122e jaargang • nummer 3 • juli 2015
TERUGBLIK ALGEMENE VERGADERING
SCHAAPSHERDER
DE GEKOOIDE RECHERCHE Aangesloten bij de European Confederation Of Police
Colofon REDACTIE: Saskia van Bruinessen REDACTIEADRES: Postbus 91460, 2509 EB Den Haag tel: (070) 419 19 41 fax: (070) 419 19 42 e-mail:
[email protected] AAN DIT NUMMER WERKTEN O.A. MEE: Otto Adang, Christine van Beelen, Hans Bogers, Madelon Dona, Kees van Dijk, Jiren Dijkers, Jacques Dijkgraaf, Willem Doppenberg, Kees Hordijk, Sanna Eichhorn, Werner van Engelen, Wim Michels, Bob Nagel, Michiel Princen, Bert de Rooij, Jan Jaap de Ruiter, Ronald van Steden, Willy Valckx, Geert de Vries en Cees van der Voet VORMGEVING & DRUK: GBU grafisch compleet, www.gbu.nl FOTOGRAFIE: Math Agelink, Jeanne Dikkers-de Vries Reilingh KOPIJ AANLEVEREN BIJ:
[email protected] SECRETARIAAT, LEDENADMINISTRATIE, ABONNEMENTEN: Bereikbaar van woensdag t/m vrijdag, Christine van Beelen tel: (070) 419 19 41, fax: (070) 419 19 42, e-mail:
[email protected]
EEN INSPIRERENDE SAMENZWERING
O
p 19 juni was het zeer suc-
positie zijn om in hun netwerk verbinding
cesvolle congres ‘Conspire to
te maken met deze jonge collega’s.
inspire’. De VMHP was daar mede-sponsor van en leden
Wij bieden naast de steun aan dit con-
van onze Kenniskring Zij-instromers zijn
gres ook ons netwerk aan de projectgroep
trekkers van dit congres.
‘Conspire to inspire’ aan. De VMHP is ervan overtuigd dat de duizenden recherchekun-
De maatschappij verandert, de politie ver-
digen, politiekundigen en specialisten aan
andert mee en wil meer hoogopgeleide
het werk bij de uitvoering van opsporing
zij-instromers. In de door de korpsleiding
en blauw een grote meerwaarde voor de
goedgekeurde people strategy wordt de
politie én voor de samenleving hebben.
noodzaak van hogeropgeleiden onderschreven. De integratie hiervan verloopt
In mijn loopbaan heb ik zelf diverse malen
niet overal goed. Zij-instromers hebben
steun gekregen van oudere collega’s die
zelf het heft in handen genomen en willen
kansen gaven aan hogeropgeleiden. Daar
verandering.
kijk ik met plezier op terug. Nu is het mijn, en onze beurt, om verantwoording te
De acceptatie van hogeropgeleiden is een
nemen voor een geslaagde integratie en
moeizaam proces, zoals uit een aantal
ontwikkeling. Doe mee met deze inspire-
onderzoeken blijkt. De VMHP, het profes-
rende samenzwering en maak er een suc-
sionele politie platform, wil vakmensen
ces van!
ABONNEMENTSGELD: € 25,00 per jaar Banknummer VMHP: NL78 INGB 0000 3633 36
verbinden én behartigt hun belangen. De
DAGELIJKS BESTUUR VMHP: Sanna Eichhorn, voorzitter Cees van der Voet, secretaris Willem Doppenberg, penningmeester
aan te pakken. Public Agile is een netwer-
CONTRIBUTIE LEDEN: Actieve leden € 12,00 per maand Postactieve leden € 44,00 per jaar Bankrekeningnummer contributies: NL23 INGB 0000 1329 81
ben dezelfde belangen en kunnen een rol
COVERFOTO: Afdeling Oost-Nederland organiseerde de Algemene Vergadering. Van links naar rechts Christine van Beelen, Jan Dikkers, Han Vriend en Wim Michels. Dagvoorzitter Ton van Genabeek ontbreekt op de foto.
de slag gegaan. Daarnaast zijn bij het
BELANGENBEHARTIGING
Voor belangenbehartiging kun je terecht bij het bestuur van de betreffende afdeling (zie pagina 30). Zo nodig kan vervolgens contact met het hoofdbestuur gezocht worden:
[email protected]
projectgroep ‘Conspire to inspire’ wil via
Sanna Eichhorn
Public Agile verantwoording nemen vanuit
voorzitter
ieders rol om het positioneringsprobleem kende wijze waarbij zowel beleidsvoerders als collega’s van de werkvloer actief vanaf de start verantwoording nemen. Wij hebspelen in de integratie. Veel VMHP’ers zijn ooit als hogeropgeleide zij-instromer via de NPA aan Politiedienstencentrum en de korpsstaf veel hogeropgeleide VMHP’ers die in de
INLEVEREN KOPIJ Deadline voor het volgende Blauwtje/VMHP-Nieuws: 28 september 2015
pagina 2
DE CARRIÈRE SWITCH
,,Liever buiten dan binnen...”
WIE IS… WERNER VAN ENGELEN Grijze wolken, een wat koude zomerdag op de hei in Lage Vuursche. Een zwart-witte hond komt mij tegemoet. Al snel zie ik zijn baasje: een grote man met safarihoed en zonnebril. Ex-politieambtenaar Werner van Engelen en zijn ‘collega’ Willow stellen mij voor aan hun medewerkers: honderd kauwende schapen. Iets verderop graast de rest van de kudde. Waarom zette Van Engelen na twintig jaar politie deze stap?
pagina 3
V
an Engelen (50 jaar) kan het iedereen aanraden. Sinds hij schaapsherder is en hele dagen met zijn kudde - grasmaaiers noemt hij zijn schapen - buiten doorbrengt, zijn stress en lichamelijke klachten zo goed als verdwenen. Van Engelen nodigt zijn ex-collega’s die balen van de reorganisatie, van harte uit om een dagje mee te lopen. ‘Ik bied ze rust en gegarandeerd na afloop een leeg hoofd. Mooi behang, he, zo hier in het bos’, lacht de herder. Hoe goedlachs en relaxed hij nu is, des te zwaarder en onzeker waren de jaren die aan deze
nieuwe baan voorafgingen.
REORGANISATIE Van Engelen begon in 1993 bij de Politie Amsterdam als technicus voor de nieuwe telefooncentrale. Binnen een paar jaar was hij een begrip in opsporingsland: niemand kon beter telefoons uitlezen en zendmasten opsporen dan Van Engelen. ‘Ik werd bij rechercheonderzoeken betrokken, stond dag en nacht klaar en heb van alles meegemaakt, zoals het oplossen van ontvoeringen en het oppakken van criminele bendes. Dat was een mooie
Trouwe collega Willow
tijd. Het enige dat ik uit mijn hele politieloopbaan mis, zijn de collega’s van toen.’ Helaas belandde Van Engelen in een reorganisatie en ging hij over naar ICS en later vts PN. ‘Ik heb mij intern suf gesolliciteerd. Ze vonden me voor C2000 niet geschikt en ik kwam achter de servicedesk terecht. Al snel zagen ze dat ik meer kon en werd ik senior begeleider.’
KLAP Het lijkt een tijdje op rolletjes te lopen maar dan is er die klap, die klap die hem nog steeds achtervolgt. Een kopstaartbotsing op de autosnelweg. ‘Ik stond in de file bij Maarn-Doorn en hij reed met zo’n 70 kilometer per uur tegen mij aan,’ vertelt Van Engelen. De politie had het te druk en kwam niet ter plaatse. Hij zag dubbel en was misselijk, heeft nu nog last van dat ongeluk. Vandaar ook de donkere glazen: lang achter een computerscherm zitten en lezen zit er voor hem niet meer in. ‘Iedereen zei ‘stel je niet aan’, dus ik ging door. Had ik maar geweten dat je dat dus niet moet doen. De mails, de vergaderingen, het computerscherm, werden me teveel en mijn klachten verergerden. Mijn chef legde enorme druk op mij. Uiteindelijk was de diagnose PTSS.’
OVERGELEVERD In 2012 zette het UWV zijn salaris stop. De politie kreeg een strafjaar omdat zij hem zo slecht had behandeld en moest een jaar langer doorbetalen. ’Sanna (red. voorzitter VMHP) heeft zich enorm voor mij ingezet maar we moesten uiteindelijk Jacques Dijkgraaf
pagina 4
(red. huisadvocaat VMHP) inschakelen. Als je niet sterk bent, dan ben je in mijn situatie overgeleverd aan de goden. Het UWV zag drie functies voor me: doktersassistent, schaderegelaar of magazijnmedewerker. Ik wilde iets buiten doen, waar ik fysiek moe van zou worden en ben natuurbeheer aan het mbo gaan studeren. Tegelijkertijd begon ik bij het Utrechtse landschap. Terwijl ik bij de politie door mijn zonnebril nagestaard werd, kon het daar niemand schelen. Ze waren blij met mijn hulp én ik voelde mij beter dan thuis zitten.’ In 2014 haalde Van Engelen zijn examen. Toen begon weer het eindeloos solliciteren, ‘wie wil er nu iemand die net 50 geworden is’.
ONDERNEMER Droombaan op Soesterberg. ‘Mijn vrouw zag de advertentie voor een baan in het bos. Ze zochten een schaapsherder voor een leegstaande schaapskooi op de Vliegbasis Soesterberg. Eigenlijk is het een voormalige loods voor gevechtsvliegtuigen. Van Engelen werd gekozen uit ruim 150 sollicitanten en mocht meteen in het stadspark van Nijmegen
proefdraaien: ‘Na een ochtendje uitleg werd ik met hond en 80 schapen alleen gelaten. Best pittig hoor schapen met al die wandelaars en loslopende honden in zo’n park hoeden.’ Op 31 maart kreeg de kersverse schaapsherder zijn eigen kudde met bijna 300 schapen. Hij hoopt ze binnenkort van de coöperatie over te nemen en zo zelfstandig ondernemer te worden.
ECOLOGISCH Tussen het praten door let Van Engelen op zijn grazende kudde. Ze staan in een tijdelijke omheining naast de golfbaan. Hij legt uit: ‘Ze eten tussen de hei hier het gras weg en snoeien tegelijkertijd de hei. Het is een hele ecologische manier. Ze maaien en voeren tegelijkertijd af, nemen zaden mee in hun vacht. Hele gunstige machines maar ze zijn wel gevoelig voor ziekte en je moet ze goed in de gaten houden. Ik zet verschillende kleuren streepjes op hun kop, zodat ik weet welk schaap wat gemankeerd heeft. Als ze groen op hun achterkant hebben, bijvoorbeeld, is de ram langs geweest en dan heb je in 147 dagen een kleintje. Dat kun je dan plannen.’
GEZONDHEID Tijdens het verhaal van zijn baas ligt de 5-jarige Willow met gespitste oren naast ons. Van Engelen had al wel Jack Russels dus honden waren hem niet vreemd. Toch is een schaapshond heel wat anders. Inmiddels zijn ze aan elkaar gewend en maakt Willow ook onderdeel uit van het gezin. Samen met zijn baas heeft hij maar liefst 368 hectaren kantoor. De ex-politieambtenaar is tevreden: ‘De natuur en de gezondheid zijn de basis van ons leven. Met mij is het dankzij deze twee best goed gekomen. Ik heb ook veel aan de VMHP gehad. Geef in elk geval nooit op. En kom gerust een dagje meelopen om je hoofd vrij te maken.’
Wil je een keer mee met oud-collega Werner van Engelen, zijn hond Willow en zijn kudde? Bel hem dan op 06-22077811. Let op: als hij midden in het bos is, kan het bereik slecht zijn. Van Engelen is ook te vinden op Facebook Schaapskooi Vliegbasis Soesterberg.
Herinnering golfdag Heb je je al aangemeld voor de jaarlijkse golfdag? Dit sportieve evenement vindt plaats op 31 juli op BurgGolf Haverleij in Den Bosch. Ook partners zijn welkom. Een mooie gelegenheid om sport met netwerken te combineren.
KOSTEN
PROGRAMMA 10.30 uur 11.30 uur Daarna Na afloop
Ontvangst in restaurant Magnolias Eerste flight, bij 24 spelers of meer een dubbele teestart 18 holes Prijsuitreiking Theo Stallmannschaal, borrel en diner
Betalen bij binnenkomst € 66,25 inclusief koffie met gebak, greenfee 18 holes, borrelgarnituur en diner.
AANMELDEN Tot 25 juli bij Kees van Dijk via e-mail
[email protected]. Kees van Dijk en Piet Bisschop, Golfcommissie
pagina 5
Advocaat aan zet De VMHP staat voor jouw belangen. Als je lid bent van onze vereniging, dan heb je onder andere recht op juridische bijstand. Wij hopen natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen. Zo ja, dan hebben we de expertise in huis. Een van onze experts is Jacques Dijkgraaf, sinds 2003 huisadvocaat van de VMHP.
