195 De Freinetbeweging
I Oosterkade 4 t.o. I 9711RS Groningen I tel: (+31) 6 44514412. I email:
[email protected] I www.freinet.nl
13 november 2015 Vernieuwingsschool De Windroos Wijk bij Duurstede
PROGRAMMA
Freinet werkt! 9.30
Inloop, koffie/thee en inschrijving workshops
10.00
Opening en welkom ; presentatie van het nieuwe boek door Jimke Nicolai
10.30-11.45
Eerste ronde workshops (zie bijlage programma workshops)
12.00
Lunch/Algemene ledenvergadering vereniging voor freinetpedagogie
12.00
Middagbreak. Ga je niet naar de ALV, zijn er diverse activiteiten. Je kunt de boeken afhalen/kopen, de freinetwinkel is geopend, de facebookpagina van de vereniging wordt voorgesteld. Vernieuwingsschoolschool de Windroos is een prachtige school….. dus vooral kijken in de lokalen en andere ruimtes. En… leg contacten voor schoolcorrespondentie, schoolbezoeken………..
13.15
Onderwijsinspectie: waaraan zien die of Freinet ‘werkt’? Inspecteurs Philip Reijns (NL)en Jan Devos(B) laten zich door ons het vuur aan de schenen leggen in een interview/paneldiscussie. Inspecties zijn er om het onderwijs te beoordelen op kwaliteit. Ze doen dit door scholen en hun onderwijsprogramma’s te screenen. Op scholen, waar controleerbaar wordt gewerkt via het volgen van de leerlijnen via een lesmethode en de bijbehorende toetsing in combinatie met een geaccrediteerd leerlingvolgsysteem, is dit relatief eenvoudig. Doordat veel scholen dezelfde lesmethoden en leerlingvolgsystemen gebruiken, kunnen scholen worden vergeleken. Freinetscholen doen dit (deels) anders en kiezen voor andere vormen van het in beeld brengen van de leeropbrengsten. Waar kijken de inspecteurs dan in Freinetscholen en zien ze de kwaliteit wel in de volle breedte? Dit gaan we van ze horen!
14.30-15.45
Tweede ronde workshops (zie bijlage programma workshops)
16.00
Afsluiting met verfrissing
16.30
Einde studiedag VOORKOM TELEURSTELLING MELD JE SNEL AAN ER IS PLAATS VOOR MAXIMAAL 180 DEELNEMERS Aanmelding kan door naam en adres te mailen naar
[email protected]. Geef je wel aan met hoeveel personen je wilt komen? Je ontvangt in oktober het uitgewerkte programma en de factuur. Kosten: Leden van de Freinetbeweging en teamleden van Freinetscholen (die lid zijn van de Freinetbeweging) € 60. Overige belangstellenden € 65. Studenten € 30.
Workshops/ateliers
Werken met brevetten (Jimke Nicolai)
Geen rapporten? Hoe kunnen kinderen dan vastleggen wat ze hebben geleerd? Via brevetten Geen cijferrapporten? Hoe brengen we dan de ont-wikkeling van kan dat. Het gaat dan om specifieke, begrensde leerlingen in beeld? Voor kinderen, ouders, school kunnen leeropbrengsten en vaardigheden. portfolio’s hier de oplossing zijn. Hierin werk, brevetten, voortgangsoverzichten reken-en/taal, verslagen van de Groepsdoorbrekend werken gesprekken, etc.
Leerlingportfolio
Kleuters: Classe-unique (Sandy Van Hoof en Stephanie Rockelé –Triangel Booischot) Waarom kiest Freinetschool Triangel bewust voor classe-unique (kinderen van 2,5j tot 5j) in de kleuterklassen? Aan de hand van klasmaterialen, foto's, verhalen uit de praktijk,... vertellen we over onze classe- unique. We bespreken de visie van Célestin Freinet, waarom koos hij voor classe unique? Hoe werkt het? Hoe realiseer je het?
CLIL en schoolcorrespondentie: echt Freinet! (Jan Dekker)
(Truus Schuttyser en Bart Van Den Bosch –Triangel Booischot) ‘Onderzoeken’ is een basisroutine voor kinderen op freinetscholen. Je leert immers veel en intens door onderzoeken en experimenteren. Maar gaat dit ook wanneer kinderen van verschillende leeftijden sa-men willen onderzoeken? Truus en Bart laten het jullie zelf ondervinden en delen hun onderzoekwerk hiernaar met ons.
