Task Force Uruzgan in Afghanistan

Nummer 3 | 24 januari 2008 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 3 BHV bereikt mijlpaal in noodhulp

Pagina 4 Binnen drie jaar weer civiele luchtvaart in Afganistan

Pagina 5 Trots van de KMar gedoopt

Pagina 6 KLu-orkest overtreft zich weer

STAATSSECRETARIS OP BEZOEK IN KANDAHAR KANDAHAR - Staatssecretaris Jack de Vries en plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten luitenant generaal Rob Bertholee hebben vorige week op Kandahar Airfield de ‘ramp’ ceremonie voor korporaal Aldert Poortema en soldaat 1 Wesley Schol bijgewoond. De Vries sprak onder meer met de collega’s van de omgekomen militairen. Die waren vanuit Deh Rawod meegereisd om hun kameraden naar Nederland te begeleiden. De staatssecretaris toonde zich diep onder de indruk van de verhalen die de direct betrokkenen vertelden. “Ze zijn erg verdrietig”, zei hij. “Ik kan alleen maar luisteren en er voor ze zijn. Je kijkt recht in de ogen van de jongens die afscheid nemen van hun maatjes. Daarin zie je de pijn. Ze kennen elkaar van de opleiding, hebben samen naar de uitzen-

ding toegeleefd. Ze gingen samen en wilden ook samen terug. Dat het niet gelukt is, zit heel diep.” Door het slechte weer bleven De Vries en zijn delegatie langer op Kandahar dan gepland. Daardoor hadden ze de tijd om uitgebreid met de militairen op het vliegveld te spreken. De bewindsman bezocht onder meer het helikopter- en het F-16 detachement én (zie foto) het nabijgelegen kamp van het Afghaanse leger. Foto:

FOTOSERIE AFGHANISTAN WINT DERDE PRIJS ZILVEREN CAMERA DEN HAAG - Bij de uitreiking van de Zilveren Camera heeft Sjoerd Hilckmann zondag 20 januari de derde prijs in de wacht gesleept in de categorie Buitenlands documentaire fotografie. De fotograaf van de Audiovisuele Dienst Defensie had een serie ingestuurd over het werk van de Nederlandse Task Force Uruzgan in Afghanistan.

De nominatie van sergeant Hilckmann leidde vorige week nog tot commotie binnen de fotojournalistiek.

Daarnaast raakte ook de jury zelf verdeeld over de uitleg van haar reglementen. Er blijkt veel onduidelijkheid te bestaan over het werk van defensiefotografen. Op initiatief van het bestuur van de Zilveren Camera wordt hierover op 12 februari in Den Haag een debat gehouden.●

Liepke Plancke●

Gesneuvelde militairen deze week begraven DEN HAAG - De in Afghanistan gesneuvelde korporaal Aldert Poortema is gisteren, woensdag 23 januari, met beperkte militaire eer ter aarde besteld in het Friese IJlst. De begrafenis van soldaat 1 Wesley Schol, die op 12 januari bij dezelfde actie om het leven kwam, vindt vandaag plaats in Assen; eveneens met beperkte militaire eer. De lichamen van beide militai-

Tijdens een drukbezochte bijeenkomst in Fotomuseum Den Haag maakte de jury de prijzen bekend. Grote winnaar was Martijn Beekman. Hij won onder meer de Zilveren Camera 2007 voor de beste persfoto.

ren arriveerden zaterdag 19 januari omstreeks half drie in de morgen op de vliegbasis Leeuwarden in een C130 Hercules transportvliegtuig van de luchtmacht. Militairen van 44 Pantserinfanteriebataljon, de eenheid van Poortema en Schol, droegen de kisten naar de nabestaanden door een erehaag van honderd man van het bataljon. Daarna werden ze aan de families overgedragen.

Soldaat Marc van de Kuilen, die bij een ander vuurgevecht op zaterdag 12 januari bij Deh Rawod zwaargewond raakte - hij moet beide benen missen - is afgelopen maandag naar Nederland gerepatrieerd. Zijn behandeling wordt voortgezet in het Centraal Militair Hospitaal te Utrecht. Foto: Peter van Bastelaar-AVDD●

WISSELINGEN IN DE KRIJGSMACHTTOP DEN HAAG - Luitenant-generaal Rob Bertholee (52), nu nog plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten, volgt luitenant-generaal Peter van Uhm op als Commandant Landstrijdkrachten. Na afronding van de KMA in 1979 werd Bertholee aangesteld als luitenant bij de veldartillerie. Van januari 1987 tot december 1988 volgde hij achtereenvolgens de cursus stafdienst en de Hogere Militaire Vorming. Verder was hij onder meer in de jaren 1995-1997 commandant van 41 Afdeling Veldartillerie in het Duitse Seedorf. In deze periode kwam er een einde aan de dienstplicht en werd de afdeling omgevormd tot een beroepseenheid. Na zijn bevordering tot kolonel in september 1997 kreeg Bertholee het commando over het Opleidingscentrum Vuur-

Luitenant-generaal Rob Bertholee.

steun. Als contingentscommandant zat hij in 2000 in Kosovo. Na terugkeer werd hij hoofd van de afdeling internationale plan-

nen op de Defensiestaf en droeg in die hoedanigheid bij aan de ontwikkeling van NATO en EU gerelateerd beleid. In 2001 volgde promotie tot brigadegeneraal gekoppeld aan de functie van chefstaf van het 1 Duits-Nederlandse Legerkorps in Münster. Toen het hoofdkwartier van dit legerkorps de leiding kreeg over de ISAF missie, bracht Bertholee zeven maanden door in Kaboel als plaatsvervangend Commandant en chef-staf ISAF III. Op 1 februari 2005 volgde een bevordering tot generaal-majoor en werd hij directeur van de Directie Aansturen Operationele Gereedstelling (DAOG) bij de Defensiestaf. Sinds 1 december 2006 vervult Bertholee als luitenant-generaal de functie van plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten. Lees verder op pagina 3

24 januari | Pagina 2

DUITSLAND EN NEDERLAND SLUITEN OVEREENKOMST VOOR RESERVISTEN LISSABON - De Duitse en Nederlandse krijgsmacht hebben een overeenkomst gesloten over de opleiding van reservisten die tijdelijk voor een studie of werk in elkaars land wonen. In deze omstandigheden wordt hun band met ‘hun’ krijgsmachtonderdeel dunner, al is het slechts tijdelijk. Het convenant opent voor reservepersoneel van genoemde landen de mogelijkheid een training te volgen binnen een vergelijkbare eenheid in hun tijdelijke

Heimat. Aan deze aanpak kleven vanzelfsprekend juridische consequenties. Daarom voorziet de nota in regelingen op onder meer het gebied van medische

hulp, huisvesting, toeslagen, aansprakelijkheid. De ondertekening vond onlangs in Lissabon plaats tijdens de jaarlijkse midwinterbijeenkomst van de organisatie van reserveofficieren van NAVO-landen, het National Reserve Forces Committee (NRFC). Daarin werken 22 landen samen, met Australië in de rol van waarnemer. Namens Nederland zette brigadegeneraal Herman Oude Lohuis, die generaal-majoor Hans Wehren (luchtmacht) verving als hoofd van de Nederlandse delegatie, zijn handtekening. Generaalmajoor Klaus-Peter Treche vertegenwoordigde de Bondsrepubliek. Oude Lohuis, in het dagelijks leven programmadirecteur Veiligheid Defensie bij de Defensiestaf, neemt medio 2008 de voorzittershamer van het National Reserve Forces Committee over van Canada. Dit land en Engeland hebben sinds 2005 een soortgelijke overeenkomst als tussen Duitsland en Nederland. Meer informatie bij luitenantkolonel (landmacht) Richard van Eijsden van de Defensiestaf in Den Haag, tel. 070 - 316 76 55.● De generaals Oude Lohuis (rechts) en Treche na de ondertekening.