Huisadvocaat Jacques Dijkgraaf
HOE KWAM JE BIJ ONZE ORGANISATIE? ‘Onze relatie is gegroeid. Ik werkte vanaf 1994 bij de CMHF. Mijn collega was de vaste jurist voor de politie en ik verving hem tijdens de vakanties. Tijdens deze vervanging deed ik mijn eerste ervaringen met de politie als werknemer op en die contacten waren prettig. Na de opheffing van de juridische afdeling van de CMHF was ik inmiddels advocaat geworden en vroeg de VMHP mij in 2003 of ik haar advocaat wilde worden. Ik was al bekend met de vakbondswereld en ook met politiewerk en ben met veel plezier ingegaan op dat verzoek.’
schillende functies, waarin een grote verscheidenheid aan kennis en competenties wordt gevraagd. Mijn klantenkring bestaat daarom uit een hele diverse populatie, die ieder een eigen benadering vraagt. Zo vraagt een leerkracht van groep 1 op de basisschool een ander soort begeleiding of advies dan een hbo-docent of een deurwaarder bij de belastingdienst. Kenmerkend voor de politie is dat er bij alle functionarissen, ongeacht de functie die ze vervullen sprake is van groot commitment aan rechtshandhaving in het algemeen en de politieorganisatie in het bijzonder. Politiemensen realiseren zich dat, voor de uitoefening van hun taak, de organisatie ook goed moet zijn. Die loyaliteit wordt op dit moment behoorlijk op de proef gesteld.’
LEG UIT…
ONDERSCHEIDEN WIJ ONS VAN UW ANDERE KLANTEN?
‘Binnen de politie is momenteel zoveel onzekerheid. Er wordt een groot beroep gedaan op het geduld en het vertrouwen dat de organisatie ooit weer in rust zal zijn. Voor sommige collega’s duurt dit te lang. Die vinden de organisatie te lang instabiel en gaan met mij in gesprek over hun arbeidsmarktperspectief. We praten dan over vragen als: Wat wil je echt? Waar zou je over twee jaar willen werken? We kijken dan samen wat er juridisch nodig is om dat te realiseren.’
‘Ja zeker. Ik zie grote verschillen tussen de politie en mijn andere klanten. Zo werk ik veel voor de ambtenaren in de sectoren rijk en gemeente en het onderwijs. Deze sectoren hebben ieder hun eigen cultuur met veel ver-
‘Ik adviseer over juridische vragen die voortvloeien uit de rechtspositie als politieambtenaar. Waar heb je recht op of waar ben je toe verplicht? Ook help
WELKE ROL HEB JE PRECIES?
ik in situaties waarin je het niet eens bent met een besluit van het bevoegd gezag. Soms beperkt mijn taak zich tot het verstrekken van informatie, soms treed ik op in een aan te spannen rechtelijke procedure. De behoefte aan louter informatie is binnen de sector politie kleiner dan bijvoorbeeld bij de sector onderwijs. Politieambtenaren zijn in afwijking van onderwijspersoneel gewend aan juridische taal en vinden daarom beter hun weg in de eigen rechtspositie.’
KUN JE VOORBEELDEN GEVEN? ‘Stel dat jouw toelage wordt beëindigd, maar jij denkt dat de rechtsgrond voor het verkrijgen van die toelage nog steeds bestaat. Wat kan ik dan doen om de toelage te behouden? Mijn taak is dan tweeledig: allereerst ga ik kijken of jouw opvatting juist is. Vervolgens geef ik advies over de weg die je kan volgen om dat recht te behouden. Die weg is niet altijd het starten van een juridische procedure. Het bestuursprocesrecht is van toepassing, gezien de ambtelijke verhouding binnen de politie. Zo kan je het geschil pas aan de rechter voorleggen, nadat je eerst bezwaar hebt gemaakt tegen dat besluit. Nadeel van dit vaste stramien is dat het bevoegd gezag ook een eenvoudige vraag om een vergissing te herzien of een verzoek om een andere toepassing te geven aan bestaand beleid langs de procedurele weg moet aankaarten.’ ‘Zodra die weg is ingeslagen heeft het bevoegd gezag minder bewegings-
pagina 6
vrijheid. Zij moet op dat moment al handelen met in het achterhoofd, zou datgene wat ik doe, de toets van de rechter doorstaan? Dat leidt ertoe dat voornamelijk getoetst wordt of het juridisch klopt en dat er niet ook gekeken wordt naar wat praktisch of wenselijk is? Terwijl bij het zoeken naar een goede en passende oplossing ook andere zaken spelen, zoals klopt de verhouding met de chef nog wel en past de gekozen oplossing bij alle belangen van het individu. Bij mijn advisering laat ik daarom sterk meewegen wat nodig is om jouw positie te versterken. Soms is het daarbij juist gewenst weg te blijven uit de bezwaarprocedure. Die strategische keuze is een belangrijk onderdeel van mijn advies.’
WAT ZIJN ANDERE WEGEN DAN BEZWAAR? ‘Je kunt soms meer bereiken door met je werkgever te overleggen of nog niet de advocaat te laten interveniëren. Afhankelijk van de situatie adviseer ik bijvoorbeeld zelf de correspondentie te voeren om onnodige escalatie te voorkomen. Dan schrijf ik de brief op naam van de cliënt die deze vervolgens zelf verstuurt. Maar soms is het juist wel handig als mijn briefhoofd erboven staat en als ik bij het overleg ben. De wens van de klant staat in elk geval centraal.‘
het geval de betrokkene juist eindelijk de baan van zijn leven had gevonden. In dat laatste geval is het behoud van die baan van wezenlijk belang, terwijl voor de collega die toch al weg wilde de bekostiging door de werkgever van het gewenste omscholingstraject net het zetje kan zijn om die switch te maken.’ ‘Het is bij een oplossing dus niet relevant dat je ‘het gevecht gewonnen hebt’ maar dat je die voorziening wordt geboden die recht doet aan jouw belang. Als dat betekent dat daarvoor een juridische strijd moet worden gestreden, ga ik die zeker niet uit de weg. Maar dat is voor mij slechts een van de wegen waarmee ik het belang van de leden kan dienen.’
ZOALS BIJ LFNP EN DE REORGANISATIE? ‘Ik heb meer dan honderd LFNP bezwaarschriften voor VMHP leden ingediend. Voor zeer weinigen is het bezwaar gehonoreerd, voor velen van hen ben ik vervolgens naar de rechter gegaan. Ook in beroep is er slechts voor een enkeling het resultaat bereikt dat beoogd werd en dus zijn er ook veel zaken bij de Centrale Raad van Beroep aanhangig gemaakt. Ook bij de plaatsingsbesluiten kunnen we bezwaren verwachten. We weten nu al dat niet iedereen er tevreden mee zal zijn. Een groot verschil van de LFNP-bezwaren en straks de plaatsingsgeschillen met een individueel geschil over bijvoorbeeld disfunctioneren of integriteitschending is de bewegingsruimte die er is voor maatwerkoplossingen. Door het dwingende karakter van de LFNP-regelgeving en het standaardkarakter van de voorzieningen in het Landelijk Sociaal Statuut is een voor het individu afwijkende oplossing lastiger te bepleiten. Het is voor mij de uitdaging om desondanks toch te blijven zoeken naar oplossingen die recht doen aan het belang van de individuele klant. Want uiteindelijk blijft in mijn advisering zijn of haar belang centraal staan.’
Is het wel
praktisch of wenselijk?
HOE ZIE JE DIE WENS VAN DE KLANT? ‘Hiervoor hanteer ik altijd als hulpmiddel dat mijn klant ook na twee jaar terugkijkend tevreden moet zijn over de afloop. Ik probeer daarom mijn advies in te bedden in een breder perspectief. Dit doe ik door in mijn advisering mee te nemen hoe de klant tegen zijn werk aankeek voordat het geschil ontstond. Als bijvoorbeeld blijkt dat betrokkene eigenlijk voor het ontstaan van het geschil al van plan was van baan te switchen, dan is de oplossingsrichting een andere dan in
pagina 7
HEB JE NOG EEN TIP IN DEZE ROERIGE TIJDEN? Advocaat Dijkgraaf: ‘Als je deze zomer op vakantie gaat, vraag aan de buurvrouw of ze de post openmaakt. Als je plaatsingsbesluit binnenkomt, heb je namelijk een beperkte bezwaartermijn van slechts zes weken. Mocht er gewerkt gaan worden met voorgenomen plaatsingsbesluiten, dan is de reactietermijn maar twee weken.’ Het feit dat je op vakantie bent schort die termijn niet op, dus neem tijdig contact op met de commissie individuele belangenbehartiging via belang@ vmhp.nl.
BELANGENBEHARTIGING Voor belangenbehartiging kun je terecht bij het bestuur van de betreffende afdeling (zie pagina 30). Zo nodig kan vervolgens contact met het hoofdbestuur gezocht worden:
[email protected]
VOOR DE LEEK Normaal wordt arbeidsvoorwaardenoverleg niet gevoerd door individuele werknemers maar door vakbonden. Bij de overheid zit er nog een laag tussen, namelijk centrales. Je hebt vier centrales voor overheidspersoneel. Een hiervan is de CMHF waarin allerlei kleinere vakbonden georganiseerd zijn. De CMHF is een onafhankelijke koepel van 43 beroepsverenigingen uit 8 sectoren zoals rijk, defensie en onderwijs, met ongeveer 57.000 leden. Voor de sector politie is er maar een vakbond bij de CMHF: de VMHP. Binnen de sector politie worden de collectieve onderhandelingen dus gevoerd door de VMHP. Zie ook www.cmhf.nl.
Michiel Princen:
‘Als je hoogopgeleide
mensen binnen zorg dat de
achterdeur niet ope ‘Tot een jaar geleden was ik collega. Ik vind het heel bijzonder dat ik nu voor jullie mag staan. Het ziet er misschien vanzelfsprekend uit en zo voelt het ook. Maar ik ben weggegaan bij de Politie Amsterdam.’ Met gemengde gevoelens, dat blijkt uit zijn boek De gekooide recherche. Ex-rechercheur Michiel Princen sprak tijdens de VMHP-kaderdagen betrokken en eerlijk over deze keuze.
Princen (1968) werkte tien jaar als financieel rechercheur bij de Amsterdamse politie. Hij was betrokken bij het onderzoek naar de afpersing van Endstra door Willem Holleeder. Bovendien deed Princen jarenlang onderzoek naar het witwassen door JanDirk Paarlberg. Voor zijn politieloopbaan was hij onderzoeksjournalist voor De Telegraaf, Peter R. de Vries en FEM Business.
‘Mijn boek is een eerbetoon aan goedwillende collega’s die dwaas zijn, dag en nacht werken, bijna geen privéleven meer hebben. Om uit De gekooide recherche te citeren: ‘Elke keer als ik de toeters en bellen hoor, weet ik dat aan boord die auto twee collega’s zitten die tegen een flutsalaris en met gevaar voor eigen leven werken. (…) Het is een indrukwekkend en nederig stemmend gevoel, te weten dat er dag en nacht een enorm apparaat klaarstaat, een bolwerk van actie en collegialiteit, van rechtvaardigheid en aanwezigheid.’
ANDERE SPORT Maar de ex-rechercheur is in zijn boek ook kritisch: ‘Het moet onderkend worden dat de recherche een hele andere tak van sport is en dat je hele andere vaardigheden nodig hebt dan bij de basispolitiezorg.’ Al heel lang gaat de discussie over meer hbo plus binnen de recherche. Princen vraagt zich af waarom het een streefcijfer geworden is? Waarom haalt de politie niet gewoon die kennis naar binnen die ze nodig heeft, gewoon doen en het niet alleen hebben over streefcijfers. We moeten volgens hem ophouden met
pagina 8
haalt, nstaat’ het beschermen van collega’s en puur naar het doel kijken. De volgorde klopt niet: we beginnen met ‘dit zijn de collega’s met wie we het moeten doen’, namelijk de collega’s die vanuit blauw zijn doorgestroomd. Als de politiek zich zorgen maakt over de kwaliteit van de opsporing, dan moet er ook geld tegenover staan, aldus de schrijver. Er wordt nu nog teveel hap snap gewerkt. Princen zegt dat hij het moeilijk vindt om met de vuist op tafel te slaan en dat anderen het stokje moeten overnemen: ‘Ik zit niet meer bij de politie en het is ook niet meer mijn eerste belang.’ Hij vraagt zich af hoeveel van dit soort boeken er geschreven moeten worden, voordat iemand wakker wordt.
Alleen als je doorzoekingen en aanhoudingen doet, dan komt de druk. Voor dat moment zit je te lang in een soort comfortzone. Hij leest zijn hoofdstuk 10 Van heilig vuur naar blauwe waakvlam voor: ‘Zo kreeg ik dagelijks een
was een regelrecht kippenhok. Dit was dus de plek waar het échte recherchewerk werd verricht. De onderzoeken naar liquidaties, berovingen en witwassers.’
ROMANTISEREN Princen onderkent dat zoiets wel in elke organisatie gebeurt. ‘Maar dit is de politie. Ik ben er traditioneel in en vind dat je jezelf en elkaar erop moet blijven wijzen: we zijn hier om misdaden op te lossen, dus je moet erbij nadenken. Ons werk wordt door de buitenwereld veelal geromantiseerd. Maar recherchewerk is in de kern niets anders dan met informatie hele nuttige dingen doen. En daarvoor heb je de juiste mensen nodig en moet je de juiste omgeving creëren waarin je kwaliteit kan behalen. We zijn zelf gaan meedoen met het romantiseren en die rookwolk moeten we nu eens weglaten.’
