Tevredenheidsonderzoek Wmo over 2009 Cliënten individuele voorzieningen Gemeente Westland

Tevredenheidsonderzoek Wmo over 2009 Cliënten individuele voorzieningen Gemeente Westland

Tevredenheidsonderzoek Wmo over 2009 Cliënten individuele voorzieningen Gemeente Westland

COLOFON Samenstelling Andrew Britt Ingrid Dooms Bob de Graaf Anja van Lonkhuijzen Vormgeving binnenwerk SGBO Benchmarking Druk SGBO Benchmarking SGBO Benchmarking Postbus 10242 2501 HE Den Haag

Niets uit deze publicatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van SGBO.

Aan de totstandkoming van deze publicatie is de grootst mogelijke zorg besteed. SGBO kan echter niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden, noch kunnen aan de inhoud rechten worden ontleend.

Gemeente Westland

INHOUDSOPGAVE

Inleiding

1

Samenvatting

3

1

Verantwoording en achtergrondgegevens

7

2

Toegang tot de ondersteuning

10

3

Hulp bij het huishouden

15

3.1

Achtergrondgegevens van hulp bij het huishouden

15

3.2

Algemeen oordeel over hulp bij het huishouden

17

3.3

Keuzemogelijkheden

20

3.4

Tevredenheid over de organisatie die de hulp levert

20

3.5

Tevredenheid over de medewerkers

21

4

Wmo-voorzieningen en collectief vervoer

23

4.1

Woningaanpassing

23

4.2

Woonvoorziening

24

4.3

Verhuiskostenvergoeding

24

4.4

Rolstoel

25

4.5

Scootmobiel

25

4.6

Vervoerskosten

26

4.7

Totale score Wmo-hulpmiddel(en)

26

4.8

Collectief vervoer

27

5

Mantelzorg vanuit het perspectief van de cliënt

30

6

Participatie en Wmo-raad

32

6.1

Participatie

32

6.2

Wmo-raad

33

7

Mantelzorg vanuit het perspectief van de mantelzorger

36

7.1

Algemene kenmerken van de mantelzorger

36

7.2

Sociale relatie tot zorgvrager

41

7.3

Motieven

43

Gemeente Westland

7.4

Participatie

44

7.5

Overbelasting

46

7.6

Ondersteuning

47

Bijlage 1

Resultaten tevredenheidsonderzoek cliënten

52

Bijlage 2

Mantelzorg

57

Bijlage 3

Aanvullende vragen Gemeente Westland

62

Inleiding De Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) heeft als doel iedereen mee te laten doen aan de maatschappij. De benodigde ondersteuning verschilt van persoon tot persoon. Een van de groepen waarop de Wmo zich richt, zijn mensen die hulp bij het huishouden of een andere individuele voorziening nodig hebben vanwege een (lichamelijke) beperking. In de Wmo gaat het om het welbevinden van mensen. Omdat het om mensen gaat, hebben burgers een centrale positie in de uitvoering van de wet. Zo moeten burgers worden geraadpleegd bij de vormgeving van Wmo-beleid. Ook bij de verantwoording achteraf is de mening van de burger belangrijk: gemeenten moeten jaarlijks een tevredenheidonderzoek houden onder vragers van maatschappelijke ondersteuning. Voor u ligt het rapport ‘Tevredenheid Wmo over 2009; Cliënten individuele voorzieningen’. Het rapport toont de tevredenheid van inwoners van de gemeente die om ondersteuning hebben gevraagd in verband met een beperking. Met dit onderzoek wordt aan de wettelijke verplichting van het jaarlijkse tevredenheidsonderzoek voldaan. In dit rapport worden de prestaties van uw gemeente vergeleken met het gemiddelde van de 195 deelnemende gemeenten, de zogenoemde referentiegroep. Zo geeft het rapport inzicht in wat de sterke en/of minder sterke punten van uw gemeente zijn als het gaat om ondersteuning aan mensen met (lichamelijke) beperkingen. Leeswijzer Het rapport bestaat uit zeven hoofdstukken. Het begint met een samenvatting met daarin de belangrijkste resultaten. Hoofdstuk 1 bevat de verantwoording en de achtergrondgegevens over het onderzoek. Hoofdstuk 2 gaat over de toegang tot de ondersteuning. Hulp bij het huishouden komt aan bod in hoofdstuk 3 en in hoofdstuk 4 staan de Wmo-hulpmiddelen en het collectief vervoer centraal. Hoofdstuk 5 staat in het teken van mantelzorg vanuit het perspectief van de cliënt en hoofdstuk 6 gaat over participatie en de Wmo-raad. In hoofdstuk 7 worden de resultaten besproken van de aanvullende vragenlijst die is ingevuld door mantelzorgers. In de bijlage treft u een overzicht van de resultaten1. Figuren In het rapport zijn zowel de resultaten van uw gemeente als het gemiddelde resultaat van de andere deelnemende gemeenten weergegeven. In een aantal figuren zijn rode balkjes geplaatst. Deze rode balkjes geven de gemiddelde tevredenheid van de cliënten in de referentiegroep aan. Daarbij zijn de percentages tevreden en zeer tevreden cliënten bij 1

Voor gemeenten die deel hebben genomen aan ‘Tevredenheid cliënten Wmo over 2007 en/of 2008’ zijn in de bijlage ter vergelijking de resultaten van de vergelijkbare vragen uit deze onderzoeken ook weergegeven.

SGBO TEVREDENHEIDSONDERZOEK WMO OVER 2009 – CLIËNTEN INDIVIDUELE VOORZIENINGEN

1

Gemeente Westland

elkaar opgeteld. Wanneer het rode streepje vanuit de linkerkant gezien in het blauwe of groene vlak ligt (ontevreden, zeer ontevreden), dan zijn de cliënten in uw gemeente minder tevreden dan de cliënten in de referentiegroep. Andersom geldt dat als het rode streepje in het oranje of gele vlak ligt (zeer tevreden, tevreden), de cliënten in uw gemeente tevredener zijn dan in de referentiegroep. De cijfers van de figuren kunnen door afronding afwijken van de cijfers in de tekst. De cijfers in de tekst liggen het dichtst bij de werkelijke waarde.


2

Gemeente Westland

Samenvatting In uw gemeente is een onderzoek gehouden naar de tevredenheid van cliënten en aanvragers van individuele voorzieningen. De concrete doelgroep van dit onderzoek zijn alle cliënten die in 2008 of 2009 een aanvraag hebben gedaan voor hulp bij het huishouden en/of (een) andere individuele voorziening(en). Het gaat om alle aanvragen ongeacht de uitkomst van de aanvraag, dus zowel toegekend als afgewezen als nog in behandeling. Hierbij maakt het niet uit of het gaat om een voorziening in natura of om een persoonsgebonden budget (pgb). De cliënten die zijn aangeschreven hebben een reeks vragen voorgelegd gekregen over toegang tot ondersteuning, hulp bij het huishouden, overige voorzieningen, mantelzorg, participatie en Wmo-raad. Ter aanvulling is een vragenlijst voorgelegd aan mantelzorgers over verschillende aspecten rondom het verlenen van mantelzorg. In deze samenvatting worden de resultaten op hoofdlijnen weergegeven. Toegang tot de ondersteuning Het gemiddelde rapportcijfer voor de aanvraagprocedure van cliënten met een (deels) toegekende aanvraag is een 7.2. Voor de referentiegroep is dit een 7.4. Cliënten in uw gemeente van wie de aanvraag is afgewezen, geven gemiddeld een 4.5 voor de aanvraagprocedure; in de referentiegroep is dit een 5.3. Wat betreft de toegang tot ondersteuning zijn cliënten het meest tevreden over genomen tijd bij aanvraag (92%). In de referentiegroep is 94% hierover (zeer) tevreden. Het minst tevreden is men over wachttijd tussen aanvraag en het verkrijgen van hulp. 76% is hier (zeer) tevreden over. Binnen de referentiegroep is het percentage hiervoor 82%. Hulp bij het huishouden Cliënten uit uw gemeente geven gemiddeld een 7.8 voor de hulp bij het huishouden. Dit is ongeveer even hoog als het gemiddelde in de referentiegroep (7.8). 21% van de respondenten in uw gemeente heeft een pgb voor hulp bij het huishouden. Dit is ongeveer even hoog als het gemiddelde van alle deelnemende gemeenten samen (21%). Over de keuzemogelijkheden tussen aanbieders is 96% tevreden. Wat betreft aspecten rond hulp bij het huishouden is men het meest tevreden over informatievoorziening richting cliënten (92%). Minder tevreden is men over vervanging bij ziekte (80%). In de referentiegroep is dat 81%. De meeste cliënten (99%) zijn (zeer) tevreden over behandeling met respect; dit is 98% in de referentiegroep. De cliënten zijn het minst tevreden over kwaliteit van het schoonmaakwerk (94%); voor de referentiegroep is dit 94%.


3

Gemeente Westland

Over de inzet van medewerkers zijn cliënten met een pgb ongeveer even tevreden als de cliënten zonder een pgb. Over de kwaliteit van het schoonmaakwerk zijn de cliënten met een pgb meer tevreden dan de cliënten zonder een pgb. In uw gemeente geeft 98% van de respondenten aan dat de hulp aan de verwachtingen voldoet en 97% dat de hulp in de behoefte voorziet. Wmo-hulpmiddelen en collectief vervoer 74% van de respondenten in uw gemeente geeft aan een of meerdere individuele voorzieningen te ontvangen en 20% maakt gebruik van collectief vervoer. Het gemiddelde rapportcijfer voor voorzieningen (zoals rolstoelen, scootmobielen en woonvoorzieningen) is in uw gemeente een 7.3. Binnen de referentiegroep geeft men gemiddeld een 7.3. Het rapportcijfer voor het collectief vervoer binnen uw gemeente bedraagt een 6.9 en in de referentiegroep een 6.8. Het blijkt dat de respondenten het positiefst zijn over de behulpzaamheid van de chauffeur (90%). In de referentiegroep is 92% hierover tevreden. Cliënten zijn relatief het minst tevreden over de omrijtijden. 67% is hier (zeer) tevreden over. Binnen de referentiegroep is dit percentage 65%. Cliënten die 65 jaar of ouder zijn geven voor het collectief vervoer een hoger rapportcijfer dan cliënten die jonger zijn dan 65 jaar. 65-plussers geven gemiddeld een 7.1 en cliënten jonger dan 65 geven gemiddeld een 5.9. In de referentiegroep is dat respectievelijk een 6.9 en een 6.4. Mantelzorg vanuit het perspectief van de cliënt 34% van het aantal ondervraagde cliënten geeft aan mantelzorg te ontvangen. Het grootste aantal respondenten (35%) in uw gemeente ontvangt 0 - 4 uur per week mantelzorg. In de referentiegroep is dit 37%. Participatie en Wmo-raad In uw gemeente draagt bij 46% de ondersteuning/het hulpmiddel er ‘zeer veel’ aan bij dat men zelfstandig kan blijven wonen, 37% geeft aan dat het ‘redelijk’ bijdraagt en 16% geeft aan ‘nauwelijks of helemaal niet’. Binnen de referentiegroep zijn deze percentages: 44% ‘zeer veel’, 37% ‘redelijk’ en 19% ‘nauwelijks of helemaal niet’. Op de vraag of de ondersteuning en/of het hulpmiddel eraan bijdraagt dat men kan blijven meedoen aan de maatschappij, antwoordt 39% van de cliënten dat de ondersteuning ‘zeer veel’ hieraan bijdraagt, 37% geeft aan dat het ‘redelijk’ bijdraagt en 24% zegt ‘nauwelijks of helemaal niet’. Binnen de referentiegroep zijn deze percentages, 36% ‘zeer veel’, 38% ‘redelijk’ en 26% ‘nauwelijks of helemaal niet’.


4

Gemeente Westland

26% van de cliënten geeft aan wel eens van de Wmo-raad te hebben gehoord. Dit is lager dan het gemiddelde in de referentiegroep (29%). Mantelzorg vanuit het perspectief van de mantelzorger Op de vraag: Beschouwt u zichzelf als mantelzorger? geeft 73% een positief antwoord; zij beschouwen zichzelf als mantelzorger. In de referentiegroep is dit 72%. De grootste groep mantelzorgers geeft zorg aan echtgeno(o)t(e) of partner; dit is 48%. In de referentiegroep is dit 40%. De meest voorkomende vorm van hulp is vervoer en begeleiding bij bezoeken; deze vorm van hulp wordt door 45% van de mantelzorgers verleend. In de referentiegroep is dit percentage hoger (48%). In uw gemeente speelt voor 90% van de mantelzorgers (zeer) sterk mee dat zij mantelzorg verlenen vanuit liefde en genegenheid. Voor de referentiegroep is dit 89%. 48% van de respondenten ervaart ‘soms’ of ‘vaak’ een beperking bij de in de vragenlijst genoemde activiteiten. In de referentiegroep is dit 50%. Van de mantelzorgers geeft 12% aan behoefte te hebben aan ondersteuning. Ongeveer 8% van de mantelzorgers maakt gebruik van een of meer vormen van ondersteuning. In de referentiegroep is dit respectievelijk 11% en 9%.

Samenvatting resultaten uit telefonische interviews Aanvraagprocedure Een ruime meerderheid van de geïnterviewde cliënten geeft aan dat ze bij de aanvraag keurig zijn behandeld. Cliënten melden verder expliciet dat de informatievoorziening en de deskundigheid in orde zijn. Aanvragen worden in de regel snel afgehandeld. Ook is men tevreden over de informatie die aan de telefoon wordt gegeven. De geïnterviewde cliënten waren tevreden over de wachttijd tussen aanvraag en beschikking en beschikking en daadwerkelijke levering. Een enkeling gaf aan dat ze wat langer moesten wachten, maar gaven daarbij aan dat de aanvraag in een vakantieperiode was ingediend en ze dan ook begrip hadden voor de iets langere wachttijd. Een cliënt gaf aan dat het wachten op de scootmobiel vijf maanden had geduurd en dit vond zij erg lang. Een punt van aandacht is dat cliënten het prettig zouden vinden als er van te voren informatie over de wachttijden worden gegeven zo stelden drie cliënten. De informatievoorziening van de gemeente naar cliënten is helder en begrijpelijk aldus cliënten. Meerdere cliënten hebben aangegeven dat er bij hen een huisbezoek heeft plaatsgevonden. Hier zijn zij erg tevreden over. Het huisbezoek vond snel plaats en de persoon was deskundig en communicatief vaardig.


