telefoonnummer datum Rita Nowé december 2013

aa

Departement internationaal Vlaanderen De heer Geert Bourgeois Viceminister-president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Arenbergstraat 7 1000 Brussel

Adviescomité van het toeristische logies Boudewijnlaan 30 – b83, 1000 Brussel Tel. 02 553 00 80 – Fax 02 553 51 01 [email protected] [email protected] http://iv.vlaanderen.be/toerismecommissies

uw bericht van

uw kenmerk

ons kenmerk ACTL/2013/044

vragen naar / e-mail Rita Nowé [email protected]

telefoonnummer 02 553 00 80

datum 17 december 2013

Betreft: Advies 2013/044 met aanbevelingen over het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies, het besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009 tot uitvoering van dit decreet en het besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan het toeristische logies moet voldoen

Mijnheer de viceminister-president, Ik heb de eer u als bijlage advies nr. 2013/044 te bezorgen, met daarin onze aanbevelingen over het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies, het besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009 tot uitvoering van dit decreet en het besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan het toeristische logies moet voldoen.

Hoogachtend,

Nico MOYAERT Voorzitter

Departement internationaal Vlaanderen Advies- en Beroepscommissies Toerisme Boudewijnlaan 30 – b83, 1000 Brussel Tel. 02 553 00 80 – Fax 02 553 60 37 [email protected] [email protected] http://iv.vlaanderen.be/toerismecommissies Verslag adviescomité van het toeristische logies Vergaderdatum

12 december 2013

Aanwezig

de heer Nico Moyaert,

voorzitter

mevrouw Hilda Van Den Abeele mevrouw Anne-Marie Dieltiens-Debruyne mevrouw Rita Devinck de heer Dirk Metsu de heer Dirk Vermeir de heer André Descheemaecker de heer Luc De Bauw de heer Kris Quaghebeur de heer Jos Van Campfort effectieve leden mevrouw Marleen Vandenplas de heer Pierre Goffaux

plaatsvervangende leden

mevrouw Rita Nowé, de heer Geert Martin,

afwezig met kennisgeving

Div, secretaris Div, vertegenwoordiger met raadgevende stem

mevrouw Carla Schollier mevrouw Lieve Decock mevrouw Kim Beuten de heer Dirk Coelus de heer Willy Orlandini

effectieve leden

de heer Peter De Wilde Toerisme Vlaanderen, vertegenwoordiger zonder stemrecht Verslaggeving mevrouw Rita Nowé mevrouw Natascha Van De Vyver

DiV 1

ACTL/2013/044

Adviescomité van het toeristische logies Aanbevelingen aan de Vlaamse minister, bevoegd voor het toerisme, over het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies, het besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009 tot uitvoering van dit decreet en het besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan het toeristische logies moet voldoen Gelet op het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies, artikel 15 §4, gewijzigd bij decreet van 23 december 2010 en 8 juli 2011; Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009 tot uitvoering van het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies, artikel 21 §1, 4° gewijzigd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 11 december 2009, 2 december 2011 en 5 oktober 2012; Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan het toeristische logies moet voldoen, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse Regering van 11 december 2009, 2 december 2011 en 5 oktober 2012; Gelet op het ministerieel besluit van 27 november 2009 tot bepaling van de nadere openings- en exploitatievoorwaarden waaraan het toeristische logies moet voldoen; Gelet op het ministerieel besluit van 27 november 2009 tot bepaling van de classificatienormen inzake comfort voor een vergund toeristische logies, gewijzigd bij het ministerieel besluit van 30 maart 2012; Gelet op het besluit van de Vlaamse minister, bevoegd voor het toerisme, van 12 augustus 2010 houdende goedkeuring van het huishoudelijk reglement van het Adviescomité van het Toeristische Logies; verstrekt het Adviescomité van het Toeristische Logies op eigen initiatief unaniem de onderstaande aanbevelingen betreffende het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies, het besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009 tot uitvoering van dit decreet en het besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan het toeristische logies moet voldoen:

2 ACTL/2013/044

1. De interferentie van de termijnen betreffende de procedures ‘brandveiligheid’ en de procedures ‘exploitatievergunning’ De termijn van de ingebrekestelling bij een procedure tot schorsing/intrekking door de secretaris–generaal van het Departement internationaal Vlaanderen loopt niet gelijk aan de termijn van een beroepsprocedure bij de minister bevoegd voor Toerisme via de Technische Commissie Brandveiligheid. Dit leidt ertoe dat de exploitant heel vaak in een vicieuze cirkel terecht komt. Een voorbeeld: Een burgemeester trekt een brandveiligheidsattest in. De uitbater gaat in beroep bij de Vlaamse minister, bevoegd voor toerisme, conform artikel 12,13 en artikel 17 en/of artikel 18 en artikel 19 van het besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan het toeristische logies moet voldoen. Omdat het brandveiligheidsattest ingetrokken is, wordt door de secretaris–generaal van het Departement internationaal Vlaanderen via ingebrekestelling van de exploitant de procedure tot schorsing of intrekking van de exploitiatievergunning van het toeristische logies opgestart. Omdat de termijn van de beroepsprocedure in het Besluit van de Vlaamse Regering van 11 september 2009 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen maximaal 130 kalenderdagen kan duren en daarentegen de termijn van de procedure tot schorsing of intrekking van de vergunning in het Logiesdecreet maximaal 60 kalenderdagen kan duren, dreigt de uitbater zijn vergunning al geschorst of ingetrokken te zien vooraleer uitspraak gedaan werd over zijn beroep conform artikel 12,13 en artikel 17 en/of artikel 18 en artikel 19 van het brandveiligheidsbesluit van 11 september 2009. Het Adviescomité stelt zich vanuit de praktijk grote vragen bij de redelijkheid van de voorziene en huidige zeer lange termijn van 130 kalenderdagen bij een afwijkings- of beroepsprocedure. Een exploitant moet zo meer dan vier maanden (!) wachten op een uitspraak en kan in die periode niet exploiteren, met drastisch inkomstenverlies tot gevolg. Quid met zijn lopende/nieuwe reservaties? De termijn van 130 dagen tot beslissing betekent ook economische onzekerheid en rechtsonzekerheid voor de uitbaters. Aanbeveling Adviescomité :

De eindbeslissing van de minister in het kader van een afwijkings- of beroepsprocedure over het brandveiligheidsattest verdient voortaan binnen een redelijke termijn te vallen en dus zeker vóór het aflopen van de termijn waarbinnen de beslissing valt van de secretaris–generaal van het Departement internationaal Vlaanderen in het kader van de door het Departement internationaal Vlaanderen opgestarte ingebrekestelling van de exploitant van het toeristische logies.

3 ACTL/2013/044

2. Classificatienormen gastenkamers Het Adviescomité stelt vast dat er thans een onderscheid gemaakt wordt tussen enerzijds de sterrenclassificatie voor de gastenkamers in gans Vlaanderen en anderzijds de classificatie ‘basic, comfort en luxe’ in de centra van de 5 kunststeden. Aanbeveling Adviescomité

Het Adviescomité stelt vast dat het bestaan van twee verschillende comfortclassificaties binnen de categorie Gastenkamers tot verwarring leidt bij de consument en een handicap betekent voor de toeristische ondernemer. Tevens is het belangrijk vast te stellen dat de lokale reglementering op het toeristische logies een heel bijzondere impact heeft maar helaas vaak niet gelijk loopt met de Vlaamse normen die in het Logiesdecreet worden geformuleerd. Het Adviescomité stelt vast dat er binnen de categorie Gastenkamers ver gevorderd overleg is om de twee verschillende comfortclassificaties te harmoniseren. Het Adviescomité vraagt aan de Minister om een initiatief te nemen om aan het laatstgenoemde knelpunt te remediëren.

3. Recht op informatie inzake het promotiebeleid In de memorie van toelichting bij het Logiesdecreet staat te lezen dat het Adviescomité adviezen kan verstrekken nopens het promotiebeleid van het Agentschap Toerisme Vlaanderen. Artikel 12 §8 van het Logiesdecreet houdt in dat alleen vergunde toeristische logiezen met een comfortclassificatie door Toerisme Vlaanderen kunnen gepromoot worden. Het Adviescomité stelt vast dat het Agentschap zich hier niet aan houdt, waardoor de doelstelling van het Logiesdecreet in het gedrang komt. Het Adviescomité merkt op dat er thans niet of nauwelijks sprake is van het doorstromen van relevante informatie over het promotiebeleid van het Agentschap Toerisme Vlaanderen.

4 ACTL/2013/044

Aanbeveling Adviescomité

Het Adviescomité dringt aan op een open dialoog van het Agentschap Toerisme Vlaanderen met haar toeristische partners over het door het Agentschap gevoerde promotiebeleid in binnen- en buitenland. Het Adviescomité vraagt dat het Agentschap haar (overigens in het Besluit van de Vlaamse Regering vastgelegde) vertegenwoordiging in het Adviescomité ernstig neemt, aan de voor haar relevante agendapunten van het Adviescomité deelneemt en zo actief en direct participeert aan het overleg met de alle in het Adviescomité vertegenwoordigde logiescategorieën.