‘Ik moest dit punt maken
LASAGNE Als rechercheur op projectmatige onderzoeken zit je volgens hem 90 procent van de tijd onder water. Er zit volstrekt onvoldoende tijdsdruk op.
pagina 9
en dit ei leggen’ lasagne van herrie voorgeschoteld. De onderste laag van het gerecht kwam uit de radio. (…) Bovenop de radioklanken kwam een laag met kinderachtige ringtones waarbij uitgerekend de collega met de irritantste ringtone natuurlijk het vaakst werd gebeld. Daarbovenop kwam een laag van niet-werkgerelateerde gesprekken die overal om je heen werden gevoerd, bij voorkeur over twee bureaublokken heen. (…) Het
DE GEKOOIDE RECHERCHE Ruim een jaar geleden begon Princen met schrijven. Nu wordt zijn boek al voor de vijfde keer gedrukt, er zijn ruim achtduizend exemplaren verkocht. De gekooide recherche kwam binnen op de 11de plek van de bestseller top 60 en stond wekenlang in de top 100 van bol.com. Elsevier, NRC Handelsblad, Parool en diverse tv-zendingen besteedden er aandacht aan. Bernard Welten nam het eerste exemplaar in ontvangst. Onlangs ging Princen met zijn boek op bezoek bij de staf van de korpsleiding en bij de voorzitter van het College van procureurs-generaal. Zijn boek leidt tot discussies op de werkvloer en daarbuiten. Princen: ‘Het debat over de kwaliteit van de opsporing moet zeker in het openbaar gevoerd worden.’
Volgens Princen krijg je geen kans om beslissingen te nemen en word je klein gehouden: ‘Als je hogeropgeleide mensen binnenhaalt, zorg dan dat de achterdeur niet te wijd openstaat. Je moet ook werken aan hun interne loopbaanperspectieven.’ Veel zij-instromers komen hier met een hele andere achtergrond binnen. Zij moeten wennen aan de politiecultuur, maar omgekeerd wordt hun toegevoegde waarde dikwijls onvoldoende ingeschat. Princen benadrukt dat de verschillen er juist mogen blijven. Dat zijn verhaal leeft merk je aan de reacties in de zaal. ‘Je moet de mensen met passie hebben in plaats van veel mensen met weinig passie.’ ‘Het zit er wel in, maar we moeten het meer kietelen.’ ‘Als je wilt dat iets verandert, moet je ook kritisch durven te zijn. Je moet niet alleen naar zij-instromers kijken maar juist naar iedereen.’ ‘Chefs moeten zich kunnen professionaliseren in hun vak.’ ‘Beslissing die niet gevoed zijn door kennis, zijn niet de mooiste beslissingen.’ ‘We moeten ons zesde zintuig niet kapot reorganiseren.’ ‘Wat zit er in onze organisatie, dat zijinstromers steeds weggaan?’ Princen legt uit dat hij vooraf bang was om modder over zich heen te krijgen na de uitgave van zijn boek. ‘Maar het
opvallende is: ik krijg geen kritiek van collega’s, althans niet rechtstreeks. Ik krijg wel heel veel enthousiaste reacties, collega’s die mailen me dat het boek voor hen een feest van herkenning is. Gelukkig is mijn verhaal dus niet dat van een enkeling. Er is veel waardering voor de essentie van m’n boek: de gelegde relatie tussen onze interne cultuur en de effectiviteit in de opsporing.’
‘Gezelligheid is een doctrine geworden’ Hij vervolgt: ‘Ik heb bij volle verstand mijn ontslag genomen; het had iets onvermijdelijks. Ik mis het werk zelf maar niet de organisatie, de locatie van het bureau, het gelul om me heen, de heksenketel. Ik mis alleen het handwerk, het vinden van dwarsverbanden en koppelingen, want rechercheur zijn is fenomenaal.’
VUILE WAS Veel onderzoeken worden nooit opgepakt en blijven liggen omdat andere onderzoeken veel te lang duren: ‘Ik ben daar verontwaardigd over. De politie is geen fabriek maar een organisatie in het hart van de samenleving. Ik wil aandragen hoe het beter kan. De politie kan veel effectiever zijn.’ Princen
begeeft zich op gevoelig terrein. Je hoort in zijn presentatie aan de VMHPleden duidelijk zijn worsteling. ‘Ik heb erg getwijfeld of ik wel de juiste stap gezet had. De afgelopen jaren was het wel gaan rijpen in mijn hoofd, door gesprekken op de werkvloer, door mijn ervaringen en teleurstellingen. Ik voel me zeker geen nestbevuiler, maar ik zeg wel dat het soms onwelriekend ruikt. Ik moest dit punt maken en dit ei leggen,’ aldus Princen.
ZWAARD Door de jaren heen verzamelde de exrechercheur allerlei mappen over fraude en verduistering, allemaal openbare informatie, ‘maar omdat je de koppeling kunt maken, is het interessant om te hebben’. Hij schreef schriftjes vol met ervaringen over de politiewerkelijkheid. Na zijn ontslag dook Princen met zijn mappen en pennenstreken in een zolderkamertje in het Spaanse Andalusië. Het Wetboek van strafrecht, artikel 272 (schending ambtsgeheim) hing daarbij als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd: is dit boek het waard om er strafrechtelijk voor vervolgd te worden? ‘Ik dacht wel eens: ben ik nu gek, ben ik hier de spookrijder? Maar ik wist ook dat er heel veel gretige mensen zijn die zich tegen de politiecultuur of aspecten daarvan verzetten. Wie rijdt er dan nog wel de goede kant uit? Al die spookrijders zouden toch veel botsingen moeten opleveren, maar waarom zag ik dan bijna nooit een botsing op de werkvloer? Ik wilde ook snappen waarom ik er zelf tegenaan liep.’ Tegen die, volgens Princen, doorgeslagen gezelligheidscultuur. Er wordt niemand aangesproken op zijn openlijke luiheid. Collega’s zaten websites met auto’s en vakantieveilingen op klaarlichte dag te bekijken. ‘Mensen moeten hun vak serieus nemen, en anders in de spiegel kijken en zich afvragen of ze wel op de juiste plek zitten? Het levert kunstmatige harmonie op en een schijnbare consensus. Gezelligheid is een doctrine geworden,’ concludeert de ex-rechercheur en schrijver.
pagina 10
Kenniskringen
Vanuit ons vak beïnvloeden en ontwikkelen De VMHP biedt een professioneel platform. Zo kun je profiteren van de kenniskringen. Bijvoorbeeld door zelf actief mee te doen of door gebruik te maken van hun netwerk en kennis. Klinkt het nog wat abstract? Lees dan verder. Ben je enthousiast, kom dan een keer
KEN •
KRING
pagina 11
KRING
IS
FLEXIBEL PLATFORM Van der Voet: ‘Wij vinden de ontwikkeling zo belangrijk dat we de kenniskringen ook een plek in het hoofdbestuur hebben gegeven. Samen met de regionale afdelingen en het bestuur bepaal je de koers van de vereniging. We doen dat bewust. Zo wordt zowel vanuit geografisch oogpunt als vanuit het vak gestuurd. De een sluit de ander natuurlijk niet uit. Maar zo staan we samen sterker.’
IS
• KENN
W
ij zijn geen traditionele vakbond. De VMHP vindt de ontwikkeling van het vak en onze professionaliteit belangrijk. Secretaris Cees van der Voet legt uit: ‘We willen als vakvereniging mogelijkheden voor ontwikkeling van en sturing op het vak creëren en hiervoor een podium bieden. Het gaat juist om meer dan belangenbehartiging, rechten en arbeidsvoorwaarden.’ Immers VMHP-leden vervullen vaak sleutelposities in de organisatie, hebben veel feeling met de koers en willen met argumenten overtuigen. Wij hebben een mening, zien kansen maar soms ook bedreigingen. Door deze kennis en de passie voor het vak met elkaar te delen komen we tot nieuwe inzichten, die zowel jezelf in je ontwikkeling als de politieorganisatie ten goede komen.
N
langs of richt je eigen kenniskring op.
Een kenniskring heeft een stem binnen het hoofdbestuur als het om zijn kennisgebied gaat en adviesrecht bij overige onderwerpen. Verder volgt de kenniskring de behoefte en actualiteit. Van der Voet: ‘Als het doel gediend is, kan een kenniskring opgeheven worden. Je kunt het dus zeker niet vergelijken met een vaste commissie. Het is juist een flexibel platform.’
IDEE Tot nu toe zijn er twee kenniskringen (zie kader) maar Van der Voet sluit uitbreiding niet uit. Als je een goed idee hebt, dan horen we dat graag. Je kunt ook altijd van gedachten wisselen met een van de bestaande kenniskringen. Of kom naar een themabijeenkomst en ontmoet elkaar. Mail naar Van der Voet (
[email protected]) voor meer informatie.
KENNISKRING ZIJ-INSTROMERS Hoe vind je als hoogopgeleide zijinstromer een positie binnen de politie? Hoe zit het met loopbaanbeleid en doorstroombeleid? Vragen waarover deze nieuwe kenniskring zich onder andere buigt. In deze uitgave vind je op pagina 13 meer over dit platform.
KENNISKRING INTERNATIONAAL De VMHP is een groot voorstander van mondiale solidariteit en elkaar op weg helpen. Bijvoorbeeld Denemarken heeft nog niet zo lang geleden een soortgelijke reorganisatie achter de rug. De leden van de Kenniskring Internationaal spraken met Deense collega’s en kregen het volgende advies: pas op dat chefs die geen chefs meer zijn, in een isolement geraken. Zo’n advies helpt in de gesprekken met bijvoorbeeld korpsleiding en andere leidinggevenden. Ook maakt deze kenniskring deel uit van EuroCop die zich onder andere sterk maakt voor de lobby in het Europese parlement (zie ook het artikel op pagina 26). De kenniskring steunt daarnaast de Portugese collega-vakorganisaties en probeert ze op weg te helpen. Verder praat deze kenniskring momenteel verkennend met het Nederlands Genootschap van Burgemeesters over grensoverschrijdend politieoptreden.
Z I J-I N
S
S
G
KE
N
N
NIS K RI
TR
OME
R
Slimme mensen op de plank of aan zet? Je bent geen calimero. Je hoeft je geen vreemde eend te voelen. Jij en ik zijn samen heel veel. Met zo’n massa en zo’n diversiteit aan kennis moeten we toch een verandering teweeg kunnen brengen? Denk mee hoe hoogopgeleide zij-instromers nog meer tot hun recht kunnen komen en sluit je aan bij de Kenniskring Zij-instromers.
Mede op advies van de Commissie Posthumus investeerde de politie de afgelopen jaren in hogeropgeleiden. Recherchekundigen en politiekundigen werden met open armen binnengehaald om vervolgens bij de oudkorpsen over de schutting gegooid te worden. Die wisten niet allemaal wat ze met deze zij-instromers moesten. Op hun beurt hadden de kersverse collega’s vaak te maken met een cultuurshock.
LANDINGSTRAJECT Een van deze zij-instromers is Madelon Dona: ‘Sommige leidinggevenden voe-
pagina 12
len betweterige zij-instromers als een ondermijning van hun gezag. Ik heb vaak genoeg zij-instromers met al hun hoge opleidingen achter een taptelefoon zien verdwijnen. Je hebt een lang landingstraject in deze organisatie.’ Kijk naar Dona zelf. Ze had een universitaire opleiding en tien jaar werkervaring achter de rug. Om recherchekundige te worden moest ze een tweejarige opleiding volgen en daarna nog eens drie jaar een traineeship. ‘Zo’n inwerktraject is te lang. Daarom ben ik zelf intern gaan solliciteren op een andere functie, waar ik direct op mijn top aan de slag kon, maar waar ik dus niet oorspronkelijk voor bedoeld was,’ vertelt Dona. Op dit moment helpt zij de Directie HRM, in een tijdelijke rol, met de positionering van hogeropgeleiden en ze geeft de VMHPkenniskring Zij-instromers een gezicht.
