Techniek is emotie Lees het op pagina 16. TIEN TOP TIPS Voor het imago! Vakwerk mag gezien worden. Uit de anonimiteit. Hoezo saai en stoffig?

magazine over werken en leren in de metaalbewerking WWW.OOM.NL | NAJAAR 2014

Uit de anonimiteit

Vakwerk mag gezien worden Hoezo saai en stoffig?

Techniek is emotie

Lees het op pagina 16

Hoe werkt... DE MULTI TOOL TRAC Kijk op pagina 26

TIEN TOP TIPS

Voor het imago! reid Lees de tips versp ine az ag m dit in

IN DIT NUMMER:

COLUMN

Dr. ir. Martijntje Smits is ingenieur en techniek filosoof en werkt als senior onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Ze wordt gefascineerd door de gevolgen van nieuwe wetenschap en technologie voor de samenleving.

Daar bij die molen Vakantie, dat is proeven aan het paradijs. Aan een zorgeloze wereld: relaxed, vredig, ongerept en met zo min mogelijk afwas en e-mail. Het liefst in een omgeving met ruige bergen, lieflijke meertjes of palmstranden, want landschappen met afvalovens, hoogspanningslijnen en tankstations zijn taboe. Ook energiecentrales, snelwegen en hijskranen wil je liever niet zien als je uit je pensionraam kijkt. We reizen per vliegtuig of per TGV, iPad en digitale camera op zak. Toch, al die apparaten vloeken met dromen over het bestemmingsoord. Het liefst verstoppen we onze apparaten, of we maken ze zo klein mogelijk. Of we verpakken ze in strak, esthetisch design. Of allebei. En als dat niet lukt, moeten ze uit het zicht: liefst aan de landsgrenzen of langs de snelweg. Verdwijntrucs zijn er niet alleen op reis: ook thuis en op straat verdwijnt techniek achter façades. Wie weet nog precies hoe apparaten werken, waar ze vandaan komen en wie ze heeft gemaakt? Laat staan dat we ze zelf gaan repareren. Toch heb ik tijdens mijn fietsvakantie genoten van een imposant stuk techniek: de fraaie watermolen van Haaksbergen, gebouwd in 1548, gerenoveerd in 1986. Toen ik erlangs reed, was de molen volop in bedrijf. Buiten raasden de waterschoepen, binnen denderde het enorme raderwerk. De molenaar liet zien hoe vlaszaad werd vermalen tot heldere lijnzaadolie en graan tot meel. Het spul werd verkocht aan plaatselijke bakkers, honderd procent duurzaam. Niks geen façade, elke productiestap volkomen transparant. Mooi vak, molenaar. Kan nieuwe techniek niet zichtbaarder zijn, zoals die watermolen? Gemak of veiligheid zijn geen excuus voor verstoppen. Wat verborgen blijft, kan niet inspireren en nieuwsgierig maken. Laat de imagocampagne dáár beginnen, bij technieken en ambachten uit de kast halen. Dat je apparaten weer kunt demonteren, repareren en in elkaar zetten. Je zult zien, dan stromen de vakopleidingen boordevol.

08

Saai, stoffig?

10

Onzichtbare kunstenaars

Wat Ton Hartevelt van TechniekTalent.nu betreft, nemen we voor eens en voor altijd afscheid van de stereotiepe beelden van techniek.

Op anonieme bedrijventerreinen worden de mooiste dingen gemaakt. Dingen om heel trots op te zijn.

16

Techniek is emotie

22

Iedereen doet alles

28

De kracht van reclame

Nu ‘harde’ techniek vrijwel is verdwenen uit de dagelijkse leefwereld, wordt het tijd om de menselijke kant van de sector te laten zien.

De medewerkers van Rimas zijn multi-inzetbaar. En dat moet ook wel: het bedrijf werkt aan grote projecten, vaak bestemd voor de export.

Machinefabriek Boessenkool besteedt één procent van zijn omzet aan marketing. De resultaten zijn verbluffend.

En verder... 4 15 24 26 35 37

Eerst Dialoog Onderwijs Hoe werkt... De helpdesk Regiomanagers

METAALJOURNAAL NAJAAR 2014

|

3

EERST

IMAGOTIP 2 websites of Laat in uitingen als t t het eindproduc wa n advertenties zie gt. aa dr rkt of bij is waaraan je we

De Maker

Peter Kunen (47)

Meewerkend voorman productie bij Dr. Jekill & Mr. Hyde in Belfeld ‘Wij bouwen elektronisch instelbare uitlaten voor Harley Davidson, Victory, Indian en Suzuki. Vanuit heel Europa bepalen klanten zelf de samenstelling van hun uitlaat. Wij assembleren hem en sturen hem op in een speciaal ontworpen doos. Onze uitlaten beheersen het geluid volledig. Voor de wet zijn maximale decibellen vastgesteld bij stilstand en tussen vijftig tot tachtig kilometer per uur. Voor de overige snelheden is er geen norm. Ons uitlaatsysteem meet hoe hard je rijdt en bepaalt elektronisch hoe hard het geluid mag zijn. Hierdoor rijd je altijd met het maximale wettelijk toegestane geluid. En dat wil je, een Harley moet tenslotte wel als een Harley klinken. Ik hoor trouwens vanaf grote afstand of een uitlaat van ons is. Het is een ronde, warme sound. Ik ben er trots op, want daar heb ik handmatig aan gewerkt. Mijn werk is ook mijn hobby. Met collega’s maken we vaak een ritje en ook de baas gaat dan mee. Op zondagochtend verzamelen we op de zaak en je mag een motor gebruiken van het bedrijf. Dan testen we meteen nieuwe onderdelen. En ja, in een tunnel krijg je de grootste glimlach. Je eigen geluid kaatst terug. Prachtig.’ tekst eN foto rob overmeer

4

| METAALJOURNAAL NAJAAR 2014

Toen & Nu ‘Er heerst hier een echte Westlandmentaliteit’

Aanraders Knap karretje Ook in Amerika pakken steeds meer mensen de fiets. En is er dus vraag naar stevige, veelzijdige stadsfietsen. In de publiekswedstrijd Oregon Manifest konden mensen stemmen op de meest ideale stadsfiets. Vijf steden deden mee aan de wedstrijd en dat leverde verrassende innovaties op: van een uitschuifbare bagagedrager tot een kettingslot dat in het frame verdwijnt. Winnaar is het futuristische ontwerp Denny uit Seattle. Het heeft elektrische trapondersteuning en automatische versnellingen. De batterij neem je makkelijk mee, waardoor je ’m thuis of op je werk kunt opladen. De fiets op slot zetten doe je met het vlinderstuur, dat in zijn geheel is los te halen, maar ook met een hoekje aan een paal kan worden geklikt. De verlichting gaat automatisch aan en er zijn zelfs richtingaanwijzers. En de spatborden zijn kleine vegertjes die achter op de banden staan. Binnenkort zal Denny in productie worden genomen in een oplage van honderd stuks.

Waarom niet? De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. En dat heeft invloed op het werk en de werkplek. In Toen & Nu vertellen metaal bewerkers over toen en over nu. Deze keer: Henry Huiskens (52) van Metazet/FormFlex in Wateringen over hoe een metaalbewerker voor de glastuinbouw uitgroeide tot een innovatief en veelzijdig internationaal bedrijf.

TOEN ‘Onze oprichter Leo van Adrichem begon in 1978 met zes mensen in een klein bedrijfspand in Kwintsheul, midden in het Westland. Leo zat in de kassenbouw en zag kansen voor een bedrijf dat voor de tuinders in de omgeving dingen als haken, beugels en andere ondersteuningsmiddelen maakte voor in de kas. Het ging vooral om las-, stans- en zetwerk in series van enkele honderden stuks. In die tijd produceerde Metazet bijvoorbeeld veel staande buisrailsteunen, waarover de verwarmingsbuizen werden gelegd. Over die buizen kon je dan weer allerlei systeempjes met wielen laten rijden. Het grootste deel van wat onze mensen deden was handwerk en ook de werkomgeving was heel anders dan nu, rommelig en lawaaierig.’

NU ‘Na een aantal verhuizingen en uitbreidingen zit Metazet/ FormFlex nu met 75 collega’s in een prachtig pand in Wateringen. Daarnaast hebben we vestigingen in Polen en Canada en nog eens zeven verkooppunten wereldwijd. Negentig procent van wat we doen is inmiddels dan ook voor de export. De werkplaats van nu is van alle moderne techniek voorzien: van las- en draadbuigrobots tot platen- en kokerlasers. We leveren nog altijd veel maatwerk aan de tuinbouw en ontwikkelen ook veel nieuwe producten, zoals de Virto, een elektrische driewielige stascooter. Onze mensen blijven hier lang werken, waardoor we niet alleen een hecht team zijn, maar ook veel kennis in huis hebben voor innovaties. Er heerst hier een echte Westland-mentaliteit: hard werken, niet zeuren, passie hebben voor het product, samenwerken en flexibel zijn.’

Kleding kun je natuurlijk in elkaar naaien, maar de Hongaarse modeontwerper Zita Merényi pakt het anders aan: zij gebruikt de soldeerbout. De lasnaden zijn ruwe metalen lijnen, die opvallend op de kledingstukken aanwezig zijn. Haar Provo-CUT collectie is gemaakt van grijs neopreen (surfpakstof). Met warmte smelten de verschillende stukken aan elkaar, waarbij een rafelige rand ontstaat. Volgens de ontwerper zijn de lasnaden een soort littekens, die verwijzen naar de langdurige en tijdelijke sporen die mensen op de aarde en op hun eigen lichaam achterlaten. www.fb.com/merenyi.zita

Voor hem en haar Handig voor vrouwen of mannen met lang haar: de Leatherdos. Deze eenvoudige haarclip is niet wat hij lijkt, hij herbergt drie soorten schroevendraaiers, een moersleutel, een winkelwagenmuntje, een liniaal en een zaag. En dat levert een win-winsituatie op: je haren zijn uit je gezicht én je hebt je eigen mobiele gereedschapskist altijd bij je. € 6 via http://eu.monkeybusiness.co.il


|

5

EERST

HET CV VAN...

Edith Guldenaar CNCdraaier bij Van Haandel Metaal, Boekel

Minder ongelukken met Healthy Metal Uit cijfers van de Inspectie SZW blijkt dat jonge werknemers in de metaal relatief vaker een ongeval hebben dan oudere werk nemers – vooral door het onveilig werken met machines. De online tool Healthy Metal moet daar verandering in brengen.

Edith Guldenaar (43) switchte twintig jaar geleden van de mode naar de metaal. Inmiddels zou ze niet anders meer willen.

Een meisjesdroom, de metaaltechniek? ‘Helemaal niet. Ik heb de huishoudschool gedaan, richting textiele werkvormen. Vervolgens ging ik naar de modevakschool. Maar werk vinden in die branche leek onmogelijk. Ik had baantje na baantje, soms in een winkel, maar ook in de kassen. Alles om maar aan het werk te zijn.’

