Thema 1 Activiteit 4. Een leesworm in de boekenhoek (2A) Ra ra ra, wat ben ik?

2de leerjaar technisch lezen

Thema 1 Activiteit 4

Een leesworm in de boekenhoek (2A) Ra ra ra, wat ben ik?

Activiteit 4: Ra

ra ra, wat ben ik

?

Overzicht lesver

loop

1 De leerlingen lezen individueel een aantal eenvou boekentas om ze dige raadsels ov daarna in duo’s aa er voorwerpen uit n elkaar voor te een oplossing. een lezen. Ze zoeken telkens samen na ar

25’ Ź technisch lez en Ź luisteren

Doelstellingen Ź vaardigheden vaardigheid 1 luisteren

verwerking structurerend

tekstsoort raadsels (1)

publiek wereld voor de lln. bedo eld concrete, be kende voorwerpen (a)

functie raadsels oplosse n (u)

Ź technisch lez en De leerlingen lez en eenlettergrep ige woorden vlot De leerlingen lez en nauwkeurig. en tweelettergre pige woorden zo De leerlingen wij nder open lettergre zen niet meer wo ep ord per woord bij marge. , maar ze gebruike vlot en nauwkeurig. n (indien nodig) een aanwijskaartje of

Vooraf -

Activiteit 4 en Ac tiviteit 5 vormen één geheel rond blok of als twee raadsels dat als afzonderlijke activ één iteiten behandeld Het voorlezen tijd kan worden. ens deze activite it kan geanalyse kader van perman erd worden in he ente evaluatie. Zie t analyseschema technisch lezen.

ze wijzen bij in de

Materiaal -

werkboek p. 7-8 kopieerbladen p. 5-6 (van elk 1 exemplaar)

Lesverloop Ź Klassikale inle iding: raad

sels Lezen de leerlinge n graag raadsels ? Wie heeft thuis kan je nog meer een raadselboek? raadsels lezen? (in kindertijdschrift Waar de blaadjes van en, op de achterka een scheurkalend nt van er, ...) Horen raa de boekenhoek thu dsels en raadselb is? oeken in Lees het volgend e raadsel voor: Je hebt mij in de hand Of draagt mij op je rug. Alleen maar in de week. Want in ‘t weeken d rust ik uit. Ra ra ra, wat ben ik? (boekentas) Vraag aan de lee rlingen of ze de op lossing weten. Weet iemand de oplossing voor dit raadsel? Welke woorden of zinnen in het raa dsel hebben je ge oplossing te vinde holpen om de n? (in de hand he bben of op de rug de week, niet op dragen, alleen in zaterdag en zond ag want dan is er geen les). Lees het raadsel eventueel nog ee ns voor. Stimulee vragen om het an r de leerlingen via twoord te vinden: Wat kan je zowe l in de ha nd als op de rug Wat draag je enke dragen? l in de week?

Ź Individueel le zen: ra

adse

ls De leerlingen lez en enkele raadsels , beluisteren ze en lossen om zo de wereld van raads proberen ze op te els beter te leren kennen. In hun werkboek vinden de leerlin gen raadsels a en b, leerling B leest raa raadsels. Vorm duo's: leerling A leest dsels c en d. 20 TotemTaal - The ma 1: Een leesw orm in de boeken

WB p. 7-8 en KB

p. 5-6

Pas de moeilijkh eidsgraad van de talige input aan. Raadse ls a en c zijn leestechnisch iet s eenvoudiger da n raadsels b en d. Je kan zwakke lez ers raadsels a en c lat en lezen. hoek

eindterm 1.1

© Wolters Planty n, Mechelen




Lees klassikaal de instructies bij de raadsels. Bespree instructies met de k vervolgens de leerlingen: wat mo eten ze doen? Ov de leerlingen: de leerlingen lezen erloop de stappen de raadsels eerst met raadsels beurteli stil. Daarna lezen ngs voor aan hu ze de n partner en zoek oplossing. Die sc en ze samen een hrijven ze op. WB 1. Lees de raads els stil. Weet je al wat he t is? Niet verklappen!

zie werkwijze tec hnisch lezen: begrip (zie werkw ijze begrijpend lez en) bijwijzen: Welke leerlingen wijzen woord per woord bij? Welke leerlin gen gebruiken een aa nwijskaartje? Gebruiken ze he t op de de juiste manier?

2. Lees dan de raa dsels voor aan je buur. Zoek samen naar de oplossing. Schrijf het antwoo rd op de lijn. Ga na of alle lee rlingen de opdra cht begrepen he bben. De leerlingen lez en individueel twe e raadsels en de mogelijke oplossin nken na over ee g. n

-

-

a. Ik veeg letters we g. Oh, wat hebben die een pech. Soms ben ik wit. Soms heb ik een kleur. Ik ben geen vrien d van meneer po tlood. (gom)

clusters: Spoor de leerlingen aan om clusters (bijvoorb eeld , ) als één geheel te lez en, bijvoorbeeld: Lees deze letters eens . Lees ze nu eens snel na elkaar.