SCHAAP Uit onderzoek van Else Pragt bleken hoogopgeleide zij-instromers vergelijkbaar te zijn met een schaap met vijf poten: Dona: ‘Het is volgens dit onderzoek onvoldoende bekend wat de rol is van een zij-instromer: moet hij wel of niet leidinggeven, de luis in de pels spelen of juist meewerkend voorman zijn?’ Uit een onderzoek dat de Universiteit Leiden in opdracht van HRM deed, blijkt dat draagvlak binnen de eenheden veelal ontbreekt. Toch laten gesprekken met chefs ook ande-
Otto Adang, lector aan de Politieacademie en wetenschappelijk decaan van de Master of Science in Policing: ‘Ik ben ook een zij-instromer met alle mogelijkheden om gefrustreerd te raken, maar zo voel ik het niet. Ja, het duurt soms lang voordat er naar me geluisterd wordt. Toch is er vaak ruimte. Die moet je dan natuurlijk wel pakken. Misschien is dat vanuit mijn positie wat makkelijker gezegd dan vanuit de operatie. Bij de wervingssite Kombijdepolitie.nl staat trouwens de masteropleiding niet eens genoemd. Mijn vraag is: wat wil de politie nu met hogeropgeleiden? Krijg dat eerst helder in het vizier.’
re geluiden horen. ‘Ik heb voor mijn nieuwe rol bij HRM met veel leidinggevenden gepraat en ik kwam daar nauwelijks onwil tegen. Het was eerder onwetendheid of onkunde: hoe zet je ze eigenlijk in? Ook ervaren leidinggevenden vooral dat ze zelf verantwoordingsdruk hebben om zoveel mogelijk verdachten aan te leveren. Deze druk
Hak mijn kop er maar af: ik ga experimenteren. staat methodes als probleemgericht werken soms in de weg. Voor ons project sprak ik hierover met een ambtenaar van de Inspectie Veiligheid en Justitie: die zei dat het vooral de politie zelf is die ervoor kiest om zich zo incidentgericht te verantwoorden. Voor andere wijzen van verantwoorden was
GEZOCHT PIONIERS Dit was het thema van een zeer geslaagd en goed bezocht congres op 19 juni in Amersfoort waaraan ook Dona meewerkte. Het congres Conspire2Inspire was een initiatief vanuit het project ‘Positionering zij-instroom’ van de Directie HRM met ondersteuning van de VMHP. Vakgenoten ontmoetten elkaar en hoorden ook kritische geluiden, zoals van Michiel Princen (zie pagina 8). Op de achtergrond draaide een twitterfall mee (#conspire2inspire): dit gaf deelnemers gelegenheid om via twitter te reageren op wat er gezegd werd. Een groot scherm gaf alle twitterberichten live weer. De resultaten gaan een belangrijke rol krijgen in het vervolgtraject na het congres. De Kenniskring Zijinstromers gebruikt het mede als input. Meer hierover lees je in het volgende blad.
pagina 13
volgens deze ambtenaar zeker ruimte vanuit de inspectie, vooral als dat tot gevolg heeft dat er meer probleemgericht gewerkt gaat worden.’ Het inzetten van probleem- en netwerkgericht werken helpt niet alleen de criminaliteit beter te bestrijden, het zorgt er ook voor dat alle politiemedewerkers op hun top worden ingezet, zowel de ervaren collega’s als de hoogopgeleide zij-instromers.
PASSIE Dat zij-instromers al snel wijzen naar hun manager, is dit dan wel zo terecht? Dona geeft geen antwoord op deze vraag maar zegt dat de sleutel ligt in het accepteren van elkaar en van elkaars kracht: ‘De kunst is het met elkaar samenwerken op inhoud. Als je je daarop richt, dan is er geen sprake van verschil.’ Verder laten sommige zij-instromers zich ook wel beperken door de hiërarchie. Het kan eenvoudig zijn om mee te gaan met de stroom. Hogeropgeleiden moeten juist blijven vechten en zich
Recherchekundige Jiren Dijkers van Politie Amsterdam: ‘Belangrijk is om te kijken hoe je met de mensen die al in de organisatie werken, wat moois kunt doen.’
er niet bij neerleggen, aldus Dona. We houden onze passie volgens haar niet altijd levend. Laat elkaar weten waar je goed in bent en zet talenten gericht in. ‘Ik zie daar een sleutel waarmee we het vlammetje weer kunnen opwakkeren.’
MAAIVELD Stel dat er 20 procent hogeropgeleide instromers zijn. Met zo’n massa moeten we, samen met andere goedwillende recherchecollega’s, toch een cultuurverandering teweeg kunnen brengen? Weet dat je elkaar al hebt, zorg dat je elkaar gaat vinden op inhoud en versterk elkaar. Verder moeten we op een andere manier gaan werven. Denken en doen lijken nu teveel gescheiden. We willen wel die slimme mensen inzetten maar ze blijven toch op de plank. HRM heeft inmiddels een stapel met steengoede visies bekrachtigd. Maar als deze nooit werkelijkheid worden op de vloer zelf, heeft niemand daar wat aan. De visie moet omarmd en uitgedragen worden door ambassadeurs op die werkvloer zelf. Dat lukt alleen door beleid te maken dat aan de voorkant al gebaseerd is op behoefte van die-
zelfde werkvloer. Dona adviseert om mensen die goed zijn in hun vak, en dat geldt zeker niet alleen voor hogeropgeleiden, de ruimte te geven: ‘Faciliteer ze, laat ze experimenteren. Wees ervan bewust dat mensen niet zo snel hun hoofd boven het maaiveld uitsteken. Maar als je dit steeds zegt, dan maak je dit werkelijkheid. Dus je hebt pioniers nodig die zeggen ‘hak mijn kop er maar af: ik ga experimenteren’. If you want to be a leader, prepare to be judged. Je krijgt het niet op het bordje zoals je het had gewild, maar ga er samen mee aan de slag. Hier zitten allemaal welwillende mensen.’
NIEUWE STIJL Soms ontbreekt echter de passie. Dat kan ook een symptoom zijn van hoe we tot nu toe met mensen omgegaan zijn, vindt Dona. Laat in het midden hoe het gebeurd is en haal geen oude koeien meer uit de sloot. Dona: ‘We moeten die vlam weer laten branden. Geef die hogeropgeleide werk waarin hij zich gewaardeerd voelt. Maar laat je als hogeropgeleide ook volledig in al je kunnen zien, en bied je aan. Nieuwe managementstijlen, zoals Agile scrum, kunnen teamchefs en hun werknemers hierbij helpen. Met deze methode laat je medewerkers niet alleen meedenken over wat we gaan doen, maar ook over hoe we het doen. Zo voelen hogeropgeleiden, maar ook de andere collega’s, zich niet meer als een klein kind behandeld: ieder teamlid kan bij deze methode in gezamenlijkheid met hun team en leidinggevende hun rol bepalen aan de hand van hun expertise en talent.’
ONDERNEMERS
maar kan doorgroeien naar leidinggevende functies qua carrièreperspectief. De functie van operationeel specialist geeft namelijk voldoende ruimte om door te groeien in de breedte. Hiermee geef je uiteindelijk inhoudelijk aan opsporingszaken sturing zonder daarbij je te hoeven bekommeren om personele beslommeringen. ‘Een prachtbaan lijkt me,’ zegt Dona, ‘maar collega’s moeten soms ook gewoon het lef hebben om een initiatief op te pakken als je hart zegt dat dit de organisatie vooruit gaat helpen. Te vaak wordt er boven om kaders gevraagd. Een oude leidinggevende van mij zei ooit wijs: vraag je kaders, dan krijg je kaders.’ Een politiemens moet volgens Dona gewoonweg een ondernemer zijn: wat niet verboden is, is toegestaan, zolang het maar echt in dienst is van de operatie en daarmee de veiligheid van de maatschappij. Wil je meedenken, van gedachten wisselen of gewoon je ei over dit onderwerp kwijt? Mail dan
[email protected].
ZIJ-INSTROMER Politiekundige, recherchekundige en andere specialisten zijn vaak zij-instromers. Het gaat om hoog opgeleide mensen die met een andere achtergrond binnen bijvoorbeeld blauw, opsporing en intelligence terechtkomen. Hoeveel zij-instromers er precies in het korps zijn, is niet bekend. Ze worden namelijk niet als dusdanig gelabeld.
Zo voorkom je ook dat iedereen alleen
pagina 14
’s Avonds verwelkomde jachthoornbla-
Zo zonnig als de bloemen op dit schilderij was
Na een aperitief genoten de deelne-
zers met VMHP-lid Lucas Cremers de
het weer niet. Toch genoten alle deelnemers
mers van de barbecue met specialitei-
leden en hun partners terug in restau-
van het het samenzijn met ‘s middags een
ten van de streek.
rant De Koperen Kop.
fietstocht, boswandeling of bezoek aan het Museonder.
Algemene Vergadering
Reünie en relaxen in ruige natuur BEELD: JEANNE DIKKERS-DE VRIES REILINGH
Elk jaar organiseert een regionale afdeling van de VMHP de Algemene Vergadering. Dit jaar had de Afdeling Oost-Nederland de eer en kwamen de leden en hun partners op de Hoge Veluwe bij elkaar. Proef de sfeer…
De rondleiding in de beeldentuin was doorspekt met humor. Terwijl de leden en het hoofdbestuur de jaarvergadering hielden (zie ook pagina 18), genoten hun partners van de prachtige bosrijke omgeving. Hier in de beeldentuin van het museum Kröller-Müller.
pagina 15
Zijn gemeenten bezig een gemeentepolitie op te richten? Hoe ver gaat het privatiseren van veiligheid? Moeten boa’s wapens dragen? Vragen die
Boa’s en beveiligers
Verlengstuk of v
ons zouden moeten bezighou-
den uitgevoerd. Van Steden geeft een voorbeeld: ‘Neem het schilderij De Nachtwacht van Rembrandt van Rijn. In zijn tijd waren het burgers die de orde handhaafden. De politie, zoals we die nu kennen, bestond zelfs nog niet. Die is er pas sinds ongeveer tweehonderd jaar.’ Zo bezien is er op zich niets mis met boa’s en beveiligers. Wij lijken echter te gaan naar een situatie waarin de politie haar (bijna) monopolie op toezicht en handhaving geheel kwijt raakt. Beveiligers en boa’s zijn in opmars als een soort concurrenten van de politie (zie ook kader).
den. Want boa’s en beveiligers bepalen steeds meer het straatbeeld en nemen steeds meer politietaken over. Dr. Ronald van Steden gaf hierover een voordracht tijdens de Algemene Ledenvergadering van 29 mei.
V
an Steden is trots op de Nederlandse politie: ‘Als ik naar het vertrouwen in de politie kijk, doet zij het behoorlijk goed.’ Maar hij adviseert wel om ons beter te verdiepen in de toename van het aantal boa’s en beveiligers. ‘Het valt me op dat de nationale politie hierop niet veel visie heeft, ontwikkelingen zelfs ontkent. Boa’s zien zich steeds meer als verlengstuk of misschien zelfs als vervanging van de politie. Ook zijn beveiligers niet meer weg te denken bij bijvoorbeeld evenementen, in winkelcentra, maar ook op straat. Wat is de relatie tussen de politie, boa’s en beveiligers? Is de politie niet aan zet in het duidelijker positioneren van zichzelf?’
SOUL SEARCHING Wat de politie met beveiligers en boa’s gemeen heeft, is dat zij zich allen op lokale veiligheid richten. Nederland heeft een politie die dicht bij de burgers staat. Bovendien staat zij niet bekend om hard crime fighting, zoals in de Verenigde Staten. ‘De Nederlandse politie straalt vertrouwen richting de bevolking uit’, aldus Van Steden. Dit lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het volgens hem niet: ‘De Nederlandse politie doet aan soul searching over wat haar kerntaken zijn.
BEVEILIGING
Ronald van Steden is universitair hoofddocent Bestuurswetenschappen en Politicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij doet al jarenlang onderzoek naar politie en veiligheid. In 2007 promoveerde Van Steden op het onderwerp private beveiliging.
De uitkomst hiervan is een grotere nadruk op opsporing en intelligence.’ Dat gaat echter ten koste van de ‘dicht bij’ politie waar wij beroemd om zijn. Andere partijen, zoals beveiligers en boa’s, springen daarop in. ‘Hoe komt het dat deze partijen zo in aantal toenemen? Gaan zij de rol van de wijkpolitie overnemen? Wat betekent dit voor het vertrouwen in de politie?’ vraagt Van Steden zich af.
NACHTWACHT Van Steden legt uit dat de politie als organisatie en als functie niet per definitie samenvallen. De politiefunctie, die bestaat uit toezicht, handhaving, opsporing en (nood)hulp, kan prima door anderen dan de politie zelf wor-
Beveiligers zijn van oudsher gericht op het private domein. Dat is zelfs bij wet zo geregeld. Bij klassiek beveiligingswerk gaat het om taken zoals het bewaken van gebouwen, het reageren op alarmmeldingen en geld- en waardentransport. Maar het werkgebied verlegt zich volgens Van Steden steeds meer naar het publieke domein: ‘We zijn het aantal beveiligers gaan tellen vanaf de jaren tachtig. Destijds waren er 10.000 beveiligers. Inmiddels is dit aantal verdrievoudigd tot 30.000.’ Een flink deel daarvan werkt bij enorme multinationals zoals Group 4 Securicor (G4S) met wereldwijd 750.000 mensen in dienst.’ Parallel aan deze groei zijn beveiligers steeds verder naar het (semi-)publieke domein opgeschoven. Ze zijn niet meer weg te denken bij grote evenementen, op winkelgebieden en op luchthavens. Beveiligers bieden ook een heel pakket aan overheidsondersteunende diensten aan, zoals het bewaken van detentiecentra en asielzoekerscentra. Maar denk ook aan toezicht en handhaving op straat. Van Steden zet hier een kanttekening bij: ‘Deze mensen
pagina 16
ervanging van agenten? werken op flexibele basis. Ze hebben daarom minder gevoel voor de gemeente waarin ze maar kort werken. Is het niet beter om te investeren in langdurige relaties met burgers? Zoals de wijkagent doet?’