Beginscherm Healthy Metal The Game

Wat gaf je een duwtje in de goede richting? ‘Ik deed een beroepskeuzetest op het Arbeidsbureau. De uitkomst: technisch onderlegd. Dat kwam in mijn dossier. Toen in 1994 de campagne Vrouwen in de metaal startte, ben ik benaderd: ik kreeg de kans om me te laten omscholen. Na een bezoek aan de open dag was ik meteen enthousiast.’

En, zat vanaf dat moment je loopbaan in de lift? ‘Zeker. Op school was het fantastisch. Het klikte goed met de andere meiden, maar ook met de mannen die een herintredersscholing deden. Het was een mooie tijd. Daarna heb ik fijne banen gehad. Geen dag zonder werk gezeten.’

Het is best een ommezwaai, van mode naar techniek. ‘Nou, het gekke is, toen ik me moest oriënteren op een middelbare school, ben ik al op de lts gaan kijken. Ik vond het fantastisch, maar in die tijd was dat geen optie voor een meisje. Tenminste, niet waar ik vandaan kom. Dus ik was het snel weer vergeten. Maar het heeft er dus altijd ingezeten. Ik hou ervan om van niets iets moois te maken. Het materiaal, of het nu stof is of metaal, maakt me niet veel uit.’

Is het nooit een probleem geweest, een vrouw te zijn in de metaal? ‘Om eerlijk te zijn, ik denk weleens dat het in mijn voordeel heeft gewerkt. Ooit heeft een secretaresse mijn sollicitatie eruit gepikt en haar baas gezegd dat hij mij moest nemen. Nee serieus, het werk past bij me. Bij vorige werkgevers was ik ook praktijkbegeleider, dat was gaaf, anderen laten zien hoe mooi ons vak is. En het stimuleerde me om zelf te blijven leren, ik wilde een waardevolle coach zijn voor de leerlingen.’

6


Twee keer zoveel ongevallen bij jongeren onder de 25 jaar. Hoe komt dat? Anja van Vlerken, projectleider Metaal van Inspectie SZW: ‘Het blijkt dat machine-ongevallen vooral gebeuren door het gebrek aan competenties. De jonge werknemers missen kennis en ervaring. Op school is de aandacht vooral gericht op het maken van een goed werkstuk en te weinig op het veilig maken van een werkstuk.’ Voelen die jonge medewerkers dan niet aan dat ze nog niet handig genoeg zijn voor bepaalde werkzaamheden? ‘Ze zijn vaak niet assertief genoeg. Als de voorman een jonge werknemer vraagt of hij een taak wil uitvoeren, dan zal deze vaak toestemmen – bang om anders als onbekwaam gezien te worden. Daarnaast kan het ook zo zijn dat de machines in het bedrijf verschillen met die op school. Daar moeten beide partijen alert op zijn. De jonge medewerker moet het aangeven, het bedrijf moet er bewust naar vragen.’ Wat is Healthy Metal precies? ‘Healthy Metal is een digitale en interactieve tool, ontwikkeld door de Inspectie SZW. Doel: jongeren bewust maken van de risico’s die zij lopen tijdens hun werk. Per beroep, zoals lasser, monteur of machinebankwerker, zijn er filmpjes en vragen die direct linken aan werkelijke situaties. Je kunt het in je eentje maar ook met een groep spelen en het is heel geschikt om bijvoorbeeld bij beroepsopleidingen in te zetten. Elk ongeluk dat we kunnen voorkomen is belangrijk. Want die ongelukken kunnen zeer ernstig zijn, zelfs met dodelijke afloop.’ Bekijk de tool op www.healthymetal.nl

Lezersactie KNIP UIT DIE BON!

GRATIS naar het Museum van het k Nederlandse Uurwer

FOTOSERIE ED VAN DER ELSKEN Van 13 september 2014 tot en met 4 januari 2015 is in museum Boerhaave in Leiden de tentoonstelling Hit & Run te zien, met unieke foto’s van Ed van der Elsken. In de jaren tachtig schoot de bekende straatfotograaf een fotoserie in het natuurkundig laboratorium NatLab in Eindhoven. Geen wetenschapsfoto’s, maar beelden van onderzoekers en technici in hun werkomgeving. Razendsnel en zonder flits (‘hit & run’) zette hij ze op de gevoelige plaat. De foto’s zijn nooit eerder buiten Philips te zien geweest. www.museumboerhaave.nl

eleeuwen gemaakt. Uurwerken worden al sinds de Midd aandrijfgewicht en waren Ze bestonden uit tandwielen en een ens in de zeventiende Huyg n stiaa Chri zeer onregelmatig, tot In het Museum van het eeuw het slingeruurwerk uitvond. re torenuurwerken van stoe je Nederlandse Uurwerk vind horloges van bewerkt jnde verfi ook r maa gesmeed ijzer, , versierd met graveer- en messing en kunstig gedreven goud erken van de zestiende uurw dse erlan Ned zaagwerk. Van alle voorbeelden te zien. Daarbij tot en met de twintigste eeuw zijn steld waarmee de meesters onge tento hap is ook het gereedsc ing hun kunstwerken van de ambachtelijke metaalbewerk uit kijken! ogen je lang maakten. Hier kun je uren erk Museum van het Nederlandse Uurw ns Scha se Zaan 3, Kalverringdijk 1509 BT Zaandam www.mnuurwerk.nl

TOP 3 Discovery Channel Discovery Channel is een Amerikaanse zender met verrassend leuke populairwetenschappelijke programma’s. Metaaljournaal selecteerde er drie die je niet mag missen!

1 Rise of the machines Ontdek de techniek achter de meest tot de verbeelding sprekende machines en voertuigen ter wereld. Van een megatruck met banden zo hoog als twee personen tot helikopters die werken als vliegende hijskranen. En van supersnelle treinen en raceauto’s tot een nieuw type vrachtvliegtuig dat een moderne variant is op de oude zeppelin. Dinsdag om 22.00 uur

2 Fat’n furious Zwaarlijvige mannen knappen oude auto’s op, waarbij het naast originele uitstraling vooral draait om het opvoeren van de acceleratie. Aan het einde wordt een van de auto’s getest op een racecircuit. Zaterdag om 21.00 uur

3 How it’s made Een programma dat laat zien hoe alledaagse producten worden gemaakt, van kunstbloemen en telefoonsnoeren tot metalen velgen. Dagelijks op verschillende tijden Meer programma’s en video’s vind je op www.yourdiscovery.com/nl

✃

Bon!

bewijs voor gratis toegang voor maximaal 4 personen

TOEGANGSBEWIJS. KNIP UIT EN NEEM MEE ALS Museum van het Nederlandse Deze bon biedt gratis entree bij het nen (normaal € 10 p.p.) en asse Uurwerk voor maximaal 2 volw is geldig t/m 31 december 2014. actie De . p.p.) 5 € aal (norm eren 2 kind te openingstijden. exac de voor rk.nl urwe Kijk op www.mnu


|

7

VOORAF

‘Stereotiepe beelden zitten diep geworteld’

8


‘MET JE HANDEN WERKEN KRIJGT WEER STATUS’

IMAGOTIP 3 aring met techniek Een positieve erv stles gen. Als je een ga stimuleert leerlin echt leuk is. die t da or vo n geeft, zorg er da t je ze n duidelijk uit wa En leg de leerlinge m. aro laat doen en wa

Al enige tijd stellen overheid, bedrijven en scholen alles in het werk om jongeren te interesseren voor techniek. Ton Hartevelt, manager Communicatie bij TechniekTalent.nu, zou het wel van de daken willen schreeuwen: techniek is fantastisch! tekst annemiek de gier foto’s hans van den heuvel

Er is de afgelopen tijd veel gezegd en geschreven over het slechte imago dat techniek zou hebben bij jongeren. Is dat inderdaad zo? ‘Ja, nog altijd willen veel jonge mensen liever een kantoorfunctie dan een loopbaan in de techniek. Stereotiepe beelden van mannen in blauwe overalls, stoffige werkplaatsen en zwaar lichamelijk werk zitten diep geworteld. Gelukkig komen steeds meer partijen – scholen, ouders, media – erachter dat die beelden niet kloppen. Door nieuwe ontwikkelingen is techniek in een veel breder perspectief komen te staan en het lijkt erop dat dat besef langzaam begint door te dringen.’

Is dat imagoprobleem typisch Nederlands? ‘In andere Europese landen zien we in meer of mindere mate dezelfde houding, een beetje afhankelijk van de rol die de maakindustrie in de samenleving speelt. Maar ook in de landen om ons heen is techniek groten deels uit het straatbeeld verdwenen, jongeren komen er minder mee in aanraking. Dus hebben ze er ook automatisch minder affiniteit mee.’ De overheid is inmiddels af van het idee dat Nederland puur een dienstenland zou moeten zijn en stelt de technische sector weer centraal in haar beleid. Is daar al effect van te merken? ‘Er is duidelijk meer aandacht voor de rol van Nederland op het gebied van technische innovatie en specialistische nicheproducten. Maar ook het belang van traditioneel vakmanschap wordt weer onderkend: met je handen werken krijgt weer status. Bij scholen zien we dat ze zich actiever richten op het brede potentieel. Niet zozeer de klassieke bèta’s, die kiezen vanzelf al voor een technische richting. Maar juist die latente groep, waarin ook vrouwen en allochtonen een belangrijk aandeel hebben. Er is iets gaande in de maatschappij, dat is zeker. Wist je dat de TU Eindhoven dit jaar vijftig procent meer vrouwelijke eerstejaarsstudenten heeft geworven?’

Bijvoorbeeld ‘Water, energie en natuur’, ‘Lifestyle en design’ en ‘Mens en medisch’. Veel jongeren hebben affiniteit met dit soort mens en maatschappijgerelateerde onderwerpen. Daar spelen we op in door te laten zien dat techniek voor allerlei problematieken een oplossing biedt. Je oma kan bij wijze van spreken langer zelfstandig thuis blijven wonen dankzij moderne technische snufjes. Op deze manier gaat techniek echt leven.’