GEMEENSCHAPPELIJKE MEDEZEGGENSCHAPSCOMMISSIE CLSK BREDA - Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Hans de Jong heeft donderdag 19 januari de Gemeenschappelijke Medezeggenschapcommissie (GMC) CLSK geïnstalleerd. In bijzijn van vertegenwoordigers van alle MC’en en de directeur Personeel & Organisatie, commodore Bert Buitenga, werd met het ondertekenen van de akte een start gemaakt met deze nieuwe wijze van overleg.Daarin komen die onderwerpen aan de orde die een gemeenschappelijk karakter hebben en daarmee de meerderheid van het CLSK betreffen. Het overleg kan leiden tot uitvoeringsafspraken die voor alle onderdelen gelijk zijn. Voor de

MC’en

betekent dit dat een deel van de oorspronkelijke thema’s nu in de GMC-CLSK besproken zal worden. Die komt in principe eenmaal per kwartaal bijeen voor een formele overlegvergadering. Deze wordt voorafgegaan door een technisch vooroverleg om de onderwerpen voor te bereiden en informatie uit te wisselen. Commodore Buitenga zit dit technisch vooroverleg voor. Op termijn (mogelijk dit najaar) wordt de term GMC vervangen door DMC (Defensie Medezeggenschapcommissie). Dit heeft te maken met de vernieuwing van het Besluit Medezeggenschap Defensie medio 2008.●

HR.MS. DE RUYTER TERUG VAN UNIFIL-MISSIE DEN HELDER - Het Luchtverdedigings- en Commandofregat Hr.Ms. De Ruyter (foto) is woensdag 23 januari teruggekeerd van de UNIFIL-missie nabij Libanon. Vlak voor binnenkomst reikte directeur Operaties generaal-majoor Lex Oostendorp de be-

Commando-overdracht Gilze-Rijen GILZE-RIJEN - Kolonel-vlieger Ron Hagemeijer draagt vandaag (24 januari) het commando over de vliegbasis Gilze-Rijen over aan commodore-vlieger Theo ten Haaf. Hagemeijer voerde drie jaar het bevel. Kenmerkend voor die periode waren de uitzendingen naar Irak en Afghanistan, evenals de invoering van de Militaire Luchtvaart Eisen. Ten Haaf is geen onbekende op de vliegbasis. Eerder vervul-

DEN HAAG - Souschef Verwerving DMO Ad van de Geijn heeft onlangs het contract met de Duitse firma Schall ondertekend

DEN HAAG - De Koninklijke Vereniging voor de Beoefening van de Krijgswetenschap houdt op woensdag 6 februari in samenwerking met de Atlantische Commissie een bijeenkomst over ‘De stand van zaken in Afghanistan’. De voordracht wordt verzorgd door ambassadeur Daan Everts, van augustus 2006 t/m december 2007 de NATO Senior Civilian Representative in Afghanistan. In deze functie vertegenwoordigde hij het politieke deel van de NAVO binnen ISAF, waarbij hij direct rapporteerde aan de secretaris-generaal en de Noord-Atlantische Raad. Leden en belangstellenden zijn van harte welkom in Nieuwspoort, Lange Poten 22, Den Haag. De lezing vangt aan om 18.30 uur. Foto: Richard Frigge-AVDD●

Wegwijzer P&O voor medewerkers geïntroduceerd zaakjes goed op orde willen hebben, is de ‘Wegwijzer P&O voor medewerkers’ ontwikkeld. Deze biedt een overzicht van aanvragen/ verzoeken die u via de link ‘Startpagina P&Oselfservice’ op het Defensie intranetportaal regelt of via defensieformulieren per post bij

de hij er de functie van commandant 301 Apache squadron. Hij keerde deze maand terug uit Afghanistan waar hij commandant was van de Air Task Force, het luchtmachtdetachement bestaande uit jachtvliegtuigen, gevechts- en transporthelikopters ten behoeve van de International Security Assistance Force (ISAF). Gelijktijdig met de overdracht wordt hij bevorderd van kolonel tot commodore, wegens de aanstaande oprichting van het De-

fensie Helikopter Commando. Dit DHC komt onder de vleugels van het Commando Luchtstrijdkrachten en Ten Haaf zal als toekomstig commandant een belangrijke rol spelen bij de inrichting van de organisatie en het opstellen van het implementatieplan. Kolonel Hagemeijer start binnenkort met een stafopleiding aan het NATO Defence College in Rome.●

NIEUWE MOBIELE ONDERKOMENS VOOR LANDMACHT

Lezing over Afghanistan

DEN HAAG - Defensie werkt sinds 2004 aan een nieuw model voor P&O-dienstverlening. Een van de veranderingen is dat u als medewerker personeelszaken zelfstandig kunt regelen, dus zonder tussenkomst van uw eigen personeelsdienst. Voor wie hun

manning op de rede van Den Helder de herinneringsmedaille vredesoperaties uit. Het fregat is vijf maanden onder VN-vlag ingezet voor de kust van Libanon. Hier maakte het deel uit van een internationaal vlootverband dat het zeegebied voor de Libanese kust controleert op illegale wapentransporten. Het maritieme onderdeel van de UNIFIL-missie is actief sinds de aanname van Veiligheidsresolutie 1701 (augustus 2006) die de Libanese regio wil stabiliseren. De ontwapening van Hezbollah en een effectieve grenscontrole om herbewapening te voorkomen, zijn daarvoor essentieel. Hr.Ms. De Ruyter is afgelost door het bevoorradingsschip Hr.Ms. Amsterdam.●

het DienstenCentrum Human Resources indient. Aanvragen die niet in het overzicht staan, blijft u tot nader bericht bij uw eigen P&O aanbieden. De meest actuele Wegwijzer P&O staat op het intranet: Defensie Portaal > Startpagina P&O-selfservice.●

voor de levering van 41 tentsystemen voor het project Mobiele Onderkomens. Dit is een onderdeel van het programma Polyvalente Onderkomens, dat voorziet in het complete traject van geneeskundige zorg te velde, ook onder Chemische, Biologische, Radiologische of Nucleaire (CBNR) omstandigheden. De tentsystemen, waarvan de levering medio 2009 begint, worden in vier verschillende configuraties aangeschaft. De hulppostgroepen van 13 en 43 Gemechaniseerde Brigade krijgen beide zeven stuks met elk twee tenten, inclusief klimaatbeheersingsystemen en verlichting. Bij 1 Logistieke Brigade ontvangen de opvang- en afvoergroepen, behalve vier exemplaren zoals bij de gemechaniseerde brigades, ook twee systemen van tien en twee van 56 tenten, ter uitbreiding op het Mobiel Geneeskundig Operatiekamersysteem (MOGOS). 11 Luchtmobiele Brigade krijgt dertien systemen van twee tenten, plus aanhangers en aggregaten. Samen met het bureau Externe Lading is het gewicht van de lading gereduceerd, zodat het complete systeem achter een Mercedes-Benz met behulp van

een Chinook kan worden getransporteerd. Een kleine uitvoering van dertien tenten voor het MOGOS en vijf systemen van twee tenten zijn aangeschaft voor opleidingsdoeleinden. Uniek aan de nieuwe tentsystemen is dat zes opstellingen van de gemechaniseerde brigades en twee voor het MOGOS van de Logistieke Brigade kunnen worden voorzien van collectieve protectie. Personen met een CBNR-besmetting kunnen eerst worden ontsmet, voordat ze het onderkomen betreden. Het medisch personeel kan dan zonder persoonlijke bescherming de patiënt behandelen.●

Rectificatie DEN HAAG - Onlangs viel Hilckmann bij de US Surface Navy Association in de prijzen voor een foto van Hr.Ms. De Zeven Provinciën. Dit Nederlandse fregat legt echter iets meer gewicht in de schaal dan de zes ton die het in de voorgaande Defensiekrant kreeg toegedicht, namelijk zesduizend ton.●

24 januari | Pagina 3

IN MEMORIAM

Aldert Poortema, korporaal Tijdens een actie in Deh Rawod is op zaterdag 12 januari de 22 jarige korporaal Aldert Poortema om het leven gekomen. De eenheid van de plaatsvervangend groepscommandant raakte in een vuurgevecht betrokken waarbij de korporaal dodelijk getroffen werd. Aldert Poortema maakte deel uit van de Charlie-compagnie van de Battlegroup en was in Nederland werkzaam bij het 44 Pantserinfanteriebataljon te Havelte. Korporaal Aldert Poortema was sinds 2005 in dienst van Defensie en ontving recentelijk, na een succesvolle opleiding, zijn onderscheidingstekens als leidinggevend korporaal, iets waar hij erg trots op was. Albert was een natuurlijk leider die goed met mensen wist om te gaan. Iemand die erg goed in de groep lag en altijd klaar stond om hulp te verlenen en dingen te regelen. “Als er gewerkt moet worden, moet er gewerkt worden”, waren veel gebruikte woorden van hem en dan het liefst ook nog snel. Te lange bevelen met een hoog what if gehalte hield hij niet van. Aldert viel op als iemand die serieus bezig was met zijn toekomst en vol zat met ideeën. Voor hij aan deze uitzending begon, had hij zich verloofd met zijn vriendin en was hij spulletjes aan het verzamelen voor hun eigen woning. Aldert zal bij zijn collega’s herdacht worden als een vakman, een hardwerkende, trouwe kameraad van wie je op aan kon. In gedachten zal hij altijd bij hen blijven.

BEDRIJFSHULPVERLENING HAAGSE REGIO HEEFT LANDELIJKE UITSTRALING

We wensen zijn familie, verloofde, vrienden en collega’s veel sterkte toe met het verwerken van dit zware verlies.