5

Gemeente Westland

Hulp bij het huishouden Uit de interviews blijkt dat het slechts sporadisch aan de orde is dat de huishoudelijke hulp te laat arriveert of het volledig laat afweten. Ook met de vakantieperiode wordt er gezorgd voor vervanging. Dit wordt als prettig ervaren. Ook erg prettig aldus cliënten is dat er veel wordt gewerkt met vaste medewerkers. Een aantal cliënten geven aan dat dit in de beginperiode wel eens anders is geweest en vonden het vaak een belasting om telkens opnieuw de taken uit te leggen. Een punt van kritiek aldus de cliënten is dat er als er vervanging wordt geregeld dit jongeren zijn die worden ingezet en dit wordt als bezwaarlijk ervaren. Jongeren zien de werkzaamheden eerder als bijbaan dan de reguliere hulpkrachten. Bovendien hebben zij vaak meer begeleiding nodig. Hulpmiddelen Een viertal geïnterviewde cliënten geeft aan een traplift te hebben. Zij geven unaniem aan dat dit er voor heeft gezorgd dat zij langer in hun huis kunnen blijven wonen en niet hoeven te verhuizen. Zij zijn hier dan ook erg blij mee. Een tweetal cliënten geeft aan dat ze dankzij de hulpmiddelen en de goede zorgen van de kinderen en hulpen in het huishouden niet naar een verzorgingstehuis hoeven. Zoals een mevrouw opmerkte: “Een verzorgingstehuis zou de gemeenschap aanzienlijk meer kosten”. De nazorg van rolstoelen, trapliften en scootmobielen is volgens de geïnterviewde cliënten goed geregeld. Zo worden trapliften regelmatig gecontroleerd volgens de geïnterviewde cliënten. Voor het onderhoud aan de rolstoelen en scootmobielen moet de leverancier zelf gebeld worden volgens de geïnterviewde cliënten. Maar de leverancier komt zo snel mogelijk en handelt het dan af.


6

Gemeente Westland

1

Verantwoording en achtergrondgegevens Periode en deelnemers Het onderzoek is tussen januari 2010 en mei 2010 uitgevoerd. In totaal hebben 195 gemeenten aan het onderzoek deelgenomen. Omdat gebruik is gemaakt van een standaardvragenlijst kunnen de resultaten van verschillende gemeenten onderling worden vergeleken. De gemeente Westland heeft tevens gekozen voor het toevoegen van een aantal eigen vragen. Daarnaast zijn er 20 verdiepende telefonische interviews met cliënten van individuele voorzieningen afgenomen. De resultaten van de interviews zijn in de samenvatting en tevens in de tekst onder het desbetreffende onderwerp opgenomen. Steekproef en respons De doelgroep van dit onderzoek zijn alle cliënten die in 2008 of 2009 een aanvraag hebben gedaan voor hulp bij het huishouden en/of (een) andere individuele voorziening(en). Het gaat om alle aanvragen ongeacht de uitkomst van de aanvraag, dus zowel toegekend als afgewezen als nog in behandeling. Hierbij maakt het niet uit of het gaat om een voorziening in natura of om een pgb. In het geval er minder dan 300 unieke cliënten waren die een aanvraag hebben gedaan voor hulp bij het huishouden of voor een andere individuele voorziening, zijn alle cliënten van de betreffende voorziening aangeschreven. Als het cliëntenbestand voor hulp bij het huishouden of een andere voorziening groter was dan 300 unieke cliënten, hebben deelnemende gemeenten naar een deel van hun cliënten een vragenlijst gestuurd. In dat geval heeft de gemeente een aselecte steekproef getrokken uit het cliëntenbestand met meer dan 300 unieke cliënten. Alle cliënten uit de steekproef hebben de vragenlijst gekregen. Cliënten die meerdere aanvragen hebben gedaan, hebben maar één vragenlijst ontvangen. Bij het bepalen van de omvang van de doelgroep is uitgegaan van een bepaalde betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en respons. Dit zijn veelal ingewikkelde begrippen. Belangrijk om te weten is dat we in dit onderzoek met de getrokken steekproef en de vereiste respons uitspraken kunnen doen over de tevredenheid van cliënten individuele voorzieningen. In dit rapport worden echter ook uitsplitsingen gemaakt, bijvoorbeeld naar leeftijd of het wel of niet hebben van een pgb. De resultaten hiervan geven alleen een indicatie van de tevredenheid onder alle cliënten in uw gemeente. De aantallen worden veelal te klein om harde uitspraken te kunnen doen. In totaal zijn in uw gemeente 1000 vragenlijsten verzonden en 509 geretourneerd. Daarmee is de respons 51%. In de referentiegroep is de gemiddelde respons 55%.


7

Gemeente Westland

Achtergrondgegevens respondenten In het onderzoek is gevraagd naar de leeftijd van de respondent en wat voor Wmovoorziening de respondent ontvangt. De resultaten zijn gebaseerd op de antwoorden van cliënten die de vragenlijst hebben ingevuld en teruggestuurd. De verdeling in de volgende twee tabellen kan daarom afwijken van de verdeling in uw cliëntenbestand. In de onderstaande tabel zijn de respondenten verdeeld naar leeftijdscategorie. U ziet de resultaten voor uw gemeente, voor uw gemeentegrootteklasse en voor alle deelnemende gemeenten. Tabel 1

Leeftijd respondenten Uw gemeente

Grootteklasse Referentiegroep 50.000 - 100.000 inw.

17 jaar of jonger

0%

1%

1%

18-34 jaar

3%

3%

2%

35-64 jaar

26%

22%

20%

65-74 jaar

17%

21%

21%

75 jaar en ouder

53%

53%

56%

De volgende tabel toont welke Wmo-voorzieningen de respondenten hebben ontvangen. U ziet hier de resultaten voor uw gemeente, voor uw gemeentegrootteklasse en voor alle deelnemende gemeenten. Tabel 2

Ontvangen Wmo-voorzieningen Uw gemeente



65%

65%

64%

Woningaanpassing

35%

28%

28%

Woonvoorziening

42%

36%

34%


5%

5%

5%

Rolstoel

33%

24%

24%

Scootmobiel

25%

21%

20%

Tegemoetkoming vervoerskosten

45%

23%

24%

Collectief vervoer

20%

39%

40%

In uw gemeente heeft 65% van de respondenten hulp bij het huishouden, in de referentiegroep is dit 64%. 74% van de respondenten in uw gemeente geeft aan een of meerdere overige individuele Wmo-voorzieningen te ontvangen en 20% maakt gebruik van collectief vervoer. Voor de referentiegroep is dit respectievelijk 63% en 40%.


8

Gemeente Westland

Van de cliënten in uw gemeente die gebruikmaken van huishoudelijke hulp heeft 73% ook een overige Wmo-voorziening. In de referentiegroep is dit 62%. In de onderstaande tabel wordt het aantal respondenten weergegeven dat bij het invullen hulp heeft gehad van een naaste (bijvoorbeeld partner, familielid of vriend), van een hulpverlener of van iemand anders. Tabel 3

Hulp bij het invullen van vragenlijst Uw gemeente


Alle respondenten

44%

41%

42%

Jonger dan 65 jaar

34%

34%

34%

Ouder dan 65 jaar

84%

85%

86%

Respondenten ouder dan 65 jaar blijken vaker hulp te hebben gehad bij het invullen van de vragenlijst dan respondenten jonger dan 65 jaar.


9

Gemeente Westland

2

Toegang tot de ondersteuning In dit hoofdstuk zijn alleen de resultaten meegenomen van de respondenten die in de afgelopen 12 maanden een aanvraag hebben ingediend. De reden hiervoor is dat deze respondenten kortgeleden ervaring hebben opgedaan met de aanvraagprocedure. In uw gemeente heeft 57% van de respondenten aangegeven dat ze de afgelopen 12 maanden een aanvraag hebben ingediend. In de referentiegroep is dit 53%. Van de groep respondenten is bij 84% de aanvraag geheel of gedeeltelijk toegekend, binnen de referentiegroep is dit 86%. Onderstaande tabel laat zien waarvoor de laatste aanvraag is ingediend. Tabel 4

Voor welke voorziening diende u uw laatste aanvraag in? Uw gemeente Referentiegroep


39%

41%

Woningaanpassing

10%

7%


12%

5%

Woonvoorziening

6%

7%

Rolstoel

10%

10%


1%

1%

Collectief vervoer

4%

11%

Scootmobiel

8%

8%

Anders

9%

7%

De voorziening waarvoor het vaakst de laatste aanvraag is ingediend, is hulp bij het huishouden. Het minst vaak is verhuiskostenvergoeding genoemd als de voorziening waar de laatste aanvraag voor is ingediend. In de referentiegroep waren dit respectievelijk 41% en 1%. Aan cliënten is gevraagd wat zij vonden van de manier waarop de aanvraag voor ondersteuning is verlopen. Hierbij kwamen de volgende aspecten aan de orde: • de manier waarop de cliënt is behandeld bij de aanvraag; • de deskundigheid van de mensen met wie ze bij de aanvraag te maken hadden; • de tijd die voor de cliënt genomen werd bij de aanvraag; • de informatie over de afhandeling van de aanvraag; • de wijze waarop werd vastgesteld wat men nodig had (de indicatiestelling); • de wachttijd tussen het bericht dat de aanvraag was toegekend en het moment dat men de voorziening of ondersteuning ontving.


10

Gemeente Westland

Onderstaande figuur laat de tevredenheid van de respondenten zien over de verschillende aspecten van de toegang tot de ondersteuning. Figuur 1

Tevredenheid over toegang tot ondersteuning

82

wa c httijd toe k e nning tot ontv a ngs t onde rs te uning

17

18

59

6 ze e r onte v re de n

88

indic a tie s te lling

20

9

68

4

89

info rma tie o v e r a fha nde ling

19

11

68

2

onte v re de n

94

tijd v oo r a a nv ra a g

22

6

69

2 te v re de n

91

de s k undighe id me de we rk e rs

21

9

69

2

93

wijze be ha nde ling a a nv ra a g

27

7

64

20

40

60

80

1

ze e r te v re de n

100

Wat betreft de toegang tot ondersteuning zijn cliënten het meest tevreden over genomen tijd bij aanvraag (92%). In de referentiegroep is 94% hierover (zeer) tevreden. Het minst tevreden is men over wachttijd tussen aanvraag en het verkrijgen van hulp, 76% is hier (zeer) tevreden over. Binnen de referentiegroep is het percentage hiervoor 82%. Over de manier waarop de cliënt is behandeld bij de aanvraag zijn de cliënten in uw gemeente ongeveer even tevreden als in de referentiegroep. In uw gemeente is 91% hier (zeer) tevreden over, in de referentiegroep is dit 93%. Verschillende van de geïnterviewde cliënten geven aan dat ze bij de aanvraag keurig zijn behandeld. Cliënten melden verder expliciet dat de informatievoorziening en de deskundigheid in orde zijn. Aanvragen worden in de regel snel afgehandeld. Ook is men tevreden over de informatie die aan de telefoon wordt gegeven. Een cliënt gaf aan dat met name ouderen (te) lang wachten met de aanvraag eigenlijk tot het te laat is. Dit komt omdat ze zo lang mogelijk alles zelf willen blijven doen. Haar wens was dat de gemeente hier alerter op inspringt. Een cliënt gaf aan dat ze zelf een scootmobiel had gekocht met vier wielen, omdat de gemeente alleen scootmobielen met drie wielen levert en een kennis van haar was omgeslagen met een scootmobiel met drie wielen. De meeste cliënten gaven aan dat ze de gemeente Westland zeer hoog achten. “Een geweldige gemeente die de zaken goed op orde heeft. Ik wil hier nooit meer weg.” Een


11

Gemeente Westland

aantal cliënten gaf ook voorbeelden van familie en kennissen in andere gemeenten die vaak veel meer problemen hadden. Aan cliënten is ook gevraagd om een rapportcijfer te geven voor de aanvraagprocedure. De onderstaande figuur toont de rapportcijfers (1 is slecht, 10 is goed). Spreiding van de rapportcijfers voor de aanvraagprocedure

Figuur 2 100

80

60

40

35 31

20 10 2

1

1

1

2

3

3

3

4

5

8

6

7

8

6

9

10

In uw gemeente geven cliënten gemiddeld een 7.2 voor de aanvraagprocedure, in de referentiegroep is dit een 7.4. In uw gemeente geeft 10% een 5 of lager voor de aanvraagprocedure, 14% geeft een 9 of een 10. In de referentiegroep is dit respectievelijk 10% en 18%. Wanneer gekeken wordt naar de laatste aanvraag en het rapportcijfer dat gegeven is voor de aanvraagprocedure, is het volgende beeld te zien: Figuur 3

Rapportcijfer per soort laatste aanvraag 6 .8

a nde rs

7 .2

s c oo tmo bie l

7 .3

c olle c tie f v e rv o e r 3 .0

v e rhuis k os te nv e rgoe ding

7 .6

ro ls to e l 8 .0

woonv oo rzie ning

7 .5

te ge mo e tk oming v e rv oe rs k os te n 6 .7

woninga a npa s s ing

7 .3

hulp bij he t huis houde n 2

4

6

8

10

De aanvraagprocedure voor woonvoorziening scoort in uw gemeente het hoogste rapportcijfer. De respondenten in uw gemeente geven gemiddeld een 8.0. In de referentiegroep is dit een 8.0.


12

Gemeente Westland

Het blijkt dat in uw gemeente respondenten ouder dan 65 jaar een ongeveer even hoog rapportcijfer voor de aanvraagprocedure geven (gemiddeld een 7.3) dan respondenten jonger dan 65 jaar (gemiddeld een 7.1). In de referentiegroep geven de respondenten ouder dan 65 jaar gemiddeld een 7.0 en respondenten jonger dan 65 gemiddeld een 7.5. Aan de respondenten is vervolgens nog gevraagd of de laatst ingediende aanvraag wel of niet is toegekend. Tabel 5

Is uw laatste aanvraag toegekend? Uw gemeente

Referentiegroep

Ja, volledig

76%

79%

Ja, gedeeltelijk

8%

8%

De aanvraag is nog in behandeling

10%

7%

Nee

6%

7%

Bij 84% van de respondenten is de aanvraag (volledig of gedeeltelijk) toegekend. In de referentiegroep is dit 86%. Het gemiddelde rapportcijfer voor de aanvraagprocedure van cliënten met een (deels) toegekende aanvraag is 7.2. Voor de referentiegroep is dit een 7.4. Cliënten in uw gemeente van wie de aanvraag is afgewezen geven gemiddeld een 4.5 voor de aanvraagprocedure; in de referentiegroep is dit een 5.3. In overleg met de Wmo-raad heeft de gemeente Westland een aantal vragen laten toevoegen aan het onderzoek over de aanvraag en indicatiestelling. De eerste vraag is ‘Op welke manier heeft u uw aanvraag voor individuele voorzieningen ingediend?’. Het merendeel van de respondenten heeft de aanvraag via Stip Westland Loket ingediend (34.4%). Ook hebben veel respondenten de aanvraag via post gedaan (29.8%). 18.0% heeft de aanvraag gedaan via zijn of haar vaste contactpersoon bij de gemeente, 17.0% op een andere wijze en 0.7% digitaal.


