Rapport
Lid ONRI ISO-9001: 2000 gecertificeerd
Betreft:
Akoestische kwaliteit van vloerafwerkingen
Rapportnummer:
AG 16408-3-RA
Datum:
11 mei 2010
Ref.:
TS/TS/ /AG 16408-3-RA
1. Inleiding In voorliggend rapport wordt ingegaan op de akoestische kwaliteit van Forbo vloerafwerkingen. De keuze voor een bepaald type vloerafwerking wordt voor een belangrijk deel gemaakt op basis van akoestische gronden. Om een onderlinge vergelijking van verschillende typen vloerafwerkingen op het aspect akoestische kwaliteit te kunnen maken is objectieve informatie op productniveau vereist. Hierbij moet een onderscheid worden gemaakt in: − de geluidabsorptie van de vloerafwerking; − de contactgeluidisolatie verbetering van de vloerafwerking, toegespitst op loopgeluid. Op beide van de bovengenoemde aspecten zijn in opdracht van Forbo Flooring BV metingen uitgevoerd in het Laboratorium voor Akoestiek van Peutz. De metingen zijn vastgelegd in meetrapport AG 16408-1 en AG 16408-2 d.d. 9 februari 2010. De meetresultaten worden hierna samengevat. 2. Ruimte-akoestiek Een "harde" ruimte met glad afgewerkte wanden, vloer en plafond klinkt galmend en de geluidniveaus zijn hoog. Om de akoestiek van deze ruimte te verbeteren moeten geluidabsorberende materialen worden toegepast. De eisen ten aanzien van de ruimteakoestiek worden veelal vertaald in gewenste nagalmtijden. Deze nagalmtijden zijn geen doel op zich, maar geven, in relatie tot de vorm en afmetingen van de ruimte een indruk van de na te streven akoestiek. Het effect van een aan te brengen materiaal op de ruimteakoestiek wordt bepaald door de hoeveelheid (het aantal m2) en de geluidabsorberende kwaliteit van dit materiaal.
Peutz bv Paletsingel 2, Postbus 696 2700 AR Zoetermeer Tel. (079) 347 03 47 Fax (079) 361 49 85
[email protected] www.peutz.nl Peutz bv Lindenlaan 41, Molenhoek Postbus 66, 6585 ZH Mook Tel. (024) 357 07 07 Fax (024) 358 51 50
[email protected] www.peutz.nl Peutz bv L. Springerlaan 37, Groningen Postbus 7, 9700 AA Groningen Tel. (050) 520 44 88 Fax (050) 526 31 78
[email protected] www.peutz.nl Peutz GmbH Düsseldorf, Bonn, Berlijn
[email protected] www.peutz.de Peutz SARL Paris, Lyon
[email protected] www.peutz.fr Peutz bv London
[email protected] www.peutz.co.uk Daidalos Peutz bvba Leuven
[email protected] www.daidalospeutz.be Köhler Peutz Geveltechniek bv Zoetermeer
[email protected] www.gevel.com Opdrachten worden aanvaard en uitgevoerd volgens De Nieuwe Regeling 2005
BTW identificatienummer NL004933837B01 KvK: 12028033
2.1. Geluidabsorptie De geluidabsorberende kwaliteit wordt uitgedrukt in de absorptiecoëfficiënt α deze varieert van 0 voor niet absorberend tot 1,0 voor geheel absorberend. Productinformatie over de geluidabsorberende kwaliteit van een materiaal is gebaseerd op een meting volgens de nagalmkamer methode. Hierbij wordt in een speciaal galmende ruimte (de nagalmkamer) de nagalmtijd vóór en na het aanbrengen van een te onderzoeken constructie gemeten. Uit de verschillen wordt de absorptie berekend die door het meetobject in de nagalmkamer is toegevoegd.
2.2. Te verwachten geluidabsorptie van tapijt Het absorptiemechanisme van tapijt berust op het principe van een poreuze absorber. Door de trillende beweging van luchtdeeltjes in de poriën van het tapijt zal wrijving en warmteontwikkeling ontstaan, hierdoor wordt geluid geabsorbeerd. Door het afnemen van de golflengte bij toenemende frequenties zal de absorptie bij toenemende frequentie toenemen. Zie afbeelding 1 voor een samenvatting van de gemeten absorptiecoëfficiënten, gemiddeld over de frequentiebanden van 1-2 kHz. 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10
Helix tapijttegels
Budget tapijt op latex rug
Flotex vinyl met textiele toplaag
Granit naaldvilt
Sarlon Tech Canyon PVC
Marmoleum decibel
Eteral Wood decibel
Marmoleum acoustic
Eternal PVC
Touch Duet linoleum + kurk
Marmoleum Real
0,00
Afbeelding 1: Gemeten absorptie van Forbo vloerafwerkingen
2.3. Beoordeling meetresultaten geluidabsorptie De gemeten vloerafwerkingen Granit naaldvilt, het Budget tapijt en de Helix tapijttegels leveren een, zij het beperkte, bijdrage in de totale geluidabsorptie in een ruimte. De geluidabsorptie van de overige gemeten vloerafwerkingen moeten als nagenoeg verwaarloosbaar beoordeeld worden.
