Technische informatie 3.323 | LAKKEN | DISPERSIELAKKEN | 180213
MICHAEL HUBER MUNCHEN
ACRYLAC
®
GOUD- EN ZILVERINKTEN
Systeembeschrijving ACRYLAC® -goud- en zilverinkten openen voor het effectvol decoreren van verpakkingen en brochures geheel nieuwe mogelijkheden en zijn er in geslaagd zich in de markt te vestigen. Het is nauwelijks voorstelbaar dat de verpakkingsmarkt in de sigaretten en shagverpakking het voorheen zonder deze producten moest stellen. De hoge briljantie van de ACRYLAC® -producten wordt bereikt door de verwerking van speciaal ontwikkelde metaalpigmenten. In ACRYLAC® -goud zijn deze gebaseerd op het slijpsel van messing, in ACRYLAC® -zilver en ACRYLAC® -alu-goud op diverse aluminiumpigmenten. Om de goudkleur te bereiken wordt bij ACRYLAC® -alu-goud tevens gebruik gemaakt van hoogtransparante- en intensieve kleurpigmenten. Drukeigenschappen ACRYLAC® -goud- en zilverinkten zijn qua bindmiddelformulering vergelijkbaar met dispersielak en tonen daarom hetzelfde gebruikstechnische gedrag. Ze drogen snel door wegslag of verdamping van de waterbestanddelen. Tijdens het drogingsproces ontstaat er, op basis van de speciaal ingestelde combinatie tussen bindmiddel en metaalpigment, een optimale planparallelle oriëntatie, welke zorg draagt voor de uitstekende glans. In tegenstelling tot het oxidatief drogende bindmiddelsysteem in goudvoordrukinkten en offsetbronsinkt, waar tijdens de droging de karakteristieke offsetgeur ontstaat, zijn de ACRYLAC ® -goud- en zilverinkten gebaseerd op een watergedragen bindmiddelsysteem. De sensorische waarde van deze inkten, die middels de Robinsontests bepaald zijn, zijn in verhouding met Acyrlac® dispersielak vergelijkbaar laag. Ze zijn daardoor uitermate goed geschikt voor het decoreren van bijvoorbeeld levensmiddel- en sigarettenverpakkingen. Indien met ACRYLAC® -goud en zilverinkt gewerkt wordt, moeten speciale maatregelen genomen worden. We adviseren om deze inkten uitsluitend te gebruiken op offsetpersen met een dubbellakwerk. Het substraat dient in de eerste toren met ACRYLAC® dispersielak als primer gelakt te worden. Gebruikstechnische aanwijzingen ACRYLAC® goud Deze inkten worden als 2-componenten-systeem geleverd, bestaande uit pigmentpasta en bindmiddel. De componenten zijn separaat minstens één jaar houdbaar. Het omroeren van de lak is met eenvoudige middelen mogelijk, bv. met een boormachine met mengstaaf (laag toerental, zonder luchtinslag en niet warm laten worden). De pigmentpasta wordt met ca. ¼ deel van het bindmiddel voorgemengd. De roertijd bedraagt ongeveer 10 minuten en er moet een gladde, homogene massa ontstaan. Aansluitend wordt het restant bindmiddel in delen bijgemengd en nogmaals 5 minuten langzaam geroerd. Het dan ontstane product moet binnen 6 weken verwerkt worden. Een blauwachtige verkleuring aan het oppervlak van de inkt beïnvloedt de glans niet. De inkt moet in elk geval vlak voor de verwerking nogmaals kort omgeroerd worden. Bij opslag van de inkt na het verwerken moeten ontstane luchtblaasjes afgeschept worden.
