T +31 (0)15 27 89111 E
[email protected]
www.tudelft.nl
Technische Universiteit Delft
TU Delft Bachelorgids 2011
Marketing & Communicatie Postbus 139 2600 AC Delft
TU Delft
Bachelorgids 2011
Cert no. SCS-COC-00652-DE
Colofon Productie: TU Delft, Marketing & Communicatie Ontwerp en opmaak: Haagsblauw, Den Haag Fotografie: Johannes van Assum, Marc Blommaert, Danielle Brinkhuis, Nathalie Bruijn, Jaqueline de Haas, Richard van ‘t Hof, Dieuwertje Koomen, Jorrit Lousberg, Marleen Sleeuwits, Kevin Thomassen Drukwerk: Deltahage, Den Haag © 2010, TU Delft
Inhoud
Wat biedt de TU Delft? Naast je studie Praktische informatie De opleidingen Bouwkunde Civiele Techniek Electrical Engineering Industrieel Ontwerpen Life Science Technology Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek Maritieme Techniek Molecular Science & Technology Technische Aardwetenschappen Technische Bestuurskunde Technische Informatica Technische Natuurkunde Technische Wiskunde Werktuigbouwkunde Nieuwe ontwikkelingen Meer weten? Contactinformatie
02 06 12 14 16 22 28 34 40 46 52 58 64 70 76 82 88 94 100 102 104
Wat biedt de TU Delft?
2 | Bachelorgids 2011
Studeren aan de TU Delft Studeren aan een veelzijdige universiteit De Technische Universiteit Delft is de grootste en meest veelzijdige technische universiteit van Nederland. Wereldwijd heeft zij een uitstekende reputatie. Zij werd in 1842 opgericht door koning Willem II. In het begin kon je er alleen Civiele Techniek studeren. Nu zijn er acht faculteiten en kun je kiezen uit heel veel verschillende opleidingen. Er studeren ongeveer 16.000 studenten en de academische staf bestaat uit zo’n 2700 medewerkers - onder wie meer dan 200 hoogleraren. In het logo van de TU Delft flakkert een vlam, want zonder vuur geen techniek. Volgens de Griekse mythologie danken we het vuur aan Prometheus. Hij stal het van de Olympische goden en schonk het aan de mensen. Zo maakte hij de technische beschaving mogelijk. Geïnspireerd door Prometheus werkt de TU Delft vol vuur aan innovatieve, duurzame en milieuvriendelijke technologie.
Studeren uit fascinatie voor techniek De TU Delft inspireert je. Daagt je uit om kritisch te denken. Om creatief te zijn. Of je fascinatie voor techniek om te zetten naar frisse ideeën. In elk vak, in elk project. Studeren aan de TU Delft betekent samen met anderen actief werken aan de nieuwste technologische oplossingen. Slimme,
3 | Bachelorgids 2011
onconventionele oplossingen vinden voor maatschappelijke problemen. Of het nu om energiezuinig vervoer gaat, om duurzame bouwmethoden of nieuwe, beter ontworpen producten.
Studeren om mensen verder te helpen Natuurlijk, als je studeert aan de TU Delft staat techniek centraal. Je basis is gedegen wetenschapp elijke kennis. Maar techniek en kennisverwerving zijn geen doel op zichzelf. Technologische doorbraken helpen mensen verder. Producten en technieken ontwikkelen waar mensen graag gebruik van maken: dat is waar het echt om draait. Als dat ook jouw drijfveer is, zit je goed bij de TU Delft.
Studeren in de internationale voorhoede De TU Delft staat wereldwijd hoog aangeschreven. We lopen voorop in onderzoek naar technologische innovaties. Studenten van de TU Delft hebben indrukw ekkende projecten op hun naam staan: denk aan de zonneenergie wagen Nuna waarmee TU-studenten al vijf keer hebben meegedaan de World Solar Challenge in Australië. Of denk aan het door TU’ers ontwikkelde vliegrobotje Delfly – een microvliegtuigje met camera en een extreem laag gewicht van 17 gram, boordevol experimentele techniek.
Studeren wat jóú aanspreekt Bij de TU Delft heb je keuze uit 16 uitdagende bachelor opleidingen, van Industrieel Ontwerpen tot Life Science & Technology, van Bouwkunde tot Luchtvaart- en Ruimte vaarttechniek. Een aantal van die opleidingen is uniek in Nederland. Welke opleiding je ook kiest, ze staan stuk voor stuk uitstekend aangeschreven. Het onderwijs is altijd up-to-date, praktijkgericht en wordt voortdurend gevoed vanuit onderzoek.
Studeren in een internationale setting Internationale kennisuitwisseling vinden we essentieel. Daarom werkt de TU Delft nauw samen met internationale bedrijven en universiteiten en zijn er volop mogelijkheden om aan een buitenlandse universiteit te studeren. Opvang en begeleiding van uitwisselingsstudenten zijn prima geregeld. Je hoeft aan de buitenlandse gastinstelling geen extra collegegeld te betalen en er zijn beurzen als tegemoetkoming in je reis- en verblijfskosten.
Studeren met de modernste faciliteiten De TU Delft biedt je unieke ICT-faciliteiten: een breed pakket hardware, software en connectiviteit. Computers in alle studentenhuizen worden aangesloten op het netwerk van de universiteit – meestal met een supersnelle glasvezel verbinding die toepassingen als video on demand mogelijk maakt. Bovendien is er een speciale internetp rovider van en voor studenten, kun je met korting een laptop kopen en gratis de vereiste software downloaden.
4 | Bachelorgids 2011
De universiteitsbibliotheek is niet alleen de bron voor alle technisch-wetenschappelijk informatie die je voor je studie nodig hebt, het is ook een fijne plek om te studeren, samen te werken, te computeren, maar ook om koffie te drinken en een krantje te lezen. En in de tentamenperiode is er zelfs een wiskunde- en mechanicahelpdesk om je met je tentamens te helpen. Kortom: TU Delft Library is dé informatiehuiskamer van de TU! De faciliteiten voor onderwijs en onderzoek staan op hoog niveau – vanzelfsprekend, want voor grensv erleggend onderzoek heb je de beste instrumenten en faciliteiten nodig. We beschikken over goed uitgeruste laboratoria en werkplaatsen en over unieke grootschalige technische onderzoeksfaciliteiten zoals een windtunnel en een vluchtsimulator.
Uitdaging aan studietalent Goed presteren is prima, maar studeren moet wel een uitdaging blijven. Denk jij dat je meer aankunt dan je studieprogramma voorschrijft? Dan is het Challentprogramma iets voor jou: een uitdagend aanvullend programma voor studenten die bovengemiddeld presteren. Kernwoorden: zelfstandig onderzoek en/of projecten doen en initiatief nemen. Een groot deel van dit programma ontwerp je dan ook zelf. Samen met Challent-studenten van andere bacheloropleidingen werk je bijvoorbeeld aan een onderzoek voor een hoogleraar, schrijf je misschien een businessplan, doe je een opdracht voor een bedrijf of organiseer je wetenschappelijke lezingen voor medestudenten. Zoals gezegd: bij Challent neem je zelf het initiatief, dus de mogelijkheden zijn talrijk en afhankelijk van je eigen interesses en uitdaging.
Studeren met uitstekende begeleiding Studieadviseurs en mentoren
Dienst Onderwijs & Studentenzaken (O&S)
Wanneer je gaat studeren aan een universiteit, verandert er vaak nogal wat in je leven. Op kamers, verhuizen naar een andere stad, nieuwe vrienden, een andere manier van studeren, zelfstandig worden in allerlei opzichten. Leuk en spannend, maar soms ook best lastig. Om je bij je studie te helpen heeft elke opleiding een of meerdere studieadviseurs. Hier kun je terecht voor advies over het verloop van je studie en voor praktische vragen over bijvoorbeeld stages en uitwisselingsprogramma’s. In een persoonlijk gesprek kun je vragen of problemen aan de studieadviseur voorleggen. Naast de studieadviseurs staan ook je medestudenten voor je klaar. Eerstejaars kunnen een beroep doen op hun mentor. Dit is een ouderejaarsstudent die een groepje eerstejaars wegwijs maakt in het onderwijsp rogramma. Je wisselt ervaringen uit en bespreekt eventuele problemen. Op die manier vind je snel de weg in je nieuwe omgeving en krijg je hulp bij het vinden van een goed studieritme.
Bij O&S kun je advies en begeleiding krijgen bij vragen die te maken hebben met je studie, het studeren of het student-zijn en ook voor loopbaankeuzes. Bij de medewerkers van de Centrale Studentenadministratie (CSa), het International Office en Student & Career Support kun je terecht met vragen over bijvoorbeeld: • inschrijfkwesties • bijhouden van het studieprogramma • (studie)loopbaanondersteuning • studiefinanciering • algemene regels voor finaciële ondersteuning • juridische zaken • studeren of stage lopen in het buitenland • studeren met een beperking • psychosociale ondersteuning • oriëntatie op de arbeidsmarkt
5 | Bachelorgids 2011
Naast je studie
Het leven naast je studie is net zo belangrijk als je studie zelf. Kies een activiteit die bij jou past. In Delft hoef je je nooit te vervelen.
De stad Delft Delft staat bekend als een gezellige stad waar iedere student zich thuis kan voelen. Kroegen en terrassen aan de gracht, bijzondere winkels, betaalbare restaurants, prima bioscopen... en alles lekker overzichtelijk op loopafstand van elkaar. Geen andere universiteitsstad heeft zoveel actieve studentenverenigingen. Steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag liggen om de hoek. Ook ’s nachts, want met de nachttrein ben je zo weer thuis.
Studieverenigingen Elke opleiding heeft een studievereniging die activiteiten organiseert door en voor studenten. Bijvoorbeeld excursies naar bedrijven en studiereizen naar het buitenland. Ook voor gezelligheid, feesten en borrels moet je bij de studie verenigingen zijn. Bovendien helpen studiev erenigingen mee om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren en kun je er studieboeken kopen met korting. Half augustus organiseert elke studievereniging een eerstejaarsw eekend. Dé gelegenheid om je studiegenoten te ontmoeten en veel over de opleiding, studeren en het studentenleven in Delft te weten te komen.
6 | Bachelorgids 2011
Studentenverenigingen Een prima manier om je in Delft snel thuis te voelen, is door lid te worden van een studentenvereniging. In korte tijd leer je veel nieuwe mensen kennen, medestudenten en studenten van andere opleidingen. De ouderejaars kunnen je bijvoorbeeld tips geven hoe je een kamer vindt en kunnen je helpen met je studie. Enkele grote verenigingen hebben zelfs een studiebegeleidingssysteem. Alle verenigingen bieden cultuur, sport of politiek. Je kunt van gezelligheids- tot topniveau roeien, zeilen, vliegen, hockeyen, toneels pelen, decors en kostuums maken, fotograferen of je eigen band beginnen. Als lid kun je helpen de talloze activiteiten van de vereniging te organiseren: feesten, sporttoernooien, musicals, symposia, lezingen en cursussen. Er zijn speciale verenigingen voor buitenlandse studenten. De meeste studentenv erenigingen hebben een eigen pand in het centrum van Delft met allerlei voorzieningen: van bibliot heek, donkere kamer, drukkerij, computernetwerk tot café en discotheek. Aan de zogenaamde eettafels kun je elke dag voor weinig geld eten.
7 | Bachelorgids 2011
Studentenprojecten Veel studenten van de TU Delft doen naast of voor hun studie mee aan uitdagende projecten of ontwerpwedstrijden. Hierin werken studenten van verschillende opleidingen vaak samen. Plakkies De Plakkies van Arnoud Rozendaal (student Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek) en Michel Boerrigter (student Industrieel Ontwerpen) zijn cool en maatschappelijk verantwoord. De zool van de slipper is gemaakt van oude autobanden. De slipper fabriek in het Zuid-Afrikaanse Durban verschaft werkg elegen heid aan de bewoners van een sloppenwijk. Arnoud en Michel volgden de minor Entrepreneurship & Development van het Delft Centre for Entrepreneurship.
Greenchoice Forze De vijftig studenten van Greenchoice Forze staan voor de uitdaging om een snelle kart te ontwerpen en bouwen waarvan de elektromotoren worden aangedreven door waterstof. Met deze kart doen ze mee aan de 2010 Formula Zero Cup. Dit is een wereldwijde competitie waar verschillende top universiteiten aan mee doen. De races worden gehouden in stadscentra, zodat een groot publiek kan zien hoe spannend duurzame technologie is.
NovaBike Het ontwikkelen van een milieuvriendelijke én competitieve racemotor, dat wat de uitdaging voor het studententeam NovaBike. Door gebruik te maken van bio-ethanol is niet alleen een schonere verbranding te realiseren, maar naar verwachting ook een topsnelheid van 230 km/h. In 2010 en 2011 racet de motor mee in verschillende motorsportevenementen in Europa.
8 | Bachelorgids 2011
Flux De opvouwbare designstoel Flux is ontworpen door Student Industrieel Ontwerpen Douwe Jacobs. Om van een papieren modelletje tot een verkoopbaar product te komen, richtte hij met Tom Schouten het bedrijf Flux Furniture op. In 2009 won Flux zowel de Philips Innovation Award als de New Venture businessplanwedstrijd. Flux Furniture zit nu in Yes!Delft, het centrum voor technostarters.
Nuna In het voorjaar van 2010 is er flink gesleuteld aan Nuna5 om haar te veranderen van een Australische woestijnracer in een Japanse circuitauto. Ook is veel geoefend op het doen van pitstops. Het resultaat: een derde plaats in de Suzuka Dream Cup in Japan. Na dit mooie avontuur gaat een nieuw team van studenten zich weer voorbereiden op de race in Australië in 2012.
DARE De zelf ontworpen en gebouwde raket van de studenten van Delft Aerospace Rocket Engineering (DARE) bereikt een recordhoogte van 12.551 meter. Dit met een snelheid van 3.600 km per uur. De volgende uitdaging van deze studentenclub is het bereiken van een hoogte van 50km!
9 | Bachelorgids 2011
Sport & Cultuur Ontspanning, vrije tijd en persoonlijke ontwikkeling, het is allemaal te vinden bij de Unit Sport en Cultuur van de TU Delft.
Het is de thuisbasis van een flink aantal studentensportverenigingen. Je kunt er zo’n veertig sporten beoefenen, cursussen en trainingen volgen en competitie en toernooien spelen. Bovendien staat het vernieuwde fitnesscentrum tot je beschikking. Ook ondersteunt de TU Delft jonge topsporters. Zoek je cultuur? We bieden meer dan 180 lang- en kortlopende cursussen en workshops. Denk aan muziek, theater, vormgeving, dans, media, maar ook aan presentatietechnieken. Het Cultuurgebouw beschikt over zo’n dertig lokalen met verschillende faciliteiten, waaronder een donkere kamer, een fotostudio, muziekoefenruimtes, een werkplaats voor instrumentenbouw, verschillende ateliers en een geluidsstudio. Ook voor feesten, optredens, muziek- en toneeluitvoeringen ben je bij Sport & Cultuur aan het juiste adres. En in het Sportcafé kun je van vroeg tot laat terecht voor een lekker broodje, een drankje of een betaalbare maaltijd. Check de Sport & Cultuur website voor nadere informatie: www.snc.tudelft.nl
10 | Bachelorgids 2011
Werken na je studie Ben je afgestudeerd aan de TU Delft, dan vind je meestal snel een passende baan. Bedrijven staan te springen om professionals met een gedegen technische opleiding, die complexe problemen zelfstandig weten op te lossen en analytisch sterk zijn. Hieronder het verhaal van drie afgestudeerden van de TU Delft.
“Ik had een beetje het idee dat het doen van onderzoek iets was wat je ergens alleen, boven op een kamertje deed. Dat is in mijn geval zeker niet zo. Mijn onderwerp is erg leuk en interessant en ik werk in een gemotiveerd en enthousiast team. We zijn aan het onderzoeken hoe de technieken die ontwerpers gebruiken een bijdrage kunnen leveren aan de samenwerking tussen bedrijven bij het ontwikkelen van innovaties. Ook begeleid ik een aantal afstudeerders. Dat is een leuke combinatie. Je ziet de studenten vooruitgaan, ze komen met leuke inzichten en je kunt je kennis delen.” Katinka Bergema (1981) , Promovendus bij de TU Delft Industrieel Ontwerpen, 2009
“Het is geweldig om als directeur van Aanmelder.nl het technische van een ingenieur te combineren met het vermarkten en verkopen van een product en de strategische bedrijfsvorming. Ingenieurs zijn vaak perfectionistisch. Als ondernemer kan je perfectionisme omzetten in een concurrerend product, maar je moet ook weer niet te laat de markt op gaan. Ondernemen brengt een stuk onzekerheid, tegelijk kun je je 100% inzetten om je eigen ideeën te realiseren.”
“Ik werk met een zusterbedrijf in India aan het nieuwbouwproject voor een energiecentrale op ons eigen terrein in IJmuiden. Leuk is, dat je bij een multinational al snel te maken krijgt met andere culturen en andere manieren van werken. Ik zorg ervoor dat wat de teams in India en IJmuiden doen vanuit technisch perspectief met elkaar klopt. Veel overleggen en coördineren dus, en af en toe wat zelf uitrekenen en adviezen schrijven. Ik heb hier volop carrièremogelijkheden en hoef niet bang te zijn dat ik jaren hetzelfde blijf doen.”
Jelle Roozenburg (1981), Directeur Aanmelder.nl Technische Informatica, 2006
Laura Buil (1980), Project Engineer bij Corus / Tata Steel Europe. Werktuigbouwkunde, 2004
11 | Bachelorgids 2011
Praktische informatie
Aanmelden
Huisvesting
Stap 1: Aanmelden bij Studielink Nieuwe studenten die willen beginnen aan een opleiding aan de TU Delft melden zich via tudelft.studielink.nl aan. Daar kun je eventueel ook studiefinanciering aanvragen.
Stap 2: Inschrijven bij de TU Delft Aangemeld bij Studielink? Dan krijg je uiterlijk in juli van de Centrale Studentenadministratie (CSa) nadere informatie over je inschrijving aan de TU Delft. De CSa handelt je inschrijving verder af.
Kosten Voor je opleiding betaal je collegeg eld. Het wettelijke collegegeld wordt jaarlijks vastgesteld en kun je terugvinden op www.minocw.nl. Maar aan je studie zijn meer kosten verbonden. Boeken zijn de belangrijkste kostenp ost. Reken op ongeveer € 350,- per jaar. Verschillende boeken worden centraal ingekocht en kun je met korting kopen. Bovendien zijn veel boeken ook te leen in de faculteits- of universiteitsbibliotheek. Verder moet je nog een aantal dictaten en handleidingen aanschaffen, die zijn een stuk goedkoper.
12 | Bachelorgids 2011
Een kamer zoeken kost tijd, dus het is verstandig om je in juni al te oriënteren op woonruimte die bij je past. Vooral in de TU-wijk is flink gebouwd aan nieuwe wooneenheden voor studenten. Stichting DUWO is de grootste verhuurder van woonr uimte voor studenten en jongeren. De meeste kamers worden verdeeld via het instemsysteem, een systeem waar bij de bewoners zelf een medebewoner kiezen voor een vrijgekomen kamer. Daarnaast beschikt DUWO over de DUWO Kamerwinkel TU Delft, een niet-commercieel kamerbureau, dat woon ruimte van particulieren verhuurt. Iedereen die op zoek is naar een kamer, kan zich daar inschrijven. Via de Kamerwinkel worden ook zelfstandige studentenwoningen toegewezen.
Bindend Studieadvies Een waarschuwing vooraf: slecht presteren blijft niet zonder gevolgen. Als je aan het eind van je eerste studiejaar minder dan de helft van de vereiste studiepunten hebt behaald, ontvang je een zogenaamd ‘negatief bindend studieadvies’. Dat betekent dat je je de volgende vier jaren niet meer kunt inschrijven voor deze opleiding. Bij Life Science & Technology en Molucular Science & Technology geldt deze regel zelfs als je minder dan 2/3 deel van de studiepunten hebt behaald.
Toelatingseisen voor de bacheloropleidingen
Numerus Fixus voor 3 bacheloropleidingen
Voor iedereen die na augustus 2007 gestart is in 4 vwo gelden de volgende toelatingseisen: • m et een NT-profiel heb je in ieder geval rechtstreeks toegang tot alle opleidingen aan de TU Delft. • m et een NG-profiel moet je kiezen voor wiskunde B en je moet je profiel aanvullen met natuurkunde om er zeker van te zijn dat je aan de TU Delft kunt studeren. Dit geldt niet voor Technische Wiskunde en Technische Informatica; hiervoor is alleen wiskunde B verplicht. • Voor studies aan de TU Delft is wiskunde D aanbevolen, maar niet verplicht.
De TU Delft stelt voor studiejaar 2011/2012 een numerus fixus (gewogen loting) in voor de bacheloropleidingen Bouwkunde, Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek en Industrieel Ontwerpen. Aanmelden voor deze opleidingen moet voor 15 mei 2011. Meer informatie over aanmelden voor opleidingen met een loting is te vinden op de website van de Dienst Uitvoering Onderwijs www.ocwduo.nl.
vwo N&T
vwo N&G
vwo E&M
vwo C&M
Bouwkunde
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Civiele techniek
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Elektrotechniek
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Industrieel Ontwerpen
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Life Science & Technology
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na + Sk
WiB + Na + Sk
Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Maritieme Techniek
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Molecular Science & Technology
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na + Sk
WiB + Na + Sk
Technische Aardwetenschappen
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Technische Bestuurskunde
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Technische Informatica
Rechtstreekse toelating
WiB
WiB
WiB
Technische Natuurkunde
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Technische Wiskunde
Rechtstreekse toelating
WiB
WiB
WiB
Werktuigbouwkunde
Rechtstreekse toelating
WiB + Na
WiB + Na
WiB + Na
Voor alle andere vorming van toelating, kijk op www.studeren.tudelft.nl > studeren aan de tudelft > toelating en aanmelding
13 | Bachelorgids 2011
De opleidingen
Onderwijsopzet Bij de TU Delft heb je keuze uit 14 bacheloropleidingen. Deze driejarige opleidingen zijn ingedeeld volgens de major/minor opzet. Het majorgedeelte is je ‘hoofdvak’. Een minor kun je zelf kiezen en biedt je de kans om verder te kijken dan je eigen opleiding. Misschien heb je een bepaalde interesse, wil je aan een andere studie ruiken of gebruik je de minor om over te kunnen schakelen naar een masteropleiding waar je anders niet op zou aansluiten. Daarnaast kun je in je minor een interessant vakkenpakket kiezen bij een andere universiteit in Nederland of zelfs in het buitenland. Natuurlijk kun je je ook extra verdiepen in de studie waar je al mee bezig bent. Een minor beslaat een halfjaar van de bacheloropleiding.
Onderwijsvormen In het onderwijs ontmoet je verschillende werkvormen. Tijdens hoorcolleges geeft een docent les aan een grote groep studenten. Werkcolleges of instructies zijn bedoeld om in groepjes of individueel opdrachten te maken die aansluiten bij de hoorcolleges. Natuurlijk moet je ook zelf studeren: thuis of in de bibliotheek neem je het opgegeven studiemateriaal door en maak je de opdrachten. Tijdens projecten werk je in teams aan praktische opdrachten. Hierbij gebruik je niet alleen je vakinhoudelijke kennis, maar train je ook vaardigheden als onderzoek doen, vergaderen, onderhandelen, presenteren en rapporteren.
14 | Bachelorgids 2011
Na je bachelor Als je de driejarige bacheloropleiding hebt afgerond, krijg je een diploma en mag je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen. Met dit diploma kun je doorstromen naar diverse masteropleidingen binnen of buiten de TU Delft. Of je besluit eerst een paar jaar te werken en daarna met een masteropleiding verder te gaan. De masteropleiding duurt twee jaar en bestaat uit een aantal verplichte vakken, keuzevakken en een afstudeerproject. De voertaal bij de masteropleidingen is Engels. Als je afstudeert behaal je de 'Master'titel (MSc). Na je masteropleiding kun je aan de slag in het bedrijfsleven of bij de overheid, maar als onderzoek je goed bevalt, is promotieonderzoek doen ook een mogelijkheid. Vier jaar lang verdiep je je in een actueel, vaak baanbrekend onderwerp en via publicaties en een proefschrift draag je bij aan de verdere ontwikkeling van het vakgebied. Na een succesvolle verdediging van je proefschrift, krijg je de doctorstitel.