13

Gemeente Westland

Op de vervolgvraag ‘Vindt u dat uw vraag of achterliggende vraag voldoende is begrepen en de gestelde indicatie hier op aansloot?’ geven de meeste respondenten een positief antwoord. (zie onderstaande tabel). Tabel 6

(Achterliggende) vraag voldoende begrepen? Uw gemeente

Ja, mijn vraag is voldoende begrepen en ik kon mij vinden in de gestelde indicatie

87.0%

Ja, mijn vraag is voldoende begrepen maar ik kon mij niet vinden in de gestelde indicatie

8.8%

Nee, mijn vraag is niet goed begrepen en ik kon mij niet vinden in de gestelde indicatie

4.2%

Met merendeel (93.1%) van de respondenten antwoord ‘Ja, de indicatie heeft geleid tot de juiste (misschien ook andere) voorziening’ op de vraag ‘Heeft de indicatie geleid tot de juiste voorziening?’. 6.9% zegt dat de indicatie niet geleid heeft tot de juiste voorziening. Aan het eind van de vragenlijst is gevraagd of respondenten hulp hebben gehad bij het invullen van de vragenlijst. De respondenten die daarbij hulp hebben gehad, geven een ongeveer even hoog rapportcijfer voor de aanvraagprocedure (gemiddeld een 7.2) dan respondenten die geen hulp hebben gehad (zij geven gemiddeld een 7.3). In de referentiegroep is dit respectievelijk een 7.3 en een 7.4.


14

Gemeente Westland

3

Hulp bij het huishouden Sommige mensen hebben hulp nodig bij het huishouden. Dat kan bijvoorbeeld komen door ouderdom, langdurige ziekte of een handicap. Via het Wmo-loket kan dan een beroep worden gedaan op de Wmo. Dit hoofdstuk gaat over het oordeel van respondenten over de hulp bij het huishouden. Achtereenvolgens komen de volgende onderwerpen aan de orde: achtergrondgegevens van hulp bij het huishouden (paragraaf 3.1), rapportcijfers voor hulp bij het huishouden (paragraaf 3.2), keuzemogelijkheden (paragraaf 3.3), de organisatie die de hulp levert (paragraaf 3.4) en medewerkers die de hulp leveren (paragraaf 3.5).

3.1

Achtergrondgegevens van hulp bij het huishouden

Aan de cliënten is een aantal achtergrondvragen gesteld over de hulp bij het huishouden die zij ontvangen. Het gaat hierbij om: • het aantal uur per week dat ze hulp bij het huishouden ontvangen; • het wel of niet hebben van een pgb en waarom dat zo is; • de organisatie die de hulp bij het huishouden levert. De onderstaande figuur toont hoeveel uur hulp bij het huishouden men ontvangt, ongeacht of de cliënt zorg in natura of via een pgb ontvangt. Figuur 4

Aantal uur hulp bij het huishouden per week

100

80 68

60

40

20

17 11 3

1 to t 1 ,9 uur

2 tot 3 ,9 uur

4 tot 6 ,9 uur

7 tot 9 ,9 uur

1

1

1 0 tot 1 2 ,9 uur

me e r da n 1 3 uur

De meeste respondenten in uw gemeente (68%) ontvangen per week 2 - 3,9 uur hulp bij het huishouden. In de referentiegroep is dit 62%. Persoonsgeboden budget Het pgb is een geldbedrag waarmee de cliënt zelf de verzorging, verpleging en begeleiding kan inkopen die hij of zij nodig heeft. Het pgb kan verstrekt worden voor zorg vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en voor zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). SGBO TEVREDENHEIDSONDERZOEK WMO OVER 2009 – CLIËNTEN INDIVIDUELE VOORZIENINGEN

15

Gemeente Westland

21% van de respondenten in uw gemeente heeft een pgb voor hulp bij het huishouden. Dit is ongeveer even hoog als het gemiddelde van alle deelnemende gemeenten samen (21%). Aan de cliënten met een pgb is gevraagd wat de reden is dat de respondent hiervoor gekozen heeft. De onderstaande tabel geeft aan wat die redenen zijn. De percentages kunnen optellen tot meer dan 100%, aangezien er meerdere antwoorden mogelijk zijn. Tabel 7

Redenen om te kiezen voor een persoonsgebonden budget Uw gemeente Referentiegroep

Iemand uit de omgeving inhuren

26%

38%

De hulp graag zelf willen organiseren

40%

36%

Hulp van een andere organisatie dan de door de gemeente gecontracteerde zorgaanbieders

17%

13%

Anders

17%

14%

De meest genoemde reden voor de keuze van een pgb in uw gemeente is de hulp zelf willen organiseren. Cliënten met een pgb is ook de vraag voorgelegd op welke manier zij iemand inhuren. De resultaten zijn in de onderstaande tabel terug te vinden. Tabel 8

Wijze van inhuren bij een persoonsgebonden budget Uw gemeente Referentiegroep

Via een pgb-bemiddelingsbureau

10%

11%

Direct via een zorgaanbieder

43%

31%

Ik heb zelf iemand uitgekozen

48%

59%

De meest genoemde wijze van inhuren bij een pgb is ik heb zelf iemand uitgekozen. De volgende figuur laat zien van welke organisaties de respondenten de hulp bij het huishouden ontvangen. In deze resultaten zijn ook de cliënten met een pgb meegenomen, die de hulp inhuren via een pgb-bemiddelingsbureau of direct via een zorgaanbieder, maar niet de cliënten die zelf hun hulp hebben gekozen. De figuur toont het resultaat per leverancier. Wanneer er geen cijfer is gegeven, betekent dit dat minder dan 10 cliënten de vraag hebben beantwoord (in de figuur wordt gewerkt met percentages, niet met absolute aantallen).


16

Gemeente Westland

Figuur 5

Aandeel respondenten per leverancier hulp bij het huishouden

100

84

80

60

40

20

13

C a re ijn

3.2

A nde rs /nv t.

Algemeen oordeel over hulp bij het huishouden

Aan cliënten met hulp bij het huishouden is gevraagd met een rapportcijfer aan te geven hoe tevreden zij zijn over de hulp bij het huishouden. Cliënten uit uw gemeente geven gemiddeld een 7.8 voor hulp bij het huishouden. Dit is ongeveer even hoog als het gemiddelde in de referentiegroep (7.8). De volgende figuur geeft de spreiding van de rapportcijfers weer. Per rapportcijfer ziet u het percentage respondenten dat een bepaald rapportcijfer heeft gegeven. Figuur 6

Spreiding rapportcijfer hulp bij het huishouden

100

80

60

41

40 29

16

20

1

2

3

1

2

4

5

6

4

6

7

8

9

10

In uw gemeente geeft 4% een 5 of lager voor de hulp bij het huishouden. 22% geeft een 9 of een 10. In de referentiegroep is dit respectievelijk 3% en 25%. SGBO TEVREDENHEIDSONDERZOEK WMO OVER 2009 – CLIËNTEN INDIVIDUELE VOORZIENINGEN

17

Gemeente Westland

Wanneer de groep respondenten met een pgb wordt vergeleken met de groep zonder pgb, levert dit het volgende beeld op: Spreiding rapportcijfers cliënten met zorg in natura en pgb

Figuur 7 100

80

pgb 60

na tura

1

2

3

4

5

5 6

4 3

3

1 2

30 28

20

16 19

41 42

40

6

7

8

9

10

Cliënten met een pgb kiezen zelf hun hulp (dit kan een bekende zijn, maar het kan ook via een pgb-bemiddelingsbureau of een reguliere thuiszorgaanbieder). Uit de jaarpublicatie ‘Resultaten tevredenheidsonderzoeken Wmo over 2008’ blijkt dat cliënten met een pgb tevredener zijn dan cliënten met zorg in natura. In uw gemeente is dat niet zo. Cliënten in uw gemeente met een pgb geven gemiddeld een 7.9 en cliënten met zorg in natura een 7.7. In de referentiegroep is dit respectievelijk 8.2 en 7.7. Verder is nog gekeken of cliënten die 65 jaar of ouder zijn een hoger of lager rapportcijfer geven voor de hulp bij het huishouden dan cliënten die jonger zijn dan 65 jaar. In uw gemeente geven de 65-plussers een ongeveer even hoog rapportcijfer als cliënten jonger dan 65. 65-plussers geven gemiddeld een 7.8 en cliënten jonger dan 65 geven een 7.7. In de referentiegroep is dat respectievelijk een 7.9 en een 7.7. Respondenten konden voor maximaal vijf aanbieders aangeven of zij hier hulp van hebben ontvangen. Zij hebben niet allemaal een even groot marktaandeel. Dit kan betekenen dat de aantallen per aanbieder redelijk klein zijn. Om deze reden zijn de volgende resultaten indicatief en niet representatief.


18

Gemeente Westland

De onderstaande figuur toont het resultaat per leverancier. Wanneer er geen cijfer is gegeven, betekent dit dat minder dan 10 cliënten de vraag hebben beantwoord. Figuur 8

Rapportcijfer hulp bij het huishouden per leverancier

7 .6

A nde rs /nv t.

7 .8

C a re ijn 2

4

6

8

10

Tot slot is gevraagd of de huishoudelijke hulp voldoet aan de verwachtingen en voorziet in de behoefte. Tabel 9

Voldoet de huishoudelijke hulp aan de verwachtingen en voorziet het in de behoefte? Uw gemeente

Referentiegroep

Voldoet het aan de verwachtingen?

98%

98%

Voorziet het in de behoefte?

97%

97%

In uw gemeente geeft 98% van de respondenten aan dat de hulp aan de verwachtingen voldoet en 97% dat de hulp in de behoefte voorziet. Uit de interviews blijkt dat het slechts sporadisch aan de orde is dat de huishoudelijke hulp te laat arriveert of het volledig laat afweten. Ook met de vakantieperiode wordt er gezorgd voor vervanging. Dit wordt als prettig ervaren. Ook erg prettig aldus cliënten is dat er veel wordt gewerkt met vaste medewerkers. Een aantal cliënten geven aan dat dit in de beginperiode wel eens anders is geweest en vonden het vaak een belasting om telkens opnieuw de taken uit te leggen. Een punt van kritiek aldus de cliënten is dat er als er vervanging wordt geregeld dit jongeren zijn die worden ingezet en dit wordt als bezwaarlijk ervaren. Jongeren zien de werkzaamheden eerder als bijbaan dan de reguliere hulpkrachten.


19

Gemeente Westland

3.3

Keuzemogelijkheden

In de Wmo is veel keuzevrijheid voor cliënten. Zo kunnen alle cliënten zelf kiezen van welke zorgaanbieder ze hulp willen ontvangen. 96% is (zeer) tevreden over de keuzemogelijkheden tussen aanbieders. In de referentiegroep is dit 93%.

3.4

Tevredenheid over de organisatie die de hulp levert

Aan cliënten is een aantal vragen gesteld over de organisatie die de hulp bij het huishouden levert. Gevraagd is naar: • telefonische bereikbaarheid; • informatievoorziening richting cliënten; • vervanging bij ziekte; • vervanging bij vakantie; • wisselingen van medewerkers. De onderstaande figuur laat zien wat de mate van tevredenheid is over de verschillende aspecten rond de hulp bij het huishouden. Cliënten met een pgb die zelf hun hulp hebben gekozen, zijn niet meegenomen in de figuur. Figuur 9

Tevredenheid over aspecten rond hulp bij het huishouden

84

wis s e linge n m e de we rk e rs

13

7

78

2

81

v e rv a nging bij v a k a ntie

6

15

74

5 o nte v re de n

81

v e rv a nging bij zie k te

6

15

73

ze e r o nte v re de n

5

89

te v re de n informa tie v oo rzie ning

11

7

81

1

90

te le fonis c he be re ik ba a rhe id

14

20

40

ze e r te v re de n

9

76

60

80

100

Het meest tevreden is men over informatievoorziening richting cliënten (92%). In de referentiegroep is dat 89%. Het minst tevreden is men over vervanging bij ziekte (80%). In de referentiegroep is dat 81%.


20

Gemeente Westland

Uit onderstaande figuur blijkt of er verschillen zijn in waardering per leverancier hulp bij het huishouden. In de figuur zijn de antwoorden ‘zeer tevreden’ en ‘tevreden’ bij elkaar opgeteld. Wanneer minder dan 10 cliënten de vraag hebben beantwoord, zijn de resultaten niet weergegeven.

Figuur 10

Tevredenheid hulp bij het huishouden per leverancier

88 wis s e linge n me de we rk e rs 91 85 v e rv a nging bij v a k a ntie A nde rs /nv t.

80 78 v e rv a nging bij zie k te 81 91 informa tie v oorzie ning 93

C a re ijn

84 te le fo nis c he be re ik ba a rhe id 92 20

3.5

40

60

80

100


Aan de cliënten (ook aan cliënten met een pgb) is een aantal vragen voorgelegd die betrekking hebben op de tevredenheid over de medewerkers die de hulp bij het huishouden leveren. Gevraagd is naar: • inzet van medewerkers; • respect bij behandeling van de cliënt; • aandacht en interesse voor de cliënt; • kwaliteit van het schoonmaakwerk.


21

Gemeente Westland

Figuur 11


94

k wa lite it s c hoo nm a a k we rk

32

5

62

1


98

a a nda c ht e n inte re s s e

33

1

66

o nte v re de n

98

be na de re n m e t re s pe c t

34

inze t

34

1

65

te v re de n

96

20

3

62

40

60

80

1

ze e r te v re de n

100

De meeste cliënten (99%) zijn (zeer) tevreden over behandeling met respect; dit is 98% in de referentiegroep. De cliënten zijn het minst tevreden over kwaliteit van het schoonmaakwerk (94%); voor de referentiegroep is dit 94%. Over de inzet van medewerkers zijn cliënten met een pgb ongeveer even tevreden als de cliënten zonder een pgb. Over de kwaliteit van het schoonmaakwerk zijn de cliënten met een pgb meer tevreden dan de cliënten zonder een pgb. Wanneer wordt gekeken naar leeftijd, blijkt dat cliënten van 65 jaar of ouder ongeveer even vaak vinden dat zij met respect worden behandeld dan cliënten jonger dan 65 jaar. Over de kwaliteit van het schoonmaakwerk zijn zij daarnaast ongeveer even tevreden als cliënten jonger dan 65 jaar.