Sport á la Freinet (Zevensprong)
Kinderen op freinetscholen doen net zo goed aan sport en bewegen. Hoe ziet dat er dan uit? De Schoolcorrespondentie met scholen in andere landen biedt een Zevensprong laat zien hoe zij dit doen. rijke leersituatie op het gebied van 1e en 2e taalverwerving en wereldoriëntatie (CLIL=Content and Language Integrated Learning). Ook draagt het bij aan het vormen van een attitude Tekenkriebels (Heleen v.d. Broek) met betrekking tot Europees- en wereldburgerschap. Aan de hand van een voorbeeld bespreken we de kansen en valkuilen. In Freinetklassen is het beeld heel belangrijk naast de tekst. Toch is tekenen niet zo makkelijk wanneer ook anderen de tekening moeten Groepsportfolio’s: de geschiedenistijdlijn kunnen plaatsen. Ontdek samen met Heleen hoe tekenen een ontdekkingstocht kan zijn. Ze geeft mobiel(Jan Dekker) tips, laat dingen zien en zet je aan het werk. Een studente van de pabo ontwierp voor haar afstudeeronderzoek een mobiele tijdlijn, waarop de groep no-teerde wat binnen de diverse lessen en projecten was geleerd. Bij overgang naar een volgende groep werd de tijdlijn opgerold en Starten in een Freinetklas (Kwinten en meegenomen. Er bleef zo zicht op wat was geleerd en wat nog Monica) niet. Hoe doe je dit eigenlijk? Wat is de essentie van het Freinetonderwijs.
Niet alle workshops zijn al volledig ingevuld. Nadere informatie volgt in FN196 in oktober.
Jan Bakermans: In memoriam: erelid van de vereniging Michel Barré Vandaag (10-09-2015) vernamen we het overlijden van Michel Barré. Michel Barré is geboren in 1928 in Rijsel waar hij werkt als jeugdleider in de misdaadpreventie. Bij Célestin Freinet ontdekt hij als 19jarige dat probleemjongeren meer baat hebben bij goed onderwijs. Daar wil hij toe bijdragen. Hij is 22 als Freinet hem vraagt als assistent op zijn school in Vence. Later werkt hij in het Buitengewoon Onderwijs. Na Freinet’s dood bestuurt hij vijftien jaar de Franse Freinetbeweging. Vanaf 1979 is hij ook verantwoordelijk voor de publicaties. In 1985 wordt hij verbonden aan het Nationaal Onderwijsmuseum in Rouen. Daar legt hij de basis voor het archief over Freinet, zijn pedagogie en zijn beweging. Na zijn pensionering besluit Barré om in ‘Célestin Freinet, un éducateur pour notre temps’, bijeen te brengen wat hij van Freinet en in diens beweging heeft geleerd. Dit boek werd vertaald in het Nederlands door Rouke Broersma en in 2006 uitgegeven door de Nederlandse Freinetbeweging onder de titel ‘Célestin Freinet, een pedagoog voor onze tijd’. Dit boek blijft ook vandaag voor alle Freinetwerkers een bron van inspiratie en een leidraad voor onze Freinetvisie!
Het bestuur heeft Jan Bakermans voorgedragen voor het erelidmaatschap. Jan is van onschatbare waarde geweest voor het freinetonderwijs. Niet alleen is hij een gedreven ‘freinetter’, maar ook zijn bijdrage aan het werken met druktechnieken in freinetscholen middels zijn workshops voor kinderen en leerkrachten heeft ons steeds weer verder geholpen bij deze zo belangrijke en ontzettend inspirerende vaardigheid. Ook op scholings- en studiedagen is Jan altijd aanwezig geweest, vaak met zijn mobiele drukwerkplaats. Helaas moest Jan de laatste jaren steeds weer een stap terug doen door zijn afnemende gezondheid. Er wordt al druk gewerkt achter de schermen om zijn drukwerkplaats voort te zetten.
Vrij tekenen! En dan een nieuw boek…. Afgelopen maanden heeft Rouke Broersma gewerkt aan een bijzonder boek over het tekenen en schilderen in freinetscholen. Het bestaat uit twee teksten van het echtpaar Freinet. De eerste, Natuurlijk tekenen, is van Célestin Freinet (1896-1966). De tweede tekst, Expressief tekenen, is van Élise Freinet (1898-1983) van wie nu voor het eerst een complete boektekst in het Nederlands verschijnt. Bureau Levend Leren verzorgt de uitgave van dit boek. 13 November zal het eerste exemplaar worden uitgereikt tijdens de landelijke studiedag van de vereniging voor freinetpedagogie in Wijk bij Duurstede. Het boek (130 bladzijden liggend A4 kleur) zal € 25 kosten (excl. Verzend-kosten) en is vanaf nu per email (
[email protected]) bij voorintekening te bestellen met 10 % korting.
