Tekst van de verzonden e-mails over het verloop van de ziekte van Bey Eerste bericht maandag 25 augustus: Lieve allen Bey is gisteravond met spoed opgenomen in het Isalaziekenhuis in Zwolle met een hersenbloeding. Het ziet er niet goed uit. De neurochirurg is erg huivering om te opereren omdat het technisch erg moeilijk ligt en het dan nog de vraag is wat het effect zal zijn. Bij jongere mensen zou hij (het team) nog alles op alles zetten maar bij en 82-jarige is het riskant. Voorlopig wacht(en) hij/wij nog even af maar we merkten dat hij het eigenlijk niet ziet zitten. Hoe ze er nu uit komt, dus zonder ingreep, is ook afwachten maar het belooft niet veel goeds. Ik bid maar dat haar (en ons, helaas!) een lijdensweg wordt bespaard. Neem aan dat Joyce het aan Ria kan zeggen? Liefs Piet Tweede bericht woensdag 27 augustus Lieve allen, (onderstaand bericht hebben jullie gekregen op maandag.) Dank voor jullie reacties. Ik heb de adressen van jullie kleinkinderen niet onder dit verzameladres staan. Willen jullie dat zelf door geven - het wordt me nu te laat. Het gaat om een subarachnoïdale bloeding (SAB) d.w.z. een bloeding tussen schedel en hersenen, dus geen herseninfarct, de hersenen zij niet beschadigd. Er is ook geen uitval geconstateerd. De zwakke plek in een slagader, aneurysma, is plotseling gaan lekken waardoor Bey verschrikkelijke hoofdpijn en pijn in de nek kreeg waarna ze is gevallen, in de badkamer, 's avonds. Ik hoorde beneden haar iets roepen en daarna een harde bons: foute boel, en vond haar in de badkamer op de grond half op haar zij, het hoofd wel helemaal opzij (zodat ze eventueel wel kon braken). Ze was aanspreekbaar, nou ja niet te veel. Kussen onder het hoofd en 112 gebeld. In Apeldoorn een scan en toen bleek dat het een hersenbloeding betrof ("waarschuwt u uw kinderen maar") waar ze in het Isala in Zwolle beter mee overweg kunnen. Intussen ca. 01.00 u. Daar heeft ze 's morgens een drain op het hoofd gekregen opdat hersenvocht zou worden afgevoerd, anders was het echt misgegaan. Inmiddels heeft Bey de eerste drie dagen goed doorstaan. 's Maandags was het louw loenen; dinsdag ging het al beter en heeft ze de ziekenzalving gekregen waar we allemaal incl. de kleinkinderen bij waren - toch een feestelijk gebeuren dat ze goed heeft meegemaakt. Ze was euforisch, heel enthousiast zonder teveel remming (deed verdacht aan) maar toch verward, zeker als het om heel kort geheugen ging, haalde alles door de war en in elkaar. Vooral 's avonds gaat er heel wat ongeregeld zooitje door dat koppetje. Vanmiddag was ze weer een stuk beter waarover de dokter toch wel een beetje verbaasd was. Ook geen uitval te constateren. Iemand had het over een klein wondertje en daar gaat het misschien en beetje op lijken. In ieder geval een opluchting !! Ze ligt nu op medium care. De dokter ziet een operatie (nog) niet zitten - zegt hij heel netjes voorzichtig - maar ik denk dat hij het helemaal niet ziet zitten om op dat aneurysma een clipje te zetten; daarvoor is de situatie daar technisch te moeilijk en dan nog is het de vraag hoe ze er uit komt door nevenzaken. Ook het plaatsen van een sten via een ader of zo is niet haalbaar vanwege die complexe situatie maar voor onze gerustheid hebben we hem toch om een second opinion gevaagd; dat doet hij. Al met al krijg ik een beetje hoop dat - wie weet; es God bleef - zij gewoon kan genezen zonder ingreep en voldoende kan door hobbelen. Het gevaar van een tweede keer bloeding blijft bestaan maar dat neemt na de eerst dagen af en dan kun je later koffiedik gaan kijken - nou ja, zo iets - of het nog eens voorkomt of dat een andere doods(!)oorzaak optreedt - zo gevaarlijk was het echt. Die drain blijft zeker nog een week misschien twee weken er in zitten. Dus volgende week vrijdag, als we 55 jaar getrouwd zijn, zal ze wel niet thuis zijn maar wel 55 jaar getrouwd. Het is nog niet zover dat bezoek kan en zinnig is. Ze moet prikkelarm verzorgd worden en niet te veel nieuwe gezichten zien. Als het zo ver is, geef ik wel een kreet. Misschien volgende week. Ik heb ook nog van niemand de groeten gedaan; er van afgezien dat ze er onder zou worden bedolven het is wellicht te veel informatie; ze is er zelf nog niet over begonnen. Komt ook wel. Als je een kaart of zo wilt sturen - graag, maar gewoon naar de Schotakker; dan kan die in ieder geval al op de kast worden gezet - naast het lichtje - en als het zover is neem ik ze mee naar haar.