22

Gemeente Westland

4

Wmo-voorzieningen en collectief vervoer Wmo-voorzieningen moeten bijdragen aan het langer zelfstandig kunnen functioneren in en om de woning. Ook het tegengaan van vereenzaming en het in stand houden van sociale contacten hoort daarbij. Voorzieningen die hierbij kunnen helpen zijn bijvoorbeeld een scootmobiel, een rolstoel, het aanpassen van een woning of het verstrekken van een vervoersbudget. In dit hoofdstuk worden de Wmo-voorzieningen besproken waarnaar gevraagd is in het onderzoek. Per Wmo-voorziening wordt eerst vermeld hoeveel procent van de cliënten heeft aangegeven over de Wmo-voorziening te beschikken. Daarna volgt informatie over de tevredenheid. Het aantal antwoorden per vraag naar de tevredenheid over een specifieke Wmovoorziening zal veelal klein zijn. Niet iedereen heeft een rolstoel, een verhuiskostenvergoeding of een scootmobiel. Dit betekent dat niet alleen het aantal respondenten klein kan zijn maar ook het aantal werkelijke cliënten. De resultaten hiervan geven daarom alleen een indicatie van de tevredenheid.

4.1

Woningaanpassing

Als de cliënt vanwege een (lichamelijke) beperking wordt belemmerd in het wonen, kan de cliënt vragen om een woningaanpassing. Hierbij kan gedacht worden aan een traplift, steunen in het toilet of het verwijderen van drempels. Soms is een ingrijpender aanpassing nodig, zoals een aanbouw. Het verschil met een woonvoorziening is dat die ‘los’ zit van het huis (denk aan een douche- of toiletstoel). Van de ondervraagde cliënten geeft 35% aan een woningaanpassing te hebben; in de referentiegroep is dit 28%. Deze cliënten is gevraagd naar de dienstverlening van de leverancier en de kwaliteit van de woningaanpassing. Figuur 12

Tevredenheid woningaanpassing

95

k wa lite it wo ninga a npa s s ing

29


3

67

1 o nte v re de n

94

te v re de n die ns tv e rle ning le v e ra nc ie r

26

5

67

2 ze e r te v re de n

20

40

60

80


100

23

Gemeente Westland

Van de cliënten met een woningaanpassing is 93% (zeer) tevreden over de dienstverlening van de leverancier, in de referentiegroep is dit 94%. 95% van de cliënten is (zeer) tevreden over de kwaliteit van de woningaanpassing, in de referentiegroep is dit 95%. Een viertal geïnterviewde cliënten geeft aan een traplift te hebben. Zij geven unaniem aan dat dit er voor heeft gezorgd dat zij langer in hun huis kunnen blijven wonen en niet hoeven te verhuizen. Zij zijn hier dan ook erg blij mee. Een tweetal cliënten geeft aan dat ze dankzij de hulpmiddelen en de goede zorgen van de kinderen en hulpen in het huishouden niet naar een verzorgingstehuis hoeven. Zoals een mevrouw opmerkte: “Een verzorgingstehuis zou de gemeenschap aanzienlijk meer kosten”. 4.2

Woonvoorziening

Een woonvoorziening is een Wmo-hulpmiddel dat, in tegenstelling tot een woningaanpassing, ‘los’ zit van het huis. Hierbij kan gedacht worden aan een douche- of toiletstoel. Van de ondervraagde cliënten geeft 42% aan een woonvoorziening te hebben; in de referentiegroep is dit 34%. Deze cliënten is gevraagd naar de dienstverlening van de leverancier en de kwaliteit van de woonvoorziening. Figuur 13

Tevredenheid woonvoorziening

95

k wa lite it woonv oo rzie ning

25


5

68

1 o nte v re de n

96

te v re de n die ns tv e rle ning le v e ra nc ie r

23

4

70

3 ze e r te v re de n

20

40

60

80

100

Van de cliënten met een woonvoorziening is 93% (zeer) tevreden over de dienstverlening van de leverancier; in de referentiegroep is dit 96%. 94% van de cliënten is (zeer) tevreden over de kwaliteit van de woonvoorziening; in de referentiegroep is dit 95%. 4.3


Soms kan de huidige woning van de cliënt niet worden aangepast of is er sprake van een kostenafweging waardoor de cliënt moet verhuizen naar een andere woning. Hiervoor kan de cliënt een verhuiskostenvergoeding krijgen.


24

Gemeente Westland

Van de ondervraagde cliënten geeft 5% aan een verhuiskostenvergoeding te hebben; dit is 5% in de referentiegroep. 95% van deze cliënten is (zeer) tevreden over de hoogte van deze vergoeding; in de referentiegroep is dit 89%. 4.4

Rolstoel

Van de ondervraagde cliënten geeft 33% aan een rolstoel te hebben; dit is meer dan in de referentiegroep (24%). Deze cliënten is gevraagd naar de dienstverlening van de leverancier, de kwaliteit van de rolstoel en de keuzemogelijkheid uit het assortiment van rolstoelen. Tevredenheid rolstoel

Figuur 14

78

k e uze m oge lijk he id

18

20

58

3

89

k wa lite it rols toe l

28

o nte v re de n 10

60

2 te v re de n

92

die ns tv e rle ning le v e ra nc ie r

27

7

64

20

40

60

80


2

ze e r te v re de n

100

Van de cliënten met een rolstoel is 91% (zeer) tevreden over de dienstverlening van de leverancier, in de referentiegroep is dit 92%. 88% van de cliënten is (zeer) tevreden over de kwaliteit van de rolstoel en 77% is (zeer) tevreden over de keuzemogelijkheid uit het assortiment van rolstoelen. In de referentiegroep zijn deze laatste twee percentages 89% en 78%. De cliënten met een rolstoel geven aan dat de kwaliteit en het onderhoud dik in orde zijn. Één cliënt gaf aan dat het oppompen van de banden van een rolstoel wel de nodige moeite kost en vroeg zich af of er geen oplaadpunt kon komen op het gemeentehuis. 4.5

Scootmobiel

Het hebben van een beperking kan betekenen dat de ‘gewone’ vervoermiddelen, zoals de fiets, de auto of het openbaar vervoer onbruikbaar worden. De cliënt kan een Wmovervoersvoorziening aanvragen als hij of zij door lichamelijke of psychische beperkingen geen gebruik kan maken van de reguliere vervoermiddelen. In het geval van het afleggen van kortere afstanden kan bijvoorbeeld een scootmobiel een goede oplossing bieden. Van de ondervraagde cliënten geeft 25% aan een scootmobiel te hebben. Dit is 20% in de referentiegroep. Deze cliënten is gevraagd naar de dienstverlening van de leverancier, de


25

Gemeente Westland

kwaliteit van de scootmobiel en de keuzemogelijkheid uit het assortiment van scootmobielen. Vier van de geïnterviewde cliënten gaven aan dat zij tevreden zijn over het onderhoud aan de scootmobiel. Zij bellen de leverancier en deze komt zo snel mogelijk.

Figuur 15

Tevredenheid scootmobiel

72

k e uze moge lijk he id

14

27

51


8 89

k wa lite it s c o otmo bie l

24

o nte v re de n

9

63

4 te v re de n

93

die ns tv e rle ning le v e ra nc ie r

31

11

58

20

40

60

80

1

ze e r te v re de n

100

Van de cliënten met een scootmobiel is 88% (zeer) tevreden over de dienstverlening van de leverancier, in de referentiegroep is dit 93%. 87% van de cliënten is (zeer) tevreden over de kwaliteit van de scootmobiel en 66% is (zeer) tevreden over de keuzemogelijkheid uit het assortiment van scootmobielen. In de referentiegroep zijn deze laatste twee percentages 89% en 72%. 4.6

Vervoerskosten

Een tegemoetkoming in de vervoerskosten wordt verstrekt om de kosten van het gebruik van een (rolstoel)taxi deels te compenseren, wanneer de cliënt geen gebruik meer kan maken van het openbaar vervoer. Ook kan een vergoeding worden verstrekt voor het gebruik van een eigen auto of een auto van iemand anders. De vergoeding is veelal afhankelijk van het inkomen. Van de ondervraagde cliënten geeft 45% aan een tegemoetkoming in de vervoerskosten te ontvangen. 85% van deze cliënten is (zeer) tevreden over de hoogte van deze tegemoetkoming. In de referentiegroep is dit respectievelijk 24% en 88%. 4.7

Totale score Wmo-hulpmiddel(en)

Aan de cliënten die voorzieningen ontvangen, is gevraagd met een rapportcijfer aan te geven hoe de totale tevredenheid is over het Wmo-hulpmiddel of de Wmo-hulpmiddelen die men krijgt vanwege een (lichamelijke) beperking. Cliënten uit uw gemeente geven


26

Gemeente Westland

gemiddeld een 7.3. Dit is ongeveer evenveel als het gemiddelde in de referentiegroep (7.3). De onderstaande figuur geeft de spreiding van rapportcijfers weer in de vorm van een staafdiagram.

Spreiding rapportcijfers Wmo-hulpmiddel(en)

Figuur 16 100

80

60 38

40

20

35

10 1

1

2

1

1

3

4

9

4

5

2

6

7

8

9

10

In uw gemeente geeft 6% een 5 of lager voor het (de) Wmo-hulpmiddel(en). 11% geeft een 9 of een 10. In de referentiegroep is dit respectievelijk 7% en 12%. Wanneer gekeken wordt naar leeftijd blijkt dat cliënten die 65 jaar of ouder zijn gemiddeld een ongeveer even hoog rapportcijfer geven voor het (de) Wmohulpmiddel(en) dan cliënten jongen dan 65. 65-plussers geven gemiddeld een 7.3 en cliënten jonger dan 65 geven een 7.3. In de referentiegroep is dat respectievelijk een 7.3 en een 7.1. 4.8

Collectief vervoer

Veel mensen met (lichamelijke) beperkingen maken gebruik van collectief vervoer, bijvoorbeeld de Regiotaxi of OV-Taxi. Aan de cliënten die gebruikmaken van collectief vervoer is gevraagd een oordeel te geven in de vorm van een rapportcijfer. Het rapportcijfer voor het collectief vervoer voor uw gemeente bedraagt 6.9 en in de referentiegroep is dat een 6.8. In de onderstaande figuur ziet u een overzicht van de gegeven rapportcijfers voor collectief vervoer.


27

Gemeente Westland

Spreiding rapportcijfers collectief vervoer

Figuur 17 100

80

60 39

40 25 19

20 7 1

2

2

1

2

1

2

3

4

5

1

6

7

8

9

10

In uw gemeente geeft 9% een 5 of lager als oordeel over het collectief vervoer. 8% geeft een 9 of een 10. In de referentiegroep is dit respectievelijk 13% en 7%. Verder is gevraagd naar de tevredenheid over zeven aspecten van het collectief vervoer, te weten: • gemak waarmee het collectief vervoer kan worden besteld; • contact met de centrale bij het bestellen van de rit; • wachttijden voordat men wordt opgehaald; • behulpzaamheid chauffeur bij het in- en uitstappen; • omrijtijden; • hoe ver men met het collectief vervoer kan reizen; • de prijs per rit. Het blijkt dat de respondenten het positiefst zijn over de behulpzaamheid van de chauffeur (90%). In de referentiegroep is 92% hierover tevreden. Cliënten zijn relatief het minst tevreden over de omrijtijden. Slechts 67% is hier (zeer) tevreden over. Binnen de referentiegroep is dit percentage 65%. Cliënten die 65 jaar of ouder zijn geven voor het collectief vervoer een hoger rapportcijfer dan cliënten die jonger zijn dan 65 jaar. 65-plussers geven gemiddeld een 7.1 en cliënten jonger dan 65 geven gemiddeld een 5.9. In de referentiegroep is dat respectievelijk een 6.9 en een 6.4.


28

Gemeente Westland

Figuur 18

Tevredenheid collectief vervoer

93

prijs pe r rit

10

14

76 84

re is a fs ta nd

5


12

78

5

65

o mrijtijde n 2

23

65

10 o nte v re de n

92

be hulpza a m he id c ha uffe ur

18

5

72

6

68

wa c httijde n

6

23

64

te v re de n

8 92

c o nta c t c e ntra le

10

6

77

7

92

ge ma k be s te lle n

10

20

40

ze e r te v re de n

8

79

60

80

3

100

Door de gemeente is (in overleg met de Wmo-raad) aan cliënten die geen gebruik maken van de Regiotaxi de volgende aanvullende vraag gesteld ‘Waarom maakt u geen gebruik van de Regiotaxi?’ (meerdere antwoorden mogelijk). De verdeling van de antwoorden is terug te lezen in de volgende tabel: Tabel 10

Redenen niet gebruik Collectief vervoer Uw gemeente

Geen behoefte

36.0%

Te lange wachttijden

11.4%

Te lange omrijtijden

8.4%

Te duur

6.3%

Niet mee bekend

16.3%

‘Geen behoefte’ wordt het vaakst genoemd door respondenten. Ook zeggen veel mensen ‘niet bekend’ te zijn met het collectief vervoer en ‘lange wachttijden’ spelen ook mee.


29

Gemeente Westland

5

Mantelzorg vanuit het perspectief van de cliënt Mantelzorg is een van de belangrijkste pijlers van de Wmo. Het is de bedoeling dat mensen voor hulp en ondersteuning eerst bij hun directe omgeving aankloppen alvorens terug te vallen op professionele ondersteuning. De gebruikte definitie in de vragenlijst is: “Mantelzorgers zorgen onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg is niet de alledaagse zorg voor bijvoorbeeld een gezond kind.” In de vragenlijst is aan cliënten gevraagd: • Ontvangt u momenteel hulp van een naaste (mantelzorg)? • Hoeveel uur mantelzorg ontvangt u per week? • Hoe lang ontvangt u deze mantelzorg al? 34% van het aantal ondervraagde cliënten geeft aan mantelzorg te ontvangen. In de referentiegroep is dit 33%. Deze cliënten geven aan het onderstaande aantal uren aan mantelzorg te ontvangen. Figuur 19

Aantal uren mantelzorg dat de cliënt ontvangt

100

80

60

40

35

22

20

21 12

0 tot 4

5 to t 8

9 to t 1 6

10

1 7 tot 2 4 me e r da n 2 5

Het grootste aantal respondenten in uw gemeente ontvangt 0 - 4 uur uur per week mantelzorg; dit is 35%. In de referentiegroep is dit 37%. De cliënten is gevraagd hoe lang ze al mantelzorg ontvangen. Sommige organisaties zien het verlenen van zorg aan een naaste voor een periode korter dan 3 maanden veelal niet als mantelzorg. Uit de onderstaande tabel blijkt dat het gaat om een groep van 2%; in de referentiegroep is dit 3%.


