-&
tr
1894:potrd(en-epidemie in's-Grave nzande
tlandse hollenteêit geschiedenis StukieHonselersdiikse rd hewaa t Tentoonstê||ingsnieuws )
jaargang3
nummer 6
novemher/december 1994
DITNUMMER NOG EVENDIT..... ;jN *w bloembollenteelt EXbositie overWestlandse 1994 Historisch Jaarboek 's-Cravenzandse pokken-epidemie vanl1g4 geschiedenis van weerstukje bewaard Honselersduk Hetgenealogie-virus
ffirr,.'roo.n Y3 "'Ë'.t geteden 4 5
december Donateurs-avond:'14
6 7 Z
\/orstinnen nn hezoekin DeLier
B
, v ,
I
v v
ng iedbeoefeni Cesch Cursusaanbod vandeTulp enhetjaar s-Cravenzande WrsseltJes WerkenStudiegroepen Overzicht t Land rentoo Iingsnieuws nstel L 1994 fa november/december
ó 9 10 11 12 13 14
1ïi1t
COLOFON verschijnt 6x perjaaren wofdt in Westlands StreekHistorie g t r e e ke- n T u i n b o u w h i s t o r j e o p d r a c hvt a nd e S t i c h t i n S Westland uitgegevendoor PUBLlsYs AJ Naaldwilk Postbus 325,267A 76,'s-Cravenzande kantoor:Hagemanstraat 22544 tel 0174822306, faxA174g V o o r a d v e r t e n t i e si n S t r e e k H i s t o kr iuen tu z i c hw e n d e n tot PUBLISYS; voor alleoverigezaken: RedactieWestlandsstreekHistorie Westland St Streeken Tuinbouwhistorie 154 N/iddel Broekweg 0174021084 2675KLHonselersduk 0174813073 Mevr lVlV Dahmeijer-Fousert 's-Cravenzande 2691il H e l i o t r o o1p1 01749 44315 L , J , Mv a nd e nE n d e 2681MP Monster N/aris 41 0174296949 J A de Brabander 2291KA Wateringen W i t t ev d L a a n 7 l DistributÍe W e s t l a n dSst r e e k l i s t o rw i eo r d tg r a t i st o e g e z o n d eana nd e Westland, vande St Streeken Tuinbouwhistorie donateurs Losse abonnernenten f 12,50 n b i j e e na a n t a l I n h e t S t r e e ke- n T u i n b o u w m u s e uem W e s r l a r ' db se o e K h a n d ezlisi nb e p e r k lto s s en u m m e r st e
koop(f 5.50)
datwerdaangeboisatweerenigetUd te vooruwStreekHistories denom bewaarmappen produceren was echter Hetaantal bestellingen laten (20, dathetvoorarsnog isom nietrendabel zoraag mappen aante latenmaken. dergelijke is. tUdweerwelhaalbaar Wellicht dathetoverenige Artikelen/ kopii werd diedezezomer vandeenquete Naar aanleiding gehouden artie k el en willenwewatander ssoor tig gaanpubliceren. eenvouconcrete, Denk aankorte, over enbuitenplaatsen, overkastelen digeverhalen n v, e rd e e n h u no n t s t a a o d eW e s t l a n ddsoer p e n enhunbed|king oudezee-kreken maand drukbezig omditbladte isiedere Deredactie enheeftdáárde artikelen vullenmetaantrekkeluke volaan. handen deledenvanwerkaanvooral eenverzoek Daarom of er nietalveromeenste kuken enstudiegroepen (erisalzoveel geschrevenl) liggen halen isof "ges neden afgezaagd Denknr etdatuwar tikel z U n, of kan shetnieuw koek: voorveleW estlander kenni s l opaanwezige e eenwelkomaanvulling artikelen datdoordergeltjke ervan overtuigd WezLJn toeneemt vanditbladverder dewaarde of naareenvanderedactieleden Stuuruwinzending ( enalsu hetar tikel in deco m puter naarPUBLISYS. ,.....d satc heel t opdiskette heeftzitten, dangr áág veeltvoewerk)
MU$EUMVOORSTREEK. ïIUESTLANDS
:
junienseptember ook's-zondags tussen v a n1 5 . 5-01 70 0u
DESCHILFEN tE MAASTAI'ID MUSEUM
Vormgevingen zetwerk/DTP N/aarten PrInSPUBLISYS Druken afwerkíng vanderCraaf, Monster DrukkerU Pranger
, 13042 ls-tteêierlstraat / 13658 24,tÊlefoCIn 04809 van{0.00- 17.00u zaterdag Gëopend iedere
tE SCHIPIUIDEN MUSEUM ÏRAMSTATION
t s s N1 5 8 0 - 0 1 0 8 Westland, O St Streeken Tuinbouwhistorie mitsde Overnemen vanarlikelenuit dit bladistoegestaan, bronduideluk wordtvermeld Deredactie ontvangtgraageenbewUs-exemplaar
2,telefoonA:1.1]$8 824I Bffia GtfcvanZevenderstraat van1400-16.00 u elkewoen$dag enzaterdag Ceopend
in Monsterbegindeze DeChoorstraat foto voorpagina: eeuw.Destraatlooptin de richtingvanhet koorvande gewoon.,.. grotekerken heetduseigenlUk de Koorstraat
994 november/decem ber'1
.,.,1] ;ll
O pv r i j d a 3 g 0s e p t e m b w e re r di n h e tW e s t l a n d s Hierdoor kwam inbeeld, vooral detulpenteelt degeest'De Ít/useum wisseltentoonstelling Westland- g r o n d erno n d o m ' s - C r a v e n zwaanrdeen denieuwe hiervoor geopend. seBloembollenteelt' Vanaf halfacht geschikt, m aarookdeopgevargr officieel enonden methun groot genodiggoed stroomde defoyervolmeteen zaveltuinen waren voordezeteelt aantal oudere bruikden.Onder degenodigden bevonden zichvertegen- b a a r',s - C r a v e n z ahnaddei n 1 9 1 26 0 %v a nh e t woordigers vanhistorische verenigingen, werkgroepen,Westlandse tuloenareaal. gemeentebesturen ensponsors vanhetmuseum. Ook demensen diehunmedewerking hadden verleend br1 hettot standkomen vandetentoonstelling, bruikleengevers envrrlwilligers, waren ruimvertegenwoordigd. Even naachtuurheette devoorzitter vandeStichting St r e e ke-nT u i nb o u w h rsto ristl e a ndde,h eerVan We Woerden, deongeveer 100aanwezigen hartelijk welK0m.