Blaas dus de kaarsjes nog niet uit! We zijn er nog niet maar wie weet ... ?! Liefs Piet Derde bericht 31 augustus Beste allen, sommigen van jullie weten er al wat van, anderen niet. Dus onderstaand berichten ook voor jullie. Maandag was dus een moeilijke dag, dinsdag was het beter, woensdag nog beter en toen kwam er een kladje in; suffig, koorts, nauwelijks spreken als het dat al was. Dat bleef zo enigszins op en neer gaand donderdag, vrijdag en zaterdag. Vanmorgen was ik bij haar en het leek mij nog hetzelfde maar langzamerhand kwam er toch wat meer leven in, de koorts daalde naar 38,1* C (was eerder wel 39,4*C), de drain mar er misschien maandag uit en !! toen ik wegging zei ze duidelijk verstaanbaar "Doe de groeten!" !! Heb meteen haar gezegd dat zij van velen ook de groeten moest hebben en dat ik al de mailtjes en kaarten zou meenemen. Dus bij deze haar groeten aan jullie! Hoop dat het beter blijft gaan. Gaarne gegroet Piet (Denk dat ik maar iedere keer de rozenkrans bid bij haar.) P.S. Vanaf vrijdag kreeg Bey sondevoeding Maarten zei dat de koeldeken er vanaf zondagnamiddag af was. 4 september Rondzendmail Dag allemaal, Vannacht om 23.30 u uit mijn bed gebeld omdat het hart kuren had. Voor de zekerheid kreeg (tante) Bey een tijdelijke pacemaker die alleen ondersteunt als het nodig is maar het ding had vannacht toch niets te doen gehad. Om 03.00 u thuis en na 07.00 u niet meer geslapen ... Dan ben je een beetje pessimistisch. Vanmiddag een gesprek met de hersendokter gehad. Ik was bang voor slecht nieuws maar dat is er niet, kan wel komen! (tante) Bey past in het meest voorkomende beeld, dus is er nog geen nieuws aan de hand. 'Standaard' - statistisch gezien - is de eerste dag druk op de hersenen groot vanwege de bloeding die doorgaans via een drain wordt opgevangen. Dan zijn de tweede en de derde dag euforiedagen en op de vierde dag is er een terugval omdat dan vaatverkramping optreedt (die bij oude mensen niet te meten is) met hoogtepunten tussen de zesde en de negende dag. Door dat vaatspasme kan te weinig bloed naar de hersenen worden gevoed en dat moet je niet hebben. Na 14 dagen is -wederom statisch gezien- dat gevaar voorbij (nou ja) en zal gedurende een week zeer waarschijnlijk blijken of verbetering optreedt, verslechtering of geen verandering. Het is allemaal wat vaag omdat de situatie per dag kan veranderen. Dus doorgaan met rozenkrans, fikkie stoken en een slok op de goed afloop. Liefs (oom) Piet (Evenals de vorige berichten is dit een Bcc-bericht omdat er ook aan niet familie wordt geschreven.) 8 september Dag allen, op de eerste plaats allen die hebben gereageerd en gefeliciteerd en nog meer deden: van harte dank. Zulke reacties doen goed en geven de band aan die er heerst. Ik kan helaas niet iedereen apart danken, dan liep ik continu achter; alleen hen die een specifiek punt hadden heb ik persoonlijk geantwoord. Ik heb alle mails bijeengezet en afgedrukt en ben nu aan pagina 13 ! Zorg dus dattie gauw vol komt, anders ook nog een ongeluksgetal. (Tante) Bey zal vandaag (?) van medium care naar de afdeling neurologie worden gebracht. De hersendrain is er uit, zuurstof eraf. De tijdelijke pacemaker is er ook uit. Ze stabiel, dus dat is geen slecht nieuws. Gisteren heeft ze ca. 20 minuten in een stoel gezeten m.b.v. een lift en dat hielp de aandacht voor haar omgeving wat. Ze 'sprak' een paar woorden en gaf wat meer blijk van herkenning, aandacht en ant'woord'.