MIJLPAAL IN NOODHULP

De mannen en vrouwen van de Task Force Uruzgan en in het bijzonder eenheid 3.6 Charlie ‘Cobra’ Compagnie 1 (NLD) BG 44 RIJWF●

IN MEMORIAM

DEN HAAG - De afdeling Bedrijfshulpverlening bereikte onlangs een heuglijke mijlpaal. Na een ingrijpende reorganisatie en twee jaar doorpezen, voldoen alle Haagse defensielocaties nu aan de wettelijke eisen voor de eigen noodhulp. Adviseur risico- en calamiteitenmanagement Theo Beerenfenger toont zich tevreden over dit resultaat. “Ik slaap nu met een goed gevoel.”

Wesley Schol, soldaat der eerste klasse In Afghanistan is op zaterdag 12 januari de 20 jarige soldaat der eerste klasse Wesley Schol in Deh Rawod om het leven gekomen. Tijdens een actie in het gebied tussen Camp Hadrian en de vooruitgeschoven post Volendam raakte de eenheid van Wesley in een vuurgevecht waarbij hij dodelijk getroffen werd in een poging een gewonde collega in veiligheid te brengen. Wesley maakte deel uit van de Charlie-compagnie van de Battlegroup en was in Nederland werkzaam bij het 44 Pantserinfanteriebataljon te Havelte Wesley kan het best omschreven worden als een stoere maar heel lieve jongen, altijd vrolijk en altijd bereid te helpen. Hij was het zonnetje van zijn groep, iemand die de moed erin hield bij zware momenten en met tegenslagen goed overweg kon. “Niet zeuren, gewoon doen”, was zijn motto dan ook. Een rustige jongen die van vertellen hield en vaak van geen ophouden wist. Ook hield hij van rap en demonstreerde hij maar al te graag hoe goed hij met woorden overweg kon. In het heetst van de strijd heeft Wesley bewezen over een uitzonderlijke dosis moed te beschikken door met gevaar voor eigen leven zijn gewonde collega ten koste van alles in veiligheid te willen brengen. Hiervoor betaalde hij echter de hoogste prijs. We verliezen met Wesley een gerespecteerde collega en zullen hem blijven gedenken. We wensen zijn familie, vrienden en naaste collega’s dan ook veel sterkte bij dit onbeschrijflijke zware verlies. De mannen en vrouwen van de Task Force Uruzgan en in het bijzonder eenheid 3.6 Charlie “Cobra” Compagnie 1 (NLD) BG 44 RIJWF●

De bedrijfshulpverlening (BHV) bestaat voor het overgrote deel uit vrijwilligers, die bij calamiteiten op hun werkplek hand- en spandiensten verrichten. Ook wanneer politie, brandweer en ambulances ter plekke komen, bieden ze op verzoek bijstand. Zo levert de BHV een niet weg te denken bijdrage aan de eerste uitruk. Om de effectiviteit te waarborgen, werd een vrij platte organisatiestructuur opgetuigd. Spil hierin vormt de coördinator Bedrijfshulpverlening, van wie er in de Haagse regio zeven, één per locatie, werden aangesteld. Hij (of zij) is onder meer verantwoordelijk voor het opstellen van de jaarlijkse Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE BHV) en het uittesten en zonodig bijstellen van het calamiteiten-ontruimingsplan waarover iedere ka-

Vervolg van pagina 1

COMMANDO LUCHTSTRIJDKRACHTEN BREDA - Het commando over de luchtstrijdkrachten komt met ingang van 29 mei in handen van generaal-majoor Jac Jansen (dan 52) onder diens gelijktijdige bevordering tot luitenantgeneraal. De huidige Commandant Luchtstrijdkrachten, luitenant-generaal Hans de Jong, gaat dan met functioneel leeftijdsontslag. Jansen, sinds 1 januari 2007 chef-staf op het Navo Air Component Command in Ramstein, begon zijn militaire loopbaan in 1975 aan de KMA. De vliegeropleiding in Canada sloot hij af met het Groot Militair Brevet. Hij vloog vervolgens zowel NF-5 als F-16. Van 1988 tot 1990

volgde hij de Hogere Stafvorming waarna hij de functie van commandant 306 Squadron kreeg op vliegbasis Volkel. Als voorzitter van een reorganisatieproject op de F-16-velden en later als sectiehoofd Nationale Plannen was Jansen in de periode 1993-1995 geplaatst bij het Luchtmachthoofdkwartier. Aansluitend ging hij naar vliegbasis Twenthe waar hij eerst tot 1997 Hoofd Stafgroep Operatiën was en vervolgens tot 2000 commandant van de vliegbasis. Jansen werd in 2004 voorzitter van de projectgroep Samsom. Deze was belast met de reorganisaties die voortkwamen uit de Defensienota 2003.●

Generaal-majoor Jac Jansen.

zerne of elk gebouwencomplex beschikt. Ook houdt hij de opleiding of eventuele bijscholing van zijn BHV’ers in de gaten. Al met al fungeert de coördinator als de kurk waarop de lokale noodhulpverlening drijft. Bij de verplichte, wekelijks te houden, reactieoefening controleert hij of de uitruk aan de eisen voldoet, de alarmopvolging volgens het protocol verloopt en - heel belangrijk - wanneer hij precies de melding ontvangt. De coördinator dient snel ter plekke te zijn om indien nodig sturing aan de hulpverlening te geven. Ook bekijkt hij of de juiste BHV’ers aanwezig zijn. Bij allerlei praktische knelpunten doet hij/zij desgewenst een beroep op de zogenoemde proceseigenaren. Deze functionarissen zien er bijvoorbeeld op toe dat het noodzakelijke keuren of verplaatsen van brandblussers, het aanpassen van noodbewegwijzering of het nakijken van een branddeur ook

echt gebeurt. Inmiddels is er al vele malen van hun diensten gebruik gemaakt. Want met de uittocht van de staven van land-, luchtmacht en marine moest de veiligheidsuitrusting van veel gebouwen opnieuw worden opgetuigd. FRISSE WIND

Het vertrek van de staven en de oprichting van de Bestuursstaf en het Commando DienstenCentra vormden voor Beerenfenger en zijn collega’s een goede gelegenheid een frisse wind door de hulpverleningsorganisatie te laten waaien. Aan de hand van de opgestelde RIE’s bekeken zij welke mensen en middelen nodig waren om aan de eisen te voldoen. Zo bleken op de ene plek meer ontruimingsfunctionarissen en BHV’ers benodigd, op andere locaties kon het mes in de vrijwillige brandweer doordat de beroepsbrandweer zowat om de hoek woont en werkt. Ui-

teraard maakte Beerenfenger met hen afspraken over de samenwerking met Defensie bij brand of een andere calamiteit. Het BHV-concept voor de Haagse regio leent zich volgens hem voor landelijke invoering en wordt al met succes op een aantal objecten in het land uitgevoerd (onder meer bij de residentie van de Inspecteur Generaal der Krijgsmacht, de Zwaluwenberg). Het ontwerp is gebaseerd op de eisen van het Nederlands Normalisatie Instituut; dit garandeert dat heel Defensie desgewenst aan dezelfde wettelijke bepalingen kan voldoen. Daarnaast bevat het concept alle kennis en ervaring die de Afdeling Bedrijfshulpverlening de afgelopen twaalf jaar in de Hofstad opdeed. Die twee ingrediënten overgoot Beerenfenger met zijn eigen credo: “Je bereidt je voor op het ergste. Maar als het niet echt nodig is, moet je het niet doen.”●

24 januari | Pagina 4

Rechts: “Wat de wegen betreft, dat is op dit moment een moeilijk iets”,zegt Meulman.