Studeren aan de TU Delft: jouw keuze? Durf jij kritisch en vernieuwend op zoek te gaan naar technologische oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken? Ben jij iemand die dóórdenkt, dóórvraagt, verder gaat dan de geijkte paden? Dan kies je voor de TU Delft. Deze brochure is je startpunt: we laten je graag kennismaken met onze bachelor opleidingen.
15 | Bachelorgids 2011
Bouwkunde
Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 89111 E
[email protected] www.bk.bsc.tudelft.nl
Een nieuwe blik op de bebouwde omgeving Bestaan er mooie en lelijke gebouwen? Kun je gebouwen maken van gebogen glas? Moet het Groene Hart wel of niet volgebouwd worden? Wie voor Bouwkunde in Delft kiest, durft grenzen op te zoeken. Grenzen in vormen, constructies, technieken en combinaties.
constructies of bouwprocessen, ICT-innovaties. Het is een creatief én technisch vak. Natuurlijk, je leert ontwerpen. Maar in Delft volg je ook kennisvakken en doe je technische oefeningen. Daarmee ben je goed voorbereid op de arbeidsmarkt of op verdere studie.
Bij Bouwkunde gaat het over veel meer dan architectuur. Ieder gebouw waar je langsloopt of waar je binnengaat, heeft een hele ontwerpcyclus doorgemaakt, het heeft een ‘verhaal’. Aan de TU Delft leer je die verhalen begrijpen, én je maakt zelf een verhaal. Je krijgt met opdrachtgevers te maken, met eisen waaraan het gebouw moet voldoen, met grootte en budget. Met een locatie die je als inspiratie gebruikt. En uiteraard met de vraag: is het reëel om het daadwerkelijk te bouwen? Is de constructie betrouwbaar, hoe zit het met de installaties? Is het gebouw duurzaam, niet te duur, veilig? Als bouwkundig ingenieur verken je de grenzen in alle stappen van het ontwerp. En je staat midden in de maatschappij en maatschappelijke discussies. Omdat het vak over de inrichting van Nederland gaat, de grote vraag naar woningen, duurzaamheid, nieuwe materialen,
Wereldwijd heeft Nederland in stedenbouw, architectuur en landinrichting een grote naam: een land dat door mensen is gemaakt, voor de helft beneden de zeespiegel, een waterbouwkundig kunstwerk van wereldfaam, met een eeuwenlange traditie om het evenwicht tussen natuur en cultuur te bewaren. Voor zover de ontwerpers van Nederland niet in Delft zijn opgeleid, zijn ze toch vrijwel allemaal aan deze universiteit verbonden of verbonden geweest. Als Bouwkundestudent aan de TU Delft sta je stevig in deze traditie. Met meer dan 3.000 studenten is Bouwkunde de grootste opleiding van de TU Delft. De bacheloropleiding bereidt je vooral voor op de master tracks Architecture, Building Technology, Urbanism, Landscape Architecture of Real Estate & Housing. En elke Delftse bachelor Bouwkunde kan onvoorwaardelijk instromen in elke variant.
16 | Bachelorgids 2011
Als bouwkundig ingenieur verken je de grenzen in alle stappen van het ontwerp. En je staat midden in de maatschappij en maatschappelijke discussies.
17 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Het eerste jaar van de Bachelor opleiding, de propedeuse, is een afspiegeling van de gehele opleiding. Je doet basiskennis op, je leert ontwerpen op kleine schaal en je ontwikkelt een wetenschappelijke denkhouding. De propedeuse heeft tevens een selecterende en verwij zende functie: studenten hebben na afloop een goed beeld van wat de opleiding hen te bieden heeft en of dit aansluit bij hun belangstelling en talenten. Het eerste jaar omvat een voor alle studenten verplicht programma. Je leert rekening houden met de omgeving, met draagconstruc ties, milieueisen, bouwp rocessen en haalbaarheid. En naarmate je studie vordert, pas je steeds meer kennis toe waardoor je ontwerp meer diepg ang krijgt. Aangezien het leren ontwerpen een centrale positie inneemt, is in elk semester (met uitz ondering van Bachelor 5) één kwartaal grotendeels gewijd aan het ontwerpproject
(Projectonderwijs). Het andere kwartaal wordt gewijd aan kennis onderwijs. De studieactiviteiten tijdens het ontwerpproject bestaan uit analyseren, conc eptualiseren en ontwerpen. In het ontwerpproject wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van verbeeldingskracht, inventiviteit en creativiteit. De leerlijnen omvatten alle vakken die als een rode draad door de hele opleiding lopen: Architectonische basisbegrippen & gebouwenleer, Stedenbouwkundige basisbegrippen, Architectuur-, stedenbouw- & kunstgeschiedenis, Algemene bouwconstructies, Draagconstructies & krachtswerking, Klimaatontwerp, Programma & haalbaarheid, Bouw procesmanagement, Wetenschapsleer, Statistiek, Informatica, Handtekenen en Vormstudie. Kennis uit de leerlijnen wordt in het ontwerpp roject toegepast; zowel inhoudelijk als roostertechnisch is gezorgd voor
18 | Bachelorgids 2011
aansluiting van het ontwerpproject op andere studieonderdelen in het semester. Je komt op een inter nationaal georiënteerde faculteit, met veel buitenlandse studenten en buitenlandse (gast)docenten. Zelf kun je ook in het buitenland studeren of stage lopen. En je gaat uiteraard geregeld op excursie of studiereis, in en buiten Nederland of buiten Europa. Het onderwijs is opgedeeld in zes semesters, twee per jaar. Je werkt in groepen aan een ontwerpopgave. Je krijgt afwisselend verschillende werkvormen: hoor- en werkcolleges, practica en begeleid onderwijs in kleine groepen. Het vijfde semester kun je met een minor grotendeels vrij invullen, ook bij andere opleidingen binnen of buiten de TU Delft of als stage. Na je eindwerkstuk, rond een individueel ontwerp gericht op één van de vijf mastertracks, krijg je een Bachelor of Science-diploma.
Wat moet je als student Bouwkunde in huis hebben? Creatief, technisch, met een brede maatschappelijke en culturele belangstelling, met ruimtelijk inzicht, Engels makkelijk lezen en spreken en niet huiverig zijn om een groep iets uit te leggen. Dat is een student Bouw kunde in een notendop. Van ruimtelijk inzicht heb je veel voordeel in deze opleiding. Je moet immers bouw tekeningen van het platte vlak in je hoofd vertalen naar driedimensionale
beelden. En andersom, bestaande en nog niet bestaande gebouwen kunnen omzetten in tekeningen. Ruimtelijk inzicht kan je ontwikkelen; bouwkundig tekenen kan je leren! Wat het Engels betreft: er zijn veel buitenlandse docenten en Engelstalige colleges en studieboeken, waar je in de bacheloropleiding af en toe mee te maken krijgt. De mastero pleiding is echter grotendeels in het Engels.
Natuurlijk besteden we aandacht aan presentatietechnieken. Om je ontwerp te presenteren zul je geregeld voor een groep staan, maar vaker voor je ontwerpdocent en je medestudenten. Het is wel plezierig als je je op je gemak voelt in die rol. Uiteraard geldt daarnaast een aantal toelatingseisen, die vind je terug bij de algemene informatie in deze brochure.
'Op de middelbare school was ik veel bezig met schetsen, schilderen en fotograferen. Met mijn interesse voor techniek was de kunstacademie voor mij te abstract. Daarom heb ik gekozen voor Architectuur op de Technische Universiteit, waar creativiteit en techniek samenkomen. De grote verscheidenheid aan vakken en de afwisseling met ontwerpprojecten vind ik leuk aan deze opleiding. Na twee jaar studeren ben ik nog steeds enthousiast. Bouwkunde is overal om je heen. Je woont in gebouwen, werkt, leert, sport, noem maar op. Nadenken over hoe mensen leven vind ik interessant. Gestalte hieraan geven door middel van ontwerpen is voor mij een kunst!' Louise de Hullu, 3e jaars Bachelorstudente Bouwkunde
19 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Bouwkunde? Let op: vanaf het studiejaar 2011/2012 geldt voor deze opleiding een numerus fixus. Kijk ook op pagina 13 en op www.ocwduo.nl
20 | Bachelorgids 2011
Verder studeren Na de bacheloropleiding Bouwkunde is het een logische stap om de tweejarige masteropleiding te gaan volgen. Je kunt kiezen uit vijf varianten: • Architecture. De kunde om bouwwerken te ontwerpen en uit te voeren. • Building Technology. Je specialiseert je in de materiële constructies van een gebouw en gebouwonderdelen. • Urbanism. Je leert alles om gebieden ruimtelijk in te richten. Je ontwikkelt bestemmingsplannen en ontwerpt buurten, woonwijken, pleinen en stadsdelen. • L andscape Architecture. Je leert ruimtelijk ontwerpen op uiteenlopende schaal, op het grensvlak van architectuur, landschap en stad. • Real Estate & Housing. Je leert de ontwikkeling, het ontwerp, de uitvoering en het beheer van bouwwerken en stedelijke gebieden te sturen.
'De studie leek me echt iets voor mij, niet mijn passie of iets wat ik altijd al had willen doen maar het paste bij me voor mijn gevoel. Het ontwerpen van een huis of een gebouw voelt bij mij veel beter dan een boot of een apparaat. De studie is zoals ik het verwacht had: een opleiding waar veel tijd in gestoken moet worden, maar heel gezellige mensen waar je veel mee samenwerkt. De projecten zijn wel zwaar, zeker in het eerste jaar waarbij ik echt nog totaal geen verstand had van architectuur. Ook moet je tegen (soms harde) kritiek kunnen, maar na het afronden van een project kun je wel heel erg trots op het resultaat zijn.' Michael Cerrone, 3e jaars Bachelorstudent Bouwkunde
Werken Jouw profiel Je ben technisch-wetenschappelijk opgeleid, je kunt problemen analyseren en methodisch naar een inventieve oplossing zoeken. Dat is voor veel werkgevers goud waard.
Waar kun je aan de slag? Afhankelijk van de mastertrack die je gekozen hebt, kun je terecht bij komen bij ontwerp- of adviesbureaus of bij verschillende bouwondernemingen, woningcorporaties of projectontwikkelaars. Ook bij de gemeentelijke overheid is plaats voor (steden)bouwkundigen. Of je begint een zelfs tandig ontwerpbureau.
Aan welke functies kun je denken? Bouwkundig ingenieurs werken in de praktijk als (assistent) ontwerper, als onderzoeker of als adviseur. Heel wat bouwkundigen werken op een heel ander werkterrein. De bouwkundig ingenieur wordt in brede kring gewaardeerd om zijn analytisch vermogen en praktische creativiteit. Als je bent afgestudeerd in de variant Architecture dan ben je vooral bezig met het ontwerpen van gebouwen en de uitwerking hiervan tot op detailniveau. Ook de presentatie van plannen hoort bij je dagelijkse werkzaamheden. Binnen de afstudeervariant Bouwtechnologie ben je in staat om zelf een gebouw te ontwerpen, maar je richt je vooral op de constructieve details van een gebouw. Het bedenken van nieuwe toepassingen van materialen en constructies behoort tot jouw vakgebied. Als afgestudeerde van de variant Urbanism zal je bezig zijn met de functioneelruimtelijke ordening van de stad, met het ontwerp van de stadsplattegrond, met ontwerp en materialisatie van de openbare ruimte en met de regels voor het bouwen. Als je voor de variant Landscape Architecture kiest dan wordt je ontwerper van ruimtes met heel verschillende schaal, van interieurs tot grote stedelijke en landschappelijke territoria. Wil je aan de slag met de logistieke kant van ontwerpen, bouwen en beheer? Dan kies je voor de afstudeervariant Real Estate & Housing.
21 | Bachelorgids 2011
Als afgestudeerde Architect ben je vooral bezig met het ontwerpen van gebouwen en het gedetailleerd uitwerken en presenteren van plannen.
Civiele Techniek Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 84023 E
[email protected] www.ct.bsc.tudelft.nl
Creëer de leefomgeving van de toekomst Overkapte snelwegen tegen luchtvervuiling, de nieuwe langste tuibrug ter wereld in China, de tweede Maasvlakte, een drijvend windturbinepark, het nieuwe Centraal Station in Rotterdam, de uitbreiding van Schiphol, een waterkering voor Scheveningen, watervoorzieningen in Afrika, een uitklapbare dijk voor New Orleans, zweeftreinen, onder waterhotels en biologisch beton… sla de krant open en overal zie je civiele techniek. Wereldwijd zijn bij dergelijke projecten civiel ingenieurs betrokken. Civiele techniek is de technische basis van onze leefwereld. Aan de TU Delft leer je daar alles over. Hoe voorkom je overstromingen in een land waar de zeespiegel stijgt en het land zakt? Hoe bouw je wolkenkrabbers die tegen een aardbeving bestand zijn? Hoe ga je luchtvervuiling zo veel mogelijk tegen? Dit soort vragen los jij op als je voor de opleiding Civiele Techniek aan de TU Delft kiest. Je krijgt in deze brede opleiding te maken met vier thema’s: Bouw & Infrastructuur, Deltatechnologie, Transport en Watertechnologie. • A ls civiel ingenieur moet je kunnen adviseren over materialen en constructies voor bruggen en gebouwen. Daarom leer je alles over zowel traditionele als innovatieve materialen, dus staal, hout en beton, maar ook vezelversterkte kunststoffen of
22 | Bachelorgids 2011
zelfherstellende materialen. Planning, budget, constructiemethoden en milieubelasting komen uiteraard ook aan bod. • B innen Deltatechnologie onderzoek je de mogelijk heden om laaggelegen gebieden als Nederland te beschermen tegen het stijgende water. Kustversterking, Deltawerken, binnen Nederland en internationaal. • Van wegverkeer en openbaar vervoer tot logistieke processen op containerterminals, het valt allemaal onder het thema Transport. Hoe krijg je personen en goederen efficiënt, betrouwbaar en veilig van A naar B? En zonder het milieu te belasten? • Wereldwijd werken Delftse civiel ingenieurs als waterexperts aan schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Watertechnologie levert je de benodigde kennis over afvalwaterbehandeling, riolering, irrigatietechnieken en waterbeheer. Binnen de hele studie en elk van de thema’s staat maatschappelijke relevantie centraal. Je kan straks echt iets betekenen voor de samenleving. Want slimme, innovatieve oplossingen bedenken die het dagelijks leven veilig, leefbaar en bereikbaar maken en houden, daar ben je als civiel ingenieur van de TU Delft goed in. In Nederland en ver daar buiten.
23 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Tijdens de bacheloropleiding volg je een breed scala aan vakken. Met wiskunde, mechanica en algemene constructieleer leg je bijvoorbeeld de technische basis voor je verdere carrière. Verder maak je kennis met de vier thema’s Bouw & Infrastructuur, Deltatechnologie, Transport en Watertechnologie. Naast de stevige portie theorie leer je ook de praktijk grondig kennen. En jaarlijks zijn er studiereizen of stages: met medestudenten bekijk je civiele werken over de hele wereld. In het
derde jaar volg je keuzevakken en een minor van zes maanden. Met een minor kun je je studie verdiepen en verbreden. Ook je toekomstige werkgevers zien graag dat je verder durft te kijken dan je eigen studierichting. Na de minor kies je keuzevakken die je voorbereiden op de masteropleiding. Uiteindelijk rond je de BSc-opleiding af met een eindopdracht die veel weg heeft van een profielwerkstuk en daarna mag je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen. Wist je trouwens dat
studenten met een technische achtergrond bijzonder gewild zijn in het bedrijfsleven? Vooral vanwege hun analytisch vermogen, dat vaak hard nodig is in de branche. Praktisch: een studiejaar is opgedeeld in vier periodes van tien weken. Per periode volg je zeven weken lang hoorcolleges en instructies en doe je practica. Daarna heb je een week (witte week) om je voor te bereiden op je tentamens. Je sluit af met twee tentamenweken, waarin de behandelde stof getoetst wordt.
BSc Civiele Techniek
1e kwartiel
2e kwartiel
3e kwartiel
4e kwartiel
1e jaar
Constructiemechanica 1
Dynamica I
Constructiemechanica 2
Grondmechanica 1
Ruimtelijk Ontwerp
Ruimtelijk Ontwerp
Constructief Ontwerpen 1
Duurzame bouwmaterialen
Inleiding civiele techniek
Inleiding Recht en Ruimtelijke Ordening
Vloeistofmechanica I
Programmeren en modelleren
Analyse Module 3
Lineaire algebra
Lineaire algebra
Inleiding Bouwm.en Env Eng Analyse Module 1
Kansrekening/statistiek
Constructiemechanica 3 Grondmechanica 2
Dynamica van systemen
Grondbeginselen funderingstechn.
2e jaar
Vloeistofmechanica 2
Constructief Ontwerpen 2 Constructieve Veiligheid
Ontwerpen van Gebouwen Hydrologie
Watermanagement
Wegen en Spoorwegen
Inleiding waterbouwkunde
Differentiaalvergel. voor CT
Transport & Planning
Integraal Ontwerpen in de CT
Experiment
Experiment
Experiment
3e jaar
minor
minor
Specialisatievakken I en II Constructiemechanica 4
Waterbeheersing
Betonconstructies 2
Civiele gezondheidstechniek
Constructies van gebouwen 1
Geometrisch ontwerp van wegen
Bouwfysica en bouwtechniek
Ontwerp stedelijke infrastructuur
Stroming in waterlopen
Ondergronds ruimtegebruik
Constructieve waterbouw
Mechanica en transport
24 | Bachelorgids 2011
Risicoanalyse
Num.meth. voor differentiaalvergel.
Specialisatievakken I en II
BSc eindwerk
Systems Engineering
• Basisvakken • Constructiemechanica & dynamica • Wiskunde • Ontwerpen en vaardigheden • Grond • Water • Constructies • Transport
Wat moet je als student Civiele Techniek in huis hebben? Je hebt zin om na te denken over de toekomst van de wereld, je bent nieuwsgierig naar het hoe en waarom van techniek en je hebt een kritische instelling. Dat kenmerkt een student Civiele Techniek. Deze bachelor is voor mensen die een pittige, brede en concrete studie willen. Die plezier hebben in het toepassen van de vakken wiskunde en natuurkunde.
Die niet de hele dag achter hun bureau willen zitten. Die originele, slimme, technische oplossingen willen bedenken voor ingewikkelde maatschappelijke vraagstukken. En bij wie het hart sneller gaat kloppen als ze buiten de gebaande paden mogen denken. Als civiel ingenieur werk je aan de fysieke leefwereld, dat kan in Nederland of
Langs bouwplaatsen in China 'Met een groep van 28 studenten en twee professoren ben ik drie weken op studiereis geweest in China. We bezochten vier grote steden, waaronder Sjanghai en Guangzhou. Op het programma stonden allerlei civiele projecten, variërend van een wolkenkrabber tot een waterzuiveringbedrijf. Na een presentatie over het betreffende project, trokken we meestal met bouwhelm de bouwplaats op om alles in het echt te bekijken. Voor mij bevestigde de studiereis vooral dat je met deze studie nog zo veel kanten op kan en dat is precies waarom ik voor civiele techniek heb gekozen!' Renee van Dorst, BSc-student
25 | Bachelorgids 2011
in het buitenland. Je hebt veel te maken met mensen - hoe leven ze, wat hebben ze nodig, hoe bewegen ze zich in gebouwen, op de weg? Je werkt met anderen in projecten om samen iets te creëren. Dat doe je tijdens je studie, in projecten, en daarna.
Wat kun je doen na je opleiding Civiele Techniek?
26 | Bachelorgids 2011
Verder studeren Na je bachelor kun je door naar de tweejarige masteroplei ding Civil Engineering (CE) aan de TU Delft. Je specialiseert je in Bouw & Infrastructuur, Deltatechnologie, Transport of Watertechnologie met een van deze zes tracks: • B uilding Engineering. Een opleiding waarin alle facetten van een bouwproject aan de orde komen: ontwerp, milieu, organisatie en bouwinformatica. • S tructural Engineering. Dit is de kern van civiele techniek: mechanica, materialen en constructies. • H ydraulic Engineering. Denk aan grote waterbouw werken zoals de Oosterscheldekering, de Afsluitdijk, sluizen, dammen of de Maasvlakte. • Water Management. Riolering, schoon drinkwater, droogtes, overstromingen: je leert alles over water en waterbeheersing. • Transport & Planning. Wegenknooppunten, files, vertragingen, openbaar vervoer, kortom een opleiding over alle ins en outs van infrastructuur. • G eo-Engineering. Je leert alles over grond en grondwatermechanica, funderingstechniek, ondergronds bouwen en ingenieursgeologie. Je hebt ook de mogelijkheid om door te stromen naar een van de interfacultaire masters, zoals: Offshore Engineering, Construction Management and Engineering of Coastal and Marine Engineering and Management. Uiteraard kun je ook je grenzen verleggen naar een andere studierichting binnen de TU Delft of zelfs een andere (technische) universiteit kiezen.
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Als civiel ingenieur van de TU Delft heb je een bijzondere status. Je bent zeer gewild bij bedrijven – je hebt immers de technische kennis om echt aan de samenleving te bouwen. En dat niet alleen: je bent opgeleid om complexe problemen zelfstandig op te lossen en je beschikt over een bijzonder goed analytisch vermogen. Bovendien staat de opleiding internationaal heel hoog aangeschreven. Met een diploma Civiele Techniek ben je verzekerd van een goede baan en je kunt alle kanten op, in binnen- en buitenland.
Waar kun je aan de slag? Industrie, ingenieurs- en adviesbureaus, gemeenten, TNO, aannemersbedrijven als BAM en Dura Vermeer, Rijkswaterstaat, waterschappen, technische universiteiten of hogescholen, banken, vastgoedontwikkelaars … je kunt het zo gek niet bedenken of er werken civiel ingenieurs. Want overal waar mensen leven, is een taak weggelegd voor civiel ingenieurs. Denk aan grote projecten zoals de HSL of de Noord-Zuidlijn, die veel civieltechnische kennis vereisen. En de wereld is natuurlijk nooit ‘af’. Omstandigheden veranderen, economie, klimaat, eisen van de samenleving. Dit betekent dat er altijd werk aan de winkel is. Overigens krijgen veel civiel ingenieurs op de TU Delft al een baan aangeboden voor ze zijn afgestudeerd.
Aan welke functies kun je denken? Civiel ingenieurs komen terecht in uiteenlopende functies, zoals projectontwikkelaar, constructeur, ontwerper, aannemer, projectmanager, adviseur, leverancier of onderzoeker.
Omstandigheden veranderen, economie, klimaat, eisen van de samenleving. Dit betekent dat er altijd werk aan de winkel is.