30

Gemeente Westland

Tabel 11

Periode ontvangen mantelzorg Uw gemeente

Referentiegroep

Minder dan 3 maanden

2%

3%

3 t/m 6 maanden

4%

4%

7 t/m 12 maanden

6%

7%

Langer dan 12 maanden

88%

86%

Het grootste aantal respondenten in uw gemeente ontvangt langer dan een jaar mantelzorg. In uw gemeente is dit 88% en voor de referentiegroep is dit 86%. Er is gekeken of er in het geven van rapportcijfers voor voorzieningen in uw gemeente verschillen zijn te zien tussen cliënten met en zonder mantelzorg. Dit levert het volgende beeld op. De cijfers van de referentiegroep staan tussen haakjes. Tabel 12

Wel/geen mantelzorg afgezet tegen rapportcijfers Ontvangt mantelzorg

Ontvangt geen mantelzorg

Rapportcijfer voor hulp bij het huishouden

7.8 (7.8)

7.7 (7.8)

Rapportcijfer voor het Wmo-hulpmiddel

7.3 (7.3)

7.3 (7.3)

Rapportcijfer voor het collectief vervoer

6.7 (6.6)

6.9 (6.9)


31

Gemeente Westland

6

Participatie en Wmo-raad Het begrip participatie heeft in de Wmo twee betekenissen. Enerzijds gaat het om meedoen van mensen aan de maatschappij. Mensen die dat nodig hebben, krijgen ondersteuning om zelfstandig te kunnen wonen of mee te kunnen doen aan de samenleving. Anderzijds wordt het begrip gebruikt voor het betrekken van burgers bij de vormgeving van de Wmo. Veel gemeenten hebben een Wmo-raad (of een vergelijkbaar orgaan) die bestaat uit een groep cliënten en andere burgers die betrokken zijn bij het lokale Wmo-beleid. In dit hoofdstuk komen beide vormen van participatie aan bod. Paragraaf 6.1 geeft de resultaten weer met betrekking tot het zelfstandig kunnen blijven wonen en het mee kunnen blijven doen aan de maatschappij. Paragraaf 6.2 gaat in op de Wmo-raad.

6.1

Participatie

Bij het begrip participatie gaat het om het meedoen van mensen aan de maatschappij. Hierbij kan het gaan om ondersteuning bij het zelfstandig blijven wonen door bijvoorbeeld het verkrijgen van een woningaanpassing. Het kan ook te maken hebben met het kunnen blijven meedoen aan de samenleving, waarbij gedacht kan worden aan andere mensen ontmoeten, een hobby uitoefenen, de kerk bezoeken of naar het theater gaan. Aan de cliënten zijn de volgende vragen voorgelegd: • In welke mate draagt de ondersteuning/het hulpmiddel eraan bij dat u zelfstandig kunt blijven wonen? • In hoeverre draagt de ondersteuning/het hulpmiddel eraan bij dat u kunt blijven meedoen aan de maatschappij? De resultaten zijn in de onderstaande figuur terug te vinden. Figuur 20

Resultaten ondersteuning

74

m e e doe n

39

he le m a a l nie t 14

37

10 na uwe lijk s

81

re de lijk ze lfs ta ndighe id

46

6

37

10 ze e r veel

20

40

60

80

100


32

Gemeente Westland

In uw gemeente draagt bij 46% de ondersteuning/het hulpmiddel er ‘zeer veel’ aan bij dat men zelfstandig kan blijven wonen, 37% geeft aan dat het ‘redelijk’ bijdraagt en 16% geeft aan ‘nauwelijks of helemaal niet’. Binnen de referentiegroep zijn deze percentages 44% ‘zeer veel’, 37% ‘redelijk’ en 19% ‘nauwelijks of helemaal niet’. Dan de vraag of de ondersteuning en/of het hulpmiddel eraan bijdraagt dat men kan blijven meedoen aan de maatschappij. Van de cliënten geeft 39% aan dat de ondersteuning ‘zeer veel’ hieraan bijdraagt, 37% geeft aan dat het ‘redelijk’ bijdraagt en 24% geeft aan ‘nauwelijks of helemaal niet’. Binnen de referentiegroep zijn deze percentages 36% ‘zeer veel’, 38% ‘redelijk’ en 26% ‘nauwelijks of helemaal niet’. Een ruime meerderheid van de geïnterviewde cliënten geeft aan dat ze nauwelijks zou kunnen participeren zonder de hulpmiddelen. Het is vaak het verschil tussen nog enigszins actief kunnen participeren en huisgebonden zijn en veelal vereenzamen. De oudere cliënten merken op dat de kinderen ook allemaal druk zijn met hun baan. Voor een aantal cliënten betekent het zelfs dat ze zonder de voorzieningen niet meer thuis zouden kunnen wonen en naar een verzorgingshuis zouden moeten. Zoals een cliënt opmerkte: dat zou de gemeenschap aanzienlijk meer kosten. Ook gaven een aantal cliënten aan dat ze zonder de voorzieningen en de huishoudelijke hulp het geestelijk en lichamelijk niet aan zouden kunnen. Tenslotte wordt nog opgemerkt dat voor de cliënten met kinderen de voorzieningen en de huishoudelijke hulp bijdragen om enthousiast te blijven naar de kinderen toe en met hun dingen mee te beleven. Anders zouden de cliënten hier geen energie voor kunnen opbrengen. 6.2

Wmo-raad

Veel gemeenten hebben een Wmo-raad (of een vergelijkbaar orgaan) die bestaat uit een groep cliënten en andere burgers die meedenken over het lokale Wmo-beleid. De Wmoraad is er om ervoor te zorgen dat ideeën en meningen van cliënten, burgers en/of maatschappelijke organisaties worden meegenomen in de lokale besluitvorming rondom de Wmo. Aan cliënten is een viertal vragen voorgelegd over de Wmo-raad: • Weet u dat iedere inwoner van de gemeente invloed kan uitoefenen op het Wmobeleid van de gemeente? • Heeft u wel eens gehoord van de Wmo-raad (of vergelijkbaar)? • Weet u dat de Wmo-raad het college van burgemeester en wethouders adviseert over het Wmo-beleid in de gemeente? • Zo ja, bent u tevreden over de adviezen van de Wmo-raad? In de onderstaande tabellen worden de resultaten van de eerste 3 vragen getoond. In de tabel wordt het percentage respondenten getoond dat ‘ja’ heeft geantwoord.


33

Gemeente Westland

Tabel 13

Invloed vanuit inwoners, bekendheid Wmo-raad en adviezen Uw gemeente Referentiegroep

Weet u dat iedere inwoner invloed kan uitoefenen op het Wmo-beleid van de gemeente?

30%

30%

Heeft u wel eens gehoord van de Wmo-raad?

26%

29%

Weet u dat de Wmo-raad het college van burgemeester en wethouders adviseert over het Wmo-beleid in de gemeente?

78%

78%

30% van de cliënten in uw gemeente geeft aan te weten dat iedere inwoner invloed kan uitoefenen op het Wmo-beleid van de gemeente. Dit is ongeveer even hoog als het gemiddelde in de referentiegroep (30%). 26% van de cliënten geeft aan wel eens van de Wmo-raad te hebben gehoord. Dit is lager dan het gemiddelde in de referentiegroep (29%). 78% van de cliënten geeft aan te weten dat de Wmo-raad het college van burgemeester en wethouders adviseert over het Wmo-beleid in de gemeente. Dit is ongeveer even hoog als het gemiddelde in de referentiegroep (78%). Wat vinden de cliënten van de adviezen van de Wmo-raad aan het college? 22% in uw gemeente zegt niet op de hoogte te zijn van de adviezen. In de referentiegroep is dit 22%. Van degenen die wel op de hoogte zijn, wordt hieronder de tevredenheid hierover weergegeven. Figuur 21

Tevredenheid over de adviezen van de Wmo-raad aan het college

ze e r onte v re de n 91

onte v re de n a dv ie s Wmo- ra a d a a n c o lle ge

7

2

89

2 te v re de n

ze e r te v re de n 20

40

60

80

100

7% is zeer tevreden over de adviezen, 89% is tevreden en 4% is (zeer) ontevreden. In de referentiegroep liggen deze percentages op 11%, 80% en 9%.


34

Gemeente Westland

Door de Wmo-raad en gemeente is de aanvullende vraag gesteld ‘Hoe wilt u het liefst geïnformeerd worden vanuit de Wmo-adviesraad’? Het merendeel van de respondenten geeft aan de voorkeur te hebben voor een nieuwsbrief (61.5%). Bijna een op de vijf wil het liefst geïnformeerd worden via ‘Het Hele Westland’ (19.5%). 14.3% heeft geen mening en 4.7% wil geen informatie ontvangen vanuit de Wmo-adviesraad.


35

Gemeente Westland

7

Mantelzorg vanuit het perspectief van de mantelzorger Voor gemeenten was het mogelijk om vragen voor mantelzorgers aan het tevredenheidsonderzoek voor cliënten individuele voorzieningen toe te voegen. Aan cliënten is gevraagd of er iemand in de omgeving is die de cliënt regelmatig, vrijwillig en onbetaald hulp of zorg geeft. Vervolgens werd gevraagd of die persoon de vragenlijst wilde invullen. Het gaat om een selectieve groep mantelzorgers, namelijk de mantelzorgers voor cliënten met individuele voorzieningen. Deze mantelzorgers kennen daarom veelal het Wmo-loket en zijn mogelijk beter op de hoogte van de mogelijkheden om ondersteuning vanuit de gemeente te ontvangen bij het geven van mantelzorg. Dit onderzoek is een goede gelegenheid om zicht te krijgen op mantelzorgers, hun motieven, hun mogelijke beperkingen in participatie en de mate van (over)belasting. Daarnaast wordt in de vragenlijst aandacht besteed aan verschillende aspecten rondom de ondersteuning voor mantelzorgers: de bekendheid, de behoeften, het gebruik en de tevredenheid. In uw gemeente zijn er 1000 vragenlijsten verstuurd naar cliënten, waarvan er 509 ingevuld geretourneerd zijn. Het aantal geretourneerde vragenlijsten van mantelzorgers is 270; dit levert een percentage op van 27% cliënten met een mantelzorger. De resultaten van uw gemeente worden in dit hoofdstuk vergeleken met die van gemeenten die ook een vragenlijst aan mantelzorgers hebben voorgelegd. Dit zijn 21 gemeenten. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de resultaten van de verschillende vragen. Aan bod komen de algemene kenmerken van de mantelzorger, de sociale relatie tot de zorgvrager, de motieven van de mantelzorger, de participatie van de mantelzorger, de overbelasting en de ondersteuning.

7.1

Algemene kenmerken van de mantelzorger

De vragenlijst begint met de vraag: Geeft u momenteel hulp aan een naaste (mantelzorg)? Deze vraag is bedoeld om vast te stellen of degene die de vragenlijst invult zich aangesproken voelt door de korte omschrijving van mantelzorg en of hij/zij de genoemde zorg momenteel verleent. De gebruikte omschrijving is: “Mantelzorgers zorgen onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg is niet de alledaagse zorg voor bijvoorbeeld een gezond kind.”


36

Gemeente Westland

Om inzicht te krijgen in wie de mantelzorger is, is in de vragenlijst gevraagd naar verschillende algemene kenmerken van de mantelzorger: • Heeft de mantelzorger één of meer dan één zorgvrager? • Hoe lang verleent de mantelzorger deze zorg? • Welke persoonlijke kenmerken heeft de mantelzorger (geslacht, leeftijd en etniciteit)? • Participeert de mantelzorger door middel van betaalde arbeid en/of vrijwilligerswerk? • Heeft de mantelzorger zelf iemand om op terug te vallen voor hulp of zorg? • Beschouwt de mantelzorger zichzelf als mantelzorger? • Hoeveel uur per week verleent de mantelzorger hulp of zorg? Met de antwoorden op deze vragen wordt hieronder een beeld geschetst van de mantelzorger. Mantelzorgers voldoen niet aan één bepaald profiel; de mantelzorger bestaat niet. De verschillende kenmerken geven inzicht in hoe de mantelzorgers van de cliënten in uw gemeente zich verhouden tot de mantelzorgers in de referentiegroep. Van de mantelzorgers zegt 20% aan meer dan één persoon hulp (mantelzorg) te verlenen. In de referentiegroep is dit ongeveer hetzelfde (20%). Als een mantelzorger voor meer dan één persoon zorgt, is gevraagd om de vragen in de vragenlijst te beantwoorden voor diegene voor wie hij/zij het meest zorgt. Hierdoor moeten voor een aantal vragen de resultaten als een minimum worden gezien. Sommige organisaties zien het verlenen van zorg aan een naaste voor een periode korter dan drie maanden veelal niet als mantelzorg. De resultaten laten zien dat ongeveer 1% van de respondenten aangeeft minder dan 3 maanden hulp of zorg te verlenen aan een naaste. In de referentiegroep is dit 1%. In onderstaande tabel zijn de resultaten voor de duur van de hulp of zorg terug te vinden. Tabel 14

Duur van hulp of zorg Uw gemeente

Referentiegroep

Minder dan 3 maanden

1%

1%

3 t/m 6 maanden

3%

2%

7 t/m 12 maanden

3%

5%


93%

91%

De grootste groep mantelzorgers geeft langer dan 12 maanden hulp of zorg aan een naaste; in de referentiegroep is dit ongeveer even veel (91%).


37

Gemeente Westland

In de onderstaande tabel zijn persoonlijke kenmerken van de mantelzorgers terug te vinden voor uw gemeente en de referentiegroep. Tabel 15

Persoonlijke kenmerken mantelzorgers Uw gemeente

Referentiegroep

Geslacht - Man

34%

33%

- Vrouw

66%

67%

- 17 jaar of jonger

1%

1%

- 18 - 34 jaar

2%

2%

- 35 - 64 jaar

42%

43%

- 65 - 74 jaar

20%

20%

- 75 jaar of ouder

35%

34%

Leeftijd

Uit landelijk onderzoek blijkt dat mantelzorgers veelal vrouw zijn. Dit geldt ook voor uw gemeente, blijkt uit de bovenstaande tabel. In de referentiegroep is 67% van de respondenten vrouw; dit is ongeveer even veel als dan in uw gemeente (66%). Hoewel de groep jonge mantelzorgers veelal niet de grootste is in omvang, krijgt deze groep steeds meer specifieke aandacht van de gemeente. Mantelzorg kan van invloed zijn op de ontwikkeling van de jonge mantelzorgers. Vooral vrouwen en ouderen verlenen mantelzorg. Vrouwen en ouderen zijn niet per se meer bereid om te zorgen, maar de trefkans is voor hen groter. Dat wil zeggen dat voor hen de kans dat er een hulpbehoevende in het sociale netwerk aanwezig is, groter is. Het combineren van arbeid met mantelzorg heeft de aandacht vanuit de landelijke politiek. Gemeenten hebben een aantal middelen tot hun beschikking om de werkende mantelzorger te ondersteunen.