Daarna hUhetwoordgafaandeheerW.HKemmers die gafoverdeWestlandse eenhistorische inleiding bloembollenteelt. Hetthema vanKemmers was'AIs betoog hetgetLj verloopt verzet mendebakens'. H ib j e d o e l dhei ermedea th e tsi n ddseg ro o tschalige in v o e r i vnagnd etu i n b o uiw nh e tWe stl a inndde19e e e u we e nk o m e e n ng a a nw a sva np ro d u kten. Het metfruittuinen begon meteenonderteeltvan bessen, vroege aardappelen, muren metfruit, druiven, kasdruiven,enz.Zoisbijvoorbeeld ookdekasdruif dieinde eerste helftvande20eeeuwhetWestland haarroem gegeven enbekendheid heeftindetweede helftvan dezeeeuwgeleidelUk aanverdwenen. HetverdwUnen vanzo'nteeltwerdveroorzaakt dooreconomische vergegeven a n d e r i n g eknorto , m e e nte e l tw a so pe e n DeheerKemmers tijdens zijninleiding m o m e nvt o o rh e tW e s t l a nndi e tr e n d a b m e le e r . 0 o kh e tk l i m a awt a se r gg u n s t i gm, e d ed o o rd e Hetzelfde dreigtnumisschien ookte gebeuren metde beschutting vanmuren enwallen hadmendetulpen p a sto o kd etu l p e n teelt, t o m a a tI.nd e z ere e ks het h i e rl e t sv r o e g edra ni n d e B o l l e n s t r e e 0 kp .d a t mottowassteeds weer: aanpassen of opkrassen' moment hadmenindeBollenstreek oroblemen met deontwatering, waardoor detoeneming vandeproD ev e r a n d e r i n w g eenrd ebne i n vl o e n dve roor zaaktduktie afgeremd werd.HetWestland sprong hierals gat dooro.a.veranderende smaak vandeconsument, ver- hetwarehandig inhet indemarkt.DeWestlandse a n d e r i n giennd eh a n d e l si n fra struD ctuur . oorbeter isnationaal tulpenteelt echter nooitvangrotebetekeprodukten vervoer worden vanvergoedkoper enont- nisgeworden. Maximaal heeftdeteeltongeveer 10% staater meerconcurrentie Inditproces vanvoortdu- vanhetNederlandse tulpenareaal uitgemaakt re n d ve e r a n d e ripnagsto o kd eo p ko mst o mstr eeks 1 8 8 0d,eb l o ei ind e j a retu n sse1n9 1 e 0 n1 9 30 ende Debeste afzetwer dviadeveilingen ber eiktInhet ondergang omstreeks 1950 vandeWestlandse tulpen- Westland waser ineerste instantie te weinig aanbod teelt. vantulpebollen omveilingen te organiseren, duswerd Kemmers gingen schetste deontwikkelino vandeWestlandse het aan opkopers verkocht of de bollen incon' tulpenteelt aandehandvandewisselwerking tussen signatie naar deBollenstreek Later toener meeraanteeltenafzet.Tonder succesvolle teeltisafzetnietaan bodkwam ontstonden deeerste veilingen. Deeerste in deordeenzonder succesvolle afzetisdeteeltnietvol PoeldUk in1886 waseen'groene' veiling, waarbij detultehouden O.m stre e1ks 880 w a sd ete e l va t nvr oege penophetveldverkocht werden. aardappelen in hetWestland ophaarretour.Detuin- Vanaf 1899 ontstonden de'droge' veilingen, waarbU de derszochten dusnaar alternatieve teelten, bo||enaangevoerdwerdenineenvei|inggebou novem ber/december 1994
ed l do o r i n F l o r e n c let ,a l i e H e tb o e ki s o p g e s t 'Hortus overde daarin enhijschreef Cousvns Stephanus lll Willem Stadhouder/koning Honselaerdicensis'. Regis gegeven om de bedoeling met de opdracht hadhiertoe s o n s e l e r stdei j k o l a n t euni td et u i n e vna nh e tH u i H entetekenen. metonder- beschrtjven bezig isophetogenblik DeheerKemmers vanbloemen aquarellen meerdere komen In het boek Deresultabloembollenteelt zoeknaar deWestlandse tulpen. planten verschillende ook waaronder voor, n i n h e tHistor ischen e k l l et.z.t. t e nv a nd i to nd e rzo zu snr ak dewensuitdathett oc hde Totdietijdzalmenhet nc hr r r oemeesfer verschUnen. Westland Jaarboek wedatboekeensi n het ziJn als zou waar d moeite doenvandetentoonstelling, moeten metdeinformatie publiek tonen. konden Westlandse het aan museum toewenst veelkijkplezier hUeenieder waarbu lintdoor, een heer Elzenga de knipte woorden Nadeze opzijvielendetentoonstelling deWestlandvlag geeftdeheerVanWoerden waarna betoog Naditinteressante hetgenot werd.Onder toegankelUk voorhetpubliek de tentoonstelling werd een drankje en vaneenhapje bekeken. doordegenodigden Tonlmmerzeel Y v r
-:
I r v v J L v '
v y r
nBoEKWh$rHr'+u bli i kitn het war en, afdoende nietaltijd Westland maatr egelen Jaarboek Dezerdagenis hetHistorisch jaargang bevat zevende Deze ver haalduideluk 1994verschenen. heeftzichverdieptin overde historievanveleplaatsen o Mevrouw Prinsuit Honselersdrlk weerartikelen in hetWestland. uitdeoudeN aal ddepr eekstoel tussen hetver band . F CrootschrJft dierond wijkse VanLUnschoten, overpastoor Aandehandvande kerkendievanVoorburg parochie veelgoeds Naaldwukse indeNaaldwUkse deeeuwwisseling vande konzUdevervaardiging archieven netgingen wat dtctatoriale maar ook bracht tot stand kansel opdevoetvolgen. UIUtrK LU UU4ILLtrI I. . Waardevol vanA.lmmerzeel,als zijnweerdebUdragen . J P .J a n s en n saaldwijksebeheerder o ve rd ee ve n e e N sch ri j ft museum.HU aanhetWestlands verbonden Steen. ver zor gt Brecht Westlands: opzUn vanderSteen, Lambert eneenbibliogri safc he eenar cheologische deeluitvan rubriek tweemaal 1867 en1870 tussen Humaakte enallepubliallevondsten respectievehjk waarin verdedi- katies moest datRome Zouavenleget hetpauselUke gemeld; eenm us t wor den uithetver slagjaar en vooralleliefhebbers vielRome gentegen In1870 vanCaribaldi. hetleger gebruiZoals vandestreekhistorie. geboorteplaats naar ztJn terug keerde Brecht illustrametdiverse verluchtigd zUndeartikelen kelijk . FC.Croen vandebouwende ties,zodathet120blztellende verhaalt uitWateringen bockerookaantrekkein zijn n insh e to u d eR a a dhuis v e r d e rgee s ch i e d eva te koopindeWestlandse isvoorf 17,50 Het lrlk uitziet. isgelew o o n p l a aNu ts.i sh e tp a n dd,a ta a nh e tP lein inhetWestland enbijdemusea boekhandels gebruik gen,gerestaureerd notariskantoor, als in en . Jezuiet f ietstochten heefttijdens A vandenAkker - Notariskantoor - Herberg Raadhuis vanWateringen n c L Wapen "afweertekens' demelkboven talrUke doorDelfland voordekruibekeken.Behalve vanboerderrjen kelders hadhijvooral dienen, moesten sendiealsafweertekens HU vandeJezuieten symbolen oogvoordeIHS-tekens, endeaanwetekens tussen deze verband concludeert inde17eeeuw. streek indeze vandeJezuieten zigheid . A,Pvan maakten eenartikelover VlietenW.DuuvestUn en TerHeUde tussen vandekuststreek deverdediging 's-Cravenzande Eerst Oorlog. deTachtigjarige tijdens vande, i n vallen n g e nmo g e l i j ke m o e sm t e nwa kete aper sDe l an te,te r g e nd eD u i n ke rkker W a t e r g e uze geschiedde doorspeciaal vanhetkustgebied bewaking deoude vanaf onderandere wachtposten, aangestelde tot werdomgebouwd dielater vuurboet teTerHeUde, wachthuts eenheus endegetroffen ordonnanties Datdeuitgevaardigde L.lanlz
+a
l-'nrilfnn
994 november/december'1
Hetis1894, dekalender wijstaugustus aan:'smorg e n so m 1 0u u ri s h e ta l w a rmi n h e td o rpener heersteenserenestilte,dieaf entoe wordtverstoorddoorhetgehamer vansmidSimonvanDijk op hetaambeeld. Erstaateenpaardin detravailte langsdebomenrU. Politieman ttaantje engemeentewerkman JanvanderMeerlopenin de Langestraattot aaneenkleinhuisjemetde ingangin eenpoortjeernaast. Aandegevelwordt, vooreen i e d e rz i c h t b a a ro,n d e rp o l i t i et o e z i c h te, e n biljetgeplaKmetdaaropin vettelettersgedrukt: BESMETTELIJKE ZIEKTE POKKEN.