Links: De komende en scheidende deputy commander air, de generaal-majoors Jouke Eikelboom en Freek Meulman. Foto: Andrew Lynch, senior master sergeant, USAF

CIVIELE LUCHTVAART KAN BINNEN DRIE JAAR WEER IN AFGHANISTAN TERECHT Links: Een vuurtje zorgt in elk geval voor een klein beetje warmte in de extreme winter.

neurs, zoals die in Kandahar of Herat, worden ingewilligd. Zo hebben we onlangs bijvoorbeeld negentig ton graan per vliegtuig verplaatst van Herat naar Kandahar. Negentig ton, dat is niet zomaar iets! In overleg met de Amerikanen zijn daarvoor grote toestellen geregeld.” 24 UUR KAIA

In het NAVO-arsenaal zitten héél wat jachtvliegtuigen, helikopters en transporttoestellen. Die kunnen overal in het land wel zo’n beetje terecht, maar de bedoeling is dat dit uiteindelijk ook voor civiele kisten gaat gelden. Echt een must met het oog op de wederopbouw. Meulman maakt zich daar

KABOEL - Eind deze maand keert generaal-majoor Freek Meulman terug naar Nederland om op 3 maart, als luitenant-generaal de functie van plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten op zich te nemen. Eén heel jaar zit Meulman inmiddels als ‘deputy commander air’ in de Afghaanse hoofdstad Kaboel. In die hoedanigheid draagt hij verantwoordelijkheid voor de inzet van het luchtwapen van de ‘International Security Assistance Force’, die 36 landen telt. Daarnaast heeft de opbouw van de civiele luchtvaart, door vliegvelden in het hele land veilig en bereikbaar te maken, een hoge prioriteit. Meulman oogt wat ‘afgetraind’. De zware taken zijn hem duidelijk niet in de koude kleren gaan zitten. Maar levert al die inspanning ook wat op? TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: ARIEF RORIMPANDEY-AVDD

Het antwoord valt niet tegen. Zeker niet voor een land waar de vooruitgang in westerse ogen tergend langzaam gaat. Een land bovendien dat met enige regelmaat te kampen heeft met aanslagen, zoals medio deze maand in het enige vijfsterren hotel van Kaboel, waar vaak zakenlieden logeren. Meulman denkt dat het tot nóg meer beveiliging leidt, maar hij verwacht niet dat het investeringsklimaat hierdoor negatief wordt beïnvloed . “Dit land heeft een economische groei van acht á negen procent. Aanslagen vormen geen onderwerp dat langdurig bij de mensen speelt. Er zijn door de Internationale Gemeenschap en ISAF duizenden projecten in gang gezet en er wordt maar liefst twaalf miljard over een periode van vijf jaar geïnves-

teerd. Alleen al bij projecten die lopen via de Provincial Reconstruction Teams gaat het om zeshonderd miljoen. Lange termijnontwikkelingen laten zich niet beïnvloeden door terreurdaden.” BEDEVAART

Overigens investeert de westerse wereld niet alleen, ze toont ook veel goodwill. Bijvoorbeeld door Afghanen te helpen het land uit te komen, zodat ze de bedevaart naar Mekka, de zogenoemde hadj, één keer in hun leven kunnen maken. “Het belang ervan is groot”, zegt Meulman. “Om de Aghanen die hadj naar SaoediArabië te kunnen laten maken, worden alle registers opengetrokken. In een heel kort tijdsbestek moeten 25.000 mensen het land uit naar Jeddah en andere plaatsen. Wij zorgen bijvoorbeeld dat ze per vliegtuig weg kunnen. Normaal gesproken zijn gedurende

de avond en nachturen Kabul International Airport (KAIA) en Kandahar Airfield (KAF) niet open voor civiel vliegverkeer, maar dán wel. Daar stoppen we vreselijk veel energie in. Er zijn werkgroepen al een jaar van te voren bezig allerlei voorwaarden te scheppen om dit mogelijk te maken.” HUMANITAIRE HULP

Dat het belangrijk is over vliegvelden te beschikken, bewijst overigens ook de extreme winter die dit jaar Afghanistan teistert. “Het is hier vreselijk koud. In het westen, in Herat en Farah, maar ook in het noord-westen wordt momenteel humanitaire hulp verleend. Door sneeuwval zijn de gebieden onbegaanbaar en dorpen van de buitenwereld afgesloten. Daarmee wil ik zeggen dat dit echt niet louter het land van operationele inzet is, waarbij vliegtuigen alleen voor offensieve taken gepland staan. De luchtstrijdkrachten worden hier héél breed ingezet. Dat zagen we vorig jaar ook in Uruzgan toen onze helikopters hulpverleningsmissies vlogen tijdens overstromingen. Veel verzoeken van gouver-

Als het goed is, maakt dit ventje nog mee dat Afghanistan weer op eigen kracht verder kan.

hard voor. “Bepaalde behoeftes hebben inmiddels geleid tot allerlei projecten, op papier gereed om volgens een bepaalde prioriteit te worden uitgevoerd. Uiteraard hangt aan elke doelstelling een prijskaartje. Een aantal bedragen betalen internationale sponsors, bijvoorbeeld de Asia Development Bank. Een deel van de initiatieven is echter niet financieel afgedekt. Daarover zijn nu afspraken gemaakt met het Afgaanse ministerie van Financiën. Bepaald is welke projecten moeten worden uitgevoerd en voor welke prijs.” Kaboel staat in elk geval op het prioriteitenlijstje. Het veld heeft volgens Meulman een goede baan. De noordelijke taxibaan is ook gerealiseerd, maar de zuidelijke kan een nieuwe toplaag gebruiken. “We zijn bezig om Kabul International Airport van een nieuwe zuidelijke taxibaan te voorzien. De ramp is klaar in april en het verlengen van de openingsuren voor civiel gebruik heeft alle aandacht. Nu kunnen toestellen alleen overdag terecht, maar er wordt aan gewerkt dat ook ’s nachts mogelijk te maken. Ik heb hoop dat KAIA in 2008, 24 uur per etmaal opengaat. Japanners bouwen er momenteel een nieuwe terminal bij. Die moet over drie maanden af zijn. De oude is opgeknapt en ziet er goed uit. KAIA is goed op weg aan alle eisen van de International Civil Aviation Organisation te voldoen. De NAVO, nu nog aan de zuidkant van het veld, verhuist naar het noorden, waar infrastructuur wordt neergezet. Er komt rampruimte, een hoofdkwartier, brandweer en ondersteuning. KAIA kan dan over de zuidkant beschikken. Kapitein Van de Bunte van de Koninklijke Luchtmacht heeft hier een heel goed ontwikkelingsplan voor geschreven. Dat wordt nu verder uitgewerkt.”

MOOI PROJECT

Ook voor Herat liggen er plannen, die zijn inmiddels aangeboden aan het Afghaanse ministerie van Transport en Civiele Luchtvaart. Meulman: “Als de behoefte wordt ingevuld, is Herat eind 2010 klaar en voldoet dan ook aan de eisen van de International Civil Aviation Organisation. Dus er gebeurt daar veel.” Dat geldt ook voor Mazare-Sharaf. In 2008, 2009 beschikt het veld over uitstekende infrastructuur en een nieuwe baan, geschikt voor strategische vliegtuigen van het type Antonov-124. Daarmee kan het volgens de generaal dienen als Forward Support Base voor het hele Regional Command North. “Grote kans trouwens dat ook Tarin Kowt eind dit jaar, begin volgend jaar een heel mooi vliegveld heeft”, zegt Meulman. Op dit moment wordt de betaalbaarheid daarvan onderzocht. Als de financiën rondkomen, staan de lichten op groen voor de verdere ontwikkeling. Dit is natuurlijk een ontzettend mooi project, zeker als je kijkt naar de economische ontwikkeling. Het is ook belangrijk voor de regio. Je hebt infra nodig. Wegen of vliegvelden. Nou, wat wegen betreft, dat is op dit moment een moeilijk iets. Een goed vliegveld geeft je in principe 365 dagen per jaar toegang tot de provincie.” Generaal-majoor Jouke Eikelboom heeft het werk afgelopen dinsdag officieel van Meulman overgenomen.●

Een Nederlandse Hercules landt nu op de onverharde baan van Tarin Kowt. Meulman: “Grote kans dat ook Tarin Kowt eind dit jaar, begin volgend jaar een heel mooi vliegveld heeft.” Foto: Sjoerd Hilckmann-AVDD

24 januari | Pagina 5

Links: Het moment suprème van mevrouw Henriëtte Beuving-Boer Rechts: Het noodlot hoeft niet langer te worden getart. De doop is toch nog gelukt.

Onder: Schipper adjudant Ben Koelman: “De Glinder is echt prachtig.”