BOA’S Leerplichtambtenaren, conducteurs, milieutoezichthouders en parkeerwachters. We hebben ongeveer 25.000 van zulke boa’s in Nederland waarvan 5.000 bij gemeenten werken. Binnen gemeenten heerst momenteel een discussie over het verbreden van hun juridisch mandaat. Boa’s lopen over straat maar mogen slechts voor een beperkt aantal overtredingen bekeuren. Om goed te kunnen functioneren zouden boa’s volgens gemeenten meer bevoegdheden moeten krijgen. Dat straalt ook meer duidelijkheid en daadkracht uit naar burgers. Tussen leefbaarheid (het werkterrein van boa’s) en veiligheid (het werkterrein van de politie) bestaat een grijs gebied, meent Van Steden. Discussies over een breder mandaat voor boa’s liggen dan ook politiek gevoelig. Want is zo’n breed mandaat wel gewenst en tot hoever moet dit gaan? Boa’s investeren flink in professionalisering. Ze hebben te kampen met imagoproblemen: vroeger werkten in deze sector veel mensen met Melkertbanen. Zijn zij dus wel geschikt voor wat ze doen, vragen burgers en media zich af. Ook richten gemeenten hun boa-functie verschillend in, wat de overzichtelijkheid niet ten goede komt. Feit blijft dat boa’s allerlei politie- en veiligheidstaken in het publieke domein op zich nemen. Van Steden: ‘Als onderzoeker vind ik dit wat ironisch. De nationale politie is groot opgetuigd, alleen zie je via de achterdeur een soort gemeen-
pagina 17
tepolitie 2.0 ontstaan. Hoe kan het dat dit zo sluipend gebeurt?’
BUITENLAND Van Steden gaat in op de werkwijze van boa’s en beveiligers in Vlaanderen en in Engeland en Wales. In Vlaanderen bestaan er gemeenschapswachten die strikt zijn gescheiden van de politie. Ze maken een praatje met burgers en kunnen boetes uitdelen. De gemeente heeft hierover regie. In België ontstaat nu ook de discussie of gemeenschapswachten niet meer bevoegdheden moeten krijgen. Dan heb je het Britse model. Uit vrees voor hun positie en informatievoorziening in de samenleving probeert de Britse politie zelf meer ogen en oren op straat te krijgen door community support officers. Deze functionarissen zijn politieambtenaar. Van Steden: ‘Ze lijken op politiesurveillanten die we in Nederland naar mijn idee een beetje zijn kwijt geraakt. In Engeland blijken ze succesvol.’
PARADOX Er zit volgens Van Steden een paradox in de ontwikkeling van steeds meer boa’s en beveiligers. Hoe meer zij professionaliseren en hoe meer bevoegdheden zij krijgen, hoe meer zij op politieagenten gaan lijken. Bovendien zullen ze meer gaan kosten. Is dit een raadzame ontwikkeling? We hebben toch al wijkagenten en politiesurveillanten die dicht bij de burger staan? Verliezen zij straks hun vertrouwde positie? ‘Ik weet het niet precies, maar ik vraag me af of de politie zich wel genoeg zorgen maakt om dit soort processen. Het gaat nu allemaal te toevallig en te ongestructureerd,’ concludeert Van Steden. De politie is dus aan zet…
ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Veiligheid is een hype, waardoor er veel druk op gemeenten staat om beveiligers en boa’s aan te stellen. Ook subjectieve gevoelens spelen hierbij mee. Gemeenten willen een vriendelijk gezicht en investeren daarom in city marketing: schoon, veilig en heel zijn belangrijke aspecten voor een goed imago dat beveiligers en boa’s kunnen bieden. De reorganisatie van de politie speelt een rol in de opkomst van boa’s en beveiligers. In beleidsnota’s staat letterlijk dat de politie zich op haar kerntaken richt en dat boa’s en beveiligers overige taken kunnen oppakken. Volgens onderzoek is tussen 1993 en nu het politiebudget voor opsporing met 30 procent toegenomen en voor wijkgericht werken ongeveer gelijk gebleven. Er ontstaat op lokaal niveau ‘een gat’ waar andere partijen inspringen. Gemeenten krijgen steeds meer verantwoordelijkheid voor integrale veiligheid. De burgemeester profileert zich op dit terrein en stelt daarom graag eigen boa’s aan. Boa’s en beveiligers professionaliseren. Amsterdam heeft zelfs een eigen handhaversacademie. Dit kan een versterkend effect hebben op de verwijdering tussen politie en burgers.
Draaiend beeld in de beeldentuin van het bezochte museum op 29 mei.
Notulen Algemene Ledenvergadering VMHP 29 mei 2015
Nationale Park de Hoge Veluwe Aanwezig namens het dagelijks bestuur: Sanna Eichhorn (voorzitter), Willem Doppenberg (penningmeester) en Cees van der Voet (secretaris)
OPENING Voorzitter Sanna Eichhorn opent de 113e Algemene Vergadering en heet de aanwezigen hartelijk welkom. De voorzitter bedankt de Afdeling OostNederland voor de organisatie op deze prachtige locatie op de Hoge Veluwe. De voorzitter verwelkomt de ereleden: de heren Leendert Dorst en Philip Heijning. Bericht van verhindering is ontvangen van de ereleden Koen de Maat en Michiel Holtackers. De voorzitter leest een ontvangen bericht van de heer de Maat voor. Hij wenst het bestuur veel wijsheid en kracht toe in deze moeilijke tijd. Vervolgens verzoekt de voorzitter de vergadering een ogenblik stilte in acht te nemen om M.N. (Martin) Strooper, R.P.J. (Rob) Graëve, A.P.F. (Alex) Klaverdijk en P.C.J. (Dennis) Spaan te herdenken die het afgelopen jaar zijn overleden.
JAARREDE De VMHP is een vereniging die in bloei is en die jonge mensen weet te boeien. Het ledenaantal is redelijk stabiel. Op de goed bezochte tweede dag van de Kadertweedaagse in april 2015 was Michiel Princen uitgenodigd als gastspreker. Princen heeft een boek
geschreven over de tijd dat hij werkzaam was bij de Financiële Recherche. De VMHP zal meer bijeenkomsten organiseren die te maken hebben met het politievak en bekende namen erbij betrekken. Opgemerkt is dat hogeropgeleide politieprofessionals zo’n bijeenkomst aantrekkelijk vinden. Niet-leden hebben zeer positief gereageerd en gaven aan dat de toon en de diepgang hen aanspreekt. Resultaat is in veel gevallen dat zij lid van de VMHP worden. Ook in 2015 gaat de VMHP dus verder met het organiseren van dit soort bijeenkomsten. De kracht van de vereniging is: de saamhorigheid en brede ontwikkeling van onze leden in een professionele omgeving. Opgemerkt is dat bij de onderhandelingen in Den Haag, altijd goed naar de
VMHP’ers geluisterd wordt. De kracht van het argument blijft de kracht van de VMHP. Samen met de andere vakorganisaties worden de cao-onderhandelingen gevoerd. De voorzitter vreest dat minimaal gewacht moet worden tot aan Prinsjesdag. Dan komt er wellicht geld van het kabinet vrij voor de cao. Los van de cao meldt de voorzitter dat de salarissen met 0,8% worden verhoogd; dit wordt betaald uit de lagere werkgeversbijdragen aan het ABP. Paul Muller wordt altijd geraadpleegd over het onderwerp pensioenen. Als gekeken wordt naar de Plaatsingsadviescommissie (PAC), levert de VMHP ongeveer 40 procent van de mensen in de hoorkoppels. Ook zijn er veel VMHP-ers namens de werkgever in de
pagina 18
hoorkoppels. De kracht van de VMHP is dat we bij willen dragen een goede en evenwichtige reorganisatie. De VMHP wil dat er aandacht besteed wordt aan de belangen van leden die naar deze kamers moeten en mogen. Zo krijgen we een betere kwaliteit en creatievere oplossingen voor mensen die ergens anders geplaatst moeten of kunnen worden. Hogeropgeleide leden en leden werkzaam bij de korpsleiding zijn ook aanwezig bij de cao-acties op het Malieveld. Dat geeft een goed beeld, omdat we het met z’n allen moeten doen. Dat is ook een VMHP-slogan: Zorg voor de verbinding. Wij zijn kritisch maar zullen altijd naar oplossingen zoeken als het moeilijk wordt. De voorzitter wenst iedereen tot slot een mooi VMHP-jaar.
VASTSTELLING AGENDA De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.
MEDEDELINGEN Er zijn geen mededelingen.
VERSLAG ALGEMENE VERGADERING Bij het verslag van de Algemene Vergadering van 16 mei 2014 te Kerkrade wordt door de heer van der Wal gemeld dat bij de namen van de herdenking de heer A.E. (Albert) van der Most de juiste naamgeving is. Naar aanleiding van de vraag van Ted Peer over de aanbesteding van dames en heren sjaals en stropdassen met het VMHP-logo, antwoordt de voorzitter dat het bestuur heeft nagedacht over het voorstel en besloten heeft de voorgestelde items niet in productie te nemen. Wat het wel wordt, moet nog besloten worden. Het verslag wordt onder dankzegging aan de notulist vastgesteld.
VERSLAG VERENIGINGSJAAR 2014 Het jaarverslag 2014 wordt inhoudelijk
pagina 19
en naar aanleiding van besproken. De voorzitter bedankt de afdelingssecretarissen en de voorzitters van de commissies voor het op tijd aanleveren van hun bijdragen aan dit jaarverslag. Onder dankzegging aan de secretarissen wordt het jaarverslag 2014 vastgesteld.
FINANCIËN a. Verslag van de Financiële Commissie bestaande uit Sander van Vuuren, Han Vriend en Geo Walraad Geo Walraad leest namens de Financiële Commissie het verslag voor waarin de commissie haar bevindingen heeft verwoord. Geconcludeerd is dat de penningmeester zijn taken nauwgezet en met een hoge mate van betrokkenheid heeft uitgevoerd. b. Verkiezing nieuw lid Financiële Commissie Omdat Sander van Vuuren niet meer herkiesbaar is, moet een nieuw lid voor de Financiële Commissie gekozen worden. Cor Gorissen stelt zich beschikbaar. De vergadering gaat akkoord en de heer Gorissen wordt benoemd tot lid van de Financiële Commissie voor het boekjaar 2015. De voorzitter bedankt de heer Gorissen voor zijn bereidheid om deel te nemen. De Financiële Commissie voor het boekjaar 2015 bestaat uit: Cor Gorissen, Han Vriend en Geo Walraad. c. Financieel Jaarverslag 2014 De penningmeester licht de jaarrekening 2014 toe. Anders dan vorige jaren zijn nu ook de begin- en eindbalans bij de stukken gevoegd. Op die wijze krijgt de vergadering inzicht in de financiële positie en in het eigenvermogen aan het eind van het jaar. Uit de financiële overzichten blijkt dat het boekjaar 2014 is afgesloten met een behoorlijk tekort maar vanwege incidentele baten is het uiteindelijk tekort behoorlijk gereduceerd.
De hoge kosten van rechtsbijstand voor enkele bijzondere zaken waren vooral debet aan het tekort. Het eigen vermogen blijft in de buurt van de afgesproken minimum omvang. Het perspectief naar de toekomst is zeker niet ongunstig. Kanttekening hierbij is hoe verder in de tijd, hoe minder zeker dat is. Op grond van al deze bevindingen acht de penningmeester het (nog) niet nodig de contributie te verhogen. d. Begrotingswijziging 2015 en begroting 2016 met meerjarenraming 2017-2019 De penningmeester licht deze beide begrotingen toe. De in mei 2014 vastgestelde begroting voor 2015 sluit niet meer goed aan bij de realiteit en om die reden is een begrotingswijziging voorgelegd. Vooral de verschuiving van actieve naar postactieve leden heeft behoorlijke financiële gevolgen. Verder is in de aangepaste begroting rekening gehouden met het actuele verloop van een aantal kosten. De begroting 2016 lijkt veel op die van 2015. Er is van een defensief beleid uitgegaan als het gaat om het aantal leden. De penningmeester verzoekt de vergadering in te stemmen met het voorstel van Geo Walraad, namens de Financiële Commissie, om de jaarrekening 2014 te accorderen en het bestuur decharge te verlenen. De vergadering dechargeert het bestuur van het jaar 2014. De voorzitter bedankt de penningmeester en de Financiële Commissie. De vergadering stelt de begrotingswijziging 2015 en de begroting 2016 vast en stemt in met de meerjarenraming 2017-2019. Hans Kamphuis vraagt over de toekomst van het Blauwtje (VMHPNieuws): nu Evert Onink de redactie niet meer doet, wie schrijft een verslag van bijeenkomsten? De penningmeester antwoordt dat aan de huidige
redacteur van het Blauwtje, Saskia van Bruinessen, gevraagd kan worden voor het schrijven van een verslag. Echter, in tegenstelling tot Evert Onink die redacteur was, VMHP-lid is en daarom de bijeenkomsten bezocht, is Saskia van Bruinessen geen lid: haar aanwezigheid bij bijeenkomsten brengt extra kosten met zich mee. Om het kostenplaatje te reduceren heeft het bestuur besloten dat de afdeling die de bijeenkomst organiseert, het verslag zelf maakt en dat Saskia van Bruinessen het verslag redigeert voor het plaatsen in het Blauwtje. Verdere afstemming hieromtrent zal t.z.t. volgen.
