanmeldingen kwamen er ook steeds meer protesten van de kant van KOers waarvan er uiteindelijk maar een werd ingewilligd. De prijzen werden aan het eind van de dag uitgedeeld en ze bleken bij sommige al weer snel kapot te zijn. Toen was het weekend afgelopen en moesten de kano’s opgeladen worden. In totaal zijn er vier prijzen mee teruggenomen naar Eindhoven zodat deze twee dagen geslaagd genoemd kunnen worden. Nu volgend jaar alleen nog de constructieprijs.


Wist je datjes

Wist je datjes • • • • • • • • •

Alexander Suma onderhand getrouwd is geweest met de telefoon in de KOershoek tijdens de voorbereiding op de bouw van de krattenbrug? Het kijken naar apen en zeehonden nog steeds populair is bij een bezoek aan een dierentuin? Vrouwen zelfs in een kano op het water de weg kwijt kunnen raken? k(n)uddegedrag je duur kan komen te staan? Jop Courage een traditie heeft voortgezet? hij dat deed door na de bestuursoverdracht te vallen met zijn fiets en zodoende naar het ziekenhuis toe moest om zijn kin te laten hechten? tijdens de bouw van de brug op bepaalde mensen de hond wel heeel erg vaak uitlieten? we volgens SBS 6 zelfs 16 meter gehaald hebben? je na een autoritje van Fuut in het busje bij de bata444enrace wel goed wakker bent?

Betonkanorace wist-u-datjes • Er bij het overstappen in Utrecht geen tijd was gereserveerd om langs de BurgerKing te gaan? • Alexander z’n tent weg was toen hij ging slapen? • Na enige tijd de tent weer terug op z’n plaats stond? • Dat hij er van in de war raakte toen hij niet begreep wat er gebeurd was? • En dat zijn tent op de midden stip heeft gestaan? • De rode kano meer als 80 kg weegt? • Iedereen zegt dat deze kano niet kan zinken? • En dat Geert en Frank dat wel voor elkaar krijgen met deze kano? • Dat door deze actie 2 biertjes in de gracht van Zwolle liggen? • Je geen blikjes bier in de kantine van de hockeyvereniging mag drinken? • Dat menig betonkanodeelnemer naar de training van de dameshockey heeft staan kijken? • Dat Karin en Sigrid in de nieuwe kano hebben laten aanvaren door 2 kano’s, terwijl ze nog niet gestart waren? • Dat Karin haar pedel kwijt was geraakt? • De pedel toch weer terug is gevonden? • Door deze aanvaring Jop en Lex een onderzeeboot kregen? • Dat de rode en blauwe verf niet meer op de onderkant van de kano’s zit, maar op de stijger? • Alexandro pas na 14u tot leven kwam? •

Ondanks alle piepschuimenkano’s toch weer de lichtste kano hadden?

��

��

��

��

��

�� 46 - KOersief 67 - augustus 2005

Thema Bierkrattenbrug: Verslag van de dagen Inzendingen Fotocollage. Betonkanorace. Bata444en race

Recommend Documents