Handen uit de mouwen 'Na het afronden van mijn BSc Civiele techniek heb ik als vrijwilliger gewerkt aan een regenwateropslag met irrigatiesysteem voor het dorp Kobeng in Ghana. Na veel overleg, eenvoudige schetsen, sommetjes over regenval en watervolumes, budgetafwegingen en taalbarrières heb ik een plan gemaakt. Waar we in Nederland een bedrijf bellen of een graafmachine huren om een gat in de grond te graven, pak je in Ghana gewoon zelf een pikhouweel en een shop en ga je aan de slag. Na het afronden van dit project ga ik terug naar Nederland om te beginnen aan de master Waterbouwkunde.' Maurits van der Ven, BSc-student
27 | Bachelorgids 2011
Electrical Engineering Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 85404 E
[email protected] www.ee.bsc.tudelft.nl
Verder komen met nieuwe technologie Je pinpas? Daar zit een elektrotechnisch ingenieur achter. Een draadloos netwerk? Hetzelfde laken en pak. Zonder elektrotechniek geen duurzame energie, recycling of geavanceerde medische apparatuur. En wat denk je van nanotechnologie? Ons leven zit vol met elektrotechniek, en dan te bedenken dat er nog zoveel meer mogelijk is. Op de TU Delft leer je hoe al die technologie nu eigenlijk functioneert en hoe je die kunt innoveren, denk maar eens aan Bluetooth en spraakcompressie in Skype. Electrical Engineering is een verzamelnaam voor verschillende vakgebieden: telecommunicatie, computer techniek, micro-elektronica, media- en kennistechnologie en energiet echniek. In Delft kom je het allemaal tegen. Hoe zet je geluid, beeld of andere informatie om in elektronische signalen? En hoe transporteer je de signalen draadloos, via een kabel of glasvezel? Hoe wek je duurzame energie op en hoe distribueer je die? Hoe maak je digitale hardware energiezuining, zodat de accu lang mee gaat? Praktijk en theorie zijn sterk verweven. Zo ontwerp én maak
28 | Bachelorgids 2011
je in het eerste jaar al een robot, maar zeker de eerste twee jaar krijg je ook een stevige dosis wiskunde en natuurkunde. De toekomst staat te springen om goed opgeleide elektro technische ingenieurs, die analytisch en communicatief sterk zijn. Daarom leer je aan de TU Delft naast de typisch elektrotechnische vakken ook de minder technische kant van het vak. Bedrijfse conomie, presentatievaardigheden, projectmatig werken, beroepsv orming, ethiek … allemaal onmisbaar wanneer je na je studie aan het werk gaat. Als elektrotechnisch ingenieur moet je immers goed kunnen samenwerken en communiceren. Van machines en turbines tot High-tech robots, van de features in je mobiele telefoon tot klimaatbeheersing in een fitnesscentrum: elektrotechnische oplossingen én elektrot echnische ingenieurs hebben een grote rol in onze samenleving. Het is echt een vak van de toekomst. En altijd verbonden aan de werkelijkheid: want wat je aan de TU Delft leert, ontwerpt en maakt, kun je ook werkelijk gebruiken.
Zonder elektrotechniek geen duurzame energie, recycling of geavanceerde medische apparatuur. En wat denk je van het detecteren van kabelbreuken in het elektriciteitsnet, van MRI scans of nanotechnolgie?
29 | Bachelorgids 2011
'Een studie kiezen vond ik net als vele anderen erg lastig. Ik heb bij diverse studies een dagje meegelopen en uiteindelijk heb ik gekozen voor de studie Electrical Engineering aan de TU Delft, vanwege het brede vakgebied. Ik wist eigenlijk altijd al dat ik een technische studie wilde gaan doen, omdat ik deze vakken al vanaf de basisschool heel leuk vond. Van de drie Technische Universiteiten in Nederland sprak Delft me het meeste aan vanwege zijn internationale positie en vanwege het bruisende studentenleven. In een razendsnel tempo verandert de techniek om ons heen en elektrotechnische ontwikkelingen spelen daarbij een grote rol. Die innovatie, daar zat voor mij de uit daging. Het leek me interessant om een bijdrage te kunnen leveren aan projecten als de elektrische auto, duurzame energieopwekking, de nieuwste iPhone of een groot internationaal hoogspanningsnetwerk. Ik ben blij dat ik heb gekozen voor een studie die eigenlijk zoveel verschillende deelgebieden kent; van chips tot hoogspanningsmasten.’ Daan Schellekens, student Electrical Engineering
Hoe ziet de opleiding eruit? Of het nu om energiebesparing gaat, geluidsversterkers of alarmsystemen, van het begin af aan werk je met innovatieve technieken. Je leert kritisch kijken en technische principes te doorgronden. Waarom werkt je ontwerp en hoe kun je het verbeteren? Aan de TU Delft leer je alle kanten van het vak, van de wetten van Maxwell tot de maatschappelijke betekenis van techniek. Ook nadenken over een eigen bedrijf hoort erbij. Daarom maak je in het derde jaar een businessp lan voor een zogeheten high-tech startup: een bedrijf wat op basis van een nieuwe, veelbelovende technologie een markt wil veroveren. In het derde jaar kies je een minor om je kennis te verbreden of je voor te bereiden op een master. Praktisch:
Elk studiejaar heeft een mix van colleges, practica en projecten. In het eerste jaar pas je de theorie en je kennis al toe in de praktijk. Er zijn diverse toetsmomenten in de propedeuse die je inzicht geven in je eigen voortgang. In het tweede jaar ontwikkel je met een team een elektronische chip, die in onze eigen chipfabriek ook echt wordt gemaakt. In het laatste jaar vul je de keuze ruimte in met een zogeheten minor – en dat kan ook in het buitenland. De bachelor sluit je af met een integraal project: drie maanden werk je samen met een medestudent aan een elektrot echnisch ontwerp alsof jullie een klein ingenieursbureau zijn. Daarna mag je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen.
Semester 1 Jaar 1
Semester 2
Wiskunde: Analyse, Lineaire Algebra, Statistiek Natuurkunde: Mechanica, Elektriciteit, Magnetisme Halfgeleiders, Schakelingen en Meettechniek
Jaar 2
Programmeren in C
Digitale Systemen
Project: Beukende Bas
Project: Stuur een Robot
Wiskunde: Functietheorie, Lineaire Algebra, Differentiaalvergelijkingen IC Schakelingen
Signalen, Signaalverwerking en Dynamische Systemen
OO programmeren
Elektrische Energie: Omzettingen, Voorziening, Duurzaamheid
Telecom Netwerken
Telecommunicatietechniek
Project: Maak een Chip
Project: Elektrisch Vervoer 2020
Jaar 3
EM golven MINOR
Computerarchitectuur Elektronica Regelsystemen
30 | Bachelorgids 2011
Bachelor Eindproject
Wat moet je als student Electrical Engineering in huis hebben? Denk je er wel eens over na wat er nog werkt als de stroom uitvalt? Of hoe je via je mobiel overal te bereiken bent? Ben je gefascineerd door de wereld van de digitale audio en video? Als elektrotechnisch ingenieur heb je veel in je mars. Je bent een door zetter, je wilt dingen ontdekken en achter het ontwerp kijken. Je bent vindingrijk en niet benauwd om een ontwerp eerst goed door te rekenen, natuurlijk met behulp van krachtige
al-of-niet gespecialiseerde computer programma’s. Je bent nauwk eurig en verantwoordelijk en je vindt het interessant om je bijdrage te leveren aan razendsnelle ontwikkelingen binnen de elektrot echniek. In de komende decennia werk jij mee aan de veranderingen, die nog sneller zullen gaan dan in de afgelopen 25 jaar! Uiteraard geldt een aantal toelatingseisen (zie pag. 12 en 13).
Aan de TU Delft leer je alle kanten van het vak, van de wetten van Maxwell tot de maatschappelijke betekenis van techniek.
31 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Electrical Engineering?
Verder studeren Met je bachelordiploma kun je doorstromen naar een van de masters. Die duren twee jaar en worden in het Engels gegeven. Aan de TU Delft sluiten de volgende masters het meest direct aan: Electrical Engineering, Computer Engineering, Embedded Systems, Biomedical Engineering en Systems & Control. Hierin kun je verschillende tracks volgen. Binnen Electrical Engineering bestaan er bijvoorbeeld de volgende tracks: Telecommunications, Microelectronica en Electrische Energietechniek.
'De studie Electrical Engineering is voor mij in 3 woorden te omschrijven: breed, interessant en uitdagend. Veel mensen weten niet wat elektrotechniek inhoudt, maar de moderne maatschappij kan vrijwel niet zonder. Daar draait het namelijk om energie en informatie en dat zijn juist de twee dingen waarmee je je als student Electrical Engineering bezig houdt tijdens deze studie. In het eerste jaar krijg je veel wis- en natuurkunde die je nodig hebt als basis. Daarnaast krijg je ook nog veel elektrotechnische vakken en als slagroom op de taart ook nog een aantal praktische vakken. Deze vakken sluiten goed aan op de theorie, zodat je er direct mee aan de slag kunt in de praktijk. Ik heb bijvoorbeeld een speakerfilter systeem in elkaar gezet en een lijnvolgende robot gebouwd. In korte tijd leer je dus al heel erg veel. En na je studie kun je snel aan de slag want op de arbeidsmarkt is veel vraag naar elektrotechnische ingenieurs!' Coen Roest, student Electrical Engineering
32 | Bachelorgids 2011
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt
Waar kun je aan de slag?
Geen zorgen over een baan. Als bachelor en master Electrical Engineering ben je zeer gewild op de arbeids markt. Want met deze opleiding aan de TU Delft ben je niet alleen technisch zeer sterk, je kunt ook goed samenwerken en je weet je elektrotechnische ontwerpen goed te presenteren. Sterker nog: je bent een specialist met een brede, analytische kijk. En door de informatie maatschappij worden elektrotechnici steeds belangrijker voor de technologische ontwikkeling, in Nederland en in de rest van de wereld. Met andere woorden: een vak voor de toekomst!
Philips, Siemens, Océ, Shell, Corus, Stork, NXP, Tomtom, Technolution, KEMA, TNO, McKinsey: je vindt afgestud eer den van de TU Delft in uiteenlopende bedrijven. Met Electrical Engineering kun je dus eigenlijk overal aan het werk. Ook heb je een uitstekende basis om een eigen bedrijf te beginnen.
Met deze opleiding aan de TU Delft ben je niet alleen technisch zeer sterk, je kunt ook goed samenwerken en je weet je elektronische ontwerpen goed te presenteren.
33 | Bachelorgids 2011
Aan welke functies kun je denken? Ontwerper van elektronische (deel)systemen voor bijvoor beeld telecommunicatie, beveiliging, industriële systemen, vervoerssystemen (elektrische auto's) en energievoorz iening (bijv. zonnecellen en windmolens). Je kunt verder denken aan onderzoeker in een R&D lab, op bovenstaande onderwerpen, maar natuurlijk nog veel meer en aan consultant waar je bedrijven en instanties adviseert over de toepassing van elektrotechniek. Kortom, banen waarin je onderzoekt, ontwerpt of adviseert.
Industrieel Ontwerpen Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 89111 E
[email protected] www.io.bsc.tudelft.nl
Dagelijkse producten die we graag gebruiken Creating successful products people love to use. Dát is wat Industrieel Ontwerpers doen. Van jampot tot damesurinoir, van kinderzitje tot treinen, van operatietafel tot vrachtwagen interieur: de reeks van producten waar je als Industrieel Ontwerper aan werkt is zeer gevarieerd. In het kort komt de opleiding Industrieel Ontwerpen (IO) hierop neer: je ontwerpt of verbetert producten die mensen, thuis en op het werk, dagelijks intensief gebruiken. Maar Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft biedt je méér. Natuurlijk leer je ontwerpen. Maar daarvoor heb je constructie- en techniekkennis nodig: een inklapbare ladder moet immers werken en veilig en stevig zijn. Je moet weten wanneer je welk materiaal gebruikt. Je krijgt micro-elektronica en informatica. Je leert vormgeven en daar kritische vragen bij te stellen. Immers, een servies voor een galabanket ziet er heel anders uit dan de borden en bekers die je naar de camping meeneemt. Je houdt maats chappelijke ontwikke lingen en designstromingen nauwgezet in de gaten. Je leert creativiteit op een systematische manier in te zetten.
34 | Bachelorgids 2011
Je leert ergonomisch te ontwerpen. Want een kleine vrouw en een lange man moeten allebei in dezelfde auto kunnen. Je krijgt marketing en consumentengedrag, en je kunt denken vanuit de fabrikant en vanuit de gebruiker. Bovendien hebben we in Delft duurzaamheid en milieu hoog in het vaandel staan. Een IO’er moet al bedenken wat er gebeurt met het product als het wordt weggegooid, bijvoorbeeld wat kan worden hergebruikt? En dit alles vóórdat het product op de markt komt. Kortom, aan de TU Delft leer je alle kanten van het ontwerpvak. Natuurlijk vind je er ook alle faciliteiten die je tijdens je studie nodig hebt. Een werkplaats om modellen te maken, ontwerps tudio’s, vele computerr uimtes en vier prachtige tekenzalen. De opleiding Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft bestaat meer dan 40 jaar als universitaire opleiding en is de oudste en grootste in zijn soort. Inmiddels is IO uitgegroeid tot een van de meest toonaangevende opleidingen op ontwerpgebied. Met naam en faam in binnen- en buitenland.
35 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? De eerste twee jaar bestaat de opleiding uit een reeks multidiscipli naire vakken en productontwikkelings projecten. Deze PO-projecten vormen de rode draad van het programma. In de projecten, waarin je een ontwerp opdracht krijgt aangereikt, vindt de integratie van de kennis en vaardig heden uit de multidisciplinaire vakken plaats. Ook leer je in deze PO-projecten om je voorstellen te visualiseren, te presenteren en technisch te documenteren. Het laatste onderdeel van de opleiding is een 10 weken durend, fulltime PO-project (het BSc final project). Aan de TU Delft krijg je een samen hangend pakket van verschillende disciplines. Zo ontwerp je in het eerste jaar een mechanisch keuken apparaat. Meteen merk je dat je kennis van ergonomie, mechanica, techniek en materiaalkunde hard nodig hebt. Uiteraard kom je de bedrijfskundige en commerciële kant van het vak tegen: IO’ers kunnen een productidee ontwikkelen, een marketingplan maken en een organisatieplan opzetten. In vakken als “Design and Experience” maken we je bewust van
de culturele betekenis van producten en de rol die ze spelen in het leven van mensen. Bij het ontwikkelen van nieuwe ideeën wordt veel onderzoek gedaan. Hoe je dat moet doen leer je bij de vakken “Research and Design” en “Modelleren”. Het uiteindelijke doel van de producten die je ontwerpt is dat ze gemaakt kunnen worden en dat mensen ze willen gebruiken. Praktisch: een studiejaar beslaat vier kwartalen van elk tien weken.
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
In de eerste twee jaren volg je steeds twee even grote vakken parallel. Daarbinnen wisselen theorie, oefeningen en projecten elkaar af. Je sluit de vakken af met een tentamen, opdracht en/of werkstuk. In het derde studiejaar kies je een minor en twee keuzevakken. Een minor kun je bij een andere faculteit of universiteit volgen, of kun je invullen met stages of een studie in het buitenland. Met je keuzevakken bouw je direct voort op één of meer verplichte vakken.
Periode 1
Periode 2
Periode 3
Periode 4
Mens en Product
Design and Experience
Business, Cultuur en Techniek
Construeren
PO1 Introductie Industrieel Ontwerpen
Product in Werking
PO2 Concept Design
Research and Design
Product en Beweging
Industriële Productie
Technisch Productoptimalisatie
Modelleren
Strategic Product Innovation
P03 Fuzzy Front End
Interation and Electronics
P04 Materialiseren en Uitwerken
Keuzevak 1
BSc Final Project
Minor
Keuzevak 2
36 | Bachelorgids 2011
Wat moet je als student Industrieel Ontwerpen in huis hebben? Denk je als je de trein ingaat: ‘Die instap kan beter, ruimer, handiger’? Wil je dat een rolstoel betaalbaar is, er goed uitziet en ook nog eens makkelijk is in het gebruik? IO studenten zijn nieuwsgierig van aard. Je hebt gevoel voor vormgeving en je
wilt ervoor zorgen dat mensen de voorwerpen die ze gebruiken ook gráág gebruiken. Je bent technisch, creatief en je bent niet bang voor abstractie. En je durft je kritisch af te vragen of je ontwerp haalbaar en maakbaar is.
'In mijn derde jaar van de VWO koos ik voor het profiel natuur en techniek, en dus ging ik kijken naar technische opleidingen. Daarnaast was ik veel met vormgeving bezig, maar toch had ik nooit gedacht dat ik daar uiteindelijk iets mee zou gaan doen. Toen kwam ik Industrieel Ontwerpen tegen. Een opleiding en uiteindelijk vakgebied waarbij vormgeving een grote rol speelt, maar die wel een technisch wetenschappelijke achtergrond heeft. Door deze combinatie koos ik uiteindelijk voor Industrieel Ontwerpen. Nu na mijn eerste jaar dat het nog veel meer is dan alleen techniek en vormgeving en vind ik het alleen maar leuker. Zo ben je erg breed bezig, maar weet je toch te focussen op bepaalde details als dit nodig is.' Guido Knook, 3de jaars student Industrieel Ontwerpen
37 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Industrieel Ontwerpen?
Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar een van de drie tweejarige masteropleidingen: • I ntegrated Product Design. Je ontwerpt producten met aandacht voor de fysieke, culturele, technologische en maatschappelijke context ervan. • S trategic Product Design. Je leert beleid, consumentengedrag, marktonderzoek, milieu, nieuwe methoden, technieken en trends, en je leert de wensen van een bedrijf te gebruiken als basis voor je ontwerpen. • D esign for Interaction. In deze master ontwerp je vanuit het perspectief van de interactie tussen gebruiker en product. Binnen deze drie masteropleidingen kun je je ook specialiseren in een zogenaamde specialisatie. IO biedt drie specialisaties: • Medisign, met aandacht voor het ontwerpen voor medische toepassingen. • A dvanced Automotive Design, met aandacht voor het ontwerpen voor de auto-industrie. • Retail Design, met aandacht voor het het ontwerpen van fysieke en virtuele retail ruimten, zoals winkels en winkelcentra.
Let op: vanaf het studiejaar 2011/2012 geldt voor deze opleiding een numerus fixus. Kijk ook op pagina 13 en op www.ocwduo.nl
38 | Bachelorgids 2011
Wil je een andere master? Dat kan. Afhankelijk van je vakkenp akket kun je (evt. na het volgen van een schakelprogramma) doorstromen naar andere masters binnen de TU Delft. Of aan andere universiteiten.
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Omdat je een brede opleiding achter de rug hebt, omdat je techniek en creativiteit samenbrengt, omdat je hebt geleerd door te doen en daarop te reflecteren, omdat je alle kanten van het ontwerpvak beheerst plus een dosis commercieel inzicht hebt, kun je als IO’er vrij gemakkelijk een passende baan vinden. Niet vreemd als je ook bedenkt dat je tijdens de opleiding al hebt gewerkt in multidisciplinaire teams.
Waar kun je aan de slag? Zo’n twintig procent van de afgestudeerden wordt zelfstandig ondernemer. Ook gaan afgestudeerden aan de slag bij een ontwerpbureau, het midden- en kleinbedrijf, multinationals, ingenieursbureaus, consultancybureaus, nonprofitorganisaties, in de automatisering of bij de overheid. Ook kun je onderzoek doen of onderwijs geven.
Aan welke functies kun je denken? Je kunt als IO’er in een flinke reeks functies aan het werk. Als ontwerper, productontwikkelaar of producttechnoloog. Denk aan technisch-commerciële functies in marketing, reclame, distributie of verkoop. Onderwijs of onderzoek. In functies waarin je de kwaliteit van producten of bedrijfsprocessen verbetert. Of bedrijven adviseert over de trajecten voor hun productontwikkeling.
Zo'n twintig procent van de afgestudeerden wordt zelfstandig ontwerper. 'Nadat ik klaar was met mijn middelbare school ben ik Industrieel Ontwerpen gaan studeren. Doordat er in deze studie heel veel verschillende onderwerpen aan bod komen, leer ik veel verschillende vragen over producten te beantwoorden. Hierbij moet je denken aan; hoe produceer je een product? Hoe zorg ik dat de maten kloppen? Hoe moet het product eruit zien en hoe moet het product precies werken? Door al deze verschillende vragen te behandelen, leer je de goede afwegingen te maken om uiteindelijk tot een goed eindproduct te komen. De beslissingen die je in dit ontwerpproces neemt, maak je meestal niet in je eentje maar samen met je teamgenoten, onder begeleiding van een docent. Hierdoor leer je ook nog eens veel van elkaar en is het erg gezellig!' Marloes Janssen, 3e jaars student Industrieel Ontwerpen
39 | Bachelorgids 2011
Life Science Technology Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 85404 E
[email protected] www.lst.leidendelft.nl
De studie van het kleinste detail Wat is de overeenkomst tussen penicilline, bier en biologisch afbreekbaar plastic? Kun je een virus zo bewerken dat het niet ziek maakt maar als medicijn werkt? Hoe manipuleer je een bacterie zodat die echt alles zuivert in afvalwater? Bij Life Science & Technology (LST) bestudeer je het kleinste detail: de levende cel, de bouwsteen van elk organisme, of het nu van een mens, dier, plant of micro-organisme is. In de cel spelen processen zich op verschillende niveaus af: genen, eiwitten, RNA en DNA. Deze processen zijn nog lang niet allemaal in kaart gebracht, laat staan dat we weten wat er allemaal mogelijk is. Er valt dus genoeg te pionieren. Dat doe je aan de TU Delft en de Universiteit Leiden. Rechtspraak aan de hand van DNA-fingerprinting technieken, kankergenen opsporen met DNA-chips, micro-organismen menselijk insuline laten produceren voor diabetespatiënten en wasgoed schoonmaken met intacte enzymen. Allemaal voorbeelden met de levende cel in de hoofdrol. En waarover je alles ontdekt in deze opleiding. Je leert natuurlijk hoe een cel in elkaar zit en welke scheikundige processen zich daarin afspelen. Elk onderdeel in de cel heeft zijn eigen unieke functie. Denk
40 | Bachelorgids 2011
maar aan DNA dat zo vernuftig is opgevouwen met alle informatie die nodig is om de cel te laten functioneren. De bijbehorende eiwitmachine is een complex netwerk dat leven, dood, energiehuishouding, afweermechanismen en zelfs de onderlinge communicatie tussen cellen reguleert. De processen in een cel kun je ook sturen en beïnvloeden. In Delft en Leiden leer je dat. Onderzoek aan en meer kennis over hoe de cel werkt, kan zorgen voor een schonere industrie, betere medicijnen, nieuwe behandelingen van ziekten, betere voedingsmiddelen en ook een schoner milieu. Bij LST combineer je biologie, scheikunde, natuur kunde, wiskunde, informatica, geneeskunde, proces technologie en farmacologie – een krachtige combinatie. Sinds 1999 is LST een gezamenlijke opleiding van de TU Delft en de Universiteit Leiden. Deze universiteiten vormen een sterk duo dat al tientallen jaren succesvol samenwerkt. Aan de Universiteit Leiden zijn top(bio)chemici, farmaceuten en medici werkzaam en de TU Delft heeft topdocenten en -onderzoekers in huis op alle technologische deelgebieden van deze opleiding.
Allereerst leer je natuurlijk hoe een cel in elkaar zit en welke scheikundige processen zich daarin afspelen.
41 | Bachelorgids 2011
Ontdekken, onderzoeken en ontcijferen. Je wilt het naadje van de kous weten, daar loop je warm voor.