TROTS VAN MARECHAUSSEEVLOOT GEREED VOOR MARITIEME GRENSBEWAKING

GLINDER GEDOOPT GORINCHEM - Nog even en dan scheert het nieuwe patrouillevaartuig RV 180 Glinder van de Koninklijke Marechaussee weer over de golven in het Waddengebied, waar het al een maand opereert. Maar op donderdag 17 januari is het 34.40 meter lange motorschip tijdelijk terug bij Damen Shipyards in Gorinchem. Daar neemt mevrouw Henriëtte BeuvingBoer, als echtgenote van de commandant van het Wapen, luitenant-generaal Minze Beuving, de doop voor haar rekening. Ze laat zich niet uit het veld slaan wanneer de fles in eerste instantie weigert te breken en doet het gewoon nog een keer over. Dit keer, tot opluchting van de schipper, adjudant Ben Koelman, met succes. De Glinder, met zijn maximaal achtkoppige bemanning en desgewenst twaalf passagiers, heeft een behouden vaart voor de boeg. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: HENRY WESTENDORP-AVDD

Met de Glinder, een vaartuig van het type Stan Patrol 3407, voert de marechaussee maritieme grensbewakingstaken uit in het volledige waddengebied, maar ook op de Eems, de Dollard, het IJsselmeer en de Noordzee. Volgens Beuving heeft de vorm van grensbewaking alles te maken met het tegengaan van illegale immigratie en andere vormen van grenscriminaliteit. Er gaat dus veel aandacht uit naar persoonscontroles - waarvoor een snelle rubberboot, een zogenoemde RHIB, wordt meegevoerd - maar ook algemeen politiewerk behoort tot het takenpakket. De Glinder, die zijn naam dankt aan de vaargeul tussen het vaste land en Schiermonnikoog, heeft Har-

lingen als thuishaven en bezit bijzondere kenmerken. Het schip is bijvoorbeeld zo ontworpen dat het rechtop blijft staan wanneer een wad droog valt. De Glinder is overigens niet het eerste nieuwe patrouillevaartuig voor de marechaussee. Nadat in 2005 het besluit viel de vloot van het Wapen te vervangen, leverde Damen Shipyards eerder al de ‘Drechtsteden’, ‘Kattenburg’ en ‘Wijckermeer’. De Glinder is wel verreweg de grootste. De andere drie, die identiek aan elkaar zijn, beslaan een lengte van rond de twintig meter. Toch behoorlijk groter dan de voorgangers, waarmee het maar behelpen was. VER UIT DE KUST

Op de zeventien meter lange ‘Inter Scaldis’ na, zijn de acht oude vaartuigen inmiddels allemaal afgestoten. Van de tussen

De 34.40 lange en 7.30 meter brede Glinder. De maximale snelheid is zestien knopen, de maximale diepgang 1.70 meter.

1975 en 1984 in dienst gekomen exemplaren was de helft nog geen zestien meter lang, drie rond de zeventien en één ruim negentien. De patrouilleboten waren voor de huidige taken onder meer te langzaam en beschikten over te weinig elektronische hulpmiddelen. Bovendien waren ze, behalve de voorganger van de Glinder, ‘De Drie Zijlen’, vanwege gebrek aan slaapverblijven en sanitair niet geschikt voor patrouilles langer dan acht uur. Dat is met de nieuwe motorschepen wel anders. Neem de Glinder, de meest luxe van allemaal. Op de ruime brug zit Koelman in een van de, via een rail verschuifbare, stoelen. Eigenlijk zou de adjudant al met functioneel leeftijdsontslag zijn, maar als schipper te mogen optreden op dit motorschip deed hem besluiten twee jaar bij te tekenen. “De Glinder is echt

prachtig”, klinkt hij enthousiast. “Ik zie het een beetje als beloning hierop te varen”, zegt hij wijzend naar alle middelen die hem ter beschikking staan. Dat zijn onder meer twee radars en een elektronische zeekaart die van een passerend schip aangeeft welk type het is, waar het vandaan komt en hoe het heet. Verder zijn er een kompas, GPS, marifoon, dieptemeter en een identificatiesysteem om nadere gegevens van scheepsverkeer op te zoeken. Een ander apparaat alarmeert wanneer er ergens een lekkage mocht zijn, maar toont bijvoorbeeld ook hoeveel brandstof er nog is. Camera’s maken via een monitor visueel wat er zich allemaal op en om het schip afspeelt. “We mogen met de Glinder ook verder de zee op dan met De Drie Zijlen. En dat scheelt behoorlijk. Eerst kwamen we maximaal dertig mijl uit de

kust, nu maar liefst tweehonderd (circa 350 kilometer).” HET STORTEMELK

Wanneer de Glinder de Harlinger haven verlaat, is dat naast een van de vier roulerende schippers, met één gezagvoerder, één machinist, één stuurman en twee matrozen. Voor operaties in het werkterrein, dat zich uitstrekt van Den Helder tot Delfzijl, voegen zich twee of drie opsporingsambtenaren bij het gezelschap. Via een inloop tussen Vlieland en Terschelling, bereikt het motorschip de regelmatig schuimkoppen uitbrakende golven, het zogenoemde Stortemelk waar die bewuste inloop zijn naam aan dankt. Als het aan Koelman had gelegen, was dát de naam geworden van ‘zijn’ nieuwe boot, laat hij weten, terwijl hij trots de riante keuken toont. “Ik ben kookgek, dus ik maak met plezier het eten aan boord klaar, zeker hier. We hebben alles, zelfs inductie. Moet je zien hoe mooi, en voel eens. De plaat is aan, maar wordt alleen warm als er een pan op staat.” Het basisverblijf aan boord van de Glinder biedt niet alleen de mogelijkheid om er de smakelijke maaltijden van de schipper te nuttigen, maar ook om er een video te bekijken. Zelfs valt hier de marifoon te beluisteren, zodat de brug, wanneer het vaartuig stil ligt, niet constant bezet hoeft te blijven. In de machinekamer staan verder twee geluidgedempte generators waardoor je elkaar zonder stemverheffing kunt verstaan. In de boegschroefruimte bevinden zich een wasser, droger, het schone linnen, verbruiksvoorraad en een sewage treatment unit oftewel een poepverwerker. Qua accommodatie zijn er acht bedden, verdeeld over zes ruime hutten, twee douches en drie toilet-

ten. In een speciale ruimte bestaat de mogelijkheid documenten tijdens persoonscontroles op echtheid te checken. De Glinder rukt overigens ook uit als reddingsvaartuig zodra er een melding komt van een in nood verkerend schip of een neergestort vliegtuig. KETENPARTNERS

Luitenant-generaal Beuving merkt na de doop van de Glinder op dat de marechaussee met dit nieuwe materieel nog beter in staat is invulling te geven aan de coöperatie met de ketenpartners. “Dat geldt allereerst voor de samenwerking bij het uitvoeren van de maritieme grensbewaking. Ik ben er vast van overtuigd dat wij met collegae van Douane, Korps Landelijke Politie Diensten, Zeehavenpolitie en Kustwacht erin zullen slagen nieuwe vormen van samenwerking te ontwikkelen, waardoor onze handhaving- en opsporingstaken garant zullen staan voor een in belang toenemende bijdrage aan de veiligheid. Een toename die wij, gelet op de veranderende aard van criminaliteit en terreur van de laatste jaren, alleen door een integrale benadering kunnen bereiken.” Beuving vertelde bovendien dat op korte termijn wederom een motorschip wordt aanbesteed. Wie weet komt er dan toch nog een ‘Het Stortemelk’ in de vloot van de marechaussee.●

Volgens de legende ondervindt een schip dat niet is gedoopt een eindeloze rampspoed. Door een maand lang ongedoopt op de Waddenzee rond te varen, heeft de Glinder dus bepaald ‘het noodlot getart’. Maar eind goed, al goed.●

24 januari | Pagina 6

DEN HAAG - Indringend klinkt de trompet door de muisstille, volle zaal van het World Forum Convention Center in Den Haag. De tonen maken deel uit van de langzaam aanzwellende nationale Taptoe hymne. Het stuk wordt vandaag, zondag 20 januari, gespeeld ter nagedachtenis aan de in Uruzgan omgekomen korporaal Aldert Poortema en soldaat 1 Wesley Schol. Voor Commandant der Strijdkrachten generaal Dick Berlijn en zijn plaatsvervanger, luitenant-generaal Rob Bertholee vormt de dood van beide mannen reden de première ‘Hollywood in Concert’ van het orkest van de Koninklijke Luchtmacht aan zich voorbij te laten gaan.

Links: Erica Yong. Zij stal de show. Hier zingt zij Son of a preacherman van Dusty Springfield.

Rechts: Sergeant-majoor Marcel Salomon speelt To Life uit de musical Fiddler on the Roof van 1964. Het joods-Russisch drinklied is herkenbaar en vrolijk.

LUCHTMACHTORKEST OVERTREFT ZICH WEER

HOLLYWOOD IN CONCERT

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: ARNAUD ROELOFSZ

V.l.n.r: Luitenant-generaal Hans de Jong, majoor Jos Pommer, Anita Meyer, Lee Towers, José Willemse, generaal-majoor Jaap Willemse, Ciska Oliemans en generaal-majoor Erik Oliemans.