38

Gemeente Westland

In de onderstaande tabel wordt ingegaan op de combinatie van mantelzorg met betaalde arbeid en vrijwilligerswerk. Tabel 16

Participatie door betaalde arbeid en/of vrijwilligerswerk Uw gemeente Referentiegroep

Betaalde arbeid - Nee

64%

68%

- Ja, 1 t/m 12 uur per week

10%

5%

- Ja, 13 t/m 31 uur per week

11%

13%

- Ja, 32 uur of meer per week

16%

13%

- Nee

70%

70%

- Ja, incidenteel

12%

13%

- Ja, tot 2 uur per week

2%

4%

- Ja, 2 tot 4 uur per week

6%

8%

- Ja, 4 tot 8 uur per week

5%

3%

- Ja, 8 uur of meer per week

4%

3%

Vrijwilligerswerk

Van de mantelzorgers geeft 36% (32%) aan dat zij betaalde arbeid verrichten. Het meest voorkomende aantal uren is 32 of meer uur per week. Vrijwilligerswerk wordt veelal als flexibeler gezien. Afhankelijk van de zorgsituatie kan het aantal uren vrijwilligerswerk worden aangepast. Vrijwilligerswerk wordt door 30% (30%) van de mantelzorgers gedaan. Het aantal uren vrijwilligerswerk dat door de meeste mantelzorgers wordt gedaan is 2 - 4 uur per week. Binnen de respondenten is een groep van 47% aanwezig die noch betaalde arbeid verricht noch zich inzet voor vrijwilligerswerk. In de referentiegroep is dit 49%. Door het grote aandeel ouderen dat mantelzorg verleent, neemt het aantal mantelzorgers dat zelf problemen met de gezondheid heeft of krijgt toe. Deze mantelzorgers kunnen daardoor minder gemakkelijk zorgen. Daarnaast kan het voor mantelzorgers, ongeacht de leeftijd, soms noodzakelijk zijn om tijdelijk op een ander te kunnen terugvallen, bijvoorbeeld vanwege ziekte. Het overgrote deel van de mantelzorgers geeft aan dat zij kunnen terugvallen op een ander. Van de mantelzorgers die ouder zijn dan 65 jaar, heeft 31% aangegeven dat zij op een ander kunnen terugvallen voor hulp of zorg. 41% van de mantelzorgers tot 65 jaar kan bij een ander terecht voor hulp of zorg, indien nodig. De ‘oudere’ mantelzorger heeft minder vaak iemand om op terug te vallen. Voor de referentiegroep is dit respectievelijk 29% en 43%.


39

Gemeente Westland

Onderstaande tabel geeft weer op wie de mantelzorger kan terugvallen voor hulp of zorg. Tabel 17

Terugvallen voor hulp of zorg Uw gemeente Referentiegroep

Familie

64%

62%

Vrienden

20%

19%

Buren

14%

15%

Anders

7%

7%

De meeste mantelzorgers (64%) kunnen terugvallen op familie. In de referentiegroep is dit percentage lager, namelijk 62%. Het aantal uren mantelzorg dat een mantelzorger geeft, kan verschillen. Van invloed hierop zijn de verschillende elementen, zoals de zorgsituatie, de woonsituatie en de sociale relatie. Op deze elementen wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Volgens sommige definities voor mantelzorg wordt er niet over mantelzorg gesproken als er gemiddeld minder dan 8 uur per week zorg aan een naaste wordt verleend. De onderstaande figuur toont hoeveel uur hulp een mantelzorger per week gemiddeld geeft. Figuur 22

Aantal uren mantelzorg per week

100 80 60 40

35 24

21

20

0 t/m 4

5 t/m 8

10

10

9 t/m 1 6

1 7 t/m 2 4

2 5 of m e e r

Het meest voorkomende aantal uren mantelzorg dat gemiddeld per week wordt gegeven, is 0 t/m 4 uur; dit wordt door 35% van de mantelzorgers gedaan. In de referentiegroep is deze groep kleiner, namelijk 32%. Op de vraag: Beschouwt u zichzelf als mantelzorger? geeft 73% een positief antwoord; zij beschouwen zichzelf als mantelzorger. In de referentiegroep is dit 72%. Sommige mantelzorgers beschouwen zichzelf niet als mantelzorger, omdat zij het geven van zorg aan een naaste bijvoorbeeld ‘gewoon’ vinden en vinden dat het geen aparte titel zou moeten hebben.


40

Gemeente Westland

7.2

Sociale relatie tot zorgvrager

In deze paragraaf wordt ingegaan op de vragen aan wie de mantelzorg wordt verleend, wat de woonsituatie van de zorgvrager is en wat zijn/haar sociale relatie tot de zorgverlener is. Als laatste wordt ingegaan op de verschillende vormen van hulp die verleend worden aan de zorgvrager. In de onderstaande tabel wordt ingegaan op de volgende twee vragen: • Aan wie geeft u mantelzorg? • Wat is de woonsituatie van degene voor wie u zorgt? Tabel 18

Zorgvrager en woonsituatie Uw gemeente

Referentiegroep

Aan wie? Echtgeno(o)t(e) of partner

48%

40%

(Schoon)ouders

34%

37%

Andere familieleden

6%

8%

Pleeg- of stiefkinderen

7%

8%

Buren, vrienden of kennissen

4%

5%

Anders

2%

2%

Woont bij mij in huis

48%

46%

Woont elders, in tehuis of zorgvoorziening (bijv. begeleid wonen)

9%

10%

Woont elders, zelfstandig

39%

40%

Mantelzorgwoning (kangoeroewoning)

0%

0%

Anders

3%

3%

Woonsituatie

De grootste groep mantelzorgers geeft zorg aan echtgeno(o)t(e) of partner; dit is 48%. In de referentiegroep is dit 40%. De meest voorkomende woonsituatie van degene voor wie gezorgd wordt, is woont bij mij in huis. Voor uw gemeente is dit bij 48% van de mantelzorgers het geval en in de referentiegroep 46%. Mantelzorgers geven veelal aan dat ook indien de zorgvrager elders woont, zij zich 24 uur per dag verantwoordelijk voelen. De zorginstelling heeft een aanspreekpunt nodig voor vragen, die zowel overdag als ’s nachts kunnen opkomen. Ook worden vaak niet alle zorgtaken door de zorginstelling geleverd. Daardoor blijven bepaalde zorgtaken liggen voor de mantelzorger. De achtergrond van de zorgsituatie van de zorgvrager kan liggen in een geestelijke beperking, een lichamelijke beperking of een combinatie hiervan. In onderstaande tabel is de zorgsituatie terug te vinden. De percentages in de tabel kunnen optellen tot meer dan 100%, aangezien op een zorgvrager meerdere situaties van toepassing kunnen zijn. SGBO TEVREDENHEIDSONDERZOEK WMO OVER 2009 – CLIËNTEN INDIVIDUELE VOORZIENINGEN

41

Gemeente Westland

Tabel 19

Zorgsituatie Uw gemeente

Referentiegroep

Dementie/geestelijke achteruitgang

7%

9%

Algemene, lichamelijke beperkingen door ouderdom

25%

30%

Lichamelijke beperkingen (handicap)

34%

34%

Verstandelijke handicap

3%

4%

Psychische problemen

4%

4%

Gedragsproblemen

2%

3%

Niet alleen kunnen zijn

6%

7%

Anders

4%

6%

De meest voorkomende zorgsituatie komt voort uit lichamelijke beperkingen (handicap); dit is op 34% van de zorgvragers van toepassing. In de referentiegroep is dit 34%. Afhankelijk van de zorgsituatie zullen bepaalde vormen van hulp door de mantelzorger verleend worden. De verschillende vormen van hulp zijn in de onderstaande tabel terug te vinden. Ook hier kunnen de percentages in de kolom optellen tot meer dan 100%, aangezien de mantelzorger meerdere vormen van hulp kan verlenen. Tabel 20

Vormen van hulp Uw gemeente

Referentiegroep


36%

33%

Persoonlijke verzorging (bijv. wassen en aankleden)

23%

21%

Verpleegkundige hulp (bijv. toedienen van medicijnen)

15%

15%

Administratieve hulp (bijv. financiën)

35%

40%

Vervoer en begeleiding bij bezoeken

45%

48%

Gezelschap, troost, afleiding

37%

40%

Aanvragen en regelen van voorzieningen

37%

40%

Anders

8%

11%

De meest voorkomende vorm van hulp is vervoer en begeleiding bij bezoeken; deze vorm van hulp wordt door 45% van de mantelzorgers verleend. In de referentiegroep is dit percentage hoger (48%). Het minst wordt anders genoemd als verleende vorm van hulp. 8% van de mantelzorgers geeft deze hulp; in de referentiegroep is dit 11%. Binnen de groep van mantelzorgers zijn er zogenaamde spilzorgers. Spilzorgers zijn mantelzorgers die (bijna) als enige verantwoordelijk zijn voor de zorg voor hun naaste. Binnen de respondenten geeft 23% van de mantelzorgers aan dat zij 5 of meer van de genoemde vormen van hulp geven. In de referentiegroep is dit 23%.


42

Gemeente Westland

In de onderstaande tabel worden de vormen van hulp uitgesplitst in een tweetal categorieën op basis van de woonsituatie. De eerste is de samenvoeging van ‘woont bij mij in huis’ en ‘mantelzorgwoning (kangoeroewoning)’ in één categorie met als naam ‘in/aanwonend’. Voor de tweede categorie zijn de overige drie antwoordcategorieën van deze vraag samengevoegd. Het percentage van de referentiegroep staat tussen haakjes vermeld. Tabel 21

Vormen van hulp In-/aanwonend

Uitwonend


74% (67%)

45% (38%)

Persoonlijke verzorging (bijv. wassen en aankleden)

65% (55%)

12% (12%)

Verpleegkundige hulp (bijv. toedienen van medicijnen)

41% (37%)

11% (10%)

Administratieve hulp (bijv. financiën)

53% (50%)

64% (72%)


82% (76%)

70% (72%)


62% (56%)

64% (65%)

Aanvragen en regelen van voorzieningen

55% (54%)

69% (67%)

Anders

13% (11%)

11% (19%)

Hulp bij het huishouden komt vaker voor bij in- of aanwonende zorgvragers; dit is 74% (67%). Mantelzorgers met een uitwonende zorgvrager zorgen vaker voor diens administratie of ondersteuning (72%). Voor de referentiegroep is dit 72%. 7.3

Motieven

Mantelzorg is in tegenstelling tot vrijwilligerswerk niet een keuze; mantelzorg overkomt je. Motieven die voor mantelzorgers een rol spelen bij het vervullen van de mantelzorg kunnen uiteenlopen. Aan de mantelzorgers is gevraagd om voor 9 stellingen aan te geven of deze meespelen bij het verrichten van de mantelzorg. De stellingen zijn: • Ik doe het uit liefde en genegenheid. • Ik put veel voldoening uit de zorg. • Ik vind het vanzelfsprekend om te doen. • Ik wil niet dat degene voor wie ik zorg in een woonvoorziening of tehuis wordt opgenomen. • Hij/zij wil niet door een vreemde geholpen worden. • Hij/zij wil niet opgenomen worden in een woonvoorziening of tehuis. • Er is geen plaats in een woonvoorziening of tehuis. • Er is niet voldoende thuiszorg beschikbaar. • Er is niemand anders beschikbaar.


43

Gemeente Westland

De resultaten zijn in de onderstaande figuur weergegeven. De gegevens van de referentiegroep zijn opgenomen in de figuur in de vorm van rode streepjes. Deze streepjes geven het percentage van de optelling van de categorieën ‘speelt niet mee’ en ‘speelt een beetje mee’ weer. Als het rode streepje in de oranje of gele balk ligt, speelt de genoemde stelling een kleinere rol voor de mantelzorgers in de referentiegroep dan voor de mantelzorgers in uw gemeente. Motieven voor mantelzorgers

Figuur 23

30

16

nie ma nd a nde rs

13

12

59

13

onv oldoe nde zorg

4

5

15

s pe e lt nie t m e e

75

8

ge e n pla a ts 2 3

6

89 50

hij/zij wil ge e n opna m e

42

8

13

s pe e lt be e tje me e

37

29

hij/zij wil ge e n v re e mde

15

25

9

50 63

ik wil ge e n opna m e

46

6

23

25

s pe e lt s te rk m e e

91

58

v a nze lfs pre k e nd

5

31

6

53

v oldo e ning

17

31

30

22

s pe e lt ze e r s te rk m e e

89

54

lie fde e n ge ne ge nhe id 20

5

36 40

60

80

5 100

In uw gemeente speelt voor 90% van de mantelzorgers (zeer) sterk mee dat zij de mantelzorg verlenen vanuit liefde en genegenheid. Voor de referentiegroep is dit 89%. 7.4

Participatie

Mantelzorgers maken het voor de zorgvrager mogelijk om mee te doen aan de maatschappij doordat zij langer zelfstandig kunnen blijven wonen. De gemeente ondersteunt de zorgvragers hierin door individuele en collectieve voorzieningen aan te bieden. De gemeente ondersteunt daarnaast ook de mantelzorgers bij het uitvoeren van hun mantelzorgtaak. De participatie van de mantelzorgers zelf maakt namelijk ook onderdeel uit van de Wmo. Gemeenten dienen bepaalde groepen burgers te compenseren als zij problemen met participatie ondervinden. Mantelzorgers verlenen zorg aan een naaste en komen daardoor soms zelf minder goed toe aan ‘meedoen’ (werk, gezin, opleiding, ontspanning).