Hoe ziet de opleiding eruit? LST is een brede opleiding. Allereerst leer je natuurlijk hoe een cel in elkaar zit en welke scheikundige processen zich daarin afspelen. Je ontrafelt de basis van het leven. En je onderzoekt wat daar allemaal mee kan. Voor medicijnen, wasmiddelen en plastics. Daarom krijg je in Delft en Leiden een stevig fundament in verschillende disciplines. Natuurkunde, scheikunde en thermodynamica staan op het programma, want ook in de cel zijn de natuurwetten van kracht. En uiteraard ga je flink aan de slag met de echte LST-vakken zoals biochemie, moleculaire genetica, celbiologie, gentechnologie en immunologie. Je krijgt cases die je samen met medestudenten bestudeert en oplost, practica waarin je leert onderzoek te doen en de
nieuwste analysetechnieken leert gebruiken. Je zet de eerste stappen in programmeren om genoomdatabases te doorzoeken. Ook besteden we aandacht aan ethiek en sociale en maatschappelijke onderwerpen. Het studieprogramma in de eerste twee jaar is voor iedereen hetzelfde. Keuzevrijheid, ondernemerschap, innoveren en creativiteit kom je in het derde jaar tegen. Het eerste semester kies je dan voor een minor. Dat kan bij LST, bij andere opleidingen van de Universiteit Leiden of TU Delft, maar ook elders in Nederland, of zelfs in het buitenland. Je sluit het jaar af met een onderzoeksstage van drie maanden in Leiden of Delft. Dan draai je echt mee aan het front van de wetenschap. Na je onderzoeksstage mag je jezelf Bachelor of Science
Semester 2
Introductieprogramma Biochemie 1 Biochemie 1 practicum Moleculaire genetica 1 Scheikunde 1 Celbiologie Organische chemie practicum Project Literatuur & Presenteren Natuurkunde A Calculus A Biofarmaceutische technologie Oriëntatie op studie, onderzoek en beroep
Biotechnologie: theorie en practicum Spectroscopie practicum Chemische thermodynamica Calculus B en C Statistiek Biotechnologie en samenleving Oriëntatie op studie, onderzoek en beroep (inclusief een propedeuse eindproject)
Verdieping van het 1e jaar: vervolgvakken
Verdieping van het 1e jaar: vervolgvakken
Nieuwe vakken: Immunologie Maatschappelijk verantwoord ontwerpen Moleculaire celbiologie: theorie en practicum Structuurbiologie
Nieuwe vakken: Analytische basistechnieken Gentechnologie: theorie en practicum Transportverschijnselen in levende systemen Microbiologische fysiologie Fysische beeldtechnieken Mondeling presenteren
Keuze: minor
Verplicht: 3 majorvakken: Bio-informatics, Metabolic engineering en Statische thermodynamica Keuze: onderzoeksproject
Jaar 3
Praktisch: dit is een opleiding aan twee universiteiten, de TU Delft en de Universiteit Leiden. Een deel van de vakken volg je in Delft, een ander deel in Leiden. Je kunt je gaan inschrijven bij de universiteit in de stad waar jij je thuis voelt. Je inschrijving bij de andere universiteit wordt automatisch geregeld. De studieadviseur en de opleidingscoördinator verdelen hun tijd over beide locaties.
Semester 1 Jaar 1: Uniform programma met basisvakken (overzicht van het vakgebied)
Jaar 2
(BSc) noemen. Het diploma dat je dan ontvangt is internationaal erkend en geeft direct toegang tot de aansluitende masteropleiding LST van de TU Delft of LST van de Universiteit Leiden. Tijdens de masteropleiding ga je je specialiseren in de richting die jou het beste ligt.
42 | Bachelorgids 2011
Wat moet je als student LST in huis hebben? Ontdekken, onderzoeken en ontcijferen. Je wilt het naadje van de kous weten, daar loop je warm voor. Je bent nieuwsgierig, hebt zin in een pittig en gevarieerd onderwerp met veel dynamiek. Je voelt je thuis in scheikunde en biologie, en je zoekt een vak waarin ontwikkelingen enorm snel gaan. Dat kun je in deze opleiding
allemaal volop kwijt. Je interesse gaat verder dan de bètavakken en techn ische vakken: je kunt analytisch en abstract denken en je houdt ook van praktisch werk. Dat betekent samenw erken, plannen en ongeveer 2 dagen per week aan het werk in het laboratorium.
'Vanwege mijn brede interesses heb ik eerst vele studies bezocht, voordat ik uiteindelijk voor LST koos. In eerste instantie dacht ik aan geneeskunde, maar ik kwam erachter dat ik het leven wilde ontrafelen op het meest fundamen tele niveau: op celniveau. Niet alleen kennis over biologie en scheikunde zijn van belang, maar wis- en natuurkunde spelen net zo goed een rol bij deze studie! Er vallen steeds meer puzzel stukjes in elkaar, omdat deze studie het leven vanuit veel verschillende hoeken bekijkt. Toch levert nieuwe kennis nóg meer nieuwe vragen op die je probeert te verklaren aan de hand van het doen van onderzoek. Bij LST is er sprake van een samenwerking tussen de Universiteit Leiden en TU Delft. Dat betekent dat we regelmatig heen en weer reizen tussen deze twee steden. Persoonlijk vind ik het erg leuk om in twee studentensteden te studeren, het zorgt voor veel afwisseling en het verreikt je studentenleven! Doordat de studie vrij klein is, we vaak samen reizen en we nauw samenwerken tijdens practica, heb ik een goede band gekregen met veel studiegenoten. Dit maakt studeren een stuk leuker. De kleinschaligheid zorgt er bovendien voor dat de meeste docenten je naam kennen en je je geen nummer voelt binnen de studie. In de toekomst zou ik graag bij een bedrijf of instelling willen werken waarbij ik mijn LST-kennis kan combi neren met het bedrijfsleven. LST is een brede studie waarbij je alle natuurweten schappelijke vakken combineert om de complexiteit van de cel te bestuderen. Hierbij komt een flinke portie nieuwsgierigheid goed van pas!' Nadine Bongaerts, studente LST
43 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding LST?
Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar de Engelstalige, tweejarige LST-masteropleiding. Je kunt een Leidse of een Delftse opleiding volgen. Toegepast wetenschappelijk onderzoek in de biotechnologie, enzymologie, biokatalyse of biotechnologische analysetechnieken vind je in Delft. Je kunt hierbij kiezen uit de tracks: Biocatalysis, Biochemical Engineering en Cell Factory. In Leiden ligt de nadruk op fundamenteel moleculair celbiologisch en moleculair genetisch onderzoek en biochemie. Je hebt ook de mogelijkheid om onderzoek te combineren met een training in science communicatie, educatie (opleiden tot 1 ste graads lerarenbevoegdheid) of science-based business (voorbereiding op Life Science-gerelateerde bedrijvigheid en ondernemen). Wil je een andere master? Dat kan ook. Bij een andere universiteit, in Nederland of daarbuiten.
De vraag naar kennis van en inzicht in LST stijgt explosief. De Nederlandse overheid investeert tientallen miljoenen, de internationale industrie miljarden. Het is met recht een vak met toekomst.
44 | Bachelorgids 2011
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt De vraag naar kennis en inzicht in LST stijgt explosief. De Nederlandse overheid investeert tientallen miljoenen, de internationale industrie miljarden. Het is met recht een vak met toekomst. Met deze opleiding ben je technologisch en biologisch deskundig, versta je de vaktermen, ontdek je snel de kern van een probleem, ben je gewend multidisciplinair te werken en kun je een goed verhaal houden … Kortom, je bent heel goed toegerust om snel een baan te vinden.
Waar kun je aan de slag? Onderzoeksfuncties (met je masterdiploma op zak kun je aan een promotiebaan beginnen), in het management, in commerciële banen of in beleids- en adviserende functies. Je kunt aan het werk bij medische instituten, universiteiten, onderzoeksinstituten, ziekenhuizen, (semi)overheid, de voedingsmiddelenindustrie, farmaceutische industrie en laboratoria. Ook kun je een eigen bedrijf beginnen.
Aan welke functies kun je denken?
• B ioprocesonderzoeker: Onderzoek naar het gebruik van micro-organismen bij de productie van alternatieve brandstoffen. • O nderzoeksleider bij een wereldwijd opererend en innoverend farmaceutisch bedrijf: Leidinggevende bij een onderzoeksgroep die anticonceptie vernieuwt. • Kanker onderzoeker - Bij een academisch ziekenhuis of onderzoeksinstituut. • Scheikunde Docent. • A dviseur bij de overheid: Ontwikkel goede wetten over de life sciences en verdeel subsidies. • Forensisch Onderzoeker: Bepaal aan de hand van bacterieconcentratie waar een moord gepleegd is. • P romovendus bij een universiteit: Onderzoek hoe de
productie van bio-afbreekbare plastics door bacteriën verbeterd kan worden. • M icrobioloog binnen de voedselindustrie: Ontwikkel yoghurt die nog gezonder en lekkerder is door betere melkzuurbacteriën.
'In de vierde klas ben ik begonnen met het zoeken naar een nieuwe studie. Ik was een echte bèta-student met vooral interesse in scheikunde, biologie maar ook in wiskunde en natuurkunde. Toen kwam ik de opleiding LST tegen. Deze opleiding is erg breed in vakken die zich uiteindelijk allemaal toch richten op één onderwerp, namelijk de levende cel. Van jongs af aan was ik al gefascineerd door de cel en DNA. Gefascineerd hoe 1 code bestaande uit 4 letters nou een heel uiterlijk van een organisme kan bepalen? Dit moest dus de opleiding voor mij zijn. Gedurende de opleiding heb ik niet alleen veel over de systemen in de cel geleerd maar ook wat je met de cellen kunt doen. Deze kant vind ikzelf erg boeiend en ik hoop daarin later werk te kunnen vinden richting de farmaceutische industrie. Verder heeft deze opleiding verschillende soorten onderwijsvormen als colleges, practica en projecten in groepsverband. Zeker de projecten zijn ontzettend interessant doordat je er dicht bij de realiteit mee komt. Nu ben ik nog druk bezig met studeren en andere gezellige activiteiten ernaast. Studeren is namelijk niet alleen leren, maar ook nieuwe vrienden maken en je sociaal ontwikkelen. Kom zeker een dag meelopen en proef de sfeer van deze boeiende, levendige en unieke opleiding LST.' Vincent Das, student LST
45 | Bachelorgids 2011
Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 87192 E
[email protected] www.lr.bsc.tudelft.nl
Hightech, breed en internationaal Spannend is het wel, een missie naar Mars bedenken of een Boeing 747 van 390.000 kilo laten opstijgen. Toch leren we je bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft veel meer dan dat. Voor het ontwerpen, bouwen en exploiteren van een nieuwe versie van een vliegtuig is veel vereist. Je moet dan technische disciplines als mechanica, aerodynamica, bewegingsleer en constructieleer beheersen maar ook bedrijfskunde en systeemkunde. Want een vliegtuig ontwikkelen is één ding, het rendabel op de markt zetten is minstens zo belangrijk. Al deze kennis kan je gebruiken in verschillende industrieën; je kunt het net zo goed toepassen bij de ontwikkeling van een Formule 1 raceauto. Zonder dat je het door hebt, kom je ruimtevaart tegen. Bijna dagelijks. Dat wil zeggen, de technieken en materialen. GPS, TomTom, weersverwachtingen, maar ook overstromingen en aardbevingen observeren en voorspellen. Dit is allemaal mogelijk door satellieten in de ruimte. De TU Delft loopt zelfs voorop met geavanceerde geografische inform aties ystemen waarmee we de wereld om ons heen bestuderen.
46 | Bachelorgids 2011
Hightech, breed, internationaal, pittig en gedreven, zo kun je deze opleiding wel omschrijven. De faculteit Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek is met zo’n 2000 studenten één van de grootste van de TU Delft. De faculteit is uniek in Europa en staat wereldwijd hoog in aanzien. We beschikken dan ook over een uitgebreid pakket hightech faciliteiten. Zoals de geavanceerde vluchtsimulator Simona, een eigen vliegtuig, een cleanroom om onze eigen satelliet te ontwikkelen, subsone, supersone en zelfs hypersone windtunnels, een groot laboratorium voor materialen en constructies en een Geolaboratorium. Natuurlijk word je een vakman of -vrouw, maar samenwerken in een multiculturele omgeving zijn minstens zo belangrijk als je vakkennis. Daar traint de TU Delft je in. Immers, de ruimtevaart- en luchtvaartwereld is een internationale wereld. Bovendien krijg je al in het eerste jaar met je team een gezamenlijke opdracht die je in projectruimtes met je eigen laptop uitvoert en waar je berekingen voor doet en verslagen van maakt. Een uitstekende voorbereiding op je latere werk.
47 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Vanaf de eerste dag dat je de faculteit binnenkomt ben je bezig met Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Het vliegtuig, de raket en de satelliet worden gebruikt als studieobject om je technische basiskennis te verschaf fen. Om je op weg te helpen word je in het eerste deel van de opleiding begeleid door een ouderejaars student. De stof is vrij pittig, je moet er dus wel voor werken. In de loop van de opleiding verschuift het accent steeds meer van theorie naar praktijk. En om die praktijk ook echt te ervaren, stap je in het tweede jaar
BSc-1 semester-1 EXPLORATION
Academic skills
BSc-1 semester-2 DESIGN AND CONSTRUCTION
AE1100 Exploring Aerospace Engineering (2 EC) Information literacy; Team building; Competency exploration; Self assessment
Aerospace Engineering and Design
Aerodynamics
Praktisch: de opleiding is ingedeeld in semesters. Dit houdt in dat je vier keer per jaar tentamens hebt. Je volgt een mix van hoorcolleges, werk colleges, practica en projecten. In het
BSc-2 semester-1 SYSTEM DESIGN
AE1200 Design and Construction (2 EC)
(3 EC)
BSc-2 semester-2 TEST, ANALYSIS & SIMULATION
AE2100 System Design (2 EC) Oral presentation; Conflict management
AE1201 Aerospace Design & Systems Eng Elements I
AE2101 Aerospace Design & Systems Engineering Elements II (2 EC)
AE1102 Introduction to Aerospace EngineeringII (4 EC)
Flight mechanics And dynamics
Collecting, managing and citing research sources; Scientific reporting
AE2202 Aerodynamics II (high speed, compressible flow) (3 EC) AE3203 Space Missions and Applications ii (2 EC)
AE1202 Materials and Structures for Aircraft and Spacecraft (5 EC)
AE2201 Structural Analysis and Design (3 EC) AE2104 Flight and Orbital Mechanics (4 EC) AE2203 Propulsion & Power (3 EC)
AE1105 Sustainable Development (2 EC)
Instrumentation and control
AE2105 Instrumentation and Signals (3 EC)
Experimentation
AE2204 Aerospace Systems and Control Theory (3 EC) AE2205 Experimental Research & Data Analysis (3 EC)
Organisation and Production
AE1107 Engineering Drawing (1 EC)
AE1106 Programming I (2 EC)
Mechanics
AE2206 Numcerical Mathematics and Programming II (4 EC)
AE1103 Statics (4 EC)
Physics
Mathematics
AE3200 Design Synthesis (15 EC)
AE3201 Systems Engineering and Aerospace Design (3 EC)
Propulsion & Power
Programming and Numerical tools
AE1203 Dynamics (3 EC)
AE2106 Vibrations (2 EC)
AE1204 Physics II (Electromagn, Optics) (3 EC)
AE1104 Physics I (Thermodynamics, Heat) (2 EC) WI1401LR Calculus I (3 EC)
WI1402LR Calculus II (3 EC)
(2 EC)
WI2029LR Differential Equations (4 EC)
WI1403LR Linear Algebra I (2 EC)
BSc-3 semester-2 VERIFICATION AND VALIDATION
(3 EC)
AE2103 Space Missions and Applications I (2 EC)
Structures and Materials
Sustainability
(2 EC)
AE2102 Aerodynamics I (low speed, incompressible flow) (4 EC)
Earth & planetary Observation
BSc-3 sem-1 MINOR
AE2200 Test, analysis and validation (3 EC)
Technical writing; Project management; Personal development plan; Reflection
AE1101 Introduction to Aerospace EngineeringI (4 EC)
eerste jaar kun je nog kiezen tussen Nederlands of Engels. Vanaf het tweede jaar is alles comp leet in het Engels, waarmee je optimaal bent voorbereid op je verdere studie en op de internationale arbeidsmarkt. Je sluit de opleiding af met een Ontwerp/Synthese Oefening. Je werkt dan met een team studenten tien weken lang aan een opdracht en sluit dit af met een presentatie voor een jury. Daarna mag je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen.
(3 EC)
48 | Bachelorgids 2011
AE2107 Probability and Statistics (4 EC)
MINORPROGRAM
Thematic project
met vijf medestudenten in ons vliegende klaslokaal, de businessjet Cessna Citation II. Alle studenten volgen de eerste twee jaar hetzelfde programma. In het derde jaar kun je met keuzevakken en minors – in Delft, aan andere technische universiteiten of in het buitenland – je studie verbreden. Of je voorbereiden op je master.
AE3202 Aerospace Flight Dynamics and Simulation (5 EC)
AE2207 Production of Aerospace Systems (3 EC)
AE3204 Introduction Business Economics (2 EC)
AE2208 Computational Modeling (3 EC)
AE3205 Simulation, Verification and Validation (3 EC)
Wat moet je als student Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek in huis hebben? Als je het leuk vindt om je grenzen te verleggen, om doorbraken te realiseren dan is deze studie iets voor jou. Als je start met deze studie hoef je echt niet alle vliegtuigtypes uit het hoofd te kennen, maar het is wel logisch dat je geïnteresseerd bent in de luchten ruimtevaart. Je houdt van een uitdaging en kiest niet voor de standaard weg. Je vindt het leuk om
samen met andere mensen te werken en te studeren. Wis- en natuurkunde zijn ook niet je slechtste vakken. Je zou eventueel in de toekomst ook een paar maanden in het buitenland willen studeren. Je wilt het maximale uit jezelf halen maar met de garantie dat het wel wat oplevert. Uiteraard gelden er nog een aantal toelatingseisen, zie hiervoor pagina 12 en 13.
'De opleiding Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek is een unieke studie met een internationaal, uitdagend en innovatief karakter. Ik ben nu een vijfdejaarsstudent Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek en heb nooit spijt gehad van mijn studiekeuze. Mijn keuze voor de studie Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek heb ik pas in mijn examenjaar gemaakt. Ik was op zoek naar een exacte studie, waarmee ik later nog alle kanten op zou kunnen, maar ik was bang dat de opleiding Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek te moeilijk en te gespecialiseerd zou zijn. Na het bezoeken van de Open Dagen en het verzamelen van informatie via de decaan en via vrienden, was ik ervan overtuigd dat dit de juiste studie voor mij was. De opleiding Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek is veel breder dan het op het eerste gezicht lijkt en als je genoeg motivatie, discipline en gedrevenheid hebt, dan staat niets je in de weg om deze studie te voltooien. De complexiteit van de voertuigen, de innovatieve oplossingen en de diversiteit aan onderwerpen spraken mij erg aan. Ook het internationale karakter was voor mij één van de redenen om deze studie te kiezen. Er bestaan veel mogelijkheden om je stage of afstuderen in het buitenland te doen. Bijvoorbeeld bij Airbus in Frankrijk, bij Ferrari in Italie of bij Lockheed Martin in de VS om aan de JSF te werken. Op de faculteit is het internationale karakter goed zichtbaar. Bijna een kwart van de studenten heeft namelijk een nietNederlandse nationaliteit. Alles bij elkaar ben je met een diploma Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek bij zowel luchtvaarten ruimtevaartb edrijven als andere bedrijven in de technische sector een gewild ingenieur!' Diane Cleij
49 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek?
Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar de tweejarige en volledig Engelstalige masteropleidingen Geomatics of Aeorospace Engineering in Delft, maar ook de deuren van masteropleidingen in het buitenland staan voor je open. De masteropleiding Aerospace Engineering bevat vijf varianten en twaalf profielen, die hier in het schema zijn weergegeven.
Aerodynamics & Wind Energy Aerodynamics Wind Energy Control & Operations Control and Simulation Air Traffic Management & Airports Air Transport & Aerospace Operations Space Space Engineering Space Applications Aerospace Materials & Manufacturing Design and Production of Composite Structures Novel Aerospace Materials Structural Integrity Aerospace Structures & Design Methodologies Aerospace Structures System Engineering & Aircraft Design
50 | Bachelorgids 2011
'De opleiding L&R is waarschijnlijk één van de meest diverse en brede studierichtingen in Delft en misschien zelfs in Nederland. Deze breedte en diversiteit komt voort uit de complexiteit van lucht- en ruimtevaartactiviteiten en het grote aantal specialismen dat hiervoor noodzakelijk is. Hierdoor kan een L&R-student multidisciplinaire kennis opbouwen, zowel binnen het vakgebied als daarbuiten. Door de practica en de stages die bij bedrijven kunnen worden uitgevoerd, kan iemand die L&R in Delft studeert ook meer algemeen toepasbare en waardevolle vaardigheden opdoen, zoals commercieel inzicht. De diversiteit van L&R, gecombineerd met de vele andere ervaringen die je tijdens je studentenleven in Delft opdoet, biedt na het afronden van de opleiding een breed scala aan carrièremogelijkheden. Zelf ben ik na het afronden van mijn opleiding L&R begonnen bij een strategisch adviesbureau (McKinsey). Daarna heb ik enkele jaren doorgebracht in de financiële sector (Goldman Sachs). Nu, tien jaar later, ben ik weer actief betrokken bij de lucht- en ruimtevaart als directeur bij TNO space. Ik heb dit ervaren als een zeer boeiende, leuke en leerzame carrière, die zonder L&R waarschijnlijk niet mogelijk geweest zou zijn. Op basis van mijn eigen ervaring kan ik zeggen dat, als je belangstelling hebt om in Delft te studeren en misschien nog niet weet wat je na je opleiding wilt gaan doen, je met L&R een uitstekende keuze maakt.' Friso van Oranje
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt
Aan welke functies kun je denken?
Je beheerst de technische vakkennis. Je bent sterk in complexe problemen oplossen. Je bent internationaal georiënteerd. Samenwerken is je op het lijf geschreven. Bovendien heb je geleerd duurzaam, grensverleggend, multidisciplinair en allround te werken. Met een diploma Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek op zak ligt de wereld bijna letterlijk voor je open. Ook buiten de luchtvaart- en ruimtevaartindustrie ben je gewild. Zoals bij banken of in de consultancywereld, in Nederland en wereldwijd.
Technisch ingenieur, strategie consultant, manager, technisch adviseur, besturingstechnicus, commercieel ingenieur en sommige van onze afgestudeerden combineren een baan als piloot met een baan als ingenieur. In verschil lende functies wordt onder meer een grondig technologisch inzicht met uitstekende analytische en numerieke vaardigheden gevraagd. Je ontwerpt, bestuurt, organiseert en adviseert in deze functies. Een groot deel van onze afgestudeerden komt terecht op een management positie. Onderstaand figuur geeft aan in welke sectoren de afgestudeerden werken (Saunders, 2006).
Waar kun je aan de slag? Je hebt flink wat carrièremogelijkheden. Zo’n 40 procent van de afstudeerders komt in de luchtvaart- of ruimtevaart wereld terecht. Je vindt onze ingenieurs terug bij KLM, Schiphol, Stork Fokker of kleinere bedrijven als ADSE, Silver Aerospace en Dutchaero. Of denk voor een baan in de ruimtevaarttechniek aan Dutch Space of ESA EStec. Heb je buitenlandse ambities? Dan kun je met dit diploma ook bij NASA, Rolls Royce of Boeing binnen komen. De andere 60 procent zwerft uit. Multinationals als Shell, AbnAmro, Philips, Heineken en Unilever zien Delftse ingenieurs graag komen. Vaak ga je daar eerst als trainee aan de slag om het bedrijf te leren kennen. Consultancybureaus, ingenieursbureaus, de financiële wereld: ook daar ben je gewild. Verder onderzoek doen kan natuurlijk ook. Als promovendus bij ons op de faculteit, bij het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium of TNO. Ten slotte: je kunt uiteraard ook je eigen bedrijf beginnen. Let op: vanaf het studiejaar 2011/2012 geldt voor deze opleiding een numerus fixus. Kijk ook op pagina 13 en op www.ocwduo.nl
51 | Bachelorgids 2011
• Engineering 46% • Telecommunication 2% • Transport & Logistics 11% • Consultancy 13% • Goverment 5% • Financial Sector 4% • IT Internet 9% • Fast Moving Consumer Goods 1% • Education & Science 8% • Commercial 1%
Maritieme Techniek Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 86321 E
[email protected] www.mt.bsc.tudelft.nl
Veel meer dan schepen bouwen Kijk je je ogen uit in havens? Kun je het niet laten een groot containerschip dat langsvaart, na te kijken? Gaat je blik op het strand naar de boortorens verderop in zee? Met andere woorden, gaat je hart sneller kloppen van schepen en scheepvaart, dan is Maritieme Techniek aan de TU Delft een uitgelezen kans om daar je beroep van te maken. Binnenvaartschepen, mammoettankers, containerschepen vol goederen en grondstoffen gaan de hele wereld over, van China naar Afrika, van Zuid-Amerika naar India, over de rivieren in Europa. Scheepvaart is onmisbaar, net als goed opgeleide maritiem ingenieurs. Natuurlijk heeft Maritieme Techniek alles met scheepsbouw te maken. Een groot schip is bijna een klein dorp en je leert een schip ontwerpen met alle voorzieningen die nodig zijn. Maar een maritiem ingenieur heeft veel meer in de vingers. Boorplatforms, rederijen, vaarroutes, verzekeringen, olie- en gastransport, offshore-installaties, pijp- en kabelleggers en zwaar transport: het is allemaal Maritieme Techniek. Nederland staat wereldwijd aan de maritieme top. Met een uitstekende plaats op de internationale ranglijst van scheepswerven, met opdrachten voor zeer hoogwaardige
52 | Bachelorgids 2011
tankers, marineschepen en luxe motor- en zeiljachten. Grote en gerenommeerde bergingsbedrijven zijn in Nederlandse handen. En meer dan de helft van de baggerschepen wordt in Nederland ontworpen en gebouwd. In Delft ontmoet je die praktijk: docenten ‘uit het veld’ komen je vertellen over de nieuwste ontwikkelingen en geregeld zijn deskundigen uit het bedrijfsleven te gast. En omdat we een kleine opleiding zijn, ken je de meeste medestudenten bij naam en toenaam en heb je goed contact met docenten. Bovendien is Maritieme Techniek aan de TU Delft uniek in Nederland, het is de enige maritieme opleiding op academisch niveau. Ontwerpen, bouwen, construeren, onderzoeken, daar is deze opleiding sterk in. Innovatief – zo ontwikkelden we kort geleden een nieuwe boegvorm die schepen een stabielere zeegang geeft. En met aandacht voor veiligheid en milieu. Is het bijvoorbeeld verantwoord om olie en gas met mammoett ankers te vervoeren? Is het beter om passagiers te vervoeren met zeer snelle schepen in plaats van vlieg tuigen? Wat is de ideale materiaalzuinige scheepsconstructie? Allemaal vragen waar Delftse maritiemers een antwoord op zoeken.