VERLENGING TERMIJN VOORZITTER Tijdens de Algemene Vergadering 2014 heeft het erelid Koen de Maat opgeroepen de zittingstermijn van de voorzitter te verlengen onder andere vanwege de lopende cao-onderhandelingen en de reorganisatie. De voorzitter bevestigt dat we nog midden in deze cao-onderhandelingen zitten en ook vooral in een grote reorganisatie. Ook is de reorganisatie van de Politieacademie nog aanstaande. De oproep van Koen de Maat is in het hoofdbestuur en in het dagelijks bestuur besproken. Afgesproken is de Algemene Vergadering een voorstel in lijn met het voorstel van Koen de Maat voor te leggen. Concreet is het voorstel aan de Algemene Vergadering om bij grote uitzondering de termijn van de voorzitter te verlengen met één jaar. Graag had het bestuur een nieuwe voorzitter willen voorstellen en deze in 2016 willen benoemen. Helaas is het hoofdbestuur er niet in geslaagd een kandidaat voor te dragen. Vervolgens is in het hoofdbestuur afgesproken een driehoofdige commissie van wijze mensen uit het hoofdbestuur te benoemen die zich kunnen laten bijstaan door deskundigen uit de vereniging of daar buiten. De commissie is samengesteld uit: Jan Dogger, Willy Valckx en Cees van der Voet. Deze commissie gaat namens het hoofdbestuur op zoek naar kandida-
ten. Besloten is niet overhaast te werk te gaan bij deze voordracht. Daarom wordt er nu geen nieuwe voorzitter voorgedragen maar wordt het voorstel voor de bijzondere verlenging van de bestuurstermijn van de huidige voorzitter gedaan. De Algemene Vergadering wordt gevraagd met het voorstel in te stemmen. Klaas de Vos stelt een verlenging van maximaal drie jaar voor. Han Vriend ondersteunt dit voorstel en koestert stabiliteit in deze moeilijke periode. De voorzitter van de Afdeling Amsterdam Kees Schoonen stelt voor de zittingstermijn per jaar met een jaar te verlengen. Het hoofdbestuurslid Gerry Smit geeft aan dat hij hecht aan de vanuit het hoofdbestuur voorgestelde verleningstermijn van 1 jaar. De vergadering is even geschorst en de overige leden van het hoofdbestuur hebben overlegd. Uiteindelijk is besloten het eerdere voorstel van het hoofdbestuur terug te nemen en is het volgende voorstel aan de leden voorgelegd: De bestuurstermijn van de huidige voorzitter wordt verlengd met een termijn van 3 jaar of zoveel korter dan mogelijk en verantwoord wordt gehouden door de Algemene Vergadering.
De commissie gaat onverwijld aan het werk met het zoeken naar een kandidaatvoorzitter die aan het hoofdbestuur wordt voorgesteld. Omdat het herziene voorstel uit het hoofdbestuur verder strekt dan het voorstel van de voorzitter van de Afdeling Amsterdam, wordt eerst het herziene voorstel van het hoofdbestuur in stemming gebracht. Na stemming conform de statuten gaat de vergadering met een ruime meerderheid akkoord met het herziene voorstel. Het voorstel van de voorzitter van de Afdeling Amsterdam wordt als gevolg daarvan niet meer in stemming gebracht. Dit voorstel geeft de Algemene Vergadering de mogelijkheid om binnen de genoemde 3 jaar een nieuwe voorzitter te benoemen.
AFTREDEN EN VERKIEZEN LEDEN HOOFDBESTUUR Aftredend wegens het volbrengen van de eerste termijn is het dagelijks bestuurslid Willem Doppenberg (penningmeester). Het hoofdbestuur draagt Willem Doppenberg voor om hem te herkiezen voor een tweede termijn. De vergadering stemt bij acclamatie in tot herbenoeming van Willem Doppenberg als penningmeester in het hoofdbestuur.
pagina 20
Aftredend is Gerry Smit, vicevoorzitter. De voorzitter meldt dat Gerry Smit zijn vice-voorzitterschap om moverende redenen heeft neergelegd. Het hoofdbestuur heeft besloten met de nieuwe voorzitter te bespreken wat te doen met de functie van vicevoorzitter. Gerry Smit blijft echter lid van het hoofdbestuur als vertegenwoordiger van de Afdeling Amsterdam. Met een woord van dank voor al zijn inzet als vice-voorzitter overhandigt de voorzitter Gerry Smit een presentje. Aftredend en niet herkiesbaar is Hans Bogers van de Afdeling NoordNederland. De voorzitter bedankt Hans Bogers voor al zijn werk dat hij als bestuurslid voor de VMHP heeft gedaan en overhandigt hem een presentje. Het was fijn om met hem samen te werken. Met een woord van dank geeft Hans Bogers een korte reactie. Aftredend wegens het volbrengen van zijn derde termijn en niet herkiesbaar is Maarten van de Nieuwenhuijzen van de Afdeling Midden-Nederland. De voorzitter bedankt Maarten van de Nieuwenhuijzen voor zijn inzet in de afgelopen negen jaar dat hij bestuurslid voor de VMHP geweest is. Met een dankwoord geeft de Maarten van Nieuwenhuijzen een reactie. Het hoofdbestuur draagt Ton van Genabeek voor als hoofdbestuurslid van de Afdeling Midden-Nederland. De vergadering stemt bij acclamatie in tot benoeming van Ton van Genabeek voor zijn eerste termijn in het hoofdbestuur. Om persoonlijke redenen heeft Ineke de Hoop haar hoofdbestuursfunctie neergelegd. Het hoofdbestuur draagt Nico Slikboer voor als hoofdbestuurslid van de Afdeling Rotterdam voor de resterende duur van de termijn van Irene de Hoop. De vergadering stemt bij acclamatie in tot benoeming van Nico Slikboer in het hoofdbestuur. Namens het bestuur richt de voorzitter een woord van dank aan Evert Onink voor al zijn inzet de afgelopen jaren voor de VMHP en overhandigt hem een
pagina 21
cadeau. Met een woord van dank reageert Evert Onink. Namens het bestuur en de Afdeling Rotterdam richt de voorzitter een woord van dank aan Sander van Vuuren voor al zijn inzet voor de VMHP in het algemeen en de Afdeling Rotterdam in het bijzonder. Sander werd overrompeld met deze aandacht en bedankte het bestuur voor de leuke attentie. Ook worden Kees Hordijk en Wim Gallée-Koeslag door de voorzitter bedankt voor hun inzet in het Landelijk Actiecomité (LAC). Dit wordt op grote waarde geschat. De voorzitter overhandigt de heren ieder een boek over de Hoge Veluwe en een fles wijn.
RONDVRAAG EN SLUITING De voorzitter meldt dat het hoofdbestuur geen schriftelijke meldingen ontvangen heeft voor de rondvraag. De aanwezigen hebben ook geen vragen. Erelid Leendert Dorst richt het woord aan de aanwezigen. Leendert Dorst complimenteert het hoofdbestuur voor al het werk dat het afgelopen jaar verzet is in deze moeilijke tijd. Jaren geleden was het een stuk makkelijker. Nu zijn de dingen niet meer voorspelbaar. Als de heer Dorst het bestuur mag beoordelen, dan zou hij het bestuur een 10+ geven voor het verrichtte werk. We hebben een geweldig hoofdbestuur en de heer Dorst stelt de aanwezigen voor het bestuur uit te zwaaien met een luid en waarderend applaus. Applaus volgt.
AGENDA VOLGENDE ALGEMENE LEDENVERGADERING Noteer alvast in je agenda vrijdag 27 mei 2016. Dan organiseert de Afdeling Midden-Nederland het programma rond de Algemene Ledenvergadering. Al meer dan honderd jaar houdt de VMHP deze vergaderingen. Een vereniging die steunt op waardevolle ervaring dus.
Met een woord van dank aan de Afdeling Oost-Nederland en het organisatiecomité voor de organisatie van deze geweldige dag op deze mooie locatie. De opkomst is geweldig. Leendert Dorst zegt altijd graag aanwezig te zijn bij de Algemene Vergadering en hoopt hier volgend jaar weer deel van uit te mogen maken. Hij wenst een ieder het goede, geluk en arbeidsvreugde toe. Moge een toekomst voor het korps dat u dient, ook vruchtbaar zijn. Leo Smalt neemt het woord namens de Afdeling Midden. Hij nodigt iedereen uit om op vrijdag 27 mei 2016 naar de Algemene Vergadering in MiddenNederland te komen. De voorzitter bedankt een ieder, wenst iedereen een fijne dag toe en sluit onder dankzegging de Algemene Vergadering.
AGENDA
WERKBEZOEK MICROSOFT De Afdeling Amsterdam organiseert op woensdagochtend 16 september een werkbezoek bij Microsoft op Schiphol in het kader van het nieuwe werken. Dit betreft een vervolgbijeenkomst op de VMHP-lezing die deze afdeling op donderdag 11 december 2014 hield. Opgeven voor het werkbezoek kan per mail bij de secretaris van de Afdeling Amsterdam:
[email protected].
Mega operatie ac De telefoon staat roodgloeiend bij het Landelijk Actiecentrum. Collega’s hebben vragen over de acties van de verenigde vakorganisaties rond de cao. Tussen deze vragen door coördineren gemotiveerde collega’s alle acties, van contact met burgemeesters tot de logistiek. Een blik achter de schermen.
W
im Gallée-Koeslag en Kees Hordijk vertegenwoordigen de VMHP in het Landelijk Actiecentrum (LAC). Hordijk: ‘Wij helpen acties te coördineren, zien collega’s uit het hele land en doen veel contacten op. Het onderwerp is niet altijd vrolijk stemmend, maar we krijgen wel energie van dit werk: je bent met elkaar bezig voor de goede zaak.’ In het LAC zitten naast Wim en Kees andere collega’s van de ACP, ANPV en NPB. Samen zorgen zij dat het actiecentrum bemenst is. Het centrum is gehuisvest in het hoofdkantoor van de NPB in Woerden. Zij werken onder verantwoordelijkheid van hun voorzitters. Zo kondigen zij elke actie bij het bevoegd gezag, de Minister van Veiligheid en Justitie en de betreffende burgemeester, aan. Daarnaast heeft elke eenheid een eigen Actie- en Communicatieteam (ACT) die lokaal de acties organiseert.
WISSELWERKING Mooi is volgens Hordijk de wisselwerking tussen het LAC en deze regionale ACT’s. Hij noemt als voorbeeld de ‘Zwaan kleef aan’ actie waarbij langzaam werd gereden op de snelwegen. Dit begon in Zeeland-West-Brabant, is in estafettevorm door andere eenheden overgenomen en op 22 april als landelijke actie gevoerd, van Groningen tot Maastricht. Hordijk: ‘We kunnen landelijk niet alles bedenken en stimuleren de regionale teams vooral met eigen initiatieven te komen’. Hij noemt een spontane actie begin juni van Oost-Brabant. Minister van Veiligheid en Justitie Van der Steur bezocht Sint Michelsgestel en werd daar meteen geconfronteerd met onze actievoerende collega’s. Van der Steur werd duidelijk aangesproken op het ontbreken van concrete voorstellen van zijn kant en de achterbank van zijn auto lag bij vertrek vol met politiefolders. De rol van het LAC is verder: opmaken
pagina 22
hter cao-acties van draaiboeken voor de acties op landelijk niveau en het beschikbaar stellen van allerlei soorten actiemateriaal. Dit materiaal wordt via de ACT’s, uitgereikt aan de actievoerende collega’s. Denk hierbij aan polsbandjes, actiehesjes en lawaaitoeters.
DUBBELROL Naast de wisselwerking met de ACT’s had het LAC een grote rol bij de landelijke bijeenkomsten in Den Haag. ‘Uit elke eenheid kwamen collega’s hun ongenoegen uiten. Beide keren tussen de 1.500 en 2.000 mensen. Wij hebben logistiek van alles geregeld, van vervoersafspraken en catering tot toiletruimtes. Verder voerden we, samen met het Haagse ACT, onderhandelingen met onder andere de gemeente over details, zoals waar je wel en niet mag staan.’ Hoewel Den Haag een stad van demonstraties is, had de politie nu een dubbelrol: als demonstrant en als politie. Dat mag je niet onderschatten, aldus Hordijk. Je moet echt rekening houden met een eventueel afbreukrisico naar de Haagse collega’s toe: zij zijn zowel ontvangend ACT als collega’s die hun werk doen en onze demonstratie moeten begeleiden. ‘Als er spanning ontstaat of regels niet duidelijk zijn, willen we voorkomen dat de ene politiecollega tegenover over de andere staat’.