De periode van vaatspasmen (zie onder) is nu - statistisch- voorbij en nu zal duidelijk gaan worden wat de schade is. .... Vanmiddag een gesprek gehad met de intensivist. Ze wordt uit de care 'ontslagen' omdat zij niets meer voor haar kunnen doen. En dat is eigenlijk ook zo bij de neurologie ! Haar conditie is in die veertien dagen langzamerhand zo afgenomen dat een operatie of wat dan ook er niet in zit als dat al het geval geweest was. wij hebben dat ook geconstateerd, haar aandacht nam af. De dokter gaf aan dat hij zag dat het kaarsje langzamerhand uitgaat. De kans daarop is veel groter dan de kans op een opleving. Als er iets bij komt kan het een kwestie van enkele dagen zijn; langer dan hooguit een paar weken zal het niet duren. Ik had jullie natuurlijk liever een beter bericht gestuurd maar ik beken wel graag (nou ja) dat ik er vrede mee kan hebben. 82 jaar is een mooie leeftijd en zes kinderen, goede nabij-kinderen en zeven kleinkinderen en een goed leven, 55 jaar getrouwd - we kunnen er ook dankbaar voor zijn. Liefs (oom) Piet Eerder bericht: Op 4 september hebben we met de (vanwege vakantie) vervangend neuroloog gesproken. (tante) Bey past in het standaardschema van het verloop van een subarachnoïdale bloeding: 'Standaard' - statistisch gezien - is de eerste dag druk op de hersenen groot vanwege de bloeding die doorgaans via een drain wordt opgevangen. Dan zijn de tweede en de derde dag euforiedagen en op de vierde dag is er een terugval omdat dan vaatverkramping optreedt (die bij oude mensen niet te meten is) met hoogtepunten tussen de zesde en de negende dag. Door dat vaatspasme kan te weinig bloed naar de hersenen worden gevoed en dat moet je niet hebben. Na 14 dagen is -wederom statisch gezien- dat gevaar voorbij (nou ja) en zal gedurende een week zeer waarschijnlijk blijken of verbetering optreedt, verslechtering of geen verandering. Het is allemaal wat vaag omdat de situatie per dag kan veranderen. Dus doorgaan met rozenkrans, fikkie stoken en een slok op de goed afloop. 11 september Beste mensen allemaal, Toch. Plotseling. Gisteravond, tien voor zes is Bey overleden. Ze is maandag van medium care overgebracht naar hersenchirurgie waar ze de eerste nacht al problemen had met hersenvocht (de hoofddrain kon er uit; moest ook vanwege infectiegevaar). Overdag is een lumbaal-drain aangelegd waarop ze eerst redelijk, later (dinsdag) slecht maar 's morgens (woensdag) goed reageerde. Reden om de behandeling voort te zetten. Iedereen weer een beetje hoop. Mayke en ik hebben 's middags nog contact met haar gehad maar op vriendenbezoek gaf ze geen of nauwelijks waarneembare reactie. Ze werd verzorgd, op haar andere zijde gelegd, ging allemaal goed totdat ze na een paar minuten flink moest hoesten -gelukkig, goed om de longen schoon te houden- maar toen ging het fout. Ze kreeg de slijm niet weg, die onmiddellijk werd afgezogen, maar dat was geen punt. Ze werd meteen bleek en 'begaf' het. Alles binnen een halve minuut. Pieter en Beyke en haar Maarten waren er bij en hebben gebeden. Zeer waarschijnlijk heeft die heftige hoest een tweede bloeding