Dokter SnUders wasnetvertrokken enwasopgevolgd doordokter tenCate, diem etdokter Douwin dez e moeilijke tijdsamenwerkte omhetlUden vandezieken teverzachten. Dezieke diestienF, werdenkele urenlaterbegraven. De 's-avonds plaats. begrafenis vondmeestal Deoverledeset n n e nw e r d edno o rg e m e e n t e - w e r k l igeedkei n begraven ineenspeciaal massagraf. Nadebegrafenis of degenezing wer den debedden endeonder k l edi ng w e g g e h a ae lndo pe e np l a a tvse rb u i t e n h e td o r p goederen verbrand. Deverbrande werden vangemeenvergoed tewege ingeldof innatura. Degemeente-werklieden, dieditwerkdeden, bleven gaatdezemaredoorhetdorp, vrUvanpokken. Alseenlopend vuurtje D es c h r iskl a am t e n i g e eonmh e th a rt.Inh ethuisje woontdeweduwe Holthuis methaar tweezoons Pieter Precies 100jaarterugwerdenin eentijdsduurvan enHarmen; Pieter isschoenmaker tOOmensen enHarmen, aanvantienmaanden ongeveer met kelUk tuinarbeider, matroos opdegrotevaartomdathU Fokkenhesmet hetindetuinnietkonuithouden. Enkele dagen nazUn Daaryanzliner85ovefleden. eerste thuiskomst vanzeewerdHarmen ziekendete hulpgeroepen dokterDouwsteldevastdathUaanpok- Inhetgezin vantimmerman Arend vanderBoom leden kenleed. Dedokter waarschuwde terstond burgemees-a l l ek i n d e r evni ,e rz o o n es nt w e ed o c h t e rasa nd e terDingemans vandeKasteele, gelukkig dieaanplakbiljetten liet pokken. Zeherstelden allen. gaf.0pdatHarmen drukken enopdracht tot isolatie niet Detimmerman wasdebelangrUkste leverancier vande indebedstee behoefde te liggen werdeenijzeren ledi- doodkisten enwerkte metzUnknecht CorOversloot k a ngt e l e e nvda nd en a b w i j o n e n dt uei n d e' kr l e i n e bUna dagennachtmetdaarbU ooknogdezorgen over Oome' vanStaalduinen. Depokziekte bijHarmen verliep zUngezinDaarnaast bezocht hijalsouderling vanzUn gunstig. geisoleerd, TUdens deziekte bleefhetgezin gezinnen. De kerkvelezieken engetroffen burgers onderhielden ging hetgezin enzetten debenodig- Vooral zijnzorguitnaarhetgezin vandeweduwe poortje delevensmiddelen inhet bUdedeur. Engeltje vanderSarenhaarzeskinderen. Vanhaarzes, allen zieke, kinderen overleed deoudste zoonJanus, die Hetleekbijditenegeval te blUven, hetledikant werd haar steun entoeverlaat wasinhettuindersbedrUf. o n t s m eetnd o o rP i e tenr a akl r e i nOo e me ter ugge- Metdebur gemeester endedom inee wer dee npl an b r a c hwt a ahr e td o o rd i e njso n g ste zo o nw er oaan- gemaakt getroffen gezinte helpen. omditzozwaar gepakt enopgeborgen gingen Onder leiding vanSander vanderKaay enk el e plakte Naeenpaar dagen JanvanderMeetonder gemeente toe- mannen de rondomtecollecteren z i c hvt a nd ep o l i ti eo, pd ed e u rb Ukl e i n0eomeeen 'sAvonds werd,ondertoezicht vanmeester Heus, het biljet: BESMETTELIJ KEZIEKTE geldgeteld P0KKEN. indeChristelUke school . Heus haddaartoe jongen gunstig Bijdeze verliep deziekte eveneens gelegd, enhij eenschoolbord opeenpaarboeken Natelling werdkortetijdlatergenezen verklaard. gulden bleek er1300 tezUn! Hetderdeziektegeval betrofMientjeNieuwland, waarbU Bijdever gader ing wasookdetuinder enkoo pm an hetziekteverloop zosnelwasdatzUstierftUdens het Maarten vanRUn, diehetwoord vroeg voor menuiteen 's-middags aanplakken vanhetbiljet. Ditgebeurde en ging;"Mannen, hetisnubegin maart endehoogste tUd I datdetuinvandezevrouwin hetzaad reeds devolgende morgen werdzr1 zonder ceremonieel komt.Maandag begraven. zalikvUfschuiten metmestopdetuinlaten brengen en Steeds meermensen werden besmet, waaronder velen achtvanmrlnwerklui sturen omdetuinomte spitten zonder aantoonbaar contact metaanpokken gedaan lUdendeenwatverder moetworden' . mensen. Detweedoktoren hadden hetverschrikkeliik 's-0ravenzande. drukmetinenten enbezoeken vanzieken. L.C. vanRijn, Naargegevens vanArendvanderBoom, november/december 1994
opening budeofficiéle Margriet doorPrinses o p z a t e r d a g1 0 s e p t e m b e1r 9 9 4o n t v i n gd e van1977 werdonthuld. "oud-Honselersdijk" in de "Nederhof" vanhetgebouw Werkgroep indemuurwasor i gi neel , van hetpaneel hechting eenaantalgastenin verbandmetde definitieve De dathetdateervtande vaststellen wekunnen plaatsing uit éénvande zodat vanhet hedstede'paneel huizen Deze aandePrinsengracht bouwvandehuizen te Honselersdijk. huizenaandePrinsengracht Frederik vanPrins opverzoek daarneergezet werden genooddievoordebouwvande"Nederhof van Hendrik, burgemeester waren deheerT.Elzenga, Degasten oude dor ps pl ei n van het huizen gemeentesecretaris waseenaantal zaakt endeheerAJ Peekstok, Naaldwrjk, envoorver v angende afte br eken van vanHonseler sdijk budrage metdefinancile inverband vanNaaldwtJk, weexact dat weten Zodoende paneel. zorgen moest woningen gemeente het van