“Kippenvel”, oordeelt een dame later over de hymne. “Prachtig stuk en zeer indrukwekkend.” Na de hymne valt het gordijn, waarna het orkest de show inzet. De sfeer laat op zich wachten. De toehoorders kunnen het plechtige koraal, dat hen tot in de ziel wist te raken, duidelijk nog niet loslaten. Lee Towers weet daar met zijn lijflied You’ll Never Walk Alone, ooit geschreven voor de uit 1945 daterende musical Carousel, geen verandering in te brengen. Towers vervolgt zijn optreden met I Want To Spend My Lifetime Loving You, afkomstig uit de film The Mask of Zorro. Anita Meyer presenteert zich tijdens dit lied eveneens met krachtige stem. De zaal blijft lauw, maar warmt eindelijk een beetje op wanneer zij One Night Only inzet, uit de Broadway musical Dreamgirls. Erica Yong weet het publiek verder op te zwepen, maar degene die daar pas echt volledig in slaagt, is sergeant-majoor Marcel Salomon. Op zijn klarinet speelt hij To Life uit de musical Fiddler on the Roof van 1964. Het joodsRussisch drinklied is herkenbaar

en vrolijk. De zaal gaat eindelijk los. Salomon vindt het een eer dit lied te mogen spelen. “In zo’n show ben je zelf een instrument, maar die mooie respons is natuurlijk wel erg leuk”, zegt hij bescheiden. “Ik ben maar een leek, maar ik vind het geweldig”, zegt Janny Baggerman, de secretaresse van generaal-majoor Lex Oostendorp spontaan. “Niet alleen de show of dat joodse stuk, maar ook al die kleding op het toneel, echt schitterend. Daar geniet ik ook van hoor. Ik heb een hele leuke avond.” VERBONDENHEID

Dat geldt ook voor Ciska, de echtgenote van generaal-majoor Erik Oliemans, plaatsvervangend Commandant Luchtstrijdkrachten. “Het orkest trekt meer aandacht dan in bijvoorbeeld de vorige show. Dat moet ook. Vooral die hymne, oh, wat práchtig. Maar zo’n Que Sera Sera van Doris Day, dat hoeft voor mij niet meer. Dat is écht geweest. Gelukkig zong Erica Yong het, daardoor klonk het nog goed.” Erg leuk zijn enkele acts en lied-

jes met een knipoog naar de Moulin Rouge. De zaal reageert enthousiast. Het repertoire is afwisselend, wat volgens menigeen de show nou juist zo aantrekkelijk maakt. Far From Over van Frank Stallone uit de film Staying Alive luidt langzaam het einde van de première in, gevolgd door toch nog een Last Dance van Erica Yong. Deze diva, met haar krachtige stem en aanwezigheid, beheerst het toneel. Zij en het militaire orkest zijn de afgelopen jaren duidelijk naar elkaar toe gegroeid. Op het podium terecht luid applaus voor Yong, maar ook voor Anita Meyer en een nog uitbundiger handgeklap voor het

V.l.n.r. Hoofdcommissaris Ad van Baal, echtgenote van de Commandant Luchtstrijdkrachten Claudia de Jong, Jos Pommer, Lee Towers en Jenny.

luchtmachtorkest. Lee Towers komt vanavond minder goed weg, maar luitenant-generaal b.d. Ad van Baal wijt dat aan een jetlag in combinatie met een verkoudheid. Van Baal, tegenwoordig in de rang van hoofdcommissaris, voorzitter van het college van bestuur van de politieacademie, volgt de luchtmachttheatershows al jaren. “Deze was overweldigend, jong, flitsend, dynamisch en als een warme deken die om je heen valt.” Het indrukwekkendst vindt Van Baal nog steeds Tommy. “Het verhaal en de interactie tussen orkest en zang ging heel natuurlijk. Indrukwekkend hoor, dat je een

rockopera zó kunt neerzetten. Maar qua show was dit het beste om naar te kijken en om mee te maken.” Een aanrader? “Zeer zeker.” Die mening deelt ook commodore Geert Bergsma: “Hollywood in Concert weet zich alweer te overtreffen.” Luitenant-kolonel Hans van den Bos, bestuurslid Taptoe, is eveneens tevreden. “De arrangementen zijn goed, de choreografie is geweldig en dat geldt ook voor de verlichting”, zegt hij bijna lyrisch. “De achtergrondzangeressen hebben een fantastische party neergezet, Anita Meyer was zeker goed en Erica Yong stal de show. Wat ik nou zo jammer vindt, is dat het orkest te hard was. Daardoor gaat het mooie van de arrangementen verloren. Elk instrument wordt apart verstrekt. Dat hoeft helemaal niet, zónder zou het prima zijn. Verder was het top”, oordeelt hij. Lex van Diepen, de voorganger Dirigent Jos Pommer met zijn orkest, ook met Hollywood in Concert weer goed voor een leuke avond.

van de huidige dirigent Jos Pommer, vindt het orkest nog steeds geweldig. Wel sluit hij zich aan bij de mening van Van den Bos wat het geluid betreft. “Jammer, want daardoor verlies je veel detail. Verder, al helemaal gezien de beperkte middelen, alleen maar complimenten. Zeker voor Marcel Salomon. Deze klarinettist, gespecialiseerd in klezmer, traditionele joodse muziek, is een artiest in hart en nieren. Die man heeft zo enorm veel kwaliteit in huis.” Een oordeel waar ook de Inspecteur Militaire Muziek Krijgsmacht, luitenant-kolonel Geert Jansen, zich in kan vinden. “Ook ik had wat moeite met de balans van het geluid, maar heb desondanks genoten. Het tweede deel was beter, dat hoort ook zo bij de opbouw van een show.” Majoor Theo Bremer, sinds deze maand directeur van de luchtmachtkapel, laat alles over zich heenkomen. “Er komt enorm veel bij kijken om een show als deze neer te zetten. Wat dat betreft val ik met mijn neus in de boter. Het ziet er erg goed uit.”●

IN HET KORT HERHALING ‘ONZE JONGENS’ OP TV

COMMANDO-OVERDRACHT BRUNSSUM BRUNSSUM - Luitenant-kolonel Jacques van Haalen heeft deze maand het commando van de Nederlandse Delegatie NATO Joint Force Command Headquarter Brunssum overgenomen van overste René Guit. Generaal Egon Ramms, Commandant JFC HQ Brunssum, onderstreepte met zijn aanwezigheid het belang van goede contacten voor JFC HQ BS met de Host Nation. Op de foto overhandigt Guit (r.) een plaquette met daarop onder meer drie verschillende wapenschilden via AFCENT (1967), AFNORTH (2001) naar JFC HQ Brunssum (2004) aan Van Haalen.●

HILVERSUM - De VPRO zond in de documentaire Tegenlicht op 24 september een film uit onder de titel ‘Onze jongens’, over identiteit en de krijgsmacht. Op dinsdag 19 februari wordt de uitzending herhaald op Nederland 2 om 15.05 uur. De film is als samenwerkingsproject met de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) tot stand gekomen en destijds als bijlage gevoegd bij het WRRrapport ‘Identificatie met Nederland’.●

19 APRIL: MCAM-AUTOWEDSTRIJD DEN HAAG - De Militaire Commissie voor Automobiel& Motorwedstrijden houdt op zaterdag 19 april vanaf de vliegbasis Woensdrecht een oefenrit kaartlezen voor alle defensiepersoneel. Dat is inclusief reservisten en militairen van het Korps Nationale Reserve. De tocht over 105 kilometer begint om 10.00 uur en gaat over verharde wegen. Er is een klasse voor gevorderden en beginners. Deelname geschiedt in teamverband (chauffeur en kaartlezer). Inschrijfkosten N 7,50 per equipe. Voor beginners geldt een sterk vereenvoudigd reglement.

Tussen de bedrijven door krijgen ze aan de hand van lichtbeelden uitleg over het reglement en de kaartleessystemen. Ook wordt na afloop de ideale route besproken. Voor gevorderden maakt de rit deel uit van het algemeen defensiekampioenschap kaartlezen. De tweede tocht die daarvoor meetelt, de achttienuursrit, vindt op 3 en 4 oktober plaats bij Kamp Holterhoek te Eibergen. Een inschrijfformulier voor de oefenrit op 19 april kan per e-mail of telefonisch (alleen maandag en dinsdag) worden aangevraagd bij het secretariaat van de MCAM. Emailadres: [email protected] telefoon MDTN *06 - 497 - 86 61 of 0346 - 33 86 61.●

PROJECTOFFICIER SAMENVOEGING STAVEN AANGESTELD APELDOORN - Met zijn bevordering van overste tot kolonel is Burg Valk officieel aangesteld als projectofficier voor de samenvoeging van 1 Logistieke Brigade en 101 Gevechtssteunbrigade tot één commando. Valk - van oorsprong genist en ervaren in de logistiek - zal de komende tijd met de secties van beide brigades gaan praten om een beeld te krijgen van de staven die straks samengaan. De we-

derzijdse commandanten, brigadegeneraal Jan Broeks van 1 Logistieke Brigade en kolonel Kees van den Heuvel van 101 Gevechtssteunbrigade, bevorderden hem volgens de traditie bij de genisten: het drinken van de ‘sterren’ in twee borrelglaasjes jenever. Foto: Kpl. Hassan Yilmaz●

TAEKWONDOTITEL VOOR GREEVINK NIJMEGEN - De landmacht heeft een Nederlands kampioen in de gelederen. Het is eerste luitenant Ferry Greevink, die afgelopen weekeinde in Nijmegen nationaal kampioen taekwondo werd. In de finale maakte hij met 8-1 gehakt van Naziem Akabbouz. Het is alweer Greevink’s achtste Nederlandse titel.●

Links: De zwemsters scoorden in India een finaleplaats.