Is het bedrijfsleven wel klaar voor deze benadering? ‘Deze nieuwe visie op techniek vraagt van bedrijven in eerste instantie een andere houding. Een open houding richting scholen en richting het brede potentieel aan nieuwe medewerkers. Door bijvoorbeeld bedrijfs bezoeken te organiseren en gastlessen te verzorgen, bied je leerlingen een eerlijk beeld van wat werken in een technisch bedrijf inhoudt en met een beetje geluk bind je ze daarmee al een beetje.’ Waar bestaat het werk van TechniekTalent.nu uit? ‘Wij verbinden zowel landelijk als regionaal alle partijen die zich sterk maken voor instroom en behoud van technisch talent. In de regio zorgt TechniekTalent.nu ervoor dat scholen en bedrijfsleven meer en intensiever met elkaar samenwerken. Leerlingen ontdekken hoe interessant techniek is. Docenten krijgen meer en betere kennis over techniek. En het bedrijfsleven komt in contact met jongeren die in de toekomst misschien wel bij hen komen werken.’ U bent zo enthousiast, waarom werkt u zelf eigenlijk niet in de techniek? ‘In mijn optiek doe ik dat wel! Vroeger werkte ik bij reclamebureaus, maar bij TechniekTalent.nu heb ik echt een specifieke missie: meer jongeren in de techniek. Er is veel te doen, maar het is geweldig als je ziet dat je inspanningen resultaat opleveren.’ ❚

Wat is de truc, hoe verleid je latente techneuten? ‘Bij TechniekTalent.nu werken we met het BètaMentality model, dat de techniek onderverdeelt in zeven werelden.


|

9

IN BEELD

Onzichtbare kunstenaars Talloze vakmensen maken de mooiste dingen in anonieme werkplaatsen. Hen beter zichtbaar maken, kan ervoor zorgen dat meer jongeren inzien hoeveel mogelijkheden de metaal eigenlijk biedt. tekst carolien lindeman foto’s jeroen hofman

Z

elf iets maken en daar trots op zijn, we gieten die bood schap er bij kinderen van jongs af aan in. Ook bedrijven in de techniek mogen trots zijn op de producten die ze maken. TechniekTalent.nu (een samen werkingsverband van acht technische sectoren waaronder de metaalsector) moedigt grotere zichtbaarheid aan, want, zo stellen zij: ‘Jongeren zijn visueel ingesteld en willen graag

Gelukkig zien steeds meer jongeren in dat de metaal bewerking aantrekkelijke perspectieven biedt iets ervaren. Het liefst staan de jongens en meiden – van vmbo tot vwo – midden in de keuken van de techniek.’ Hetzelfde geldt voor de ondertekenaars van het Techniek

10


pact; deze scholen, bedrijven en overheden hebben afspraken ge maakt om de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt in de technieksector te verbeteren. Als onderdeel van het pact zijn bedrijven actiever betrokken bij het onderwijs, zodat meer leerlingen voor techniek kiezen.

meer eerstejaars ingeschreven voor een technische opleiding. Ook van individuele scholen komen positieve geluiden over het nieuwe school jaar. Het ROC in Leiden meldt bijvoorbeeld dat de opleiding Mechatronica met een groei van 21 procent aanmeldingen hun sterkst groeiende opleiding van het jaar is.

TECHNIEK POPULAIRDER

OP DE VOORGROND

Gelukkig zien ook steeds meer jongeren in dat de metaalbewerking aantrekkelijke perspectieven biedt voor de toekomst en kiezen zij steeds vaker voor een bètatechnische opleiding. Uit cijfers van het Platform Bèta Techniek blijkt dat steeds meer middelbare scholieren kiezen voor een Nprofiel, dat voorbereidt op een bètatechnische opleiding. Een groot deel van die groei is zelfs te danken aan meisjes, die steeds vaker voor dit profiel kiezen. Op de universiteit zet deze trend zich door en hebben zich afgelopen schooljaar twaalf procent

De samenwerking tussen bedrijfs leven en onderwijs werpt dus zijn vruchten af: het lijkt erop dat we de techniek weer gaan omarmen en er trots op zijn. De geportretteerde vakmensen in dit artikel zíjn trots op hun werk, maar verrichten dat relatief onzichtbaar op afgelegen bedrijventerreinen. Wij zetten ze even op de voorgrond. ❚

‘Het einde van de automatisering is nog lang niet in zicht’

Jeroen Erinkveld Senior applications specialist bij Key Technology in Beusichem. Zoekt de grenzen van optische automatisering op.

‘Ik ben Machine Vision specialist voor Europa op het gebied van optische sorteermachines. Deze sorteren bijvoorbeeld de frietjes met een verkleurd plekje eruit, of de takjes uit een bessenvoorraad. Met onze klanten onderzoek ik hoe hun machine kan worden geoptimaliseerd. Het leuke is dat ik meestal verder moet kijken dan de machine zelf, naar het hele proces in een fabriek. De oplossing kan optisch, mechanisch of softwarematig zijn. Ik zit vaak in het buitenland en heb met verschillende mensen te maken. Sorteermachines worden steeds vaker ingezet, zelfs voor snoep. Het einde van de automatisering is dus nog lang niet in zicht.’


|

11

IN BEELD

‘Dit is echt een ambacht’

Ton Vriesekoop Directeur en eigenaar van HPV Lumière in Heemskerk. Leerde kroonluchters restaureren van zijn vader en opa.

‘Voor mijn werk komen veel disciplines samen, zoals metaalbewerking, elektrotechniek en chemie. Daarnaast blijf ik leren doordat ik wekelijks nieuwe soorten kroonluchters tegenkom. Leuk aan mijn werk vind ik dat ik artistiek bezig ben en de mooiste kunstschatten in handen krijg. Daarvoor kom ik op bijzondere plekken zoals het Paleis op de Dam, het Mauritshuis, ambassades en grand hotels over de hele wereld. Voor mij blijft het de grootste uitdaging om kroonluchters in historische gebouwen weer in hun originele staat terug te brengen en tegelijkertijd aan te passen aan de moderne tijd. Dit is echt een ambacht.’

12


IMAGOTIP 4 met me voor het vak Deel je enthousias l. wi ren ho ar ma iedereen die het

‘Op het eindresultaat ben ik altijd trots’

Hans Strick Lasser bij Fiction Factory in AmsterdamNoord. Kent geen grenzen bij het maken van mooie en nuttige voorwerpen.

‘Als we iets nog niet kunnen, dan leren we het. Daardoor is mijn werk heel divers. Ik heb net geholpen een bijna honderd jaar oude windmolen te restaureren. Ook bouwden we een van de grootste 3Dprinters ter wereld. En je komt onze interieurs overal tegen, bijvoorbeeld bij Urban Outfitters, GStar en Douwe Egberts, maar ook in musea als het Amsterdamse Stedelijk en het Fries Museum. Wij maken hiervoor soms ook de ontwerpen. Elke klus is een uitdaging. Bij elke tekening die ik voor me krijg, moet ik opnieuw kijken hoe ik dat mooi kan produceren, maar op het eindresultaat ben ik altijd trots.’


|

13

IN BEELD

‘Plotseling wist ik: dat wil ik ook’

Lotte en Cees Pronk Smeden bij Smederij Cornelis Pronk. Lotte leert het vak van haar vader en wil niets liever dan hem opvolgen.

‘Vijf jaar geleden vroeg ik of er een plek vrij was in de opleiding smeden die jaarlijks in onze smederij gegeven wordt. Ik heb toen de opleiding gedaan, en werk nu zo vaak als kan in de smederij van mijn vader. We maken hekwerken, kunstwerken voor op graven en eigenlijk alles wat de klant maar vraagt. Ik vind het bijzonder dat je van een harde bonk ijzer iets heel moois kunt maken. Je maakt nooit tweemaal hetzelfde; je moet altijd creatief zijn. In 2011 volgde ik een stage bij een smederij in Duitsland. De eigenares had het bedrijf van haar vader overgenomen. Plotseling wist ik: dat wil ik ook. Toen ik thuiskwam heb ik het mijn vader verteld. Hij was er helemaal stil van.’

14


DIALOOG

Gert de Bruijn heeft een bedrijf dat tuinmachines verkoopt, verhuurt, onderhoudt en repareert. Hij merkt dat het lastig is om de stagiairs te motiveren. Van Yvonne van Sark, partner van jongerencommunicatiebureau YoungWorks en specialist op het gebied van jongerentrends en jongerencommunicatie, ontvangt hij graag tips.

Gert & Yvonne

10 september 2014, 10:33 uur Van: Gert de Bruijn Aan: Yvonne van Sark Stagiairs

12 september 2014, 16:14 uur Van: Yvonne van Sark Aan: Gert de Bruijn Re: Stagiairs

Beste Yvonne,

Hallo Gert,

Elk jaar heb ik een aantal stagiairs in mijn bedrijf rondlopen. Ik vind het belangrijk om jongeren een kans te geven om te leren en te groeien. Het is dus niet zo dat ik aan goedkope krachten wil komen – het kost namelijk best veel tijd en energie om stagiairs te begeleiden. Al hoop ik natuurlijk wel dat ik de getalenteerde jongens en meisjes enthousiast krijg, zodat ze bij mij aan de slag willen gaan. Want het is niet eenvoudig om goede mensen met een gedegen technische opleiding te vinden.

Heel herkenbaar! De stagiairs van nu zijn heel anders dan die van pakweg vijftien, twintig jaar geleden. Veel jongeren zijn mondiger, maar dat wil niet per se zeggen dat ze zekerder zijn. Overigens is het ook niet zo dat het onderwijs tegenwoordig geen eisen meer stelt, opleidingen zijn eerder zwaarder dan lichter geworden. Wij volwassenen hebben de neiging om onszelf terugkijkend te overschatten. Dat geeft niet, doe je voordeel met die kennis.

Daar zit meteen de moeilijkheid: hoe wakker ik dat enthousiasme aan? Soms heb ik het gevoel dat ik hen er aan de haren bij moet trekken. Ze krijgen veel vrijheid en kansen, maar dat pakt lang niet altijd goed uit. Soms zeggen ze dat ze toch liever een kantoorbaan willen. Of ze willen veel meer dan ze op dit moment kunnen. Toen ik die leeftijd had (ik ben nu 33) was ik altijd bezig, brommertjes uit elkaar schroeven, erachter komen hoe iets in elkaar zit. Maar buiten werktijd interesseert de techniek ze al helemaal niet. Met social media zijn ze wel superhandig. Heb je concrete tips voor me? Vriendelijke groet, Gert de Bruijn

Een valkuil is om te verwachten dat zij techniek meteen al net zo leuk vinden als jij, ook al hebben jullie dezelfde studierichting gedaan. Die liefde moet groeien. Deel je enthousiasme voor het vak en wees, zeker in het begin, heel duidelijk in wat je van hen vraagt. En geef complimentjes voor wat goed gaat. Bedenk dat voor veel leerlingen een stage leuker is dan naar school gaan. Ik zou ermee beginnen hen op hun gemak te stellen, zodat ze zich thuis voelen binnen jouw bedrijf. Wees oprecht geïnteresseerd, als ze zich erkend voelen geven ze jou ook meer. Maak gebruik van waar ze goed in zijn: laat je stagiairs bijvoorbeeld meedenken over je website. Zo zal hun waardering voor jouw bedrijf en de werkzaamheden vanzelf groeien. Succes! Hartelijke groet, Yvonne


|

15

THEMA

Techniek is emotie Nu techniek steeds minder zichtbaar is in het dagelijks leven, moeten we potentiële jonge vakkrachten op een nieuwe manier proberen te bereiken. Namelijk door trots uit te stralen en hen de menselijke kant van het vak te laten zien. ‘Het gaat erom dat je jongeren raakt.’ tekst annemiek de gier ILLUstRAtIes PePijn barnard

E

‘Als je elke dag met techniek bezig bent, ben je waarschijnlijk enthousiast over zaken als processen en materialen’

16


r was een tijd dat technische bedrijven vanzelfsprekend onderdeel uitmaakten van het leven in dorpen en steden. Smederijen, timmerwerkplaatsen, autogarages, sloperijen, je vond ze gewoon om de hoek. Tegenwoordig lijkt techniek te zijn verdwenen uit ons blikveld. Vanwege uitdijende werkzaamheden (en ook vanwege steeds strengere milieuregels) zijn veel technische bedrijven verhuisd naar anonieme bedrijventerreinen aan de rand van de stad. Met als ge volg dat de afstand tussen bedrijven en potentiële nieuwe vakkrachten letterlijk veel groter is geworden.