bUderestauratie de ' ' Neder hof z i j ht n Pr insengr ac aan de huizen en de endeneer de A.lmmerzeel waren deheren Ookaanweztg 1641. op1 november d su s e u m , opgeleverd C . Lv a nW o e r d enna m e nhse tW e s t l a nM debouwvandeNederhof verhaal over complete Het als bewohaar dochter en Torenstra-Valstar mevrouw 1993, Westland Jaarboek het Historisch in pand, vinden kunt u mevrouw nersvanhetbetreffende deheeren 'Oud-Westhet Oenootschap door r se t deel6,uitgegeven V a nC r a n e n b u ragl shv e r t e g e n w o o r d ivgaenh Museum enindeboekte koopinhetWestlands Hervormden, land". vanVrUzinnig BestuurvanDeVereniging "Het van dorpspletn verdwenen heet Het artikel handel Rest uit p a n d V an h e e r e n d e i nb e ziht e b b e n d i eh e t paneel enalsrestauratie-Honselersdiik' verstevigde diehet Monster, terugbracht kleur indeoorspronkelijke schilder 'Oud-HonselersdUk danken vandewerkgroep doorhetgebouw Deleden eneenrondgang Naeenkopkoffie gasten werden steun dte hulp en de voor de alsnog hun werd tenWerkgroep, vande vandeleden leiding onder jhun belangste lbi l i ng envoordeopr echte metuit- geboden Eentekstpaneel bewonderd slottehetpaneel geschiedenis vanHonselersdijk Eenkleinstukje vandevier bezoek. l e go v e rd eg e sch i e d eenniese nsta a l tJe bewaard! en blUft vastgelegd is ernaast. hangen aangetroffen, verfdiewerden lagen H e ts t u ki st e v i n d einnd ez u i d e l i jvkl e u g ve al nd e Oud-Honselersduk" deWerkgroep Namens te no p zi ch van te hetoor tri sch Nederho f , svmme
-.----'f1^ r
paneel geschilderde datinhetvoc spronkellke
-l--:,t, ' . l ' l":-ï, lt'rrllrllrrF
,1,',rrr\ ll\r il:'
t[
r^'ftat
M.Prrns-Hoogendam
=---,',-,'=],r.
{ill
{r
llt
_
- - N
|
___flL_i__Í.F-_
hebben uitgezien erwaarschUnlUk zietUhoedehuizen Opdetekening
gevels indehuidige nogsteeds teonderscheiden zUn deramen boven vandebogen enhetmetselwerk Derestanten 994 november/december'1
HETGENEALOGIE.VIRU W atzobesmettelijk isaandezehobby? Tene er s te Genea logieof familieonderzoek. natuur lUk het
ter ugvinden viaeenstamr eevkan s de oudst bekende voorvader/moeder, vaak tochaltot het Hetgebruikvandetermgenealogie kanweleens m i d d e n o f b e g i n v a n 1 7 e d e e e u w , m e td ed a a r b i j verwarrend werken.Eenvandevrijwilligers van geboorte, behorende data van huwelUk en overlijden het museum noemtde studiegroep Genealogie, jouw Je dan realiseren wat die mensen, familie, hebben zuiverom te plagen, hardnekkig Kynologenctub. meegemaakt: de industriëie revolutie, de Franse overgezeltige Bijmij leidtdit onherroepetijk tot een heersing, de Couden Eeuw, de tachtigjarige oorlog. vriendschappelijke woordenstrijd. Jerealiseren wateraanellende enverdriet, bijvoorgrote beeld de kindersterfte, maarooktevredenheid Enige tUdgeleden informeerde eenmevrouw naar een geluk geweest. en in de familie is f a m i l i e n aw am aaze t i e tsme eor ve w r ilde w etenDe 'Coede familie heeftzUn tUden, slechte tUden . geweest manaanwiezeditvroeg wasgetuige vanzo'n ledere quasi verhitte woordenstrUd. HUzouiemand roepen en genealogie, Deze achtergronden maken familiegeschievroeg haar even tewachten, denis, zobesmettelUk J Olystagers. Terwijl hijnaarmUtoeliepbedacht hUdatwanneer er bezoekers indebuurtwaren ikmr.1n mondmoest hou-*"*; denennietverontwaardigd konreageren. Erwaren alleen tweeproblemen: hUkonnretzogauwop hetwoordkynologie komenen hUhadergeen ergindatdedame achter hemaanwas gelopen M i jg e v o n d ehne b b e n dzee ih i j :' J a nd, a a irse e n mevrouw meteeneh , meteeneh. . gynaecologisch probleem , rLl Ll. W a a r odped a me d i evl a ka ch tehr e msto n dm eteen gedecideerd reageerde met Nee, ikwilgenealogische t 'CVnaecoinformatie overmr.1n familie'. Enbelerend: logieiswatanders, datheeftte maken metzwanqerschap enzo Weleens eenmanvan65+zienblozen.,. .? ^ l ^
-
^
^
- t '
L
,
EU
illt'
?J
Dedamekongeholpen worden: erwasietsovernaar familie bekend, zelfs zoveel datikmeeroververbaasde ,w a nitne e nru kza tzrlme th a afa r mi l jiende1Be eeuw. Eenhaar gediend onbekende neefhadalsbasis enviaeenbroervanhaargrootvader vondziihaarfamilieterug, zoals ikalvertelde tot indeachttiende eeuw Nietdecomplete familiegeschiedenis, maar eenhelegegevens boelglobale metbehulp waarvan inbijvoorbeeldnotariële archieven gevonleuke achtergronden denkunnen worden. Hoewel haar mans familie ookalminstens tweeeeuwen rnhetWestland woontwasoverdezefamilie nietste vinden.
donateil
Dedame waszoenthousiast datwehaar nogweteens terugzullen zien. Wanneer eenbeginneling eenleuke startkanmaken is hij/ziivaak verloren, NietsiszobesmettelUk alshet genealogrevirus, echtwaar eenaspirientje helptniet. november/december 1994
rof ïnKWint$haui ng20,00*Ur.