-

tweelettergrepige wo Ondersteun de lee orden: rlingen die problemen hebb en met het lezen van tweelettergrepige woorden: Dit wo ord kan je in twee stu kken lezen. Duid deze stukken ev entueel aan in po tlood. Lees eerst dit stu kje van het woord (/pot/) en nu dit (/lo od/). Lees die tw ee stukjes nu eens samen (‘potlood’) . Dat gaat al beter hé! Ken je het nu we l? open lettergrepe n: x Onderhandel met de de woorden waarm leerling over ee hij problemen heeft : Begrijp je de zin ? Kijk nog eens na ar dit woord. Zeggen we /oppe n/ of /open/? Hie r staat inderdaad maar één , maar we lezen die hier lang. Geef de leerlingen, ind ien ze verduidelijking vra gen meer uitleg: We lezen de hier lang, omdat er nog een stukje achter het woord komt en er maar één staat. De strategie medeklinker vo van open lettergre or het lezen pen komt in Thema 2, Activitei t 3 aan bod. x Ga na of de lee rlingen eenlettergrepige woorden die eindigen op een open lettergreep (‘sta’) juist lezen.

b. In mij zit brood. Om twaalf uur ze t je mij op tafel. Doos open. Doos toe. Ik ben leeg, jouw mond is mo e. (brooddoos) c. Twee benen in de lucht. Open. Dicht. Op en. Dicht. Geef mij maar pa pier. Dan knip ik het hie r. (schaar) d. Ik ben een stokje in kleur. Ik sta mooi in ee n rij. Blauw, geel, gro en. Alles mag erbij. Soms is mijn punt weg. En dan komt de slijper. Oei, wat doet da t pijn! (kleurpotlood) e. Zoek je een pen of een potlood? Geen nood! Open mij maar ev en. En dan zal ik het je geven. (pennendoos – pe nnenzak)

Zet extra materiaa l in voor leerlinge n die sneller klaar zijn (tempo). Laat he n ook het vijfde raadsel lez en. Geef leerlingen die niet over de noodzakelijke ke nnis van de werel d beschikken en die bepaalde begripp en uit de raadsels niet kennen het kopie erbladen p. 5 met mogelijk e oplossingen vo or de raadsels.

Ź Voorlezen in duo’s: raadsels op lossen

De leerlingen lez en hun raadsels

aan elkaar voor. Na elk raadsel ov erleggen de leerlin gen met elkaar we lk © Wolters Planty n, Mechelen

letter(combinatie s): Wijs de leerlin gen erop hoe letter(co mbinaties) gelez en moeten worden, indien ze deze nie t kunnen lezen, bijv oorbeeld: Dit lee s je als /eu/.

WB p. 7-8 en KB voorwerp er wordt

TotemTaal - The ma 1: Een leesw

orm in de boeken

p. 5-6

zie analyseschema technisch lezen: Analyseer voora l hoe de leerlinge n lezen op woordniveau: hoek

21




bedoeld. De leerlin g die het raadsel voorleest, luistert suggestie van zijn eerst naar de medeleerling en zegt nadien wat de leerlingen het hij als oplossing eens zijn, schrijve had. Als n beiden de oplos het raadsel in hu sing in potlood on n werkboek. Bena der druk dat elke lee kunnen zeggen. rling zijn oplossin De leerlingen mo g moet eten immers leren iedereen te verw om inbreng van achten en om de ze te respecteren .

-

leestempo nauwkeurigheid letter(combinatie s) clusters tweelettergrepige woorden

Analyseer volgend e punten op tekstzinsniveau: en bijwijzen begrip zie werkwijze luiste ren: soort informatie: De informatie wa ar de leerlingen naar op zoek zijn, wordt impliciet vermeld in de raadsels. He lp leerlingen bij het zoeken naar een oplossing. Stel ge richte vragen, ee rst open en geleidelijk aan meer gesloten bijvoorbeeld: , x Denk aan het eerste raadsel da t we samen hebben op gelost. Wat kon ons helpen om de oplossing te vinden? Welke wo orden staan er in dit raadsel? x Stel eventueel een woordspin op met de duo's. Ge bruik een kladblaadje. Waar denk je aan bij 'papier' en 'knipp en'? Wat heb je nodig? -

relaties: Niet alle relaties worden duidelijk gemaak t in de raadsels. Ga er indien nodig op in: Wat gaat er open en dicht in raads el c? (de benen va n een schaar) Wat zijn de ‘alles’ in raadsel d? (de kle uren blauw, geel, groen en eventue le andere kleure n) conventies: De raa dsels zijn vrij poëtisch geschre ven. Niet alle informatie moet letterlijk geïnterpreteerd wo rden (bijvoorbee ld de benen van ee n schaar, een kleurpotlood dat in de rij staat, ee n pennenzak die ee n potlood of een pen geeft, ...). Stel vra gen om na te ga an of de leerlingen kunn en omgaan met deze poëtische laa g: Kan een pennenzak echt zelf een potlood geven? (Neen, je neemt een potlo od uit een pennenza k.) -