SAAIE NERDS

Is het dus eigenlijk wel zo vreemd dat te weinig jongeren kiezen voor een opleiding en een loopbaan in de techniek? Verplaats je eens in hun wereld, waarin het heel normaal is om geen idee te hebben wat zich afspeelt aan de binnenkant van een

mobiele telefoon, een scooter of een wasmachine. Waarin technische bedrijven eigenlijk volledig onzicht baar zijn en het dus ook moeilijk is om je een beeld te vormen bij het soort banen dat deze bedrijven bieden. Misschien is het wel logisch dat veel jongeren bij techniek nog altijd denken aan vies en zwaar werk, een mannenwereld, een natuurlijke habitat van saaie nerds. En nee, natuurlijk stroken deze beelden allang niet meer met de werkelijk heid. En ongetwijfeld zijn er ook heus wel voldoende jongeren met aanleg voor een technisch beroep. Het is dus de kunst om jonge mensen te verleiden. Inmiddels is door gedrongen dat dat alleen lukt als technische opleidingen en bedrijven op een nieuwe manier zichtbaar zijn (door te laten zien wat techniek écht is) en inspelen op wat techniek voor jongeren aantrekkelijk maakt. De overheid houdt zich al enige tijd intensief bezig met deze imago

Ivon Schenkels Validatie-/kalibratietechnicus bij MSD Animal Health in Boxmeer ‘Al een aantal jaar ben ik rolmodel voor VHTO, het Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek. Dat betekent dat ik vmbo-scholen bezoek en praat met meisjes die voor hun vakkenkeuze staan. Ik vertel over mijn werk en zij mogen vragen stellen. Je merkt: ze hebben geen idee wat techniek inhoudt, ze associëren het met een lopende band in een fabriek. Laat staan dat ze weten wat voor soort banen de techniek biedt. Hoe ik hen enthousiast maak? In eerste instantie door hen te laten zien dat ik echt een vrouw ben. Als ik binnenkom in een jurk en met gelakte nagels, heb ik bij wijze van spreken mijn eerste punten al verdiend. Daarnaast weid ik niet te veel uit over de taken die ik in mijn werk verricht. Ik vertel altijd dat ik medicijnen voor dieren maak. Dat is iets wat iedereen kan begrijpen. Als jongeren verband zien en vooral ook maatschappelijk nut, is het veel makkelijker om hun interesse te wekken.’


|

17

THEMA

De nieuwe beelden van techniek De TechniekBeeldbank van TechniekTalent.nu is een beeldbank met foto’s van mannen en vrouwen op de werkvloer. Het zijn beelden die enthousiasme en trots uitstralen en die de emotie achter het werk laten zien, iets wat belangrijk is als je jongeren wilt bereiken. Communicatiemedewerkers, journalisten of P&O-functionarissen van bedrijven kunnen deze beelden inzetten bij communicatie over techniek, zodat jongeren geïnteresseerd raken en nieuwsgierig worden. Gebruik van de beelden is gratis, eenmalige registratie volstaat. Kijk voor meer informatie op www.techniekbeeldbank.nu

kwestie: in 2012 lanceerde het Kabinet in samenwerking met het bedrijfsleven een pakket aan maat regelen om zo veel mogelijk mensen over te halen in de technische sector te gaan of blijven werken. De aanpak van het Kabinet bestaat uit ver schillende stappen, waarvan de eerste stap is betere voorlichting te geven aan kinderen en jongeren over de mogelijkheden van een carrière in de techniek. 3.500 klassen in het basisonderwijs krijgen op dit moment bezoek van technici die kinderen vertellen over hun vak. Ook krijgen scholen extra geld om de interesse van scholieren in techniek te stimuleren. Daarnaast wil het Kabinet het techniekonderwijs op alle niveaus verbeteren en aan trekkelijker maken. TE ALGEMEEN

Ook uit andere hoeken komen verschillende initiatieven die het imago van de techniek bij jongeren willen verbeteren. Ton Hartevelt is Manager Communicatie bij TechniekTalent.nu, een samen werkingsverband van acht technische sectoren – waaronder de metaal sector/OOM. ‘Dat die beelden van vies werk en blauwe overalls bestaan in de hoofden van jongeren, heeft

‘Iemand kiest niet voor techniek, maar vindt het bijvoorbeeld wel fantastisch om met auto’s bezig te zijn’

18


de sector enigszins aan zichzelf te danken’, stelt hij. ‘Als je elke dag met techniek bezig bent, ben je waarschijnlijk enthousiast over zaken als processen en materialen. Maar besef: mensen die nog niet in de techniek werken, delen dat enthousiasme niet. Voor hen draait het om emotie, ze willen geraakt worden. Tijdens een gastles of rond leiding jongeren ‘iets over techniek’ vertellen, heeft dus geen enkele zin, dat is veel te algemeen. Het heeft meer zin om jongeren bewust te maken van wat ze met techniek kunnen, bijvoorbeeld medische apparatuur maken, nog betere zonnepanelen ontwikkelen, aero dynamische treinen ontwerpen, interieurs bouwen. Pas dan gaan ze begrijpen hoeveel verschillende kanten techniek heeft en hoeveel mogelijkheden dat eigenlijk biedt.’ TechniekTalent.nu ontwikkelde samen met reclamebureau Het Stormt de TechniekBeeldbank, een website vol ‘nieuwe beelden van techniek’ (zie kader). Op deze foto’s zijn jonge mensen te zien in een aansprekende technische omgeving. Ze zijn bedoeld voor onder andere journalisten en pradviseurs van bedrijven om te gebruiken bij hun communicatie. Doel: zichtbaar

maken dat de techniek een trotse sector is met echte mensen, positief, vol mogelijkheden en vooral ook vol plezier. VOELEN

Natuurlijk kunnen bedrijven ook heel veel zelf ondernemen om zich op een goede manier onder de aandacht van potentiële jonge vakkrachten te brengen. Je kunt je bijvoorbeeld presenteren op een regionale banenbeurs, via beroepen wedstrijden in contact komen met technische talenten, bedrijfs bezoeken organiseren, gastlessen aanbieden op scholen in de buurt, meedoen aan initiatieven als Girlsday, enzovoort. Toch is het hierbij wel belangrijk om te bezinnen eer je begint, stelt gedragsweten schapper Jeroen Siebelt van d&b (bureau voor toegepaste gedrags wetenschappen, dat op dit moment met TechniekTalent.nu onderzoek doet naar de associaties van vmbo’ers bij hun studiekeuze). ‘Als je als metaalbedrijf duurzaam je imago wilt gaan verbeteren, is het goed om eerst bij een paar dingen stil te staan. Vraag je eens af: wat wil je dat iemand voelt bij jouw bedrijf? Techniek op zichzelf is heel abstract, er valt zo veel onder. Maar je zet

Bert Meister

Smid in de Bellamystraat in Amsterdam ‘Mijn opa begon deze smederij in 1909. Midden in een woonwijk, dat was toen heel gewoon — er zaten hier meer technische bedrijfjes. Inmiddels zijn die allemaal verhuisd naar industrieterreinen buiten de stad, alleen wij zitten er nog. We maken dingen die niet bij de ijzerhandel te krijgen zijn en we smeden ook nog een middag in de week, om het vak gangbaar te houden en door te geven. Ook al hebben we een echte buurtfunctie, toch ga ik ermee stoppen binnenkort. Mijn compagnons zijn met pensioen gegaan en ik kan de grote smederij zelf niet open houden. Graag was ik verderop in de straat doorgegaan, maar ik krijg geen vergunning vanwege mogelijke geluidsoverlast. Verhuizen naar een industrieterrein is voor mij geen optie. Ik ben boven deze smederij geboren, mijn hele familie woont hier in de straat. Iedereen kent ons, op een andere plek ben ik anoniem. Wat mij betreft zou elke buurt in Amsterdam een plein moeten hebben met een aantal ambachtelijke bedrijfjes bij elkaar. Zo blijft techniek zichtbaar.’


|

19

THEMA

mensen pas echt in beweging met iets concreets. Iemand kiest niet voor ‘techniek’, maar vindt het bijvoorbeeld wel fantastisch om met auto’s of met duurzame energie bezig te zijn. Laat dus op je website, in je advertenties en in je presentaties echt zien wat je als bedrijf maakt, of waar je aan bijdraagt. Houd steeds in je achterhoofd: wat raakt de groep die ik wil bereiken, en wat niet?’ (als je meer wilt lezen over hoe je als bedrijf je imago kunt verbeteren, blader dan dit nummer van Metaaljournaal van voor naar achteren door en verzamel de tien imagotips) VEEL TE WINNEN

Het goede nieuws is dat er – zeker bij het midden en kleinbedrijf – nog veel te winnen valt op het gebied van imagoverbetering. Uit een onderzoek van SEOR (Erasmus Universiteit) blijkt dat maar liefst 42 procent

van de schoolverlaters met een technische opleiding uiteindelijk niet doorstroomt naar een technisch beroep, onder andere omdat bedrijven met interessante vacatures niet voldoende zichtbaar waren. Uit een ander onderzoek van NRC Carrière onder hoger opgeleiden in de techniek blijkt dat 97 procent van de ondervraagden trots is op zijn werk, maar dat ook 91 procent vindt dat het belang van techniek voor de samenleving wordt onder schat. Het imago van de sector en het aanzien van het werk krijgen respectievelijk een 6,4 en een 6,3. Dat kun je natuurlijk als een probleem beschouwen, maar het is eerder een uitdaging: we moeten de wereld laten zien dat techniek een oneindig interessante en boeiende sector is. En vooral ook: dat techniek onmisbaar is voor een goede toekomst. ❚

Jef Poldervaart

Creatief directeur van reclamebureau Het Stormt in Rotterdam ‘Onder onze klanten zijn de technische sector en roc’s sterk vertegenwoordigd. Dat is niet toevallig: techniek fascineert mij. En dan vooral de mens erachter, iets waarvoor de sector de laatste jaren wellicht wat te weinig aandacht heeft gehad. Uit onderzoek blijkt dat docenten heel anders tegen techniek aan kijken dan studenten. Docenten zien zogeheten ‘oude beelden’ voor zich, waarin de handeling centraal staat. Studenten zijn juist meer geïnteresseerd in de menselijke kant, in wat je met techniek allemaal kunt doen. Ik zie het als mijn persoonlijke missie om docenten enthousiast te krijgen voor deze ‘nieuwe beelden’. Als eerste moet de verandering op scholen gaan plaatsvinden: een geïnspireerde docent helpt studenten op een bepaald spoor. Daarna is het zaak om bij het bedrijfsleven aan te haken. Als we het op deze manier aanpakken, levert het onderwijs straks busladingen vol goede, gemotiveerde mensen af en zijn bedrijfsscholen niet meer nodig.’