z o a l sv e l e no n d e ru z u l l e nw e t e n s, t o n di n d e eenbeeldvan kerktot aande Hervorming Lierse SintJoris.Ergingzelfseenroepvanuit dat het zieken genezingen waardoor zouhewerkstelligen, gene' Lier om De naar ondernamen bedevaarten werd zingvoorhunkwalente vinden.\n1492 zelfs t.b.v. e e ns p e c i a lberu g ,d e ka a i b ru gg,e b o uwd pelgrims uit hetWestland.
vor stink ,oni ngi n wedatonzevoor m alige W elweten br ac htaan bezoek een 1961 27 op ianuar i Juliana gravin in1400. Kleef van Margaretha kerkals dezelfde fotoalsherinneisbUgaande bezoek Envandatlaatste nog? gebleven u deomstanders Herkent ringbewaard vanDUk KrUn
jarengeleden ve6'.1..'i wetweeheelvroege kwamen Enkele ophetsooor0O2 [, vanhetSintJorisbeeld meldingen de'/' betaalde 1392, dusruim600jaargeleden, november twee gravin JandeBeeldemaker aanmeester Hollandse
(souden opteschildehetbeeld munten)om nobeten
ZUID_HgLLAND
"Bronnen ÍnhetRíiÍ<sarchÍef" wantop 4 mei Basiscursus haaraandacht, Hetbeeldhadblijkbaar en geefteenoverzicht vandearchieven a rnd e g r a a f Deze cursus 1 4 0 0w e r dd o o rd e s c h a t b e w a a r dv e i n het aanw ez i g ZuidHolland, gulden de burchtgraaf aan betr effende kaar ten terugbetaald 3 en 2 nobelen te beginnen isopdinsdagavond s e n RUksarchief. Decursus v a nL e i d e nd,i ed e z eh a dv o o r g e s c h o ttei jnd e n e gemalin . RUksarchief van op15november. InhetAlgemeen de vanKleef, vangravinMargaretha bezoek ' ' s i n t e r a aA f albreca J o r i si n d i e ha tn se d eH o l l a n dg "schriiven artikel" vaneenhistorisch Cursus Liere". 0p beginnen te lessen 5 op dinsdagavond, , Eveneens jaar in ZuidvanMusea Federatie 550 volgende 1995,Locatie: 17ianuari er in de loopvande daarop Zouden . p g a v e n i n l i c h t i n g ebni j o f v o r s t i n n edne L i e re e nb e z o e k H o l l a n dD, e n H a a g O n o gm e e rv o r s t e n gevonden? tel.070- 3624121 Wewetenhetniet. J.A.Brugman, waardhebben 994 november/december'1
'S,-GRAVENZANDE EN HETIAARVANDETULP
D i tj a a r s t a a td e t u l p i n h e t c e n t r u mv a n d e n e rdd etulpin 4g 0 ,0 i a agr e l e d ew be l a n g s t e l l i n geïntroduceerd.overal in hetlandwor' Nederland gehouden met denof werdententoonstellingen : detulp.Dezekomtvooro.a.als alsonderwerp op schil' opwandtapijten, op meuhels, decoratie de Dezebloemheeftwat op zijngeweten, derijen. 1 7 d e e euw.In b e r u c h tteu l p e n w i n d h a n idnedl e wasin hetvoor' in Arnhem hetOpenluchtmuseum ja a re e nt u l p en ro u te l n d etu i nenvan u i tg e ze t. paleishet Lookonmeneenuitgestippelde route v o l g e nl a n g sd etu l p e no, o kso o rte nd i eal lang nietmeergeteeldworden.In het paleiszelfziin maar te bewonderen, altijdprachtigeboeketten jaar dit staatookhierdetulpcentraal. vanhet iaarvandetulp werd Alsslotmanifestatie op vrijdag7 oktoberin de NieuweKerkin Amster' d a md e t e n t o o n ste l l i n"gd etu l p e n d e kunst" geopend,
N ad e z ei n l e i d i negne e nb e e t j ree c l a mveo o rm i J n zo' n d u,i ki ki n h e tve rl eden, w o o n p l a aAtpsel d o o rn 'kinderjaren jaar geleden. vUftig, hetbegrip De veertig nietzo, i ntu i n d e rskri negiegne n l Uk a r b e i db'e s t o nd o mg e vi nDge.tuinwas d i re kte t e n m i n snt ei e itnmU n alshettUdwasombol vanhethelegezin, "ffinkwestie
ingeschadanwerdiedereen lente potenof te koppen voorin alsdieeralwaren, krachten, keld, 0mdaarlosse kwestie en iulliekunwerdtocheenprijzige te huren vader vooropdetong. nenhetnetzogoed'lagmUn er instaan, m oesten debollen lnoktober /november zegepoot rijenwerden inlange Prachtig voordevorst. 'geschoven". Zoontstonden deaarde erover endaarna pachtte v ande Mijnvader de dezogenaambedden. eens tuk vanDelfland en Hoogheem r aden Dijkgr aaf endaarheefthUvelejarentulpen landbuArendsduin geteeld. invollebloeienmenig stonden detulpen lnapril/mei vanDenHaagkwamin dietUdlangsfietsenom inwoner pracht in het ; "keukenhof te bekijken diebloeiende Hoek van Holland opwegnaar , klein.Zuwarenmeestal feestdag. uitop50aprilof eenandere eendagje meteen eenvader ikmUregelmatig Indietudwenste baanvanachttot vuf. Wijwarendanbezigdetulpente zodatde afsnUden, koppen, dusvlakonderdebloem wor den bi j kongr oeien enlatergeveild bolver der bloembollenveiling'Floralia'. waseengiganti s c h vandietulpenvelden Hetkoppen vanhetpadwaarin enrechts karwei. Jekoptelinks ie stondmetjekinnetje,dehe|ftvanhetbed:datwa
I
1994 november/december
Detuinvan verdwenen. Detulpenzijnuit hetWestland v ande 1965 eigendom wer d1 novem ber vader m Un 's-Cravenzande met gemeente enistoenvolgebouwd nurzen. getulpenendatverzoende weermetmijn mijdirect Lange tUdpoottemtlnvadernogtulpennaastzUnhuis: leefomgeving. voorzUn netalstoenhUzeteelde inbedden zestonden te poten, omzewatspeelser Desuggestie In inkom en. omje heen. enkleuren Hetbuitenleven , degeuren aan wasgebonden juni/juli nietaan;hetpotenvantulpen debol- sloeg ennaar eruitgehaald werden debollen je gezinsinkomen te verwernou was om dat gebracht of hetindeschuur regels, Hetwaszaakdat lenschuur vanhethuisopte f l eur en, werd,zodatde venof omdeom gevtng droogwasendatergoedgeventileerd inbedden. hoorden Danbegon detijdvanhet tuloen rotten. nietkonden bollen indetuin,nostalheb ik zelfookveeltulpen altUd Nog bollenoellen. giezalhetwelzrjn, bloem. hetblUft