53 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Een staalplaat, buis en draad, dat is alles wat je mag gebruiken om een drijvende hijsconstructie te ont werpen, te bouwen én te demon streren – een opdracht die je al in het eerste jaar krijgt. De praktijk kom je dus direct tegen. Bovendien ga je in het eerste jaar ook op een korte stage om kennis te maken met de tech nische, organisatorische en maat schappelijke kanten van een maritiem bedrijf. Uiteraard volg je in alle jaren maritieme vakken als Maritieme Operaties, Hydromechanica, Scheeps productie en Scheepsc onstructies. Ook best pittige wiskunde en natuurkunde horen erbij. En om je niet alleen maar als techneut op te leiden, kom je economie, filosofie, duurzaamheid, milieuaspecten en management tegen.
Praktisch: je krijgt hoorcolleges, kleinere werkgroepen, oefeningen, ontwerpopdrachten en projecten. In die projecten, waarin je samenwerkt met een groep van zo’n zes studenten onder begeleiding van een student coach, pas je de theorie echt toe. En 1e Jaar
2e Jaar
3e Jaar
Een staalplaat, buis en draad, dat is alles wat je mag gebruiken om een drijvende hijsconstructie te ontwerpen.
54 | Bachelorgids 2011
je leert samenwerken, presenteren en rapporteren, onmisbaar in je latere werk. In het derde jaar kies je een minor en je sluit de opleiding af met een grote ontwerpopdracht en een onderzoeksproject. Daarna kun je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen.
Wiskunde
12
Natuurkunde
17
Maritieme vakken
11
Projecten
20
Totaal
60
Wiskunde
15
Natuurkunde
11
Maritieme vakken
15
Projecten
19
Totaal
60
Minor
30
Major: Maritieme vakken (21) BSc-eindopdracht (9)
30
Totaal
60
Wat moet je als student Maritieme Techniek in huis hebben? Warmlopen voor schepen en scheepvaart, dat staat buiten kijf als je voor deze opleiding kiest. Nieuwsgierig, onderzoekend en je hebt zin om samen met anderen slimme oplossingen te bedenken voor allerlei scheepszaken. Ruimtelijk en
technisch inzicht en een dosis creativiteit komen ook goed van pas. En je schrikt niet terug van wiskunde en natuurkunde. Kortom, een pittige, brede en concrete studie voor mensen die niet de hele dag achter hun bureau willen zitten. Na de middelbare school wist ik dat ik iets wou doen waar wiskunde en natuurkunde in zat, maar niet puur wiskunde of natuurkunde. Verder is zeilen een van mijn favoriete bezigheden en vond ik het altijd al interessant hoe boten werken. Maritieme techniek leek me een leuke combinatie van deze dingen. Wat mij opviel is dat je bij Maritieme Techniek niet alleen leert hoe schepen werken, je leert ook over het hele proces wat een schip doorloopt voor het een schip is en waar het daarna voor gebruikt kan worden. Natuurlijk krijg je ook wiskunde en natuurkunde vakken. Het niveau van deze vakken sluit wel aan op het VWO, het wordt alleen meer toegepast, wat het erg interessant maakt. De colleges van de vakken zijn erg verschillend. Soms volg je met een hele grote groep mensen een college, de echte hoorcolleges. Maar soms zit je met een veel kleinere groep en dan lijkt het veel meer op een les op de middelbare school. Ook kan je een deel van de colleges terugkijken op internet of downloaden voor je iPod. Het verschil tussen les en college is dat je zelf kiest om er naar toe te gaan. Floor Spaargaren studente Maritieme Techniek
55 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Maritieme Techniek? Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar een van de tweejarige tracks in de master Marine Technology In de track Science kies je voor: • Ship Hydromechanics • of Ship and Offshore Structures.
In de track Design Production and Operation zijn er vier specialisaties: • Ship Design, • Ship Production, • Shipping Management, • Marine Engineering. Binnen het programma van Design, Production and Operation kun je ook in het buitenland studeren. De TU Delft en de Universiteit van Trondheim in Noorwegen hebben afspraken
Ruimtelijk en technisch inzicht en een dosis creativiteit komen goed van pas.
56 | Bachelorgids 2011
gemaakt dat studenten in het eerste halfjaar van hun masterstudie in Trondheim studeren, en de studenten uit Trondheim komen de tweede helft naar Delft. Wil je een andere master? Dat kan. Aan de TU Delft kun je ook kiezen voor de masters van Werktuigbouwkunde, Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, Civiele Techniek en Offshore Engineering.
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt In de toekomst zullen schepen en maritieme installaties nog veiliger, sneller, lichter, efficiënter en groter moeten worden. Als Delftse maritiem ingenieur ga je dan ook een goede toekomst tegemoet. Bovendien ben je opgeleid om kritisch na te denken en complexe problemen op een methodische manier op te lossen. En samenwerken met mensen uit dezelfde en andere disciplines is vanzelfsprekend voor je. Met andere woorden: afgestudeerden uit Delft staan goed bekend. Overal ter wereld.
Waar kun je aan de slag? Op veel plaatsen gaan de deuren voor je open, in Nederland én wereldwijd: rederijen, scheepswerven, de offshore-industrie, haven- en overslagbedrijven, de baggerindustrie, de Koninklijke Marine en oliemaat schappijen zitten allemaal te springen om maritiem ingenieurs. Heb je meer interesse in onderzoek? Dan kun je zeker de wetenschappelijke kant van het maritieme vakgebied op.
Aan welke functies kun je denken? Als maritiem ingenieur heb je flink wat mogelijkheden. Je bestuurt en optimaliseert bijvoorbeeld productie processen op een scheepswerf. Je haalt orders binnen of je ontwikkelt nieuwe scheepstypen en productie technieken. Onderzoek doe je bijvoorbeeld aan de TU Delft of het MARIN in Wageningen. Je kunt ook het onderwijs in en kennis overdragen aan een nieuwe lichting studenten.
Afgestudeerden uit Delft staan goed bekend. Overal ter wereld.
57 | Bachelorgids 2011
Molecular Science & Technology Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 85404 E
[email protected] www.mst.leidendelft.nl
Thuis in chemie Wat je eet en drinkt, wat je draagt, wat je op je huid smeert, de medicijnen die je neemt, de mobiele telefoon waarmee je belt, de energie die nodig is in huis en voor vervoer: je dagelijkse leven zit vol chemie. En onze economie en maatschappij kunnen niet zonder chemisch onderzoek en de chemische industrie. Wil je de fundamentele, industriële en maatschappelijke kanten van chemie echt leren kennen? Dat kan bij Molecular Science & Technology (MST), een unieke opleiding in Nederland die de TU Delft en de Universiteit Leiden samen aanbieden. Asfalt, shampoos, fleecejacks: de vraag naar nieuwe producten en de ontwikkeling van nieuwe processen neemt toe. Dat moet allemaal veilig zijn, met zo min mogelijk verspilling van grondstoffen en energie. Bovendien moeten die producten aan het einde van hun leven weer worden afgebroken. In deze opleiding leer je kijken naar processen, naar de kringloop van stoffen en energie en waarom stoffen zich gedragen zoals ze zich gedragen. Er is veel aandacht
58 | Bachelorgids 2011
voor duurzaamheid. Immers, de druk op het milieu neemt toe. Hier in het westen gebruiken we maar liefst tachtig procent van het energieverbruik van de wereld. We zijn kwistig met grondstoffen. De wereldbevolking groeit en de welvaart neemt overal op aarde toe. Daarom zijn chemici en technologen die nu worden opgeleid hard nodig om schonere, efficiëntere processen te ontdekken en ontwikkelen. En dat gebeurt in Delft en Leiden. Met onderzoek naar nieuwe katalysatoren, naar alternatieve energiebronnen zoals zonne-energie, biomassa en waterstof. Je studeert aan twee universiteiten. Daar hoef je niets voor te doen – je schrijft je één keer in en wordt vanzelf student aan beide universiteiten. Vanzelfsprekend zit het rooster goed in elkaar en volg je vaak voor een langere periode onderwijs op een van beide locaties. Door de toponderzoekers en -docenten staan beide universiteiten internationaal in hoog aanzien. Elk met eigen expertise, identiteit en cultuur. Kortom, the best of both worlds.
De wereldbevolking groeit en de welvaart neemt overal op aarde toe. Daarom zijn chemici en technologen die nu worden opgeleid hard nodig om schonere, efficiëntere processen te ontdekken en ontwikkelen.
59 | Bachelorgids 2011
Geen standaardproeven doen, maar zelf meewerken, onder begeleiding van de onderzoekers zelf – dat vinden we bij MST erg belangrijk.
Hoe ziet de opleiding eruit? Je krijgt uiteraard veel moleculaire vakken: van Anorganische Chemie tot Thermodynamica, van Kwantumchemie tot Moleculaire Biologie. Andere vakken zijn Procestechnologie, Wiskunde en Natuurkunde. Aan het eind van het eerste jaar maak je je keuze voor het tweede jaar: Scheikunde of Technologie. In het eerste en tweede jaar maak je al kennis met wetenschappelijk onderzoek, zoals werken in een
internationaal gezelschap, experi menten uitvoeren, presenteren en rapporteren. Wie weet word je co-auteur van een wetenschappelijk artikel in een internationaal tijdschrift. Geen standaardproeven doen, maar zelf meewerken, onder begeleiding van de onderzoekers zelf – dat vinden we bij MST erg belangrijk. Praktisch: de ene helft van het jaar krijg je de meeste vakken in Leiden,
Jaar 1
de andere helft ben je vaak in Delft. Naast de colleges en werkgroepen besteed je een deel van je tijd aan practica, onderzoek en analyse methoden. Het eerste jaar is voor iedereen hetzelfde. Daarna kies je Technologie of Scheikunde. Na afloop van het tweede jaar – daarvan is ongeveer de helft gemeenschappelijk – kies je een minor binnen of buiten de studie. Het derde jaar rond je af met een Bacheloreindproject.
Wiskunde en natuurkunde Basis Moleculaire vakken • Algemene en anorganische chemie • Organische chemie • Moleculaire biologie (Biochemie) • Thermodynamica • Quantumchemie • Structuuranalyse Duurzame ontwikkeling en kringlopen Procestechnologie
Jaar 2
Verplichte vakken (o.a. Katalyse en Chemische Biotechnologie) Major, keuze uit: 1. Scheikunde • Organische chemie • Chemie van overgangsmetalen • Statistische thermodynamica • Theoretische chemie • Biologische chemie 2. Technologie • Scheidingstechnologie • Fysische transportverschijnselen • Procestechnologie • Chemische nanotechnologie • Proces/product ontwerp
Jaar 3
Verplichte vakken (o.a. Statistiek) Bacheloreindproject Duurzaamheidspakket of minor (keuzesemester), bijvoorbeeld: Scheikunde, Duurzaamheid, Technologie, Life Science & Technology, Materials Science & Engineering, (Applied) Physics, Bedrijfskunde, Educatie
60 | Bachelorgids 2011
Wat moet je als student MST in huis hebben? Houd je ervan om met hoofd en handen te werken? Ben je niet huiverig voor een flinke portie theoretische kennis? En voel je je thuis in het laboratorium? Dan kan deze opleiding heel goed bij jou
passen. Een opleiding waarin je dingen tot op de bodem uitzoekt. Waarin je nieuwe technische ontwikkelingen, nieuwe oplossingen mag zoeken. En natuurlijk loop je warm voor Scheikunde.
'Ik heb gekozen voor de studie MST, vanwege de mogelijkheid om zowel technolo gische als fundamentele scheikundevakken te kunnen volgen. En natuurlijk ook omdat Delft en Leiden erg leuke studentensteden zijn! In mijn eerste jaar heb ik gemerkt dat de aansluiting op het VWO erg goed is; er wordt gestart met een beknopte maar grondige herhaling van de belangrijkste lesstof. Hierna gaat het snel. In korte tijd krijg je een heleboel nieuwe vakken, met nieuwe stof en nieuwe technieken. Zowel de reken-, presenteer-, als labvaardigheden worden bijgespijkerd. Door het volgen van werkcolleges en practica heb ik al snel veel jaargenoten goed leren kennen. En doordat MST een relatief kleine studie is, ken je bijna iedereen bij naam. Door het brede oriëntatiejaar weet ik nu goed wat ik van beide universiteiten kan verwachten, waardoor de keuze tussen Technologie en Scheikunde een stuk makkelijker is geworden. Samen met leuke jaargenoten, gezellige steden en geweldige studieverenigingen bevalt MST me bijzonder goed!' Anthe Janssen, student MST
61 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding MST?
Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar de tweejarige Engelstalige masteropleiding in Leiden of Delft. Heb je de scheikunderichting achter de rug, dan kun je kiezen voor de Leidse masteropleiding Chemistry. Met de richting Technologie kun je de master Chemical Engineering in Delft
Scheikunde is een experimenteel vak, waardoor chemici proeven doen met behulp van allerlei apparatuur in laboratoria.
62 | Bachelorgids 2011
volgen. Wil je een andere master? Dat kan. Bijvoorbeeld de masteropleiding Sustainable Energy Technology, Industrial Ecology of Science Education & Communication. Je kunt ook naar een van de andere (technische) universiteiten in Nederland of zelfs in het buitenland.
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Jouw kennis over scheikunde & duurzame technology maakt je gewild. Geen wonder, want er is een grote markt voor alternatieve energie, efficiëntere productieprocessen en duurzame producten. Veel bedrijven investeren daarin en zoeken mensen die goed thuis zijn in dit vak. Bovendien zijn afgestudeerden opgeleid om zelfstandig en kritisch na te denken, samen te werken en complexe problemen op te lossen.
Waar kun je aan de slag? Jonge getalenteerde duurzaamheidsexperts met vakkennis die ook nog eens goed kunnen communiceren en uitleggen, gaan een goede toekomst tegemoet. Want in 2016 wil de chemische sector haar aandeel in de Nederlandse economie verdubbeld hebben. Plus, in 25 jaar de helft minder CO 2 uitstoten. Dat betekent dat er op alle niveaus veel extra medewerkers moeten worden aangenomen. Ook bij grote multinationals, in Nederland en daarbuiten, kun je aan de slag. Voorbeelden van bedrijven waar je terecht kan zijn, AKZO-Nobel, DSM, Exxon Chemical, Heineken, ING, Ministerie van VROM, Nutsbedrijven, Philips, Shell, TNO, Unilever en milieuorganisaties. Natuurlijk kun je ook een eigen bedrijf starten.
Aan welke functies kun je denken? Na een afgeronde MST-opleiding ben je een aantrekkelijke werknemer die zelfstandig, probleemoplossend kan werken in vele toepassingsgebieden. In de sector Onderzoek en Ontwikkeling kun je bijvoorbeeld denken aan functies als
onderzoeker naar potentiële geneesmiddelen, of ontwikkelaar van systemen voor waterstofopslag. Je kunt ook aan de slag in functies als adviseur (milieu en veiligheid), product- of procesontwerper, sectieleider, octrooigemachtigde of als manager van een procesunit. Je kunt natuurlijk ook het onderwijs in, als docent op een middelbare school of universiteit, of als wetenschaps voorlichter bij de krant.
'Bij mijn zoektocht naar een perfecte studie stelde ik een paar eisen waaraan mijn vervolgopleiding moest voldoen. Ten eerste zocht ik naar een opleiding waarin scheikunde, wiskunde en natuurkunde aan bod kwamen. Ten tweede wilde ik niet de hele tijd met mijn neus in de boeken zitten maar ook zelf onderzoek doen en de theorie meteen in de praktijk brengen. Al snel kwam ik uit bij de studie MST. Naast het volgen van verschillende vakken, van Organische Chemie tot Differentiaalvergelijkingen, is er ook veel ruimte voor het doen van onderzoek. Vanaf het eerste studiejaar zijn er verschillende projecten waarin je meeloopt met een onderzoeksgroep. Hier leer je ontzettend veel van en het is heel leuk om te doen. Verder zijn er ook projecten waarin je met een groepje medestudenten een probleem oplost waarin je, je theoretische kennis moet toepassen. Zo heb ik me beziggehouden met het vinden van een oplossing voor zweetvoeten. Ook een voordeel van MST is dat er pas na het eerste jaar een hoofdrichting, Chemische Technologie in Delft of Scheikunde in Leiden, gekozen hoeft te worden. Hierdoor kun je in het eerste jaar nog rustig kijken wat je echt aanspreekt. Ik had aan het begin van mijn studie nog geen idee wat Chemische Technologie inhield en nu studeer ik het! Kortom, door de verscheidenheid aan vakken en een goede afwisseling tussen theorie en praktijk kan ik concluderen dat MST voor mij de perfecte studie is.' Eveline van Bockhorst, studente MST
63 | Bachelorgids 2011
Technische Aardwetenschappen Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 84023 E
[email protected] www.ta.bsc.tudelft.nl
Letterlijk een wereldstudie Avontuurlijk en sterk internationaal, maar vooral een wereldstudie: de aarde zelf is het middelpunt van deze opleiding. Een ingenieur Technische Aardwetenschappen (TA) weet alle natuurlijke grondstoffen die de basis vormen van alledaagse producten te vinden en te verwerken. Gas, olie, steenkool, koper en goud, maar ook zand, grind en zout. Aan de TU Delft leer je op een innovatieve en effectieve manier omgaan met energie, ondergrondse ruimte en grondstoffen in onze aardkorst. Je werkt vooral aan concrete vraagstukken uit de praktijk. Hoe verwarm je gebouwen met aardwarmte? Hoe kun je de moeilijk winbare olie- en gasvoorraden uit de grond halen? Ook ontwikkel je technieken om het percentage winbare olie te vergroten. Je leert de ondergrond driedimensionaal in kaart te brengen, om winning van grondstoffen en fossiele brandstoffen te optimaliseren. Verder komen duurzame exploitatie van grondwater en het veilig ondergronds
64 | Bachelorgids 2011
opslaan van broeikasgas CO 2 aan bod. Maar je vraagt je ook af hoe verzakkingen te voorkomen zijn. Aan de TU Delft kun jij je ontwikkelen tot een expert die de vraagstukken oplost. Je wordt opgeleid tot een kritische ingenieur die toekomst gericht en probleemoplossend kan denken. De BSc opleiding Technische Aardwetenschappen aan de TU Delft slaat een brug tussen techniek en geologie door een stevige combinatie van theorie en praktijk en is daarmee uniek in Nederland. De studie bereidt je voor op vijf vakgebieden: Grondstoffentechnologie, Petroleumwinning, Ingenieursgeologie, Technische Geofysica & Petrofysica en Toegepaste Geologie. De opleiding is klein en de contacten tussen studenten en docenten zijn informeel. Excursies, veldwerk en studiereizen vormen belangrijke onderdelen binnen de studie. Tijdens veel van deze activiteiten kom je bovendien in contact met toekomstige werkgevers.
65 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Vanaf dag één sta je midden in de praktijk. Door de vele excursies, veldwerkopdrachten en studiereizen leer je snel waar het in dit vak om gaat. Bovendien maak je aan het begin van je opleiding al kennis met bedrijven die zijn gespecialiseerd in mijnbouw- en petroleumwinning. De vakken die je krijgt, pas je direct toe tijdens je studie. Zo verdiep je je naast Geologie, Technische Aardwetenshappen en Mineralogie ook in wis-, natuur- en scheikunde. In het eerste jaar maak je ook excursies naar de Eifel en de Ardennen, waar je de geologische vakken meteen in praktijk kunt
brengen. Het tweede jaar doe je (bijna) zelfstandig geologisch veldwerk in Frankrijk. De studie vereniging ‘De Mijnbouwk undige Vereeniging’ organiseert bovendien bedrijfse xcursies. In het derde jaar volg je keuzevakken en een minor van zes maanden. Met een minor verbreed je je gezichtsveld door vakken buiten je discipline te volgen, en word je ook nog eens aantrekk elijker op de arbeidsmarkt. Na de minor bereid je je in het derde jaar voor op je Master in Applied Earth Sciences met als varianten Petroleum Engineering & Geosciences, Resource Engineering, Geo-Engineering en Applied
Geophysics. Je BSc-eindopdracht maak je binnen één van deze varianten. Daarna kun je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen. Praktisch: bij TA krijg je verschillende onderwijsvormen: hoorcolleges, kleinere werkgroepen en practica om te oefenen met onderzoeksapparatuur. Een studiejaar bestaat uit vier periodes (kwartielen) van tien weken. Elke periode kent zeven weken onderwijs met hoorcolleges, instructies en practica. Hierna volgt een week om je voor te bereiden op je tentamens. Daarna zijn er twee weken met tentamens over de behandelde stof.
BSc Technische Aardwetenschappen
1e kwartiel
2e kwartiel
3e kwartiel
4e kwartiel
Inleiding TA
Inleiding TA
Inleiding TA
Inleiding TA
Mineralen & Gesteenten 1
Mineralen & Gesteenten 1
Mineralen & Gesteenten 1
Geologisch werkbezoek
Algemene Geologie
Algemene Geologie Analyse
Analyse
Analyse
Lineaire algebra
Lineaire algebra
Geologisch kaartlezen
1e jaar
Analyse
Inleiding Chemie voor TA
Mechanica 1
Mechanica 2
Chemische Thermodynamica
Chemische Thermodynamica
Mondeling presenteren Sedimentologie
Schriftelijk rapporteren Geologische constructies
Structurele Geologie
Geologisch Veldwerk Frankrijk (3 weken)
Practicum Sedimentologie Lineaire Algebra
Lineaire Algebra
Practicum Matlab
Data analyse en geostatistiek
Differentiaalvergelijkingen
2e jaar
Elektriciteit en Magnetisme
Elektriciteit en Magnetisme
Systemen en Signalen
Fysische transportverschijnselen
Fysische transportverschijnselen
Analytische Chemie incl Practicum Subsurface Characterization
Intr. Reflection Seismics
Intr.Resource and Geo-Engineering
Intr. Rock Mechanics
Flow in Rocks and Soils
Techniek en verantwoordelijkheid Petroleum Geology Numerieke analyse
3e jaar
minor
minor
Petrophysics incl. Image Analyses
Field Exploration
Fluid, flow, heat and mass transfer
Fluid, flow, heat and mass transfer
Keuzevak, keuze uit:
Bachelor Thesis / Individual project
Petroleum Engineering Fields & Waves Special topics environmental
• Inleidend • Geologie • Wiskunde • Schei- en natuurkunde • Vaardigheden
66 | Bachelorgids 2011
Wat moet je als student Technische Aardwetenschappen in huis hebben? De touwtjes in eigen handen willen houden, dat is echt typerend voor een TA-student. Nieuwsgierig. Geinspireerd willen raken door je docenten en medes tudenten. Technische Aard wetenschappen is bij uitstek geschikt voor studenten met een flexibele geest en studenten die graag iets van de wereld willen zien! Wat dacht je
bijvoorbeeld van een stage in Canada, Zuid-Afrika, Egypte, Australië of Noorwegen? Je kunt natuurlijk ook een of meerdere vakken volgen aan een buitenlandse universiteit. Ook het praktische werk hoort bij TA. Je verzamelt zelf gegevens in het veld, test monsters in het lab en gaat dan met deze gegevens aan het rekenen.