24 januari | Pagina 7

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: HENRY WESTENDORP

Rechts: De ‘gouden’ Deborah Gravenstijn droeg op de wereldspelen bij aan het Nederlandse totaalsucces

SPORTCHEF GOEDINGS NOEMT 2007 VOORAL DOOR WERELDSPELEN SUCCESVOL

‘WE STAAN GOED OP DE LANDKAART’ DEN HAAG - Het sportjaar 2008 staat voor de militaire sportorganisatie vooral in het teken van de Olympische Spelen in Peking. De sportkoepel NOC*NSF heeft vier leden van de Defensie Topsportselectie (DTS) genomineerd en misschien sluit ringenturner Yuri van Gelder nog in het rijtje aan. Luitenant-kolonel Hans Goedings, hoofd van het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS), hoopt op in totaal acht militaire ‘Olympiërs’. De luchtmachtofficier blikt kort vooruit en kijkt terug op het voorbije sportjaar. De genomineerden voor de Zomerspelen, voor menig sporter belangrijker dan een wereldkampioenschap, zijn hordeloper Gregory Sedoc, oud-Olympisch judokampioen Mark Huizinga, degenschermster Sonja Tol en judoka Guillaume Elmont. Tonen ze de komende maanden in toernooien vormbehoud, dan gáán ze. De taekwondoka Dennis Bekkers, vijftienhonderd meter loper Bram Som, judoka Bryan van Dijk, schermer Bas Verwijlen, bokser Hüsnü Koçabas, geweerschutter Dick Boschman en sprinter Caimin Douglas hopen zich de komende tijd door uitstekende wedstrijdresultaten voor ‘China’ te plaatsen. Trampolinespringster Rea Lenders, taekwondoka Ferry Greevink en judoka Daniëlle Vriezema zijn uit de boot gevallen. En dan is er het ‘geval apart’, ringenturner

Luchtgeweerschutter Dick Boschman schoot zich in India naar een persoonlijk record.

Yuri van Gelder, bijgenaamd Lord of the Rings. Doordat hij ‘slechts’ als tweede eindigde op het wereldkampioenschap in 2007, miste hij de kwalificatie voor de Spelen. Hij hoopt via een wildcard alsnog toegang te krijgen. Eind deze maand en uiterlijk in juli kent het Internationaal Olympisch Comité (IOC) die toe, in samenspraak met de Chinezen en de internationale turnfederatie. Het zal voor Van Gelder heel moeilijk worden, denkt Goedings. “Er wordt indringend gelobbyd. De machtige Chinezen bijvoorbeeld zien Yuri niet graag komen. Hij levert te veel concurrentie op voor hun Olympische titelpretendent. Maar als hij gaat, komt hij beslist met een medaille terug.” ZONNIG BEELD

Terugblikkend op 2007 spreekt Goedings vooral door de prestaties van de Nederlandse militairen op de wereldspelen in India van een succesvol jaar. Er was goud voor de judoka’s Guillaume Elmont en Deborah Gravenstijn en brons voor hordeloper Gregory Sedoc en judoka Daniëlle Vriezema. De vrouwenzwemploeg en luchtgeweerschutter Dick Boschman droegen aan het succes bij met respectievelijk een finaleplaats en een persoonlijk record. Als land boekte Nederland eveneens een puik resultaat met een 21ste plek in een veld van 101 deelnemende naties. Daarmee staken ‘we’ grote sportlanden als de Verenigde Staten, Canada, Spanje en Frankrijk de loef af. Goedings bewaart in organisatorisch opzicht minder goede herinneringen aan het evenement, vooral aan de eerste dagen. Terwijl hij tijdens een ‘voorverkenning’ beLuitenant-kolonel Hans Goedings, hoofd van het Bureau Internationale Militaire Sport, wil de nationale militaire kampioenschappen in het komende jaar verder samenvoegen.

gin 2007 juist een zonnig beeld had gekregen. “De organisatie kwam gedane beloftes met veel moeite na. Bij aankomst moesten accommodaties nog worden afgebouwd; het net voor mobiele telefoons en het systeem van on line accreditatie stokte. Soms ontbrak vervoer en op onze toegangspassen moesten we bijna een week wachten. Het leek alsof we dagen te vroeg arriveerden. Waarschijnlijk heeft India zich vergist in de grootschaligheid van de wereldspelen. De organisatoren liepen zich echter het vuur uit de sloffen om alles in orde te brengen, en voor een belangrijk deel lukte dat ook. Maar sporters dienen in een groot toernooi geen zorgen aan het hoofd hebben. Toch kijk ik er met plezier op terug.” Over de ontwikkelingen in Nederland is Goedings evenmin ontevreden. De sportieve samenwerking tussen de krijgsmachtdelen verliep doelmatig; de kalender met nationale militaire kampioenschappen stak compact in elkaar. Verscheidene krijgsmachtdeelwedstrijden smolten samen tot één evenement. In 2008 gaat dit zo door met tennis en golf. “Het bundelen van nationale kampioenschappen is wel zo efficiënt”, zegt Goedings. Binnenslands deden zich ook problemen voor. Zoals een door een technische oorzaak slecht functionerend systeem van ‘on line’ aanmeldingen voor de nationale kampioenschappen. Als redders in de nood fungeerden de sportorganisaties van de krijgsmachtdelen. Ze verwerkten de inschrijvingen handmatig, zodat de wedstrijden als gepland konden doorgaan. Goedings: “Het was terug naar het stenen tijdperk. Maar alles werkt weer, al blijft het systeem voor verbetering vatbaar.” Verder moet de militaire sportkoepel BIMS nog proactiever worden, vindt de overste, als voorzitter van de Defensie Sportraad

opgevolgd door commandeur Eric Kopp. Aanvragen voor steunverlening door defensieonderdelen bij nationale en internationale wedstrijden moeten eerder worden ingediend dan tot nu toe gebeurde. Hetzelfde geldt voor de informatie voor leidinggevenden, wier hulp bij het organiseren van evenementen en het uitzenden van militaire sporters naar internationale kampioenschappen onontbeerlijk is. Zo liet de benoeming van een chef de mission voor de militaire wereldspelen door een mogelijke communicatiefout enige tijd op zich wachten. “Misschien hadden wij als BIMS alerter moeten reageren”, steekt Goedings de hand in eigen boezem. GEEN TOESTEMMING

In louter sportief opzicht wacht de defensiesportorganisatie in 2008 een belangrijke klus, het organiseren van het wereldkampioenschap voetbal voor militaire vrouwenelftallen in Ede (28 mei - 9 juni). Zoals het er nu uitziet, treden er acht teams in het strijdperk, waaronder oud-wereldkampioen Nederland. De mondiale nummer één Noord-Korea blijft waarschijnlijk weg. De ploeg lijkt vooralsnog geen toestemming te krijgen voor een avontuur in het Westen. Een lobby moet het tij keren. Mislukt die, dan overweegt het BIMS Ierland of Zweden te strikken, al zal het niveau van het toernooi daardoor zakken. Een ander hoogtepunt is het nationale kampioenschap in de koning der militaire sporten, survival. Elk jaar weer trekt dat een record aantal deelnemers, onder wie hordes buitenlanders. Dit jaar zal dat hoogstwaarschijnlijk niet anders zijn. Goedings, volgens wie het NMK Survival de allure heeft van een wereldkampioenschap: “Kennelijk staat onze militaire sportorganisatie goed op de landkaart.”●

WONINGEN Te koop: Ermelo, Wielewaal 198. Nette hoekwoning met garage. Bjr ‘92. Kindvr. buurt Kunststof + dubbel glas. Plavuizen met vloerverwarming. 1e verd.: 3 slpkmrs. 2e verd.: voorzolder en 4e slpkmr met dubbele dakkapel. Vr.pr. N 279.000,- k.k. Per direkt te aanvaarden. Inl: www. bbvastgoed. nl 0341 - 55 69 63 Te koop: Rijen, Zaaren 58, goed onderhouden eengezinswoning. Ind.: hal, woonkmr, open keuken met inb. app. (2005), halletje met toilet. Tuin op ZW, schuur. 1e verd.: 3 slpkmrs, badkmr. Vaste trap naar zolder. Vr.pr. N 209.000,- k.k. Inl.: makelaar zie www.Jaap.nl Te koop: Rijnsburg, Akkerwinde 6, eengezinswoning, goed onderhouden met vier slpkmrs. Bjr 1998. Loopafstand van dorpskern, voldoende parkeerruimte. Bgg. plavuizen met vloerverwarming, kwaliteitskeuken. Fraai aangelegde tuin. Ruime houten berging en poort aan slop. Vr.pr. N 307.000,- k.k. Inf.: tel. 06 - 537 149 65 of zie www.keunhuis.nl Te koop: Winsum (Frl), De Nije Herne 6. Uitstekend onderhouden, royale halfvrijstaande nieuwbouwwoning met garage, erf en tuin, op goede stand gelegen in ruim opgezette nieuwbouwwijk. Vr.pr. N 219.500,- k.k. Info 0517 -39 52 25 of zie www.vdwalmakelaars.nl Te koop: Eindhoven, Simon van Leeuwenstraat 10. Vlb Eindhoven en Legerpl. Oirschot op fietsafstand. Leuk appartement aan park en dichtbij A2. 80m2, 2 slpkmrs, 2 balkons, 2 bergingen. Vr.pr. N 155.000. Info: www.funda.nl of 06 - 305 153 36.