eenprachtige maar Ruiter, C.J.Bonzet-de ee n s e n T o e ni k n o gk l e i nw a sk, w a m eenr d i v e r sm pellen. vanVliet Ditgebeurde bUbuurman wekenlang vanhet v a nzU nsch u uorf o pd ezo l der o pd ez o l d er gortig aldat moeder tochte huis, maar datwerdmUn Er te maken. stofenhetwerkomhethuisweerstofvrij gebouwd halverwege nieuwe schuur ook een werddan *^,, . e d et u i n ,z o d aht u i se nt u i ng e s c h e i dweanr e nD * pelden duur***"''**zolang debollenpeltUd vanOosten dames sfeerheersen, deenikvonddaaraltijdeenopgewekte vonden, ditwas leuk werk Ofzehetnouleukof minder eneenkindvoeltsfeerenstemmingen niette merken naarscner0 aan. verJaaromdatmUn isnogzolevendig Deherinnering tUdvanhetbollenpellen. dagindietUdviel:dedrukke 'sMorgens ladder klomiksneldelosse voorschooltUd haden ze voerde, zolder van de schuur de op,dienaar bUzich:indietiideenongerepen chocola denaltUd hoorde lekkernU. te wewekenlang waren zaten Toen wijgrootgenoeg pellen, Daarna weruitDenHaag, metscholieren samen gezeefd, tUd ditwerdlange opgrootte; dendebollen 'hobbel' gedaan, zUn totdat de sorteermachine meteen bollen deaangetaste deslechte, intrede deed, enalleen moesten wordenHet er nogmetdehanduitgehaald bU bewerkelijk, werken indetuinwerdweerietsminder vanzon machine. dekomst
waarinu eenvraagkunt zijngratisadvertenties Wisseltjes of vragen, ietste koopkuntaanbieden stellen, zaken om (streeOhistorische Hetgaatnatuurlijk zUnnietbestemdvoor Wisseltjes doeleinden commercièle aan stuurt u op eenbriefkaart Uwinzending k Postbus 325,2670 AJ Naaldw|J PUBLlsYS, de uitgever:
gezocht: filmmateriaal over het westlandof de tuinbouw. filmpjes op dorpsfeesten Heeftu vroeger op het zomaar opnamen of volgeschoten gestapeld, zo kisten opelkaar werden inplatte Debollen gebied zolder in doos op een van de tuinbouw a tisse e dneki steenndebollen k o nd el u c h tci rcu l tu haaltze / filmverzamelaar Een tuinder staan.... plaatsvinden. of te koudinde Hetmochtniettevochtig graagbiju opl a se n rg g belangr Uk . kl i ma a tb e h e ewrsi s c h u uzri j nDe NaaldwUk P Jansen, 'Doedeschuurdeur anders tochthet, achterje dicht, 0174027307 wevaak achter hoorden datisnietgoedvoordebollen" DanwerdhettUdvoordeveiling. onsaanroepen. wiehleft er missiebeeldies of missiebusies over ruilen of InmrLn boekovermUnvaderhebik eenhoofdstuk Eventueel voormUnverzameling. 'Floralia' geschreven. van vergoeding. in het bestuur tegen Mtjn vader zat 'Floralia P Jansen werdgeveild en vandebollen . Eengedeelte 56,2685 SVPoeldUk Wateringseweg jaarweergepoot. gedeelte werdhetvolgend eenander 0174945160 1994 november/december
ERK;HN
IEGROTPTN uffidiegroepen
werkgroepen ;i*,Iistorische Voordedataentijden waarop deHistorische werkgroepen bUeen komen kuntu deAgenda uwStreekHistorie raadplegen achterin 0ud-'sGravenzande J,Dahmeuer, Heliotroop 11,2691 HJ s-Cravenzande - 13073. 01748 Oud- Honselersdijk J.CvanDtjk, Nachtegaa lstraat 7,2675 XVHonselersd ijk 01740 27868 Oud-DeLier E B.vanRUn, Populierenhof 22,2678 SJDeLiet 0174514472, 0ud-Loosduinen B C.M. Wessels, D.Buserf 90,2552 XHDenHaag, 070 3974936 Oud- Maasland K.Boschma, KonJulianaweg12,3155 XCMaasland 01899159s9 0ud-Monster J.M.Neervoort, Molenweg 44,2681CTN/onster, 01749 47245. Oud-Naaldwijk 0.BeUer, Perenstraat 24,267IKXNaaldwrlk, 01740- 29490. 0ud-Schipluiden J Moerman, Westlander 5,2636 CWSchipluiden, 01738-9389 oud-Wateringen & Kwintsheul J.W.H Olyslagers, Oostblok 26,2291XKWateringen, 01742- 92558
vandeStudiegroepen Spreekuren van14.00 dinsdag tmvrr.tdag tot 16.50 uur. inhetWestlands Museum Archeologie p.a. T,lmmerzeel, Westlands, Museum Middelbroekweg 154,2675 KtHonselersdUk - 28393 01740 Genealogie J W.HOlyslagers. 26,2291 XKWateringen Oostblok 0174292558 Kastelen H.Croenewegen, Bereklauw 3,267 1WZNaaldwUk - 28393 01740 Kerkarchieven J.J.Holierhoek, Caelstraat 38,2291 XNWateringen, 0174293716
Historisch Algemeen Spreekuur iedere zaterdag : 14-00 tot 17.00 uur inhetWestlands StreekenTuinbouwmuseum
-ffi voor Streeken Tuinbouwhistorie
I tussenHonselersdiik I en Kwintsheul
novem ber/decem ber'1 994
'T LAND ':,1,:i,fi[,1f,fr1, ;,W
legdanalvast AlshetmetAllerheiligen sneeuwt, zoluidteenoudgezegde. DitheteUwjasgereed, kentkoudweer.Allerheiligen isvanouds eendag gedacht veel wordt wier dater aandiegenen aanwezigheid nietmeeris.Erwordendanveelbloe- AlwashetoanuoKnogzowarmindekas,tochverkoos hetgeprik vandebrandnetels aanje nogzo mengekocht, waarhegraafplaatsen meeworden jeditboven jongezachte handen. Wehadden eenoudeknecht die opgesierd. datwroetwerk deed. lkbegreep diemannooit.H1zei datzediemaand nietstaken watwasdat vanmee.Ze altUd 0okhierpikten detuinders eengraantje , maar grootbloemige handen aanje dantoch? Deze geprik teelden onder andere chrysanten. tUdvanoogstenwaswarendeblawerden alindezomer buiten aangeplant enalserdan Alshetdaneenmaal e na r e n werderéénhoofdbloemd e r e nd i ee e n sb u i t e na a nd e c h r y s a n t w bloemknoooen te zienwaren g e g r o e i d ploos'men e nd i eb i jh e tb i n n ebnr e n g esnl a pw a r e n wegen aangehouden. Deandere knoppen bruinenverdord. zokreeg dehoofdknop allevoeding, zodat hUveelgro- geworden, onder-enden aandechrvsanten wastoenheel terwerdalswanneer menalleknoppen doorlietgroei- Duskale gewoon genoemd, werden en.Pullinge ze dezeeénpitters Als h e tw e e rd a