1
Technische informatie 3.323 | Lakken | Dispersielakken | 180213
De bovenkant van de inkt in het blik moet met folie afgedekt worden. ACRYLAC® -goudinkten worden ook als 1-componenten-systeem aangeboden. De 1-componenten inkt moet binnen 8 weken verwerkt worden. Daarna kan verlies van briljantie niet uitgesloten worden. Gezien de beperkte houdbaarheid van de1-componentversie geven wij voor goudinkt de voorkeur aan de tweecomponenten versie. ACRYLAC® -zilver en alu-goud Deze inkt wordt als 1-componenten-systeem geleverd en is drukklaar. Ze moeten binnen 3 maanden verwerkt worden. Als de inkt al in de machine is ingezet, moet ze zo snel mogelijk verbruikt worden. ACRYLAC® -zilver en alu-goud mag niet in gesloten verpakking opgeslagen worden, aangezien er een (geringe) kans op ontwikkeling van waterstof mogelijk is. Ter bepaling van de viscositeit is het aanbevolen voor een exacte meting gebruik te maken van een 4-mm-uitloopbeker. De uitlooptijd bedraagt bij een 4mm beker voor ACRYLAC ® -goud en zilver circa 40-60 sec. (bij bleichgoud circa 80-100 sec.) Aan de inkt kan maximaal 5% water in stappen worden toegevoegd. Daarmee kan de viscositeit voor ca. 16 uur constant gehouden worden. In het geval van een zeer fijn drukmotief moet de inkt zover met water verdund worden, dat de uitlooptijd bij ACRYLAC® -goud op 30-35 sec. en bij zilver op circa 50 sec. ingesteld wordt. Machinetechnische aanwijzingen De beste manier om een exacte dosering van het inktmengsel over te dragen is via een Anilox rasterwals met kammerrakelsysteem. Vanuit de rasterwals komt de inkt direct het de polymeercliché en daarna op de bedrukstof. Afhankelijk van de geometrie van de napjes in de rasterwals komt ca. 50% van de inhoud van elk napje op de bedrukstof terecht. Als eerste aanbeveling voor een rasterwals bij het aanbrengen van ACRYLAC® -goud gelden de volgende waarden: -
Schepvolume Raster Napjes/afstand
circa 8 cm3/m2 circa 130 L/cm verhouding min. 15:1
Bij zeer fijne teksten kan het gunstig zijn, een rasterwals met een lager schepvolume in te zetten. Ervaringen hebben geleerd, dat het niet mogelijk is een watergebaseerde goud- en zilverinkt met een conventioneel lakwerk te drukken. De daarmee opgebrachte hoeveelheid is namelijk te hoog. Fijne teksten en afbeeldingen zullen dichtlopen. Om watergebaseerd goudof zilverinkt en dispersielak in één drukgang op te kunnen brengen, moet de machine uitgerust zijn met 2 lakunits. Dit zogenaamde dubbellakwerk biedt 2 verwerkingsvarianten: 1. Verwerkingsmogelijkheid Via de eerste opdraagunit wordt gelakkeerd met ACRYLAC® dispersielak (rasterwals 9cc) en aansluitend in het tweede lakwerk de goud- of zilverinkt opgebracht. De onderliggende laklaag droogt pas volledig na het passeren van de 2e lakunit. Door de op het grensvlak tussen inkt en lak ontstane verbinding krijgt men een goede schuurvastheid. Gelijktijdig wordt een uitstekend goudeffect bereikt, aangezien de briljantie niet door overlakkering gereduceerd wordt. Door eerst lak op te brengen wordt tevens verhinderd dat de offsetinkt op de polymeerplaat van de goud- en zilverinkt opbouwt. De in de offsetinkt aanwezige laagmoleculaire bestanddelen kunnen anders tot zwelling van de polymeer van de plaat leiden.
2
Technische informatie 3.323 | Lakken | Dispersielakken | 180213
2. Verwerkingsmogelijkheid Het drukken van goud- of zilverinkten via het eerste lakwerk gevolgd door een overlakkering ter bescherming van de inkt. Daardoor wordt een uitstekende schuurvastheid bereikt, of kan, door de keus voor een daarvoor geschikte laktype, de stapelbaarheid exact op de bedrukstof aangepast worden. Er moet opgelet worden, dat geen offsetinkt op de polymeerplaat van de ACRYLAC® wordt opgebouwd. Bij deze methode is de briljantie minder goed, het goudeffect is wat minder prominent. Het is duidelijk dat de voordelen van de 1e verwerkingsmogelijkheid prefereren. De daarbij bereikte schuurvastheid is in het algemeen toereikend. Indien de druk te hoog is, kan de inkt aan de randen van de polymeerlakplaat weg- geperst worden. Dit effect veroorzaakt kraalranden en doubleren in het beeld of het dichtlopen van fijne onderwerpen. Daarom is het nodig de aanpersdruk minimaal in te stellen (kiss-print). De viscositeit van de gemengde inkt is vergelijkbaar met die van normale dispersielak De uitlooptijd ligt bij circa 40-50 sec. in een 4mm beker. Om viscositeitschommelingen in te dammen en schuimvorming te verhinderen, moet de inkt tijdens de verwerking continue met een roerstaaf met een laag toerental geroerd worden. Bij een verwerkingsduur van meerdere dagen of bij minimale inktafname is het aanbevolen, de inkttemperatuur in de voorraadreservoirs op 15-20°C te houden. Hiervoor heeft men koelapparatuur en een in het lakreservoir geïntegreerd roerwerk nodig. Het inktniveau in de inktbak mag niet onder de 20 cm komen. Anders is het eigengewicht van de inkt niet meer voldoende om de via de rasterwals ingebrachte lucht naar het oppervlak te transporteren. Het is daarom aanbevolen smalle en hoge voorraadreservoirs te gebruiken. Door de speciale aard van ACRYLAC® -producten en de verwerkingstechnische bijzonderheden raden wij u aan vóór het eerste gebruik van deze producten contact met ons op te nemen. Drukplaten De verwerking gaat via fotopolymeer platen. Verschillende plaatfabrikanten hebben fotopolymeerplaten op basis van aluminiumdragers ontwikkeld. De aluminiumdrager moet het rekken van de plaat bij het inspannen verhinderen en maakt zeer goed sluitend drukwerk, ook bij hoge eisen, mogelijk.