van het aneurysma veroorzaakt, waardoor het meteen was gedaan. Ik weet dat het op een zwakke troost en lapje voor het bloeden lijkt maar zo is wel haar en ons een lange en moeilijke weg met hoop en tegenslag en onzeker resultaat gespaard gebleven. Allemaal heel raar omdat het zo onverwachts ging maar we hebben allemaal om haar heen staand elkaar vast gehouden en gebeden. Ik ga me nu op geestescontact toeleggen. Kaarsje aan. Ze vond goed wat ik schreef. De rouwkaart met gegevens komt nog. Straks gesprek met de begrafenisondernemer. Bey wordt thuis opgebaard. Ik zin op avondwake, uitvaarteucharistie en begrafenis. Misschien in Epe? Het goede ! Piet
23 september 2014 Liefste, goedste, bovenstebesteste enzovoortste mensen allemaal, (ik zeg dit niet expliciet namens al de kinderen maar ze zullen he met me eens zijn) Ik weet niet goed hoe ik jullie allemaal kan bedanken voor jullie medeleven; nu weet ik wat voor een steun dat inhoudt. Ook onze kinderen, nabijkinderen en kleinkinderen hebben dat gemerkt en het samen vieren danst nog voort in mijn hoofd. De avondwake was voor velen een soort openbaring - zo vieren is inderdaad mogelijk. Ook de Eucharistie bood ruimte tot rust en bezinning over waarmee we bezig zijn. Ik hoop van harte dat jullie nog eens de tijd nemen om e.e.a. weer door te lezen en weer te beleven. Het gaat tenslotte om waar het op aankomt, om wat 'het uur van de waarheid' heet. Dat geldt ook voor het kerkhof - alleen jammer dat de pastoor die laatste alinea vergat over het gedragen worden door de engelen voordat de kist zakte (minstens een kwartier met de benen in het vagevuur) en vooral de rouwstoet naar het kerkhof toe. "Wat een lange familie" zei een kind. De auto's stopten en zetten hun motor af enz. Op het laatst zijn we met ons allen in een kring om het graf gaan staan, elkaar vast gehouden en Onze Vader Wees Gegroet, Eer aan de Vader gebeden en "Heer geef haar Uw eeuwige rust en uw eeuwig licht verlichte haar dat zij moge leven in uw Vrede". Het akelige van de kist daar onderin hebben we overwonnen door te bedenken dat Bey wilde worden begraven; voortgekomen uit aarde en nu teruggegeven. Bij die rouwstoet hoort een pointe: Bey vond dat het met de wereld en de kerk nooit goed zou gaan als man en vrouw niet als (effectief) gelijkwaardig werden gezien. Er is - maar ik was toen dirigent van he zangkoor; daarom weet ik het niet zo goed - nog een keer zo'n rouwstoet door het protestantse Epe getrokken, nl. toen pastoor Spit werd begraven in 1987. Dat was een uitzondering en je ziet: zij heeft het nu ook voor elkaar gekregen: gelijkwaardig. Hoop voor de toekomst! De bloemen - van de ene die op de zandhoop op het kerkhof stond -"Bedankt voor alles"- tot en met de uitbundigste (ik heb lekker een stuk of wat boeketten thuis gehouden!) - allemaal even lief, van dat ene orchideetje tot en met het dikste bloemstuk op het graf - allemaal even intens, van al die kaarten van de eenvoudigste tot met de gekalligrafeerde,- allemaal even sterk, - van de liefst tot en met de mooiste ... er stonden mensen achter. Verdriet kun je ook vieren. Met