44

Gemeente Westland

De Wmo is gebaseerd op het compensatiebeginsel, dat bestaat uit een viertal aspecten. Het eerste en laatste aspect kan relevant zijn voor mantelzorgers. De vier aspecten van het compensatiebeginsel zijn: • het voeren van een huishouden; • het verplaatsen in en om het huis; • het zich lokaal verplaatsen per vervoermiddel; • het ontmoeten van medemensen en op basis daarvan sociale verbanden aangaan. Door de extra zorgtaken hebben mantelzorgers veelal minder tijd beschikbaar voor het voeren van hun eigen huishouden en het afspreken met vrienden of kennissen. Deze activiteiten kunnen in de knel komen en dan kan de gemeente op basis van het compensatiebeginsel inspringen. In de onderstaande figuur is terug te vinden bij welke activiteiten de mantelzorgers beperkingen ervaren als gevolg van de mantelzorg die zij verlenen. Figuur 24

Ervaren van beperkingen 65

a a nda c ht v oor je ze lf

21

20

44

16

53

36

be ta a ld we rk

6

20

nv t.

38

51

v rijwillige rs we rk

30

10

19

42 61

a a nda c ht ge zins le de n

25

huis houde lijk we rk v rije tijds be s te ding buite ns huis

31 69

v rije tijds be s te ding binne ns huis ontmoe te n v rie nde n, fa milie , k e nnis s e n

vaak

13

31 36

17

33

14

69

31

s om s

16

35

18

62

27

18

34

22

65

25

36 20

40

noo it 21

60

17 80

100

48% van de respondenten ervaart ‘soms’ of ‘vaak’ een beperking bij de genoemde activiteiten. In de referentiegroep is dit 50%. Van de respondenten ervaart 16% ‘vaak’ beperkingen bij het ontmoeten van vrienden, familie en kennissen. Voor 35% van de mantelzorgers is dit ‘soms’. Voor de mantelzorgers in de referentiegroep zijn de volgende percentages gevonden: 17% en 40%. Mantelzorgers met een in-/aanwonende zorgvrager ervaren vaker een beperking bij het huishoudelijk werk in eigen huis. Van de mantelzorgers met een in-/aanwonende zorgvrager ervaart 87% hiervoor ‘vaak’ een beperking; voor mantelzorgers met een uitwonende zorgvrager is dit 71%. In de referentiegroep is dit respectievelijk 84% en 71%.


45

Gemeente Westland

7.5

Overbelasting

Mantelzorgers zijn voor de samenleving een belangrijke groep burgers. Door mantelzorgers kunnen burgers met een zorgbehoefte of beperking langer thuis blijven wonen en meedoen aan de maatschappij. Een van de taken van de Wmo is het ondersteunen van de mantelzorgers in het uitvoeren van hun zorgtaak en voorkomen dat de mantelzorgers overbelast raken. In deze paragraaf wordt mogelijke overbelasting van de mantelzorgers inzichtelijk gemaakt met behulp van de resultaten op een 9-tal stellingen met betrekking tot mantelzorg. De stellingen zijn afkomstig uit de vragenlijst Ervaren Druk door Informele Zorg (EDIZ). In de onderstaande tabel zijn de resultaten beschikbaar voor de 9 stellingen. De percentages voor de referentiegroep staan tussen haakjes. Tabel 22

Stellingen voor mate van overbelasting HeleMee maal eens mee eens

Min of meer mee eens

Oneens

Helemaal oneens

De situatie van degene voor wie ik zorg laat mij nooit los

47% (44%)

22% (27%)

17% (16%)

12% (10%)

3% (3%)

De situatie van degene voor wie ik zorg eist voortdurend mijn aandacht

25% (24%)

26% (25%)

23% (27%)

22% (20%)

5% (5%)

Ik moet altijd klaarstaan voor degene voor wie ik zorg

23% (22%)

24% (24%)

24% (26%)

22% (23%)

7% (5%)

Door de situatie van degene voor wie ik zorg, kom ik te weinig aan mijn eigen leven toe

11% (10%)

12% (13%)

25% (29%)

41% (36%)

11% (12%)

Ik voel me over het geheel genomen erg onder druk staan door de situatie van degene voor wie ik zorg

10% (8%)

10% (13%)

22% (25%)

43% (40%)

15% (14%)

Het combineren van de verantwoordelijkheid voor degene voor wie ik zorg en de verantwoordelijkheid voor mijn werk en/of gezin valt niet mee

11% (9%)

14% (15%)

18% (25%)

42% (36%)

15% (15%)

Mijn zelfstandigheid komt in de knel

9% (6%)

10% (10%)

16% (20%)

49% (47%)

16% (17%)

Door mijn betrokkenheid bij degene voor wie ik zorg, doe ik anderen tekort

2% (4%)

9% (7%)

18% (21%)

49% (50%)

21% (18%)

Door mijn betrokkenheid bij degene voor wie ik zorg, krijg ik conflicten thuis en/of op het werk

1% (3%)

3% (4%)

16% (13%)

51% (53%)

29% (27%)


46

Gemeente Westland

Op basis van de bovenstaande tabel is een score berekend om de mate van overbelasting weer te geven. Per stelling wordt 1 punt toegekend voor de antwoordcategorieën ‘helemaal mee eens’, ‘mee eens’ en ‘min of meer mee eens’. Voor de overige twee antwoorden worden 0 punten gegeven. De scores variëren tussen de 0 en 9, waarbij geldt: hoe hoger de score, des te hoger de mate van overbelasting. Deze scores zijn in de onderstaande tabel opgenomen voor de totale groep van respondenten, maar ook voor een aantal uitsplitsingen. Tabel 23

Mate van overbelasting Uw gemeente

Alle respondenten

Referentiegroep

5.0

5.3

- in-/aanwonend

5.9

6.1

- uitwonend

4.2

4.3

- betaalde arbeid

4.9

5.0

- vrijwilligerswerk

4.3

5.0

Woonsituatie

Arbeidsparticipatie

Mantelzorgers met een in-/aanwonende zorgvrager ervaren een druk die groter is dan de druk van mantelzorgers met een uitwonende mantelzorger. 7.6

Ondersteuning

Gemeenten zijn sinds 2007 binnen de Wmo expliciet verantwoordelijk voor het ondersteunen van mantelzorgers. Van de respondenten weet 63% dat zij ondersteuning kunnen krijgen als zij hier behoefte aan hebben. In de referentiegroep is dit 67%. Zoals al eerder aangegeven zijn de mantelzorgers uit dit onderzoek een selectieve groep van mantelzorgers. Het zijn mantelzorgers van cliënten met individuele voorzieningen en zij kennen daardoor veelal het Wmo-loket. Dit kan betekenen dat deze groep mantelzorgers ook beter op de hoogte is van de mogelijkheden tot ondersteuning vanuit de gemeente.


47

Gemeente Westland

In de onderstaande tabel zijn de resultaten terug te vinden voor de vraag: Weet u waar mantelzorgers terechtkunnen voor ondersteuning of vragen? met een tweetal uitsplitsingen. De resultaten voor de referentiegroep staan tussen haakjes. Tabel 24

Bekendheid waar mantelzorger terechtkan voor ondersteuning of vragen Ja Nee, maar ik weet Nee, en ik weet niet hoe ik erachter kan hoe ik erachter kan komen komen

Mantelzorgers

30% (42%)

40% (38%)

30% (21%)

- Ja

28% (42%)

34% (32%)

29% (21%)

- Nee

18% (34%)

31% (35%)

23% (11%)

Beschouwen zichzelf als mantelzorger?

Van de mantelzorgers die zichzelf als mantelzorger beschouwen, weet 28% waar zij terechtkunnen voor ondersteuning of vragen. Dit percentage is groter voor mantelzorgers die zichzelf niet als mantelzorger beschouwen. In de referentiegroep is dit 42%. Een belangrijke groep van respondenten is de groep van mantelzorgers die niet weten waar zij terechtkunnen voor vragen of ondersteuning en ook niet weten hoe zij erachter kunnen komen. In uw gemeente scoren deze mantelzorgers een 5.3 voor de mate van overbelasting; dit is meer dan dan de score van de groep van alle mantelzorgers. In de referentiegroep is de score een 5.5. Ter ondersteuning van gemeenten bij het uitvoeren van het beleid voor mantelzorgers, zijn zogenoemde basisfuncties ontwikkeld met een vertegenwoordiging van belangrijke, relevante partijen. De basisfuncties kunnen worden gebruikt om de lokale situatie in kaart te brengen en mogelijke ruimte voor verbetering aan te wijzen. De volgende acht basisfuncties zijn gedefinieerd: • Informatie; • Advies en begeleiding; • Emotionele steun; • Educatie; • Praktische hulp; • Respijtzorg; • Financiële tegemoetkoming; • Materiële hulp. Deze basisfuncties hebben als doel om een kwalitatief goed ondersteuningsaanbod voor mantelzorgers neer te zetten. Insteek is dat in de nieuwe beleidsplannen voor de Wmo deze acht basisfuncties in 75% van de gemeentelijke beleidsplannen zijn terug te vinden.


48

Gemeente Westland

In de vragenlijst voor de mantelzorgers zijn de eerste twee basisfuncties samengevoegd. Hiermee kwam het aantal vormen van ondersteuning op zeven. Deze zijn aan de mantelzorgers voorgelegd met in eerste instantie een drietal vragen: • Kent u deze vorm van ondersteuning? • Heeft u behoefte aan deze vorm van ondersteuning? • Maakt u gebruik van deze vorm van ondersteuning? De resultaten van deze drie vragen zijn weergegeven in de onderstaande tabel. De percentages geven weer hoeveel procent van de respondenten ‘ja’ heeft geantwoord op de betreffende vraag. Tussen haakjes staan de percentages voor de referentiegroep. Tabel 25

Ondersteuning: kennen, behoefte en gebruik (% ja) Kennen Behoefte

Gebruik

Informatie, advies en begeleiding

58% (59%)

23% (22%)

16% (21%)

Emotionele steun

42% (41%)

16% (14%)

5% (8%)

Educatie (cursussen, voorlichtingsbijeenkomst)

48% (45%)

9% (11%)

5% (7%)

Praktische hulp (bijv. kinderopvang, administratieve hulp)

43% (42%)

11% (10%)

2% (5%)

Respijtzorg (zorg deels en/of tijdelijk overgenomen)

37% (38%)

18% (15%)

4% (5%)

Financiële tegemoetkoming

50% (41%)

38% (36%)

24% (18%)

Materiële hulp (bijv. woningaanpassing t.b.v. mantelzorger, parkeerpas)

59% (54%)

34% (33%)

25% (27%)

De meeste mantelzorgers kennen materiële hulp; dit is 59%. In de referentiegroep is dit 54%. De resultaten laten zien dat de meeste mantelzorgers behoefte hebben aan financiële tegemoetkoming. 38% van de mantelzorgers in uw gemeente geeft dit aan; voor de referentiegroep is dit 36%. De ondersteuning die het minst wordt gebruikt is praktische hulp. Slechts 2% van de mantelzorgers maakt hier gebruik van; dit is lager dan voor de referentiegroep (5%). Van de mantelzorgers geeft 12% aan dat zij behoefte hebben aan ondersteuning. Ongeveer 8% van de mantelzorgers maakt gebruik van een of meer vormen van ondersteuning. In de referentiegroep is dit respectievelijk 11% en 9%. In tweede instantie wordt ingegaan op de tevredenheid van de mantelzorgers over de ondersteuning. Hierbij zijn alleen de resultaten meegenomen voor de mantelzorgers die gebruikmaken of hebben gemaakt van de betreffende ondersteuning.


49

Gemeente Westland

In onderstaande figuur zijn de resultaten met betrekking tot de tevredenheid over de verschillende vormen van ondersteuning weergegeven. Figuur 25

Tevredenheid ondersteuning

82

m a te rië le hulp

26

14

55

5

66

fina nc ië le te ge mo e tk o ming

22

ze e r onte v re de n

19

53

6

76

re s pijtzorg

10

90

onte v re de n

76

pra k tis c he hulp

10

90 78

e duc a tie

9

18

73

te v re de n

78

e mo tione le s te un

8

17

63

13 87

informa tie , a dv ie s e n be ge le iding

11

9

70

20

40

60

80

ze e r te v re de n 9

100

Het meest tevreden zijn de mantelzorgers over praktische hulp; 90% geeft aan hier (zeer) tevreden over te zijn. Het minst tevreden zijn mantelzorgers over emotionele steun. Hier is 71% (zeer) tevreden over. Voor de referentiegroep is dit respectievelijk 76% en 78%.


50

Bijlagen

Bijlage 1 Resultaten tevredenheidsonderzoek cliënten De aanvraagprocedure Vraag

Tevredenheid cliënten Wmo 2009 - Gemeente (Referentiegroep)

Tevredenheid cliënten Wmo 2008 - Gemeente


Laatste aanvraag? Minder dan 12 maanden geleden

57% (53%)

70%

Meer dan 12 maanden geleden

43% (47%)

30%

Welke voorziening bij uw laatste aanvraag? Hulp bij het huishouden

39% (41%)

Woningaanpassing

10% (7%)


12% (5%)

Woonvoorziening

6% (7%)

Rolstoel

10% (10%)


1% (1%)

Collectief vervoer/regiotaxi

4% (11%)

Scootmobiel

8% (8%)

Anders

9% (7%)

Tevredenheid aanvraag en afhandeling Behandeling bij aanvraag

91% (93%)

93%

Deskundigheid medewerker

89% (91%)

87%

Tijd voor aanvraag

92% (94%)

93%

Informatieafhandeling

87% (89%)

84%

Indicatiestelling

87% (88%)

82%

Wachttijd aanvraag-hulpverlening

76% (82%)

74%

Rapportcijfer aanvraagprocedure Laatste aanvraag toegekend (geheel of gedeeltelijk)

7.2 (7.4)

7.3

84% (86%)

89%

Gemeente Westland

Hulp bij het huishouden Vraag




Ontvangt hulp bij het huishouden Aantal uur hulp per week

65% (64%)

68%

1 tot 1,9 uur

11% (12%)

6%

2 tot 3,9 uur

68% (62%)

74%

4 tot 6,9 uur

17% (23%)

16%

7 tot 9,9 uur

3% (2%)

3%

10 tot 12,9 uur

1% (0%)

0%

meer dan 13 uur

1% (1%)

2%

PGB voor hulp bij het huishouden Waarom keuze voor pgb?