DIVERSEN Gezocht: ‘Handleiding voor den militairen ziekenverpleger en ziekendrager’ van 18 januari 1929. Peter Stultiens, tel 030 - 236 63 81 of *06 - 557 663 81. Meezeilen op een kajuitzeiljacht voor een dagje of weekend op het IJsselmeer of Waddenzee. IJsselmeerzeilers zeilen regelmatig met mensen voor wie het zeilen een uitdaging is. U beleeft veel plezier aan het zeilen, u bent actief met het roer en zeilen. Info: 06 - 106 244 16; email: [email protected]

REÜNIE 11 Tankbat.Regiment Huzaren van Sytzama is op 06 jan 1958 opgericht. Dit feit wordt gevierd met een reünie op 10 mei op de lpl Oirschot. Voor programma of inschrijven kunt u terecht op www.sytzama. nl Sluitingsdatum inschrijvingen is 1 maart.

RECREATIE Te huur: Luxe 6-pers. vakantiehuis aan het. Lago Maggiore, Luino, Italië. Nwe keuken en badkmr, prachtig uitzicht. Op vakantiepark Villaggio Olandese met o.a. zwembad, restaurant, speeltuin en midgetgolf. Nog vrij tot 12 juli en vanaf 16 augustus (meivakantie bezet). Inf.: c.hillebrand1@ chello.nl Te huur: Boerderijtje op Franse platteland in Natuurpark Perigord-Limousin te huur; heerlijk vakantieplekje met authentieke sfeer, rust, ruimte en natuur. Inf.: 0164 - 24 97 22.●

17 januari | Pagina 8

DALEND AANTAL MELDINGEN HISTORISCH OORLOGSTUIG DEN HELDER - Operatie Beneficial Cooperation was afgelopen jaar zeer succesvol. De marines van Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk vernietigden meer oude mijnen, bommen en torpedo’s dan in 2006. Daartegenover staat dat het aantal meldingen afnam. “Die dalende lijn verhoudt zich niet met de aantallen explosieven die nog in de Noordzee liggen”, meent luitenantter-zee 1 Emmanuel Verhaege.

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink (070 - 318 83 35) Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

Bij het Maritiem Situatie Centrum van de Koninklijke Marine in Den Helder kwamen in 2007 138 meldingen binnen. Een deel daarvan bleek onvindbaar of loos alarm. Van de 95 daadwerkelijk geruimde bommen, mijnen en torpedo’s handelden de Belgische en Nederlandse eenheden er 77 af; de Britten pakten er achttien. Van dit totaal lagen er negentig stuks op het Nederlands-Belgisch Plat. Vanwege het gevaar voor de scheepvaart vernietigt men hier gevonden historisch oorlogstuig met voorrang. Al met al boekten de mijnenjagers over 2007 een mooi resultaat, maar het teruglopende aantal meldingen stemt tot nadenken vindt de marine. Bij de start van Beneficial Cooperation in 2005 kwamen er 333 binnen, het jaar daarop nog maar 193. Wellicht hebben veel vissers het ongeval met de Ouddorp 1 niet meer helder op het netvlies. Op

VERHALEN VAN WESTERBORK HOOGHALEN - Het Herinneringscentrum Kamp Westerbork houdt op 27 januari op het terrein van het kamp een verhalennacht van 19.00 tot 01.00 uur. Dit gebeurt in het kader van Holocaust Memorial Day, een internationale herdenkingsdag die staat voor de moord op zes miljoen joden. Van hen zijn 102.000 uit Westerbork weggevoerd, evenals meer dan 200 Sinti en Roma. Medewerking aan deze avond wordt verleend door bekende schrijvers, dichters, journalisten, musici, acteurs en - de belangrijkste van allemaal - overlevenden. Tijdens Verhalen van Westerbork wordt de geschiedenis verteld van de mensen die vanaf deze plek zijn gedeporteerd en

6 april 2005 verloren drie opvarenden van deze kotter het leven, nadat een Amerikaanse vliegtuigbom aan dek afging. Waarschijnlijk kwam de 500ponder bij het optakelen op de nog perfect werkende ontsteking terecht. Naar aanleiding hiervan werden afspraken gemaakt met de visserij om oorlogstuig niet achteloos weer in zee te kieperen, maar het te markeren en de positie door te geven aan de Kustwacht. Daarna gaat er dan zo snel mogelijk een mijnenjager op af. Veruit de meeste exemplaren die de samenwerkende marines aantreffen, zijn vliegtuigbommen uit de Tweede Wereldoorlog. Op de terugweg van aanvallen op Duitse steden loosden geallieerde toestellen die het doel hadden gemist alvorens te landen op Brits grondgebied hun bommenlast voor de Nederlandse kust. Op hun beurt dropten de Duitsers er duizenden zeemijnen. Na vele decennia onder vermoord. Maar ook van de 5.000 weggevoerden die uit de kampen terugkeerden en van hen die dankzij onderduik overleefden. De teksten nemen het publiek mee naar het door Etty Hillesum, Philip Mechanicus, Gerhard Durlacher en Saul van Messel beschreven kampleven. Een breed scala aan literaire vormen komt voorbij. De gedichten van Ida Vos (19312006) vormen de rode draad van de avond. De bijeenkomst op het terrein van kamp Westerbork is voor iedereen gratis toegankelijk en vindt plaats in een verwarmde ruimte. Voor vervoer van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork naar het terrein van kamp Westerbork wordt gezorgd. Meer informatie: www. kampwesterbork.nl●

de golven heeft dit oorlogstuig weinig aan effectiviteit ingeboet. Zelfs worden er soms nog goedwerkende mijnen uit de Eerste Wereldoorlog aangetroffen. Het gebruik van sleepnetten en het constante bewegen van de zandbodem brengt telkens weer een nieuwe, dodelijke oogst omhoog. Verhaege: “De komende tientallen jaren zullen ook wij nog vaak bezig zijn de Noordzee leeg te vissen.”●

Prijsvraag WiC DEN HAAG - De prijsvraag in het eerste nummer van de Defensiekrant van dit jaar heeft heel wat te weeg gebracht. De inzendingen stroomden binnen. Een minderheid had het bij het verkeerde eind. Iedereen wist zich wel te herinneren dat John Kennedy de legendarische woorden Ich bin ein Berliner had gesproken, maar de vraag wie ten tijde van de val van de Muur de OostDuitse president was, gaf kennelijk aanleiding tot verwarring. Dat leverde antwoorden op als Erich Honecker en Sabine Schulz-Bergmann-Pohl. Zelfs passeerde Helmut Kohl de revue, maar die was toen toch echt bondskanselier van West-Duitsland. De juiste naam luidde: Egon Krenz (foto). De twee gelukkigen die door het lot werden gekozen, zijn: sergeant 1 D.A. Frenk (KL) uit Oosterhout en sergeant J. Maters (KM) uit Anna Paulowna. Zij krijgen de bijzondere uitgave van World in Conflict zo spoedig mogelijk thuis gestuurd.●

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

25 januari: Lerarenconcert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’, Ede 26 januari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Ede 27 januari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Ede 27 januari: Special forces door de eeuwen heen in het Legermuseum, Delft 27 januari: Lezingenmiddag Fritz Behrendt in het Legermuseum, Delft 3 februari: Romeinse tijden herleven in het Legermuseum, Delft

8 februari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Hilversum 9 februari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Weert 10 februari Cultureel programma ‘Koloniale architectuur in Indonesië’ in museum Bronbeek, Arnhem 10 februari: Museumtour (vrije rondleidingen) in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 10 februari: Romeinse tijden herleven in het Legermuseum, Delft Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Spui 32, 2511 BS Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www.aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808