IMAGOTIP 5

en wil je pen: welke mens Denk in doelgroe en weten, ns me ze de n lle bereiken, wat wi l in je e, enzovoort. Verte waar zitten ze me evant is rel t wa t da n ee communicatie all je wilt bereiken. voor de groep die

20


Architectuurhistoricus Vincent van Rossem: Hoe de techniek van ons verwijderd raakte ‘Ik ben opgegroeid in Wageningen en ik kan me de smid nog herinneren. Mijn ouders brachten daar onze kachel naartoe als die moest worden gerepareerd of onderhouden. De geur van het metaal en de werkruimte kan ik me nog goed voor de geest halen. Inmiddels is die smid al lang en breed verdwenen. Waarschijnlijk heet hij nu ‘constructiebedrijf’ en zit hij in een vierkante blokkendoos ergens langs de snelweg. En waarom zou hij ook niet? Tegenwoordig laten mensen geen frames voor tafels meer maken, ze gaan liever naar Ikea. Bovendien is de wetgeving steeds strenger geworden. Machines maken lawaai en lawaai geeft overlast. Dat pikken mensen niet meer, we zijn ontzettende trutten geworden. Dus kozen smederijen, houthandels, timmerbedrijven, sloperijen, noem het maar op, eieren voor hun geld. Vroeger waren garages een soort metaalbedrijven. Ook dat is naar de bliksem, auto’s zijn nu allemaal computergestuurd. Ik was een keer met mijn oude Citroën DS bij een garage in Amsterdam, maar ik werd weggejaagd. Ze weten helemaal niet meer wat ze met zo’n oude auto aan moeten. Ik kon als jonge man mijn brommer blind uit elkaar halen en weer in elkaar zetten. Kom daar nog maar eens om. Het lijkt mij een goed plan om het oude beroepsonderwijs weer op te poetsen. In mijn jeugd kon je naar de ambachtsschool. Dat was misschien de onderkant, maar je leerde er wel wat. Het imago van handwerk moet ook verbeteren. Ik snap niet dat een lasser minder verdient dan ik, terwijl hij een vakman is. Ik heb ooit een cursus lassen gedaan, maar het nooit onder de knie gekregen. Je hebt geen idee hoe moeilijk dat is.’


|

21

CURSISTEN

Iedereen doet alles Rimas Technology Group uit Beringe levert wereld wijd onder meer productielijnen, assemblagelijnen en profielsystemen. Uiteenlopende projecten, waar bij het handig en efficiënt is als medewerkers niet één, maar meer taken kunnen uitvoeren. tekst marloes de moor foto mark van der zouw

roductielijnen voor zonne panelen en auto’s, montage P lijnen voor assemblagewerkplekken, profielsystemen van Bosch Rexroth. Rimas werkt aan grote projecten, vaak bestemd voor de export – en dat vereist flexibiliteit en veelzijdig heid van de medewerkers. Het opleidingsbeleid van Rimas is er daarom op gericht om de werknemers zo veel mogelijk vaardigheden bij te brengen. Ze zijn inmiddels dan ook van alle markten thuis. Is het wat rustiger aan de productiekant, dan kunnen ze ook een tekening aan passen of een ontwerp maken. Valt er weinig te tekenen, dan helpen ze de monteurs bij de productie. ALLERLEI OPLEIDINGEN

‘In principe kunnen onze mede werkers in elke functie op goed niveau werken’, vertelt Rimasdirecteur Mark Verstraten. ‘Wij bieden hen veel verschillende opleidingen om de kennis op peil te houden. Dat zijn taalcursussen, maar ook trainingen op het gebied van het bedienen van apparatuur, tekenen en veiligheid.’ Zeven medewerkers deden bijvoor beeld de cursus ‘Veilig werken met de bovenloopkraan’. Dat was nuttig, vindt montagemedewerker Maurice de Bruyn. ‘Tijdens de cursus merkte

22


ik dat er toch wat kleine dingen in gesleten waren die ik niet helemaal veilig deed. Zo heb ik geleerd dat je een hijsoog maar één keer mag gebruiken, terwijl wij dat voorheen wel vaker deden. We hebben het oude hijsoog meteen weggegooid.’ ALLROUND

Magazijnmedewerker Mark Gout deed dezelfde cursus. ‘Bij het bouwen van frames werk je vaak met zware profielen. Die kun je beter optillen met een kraan dan met een hef truck. Ik weet nu hoe je met het zwaartepunt omgaat en hoe je de kraan kunt stilhouden als hij gaat zwiepen. In mijn werk had ik daar direct profijt van.’ Enkele productie medewerkers volgden een cursus voor het Inventor Tekenprogramma. Volgens Verstraten is dat een goed voorbeeld van bijscholing die de medewerkers allround maakt. Servicecoördinator Johan Peeters is hierdoor nu goed thuis in 3Dtekeningen openen en lezen: ‘Als er problemen met machines zijn, komen mensen bij mij terecht. Dankzij de cursus kan ik zelf tekeningen van reserveonderdelen openen en kijken welke besteld zijn, zonder dat ik daarvoor iemand anders hoef lastig te vallen.’ ❚

IMAGOTIP 6 ken, dewerkers aantrek Wil je nieuwe me drijf be je n va en ett laat dan alle fac de collega’s, de sfeer, zien, dus ook de voort. zo en n, de he lijk opleidingsmoge

Van links naar rechts: Maurice de Bruyn, Mark Gout, Mark Verstraten en Johan Peeters


|

23

ONDERWIJS

Leren en werken op niveau 4 tekst annemarie vestering foto’s rob overmeer

D

oor de toenemende automatisering van machines worden er steeds hogere eisen gesteld aan mede werkers op de werkvloer. Het OBM MiddenNederland ontwikkelde daarom de Technologieroute, een tweejarige opleiding op mboniveau 4 voor allround CNCverspaner of mechatronicus. De opleiding bestaat uit een combinatie van leren en werken. Leerlingen gaan bij het begin van de opleiding direct in dienst bij een metaalbedrijf uit de scholingspool van het OBM. Theorie lessen volgen ze op het Techcollege in Nieuwegein. Het eerste jaar gaan ze twee dagen naar school en werken ze drie dagen in het bedrijf. Het tweede jaar zijn ze één dag op school en vier dagen bij het bedrijf. De opleiding is bedoeld voor leerlingen die de havo of het vwo hebben afgerond (of beschikken over een vergelijkbaar niveau) en biedt goede doorgroeimogelijkheden naar het hbo.

24


‘We gaan nog veel plezier aan hem beleven’

Bram de Jong (29) Leerling Techcollege Nieuwegein CNC-verspanen, eerste jaar

IMAGOTIP 7 e ort hebt aan goed Roep niet dat je tek k voor ple en bb he we liever: vakmensen. Zeg es we , len je succesverha nieuw talent. Deel . ek zo op r aa arn zijn da trots; veel mensen

‘Ik ben op de kunstacademie opgeleid tot docent beeldende vakken en autonoom kunstenaar. Toen mijn kunstenaarspraktijk op een dood spoor terechtkwam besloot ik een baan te zoeken. Ik werkte als uitzendkracht bij Heycop, toen Ko me vroeg of ik belangstelling had voor de Technologieroute. In februari ben ik begonnen. De opleiding is goed opgezet en qua niveau zeker interessant voor havisten. De theorie sluit goed aan bij waar ik in de praktijk mee bezig ben. Wat wel jammer is: het machinepark op school is wat verouderd, we werken daarom met computersimulatoren. Het zou goed zijn als er meer in het beroepsonderwijs geïnvesteerd werd. Maar ik ben heel erg blij met deze kans. Er is veel vraag naar mensen met een bbl-4-opleiding en het is een fijn gevoel om uitzicht te hebben op werk. De technische ontwikkelingen gaan snel, er gaat zoveel gebeuren in de komende decennia. Ik vind het boeiend om daarbij te zijn.’

Ko van Rijn (59) Productieleider en praktijkopleider bij Heycop bv Nieuwegein

‘Er is veel vraag naar mensen met een bbl-4 opleiding’

‘We waren erg tevreden over Bram. Daarom hebben we hem voorgesteld de opleiding voor allround CNC-verspaner te doen. Hij is nu een half jaar op streek en het gaat hartstikke goed. Hij is superenthousiast en gaat met sprongen vooruit. We gaan nog veel plezier aan hem beleven. Wij moeten actief op zoek naar jonge vakkrachten. De helft van ons personeel is vijftig jaar of ouder. Op de werkvloer wordt veel meer gevraagd dan vroeger. Niveau 4 is echt een vereiste om met onze machines overweg te kunnen. Mensen met een goed stel hersens, die zelfstandig én samen kunnen werken, verantwoordelijk zijn... ze zijn nauwelijks te vinden. Wij zijn dus blij met de nieuwe niveau 4-opleidingen. Natuurlijk moet je als bedrijf investeren in zo’n nieuwe medewerker, maar gelukkig wordt een deel van de kosten door OOM vergoed.’ ❚


|

25

HOE WERKT...

Hoe werkt …

DE MULTI TOOL TRAC? Een stel boeren had er genoeg van om achterstevoren op de tractor te moeten zitten om het werk te controleren. Ze klopten aan bij machinefabriek Boessenkool in Almelo, die samen met hen de Multi Tool Trac ontwikkelde. Een ergonomische tractor, die nog elektrisch rijdt ook. tekst annemarie vestering ILLUstRAtIes dik klut

Coproductie Machinefabriek Boessenkool ontwikkelde de Multi Tool Trac in krap twee jaar tijd. Het bedrijf werkte daarin samen met zeven biologische boeren, met Wissels Techniek (specialist in voertuigentechniek) en met Paul van Ham (expert in duurzame landbouw).

Ergonomisch werken Met de Multi Tool Trac kan de boer de werkzaamheden die hij goed moet controleren vóór zich laten plaatsvinden, en verschillende werkzaamheden combineren. Werktuigen voor ploegen, zaaien en walsen kunnen zowel voor, onder als achter de tractor worden bevestigd. De traploos verstelbare cabine maakt het mogelijk om zowel voor- als achterop het frame te zitten en de ruimte voor of achter de cabine als laadvloer te gebruiken.

Oproep!

Heb jij ook een bijzondere machine in je werkplaats die je in Metaaljournaal wilt laten zien? Mail naar: [email protected].

26


Vierwielaangedreven en vierwielgestuurd De wielbasis is 5,5 meter, de totale lengte tussen voor- en achterkant bedraagt 7,5 meter

De spoorbreedte is tijdens het rijden verstelbaar tussen 2,25 en 3,25 meter

Elektrisch rijden Om te voorkomen dat bestuurders over de motor heen zouden moeten kijken, is gekozen voor elektrisch rijden. De vier wielen worden onafhankelijk van elkaar aangedreven door een watergekoelde elektromotor. De Multi Tool Trac is met een snellaadpunt in dertig minuten opgeladen, met een ‘gewoon’ stopcontact in drie uur. Bij zware werkzaamheden is de accu na een uur leeg. Dan slaat de generator aan die de accu op peil houdt.

100% elektrisch aangedreven

Verstelbare spoorbreedte Om een zo groot mogelijk oppervlak te kunnen bewerken, wilden de boeren een zo breed mogelijk spoor op het land. Maar op de openbare weg is slechts een spoorbreedte van 2,5 meter toegestaan. De spoorbreedte van de Multi Tool Trac kan daarom (tijdens het rijden!) worden aangepast van 2,25 meter naar 3,25 meter en vice versa.