De touwtjes in eigen handen willen houden, dat is echt typerend voor een TA-student. Ook echt veel kunnen 'In 6 VWO wist ik één ding zeker, ik wilde een studie doen waarin de aarde centraal stond. Vrij snel had ik de keuzemogelijkheden beperkt tot Technische Aardwetenschappen en Aardwetenschappen. Technische aardwetenschappen bleek toen toch meer mijn ding te zijn. Ik wil namelijk veel weten, de wereld zien en ook nog eens veel daadwerkelijk kunnen, drie dingen die Delft me zeker biedt. Sinds ik hier studeer, ben ik dagelijks bezig met technische vraagstukken, maar daarnaast leer ik ook van alles over de aarde. En het leukste is dat techniek en geologie steeds blijken samen te vallen. Met technische kennis kun je bijvoorbeeld veel zaken berekenen, maar je geologische kennis blijft van belang om goede conclusies te trekken.' Marjolein Nell, BSc student
67 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Technische Aardwetenschappen? Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar de tweejarige Engelstalige masteropleiding Applied Earth Sciences aan de TU Delft. Je kunt kiezen uit: • Petroleum Engineering and Geosciences, • Resource Engineering, • Geo-Engineering, • Applied Geophysics. Binnen deze varianten zijn verschillende specialisaties mogelijk. Zo voorspelt de petroleumingenieur het gedrag van olie en gas in de ondergrond en berekent daar uit een model voor winning. De reservoirgeoloog kijkt naar de geologische bouw van olie- en gasreservoirs en de
Afgestudeerden gaan aan de slag met oliewinning in Brazilië, damaanleg in Ethiopië of met innovatieve ijzerertswinning in Zweden.
68 | Bachelorgids 2011
waarschijnlijkheid dat op bepaalde plaatsen grondstoffen kunnen worden gewonnen. De grondstoffentechnoloog wint en verwerkt steenkool, metalen en andere grondstoffen uit de aarde. De ingenieursgeoloog beoordeelt de geschiktheid van de ondergrond voor tunnels, funderingen en andere infrastructurele werken. De geofysicus maakt de ondergrond transparant met seismisch onderzoek. Hierdoor kun je de geologische structuren en soms ook de delfstoffen zien zitten. Overigens kun je aan de TU Delft bijna altijd, afhankelijk van je vakkenpakket, doorstromen naar andere masteropleid ingen aan onze of een andere universiteit, in Nederland of daarbuiten.
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Je bent analytisch sterk, breed opgeleid en bezit een flinke bagage aan specialistische kennis. Je hebt geleerd om kritisch na te denken en complexe problemen op lossen. Vergeet niet dat je onderdeel bent geworden van een internationale netwerk met professionele contacten in de hele wereld.
Wereldwijd carrière maken? Binnen en buiten de landsgrenzen is het aantal banen groot én divers. Afgestudeerden gaan aan de slag met oliewinning in Brazilië, kolenexploratie in Zuid-Afrika, damaanleg in Ethiopië of met innovatieve ijzerertswinning in Zweden. Jouw toekomst ligt bij bedrijven als ExxonMobil, Shell, Rio Tinto, Corus, investeringsmaatschappijen, ingenieursen adviesbureaus en onderzoeksinstellingen. Wil je werkelijk verder in het onderzoek? Denk dan aan de mogelijkheid van een promotieonderzoek aan een universiteit.
Aan welke functies kun je denken? De functies waar je als afgestudeerde in terecht kunt komen, zijn net zo divers als de bedrijven in het vakgebied. Denk aan: project of productie engineer in bijvoorbeeld een olie- of mijnbouwb edrijf, consultant, manager van een groot project of een bedrijf, geofysicus, technisch/financieel expert bij een bank, technisch wetenschappelijk onderzoeker bij een bedrijf of universiteit.
Goede sfeer Vanaf de andere kant van Nederland reed ik tijdens mijn eerste collegeweek met de trein naar Delft. Ik verwachte weinig van mijn studie technische aardwetenschappen. Behalve dan dat ik veel zou kunnen reizen en in de buitenlucht zou zijn, wist ik er namelijk niet veel van. Maar reizen en buiten zijn, dat waren precies de twee dingen die ik wilde van mijn studie. In Delft werd ik direct ontvangen door superenthousiaste studenten. Een kleine groep die heel goed met elkaar omgaat. Dat kan ook prima met deze studie. Tijdens het studeren ben je vaak weg en dan leer je elkaar goed kennen. De vakken die je in Delft volgt zijn vooral natuurkundig, wiskundig en geologisch. Er wordt erg goed lesgegeven en de docenten kunnen je direct helpen als je dat nodig hebt. Dat heeft ook te maken met de kleinschaligheid van de opleiding. Door de goede sfeer, de leuke vakken en het vele reizen lijkt TA mij de ideale studie! Henk van Oeveren, BSc student
69 | Bachelorgids 2011
Technische Bestuurskunde Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 87100 E
[email protected] www.tb.bsc.tudelft.nl
Techniek met beleid Neem de aanleg van de Tweede Maasvlakte. Daar wordt een heel nieuw gebied ingericht, met nieuwe bedrijven, wegen, havens, spoorrails, telecomnetwerken en energievoor zieningen. Wie zijn daar eigenlijk allemaal bij betrokken? Hoe benut je dat gebied zo goed mogelijk? En wat ís eigenlijk ‘zo goed mogelijk’? Hier zijn deskundigen nodig die de brug slaan tussen civiel ingenieurs, juristen, werktuigbouwers, economen, informatici, managers en vele anderen die aan zo’n gigantisch project werken. Hoe je zo’n ‘bruggenbouwer’ wordt, leer je aan de TU Delft bij de opleiding Technische Bestuurskunde. De aanleg van de hogesnelheidslijn, de bouw van een chemische installatie, de uitbreiding van Schiphol, verbreding van de A10 en de aanleg van windmolenparken: stuk voor stuk zaken waar technologie een rol speelt, maar waar niet-technische factoren een enorme invloed hebben. Als ‘TB-ingenieur’ neem je dan ook niet het technische ontwerp voor je rekening. Daar zijn collega-ingenieurs veel beter in. Wat doe je dan wel? Uitzoeken welke bedrijven en overheden betrokken zijn, wat hun belangen zijn (bijvoorbeeld financieel) en welke standpunten zij hebben. Meedenken over wat er technisch mogelijk en onmogelijk is, en over de gevolgen voor het milieu of de omwonenden.
70 | Bachelorgids 2011
Daarom moet je weten hoe besluitvorming verloopt, hoe de verschillende deskundigen denken, moet je al die uiteenlopende werelden snappen en de informatie ‘vertalen’. Kortom, je hebt een helikopterblik. De TU Delft bereidt je daar uitstekend op voor, met een samenhangend programma. En met docenten uit het veld – ingenieurs, economen, juristen en bedrijfskundigen – die je vertellen over de nieuwste ontwikkelingen. Want je wordt opgeleid voor de techniek van morgen. Denk aan kustbeheer in Aziatische landen om de gevolgen van tsunami’s tot een minimum te beperken. Of aan een vervoersplan voor de Randstad. Je wordt natuurlijk technisch geschoold, maar ook economie, bestuur en recht zitten in het pakket. Zonder die kennis kun je geen gefundeerde beslissingen nemen over complexe problemen. In Delft is dat meer dan theorie. Want op papier kun je nog zo’n mooie oplossing hebben gevonden, als je de betrokkenen – politici, burgers en bedrijfsleven – daarvan niet overtuigt, is je inspanning voor niets geweest. Daarom leer je ook presenteren, rapporteren en debatteren. Zo kun je later je brugfunctie prima vervullen.
Je leert hoe het bedrijfsleven in elkaar zit en hoe openbaar bestuur werkt, welke overheden er zijn en welke bevoegdheden ze hebben.
71 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Vanaf je eerste dag aan de TU Delft krijg je een samenhangend studieprogramma van techniek, economie, bestuur, management, recht en beleidsanalyse. Je volgt technische vakken, doet veel aan wiskunde en modelleren. Je leert hoe het bedrijfs leven in elkaar zit en hoe openbaar bestuur werkt, welke overheden er zijn en welke bevoegdh eden ze hebben. Je onderz oekt vragen als: wie betaalt de uitbreiding van een elektriciteitsnet, hoe gaan we om met de rechten van grondeigenaren bij de aanleg van een spoorlijn? Bovendien verdiep je je in een van de vier
Eerste kwartaal
technische specialis aties, ‘domeinen’ genaamd, zodat je de methoden en technieken die je in andere vakken hebt geleerd op een hoog niveau leert toepassen in praktijksituaties. Deze domeinen zijn: Energie, Water en Industrie; Informatie- en Communic atietechnologie; Ruimte: Gebruik en Ontwikkeling; en Transport, Infras tructuur en Logistiek. Ook werk je vaak in teams waar je je vaardig heden traint en leert hoe je je besluiten het best kunt overdragen. Op die manier bereiden we je grondig voor op je taak als ‘bruggenbouwer tussen disciplines’. Praktisch:
Tweede kwartaal
de opleiding is een mix van onderwijs vormen, zoals hoorcolleges, werk colleges en projecten. Games en simulaties - zoals een management game - horen er ook bij. Daardoor leer je goed hoe beslissingsprocessen verlopen. Of je vormt samen met je studiegenoten een bedrijf dat moet concurreren met de bedrijven van je medestudenten. Het derde jaar volg je een minor die je op veel manieren kunt invullen: op de faculteit zelf, bij een andere faculteit in Delft of aan een andere universiteit in het binnen- of buitenland.
Derde kwartaal
Vierde kwartaal
Eerste jaar Inleiding TB Mondeling presenteren
Projectmatig werken
Economie en bedrijf
Analyse van bedrijfssystemen
Economie van infrastructuren 2
Informatievaardigheden 1
Onderzoeksmethoden en dataverwerkinig 1
DIP Dynamica/Statica
Bestuur en recht 1 Analyse
Economie van infrastructuren 1
Project analyse van bedrijfssystemen
DIP Kansrekening en statistiek
Schriftelijk rapporteren
Wiskundige modellering & differentiaalvergelijkingen
Domeintechnologie eerste jaar
Tweede jaar Continue modellen 1: differentiaalvergelijkingen
Continue modellen 2: systeemdynamica
Discrete modellen
Wetenschaps- en argumentatieleer
Analyse van complexe omgevingen
Onderzoeksmethoden en dataverwerking 2
Bestuur en recht 2
Domeintechnologie tweede jaar
Project onderzoeksmethoden en dataverwerking
Project kwalitatieve onderzoeksmethoden
Project continue modelleren
Project discreet modelleren
Informatievaardigheden 2
Interviewtechniek
Reflectie op modellen
Reflectie op adviseren
Derde jaar Organisatie & management
Beleid, economie & recht Minorruimte
Debattechniek
Domeintechnologie derde jaar BSc-project TB
techn. bestuurskunde
bestuur & bedrijf
wiskunde
72 | Bachelorgids 2011
domeintechnologie
project
vaardigheid
Wat moet je als student Technische Bestuurskunde in huis hebben? Onderzoekend, praktijkgericht, maatschappelijk betrokken en ondernemend, dat moet je zijn als je Technische Bestuurskunde kiest. Je hebt een brede blik, je bent niet voor één gat te vangen en je vindt wiskunde en de technische vakken interessant en bent daar goed in, maar je wilt ook de economische, juridische en bestuurlijke kant weten. Je wilt oplossingen zoeken, samen met anderen. Daarom moet je soepel kunnen samenwerken en je conclusies overtuigend kunnen brengen. Dit alles leer je natuurlijk op verschillende manieren tijdens je studie, maar je moet al wel het idee hebben dat je deze breedte aan onderwerpen leuk gaat vinden. De diversiteit aan onderwerpen maakt de opleiding Technische Bestuurskunde niet gemakkelijker - maar voor wie dit aanspreekt, ligt een afwisselende wereld open.
'Ik ben TB gaan studeren, omdat ik de combinatie van maatschappij en techniek erg leuk vind. Ik wist op de middelbare school zeker dat ik de bètakant op wilde. Maar de hele dag alleen maar sommen maken of later in een laboratorium terecht komen, trok mij niet zo. Bij TB komt zowel de maatschappelijke als de exacte kant aan bod: dat heeft voor mij de doorslag gegeven. De diversiteit aan vakken vind ik een pluspunt voor TB. Je krijgt echt alle soorten vakken. Daarom is het belangrijk dat de verbanden tussen de verschillende vakken duidelijk zijn, zodat de studie overzichtelijk blijft en je als student de samenhang blijft inzien. Het is belangrijk dat je een brede interesse hebt. Je moet als TB-ingenieur van veel dingen iets afweten zodat je de kennis van specialisten met elkaar kunt combineren. Het blijft een uitdaging om dit op een zo goed mogelijke manier te doen. Wat ik na mijn studie ga doen weet ik nog niet precies. Ik denk dat ik het bedrijfsleven in wil, maar heb nog geen voorkeur voor een bepaald soort bedrijf. Er zijn voor TB-ingenieurs erg veel mogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld ook een eigen bedrijf opstarten of werken bij de overheid.' Ivette van Wijgerden, Studente Technische Bestuurskunde
73 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Technische Bestuurskunde?
Op papier kun je nog zo’n mooie technische oplossing hebben gevonden, als je de betrokkenen daarvan niet overtuigt, is je inspanning voor niets geweest.
Verder studeren
Na je bachelor kun je doorstromen naar een tweejarige Engelstalige masteropleiding. Binnen onze faculteit (Techniek, Bestuur en Management) en de andere faculteiten van de TU Delft heb je daarvoor meerdere mogelijkheden. • S ystems Engineering, Policy Analysis and Management. In deze master bouw je voort op de kennis uit de bacheloropleiding. Het accent ligt op complexe, grootschalige systemen met veel belanghebbenden met vaak tegenstrijdige belangen. • Transport, Infrastructure & Logistics. Hierin staan vervoer en infrastructuren centraal. • I nformation Architecture. Hierin leer je vooral informatiesystemen en bedrijfsprocessen optimaal af te stemmen. Daarnaast zijn er diverse andere masteropleidingen binnen of buiten de TU Delft die je – vaak na het volgen van een schakelprogramma – kunt gaan volgen.
74 | Bachelorgids 2011
'Ik heb destijds voor Technische Bestuurskunde (TB) gekozen omdat ik een brede interesse heb. Mijn vakkenpakket op de middelbare school bestond uit een mix van echte bètavakken, economie en talen. TB biedt een mooie combinatie van deze alpha-, bèta- en gammavakken. Highlights tijdens mijn studie waren de projectgroepen: gezamenlijk concrete problemen oplossen vond ik echt fantastisch. Door in die projecten de theorie en modellen van de studie toe te passen is die kennis ook veel beter blijven hangen. Bij TB leer je dat er verschillende kanten zitten aan een probleem. En dat de oplossing zit in een ideale mix van techniek en bestuur, die voor alle partijen acceptabel is. Tijdens mijn werk word ik dagelijks hiermee geconfronteerd. In mijn rol als productmanager voor de abonnementen van KPN en Hi in de consumentenmarkt ben ik de spil tussen de marketeer aan de ene kant en de technische organisatie aan de andere kant. De marketeer heeft vaak een hele andere visie op de wereld dan de techneut. En de oplossing die de techneut biedt ligt vaak ver weg van wat de marketeer en de klanten wensen. Als technisch bestuurskundig ingenieur heb ik geleerd hoe ik deze twee partijen kan samenbrengen om een oplossing te vinden die technisch en commercieel wenselijk en haalbaar is. De oplossingen die KPN haar klanten biedt zijn achter de schermen vaak complex met veel interfaces. TB leert je dat dit de zwakke schakels zijn en geeft daar ook instrumenten voor om hier op in te spelen. Kortom, met TB creëer je oplossingen waar anderen alleen problemen zien.' Alumnus Bastiaan Germs, werkt als productmanager bij KPN
Werken
Waar kun je aan de slag?
Jouw profiel op de arbeidsmarkt Onze maatschappij wordt steeds afhankelijker van technologie. En als TB-ingenieur heb je bagage die voor het bedrijfsleven en de overheid erg interessant is. Je snapt waar gespecialiseerde ingenieurs het over hebben. Je zoekt naar oplossingen, altijd in nauwe samenwerking met anderen. Je hebt gedegen kennis van beleid, recht en economie. Je bent analytisch sterk. En je kunt je conclusies ook nog eens overtuigend verwoorden.
75 | Bachelorgids 2011
Een greep uit de bedrijven en organisaties waar TB’ers werken: Fortis, Berenschot, Essent, Gasunie, Gemeente werken Rotterdam, Havenbedrijven, Heineken, KPN, ministeries van Economische Zaken, Verkeer en Waterstaat en VROM, Nederlandse Spoorwegen, Nokia, Schiphol, Shell en TNO. Ook kun je je eigen bedrijf oprichten, of het onderzoek in en promoveren aan de TU Delft.
Aan welke functies kun je denken? Door je brede opleiding en je analytische vaardigheden kun je op allerlei plaatsen terecht in uiteenlopende functies. Denk aan consultant, projectleider, analist of beleidsmedewerker.
Technische Informatica Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 85404 E
[email protected] www.ti.bsc.tudelft.nl
Bouwen met informatie Wii-games, mp3-spelers, gps-systemen, mobiele telefoons, gehoorapparaten, hartbewakingsmachines, … dat is duidelijk, daar zitten softwaresystemen in. Maar denk eens aan weersvoorspellingen, auto’s, wasmachines, zelfs melkpakken in de supermarkt, ook daar zitten allemaal softwaresystemen achter. En daar zit weer een ingenieur Technische Informatica achter, de centrale figuur die informatiesystemen ontwerpt en beheert. Aan de TU Delft hebben we Technische Informatica sterk op de praktijk ingericht. Bijvoorbeeld: hoe zorg je ervoor dat een transportbedrijf zijn vrachtwagens zoveel mogelijk ‘vol’ kan laten rijden? Hoe maak je elektronische betalingen veilig en betrouwbaar? Hoe kun je op een snelle manier muziek en films downloaden? Hoe kun je medisch specialisten helpen betere diagnoses te stellen? Je begint je opleiding meteen ook heel praktisch met een project. Binnen een week maak je kennis met de meeste vakken van het bachelorprogramma, van databases en peer-to-peertechnologie tot mens-machine-interactie. Naast techniek besteden we in Delft zeker aandacht aan de maatschappelijke kant van het vak: hoe verandert informatica onze samenleving en welke effecten heeft dat?
76 | Bachelorgids 2011
Welke ethische en juridische vraagstukken spelen een rol? Hoe zorg je dat de privacy van mensen goed is gewaarborgd? Technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. Mp3-spelers zijn al niet meer weg te denken. De iPhone wijst je nauwkeurig naar de plek waar je wilt zijn en zorgt dat je altijd op de hoogte blijft van het doen en laten van je vrienden via Hyves en Facebook. Met jouw kennis over de nieuwste ICT-technieken bedenk en ontwerp je nieuwe toepassingen. Of je zorgt ervoor dat bestaande toepassingen op een nieuwe manier gebruikt kunnen worden. Bij Technische Informatica ontwerp je software voor complexe, informatieverwerkende systemen. Bijvoorbeeld een peer-to-peer systeem om televisie uit te zenden via internet of een logistiek systeem voor een transportbedrijf. Maar ook user interfaces, beeld en geluid automatisch interpreteren of computers ‘slimmer’ maken zodat mensen ze eenvoudiger kunnen bedienen, vind je bij Technische Informatica. Je weet zeker dat je wordt opgeleid om oplossingen te bedenken voor concrete problemen.
Technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. De iPod is nu al niet meer weg te denken. De nieuwste mobiele telefoons wijzen je nauwkeurig naar de plek waar je zijn wilt.
77 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Wiskunde is de taal van ingenieurs en is dus uitermate belangrijk. Je komt het dan ook veel tegen. Daarnaast leer je hoe computers, netwerken en embedded systems werken. Ook buig je je over algoritmiek: wat is rekenen, wat zijn de mogelijkheden en onm ogelijkheden van computers en hoe beschrijf je machines op een wiskundige manier? Uiteraard leer je programmeren in verschillende programmeertalen, verdiep je je in datastructuren, software engineering, software kwaliteit en leer je complexe systemen, en de interactie van gebruikers met deze systemen, te modelleren. Kunstmatige intelligentie, computer graphics en beeldverwerking staan ook op je programma. En omdat TI-ingenieurs die goed communiceren erg gewild zijn, trainen we je in persoonlijke vaardigheden en presenteren. Praktisch: je krijgt een mix van hoorcolleges, werkgroepen en practica. Elk halfjaar werk je met enkele medestudenten aan een project, bijvoorbeeld: ontwikkel een programma voor een webwinkel of ontwerp een intelligente bot in een computer game.
In het eerste jaar volg je een verplicht vakkenpakket. In het tweede jaar zit keuzeruimte. In het eerste semester kun je kiezen uit drie variantblokken die ieder bestaan uit drie vakken en een project. Zo kun je een robot programmeren bij embedded programming of je verdiepen in computer graphics, gebarenherkenning of in kunstmatige intelligentie. In het tweede semester doe je een contextproject. Hierbij gaat het juist om het oplossen van maatschappelijk relevante toepassingen, zoals medische informatiesystemen. In het derde jaar kies je een minor om je kennis te verdiepen of je voor te bereiden op een master. Maar je kunt ook zelf een vakkenpakket samenstellen, stage lopen of een tijdje in het buitenland studeren. Met een bachelorproject sluit je je opleiding af. Dit omvangrijke project doe je samen met twee of drie andere studenten, bij een bedrijf of een andere onderzoeksinstelling. Daarna kun je je Bachelor of Science (BSc) noemen.
Bacheloropleiding Technische Informatica 2010-2011
1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
1e jaar
Analyse 1
Analyse 2
Lineaire algebra 1
Lineaire algebra 2
Redeneren en Logica
Web- en Databasetechnologie
Concepten van Programmeertalen
Concepten van Programmeertalen
Objectgeoriënteerd programmeren
Objectgeoriënteerd programmeren
Computersystemen
Computersystemen
Algoritmen & Datastructuren Introductie Softwareontwikkeling
Project Softwareontwikkeling
Mentoraat
Programming Multi Agent Systems
Project Multi Agent Systems + Schriftelijk Presenteren
+ Mondeling Presenteren
Startproject
2e jaar
Kansrekening en statistiek
Kansrekening en statistiek
Software Engineering Methods
Algoritmiek
Softwarekwaliteit en Testen
Computernetwerken
Variantblok vak
Variantblok vak
Automaten en Talen
Berekenbaarheidstheorie
Informatie- en Datamodellering
Interaction Design
Variantblok vak
Variantblok Project
Context Project
Context Project + Projectvaardigheden + Contextseminar
Minor
Minor
Complexiteitstheorie
3e jaar
Ethiek en Recht voor ICT + Verkenning Onderzoek Bachelorseminarium
• Software Engineering • Algoritmiek • Systemen • Informatie-systemen • Mediamatica
• Variant/Keuze • Wiskunde • ICT-Oriëntatie • Academische Vaardigheden
78 | Bachelorgids 2011
Bachelor eindproject
Wat moet je als student Technische Informatica in huis hebben? Niet bang zijn voor een beetje wisk unde. Nauwkeurig zijn - want kleine foutjes bestaan niet in de techniek. Graag je tanden willen zetten in complexe problemen. En daar creatief mee omgaan. Want met jouw kennis wil je sociale netwerken zoals Hyves maken en verbeteren. Of een voetbalteam van robotjes aans turen. Webpagina’s
ontwerpen zodat jonge en oude mensen er goed mee kunnen werken. Je inter esse gaat ook verder dan alleen computers: van geluid tot medische zorg, van grafische interfaces tot kunstmatige intelligentie, van diepgaand onderzoek tot toepassing en management.