21% (21%)

29%

Iemand uit eigen omgeving inhuren Hulp zelf kunnen organiseren

26% (38%)

Hulp van andere organisatie dan door gemeente gecontracteerde zorgaanbieder Anders

17% (13%)

40% (36%)

17% (14%)

Manier van inhuren pgb Via een pgb-bemiddelingsbureau

10% (11%)

Direct via een zorgaanbieder

43% (31%)

Zelf iemand gekozen

48% (59%)

Tevredenheid over de mogelijkheid om te kiezen Tevredenheid over organisatie die hulp bij het huishouden levert en de medewerkers

96% (93%)

86%

Telefonische bereikbaarheid

90% (90%)

93%

Informatievoorziening

92% (89%)

87%

Vervanging bij ziekte

80% (81%)

82%

Vervanging bij vakantie

80% (81%)

Wisselingen van medewerkers

90% (84%)

88%

Inzet van medewerkers

96% (96%)

96%

Behandeling met respect

99% (98%)

99%

Aandacht en interesse van medewerkers

98% (98%)

98%

Kwaliteit van schoonmaakwerk

94% (94%)

Rapportcijfer hulp bij het huishouden Hulp bij het huishouden voldoet aan verwachtingen Hulp bij het huishouden voorziet in behoefte

7.8 (7.8)

7.9

98% (98%) 97% (97%)


53

Gemeente Westland

Wmo-hulpmiddelen Vraag


Heeft een woningaanpassing

35% (28%)

Tevredenheid over dienstverlening leverancier woningaanpassing Tevredenheid over kwaliteit woningaanpassing

93% (94%)

Heeft een woonvoorziening

42% (34%)

Tevredenheid over dienstverlening leverancier woonvoorziening Tevredenheid over kwaliteit woonvoorziening Ontvangt verhuiskostenvergoeding Tevredenheid over hoogte verhuiskostenvergoeding Heeft een rolstoel

93% (96%)

Tevredenheid over dienstverlening leverancier rolstoel Tevredenheid over kwaliteit rolstoel Tevredenheid over keuzemogelijkheid assortiment rolstoelen Heeft een scootmobiel

91% (92%)

Tevredenheid over dienstverlening leverancier scootmobiel Tevredenheid over kwaliteit scootmobiel Tevredenheid over keuzemogelijkheid assortiment scootmobiel Ontvangt tegemoetkoming vervoerskosten Tevredenheid over hoogte tegemoetkoming vervoerskosten Totaal rapportcijfer Wmohulpmiddel (en)

88% (93%)



95% (95%)

94% (95%) 5% (5%) 95% (89%) 33% (24%)

88% (89%) 77% (78%)

25% (20%)

87% (89%) 66% (72%)

45% (24%) 85% (88%) 7.3 (7.3)


7.5

54

Gemeente Westland

Collectief vervoer Vraag




Gebruikt collectief vervoer

20% (40%)

20%

Gemak bestellen

89% (92%)

79%

Contact met centrale

87% (92%)

Wachttijden voordat opgehaald

69% (68%)

72%

Behulpzaamheid chauffeur

90% (92%)

88%

Omrijtijden

67% (65%)

65%

Te bereizen afstand

83% (84%)

80%

Prijs per rit

86% (93%)

79%

Rapportcijfer collectief vervoer

6.9 (6.8)

Mantelzorg Vraag

Ontvangt mantelzorg






34% (33%)

Hoeveel uur mantelzorg? 0 tot en met 4 uur

35% (37%)

5 tot en met 8 uur

22% (22%)

9 tot en met 16 uur

12% (14%)

17 tot en met 24 uur

10% (7%)

25 uur of meer

21% (21%)

Hoelang ontvangt u al mantelzorg? Minder dan 3 maanden

2% (3%)

3 tot 6 maanden

4% (4%)

6 tot 12 maanden

6% (7%)

Langer dan een jaar

88% (86%)

Zelfredzaamheid Vraag

Ondersteuning/hulpmiddel draagt bij aan zelfstandig kunnen blijven wonen Ondersteuning/hulpmiddel draagt bij aan kunnen blijven meedoen aan de maatschappij

Tevredenheid cliënten Wmo 2009 - Gemeente (Referentiegroep) 84% (81%)

90%

76% (74%)


55

Gemeente Westland

Wmo-raad Vraag


Bekendheid invloed op Wmobeleid Gehoord van Wmo-raad

30% (30%)

Bekendheid advisering college

78% (78%)

Mate tevredenheid over adviezen van Wmo-raad over Wmo-beleid

96% (91%)

Achtergrondgegevens Vraag


26% (29%)



30%



Leeftijd 17 jaar of jonger

0% (1%)

18 tot en met 34

3% (2%)

35 tot en met 64

26% (20%)

65 tot en met 74

17% (21%)

24%

75 en ouder

53% (56%)

46%

1% 29%

Vader geboren Nederland

96% (94%)

Suriname

1% (0%)

Turkije

0% (0%)

Nederlandse Antillen of Aruba

0% (0%)

Indonesië of de Molukken

0% (1%)

Noord-Afrika

0% (0%)

Anders

2% (3%)

Wil ik liever niet zeggen

0% (0%)

Moeder geboren Nederland

94% (93%)

Suriname

1% (0%)

Turkije

0% (0%)


0% (0%)


1% (1%)

Noord-Afrika

1% (0%)

Anders

3% (4%)


0% (0%)

Hulp gehad bij invullen vragenlijst

44% (42%)


56

Gemeente Westland

Bijlage 2 Mantelzorg De percentages in de onderstaande tabel zijn gebaseerd op de resultaten van de vragenlijst onder mantelzorgers. Het eerste percentage voor 2009 betreft uw eigen gemeente met tussen haakjes het percentage voor de referentiegroep. Voor 2008 is het percentage van uw gemeente inzichtelijk, indien uw gemeente vorig jaar ook heeft deelgenomen aan deze vragenlijst. Achtergrondgegevens 2009 Geeft u momenteel hulp aan een naaste (mantelzorg)?

61% (65%)

Geeft u hulp (mantelzorg) aan meer dan een persoon?

20% (20%)

2008

Hoeveel uur mantelzorg per week? 0 tot en met 4 uur

35% (32%)

5 tot en met 8 uur

21% (21%)

9 tot en met 16 uur

10% (12%)

17 tot en met 24 uur

10% (8%)

25 of meer uur

24% (26%)

Hoe lang geeft u deze zorg? Minder dan 3 maanden

1% (1%)

3 tot en met 6 maanden

3% (2%)

7 tot en met 12 maanden

3% (5%)


93% (91%)

Aan wie geeft u mantelzorg? Echtgeno(o)t(te) of partner

48% (40%)

(Pleeg-/stief)kinderen

7% (8%)

(Schoon)ouders

34% (37%)

Andere familieleden

6% (8%)

Buren, vrienden of kennissen

4% (5%)

Anders

2% (2%)

Wat is de woonsituatie van de zorgvrager? Woont bij mij in huis

48% (46%)

Woont elders, in tehuis of zorgvoorziening

9% (10%)

Woont elders, zelfstandig

39% (40%)

Mantelzorgwoning

0% (0%)

Anders

3% (3%)

Wat is de zorgsituatie? Dementie/geestelijke achteruitgang

7% (9%)

Algemene, lichamelijke beperkingen door ouderdom

25% (30%)

Lichamelijke beperkingen (handicap)

34% (34%)

Verstandelijke handicap

3% (4%)

Psychische problemen

4% (4%)

Gedragsproblemen

2% (3%)

Niet alleen kunnen zijn

6% (7%)

Anders

4% (6%)


57

Gemeente Westland

Welke vormen van hulp geeft u? Hulp bij huishouden

36% (33%)

Persoonlijke verzorging

23% (21%)

Verpleegkundige hulp

15% (15%)

Administratieve hulp

35% (40%)


45% (48%)


37% (40%)

Aanvragen en regelen voorzieningen

37% (40%)

Anders

8% (11%)

Motieven (Speelt zeer sterk mee, speelt sterk mee) 2009 Liefde en genegenheid

90% (89%)

Veel voldoening uit de zorg

47% (53%)

Vanzelfsprekend om te doen

89% (91%)

Voorkomen opname in woonvoorziening of tehuis

69% (63%)

Zorgvrager wil niet door vreemde worden geholpen

24% (29%)

Zorgvrager wil niet worden opgenomen in woonvoorziening of tehuis

55% (50%)

Geen plaats in woonvoorziening of tehuis

5% (8%)

Niet voldoende thuiszorg beschikbaar

10% (13%)

Er is niemand anders

28% (30%)

2008

Beperkingen als gevolg van mantelzorg (Nooit, soms) 2009 Vrijetijdsbesteding buitenshuis

61% (65%)

Huishoudelijk werk in eigen huis

61% (62%)

Vrienden, familie, kennissen ontmoeten

66% (69%)

Vrijetijdsbesteding binnenshuis

69% (69%)

Aandacht en tijd voor gezinsleden (niet zorgvrager)

56% (61%)

Vrijwilligerswerk doen

49% (51%)

Betaald werk verrichten

56% (53%)

Aandacht en tijd voor jezelf

64% (65%)

Belasting mantelzorg (Helemaal mee eens, mee eens, min of meer mee eens) 2009 Situatie laat mij nooit los

2008

86% (87%)

Situatie eist voortdurend mijn aandacht

74% (76%)

Ik moet altijd klaarstaan

72% (72%)

Situatie zorgt dat ik te weinig toekom aan mijn eigen leven

48% (52%)

Ik voel me over het algemeen genomen er onder druk staan door de situatie

42% (46%)

Combinatie van de verantwoordelijkheid voor zorgvrager en werk/ gezin valt niet mee

43% (50%)

Mijn zelfstandigheid komt in de knel

35% (36%)

Door de betrokkenheid doe ik anderen tekort

30% (32%)

Door de betrokkenheid krijg ik conflicten thuis en/of het werk

20% (20%)


2008

58

Gemeente Westland

Bekendheid, behoefte en gebruik ondersteuning 2009 Bekendheid ondersteuning wanneer mantelzorg teveel wordt

63% (67%)

Bekendheid waar terecht voor ondersteuning of vragen

59% (72%)

2008

Bekendheid ondersteuning Informatie, advies en begeleiding

58% (59%)

Emotionele steun

42% (41%)

Educatie

48% (45%)

Praktische hulp

43% (42%)

Respijtzorg

37% (38%)


50% (41%)

Materiële hulp

59% (54%)

Behoefte aan ondersteuning Informatie, advies en begeleiding

23% (22%)

Emotionele steun

16% (14%)

Educatie

9% (11%)

Praktische hulp

11% (10%)

Respijtzorg

18% (15%)


38% (36%)

Materiële hulp

34% (33%)

Gebruik van ondersteuning Informatie, advies en begeleiding

16% (21%)

Emotionele steun

5% (8%)

Educatie

5% (7%)

Praktische hulp

2% (5%)

Respijtzorg

4% (5%)


24% (18%)

Materiële hulp

25% (27%)

Tevredenheid ondersteuning 2009 Informatie, advies en begeleiding

82% (87%)

Emotionele steun

71% (78%)

Educatie

82% (78%)

Praktische hulp

90% (76%)

Respijtzorg

90% (76%)


75% (66%)

Materiële hulp

81% (82%)


2008

59

Gemeente Westland

Terugvallen van mantelzorger 2009

Beschouwen zichzelf als mantelzorger

73% (72%)

Heeft u mensen om op terug te vallen?

72% (71%)

Familie

64% (62%)

Buren

14% (15%)

Vrienden

20% (19%)

Anders

7% (7%)

2008

Participatie door betaalde arbeid en/of vrijwilligerswerk 2009

2008

Verricht u betaalde arbeid? Nee

64% (68%)

Ja, 1 tot en met 12 uur per week

10% (5%)

Ja, 13 tot en met 31 uur per week

11% (13%)

Ja, 32 uur of meer per week

16% (13%)

Heeft u vrijwilligerswerk gedaan in de afgelopen 12 maanden? Nee

70% (70%)

Ja, incidenteel

12% (13%)

Ja, tot 2 uur per week

2% (4%)

Ja, 2 tot 4 uur per week

6% (8%)

Ja, 4 tot 8 uur per week

5% (3%)

Ja, 8 uur of meer per week

4% (3%)


60

Gemeente Westland

Achtergrondkenmerken 2009

2008

Waar is uw vader geboren? Nederland

96% (94%)

Suriname

1% (1%)

Turkije

0% (1%)


0% (0%)


0% (1%)

Noord-Afrika (inclusief Marokko)

0% (0%)

Anders

3% (2%)


0% (1%)

Waar is uw moeder geboren? Nederland

94% (93%)

Suriname

1% (1%)

Turkije

0% (1%)


0% (0%)


1% (1%)

Noord-Afrika (inclusief Marokko)

0% (0%)

Anders

4% (3%)


0% (1%)

Geslacht Man

34% (33%)

Vrouw

66% (67%)

Leeftijd 17 jaar of jonger

1% (1%)

18 tot en met 34 jaar

2% (2%)


42% (43%)


20% (20%)

75 of ouder

35% (34%)


61

Gemeente Westland

Bijlage 3 Aanvullende vragen Gemeente Westland VRAAG

1. Op welke manier heeft u uw aanvraag voor individuele voorzieningen ingediend? 1.1. Digitaal 1.2. Via Stip Westland loket 1.3. Via mijn vaste contactpersoon van de gemeente 1.4. Per post 1.5. Anders 2. Vindt u dat uw vraag of achterliggende vraag voldoende is begrepen en de gestelde indicatie hier op aansloot? 2.1. Ja, mijn vraag is voldoende begrepen en ik kon mij vinden in de gestelde indicatie 2.2. Ja, mijn vraag is voldoende begrepen maar ik kon mij niet vinden in de gestelde indicatie 2.3. Nee, mijn vraag is niet goed begrepen en ik kon mij niet vinden in de gestelde indicatie

% .7% 34.4% 18.0% 29.8% 17.1%

87.0% 8.8% 4.2%

3. Heeft de indicatie geleid tot de juiste voorziening?

3.1. Ja, de indicatie heeft geleid tot de juiste (misschien ook andere) voorziening

93.1%

3.2. Nee, de indicatie heeft niet geleid tot de juiste voorziening

6.9%

4. Waarom maakt u geen gebruik van de regiotaxi? 4.1. Geen behoefte

36.0%

4.2. Te lange wachttijden

11.4%

4.3. Te lange omrijtijden

8.4%

4.4. Te duur

6.3%

4.5. Niet mee bekend

16.3%

5. Hoe wilt u het liefst geïnformeerd worden vanuit de Wmo-adviesraad? 5.1. Via “Het Hele Westland”

19.5%

5.2. Door middel van een nieuwsbrief

61.5%

5.3. Geen mening

14.3%

5.4. Ik wil geen informatie ontvangen vanuit de Wmo-adviesraad

4.7%


62

Tevredenheidsonderzoek Wmo over 2009 Cliënten individuele voorzieningen Gemeente Westland

Recommend Documents