uitdrukkelijke dank aan mijn nabij-Flos en mijn tweede nabij-dochter. Ook al jullie mails - 23 pagina's gedrukt - vol van medeleven gedurende die spannende tijd, ook die ik nu weer ontvang - het kan niet op. Hoe nu verder? Verscheidenen hebben gezegd dat ze mij zo sterk vonden staan, ook de kinderen erbij gaven die indruk; daar functioneerde een gezin, inclusief de nabijen en de kleinen. Laat me zeggen dat ik me inderdaad sterk voelde - nog steeds - maar dat ging eigenlijk vanzelf, gedragen door het 'feest' van het vieren dat verliep zoals ik me het had voorgesteld en zodoende het goede bevestigde. Punt twee: Ik heb gedurende de 17 dagen dat Bey in het ziekenhuis lag de gelegenheid gekregen om de gedachte toe te laten dat het nu wel eens ... . Dus niet onvoorbereid. Ook kon ik een kleine week gaan zien dat he inderdaad mijn vrouw, mijn Bey was die daar dood lag en dat dood echt dood is. Alleen een samen naar de afsluiting toe leven, om nog te zeggen wat gezegd moest worden - daartoe was heel weinig kans. Vervolgens: hoe het zal gaan - Ik heb een goede ondergrond en een goede achtergrond: mijn geloof en ons gezin. Daaraan houd ik me vast bij wat er allemaal gaat gebeuren. Aangaande mijn ondergrond kun je wat vermoeden via de site Over Geloof maar voorop staat mijn standpunt/overtuiging dat een mens een te mooi wezen is om zomaar een loos wezen te zijn; hij/zij is te kostbaar en te belangrijk om als een vage energie tussen de maan en de Grote Beer in de kosmos te verdwijnen. Dat speelt al zolang er mensen zijn op aarde. Dan kom ik via het Ik-Gij&Gij-mij (zie mijn toespraak in de avondwake) bij Jezus van Nazaret uit, de gekruisigde maar verrezene. Ons gezin, waaraan de nabijen zijn 'toegevoegd' en kleinkinderen het vervolg zijn, krijgt nu een accent als 'wat je zaait zul je oogsten'. Mede dankzij Bey is er iets gegroeid waar ik (Bey ook) trots op en gelukkig mee zijn (zie de toespraak). Dat blijkt nu en dat zal blijven. En mij en hen onderling steunen.
Binnen die kaders verwacht ik te kunnen rouwen en treuren en me open te stellen voor Aanwezigheid die naar mij toekomt. De toespraken van Beyke/Pieter, van mij, Michaël en van Harm heb ik op mijn site Over Geloof gezet. Ook mijn mails over het ziekteverloop en de wake en de uitvaart staan er op. Je kunt dan zelf kiezen of en wat je wilt overnemen. Ga naar www.overgeloof.info , scrol door naar het einde van de inhoudsopgave van de CD (naast de afbeelding met de kaars), onder Overwegingen staat een X ; dat is een link naar het hoofddocument. Maar doe het direct want ik wou ze er maar kort op laten staan; 't is geen openbaar bezit. Het bidprentje staat er ook op. De tekst op het prentje zelf is wel aan de voorkant geschreven. Aan de andere kant staat niets - hoeft ook niet. Ik wil er nog een paar fotos's bij zetten maar dat is even puzzelen. Mocht het overnemen niet lukken of je niet mogelijk zijn, dan kan ik je de gewenste teksten mailen. De nette bedankkaartjes komen nog. Wanneer - zal wel blijken. Alle liefs (oom) Piet Geen zorg over mij - ik begin al een beetje te huilen. Terug naar Bey overleden