WERKEN MET BREVETTEN = WERKEN AAN TALENTEN Jimke Nicolai
'Ik ben nu heel anders. Voorheen zat ik veel meer te relaxen. Nu ben ik veel enthousiaster.' Niet alleen cognitief hoogbegaafde kinderen blijken baat te hebben bij het werken met brevetten. Ook kinderen die kunnen excelleren op heel andere terreinen kunnen door het werken met brevetten eindelijk doen waar ze echt voor willen gaan: uitstekende prestaties, mooi werk. Het leiden van een groep, het beheren van een klasse!kas, het voorzitten van vergaderingen, het maken van een kalender, het uitvoeren van een prijs-kwaliteit onderzoek, het maken van verslagen, het bedenken en opvoeren van een poppenspel, het timmeren van een nestkast, …… het zijn een paar voorbeelden Brevetten zijn ervoor om te laten zien aan je zelf en anderen wat je kent en kunt. De nadruk ligt op gerichte vaak concrete activiteiten, gekoppeld aan werkdoelen (een werkdoel richt zich op een ijkpunt en een kijkpunt voor de leraar en de leerling. Brevetten worden en werden toegepast in het freinetonderwijs. Een brevet is de beschrijving van een set activiteiten, vaardigheden, inzichten rond een vakgebied, leerdomein of thema. Het brevet heeft de volgende kenmerken: Het wordt in overleg met de groep, afhankelijk van de leeftijd, vorm gegeven, De kinderen ervaren het als duidelijk eigen werk, omdat de normen gezamenlijk zijn vastgesteld en ruim genoeg zijn. Het komt tegemoet aan de kinderlijke behoefte steeds verder te komen. Ze moeten iets kunnen, waarvoor ze flink moeten oefenen, en ook moet het iets moois worden. De precieze inhoud van de brevetten kan worden afgestemd op de groep, zowel naar moeilijkheidsgraad als naar de tijd die het in beslag neemt. Wat opvalt is dat in de samenvatting hierboven vooral de groep een grote rol speelt bij de inkleuring van het brevet. Het zal duidelijk zijn dat brevetten een bijdrage kunnen leveren aan het structureren, zowel van het persoonlijk werk, als van het gezamenlijk werk, als van de leerstof, als van de leefwereld van de kinderen. Om een brevet te ‘krijgen’, gaan de kinderen: 1. een meesterstuk maken: een concreet product, werkstuk. 2. een theoretische onderbouwing toevoegen; 3. opdrachten uitvoeren die ondersteunend zijn om het meesterstuk te maken. Een voorbeeld van een brevet groep 6,7,8. (taalonderwijs gebaseerd op de 23 leerlijnen van DAT plus) Brevet Boekpresentator Meesterstuk: ik ga een leeskring houden over een boek Onderbouwing: advies een voorbereidingsboekje leeskring uitwerken. Praktische opdrachten: 1 Vertel over het boek en lees er belangrijke stukken uit voor. 2 Voer over het boek een nagesprek met de groep aan de hand van voorbereide vragen. 3 Zorg voor informatie over de schrijver en het genre. 4 Maak een PowerPoint, Prezi, tekeningen of schilderijen om je verhaal te ondersteunen. 5 ………………………………………………
Bij de leerlijnen van DAT plus zijn al veel brevetten gemaakt. Brevetten kunnen worden opgenomen in het portfolio van de leerling en laten goed zien wat is geleerd. Brevetten kunnen altijd op maat, passend bij de situatie, de school, het kind, gemaakt worden. Hieronder een paar voorbeelden.