4. Conflict logiesdecreet vs. bevoegdheid van stad/gemeente Het Adviescomité stelt vast dat voor de categorie Gastenkamers, de categorie Vakantielogies en de categorie Vakantiewoningen, in steeds meer steden/gemeenten een problematiek ontstaat waarbij het lokale bestuur de aanvraag van een kandidaatlogiesuitbater blokkeert, hierbij verwijst naar eigen lokale administratieve en/of stedenbouwkundige reglementeringen, en dit vooral onder het mom van het niet gewenst zijn van de door de toeristische ondernemer concreet beoogde logiesexploitatie. Aanbeveling Adviescomité

Het Adviescomité stelt aan de Vlaams minister, bevoegd voor het toerisme, voor om een initiatief te nemen ten einde de problematiek van bevoegdheden van het lokale bestuur en de rechtszekerheid van de kandidaten-uitbaters van een toeristisch logies concreet juridisch uit te klaren en zo zicht te krijgen op een betere coördinatie van het beleid op Vlaams en lokaal terrein, teneinde de kansen van het toeristische ondernemen maximaal te stimuleren en waarderen.

5. Promotie voor en gebrek aan handhaving van illegaal opererend toeristisch logies Het Adviescomité wenst opnieuw uitdrukkelijk te verwijzen naar haar reeds geformuleerde adviezen inzake het promotiebeleid van het agentschap Toerisme Vlaanderen en het beleid inzake toeristische handhaving door het Departement internationaal Vlaanderen. En met name: 

Advies nr. 2012/023, d.d. 5 juli 2012 betreffende de prioriteitennota ‘in het kader van de controle en toezicht (handhaving) op de naleving van het decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies’. 5

ACTL/2013/044

Het adviescomité vraagt nogmaals dat het illegaal uitbaten van een toeristisch logies (en dat is heel concreet het uitbaten van een aanmeldings- of vergunningsplichtig logies, zonder dat dit logies beschikt over een aanmelding of vergunning) door het Departement Internationaal Vlaanderen zonder aarzelen tot de hoogste prioriteit van het toeristische handhavingsbeleid wordt gemaakt. Het marktverstorende karakter van de illegale exploitatie van een toeristisch logies kan maar moeilijk worden ontkend. Het adviescomité merkt daarbij nogmaals op dat het marktverstorende karakter niet wordt bepaald door het schaalgrootte van de logiesuitbating. Zelfs al is deze schaalgrootte mogelijks beperkt te noemen, dan nog is het marktverstorend karakter, zeker ten aanzien van kleinschalige uitbatingen die op eenzelfde locatie actief zijn, wel degelijk aanwezig. 

Advies 2012/025, d.d. 3 oktober 2012 betreffende het binnen- en buitenlandse promotiebeleid, meer bepaald het uitsluitend voeren van toeristische promotie voor het vergunde toeristische logies.

Het adviescomité herhaalt haar bezorgdheid dat het agentschap Toerisme Vlaanderen bij haar activiteiten voor promotie van het toeristische logies waar het agentschap – rechtstreeks dan wel onrechtstreeks, operationeel-organisatorisch dan wel financieel – mee de regie voert, steeds onvoorwaardelijk de letter en de geest van het logiesdecreet helpt te waarborgen, zodat met name uitsluitend het vergunde toeristische logies in binnen- en buitenland wordt gepromoot. Het adviescomité vraagt dat het agentschap Toerisme Vlaanderen enkel en alleen het toeristische logies promoot dat vergund is volgens de procedure van het logiesdecreet en dat ook beschikt over een comfortclassificatie, uitgereikt in het kader van het Classificatiebesluit van 27 november 2009. Het adviescomité herhaalt de vraagt dat het agentschap Toerisme Vlaanderen in haar publicaties en bij haar promotie voor het vergunde toeristische logies bij herhaling heel concreet plaats geeft aan een generieke communicatie over het logiesdecreet, meer bepaald over de betekenis van de comfortclassificatie en de vergunning van het toeristische logies voor de consument. Het adviescomité betreurt in dit kader heel in het bijzonder de publieke uitlatingen van de administrateur-generaal van het agentschap Toerisme Vlaanderen in verband met het online logiesaanbod Airbnb (VRT, Ter Zake, 28 november 2013). Het adviescomité merkt op dat ieder aanmeldings- of vergunningsplichtig toeristisch logies dat, ondertussen 4 jaar na het invoege treden van het logiesdecreet, opereert zonder aanmelding of vergunning, wel degelijk een oneerlijke concurrentie vormt met het logies dat zich wel voegt naar de normen en de regelgeving die de Vlaamse overheid aan de Vlaamse logiessector oplegt.

6 ACTL/2013/044

Aanbeveling Adviescomité

Bij herhaling moet worden vastgesteld dat het Agentschap Toerisme Vlaanderen het niet nauw neemt met de essentiële basis van het Logiesdecreet (“enkel vergund logies kan worden gepromoot”). Het adviescomité vraagt dat de minister in deze aan het agentschap duidelijk instructies geeft. Het adviescomité vraagt dat het Departement internationaal Vlaanderen de illegale uitbating van een toeristisch logies tot de hoogste prioriteit maakt van haar handhavingsbeleid.

Nico Moyaert Voorzitter

7 ACTL/2013/044