Niet bang zijn voor een beetje wiskunde. Nauwkeurig zijn - want kleine foutjes bestaan niet in de techniek. ‘Ik heb altijd al een interesse gehad voor computers, dus de keuze voor Informatica was snel gemaakt. Daarna ben ik mij gaan verdiepen in een leuke stad om te studeren, daarbij kwam Delft al snel bovendrijven door het hoge percentage studenten en de vele studentenactiviteiten. Het onderwijs aan de Technische Universiteit Delft sprak me ook direct aan, er wordt namelijk veel met projecten gewerkt. Het fijne van de projecten vind ik dat je de theorie ook in de praktijk kan toepassen en samenwerken in een team is altijd leuk. Na een paar jaar kan ik zeggen dat ik nog altijd erg tevreden ben met mijn keuze voor Technische Informatica.’ Mick de Lange, student Technische Informatica
79 | Bachelorgids 2011
‘Ik heb gekozen voor Delft omdat het een gezellige studentenstad is en ik wel voor een technische uitdaging wilde gaan. Omdat ik wel handig was met computers, leek het me leuk om een meeloopdag te doen. Hier ontdekte ik de veelzijdigheid en de uitdaging van de opleiding. Dat is me uiteindelijk zo goed bevallen, dat ik Technische Informatica ben gaan studeren. Bij Technische Informatica zie je dat alles wat je leert, tegelijk toegepast kan worden binnen een project! Je leert bijvoorbeeld ook rekening te houden met bepaalde voorwaarden, het is een uitdaging om dan samen met de groep te puzzelen om vervolgens tot een oplossing te komen. Je kijkt bij de studie naar meer dan alleen of een programma werkt, maar ook of het verantwoord is en of het wel aan de privacy voorwaarden voldoet.’ Lotte Flick, studente Technische Informatica
Wat kun je doen na je opleiding Technische Informatica?
80 | Bachelorgids 2011
Verder studeren Met je bachelordiploma kun je doorstromen naar verschil lende tweejarige masteropleidingen. De masteropleidingen Computer Science, Media and Knowledge Engineering, Embedded Systems en Computer Engineering van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) sluiten het meest direct aan op jouw opleiding. Wil je een andere master? Dat kan. Met een bachelord iploma Technische Informatica kun je kiezen uit 39 verv olg opleidingen aan een van de drie technische universiteiten in Nederland.
Kom je van de TU Delft, dan kun je meer dan programmeren. Je hebt immers geleerd je te verdiepen in de (bedrijfs)omgeving waar het systeem moet functioneren.
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Kom je van de TU Delft, dan kun je meer dan programmeren. Je hebt immers geleerd je te verdiepen in de (bedrijfs) omgeving waar het systeem moet functioneren. En in de gebruiker die met het programma gaat werken. Je bent een conceptueel denker, je communiceert goed. Plus, je hebt een goed gevoel voor de kwaliteit van software. Kortom, een interessant pakket vaardigheden.
Capgemini, Atos Origin, KPMG of een van de andere consultancybureaus. Bedrijven die innovatieve producten maken of die hun processen sterk geautom atiseerd hebben, zoals Philips, ASML, Océ, Ahold en Rabobank, hebben ook veel informatici in dienst. Of je ontwerpt interactieve multim edia-applicaties, games en e-learningsystemen. Veel afgestudeerden zijn de afgelopen jaren hun eigen bedrijfje begonnen in bijvoorbeeld webdesign.
Waar kun je aan de slag?
Aan welke functies kun je denken?
Er is een enorme vraag naar informatici, zowel specialisten die systemen ontwikkelen en beheren als mensen in consultancy en IT-management. Natuurlijk kun je terecht komen bij softwareontwikkelaars, zoals Google en Exact, en bij ITproviders als Getronics en Pink Roccade. Of anders bij
Als afgestudeerde kun je uit talloze banen kiezen. Je kunt bijvoorbeeld userinterfacedesigner worden, webdesigner, softwarearchitect, ontwikkelaar van specialistische software (bijvoorbeeld t.b.v. satellieten), graphicsspecialist. En je kunt aan de slag bij een grote bank als innovatiemanager.
81 | Bachelorgids 2011
Technische Natuurkunde Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 85404 E
[email protected] www.tn.bsc.tudelft.nl
Als je echt wilt weten hoe het zit … Wil je weten waarom staal zoveel sterker is dan gietijzer? Of hoe je met supergeleiding treinen kunt laten zweven? Ben je benieuwd of de kwantumcomputer mogelijk wordt? Als je écht wilt weten hoe de wereld in elkaar zit: bij Technische Natuurkunde aan de TU Delft leer je de antwoorden te zoeken op deze vragen. Je duikt in de techniek, op fundamenteel niveau - mechanica, elektromagnetisme, golven en kwantummechanica - en in de toepassing ervan: stromingsleer, elektronica, systemen en signalen. ‘Technische’ staat in tegenstelling tot gewone natuurkunde voor toepassing. Natuurlijk, je leert natuurkundige verschijnselen ontdekken en begrijpen. Vaak is dat behoorlijk abstract, maar het gaat erom dat je de kennis leert toepassen in dagelijkse en minder dagelijkse dingen. In en om je huis kom je die natuurkundige verschijnselen bijna vanzelf tegen. De straling in een magnetron, de laser in een cd-speler of zonnecellen die licht naar energie omzetten. Van akoestiek, optica, transportverschijnselen tot nanofysica en kernfysica: de vraagstukken waar je je over
82 | Bachelorgids 2011
buigt, zijn letterlijk en figuurlijk grenzeloos. En als iets niet kan, zoek en onderzoek je verder. Je wordt een echte probleemoplosser en je leert het nut van de theorie toetsen in de praktijk. Dat maakt je later heel gewild. Bovendien staat de opleiding in Nederland én internationaal goed aangeschreven. Overigens ga je aan de TU Delft verder dan alleen techniek. Je leert jezelf ook vragen stellen over de rol van het vak in de maatschappij. Wetenschapsleer, ethiek en technische innovatie helpen je daarbij. Plus, we leren je in al je oplossingen rekening te houden met het milieu en zuinig om te gaan met energie en grondstoffen. De wetenschap pelijke kant van de opleiding garandeert een stevige basis, zonder dat je automatisch in het wetenschappelijk onder zoek terechtkomt. Door de wetenschap, het abstracte denken, de natuurkundige technieken en de theorie kun je met straling landmijnen opsporen, met akoestiek in de aarde en in de mens kijken, een chip van plastic maken of glas vezeltechniek voor razendsnelle communicatie ontwikkelen. Maar je maakt geen product, je maakt nieuwe kennis.
In en om je huis kom je natuurkundige verschijnselen bijna vanzelf tegen. De straling in een magnetron, de laser in een cd-speler of zonnecellen die licht naar energie omzetten.
83 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? De opleiding is een mix van colleges, themagericht onderwijs, practica, projecten in kleine groepen en zelfstudie. In het eerste jaar leg je een brede basis in de natuurwetens chappen en technologie. Daarna worden het aantal wiskundevakken geleidelijk aan minder, en het aantal (technische) natuurkundevakken meer. De opleiding is verbonden aan vijf afdelingen: • I maging Science & Technology: hierin leer je vooral de kwanti tatieve analyse van twee-, drie-, en vierdimensionale beelden verbeteren. • M ulti Scale Physics: je leert over stromings- en transport verschijnselen op allerlei tijden lengteschalen. • Q uantum NanoScience: computers worden kleiner en kleiner, en daarmee ook de elektronica. Je onderzoekt materialen, toep assingen en natuurkundige verschijnselen op de nanoschaal.
• B ionanoscience: je leert hier over biofysica op enkelmoleculen iveau en op enkelecelniveau met onderzoek naar enzymen, moleculaire motoren en individuele cellen. • Radiation Radionuclides & Reactors: hoe kun je de diagnose bij verschillende types kanker verbeteren? Hoe kun je duurzame energie realiseren? Hoe detecteer je straling zo nauwkeurig en efficiënt mogelijk? Praktisch: het verplichte vakkenpakket is voor alle studenten Technische Natuurkunde gelijk. Het vijfde semester kun je kiezen: je volgt een minor aan een andere faculteit, aan een andere universiteit of in het buitenland. Je kunt je zo ook voor bereiden op je master, binnen of buiten de natuurkunde. Je bachelor sluit je af met een eindtoets in een onderzoeks groep. Daarna kun je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen.
Jaar 1 (Propedeuse) Wiskunde
Algemene natuurkunde
Toegepaste natuurkunde
Maatschappelijke oriëntatie
• Analyse • Lineaire Algebra
• Natuurkunde 1 en 2 • Mechanica en relativiteitstheorie • Thermodynamica • Keuzevak: Elementaire deeltjes fysica, Sterrenkunde of Fysica van het dagelijks leven
• Inleiding technische natuurkunde • Inleidend practicum • Inleiding Biofysica • Oriëntatie op natuurkunde onderzoek • Propedeutisch keuzevak • Propedeutisch eindproject
• Technische natuurkunde en innovatie
Wiskunde
Algemene natuurkunde
Toegepaste natuurkunde
Maatschappelijke oriëntatie
• Differentiaal vergelijkingen • Lineaire algebra
• Kwantummechanica • Golven • Elektromagnetisme • Klassieke mechanica
• Elektronische instrumentatie • Systemen en signalen • Computational science • Fysische transport verschijnselen • Research practicum
• Duurzaam ondernemen
Wiskunde
Algemene natuurkunde
Toegepaste natuurkunde
Maatschappelijke oriëntatie
Minor
• Statistiek
• Statistische fysica • Vaste stof fysica
• Stochastische signaalanalyse • Research practicum • Bacheloreindproject
• Wetenschaps- en argumentatieleer
Naar keuze
Jaar 2
Jaar 3
84 | Bachelorgids 2011
'Technische Natuurkunde is breed! Ik vond het lastig om een paar jaar geleden een keuze te maken tussen de verschillende studies van de TU Delft. Ik heb toen besloten om TN te gaan studeren en dit is nu nog steeds een hele goede keuze. Vanaf het eerste moment heb ik deze uitdaging met beide handen aangenomen. Ik vind het ontzettend leuk om exact bezig te zijn en bovendien te leren hoe de wereld in elkaar steekt. Daarnaast vond ik de arbeidsperspectieven belangrijk bij mijn studiekeuze. Bij TN zit dat zeker wel goed, bovendien kan je echt nog alle kanten op. Er is een leuke afwisseling tussen colleges en practica. In het begin krijg je ook veel wiskunde waar je natuurkundige problemen mee kan oplossen. Verder in je studie ga je steeds meer onderzoek doen, waarbij je het onderwerp zelf kan kiezen. Op die manier kun je een groot deel van je studie zelf invullen. Naast het studeren bevalt de sfeer me enorm goed bij TN. Wat ik vooral de eerste jaren heel prettig vond is dat er veel begeleiding is bij het studeren. Er worden veel mogelijkheden aangeboden voor bijles en ook de persoonlijke begeleiding is erg goed. Er zijn elk jaar ongeveer 120 eerstejaars, de studie is klein genoeg om iedereen van gezicht te kennen, maar groot genoeg om veel mogelijk te maken en veel verschillende mensen te leren kennen. Naast mijn studie ben ik ook actief bij de studievereniging, ik heb zelfs een jaar in het bestuur gezeten! De studievereniging organiseert heel veel leuke activiteiten, die ook nog eens studiegerelateerd zijn, zoals een studiereis naar Zuid-Korea en Japan!' Renee van der Mijle, studente TN
Wat moet je als student Technische Natuurkunde in huis hebben? Onderzoekend, nieuwsgierig, vinding rijk, creatief, je wilt het naadje van de kous weten … Deze opleiding is voor mensen die een pittige en brede studie willen. Die plezier hebben in wiskunde en natuurkunde. In logisch en abstract denken. Die een ingewikkeld probleem tot in de puntjes willen oplossen met wiskundige en natuurkundige kennis. En dat je op school goede cijfers voor exacte vakken hebt, ligt wel voor de hand.
Deze opleiding is voor mensen die een pittige en brede studie willen.
85 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Technische Natuurkunde? Verder studeren Na je bacheloropleiding kun je doorstromen naar de tweejarige, Engelstalige masteropleiding Applied Physics van de TU Delft. Ook kun je de masteropleidingen Applied Physics aan andere Nederlandse (technische) universiteiten of buitenlandse universiteiten volgen. De master Applied Physics aan de TU Delft heeft de volgende specialisaties: • Research & Development, • Management of Technology, • Education (eerstegraads lerarenopleiding), • Sustainability in Technology, • Astronomy and Instrumentation, • Annotation in Entrepreneurship Wil je een andere master volgen? Ook dat kan. Met de bacheloropleiding Technische Natuurkunde ben je welkom bij 24 masteropleidingen van de TU Delft, soms na het volgen van een schakelp rogramma. Je kunt denken aan masteropleidingen als Aerospace Engineering, Chemical Engineering, Geomatics, Life Science & Technology, Marine Technology, Media & Knowledge Engineering en Science Education and Communication.
'Vanaf het kiezen van mijn profiel op de middelbare school waren natuurkunde, scheikunde en wiskunde mijn lievelingsvakken. Toen ik moest kiezen wat ik ging studeren was ik erg aan het twijfelen tussen veel verschillende studies. De enige eis die ik had was dat het wel exact moest zijn. Pas op het laatste moment heb ik de knoop doorgehakt om Technische Natuurkunde te gaan studeren. TN is voor mij echt de beste keus geweest. TN is een studie waar veel verschillende aspecten van de natuurkunde worden behandeld. Door middel van projecten en practica leer je op een leuke manier natuurkunde toe te passen op het dagelijks leven. Al gelijk in het eerste half jaar krijg je te maken met problemen uit de praktijk die je met een groepje medestudenten moet oplossen. Deze koppeling naar de praktijk is voor mij erg fijn, je weet precies waar je mee bezig bent. Ik weet nog niet precies wat ik met deze studie wil gaan doen als ik straks klaar ben. Maar gelukkig is het een brede studie en kan ik er nog veel kanten mee op!' Laura Bogers, studente TN
86 | Bachelorgids 2011
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Met jouw gedegen opleiding die ook nog eens zeer goed aangeschreven staat, ga je een goede toekomst tegemoet. In de natuurkunde of op niet technische plekken. Natuurlijk krijg je in de opleiding veel technische kennis mee. Maar juist omdat je complexe problemen weet aan te pakken met de natuurwetenschappelijke redeneermethode, ben je erg gewild. Bovendien heb je geleerd samen te werken, samen te denken, inzichten te delen met anderen en analytisch te denken.
Waar kun je aan de slag? Je bent op veel plaatsen in de maatschappij welkom: industrie, overheid, IT-wereld, onderwijs, bij banken en organisatiebureaus en in de medische wereld. Een paar voorbeelden: je werkt aan meetgegevens van aardlagen of aan de ontwikkeling van een nieuwe kopieermachine. Je geeft leiding aan een team onderzoekers dat een nieuwe computer ontwikkelt of je geeft les in natuurkunde en wiskunde. Je analyseert bedrijfsproblemen en adviseert bedrijven over hun marktpositie. Je ontwikkelt medische apparaten die het mogelijk maken om een levend lichaam te onderzoeken zonder het te beschadigen.
Aan welke functies kun je denken? Als Technisch Natuurkundige zijn er volop mogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld in de sector Onderzoek en Ontwikkeling aan de slag als bijvoorbeeld onderzoeker in NanoScience aan de TU Delft, of werkzaam zijn aan de ontwikkeling van MRI-scans bij Philips of lithografiemachines bij ASML. Andere mogelijkheden zijn consultant bij McKinsey, financieel adviseur bij de ABN AMRO, beleidsmedewerker duurzame energie of planner van infrastructuur. Je kunt ook het onderwijs in als leraar op de middelbare school, hoogleraar op de universiteit of als wetenschapsvoorlichter bij de krant. Kortom, met TN kun je echt nog alle kanten op!
Je bent op veel plaatsen in de maatschappij welkom: industrie, overheid, IT-wereld, onderwijs, bij banken en organisatiebureaus en in de medische wereld.
87 | Bachelorgids 2011
Kiezen tussen de bacheloropleiding Technische Wiskunde en Technische Natuurkunde? Dat hoeft niet meer! Aan de TU Delft kun je de opleidingen Technische Wiskunde (TW) en Technische Natuurkunde (TN) combineren. Elk jaar van je opleiding volg je de reguliere vakken bij TW en TN. De dubbele bachelor is een stuk zwaarder dan een reguliere bachelor. Maar door de overlap tussen de vakken van deze studies is het toch goed te doen. Je krijgt op deze manier de kans om twee bachelordiploma’s te behalen. Je kunt er ook voor kiezen alleen het propedeusegedeelte te combineren en daarna voor één van de twee studies te kiezen. Meer weten? Neem dan contact op met de studieadviseurs van de opleidingen: TW:
[email protected] TN:
[email protected]
Technische Wiskunde Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 85404 E
[email protected] www.tw.bsc.tudelft.nl
De ideale werkelijkheid ontdekken In Dubai ligt een complete eilandengroep voor de kust. Die eilanden zouden er niet zijn gekomen zonder een wiskundige analyse vooraf. Want voor de antwoorden op fundamentele vragen over milieu, kustverdediging en veiligheid zijn altijd wiskundige modellen nodig. Met andere woorden: voor elk systeem, model of ontwerp is wiskunde nodig. Het vak is één van de belangrijkste fundamenten van onze samenleving. Medische problemen onderzoeken, verkeersafwikkeling verbeteren, invloeden van zeestromingen op weer, klimaat en land analyseren. Overal spelen wiskundige modellen een belangrijke rol. Getallen en formules zijn maar een deel van de opleiding Technische Wiskunde (met technisch bedoelen wij dat de wiskunde vooral wordt toegepast op een alledaags, soms technisch, probleem). Bovendien is wiskunde bij ons ook een heel ander vak dan wat je gewend bent op de middelbare school. Je leert vooral niet zomaar iets aan te nemen. Je probeert, door systematisch onderzoeken, regels af te leiden waarvan je zeker weet dat ze, in bepaalde omstandigheden, altijd geldig zijn.
88 | Bachelorgids 2011
Met wiskundige modellen leer je de werkelijkheid nabootsen en ingewikkelde problemen te ontrafelen. De gevonden regels gebruik je vervolgens om oplossingen of een zo ideaal mogelijke situatie te ontdekken. Doordat de afgeleide regels zo algemeen geldig zijn, zijn ze toepasbaar op heel veel problemen. Dat is de reden waarom wiskunde zo breed toepasbaar is. Kortom, wiskunde is een vak van abstracte theorieën én concrete toepassingen. Een vak waarin je aantoont dat er oneindig veel priemgetallen zijn en een vak waarin je een optimale dienstregeling voor het treinverkeer in Nederland kunt opstellen. De opleiding is onderdeel van de samenwerking tussen de opleiding Technische Wiskunde aan de TU Delft en Fundamentele Wiskunde aan de Universiteit Leiden. In elk van de eerste twee jaren volgen studenten uit Delft één vak in Leiden en omgekeerd. Het voordeel van deze samenwerking is dat je heel makkelijk kunt overstappen van de toegepaste variant in Delft naar de fundamentele variant in Leiden, of andersom, als je merkt dat één van beide je beter ligt.
'Medische problemen onderzoeken, verkeersafwikkeling verbeteren, invloeden van zeestromingen op weer, klimaat en land analyseren. Overal spelen wiskundige modellen een belangrijke rol.'
89 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Per jaar wordt het onderwijs gegeven in twee blokken van een half jaar. Per blok worden ongeveer vijf vakken gegeven. Die variëren van funda menteel tot toegepast en van programmeren tot natuurkunde. Het programma van het eerste jaar bestaat voor het grootste deel uit wiskundevakken die aan de basis van de vervolgvakken liggen. Daarnaast maken we een begin met het wiskundig modelleren en leer je hoe je wiskunde correct communiceert, zowel schriftelijk als mondeling. Ook maak je kennis met programmeren en moet je een natuurkunde keuzevak volgen. Omdat de wiskunde aan de universiteit zoveel anders is dan op je middelbare school, willen we die overgang zo soepel mogelijk laten verlopen. Daarom krijg je in het eerste jaar nog zoveel begeleiding als je nodig hebt. Tijdens het tweede jaar volg je acht verplichte wiskundevakken, van fundamenteel tot toegepast,
verdiepend en verbredend. De andere twee vakken kun je kiezen uit een lijst van circa tien vakken, waardoor je de opleiding naar eigen smaak kunt inrichten (dat kan heel toegepast zijn, maar ook heel fundamenteel). Tijdens het derde, laatste, jaar van de bachelor volg je grotendeels keuzevakken. Binnen de wiskunde, maar mogelijk ook daarbuiten. Je kunt een half jaar ervan besteden aan een minor, dat is een samenhangend vakkenpakket, gegeven door de eigen of een andere opleiding. Dit kun je gebruiken om jezelf te verdiepen, te verbreden of om te schakelen naar een andere mastero pleiding. De bacheloropleiding sluit je af met het bachelorproject waarin je aan een wiskundig of een praktijkgericht probleem werkt. In dat project laat je zien dat je zo’n probleem zelfstandig kunt aanpakken en het mondeling en schriftelijk kunt toelichten. Daarna kun je jezelf Bachelor of Science (BSc) noemen.
Wat moet je als student Toegepaste Wiskunde in huis hebben? Getallen en formules zijn maar een deel van je studie. Natuurlijk, het is handig als je goed bent in exacte vakken, maar we vinden het veel belangrijker dat je die leuk vindt.
Echt willen doorvragen, echt willen doordenken en niets vanzelf willen aannemen, dát kenmerkt een student Technische Wiskunde.
90 | Bachelorgids 2011
Je kunt de opleiding naar eigen smaak inrichten door middel van keuzevakken. Dat kan heel toegepast zijn, maar ook heel fundamenteel.