In DAT PLUS (zie www.levendleren.nl ) staan bij rekenleerlijnen brevetten opgenomen. Klassenkas Lekkers bakken Tuinwerk Nestkastjes maken Onderzoek en experiment Weerstation Klok, kalender en tijd Kaart lezen Werken inde muziekhoek. Maar ook bij het boek MEE EENS (zie www.levendleren.nl ) zijn brevetten opgenomen voor burgerschapsvorming. Ze zijn als download gratis beschikbaar. Het volledige artikel van Jimke Nicolai is terug te vinden op de website van de vereniging voor freinetpedagogie (www.freinet.nl)
Freinetbeweging Vlaanderen jaarplanning 2015 - 2016 Vanaf het schooljaar 2015-2016 zullen alle mails ver- Leuven; extra medewerkers zijn van harte welkom. Data stuurd worden vanaf het mailadres: worden verder afgesproken met de werkgroep. Meld je
[email protected] . aan bij Kwinten (
[email protected] Freinetwerkdagen: op deze denk-werk-dagen bouwen we onze Freinetbeweging samen op. Aanwezigheid op een vorige Freinetwerkdag is geen voorwaarde om mee facebook.com/DeFreinetbeweging te komen doen op een volgende: iedereen is hier welkom NIEUW: Er zijn geen aparte mailgroepen meer per regio, en wordt van harte uitgenodigd om mee te doen. dus iedereen krijgt uitnodigingen voor alle activiteiten. Er zal wel telkens in het onderwerp vermeld staan op welke Leesgroep: Dit jaar wordt het basiswerk van Freinet locatie de bijeenkomst doorgaat. gelezen: Pedagogie van het werk (vertaald door Geert en Op onze jaarplanning vind je verschillende soorten Rouke). Voor deze bijeenkomsten is het de bedoeling om activiteiten. Overal is iedereen welkom maar sommige te werken met een vaste groep deelnemers die zich bijeenkomsten vragen wat extra toelichting: engageren om er liefst elke keer bij te zijn en ook tussen bijeenkomsten door telkens de volgende hoofdstukken te In het bijzonder vermelden we twee dagactiviteiten die lezen om dan met elkaar te bespreken. Wil je meedoen? we bewust organiseren om Freinetwerkers uit alle Meld je dan aan bij Luc (
[email protected] ) hoeken van Vlaanderen aan te trekken: dag rond expressie in Antwerpen op 10 oktober en de Opleidingsweekends: Er is een vaste groep van 24 gezinsdag in de Blaarmeersen (Gent) op 9 april enthousiaste Freinetwerkers bezig om zich gedurende 3 jaar te verdiepen in alle inhoudelijke en praktische Werkgroep tweedaagse: de inhoudelijke en praktische aspecten van de Freinetpedagogie. We kiezen er voor om voorbereiding van de Freinetmeerdaagse 2016; de deze weekends ook op deze kalender te zetten omdat bijeenkomsten van deze werkgroep zijn in Gent; extra heel wat Freinetwerkers als satellieten rond de opleiding medewerkers zijn van harte welkom. Data worden verder zweven en voor bepaalde onderwerpen een bijdrage afgesproken met de werkgroep. Meld je aan bij Griet leveren. Wil jij ook een bijdrage leveren? Meld je aan bij (
[email protected]) of bij Brigitte:
[email protected] of
[email protected] of (
[email protected])
[email protected] Volg ons ook op Facebook
Werkgroep communicatie: de inhoudelijke en praktische organisatie van mailverkeer / website / facebook / blog / pinterest; de bijeenkomsten van deze werkgroep zijn in
A
datum 23-09-2015 02 -10-2015 03 / 04-10-2015 10-10-2015 16-10-2015 13-11-2015 13-11-2015 15-01-2016 20/21-02-2016 27-05-2016 17 / 22-07-2016 22/23-08-2016
G
activiteit
E
Graag tot ziens op onze activiteiten!
N
Uitwisselingsmiddag Mandala Directeurenoverleg NL Opleidingsweekend Prisma Dag van de expressie De Pluim Bestuursvergadering vereniging voor freinetpedagogie Landelijke studiedag Nederland Algemene ledenvergadering vereniging voor freinetpedagogie Directeurenoverleg NL Opleidingsweekend Sassepoort Directeurenoverleg NL RIDEF: internationale ontmoeting in Dogbo Tweedaagse Vlaanderen. Thema: ‘Wat ons bindt’
D
plaats
A
aanvang
Gent Wijk bij Duurstede Gent Hoboken/Antwerpen Utrecht
14.00 – 16.30 10.00 – 15.00
Wijk bij Duurstede Wijk bij Duurstede ( tijdens de studiedag) Enschede Gent Heiloo Benin De Wingerd, Gent
10.00-16.30 12.00-13.00
10.00-17.00 14.00-16.30
10.00 – 15.00 10.00 – 15.00