3
Technische informatie 3.323 | Lakken | Dispersielakken | 180213
Verkrijgbare producten en verpakkingshoeveelheden ACRYLAC® Goud- en zilverinkten
Pigmentpasta Aandeel 45%
Bindmiddel Aandeel 55%
Verpakkingshoeveelheid
2-componenten-systeem ACRYLAC® goud - kleurtoon reichbleichgoud - kleurtoon bleichgoud - kleurtoon reichgoud
57MET7040 57MET7050 57MET7030
57MET7011 57MET7011 57MET7011
22,5 kg 22,5 kg 22,5 kg
1-componenten-systeem ** ACRYLAC® goud - kleurtoon reichbleichgoud - kleurtoon bleichgoud - kleurtoon reichgoud
57MET7202 57MET7203 57MET7201
ACRYLAC® zilver ACRYLAC® alu-goud
57MET7100 57MET7205
** Wij adviseren uitsluitend het 2-componentensysteem in te zetten. In het bijzonder bij een mengsel met bleichgoudpasta is een aanvangsviscositeit van circa 100 sec/4 mm waarneembaar. Om de drukviscositeit in te stellen moet met circa 5% water tot ongeveer 50 Sec/4 mm DIN-beker verdund worden. Inktconcentraten Voor het aankleuren van de ACRYLAC® -goud- en zilverinkten is een concentraat serie leverbaar. Daarmee kunnen de kleurnuances van de metallic inkten individueel aangekleurd worden. Volgende producten zijn voorhanden: -
Concentraat geel Concentraat rood
57P5003 57P5005
Bij speciale eisen moet de kleur in het laboratorium uitgewerkt worden, om de kleurtoon aan het model aan te passen. ACRYLAC®-goudinkten, die concentraten bevatten, kunnen slechts voor korte tijd opgeslagen worden, daar het oppervlak snel aandroogt. Opslag voor meerdere dagen is niet mogelijk!
4
Technische informatie 3.323 | Lakken | Dispersielakken | 180213
Speciale instructies Het is noodzakelijk om proeven te nemen ten aanzien van het voor- en na traject voordat tot oplagedruk wordt overgegaan. De schuurvastheid en tapevastheid van ACRYLAC ® -goud en zilverinkt is relatief laag. Indien de gedrukte goud en zilver inktlaag met vocht of andere kritische substanties in aanraking komt, kan dit leiden tot chemische reacties die een negatief effect hebben op de briljantie van de metallic inkt. ACRYLAC® -goud en zilverinkt inkten laten een goede loogpenetratie zien op flesetiketten. De loogbestendigheid is echter minder dan bij vellen-offsetinkten. Het aluminium uit ACRYLAC® -zilverinkt en Alugoud lost op in het loogbad. Het loogbad kan aangekleurd worden door de fijne kleine pigmenten. In het geval van goudinkt, kan het loogbad vervuild raken door de koper en zink deeltjes. Alcoholechtheid, bijvoorbeeld tegen de verpakkingsinhoud, moet in de praktijk worden getest. Bovendien zijn de ACRYLAC® -goud en zilverinkt inkten niet voldoende waterproof indien condens of watergebaseerde lijmen voor een vochtige atmosfeer zorgen. U dient ook vooraf te controleren of ingrediënten van de lijm de ACRYLAC® -goud en zilverinkt inktlaag aantasten. Tevens moet voor een grote drukorder gedraaid wordt, alle mogelijke reacties van de ACRYLAC ® -goud en zilverinkt op de omstandigheden onderzocht worden. Dit is de enige manier om een hoog peil van productiezekerheid te waarborgen. Dit geldt ook voor de andere eigenschappen van de inkten: -
loogbestendigheit loogpenetratietijd alcoholechtheid condensechtheid natblokvastheid UV-vernisbaarheid (wordt afgeraden)
U moet testen of de inkt voldoet aan de omstandigheden voor de specifieke drukorder. Tevens is het noodzakelijk om te realiseren wat voor stoffen invloed kunnen uitoefenen op de afdruk, vooral bij labels, en de inkt. Er bestaat een dermate grote variëteit in toepassingen dat we in dit informatieblad niet verder hier op in kunnen gaan, laat staan dat we volledig zouden kunnen zijn. Waar in ieder geval ook op gelet moet worden is: -
het substraat wat gebruikt wordt de verpakkingstemperatuur het vulgoed eventueel sealen in folie
Heatsealbestendigheid hangt af van vele parameters, zodat wij u adviseren om praktijktesten te doen. Hotstampfoliebestendigheid dient ook in de praktijk te worden getest. Dit hangt af van het substraat en het type hotstampfolie. Het kan noodzakelijk zijn om de ACRYLAC® -goud en zilverinkt te lakken met een hittebestendige lak. Hittebestendigheid hangt af van de diverse gereedschappen, bijvoorbeeld soort metaal, de temperatuur en de tijd en druk en dient in de praktijk te worden getest.