AG 16408-3-RA
2
3. Loopgeluid Hinder van loopgeluiden wordt meestal veroorzaakt door een combinatie van twee effecten: schoeisel met harde zolen/hakken op een harde vloerafwerking. Bij een beoordeling van de vloerafwerking op het aspect loopgeluid moeten we een onderscheid maken in de voortplantingsrichting van loopgeluid, te weten: de directe geluidafstraling naar boven bij de bron (de ontvanger bevindt zich in dezelfde ruimte als de bron), de indirecte afstraling naar boven (bijvoorbeeld wat neem je waar in een kamer wanneer iemand over de aangrenzende gang loopt) en de afstraling naar beneden. Zie ook afbeelding 2. Op deze verschillende aspecten wordt hierna verder ingegaan. Metingen om de akoestische kwaliteit van een vloerafwerking te bepalen worden uitgevoerd in en laboratorium situatie volgens Europese normen.
1. indirecte afstraling naar boven
2. directe afstraling naar boven
3. afstraling naar beneden
Afbeelding 2: Verschillende voortplantingsrichtingen van loopgeluid
3.1. Meetresultaten De gemeten contactgeluidisolatieverbeteringen worden gepresenteerd in afbeelding 3. Voor de reductie naar beneden is gebruik gemaakt van de traditionele ééngetalsaanduiding ΔLlin. De geluidafstraling naar boven is gepresenteerd als het geluidniveau in dB(A) gecorrigeerd met de herleidingswaarden voor algemeen contactgeluid. Voor de afstraling naar boven zijn 2 niveaureducties gegeven; voor de directe en de indirecte afstraling.
AG 16408-3-RA
3
-20
zwevende dekvloer
Tessa Helix
Tapijt Budget
Flotex
Granit Color
Sarlon Tech Canyon
Marmoleum Decibel
Eternal wood decibel
Marmoleum Acoustic
-10
Eternal
0
Linoleum Touch
10
Marmoleum Real
reductie van het contactg eluid (dB )
20
Lp;A direct Lp;A nagalm delta L lin
type vloerafwerking
Afbeelding1.3: Reductie loopgeluid door Forbo vloerafwerkingen directe afstraling naar boven, 2. indirecte afstraling naar boven, 3. afstraling naar beneden. 1. directe afstraling naar boven, 2. indirecte afstraling naar boven, 3. afstraling naar beneden.
3.2. Beoordeling meetresultaten contactgeluidisolatie Uit de meetresultaten blijkt dat voor een relatief harde dunne vloerafwerking zoals linoleum de verbetering in afgestraald contactgeluid zowel naar beneden als naar boven verwaarloosbaar is. Wordt deze toplaag voorzien van een flexibele rug (schuimrubber o.g.) dat wordt het afgestraald contactgeluid met ca. 5 dB gereduceerd. Met Flotex en tapijttegels is een verbetering van ca. 10 dB gemeten, ook hier zowel naar boven als naar beneden. Dit laatste is niet zo vanzelfsprekend als het lijkt. Een bekende methode om de afstraling van contactgeluid te beperken is het toepassen van een zogenaamde zwevende dekvloer. Hierbij wordt de dekvloer, veelal zandcement of anhydriet, aangebracht op een isolatielaag, zie figuur 4. Met een goede zwevende dekvloer is een ΔLlin van 15 dB bereikbaar. Door het geringe gewicht van de dekvloer ten opzichte van de basisvloer neemt de gemeten afstraling naar boven met 10 dB toe! De maatregelen die hiermee genomen zijn om de afstraling naar beneden (overdrachtsweg 3) te beperken gaan ten koste van de afstraling naar boven. Door een geringe afname van het trillingniveau in de flexibel opgelegde dekvloer met toenemende afstand tot de geluidbron, is het verschil tussen de directe afstraling (overdrachtsweg 1) en de indirecte afstraling (overdrachtsweg 2) bij een zwevende dekvloer ook maar klein.
AG 16408-3-RA
4
anhydriet; 40 mm PE-folie; 0,16 mm Rockwool 501; 20 mm PE-folie; 0,16 mm
1. 2. 3.
directe afstraling naar boven indirecte afstraling naar boven afstraling naar beneden
Afbeelding 4: Principe schets van een zwevende dekvloer op een isolatielaag
4. Conclusies De vloerafwerkingen met een “zachte” toplaag zoals Granit naaldvilt, Flotex en tapijt leveren in de hoge tonen een bijdrage in de totale hoeveelheid geluidabsorptie van een ruimte. Van de overige gemeten vloerafwerkingen is deze bijdrage verwaarloosbaar. Er zijn verschillende methoden om het loopgeluid te reduceren. Met het toepassen van een flexibele laag tussen een harde toplaag (parket, plavuizen) en de onderliggende basisvloer kan de geluidafstraling naar beneden worden beperkt, maar neemt de geluidafstraling naar boven toe. Door het toepassen van een flexibele vloerafwerking wordt het loopgeluid zowel naar boven als naar beneden gereduceerd. Afhankelijk van het type vloerafwerking zijn contactgeluidisolatie verbeteringen van 5 tot 10 dB(A) gemeten. Hierbij wordt opgemerkt dat een verbetering van 5 dB wordt beoordeeld als een klasse beter.
Mook,
Dit rapport bestaat uit: 5 pagina's.
AG 16408-3-RA
5