Met 4 x 22 kW nominaal en 4 x 44 kW maximaal

Cabine verstelbaar

Het frame heeft een laadvermogen van 5 ton

Automatische gpsbesturing

Voordelen Drie werktuigen tegelijk kunnen voor, onder en achter de tractor worden bevestigd

• Geen nek- en rugklachten door het vele achteruitkijken. • Gebruik van duurzame energie. • Kleine draaicirkel en optimale trekkracht in alle omstandigheden doordat elk wiel apart wordt aangedreven en stuurbaar is. • Rijdt dankzij gps-besturing altijd over dezelfde sporen, zodat de rest van het land niet beschadigd raakt. • Breed op het land, smal op de weg. • Gebruik van drie werktuigen tegelijkertijd.


|

27

REPORTAGE

‘Dat je vakwerk levert, mag je best vertellen’

Lassen onder poederdek is voor Pawel Ilkiewicz een koud kunstje

28


DE KRACHT VAN RECLAME IMAGOTIP 8

drijf om tie helpt je als be Goede communica den. vin te ers em rkn of we de juiste klanten Neem n. zij t os itp t geen slu Maar dan moet he er geld aan. ed ste be en us rie communicatie se

Er zijn zoveel mooie bedrijven actief in de metaalsector, zij zouden meer aan marketing moeten doen. Dat vindt Eelco Osse van Machinefabriek Boessenkool. ‘Wat voor ons heel gewoon is, is voor de buitenwereld vaak heel bijzonder.’ tekst marcel van engelen foto’s mark van der zouw

D

e voorzijde van Machine fabriek Boessenkool oogt eenvoudig. Een beetje ouderwets zelfs. Het bedrijf ligt aan een kanaal in Almelo, pal naast het hoofdkantoor van Bolletje, waarvandaan in de zomer een zoete geur walmt van vers gebakken pepernoten – gemaakt met een wals uit de machinefabriek. Maar de ruimtes achter de gevel ademen een andere sfeer. Binnen huist een machinepark waarvoor de woorden high tech zijn uitgevonden. Vanaf 2008, tegen de storm van de economische crisis in, liet eigenaar Eelco Osse drie nieuwe machine hallen verrijzen en hij verdubbelde de fabrieksoppervlakte naar 8.000 vierkante meter. Er kwamen twee bovenloopkranen die samen 120 ton kunnen hijsen. Een enorme carrouseldraaibank waaraan de

ZuidKoreaanse leverancier Hankook tweeënhalf jaar werkte. En andere geavanceerde apparaten waarmee onderdelen worden gemaakt voor uiteenlopende dingen als olietankers, ’s werelds meest prestigieuze telescoop in Chili en MRIscanners die worden gebruikt in ziekenhuizen. Mensen die bij Boessenkool op bezoek komen, gaan meestal geïmponeerd weer naar huis. KRANTENKOPPEN

Het gaat Machinefabriek Boessen kool voor de wind. In 2013 groeide de omzet met veertig procent naar zeven miljoen euro. En als de voor tekenen kloppen, gaat het bedrijf daar dit jaar weer ruimschoots overheen. Dat komt uiteraard door het werk dat wordt geleverd. Maar zeker ook door de doelgerichte marketing, zegt Osse. ‘Het is moeilijk


|

29

REPORTAGE

IMAGOTIP 9

gen die unicatie geen din Beweer in je comm ren, de an n va derscheid je niet kloppen. On iteiten. tiv ac je en elf jez ht bij maar blijf wel dic

Eelco Osse: ‘Ik hou er niet van om jezelf groter te maken dan je bent. Maar kleiner maken hoeft ook niet.’

‘Marketing heeft ons bedrijf bekender gemaakt’ het een van het ander te onder scheiden. Maar één ding weet ik zeker: zonder onze reclame en prinspanningen waren we niet geweest waar we nu zijn.’ Osse besteedt ongeveer één procent van zijn omzet aan marketing en communicatie, onder meer in de vorm van advertenties in vakbladen en deelname aan beurzen. In de fabriekshal hangen de tot posters opgeblazen advertenties: veel beeld, een korte tekst, een herkenbaar bedrijfslogo en de pay off: ‘In top vorm voor techniek van formaat.’ Op de foto’s geen losse onderdelen die het bedrijf produceert, maar een olieplatform of een raketmotor – om aan te geven waarvoor het bedrijf oplossingen probeert te bedenken. Boessenkool huurt een vaste communicatiespecialist in, Geert Havinga, die er ook voor zorgt dat het bedrijf opvallend vaak de pers haalt. Enkele koppen boven recente artikelen: ‘Wij houden van uit

30


Meten is weten, vindt werkplaatschef Arnold Meier

dagingen’ (Algemeen Dagblad), ‘Niet bang voor een oerknalletje’ (de Volkskrant) en ‘Elektrische trekker 10 procent zuiniger’ (Cobouw). Het zou de sector goed doen als metaalbedrijven meer aan marketing besteden, denkt Osse. ‘Er zijn zoveel mooie, kleine metaalbedrijven waar je nooit iets van hoort. Waarschijnlijk komt dat doordat we techneuten zijn, van nature toch wat introvert. Dat is zonde. Voor die bedrijven zelf, omdat ze omzet missen, én voor de sector. Het heersende beeld is: mannen in overalls die saai, zwaar en vies werk doen. De hoogtechno logische en uitdagende kant mag best wat meer worden belicht.’ DOOD PAARD

Ruim tien jaar geleden begon Boessenkool werk te maken van marketing. Osses vader en toen malige directeur Maarten Osse kwam bij toeval in contact met marketing en communicatie

specialist Geert Havinga. ‘Ik weet nog dat mijn vader tegen Geert zei: “Je mag het proberen, maar houd er rekening mee dat je aan een dood paard sleurt”, want mijn vader zag het aanvankelijk niet zitten. Maar Havinga kreeg dat paard in beweging.’ Toen Eelco Osse de machinefabriek in 2005 overnam, kreeg het extra vaart. ‘Mijn vader ging uit van zijn relaties. Onder mijn leiding zijn we veel meer een technologisch gedreven bedrijf geworden. En ik heb geleerd dat het belangrijk is te laten zien wat je kunt. Wat voor ons gewoon is, is voor de buitenwereld vaak heel bijzonder.’ Twee belang rijke kenmerken in de uitingen van Boessenkool: dicht bij jezelf blijven en steeds opnieuw laten zien waar het bedrijf voor staat. Osse: ‘Ik hou er niet van om jezelf groter te maken dan je bent. Maar kleiner maken hoeft ook niet. Dat wij bijvoorbeeld werken voor de grootste oliebedrijven is niet vanzelfsprekend. Het zegt iets

Maarten Osse blijft graag op de hoogte en bezoekt zoon Eelco eens per week

over je, het betekent dat je vakwerk levert. Dat mag je best vertellen.’ Osse zit zeker zes keer per jaar met Havinga om tafel. Tussendoor heeft hij voortdurend contact via telefoon en mail. ‘Het kost wat geld en vooral veel tijd, maar wij hebben verder geen salesmedewerkers. Dit is alle sales die we doen. Klanten moeten ons weten te vinden.’ Overigens gaat het bij marketing niet alleen om de buitenwereld, heeft Osse geleerd. ‘Als je je met marketing gaat bezig houden, word je gedwongen na te denken over het bedrijf en zijn positionering. Wat zijn onze sterke kanten, waar willen we naartoe? Ik ben dol op uitdagingen en nieuwe mogelijkheden, maar we moeten wel keuzes maken. Ik spar daar vaak over met Geert. Daar komt uit voort dat we er bewust voor hebben gekozen ons meer te richten op de energiesector.’ COMPLETE MIX

De metaalsector is wat betreft marketing een vrij conservatieve branche, ervaart marketing en communicatiespecialist Geert Havinga. Dat geldt voor meer business to businesssectoren, waar de markt bestaat uit relatief weinig en grote afnemers. Iedereen kent

Geert Havinga: ‘Wat je communiceert, moet overeenkomen met wat je doet’

ons al, krijgt Havinga nogal eens te horen van bedrijven. ‘Maar als ik dan onderzoek doe, blijkt dat enorm tegen te vallen.’ Waar Havinga met Boessenkool vooral aan heeft gewerkt is het creëren van een duidelijke, herkenbare identiteit. Dat heeft volgens hem weinig te maken met gladde verkooppraatjes: ‘Als je geen goed product hebt, kun je wel adverteren, maar nieuwe klanten ben je dan snel weer kwijt. Commu nicatie is dienend. Dienend aan de leverancier én dienend aan de doel groep. Wat je communiceert, moet overeenkomen met wat je doet.’ Boessenkool waagt zich inmiddels aan een breed scala aan marketing uitingen: adverteren in vakbladen, beurzen bezoeken, persberichten versturen, meedingen naar prijzen (Boessenkool won onder meer de tweede prijs bij de Erasmus Innovation Award van de gelijk namige universiteit) en zelf een jaarlijkse prijs uitloven voor beste afstuderende leerling op de Almelose middelbare school Pius X. Daarnaast is directeur Osse actief op Facebook, Twitter en LinkedIn. Osse: ‘Het een is niet belangrijker dan het ander. Je moet het allemáál doen, dan gaat het balletje rollen. De totale

Opleiden en ontwikkelen Boessenkool werkt actief aan het opleiden en ontwikkelen van zijn medewerkers. In de afgelopen vijf jaar maakte het gebruik van de volgende regelingen van OOM: 28 PTT’s 13 Leerwerkbijdragen 27 Stagevergoedingen 2 Ontwikkelbudgetten


|

31

REPORTAGE

Jan Bolk hijst een flens naar de kotterbank

Boessenkool: voor complexe en nauwkeurige machines Boessenkool is een machinefabriek met een geschiedenis van 112 jaar. Eind jaren zeventig nam Maarten Osse, de vader van de huidige directeur, het bedrijf over. Eelco Osse (39) studeerde werktuigbouwkunde aan de HTS en werkte onder andere in Duitsland, voordat hij in 2005 aan het roer van de machinefabriek kwam te staan. De machines of onderdelen die Boessenkool maakt, worden gebruikt in uiteenlopende branches. Een trouwe klant is de Europese onderzoeksorganisatie CERN in Genève, voor wie Boessenkool een beam-pijp leverde voor ’s werelds grootste deeltjesversneller. De laatste jaren levert het bedrijf veel aan de grote namen uit de olie-industrie, zoals Shell, BP en Total. Boessenkool maakte onder meer roterende koppelingen voor olie- en LNG-tankers. Het bedrijf telt 47 werknemers. Dat is los van machinefabriek Thomassen in Rheden, die in 2011 werd ingelijfd. Daar werken nog eens 45 mensen aan vooral seriematige producten, zoals behuizingen voor gasturbines en compressoren. www.boessenkool.com