5
Technische informatie 3.323 | Lakken | Dispersielakken | 180213
Indien ACRYLAC® -goud- en zilverinkt inkten in-line worden geproduceerd met gecontroleerde productieprocessen, zijn de inkten geschikt voor het buitenzijdebedrukking van voedselverpakkingen. De lakken mogen geen direct contact met het verpakte levensmiddel hebben en stofovergang door de bedrukstof moet worden uitgesloten. ACRYLAC® -goudpasta en vernis heeft een pot-life van 6 maanden na levering mits het blik ongeopend is. De zilverinkt en Alugoud is 3 maanden houdbaar. Indien de opslagtijd toch langer is, dienen de eigenschappen van de inkt te worden beproefd. Na opening van de can moet de inkt zo snel mogelijk gebruikt worden. Roer de inkt altijd goed voor gebruik, echter niet met hoog toerental zodat geen temperatuurverhoging ontstaat en schuimvorming voorkomen wordt. Kant en klaar -aangekleurde- inkt kan maximaal 6 weken bewaard worden. ACRYLAC® -goud en zilverinkt moeten in een droge, koele maar vorstvrije ruimte bewaard worden. Afvalverwerking Het waswater bij goudinkten moet op basis van het koperaandeel speciaal afgevoerd worden. Het is gunstiger, het waswater te verzamelen en het pigment 1 à 2 dagen te laten bezinken. Daarna kan de overblijvende oplossing worden afgegoten. Deze oplossing bevat nog wel koper en moet apart als chemisch afval afgevoerd worden. Het goudpigment kan samen met offsetinkten afgevoerd worden. Inktresten en waswater van ACRYLAC ® -zilver en ACRYLAC® alu-goud bevatten geen zware metalen. Zij zijn op basis van aluminiumpigmenten opgebouwd. ACRYLAC® -alu-goud bevat daarbij ook nog extreem fijne inktpigmentdeeltjes. Na geëigende behandeling (neerslag, filtratie, neutralisatie) kan het waswater als in afstemming met de regionale overheden afgevoerd worden. Bij deze producten kan echter door langzame ontleding van het aluminiumpigment waterstof ontstaan. Daarom mogen de restinkten en het waswater niet in afgesloten verpakkingen opgeslagen worden. Zorg voor een goede ventilatie. Hulpmiddelen Indien noodzakelijk kan vertrager 10 T 0422 tot 3% worden toegevoegd. Bij schuimvorming kan ontschuimer 57DL801508 tot 0,5% toegevoegd worden. Gebruik voor het reinigen van het lakwerk en speciaal voor de platen ACRYLAC ® -reiniger 10 T 0145 (zie technisch informatieblad nr. 3.310) Verpakking Wordt ACRYLAC® -goud of ACRYLAC® -zilver als 2-componenten-systeem besteld, dan wordt de pigmentpasta en het bindmiddel apart verpakt en als een eenheid geleverd. Voor het mengen van de gebruiksklare ACRYLAC® -goud- en zilverinkten kan de bijgeleverd 30 kg. kunststofemmer gebruikt worden. ACRYLAC® -goud respectievelijk ACRYLAC® -alu-goud als 1component-systeem wordt bij hoeveelheden tot 20 kg. in een kunststofemmer geleverd.
Deze technische informatie geeft de huidige stand van onze kennis weer. Zij geeft kennis en adviseert. Enige verantwoordelijkheid m.b.t. te juistheid kan daaruit niet afgeleid worden. Veranderingen, die tot vooruitgang leiden, blijven voorbehouden. HST Benelux . Bolderweg 33 . Postbus 30140 . 1303 AC Almere . E-mail:
[email protected] . Internet: www.hst-benelux.com Tel. +31(0) 36 529 01 17 / +32(0) 9 230 67 19 . Fax +31(0) 36 532 64 54 / +32(0) 9 231 75 57
6