BEZOEK WERKVLOER De eerste twee weken van juni stonden in het teken van de ledenraadpleging. Hordijk: ‘De vier vakbondsvoorzitters, met in hun kielzog een LAC-vertegenwoordiger als secondant, bezochten 130 politiebureaus van alle eenheden en waren ook aanwezig bij het Politiedienstencentrum en de Politieacademie. En dat allemaal in een periode van 13 dagen. Doel was
pagina 23
TIP ROND CAO Hoewel de zomerperiode nu aanbreekt, wordt er niet achterover geleund wat betreft de caoacties. Het coulance-beleid voor de kleinere verkeersovertredingen gaat gewoon door. De komende acties worden harder van toon nu de meer vriendelijk uitgevoerde acties nog geen concreet resultaat hebben opgeleverd. Het LAC kijkt vooral naar de vele grote, muzikale, culturele of sportieve evenementen die deze zomer op de agenda staan. Houd de VMHP-website, Twitter (@politieacties) en Facebook Politieacties in de gaten. Heb je de petitie op www.petitie.nl (Politiewerk verdient meer waardering) al ondertekend?
om met zoveel mogelijk collega’s op de werkvloer in aanraking te komen. Je brengt niet alleen informatie over de cao-onderhandelingen en alle acties, maar haalt tegelijkertijd allerlei informatie.’ Zo merken de landelijke coördinatoren dat er ook wel misverstanden over de cao zijn. Het gaat niet alleen om een concrete loonsverhoging van 3,3 procent. Andere eisen worden door de vakorganisaties als nog belangrijker gezien.
CAO-PUNTEN Twee voorbeelden maken dit duidelijk: We streven naar duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de politieorganisatie, die op haar beurt een gezonde bedrijfsvoering dient te hebben. Dat van een gezonde bedrijfs-
voering nu geen sprake is, mede als gevolg van de langlopende reorganisatie, is een understatement. Dat betekent concreet: geen afbraak van de bestaande voorzieningen voor oudere werknemers en beleid ontwikkelen voor vroegpensioen. Bovendien moeten we voorkomen dat de steeds schaarser wordende groep jongere collega’s wordt opgezadeld met onevenredig veel onregelmatige diensten. We willen dat de werkgever eerder gemaakte afspraken nakomt. Deze zijn in vorige cao’s vastgelegd en gaan over veilig en gezond werken. Dat houdt concreet in: voldoende training voor bewapende medewerkers, voldoende scholing op andere gebieden en voldoende loopbaanperspectief.
Islamitische Staat
Goed om te sterven Martelaar worden is het hoogste dat je kunt bereiken in Islamitische Staat (IS). De gemiddelde Nederlander begrijpt dit niet. Arabist Jan Jaap de Ruiter van University Tilburg hield onlangs bij de Afdeling Zuid een presentatie hierover. Hij vertrouwde zijn kennis voor de VMHP aan het papier toe. DOOR JAN JAAP DE RUITER Islamitische Staat claimt haar islamitische staat in te richten naar het voorbeeld van de profeet Mohammed (570-632 AD) en de eerste generatie moslims, waar naar verwezen wordt met de Arabische term ‘salaf’ (generatie). Salafisten, de navolgers van die eerste generatie, trachten op geweldloze wijze deze salaf te imiteren. Dat resulteert in een buitengewoon complex uitgewerkt systeem van regels, waar ze zich, ongeacht hun omgeving, dat kan Saoedi-Arabië zijn maar ook Sittard, aan trachten te houden. Ook voor jihadisten geldt dat de profeet Mohammed en die eerste periode van de islam model staan voor hun idealen.
VEEL VIJANDEN Niet alle stromingen laten het zo ver komen, maar Islamitische Staat wel. Basis van de interpretatie van Islamitische Staat van de Sharia is dat, omdat zij goddelijk is, daarmee alle niet goddelijke, ofwel seculiere wetten, beschouwd moeten worden als ingaand tegen de Sharia. Daarom moet het navolgen van niet-Shariawetten beschouwd worden als geloofsafval, blasfemie en ketterij oftewel shirk. Dat impliceert dan weer dat moslims die zich houden aan deze seculiere wetten potentieel bestraft dienen te worden met de dood. Het moge duidelijk zijn dat Islamitische Staat op deze manier veel vijanden heeft.
JIHADISTEN Het woord jihadisten is afgeleid van het Arabische woord jihad, dat strijd betekent. Die strijd betekent in de brede islamitische geloofsleer in de eerste plaats een strijd tegen de eigen lusten en zonden in een streven naar een zuiver leven. In de tweede plaats wordt jihad ook opgevat als wat een heilige oorlog genoemd zou kunnen worden: de strijd tegen de fysieke vijanden van de islam waarbij geweld toegestaan is.
KRUISBESTUIVING Jihadisten leven volgens een vergelijkbaar stelsel aan regels als de salafisten, het grote verschil tussen beide groepen is dat de eersten ook middels
waarin het woord wahid verdisconteerd is; het betekent ‘één’. Omdat er maar een God is en omdat alleen die ene God aanbeden mag worden, worden alle andere goden en aanbiddingen van goden beschouwd als schending van die eenheid Gods, ‘shirk’ in het Arabisch. In de meeste interpretaties van de Sharia kan daar maar één straf op staan en dat is de doodstraf.
ECHTE STAAT geweld trachten hun doelen te bereiken om die islamitische heilstaat vorm te geven. Ondanks dat vooral salafisten regelmatig verklaren niets met jihadisten te maken willen hebben, zijn de scheidslijnen tussen beide groepen onscherp en vindt er nogal wat kruisbestuiving tussen beiden plaats.
EENHEID GODS De basis van de islam (en dat geldt voor alle moslims) is dat er maar een God is, Allah. De islam is een monotheïstisch godsdienst net zoals het Jodendom en het christendom dat zijn. De Arabische term voor die eenheid Gods is tawheed
Islamitische Staat heeft grote delen van Syrië en Irak in handen en beheerst daarmee het leven van naar schatting acht miljoen mensen. Het bestuur kent een gelaagde structuur. Aan het hoofd van Islamitische Staat staat de kalief, Abu Bakr al Baghdadi. Onder hem ressorteert een kabinet bestaande uit wat je ministers zou kunnen noemen, elk met een aparte post, een ‘war office’ en gouverneurs voor de diverse provincies. De structuur is daarmee van het top-downtype en de coördinatie tussen de diverse bestuurslagen en binnen de bestuurslagen is naar verluidt strak.
pagina 24
MEDIACENTRUM Ook is er een mediacentrum, genaamd Al Hayat, dat als spreekbuis dient van de leiding van Islamitische Staat en documenten verspreidt met betrekking tot de staatsinrichting, zoals het onderwijs, de regelgeving betreffende vrouwen en christenen en allerlei financieel-economische zaken. Ook geeft Al Hayat een heuse glossy uit genaamd Dabiq dat op internet vrij te downloaden is (zie link onderaan). Dabiq staat voor de plek waar in de islamitische traditie de eindslag aller volkeren plaats zal vinden, zeg maar het islamitische Armageddon.
GLOSSY DABIQ Het blad Dabiq laat zich in een zin samenvatten: de verheerlijking van de dood. De negen afleveringen die tot nu toe van Dabiq verschenen zijn, grossieren in afschrikwekkende foto’s
van dode mensen. Er zijn er van de gedode vijanden van Islamitische Staat, maar ook staan er foto’s in van zijn martelaren: veelal jonge bebaarde mannen met gesloten ogen en bebloede gezichten. Constant wordt in de begeleidende teksten hun martelaarsdood gevierd als het hoogste wat er te behalen valt. De strijders die in het blad geïnterviewd worden, zoals drie Belgische strijders in Dabiq 7, laten niet na constant hun verlangen tot uitdrukking te brengen te mogen sneuvelen voor die ene God.
DOOD Het is bizar: waar Islamitische Staat een heuse staat creëert, is het hoogste doel dat zij tegelijkertijd propageert de dood. Een ieder die zich vanuit Westers perspectief bezighoudt met Islamitische Staat dient dit ten volle te beseffen. Het is goed om te sterven
voor de goede zaak, het is het hoogste doel van je leven. Mocht je sterven, dan dienen je familieleden en vrienden zich te verheugen. Probeer zo’n vijand maar eens te verslaan.
VERDER LEZEN: • Link Dabiq: http://www.clarionproject.org/news/islamic-state-isis-isilpropaganda-magazine-dabiq • Koning, M. De, J. Wagemakers & C. Becker (2013). Salafisme. Utopische idealen in een weerbarstige praktijk. Almere: Uitgeverij Parthenon. • Roex, I. (2013). Leven als de profeet in Nederland. Over de salafi-beweging en democratie. Amsterdam: Amsterdam University Press. • Ruiter, de, J.J. (2005). De statistieken der religies. Beschouwingen over de joods-christelij-islamitische traditie van ons land. Budel: Uitgeverij Damon.
Actuele militaire situatie in Irak en Syrië. In handen van de Iraakse overheid In handen van Islamitische Staat (in Irak en de Levant) (IS) In handen van de Iraakse Koerden In handen van de Syrische overheid In handen van andere Syrische rebellen: Islamitisch Front, Jabhat al-Nusra en Vrij Syrisch Leger In handen van de Syrische Koerden
pagina 25
•
T E R N AT
K E N NIS
IN G •
IN
KR
EuroCop Spring Committee Meeting
Aanslagen Europa bepalen sfeer
IO
N A AL
Op 3 en 4 maart vond in Torremolinos de voorjaarsvergadering van
ACTIVITEITEN
het Eurocop Committee plaats. Als lid van Eurocop maakt de VMHP
Het Executive Committee van Eurocop deed verslag van haar werkzaamheden sinds de Autumn Eurocop Committee in Berlijn. Daarbij ging deze commissie in op zaken als verbetering van de in- en externe communicatie. Er is bereikt dat vele artikelen zijn gepubliceerd, onder andere op www.eurocop. org. Vertegenwoordiging in Brussel is geregeld zowel in persoon vanuit het Executive Committee als met het ingehuurde bureau FleishmanHillard. Ook zijn thema’s als veiligheidsbeleid, gezondheid en welzijn (Health & Safety) verder vormgegeven. Bovendien werd aandacht besteed aan de voortgang van de implementatie van de Working Time Directive (Europese Arbeidstijdenwet). Niet onbelangrijk waren de consultatierondes - met erkenning van Eurocop als belangrijke gesprekspartij - voor het nieuwe Europese veiligheidsprogramma 2015-2019 als opvolger van het programma van Stockholm. Tot slot sprak de commissie met elf verschillende Europese parlementsleden.
deel uit van deze halfjaarlijkse vergadering. De sfeer van de vergadering werd vooral bepaald door de recente aanslagen in Frankrijk, België en Denemarken. Omdat ook politiemensen hiervan het slachtoffer waren, werd stil gestaan bij de gevolgen voor de politiediensten in Europa. Bert de Rooij en Geert de Vries doen verslag.
A
nna Nellberg, president van Eurocop, gaf aan dat de politie door de recente aanslagen zwaar op de proef is en wordt gesteld. Nellberg had een open brief gestuurd aan de Europese beleidsmakers. In deze brief vraagt zij om onder andere steun, adequate bronnen, training en uitrusting. Door de reducering van de nationale politie-budgetten is er minder geld voor deze zaken. De gevolgen hebben een demoraliserend werking op de politiemedewerkers en zijn een aantasting van de nationale en Europese veiligheid. Daarom riep de president op tot meer grensoverschrijdende samenwerking en vernieuwing van de European Internal Security Strategy. Hierbij doelde zij op concrete maatregelen en activiteiten, zoals het delen van best practices, trainingen, inlichtingen en het implementeren van relevante wetgeving. Tot slot werd een moment van stilte in acht genomen om de (politie)slachtoffers van de aanslagen te herdenken.
REMILITARISERING SPAANSE POLITIE De vertegenwoordiger van de Spaanse zustervakbond UPOL gaf aan dat het momenteel politieel in Spanje zorgelijk is. De Spaanse politie moet haar werk doen onder armoedige werkomstandigheden. De uitvoering van wetten gaat rigide en aandacht voor burgerrechten (ook van politieambtenaren) is momenteel minimaal. Er vindt zelfs
pagina 26
een remilitarisering van de Spaanse politie plaats. Protesten richten zich op het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de regering. Politievakbonden eisen daarbij hun rechten op. Het feit dat de vergadering van het Eurocop Committee nu in Spanje plaatsvindt, ervaren de Spaanse politievakbonden als Europese steunbetuiging.
ONTWIKKELING LEDENBESTAND Twee politievakbonden van Gibraltar, de Gibraltar Defence Police Federation (GDPF) en Gibraltar Police Union (GPU) werden welkom geheten binnen Eurocop. Gezien de historische en controversiële relatie tussen Spanje en Gibraltar was hier sprake van een bijzonder moment met een speciaal dankwoord aan de Spaanse collega’s. Vanuit het Ministerie van Defensie neemt de GDPF met ongeveer 100 leden en met haar grotendeels civiele taakstelling een bijzondere positie in. De GPU bestaat uit 240 leden Helaas werd afscheid genomen van drie zusterorganisaties uit Bulgarije, Hongarije en België. Zij kwamen hun contributieverplichtingen niet na. Ook niet na herhaalde contacten en aanmaningen door het Executive Committee van Eurocop. Daarmee was een afscheid dan ook onvermijdelijk. Het totaal aantal Eurocop-leden is teruggelopen tot ongeveer 437.000. Eurocop hoopt en verwacht wel dat nieuwe politievakbonden zich aansluiten.
FINANCIËN De financiële stukken over 2014 werden goedgekeurd. Door toenemende kosten en vooral achterblijvende contributie-inkomsten werd voor € 36.000 een beroep gedaan op de financiële reserves. Verder was er een nog niet afgeronde discussie over de te hanteren criteria voor de contributie van de Griekse vakbond POASY. Door de enorme kortingen op het Griekse politiesalaris drong zij aan op een contributie-
pagina 27
verlaging voor haar leden. Tot nu toe hebben ze geen aanpassing gehad.