-

22 TotemTaal - The ma 1: Een leesw orm in de boeken

hoek

begrippen: Soms staat er in de raadsels beelden d taalgebruik (bijvoorbeeld ‘de benen van een schaar’). Verduide lijk dat niet metee n want dan is de ka ns groot dat je oo k de oplossing van he t raadsel prijs ge eft. Redeneer met de leerlingen eerst ov er andere elemente n in het raadsel, bijvoorbeeld: Wa armee kan je knippen? Ga achte raf wel na of de leerlingen weten wat de benen va n een schaar zijn. zelfredzaamheid : Let erop dat de duo's niet te lang blijve n stilstaan bij een raadsel waarvan ze de oplossing niet meteen weten. Mi sschien vinden ze die © Wolters Planty n, Mechelen




wel als ze eerst enkele andere raadsels hebben opgelost. Leerling en die het echt moeil ijk hebben met de raadsels kun je he lpen door hen op de relatie met ‘boek entas’ te wijzen: alle voorwerpen die in de omschreven worde raadsels n, horen thuis in de boekentas. zie werkwijze sa menwerking: inbreng: Ga na of de de kans geven om leerlingen elkaar te raden en de eigen oplossing te ze gedrag van de lee ggen. Stuur het rlin niet uit zichzelf do gen bij als ze dit en.

Ź Klassikale be spreking:

De leerlingen zo eken hier actief na ar de ‘oplossing’ voor de raadsels. Gebru ik bij leerlingen die je ondersteunt vaak het woord ‘oplossing’ en controleer op die manier of de leerlin gen het woord begrijpen.

op

lossing van de ra Teken een boek adsels entas op het bord of gebruik kopieerb oplossing voor he laden p. 6. Dat wa t eerste raadsel da s de t je leerlingen of ze we ten wat de boeken hebt voorgelezen. Vraag aan de heeft. tas met de ande re raadsels te ma ken

KB p. 6

Laat de raadsels één voor één voorl ezen. Schrijf telke in de boekentas. ns de juiste oplos Zo kunnen de lee sing rlingen controleren geschreven hebb of ze de woorden en. juist Bespreek de opdra cht kort: Vonden jullie de raadsels moeilijk? Vinden jullie het leuk om raadsels te lezen en op te Zouden jullie zelf lossen? zo'n raadsel kunn en maken? Stel voor om me t de klas een raa dselboek te make Daarvoor gaan de n voor de boeken leerlingen raadsels hoek. schrijven.

Suggesties Laat raadsels nie t ontbreken in de boekenhoek. Je raadselboekjes in vindt vaak goedko grote winkels. Tw pe ee suggesties vo jonge lezers: or raadselboeke n voor Wille, R. (1985). Raadsels te koop . Tielt: Uitgeverij Crozon, A. (2000 Lannoo. ). Dat is griezelig! 21 raadsels om ze Amsterdam: Luist lf op te lossen. er.

© Wolters Planty n, Mechelen

TotemTaal - The ma 1: Een leesw

orm in de boeken

hoek

23




Ra ra ra, wat b en ik? 1. Lees de raadse ls stil. Weet je al wat he t is? Niet verklappen ! 2. Lees dan de ra adsels voor aan je buur. Zoek samen naar de oplossing. Schrijf het antw oord op de lijn.

a.

Ik veeg letters weg. Oh, wa t hebbe n die een Soms b pech. en ik w it. Soms h eb ik ee n kleur Ik ben . geen vr iend va n mene er

potlood .

b.

In mij zit brood. Om twaalf uur zet je mij op tafel. Doos open. Doos toe. Ik ben leeg, jouw mond is moe.

THEMA 1: EEN LE ESWORM IN DE BOEKENHOEK

7




c.

de lucht. Twee benen in n. Dicht. Open. Dicht. Ope pier. Geef mij maar pa hier. Dan knip ik het

d.

je in kleur. Ik ben een stok n rij. Ik sta mooi in ee n. Blauw, geel, groe Alles mag erbij. nt weg. Soms is mijn pu slijper. En dan komt de t pijn! Oei, wat doet da

e.

of een potlood? Zoek je een pen Geen nood! even. Open mij maar t je geven. En dan zal ik he

8 THEMA 1: EEN LE ESWORM IN DE BOEKENHOEK


appel

oog

kast web spaarpot kikker

handschoen

sleutel

ballon

regen

tand taart fles zeepbel

knikker

konijn

roos

voetbal


zon


kaars

5




6

Thema 1 Activiteit 4. Een leesworm in de boekenhoek (2A) Ra ra ra, wat ben ik?

Recommend Documents