ns l e c h t ewre r dk w a me r e e nh o u t e n g e r a a mot ev e rd eb e d d ech inal l er l ei men 0pdetuinishetnudetijdvanchr vsanten n rysa n tewnaar , op nnnr' 'ifnra lnnÀa kleuren. Verschillende koolsoorten kleuUCI IIUILUI J ICVUC, ookinallerlei rodekool,boerenkool Eenknip*uid d.r. kasgenoemd, enspruitkool. OoksnUdieenigebescher- ren,zoals andUvie denwenogprachtige ensla. mingaandezemakkelUk smetlende bloem bood. Deaar dappels zijnookuitdegr ond. Nou,di ev i el en goed Het kwaad was vooral tegen. openindeeigenheiEenaantalnummers terugvroegikof er bUu nogoude g o e d . eh e l f ti sd u sn a adr ev a r k e n s t e z i e nD rassen waren, waar westekvankonden krUgen. Hierop m e r s ge re a g e ezo rd d, awt en ue envakm et gebracht Ookdemaatvieltegenvandeze, metrecht, w e r dp o s i t i ef grootbloemige klein eigenheimers: hebben van chrysanten staanJoekels meteenzak ooknogeenproefgenomen bloemen zUnhetgeworden enomdatwezenietsnU- Wehadden gezlcht aardappels vanAlbertHeinalspootaardapbiologische denisheteenprachtig opdehistorische tuin. wedieinpartjes Nou,aardIndekassen vandeze pel.Voorhetpotensneden staan ookverschillende soorten ^+^^+ ^^^ r.hrvcenfon l-tazo h l n o i a n o r ^ h t a r n n n n i a f F r geen appels van een kilo waren uitzoondering, enzon- , - - t t r t I u L t t L t r t i l u v i l t t r 1 . t r t S L d d Lc t r l I 't je Erisnatuurlrlk weleenmiddel waarmee soortbU,Louise waarvan hetdevraagis der kwaad. Oermgenaamd, zozonder kuntspuiten, maar wedachten voordat hetgaatvriezen Een deaardappels of diehetgaatredden jaartochmaarspuiten paar graden vorst kunnen wewelhebben, wanterstaan spuitenzalhetwelgaan.Volgend preparaat zo'n15à 20peteroliestellen klaar omzehiertegen te meteenkoperhoudend isnognietklaar, beschermen. Onsketelhuis anders zouwordt, metveelregen, zUn denwezemetdegroteketelkunnen bijstoken Een Nuhetweerweerslechter goede gaf we begonnen om de histor ische tuin van een schenker onsnogzo'n20mudwales tweetjes ontwatering te voorzien Best weleenzwaar werk, dat Nogeven terugnaar deteeltvangrootbloemige chry- g e p l o e t ienrd en a t t eg r o n dD ew e r k i nigse c h t e r (tegenwoordig jaarnogplassen Waar vorig santen hetenzedendronium) ophetlandbleven indekas- groots. plantte senenwarenhuizen. Vroeger daarishetnudroog mendezedusal staan, vroeg u datwevolooenmetveelolezier aanuwen buiten, injuliof soms nogeerder, lkweetnogdat Zoleest zesoms tuinbezig ziln. aldeknopindekophadden alsmenzevanaf onzehistorische Weverling, nogbedankt voorhetbezorgen eindaugustus opwroette. Oja,familie qroeiverstoord. Dan werdhun vanhetschermmateriaal, waarwevorigekeeromvroegingen goed Deplanten vanpasopdeprimula daninkisten enwerden zodekasin gen.Zekomen s gebracht, waarhetnatuurlijk bloedheet was.Hetgevolg isvol,blijf wasdanookdatzenahetplanten omoverdetuinte schrUven algauw slaphingen. Nou,deruimte j o n g e n j a a r Als v anve e rti e n mo chitko fwelplanten o u d em a t e r i a laeann v o e reennw i jh o u d euno pd e opwroeten vanhetreilen vandehistorische o0eenstuklandbuiten waarmeerbrand- hoogte enzeilen tuin netels stonden danchrysanten, ofwelje mochtgieten metdeslang indekas lJsbrand vanEendenburg november/december 1994
Enkele tientallen vanzUn beste luchtfoto svanMaasland enomgeving zUn indekomende maanden te bezichtigen geopend [/useum DeSchilpen isiedere zaterdag van 1000tot í7 00uurentevens optweede kerstdag van 12.00 tot 17.00 uurCr . oepen kunnen naafspr aak ook opandere tijdenontvangen worden ,tel,01899-12391 of13042. Museum lï het loosduins DeKorenschuur wordt 'Van 5 november 1994 tot enmet8 april1995 eentengehouden toonstelling onder detitelLoosduinen oudjongegeschiedenis vandedrukkerijen enuitgeverUenLoosduinen nieuw'Hetiseenhistorische wandeling in Maassluis enMaasland. Namen alsdrukkerrt Vander dooroudLoosduinen naar hetLoosduinen vannu.l n E n d tM , a a s s luBi se o e kh a nedneDl ru kke(N/.8 rij D.)en hetverlengde hiervan isopdezolderverdieping vanhet Drukkerij Bergema enWaltman zt.;nbUvelennoggoed m u s e u m e e nt e n t o o n s t e l l itnegz i e no v e rd e n opde Loosduinse b e k e n Vo d . o r b e e l dva e nnh u np ro d u ktezijn middenstand invroeger dagen tentoonstelling tevinden. l n h e tm u s e u w mo r dvt e r d epre r m a n eanat n d a c h t besteed aanhetlandentuinbouwver levden anhet voormalige dorp Loosduinen, onder andere doormidF\IT _TENTOONSTELLINGovER DRUKKERSENDRUKWERK I II I delvandia-envideopresentaties. Hetmuseum isgelea-ta r gennaast deoudekorenmolen aandeMargaretha van Hennebergweg 2aeniselkezaterdag van13.00-17 .00 geopend
- I I UI MAASLftï?5ÈHtrBit'Ji
STOND GEDRUKT
" íqhetMauritshuis in DenHaagisvan8 november tm 5februari 1995 voorheteersteenoverzichts-tentoon(625stelling te zienvanhetwerkvanPaulus Potter 1654). Hoewel hetdieralinhetwerkvanenkele schilplaats dersvoorhemeenbelangrijke innam, wasPotter deeerste diehetdierstuk tot zUn specialisme maakte. Dertig schilderijen enruim20tekeningen, waaronder e br uiklenen uitm usea enpar ticulier collecti estde ui helewereld, tonendeveelzUdigheid endevindingrUkplatteland heidwaarmee Potter hetHollandse vastlegde.Potler dankt zr.tn faamvooral aanhetmonumentale Portret vaneenjongestier(1647) indecollectie vanhet Mauritshuis OpeningstUden zUn ditm zavan10,00 tot 1700uur,zovan11.00tot1700uur.