‘Nadat ik mijn propedeuse van de hbo opleiding Technische Natuurkunde behaalde, koos ik ervoor om over te stappen naar de universiteit. Toen moest ik bedenken wat voor universitaire studie ik zou gaan doen. Het meest twijfelde ik tussen Technische Natuurwetenschappen of Technische Wiskunde aan de TU Delft. Uiteindelijk heb ik voor Technische Wiskunde gekozen, misschien wel een beetje te danken aan mijn docent wiskunde op de middelbare school. Ik ben nu al meer dan een half jaar bezig met de studie, en heb al heel veel leuke vakken gedaan zoals Inleiding Programmeren en Lineaire Algebra. Momenteel ben ik vooral druk bezig met het vak Modelleren, dit is een vak dat ontzettend praktijkgericht is! Tijdens dit vak werk je samen met Leidenaren om problemen te optimaliseren, bijvoorbeeld hoe je de snelste route in een bocht bepaalt. Verder krijg je bijvoorbeeld vakken zoals kansrekening, waar ik ook veel tijd in steek. De studie bevalt me tot nu toe heel goed en zit vol wiskundige uitdagingen!’ Seb Harrevelt, student Technische Wiskunde
Bacheloropleiding technische wiskunde 2010-2011
1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
1e jaar
Analyse 1
Analyse 1
Analyse 2
Analyse 2
Lineaire Algebra 1
Lineaire Algebra 1
Inleiding Kansrekening
Inleiding Kansrekening
Caleidoscoop
Caleidoscoop
Algebra 1
Algebra 1
Modelleren 1
Modelleren 1
+ Practicum Inleiding Programmeren + Practicum
Inleiding Programmeren + Practicum
+ Project
+ Project
Wiskundige Structuren
Wiskundige Structuren
Keuzevak
Keuzevak
Analyse 3
Analyse 3
Analyse 4
Analyse 4
Lineaire Algebra 2
Lineaire Algebra 2
Numerieke Methoden 1
Numerieke Methoden 1
Inleiding Statistiek
Inleiding Statistiek
Partiële Differentiaalvergelijkingen
Partiële Differentiaalvergelijkingen
Modelleren en Simulatie
Modelleren en Simulatie
+ Practicum
2e jaar
+ Practicum
+ Practicum
Optimalisering
Optimalisering + Project
+ Project
+ Project
Keuzevak
Keuzevak
Keuzevak
Keuzevak
Minor
Minor
Fourieranalyse
Fourieranalyse
Keuzevak
Keuzevak
3e jaar
Colloquium + Mondeling Presenteren Bachelorproject
• Analyse en Differentiaalverg. • Modelleren • Numerieke Methoden • Optimalisering en Systeemtheorie
• Kansrekening en Statistiek • Project • Keuzevak
91 | Bachelorgids 2011
Bachelorproject
Wat kun je doen na je BSc opleiding Technische Wiskunde? Verder studeren De masteropleiding Applied Mathematics is bedoeld voor studenten die een bacheloropleiding afgerond hebben op het gebied van technische wiskunde of in een equivalent gebied waar wiskundige modelvorming en wiskundige technieken een belangrijke rol spelen. De programmering is op een zogenaamd entreepakket en een stage na, individueel, voor iedere student anders. De studenten kunnen kiezen voor de specialisaties: Computational Science and Engineering (CSE) or Probability, Risk and Statistics (PRS). Binnen deze specialisaties is er een vrij keuzedeel. Dit kan ingevuld worden met vakken van de andere opleidingen (Civiele Techniek, Electrical Engineering, Maritieme Techniek, enz), stages in binnen- of buitenland of didactiek en diverse maatschappijvakken, zoals recht, bedrijfsleer en economie. De opleiding wordt afgesloten met de afstudeerfase waarin de student, veelal in een bedrijfssituatie, als beginnend wiskundige werkzaam is.
‘Op de middelbare school vond ik wiskunde altijd een leuk vak en ik hield echt van rekenraadsels en puzzels waarbij je logisch moet nadenken. Ik kwam, tijdens mijn zoektocht naar een vervolgstudie, de studie Technische Wiskunde aan de TU Delft tegen. In de zesde klas heb ik een meeloopdag gevolgd en was direct overtuigd. De sfeer is hier super en omdat de groep relatief klein is kent iedereen elkaar, wat heel gezellig is. Het technische gedeelte bij de wiskunde zorgt ervoor dat je je wiskundekennis toepast op verschillende takken van de wetenschap en dan met name de natuurkunde of elektrotechniek. Maar ook economie, biologie, scheikunde en de logistieke wereld maken gebruik van onze wiskundekennis. De problemen waar je tegenaan loopt ga je wiskundig benaderen. Je maakt dan een model zodat je aan een probleem kunt gaan rekenen om de ideale oplossing te vinden. Doordat je zo breed georiënteerd bent kun je na je studie alle kanten op in het bedrijfsleven. Dat vind ik het leuke van deze opleiding!’ Stef Maree – student Technische Wiskunde
92 | Bachelorgids 2011
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt Je kunt onderliggende verbanden zien. Je bent analytisch sterk. Je kunt goed communiceren, want wiskundigen werken veel samen met specialisten uit andere vakgebieden. Bovendien zijn afgestudeerden uit Delft opgeleid om zelfstandig en kritisch na te denken en inzichten te delen met anderen. Als toegepast wiskundige vervul je een brugfunctie tussen theoretische wiskunde en problemen uit de praktijk.
Waar kun je aan de slag? Misschien denk je meteen aan onderwijs of universitair onderzoek. Maar het merendeel van de afgestudeerden gaat aan de slag bij de overheid en het bedrijfsleven. Denk aan onderzoeksafdelingen en management van multinationals, ingenieurs- en adviesbureaus, het Centraal Plan Bureau, banken en zelfs bij het Forensisch Instituut. Vaak kom je in een team terecht met bijvoorbeeld natuurkundigen, elektrotechnici, juristen en economen.
93 | Bachelorgids 2011
Kiezen tussen de bacheloropleiding Technische Wiskunde en Technische Natuurkunde? Dat hoeft niet meer! Aan de TU Delft kun je de opleidingen Technische Wiskunde (TW) en Technische Natuurkunde (TN) combineren. Elk jaar van je opleiding volg je de reguliere vakken bij TW en TN. De dubbele bachelor is een stuk zwaarder dan een reguliere bachelor. Maar door de overlap tussen de vakken van deze studies is het toch goed te doen. Je krijgt op deze manier de kans om twee bachelordiploma’s te behalen. Je kunt er ook voor kiezen alleen het propedeusegedeelte te combineren en daarna voor één van de twee studies te kiezen. Meer weten? Neem dan contact op met de studieadviseurs van de opleidingen: TW:
[email protected] TN:
[email protected]
Werktuigbouwkunde
Contact en meer informatie: T +31 (0)15 27 86321 E
[email protected] www.wb.tudelft.nl
Een wereld van uitersten (en alles wat er tussen zit) Je wekker, je lamp, je bed, de douche, je kleren, de koelkast, de radio, je fiets … als je ’s ochtends opstaat en de deur uitgaat, heb je al een wereld van werktuigbouw achter de rug. Al die dingen moeten worden bedacht, ontworpen, gemaakt, getest en moeten het onder vele omstandigheden gewoon doen. Werktuigbouwkunde is de breedste technische opleiding. En aan de TU Delft vatten we breed ook echt als breed op. In het kort komt het erop neer dat je natuurkunde letterlijk in praktijk brengt. Werktuigen, gereedschappen, apparaten, machines en fabrieken, dat zijn de dingen die je als werktuig bouwkundige bedenkt, ontwerpt en maakt. Allemaal dingen die ons leven – in het bedrijfsleven of als consument – makkelijker en aangenamer maken. De instrumenten voor chirurgen en tandartsen, auto’s, cd-spelers, horloges, protheses, luchthavens in zee, elektriciteitcentrales, inpakmachines, flessenvulinstallaties, cd-spelers, skeelers, hogesnelheidstreinen, Ferrari’s, raketmotoren, naaimachines, nucleaire centrales, windenergie en robotarmen in de ruimte, …
94 | Bachelorgids 2011
werktuigbouwkunde zie je echt overal. Al deze systemen, processen en apparaten worden steeds geavanceerder en gecompliceerder. Een werktuigbouwkundige is dan ook een onmisbare schakel. Voor nieuwe technologieën en toekomst gerichte oplossingen. Voor een visie op levensduur, energie verbruik, gebruiksgemak, veiligheid, afval en hergebruik. In Delft leer je dat. Je leert panklare oplossingen kritisch te onderzoeken en betere te bedenken. Je gaat aan de slag met computersimulaties om productiet echnieken te testen. Je ontdekt hoe bestaande machines en fabrieken kunnen blijven functioneren. Werktuigbouwers zijn groot in grote dingen bedenken en maken. Zoals de tunnelboormachines die de Kanaaltunnel hebben geboord. En ze zijn groot in heel kleine dingen, bijvoorbeeld de uiterst precieze machines om computerchips te produceren. Wil je techniek en samen leving in één opleiding? Wil je dingen maken met je handen en de theorie erachter kennen? Wil je een carrière als techneut? Of juist in management? Dan ben je bij Werktuigbouwkunde aan de TU Delft op de juiste plek.
Werktuigbouwers zijn groot in grote dingen bedenken en maken. Zoals de tunnelboormachines die de Kanaaltunnel hebben geboord.
95 | Bachelorgids 2011
Hoe ziet de opleiding eruit? Een strafschoprobot, een mechanische dartswerper, een roeifiets: dat zijn enkele ontwerpen die eerstejaars in voorgaande jaren hebben gemaakt. Je krijgt in het eerste jaar dus meteen te maken met de praktijk met een ontwerpproject waarbij je alle stadia doorloopt, van concept tot product. Aan het eind van het collegejaar nemen alle modellen het tegen elkaar op in de ontwerpwedstrijd. Naast ontwerpen krijg je door alle jaren heen theoretische werktuigbouw kundevakken, net als wiskunde en best pittige natuurkunde. Ook leiden we je op in niet-technische onder delen als economie, recht, ethiek, filosofie, duurzaamheid, milieu aspecten en management. Naast je studie kun je met het Formula Student Team ook meebouwen aan een raceauto. Of meedoen in het zonneautoteam dat de laatste drie edities van de World Solar Challenge Australië glansrijk won. Praktisch: het eerste jaar maak je kennis met alle vakken, het tweede en derde jaar ga je steeds verder en dieper. Ongeveer 60 procent van je tijd besteed je aan colleges, de andere 40 procent werk je aan projecten, samen met een groep van zo’n acht studenten onder begeleiding van een studentcoach. Hierin pas je de theorie echt toe, en je leert samenwerken, presenteren en rapporteren, onmisbaar in je latere werk. In het derde jaar kies je een minor, binnen of buiten Werktuig bouwkunde. De opleiding sluit je af met een eindopdracht. Daarna kun je je Bachelor of Science (BSc) noemen.
1e Jaar
2e Jaar
3e Jaar
96 | Bachelorgids 2011
Wiskunde
12
Mechanica
14
fundamentele Werktuigbouwkunde
13
Projecten
21
Totaal
60
Wiskunde
15
Mechanica
11
fundamentele Werktuigbouwkunde
14
Projecten
20
Totaal
60
Minor
30
Major: fundamentele Werktuigbouwkunde (21) BSc-eindopdracht (9)
30
Totaal
60
Werktuigbouwkunde is een brede studie. Dit betekent onder andere dat er veel variatie in de studie zit. De variatie is voor mij erg belangrijk in deze studie. Zo krijg ik niet alleen les in wiskunde en natuurkunde (mechanica), maar ook in praktische vaardigheden, zoals mondeling presenteren en schriftelijk rapporteren. Dat de studie uit 40% uit projecten bestaat vind ik misschien wel het leukst. Wat ik leer, pas ik direct toe in het gekoppelde project. Op die manier weet je meteen waarom de theorie belangrijk is en wat je in de praktijk eraan hebt. Werktuigbouwkunde is een zware studie. Dit zorgt voor uitdaging, maar kan ook een struikelblok zijn. Echter als je goed werkt en enigszins gedisciplineerd bent, is deze studie goed te doen. Ik heb speciaal gekozen om Werktuigbouwkunde in Delft te doen, omdat er veel projecten, zoals de NUNA, naast de studie zijn. Iedere student kan hier aan meedoen. Van deze projecten valt veel te leren, omdat je hier op hoog niveau in de praktijk bezig bent. Sebastiaan van Didden, student Werktuigbouwkunde
Wat moet je als student Werktuig bouwkunde in huis hebben? Ben je nieuwsgierig naar apparaten en hoe ze werken? En wil je ze nog beter en slimmer ontwerpen? Een student Werktuigbouwkunde wil graag de theorie kennen, juist om die in praktijk te brengen. Wil weten wat techniek kan doen voor de maat schappij. Is creatief, communicatief, flexibel en zelfstandig. En heb je plezier in wiskunde en natuurkunde? Dat is een groot voordeel, want deze vakken komen in de opleiding veel voor. Moeilijke studie? Natuurlijk, je krijgt het niet cadeau, je zult vanaf het begin serieus aan de slag moeten. Maar omdat de opleiding erg breed is, vind je er altijd iets wat bij jouw interesses past.
97 | Bachelorgids 2011
Wat kun je doen na je opleiding Werktuigbouwkunde? Verder studeren Na je bachelor kun je doorstromen naar een van de tracks in de masteropleiding Mechanical Engineering. Daarin vind je meer dan twintig specialisaties – deze master aan de TU Delft is dan ook de breedste opleiding Mechanical Engineering op academisch niveau in Nederland. We bieden de volgende tracks aan: • Transportation Engineering, • Control Engineering, • S ustainable Processes and Energy Technologies, • P recision and Microsystems Engineering, • B iomechanical Design, • S olid and Fluid Mechanics. Wil je een andere master? Dat kan. Met een bachelordiploma Werktuigbouwkunde kun je aan de TU Delft ook kiezen voor een master in Maritieme Techniek, Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, Civiele Techniek, Biomedische Techniek, Materiaalkunde, Systems & Control en Offshore Engineering.
98 | Bachelorgids 2011
Werken Jouw profiel op de arbeidsmarkt
Waar kun je aan de slag?
Werktuigbouwkundigen van de TU Delft zijn zeer gewild – je hebt immers gedegen technische kennis en je hebt de praktijk in de vingers. De vraag naar duurzame, slimme, efficiënte apparaten, instrumenten en productieprocessen wordt alleen maar groter. Voor jou als werktuigbouwkundige zijn er dus volop kansen, als techneut, in het management of de advieskant van het vak. En vergeet niet dat je bent opgeleid om complexe problemen zelfstandig op te lossen, altijd in nauwe samenwerking met anderen. Je bent analytisch sterk. En je kunt je conclusies ook nog eens overtuigend verwoorden.
Bij grote multinationals als Shell, Akzo, Philips, Siemens, Stork, NS, bij autofabrieken, in de Rotterdamse haven, bij bierbrouwerijen, maar ook bij kleine ingenieursbureaus, in de politiek en voor de klas. Met een diploma Werktuigbouw kunde kun je alle kanten op. Werktuigbouwkundigen komen meestal terecht in zeer afwisselende banen die een flexibele houding vereisen. Na je studie kun je ook onderzoek gaan doen, promoveren en een wetenschappelijke carrière nastreven. Op die manier draag je je kennis en ervaring over aan nieuwe studenten.
Aan welke functies kun je denken? Je kunt aan de slag als ontwerper, onderzoeker, bedrijfskundige, ondernemer, technisch adviseur, bedrijfskundige, product- of projectmanager of in hogere managementfuncties. Kortom, zo breed als de studie is, zo divers zijn de functies waarin je gaat werken.
Werktuigbouwkundigen van de TU Delft zijn zeer gewild - je hebt immers gedegen technische kennis en je hebt de praktijk in de vingers.
99 | Bachelorgids 2011
Nieuwe ontwikkelingen De TU Delft is een innovatieve universiteit die kijkt naar de maatschappelijke vraagstukken van de toekomst. Deze innovaties zie je terug in baanbrekend, oplossingsgericht onderzoek, maar ook op onderwijsgebied. Op dit moment wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan een nieuwe opleiding op het gebied van nanobiologie. De TU Delft hoopt binnen twee jaar met deze opleiding te kunnen starten. Hieronder kun je zien hoe we verwachten dat de opleiding er uit zal gaan zien. Volg deze ontwikkeling op www.nb.bsc.tudelft.nl.
Nanobiologie Nanobiologie is een relatief nieuw onderzoeksveld op het grensvlak van natuurkunde, biologie en geneeskundig onderzoek. De opleiding die nu ontwikkeld wordt, zal zich richten op de complexe interacties tussen moleculen, cellen en organismen, gebaseerd op fundamentele natuurkundige principes. Er is nog veel te ontdekken op dit vlak, dus het wordt een uitdagende opleiding, vooral geschikt voor nieuwsgierige studenten. De opleiding is een samenwerking tussen de TU Delft en het Erasmus Universitair Medisch Centrum, waardoor je de expertises en sterktes van deze twee instellingen in je opleiding combineert.
Hoe zal de opleiding er uit gaan zien? Het curriculum zal een brug slaan tussen de vakken wiskunde, natuurkunde, biologie en scheikunde. Naast een grondige basis in de fundamentele natuurwetenschappen krijg je ook veel praktijkvakken in laboratoria. Je volgt de vakken in twee steden. Zo wissel je vakken als biofysica en thermodynamica & transport in Delft af met moleculaire biologie en genetica in Rotterdam. Dit soort complexe vakken is eenvoudiger onder de knie te krijgen wanneer je samenwerkt; daarom is er in alle lagen van de opleiding veel ruimte voor groepswerk.
100 | Bachelorgids 2011
Wat moet je als student Nanobiologie in huis hebben? De opleiding zal geschikt zijn voor scholieren met een NT profiel met biologie of een NG profiel met wiskunde B en Natuurkunde. Je moet een onderzoekende, nieuwsgierige student zijn met sterke interesse in de geneeskunde, natuurwetenschappen en biologie. Je wilt een bijdrage leveren aan baanbrekend onderzoek van de toekomst en bent bereid hier hard voor te werken.
Werken en verder studeren Je goede basiskennis bied je aansluiting op veel verschillende masteropleidingen. Je mogelijkheden om verder te studeren zijn dan ook breed. Het vakgebied nanobiologie is sterk in ontwikkeling en de vraag naar kennis en inzicht op dit gebied stijgt sterk. Door je opleiding zul je inhoudelijk deskundig zijn en heb je geleerd goed te werken in een multidisciplinaire omgeving. Je toekomstperspectief is daardoor uitstekend. Je kunt bijvoorbeeld aan de slag in onderzoeksfuncties; zowel op academisch vlak als in de industrie of bij medische instellingen. Compleet nieuwe manieren om ziektes te genezen, verbeterde kankertherapieën, technologie om hartproblemen te signaleren voordat ze tot ziekte leiden, een nieuwe manier om DNA volgorde uit een enkele cel te kunnen aflezen, of een microscoop waarmee je vitale moleculen in een levende cel kunt volgen: het zijn allemaal mogelijke toepassingen van nanobiologie. Omdat je in staat bent een vertaalslag te maken tussen verschillende domeinen, heb je ook een prima basis voor een carrière als docent, wetenschapsjournalist of adviseur. Op dit moment wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van deze nieuwe studierichting. Wil je op de hoogte blijven van deze ontwikkelingen, kijk dan regelmatig op www.nb.bsc.tudelft.nl.
101 | Bachelorgids 2011
Model van twee gebroken DNA strengen, die door eiwit bijeengehouden worden om uiteindelijk de breuk te kunnen herstellen. Gebaseerd op gezamenlijk onderzoek van TU Delft en Erasmus MC
Meer weten?
Volg online een oriënterende cursus! Ben je geïnteresseerd in een technische studie, maar wil je wel eens weten wat je echt te wachten staat? Wil je meer weten over techniek en wetenschap? Via de zogenaamde ‘Open Course Ware’ kun jij je online oriënteren op de inhoud en zwaarte van je favoriete bacheloropleiding. Op de website www.ocw.tudelft.nl vind je online lesmateriaal, zoals een aantal bachelorcursussen, introductiecursussen, NLT modules, VWO cases, en Flitscolleges. Dit onderwijsmateriaal kan je helpen om je een beter beeld te vormen van je vervolgstudie. Maar je kunt het materiaal natuurlijk ook op school gebruiken, bijvoorbeeld bij een werkstuk.
Open dagen In het najaar en voorjaar kunnen 4, 5 en 6 vwo’ers de open dagen bezoeken. Heb je je daarvoor al georiënteerd op de verschillende opleidingen? Dan kies je nu een of meer opleidingen die je een uitgebreid bezoek brengt. Op de faculteiten zijn presentaties workshops, rondleidingen met demonstraties en je krijgt voldoende gelegenheid om vragen te stellen aan studenten of studieadviseurs. www.opendagen.tudelft.nl
Meeloopdagen Wil je student voor een dag zijn? Meld je dan aan voor een meeloopdag. Je loopt dan letterlijk een dagje mee met een student van de opleiding van jouw keuze. Je volgt een college, woont een practicum bij, je eet in de kantine of je bezoekt een studentenvereniging: net wat er die dag op het programma van de student staat. In ieder geval een uitgelezen kans om de faculteit te zien en de sfeer te proeven. www.meeloopdagen.tudelft.nl
Wedstrijden Zoek jij een extra uitdaging? Of heb je een technisch ontwerp gemaakt en ben je daar trots op? Doe dan mee aan een van de spannende wedstrijden waarbij de TU Delft is betrokken. Kijk op www.scholieren.tudelft.nl en bepaal welke uitdaging jíj aandurft. Wie weet win je een mooie prijs.
102 | Bachelorgids 2010
Proefstuderen De TU Delft heeft voor 5 en 6 vwo‘ers een interessante en serieuze manier bedacht om kennis te maken met de opleiding van jouw keuze: proefs tuderen. Je gaat echt aan de slag bij de opleiding. Het proef studeerp rogramma verschilt per opleiding, maar je volgt altijd onderdelen uit het reguliere studie programma. Colleges, een werkgroep, soms volg je een practicum of maak je een huiswerkopdracht. Hierdoor zul je aan het eind van het programma een beter onderbouwde studiekeuze kunnen maken. www.proefstuderen.tudelft.nl
Junior TU Delft Speciaal voor ambitieuze leerlingen uit 5 en 6 vwo hebben we Junior TU Delft ontwikkeld. Dit is een themablok waarin je vijf vrijdagen de hele dag les krijgt aan de TU Delft. Je volgt een interdisciplinair programma met ontwerpen, onderzoeken en technologische toepassingen. Al met al een grondige kennismaking met het onderwijs aan de TU. Aanmelding voor Junior TU Delft loopt in eerste instantie via je docent of decaan. www.junior.tudelft.nl
Bezoek aan jouw school De TU Delft kan ook naar je school komen. Een studentvoorlichter vertelt met een uitgebreide presentatie over de verschillende opleidingen die je aan de TU Delft kunt volgen. We hebben diverse presentaties voor leerlingen van 3 t/m 6 vwo. www.scholieren.tudelft.nl
103 | Bachelorgids 2010
Contactinformatie & webadressen van de opleidingen Technische Universiteit Delft Marketing & Communicatie Postbus 139 2600 AC Delft T 015 27 89111 E
[email protected] www.bk.bsc.tudelft.nl www.ct.bsc.tudelft.nl www.et.bsc.tudelt.nl www.io.bsc.tudelft.nl www.lst.leidendelft.nl www.lr.bsc.tudelft.nl www.mst.leidendelft.nl www.mst.bsc.tudelft.nl www.ta.bsc.tudelft.nl www.tb.bsc.tudelft.nl www.ti.bsc.tudelft.nl www.tn.bsc.tudelft.nl www.tw.bsc.tudelft.nl www.wb.bsc.tudelft.nl
Handige webadressen Alles over studeren aan de TU Delft: Alles over de bacheloropleidingen van de TU Delft: Informatie en aanmelden voor meeloopdagen: Informatie en aanmelden voor proefstuderen: Alles over Junior TU Delft: Sport & Cultuurcentrum: Een kamer zoeken in Delft:
www.studeren.tudelft.nl www.bachelor.tudelft.nl www.meeloopdagen.tudelft.nl www.proefstuderen.tudelft.nl www.junior.tudelft.nl www.snc.tudelft.nl www.duwo.nl
Alles over studeren in Delft of het studentenleven:
[email protected]
Je vindt ons ook op: www.twitter.com/tudelft www.tudelft.nl/facebook www.flickr.com/tudelft www.youtube.com/tudelft
104 | Bachelorgids 2010
Colofon Productie: TU Delft, Marketing & Communicatie Ontwerp en opmaak: Haagsblauw, Den Haag Fotografie: Johannes van Assum, Marc Blommaert, Danielle Brinkhuis, Nathalie Bruijn, Jaqueline de Haas, Richard van ‘t Hof, Dieuwertje Koomen, Jorrit Lousberg, Marleen Sleeuwits, Kevin Thomassen Drukwerk: Deltahage, Den Haag © 2010, TU Delft
T +31 (0)15 27 89111 E
[email protected]
www.tudelft.nl
Technische Universiteit Delft
TU Delft Bachelorgids 2011
Marketing & Communicatie Postbus 139 2600 AC Delft
TU Delft
Bachelorgids 2011
Cert no. SCS-COC-00652-DE