YOUTH Net zoals de VMHP wil Eurocop jongeren uit aangesloten organisaties meer betrekken bij haar werk. Het idee is om een honderdtal jongere collega’s uit te nodigen voor een meerdaags seminar. Doel is om met hen te praten over problemen en uitdagingen waarmee zij te maken hebben. Om dit financieel mogelijk te maken werd voorgesteld om sponsormogelijkheden te onderzoeken. Dit riep de nodige integriteitsdiscussie op als gevolg van nationale principes rond sponsoring. Daarom wordt gekeken of er Europese scholingssubsidies mogelijk zijn. In de ogen van velen is dit een meer objectieve financiële benadering. Het idee van Eurocop for Youth werd een warm hart toegedragen. Het verzoek is om vanuit de verschillende landen reacties uit het (jongeren)veld in te brengen. Voor de VMHP betekent dit aan de Kenniskring Internationaal (zie de VMHP-site). Statuten en huishoudelijk regelement Al ruim een jaar is een werkgroep die het Executive Committee ingesteld heeft, aan de slag met een voorstel om de statuten en het huishoudelijk reglement van Eurocop te herzien.
Geert de Vries heeft zitting in deze werkgroep. De werkgroepleden keken onder meer naar een andere verdeelsleutel van stemgerechtigdheid van de leden van Eurocop. Mogelijk dat het Executive Committee uit vijf in plaats van zeven gaat bestaan. De verzamelde Scandinavische politiebonden in Nordiska vroegen waarom het voorstel zoveel vice-presidenten heeft. President Anna Nellberg antwoordde dat dit te maken heeft met de kracht van vertegenwoordiging in Brussel. Hierdoor kan zij in het Europese circuit gemakkelijker officieel vervangen worden. Overigens hadden de Eurocop-leden al in een eerder congres besloten tot een kleiner Executive Committee; daarmee zou het eigenlijk een formaliteit zijn. De definitieve voorstellen voor noodzakelijke of relevante aanpassingen als fundament onder de toekomst van Eurocop worden geagendeerd voor de najaarsvergadering van het Eurocop Committee in Praag. Uiteindelijk velt het Eurocop-congres in november haar definitieve oordeel over de voorstellen. Dit congres vindt in Dublin plaats. Voor die tijd worden de voorstellen in het hoofdbestuur van de VMHP besproken, zodat onze vertegenwoordigers in Eurocop zich inhoudelijk goed kunnen voorbereiden op het te nemen besluit.
Bedankt voor Blauwtje In de Algemene Vergadering van 29 mei zijn Hans Bogers en Evert Onink in het zonnetje gezet als dank voor hun bijdrage aan de VMHP. Beiden hebben zich ook jarenlang ingezet voor het Blauwtje.
EVERT ONINK Evert Onink is jarenlang de drijvende kracht geweest van ons Blauwtje. Niet alleen verzorgde hij de redactie maar ook was hij degene die je in allerlei bijeenkomst tegenkwam met zijn fototoestel. Het schrijven van de stukken (met foto’s ) is één, maar het verkrijgen van de informatie is wat anders. Evert wil genieten van zijn aankomend pensioen en we gunnen hem dat van harte. Na 100 Blauwtjes is dat dik verdiend. De redactie wil Evert ook ontzettend bedanken voor zijn bijdrage.
HANS BOGERS Hans heeft heel veel lezers een groot plezier gedaan met zijn bekende column op de achterkant van dit blad. Vandaag kunt u zijn allerlaatste verhaal lezen. De redactie wil Hans heel hartelijk danken voor zijn trouwe en altijd interessante bijdrage aan ons verenigingsblad. Met zijn vlotte pen schreef hij meer dan honderd columns.
OPROEP Het is de bedoeling dat we na deze editie met wisselende columnisten gaan werken. We laten graag bekende key-spelers op het politieterrein aan het woord. Maar we willen ook ruimte bieden aan onze leden als die eens een column willen schrijven. Spreekt het je aan, neem dan contact op met de redactie (
[email protected]). Vanzelfsprekend spreken we dan graag met jou het een en ander verder af.
pagina 28
Kaderdagen
Weerzien in Wageningen BEELD: MATH AGELINK
De jaarlijkse kaderdagen vonden plaats op
satie, passeerden de revue. Ook brachten de
23 en 24 april. Het hoofdbestuur, de afdelin-
leden elkaar op de hoogte van ontwikkelingen
gen, de kaderleden en de kenniskringen ont-
op afdelings- en kennisgebied. Sprekers op de
moetten elkaar in het zonnige Wageningen.
tweede dag waren Madelon Dona en Michiel
Onderwerpen, zoals de cao en de reorgani-
Princen (zie elders in dit nummer).
pagina 29
Hoofdbestuur VMHP en taakverdeling Sanna Eichhorn (Zuid Nederland) voorzitter, lid CGOP, beheerscommissie PZP mobiel: 06-20 60 19 83 e-mail:
[email protected] Willem Doppenberg penningmeester mobiel: 06 - 36 21 13 61 e-mail:
[email protected] Cees van der Voet (Midden Nederland) secretaris mobiel: 06-10 90 70 61 e-mail:
[email protected] Ruub Petow (Den Haag) ad interim mobiel: 06-53 47 45 37 e-mail:
[email protected] Nico Slikboer (Rotterdam) mobiel: 06-12 02 49 21 e-mail:
[email protected]
In memoriam Op dinsdag 7 april overleed Dennis Spaan (1974). Hij was onderweg naar zijn werk bij de Dienst Regionale Recherche, toen hij door een tragisch ongeval om het leven kwam. Dennis was gewaardeerd lid van de VMHP, Afdeling OostNederland. Wij wensen zijn gezin alle sterkte in deze zeer droevige tijd.
Vacant (Noord Nederland) Ton van Genabeek (Oost Nederland) mobiel: 06-51 15 57 25 e-mail:
[email protected] Jan Dogger (Noord-Holland) mobiel: 06-53 35 16 83 e-mail:
[email protected] Willy Valckx Kenniskring Internationaal
[email protected] Madelon Dona Kenniskring Zij-instromers
[email protected]
Afdelingsvoorzitters
AGENDA Noteer alvast de volgende data in je agenda:
afdeling Amsterdam: Kees Schoonen
31 juli 2015
afdeling Oost Nederland: Corry van Ballegooijen
16 september 2015 Bezoek aan Microsoft
afdeling Den Haag: vacant
7 oktober 2015
Postactievendag
27 mei 2016
Algemene
afdeling Noord-Holland: Onno Kas
Golfdag
Ledenvergadering
afdeling Noord Nederland: vacant afdeling Rotterdam: Frans Henninger
Je vindt in dit nummer meer informatie over
afdeling Midden Nederland: Ger Huijer
deze geplande VMHP-dagen. Houd ook onze
afdeling Zuid Nederland: Ine van Praet
site in de gaten: www.vmhp.nl.
pagina 30
POSTACTIEVENDAG OVER DUURZAAMHEID
Zoals al eerder aangekondigd, is ‘duurzaamheid’ het thema van de jaarlijkse postactievendag op woensdag 7 oktober in Warnsveld. De commissie is er ook dit jaar – het derde lustrum! - weer in geslaagd een interessant palet aan sprekers bijeen te brengen. Als eerste spreker staat genoteerd Reinier van den Berg, bekend als weerman bij RTL4 en specialist in klimaatverandering. In dat kader benadrukt hij het belang van duurzaamheid. De middag wordt geopend door de Middelburgse architect Ben Westenburger, die spreekt over energiezuinig bouwen, ook wel pas-
pagina 31
sief bouwen genoemd. De derde spreker is Maurits Meijers MSc, promovendus politicologie aan de Freie Universität in Berlijn. Hij laat zijn licht schijnen over de prijs van duurzaamheid. Volgens hem zijn hybride auto’s helemaal niet zo duurzaam. Uiteraard zal voorzitter Sanna Eichhorn verslag doen van het turbulente vakbondsleven en vertelt erelid
Koen de Maat over de eveneens turbulente pensioenwereld. De bekende gastvrijheid van Huis `t Velde zal weer borg staan voor een goed verzorgde dag. De bijeenkomst eindigt zoals gebruikelijk met aperitief en diner. Medio augustus zullen de postactieven de uitnodiging per post ontvangen. 7 oktober, van harte aanbevolen! Namens de Commissie Postactievendag, Bob Nagel
C
O
L
U
M
N
DE LAATSTE
Z
oals mijn regelmatige lezer zo langzamerhand wel weet, ben ik een liefhebber van oneliners. Of ze nou van mijn favoriete dichter J.C. Bloem zijn of van de merkwaardige filosoof Ludwig Wittgenstein, dat maakt me allemaal niet zo uit. Oneliners zijn namelijk makkelijk te onthouden, liggen goed in het gehoor, zijn bijna altijd en overal toepasbaar en meestal moeilijk weerlegbaar. Een van de mooiste oneliners, die ik ooit hoorde, is die van de oud PvdA voorman Thijs Wöltgens: ‘Bij gebrek aan belezenheid citeer ik mijzelf.’ Als deze oneliner waar is, en ik ga daar gemakshalve maar van uit, dan heeft Thijs hem zelf bedacht, want anders zou er geen sprake kunnen zijn van een gebrek aan belezenheid. Toch? Zo eenvoudig werken oneliners en ik zou er dan ook vele columns mee kunnen vullen. In het staccato van een repeterend geweervuur de ene na de andere waarheid op onschuldige lezers loslatend. Makkelijk en imponerend. Al is het een methode, waar ik me niet graag van bedien, want als je een oneliner gebruikt en er over nadenkt, dan raak je vaak verward in het waarheidsgehalte ervan. Toch is de uitspraak van Thijs Wöltgens wel leidend geweest voor de voorbereiding van deze, mijn laatste officiële VMHP-column, en het uiteindelijk schrijven daarvan op zondagochtend 21 juni. Dat laatste pas na een kaarsje te hebben aangestoken en genietend van een kopje hete thee, luisteren naar de preludes van Bach. Waarmee mijn tweede oneliner zich heeft aangediend: ‘Geen dag zonder
Bach.’ Ach waren alle voorspelen maar zo geweldig, dan hoefden we ons geen zorgen meer te maken over het hoofdgerecht of zelfs het toetje. Nou had ik mij voorgenomen mijn laatste schrijfsel in dit Blauwtje, dat blauwer lijkt te zijn dan ooit, op te bouwen als een soort overzichtscolumn, doorspekt met al dan niet holle frases uit de honderd columns, die ik in de afgelopen 12,5 jaar heb bedacht en geschreven. Al doet zich met dit voornemen een nogal lastig probleem voor. Wil ik mezelf citeren, dan zal ik toch eerst mijn eigen werk moeten lezen. (Waardoor toch ook een soort belezenheid ontstaat. Sic.) En dat lezen van je eigen hersenspinsels, de ontwikkeling, de variaties in kwaliteit, dat is onbegonnen werk. Ik raakte bijvoorbeeld bij het lezen van mijn eerste column in het Blauwtje van begin 2003, zo verdiept in het verhaal en mijn gedachten meanderden zo ver weg, dat ik mij realiseerde, dat als ik dit nog 99 afleveringen zou volhouden, de deadline waarschijnlijk in het hiernanogmaals zou moeten liggen. En een afscheidscolumn schijven als je er niet meer bent, lijkt me niet goed mogelijk. Hoewel niet helemaal uit te sluiten natuurlijk. De oplossing van dit probleem bleek minder eenvoudig dan ik dacht, waar discipline en beheersing nu eenmaal niet mijn sterkste punten zijn. Van een eenvoudig ‘Hou je in’ kon dan ook geen sprake zijn en het diagonaal lezen levert mij een toren van pizza gevoel op. Het gewoonweg overslaan van klinkers, scheelt dan wel weer meer dan
de helft van de tekst, maar bevordert nou niet bepaald de leesbaarheid en het klinkt, als je het zo klinkerloos voorleest, nergens naar. Na hevig gedelibereer heb ik gekozen voor de at random methode in een combinatie van koppensnellen en af en toe stoppen met bladeren. Het bleek een juiste keuze. Een keuze, die een column heeft opgeleverd, die op tijd bij de redactie kon worden ingeleverd. Een column, die niet anders besloten kan worden dan in de serieuze toon van een afscheid: Met veel plezier heb ik mijn columns voor de Blauwtjes lezende VMHP-familie bedacht en geschreven. Sommige waren goed, andere waren niet om over naar Huis ’t Velde te schrijven, maar het plezier was hetzelfde. Blij was ik met de vele positieve reacties. Net zo blij als met de mantel der zwijgende liefde, die negatieve reacties heeft bedekt. Dank voor het lezen. Dank voor de reacties. Ik stop ermee. Tot ziens in Huis ’t Velde. Hans Bogers Noot van den schrijver. Niet voor publicatie, maar wellicht onderwerp voor een volgende column: De toren van pizza heb ik bewust zo geschreven om aan te geven, dat religie en lekker eten veel met elkaar gemeen hebben. Ik heb pizza ook bewust met een kleine letter geschreven. Dit in tegenstelling tot Pisa, wat wel weer met een hoofdletter moet.