ln hetCentraal Museum te Utrecht(Agnietenstraat í) , istot 20november deoverzichtstentoonstellinq 'Craven istm 17april1995 eenfototentoonstelling ineengrensgebied' tezien. dieissamengesteld doordeheerA.J.Quist, eensucces- AIr uim27iaarwor dter onder zoek gedaan doorde volamateurfotograaf, woonachtig in Maasland. MetzUn ar cheologen vandeRUksdienst voorOudhe i dk undi g f r a a i leu c h t f o to s va ng e b o u w ebno, e rd e r Uen, land- 'expositie Bodem onder zoek in hetKr ommRjjngebied. e 0pde gebeurtenissen schappen en heefthUreeds denodige zUn detastbare overblijfselen te zienvanvoorgekregen. bekendheid HUontwikkelde eentechniek om ouders dietussen hetjaar0 - 1000naChr.ditgebied metbehulp vantweevliegers ( Dor estad) eenfotocamera opeen tussen Utr echt, W ijkbUDuur stede ende instelbare hoogte, totwel90meterboven hetobiect te Utr echtse Heuvelrbewoonden. ug Opening s ti jdi den; - 17.00 - 17,00 brengen enopafstand te bedienen. tmzavan 10.00 uur,Zouan12.00 uur.
rlÉÍ oeMaaslandkamer vanMuseum Deschitpen in 'l\íaasland
november/december 1994
ENDA
1994 CEMBER
TE WEKELIJKSE AGENDA HetWestlands Museum voorStreek enTuinbouwjaar gehele geopend historie ishet vandinsdag t/m - 17.00 zaterdag van14.00 uur lederemaandag: 20.00 uur Werkgroep Oud-Loosduinen, werkavond inhet Loosduins Museum lederewoensdag : 20.00 uur Werkgroep 0ud-Wateringen & Kwintsheul, werkavondindeHofboerderij. lederedonderdag: 19.50 uur Werkgroep werkavond Oud-Maasland, inMuseum De Schiloen. ledere vrudag: 20.00 uur Werkgroep Oud-Schipluiden, werkavond inMuseu m HetTramstation. lederezaterdag:14-00 tot 17.00 uur Historisch Spreekuur inhetWestlands Streeken Tuinbouwmuseum.
DVEMBER 1994 1 Cursus Streekgeschiedenis, les1,Inleiding,door dhr,J.Dahmeuet Westlands Museum, 20.00 5 Werkgroep Oud-Wateringen & Kwintsheul, - 16.30. Historisch Spreekuur, Hofboerderrt, 13.30 ma 7 Studiegroep Cenealogie, Westlands Museum, 2000 Studiegroep Oudheidku ndigBodemonderzoek, Westlands Museum. 20.00, gemeentema 14 Werkgroep Oud-Naaldwijk, werkavond,
1900 archief, Werkgroep 0ud-Wateringen & Kwintsheul, Hofboerderr.t, 2000. Werkgroep 0ud-'s-Cravenzande t h v DahmeUel 1930. 15Cursus Streekgeschiedenis, Ies2,'s-Cravenzande, doordhr.J Dahmeuer, Westlands Museum, 20.00. ma 21StudÍegroep 0udheidkundíg Bodemonderzoek, Westlands Museum, 2000. gemeente22Werkgroep 0l Oud-N/onstet werkavond, 2000. archief, Bestuur Cenootschap 0ud-Westla nd,Westlands Museum, 2000.
Oud-Wateringen & Kwintsheul, Historisch 3 Werkgroep - 16.30. HofboerderU, 13.30 Spreekuur, 0udheidkundig Bodemonderzoek, 5 Studiegroep 20.00. Westlands Museum, DenHaag & Omstreken, Archeologische 10 AWN, afdeling Dag, Schevenings Museum, 10.30. Redactiecommissie Westlands StreekHistorie, 1400- 1500 Westlands N/useum, 10 Uiterstedatumvoor het inÍeverenvan kopyvoor hetianuari/februarinummer. '12Werkgroep gemeenteOud-NaaldwLjk, werkavond, 1900 archief, Werkgroep 0ud-Wateringen & Kwintsheul, HofboerderU, 20.00. Werkgroep 0ud-'s-Cravenzande t.h.v,DahmeLJer. 19.30. les4,Monster, d i 13 Cursus Streekgeschiedenis, doordhr. Westlands N/useum, A P vanVliet, 2000 14 Cenootschap Oud-Westland insamenwerking methet lVuseum, Westlands dialezing doormw,N/.PrinsHoogendam overWillem vanderPot,een18eeeuwse promotor gebouw vandetuinbouw in Honselersdijk, Kastanjehof in Kwintsheul, 2000. Westlands l\/useum, 2000 19 Studiegroep Cenealogie, Studiegroep 0udheidkundig Bodemonderzoek, Westlands Museum, 1930. gemeentewerkavond, d i 20 Werkgroep OudMonstet 2000 archief, overheraldiek doordeheerE.B. vanRrjn, d o 22 tezing onderwerp Monster Loosduinen, Westland Museum, 15.00.
UARI1995 Noorlopige agenda: definitieve agenda in hetjanuari/ februari-nummer)
ma 2 Studiegroep0udheidkundigBodemonderzoek, Westlands Museum,'1 9.30. za 7 Werkgroep Oud-Wateringen & Kwintsheul, Historisch - 16.30. Hofboerderu, 13.30 Spreekuul gemeentema 9 Werkgroep 0ud-NaaldwUk, werkavond, archief,19.00. Werkgroep 0ud-Wateringen & Kwintsheul, Hofboerderrj, 2000. Streekgeschiedenis, les5,Midden Delfland, di 10 Cursus Moerman, Westlands door dhr. J. Museum. 2000 do 24 Historische Vereniging Maassluis, dialezing over ma'16 Studiegroep 0udheidkundig Bodemonderzoek, hetverleden vanMaassluis doordeheerD,Pons, Westlands Museum, 19.30. gebouw DeArk,Rembrandtlaan 2,Maassluis, 2000. gemeenteWerkgroep di 24 Oud-Monstet werkavond, Historische Vereniging Maasland, dialezing door archief, 20.00. mw.lVar1an Croenoverkunstenaars enkunstwerken Cursus Streekgeschiedenis, les6,DeLier, doordhr gebouw vanenoverMaassluis enMaasland, De A PM. vd. Westlands Sande, N/useum,20.00. Magneet, Huiste Veldelaan, N/aasland, 20.00. 'do 26 Lezing heraldiiek over doordeheerE.B. vanRijn, Lezing overheraldiek doordeheerE.BvanRUn, NaaldwUk, Westlands onderwerp Museum,15 00 onderwerp Maasland, Westlands Museum, 15.00. vr 27 Historische Vereniging Maasland, feestelUkejubileum di 29 Cursus Streekgeschiedenis, les3,Westlandse inverband bUeenkomst methet2j-iarigbestaan van Archeologie doordhrA.lmmerzeel, Westlands Historische Vereniging, Dienstencentrum de lVuseum.20.00. Hammerdreeef, 20.00.
november/december 1994