32


marketingmix heeft ons bedrijf bekender gemaakt. Zo is de opdracht voor een aluminium structuur voor een MRIscanner eerst bij andere bedrijven aangeboden. Het ging om een precisie van enkele duizendste millimeters. De mensen daar durfden het niet aan en verwezen de opdrachtgever door naar ons. Kennelijk zat Boessenkool vooraan in hun gedachten.’ Een ander voorbeeld: met een prototype van ’s werelds eerste elektrisch aan gedreven tractor stond Boessenkool op de ESEFbeurs in Utrecht, waar journalisten van vakbladen als Cobouw en Constructeur het nieuwe fenomeen oppikten. Ook een aan wezige ambtenaar van het ministerie van Economische Zaken raakte enthousiast. Hij nodigde Osse uit om de elektrotrekker te presenteren op de Hannover Messe. De Duitse beurs leverde veel internationale mediaaandacht op, waaruit mogelijke nieuwe klanten zijn voortgekomen uit de VS, Canada en Frankrijk. BEELD KANTELEN

Een belangrijk neveneffect van de marketing, zeggen Osse en Havinga, is dat de eigen medewerkers zich bewuster worden van waar het bedrijf voor staat. En trots zijn op de aandacht voor hún bedrijf. Alle vrienden en kennissen van werk

plaatschef Arnold Meier weten in elk geval waar hij werkt. Meier: ‘Er stond wéér een stuk in de krant over jullie, krijg ik geregeld te horen. Dat is natuurlijk hartstikke leuk.’ Daarbij ontvangt Boessenkool steeds meer open sollicitaties en verzoeken voor stages. ‘Waar we eerder vijf verzoeken binnenkregen voor afstudeerstages, zijn het er nu wel twintig’, vertelt Osse. ‘Studenten van mboniveau, maar ook van de Technische Universiteit. Dat doet ons goed. Vakmensen zijn schaars, dus is het belangrijk om jonge mensen intern op te leiden. Als ze zichzelf melden, zijn ze gemotiveerder.’ Tijdens rondleidingen die Osse door zijn fabriekshallen geeft aan bij voorbeeld middelbare scholieren, probeert hij het klassieke beeld van een metaalbedrijf te kantelen. ‘Ik zeg niet: wij maken een frame voor een klant. Ik vertel dat we mee werken aan een reuzentelescoop in Chili. Of dat we werken voor een Europese organisatie (CERN) waar het internet is ontstaan, en waar ze nu onderzoek doen naar de big bang. Dat maakt mensen bewust van wat deze industrie betekent. We zijn hier niet dom aan het produceren, we zoeken naar geavanceerde oplossingen voor technologische uitdagingen. De metaalsector is veel diverser dan de meeste mensen denken.’ ❚

TE GAST BIJ

Patricia Storms

OOMINFO

Alles over OOM op de volgende pagina’s wie wij zijn | wat wij doen | contactgegevens | onze regelingen | onze service | mijnoom.nl

onze regiomanager in Limburg

Aan het eind van een lange laan met oude bomen staat Kasteel Terworm. Op de historische binnenplaats staat Patricia al te wachten. Haar telefoon piept regelmatig. ‘Deze plek heeft alles wat ik mooi vind aan Limburg: bossen, kastelen, heuvels en heerlijke wijn op een mooi terras’, zegt Patricia enthousiast. ‘Ik kom hier vaak in mijn vrije tijd om te wandelen.’ Waar werk je precies? ‘Ik woon in de Westelijke Mijnstreek. Thuis heb ik een kantoortje, maar meestal ben ik met mijn Toyota Hybride onderweg. Ik bezoek zo’n honderd metaalbedrijven per jaar door heel Limburg en een klein stukje van Brabant. Vaak heb ik overleg met sociale partners of metaalopleidingen.’ Wat is er bijzonder aan jouw regio? ‘In vijftien minuten ben je in België of Duitsland. Hierdoor heb ik veel aanvragen voor cursussen in het buitenland, of Duitse en Belgische studenten die stage willen lopen bij een Nederlands bedrijf.’ Is het een voordeel dat je zelf uit Limburg komt?’ ‘Tijdens veel bijeenkomsten spreken we in dialect. Ik merk dat mensen het fijn vinden dat ik ook Limburgs praat. Een soort herkenning, het is onze moedertaal.’ Wat vind je mooi aan je werk? ‘De passie waarmee de mensen werken in de metaalbranche. Iedereen is trots op zijn werk. Dat vind ik mooi. Ik hou echt van deze branche.’ En waar ben jij trots op? ‘Het is me samen met Kenteq gelukt om jonge ondernemers uit Limburg bij elkaar te krijgen. Ze ontmoeten elkaar nu regelmatig om problemen en thema’s te bespreken. En samen met de Metaalunie heb ik het P&O-café opgericht. Veel bedrijven willen meer weten over personeelsbeleid. Vroeger deden ze vaak niet aan functioneringsgesprekken. Nu wel.’

‘Mensen vinden het fijn dat ik ook Limburgs praat’


|

33

Nieuws van OOM OOM behoudt 200 leerlingen voor de metaal OOM leidt dit en komend schooljaar 200 leerlingen tijdelijk ‘boven de markt’ op, in samenwerking met scholings pools. De BBL’ers worden geholpen aan een tijdelijke leerwerkplek, zodat ze kunnen beginnen met hun opleiding in de metaaltechniek. Het schooljaar is weer begonnen. Toch zitten er leerlingen thuis die liever met een opleiding in de metaaltechniek waren gestart. De reden hiervoor is dat zij nog geen leerwerkovereenkomst hebben, terwijl dat voor hun opleiding wel is vereist. Dat komt bijvoorbeeld door een tekort aan leerwerkplekken in de regio, of doordat ze te laat zijn gaan zoeken. Voor veel leerlingen zit er dan niets anders op dan de opleiding uitstellen of een andere opleiding te gaan doen.

Overbruggingstijd Om zo veel mogelijk leerlingen voor de metaal te behouden, start OOM nu met het tijdelijk opleiden van BBL’ers ‘boven de markt’, in samenwerking met scholingspools. Leerlingen die wel staan ingeschreven voor een opleiding in de metaaltechniek, maar niet beschikken over een leerwerkovereenkomst, krijgen voor de duur van maximaal een half jaar een parttime dienstverband aangeboden. In die tijd worden zij intensief geschoold. Daarnaast worden de leerlingen begeleid naar een reguliere leerwerkplek bij bedrijven in de sector. Door deze ‘overbruggingstijd’ worden de leerlingen beter bemiddelbaar. Bovendien worden uitval en vertraging in de opleiding voorkomen. Op deze wijze begeleidt OOM via scholingspools gedurende het huidige en het komende schooljaar 200 leerlingen naar een reguliere leerwerkplek.

Nieuwe stagebijdrage Dit schooljaar is de stagebijdrage veranderd. Werkgevers krijgen vanaf nu voor elke stagiair – ongeacht hun niveau en achtergrond – dezelfde bijdrage, namelijk 45 euro voor een volledige stageweek. Loopt de stagiair minder dan vijf dagen per week stage, dan wordt de vergoeding naar rato berekend. De vergoeding is beschikbaar voor een maximum van twintig weken, voor ten hoogste vijf stagiairs per niveau per schooljaar. Aanvragen van de bijdrage, via MijnOOM, kan tot maximaal een half jaar na aanvang van de stage. Voor deze regeling geldt OP=OP, dus wees er op tijd bij.

34


Blijf bij met de kennisavonden van OOM OOM organiseert dit najaar twee reeksen kennisavonden in de regio. Op de kennisavond 3D-printen, CAD/CAM en lijmtechniek worden de mogelijkheden van industrieel lijmen gedemonstreerd, net als de werking van 3D-printers en de mogelijkheden van CAD/CAM-software voor draaien, frezen en draadvonken. Op de kennisavond Lasinnovaties zie je de nieuwste lasapparatuur in werking en wordt informatie gegeven over de verschillende lasgassen en het voorkomen van lasonvolkomenheden. Op beide kennisavonden is ook aandacht voor de opleidingsmogelijkheden. De kennisavonden starten om 17 uur met een broodje en eindigen om 20.30 uur met een drankje. Deelname is gratis. Meld je wel even aan via de activiteitenkalender op www.kennisavond.nl. De kennisavond Lasinnovaties vindt plaats op:

24

september

14 oktober

VLISSINGEN

GRONINGEN

29 19 oktober VELSEN NOORD

november

NIEUWEGEIN

De kennisavond 3Dprinten, CAD/CAM en lijmtechniek vindt plaats op:

22 oktober

NIEUWEGEIN

De helpdesk Leerwerkbijdrage voor praktijkopleiders Praktijkopleiders spelen een cruciale rol bij de begeleiding van leerlingen. Zij kunnen het leren in de praktijk naar een hoger plan tillen. Om de professionalisering van praktijkopleiders een impuls te geven, komt OOM met een speciaal aanbod van cursussen voor praktijkopleiders.

Praktijkopleider praktijkleren Werkplekbegeleider praktijkleren Kwalificerend beoordelen •

•

•

De Leerwerkbijdrage voor praktijkopleiders bestaat vooralsnog uit de volgende cursussen:

De Leerwerkbijdrage voor praktijkopleiders kan binnenkort eenvoudig worden aangevraagd via mijnoom.nl. Er kunnen maximaal 750 bedrijven gebruik maken van deze regeling, met een maximum van 2 praktijkopleiders per bedrijf. Kijk voor meer informatie over deze regeling op www.oom.nl.

Ervaring telt Oudere, ervaren medewerkers zijn van grote waarde in de metaalbewerking. Hoe zorgen zij ervoor dat ze hun vakkennis kunnen overdragen op jongere collega’s, zich kunnen blijven ontwikkelen en met plezier hun werk blijven doen? OOM biedt medewerkers van 45 jaar en ouder kosteloos de workshop Ervaring telt. Deelnemers worden uitgenodigd om na te denken over hoe zij hun waarde voor zichzelf en hun werkomgeving kunnen vergroten in de toekomst. De workshops vinden plaats van oktober 2014 tot augustus 2015. Data, locaties en inschrijfmogelijkheid zijn te vinden op www.oom.nl/activiteiten.

In elk nummer van Metaaljournaal geven we antwoord op de meest gestelde vragen van werkgevers en werknemers.

‘Mijn nieuwe medewerker is onvindbaar in Mijnoom.nl. Wat nu?’ ‘Het duurt soms even voordat de namen van nieuwe medewerkers in Mijnoom.nl staan. OOM ontvangt maandelijks een lijst met de namen van nieuwe medewerkers van MN Services, de organisatie die de pensioenafdracht verzorgt van alle medewerkers in de metaal en techniek. Die namen voeren we in in Mijnoom.nl. Vanaf dat moment zijn ze zichtbaar in Mijnoom.nl en kunt u via dit systeem een regeling voor hen aanvragen. Wilt u zo snel mogelijk een aanvraag doen voor uw nieuwe medewerker? Stuur dan een mailtje naar [email protected] of bel met de afdeling Vergoedingen van OOM. Op het moment dat uw nieuwe medewerker in Mijnoom.nl staat, attenderen wij u daarop, zodat u direct een aanvraag kunt doen.’

Lotte Vermeulen medewerker afdeling Vergoedingen

Voor meer antwoorden kunt u rechtstreeks bellen naar de afdeling Vergoedingen van OOM: 0172 52 15 55


|

35

Over OOM OOM is het opleidingsfonds van en voor 145.000 werknemers en 15.000 bedrijven in de metaal bewerking. OOM geeft voorlichting en advies over scholing en draagt financieel bij in de kosten daarvan. Dit gebeurt op basis van CAOafspraken die zijn gemaakt door sociale partners in de sector. OOM wil hoger en beter opgeleid personeel in de metaalbewerking, meer instroom van vakmensen en een aantrekkelijker imago van de sector. OOM wil daarmee dat bedrijven en werknemers beter voorbereid zijn op nieuwe ontwikkelingen en veranderende omstandigheden in de economie en op de (arbeids)markt. Dat doet OOM door veel persoonlijk contact en een klantgerichte, stimulerende aanpak. Daarbij gaat OOM zorgvuldig en transparant om met sectorgelden. De dienstverlening van OOM heeft inmiddels geleid tot bijscholing van 25.000 werknemers, de instroom van 1.900 leerlingen en 7.000 bedrijven die actief bezig zijn met scholing en opleiding.

Wie bestuurt OOM? Het bestuur van OOM bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties; de ‘sociale partners’. De vertegenwoordigers van de werkgevers zijn afkomstig uit de Koninklijke Metaalunie. De werknemersvertegenwoordigers komen uit FNV Bondgenoten, CNV Vakmensen en De Unie.

Contact met oom Via de regiomanagers en bedrijfstakvoorlichters OOM vindt het belangrijk om aanwezig te zijn in het land. Daarom zijn er tien regiomanagers en veertig bedrijfstakvoorlichters. Zij zijn het aanspreekpunt voor werkgevers en werknemers.

Op het hoofdkantoor Post: Postbus 15 2390 AA Hazerswoude-Dorp Bezoek: Frankrijklaan 10 2391 PX Hazerswoude-Dorp Tel: 0172 - 52 15 00 Fax: 0172 - 52 15 77 Email: [email protected]

Onze regelingen In 2014 kunnen werknemers en werkgevers in de metaalbewerking via OOM gebruikmaken van financiële bijdragen voor scholing en ontwikkeling.

Persoonlijke Trainingstoelage voor werknemers Deze OOM-regeling vergoedt vijftig procent van de kosten voor een opleiding, training of cursus van een werknemer, tot een maximum van € 750. Bedrijven kunnen voorafgaand aan de cursus een bijdrage aanvragen.

Ontwikkelbudget Investeren in uw personeelsbeleid? Vraag dan een Ontwikkelbudget aan. Hiermee beschikt u over een budget van € 1.800 om het personeelsbeleid van uw bedrijf te verbeteren. Er is een Ontwikkelbudget beschikbaar voor maximaal 600 bedrijven.

Metaaljournaal is een uitgave van het Opleidings en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking (OOM). OOM adviseert over scholing en ontwikkeling van vakmanschap in de metaalbewerking. OOM is de uitvoeringsorganisatie van sociale partners. In het fonds zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd: Vanuit werkgevers: ❚ Koninklijke Metaalunie, Nederlandse Organisatie van ondernemers in het MKB in de metaal Vanuit werknemers: ❚ FNV Bondgenoten ❚ CNV Vakmensen ❚ De Unie Na schriftelijke toestemming van OOM is het mogelijk delen uit deze publicatie over te nemen.

Leerwerkbijdrage Aan de slag met een leerling in uw bedrijf? Maak dan gebruik van onze Leerwerkbijdrage als tegemoetkoming in de opleidingskosten van een leerling. Voor het schooljaar 20132014 geldt een vernieuwde Leerwerkbijdrage.

Stagebijdrage Biedt u een stageplaats aan een leerling van vmbo, mbo (bol) of hoger onderwijs? Dan komt u in aanmerking voor de stagebijdrage.

Ervaringscertiﬁcaat Een ervaringscertificaat (EVC) maakt het vakmanschap van uw werknemers inzichtelijk en kan zelfs diploma’s opleveren. OOM heeft een vergoeding voor EVC-procedures.

Jobstart Jobstart is een vergoeding voor het opleiden en begeleiden van werknemers uit een andere sector, werkloze werkzoekenden (langer dan drie maanden) en arbeidsgehandicapten die bij een OOM-bedrijf aan de slag gaan. Kijk op www.oom.nl/regelingen voor meer informatie en de voorwaarden van onze regelingen.

Colofon ❚ Hoofdredactie: Michel Revet ❚ Eindredactie: Annemiek de Gier ❚ Redactiecommissie: Hans van den Berg, Frans Bothof, May Enning, Martin Kusters, Linda Roessen, Barbara Verhulst en Erik Yperlaan ❚ Redactionele bijdragen: Marcel van Engelen, Irene Geerts, Annemiek de Gier, Carolien Lindeman, Eline Lubberts, Marloes de Moor, Rob Overmeer, Martijntje Smits en Annemarie Vestering ❚ Fotografie: Hans van den Heuvel, Jeroen Hofman, Frank Hylkema, Rob Overmeer en Mark van der Zouw ❚ Illustraties: Pepijn Barnard en Dik Klut ❚ Strip: Gerrit de Jager ❚ Bladmanagement: Annemarie Vestering ❚ Grafische vormgeving: Peter Kortleve ❚ Ontwerp, artdirection en productie: Team Hilgersom, Amsterdam

❚ ISSN: 1568-0959

Onze medewerkers zijn bereikbaar van ma. t/m vr. van 8.30 - 17.00 uur.

Op internet www.oom.nl, www.mijnoom.nl

Vragen over uw aanvraag? Bel direct met onze afdeling Vergoedingen: 0172-52 15 55

36


Op www.oom.nl staat deze meter die aangeeft hoeveel euro er nog beschikbaar is voor de Persoonlijke Trainingstoelage

PTT2014

Waarvoor kan ik bij een regiomanager terecht? Onze regiomanagers vertegenwoordigen OOM in de regio. Bij hen kunt u terecht voor al uw vragen over opleiden en ontwikkelen.

‘Uitleg over het gebruik van de Skillsmanager’

Rijnmond Pieter Langeveld T 06 304 112 11 E [email protected]

‘Vragen over de samenwerking met roc’s’

Zeeland en WestBrabant Jet Ruiter T 06 519 908 33 E [email protected]

‘Hulp bij het opstarten van een EVC-traject’

‘Als u wilt weten wat bepaalde innovaties betekenen voor het opleidingsniveau van uw medewerkers’

‘Informatie over de verschillende OOM-regelingen’ ‘Begeleiding bij het opstellen van opleidingsplannen’

Utrecht, het Gooi, Flevoland, Veluwe Evert Polhoud T 06 519 916 59 E [email protected]

‘Informatie over scholingspools’

Friesland, Groningen en Drenthe Michiel Jansen T 06 537 624 17 E [email protected]

NoordHolland Anton Verlaan T 06 519 908 30 E [email protected]

‘Tips voor het aannemen en begeleiden van stagiairs en leerlingen’

Gelderland Johan-Peter Leeuwenburg T 06 533 661 48 E [email protected]

‘Het aanbod van workshops en kennisavonden in de regio’

Rijnstreek en Haaglanden Maarten van het Schip T 06 223 428 85 E [email protected]

Midden en OostBrabant Marcellino Kat T 06 519 908 35 E [email protected]

Overijssel en de Noordoostpolder Jan Abbing T 06 519 908 28 E [email protected]

‘Opleidings- en ontwikkeladvies op maat’

Limburg Patricia Storms T 06 209 568 03 E [email protected]


|

37

LAATST

IMAGOTIP 10

drijf om tie helpt je als be Goede communica den. vin te ers em rkn of we de juiste klanten n. zij t os tie geen sluitp Laat communica ld aan. en besteed er ge us rie se t he Neem

Gespot Je komt er alleen als je er iets te zoeken hebt. Techniekbedrijven in Nederland; bijna altijd zijn ze gehuisvest in gesloten bedrijfsgebouwen op afgelegen industrieterreinen. De dichte dozen verhullen niet alleen wat voor moois er gemaakt wordt, maar ook de trots, de passie en het vakmanschap van de makers. Misschien is het niet eens zo vreemd dat voor jongeren een toekomst in de techniek niet vanzelfsprekend is?

foto rob overmeer

38


Woordzoeker Vul de woordzoeker in op www.metaaljournaal.nl en maak kans op deze GoPro Action camera. Als je de

Maak de puzzel op www.metaaljournaal.nl en speel mee voor de prijzen

hoofdprijs niet wint, maak je altijd nog kans op een van de andere prijzen.

5x 2e prijs Bosch Laserwaterpas

Hoofdprijs GoPro HD Hero 3 Action camera

e 10x 320pmerteijrs Meetlint

De woorden uit de lijst BEELDBANK staan kriskras verborgen KUNSTENAAR in het veld met letters. TOOL Als je alle woorden uit ONZICHTBAAR de lijst in het letterveld KROONLUCHTER hebt doorgestreept, DECIBEL vormen de overgebleven GLASTUINBOUW letters (in de leesrichting) JONGEREN de oplossing van de puzzel. MIX IMAGO WINDMOLEN SMEDERIJ Dit zijn de winnaars STAGIAIR van de zomerpuzzel EMOTIE Dremel Platinum Multitool JURK Daniel Holleman uit Deurne DOCENT LASSER Superman Collection AUTOMAAT Rick van Leeuwen uit Pijnacker E.B. Dijks uit Elst SMID Niels Neggers uit Oirschot BOUTEN Jos Gransier uit Urmond ZINK A. Van Delft uit Drunen DRAAD Maglite Solitaire Zaklamp Taco Albada Jelgersma uit Rotterdam J.P.C. Kijzerwaard uit Hendrik Ido Ambacht F.G. Josten uit Grubbenvorst Wilfred Beens uit Deventer Jorrit Jansen uit Dronten Willem Groenendijk uit Gouda Jan Willem Klijn Hesselink uit Aalten Wim de Witte uit Sint Annaland Emile van Loon uit Oirschot M. Ton uit Krommenie

W

L

J

I

R

E

D

E

M

S

D

K

U

E

E

N

E

R

M

J

U

R

K

R

O

B

V

E

S

M

I

D

A

A

A

O

B

I

E

R

S

M

X

A

A

A

W O

N

C

E

E

A

R

D

U

B

N

I

N

I

E

M G

L

I

N

T

O

E

N

L

U

D

O

N

G

D

H

O

U

T

D

U

T

L

T

O

T

C

B

M

T

S

M

C

S

O

I

J

I

E

L

A

E

N

O

H

A

O

E

Z

I

N

K

A

N

U

L

T

L

T

N

E

C

O

D

T

T

K

E

E

G

O

S

T

A

G

I

A

I

R

N

R


|

39

retouradres Postbus 15 2390 AA Hazerswoude-dorp

Techniek is emotie Lees het op pagina 16. TIEN TOP TIPS Voor het imago! Vakwerk mag gezien worden. Uit de anonimiteit. Hoezo saai en stoffig?

Recommend Documents